Refundacja okularów i badań profilaktycznych

Kilku pracowników mających aktualne badania okresowe zwróciło się do pracodawcy o skierowanie na badania profilaktyczne mające na celu określenie potrzeby stosowania okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym. Po przeprowadzeniu tych badań pracownicy otrzymali zaświadczenia o potrzebie stosowania okularów korekcyjnych do pracy. Pracodawca zrefundował tym pracownikom zakup okularów korekcyjnych lub szkieł kontaktowych. Czy refundacja ww. zakupu okularów lub soczewek podlega zwolnieniu przedmiotowemu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2012 r. (data wpływu 10 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest nieprawidłowe.
 

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W bieżącym roku kilku pracowników mających aktualne badania okresowe zwróciło się do Prezesa Sądu Okręgowego o skierowanie na badania profilaktyczne mające na celu określenie potrzeby stosowania okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym. Wnioskodawca zlecił przychodni, z którą ma zawartą umowę na prowadzenie badań profilaktycznych, przeprowadzenie dodatkowego, jakby uzupełniającego badania okulistycznego do badań okresowych w celu uzyskania przez pracowników odpowiednich zaświadczeń. Po przeprowadzeniu tych badań pracownicy otrzymali zaświadczenia o potrzebie stosowania okularów korekcyjnych do pracy przy obsłudze monitorów ekranowych. Wnioskodawca, zgodnie z zarządzeniem Prezesa Sądu Okręgowego z dnia 19 kwietnia 2011 r. zrefundował tym pracownikom zakup okularów korekcyjnych lub szkieł kontaktowych do kwoty nieprzekraczającej 450 zł, na podstawie faktury zakupu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym refundacja zakupu okularów lub soczewek kontaktowych podlega zwolnieniu przedmiotowemu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy przeprowadzone badania można uznać za badania profilaktyczne?

Zdaniem Wnioskodawcy, refundacja kosztów zakupu okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych w przypadku dodatkowych badań okulistycznych kwalifikuje się do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie stanowi przychodu pracownika. W związku z tym refundacja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zainteresowany nie jest zobowiązany jako płatnik, na podstawie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do obliczenia i pobierania zaliczek na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zgodnie z art. 2376 § 1 i § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Pracodawca jest obowiązany dostarczać pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach.

Przepis art. 23715 § 1 i § 2 Kodeksu pracy wskazuje natomiast, iż Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy. Ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określą, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac.

W rozpatrywanym przypadku należy odwołać się do przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973).

Z przepisu § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Zgodnie z § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Formę zapewnienia okularów korygujących wzrok określa pracodawca; istotne jest, aby pracownik został zaopatrzony w okulary zgodnie z zaleceniem lekarza.

Natomiast soczewki kontaktowe, niewątpliwie pełnią tę samą funkcję, co okulary korekcyjne, tzn. znoszą lub zmniejszają skutki wrodzonej lub nabytej wady wzroku, takiej jak nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm (niezborność), czy starczowzroczność.

W świetle uregulowań ww. rozporządzenia, jeżeli:

– badania okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę stosowania okularów bądź soczewek kontaktowych, które korygują wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, co potwierdzi aktualne zaświadczenie lekarza medycyny pracy,
– pracownicy stosownie do § 2 pkt 4 rozporządzenia użytkują monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy,
to uzyskane przez pracownika dofinansowanie kosztów zakupu okularów lub soczewek kontaktowych korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto należy wskazać, iż w myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę używania okularów bądź soczewek kontaktowych, które korygują wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, to kwota zwrotu kosztów za ich zakup zwolniona jest z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że kilku pracowników mających aktualne badania okresowe zwróciło się do pracodawcy o skierowanie na badania profilaktyczne mające na celu określenie potrzeby stosowania okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym. W związku z tym pracodawca zlecił przychodni, z którą ma zawartą umowę na prowadzenie badań profilaktycznych, przeprowadzenie dodatkowego badania okulistycznego.

W świetle przedstawionych we wniosku informacji oraz powołanych przepisów należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku przeprowadzonych badań nie można uznać za badania okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, bowiem pracownicy posiadali ważne badania lekarskie i sami zwrócili się z wnioskiem do pracodawcy o przeprowadzenie badań w jednostce medycyny pracy, z którą Wnioskodawca współpracuje. Zatem kwota dofinansowania do zakupu okularów korygujących wzrok lub soczewek kontaktowych nie wynika z obowiązujących w tym zakresie przepisów ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. W związku z tym kwota dofinansowania do zakupu okularów korygujących wzrok lub soczewek kontaktowych stanowi dodatkowe świadczenie na rzecz pracownika nie podlegające zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Świadczenie to stanowi przychód pracownika, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu. Zgodnie bowiem z jego treścią za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zatem od wartości ww. świadczenia jako przychodu pracownika ze stosunku pracy, Wnioskodawca – jako płatnik – powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Z uwagi na fakt, że przeprowadzonych badań nie można uznać za badania okulistyczne przeprowadzone w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, refundacja zakupu okularów lub soczewek kontaktowych nie podlega zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Wnioskodawca jest zobowiązany jako płatnik do uwzględnienia tego faktu przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10.10.2012 r., sygn. ILPB1/415-673/12-2/TW