„Półtora roku temu miałem przyznane alimenty, które miała płacić była żona. Do dnia dzisiejszego nie wpłaca żadnej sumy. Powód jaki podaje jest taki, że nie pracuje, ma długi i jest na bezrobotnym. Czy w takiej sytuacji mogę dochodzić prawa alimentacyjnego od innych instytucji, czy ewentualnie inne możliwości są z funduszu alimentacyjnego państwa? I czy jest szansa na odzyskanie zaległych alimentów? Alimenty były przyznane na dziecko, nie składałem wniosku do komornika. Jednocześnie pragnę zwiększyć kwotę alimentów przyznanych przez sąd, gdyż suma na dzień dzisiejszy wynosi 300 zł, a koszty utrzymania domu i wychowanie dziecka pochłania większe kwoty.”

Zgodnie z przepisami …

(…) ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów – art. 9 i nast., świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują uprawnionym do alimentów w razie spełnienia kilku przesłanek jednocześnie:

1. przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo,
2. należy wykazać bezskuteczność egzekucji wobec dłużnika alimentacyjnego (najpierw należy złożyć wniosek egzekucyjny do komornika, a jeśli komornik stwierdzi brak możliwości zaspokojenia wierzytelności od dłużnika alimentacyjnego, wówczas komornik wyda wierzycielowi zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji),
3. dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie może przekroczyć kwoty 900 zł; w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza kwotę 900 zł, o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej w okresie świadczeniowym, na który jest ustalane prawo do tego świadczenia, świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.

Należy również pamiętać, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł, co oznacza, że nawet w przypadku alimentów zasądzonych na rzecz uprawnionego w wyższej wysokości aniżeli 500 zł, fundusz alimentacyjny wypłaci jedynie kwotę 500 zł miesięcznie na rzecz uprawnionego.

Odnosząc się do sytuacji przedstawionej przez Czytelnika, w pierwszej kolejności Czytelnik musi zatem złożyć wniosek do komornika o egzekucję alimentów bieżących oraz zaległych (roszczenie o alimenty przedawnia się z terminem trzech lat, jest to bowiem świadczenie okresowe, dlatego można żądać zapłaty zaległych alimentów maksymalnie za trzy lata wstecz, chyba że obowiązek alimentacyjny powstał później – Czytelnik pisał, że alimenty zostały przyznane półtora roku temu i nie były regulowane, zatem za te nieuregulowane półtorej roku Czytelnik również może złożyć wniosek egzekucyjny). Dopiero po stwierdzeniu przez komornika, że egzekucja jest bezskuteczna, i wydaniu przez niego stosowanego zaświadczenia na wniosek wierzyciela, z takim zaświadczeniem Czytelnik może wnioskować o świadczenie z funduszu alimentacyjnego (o ile spełnia pozostałe kryteria, które wymieniono wyżej).

W każdej chwili Czytelnik może jako przedstawiciel ustawowy małoletniego dziecka złożyć pozew o podwyższenie alimentów, wykazując usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, tj. należy wykazać, że od ustanowienia poprzedniej kwoty alimentów potrzeby dziecka wzrosły, dlatego potrzebne są alimenty w wyższej wysokości.

Należy też pamiętać, że sąd będzie badać również możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (a nie faktyczne dochody itp.), a zatem sam fakt bycia osobą bezrobotną przez zobowiązanego do alimentów nie oznacza, iż jego możliwości nie pozwalają mu podjąć zatrudnienia.

Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 07.09.2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów – Dz.U. 2021 r. poz. 877.