Przedawnienie zobowiązń podatkowych a faktury

Czy w związku z upływem czasu (pięcioletni okres) Wnioskodawca ma obowiązek uwzględnienia w ewidencji – rejestrze VAT fakturę korygującą z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawioną do faktur VAT z 2006 r.? Czy nie nastąpiło przedawnienie a zatem i brak możliwości dokonania korekty podatku VAT w miesiącu otrzymania korekty?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2011 r. (data wpływu do tut. organu 29 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie ma obowiązek uwzględnić w ewidencji fakturę korygującą z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawioną do faktur VAT z dnia: 19 czerwca 2006 r., 14 września 2006 r., 16 października 2006 r. oraz do faktury korygującej VAT z dnia 19 grudnia 2006 r. w przypadku wystąpienia przedawnienia wynikającego z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – jest prawidłowe.
 

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2012 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie ma obowiązek uwzględnić w ewidencji fakturę korygującą z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawioną do faktur VAT z dnia: 19 czerwca 2006 r., 14 września 2006 r., 16 października 2006 r. oraz do faktury korygującej VAT z dnia 19 grudnia 2006 r. w przypadku wystąpienia przedawnienia wynikającego z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 31 maja 2006 r. Wnioskodawca zawarł umowę, której przedmiotem była dostawa, montaż i rozruch maszyny do pakowania kulistych lizaków z Dostawcą tj. firmą PHU „X” Umowa została zawarta na podstawie oferty z dnia 26 maja 2006 r. Choć maszyna była dostarczona w październiku 2006 r. niemal od samego początku jej uruchomienie stwarzało problemy techniczne. Kilkakrotnie konieczne były wizyty serwisowe (1-sza 25 października 2006 r., kolejna 7 listopada 2006 r.). Wady nie zostały usunięte maszyna w dalszym ciągu nie nadawała się do umówionego użytku. Po uznaniu, iż wad usunąć się nie da i mają one charakter istotny powodujący, iż rzecz nie nadaje się do umówionego użytku a nadto, iż maszyna nie spełnia parametrów z oferty dostawy, pismem z dnia 14 listopada 2006 r. Wnioskodawca odstąpił od umowy.

Wnioskodawca wezwał jednocześnie Dostawcę do zwrotu części zapłaconej ceny oraz do odbioru wadliwej maszyny. Wnioskodawca wyznaczył termin na zwrot ceny i odbiór maszyny na dzień 30 listopada 2006 r. Wezwanie to zostało następnie powtórzone dnia 1 grudnia 2006 r. przez Kancelarię Prawną.

Zakup przedmiotowej maszyny został udokumentowany następującymi dokumentami:

1. Faktura VAT nr … z dnia 19 czerwca 2006 r. – I rata (zaliczka 60%) na kwotę 97.066,50 zł netto i 118.421,13 zł brutto,
2. Faktura VAT nr … z dnia 14 września 2006 r. – II rata (40%) na kwotę 67.309,00 zł netto i 82.116,98 zł brutto.

Zatem łączna wartość faktur to 164.375,50 zł netto i 200.538,11 zł brutto.

3. Faktura VAT nr …. z dnia 16 października 2006 r. – duplikat z dnia 15 grudnia 2006 r. – będąca de facto korektą wartości pokazanej powyżej o kwotę (in plus) 5.200,00 zł netto i 6.344,00 zł brutto do wartości 169.575,50 zł netto i 206.882,11 zł brutto z tytułu poniesionych kosztów transportu lotniczego i odprawy celnej,
4. Faktura korygująca VAT nr …. z dnia 19 grudnia 2006 r. – korekta wartości (łącznej z punktów 1-3) wynoszącej 169.575,50 zł netto i 206.882,11 zł brutto (in minus) do kwoty 160.208,50 zł netto i 195.454,37 zł brutto – w zakresie rozliczenia kosztów transportu i odprawy (uznanie sprzeciwu Wnioskodawcy co do wysokości naliczonych kosztów dodatkowych a związanych z kosztami transportu i odprawy celnej).

Dostawca nie zareagował na oświadczenie z dnia 14 listopada 2006 r. o odstąpieniu od umowy.

Dostawca mimo odstąpienia przez Wnioskodawcę od umowy w dalszym ciągu zmierzał do naprawienia maszyny do stanu jak z oferty. Niestety okazało się, że maszyna nadal nie może osiągnąć pełnej mocy rozruchowej i jednym słowem nie spełnia wymagań postawionych w ofercie przez Dostawcę. Mimo kolejnych wizyt serwisantów, jakie miały miejsce od początku roku 2007 nie udało się przedmiotowej maszyny doprowadzić do parametrów ofertowych. W rezultacie została przez Firmę Wnioskodawcy zlecona niezależna ekspertyza wykonana przez rzeczoznawcę z … z dnia 30 kwietnia 2007 r., która jednoznacznie stwierdziła, iż maszyna nie nadaje się do umówionego użytku i nie spełnia oferowanych w ofercie parametrów. Ekspertyza ta została przesłana do Dostawcy dnia 7 maja 2007 r.

Do Dostawcy została także przesłana propozycja zawarcia ugody przedsądowej z dnia 6 lipca 2007 r. i ustalenia warunków odstąpienia od umowy. Propozycja ugody nie została zaakceptowana przez Dostawcę. Dodatkowo poprzez Kancelarię Wnioskodawca skierował kolejne pisma w sprawie zawarcia porozumienia cywilnego w przedmiotowym zakresie wraz z kopią protokołu wizyty serwisowej, związane z próbą uruchomienia maszyny jaka miała miejsce 14-15 maja 2006 r. Bezskutecznie. Dostawca nie był skłonny do zawarcia jakiejkolwiek ugody pozasądowej w sprawie odstąpienia od umowy.

Odstępując od umowy Wnioskodawca wstrzymał zapłatę reszty ceny za zakupioną maszynę. Dostawca mimo, iż skutecznie Wnioskodawca odstąpił od umowy wezwał Wnioskodawcę do zapłaty reszty ceny i zgłosił brak płatności do KRD.

W wyniku okoliczności opisanych powyżej i licznej korespondencji między stronami, ostatecznie realizowanej poprzez Kancelarie Prawnicze reprezentującą zarówno Firmę Wnioskodawcy jak i Dostawcę sprawa została skierowana przez Firmę Wnioskodawcy na drogę sądową – pozew z dnia 22 czerwca 2007 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania dnia 29 sierpnia 2007 r. został wydany przez Sąd Okręgowy w … V Wydz. Gospodarczy nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym kwoty uiszczonej przez Firmę Wnioskodawcy na rzecz Dostawcy tytułem zapłaty za przedmiot zamówienia.

Niestety dnia 12 września 2007 r. został wniesiony sprzeciw przez Kancelarię reprezentującą stronę Dostawcy. Zostało wszczęte postępowanie sądowe przed Sądem pierwszej instancji. W trakcie procesu został powołany niezależny biegły rzeczoznawca sądowy, który podtrzymał opinię i ustalenia z ekspertyzy wykonanej na zlecenie Wnioskodawcy. Ostatecznie w przedmiotowej sprawie o zapłatę – zwrot kwoty zapłaconej przez Firmę Wnioskodawcy i odbiór maszyny przez Dostawcę został wydany przez Sąd Okręgowy w … korzystny dla Wnioskodawcy wyrok z dnia 21 maja 2008 r.

Dnia 26 czerwca 2008 r. została przez stronę Dostawcy wniesiona apelacja do Sądu Apelacyjnego w … – Wydział I Cywilny, zakończona ponownie korzystnym wyrokiem na rzecz Firmy Wnioskodawcy z dnia 25 września 2008 r., w wyniku którego oddalono apelację. Tym samym Kancelaria reprezentująca Firmę Wnioskodawcy złożyła wniosek do Komornika przy Sądzie Rejonowym w …. o wszczęcie egzekucji z rachunku bankowego i z ruchomości Dostawcy.

W międzyczasie podejmowane były liczne próby (na drodze postępowania egzekucyjnego) odzyskania środków pieniężnych. Dostawca robił wszystko, aby maksymalnie odciągnąć w czasie spłatę, skutkiem czego były próby zawarcia kolejnych porozumień co do spłaty zadłużenia nie przynoszące oczekiwanych rezultatów a także zawieszania i odwieszania postępowania egzekucyjnego. Ostatecznie spłata zadłużenia zasądzonego przez Sąd została uregulowana dopiero 23 grudnia 2011 r., a de facto maszyna była postawiona do dyspozycji (czyli odbioru przez Dostawcę od dnia 30 listopada 2006 r.).

Dnia 3 stycznia 2012 r. Wnioskodawca odebrał przesyłkę nadaną przez firmę PHU „Y” s.c. …, w której znalazła się faktura korygująca nr … z dnia 28 grudnia 2011 r., którą na drugi dzień Wnioskodawca odesłał jako bezzasadną wraz z wezwaniem do odbioru maszyny najpóźniej do dnia 13 stycznia 2012 r.

Ostatecznie maszyna została odebrana przez Dostawcę w styczniu 2012 roku na podstawie protokołu z dnia 10 stycznia 2012 r.

Dnia 24 stycznia 2012 r. Wnioskodawca otrzymał ponownie fakturę korygującą, ale już z numerem … wystawioną przez firmę PHU „Y” s.c … do faktury VAT nr … z dnia 19 czerwca 2006 r., faktury VAT nr …. z dnia 14 września 2006 r., faktury VAT nr … z dnia 16 października 2006 r. – duplikat z dnia 15 grudnia 2006 r. oraz faktury korygującej VAT nr … z dnia 19 grudnia 2006 r.

Dostawcą z którym Wnioskodawca zawarł przedmiotowa umowę był … prowadzący działalność gospodarcza pod firmą PHU „X” Jak wynikało z pisemnej informacji uzyskanej od Dostawcy, po otrzymaniu faktury korygującej nowy podmiot tj. PHU „Y” s.c. … przejęła wszelkie zobowiązania PHU „X” z dniem 2 stycznia 2007 r.

Fakturę korygującą nr … z dnia 24 stycznia 2012 r. Wnioskodawca odesłał do wystawcy tj. firmy PHU „Y” s.c. … stając na stanowisku, iż skoro w umowie spółki cywilnej brak zapisów, iż spółka przejęła zobowiązania PHU „X” brak jest podstaw prawnych do wystawiana w tych okolicznościach faktury przez spółkę cywilną. A nadto, iż nastąpiło przedawnienie.

Niestety wystawca ponownie przesłał w dniu 22 lutego 2012 r. fakturę korygującą do podpisu, której jednak nadal Wnioskodawca nie uznał za zasadną z powodu przedawnienia i Wnioskodawca skierował poprzez Kancelarię pismo, odwołujące się do interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPP3-443-987/10-2/JF.

Niestety do dnia pisania niniejszego wniosku strona następcy prawnego Dostawcy – Sprzedawcy nie odpowiedziała na pismo z Kancelarii.

Dlatego Wnioskodawca odesłał po raz kolejny fakturę korygującą listem poleconym występując tym samym o „indywidualną interpretację” w przedmiotowej sprawie do Izby Skarbowej w Katowicach, utrzymując stanowisko Wnioskodawcy w mocy.

Wnioskodawca nadmienia, że Dostawca jak i Nabywca byli w okresie sprzedaży czynnymi podatnikami VAT. Również obecnie zarówno Firma Wnioskodawcy jak i następca prawny Dostawcy (zgodnie z opisem poczynionym powyżej) są czynnymi podatnikami podatku VAT. Zakup maszyny związany był z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem.

Warto tu wspomnieć, że sprawa równolegle spotkała się z kontrolą przeprowadzoną przez Państwową Inspekcję Pracy, na bazie, której decyzją z dnia 21 maja 2007 r. maszyna została zablokowana i wyłączona z jakiejkolwiek produkcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w takiej sytuacji i w związku z upływem czasu (pięcioletni okres) Wnioskodawca ma obowiązek uwzględnienia w ewidencji – rejestrze VAT fakturę korygującą nr … z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawioną do faktury VAT nr … z dnia 19 czerwca 2006 r., faktury VAT nr … z dnia 14 września 2006 r., faktury VAT nr … z dnia 16 października 2006 r. – duplikat z dnia 15 grudnia 2006 r. oraz faktury korygującej VAT nr … z dnia 19 grudnia 2006 r. – czy nie nastąpiło przedawnienie a zatem i brak możliwości dokonania korekty podatku VAT w miesiącu otrzymania korekty?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma Wnioskodawca obowiązku pomniejszenia podatku naliczonego o wartość wynikającą z faktury korygującej nr … wystawionej w dniu 24 stycznia 2012 r., gdyż faktura pierwotna wraz z korektami opisanymi w punkcie 68 niniejszego wniosku zostały wystawione w roku 2006, tj. w okresie w stosunku do którego w podatku VAT nastąpiło już przedawnienie zobowiązania podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

W myśl art. 29 ust. 4a ustawy o VAT, w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Przepis ust. 4a stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia korekty faktury do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna – art. 29 ust. 4c ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 106 ust. 1 ustawy o VAT określa, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur w tym faktur korygujących, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania wynikają z przepisów rozdziału 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r. zwanego dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Stosownie do § 13 ust. 2 ww. rozporządzenia w przypadku gdy podatnik udziela rabatu w odniesieniu do jednej lub więcej dostaw towarów lub usług, faktura korygująca powinna zawierać co najmniej:
1) numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
2) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a) określone w § 5 ust. 1 pkt 1-4,
b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych rabatem;
3) kwotę i rodzaj udzielonego rabatu;
4) kwotę zmniejszenia podatku należnego.

Zgodnie z § 13 ust. 5 ww. rozporządzenia, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:
1) zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy;
2) zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających opodatkowaniu.

Stosownie do § 13 ust. 6, przepisy § 5 ust. 6 i 7 i § 7 stosuje się odpowiednio do faktury korygującej, o której mowa w ust. 2.

Na podstawie § 13 ust. 7, przepisy § 5 ust. 6 stosuje się odpowiednio do faktury korygującej, o której mowa w ust. 3.

Na mocy § 13 ust. 8, faktury korygujące powinny zawierać wyraz „KOREKTA” albo wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA”.

Stosownie do § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Z literalnego brzmienia ww. przepisów jednoznacznie wynika, w jakich sytuacjach należy wystawić faktury korygujące. Konsekwencją wystawienia faktury korygującej jest dokonanie zmiany rozliczenia podatkowego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
a) z tytułu nabycia towarów i usług,
b) potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
c) od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu
– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;

W myśl art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

W myśl art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym w 2006 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje:
1) w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18;
2) w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy odpowiednio od importu usług lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca;
3) w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy – w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności;
4) w przypadku dokonania spisu z natury określonego w art. 113 ust. 5 i 7 – nie później niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tego spisu;
5) w przypadku stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej, polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi – za okres rozliczeniowy, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wykazanego w tym rejestrze.

Zgodnie z art. 86 ust. 10a ustawy o VAT, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, o której mowa w art. 29 ust. 4a lub 4c, jest on obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę korektę faktury otrzymał. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Jak wynika z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 33 i 33b.

W celu wykonania tego obowiązku, stosownie do art. 99 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Z przepisów powyższych wynika, że podatnik podatku od towarów i usług, w celu wykonania ciążącego na nim obowiązku rozliczenia podatku za dany okres rozliczeniowy, winien złożyć deklarację podatkową, w której winien ująć wszystkie czynności, co do których obowiązek podatkowy powstał w okresie, którego dotyczy ta deklaracja.

Stosownie do art. 109 ust. 3 cyt. ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą:
1) kwoty określone w art. 90,
2) dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
3) wysokość podatku należnego,
4) kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku, podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu,
5) oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej,
a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Ustawodawca powyższym przepisem art. 109 ust. 3 ustawy o VAT nakłada na podatnika obowiązek prowadzenia ewidencji zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, obejmującej m.in. dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania oraz wysokość podatku należnego. Wprawdzie ustawodawca nie określił formy w jakiej ewidencja powinna być prowadzona, ale istotne jest aby zawierała wszystkie wymienione w powyższym przepisie elementy.

Ewidencja jest odzwierciedleniem stanu rzeczywistego, winna zatem obejmować wszystkie dokonane przez podatnika czynności podlegające opodatkowaniu jak i dane dotyczące podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Dane, które podatnik wpisuje do deklaracji podatkowej składanej w urzędzie skarbowym stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonej przez niego ewidencji sprzedaży i ewidencji zakupów VAT.

Stosownie do postanowienia art. 112 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

W myśl art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 Ordynacji podatkowej jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć.

Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 czerwca 2009 r. sygn. akt I FPS 9/08 oraz linią orzeczniczą sądów, przepis art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie również do rozliczeń, w których obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług przekształcił się w kwotę zwrotu różnicy podatku lub nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, która może być zadeklarowana przez podatnika do przeniesienia na następny miesiąc.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych dotyczy wszystkich zobowiązań, bez względu na sposób ich powstania. Przedawnieniu podlegają zarówno zobowiązania powstałe po doręczeniu decyzji ustalającej, jak i zobowiązania powstające z mocy prawa.

W komentowanym przepisie określony jest jeden termin przedawnienia – wynoszący 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin ten nie może być ani odroczony (art. 48 Ordynacji podatkowej) przez organ podatkowy, ani też przedłużony przez Ministra Finansów (art. 50 Ordynacji podatkowej).

W związku z powyższym należy przyjąć tezę, że jeżeli przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także inne elementy danego stosunku prawno -podatkowego.

W kwestii przedawnienia wypowiedział się również Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu z dnia 21 stycznia 2010 r. w sprawie C-472/08.

W orzeczeniu tym TSUE orzekł, że artykuł 18 ust. 4 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, wyznaczającym trzyletni termin przedawnienia na wystąpienie z wnioskiem o zwrot nadpłaty VAT nienależnie pobranej przez organy administracji skarbowej tego państwa.

Termin taki sam w sobie nie jest w stanie praktycznie uniemożliwić lub nadmiernie utrudnić wykonywania prawa do odliczenia, ponieważ trzyletni termin przedawnienia może w zasadzie umożliwić każdemu przeciętnie uważnemu podatnikowi skuteczne dochodzenie uprawnień przysługujących mu w porządku prawnym Unii.

Skoro TSUE za zgodny z zasadami uznał 3-letni okres przedawnienia, to tym bardziej za taki należy uznać termin 5-letni przewidziany w polskich przepisach podatkowych.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w dniu 31 maja 2006 r. zawarł umowę z Dostawcą tj. firmą PHU „X” na dostawę, montaż i rozruch maszyny do pakowania kulistych lizaków. Umowa została zawarta na podstawie oferty z dnia 26 maja 2006 r.

Zakup przedmiotowej maszyny został udokumentowany następującymi dokumentami:
1) Faktura VAT nr … z dnia 19 czerwca 2006 r. – I rata (zaliczka 60%),
2) Faktura VAT nr … z dnia 14 września 2006 r. – II rata (40%),
3) Faktura VAT nr … z dnia 16 października 2006 r. – duplikat z dnia 15 grudnia 2006 r. – będąca korektą wartości pokazanej powyżej o kwotę (in plus) z tytułu poniesionych kosztów transportu lotniczego i odprawy celnej,
4) Faktura korygująca VAT nr … z dnia 19 grudnia 2006 r. – korekta wartości (łącznej z punktów 1-3) – w zakresie rozliczenia kosztów transportu i odprawy (uznanie sprzeciwu Wnioskodawcy co do wysokości naliczonych kosztów dodatkowych a związanych z kosztami transportu i odprawy celnej).

Z uwagi na wadliwość zakupionej maszyny a nadto, iż maszyna nie spełniała parametrów z oferty dostawy, Wnioskodawca pismem z dnia 14 listopada 2006 r. odstąpił od umowy z żądaniem od Dostawcy zwrotu części zapłaconej ceny oraz do odbioru wadliwej maszyny. Dostawca nie zareagował na oświadczenie z dnia 14 listopada 2006 r. o odstąpieniu od umowy.

Po licznych próbach porozumienia się z Dostawcą sprawa została przez Firmę Wnioskodawcy skierowana na drogę sądową. W związku z korzystnymi dla Wnioskodawcy wyrokami sądowymi w I i II instancji Dostawca został zobowiązany do zwrotu zapłaconych przez Wnioskodawcę kwot z tytułu nabycia w 2006 r. maszyny oraz do jej odbioru.

W związku ze spłatą zadłużenia zasądzonego przez Sąd uregulowanym w dniu 23 grudnia 2011 r. Wnioskodawca w dniu na 3 stycznia 2012 r. odebrał przesyłkę nadaną przez firmę PHU „Y” s.c…., z fakturą korygującą nr … z dnia 28 grudnia 2011 r., którą Wnioskodawca odesłał jako bezzasadną wraz z wezwaniem do odbioru maszyny najpóźniej do dnia 13 stycznia 2012 r.

Ostatecznie maszyna została odebrana przez Dostawcę w styczniu 2012 roku na podstawie protokołu z dnia 10 stycznia 2012 r.

Dnia 24 stycznia 2012 r. Wnioskodawca otrzymał ponownie fakturę korygującą, ale już z numerem … wystawioną przez firmę PHU „Y” s.c ….do faktury VAT nr …. z dnia 19 czerwca 2006 r., faktury VAT nr …. z dnia 14 września 2006 r., faktury VAT nr … z dnia 16 października 2006 r. – duplikat z dnia 15 grudnia 2006 r. oraz faktury korygującej VAT nr … z dnia 19 grudnia 2006 r.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy kwestii ustalenia czy Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie ma obowiązek uwzględnić w ewidencji fakturę korygującą z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawioną do faktur VAT z dnia: 19 czerwca 2006 r., 14 września 2006 r., 16 października 2006 r. oraz do faktury korygującej VAT z dnia 19 grudnia 2006 r. w przypadku wystąpienia przedawnienia wynikającego z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Biorąc pod uwagę cyt. wyżej przepisy, jak również przedstawiony przez Wnioskodawcę opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku uwzględnienia w ewidencji faktury korygującej z dnia 24 stycznia 2012 r. wystawionej do ww. faktur VAT z dnia 19 czerwca 2006 r., z dnia 14 września 2006 r., z dnia 16 października 2006 r. oraz do faktury korygującej VAT z dnia 19 grudnia 2006 r. otrzymanych przez Wnioskodawcę z tytułu nabytej do działalności gospodarczej maszyny, bowiem zobowiązanie podatkowe za czerwiec i wrzesień 2006 r., uległo przedawnieniu na mocy art. 70 § 1 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Zatem w niniejszej sytuacji nie znajdzie zastosowania przepis art. 29 ust. 4a ani przepis art. 86 ust. 10a ustawy o VAT.

Wprawdzie w przepisie art. 86 ust. 10a jak i art. 29 ust. 4a ustawy o VAT ustawodawca zezwolił na bieżące ujmowanie faktur korygujących (tj. bez konieczności korygowania deklaracji pierwotnych) lecz nie oznacza to, że przepisy te funkcjonują w oderwaniu od zasad ogólnych określających prawo do skorygowania rozliczeń podatkowych określonych cyt. przepisem art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Prawo do korekty istnieje w związku z tym dopóty, dopóki zobowiązanie nie uległo przedawnieniu. Okres przedawnienia wynosi co do zasady pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności, czyli z pierwszym dniem następnego roku, a kończy się z upływem 5 lat. Zatem, termin początkowy i końcowy przedawnienia podatkowego wyznacza termin płatności tegoż zobowiązania (z zastrzeżeniem instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin przedawnienia).

Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia, nie może tym samym ocenić całego rozliczenia (w tym podatku naliczonego) mającego wpływ na powstanie zobowiązania podatkowego w takiej czy innej kwocie. Należy przy tym zauważyć, że przedawnienie następuje z mocy prawa.

W ustawie Ordynacja podatkowa wskazano także okoliczności które zawieszają, bądź też przerywają bieg terminu przedawnienia.

W myśl art. 70 § 2 powyższej ustawy, bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
1) od dnia wydania decyzji, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 1 lub 2, do dnia terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowej;
2) od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do dnia upływu przedłużonego terminu.

Bieg terminu przedawnienia, zgodnie § 3, przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego. Bieg terminu przedawnienia, zgodnie z § 4, zostaje również przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

Bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zostaje również zawieszony zgodnie z § 6 z dniem:
1) wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;
2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;
3) wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;
4) doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Instytucja przedawnienia ma to do siebie, że w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu nie mogą być dokonywane żadne czynności ani zwiększające zobowiązanie podatkowe, ani zmniejszające zobowiązanie podatkowe. Zatem ani sprzedawca nie może obniżyć podatku należnego w odniesieniu do okresu, za który zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu, ani nabywca nie jest zobowiązany do obniżenia podatku naliczonego w odniesieniu do okresu, za który zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu. Podatnik nie jest tym samym zobowiązany do posiadania dokumentów oraz ewidencji prowadzonych dla celów rozliczania podatku za okresy, które uległy przedawnieniu.

Zatem jeśli u Wnioskodawcy nie wystąpiły żadne okoliczności przerywające lub zawieszające bieg terminu przedawnienia w przedmiotowej sprawie, to Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku uwzględnienia faktury korygującej wystawionej w dniu 24 stycznia 2012 r., w ewidencji oraz rozliczenia jej w deklaracji podatkowej, gdyż faktura ta została wystawiona do faktur pierwotnych za okresy, w stosunku do których w podatku VAT nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 29.06.2012 r., sygn. IBPP1/443-361/12/LSz