menu trigger  menu trigger

Nowe granty dla firm z programów UE

Fundusze Europejskie są otwarte na wnioskodawców. Laureaci konkursu „Granty na Eurogranty” mogą starać się o zdobycie grantu w ramach programu UE, w szczególności: Horyzont Europa, Kreatywna Europa, LIFE oraz w ramach innych programów zarządzanych centralnie przez Komisję Europejską, w tym Social Prerogative and Specific Competencies Lines czy Single Market Programme. Wsparcie jest dedykowane przedsiębiorcom z sektora MŚP w ramach Programu Inteligentny Rozwój.

Do 11.08.2022 r. można składać wnioski w konkursie „Granty na Eurogranty”. To inicjatywa dedykowana mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom, które potrzebują wsparcia finansowego w przygotowaniu wniosku projektowego do programów organizowanych przez Unię Europejską.

– Konkurs ma na celu ułatwienie polskim firmom procesu aplikacji o granty europejskie. Finansowanie ma wesprzeć przedsiębiorcę w przygotowaniu aplikacji do konkursu i może być przeznaczone na koszty związane z usługami doradczymi, opracowaniem studium wykonalności, poszukiwaniem partnerów do projektu czy wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w ten proces. W ramach dofinansowania można otrzymać nawet 280 tys. zł. Całkowita pula środków w konkursie to 50 mln zł – powiedziała Izabela Fiszer, zastępca dyrektora Departamentu Internacjonalizacji Przedsiębiorstw, PARP.

Dla projektów zlokalizowanych w województwie mazowieckim pula środków wynosi 20 mln zł, a dla projektów z województw innych niż mazowieckie – 30 mln zł.

Warunkiem formalnym udziału w projekcie „Granty na Eurogranty” jest wnioskowanie o fundusze na przygotowanie projektu na Eurogrant, dla którego nabór został zakończony maksymalnie 30 dni przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie.

Przykłady programów unijnych

Jednym z programów jest Horyzont Europa, który wiosną 2021 roku zastąpił program Horyzont 2020. Inicjatywa zapewnia wsparcie naukowcom i innowatorom, którzy wprowadzają w życie rozwiązania proekologiczne i prozdrowotne, wzmacniają potencjał technologiczny i przemysłowy oraz rozwiązują wyzwania społeczne, przed którymi stoi Europa. Twórcy inicjatywy chcą zwiększyć skalę badań i innowacji w dziedzinach związanych z klimatem, kulturą, integracją społeczną oraz zdrowiem. Horyzont Europa będzie wspierał kraje osiągające gorsze wyniki w zakresie badań naukowych i innowacji. Ponadto wprowadzi nowe inicjatywy, takie jak Europejska Rada ds. Innowacji (EIC), której zadaniem będzie wsparcie dla powstających i przełomowych technologii. Program zakłada również współpracę z innymi programami i politykami UE.

Kolejnym ciekawym projektem grantowym jest LIFE – instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska oraz identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska w tym przyrody.

Kreatywna Europa to program, który oferuje finansowe wsparcie dla sektorów kultury, audiowizualnego i kreatywnych. Jego głównymi celami są promocja europejskiej różnorodności kulturowej i dziedzictwa, budowanie kompetencji profesjonalistów, rozwój publiczności europejskich dzieł m. in. poprzez zwiększanie dostępu do kultury i utworów audiowizualnych. Program składa się z trzech komponentów.

  • Media – skierowany jest do producentów filmów i gier komputerowych, dystrybutorów, agentów sprzedaży, organizatorów szkoleń i warsztatów, festiwali filmowych, targów branżowych, wydarzeń budujących i rozwijających widownię filmów europejskich oraz inicjatyw edukacyjnych, twórców innowacyjnych narzędzi internetowych przeznaczonych dla profesjonalistów z branży audiowizualnej, inicjatyw sieciujących europejskie platformy VoD oraz kin promujących filmy europejskie.
  • Kultura – skierowany do publicznych oraz prywatnych instytucji, organizacji i innych podmiotów aktywnie działających w sektorach kultury.
  • Międzysektorowy – wspiera międzynarodowe działania oparte na partnerskiej współpracy organizacji i instytucji sektorów kultury, kreatywnego i audiowizualnego.

Informacje o konkursie „Granty na Eurogranty” znajdują się na stronie.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ
poland-1783694_640.png

Polski Ład i ulga na sponsoring

Polski Ład zawiera również pakiet ulg podatkowych dla przedsiębiorców, którzy angażują się w działalność społecznie pożyteczną (CSR).

Jest to nowa propozycja zachęty podatkowej – dotychczas w podatku dochodowym w ogóle nie było takiego rozwiązania.

CZYTAJ DALEJ

Polski Ład: Możliwość stosowania ulgi B+R jednocześnie z IP Box

Od 01.01.2022 r. mamy w Polsce kompleksowy system ulg podatkowych – działających równocześnie, na każdym etapie procesu produkcyjnego.

Nowy system ulg ma zachęcić firmy do wytwarzania własności intelektualnej i do jej rejestrowania w Polsce.

Reforma Polskiego Ładu to też system ulg podatkowych dla firm, które wdrażają innowacje i rozszerzają rynki zbytu. Ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R) oraz ulga IP Box działają i są już znane polskim przedsiębiorcom. Teraz firmy mogą z nich skorzystać nie alternatywnie, czyli w konkurencji do siebie, a równolegle.

Czym jest ulga B+R?

Ulga B+R zaprojektowana została jako narzędzie stymulujące wzrost innowacyjności polskiej gospodarki. Dzięki niej koszt opracowania nowego towaru lub wdrożenia innowacji w firmie będzie istotnie niższy. Każda złotówka wydana na ten cel może być dodatkowo odliczana od podstawy opodatkowania i to nawet w 200 proc. w przypadku:

  • podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami;
  • podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących dużymi przedsiębiorcami (z wyjątkiem kosztów związanych z ochroną patentową);
  • wszystkich podatników w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej.

Dla nowo powstających podatników (np. startupów) przewidziano zwrot gotówkowy – jeśli kwota kosztów kwalifikowanych, które podlegają odliczeniu przewyższa kwotę osiągniętego dochodu lub podatnik poniósł stratę.

Coraz więcej polskich firm opiera swą filozofię działania o innowacje związane z prowadzeniem własnych badań i prac rozwojowych. W 2020 r. z ulgi B+R skorzystało 1.632 podatników CIT oraz 1.605 podatników PIT, co oznacza, że z ulgi skorzystało o 27,6% więcej podmiotów gospodarczych niż rok wcześniej.

Podatnicy CIT za 2020 rok odliczyli od podstawy opodatkowania 3.133 mln zł (wzrost o 39,4%), a PIT 503 mln zł, i było to więcej o 34,3%. Łącznie, w 2020 r. odliczono od podstawy opodatkowania 3.636 mln zł, czyli o 43,1% więcej niż w 2019 r.

Polski Ład umożliwił stosowanie ulgi B+R jednocześnie z IP Box

Ulga B+R oraz IP Box są już znane polskim przedsiębiorcom. Ulga IP Box (znana też jako Innovation Box lub Patent Box) została wprowadzona w CIT i PIT w 2019 r. Jest to kolejne rozwiązanie stworzone dla podatników, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową.

Znaczącą zmianą, którą 01.01.2022 r. wprowadził Polski Ład jest to, że przedsiębiorca, który komercjalizuje wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiąga z nich dochody kwalifikowane (w rozumieniu przepisów o IP Box) oraz ponosi koszty kwalifikowane do ulgi B+R, będzie mógł stosować obie ulgi jednocześnie.

… a także rozszerzenie pakietu ulg o ulgę na prototypy

Od 2022 r. stosując jednocześnie obie ulgi: B+R oraz IP Box, można je jeszcze rozszerzyć o dodatkową ulgę – ulgę na prototypy, obniży ona koszty produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia go na rynek. Więcej o uldze na prototyp.

Źródło: Ministerstwo Finansów

CZYTAJ DALEJ

UE: Akt w sprawie sztucznej inteligencji (AI)

Zapewnienie rozwoju sztucznej inteligencji w sposób gwarantujący poszanowanie praw człowieka i zdobycie zaufania ludzi, stanowi jeden z elementów unijnej strategii cyfrowej[1]. Dnia 21.04.2021 r. Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji)[2], którego celem jest jednolite uregulowanie kwestii opracowywania, wprowadzania do obrotu i wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji (Artificial Intelligence, AI) na obszarze UE.

Ma ono stanowić ramy prawne dla prawidłowo funkcjonującego rynku wewnętrznego systemów AI, na którym odpowiednio uwzględnia się zarówno korzyści społeczno-ekonomiczne, jak i zagrożenia, jakie niesie za sobą wykorzystanie sztucznej inteligencji, stworzyć sprzyjające warunki dla innowacji i rozwoju technologii AI, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa użytkowników i ochrony praw podstawowych gwarantowanych przez prawo unijne.

Przyjęcie wspólnej na poziomie UE regulacji ma również sprzyjać swobodnemu przepływowi towarów i usług wykorzystujących sztuczną inteligencję. Uniemożliwienie poszczególnym państwom członkowskim ustanawiania własnych ograniczeń i wymagań dotyczących takich produktów i usług z jednej strony zapobiec ma fragmentacji rynku wewnętrznego w tym zakresie, a z drugiej zapewnić dostawcom i użytkownikom systemów AI pewność prawa,  ułatwiając inwestycje i innowacje w dziedzinie sztucznej inteligencji. Nowe rozporządzenie wspierać ma realizację celu, jakim jest osiągnięcie przez Unię pozycji światowego lidera w rozwoju bezpiecznej, wiarygodnej i etycznej sztucznej inteligencji.

Projekt rozporządzenia jest efektem wcześniejszych działań UE w obszarze AI, obejmujących opublikowanie w 2018 r. strategii „Sztuczna inteligencja dla Europy”[3] i pierwszego skoordynowanego planu wspierania rozwoju i stosowania sztucznej inteligencji[4], opracowanie w 2019 r. wytycznych dotyczących wiarygodnej sztucznej inteligencji[5] oraz publikację w 2020 r. białej księgi w sprawie sztucznej inteligencji[6], której założenia stanowią podstawę projektu. Wraz z projektem aktu w sprawie sztucznej inteligencji ogłoszono również nowy, przygotowany we współpracy z państwami członkowskimi, skoordynowany plan działania[7].

Obecnie projekt rozporządzenia jest przedmiotem prac Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z jego aktualnym brzmieniem, rozporządzenie ma być stosowane w państwach członkowskich po upływie 2 lat od jego wejścia w życie (dwudziesty dzień po publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej).

Kogo dotyczyć będą nowe przepisy?

Projektowane rozporządzenie będzie miało wpływ na działalność szerokiego kręgu podmiotów opracowujących, wprowadzających do obrotu oraz wykorzystujących systemy sztucznej inteligencji, przede wszystkim dostawców i użytkowników systemów AI, ale również importerów, dystrybutorów czy upoważnionych przedstawicieli (podmiotów z siedzibą w UE upoważnionych przez dostawcę z kraju trzeciego do realizacji w jego imieniu obowiązków i procedur określonych w rozporządzeniu).

Kluczowe, najszersze obowiązki  związane z zapewnieniem bezpiecznej i wiarygodnej sztucznej inteligencji spoczywać będą na dostawcach i użytkownikach systemów i to nie tylko tych mających siedzibę w Unii Europejskiej – nowe rozporządzenie będzie miało bowiem zastosowanie również do wszystkich dostawców spoza UE, którzy wprowadzają do obrotu lub oddają do użytku systemy AI na obszarze Unii, a także do dostawców oraz użytkowników znajdujących się poza UE, jeżeli wyniki działania danego systemu są wykorzystywane w UE.

Czym jest sztuczna inteligencja?

Projektowana regulacja definiuje system sztucznej inteligencji jako oprogramowanie opracowane przy użyciu co najmniej jednej spośród technik i podejść wymienionych w załączniku I do rozporządzenia, które może – dla danego zestawu celów określonych przez człowieka – generować wyniki, takie jak treści, przewidywania, zalecenia lub decyzje wpływające na środowiska, z którymi wchodzi w interakcję. Katalog technik i podjeść determinujących kwalifikację danego oprogramowania jako sztucznej inteligencji jest dość szeroki i obejmuje:

  • mechanizmy uczenia maszynowego, w tym uczenie nadzorowane, uczenie się maszyn bez nadzoru i uczenie przez wzmacnianie, z wykorzystaniem szerokiej gamy metod, w tym uczenia głębokiego;
  • metody oparte na logice i wiedzy, w tym reprezentacja wiedzy, indukcyjne (logiczne) programowanie, bazy wiedzy, silniki inferencyjne i dedukcyjne, rozumowanie (symboliczne) i systemy ekspertowe;
  • podejścia statystyczne, estymację bayesowską, metody wyszukiwania i optymalizacji.

Projekt zakłada możliwość aktualizacji powyższego wykazu z uwzględnieniem rozwoju sytuacji rynkowej i rozwoju technologicznego, w drodze aktów delegowanych przyjmowanych przez Komisję.

Podejście oparte na analizie ryzyka

Proponowane ramy prawne dla sztucznej inteligencji bazują na wyodrębnieniu czterech kategorii systemów AI, w zależności od poziomu ryzyka jakie stwarza ich zastosowanie, tj. ryzyka niedopuszczalnego, wysokiego, ograniczonego i minimalnego:

Ryzyko niedopuszczalne

Systemy sztucznej inteligencji sprzeczne z unijnymi wartościami poszanowania godności ludzkiej, wolności, równości, demokracji i praworządności oraz z prawami podstawowymi Unii, w tym z prawem do niedyskryminacji, ochrony danych i prywatności oraz z prawami dziecka, stwarzające wyraźne zagrożenie dla bezpieczeństwa, źródeł utrzymania i praw obywateli, uznane zostały za niedopuszczalne. Katalog zakazanych praktyk w dziedzinie sztucznej inteligencji obejmuje wprowadzanie do obrotu, oddawanie do użytku lub wykorzystywanie systemów AI:

  • służących do manipulowania ludźmi, czyli takich, w których stosuje się techniki podprogowe działające na podświadomość lub wykorzystuje słabości pewnych grup osób, takich jak dzieci, osoby z niepełnosprawnościami czy zaburzeniami psychicznymi, w celu istotnego zniekształcenia zachowania danej osoby w sposób, który powoduje lub może powodować u tej osoby lub u innej osoby szkodę fizyczną lub psychiczną;
  • używanych przez organy publiczne lub w ich imieniu na potrzeby oceny lub klasyfikacji wiarygodności osób fizycznych, prowadzonej przez określony czas na podstawie ich zachowania społecznego lub znanych bądź przewidywanych cech osobistych lub cech osobowości (tzw. social scoring), kiedy punktowa ocena społeczna prowadzi do krzywdzącego lub niekorzystnego traktowania niektórych osób fizycznych lub całych ich grup w kontekstach społecznych, które nie są związane z kontekstami, w których pierwotnie wygenerowano lub zgromadzono dane lub w przypadku, gdy takie traktowanie jest nieuzasadnione lub nieproporcjonalne do zachowania społecznego lub jego wagi.

Ponadto zakazane będzie wykorzystywanie systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa. Chodzi tutaj o systemy służące do identyfikacji osób fizycznych na odległość poprzez porównanie ich danych biometrycznych (np. wizerunku twarzy, chodu, zarysu sylwetki)  z danymi biometrycznymi zawartymi w referencyjnej bazie danych, gdzie zbieranie danych, ich porównywanie i identyfikacja odbywają się bez znacznego opóźnienia (w celu uniknięcia obchodzenia przepisów, za taki system identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym”, uznawany będzie system, w którym identyfikacja następuje zarówno natychmiast, jak i  z niewielkim opóźnieniem). Od tego zakazu projekt rozporządzenia przewiduje ograniczone wyjątki, obejmujące:

  • ukierunkowane poszukiwanie ofiar przestępstw, w tym zaginionych dzieci;
  • zapobieganie konkretnemu, poważnemu i bezpośredniemu zagrożeniu życia lub bezpieczeństwa osób fizycznych lub atakowi terrorystycznemu;
  • wykrywanie, lokalizowanie, identyfikowanie lub ściganie sprawców lub podejrzanych o popełnienie najcięższych przestępstw, takich jak np. udział w organizacji przestępczej, terroryzm, handel ludźmi, zabójstwo, gwałt czy pornografia dziecięca[8], które w danym państwie członkowskim podlegają karze pozbawienia wolności lub środkowi zabezpieczającemu polegającemu na pozbawieniu wolności przez okres, którego górna granica wynosi co najmniej trzy lata.

Każde pojedyncze wykorzystanie systemu zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa, wymagać będzie, co do zasady, uzyskania uprzedniego zezwolenia udzielonego przez sąd lub niezależny organ administracyjny państwa członkowskiego. Decyzja co do wykorzystywania tego typu systemów, należeć będzie do państw członkowskich – będą one mogły w ogóle nie przewidzieć takiej możliwości albo przewidzieć ją jedynie w odniesieniu do niektórych spośród wskazanych wyżej dozwolonych celów. W przypadku podjęcia decyzji o dopuszczeniu możliwości wykorzystywania systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa, dane państwo zobowiązane będzie do przyjęcia niezbędnych szczegółowych przepisów krajowych, regulujących wydawanie i wykonywanie zezwoleń na wykorzystanie systemów oraz ich nadzorowanie.

Wysokie ryzyko

Systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, to systemy stanowiące znaczne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych osób w Unii Europejskiej. Jest to kluczowa kategoria, na której przede wszystkim skupia się projekt rozporządzenia, określając zasady klasyfikacji systemów AI jako systemów wysokiego ryzyka, wymogi dotyczące wiarygodnej sztucznej inteligencji, jakie systemy wysokiego ryzyka muszą spełniać oraz obowiązki spoczywające na dostawcach i użytkownikach takich systemów.

Przyjęta w rozporządzeniu klasyfikacja systemów wysokiego ryzyka, wyróżnia ich dwie grupy. Po pierwsze, biorąc pod uwagę, że projektowane ramy regulacyjne dla sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka wpisują się w system unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego w obszarze warunków wprowadzania produktów do obrotu, z systemem AI wysokiego ryzyka będziemy mieli do czynienia, gdy:

  • system AI jest przeznaczony do użycia jako związany z bezpieczeństwem element produktu (safety component) lub sam jest produktem objętym unijnymi przepisami harmonizacyjnymi wymienionymi w załączniku II do rozporządzenia (są to w szczególności dyrektywy i rozporządzenia oparte na nowych ramach prawnych[9], dotyczące produktów takich jak maszyny, zabawki, wyroby medyczne, windy czy środki ochrony indywidualnej),
    i jednocześnie:
  • produkt, którego związanym z bezpieczeństwem elementem jest system AI lub sam system AI jako produkt podlega na podstawie wyżej wskazanych przepisów harmonizacyjnych ocenie zgodności przeprowadzanej przez osobę trzecią w celu wprowadzenia tego produktu do obrotu lub oddania go do użytku.

Druga grupa obejmuje zastosowania AI, które Komisja obecnie uznaje za obarczone wysokim ryzykiem, wymienione w załączniku III do rozporządzenia, tj. systemy wykorzystywane w następujących obszarach:

  • identyfikacja i kategoryzacja biometryczna osób fizycznych: systemy przeznaczone do zdalnej identyfikacji biometrycznej osób fizycznych zarówno „w czasie rzeczywistym”, jak i „post factum”;
  • zarządzanie infrastrukturą krytyczną i jej eksploatacja: systemy przeznaczone do stosowania jako związane z bezpieczeństwem elementy procesów zarządzania i obsługi ruchu drogowego oraz zaopatrzenia w wodę, gaz, ciepło i energię elektryczną;
  • kształcenie i szkolenie zawodowe: systemy przeznaczone do stosowania w celu podejmowania decyzji o dostępie do instytucji edukacyjnych i instytucji szkolenia zawodowego, oceny uczniów lub uczestników egzaminów wymaganych w celu przyjęcia do instytucji edukacyjnych;
  • zatrudnienie, zarządzanie pracownikami i dostęp do samozatrudnienia: systemy przeznaczone do wykorzystania w celu rekrutacji lub wyboru osób fizycznych (np. na potrzeby informowania o wakatach, oceny kandydatów w trakcie rozmów kwalifikacyjnych), podejmowania decyzji o awansie i rozwiązaniu stosunku pracy, przydzielania zadań oraz monitorowania i oceny wydajności i zachowania pracowników;
  • dostęp do podstawowych usług prywatnych oraz usług i świadczeń publicznych, a także korzystanie z nich: systemy przeznaczone do wykorzystania przez organy publiczne w celu oceny kwalifikowalności osób fizycznych do świadczeń i usług publicznych, jak również w celu przyznawania, ograniczania, unieważniania lub żądania zwrotu takich świadczeń i usług, systemy wykorzystywane do oceny zdolności kredytowej osób fizycznych lub ustalenia ich punktowej oceny kredytowej, systemy przeznaczone do wykorzystania w celu wysyłania lub ustalania priorytetów w wysyłaniu służb ratunkowych w sytuacjach kryzysowych, w tym straży pożarnej i pomocy medycznej;
  • ściganie przestępstw: m.in. systemy przeznaczone do wykorzystania przez organy ścigania w celu przeprowadzania indywidualnych ocen ryzyka w odniesieniu do osób fizycznych (ryzyko popełnienia lub ponownego popełnienia przestępstwa przez osobę fizyczną lub ryzyko, na jakie narażone są potencjalne ofiary przestępstw), systemy przeznaczone do wykorzystania jako poligrafy i podobne narzędzia lub w celu wykrywania stanu emocjonalnego, systemy przeznaczone do oceny wiarygodności dowodów w toku ścigania przestępstw, systemy przeznaczone do profilowania osób fizycznych;
  • zarządzanie migracją, azylem i kontrolą graniczną: m.in. systemy wykorzystywane przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie azylu, o wydanie wizy i dokumentów pobytowych oraz związanych z nimi skarg w odniesieniu do kwalifikowalności osób fizycznych ubiegających się o przyznanie określonego statusu;
  • sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i procesy demokratyczne: systemy wykorzystywane w badaniu i interpretacji stanu faktycznego i przepisów prawa oraz w stosowaniu prawa do konkretnego stanu faktycznego.

Projekt rozporządzenia przewiduje możliwość dodawania do załącznika III, w drodze aktów delegowanych przyjmowanych przez Komisję, kolejnych systemów wysokiego ryzyka przeznaczonych do wykorzystania w wyżej wskazanych obszarach i określa szczegółowe kryteria, którymi Komisja ma się kierować w tym zakresie.

Wymogi dotyczące systemów wysokiego ryzyka oraz obowiązki dostawców i użytkowników zostaną bliżej omówione w dalszej części artykułu.

Ograniczone ryzyko

W odniesieniu do niektórych systemów sztucznej inteligencji, biorąc pod uwagę specyficzne ryzyko manipulacji jakie stwarzają, projekt rozporządzenia przewiduje wyłącznie minimalne obowiązki dotyczące przejrzystości. Mają one zastosowanie do trzech grup systemów AI, tj. takich, które:

  • wchodzą w interakcję z ludźmi (czyli wszelkiego rodzaju chatboty) – obowiązek informowania osoby fizycznej o tym, że wchodzi ona w interakcję z systemem AI, chyba że będzie to jednoznacznie wynikać z okoliczności i kontekstu korzystania z systemu;
  • są wykorzystywane do wykrywania emocji lub określania powiązań z kategoriami (społecznymi) na podstawie danych biometrycznych – obowiązek informowania osób fizycznych o fakcie stosowania wobec nich tego typu systemów;
  • generują obrazy, treści dźwiękowe lub treści wideo, które łudząco przypominają istniejące osoby, miejsca, obiekty czy zdarzenia, lub które manipulują obrazami lub treściami, przez co osobie będącej ich odbiorcą mogą się one fałszywie wydać autentyczne lub prawdziwe (technologia deepfake) – obowiązek ujawniania, że treści zostały wygenerowane lub zmanipulowane przez system AI.

Powyższe obowiązki nie będą jednak dotyczyć:

  • systemów, które zostały zatwierdzone na mocy przepisów prawa do celów związanych z egzekwowaniem prawa, tj. przeciwdziałaniem i ściganiem przestępstw.
  • sytuacji, gdy zastosowanie technologii deepfake będzie konieczne do wykonywania prawa do wolności wypowiedzi i prawa do wolności sztuki i nauki zagwarantowanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji zabezpieczających prawa i wolności osób trzecich).

Minimalne ryzyko

Wszystkie pozostałe systemy AI, stanowiące większość spośród obecnie używanych na terenie UE, np. systemy stosowane w grach wideo lub filtrach spamu, jako nie stwarzające zagrożenia dla praw lub bezpieczeństwa obywateli lub stwarzające zagrożenie minimalne, nie będą podlegać żadnym szczególnym wymaganiom i obowiązkom. W odniesieniu do takich systemów, projektowane rozporządzenie obliguje Komisję Europejska i państwa członkowskie do zachęcania i ułatwiania tworzenia przez branżę AI kodeksów postępowania, na podstawie których dostawcy dobrowolnie stosowaliby wymogi obligatoryjne przewidziane w rozporządzeniu dla systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka.

Wymogi dla systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka

Jak wyżej wspomniano, projektowana regulacja skupia się na systemach wysokiego ryzyka, ustanawiając szereg rygorystycznych wymagań, których spełnienie warunkuje dopuszczalność wykorzystywania takich systemów w Unii Europejskiej (ewentualnie wykorzystywania w UE wyników ich działania, w przypadku gdy dostawca lub użytkownik systemu znajduje się w państwie trzecim). Obejmują one:

  • wdrożenie i utrzymywanie systemu zarządzania ryzykiem obejmującego identyfikację i analizę znanego i dającego się przewidzieć ryzyka, oszacowanie i ocenę ryzyka, przyjęcie odpowiednich środków zarządzania ryzykiem;
  • w przypadku stosowania technik obejmujących trenowanie modeli, zapewnienie wysokiej jakości zbiorów danych treningowych, walidacyjnych i testowych, aby system działał zgodnie z przeznaczeniem i bezpiecznie oraz aby nie stał się źródłem dyskryminacji – zbiory takich danych powinny być wystarczająco adekwatne, reprezentatywne i wolne od błędów oraz kompletne z punktu widzenia przeznaczenia systemu, jak również powinny charakteryzować się odpowiednimi właściwościami statystycznymi, w tym w odniesieniu do osób lub grup osób, wobec których system ma być wykorzystywany, a także powinny uwzględniać cechy, właściwości lub elementy, które są specyficzne dla określonego kontekstu geograficznego, behawioralnego lub funkcjonalnego lub okoliczności, w których system ma być wykorzystywany;
  • sporządzanie i aktualizowanie dokumentacji technicznej systemu (szczegółowy wykaz informacji, które powinna zawierać dokumentacja zawarto w załączniku IV do rozporządzenia);
  • automatyczne rejestrowanie zdarzeń – systemy wysokiego ryzyka muszą posiadać funkcję prowadzenia rejestrów zdarzeń (logów) zapewniającą odpowiednią do ich przeznaczenia identyfikowalność działania w całym cyklu życia systemu, tak aby możliwe było jego monitorowanie pod kątem występowania sytuacji skutkujących ryzykiem zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych obywateli lub mogących prowadzić do wystąpienia istotnej zmiany;
  • przejrzystość i udostępnianie informacji użytkownikom – aby zapobiec tzw. efektowi czarnej skrzynki (black box) powodującemu, że niektóre systemy sztucznej inteligencji mogą stać się niezrozumiałe lub zbyt skomplikowane dla osób fizycznych, działanie systemów AI wysokiego ryzyka musi być wystarczająco przejrzyste, aby użytkownicy byli w stanie interpretować wyniki działania systemu i odpowiednio z nich korzystać; w tym celu rozporządzenie wprowadza wymóg sporządzenia instrukcji obsługi, zawierającej m.in. informacje dotyczące cech, możliwości i ograniczeń skuteczności działania sytemu, poziomu i wskaźników dokładności oraz środków nadzoru ze strony człowieka;
  • nadzór ze strony człowieka – systemy AI wysokiego ryzyka muszą być skonstruowane tak, aby zapewniony był skuteczny nadzór nad nimi ze strony ludzi; wprowadzone w tym celu środki (wbudowane bezpośrednio w system przez dostawcę lub zdefiniowane przez dostawcę odpowiednie do wdrożenia przez użytkownika) muszą umożliwiać osobom nadzorującym m.in.: należyte monitorowanie działania systemu, tak, aby wszelkie nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu czy nieoczekiwane wyniki można było jak najszybciej wykrywać i eliminować, podjęcie decyzji o nieskorzystaniu z systemu w danej sytuacji, zignorowanie lub odwrócenie otrzymanych wyników, ingerencję w działanie systemu lub przerwanie jego działania poprzez użycie przycisku „stop” czy inną podobną procedurę;
  • dokładność, solidność i cyberbezpieczeństwo – systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka muszą, w kontekście ich przeznaczenia, osiągać odpowiedni poziom dokładności, solidności i cyberbezpieczeństwa i działać z zachowaniem tego poziomu przez cały cykl życia, muszą być odporne na błędy, usterki lub niespójności mogące wystąpić zarówno w samym systemie, jak i w środowisku w którym działa; w szczególności systemy, które po rozpoczęciu użytkowania nadal się uczą powinny być opracowane w taki sposób, aby przeciwdziałać ewentualnym tendencyjnym wynikom działania spowodowanym „sprzężeniem zwrotnym”, tj. wykorzystywaniem uzyskanych wyników jako danych wejściowych do następnych operacji.

Obowiązki dostawców i użytkowników systemów AI wysokiego ryzyka, ocena zgodności i oznakowanie CE

Dostawcy systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, czyli wszelkie podmioty, które opracowują takie systemy lub zlecają ich opracowanie w celu wprowadzenia do obrotu lub oddania do użytku pod własną marką, zobowiązani będą do zapewnienia, aby spełniały one ustanowione w rozporządzeniu wymogi. W tym celu każdy dostawca będzie musiał wdrożyć system zarządzania jakością, obejmujący w szczególności:

  • techniki i procedury dotyczące projektowania systemu AI wysokiego ryzyka;
  • techniki i procedury na potrzeby opracowywania, kontroli jakości i zapewniania jakości systemu;
  • procedury badania, testowania i walidacji, które należy przeprowadzić przed rozpoczęciem opracowywania systemu, w trakcie tego procesu i po jego zakończeniu;
  • systemy i procedury zarzadzania danymi;
  • system zarządzania ryzykiem;
  • system monitorowania systemu po wprowadzeniu do obrotu;
  • procedury dotyczące zgłaszania poważnych incydentów i nieprawidłowego działania systemów właściwym organom nadzoru rynku.

Na dostawcach systemów AI wysokiego ryzyka spoczywał będzie również obowiązek sporządzania dokumentacji technicznej systemu, przechowywania rejestrów zdarzeń (jeżeli znajdują się pod ich kontrolą), monitorowania systemu po wprowadzeniu do obrotu, a także podejmowania działań naprawczych, w przypadku gdy system nie będzie spełniał wymogów, oraz informowania właściwych organów o niezgodności z wymogami i o podjętych działaniach naprawczych.

Biorąc pod uwagę, że projektowane przepisy harmonizacyjne dla systemów AI wysokiego ryzyka odpowiadają modelowi przewidzianemu w nowych ramach prawnych, przed wprowadzeniem systemu do obrotu lub oddaniem go do użytkowania dostawca zobowiązany będzie do:

  • przeprowadzenia odpowiedniej procedury oceny zgodności – w przypadku systemów wymienionych w załączniku III do rozporządzenia, co do zasady będzie to ocena opierająca się na kontroli wewnętrznej (kontroli przeprowadzanej przez samego dostawcę), jedynie dla systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej (zarówno w czasie rzeczywistym, jak i „post factum”) przewidziano procedurę oceny zgodności z udziałem jednostki notyfikowanej; w przypadku systemów stanowiących związane z bezpieczeństwem elementy produktów objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym wchodzącym w zakres nowych ram prawnych lub systemów będących takimi produktami (przepisy wymienione w załączniku II sekcja A, dotyczące produktów takich jak np. zabawki, wyroby medyczne, maszyny), zgodność z wymogami dla systemów AI wysokiego ryzyka sprawdzana będzie w ramach procedur oceny właściwych dla tych produktów, określonych w ww. przepisach wchodzących w zakres nowych ram prawnych;
  • sporządzenia dla systemu deklaracji zgodności UE – sporządzając deklarację dostawca będzie brał na siebie odpowiedzialność za zgodność z wymogami dla systemów AI wysokiego ryzyka ustanowionych w rozporządzeniu; jeżeli system sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka podlegać będzie innemu unijnemu prawodawstwu harmonizacyjnemu, w którym również przewidziano wymóg sporządzenia deklaracji zgodności UE, na potrzeby wszystkich aktów prawa Unii mających zastosowanie do systemu sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka sporządzana będzie jedna deklaracja zgodności UE;
  • opatrzenia systemu oznakowaniem CE – oznakowanie CE będzie musiało zostać umieszczone na systemie w sposób widoczny, czytelny i trwały; jeżeli jednak z uwagi na charakter systemu oznakowanie w powyższy sposób nie będzie możliwe lub uzasadnione, oznakowanie będzie umieszczane na opakowaniu lub w dokumentacji towarzyszącej systemowi.

W przypadku systemów AI wysokiego ryzyka wyszczególnionych w załączniku III, do obowiązków dostawców należała będzie także rejestracja systemu w specjalnie utworzonej w tym celu przez Komisję Europejską, publicznie dostępnej unijnej bazie danych.  Dane dotyczące systemów wprowadzane będą do bazy bezpośrednio przez dostawców, a rolą Komisji, pełniącej funkcję administratora bazy, będzie udzielanie im w tym zakresie wsparcia technicznego i administracyjnego.

Z kolei do obowiązków użytkowników systemów AI wysokiego ryzyka należeć będą:

  • użytkowanie systemu zgodnie z instrukcją obsługi;
  • zapewnienie adekwatności danych wejściowych w odniesieniu do przeznaczenia systemu, w zakresie w jakim użytkownik sprawuje kontrolę nad danymi wejściowymi;
  • monitorowanie działania systemu w oparciu o instrukcję obsługi;
  • w przypadku stwierdzenie okoliczności wskazujących, że użytkowanie systemu zgodnie z instrukcją może doprowadzić do powstania ryzyka zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych obywatel, poinformowanie o tym fakcie dostawcy lub dystrybutora i wstrzymanie użytkowania systemu;
  • zgłaszanie dostawcy lub dystrybutorowi wszelkich stwierdzonych przez siebie poważnych incydentów lub przypadków nieprawidłowego działania zaprzestanie użytkowania systemu;
  • przechowywanie generowanych automatycznie rejestrów zdarzeń, w zakresie, w jakim te rejestry znajdują się pod kontrolą użytkownika.

Kary za nieprzestrzeganie rozporządzenia

Projekt rozporządzenia obliguje państwa członkowskie do przyjęcia krajowych przepisów ustanawiających kary pieniężne za naruszenie jego przepisów. Wysokość kar ma być uzależniona od rodzaju naruszenia i wynieść może:

  • do 30 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 6% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za nieprzestrzeganie zakazu stosowania systemów niedozwolonych w UE oraz niedopełnienie wymogów dotyczących używania wysokiej jakości danych do trenowania i testowania systemów wysokiego ryzyka;
  • do 20 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 4% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za niezgodność systemu AI z jakimikolwiek innymi niż wskazane powyżej wymogami;
  • do 10 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 2% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za udzielenie właściwymi organom krajowym nieprawidłowych, niekompletnych lub wprowadzających w błąd informacji.

Krajowe organy nadzorcze i Europejska Rada ds. Sztucznej Inteligencji

W celu zapewnienia wdrożenia i stosowania przepisów rozporządzenia, państwa członkowskie zobowiązane będą do ustanowienia lub wyznaczenia właściwych organów krajowych, które pełnić będą funkcje:

  • krajowego organu nadzorczego, odpowiedzialnego za wdrożenie i stosowanie Aktu w sprawie sztucznej inteligencji, pełnienie funkcji punktu kontaktowego w kontaktach z Komisją oraz reprezentującego państwo członkowskie w Europejskiej Radzie ds. Sztucznej Inteligencji;
  • organu nadzoru rynku, tj. organu prowadzącego działania i stosującego środki nadzoru rynku zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1020[10];
  • organu notyfikującego, czyli organu odpowiadającego za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych do oceny, wyznaczania i notyfikowania jednostek oceniających zgodność (jednostek notyfikowanych) oraz ich monitorowanie.

Co do zasady wszystkie trzy wyżej wymienione funkcje realizować ma w każdym państwie jeden organ krajowy, dopuszczalne będzie jednak ich rozdzielenie pomiędzy różne organy, jeżeli przemawiać będą za tym względy organizacyjne i administracyjne.

Na szczeblu unijnym utworzona zostanie nowa instytucja –  Europejska Rada ds. Sztucznej Inteligencji, w skład której wejdą osoby kierujące krajowymi organami nadzorczymi oraz Europejski Inspektor Ochrony Danych, będąca organem doradczym i wspierającym Komisję Europejską w obszarze AI, w tym poprzez:

  • gromadzenie fachowej wiedzy i najlepszych praktyk i ich udostępnianie państwom członkowskim;
  • wkład w wypracowywanie jednolitych praktyk administracyjnych, w tym praktyk w zakresie funkcjonowania tzw. piaskownic regulacyjnych w zakresie AI (regulatory sandbox)[11];
  • wydawanie opinii i zaleceń w kwestiach związanych z wdrażaniem rozporządzenia, w tym w kwestii specyfikacji technicznych lub norm czy kwestii sporządzania wytycznych.

Agata Kudelska – radca prawny, główny specjalista w Departamencie Wsparcia Przedsiębiorczości PARP, Enterprise Europe Network 

Źródło: parp.gov.pl

—————————————–

[1] Więcej informacji na stronie Komisji Europejskiej pod adresem: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age_pl#introduction (dostęp: 26.11.2021).

[2] Wniosek w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji) i zmieniającego niektóre akty ustawodawcze Unii, COM(2021) 206 final, 21.4.2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1623335154975&uri=CELEX%3A52021PC0206.

[3] Komunikat Komisji „Sztuczna inteligencja dla Europy”, COM(2018) 237 final, 25.4.2018, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=COM%3A2018%3A237%3AFIN.

[4] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Skoordynowany plan w sprawie sztucznej inteligencji”, COM/2018/795 final, 7.12.2018, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52018DC0795#PP1Contents.

[5] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Budowanie zaufania do sztucznej inteligencji ukierunkowanej na człowieka”, COM(2019) 168 final, 8.4.2019, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52019DC0168 .

[6] Komisja Europejska „Biała księga w sprawie sztucznej inteligencji, Europejskie podejście do doskonałości i zaufania”, COM(2020) 65 final, 19.2.2020, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52020DC0065.

[7] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Promowanie europejskiego podejścia do sztucznej inteligencji”, COM(2021) 205 final, 21.4.2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=COM%3A2021%3A205%3AFIN.

[8] Przestępstwa wskazane w art. 2 ust. 2 decyzji ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi (2002/584/WSiSW), Dz.U. UE L 190, 18.7.2002, s. 34, z późn. zm., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A02002F0584-20090328.

[9] New Legislative Framework, więcej informacji na stronie Komisji Europejskiej pod adresem: https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/new-legislative-framework_pl (dostęp 07.12.2021).

[10] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 1), stanowiące jeden z elementów nowych ram prawnych.

[11] Piaskownice regulacyjne w zakresie AI tworzone przez jeden właściwy organ państwa członkowskiego lub większą liczbę takich organów, lub przez Europejskiego Inspektora Ochrony Danych zapewniające kontrolowane środowisko ułatwiające opracowywanie, testowanie i walidację innowacyjnych systemów sztucznej inteligencji przez ograniczony czas przed ich wprowadzeniem do obrotu lub oddaniem ich do użytku zgodnie z określonym planem.

CZYTAJ DALEJ

Konkurs PARP – dziś upływa termin

„Polski Produkt Przyszłości” to konkurs dedykowany twórcom innowacyjnych produktów i technologii.

Wyłania i promuje rozwiązania naukowców i specjalistów z wielu dziedzin. Na zwycięzców w trzech kategoriach czekają nagrody finansowe w wysokości 100 tys. zł. Każdy z wyróżnionych, których może być nawet 12, otrzyma 25 tys. zł. Konkurs finansowany jest w ramach Funduszy Europejskich z Programu Inteligentny Rozwój.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) czekają już tylko do 06.12.2021 na aplikacje w konkursie „Polski Produkt Przyszłości”. Zgłaszać mogą się uczelnie, instytuty naukowe i badawcze oraz przedsiębiorcy, działający na terenie Polski. Produkt powinien być oryginalny i nowoczesny. Mogą być to rozwiązania z dowolnej dziedziny.

Szybko zmieniający się świat nie może obyć się bez innowacyjnych rozwiązań, a każde z nich niesie ze sobą obietnicę przyszłych korzyści dla użytkownika, społeczeństwa, a często także dla całej gospodarki.  Do konkursu można zgłaszać wyroby i technologie ułatwiające codzienne życie, automatyzujące procesy produkcji, wspomagające dbanie o zdrowie czy środowisko. Poszukiwane są rozwiązania autorskie, tzn. uczestnik musi być właścicielem autorskich praw majątkowych do produktu.

– W ramach konkursu docenione zostaną najbardziej innowacyjne rozwiązana, które mają potencjał, aby zaistnieć na globalnym rynku, takie które teraz jak i w przyszłości mogą stać się wizytówką Polski. W poprzedniej edycji laureaci konkursu wsparli nas wszystkich m.in. w szybszej adaptacji do „nowej rzeczywistości” – w pracy zdalnej, e-edukacji, diagnostyce i leczeniu. Zwycięzcy konkursu niejednokrotnie wyznaczają trendy w swoich dziedzinach i ścieżki dla innych innowacyjnych pomysłów. Wiele z tych rozwiązań wyprzedziło nasze oczekiwania. Mamy nadzieję, że w tym roku poprzeczka będzie zawieszona równie wysoko – powiedziała Izabela Banaś, zastępca dyrektora Departamentu Analiz i Strategii, PARP.

Poza wymiarem promocyjnym i finansowym, konkurs ma też znaczący wpływ na budowanie wzajemnych relacji i pogłębianie współpracy przez przedsiębiorstwa i instytucje naukowe.

– Od ponad 23 lat wskazujemy polskim przedsiębiorcom i naukowcom ścieżki do osiągania wspólnych sukcesów, bo wierzymy w siłę wspólnoty, zaufania i współpracy. Innowacje oparte na solidnym fundamencie, tworzonym na bazie wiedzy i działalności badawczo-rozwojowej to kluczowy element, jeśli chodzi o budowanie przewagi konkurencyjnej. Dlatego zarówno PARP jak i NCBR wspiera tę współpracę na każdym etapie w różnych formach. Jednym z takich narzędzi jest właśnie konkurs Polski Produkt Przyszłości – Agnieszka Katowicz, Departament Analiz i Strategii.

Pomysłodawcy mogą zgłaszać swoje produkty w trzech kategoriach:

  • Produkt Przyszłości Instytucji Szkolnictwa Wyższego i Nauki,
  • Wspólny Produkt Przyszłości Instytucji Systemu Szkolnictwa Wyższego i Nauki oraz Przedsiębiorcy,
  • Produkt Przyszłości Przedsiębiorcy.

W każdej z kategorii przyznawana jest jedna nagroda główna oraz maksymalnie cztery wyróżnienia. Wręczane są także nagrody specjalne.

Nowoczesne rozwiązania nauki

W poprzedniej edycji konkursu w kategorii instytucji szkolnictwa wyższego i nauki wygrało urządzenie VENTIL do niezależnej wentylacji płuc przeznaczone do terapii oddechowej pacjentów z niewydolnością oddechową, opracowane przez naukowców z Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza PAN. Urządzenie umożliwia ustawienia wartości parametrów dla każdego z płuc pacjenta osobno. Jest przeznaczone dla osób dorosłych w różnym wieku, wzroście i masie ciała, z różnymi rodzajami niewydolności oddechowej.

Na niemniejszą uwagę zasługują również projekty wyróżnione, wśród których znalazły się:

  • Kapsuła Badań Zmysłów – zintegrowany system narzędzi do diagnostyki i telerehabilitacji schorzeń narządów zmysłów (słuchu, wzroku, równowagi, powonienia, smaku) oraz narządu mowy – opracowany przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu;
  • Biodegradowalne materiały opakowaniowe poliestrowe i polisacharydowe zawierające funkcyjne substancje pochodzenia roślinnego – opracowane przez naukowców z Politechnik Łódzkiej;
  • Platformy do powierzchniowo wzmocnionej spektroskopii Ramana z zastosowaniem do celów diagnostycznych i biomedycznych – opracowane przez naukowców z Instytutu Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk.

Wspólne projekty firm i uczelni

Z kolei w kategorii rozwiązań opracowanych wspólnie przez instytucję szkolnictwa wyższego i nauki oraz przedsiębiorcę wygrał FRANKD – szybki test diagnostyczny w kierunku wirusa SARS-CoV-2. To przełomowe, bezpośrednie i nie wymagające izolacji materiału genetycznego rozwiązanie jest efektem współpracy GeneMe Sp. z o.o. oraz Instytutu Biotechnologii i Medycyny Molekularnej. FRANKD jest pierwszym testem opracowanym i wdrożonym w całości przez polskich naukowców. Aktualnie w Polsce jest dostępny i realizowany w formie usługi przez laboratoria GeneMe oraz sprzedawany za granicą jako kompleksowy zestaw, pozwalający na przeprowadzenie badania przesiewowego.

W gronie laureatów znaleźli się również:

  • Opracowanie autorskiej metody regeneracji katalizatorów DeNOx stosowanych w instalacjach energetycznych (Uniwersytet Śląski w Katowicach i Ad Moto Rafał Zawisz);
  • Narzędzie geotechniczne do wykonywania ścian gruntobetonowych (Soley Sp. z o.o. i Instytut Badawczy Dróg i Mostów);
  • HUGO – technologia przedsiewnego naświetlania nasion oraz powschodowego naświetlania roślin (Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie i Hugo Green Solutions Sp. z o.o.).

Więcej informacji o trwającej edycji konkursu: www.parp.gov.pl/konkursppp

Patronat nad konkursem objęło Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwo Edukacji i Nauki.

Konkurs jest finansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (poddziałanie 2.4.1 Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów inno_LAB).

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ
czarnek-mein.jpg

MEiN i roczne sprawozdanie ministra Przemysława Czarnka

Dnia 19 października podczas konferencji prasowej Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek podsumował swoje najważniejsze działania zrealizowane w pierwszym roku urzędowania. Wśród kluczowych inicjatyw z obszaru oświaty i wychowania szef MEiN mówił m.in. o: programie Laboratoria Przyszłości, przedsięwzięciu „Poznaj Polskę”, Narodowym Programie Wsparcia Uczniów po Pandemii oraz odbiurokratyzowaniu pracy nauczycieli.

Odnosząc się z kolei do najważniejszych inicjatyw związanych z nauką i szkolnictwem wyższym, minister Przemysław Czarnek zwrócił uwagę m.in. na Pakiet Wolności Akademickiej, wsparcie dla uczelni na przeciwdziałanie skutkom pandemii czy przygotowanie programu „Rozwój czasopism naukowych”.

– Zaczynam od tego, co było przygotowane jeszcze wiosną tego roku i jest realizowane w tym momencie, czyli program wsparcia szkół i uczniów po pandemii – powiedział minister.

Podkreślił, że działania realizowane w programie są związane zarówno ze zdrowiem i kondycją fizyczną dzieci oraz młodzieży, wsparciem psychologiczno-pedagogicznym, jak również pomocą w opanowaniu i utrwaleniu materiału.

W swoim wystąpieniu szef MEiN zwrócił także uwagę na popularność programu „Poznaj Polskę” wśród uczniów i nauczycieli. Dodał, że przedsięwzięcie będzie kontynuowane w kolejnych miesiącach, aby jak największa grupa dzieci i młodzieży mogła korzystać z dofinansowania do wycieczek szkolnych.

– Chcę państwa poinformować, że dokładamy kolejne miliony złotych. W przyszłym tygodniu będzie ogłoszenie i kolejny nabór na wycieczki jeszcze tegoroczne. A na przyszły rok będziemy mieć sto kilkadziesiąt milionów złotych na program „Poznaj Polskę”. Zatem wyjazdy dopiero się rozpoczęły i będą kontynuowane w kolejnym roku kalendarzowym – mówił minister Przemysław Czarnek.

Podsumowując najważniejsze inicjatywy związane z oświatą i wychowaniem, Minister Edukacji i Nauki mówił także o programie Laboratoria przyszłości, nowej edycji programu Aktywna tablica, odbiurokratyzowaniu pracy nauczycieli czy wsparciu na naukę zdalną.

Odnosząc się z kolei do działań w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego, minister Przemysław Czarnek powiedział o Pakiecie Wolności Akademickiej, miliardzie złotych na podwyżki dla pracowników szkół wyższych czy dodatkowym wsparciu dla uczelni na przeciwdziałanie skutkom pandemii. Nawiązał także do zmiany w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, która pozwala przekwalifikować państwowe wyższe szkoły zawodowe na akademie nauk stosowanych z uprawnieniami do kształcenia w zakresie pedagogicznym, a także do programu „Rozwój czasopism naukowych”.

– Program „Rozwój czasopism naukowych” za blisko 40 mln zł wychodzi naprzeciw oczekiwaniom polskich redaktorów czasopism naukowych. Wiosną tego roku dokonaliśmy reformy punktacji czasopism naukowych, która często uniemożliwiała publikowanie badań naukowych. Za kilka tygodni czeka nas kolejna. Wszystko po to, żeby uwolnić polską naukę, aby naukowcy mogli publikować swoje wyniki – wskazywał Minister Edukacji i Nauki.

Szef MEiN zwrócił uwagę, że cele, które uzgadniał z premierem Mateuszem Morawieckim przed objęciem stanowiska, będą realizowane w kolejnych miesiącach urzędowania. Wszystkie punkty, które zostały założone tuż przed objęciem urzędu i zostały uzgodnione z premierem, zostały zrealizowane, kolejne będą realizowane w kolejnych miesiącach.

Podsumowanie najważniejszych działań Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka związanych z oświatą i wychowaniem w pierwszym roku urzędowania 

Najważniejsze działania ministra Przemysława Czarnka w obszarze nauki oraz szkolnictwa wyższego w pierwszym roku urzędowania

Materiały:

Działania Ministra Edukacji i Nauki
Działania​_Ministra​_Edukacji​_i​_Nauki.pdf 7.82MB

 

  • Laboratoria Przyszłości

Program Laboratoria Przyszłości z budżetem 1 mld zł na zakup drukarek 3D, mikrokontrolerów, i robotów, dofinansowanie wycieczek szkolnych w ramach przedsięwzięcia „Poznaj Polskę”, Narodowy Program Wsparcia Uczniów po Pandemii, dodatkowe wsparcie finansowe 500 zł dla nauczycieli zaangażowanych w pracę zdalną z uczniami to tylko niektóre z działań związanych z oświatą i wychowaniem, które zrealizował minister Przemysław Czarnek w pierwszym roku swojego urzędowania. W tym czasie Ministerstwo Edukacji i Nauki przygotowało także zmiany w nadzorze pedagogicznym oraz propozycje zmian w zakresie pragmatyki dla nauczycieli, które przełożą się na wzrost wynagrodzeń od 01.09.2022 r.

Nowy program rządowy ogłoszony przez MEiN wraz z Centrum GovTech. To środki finansowe na nowoczesny sprzęt dla polskich szkół, tj.: drukarki 3D, mikrokontrolery, roboty czy sprzęt do nagrań. Program realizuje jeden z postulatów „Polskiego Ładu” i jest finansowany z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Na jego realizację przeznaczymy 1 mld zł! Łącznie z inicjatywy skorzysta ponad 3 miliony uczniów uczących się w niemal 15 000 szkół.

  • Strefy Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności ‒ SOWA

To pilotażowy projekt MEiN oraz Centrum Nauki Kopernik zapoczątkowany w sierpniu 2020 r., który poprzedza utworzenie zapowiadanych w „Polskim Ładzie” Małych Centrów Nauki. Przeznaczono na ten cel 44 mln zł. Zakłada on stworzenie do 2023 r. ogólnopolskiej sieci lokalnych minicentrów nauki, w których zgodnie z innowacyjnym podejściem praktykowanym od lat w CNK wiedzę zdobywa się poprzez samodzielne poszukiwanie i eksperymentowanie.

  • Program „Poznaj Polskę”

To program, w ramach którego szkoły mogą otrzymać środki na dofinansowanie wyjazdów do muzeów, miejsc pamięci, obiektów kultury czy instytucji popularyzujących osiągnięcia nauki. Celem przedsięwzięcia jest wsparcie nauczycieli oraz wzbogacenie i uatrakcyjnienie procesu dydaktycznego. Program to sposób na poznanie naszego dziedzictwa narodowego i kulturowego oraz popularyzację osiągnięć polskiej nauki. Na dofinansowanie wycieczek przeznaczyliśmy 15 mln zł, a w ramach wznowionego naboru dodatkowo blisko 10 mln zł! Łącznie na program „Poznaj Polskę” w 2021 roku zostanie wydatkowana kwota około 25 mln zł. Przedsięwzięcie jest realizowane w ramach programu „Polski Ład”.

  • Narodowy Program Wsparcia Uczniów po Pandemii

MEiN przygotowało 4 programy wsparcia uczniów po okresie pandemii. Programy są związane zarówno ze zdrowiem i kondycją fizyczną dzieci oraz młodzieży, wsparciem psychologiczno-pedagogicznym, jak również pomocą w opanowaniu, a także utrwaleniu materiału. Na ich realizację MEiN przeznacza ok. 244 mln zł. Celem programów jest kompleksowe wsparcie młodych ludzi w powrocie do szkół po długotrwałym okresie nauki zdalnej.

  • „WF z AWF – Aktywny powrót uczniów do szkoły”

„WF z AWF – Aktywny powrót do szkoły” to program przygotowany również przez resort edukacji we współpracy z Akademiami Wychowania Fizycznego. Jego głównym celem jest poprawa oraz monitoring stanu kondycji fizycznej dzieci i młodzieży po powrocie do zajęć stacjonarnych. Program „WF z AWF” to 42 mln zł w ramach umowy z Akademiami Wychowania Fizycznego w całym kraju i ponad 46 tys. nauczycieli zgłoszonych na szkolenia.

  • Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne dla uczniów i nauczycieli

Przeciwdziałając skutkom pandemii, Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z naukowcami z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz przedstawicielami Fundacji Polskiej Akademii Nauk w Lublinie realizuje pilotażowy program wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Na ten cel przekazujemy w tym roku 15 mln zł.

  • Pomoc w uzupełnieniu wiedzy – dodatkowe zajęcia wspomagające

Zajęcia wspomagające mają na celu utrwalenie wiadomości i umiejętności z wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego. Są przeznaczone dla uczniów klas IV-VIII publicznych i niepublicznych szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych, w tym szkół specjalnych oraz artystycznych realizujących kształcenie ogólne. Na realizację zajęć wspomagających przeznaczyliśmy 187 mln zł. Środki pochodzą z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2021.

  • Dobrze widzieć – program profilaktyki krótkowzroczności

Program profilaktyki krótkowzroczności u uczniów z edukacji wczesnoszkolnej, ogłoszony wspólnie przez MEiN oraz Ministerstwo Zdrowia. Badania przesiewowe realizuje zespół ekspertów z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie pod kierownictwem prof. dr. hab. Roberta Rejdaka. Program będzie realizowany w IV kwartale br. Jego koszt w tym roku to 1,1 mln zł. W ramach programu zostaną przeprowadzone nieinwazyjne badania okulistyczne, m.in. ocena obrazu oka na postawie zdjęć cyfrowych. Ich wyniki będą przetwarzane z wykorzystaniem technologii sztucznej inteligencji. Badania przesiewowe w szkołach zostaną poprzedzone akcją edukacyjną skierowaną do szkół w regionie.

  • Nowa edycja programu „Aktywna tablica” na lata 2020-2024

W grudniu 2020 r. resort przekazał samorządom 35 mln zł dla szkół na zakup komputerów przenośnych i sprzętu multimedialnego. Łączny budżet programu „Aktywna tablica” na lata 2020-2024 to 290 mln zł. W 2021 roku przeznaczy się na ten cel 70 mln zł.

  • Zmiany w nadzorze pedagogicznym

Zniesienie ewaluacji zewnętrznej, wewnętrznej i monitorowania jako form nadzoru pedagogicznego, które generują biurokrację szkolną, to główne założenia rozporządzenia podpisanego 30 sierpnia br. Przemysława Czarnka. Dzięki tym zmianom nauczyciele nie będą obciążeni nadmiernymi obowiązkami biurokratycznymi.

  • Propozycje zmian w zakresie pragmatyki dla nauczycieli

Więcej czasu nauczyciela dla ucznia, mniej biurokracji, a także kilkudziesięcioprocentowe podwyżki – to cel przedstawionych przez MEiN zmian w pragmatyce zawodowej nauczycieli. Podniesienie prestiżu zawodowego nauczycieli do jeden z priorytetów Ministerstwa Edukacji i Nauki.

  • Przygotowanie szkół do nowego roku szkolnego – pakiety bezpieczeństwa

MEiN wspólnie z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych wyposażyło szkoły i placówki w dodatkowy sprzęt oraz środki ochrony osobistej finansowane z budżetu państwa. Łącznie na ten cel przeznaczono 100 mln zł. Są to stacje dezynfekujące z funkcją mierzenia temperatury, termometry oraz środki ochrony osobistej – maseczki, rękawiczki, płyny dezynfekujące. Do szkół trafiło prawie 32 tys. stacji do dezynfekcji z funkcją mierzenia temperatury, a także pakiety ze środkami ochrony osobistej: 230 mln sztuk maseczek, ok. 43 mln sztuk rękawiczek, prawie 560 tys. pojemników z płynem do dezynfekcji. Szkoły i placówki otrzymały również termometry bezdotykowe (prawie 100 tys. sztuk).

  • 300 mln zł dla nauczycieli na akcesoria komputerowe

Nauczyciele zaangażowani w pracę zdalną z uczniami otrzymali 500 zł dofinansowania na zakup sprzętu, akcesoriów komputerowych lub oprogramowania. Rząd przeznaczył na ten cel ok. 300 mln zł dodatkowych środków.

  • Infolinia techniczna dla nauczycieli – wsparcie w edukacji zdalnej

Dzięki współpracy z Centrum GovTech nauczyciele, którzy mają trudności z obsługą narzędzi do edukacji zdanej, mogą skorzystać z pomocy specjalistów. Dzwoniąc pod numer +48 222 500 144, otrzymają profesjonalne wsparcie techniczne.

Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki

CZYTAJ DALEJ

Wystartował #CodeWeek2021!

Potrwa – jak na Europejski Tydzień Kodowania przystało… dwa tygodnie, do 24 października.

Dnia 9 października rozpoczął się #CodeWeek2021 – największe programistyczne wydarzenie w Europie. Zapraszamy do udziału w bezpłatnych warsztatach programowania dla dzieci i młodzieży oraz zachęcamy do zgłaszania własnych inicjatyw propagujących kodowanie. Na aktywnych czekają certyfikaty!

Europejski Tydzień Kodowania

CodeWeek to przede wszystkim społeczność osób – chcących się uczyć, poznawać nieznane, dzielić się swoim entuzjazmem i pomysłami. W tym świecie nie trzeba być specjalistą w dziedzinie programowania – wystarczą dobre chęci i odrobina zapału.

W ramach CodeWeek, już od 9 lat, organizowane są wydarzenia uczące kodowania i umiejętności przydatnych w dzisiejszym świecie, takich jak: logiczne myślenie, współpraca, uczenie się na błędach i wiele innych. W XXI wieku te umiejętności przydadzą się każdemu. A w CodeWeek nauka łączy się z super zabawą!

Nic tak nie dodaje smaku zabawie, jak odrobina rywalizacji. CodeWeek to również „wyścig” państw europejskich o to, które z nich zorganizuje najwięcej wydarzeń programistycznych. W 2020 roku w Polsce było ich najwięcej w Europie! Stało się to możliwe dzięki pasji i zaangażowaniu ponad 5.000 uczestników Europejskiego Tygodnia Kodowania. Tak więc, do dzieła – wygrajmy i w tym roku!

Programuj z nami!

Z okazji Europejskiego Tygodnia Kodowania biuro CodeWeek przygotowało dla Was, Waszych znajomych i rodzin ogólnodostępne, bezpłatne webinary. Spotkania prowadzone są z myślą o młodych miłośnikach nowych technologii, ich nauczycielach i rodzicach.

Zaczęło się już 9 października webinarem. Rodzicom i nauczycielom opowiemy, jakie możliwości daje udział w CodeWeek2021, a na drugą część spotkania zapraszamy dzieci, z którymi zbudujemy prostą grę zręcznościową. Startujemy o godz. 17.00, bądźcie z nami!

Brzmi zachęcająco? A to dopiero początek! Oto pełna lista webinarów CodeWeek2021 organizowanych przez biuro CodeWeek i partnerów:

  • 9 października o godz. 17.00 – zapraszamy na webinar „CodeWeekStart z Klubem Młodego Programisty – przeznaczony dla rodziców i nauczycieli oraz dzieci. W ramach spotkania opowiemy, co daje udział w CodeWeek2021 oraz przygotujemy prostą grę zręcznościową.
  • 12 października o godz. 17.00 razem z Cyfrowym Dialogiem zapraszamy na webinar „Scratch i sztuczna inteligencja w teatrze lalek” – przeznaczony dla dzieci w wieku 9-12 lat. Wraz z młodymi miłośnikami teatru i AI, stworzymy scenkę teatrzyku lalek, a podczas działania wykorzystamy sztuczną inteligencję.
  • 14 października o godz. 17.00 razem z Cyfrowym Dialogiem zapraszamy na webinar „Sesja treningowa ze sztuczną inteligencją” – przeznaczony dla dzieci w wieku 12-14 lat. Pokażemy narzędzie Google Teachable Machine oraz zbudujemy wraz z Wami model rozpoznający gesty.
  • 16 października o godz. 17.00 razem z Matplanetą zapraszamy na webinar Kodu Game Lab. Pokażemy, że programować mogą już dzieci w wieku 8-10 lat, wraz z najmłodszymi stworzymy grę.
  • 18 października o godz. 17.30 razem z Gigantami Programowania zapraszamy na webinar „Scratch: Minecraftowe rewolucje” – przeznaczony dla dzieci w wieku 7-12 lat. Wspólnie stworzymy grę opartą na świecie Minecrafta, w której sterować będziemy postacią i spróbujemy ją wydostać ją z labiryntu pełnego pułapek.
  • 20 października o godz. 18.00 razem z Gigantami Programowania – zapraszamy na webinar „Webowi cybermasterzy, czyli moja własna strona internetowa” – przeznaczony dla młodzieży w wieku 13-18 lat. Wraz z uczestnikami zbudujemy własną stronę internetową.
  • 22 października o godz. 17.00 zapraszamy na webinar „CodeWeekEND: kodujemy w Pythonie” – przeznaczony dla młodzieży w wieku 12-18 lat. W ramach spotkania wygenerujemy prostą grę z wykorzystaniem biblioteki Pygame.

Długa lista? A to jeszcze nie koniec! Możecie również wziąć udział w ogólnodostępnych wydarzeniach zorganizowanych przez członków społeczności CodeWeek. Znajdziecie je na stronie z wydarzeniami online na stronie CodeWeek.

Do warsztatów można dołączyć na dwa sposoby – klikając w link do konkretnego webinaru, który znajdziesz w wydarzeniu na Facebooku lub na koduj.gov.pl w kalendarzu wydarzeń lub po prostu wchodząc na codeweek/pl/live, a każdy webinar jest transmitowany na funpage’u CodeWeek.

Zorganizuj własne wydarzenie

Nauczycielu, masz własny pomysł, jak angażować dzieci i młodzież w kodowanie? Z pewnością tak! To przecież Ty wiesz najlepiej, jak rozmawiać, pracować i bawić się ze swoimi uczniami. Zorganizuj więc własne wydarzenie. Może być niewielkie. Przygotuj np. materiały dotyczące cyberbezpieczeństwa, czy korzyści z nauki programowania. Możesz również przygotować warsztaty robotyki i wiele innych. Przygotowane są dla Ciebie podpowiedzi i gotowe scenariusze. Znajdziesz je na koduj.gov.pl.

W każdej instrukcji aktywności znajdziesz kolejne kroki jak przygotować swoją inicjatywę. Nie wahaj się, działaj! Zgłoś swoje wydarzenie już dziś, by jeszcze więcej osób mogło zobaczyć, co Cię fascynuje.

Wejdź na codeweek.eu/add i wypełnij prosty formularz. Proces rejestracji naprawdę nie jest skomplikowany! Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości, sprawdź instrukcję, którą przygotowano z myślą o Tobie!

Bądź widoczny

Macie świetne pomysły? Zapał i energię do pracy? Bądźcie widoczni! Skorzystaj z materiałów promocyjnych, pokazujących swoją aktywność: wydrukujcie plakat i powieście na szkolnym korytarzu, wykorzystajcie nasze grafiki do przygotowania własnych postów na social media, skorzystajcie z nakładki na zdjęcie profilowe i pokażcie, że jesteście częścią CodeWeek!

Specjalnie dla Was resort cyfryzacji przygotował też materiały promocyjne, które można bezpłatnie pobrać i wykorzystywać w swoich działaniach – sprawdź nasze propozycje.

Idziemy na rekord

Polscy uczestnicy CodeWeek 2021 zgłosili już niemal 6 tysięcy wydarzeń, co daje nam trzecie miejsce w Europie! To dobry wynik! Ale dlaczego nie pójść po więcej?

Organizatorami wydarzeń w ramach CodeWeek2021 są Państwowy Instytut Badawczy NASK i Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Stowarzyszenie Cyfrowy Dialog, Giganci Programowania i EduSense – Uczymy Dzieci Programować.

Bądźmy w kontakcie

Szczegółowe informacje o wydarzeniach a także więcej informacji o CodeWeek znajdziesz na stronie koduj.gov.pl. Jeśli macie pytania lub wątpliwości, MC jest do Waszej dyspozycji. Wystarczy do nas napisać na adres programowanie@mc.gov.pl. Zachęcamy też do śledzenia CodeWeek na Facebook’u i na Instagramie.

Do zobaczenia na #CodeWeek2021!

Źródło: Cyfryzacja KPRM

CZYTAJ DALEJ
mein_Przemyslaw_Czarnek.png

Ogłoszenie naboru do programu Laboratoria Przyszłości

– Chcemy stworzyć w każdej szkole podstawowej laboratoria przyszłości, czyli nowoczesne pracownie, robotyczne, techniczne, tak żeby dzieci mogły odkrywać sobie swoje talenty i rozwijać te talenty właśnie w ten sposób – powiedział Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek, przedstawiając założenia programu Laboratoria Przyszłości.

Szef MEiN zwrócił uwagę na duże zainteresowanie konsultacjami w sprawie katalogu sprzętu dostępnego w programie.

– Dziękuję wszystkim, którzy zgłosili swoje opinie w czasie konsultacji. Otrzymaliśmy 4 tys. propozycji. To świadczy o wielkim zainteresowaniu tym programem. W ten sposób uzupełniliśmy katalog sprzętu dla szkół do 175 pozycji. Dziś otwieramy nabór wniosków. Zachęcamy wszystkie szkoły i organy prowadzące do zgłaszania się do programu – powiedział.

Minister Przemysław Czarnek podkreślił, że program daje uczniom duże możliwości rozwoju i odpowiada na ich zainteresowania związane z nowymi technologiami:

– Wiele spośród dzieci ze szkół podstawowych chciałoby odkrywać swoje zdolności, swoje talenty w dziedzinach już bardzo zaawansowanych cyfrowo, związanych z robotyką właśnie. Dzięki programowi będą miały takie możliwości w szkole, ucząc się ze swoimi nauczycielami – zaznaczył minister.

W inauguracji naboru wniosków do programu Laboratoria Przyszłości uczestniczyła młodzież – mistrzowie programowania z Kraśnika. Gratulując uczniom z drużyny Spice Gears znakomitych kompetencji z zakresu robotyki, szef MEiN zaznaczył, że program Laboratoria Przyszłości otwiera przed wszystkimi uczniami w Polsce możliwość doskonalenia umiejętności w dziedzinach takich jak programowanie, robotyka i kodowanie: – Widzieliśmy dziś pokaz umiejętności mistrzowskich młodzieży z Kraśnika. Chcemy, żeby takie umiejętności mistrzowskie mogły być udziałem wszystkich uczniów w całej Polsce – powiedział.

Szczegóły programu oraz informacje dotyczące składania wniosków można znaleźć na stronie. Zachęcamy do udziału!

Dwa tygodnie temu uruchomiliśmy program Laboratoria Przyszłości, w ramach którego ponad 1 mld zł trafi do szkół podstawowych w całym kraju na zakup nowoczesnego wyposażenia rozwijającego kompetencje przyszłości.

Od 8 października do 15 listopada potrwa nabór wniosków dla publicznych szkół podstawowych i prowadzących je samorządów. Nabór dla szkół prowadzonych przez inne podmioty niż JST będzie realizowany w kolejnej turze.

Ponad miliard złotych na rozwój kompetencji przyszłości

Laboratoria Przyszłości to rządowa inicjatywa finansowana z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i realizująca jeden z postulatów „Polskiego Ładu”. W ramach tego przedsięwzięcia szkoły podstawowe w całej Polsce otrzymają środki na zakup wyposażenia służącego uczniom do rozwijania kompetencji, takich jak współpraca, kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów czy znajomość nowych technologii.

W ramach programu Laboratoria Przyszłości organy prowadzące szkoły mogą otrzymać do:

  • 30.000 złotych– w przypadku szkół do 100 uczniów (jest ich 5.168, a uczy się w nich 292.457 uczniów);
  • 60.000 złotych – w przypadku szkół od 101 do 200 uczniów(jest ich 3.492, a uczy się w nich 495.017 uczniów);
  • 70.000 złotych– w przypadku szkół od 201 do 234 uczniów (jest ich 659, a uczy się w nich 142.467 uczniów);
  • 300 złotych na ucznia– w przypadku szkół od 235 uczniów (jest ich 4.678, a uczy się w nich 2.131.451 uczniów).

Oznacza to, że wszystkie szkoły w Polsce otrzymają co najmniej 300 zł na ucznia. Łącznie z inicjatywy skorzysta ponad 3 miliony uczniów z 15 tys. szkół.

Prawie dwieście rodzajów sprzętu dla szkół

Przez kilka tygodni trwały konsultacje katalogu wyposażenia, które trafi do szkół w ramach programu Laboratoria Przyszłości. MEiN otrzymało 3.856 propozycji od 583 podmiotów – dyrektorów szkół, nauczycieli, pracowników instytucji oświatowych, uczniów, rodziców, przedstawicieli uczelni, przedsiębiorców, izb branżowych, samorządów, fundacji i stowarzyszeń.

Cyklicznie odbywają się także specjalne webinary dotyczące projektu Laboratoria Przyszłości – do udziału w nich zgłosiło się 3.612 organów prowadzących i 10.786 przedstawicieli szkół. Efektem tych konsultacji jest liczący 175 pozycji katalog wyposażenia, które szkoły mogą kupować za otrzymane w ramach programu środki. Konstrukcja katalogu sprawia, że każda szkoła znajdzie w nim odpowiedni dla siebie sprzęt – od narzędzi do prac ręcznych, przez drukarki 3D i roboty edukacyjne, po sprzęt do realizacji nagrań audio-video.

Katalog zawiera minimalne wymagania do wielu pozycji, których nie należy mylić z kompletną specyfikacją – każde wyposażenie spełniające minimalne wymogi może być kupowane w ramach programu. W katalogu wyszczególniono również wyposażenie podstawowe, które każda szkoła musi zakupić w ramach programu, o ile jeszcze go nie posiada oraz dodatkowe – dobierane swobodnie przez szkoły. Obecnie w skład wyposażenia podstawowego wchodzą:

  • Drukarki 3D z akcesoriami (w tym m.in. z aplikacjami, slicerami, ploterami);
  • Mikrokontrolery z sensorami, wzmacniaczami, płytkami prototypowymi i innymi akcesoriami;
  • Sprzęt do nagrań dla nauki prezentacji swoich osiągnięć (kamery, oświetlenie, mikrofony);
  • Stacje lutownicze (do mikrokontrolerów).

Te elementy od 01.09.2022 roku będą musiały znaleźć się w każdej szkole podstawowej w Polsce, nawet jeśli placówka nie zgłosiła się do Laboratoriów Przyszłości. Założeniem programu jest umożliwienie wszystkim szkołom podstawowym w Polsce sfinansowania w całości zakupu wyposażenia podstawowego oraz wybranych przez szkoły elementów wyposażenia dodatkowego, aby wchodzący od kolejnego roku szkolnego obowiązek nie miał negatywnego wpływu na sytuację finansową organów prowadzących szkoły.

Wsparcie jest udzielane w całości z góry, bez konieczności wniesienia wkładu własnego.

Jak złożyć wniosek?

Szkoła wypełnia wniosek, który trafia do organu prowadzącego. Następnie wnioskuje on o przyznanie wsparcia do Prezesa Rady Ministrów za pośrednictwem właściwego wojewody. Wszystkie wnioski można wypełnić w kilka minut i składa się je wyłącznie elektronicznie – za pośrednictwem strony internetowej. Na stronie dostępne są także: katalog, instrukcje składania wniosków (w formie pisemnej i wideo), a także inne pomocne materiały. Szkoły, których organami prowadzącymi są jednostki samorządu terytorialnego, mogą składać wnioski już od 8 października do 15 listopada. Organy prowadzące te szkoły muszą wydać co najmniej 60% otrzymanych środków do końca 2021 r. Sam sprzęt może być dostarczony do szkół najpóźniej 01.09.2022 roku.

Kiedy mogą składać wniosek szkoły niepubliczne i prowadzone przez inne organy niż samorządy?

Szkoły niepubliczne oraz szkoły publiczne prowadzone przez ministrów, osoby fizyczne lub osoby prawne inne niż ministrowie będą objęte kolejnymi naborami. Harmonogram programu skonstruowany jest tak, aby każda szkoła miała co najmniej 6 miesięcy na zakupy. Szkoły, które jeszcze nie mogą składać wniosków, mogą wypełnić deklarację zainteresowania, aby dostać automatyczne powiadomienie o uruchomieniu naboru.

Strona programu i infolinia

Inicjatywa jest obsługiwana przez specjalną stronę internetową gov.pl/laboratoria. Za jej pośrednictwem będzie możliwe składanie wniosków i sprawozdań oraz zapoznawanie się z najważniejszymi informacjami, w tym z katalogiem wyposażenia.

Odpowiedzi na wszystkie pytania i wątpliwości dotyczące programu Laboratoria Przyszłości będą udzielane przez formularz kontaktowy dostępny na stronie lub infolinię pod numerem telefonu +48 22 500 144, która działa od poniedziałku do piątku w godz. 6:00-20:00 oraz w soboty i niedziele w godz. 8:00-18:00 .

Laboratoria Przyszłości – Strona internetowa
Facebook
YouTube

Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki

CZYTAJ DALEJ

Kierunek? Cyfrowa przyszłość

„Przyszłość jest dziś” to nazwa programu edukacyjnego, który realizujemy wspólnie z NASK i Centrum Nauki Kopernik. Towarzyszy wystawie o tym samym tytule, której otwarcie już w listopadzie. Sprawdźcie, co szykujemy dla uczniów i nauczycieli w tym roku szkolnym.

Program edukacyjny „Przyszłość jest dziś” powstał z myślą o uczniach i nauczycielach. W szkołach w coraz większym stopniu wykorzystywane są nowe technologie. Nasza przyszłość jest z nimi nierozerwalnie związana. Dlatego uznaliśmy, że najwyższy czas, aby porozmawiać o tym z młodszym pokoleniem.

Rezerwujcie czas!

Jak sztuczna inteligencja wpłynie na nasze życie, czy można nawiązać relacje z robotem, jak wykorzystać nowe technologie w nauce i sztuce? – to tylko wybrane pytania, które postawimy podczas specjalnych wydarzeń. O tym właśnie chcemy z Wami porozmawiać w tym roku szkolnym!

Dlatego już dziś zapraszamy nauczycieli ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych do udziału w warsztatach dotyczących m.in. nowo powstającej w Centrum Nauki Kopernik wystawie „Przyszłość jest dziś”. Co Was czeka?

Podczas warsztatów poznacie tematykę wystawy i działania, które zaplanowaliśmy w ramach programu edukacyjnego – scenariusze i towarzyszące im wydarzenia. Wspólnie porozmawiamy o rozwoju nowoczesnych technologii. Zastanowimy się też, które zagadnienia byłyby interesujące do poruszenia podczas lekcji. Dowiecie się również, jak w ciekawy sposób przygotować wizytę z uczniami w Koperniku.

Jakie terminy?

  • 21 października – online na platformie Zoom, godz. 16.30–18.00.
  • 9 listopada – stacjonarnie w Centrum Nauki Kopernik, godz. 16.30–19.00.

Jak się zapisać?

Zgłoszenia przyjmujemy do 10 października. Zgłoście się już dziś!

Liczba uczestników każdego spotkania to 20 osób. Decyduje kolejność zgłoszeń.

Jeśli macie pytania, piszcie na adres malgorzata.maryl@kopernik.org.pl

Co dalej?

To nie wszystko! Dla uczniów szykujemy spotkania dyskusyjne. Taki format nie tylko aktywizuje młodzież, ale przede wszystkim pozwala na wyrażenie swojego zdania, wątpliwości, postawienie pytań o technologie przyszłości. Wydarzenia zaplanowaliśmy na listopad tego roku, ale i na marzec oraz maj 2022 r.

Wnioski z tych spotkań będą punktem wyjścia do pracy z nauczycielami, dla których przygotowujemy wyjątkowe warsztaty. Kiedy? W lutym, marcu, kwietniu i maju przyszłego roku.

Na wszystkie wydarzenia zapraszamy już teraz, śledźcie strony www.gov.pl/cyfryzacja oraz www.kopernik.org.pl, gdzie będziemy informować o rekrutacjach!

Wystawa tuż tuż!

Nasz program edukacyjny towarzyszy wystawie „Przyszłość jest dziś”, która swoją odsłonę będzie miała już w listopadzie w Centrum Nauki Kopernik. Jej pierwszy moduł „Cyfrowy mózg?” dotyczy szans i wyzwań związanych z rozwojem technologii cyfrowych i ich coraz większym wpływem na nasze życie osobiste i społeczne. Już dziś zachęcamy nauczycieli wraz z grupami uczniów do odwiedzenia ekspozycji, udziału w naszych wydarzeniach, ale także do korzystania z materiałów, które przygotowaliśmy.

Na stronie OSE IT Szkoła znajdziecie scenariusze lekcji oraz aplikację, która przedstawia mechanizm działania sieci neuronowwej. Ten sam mechanizm jest podstawą działania eksponatu, który stanie się częścią wystawy „Przyszłość jest dziś”. Tajniki pracy jego twórców można poznać dzięki nagranemu „na zapleczu” ich warsztatu filmowi.

Już niebawem zaprezentujemy także film edukacyjny z udziałem popularnych influencerów!

Do zobaczenia!

Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych” realizujemu wspólnie z Państwowym Instytutem Badawczym NASK oraz Centrum Nauki Kopernik. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje pięć obszarów: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci, programowanie i cyfrową przyszłość.

Źródło: Cyfryzacja KPRM

CZYTAJ DALEJ

Młodzież w internecie – raport „Nastolatki 3.0”

Państwowy Instytut Badawczy NASK od 2014 r., co dwa lata, prowadzi badanie zachowania polskich nastolatków w internecie i ich opinii na temat sieci. Od 2018 r. badaniem objęci są także rodzice uczniów, co dodatkowo umożliwia zestawienie opinii nastolatków z obserwacjami dorosłych. W czwartek premierę miał raport z najnowszej edycji badania.

Coraz dłużej

– Rok 2020 był wyjątkowy pod względem zmian w zakresie rewolucji cyfrowej. Praktycznie z dnia na dzień internetowe aktywności stały się w wielu przypadkach jedyną efektywną i bezpieczną formą realizacji obowiązków, zaspokajania potrzeb czy nawiązywania i podtrzymywania relacji. Wnioski z przeprowadzonego w tym szczególnym czasie badania „Nastolatki 3.0” mogą stać się dla rodziców i nauczycieli oraz instytucji edukacyjnych w Polsce cenną wskazówką do lepszego zrozumienia aspektów związanych z obecnością najmłodszych w internecie – powiedział Wojciech Pawlak, dyrektor NASK.

Jakie wnioski płyną z najnowszej edycji badania?

Internet wciąga młodych ludzi coraz mocniej. Obecnie nastolatki spędzają w sieci w czasie wolnym średnio 4 godziny i 50 minut dziennie. W dni wolne od zajęć szkolnych ten czas wydłuża się średnio do 6 godzin i 10 minut. Blisko co dziesiąty (11,5%) nastolatek w wolnym czasie jest aktywny w sieci ponad 8 godzin dziennie, a co piąty (21,3%) spędza tyle czasu przed monitorem w dni wolne od lekcji. Co szósty nastolatek (16,9%) intensywnie korzysta z internetu w godzinach nocnych (po godz. 22).

Jeśli porównamy te wyniki z poprzednimi badaniami, okazuje się, że liczba godzin spędzanych w internecie stale rośnie. Nie pozostaje to bez wpływu na samopoczucie i dobrostan psychiczny młodzieży. A także na rozwój i wychowanie: co piąty nastolatek deklaruje, że aby móc więcej czasu spędzić online, jest gotowy zrezygnować z uczenia się (23,2%) i obowiązków domowych (19,7%), co trzeci – z  udziału w nabożeństwie (30,6%).

Konieczność przystosowania się do okoliczności podczas pandemii spowodowała, że czas online jeszcze się wydłużył – badani twierdzili, że na same lekcje przeznaczali średnio 7 godzin i 41 minut.

– Młodzież spędza w internecie w wolnym czasie już 4 godziny i 50 minut. Kluczowe jest to, aby zaproponować – jako pewne remedium na stale rosnącą liczbę godzin spędzanych w internecie, przed telefonem – ciekawe treści, które sprawią, że produktywność tego czasu z punktu widzenia rozwoju młodej osoby będzie wyższa. To jest kierunek, w którym chcemy podążyć. Zależy nam na tym, aby przyszłość była cyfrowa, ale żeby wiązało się to z przewagą korzyści nad zagrożeniami – powiedział minister Janusz Cieszyński, sekretarz stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.

Czy to już problem?

Podsumowując – polski nastolatek w 2020 r. wpatrywał się w ekran komputera lub smartfona ok. 12 godzin na dobę – w wolnym czasie średnio 4 godziny i 50 minut dziennie, w trakcie zdalnych lekcji średnio 7 godzin i 41 minut.

– Rewolucja cyfrowa oraz wywołane nią przemiany społeczne i gospodarcze obok ogromnych korzyści przyniosły także nieznane wcześniej zjawiska o nie zawsze pożądanym charakterze – ocenia współautor raportu dr Rafał Lange Kierownik Zespołu Badań Rynku i Opinii NASK.

Jak się okazało, już co trzeci nastolatek (33,6%) wykazuje się wysokim natężeniem wskaźników tzw. problematycznego użytkowania internetu (kategoria określająca m.in. zachowania ryzykowne czy nadmiernie długie przebywanie online), a trzech na stu – bardzo wysokim (3,2%). Najmocniej dotknięte tym problemem są dziewczęta ze szkół ponadpodstawowych – aż dwie na pięć (39,4%) badanych uczennic twierdzi, że gdyby pozbawić je smartfona, ich życie stałoby się puste.

Rodzice wiedzą?

Z badania wynika, że opiekunowie często nie zdają sobie sprawy, ile czasu spędzają w internecie ich podopieczni. Według rodziców ich dzieci korzystają z sieci średnio 3 godziny i 38 minut. To ponad godzinę krócej, niż deklarują same nastolatki. Dorośli wiedzą wprawdzie, ile czasu młodzi poświęcają na zdalne lekcje, ale nie potrafią trafnie oszacować ich cyfrowej aktywności po szkole. Zdaniem dorosłych nastolatki są najbardziej aktywne w internecie między godz. 16 a 22. Tymczasem dzieci często aktywnie używają smartfonów i innych narzędzi umożliwiających dostęp do internetu, podczas gdy rodzice myślą, że ich pociechy śpią lub szykują się do snu.

Podobnie jest z doświadczaniem przez młodych przemocy w internecie. Podczas gdy prawie 75% rodziców badanych nastolatków twierdzi, że ich dzieci nie padły ofiarą żadnej formy agresji w sieci, to brak bezpośredniego doświadczenia przemocy internetowej deklaruje tylko ponad połowa badanych nastolatków (56,2%).

Edukacja zdalna – przyspieszona lekcja z cyfryzacji

Według uczniów i rodziców szkoły w większości przypadków poradziły sobie z edukacją na odległość. 70% uczniów dobrze ocenia organizację zajęć zdalnych w swojej szkole („zdecydowanie dobrze” – 13%, „raczej dobrze” – 56,4%).

Niemal trzy czwarte nastolatków pozytywnie ocenia nauczanie zdalne. Nie oznacza to jednak, że chcieliby na stałe przenieść większość edukacji do trybu online. Prawie co drugi badany (45,3%) nie jest zwolennikiem takiego rozwiązania.

Nastolatki deklarują ponadto, że w czasie pandemii brakowało im głównie bezpośredniego kontaktu z kolegami i koleżankami z klasy – wskazało tak trzy czwarte badanych uczniów, podobnie uważają rodzice (76,0%).  Dodatkowo, uczniom w czasie edukacji online brakowało szczególnie wychodzenia z domu (63,3%), czego nie zauważyli rodzice, wśród których tylko nieliczni zaznaczyli taką odpowiedź (6,0%).

Rodzice jako problem wskazują zmęczenie dzieci spowodowane całodniowym uczestnictwem w zdalnych lekcjach. Pełna wersja raportu „Nastolatki 3.0”.

Premierze raportu „Nastolatki 3.0” towarzyszyła debata online Przyspieszona lekcja cyfryzacji w pandemii – jak wpłynęła na uczniów i czego nas nauczyła? Premiera raportu „Nastolatki 3.0” – obejrzyj.

Raport „Nastolatki 3.0” został sfinansowany w ramach programu Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE), który jest realizowany przez Państwowy Instytut Badawczy NASK pod nadzorem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. OSE to program publicznej sieci telekomunikacyjnej, dającej szkołom w całej Polsce możliwość podłączenia szybkiego, bezpłatnego i bezpiecznego internetu. W ramach programu OSE prowadzone są także działania edukacyjno-informacyjne, promujące zasady bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.

Źródło: Cyfryzacja KPRM

CZYTAJ DALEJ

Older Posts