Rozliczanie dojazdów do pracy firmowym samochodem
Czy w związku z wynikającym z faktu udostępnienia pracownikom Spółki samochodów służbowych i zobowiązaniem pracowników do parkowania samochodów służbowych w miejscu zamieszkania w celu zapewnienia pełnej dyspozycyjności i gotowości do świadczenia pracy w każdym momencie oraz pełnego nadzoru i bezpieczeństwa powierzonych im samochodów służbowych stanowiących mienie Spółki, z tytułu dojazdów z miejsca parkowania bądź garażowania samochodu do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania pracy i z powrotem, pracownicy uzyskują przychód, a Spółka ma obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu stosunku pracy oraz obliczania i pobierania z tego tytułu od pracowników zaliczek na podatek dochodowy?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2014 r. (data wpływu 22 grudnia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 marca 2015 r. (data wpływu 11 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu po stronie pracownika z tytułu przejazdów samochodem służbowym i wynikających z tego obowiązków płatnika – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 22 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.
Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 23 lutego 2015 r., Nr IPTPB1/415-742/14-2/MR, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 23 lutego 2015 r. (data doręczenia 2 marca 2015 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 5 marca 2015 r. (data wpływu 11 marca 2015 r.), nadanym za pośrednictwem Poczty Polskiej dnia 5 marca 2015 r.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:
… Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”) udostępnia pracownikom samochody w celu wykonywania obowiązków służbowych (dalej: samochody służbowe). Z uwagi na niejednokrotnie mobilny charakter czynności wykonywanych służbowo przez pracowników, wymaganą od nich dyspozycyjność oraz zabezpieczenie stałej gotowości do świadczenia pracy, obowiązkiem pracowników jest parkowanie przekazanych im samochodów służbowych w bezpiecznym miejscu znajdującym się m.in. w obrębie miejsca zamieszkania pracowników. Spółka zobowiązuje pracowników do dbania o powierzone samochody służbowe. Zasady udostępniania samochodów służbowych zostały uregulowane w umowie użytkowania pojazdu służbowego, którą Spółką zawiera z pracownikami (dalej: „Umowa”).
Parkowanie bądź garażowanie w miejscu zamieszkania pracowników ma na celu zapewnienie pracownikom mobilności, dyspozycyjności oraz stałej gotowości do wykonywania obowiązków służbowych, jednocześnie umożliwiając im sprawowanie nadzoru i zapewnienie bezpieczeństwa powierzonych im samochodów służbowych, stanowiących mienie Spółki. Zasadą obowiązującą w Spółce jest m.in. to, że pracownicy mogą rozpoczynać podróż służbową z miejsca zamieszkania.
W konsekwencji powyższego, pracownicy wykorzystują powierzone im samochody także w celu dojazdu do siedziby Spółki, bądź innego miejsca wykonywania obowiązków służbowych z ustalonego miejsca parkowania (m.in.: garażu, parkingu strzeżonego lub innego miejsca w obrębie miejsca zamieszkania) oraz z powrotem.
Samochody służbowe, zgodnie z zapisami Umowy, mogą być wykorzystywane przez pracowników wyłącznie w celach służbowych w pełnym zakresie wykonywanych obowiązków służbowych, wynikających z zawartej ze Spółką umowy o pracę, zakresu wykonywanych czynności oraz otrzymanych zadań. Pracownicy nie wykorzystują samochodów dla celów prywatnych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w związku z wynikającym z faktu udostępnienia pracownikom Spółki samochodów służbowych i zobowiązaniem pracowników do parkowania samochodów służbowych w miejscu zamieszkania w celu zapewnienia pełnej dyspozycyjności i gotowości do świadczenia pracy w każdym momencie oraz pełnego nadzoru i bezpieczeństwa powierzonych im samochodów służbowych stanowiących mienie Spółki, z tytułu dojazdów z miejsca parkowania bądź garażowania samochodu do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania pracy i z powrotem, pracownicy uzyskują przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Spółka ma obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu stosunku pracy oraz obliczania i pobierania z tego tytułu od pracowników zaliczek na podatek dochodowy (zgodnie z art. 31 ustawy PIT)?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego, natomiast w zakresie stanu faktycznego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku, gdy pracownicy wykorzystują samochody służbowe do dojazdów z miejsca bezpiecznego parkowania, bądź garażowania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania czynności służbowych i z powrotem jedynie w celu właściwego wypełniania obowiązków służbowych, nie osiągają oni przychodu z nieodpłatnego świadczenia, wynikającego z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), dalej: ustawa PIT. W konsekwencji Spółka jest zobowiązana, jako płatnik, do obliczania i pobrania od pracowników zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy PIT, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zgodnie z art. 12 ust. 2a znowelizowanej ustawy PIT (obowiązującej od 1 stycznia 2015 r.), za nieodpłatne świadczenie uznaje się w szczególności nieodpłatne świadczenie z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych.
Jak wskazano we wniosku, Spółka udostępnia swoim pracownikom samochody służbowe. Należą one do Spółki i postawione są do dyspozycji pracowników tylko i wyłącznie w celu wykorzystania w celach służbowych.
Spółka podkreśla, że przedmiotem niniejszego zapytania jest tylko i wyłącznie wykorzystanie samochodu służbowego przez pracowników w celu dojazdu do miejsca pracy z określonego miejsca bezpiecznego parkowania bądź garażowania samochodu i w celu powrotu w związku z wykorzystaniem samochodów w celach służbowych.
Z uwagi na fakt, że od pracowników wymagana jest dyspozycyjność oraz mobilność, a także na podstawie Umowy są oni zobowiązani do nadzoru oraz dbania o powierzony im samochód, są oni zobowiązani do parkowania samochodów służbowych w miejscu zamieszkania tak, aby mogli w sposób nieutrudniony zapewnić bezpieczeństwo powierzonych im samochodów służbowych, stanowiących mienie Spółki. Tak ustalone miejsce z jednej strony zapewnia pracownikom mobilność i dyspozycyjność wymaganą od nich przez pracodawcę (Spółkę), a także, co nie jest bez znaczenia, możliwość sprawowania nadzoru i zapewnienia bezpieczeństwa powierzonych im samochodów służbowych, stanowiących mienie Spółki.
W takiej sytuacji oczywistym jest, że pracownicy wykonując swoje obowiązki służbowe przy wykorzystaniu udostępnionych im w tym celu samochodów służbowych, niezależnie, czy to w siedzibie Spółki, czy też w innym miejscu wskazanym przez Spółkę, muszą przemieszczać się z wyznaczonych im przez Spółką miejsc parkowania bądź garażowania do miejsc wykonywania czynności służbowych (siedziba Spółki, bądź inne miejsce, w szczególności w przypadku pracowników, których stanowisko pracy wymaga częstych podróży służbowych i spotkań z klientami, jak również członków zarządu w sytuacji nawiązywania relacji z klientem) i z powrotem.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Spółki, takiego wykorzystania samochodów służbowych – w celu dojazdu z bezpiecznego miejsca parkowania bądź garażowania do siedziby Spółki, bądź innego miejsca, w którym pracownicy wykonują swoje obowiązki służbowe oraz drogi powrotnej pomiędzy tymi miejscami – nie należy rozpatrywać w kategorii przysporzenia stanowiącego nieodpłatne świadczenie na rzecz pracowników, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT.
Zdaniem Spółki charakter wykonywanej pracy nie może mieć wpływu na powstanie dodatkowego przychodu pracowników z tytułu stosunku pracy, a w konsekwencji zobowiązania podatkowego. Przekazanie pracownikom do użytkowania samochodów służbowych jedynie w celu wykonywania obowiązków służbowych i jednoczesne zobowiązanie ich do parkowania samochodu w określonym miejscu nie stanowi, w ocenie Spółki, jakiegokolwiek przysporzenia na rzecz pracowników. W konsekwencji, Spółka nie ma obowiązku kalkulowania przychodu oraz obliczania i pobierania z tego tytułu od pracowników zaliczek na podatek dochodowy.
Jak wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lipca 2010 r. (Nr IBPBII/1/415-396/10/ŚS), dotyczącej analogicznej sprawy, „przepisy dotyczące określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności dotyczące innych nieodpłatnych świadczeń należy rozpatrywać w kontekście przepisów obowiązujących pracowników określających m.in. zasady użytkowania i dbania o powierzone pracownikom mienie. Jak bowiem wynika z dyspozycji art. 124 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione w § 1, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Z powyższego wynika, że realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy.”
Zatem należy uznać, że poza wykonywaniem czynności stricte służbowych, analizowane przejazdy stanowią także realizację celu służbowego, jakim jest dbałość o powierzone mienie Spółki wyrażająca się poprzez parkowanie samochodu służbowego w miejscu gwarantującym w najwyższym możliwym stopniu jego bezpieczeństwo i jednocześnie stałą gotowość do użytkowania i wykonywania służbowych zadań.
Wnioskodawca wyciąga analogiczne wnioski w odniesieniu do dojazdów powrotnych z miejsca pracy do miejsca bezpiecznego parkowania samochodu służbowego.
Wskazał, że takie rozumienie przepisów zostało również zaprezentowane w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 19 kwietnia 2013 r., Nr ILPB1/415-78/13-2/TW, w której stwierdzono, że „pracownicy dojeżdżający samochodami służbowymi z wyznaczonego miejsca parkowania do miejsca wykonywania obowiązków służbowych nie uzyskują przychodów ze stosunku pracy w postaci innego nieodpłatnego świadczenia w sytuacji, gdy miejsce parkowania samochodu służbowego zostało im wyznaczone przez Spółkę. Zatem przydzielenie samochodu służbowego pracownikom i wyznaczenie przez pracodawcę miejsca garażowania w miejscu zamieszkania lub jego okolicy tych osób (miejsce postojowe, garaż, posesja) gwarantuje jego bezpieczeństwo, stałą gotowość do użytkowania i osiągania przychodu, a tym samym dbałość o powierzone mienie.”
Wnioskodawca podkreślił, że wykorzystanie przez pracowników samochodu w celach prywatnych nie jest przedmiotem niniejszego zapytania, gdyż pracownicy Spółki mogą wykorzystywać samochody służbowe wyłącznie w celach służbowych.
Reasumując, w przypadku, gdy pracownicy wykorzystują samochód służbowy do dojazdów z miejsca bezpiecznego parkowania, bądź garażowania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania czynności służbowych i z powrotem – co niewątpliwie stanowi realizację zadań służbowych, nie osiągają oni dodatkowego przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, a w konsekwencji Spółka nie będzie zobowiązania do ustalenia wartości przychodu oraz obliczania i pobierania z tego tytułu od pracowników zaliczek na podatek dochodowy.
Wnioskodawca dodał, że analogiczne stanowisko w takich samych sprawach zostało niejednokrotnie wyrażane także w innych indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego, poza cytowanymi powyżej (przykładowo w wydanych: w dniu 2 października 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Nr IPPB5/423-640/14-4/AM; w dniu 7 sierpnia 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Nr IBPBII/1/415-399/14/MK; w dniu 16 czerwca 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Nr IPPB2/415-260/14-2/MK1; w dniu 31 marca 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Nr ILPB1/415-39/14-2/AMN, w dniu 31 stycznia 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Nr ILPB2/415-1072/13-2/WM, w dniu 26 czerwca 2013 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Nr IBPBII/1/415-366/13/BD, w dniu 31 grudnia 2012 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, Nr IPTPB1/415-609/12-2/DS, w dniu 27 września 2012 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, Nr IPTPBl/415-376/12-4/ASZ; w dniu 1 września 2011 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Nr ILPB2/415-642/11-2/JK; w dniu 19 maja 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Nr IPPB2/415-166/10-2/AS; w dniu 20 sierpnia 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Nr IPPB2/415-361/09-4/MK oraz w dniu 4 lutego 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Nr IBPBII/1/415-89/09/HK.
W piśmie z dnia 5 marca 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku dodano:
Intencją Wnioskodawcy było wskazanie, że w konsekwencji Spółka nie jest zobowiązana jako płatnik do obliczania i pobrania od pracowników zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.
Prezentowane własne stanowisko Wnioskodawcy wynika z faktu, że wykorzystanie samochodów służbowych do dojazdów z miejsca bezpiecznego parkowania, bądź garażowania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania czynności służbowych i z powrotem jedynie w celu właściwego wypełniania obowiązków służbowych, nie spełnia warunku nieodpłatnego świadczenia wynikającego z art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy PIT.
Wnioskodawca przywołuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, w którym Trybunał Konstytucyjny określił cechy istotne kategorii innych nieodpłatnych świadczeń, jako przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy PIT. Trybunał Konstytucyjny przyjął, że za przychód pracownika mogą być uznane wyłącznie te świadczenia, które spełniają następujące przesłanki:
- zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
- korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
W ocenie Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku należy zauważyć, że dwa pierwsze warunki z pewnością nie są spełnione. Pracownik nie otrzymuje świadczenia określonego w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym w pełni dobrowolnie. Spółka, poprzez stosowne zapisy umowy użytkowania pojazdu służbowego, którą Spółka każdorazowo zawiera z pracownikami (dalej: Umowa), zobowiązuje pracownika do parkowania samochodu służbowego w obrębie swojego miejsca zamieszkania. Tym samym pracownik nie ma żadnej swobody w tym zakresie, jest bowiem zobowiązany do parkowania w miejscu wskazanym konkretnie przez Spółkę. Skoro zatem parkowanie w obrębie swojego miejsca zamieszkania jest jego pracowniczym obowiązkiem, to nie można uznać, że otrzymuje z tytułu jazd do/od tego miejsca jakiekolwiek przysporzenie.
Nie można także uznać, że świadczenie określone w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym zostało spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie Spółki). Będące przedmiotem zapytania świadczenie jest niewątpliwie spełnione w interesie Spółki. Parkowanie samochodu w obrębie miejsca zamieszkania pracownika zapewnia bezpieczeństwo i możliwość pełnienia przez pracownika nadzoru nad powierzonym mu samochodom służbowym. Tym samym Spółka nie musi ponosić dodatkowych wydatków, np. na najem placu z monitoringiem i ochroną dla wszystkich samochodów służbowych, będących w Jej dyspozycji. Co więcej, rozwiązanie przewidziane w Umowie zapewnia, że pracownik jest w stałej gotowości do wykonywania czynności służbowych. Pracownik może więc wykonać dla Spółki więcej zadań służbowych w krótszym przedziale czasowym. Dla Spółki oznacza to również szereg korzyści ekonomicznych (np. oszczędność wydatków), jak i biznesowych (krótszy czas dojazdu pracownika do klienta). Takie rozwiązanie leży zatem niewątpliwie w interesie Spółki.
Mając to na uwadze Wnioskodawca uznaje, że dojazdy z miejsca bezpiecznego parkowania, bądź garażowania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania czynności służbowych i z powrotem stanowią wyłącznie realizację celu służbowego, jakim jest:
- szczególna dbałość pracowników o powierzone mienie Spółki, wyrażająca się w obowiązku parkowania samochodu służbowego w miejscu gwarantującym jego bezpieczeństwo, jak również
- stała gotowość do wykonania obowiązków służbowych.
Dojazdy te nie służą zatem osobistym celom pracowników.
Przepisy dotyczące określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności dotyczące innych nieodpłatnych świadczeń należy rozpatrywać również w kontekście przepisów, które dotyczą pracowników w zakresie użytkowania i dbania o powierzone im mienie. Jak wynika z przepisu art. 124 § 2 ustawy Kodeks pracy, pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu powierzonym mu obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Z regulacji tej wynika, że realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy.
W świetle powyższego, pracownicy nie uzyskują przychodu ze stosunku pracy z tytułu dojazdów z miejsca bezpiecznego parkowania, bądź garażowania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania czynności służbowych i z powrotem, w sytuacji, gdy miejsce postoju samochodu służbowego zostało im wyznaczone przez Spółkę, zgodnie z zapisami Umowy. Jednocześnie na podstawie art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy PIT, Spółka nie jest zobowiązana wystąpić w tym przypadku w roli płatnika podatku dochodowego.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Tutejszy Organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn. IPTPB1/415-742/14-6/MR