Czy zwrot kosztów przejazdów w sprawach służbowych oraz pomiędzy trzema lokalizacjami firmy stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 lipca 2015 r. (data wpływu do Biura – 27 lipca 2015 r.), uzupełnionym 8 października 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdów w sprawach służbowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdów w sprawach służbowych.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 23 września 2015 r. znak: IBPB-2-1/4511-325/15/DP, IBPB-2-1/4511-326/15/DP, IBPB-2-1/4511-327/15/DP wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 8 października 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony m.in. następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) pokrywa pracownikom w 100% koszty wszystkich przejazdów w sprawach służbowych, w tym pomiędzy trzema lokalizacjami firmy. Pracodawca (Wnioskodawca) finansuje koszt przejazdu komunikacją miejską oraz taxi na podstawie faktur, rachunków lub paragonów. Przejazdy te odbywają się wyłącznie w celach służbowych w interesie pracodawcy, nie powiększają one aktywów pracownika, nie stanowią one przysporzenia dla pracownika.

W uzupełnieniu z 8 października 2015 r. (data wpływu do Biura) Wnioskodawca wskazał m.in.:
przejazdy pracowników w sprawach służbowych, w tym pomiędzy trzema lokalizacjami firmy nie stanowią podróży służbowych, wszystkie przejazdy odbywają się w obrębie miejscowości, w której znajduje się główna siedziba firmy,
pokrywanie kosztów wszystkich przejazdów nie jest obowiązkowe i nie wynika z odrębnych przepisów, jest to tzw. „dobra praktyka” stosowana w firmie.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część stanu faktycznego oraz uzupełnienia, która odnosi się do zagadnienia w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdów w sprawach służbowych.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zwrot kosztów przejazdów w sprawach służbowych oraz pomiędzy trzema lokalizacjami firmy stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy, opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy zwrot kosztów wszystkich przejazdów w sprawach służbowych, w tym pomiędzy trzema lokalizacjami firmy nie stanowi przychodu pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazał, że przejazdy te odbywają się wyłącznie w celach służbowych w interesie pracodawcy, nie powiększają one aktywów pracownika, nie stanowią one przysporzenia dla pracownika.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do zagadnienia w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdów w sprawach służbowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy jedynie w zakresie obowiązków płatnika dotyczących pokrycia przez pracodawcę pracownikom kosztów przejazdów w sprawach służbowych – pytanie oznaczone we wniosku nr 1.
W pozostałym zakresie zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei, zgodnie z art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 12 ust. 3 cyt. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

O sposobie określania tej wartości stanowi, art. 11 ust. 2a ww. ustawy, z którego wynika, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym – generalnie – jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca pokrywa pracownikom w 100% koszty wszystkich przejazdów w sprawach służbowych, w tym pomiędzy trzema lokalizacjami firmy. Pracodawca (Wnioskodawca) finansuje koszt przejazdu komunikacją miejską oraz taxi na podstawie faktur, rachunków lub paragonów. Przejazdy te odbywają się wyłącznie w celach służbowych w interesie pracodawcy, nie powiększają one aktywów pracownika, nie stanowią one przysporzenia dla pracownika. Ww. przejazdy odbywają się w obrębie miejscowości, w której znajduje się siedziba firmy, tym samym nie stanowią podróży służbowych.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz.U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego, za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Należy też pokreślić, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

Zaznaczyć także należy, że są świadczenia, które służą organizacji pracy (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która musi być nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy i nie stanowi dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania.

Sfinansowanie przez Wnioskodawcę pracownikom przejazdów w sprawach służbowych, w tym pomiędzy trzema lokalizacjami firmy niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, niemniej świadczenie to nie jest spełnione w jego interesie, ale w interesie pracodawcy oraz nie przynosi pracownikowi korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść.
Sfinansowanie pracownikom przejazdów w sprawach służbowych leży wyłącznie w interesie pracodawcy, a nie pracowników, którzy gdyby nie konieczność wywiązania się z obowiązków wynikających z umowy o pracę nie mieliby powodu do ponoszenia ww. kosztu.

Biorąc pod uwagę tak przedstawiony stan faktyczny, należy więc uznać, iż wynikające z konieczności wykonywania czynności służbowych sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów przejazdów w sprawach służbowych oraz pomiędzy trzema lokalizacjami firmy nie generuje po stronie pracowników przychodu do opodatkowania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki ponoszone są bowiem w interesie pracodawcy, a co za tym idzie pracownicy nie otrzymują od Wnioskodawcy jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. Tym samym na Wnioskodawcy jako pracodawcy nie ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika, nie jest on zobowiązany do naliczenia i poboru podatku dochodowego od przedmiotowych wydatków zwracanych pracownikom.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 29 października 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4511-325/15/DP – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach