„Umowy VAT 8%. Pracuję w branży handlowo-usługowej. Dokładniej jest to branża budowlana, specjalizacja sprzedaż pokryć dachowych. Problem jaki spotyka zarówno mnie jaki i wielu kolegów z mojej branży dotyczy sprzedaży ze stawką podatku VAT 8%. Ja ze swojej strony podpisuję umowy z klientami, podwykonawcami, sporządzam protokół odbioru, dostarczam ksero projektu itd. W momencie podpisania umowy na sprzedaż materiałów wraz z usługą cała odpowiedzialność spada na mnie i na moją firmę. Wszystko jest OK w momencie kiedy faktycznie moja firma wykonuje dach kompleksowo (mamy stałe ekipy z którymi współpracujemy). W bieżącym miesiącu zaistniała sytuacja, kiedy to moja firma podpisała umowę z klientką (US wymaga przecież tego!), gdzie w całej operacji występowaliśmy jako dostarczyciel materiałów. Natomiast ekipa budowlana była po stronie inwestora (dla nas całkiem obca, niemniej umowa podwykonawstwa została sporządzona). Na placu budowy doszło do takiej sytuacji, że dach został wykonany niezgodnie ze sztuką budowlaną. Fachowiec klientki wziął pieniądze od niej i kontakt z nim się urwał. W całej tej sytuacji klientka wymyśliła sobie, że skoro umowa podpisana jest ze mną ,a ja mam z nim to swoich praw będzie dochodzić wobec mojej firmy. W sytuacji kiedy prowadzę sklep z pokryciami dachowymi, by móc w ogóle być konkurencyjnym muszę zastosować VAT 8%. Ze zrozumiałych kwestii jest do dla mnie niekorzystne już nie mówię o nakazie rozliczania się z klientami indywidualnymi przelewami, gdzie o własne pieniądze za każdym razem trzeba się prosić. Czy w takich umowach, ze względu na to że występuję w nich zazwyczaj jako strona dostarczająca materiały, może być zapisana klauzula, w której mowa jest o całkowitej odpowiedzialności za powierzone materiały oraz wykonanie prac dachowych na podwykonawcę (czyt. dekarza)?”

W związku z tym, iż w polskim porządku prawnym obowiązuje zasada swobody umów można oczywiście zawrzeć postanowienie umowne, które pozwala podmiotowi, który …

(…) jedynie dostarcza materiały na pokrycia dachowe, zwolnić się od odpowiedzialności za wykonanie prac dachowych, zwłaszcza że w istocie prace wykonuje ktoś inny (podwykonawca, dekarz).

Trudno wyobrazić sobie skuteczne dochodzenie w postępowaniu cywilnym odszkodowania od dostawcy materiałów, jeżeli nie ponosi on odpowiedzialności za błędnie wykonaną przez inny podmiot usługę budowlaną związaną z pokryciem dachowym, bowiem dostawca materiałów w ogóle usługi nie wykonywał.

Dekarz ponosi odpowiedzialność za wady robót, a wada może powstać podczas wykonywania prac lub później, podczas eksploatacji dachu. Wówczas zastosowanie znajdą przepisy o rękojmi za wady uregulowane w Kodeksie cywilnym – art. 556 i nast. Trzeba przy tym przyznać, że odpowiedzialność dekarza jest w tym przypadku dosyć szeroka i skomplikowana.

Jeżeli okaże się, że pojawiły się wady fizyczne dachu, rozumianego jako dzieło, wówczas wystąpi dylemat czy przyczyna wady tkwi w dostarczonym materiale, czy jednak w złej jakości prac. Wówczas dekarz, który chce uwolnić się od odpowiedzialności, musi wykazać, że wada spowodowana jest wadliwym materiałem i nie ma związku z wykonanymi przez niego pracami. Z kolei dostawca materiału powinien ponosić odpowiedzialność jedynie za wady dostarczonego materiału.

Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.