Rozp. w sprawie przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej
Ostatnia zmiana Dz.U. 2022.379
Rozporządzenie Ministra Finansów
z dnia 28 marca 2018 r.
w sprawie przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2022 r. poz. 379
Na podstawie art. 177 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 422, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) zakres, warunki i tryb przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej, zwanego dalej „funkcjonariuszem”;
2) terminy przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego, w przypadku gdy badania lub testy mają charakter okresowy;
3) jednostki właściwe do przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego.
§ 2.
1. Kierownik jednostki organizacyjnej może zarządzić przeprowadzenie badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej lub badania psychologicznego w odniesieniu do:
1) funkcjonariusza wykonującego czynności, o których mowa w art. 113–117, art. 118 ust. 1–17, art. 119 ust. 1–10, art. 120 ust. 1–6, art. 122–126, art. 127 ust. 1–5, art. 127a ust. 1, 2 i 6–12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, zwane dalej „czynnościami specjalnymi”, oraz funkcjonariusza przewidzianego do wykonywania tych czynności — na wniosek odpowiednio kierownika komórki, w której pełni służbę funkcjonariusz wykonujący czynności specjalne albo będzie pełnił służbę, wykonując te czynności;
2) kierownika komórki, o której mowa w pkt 1 — na wniosek jego bezpośredniego przełożonego, z zastrzeżeniem § 3 pkt 2.
2. Wniosek o zarządzenie badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej lub badania psychologicznego zawiera:
1) imię, nazwisko i datę urodzenia funkcjonariusza oraz imię jego ojca;
2) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza;
3) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni albo ma pełnić służbę;
4) wskazanie testu sprawności fizycznej lub wnioskowanego badania, które mają zostać przeprowadzone;
5) uzasadnienie;
6) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis wnioskodawcy;
7) miejsce na:
a) dokonanie wpisu przez kierownika jednostki organizacyjnej potwierdzającego zarządzenie albo odmowę zarządzenia przeprowadzenia testu sprawności fizycznej lub wnioskowanego badania,
b) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis kierownika jednostki organizacyjnej.
§ 3.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zarządzić przeprowadzenie badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej lub badania psychologicznego funkcjonariusza będącego:
1) naczelnikiem urzędu celno-skarbowego;
2) kierownikiem lub zastępcą kierownika komórki organizacyjnej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, jeżeli wykonuje czynności specjalne albo jest przewidziany do wykonywania tych czynności.
§ 4.
Badanie psychofizjologiczne, test sprawności fizycznej oraz badanie psychologiczne odbywają się w czasie służby funkcjonariusza.
§ 5.
1. Na badanie psychofizjologiczne, test sprawności fizycznej oraz badanie psychologiczne kieruje zarządzający ich przeprowadzenie, w terminie uzgodnionym z jednostką właściwą do ich przeprowadzenia.
2. Funkcjonariuszowi, który nie przystąpił w ustalonym terminie do badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej lub badania psychologicznego:
1) z ważnych, udokumentowanych przyczyn losowych,
2) z powodu niedyspozycji wynikającej z przebytej choroby
— kierownik jednostki organizacyjnej ustala nowy termin badania lub testu i informuje o nim funkcjonariusza.
3. Nowy termin testu sprawności fizycznej, o którym mowa w ust. 2, ustala się w terminie określonym w § 16 pkt 1 albo 2.
Rozdział 2
Badania psychofizjologiczne
§ 6.
1. Badanie psychofizjologiczne obejmuje rejestrowanie specyficznych zmian reakcji psychofizjologicznych występujących u funkcjonariusza poddanego temu badaniu, w szczególności z wykorzystaniem poligrafu.
2. Badanie psychofizjologiczne obejmuje:
1) dokonanie ustaleń w zakresie lojalności funkcjonariusza wobec Służby Celno-Skarbowej, czerpania nieuprawnionych korzyści w związku z dotychczasowym zatrudnieniem lub służbą, występowania patologii społecznych oraz uzależnień niepożądanych w Służbie Celno-Skarbowej — w przypadku funkcjonariusza wykonującego czynności specjalne;
2) weryfikację danych uzyskanych od funkcjonariusza w trakcie ubiegania się o przyjęcie do służby w Służbie Celno-Skarbowej, ustalenie wiarygodności funkcjonariusza poddawanego badaniu w prezentowaniu siebie jako kandydata do wykonywania czynności specjalnych, pozyskanie informacji o zachowaniach mogących mieć znaczenie dla oceny, czy funkcjonariusz spełnia wymóg nieposzlakowanej opinii — w przypadku funkcjonariusza przewidzianego do wykonywania czynności specjalnych.
§ 7.
Badanie psychofizjologiczne przeprowadza się indywidualnie w pomieszczeniach zapewniających prawidłowy i zgodny z metodyką przebieg badania, w tym użycie poligrafu w przypadku badania przeprowadzanego z jego użyciem, w szczególności pozwalających na zminimalizowanie możliwości wystąpienia zakłóceń przebiegu badania bodźcami zewnętrznymi wpływającymi na reakcje psychofizjologiczne funkcjonariusza poddanego badaniu.
§ 8.
Badanie psychofizjologiczne z wykorzystaniem poligrafu przeprowadza osoba, która:
1) posiada tytuł magistra;
2) odbyła szkolenie w zakresie prowadzenia badań psychofizjologicznych z wykorzystaniem poligrafu organizowane przez:
a) Krajową Szkołę Skarbowości,
b) inny podmiot, potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez Krajową Szkołę Skarbowości, wskazującym, że program szkolenia zapewnia nabycie umiejętności prawidłowego przeprowadzenia badania, w szczególności z zakresu technik badań poligraficznych oraz analizy danych testowych.
§ 9.
1. Warunkiem przeprowadzenia badania psychofizjologicznego jest odbycie z funkcjonariuszem rozmowy wstępnej dotyczącej okoliczności mogących mieć znaczenie dla przebiegu i wyników tego badania, w trakcie której osoba przeprowadzająca badanie psychofizjologiczne:
1) informuje funkcjonariusza o zakresie i celu badania, sposobie jego przeprowadzenia, a także skutkach niewyrażenia zgody na badanie;
2) odbiera od funkcjonariusza poddanego badaniu pisemne oświadczenie o zgodzie albo niewyrażeniu zgody na badanie;
3) omawia z funkcjonariuszem okoliczności mogące mieć znaczenie dla przebiegu i wyników badania, w szczególności dotyczące jego stanu zdrowia i samopoczucia w dniu przeprowadzania badania.
2. W trakcie rozmowy wstępnej osoba przeprowadzająca badanie psychofizjologiczne może zmierzyć ciśnienie tętnicze osobie poddanej badaniu.
§ 10.
1. Badanie psychofizjologiczne przebiega w kolejno następujących po sobie etapach polegających na:
1) wypełnieniu przez funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu kwestionariusza składającego się z:
a) części ogólnej dotyczącej jego danych osobowych, a także stanu zdrowia i samopoczucia przed badaniem,
b) części szczegółowej przygotowującej do badania;
2) przeprowadzeniu testów;
3) analizie wyników uzyskanych w toku badania;
4) sporządzeniu sprawozdania z badania;
5) zabezpieczeniu dokumentacji z badania.
2. Przebieg badania psychofizjologicznego można rejestrować za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.
3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, zawiera:
1) datę i miejsce przeprowadzenia badania psychofizjologicznego;
2) określenie podstawy prawnej badania psychofizjologicznego;
3) imię, nazwisko i datę urodzenia funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu oraz imię jego ojca;
4) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu;
5) wskazanie istotnych informacji przekazanych przez funkcjonariusza w trakcie badania psychofizjologicznego w kwestionariuszu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;
6) wskazanie pytań testowych;
7) analizę zarejestrowanych zmian reakcji psychofizjologicznych funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu;
8) wnioski dotyczące ustaleń, o których mowa w § 6 ust. 2;
9) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz poddany badaniu psychofizjologicznemu pełni albo ma pełnić służbę;
10) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis przeprowadzającego badanie psychofizjologiczne.
§ 11.
W testach, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2, nie zadaje się pytań dotyczących wyznania, preferencji seksualnych i przekonań politycznych.
§ 12.
1. W trakcie badania psychofizjologicznego funkcjonariusz może złożyć w formie pisemnej oświadczenie o rezygnacji z tego badania.
2. Złożenie oświadczenia o rezygnacji z badania psychofizjologicznego jest traktowane jako niewyrażenie przez funkcjonariusza zgody na przeprowadzenie badania. O złożeniu oświadczenia o rezygnacji z badania psychofizjologicznego przeprowadzający badanie informuje zarządzającego przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy rezygnacja z badania psychofizjologicznego jest spowodowana nagłym pogorszeniem samopoczucia funkcjonariusza. Przepis § 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§ 13.
Badania psychofizjologicznego nie przeprowadza się, a rozpoczęte przerywa się w przypadku wystąpienia czynników zewnętrznych uniemożliwiających przeprowadzenie badania. Przepis § 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§ 14.
Jeżeli wynik przeprowadzonego badania psychofizjologicznego jest niejednoznaczny i nie ma możliwości sporządzenia na jego podstawie sprawozdania, o którym mowa w § 10 ust. 1 pkt 4, badanie można powtórzyć jeden raz, na podstawie tego samego wniosku, w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia uzyskania tego wyniku.
Rozdział 3
Test sprawności fizycznej
§ 15.
1. Test sprawności fizycznej przeprowadza się w celu ustalenia predyspozycji fizycznych funkcjonariusza do wykonywania określonych czynności zgodnie z opisem przebiegu testu sprawności fizycznej dla funkcjonariusza.
2. Opis przebiegu testu sprawności fizycznej dla funkcjonariusza wykonującego czynności specjalne albo funkcjonariusza przewidzianego do wykonywania tych czynności określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 16.
Test sprawności fizycznej przeprowadza się raz w roku w terminach:
1) od dnia 15 kwietnia do dnia 15 czerwca;
2) od dnia 1 września do dnia 15 października — w przypadku funkcjonariuszy, którzy uzyskali negatywną ocenę końcową w terminie określonym w pkt 1.
§ 17.
Nieusprawiedliwiona nieobecność funkcjonariusza na teście sprawności fizycznej w ustalonym terminie powoduje uzyskanie negatywnej oceny końcowej.
§ 18.
1. Test sprawności fizycznej przeprowadza się bez względu na płeć i stanowisko służbowe w następujących grupach wiekowych:
1) do 30 lat — I grupa;
2) 31–40 lat — II grupa;
3) 41–50 lat — III grupa;
4) od 51 lat — IV grupa.
2. O kwalifikacji do jednej z grup wiekowych, o których mowa w ust. 1, decyduje rok urodzenia, bez uwzględnienia dni i miesięcy.
§ 19.
Test sprawności fizycznej przeprowadzany jest na obiektach sportowych wyposażonych w sprzęt umożliwiający prawidłowy, bezpieczny i zgodny z metodyką przebieg testu.
§ 20.
1. Test sprawności fizycznej przeprowadza trzyosobowa komisja, wyznaczona przez kierownika jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni albo ma pełnić służbę.
2. W skład komisji, o której mowa w ust. 1, wchodzą:
1) przedstawiciel komórki, w której pełnią służbę funkcjonariusze wykonujący czynności specjalne;
2) przedstawiciel komórki właściwej w sprawach kadrowych funkcjonariuszy;
3) instruktor posiadający uprawnienia do prowadzenia zajęć z zakresu ogólnej sprawności fizycznej.
§ 21.
Wynik testu sprawności fizycznej dokumentuje się w indywidualnej karcie oceny sprawności fizycznej funkcjonariusza, której wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
Rozdział 4
Badania psychologiczne
§ 22.
Badanie psychologiczne przeprowadza się w zakresie i w celu oceny sprawności intelektualnej, dojrzałości emocjonalnej i społecznej, funkcjonowania, w tym sposobu działania i podejmowania decyzji, w sytuacjach stresowych.
§ 23.
1. Badanie psychologiczne przeprowadza osoba posiadająca tytuł magistra psychologii oraz co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy psychologa.
2. Badanie psychologiczne jest przeprowadzane w pomieszczeniach zapewniających prawidłowy i zgodny z metodyką przebieg badania.
3. Przepis § 9 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
§ 24.
1. Badanie psychologiczne przebiega w kolejno następujących po sobie etapach polegających na:
1) przeprowadzeniu testów psychologicznych wraz z wywiadem;
2) analizie i interpretacji wyników testów psychologicznych;
3) sporządzeniu opinii z badania psychologicznego.
2. Opinia, o której mowa w ust. 1 pkt 3, zawiera:
1) datę i miejsce przeprowadzenia badania psychologicznego;
2) określenie podstawy prawnej badania psychologicznego;
3) imię, nazwisko i datę urodzenia funkcjonariusza poddanego badaniu psychologicznemu oraz imię jego ojca;
4) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza poddanego badaniu psychologicznemu;
5) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz poddawany badaniu psychologicznemu pełni albo ma pełnić służbę;
6) wynik badania psychologicznego;
7) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis przeprowadzającego badanie psychologiczne.
Rozdział 5
Jednostki właściwe do przeprowadzania badań psychofizjologicznych, testu sprawności fizycznej oraz badań psychologicznych
§ 25.
1. Badanie psychofizjologiczne i badanie psychologiczne przeprowadzają:
1) właściwe w sprawach Krajowej Administracji Skarbowej komórki organizacyjne w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
2) izby administracji skarbowej;
3) zakłady opieki zdrowotnej nadzorowane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
2. Badania, o których mowa w ust. 1, mogą przeprowadzać:
1) jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, jednostki organizacyjne Policji oraz Komenda Główna Straży Granicznej po uzgodnieniu trybu oraz zasad finansowania kosztów;
2) jednostki organizacyjne nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej na zasadach odpłatności.
§ 26.
Test sprawności fizycznej przeprowadzają podmioty, o których mowa w § 25 ust. 1 pkt 1 i 2.
Rozdział 6
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 27.
Do wniosków o przeprowadzenie badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej lub badania psychologicznego złożonych i nierozpatrzonych do dnia wejścia w życie rozporządzenia oraz do badań psychofizjologicznych, testów sprawności fizycznej lub badań psychologicznych zarządzonych i nieprzeprowadzonych lub niezakończonych do tego dnia stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 28.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 marca 2018 r.*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 10 kwietnia 2017 r. w sprawie przeprowadzania badania psychofizjologicznego, testu sprawności fizycznej oraz badania psychologicznego funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej (Dz. U. poz. 805), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (Dz. U. poz. 2491).