Dziecko nie może zostać zabrane przez sanepid ze szkoły przed przyjazdem rodzica, chyba że mamy do czynienia z zagrożeniem życia. To rodzice, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sprawują władzę rodzicielską nad dzieckiem – wyjaśniają resorty edukacji i zdrowia w odpowiedzi na interpelację poselską.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że zgodnie z art. 93 § 1 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (K.r.o.) władza rodzicielska przysługuje rodzicom. Każda inna osoba powinna być przez rodziców upoważniona do odbioru dziecka z placówki oświatowej – pomimo pandemii nic się w tym zakresie nie zmieniło.

Powierzenie dziecka po lekcjach innej osobie powinno nastąpić jedynie w przypadku uprzedniego wyraźnego upoważnienia ze strony rodziców – najlepiej w formie pisemnej dla celów dowodowych. W tym przedmiocie wystarczające jest oświadczenie jednego z rodziców, każdy z nich z osobna jest bowiem upoważniony do reprezentacji dziecka na mocy art. 98 § 1 K.r.o.

Jednocześnie mając na względzie zapobieganie, przeciwdziałanie i zwalczanie COVID-19 oraz biorąc pod uwagę obecną sytuację w kraju, Ministerstwo Edukacji Narodowej opracowało wspólnie z Głównym Inspektorem Sanitarnym oraz Ministerstwem Zdrowia wytyczne dla publicznych i niepublicznych szkół i placówek od 01.09.2020 r., które określiły zalecany sposób postępowania rodziców (opiekunów prawnych) w trakcie przyprowadzania i odbierania małoletnich uczniów do i ze szkoły w warunkach epidemii.

Wytyczne zalecają, aby opiekunowie odprowadzający dzieci wchodzili do przestrzeni wspólnej szkoły, zachowując zasady: 1 opiekun z dzieckiem/dziećmi, dystans od kolejnego opiekuna z dzieckiem/dziećmi min. 1,5 m, dystans od pracowników szkoły min. 1,5 m.

Zalecają także, aby opiekunowie przestrzegali obowiązujących przepisów prawa związanych z bezpieczeństwem zdrowotnym obywateli (m.in. stosowali środki ochronne: osłona ust i nosa, rękawiczki jednorazowe lub dezynfekowali ręce).

Dyrektor szkoły powinien opracować, zgodnie z tymi wytycznymi, procedury wewnętrzne funkcjonowania szkoły. Wydane też zostały regulacje prawne, które pozwoliły szkołom i placówkom w razie zagrożenia epidemicznego wprowadzić odpowiednie, dostosowane do sytuacji rozwiązania.

Zgodnie z § 13c rozporządzenia MEN z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, dyrektor jednostki systemu oświaty uwzględnia w funkcjonowaniu jednostki przepisy odrębne dotyczące ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii oraz wytycznych ministra właściwego do spraw zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Ponadto zgodnie z § 2 pkt 4 załącznika nr 1 do rozporządzenia MEN z dn. 21.05.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, obowiązkiem dyrektora placówki oświatowej jest uregulowanie w statucie m.in. kwestii przyprowadzania i odbierania dzieci. Z przytoczonych przepisów nie wynika, aby pracownicy stacji sanitarno-epidemiologicznej w toku prowadzonych czynności służbowych mogli zabierać z placówki oświatowej małoletnie dziecko. Należy wskazać, że organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie stosują takich praktyk, nie znany jest także cel, dla którego pracownicy PIS mieliby zabierać dzieci ze szkoły.

Ponadto zgodnie z ww. wytycznymi do szkoły może uczęszczać uczeń bez objawów chorobowych sugerujących infekcję dróg oddechowych oraz gdy domownicy nie przebywają na kwarantannie lub w izolacji w warunkach domowych lub w izolacji. Wytyczne zalecają również, aby w przypadku, gdy pracownik szkoły zaobserwuje u ucznia objawy mogące wskazywać na infekcję dróg oddechowych, w tym w szczególności gorączkę, kaszel, podjął działania w celu odizolowania ucznia w odrębnym pomieszczeniu lub wyznaczonym miejscu, zapewniając min. 2m odległości od innych osób oraz niezwłocznie powiadomił rodziców/opiekunów o konieczności odebrania ucznia ze szkoły (rekomendowany własny środek transportu). Jednocześnie w Wytycznych wskazano, że należy zapewnić sposoby szybkiej, skutecznej komunikacji z opiekunami ucznia.

Należy przy tym zaznaczyć, że na podstawie zewnętrznych objawów nie można jednoznacznie odróżnić infekcji dróg oddechowych od zachorowania na COVID-19. Zachorowania te przebiegają z gorączką i dają objawy z górnych dróg oddechowych. Stąd też zawsze w sytuacji, gdy dziecko przejawia objawy infekcji górnych dróg oddechowych, konieczna jest jego izolacja i natychmiastowy kontakt z rodzicami, którzy powinni odebrać dziecko ze szkoły.

Jest to standardowa procedura ostrożnościowa związana z trwającym stanem epidemii. Rodzice kontaktują się w takim przypadku z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, który zdecyduje o dalszym sposobie postępowania i ewentualnym wykonaniu testu.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. pod poz. 1359.
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19 – Dz.U. z 2020 r. poz. 493, z późn. zm.
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 21.05.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół – Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624, z późn. zm.