Praca w nadgodzinach bez wynagrodzenia?

Jak prawidłowo rozliczać czas pracy pracowników zarządzających (kadry kierowniczej)?

„Pracownik dostanie awans na stanowisko kierownika, czy w angażu może znaleźć się zapis z Kodeksu pracy art. 1514 – o pracy w razie konieczności w godzinach nadliczbowych bez prawa do wynagrodzenia?”

W stosunku do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych, …

(…) o których mowa w treści art. 1514 Kodeksu pracy, ustawodawca wprowadził liczne wyjątki dotyczące czasu pracy pracowników zarządzających.

Polegają one m.in. na tym, że za pracę poza zaplanowanym czasem pracy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych. Ww. przepis stanowi, że pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.

Zwrot „wykonują w razie konieczności pracę poza normalnymi godzinami pracy” oznacza, że członkowie kadry kierowniczej sami decydują o zaistnieniu konieczności wykonywania pracy poza czasem pracy ustalonym w rozkładzie czasu pracy. Przepis art. 1514 K.p. nie upoważnia pracodawców do stosowania takich rozwiązań organizacyjnych, które w założeniu rodzą konieczność wykonywania pracy stale w godzinach nadliczbowych przez pracowników zajmujących stanowiska kierownicze. Praca takich pracowników w godzinach nadliczbowych dopuszczalna jest tylko wyjątkowo, „w razie konieczności”.

Natomiast Kodeks pracy wymienia elementy obligatoryjne, które muszą znaleźć się w umowie o pracę. Należy pamiętać, że brak choćby jednego z nich może spowodować nieważność umowy o pracę. Zgodnie z art. 29 K.p. umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

1) rodzaj pracy,

2) miejsce wykonywania pracy,

3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

4) wymiar czasu pracy,

5) termin rozpoczęcia pracy.

W związku z powyższym, Kodeks pracy nie zawiera w swoich postanowieniach obowiązku zawierania w treści angażu dla osoby zatrudnianej na stanowisku – „kierownik” informacji, o której mowa w treści art. 1514 K.p. Oznacza to, że jeśli z jakiś powodów zapis ww. przepisu znajdzie się w treści angażu, to fakt ten nie spowoduje jego nieważności, jednak trzeba wiedzieć, że co do zasady nie jest nieprawidłowe „przepisywanie” treści postanowień Kodeksu do treści umowy o pracę.

Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 962.