Rozliczenie podatku a zmiana metody rozliczania kosztów uzyskania przychodów
W związku ze zmianą metody zaliczania wydatków do podatkowych kosztów uzyskania z metody uproszczonej określonej w art. 22 ust. 4, 6, 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na memoriałową określoną w art. 22 ust. 5, 5a, 5b, 5c, 5d ww. ustawy, w którym roku podatkowym należy ująć wydatki obejmujące koszty dotyczące bezpośrednio 2012 r. i określone na fakturach wystawionych przez uprawnione podmioty w 2013 r.?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 16 maja 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie momentu i sposobu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą w sytuacji zmiany rodzaju ksiąg podatkowych, w których ewidencjonowane są zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 maja 2013 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim wpłynął ww. wniosek z dnia 8 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych,
w zakresie momentu i sposobu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą w sytuacji zmiany rodzaju ksiąg podatkowych, w których ewidencjonowane są zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością. Pismem z dnia 14 maja 2013 r. Znak: IPTA/071-7/2013-2/DK Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, przesłał przedmiotowy wniosek do tut. Biura celem załatwienia zgodnie z właściwością. Wniosek powyższy wpłynął do tut. Biura w dniu 16 maja 2013 r.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca, jako osoba fizyczna, we własnym imieniu i na własny rachunek, prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest prowadzenie stacji demontażu samochodów wycofanych z eksploatacji. Działalność podatnika polega w szczególności na pozyskiwaniu samochodów wycofanych z eksploatacji, a następnie dokonywaniu ich demontażu oraz sprzedaży pozyskanych z tych samochodów towarów (części składowych) stanowiących przede wszystkim złom lub używane części zamienne. Ww. działalność jest prowadzona na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz na podstawie decyzji Wojewody, obejmującej pozwolenie na wytwarzanie odpadów w zakresie zbierania i odzysku odpadów powstałych w związku z prowadzeniem stacji demontażu pojazdów. W 2012 r. Wnioskodawca prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów. Koszty uzyskania przychodów były w 2012 r. oraz latach poprzedzających ten okres potrącone w roku podatkowym, w którym zostały poniesione, przy czym zgodnie z art. 22 ust. 4, 6 i 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dzień poniesienia kosztu, co do zasady (z zastrzeżeniem kosztów uzyskania przychodów, co do których obowiązujące przepisy ustalają inny termin ujęcia w kosztach podatkowych – wynagrodzenia za pracę, składki na ubezpieczenie społeczne, itp.) przyjęto dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (metoda uproszczona).
W 2012 r. przychody podatnika, w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przekroczyły kwotę stanowiącą równowartość 1.200.000 Euro, przy zastosowaniu średniego kursu NBP z dnia 30 września 2012 r. Tym samym, na podstawie art. 24a ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 września 1994 r. o rachunkowości, Wnioskodawca od dnia 1 stycznia 2013 r. założył i prowadzi księgi rachunkowe. Prowadząc od dnia 1 stycznia 2013 r. księgi rachunkowe, Wnioskodawca jest zobowiązany potrącać koszty uzyskania przychodów według zasad określonych w art. 22 ust. 5, 5a, 5b, 5c i 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (metoda memoriałowa). Wnioskodawca jest także czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są przede wszystkim koszty zakupu (pozyskania) i demontażu samochodów wycofanych z eksploatacji.
W 2013 r. Wnioskodawca otrzymał faktury (wystawione przez uprawnione podmioty także w 2013 r.) obejmujące koszty dotyczące bezpośrednio 2012 r., obejmujące przede wszystkim:
wydatki za wysyłkę towarów handlowych oraz bieżącej korespondencji faktycznie dokonanej w 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki wystawiona została w dniu 7 stycznia 2013 r.,
wydatki za zużyty gaz w okresie do dnia 31 grudnia 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki wystawiona została w dniu 7 stycznia 2013 r.,
wydatki za udział w 2012 r. w aukcjach (przetargach) dotyczących zakupu samochodów wycofanych z eksploatacji – faktura obejmująca przedmiotowe wydatku została wystawiona w dniu 4 stycznia 2013 r.,
wydatki za zużyta energię elektryczną w okresie do dnia 31 grudnia 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki została wystawiona w dniu 19 marca 2013 r.,
opłaty za wprowadzenie wód opadowych w II półroczu 2012 r. – nota obciążeniowa obejmująca przedmiotowy wydatek wystawiona w styczniu 2013 r.
W związku ze zmianą metody uproszczonej (2012 r.), na metodę memoriałową (2013 r.) zaliczania wydatków do podatkowych kosztów uzyskania, powstała wątpliwość interpretacyjna, w którym roku podatkowym należy ująć powyższe koszty.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
W związku ze zmianą metody zaliczania wydatków do podatkowych kosztów uzyskania z metody uproszczonej określonej w art. 22 ust. 4, 6, 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującą Wnioskodawcę w 2012 r., na memoriałową określoną w art. 22 ust. 5, 5a, 5b, 5c, 5d ww. ustawy (obowiązującą w 2013 r.), w którym roku podatkowym należy ująć wydatki obejmujące koszty dotyczące bezpośrednio 2012 r. i określone na fakturach wystawionych przez uprawnione podmioty w 2013 r., a dotyczące:
wydatków za wysyłkę towarów handlowych oraz bieżącej korespondencji faktycznie dokonanej w 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki wystawiona została w dniu 7 stycznia 2013 r.,
wydatków za zużyty gaz w okresie do dnia 31 grudnia 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki wystawiona została w dniu 7 stycznia 2013 r.,
wydatków za udział w 2012 r. w aukcjach (przetargach) dotyczących zakupu samochodów wycofanych z eksploatacji – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki została wystawiona w dniu 4 stycznia 2013 r.,
wydatków za zużytą energię elektryczną w okresie do dnia 31 grudnia 2012 r. – faktura obejmująca przedmiotowe wydatki została wystawiona w dniu 19 marca 2013 r.,
opłat za wprowadzenie wód opadowych w II półroczu 2012 r. – nota obciążeniowa obejmująca przedmiotowy wydatek wystawiona w styczniu 2013 r.?
Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowych wydatków nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w 2012 r., albowiem zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym oraz obowiązującymi przepisami prawa w 2012 r. Wnioskodawca był zobowiązany potrącać koszty uzyskania przychodu w dacie wystawienia faktury (rachunku) obejmującego przedmiotowe wydatki (metoda uproszczona). Wnioskodawca zwraca uwagę na jednoznaczną i bezwzględną dyspozycję art. 22 ust. 4, 6 i 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nakazuje ujmować w kosztach podatkowych wydatki w dacie wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (metoda uproszczona).
Mając na uwadze fakt, że przedmiotowe wydatki mają charakter kosztów pośrednich, nie stanowią także kosztów przekraczających poszczególne lata podatkowe Wnioskodawca stwierdza, iż zgodnie z art. 22 ust. 5d powinien ująć te wydatki w ciężar kosztów 2013 r. Wydatki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodu w dacie poniesienia, tj. w dacie ujęcia, zaksięgowania wydatku w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Zgodnie z art. 22 ust. 4 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r., koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Art. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1278), z dniem 1 stycznia 2013 r. nadano nowe brzmienie ww. przepisu, zgodnie z którym, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10. Podatnicy prowadzący dla celów działalności gospodarczej podatkową księgę przychodów i rozchodów mogą wybrać jedną z dwóch metod ewidencjonowania kosztów uzyskania przychodów w tej księdze:
tzw. metodę uproszczoną, o której mowa w art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub
tzw. metodę memoriałową (właściwą dla ksiąg rachunkowych) uregulowaną w art. 22 ust. 5-5c w zw. z art. 22 ust. 6 ww. ustawy.
Stosownie do treści art. 22 ust. 6b ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6 (tj. podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów), z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Zauważyć przy tym należy, że wynikająca z treści art. 22 ust. 6b definicja momentu poniesienia kosztu dotyczy wszystkich podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, niezależnie od przyjętej metody ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych.
Natomiast w sytuacji ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych (lub w podatkowej księdze przychodów i rozchodów prowadzonej tzw. metodą memoriałową) należy brać pod uwagę zasady potrącania kosztów uregulowane w art. 22 ust. 5 – 5c powołanej ustawy.
Zgodnie z art. 22 ust. 5 ww. ustawy, u podatników prowadzących księgi rachunkowe, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b. Stosownie do art. 22 ust. 5a i 5b ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego
– są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.
Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie.
W myśl natomiast art. 22 ust. 5c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Przy czym, zgodnie z art. 22 ust. 5d ww. ustawy, w odniesieniu do podatników prowadzących księgi rachunkowe, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika m.in., iż w 2012 r. Wnioskodawca ewidencjonował koszty uzyskania przychodów związane z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą w podatkowej księdze przychodów i rozchodów stosując tzw. metodę uproszczoną, o której mowa w art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przyjmując za dzień poniesienia kosztu dzień wystawienia faktury (rachunku). Od 1 stycznia 2013 r. ewidencjonuje zdarzenia gospodarcze w księgach rachunkowych. W 2013 r., Wnioskodawca otrzymał faktury, wystawione również w tym roku, a dotyczące 2012 r., tj. zrealizowanych w 2012 r. dostaw gazu i energii elektrycznej, wysyłki towarów i bieżącej korespondencji, opłat za udział w aukcjach (przetargach) dotyczących zakupu samochodów wycofanych z eksploatacji, a także opłat za odprowadzenie wód opadowych w II półroczu 2012 r. Jak wskazał Wnioskodawca, wydatki te, w prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej mają charakter kosztów pośrednich i nie dotyczyły okresu przekraczającego rok podatkowy.
Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż (co do zasady) Wnioskodawca, jako podatnik ewidencjonujący zdarzenia gospodarcze w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, wg tzw. metody uproszczonej, powinien wydatki te, zgodnie z zasadą wynikającą z art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ująć w księdze w dniu wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Mając jednakże na względzie, iż w roku podatkowym, którego dotyczył określony wydatek (w 2012 r.) nie dysponował dowodami potwierdzającymi poniesienie wydatków, brak było podstaw do ujęcia ich w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w 2012 r. Zważywszy, iż z dniem 1 stycznia 2013 r. Wnioskodawca dokonał zmiany rodzaju prowadzonych ksiąg podatkowych, faktury wystawione i otrzymane w roku 2013 r., a dotyczące 2012 r., powinien ująć w księgach rachunkowych w 2013 r. zaliczając je do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z zasadą wynikającą z art. 22 ust. 5c w związku z art. 22 ust. 5d ww. ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych, w dacie poniesienia, tj. w dniu w którym ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku). Jednocześnie w takiej sytuacji należy zachować szczególną staranność, aby nie dopuścić do podwójnego obciążenia kosztów uzyskania przychodu tymi samymi wydatkami w różnych latach podatkowych.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 22 lipca 2013 r., sygn. IBPBI/1/415-480/13/BK