Owoce dla pracowników a VAT

Czy Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem owoców i warzyw? Czy Spółka, w związku z wystawieniem owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów, jest zobowiązana do naliczenia podatku VAT?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2015 r. (data wpływu 27 listopada 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 lutego 2016 r. (data wpływu 11 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług – jest:

  • nieprawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem owoców i warzyw;
  • prawidłowe – w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wystawienia owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem owoców i warzyw oraz w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wystawienia owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 lutego 2016 r. o wymagany podpis osoby upoważnionej do reprezentowania Wnioskodawcy przed tut. Organem oraz dodatkową opłatę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT. Spółka jest dużą firmą produkcyjną, która produkuje materace piankowe. Zatrudnia ponad 400 pracowników. Spółka dba o środowisko pracy, jak też o dobre relacje między pracownikami. Wobec istniejących na rynku pracy trudności w znalezieniu sumiennych i wykwalifikowanych pracowników, Spółka podejmuje wszelkie możliwe starania, aby być postrzeganym w regionie jako sumienny i rzetelny pracodawca. Spółce zależy nadto, aby pracownicy zdrowo się odżywiali, albowiem to zapewnia mniejszą absencję w pracy. Z tego względu Spółka dokonuje codziennie zakupu świeżych warzyw i owoców, które po ich umyciu, są wystawiane na tacach w pomieszczeniach socjalnych na terenie zakładu pracy. Wystawiane są głównie: banany, jabłka, gruszki, kalarepa, rzodkiewki, banany, śliwki, etc. Wymienione artykuły rozmieszczane są w kilku miejscach w różnych budynkach. Dzięki temu pracownicy zarówno produkcyjni, jak też pracownicy administracji, mogą w czasie przerw w pracy podejść i posilić się owocami lub warzywami. Pracodawca nie kontroluje kto i ile zje owoców lub warzyw. Bywa też tak, że z produktów korzystają również przedstawiciele kontrahentów Spółki. Tutaj także Spółka nie ma wiedzy odnośnie tego, czy danego dnia ktoś z kontrahentów faktycznie poczęstował się jakimś owocem oraz jaka to była ilość. Bywa tak (choć niezwykle rzadko), że nie wszystkie owoce lub warzywa zostają skonsumowane. Wówczas następnego dnia owoce są utylizowane przez Spółkę. Najczęściej są to już produkty, które nie nadają się już do spożycia.

Spółka nabywając owoce i warzywa otrzymuje fakturę VAT z naliczonym podatkiem VAT. Podatek VAT jest przez Spółkę odliczany. Wydatki na nabycie ujmuje w kosztach uzyskania przychodów. Spółka jednocześnie wykazuje przekazanie owoców i warzyw jako dostawę, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Spółka nie ujmuje wartości owoców i warzyw do przychodów pracowników z tytułu stosunku pracy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem owoców i warzyw?
  2. Czy Spółka, w związku z wystawieniem owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów, jest zobowiązana do naliczenia podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

Odpowiedź na to pytanie winna być twierdząca. W tej mierze podstawowe znaczenie ma właściwa interpretacja przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że: w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego (…). Z kolei w ust. 2 tegoż art. 86 stwierdza się, że kwotę podatku naliczonego m.in. stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (vide: art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a VatU).

Biorąc za punkt wyjścia przedstawiony we wniosku stan faktyczny – należy stwierdzić, że zakupywane przez Spółkę towary (owoce i warzywa) bez wątpienia spełniają przesłankę określoną w art. 86 ust. 1 VatU. Towary te są bowiem związane z szeroko rozumianą ogólną działalnością Spółki. W ramach tej działalności Spółka prowadzi sprzedaż materacy piankowych. Dostawa materacy z kolei jest opodatkowana stawką podstawową 23%. W ramach tak rysującego się stanu faktycznego i prawnego trudno byłoby bronić poglądu, że zakup owoców i warzyw nie pozostaje w związku z działalnością opodatkowaną jaką prowadzi Spółka. Z tego też względu Spółka stoi na stanowisku, że przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT, którymi udokumentowano zakup przedmiotowych owoców i towarów.

Ad 2

Odpowiadając na tak zadane pytanie należy przede wszystkim dokonać wykładni art. 7 ust. 2 VatU. Przy czym jak wskazuje się w szeregu interpretacji podatkowych oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych – wykładnia tego przepisu w kontekście stanu faktycznego, jak ten przedstawiony we wniosku powinna przebiegać z uwzględnieniem charakteru podatku VAT.

Otóż w licznych interpretacjach, które dotyczą stanów faktycznych, takich jak przedstawiony powyżej lub bardzo zbliżonych (zob. np. interpretacje dot. przekazywania materiałów reklamowych, katalogów, etc. na rzecz kontrahentów) – podkreśla się, że podatek VAT ma na celu opodatkowanie konsumpcji. Celem systemu podatku VAT jest bowiem obłożenie daniną ostatecznego nabywcy towarów. Towary te muszą jednak mieć charakter konsumpcyjny. Tymczasem w sytuacji, jak ta przedstawiona we wniosku, przekazanie owoców i warzyw (podobnie, jak przekazanie katalogów i materiałów prasowych kontrahentom) nie może być wiązane z przekazaniem do konsumpcji w sensie ekonomicznym, jak tego wymagają założenia konstrukcyjne systemu VAT. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 22 października 2013 r. (ILPP1/443-651/13-2/HW). Do podobnych wniosków można dojść na podstawie analizy wyroku NSA z dnia 28 lipca 2011 r. (I FSK 1201/10).

Powyższe stanowisko jest w pełni racjonalne. Jeżeliby uznać inaczej, to każdy podatnik musiałby opodatkować szereg zdarzeń, które de facto nie mają nic wspólnego z konsumpcją. Przykładem niech będzie przekazanie artykułów higienicznych na cele pracownicze i kontrahentów (np. papier toaletowy, ręczniki papierowe, mydło w płynie, etc. przekazane w toaletach dostępnych dla pracowników i kontrahentów), z których korzystają pracownicy, przekazanie wody pitnej, wystawienie kwiatów na firmowych korytarzach, etc.

W konsekwencji należy zatem przyjąć, że przekazanie ww. towarów należy raczej utożsamiać z przekazaniem na cele ogólnej działalności podatnika, a nie na cele konsumpcji. W efekcie brak jest przesłanek, aby w tym zakresie stosować dyspozycję przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

  • nieprawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem owoców i warzyw;
  • prawidłowe – w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wystawienia owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy stanowi, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług lub niepodlegających temu podatkowi – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę fakt, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, na mocy art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka – jako zarejestrowany i czynny podatnik VAT – jest firmą produkującą materace piankowe i zatrudnia ponad 400 pracowników. Spółka dba o środowisko pracy, jak też o dobre relacje między pracownikami. Spółce zależy nadto, aby pracownicy zdrowo się odżywiali, albowiem to zapewnia mniejszą absencję w pracy. Z tego względu Spółka dokonuje codziennie zakupu świeżych warzyw i owoców, które po ich umyciu, są wystawiane na tacach w pomieszczeniach socjalnych na terenie zakładu pracy. Artykuły rozmieszczane są w kilku miejscach w różnych budynkach. Dzięki temu pracownicy zarówno produkcyjni, jak też pracownicy administracji, mogą w czasie przerw w pracy podejść i posilić się owocami lub warzywami. Pracodawca nie kontroluje kto i ile zje owoców lub warzyw. Bywa też tak, że z produktów korzystają również przedstawiciele kontrahentów Spółki. Tutaj także Spółka nie ma wiedzy odnośnie tego, czy danego dnia ktoś z kontrahentów faktycznie poczęstował się jakimś owocem oraz jaka to była ilość. Bywa tak (choć niezwykle rzadko), że nie wszystkie owoce lub warzywa zostają skonsumowane. Wówczas następnego dnia owoce są utylizowane przez Spółkę. Najczęściej są to już produkty, które nie nadają się już do spożycia.

W rozpatrywanej sprawie, w pierwszej kolejności, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem owoców i warzyw.

Powyższy opis sprawy wskazuje, że dokonywane przez Wnioskodawcę zakupy owoców i warzyw już w momencie nabycia będą przeznaczone do wykorzystania przez pracowników. Wobec tego cel ich zużycia jest więc od razu znany.

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy możliwe jest odliczenie podatku od nabywanych towarów i usług, które są związane z prowadzoną przez podatnika opodatkowaną działalnością gospodarczą. W odniesieniu do przekazywanych owoców i warzyw pracownikom w czasie godzin pracy, tj. w sytuacji gdy pracownik sam decyduje, czy i kiedy się nimi poczęstuje, brak jest argumentów przemawiających za odliczeniem podatku, gdyż nie wiąże się to z prowadzoną przez podatnika działalnością. Takim argumentem nie może być podana przez Wnioskodawcę okoliczność, że „Spółka podejmuje wszelkie możliwe starania, aby być postrzeganym w regionie jako sumienny i rzetelny pracodawca. Spółce zależy nadto, aby pracownicy zdrowo się odżywiali, albowiem to zapewnia mniejszą absencję w pracy”.

Takie podejście byłoby niezgodne z orzecznictwem TSUE. W wyroku TSUE z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca Trybunał zaznaczył, że „poza sporem jest, że zwykle do pracownika należy wybór rodzaju, dokładnego czasu lub miejsca spożywania posiłku. Pracodawca w tym zakresie nie interweniuje, ponieważ obowiązkiem pracownika jest jedynie powrót do miejsca pracy o odpowiedniej porze i wykonywanie swoich zwykłych zajęć. (…) Wydawanie posiłków pracownikom ma co do zasady na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych i należy do sfery wyboru pracownika, w której pracodawca nie interweniuje. Wynika z tego, że w zwykłych okolicznościach świadczenie usług polegających na nieodpłatnym wydawaniu posiłków pracownikom zaspokaja prywatne potrzeby tych ostatnich w rozumieniu art. 6 ust. 2 szóstej dyrektywy” – (pkt 57 wyroku).

Z opisu sprawy nie wynika, że konieczność zapewnienia owoców i warzyw przez Wnioskodawcę swoim pracownikom wynika z przepisów prawa, np. bhp. Nie jest również niezbędne (jak wynika to z ww. orzeczenia) dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem pracownicy są zobowiązani świadczyć pracę niezależnie od poczęstunku, jaki serwuje im z własnej woli pracodawca. To do pracownika należy wybór produktu oraz ustalenie miejsca i czasu jego spożycia. Zatem wydawanie pracownikom wymienionych we wniosku owoców i warzyw nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy. Tak więc zakupy przedmiotowych towarów nie mają związku z wykonanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi.

W konsekwencji skoro wydatki na nabycie owoców i warzyw nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, to Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na zakup owoców i warzyw spożywanych przez pracowników na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że wystawione na tacach owoce i warzywa celem posilenia się przez pracowników podczas przerw w pracy, są również dostępne dla przedstawicieli kontrahentów Spółki. Zatem przekazanie owoców i warzyw polegające na ogólnym ich udostępnieniu ww. osobom wskazuje, że Wnioskodawca nie ma możliwości wyodrębnienia, a potem zweryfikowania w jakiej części owoce i warzywa trafiają do pracowników, a w jakiej do przedstawicieli, a zatem nie istnieje możliwość jednoznacznego wykazania związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. W związku z tym Wnioskodawca nie jest w stanie dokładnie przyporządkować jaka część ww. artykułów jest wykorzystana do wykonywania czynności opodatkowanych.

W tej sytuacji Wnioskodawcy również nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, z tytułu nabycia owoców i warzyw zużywanych przez przedstawicieli kontrahentów Spółki.

Ponadto w rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wystawienia owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów.

Odnośnie opodatkowania wydania i zużycia ww. towarów przez pracowników, bądź przedstawicieli kontrahentów należy wskazać, że – zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy oraz – w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.

Do czynności traktowanych na równi z dostawą towarów, w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z uwagi na powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu, imporcie lub wytworzeniu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Na mocy art. 7 ust. 4 ustawy, przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

  1. łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
  2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Jak wynika natomiast z art. 7 ust. 7 ustawy, przez próbkę, o której mowa w ust. 3, rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

  1. ma na celu promocję tego towaru oraz
  2. nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Z powyższych uregulowań wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Opodatkowaniu podlega również zużycie towarów należących do przedsiębiorstwa na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W analizowanej sprawie odnośnie owoców i warzyw nabywanych i przekazywanych przez Wnioskodawcę do zużycia pracownikom należy wskazać, że przesłanką opodatkowania nieodpłatnego przekazania lub zużycia towarów jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części. Nieodpłatne przekazanie towarów lub zużycie podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy w związku z nabyciem bądź wytworzeniem towarów będących przedmiotem przekazania podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia.

Ponieważ – jak już wskazano – Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu owoców i warzyw, zużycie przez pracowników nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy.

W odniesieniu do towarów przekazywanych nieodpłatnie przedstawicielom kontrahentów Spółki należy wskazać, że co do zasady takie przekazanie analizuje się m.in. w kontekście art. 7 ust. 3 ustawy, tj. bada się charakter oraz cel przekazywanych towarów. Jednakże w tej sprawie – mając na względzie ogólnodostępność do zużycia przedmiotowych artykułów – co wskazuje na brak możliwości wyodrębnienia, a potem zweryfikowania przez Wnioskodawcę w jakiej części owoce i warzywa trafiają do pracowników, a w jakiej do przedstawicieli kontrahentów, nie istnieje możliwość jednoznacznego wykazania związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym Wnioskodawca nie jest w stanie dokładnie przyporządkować czy dany produkt jest wykorzystany do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem, jak już wskazano w niniejszej interpretacji, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy w związku z zakupem owoców i warzyw zużywanych przez przedstawicieli kontrahentów.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej regulacje należy uznać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu, imporcie lub wytworzeniu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia w istocie z przekazaniem/zużyciem towarów bez wynagrodzenia na rzecz przedstawicieli kontrahentów Spółki i jednocześnie, z uwagi na fakt, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, to przekazanie to nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w trybie art. 7 ust. 2 ustawy.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu stanu faktycznego tut. Organ stwierdza, że:

  • Spółka nie jest uprawniona do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem owoców i warzyw;
  • w związku z wystawieniem owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów, Spółka nie jest zobowiązana do naliczenia podatku VAT.

Tym samym w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem owoców i warzyw stanowisko uznano za nieprawidłowe.

Z kolei stanowisko w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wystawienia owoców i warzyw celem spożycia przez pracowników i kontrahentów uznano za prawidłowe, jednakże w oparciu o inną, niż przedstawiona we wniosku, argumentację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna z 29 lutego 2016 r., sygn. ILPP3/4512-1-246/15-4/AW – Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu