Wnioskodawca zawarł jako powód ugodę przed mediatorem z jego dotychczasowym pracodawcą (pozwanym), która to została zatwierdzona przez Sąd Rejonowy. Ugoda obejmowała odszkodowanie z tytułu godzin nadliczbowych. Pozwany pracodawca wypłacił Wnioskodawcy pierwszą z dwóch rat ww. odszkodowania, przy czym zamiast pełnej wysokości raty – pomniejszył ją o podatek dochodowy od osób fizycznych w wyniku czego Wnioskodawca otrzymał około 70% należnej mu kwoty. Czy pracodawca postąpił prawidłowo?

 INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2015 r. (data wpływu 2 października 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 21 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 7 grudnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-608/15-2/KR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 8 grudnia 2015 r. (skutecznie doręczono dnia 11 grudnia 2015 r.), zaś w dniu 21 grudnia 2015 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania 18 grudnia 2015 r.)

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku):

W dniu 21 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca zawarł jako powód ugodę przed mediatorem z Jego dotychczasowym pracodawcą (pozwanym), która to została zatwierdzona przez Sąd Rejonowy. W dniu 11 września 2015 r. przedmiotowa ugoda uprawomocniła się, a postępowanie sądowe prowadzone w ww. sprawie zostało umorzone. Ugoda obejmowała odszkodowanie z tytułu godzin nadliczbowych. Wnioskodawca zacytował treść ugody: „pozwany zgadza się wypłacić powodowi tytułem odszkodowania za pracę w godzinach nadliczbowych kwotę x brutto”.

W dniu 29 września 2015 r. pozwany pracodawca wypłacił Wnioskodawcy pierwszą z dwóch rat ww. odszkodowania, przy czym zamiast pełnej wysokości raty – pomniejszył ją o podatek dochodowy od osób fizycznych w wyniku czego Wnioskodawca otrzymał około 70% należnej Mu kwoty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy w przypadku otrzymania przez Wnioskodawcę w opisanym stanie faktycznym pełnej kwoty przedmiotowego odszkodowania, Wnioskodawca winien odprowadzić z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z treścią art. 21 pkt 1 ust. 3 lit. g) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych: „wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § l ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem: odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe”.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca uważa, że Jego dotychczasowy pracodawca nienależnie dokonał potrącenia z kwoty pierwszej raty odszkodowania 30% podatku dochodowego od osób fizycznych, albowiem należne Jego odszkodowanie – w myśl powyższego przepisu prawa – jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (w Jego przypadku zastosowanie znajdują przepisy ustawy Kodeks pracy), z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych, niż ugody sądowe (w Jego przypadku miała miejsce ugoda sądowa).

Wnioskodawca podał, że uzyskał ustną (telefoniczną) informację od pracownika Krajowej Informacji Podatkowej, który na zadane pytanie: „czy były pracodawca słusznie dokonał potrącenia kwoty około 30% z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych od zasądzonej mu kwoty odszkodowania dotyczącego godzin nadliczbowych w sytuacji zawarcia z nim ugody sądowej w powyższym zakresie…” – jednoznacznie stwierdził, że dotychczasowy pracodawca Wnioskodawcy nie mógł potrącić ww. sumy, albowiem ten rodzaj odszkodowania jest zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, istnieje prawna możliwość wystąpienia przez Niego z roszczeniem przeciwko dotychczasowemu pracodawcy o zwrot nienależnie potrąconej przez niego kwoty z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż pozostaje względem Wnioskodawcy w zwłoce z zapłatą brakującej kwoty 30% odszkodowania.

W ocenie Wnioskodawcy, gdyby otrzymał On w wyżej opisanej sytuacji (stanie faktycznym) pełną kwotę przedmiotowego odszkodowania, byłby zwolniony z obowiązku odprowadzenia z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 pkt 1 ust. 3 lit. g) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm., z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegająca na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 21 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca zawarł jako powód ugodę przed mediatorem z Jego dotychczasowym pracodawcą (pozwanym), która to została zatwierdzona przez Sąd Rejonowy. W dniu 11 września 2015 r. przedmiotowa ugoda uprawomocniła się, a postępowanie sądowe prowadzone w ww. sprawie zostało umorzone. Ugoda obejmowała odszkodowanie z tytułu godzin nadliczbowych. W dniu 29 września 2015 r. pozwany pracodawca wypłacił Wnioskodawcy pierwszą z dwóch rat ww. odszkodowania, przy czym zamiast pełnej wysokości raty – pomniejszył ją o podatek dochodowy od osób fizycznych w wyniku czego Wnioskodawca otrzymał około 70% należnej Mu kwoty.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny uznać należy, że wypłacona w wyniku ugody sądowej pierwsza rata kwoty odszkodowania za pracę w godzinach nadliczbowych, nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że ww. środki pieniężne nie zostały wypłacone na podstawie konkretnego przepisu Kodeksu pracy. Kodeks pracy nie przewiduje bowiem odszkodowania na rzecz pracownika z tytułu godzin nadliczbowych, lecz wypłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Z całą pewnością wynagrodzenie za godziny nadliczbowe stanowi w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a zatem jest to wypłata zaległych należności z tytułu łączącego byłego pracownika z byłym pracodawcą stosunku pracy. W tym wypadku bez znaczenia pozostaje fakt, że realizacja tych należności nastąpiła na podstawie ugody sądowej.

Reasumując, wypłacona Wnioskodawcy w wyniku ugody sądowej pierwsza rata kwoty odszkodowania stanowiła w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a nie odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, wypłacona Wnioskodawcy w wyniku ugody sądowej pierwsza rata uzgodnionej kwoty za pracę w godzinach nadliczbowych nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wypłacone środki pieniężne za pracę w godzinach nadliczbowych stanowią dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, wskazać należy, że Wnioskodawca w poz. 61 wniosku ORD-IN, oraz stanowisku w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego powołał się na art. 21 pkt 1 ust. 3 lit. g). Tutejszy Organ uznał, że popełniono oczywistą omyłkę. Przyjęto więc, że wniosek dotyczy przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 29 grudnia 2015 r., sygn. IPTPB2/4511-608/15-5/KR – Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi