W Dzienniku Ustaw z dnia 24 listopada 2020 r. pod pozycją 2072 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 16.10.2020 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 365).

W nowym jednolitym tekście wymienionej powyżej ustawy uwzględniono zmiany wynikające z:

• ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 288, ze zm.),
• ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875),
• ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. poz. 1086),
• przepisów ogłoszonych przed dniem 15 października 2020 r.

Zapisy pominięte w jednolitym tekście omawianego aktu prawnego, mające charakter techniczny oraz określające terminy wejścia w życie innych ustaw, wyszczególniono w ust. 2 obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 16 października 2020 r.

Zgodnie z postanowieniami ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie nienależącym do sądów administracyjnych, sądów wojskowych oraz Sądu Najwyższego. Sądy powszechne wykonują również inne zadania z zakresu ochrony prawnej, powierzone w drodze ustaw lub przez wiążące RP prawo międzynarodowe lub prawo stanowione przez organizację międzynarodową, jeżeli z wiążącej RP umowy ją konstytuującej wynika, że jest ono stosowane bezpośrednio.

Sądami powszechnymi są:

1. Sądy rejonowe,
2. Sądy okręgowe,
3. Sądy apelacyjne.

Zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują sędziowie. W sądach rejonowych zadania z zakresu, o którym wyżej mowa, wykonują także asesorzy sądowi, jeśli powierzono im pełnienie obowiązków sędziego, z wyłączeniem jednak spraw wskazanych w art. 2 par. 1a cyt. ustawy. Zadania z zakresu ochrony prawnej, inne niż wymiar sprawiedliwości, wykonują w sądach referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi.

Omawiana ustawa reguluje poszczególne aspekty pracy sędziów, w tym określa szczególne obowiązki, a także uprawnienia pracownicze. Dotyczy to odpowiednio również asesorów sądowych i referendarzy sądowych.

Ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych odnosi się ponadto do kwestii związanych z tworzeniem i funkcjonowaniem samorządu sędziowskiego.

Maciej Ofierski