Orzecznictwo i interpretacja przepisów o rekultywacji i zagospodarowaniu terenów
„Czy przy wydaniu przez starostwo powiatowe decyzji o wydaniu kierunku rekultywacji lub uznaniu jej za zakończoną (zgodnie z art. 22 ust. 1. pkt 3) i 4) ustawy z dn. 03.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych) niezbędne są opinie dwóch rzeczoznawców – (o czym mówi art. 28 ust. 5), czy odnosi się to tylko do art. 22 ust. 1 pkt 1? Jaka jest interpretacja i orzecznictwo sądowe (przede wszystkim NSA)? I na czyj koszt opinie takie są sporządzane?”
W pierwszej kolejności Autor pozwoli sobie wyrazić swoje zdanie na temat przedstawionego przez Czytelnika zagadnienia, a następnie poprze je stosownym orzecznictwem.
Zgodnie z …
(…) art. 22 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, decyzje w sprawach rekultywacji i zagospodarowania określają:
1) stopień ograniczenia lub utraty wartości użytkowej gruntów, ustalony na podstawie opinii, o których mowa w art. 28 ust. 5;
2) osobę obowiązaną do rekultywacji gruntów;
3) kierunek i termin wykonania rekultywacji gruntów;
4) uznanie rekultywacji gruntów za zakończoną.
Biorąc zatem pod uwagę wykładnię literalną przytoczonego przepisu jedynie w przypadku stopnia ograniczenia lub utraty wartości użytkowej gruntów stosuje się art. 28 ust. 5, tzn. rozmiar ograniczenia wartości użytkowej gruntów ustala się na podstawie dwóch odrębnych opinii rzeczoznawców. W przypadkach pozostałych, tj. określonych w art. 22 ust. 1 pkt 2 – 4 ustawa takiego obowiązku nie przewiduje.
Podobne zdanie wyraził NSA w pisemnym uzasadnieniu wyroku z dn. 25.10.2018 r., (sygn. akt: II OSK 849/18). Zdaniem NSA art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, który przewiduje, że rozmiar ograniczenia wartości użytkowych gruntów ustala się na podstawie dwóch odrębnych opinii rzeczoznawców, nie ma zastosowania do postępowania o uznanie rekultywacji za zakończoną. Co do innych decyzji przewidzianych w sprawach rekultywacji i zagospodarowania, w tym co do decyzji o uznanie rekultywacji za zakończoną art. 22, który ma zastosowanie w sprawie, nie odwołuje się do art. 28 ust. 5 (por. wyrok NSA z dn. 17.11.2006 r., sygn. akt: II OSK 1388/05, oraz wyrok NSA z dn. 19.02.2016 r., sygn. akt: II OSK 1518/14).
Czytelnik zadał jeszcze pytanie na czyj koszt sporządzane są opinie rzeczoznawców. Zdaniem Autora, zgodnie z art. 20 ust. 1 w/w ustawy osoba powodująca utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów jest obowiązana do ich rekultywacji na własny koszt, a zatem również i ta osoba ponosi koszty związane z opiniami rzeczoznawców.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 03.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych – Dz.U. 1995 nr 16 poz. 78 z późn. zm.