Rozliczenie nagród pieniężnych wypłaconych pracownikom

Czy nagrody pieniężne przyznane pracownikom w danym miesiącu za miesiąc poprzedni i wypłacone w terminie wypłaty wynagrodzenia za miesiąc podlegający ocenie są kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, tj. za miesiąc, w którym zapadła decyzja o ich przyznaniu, jeżeli zostaną wypłacone do 10-go dnia tego miesiąca? Czy składki na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek (Spółkę) z tytułu przyznanych i wypłaconych pracownikom nagród pieniężnych, stanowią koszty w miesiącu, za który nagrody te są należne (tj. za miesiąc ich przyznania), w przypadku, gdy składki z tytułu tych nagród zostaną opłacone w terminie do 15 dnia następnego miesiąca, a same nagrody – wypłacone do końca miesiąca, w którym stały się należne (zostały przyznane)?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2015 r. (data wpływu 2 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu:

  • nagród pieniężnych przyznanych pracownikom – jest prawidłowe,
  • składek na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek z tytułu przyznanych i wypłaconych pracownikom nagród pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 marca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

X spółka z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz osiąga przychody z działalności gospodarczej (sprzedaż wyrobów ceramicznych). Zatrudnionym pracownikom Spółka wypłaca różnego rodzaju świadczenia, tj. obok wynagrodzenia zasadniczego, także premię regulaminową oraz nagrody uznaniowe. Zasady wypłaty wynagrodzeń, a także przyznawania pracownikom m.in. nagród uznaniowych określone są w Regulaminie wynagradzania obowiązującym w spółce, uchwalanym przez Zarząd spółki (,,Regulamin”).

Regulamin w przedmiocie nagród uznaniowych zawiera następujące postanowienia:

  1. pracownikowi przysługują także inne składniki wynagrodzenia wynikające z zawartej umowy o pracę, uwzględniające stopień trudności i złożoności zadań powierzonych pracownikowi oraz odpowiadające kwalifikacjom wymaganym przy wykonywaniu tej pracy (§ 10 ust. 3 lit. d);
  2. nagroda uznaniowa, na podstawie oceny zaangażowania oraz jakości pracy pracownika, może być przyznana raz w miesiącu za miesiąc poprzedni i jest wypłacana w terminie wypłaty wynagrodzenia za ten miesiąc, tj. za miesiąc, który podlegał ocenie przy przyznawaniu nagrody (§ 15 ust. 3);
  3. wynagrodzenie za pracę jest płatne raz w miesiącu z dołu, w terminie 10-go dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (§ 7 ust. 1).

Od wypłacanych nagród naliczane są składki na ZUS, w tym w części finansowanej przez płatnika składek. W praktyce procedura wypłat nagród uznaniowych przedstawia się jak w poniższym przykładzie. Pracodawca podejmuje w lutym 2015 r. decyzję o przyznaniu pracownikowi nagrody uznaniowej za wyniki i ocenę jakości pracy w styczniu 2015 r. Wypłata nagrody uznaniowej następuje w terminie wypłaty wynagrodzeń za styczeń, tj. do 10 lutego 2015 r. Pracodawca traktuje przyznaną nagrodę jako należną za miesiąc, w którym nagroda została pracownikowi przyznana (tj. za luty 2015 r.). Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych jest pobierana z chwilą wypłaty nagrody. W tym samym czasie obliczane i uiszczane są przez pracodawcę narzuty na ZUS. Ponoszone przez Spółkę koszty z tytułu wypłaty nagród pracownikom ponoszone są w celu uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy zgodnie z art. 15 ust. 4g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nagrody pieniężne przyznane pracownikom w danym miesiącu za miesiąc poprzedni i wypłacone w terminie wypłaty wynagrodzenia za miesiąc podlegający ocenie są kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, tj. za miesiąc, w którym zapadła decyzja o ich przyznaniu, jeżeli zostaną wypłacone do 10-go dnia tego miesiąca?
  2. Czy zgodnie z art. 15 ust. 4h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, składki na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek (Spółkę) z tytułu przyznanych i wypłaconych pracownikom nagród pieniężnych, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który nagrody te są należne (tj.za miesiąc ich przyznania), w przypadku, gdy składki z tytułu tych nagród zostaną opłacone w terminie do 15 dnia następnego miesiąca, a same nagrody – wypłacone do końca miesiąca, w którym stały się należne (zostały przyznane)?

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, zgodnie z art. 15 ust. 4g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.), oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony.

Zdaniem Spółki, w wypadku przyznania pracownikom nagród uznaniowych przez pracodawcę za miesiąc wcześniejszy niż miesiąc, w którym podjęta została decyzja o przyznaniu nagrody, nagrody te stają się należne w tym właśnie miesiącu (tj. za miesiąc przyznania nagrody). Oznacza to, że nagroda staje się kosztem uzyskania przychodów za miesiąc, w którym stała się należna (przyznana), pod warunkiem, że zostanie wypłacona pracownikowi w ustalonym w Regulaminie wynagradzania terminie, tj. do 10-go dnia miesiąca, w którym została przyznana. Podobne stanowisko można również znaleźć w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 września 2014 r., nr IPPB5/423-630/14-2/AS: „ustawodawca pozostawił przy tym zwrot „(…) za który są należne”, zawarty w art. 15 ust. 4g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, niedookreślonym. Stąd konieczna jest analiza jego znaczenia na bazie wykładni literalnej. Słownik języka polskiego (http://sjp.pwn.pl/szukaj/należny) definiuje słowo „należny”, jako: „przysługujący, należący się komuś lub czemuś”. Z uwagi na brak definicji „należnego wynagrodzenia” w ustawie podatkowej – w oparciu o wykładnię literalną za uzasadnione wydaje się zatem przyjęcie, że o „należnym” wynagrodzeniu można mówić wówczas, gdy należności te zostały ustalone (przesądzone) lub są niesporne (również co do wysokości)”.

W odniesieniu do pytania nr 2, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 4h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone:

  1. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne – w terminie wynikającym z odrębnych przepisów;
  2. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony – nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.

Z przytoczonego przepisu wynika, że składki na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek z tytułu wypłaconych pracownikom nagród uznaniowych stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który nagrody te są należne (tj. w miesiącu, w którym zapadła decyzja o przyznaniu nagród), pod warunkiem, że składki z tytułu nagród uznaniowych wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów, tj. do 15 miesiąca następnego po miesiącu, w którym nagroda stała się należna.

Pozostając na gruncie przytoczonego wyżej przykładu, jeżeli w lutym 2015 r. zapadła decyzja o przyznaniu pracownikowi nagrody uznaniowej (na podstawie oceny jakości pracy w miesiącu styczniu 2015 r.) i nagroda wypłacona została do końca lutego 2015 r., to zarówno sama nagroda, jak i składki na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek będą kosztem lutego 2015 r. Jeżeli nagroda wypłacona zostanie w miesiącu następnym (w marcu 2015 r.), nagroda będzie kosztem marca 2015 r., a składka na ZUS z tytułu nagrody w terminie ich faktycznej zapłaty do ZUS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie momentu rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu nagród pieniężnych przyznanych pracownikom oraz składek na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek z tytułu przyznanych i wypłaconych pracownikom nagród pieniężnych jest prawidłowe.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Należy zauważyć, że kosztami podatkowymi są m.in. tzw. „koszty pracownicze”. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, prowizje, premie i diety, wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, jak i inne należności wynikające ze stosunku pracy.

Także wydatki na zapłatę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.), na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w części finansowanej przez płatnika składek, stanowią koszty pracownicze.

W myśl art. 15 ust. 4g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57.

Natomiast z treści art. 15 ust. 4h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone:

  1. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne – w terminie wynikającym z odrębnych przepisów;
  2. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony – nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.

W przypadku uchybienia tym terminom do składek tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d.

Oznacza to, że pracodawcy, którzy terminowo wypłacają ww. należności i składki mogą je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów już w miesiącu, za który są należne (czyli na zasadzie memoriałowej). Dopiero w przypadku niedotrzymania terminu wypłaty wynagrodzenia oraz składek regulacja prawna odsyła do art. 16 ust. 1 pkt 57 i 57a i ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4 – 9 oraz w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. Nr 127, poz. 1052), a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4g.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 57a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 40 oraz art. 15 ust. 4h, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek.

Art. 16 ust. 7d ww. ustawy stanowi, że przepis ust. 1 pkt 57a stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 40 oraz art. 15 ust. 4h, do składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Natomiast art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyłącza z kategorii kosztów uzyskania przychodów składki na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw – od nagród i premii, wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z treści cytowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika więc, że wynagrodzenia, premie i nagrody, czy inne świadczenia pieniężne ponoszone na rzecz pracownika mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w miesiącu, za który są należne, jednak pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji pracownika w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy lub umowy o pracę.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wypłaca zatrudnionym pracownikom różnego rodzaju świadczenia, tj. obok wynagrodzenia zasadniczego, także premię regulaminową oraz nagrody uznaniowe. Zasady wypłaty wynagrodzeń, a także przyznawania pracownikom m.in. nagród uznaniowych określone są w Regulaminie wynagradzania obowiązującym w spółce, uchwalanym przez Zarząd spółki. Od wypłacanych nagród naliczane są składki na ZUS, w tym w części finansowanej przez płatnika składek.

W oparciu o powołane przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wydatki na wypłatę nagród pieniężnych stają się kosztem uzyskania przychodów za miesiąc, w którym nagroda stała się należna (przyznana), pod warunkiem, że zostanie wypłacona pracownikowi w ustalonym w Regulaminie wynagradzania terminie, tj. do 10-go dnia miesiąca, w którym została przyznana.

Natomiast składki na ZUS w części finansowanej przez płatnika składek z tytułu wypłaconych pracownikom nagród pieniężnych stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który nagrody te są należne (tj. w miesiącu, w którym zapadła decyzja o przyznaniu nagród) o ile składki te zostaną opłacone w terminie wynikającym z art. 15 ust. 4h pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. nie później niż do 15 dnia tego miesiąca, w którym wynagrodzenie zostało wypłacone lub postawione do dyspozycji. W przypadku uchybienia tego terminu, zastosowanie znajdzie przepis art. 16 ust. 1 pkt 57a ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 22 maja 2015 r., sygn. IPTPB3/4510-80/15-2/KC