Rozliczenie zapomogi dla byłego pracownika emeryta

Czy były pracodawca wypłacając – w danym roku podatkowym – emerytowi zapomogę np. w kwocie 5.000 zł może uznać, że kwota 4.560 zł jest zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i pobrać podatek wyłącznie od kwoty 440 zł?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 9 marca 2016 r. (data wpływu do Biura – 14 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty emerytowi zapomogi –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE
W dniu 14 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty emerytowi zapomogi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny: 
Zdarza się, że Wnioskodawca wypłaca byłym pracownikom, którzy są obecnie emerytami, różnego rodzaju zapomogi. Zapomogi, których dotyczy niniejszy wniosek są wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci. Do otrzymania zapomogi uprawniony jest zawsze emeryt, którego wcześniej łączył z Wnioskodawcą stosunek pracy. Zapomogi są wypłacane w formie pieniężnej. Kwota zapomogi wypłacanej danemu emerytowi może przekraczać w skali roku podatkowego kwotę 2.280 zł. Przykładowo może okazać się, że w danym roku podatkowym Wnioskodawca wypłaci emerytowi tytułem zapomogi kwotę 5.000 zł.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy przy wypłacie zapomogi można stosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 26 oraz pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy w przypadku wypłaty na rzecz emeryta zapomogi (w związku z indywidualnym zdarzeniem losowym, klęską żywiołową, długotrwałą chorobą lub śmiercią), której kwota w danym roku podatkowym przekracza 2.280 zł, Wnioskodawca może w stosunku do nadwyżki ponad tę kwotę zastosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  2. Czy zapomoga wypłacona na rzecz emeryta może być częściowo zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz częściowo na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też należy przyjąć, że zastosowanie zwolnienia z jednego z punktów wskazanych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z innego punktu tego artykułu?
  3. Czy Wnioskodawca wypłacając – w danym roku podatkowym – emerytowi zapomogę np. w kwocie 5.000 zł może uznać, że kwota 4.560 zł jest zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i pobrać podatek wyłącznie od kwoty 440 zł.?

Wnioskodawca uważa, że w przypadku wypłaty na rzecz emeryta zapomogi (w związku z indywidualnym zdarzeniem losowym, klęską żywiołową, długotrwałą chorobą lub śmiercią), której kwota w danym roku podatkowym przekracza 2.280 zł, można – w stosunku do nadwyżki ponad tę kwotę – zastosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Innymi słowy, można uznać, że zapomoga wypłacona na rzecz emeryta może być częściowo zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz częściowo na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zastosowanie zwolnienia z jednego z punktów wskazanych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza bowiem możliwości zastosowania zwolnienia z innego punktu tego artykułu. W konsekwencji, jeśli Wnioskodawca – w danym roku podatkowym – wypłaca emerytowi zapomogę np. w kwocie 5.000 zł może uznać, że kwota 4.560 zł jest zwolniona od opodatkowania (o ile spełnione są warunki zwolnienia wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i pobrać podatek wyłącznie od kwoty 440 zł.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy: 
Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – pobiera się podatek w wysokości 10% należności.

Z art. 44 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że w wypadku wypłaty ww. należności przez Wnioskodawcę to Wnioskodawca jest zobowiązany do pobrania 10% podatku dochodowego od osób fizycznych. Dlatego też Wnioskodawca – jako płatnik –zainteresowany jest ustaleniem zasad stosowania zwolnień od opodatkowania przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od opodatkowania zwolniono zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Zgodnie z art. 21 ust 1 pkt 38 ustawy zwolnieniem od opodatkowania objęto natomiast świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, w wypadku wypłacania zapomogi z tytułu indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci na rzecz emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy możliwe jest zastosowanie obu ww. zwolnień. Do wysokości 2.280 zł kwota wypłaconej zapomogi korzystać będzie ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które to zwolnienie stosowane jest niezależnie od tego na czyją rzecz zapomoga jest wypłacana (zwolnienie nie ma charakteru podmiotowego, ale wyłącznie przedmiotowy). Dodatkowo, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możliwe jest zastosowanie dodatkowego zwolnienia. Nie bez znaczenia jest bowiem to, że zapomoga jest wypłacana na rzecz emerytów. Jest ona świadczeniem wypłacanym w związku z uprzednio łączącym emeryta i Wnioskodawcę stosunkiem pracy.

Wnioskodawca podkreśla, że powyżej wymienione zwolnienia mają zastosowanie wyłącznie pod warunkiem spełnienia – odrębnie dla każdego zwolnienia – przesłanek wymaganych przepisem prawa. Zwolnienia określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 oraz pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są bowiem odrębnymi zwolnieniami. Bez wątpienia jednak zastosowanie do zapomogi otrzymanej przez emeryta zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza możliwości zastosowania do nadwyżki ponad kwotę 2.280 zł zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał stanowiska zaprezentowane przez organy podatkowe w wydanych interpretacjach indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wypłaca byłym pracownikom, którzy są obecnie emerytami, różnego rodzaju zapomogi. Zapomogi, których dotyczy niniejszy wniosek są wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci. Do otrzymania zapomogi uprawniony jest zawsze emeryt, którego wcześniej łączył z Wnioskodawcą stosunek pracy. Zapomogi są wypłacane w formie pieniężnej. Kwota zapomogi wypłacanej danemu emerytowi może przekraczać w skali roku podatkowego kwotę 2.280 zł. Przykładowo może okazać się, że w danym roku podatkowym Wnioskodawca wypłaci emerytowi tytułem zapomogi kwotę 5.000 zł.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy przy wypłacie zapomogi można stosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 26 jak również z pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Z powołanego przepisu wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone w przypadkach wskazanych w tym przepisie, do wysokości wyznaczonej kwotą 2.280 zł w danym roku podatkowym.

Natomiast zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Zatem dla emerytów i rencistów świadczenia otrzymane od byłego zakładu pracy stanowią przychód. Jednakże przychód ten bez względu na źródło finansowania korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wartość otrzymanych świadczeń nie przekracza w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Należy podkreślić, że powyżej wymienione zwolnienia mają zastosowanie wyłącznie pod warunkiem spełnienia odrębnie dla każdego zwolnienia przesłanek wymaganych przepisem prawa. Zwolnienia określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 oraz pkt 38 są odrębnymi zwolnieniami i aby każde z nich miało zastosowanie muszą być spełnione warunki określone w tych punktach odrębnie dla każdego zwolnienia.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że zastosowanie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do zapomogi otrzymanej przez emeryta (w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci), nie wyklucza możliwości zastosowania do nadwyżki ponad kwotę 2.280 zł zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 38 cytowanej ustawy (pod warunkiem spełnienia wszystkich przesłanek zawartych w tym przepisie).

W związku z powyższym, jeśli Wnioskodawca – w roku podatkowym – wypłacił emerytowi zapomogę np. w kwocie 5.000 zł, to można uznać, że kwota 4.560 zł jest zwolniona od opodatkowania (o ile spełnione są warunki zwolnienia wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 26 i pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) natomiast od kwoty 440 zł obowiązany jest do pobrania zryczałtowanego 10% podatku, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 – w wysokości 10% należności.

Płatnicy, w myśl postanowień art. 41 ust. 4 ww. ustawy, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 25 maja 2016 r., nr IBPB-2-1/4511-216/16/MK – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach