Poseł Mieczysław Łuczak zwrócił się do Ministerstwa Finansów z interpelacją dotyczącą podatku od otrzymanych prezentów. Zdaniem posła pewne zdarzenia jak np: komunia, zaręczyny, ślub, 18. urodziny, ukończenie studiów czy też zaliczenie egzaminów zawodowych mogą być okazją, przy której otrzymać można od bliskich pieniądze i prezenty znacznej wartości. To jednak wiąże się z dodatkowymi obciążeniami, które dotykają obdarowanego.

 

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny. Mając na względzie różnorodność sytuacji, w których otrzymaliśmy darowiznę, ustawodawca wyznaczył zarówno minimum wolne od opodatkowania, jak i wysokość obowiązku uiszczenia podatku od darowizny, zależną od stopnia powiązań osobistych występujących pomiędzy uczestnikami czynności prawnej. Poseł Mieczysław Łuczak w interpelacji twierdzi, że „w myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn dla nabywcy zaliczonego do I grupy podatkowej (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów) kwotę wolną od opodatkowania ustawodawca ustalił w wysokości 9637,00 zł; dla nabywcy zaliczonego do II grupy podatkowej (zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych) kwotę wolną od opodatkowania ustawodawca ustalił w wysokości 7276,00 zł; dla nabywcy zaliczonego do III grupy podatkowej (innych nabywców) kwotę wolną od opodatkowania ustawodawca ustalił w wysokości 4902,00 zł.”

Ponadto w interpelacji czytamy: „W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.„

Zdaniem posła obowiązek uiszczenia podatku od darowizny powstanie, jeżeli jednorazowa wartość darowizny przekroczy kwotę wolną od podatku (w danej grupie podatkowej), ewentualnie jeżeli po zsumowaniu wartości darowizn otrzymanych od tego samego darczyńcy w ciągu ostatnich pięciu lat poprzedzających darowiznę np. weselną ich suma również przekroczy kwotę wolną.

W związku z powyższym poseł Mieczysław Łuczak zwrócił się do Ministra Finansów z następującymi pytaniami: Czy w ministerstwie trwają prace nad nowelizacją ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn? Jeśli tak, to na jakim są etapie i czy wprowadzone zmiany będą zawierały podwyższenie progu wysokości kwoty, od której obdarowany nie jest zobowiązany uiścić podatku?

W odpowiedzi na powyższe podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Dorota Podedworna-Tarnowska wyjaśniła, że nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, z późn. zm.), zwanej dalej: „u.p.s.i.d.”.

Przedmiotem złożonej interpelacji są zasady opodatkowania pieniędzy i prezentów znacznej wartości otrzymanych od osób bliskich.

Podsekretarz stanu w MF podkreśliła, że zgodnie z art. 4a u.p.s.i.d. nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez osoby najbliższe (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę) korzysta z całkowitego zwolnienia od podatku, pod warunkiem zgłoszenia przez obdarowanego takiego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Obowiązek zgłoszenia jest wyłączony w przypadkach, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

W przypadku osób niezaliczonych przez ustawodawcę do kręgu najbliższych obowiązek zapłaty podatku nastąpi jedynie wówczas, gdy czysta wartość przysporzenia otrzymanego od jednej osoby, w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony został nabywca, przekroczy kwotę wolną od podatku, tj.:

• 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
• 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
• 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 2 u.p.s.i.d., jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Podkreślenia wymaga, że nie podlegają kumulacji darowizny otrzymane od różnych darczyńców.

Przedstawicielka resortu finansów zauważyła również, że w świetle konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania wszyscy są zobowiązani do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Wszelkie zaś ulgi i zwolnienia powinny być w sposób racjonalny uzasadnione. Kwoty wolne od podatku stanowią swoistą ulgę podatkową, a zgodnie z art. 17 u.p.s.i.d. podlegają waloryzacji, w przypadku wzrostu cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku o ponad 6%.

Jej zdaniem brak jest uzasadnienia dla podwyższenia kwot wolnych od podatku, w szczególności w przypadku gdy rozwiązanie takie służyć miałoby nieobciążaniu podatkiem nabycia prezentów znacznej wartości, we wskazanych w interpelacji okolicznościach.

Zmiany w postulowanym zakresie skutkowałyby zmniejszeniem wpływów do budżetów gmin z tytułu podatku od spadków i darowizn. W świetle natomiast obowiązujących przepisów zmniejszenie dochodów budżetowych tych jednostek wymaga jednoczesnego zmniejszenia ich zadań i kompetencji, w przeciwnym razie konieczne jest zrekompensowanie im utraconych wpływów budżetowych.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Dorota Podedworna-Tarnowska stwierdziła, że podziela wyrażony w interpelacji pogląd, iż prezenty w okolicznościach w niej wskazanych, tj. z okazji komunii, zaręczyn, ślubu, 18. urodzin, ukończenia studiów czy też zaliczenia egzaminów zawodowych, o wartości przekraczającej kwoty wolne, określone w art. 9 ust. 1 u.p.s.i.d., otrzymywane są przede wszystkim od najbliższych. W takim przypadku, po spełnieniu przez obdarowanego warunków określonych w art. 4a u.p.s.i.d., przysporzenia te korzystają z całkowitego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.

Przedstawicielka resortu poinformowała, że w Ministerstwie Finansów nie są obecnie prowadzone prace legislacyjne mające na celu podwyższenie obowiązujących kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn, gdyż brak jakichkolwiek merytorycznych przesłanek do podejmowania takich działań, które doprowadzić mogłyby jedynie do rozszczelnienia systemu podatkowego.

źródło: sejm.gov.pl