Szkolenia BHP dla pracowników tymczasowych zatrudnionych za pośrednictwem agencji

Pracodawca zatrudnia prawie 2.000 pracowników, z czego ok. 700 osób stanowią pracownicy tymczasowi, zatrudnieni w agencji pracy tymczasowej, a wykonujący pracę na jego rzecz jako pracodawcy użytkownika. W trakcie funkcjonowania firmy pracodawcy kilkukrotnie zdarzyło się, że zmieniał agencję pracy tymczasowej, która kierowała pracowników tymczasowych do zakładu pracy. Nowe agencje pracy tymczasowej często kierują do pracodawcy użytkownika dokładnie tych samych pracowników tymczasowych, którzy byli już wcześniej zatrudnieni w spółce (u pracodawcy użytkownika) jako pracownicy tymczasowi na podstawie umów o pracę z poprzednią agencją. Pracownicy ci byli więc szkoleni przez pracodawcę użytkownika w zakresie szkolenia wstępnego bhp i szkolenia te nie utraciły swej ważności poprzez upływ czasu.

 

W związku z taką sytuacją do ministra pracy zostało skierowane zapytanie czy pracodawca użytkownik zobowiązany jest przeprowadzić szkolenia wstępne bhp dla pracowników tymczasowych, którzy zostali przez niego zatrudnieni bezpośrednio po zakończeniu umów o pracę obowiązujących tych pracowników z poprzednią agencją pracy tymczasowej, w sytuacji, gdy wcześniej świadczyli pracę u tego samego pracodawcy użytkownika, zostali przeszkoleni w zakresie bhp przez pracodawcę użytkownika i zostają zatrudnieni na tym samym stanowisku pracy?

Dalej poseł kierujący pytanie Marek Kwitek wskazuje, że zgodnie z treścią art. 9 ust. 2a ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, „Pracodawca użytkownik dostarcza pracownikowi tymczasowemu odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej, zapewnia napoje i posiłki profilaktyczne, przeprowadza szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ustala okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy, przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego oraz informuje o tym ryzyku.”

Z kolei zgodnie z treścią art. 237.3 § 2 kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz do prowadzenia okresowych szkoleń w tym zakresie. Jednakże „Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.”

W związku z powyższym według kierującego pytanie posła pojawiają się w poważne wątpliwości w praktyce stosowania ww. przepisów, tj. ustalenie czy w razie podjęcia przez pracownika tymczasowego pracy na stanowisku, które zajmował wykonując pracę u tego samego pracodawcy użytkownika bezpośrednio przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę (w nowej agencji pracy tymczasowej), przeprowadzanie szkolenia wstępnego bhp jest konieczne.

Niewątpliwie pracownik tymczasowy podlega szkoleniu wstępnemu bhp. Do sposobu i terminu przeprowadzenia takiego szkolenia stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy. Jeśli bezpośrednio po zakończeniu umowy wiążącej pracownika z agencją pracy tymczasowej zostaje zawarta kolejna umowa o pracę, to ponowne przeprowadzanie szkolenia wstępnego bhp, wydaje się niecelowe. Odpowiednie zastosowanie przepisów k.p. do powyższej sytuacji wydaje się również pozwalać na nieprzeprowadzenie szkolenia wstępnego wtedy, gdy bezpośrednio po zakończeniu umowy o pracę z pierwszą agencją pracy tymczasowej zostanie zawarta kolejna umowa o pracę z drugą agencją, gdy pracodawca użytkownik pozostanie ten sam.

Z art. 237.3 kp wynika bowiem, że obowiązek szkolenia przed dopuszczeniem do pracy, nie obejmuje pracowników, którzy podejmują pracę na tym samym stanowisku pracy, które zajmowali u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę. Wydaje się, iż chodzi tu o faktycznego pracodawcę, tj. pracodawcę użytkownika. Takie jest bowiem ratio legis cytowanej regulacji, aby pracodawca został zwolniony z obowiązku ciągłego powtarzania tych samych szkoleń dla tych samych pracowników, którzy w dodatku pracują na tych samych stanowiskach.

Pojawia się przy tym dodatkowe pytanie, co oznacza owa „bezpośredniość”? Czy przesłanka ta zostanie spełniona, jeśli pracownik podejmie u poprzedniego pracodawcy nową pracę np. po upływie np. tygodnia od ustania poprzedniej umowy o pracę? Część doktryny prawnej wskazuje, że bezpośredniość oznacza, że pracownik musi rozpocząć nową pracę na danym stanowisku następnego dnia po tym jak zakończył poprzednią pracę. Ewentualna przerwa może być spowodowana tylko dniami wolnymi od pracy. Odmienne stanowisko prezentuje jednak np. prof. W. Sanetra, który uznał, że zwolniony od szkolenia wstępnego będzie pracownik, którego przerwa w zatrudnieniu była wprawdzie dłuższa, ale podczas niej nie podjął on żadnej pracy u innego pracodawcy (W. Sanetra, [w:] Iwulski, Sanetra, Komentarz 2009, s. 1067).

Uprzejmie proszę o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie, albowiem dotyczy ona kilkuset pracowników tymczasowych zatrudnionych w jednym zakładzie pracy, a zatem stanowi kwestię bardzo istotną zarówno z punktu widzenia interesu społecznego.

Odpowiedź na zapytanie nr 8161 w sprawie konieczności przeprowadzenia badań wstępnych bhp dla pracowników tymczasowych została udzielona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Radosława Mleczko, który wyjaśnił, że zgodnie z art. 237.3 § 2 Kodeksu pracy – pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkoleniu przed dopuszczeniem do pracy (wstępnemu) nie musi być poddawany pracownik, który podejmuje pracę u tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku jakie zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

W odniesieniu do pracowników tymczasowych obowiązek pracodawcy dotyczący szkolenia w zakresie bhp realizuje (zgodnie z art. 9 ust. 2a ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych – Dz. U. Nr 166, poz. 1608, z późn. zm.) pracodawca użytkownik. Zatem w przypadku zatrudniania pracownika tymczasowego u tego samego pracodawcy użytkownika i na tym samym stanowisku pracy jakie zajmował w okresie bezpośrednio poprzedzającym, nie jest konieczne ponowne przeprowadzanie szkolenia wstępnego takiego pracownika, zakładając że odbył on już takie szkolenie przed podjęciem pracy u tego pracodawcy użytkownika. Fakt przejścia pracownika do innej agencji pracy tymczasowej nie ma w tym przypadku znaczenia, bowiem (jak już wspomniano wyżej) obowiązek szkolenia w zakresie bhp pracowników tymczasowych ciąży na pracodawcy użytkowniku, u którego pracownicy wykonują pracę. Ma tu więc zastosowanie przepis określony w art. 237.3 § 2 zdanie drugie Kodeksu pracy.

W omawianym przepisie określony został warunek (od spełnienia którego zależy zwolnienie pracownika ze szkolenia wstępnego w zakresie bhp) podjęcia przez pracownika pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę. Określenie bezpośrednio oznacza, że podjęcie takiej pracy powinno nastąpić następnego dnia, czyli bez dnia przerwy.

źródło: sejm.gov.pl