System ulg w podatku dochodowym, stanowiących wsparcie dla rodzin z dziećmi, wymaga zmian. To jedno ze stwierdzeń, które padło podczas specjalnej konferencji poświęconej rozwiązaniom w systemie podatkowym sprzyjającym realizacji polityki prorodzinnej państwa. Spotkanie zorganizowało Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej we współpracy ze Związkiem Dużych Rodzin „Trzy Plus”.
Z roku na rok maleje liczba urodzeń. Przyrost naturalny w 2013 roku był najniższy od kilkudziesięciu lat. Na pomoc rodzinom z dziećmi Polska przeznacza rocznie ok. 50 mld zł. Wsparcie dla rodzin jest jednak rozproszone i nie przekłada się na zmianę niekorzystnych trendów demograficznych. O podatku dochodowym, jako narzędziu polityki prorodzinnej, rozmawiali w siedzibie MPiPS urzędnicy i przedstawiciele rodzin. Poza ministrem pracy i polityki społecznej Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem oraz ministrem finansów Mateuszem Szczurkiem udział w konferencji wzięli sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Irena Wóycicka, sekretarz stanu w MF Janusz Cichoń, podsekretarz stanu w MPiPS Elżbieta Seredyn, prezes Najwyższej Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkowski oraz przewodnicząca Związku Dużych Rodzin „3 Plus” Joanna Krupska.
W czasie konferencji przedstawiono aktualnie obowiązujące w Polsce, Francji i na Węgrzech rozwiązania podatkowe na rzecz wsparcia rodzin z dziećmi na utrzymaniu. Następnie poddano je analizie i ocenie w trakcie dyskusji panelowej z udziałem przedstawicieli środowisk naukowych. Podczas konferencji zaprezentowano propozycje modyfikacji systemu podatkowego w tym obszarze, przygotowane przez Związek Dużych Rodzin 3+ oraz wynikające z opracowania przygotowanego na zlecenie Kancelarii Prezydenta RP przez Fundację CenEA.
− Podatek dochodowy jako narzędzie wsparcia wydaje się być jednym z ważniejszych narzędzi, które państwo może wykorzystywać dla wspierania rodzin z dziećmi − podkreślił Prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. Zwrócił uwagę, że spośród funkcjonujących w Polsce środków polityki rodzinnej właśnie instrumenty podatkowe, w tym ulga na dzieci, łączne opodatkowanie małżonków oraz opodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci, są tymi, które w jak największym zakresie powinny być stosowane dla tworzenia warunków sprzyjających powstawaniu i trwałości rodzin z dziećmi. Przypomniał, że polityka prorodzinna jest jednym z priorytetowych kierunków kontroli NIK w 2014 roku.
Minister finansów Mateusz Szczurek wskazał, że aby zwiększyć ulgi, konieczne byłyby dodatkowe dochody budżetu lub zmniejszenie innych wydatków. Zaznaczył jednak, że struktura ulg może być inna. – Dwanaście miliardów złotych ulg w PIT to wysoka kwota. Warto więc, aby w pełni spełniała swój cel – ocenił szef resortu finansów i dodał, że z obecnego systemu korzystają głównie osoby z górnej skali podatkowej i dochodowej.
Na problem niedostępności ulg podatkowych dla wszystkich zwróciła też uwagę sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Irena Wóycicka. -70 proc. rodzin z trojgiem i więcej dzieci nie może korzystać z preferencji podatkowych. Dlatego czas, aby ulga potencjalna zamieniła się w ulgę rzeczywistą – powiedziała. Przypomniała, że w Polsce fakt posiadania dzieci łączy się zwykle z obniżeniem poziomu życia. System wsparcia nie rekompensuje kosztów wychowania i edukacji. Jedną z rekomendacji prezydenckiego programu „Dobry klimat dla rodziny” jest rodzinne rozliczenie podatkowe.
Przewodnicząca Związku Dużych Rodzin „3 Plus” Joanna Krupska przywołała francuską metaforę polityki rodzinnej: „jest to stół, opierający się na czterech nogach, a tworzą je: system podatkowy, zasiłki powszechne, zasiłki socjalne i instytucjonalne wsparcie rodzin”. Jej zdaniem jedynie takie całościowe potraktowanie problemu może zapewnić wymierne efekty.
Źródło: www.mpips.gov.pl, www.nik.gov.pl
oprac. B.O.