Posiłek podczas spotkania z kontrahentem jest przychodem pracownika

Czy posiłek spożyty przez pracownika na spotkaniu z kontrahentem pracodawcy będzie przychodem pracownika ze stosunku pracy, od którego Wnioskodawca – będący płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązana jest pobrać zaliczkę na ten podatek dochodowy i odprowadzić go do właściwego organu podatkowego, a jeśli tak to jak obliczyć wartość tego przychodu i wartość podatku?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2013 r. (data wpływu 14 listopada 2013 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło 29 stycznia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 16 stycznia 2014 r., Nr IPTPB1/415-710/13-2/MD, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 23 stycznia 2014 r. (data doręczenia 27 stycznia 2014 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem, które wpłynęło do tut. Organu w dniu 29 stycznia 2014 r. (data nadania w polskiej placówce pocztowej 28 stycznia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego:

Wnioskodawca jest firmą handlową, która w związku z rodzajem i zakresem prowadzonej działalności wysyła pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowników sprzedaży, przedstawicieli handlowych i serwisantów w podróże służbowe na terenie kraju, sporadycznie również za granicę. Podróże te trwają 1, 2 lub 3 dni, co odpowiada zakresowi obowiązków służbowych pracowników. Podczas podróży służbowych delegowani pracownicy często spotykają się z kontrahentami Wnioskodawcy, zapraszanymi do restauracji gdzie spożywają wspólny posiłek. Czasami jest to konieczność, bo nie ma innej możliwości (miejsca) zorganizowania spotkania. Rachunek (fakturę) za posiłek, płacony jest kartą płatniczą Wnioskodawcy, bądź kartą płatniczą lub gotówką pracownika rozliczaną z udzielonej mu zaliczki. Zawsze zatem za posiłek pracownika spożyty w takcie podróży służbowej podczas spotkania z kontrahentem koszt ponosi Wnioskodawca, jako pracodawca. Kwota wydana przez pracownika na posiłki zazwyczaj jest wyższa od diety przysługującej pracownikowi na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy posiłek spożyty przez pracownika na spotkaniu z kontrahentem pracodawcy będzie przychodem pracownika ze stosunku pracy, od którego Wnioskodawca – będący płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązana jest pobrać zaliczkę na ten podatek dochodowy i odprowadzić go do właściwego organu podatkowego, a jeśli tak to jak obliczyć wartość tego przychodu i wartość podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy: posiłek spożyty przez pracownika na spotkaniu z kontrahentem pracodawcy podczas podróży służbowej pracownika nie będzie stanowił przychodu podatkowego pracownika, od którego Wnioskodawca (zakład pracy pracownika), obowiązany byłby, jako płatnik, obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy pracownika.

W ocenie Wnioskodawcy, jeśli pracownik w ramach służbowych obowiązków odbywa podróż służbową podczas której spotyka się z kontrahentem Spółki spożywając z nim wspólny posiłek, to stanowi to jedynie prawidłowe wykonywanie przez pracownika służbowych obowiązków. Zaaranżowane spotkanie, połączone ze spożywaniem posiłku ma wpływ na ewentualne korzyści finansowe dla pracodawcy wynikające z możliwości nawiązania, bądź rozwijania kontaktów handlowych. Pracownicy uczestniczą w spotkaniu nie jako osoby prywatne, a jako reprezentanci Wnioskodawcy, a spotkania mają charakter służbowy. Nabywcą całej usługi gastronomicznej jest pracodawca (Wnioskodawca) i to On w całości ponosi koszt tej usługi. Wartość tych usług natomiast nie stanowi dla pracownika przychodu ze stosunku pracy z tytułu nieodpłatnego świadczenia uzasadniającego opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie obliczenie, pobranie i odprowadzenie przez płatnika zaliczki na podatek dochodowy pracownika. Ponadto, ewentualne korzyści wynikające z takich spotkań odnosi pracodawca (Wnioskodawca). Po stronie pracownika natomiast nie wystąpi przysporzenie majątkowe odpowiadające przychodowi ze stosunku pracy. Trudno byłoby z resztą ustalić, w jakiej części wartość posiłku przypadła na pracownika, a w jakiej na kontrahenta.

Podobne stanowisko zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 12 września 2013 r., sygn. ILPB1/415-680/13-2/IM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Stosownie do art. 12 ust. 3 tej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ww. ustawy). Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę do przychodów ze stosunku pracy (stosunku służbowego) zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest firmą handlową, która w związku z rodzajem i zakresem prowadzonej działalności wysyła pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowników sprzedaży, przedstawicieli handlowych i serwisantów w podróże służbowe na terenie kraju, sporadycznie również za granicę. Podróże te trwają 1, 2 lub 3 dni, co odpowiada zakresowi obowiązków służbowych pracowników. Podczas podróży służbowych delegowani pracownicy często spotykają się z kontrahentami Wnioskodawcy, zapraszanymi do restauracji gdzie spożywają wspólny posiłek. Czasami jest to konieczność, bo nie ma innej możliwości (miejsca) zorganizowania spotkania. Rachunek (fakturę) za posiłek, płacony jest kartą płatniczą Wnioskodawcy, bądź kartą płatniczą lub gotówką pracownika rozliczaną z udzielonej mu zaliczki. Zawsze zatem za posiłek pracownika spożyty w takcie podróży służbowej podczas spotkania z kontrahentem koszt ponosi Wnioskodawca, jako pracodawca. Kwota wydana przez pracownika na posiłki zazwyczaj jest wyższa od diety przysługującej pracownikowi na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167).

Dla oceny skutków podatkowych opisanej sytuacji konieczne jest więc zdefiniowanie pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Ponieważ przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają takiej definicji przy interpretacji tego pojęcia odwołać się należy do jego słownikowego znaczenia. W związku z powyższym stwierdzić należy, że świadczeniem nieodpłatnym jest świadczenie „niewymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). W orzecznictwie sądowym przyjmuje się natomiast, że nieodpłatne świadczenie obejmuje nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Warto również wskazać na to, że skoro nieodpłatne świadczenie jest jedną z kategorii przychodu, wymienioną w art. 12 ustawy, to jako takie powinno spełniać ogólne kryteria przychodu. Z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest tylko taka wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że o nieodpłatnym świadczeniu, mającym cechy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym można mówić w sytuacji, gdy:

  • podmiot, na rzecz którego dokonywane jest tego rodzaju świadczenia odnosi korzyść, a więc musi zaistnieć u niego trwałe przysporzenie majątkowe;
  • korzyść ta musi zostać odniesiona kosztem innego podmiotu, a więc powinna istnieć możliwość ustalenia kto poniósł ekonomiczny ciężar owego przesunięcia majątkowego,
  • korzyść musi mieć konkretny wymiar finansowy,
  • świadczenie musi mieć nieodpłatny charakter.

Nie może ono zatem wiązać się z jakimkolwiek ekwiwalentem ze strony podatnika. Nie ma przy tym znaczenia, czy ów ekwiwalent pozostaje w ekonomicznej równowadze ze świadczeniem. Jeżeli podmiot zobowiązany jest do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego, choćby miało ono wymiar symboliczny nie można mówić o nieodpłatnym świadczeniu.
Odnosząc powyższe ustalenia na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że spożyty w czasie spotkania z kontrahentem Wnioskodawcy posiłek, można traktować po stronie pracowników, jako narzędzie służące prawidłowemu wykonaniu przez nich obowiązków służbowych. Brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że posiłki finansowane przez Wnioskodawcę w celu efektywnego przeprowadzenia spotkania stanowią dla pracowników jakiekolwiek przysporzenie. W konsekwencji, wartość tych usług nie stanowi dla pracowników przychodu ze stosunku pracy z tytułu nieodpłatnego świadczenia, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Atmosfera spotkania, której sprzyja wspólne spożywanie posiłku ma wpływ na ewentualne korzyści finansowe płynące dla Wnioskodawcy ze współpracy z podmiotami reprezentowanymi przez osoby uczestniczące w spotkaniach. Pracownicy nie biorą udziału w spotkaniu jako osoby prywatne ale jako reprezentanci Spółki. Spotkania te mają charakter służbowy i wchodzą w zakres ich obowiązków.

W sytuacji, gdy faktyczne korzyści z oferowanych posiłków odnosi przede wszystkim Wnioskodawca, nie Jego pracownicy, nie można stwierdzić, że po stronie pracowników wystąpi przysporzenie majątkowe stanowiące przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z 10 lutego 2014 r., sygn. IPTPB1/415-710/13-4/MD