W resorcie pracy powstał projekt zmian w przepisach k.p., którego celem jest modyfikacja kodeksowych postanowień dotyczących prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet oraz badań lekarskich pracowników. Wspomniany projekt stanowi obecnie przedmiot konsultacji publicznych (zostały rozpoczęte 23.07. i dobiegają końca 30.09.br.). Następnie nowela trafi do sejmu.
W odniesieniu do zmian w obszarze prac uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet są one spowodowane koniecznością prawidłowej transpozycji dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (wersja przeredagowana) (Dz.U. UE L 2014 z 26.07.2006 r., str. 23) oraz dostosowania delegacji ustawowej do wymogów konstytucyjnych określonych w art. 92 ustawy zasadniczej. Przywołana dyrektywa konsoliduje prawo unijne w obrębie równego traktowania w zatrudnieniu, co wymusza dokonanie stosownych korekt w krajowym ustawodawstwie. W związku z tym zaproponowano zmianę brzmienia art. 176 § 1 k.p. polegającą na ustanowieniu zapisu, który wyraźnie wskazuje, że zakaz wykonywania określonych prac (uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych) dotyczy kobiet w ciąży oraz karmiących dziecko piersią. Dotychczasowy zapis odnosi się ogólnie do kobiet – pracownic, zaś delegacja do wydania przepisów wykonawczych w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom nie zawiera odpowiednich wytycznych. W ramach omawianego projektu art. 176 k.p. został na nowo zredagowany, tak aby spełniał wymagania prawa UE oraz kryteria konstytucyjności.
Zmiany w zakresie badań lekarskich pracowników związane są z koniecznością dostosowania upoważnienia do wydania rozporządzenia w sprawie badań profilaktycznych pracowników do wymagań Konstytucji RP (art. 92 ust. 1), ze względu na brak w obecnym zapisie art. 229 § 8 k.p. wytycznych co do treści aktu wykonawczego. Projekt zakłada ponadto nowelizację art. 229 § 4 k.p. w kierunku powiązania orzeczenia lekarskiego z treścią skierowania na badania lekarskie (skierowanie wystawione przez pracodawcę będzie zawierać opis warunków pracy na danym stanowisku). Proponuje się także dodać w art. 229 k.p. nowy przepis (§ 41), który będzie przewidywał, że orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku może obejmować ograniczenia do wykonywania wskazanych przez lekarza czynności lub prac wynikające ze stanu zdrowia pracownika.
Wskutek zmian w k.p., o których była mowa, niezbędna jest również modyfikacja przepisów ustawy z dn. 27.06.1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317, z późn. zm.). Korekty legislacyjne w tym zakresie zostały ujęte w art. 2 projektu nowelizacji.
W związku ze zmianą brzmienia art. 176 k.p. wymagana będzie nowela art. 65 ust. 2 pkt 3 ustawy o dn. 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593, z późn. zm.) – kwestię tę reguluje art. 3 proponowanej nowelizacji.
Przepisy wykonawcze wydane na podstawie upoważnień zmienianych za pośrednictwem omawianego projektu noweli k.p. będą obowiązywały do dnia wejścia w życie nowych rozporządzeń, jednak nie dłużej niż przez 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej.
Projektowana nowelizacja ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Maciej Ofierski