Zmarła pracownica Wnioskodawcy. Do rozliczenia z tytułu stosunku pracy po śmierci pracownicy pozostał zasiłek chorobowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop, a nadto odprawa pośmiertna. Czy wobec braku danych identyfikacyjnych i kontaktowych osoby uprawnionej do odbioru ww. świadczeń prawidłowym było wyodrębnienie tychże należności z majątku spółki i postawienie ich do dyspozycji uprawnionego? Czy należy od ww. świadczeń obliczyć, pobrać i wpłacić zaliczki na PIT? Jak przy braku danych identyfikacyjnych i kontaktowych podatnika wypełnić PIT-11? Czy należności te można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 marca 2016 r. (data wpływu do Biura – 30 marca 2016 r.), uzupełnionym 4 kwietnia 2016 r. oraz 23 i 31 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych postawienia do dyspozycji świadczeń po zmarłym pracowniku:

• w zakresie wypełnienia druku informacji PIT-11 oraz wysłania do Urzędu Skarbowego właściwego dla płatnika – jest nieprawidłowe,
• w pozostałym zakresie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych postawienia do dyspozycji świadczeń po zmarłym pracowniku.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, w piśmie z 16 maja 2016 r. znak: IBPB-2-1/4511-231/16/MK oraz IBPB-1-1/4510-112/16/BK wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.

Uzupełnienia dokonano 23 maja 2016 r. poprzez uiszczenie brakującej opłaty oraz 31 maja 2016 r. – pozostałe braki formalne.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 10 kwietnia 2015 r. zmarła pracownica Wnioskodawcy. Do rozliczenia z tytułu stosunku pracy po śmierci pracownicy pozostał zasiłek chorobowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop, a nadto stosownie do postanowień art. 93 § 1 Kodeksu pracy odprawa pośmiertna. Zmarła pozostawiła pełnoletnie dzieci, które nie spełniają warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej w myśl ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z aktu zgonu wynika, że zmarła była osobą zamężną. Jak ustalono, małżonek zmarłej jest osobą, której przysługują uprawnienia do renty rodzinnej w myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mąż zmarłej pracownicy, jako osoba uprawniona do uzyskania renty rodzinnej, jest więc osobą, której Spółka z o.o. zobowiązana była wypłacić wspomniane należności, tj. zasiłek chorobowy, ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz odprawę pośmiertną. Wnioskodawcy nie udało się ustalić danych identyfikacyjnych, ani też jakichkolwiek danych kontaktowych wdowca. Małżeństwo nie utrzymywało ze sobą kontaktu, podobnie takiego kontaktu nie utrzymywały z ojcem dzieci. Mąż zmarłej nie stawił się też po odbiór należnych mu świadczeń osobiście. Spółka z o.o. nie dysponuje danymi pozwalającymi zidentyfikować podatkowo męża zmarłej pracownicy (tj. adresu zamieszkania, PESEL, NIP). W związku z koniecznością rozliczenia praw majątkowych wynikających ze stosunku pracy po śmierci pracownicy, przy braku danych identyfikacyjnych osoby uprawnionej do odbioru należności, Wnioskodawca wyodrębnił rzeczone należności z majątku Spółki i postawił je do dyspozycji uprawnionego – męża zmarłej pracownicy. W związku z postawieniem ww. należności do dyspozycji, Wnioskodawca w deklaracji za maj 2015 r. obliczył, pobrał i wpłacił zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od zasiłku chorobowego i ekwiwalentu. Ponadto, Wnioskodawca w ustawowym terminie sporządził i przekazał do Urzędu Skarbowego PIT-4R oraz PIT-11, w których uwzględnił ww. podatek. Przy czym, wobec braku danych formularz PIT-11 został wypełniony w ten sposób, że w polu dotyczącym identyfikatora podatnika wpisany został ciąg znaków: „9999999999”, w miejscu przeznaczonym na datę urodzenia wpisano: „01.01.1901”, a w danych adresowych zaś wpisano: „brak danych”. PIT -11 został wysłany do Urzędu Skarbowego zgodnego z siedzibą Spółki. W związku z brakiem danych męża zmarłej pracownicy PIT-11 nie został przesłany podatnikowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle powyżej zaprezentowanego stanu faktycznego, wobec braku danych identyfikacyjnych i kontaktowych osoby uprawnionej do odbioru ekwiwalentu, zasiłku chorobowego i odprawy pośmiertnej po zmarłej, prawidłowym było wyodrębnienie tychże należności z majątku Spółki i postawienie ich do dyspozycji uprawnionego?
2. Czy w świetle powyżej zaprezentowanego stanu faktycznego prawidłowym było obliczenie, pobranie i wpłacenie przez Wnioskodawcę, na konto właściwego dla Wnioskodawcy Urzędu Skarbowego, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodu powstałego w związku z postawieniem do dyspozycji ekwiwalentu za niewykorzystany urlop oraz zasiłku chorobowego?
3. Czy w świetle powyżej ustalonego stanu faktycznego wobec braku danych identyfikacyjnych i kontaktowych podatnika prawidłowym było wypełnienie formularza PIT-11 w ten sposób, że w polu dotyczącym identyfikatora podatnika wpisany został ciąg znaków: „9999999999”, w miejscu przeznaczonym na datę urodzenia wpisano: „01.01.1901” a w danych adresowych zaś wpisano: „brak danych” i wysłanie tak wypełnionego PIT-11 do Urzędu Skarbowego właściwego dla Spółki?
4. Czy powyższe należności Wnioskodawca mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Ad. 1.

Z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa, a prawa majątkowe ze stosunku pracy po jego śmierci przechodzą, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów u.f.u.s. Powyższe wynika z art. 631 § 2 Kodeksu pracy. Zgodnie z treścią art. 67 ust. 1 u.f.u.s do renty rodzinnej uprawnieni są członkowie rodziny spełniający określone w art. 68-71 warunki, w tym małżonek (wdowiec). Świadczenia wynikające ze stosunku pracy są więc wypłacane określonym podmiotom w wyniku zastosowania uproszczonej procedury przewidzianej w Kodeksie pracy (w szczególności z pominięciem Kodeksu cywilnego). Niezależnie od powyższego, rodzinie zmarłego pracownika należy się odprawa pośmiertna. Jest ona wypłacana w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby (art. 93. Kodeksu pracy). Wnioskodawca ustalił, że mąż zmarłej jest osobą uprawnioną do uzyskania renty rodzinnej. Skoro tak – to na Wnioskodawcy ciążył obowiązek rozliczenia się z uprawnionym ze świadczeń wynikających ze stosunku pracy po zmarłej pracownicy. Jednocześnie Wnioskodawca nie dysponował danymi kontaktowymi i danymi identyfikacyjnymi uprawnionego, sam zaś uprawniony nie stawił się po odbiór należnych mu świadczeń, w związku z tym należało wyodrębnić rzeczone środki i postawić je do dyspozycji uprawnionemu. Wnioskodawca zaznaczył, że nie był zobowiązany do poszukiwań osoby uprawnionej, taka osoba co do zasady sama powinna była się zgłosić do Wnioskodawcy.

Ad. 2.

W sytuacji gdy należne pracownikowi świadczenia nabywa małżonek lub inne osoby uprawnione do renty rodzinnej po nim, stanowią one u nich przychód, który dla celów podatku dochodowego zalicza się do przychodów z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do obliczenia, pobrania i wpłacenia zaliczki na podatek od tego przychodu zobowiązany jest jako płatnik zakład pracy zmarłego pracownika. Poboru tej zaliczki musi dokonać na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odprawa pośmiertna jest natomiast zwolniona od podatku dochodowego.

Ad. 3.

Stosownie do art. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania (…) imienne informacje o wysokości dochodu sporządzone według ustalonego wzoru. Zgodnie z powyższym Wnioskodawca uważa, że zobowiązany był po zakończeniu roku podatkowego, w którym świadczenia wypłacono albo postawiono do dyspozycji, przesłać uprawnionemu małżonkowi informację PIT-11 o wysokości dochodu z tytułu praw majątkowych i pobranej zaliczki, jak również zobowiązany był sporządzić i przesłać taką informację w tym samym terminie właściwemu dla uprawnionego urzędowi skarbowemu. Wobec braku danych pozwalających na identyfikację podatkową osoby uprawnionej, Wnioskodawca uzupełnił formularz PIT-11 dla uprawnionego męża zmarłej pracownicy wpisując w pozycji pesel ciągiem znaków: „9999999999”, a w pozycji data urodzenia wpisano: „01.01.1901” i przesłał go do Urzędu Skarbowego właściwego dla Wnioskodawcy (wobec braku danych uprawnionego).

Ad. 4.

Wypłacenie lub postawienie do dyspozycji uprawnionemu członkowi rodziny należności po zmarłym pracowniku wiąże się z powstaniem przychodu z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należności i świadczenia stanowiące prawa majątkowe zakład pracy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że zostaną one wypłacone, dokonane lub postawione do dyspozycji uprawnionej osoby, co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec postawienia ich do dyspozycji uprawnionemu, Wnioskodawca nabył prawo do uwzględnienia tych należności w swoich kosztach uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 i nr 3.

W zakresie pytania nr 1 – wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. W zakresie pytania nr 4 – wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361, ze zm. – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Jednakże, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy wynika, że źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Stosownie do art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Stosownie do art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika wykonują swoje zadania – imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 10 kwietnia 2015 r. zmarła pracownica Wnioskodawcy. Do rozliczenia z tytułu stosunku pracy po śmierci pracownicy pozostał zasiłek chorobowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop, a nadto stosownie do postanowień art. 93 § 1 Kodeksu pracy odprawa pośmiertna. Zmarła pozostawiła pełnoletnie dzieci, które nie spełniają warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej w myśl ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z aktu zgonu wynika, że zmarła była osobą zamężną. Jak ustalono, małżonek zmarłej jest osobą, której przysługują uprawnienia do renty rodzinnej w myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mąż zmarłej pracownicy, jako osoba uprawniona do uzyskania renty rodzinnej, jest więc osobą, której Spółka z o.o. zobowiązana była wypłacić wspomniane należności, tj. zasiłek chorobowy, ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz odprawę pośmiertną. Wnioskodawcy nie udało się ustalić danych identyfikacyjnych, ani też jakichkolwiek danych kontaktowych wdowca. Małżeństwo nie utrzymywało ze sobą kontaktu, podobnie takiego kontaktu nie utrzymywały z ojcem dzieci. Mąż zmarłej nie stawił się też po odbiór należnych mu świadczeń osobiście. Spółka z o.o. nie dysponuje danymi pozwalającymi zidentyfikować podatkowo męża zmarłej pracownicy (tj. adresu zamieszkania, PESEL, NIP). W związku z koniecznością rozliczenia praw majątkowych wynikających ze stosunku pracy po śmierci pracownicy, przy braku danych identyfikacyjnych osoby uprawnionej do odbioru należności, Wnioskodawca wyodrębnił rzeczone należności z majątku Spółki i postawił je do dyspozycji uprawnionego – męża zmarłej pracownicy. W związku z postawieniem ww. należności do dyspozycji, Wnioskodawca w deklaracji za maj 2015 r. obliczył, pobrał i wpłacił zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od zasiłku chorobowego i ekwiwalentu. Ponadto, Wnioskodawca w ustawowym terminie sporządził i przekazał do Urzędu Skarbowego PIT-4R oraz PIT-11, w których uwzględnił ww. podatek. Przy czym, wobec braku danych formularz PIT-11 został wypełniony w ten sposób, że w polu dotyczącym identyfikatora podatnika wpisany został ciąg znaków: „9999999999”, w miejscu przeznaczonym na datę urodzenia wpisano: „01.01.1901”, a w danych adresowych zaś wpisano: „brak danych”. PIT -11 został wysłany do Urzędu Skarbowego zgodnego z siedzibą Spółki. W związku z brakiem danych męża zmarłej pracownicy PIT-11 nie został przesłany podatnikowi.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, dla określenia ciążących na Wnioskodawcy obowiązków związanych z wypłatą opisanych we wniosku świadczeń konieczne jest stwierdzenie, czy podlegają ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też podatkiem od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. tytułem dziedziczenia.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm. – w brzmieniu obowiązującym w 2015 r.) – prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Stosownie natomiast do § 2 tego przepisu, nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Przykładem praw przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami są prawa majątkowe ze stosunku pracy.

Zgodnie bowiem z art. 631 § 2 ustawy z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1502, ze zm.) – prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.

Zgodnie z art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 748, ze zm.) – do renty rodzinnej uprawnieni są członkowie rodziny spełniający warunki określone w art. 68-71, w tym m.in. małżonek (wdowa i wdowiec) (pkt 3).

Świadczenia wynikające ze stosunku pracy są więc wypłacane określonym podmiotom (w tym małżonkowi zmarłej pracownicy) w wyniku zastosowania uproszczonej procedury przewidzianej w Kodeksie pracy, z pominięciem przepisów Kodeksu cywilnego. Nie jest możliwe jednoczesne stosowanie przepisów działu IV Kodeksu cywilnego, dotyczącego spadków oraz art. 631 § 2 Kodeksu pracy, gdyż ustawodawca wyklucza taką możliwość wprost wskazując, że dopiero „w braku takich osób prawa te wchodzą do spadku” (co wynika ze zdania drugiego omawianego przepisu). Wystarczy natomiast istnienie jednego uprawnionego podmiotu (tj. osoby spełniającej warunki do uzyskania renty rodzinnej), a świadczenie to nie wejdzie do masy spadkowej i wypłacone zostanie tej osobie, a w sytuacji, gdy wystąpi więcej niż jeden podmiot uprawniony, to wówczas prawa majątkowe ze stosunku pracy, przechodzą w równych częściach na każdego z uprawnionych.

Prawa majątkowe z tytułu uposażenia po zmarłym pracowniku stanowią, co do zasady przychody, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w sytuacji, gdy są one wypłacane osobom spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl powołanych przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z wniosku wynika, że mąż zmarłej pracownicy jest osobą spełniającą warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W świetle powołanych przepisów należy stwierdzić, że pozostałe po zmarłej pracownicy świadczenia (zasiłek chorobowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop) jako wynikające z praw majątkowych ze stosunku pracy, o których mowa w art. 631 Kodeksu pracy, należy zakwalifikować jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, że zacytowany powyżej przepis art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podaje normatywnej definicji przychodów z praw majątkowych i nie stanowi katalogu zamkniętego, na co wskazuje wyrażenie „w szczególności”. Tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem przez niego praw o charakterze majątkowym.

Skoro zatem małżonkowi spełniającemu warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po zmarłym pracowniku przysługuje prawo do otrzymania świadczenia mającego swe źródło w stosunku pracy (prawo majątkowe), to wypłata świadczenia lub postawienia do jego dyspozycji, stanowi realizację tego prawa majątkowego, a w konsekwencji powstaje przychód z praw majątkowych.

Płatnik wypłacający świadczenie będące realizacją prawa majątkowego określonego w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 tejże ustawy, obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy i odprowadzenia jej na zasadach określonych w art. 42 ust. 1 ustawy. Natomiast stosownie do powołanego powyżej przepisu art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnik obowiązany jest przesłać podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu według miejsca zamieszkania podatnika – imienną informacje PIT-11.

Należy zauważyć, że z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika wprost, że obowiązkiem płatnika wypłacającego (lub stawiającego do dyspozycji) podatnikowi – osobie spełniającej warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej – świadczenie stanowiące przychód z praw majątkowych (art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jest wystawienie informacji PIT-11. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zwalniają płatnika z tego obowiązku. W przypadku jednak gdy faktycznie (pomimo podjętych prób) nie ma możliwości ustalenia adresu zamieszkania osoby uprawnionej, jej NIP-u, PESEL-u, które wymagane są do wypełnienia urzędowego formularza PIT-11, nie sporządza się informacji PIT-11. Nie znając adresu zamieszkania, płatnik nie ma bowiem możliwości doręczenia ww. informacji takiej osobie, również niemożliwe jest ustalenie właściwego urzędu skarbowego przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (w przedmiotowym przypadku – męża zmarłej pracownicy) wykonuje swoje zadania.

W świetle powyższego brak jest podstaw do uzupełnienia przez Wnioskodawcę formularza PIT-11 dla uprawnionego męża zmarłej pracownicy poprzez wpisanie w pozycji PESEL ciągu znaków: „9999999999”, w pozycji data urodzenia wpisanie: „01.01.1901” a w pozycji dane adresowe wpisanie „brak danych”. Nieprawidłowym jest również przesłanie tak wypełnionej informacji PIT-11 do Urzędu Skarbowego właściwego dla Wnioskodawcy (wobec braku danych uprawnionego). Należy natomiast zgodzić się z Wnioskodawcą, że postawione do dyspozycji męża zmarłej pracownicy (jako osobie uprawnionej do renty rodzinnej) ww. świadczenia w postaci ekwiwalentu za niewykorzystany urlop i zasiłku chorobowego stanowią przychód z praw majątkowych. Wnioskodawca (zakład pracy zmarłej pracownicy) jako płatnik obowiązany był z tego tytułu do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy. Zgodzić się również należy z tym, że odprawa pośmiertna zwolniona jest z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy wolne od podatku dochodowego są odprawy pośmiertne i zasiłki pogrzebowe.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

• nieprawidłowe – w zakresie wypełnienia druku informacji PIT-11 oraz wysłania do urzędu skarbowego właściwego dla płatnika,
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 14 czerwca 2016 r., sygn. IBPB-2-1/4511-231/16/MK – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach