Influencerzy, youtuberzy, działalność artystyczna, sprzedaż internetowa to branże i dziedziny, w której młode i kreatywne osoby chcą działać i się rozwijać. Ułatwimy im to – zapewnimy stabilne zasady prowadzenia biznesu.
- 16 lutego 2023 r. odbyła się konferencja uzgodnieniowa projektu ustawy wprowadzającej e-fakturę jako powszechny system rozliczania.
- W spotkaniu uczestniczyli: szef Krajowej Administracji Skarbowej mł. insp. Bartosz Zbaraszczuk, zastępca szefa KAS Mariusz Gojny, dyrektorzy departamentów w Ministerstwie Finansów oraz przedstawiciele organizacji przedsiębiorców, doradców podatkowych i księgowych.
- Naszym partnerom zaprezentowaliśmy docelowy model KSeF, uwzględniający korekty projektu wprowadzone po konsultacjach publicznych.
Aż 79,6% firm działających w Polsce było aktywnych innowacyjnie w 2021 roku – wynika z IV edycji badania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości „Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw”. To ponad dwa razy więcej, niż jeszcze w poprzedniej edycji badania. Jak niemal jednomyślnie przyznają ankietowani przedsiębiorcy, działalność w kierunku wdrażania nowych lub ulepszonych rozwiązań to klucz do ogólnego rozwoju firmy.
Znane są już wyniki IV edycji cyklicznego badania „Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw” realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) wśród mikro-, małych, średnich i dużych firm. Jego celem jest diagnoza stanu innowacyjności polskich przedsiębiorstw i czynników, które ją kształtują. Wnioski są jednoznaczne – od poprzedniej edycji badania z 2020 roku polski biznes wyraźnie przekonał się do podejmowania działalności innowacyjnej.
Polskie firmy w kierunku innowacji
Aż 79,6% firm działających w Polsce wprowadziło lub próbowało wdrożyć w 2021 r. przynajmniej jedną innowację. To ponaddwukrotny wzrost względem poprzedniej edycji badania, gdzie odsetek ten wyniósł 34,7%. W II odsłonie badania firm aktywnych innowacyjnie było 35,8%, zaś w I – 32,3%. Skutecznie innowacje wdrożyło 75,1% z firm poddanych badaniu, przy czym w minionych edycjach badania było to kolejno (idąc wstecz): 30,1%, 32,4% i 30,1%. Jedynie 5,6% firm można określić jako nieskutecznych innowatorów, czyli takich, którzy przerwali, zaniechali lub nie ukończyli realizowanego projektu innowacyjnego. Co warte odnotowania, im większe i bardziej zaawansowane projekty były realizowane przez firmy, tym wyższy był odsetek niepowodzeń.
Raport wykazuje wyraźną zależność między wielkością firmy a podejmowaną aktywnością innowacyjną. Większe firmy częściej dążą do wprowadzania korzystnych zmian i cześciej są w tym zakresie skuteczne. Jednocześnie duże przedsiębiorstwa przodują we wdrażaniu nowych rozwiązań produktowych, przy czym mikroprzedsiębiorstwa – we wdrażaniu innowacyjnych procesów biznesowych.
W 2021 r. polskie firmy koncentrowały się na innowacjach w zakresie procesów biznesowych (67,1%). Innowacje produktowe w zakresie wyrobów lub usług wprowadzało zaś 29,8% przedsiębiorstw.
Powody do innowacji
Wśród motywacji do podejmowanych działań innowacyjnych wśród polskich przedsiębiorców dominuje postawa reaktywna. Firmy decydują się na innowacyjne rozwiązania, chcąc reagować na zmieniające się potrzeby klientów, nadążać za konkurencją oraz nowymi trendami na rynku. Źródłem innowacji jest często także zewnętrzne otoczenie przedsiębiorstwa. Osobami decyzyjnymi, w zakresie podejmowanej aktywności innowacyjnej w firmach, są te obejmujące pozycje zarządcze, natomiast w większych firmach dodatkowo inicjatywa wypływa ze strony zespołów organizacyjnych, kreatywnych czy B+R.
90,8% przedsiębiorstw podejmujących działania innowacyjne w 2021 r. przyznało, że przyczyniły się one do ogólnego rozwoju firmy. Innymi benefitami z dążenia do innowacji były: podniesienie jakości usług i wyrobów (83,6%) oraz zwiększenie wydajności pracy (83,4%).
Czynniki sprzyjające i bariery dla innowacji
Wśród najczęściej wskazywanych przez firmy trudności dla podejmowania działań innowacyjnych były bariery administracyjne (77,9%). Oczywistym czynnikiem mającym wpływ na podjęcie działalności innowacyjnej jest także kwestia finansowa (72,2% wskazań). W 2021 r. łącznie ponad jedna trzecia przedsiębiorstw innowacyjnych przeznaczyła na ten cel nie więcej niż 50 tys. zł, a w przypadku co dziesiątej firmy innowacyjnej nakłady były nie większe niż 10 tys. zł. Głównym źródłem finansowania działalności innowacyjnej firm w 2021 r. były środki własne, niemniej przedsiębiorcy często decydowali się też na pozyskiwanie zewnętrznych źródeł finansowania. Najczęściej decydowano się na dotacje z funduszy unijnych (45,9%).
Firmy wskazywały też na bariery takie jak: trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników (60,1% wskazań), brak czasu na myślenie o innowacjach (56,2%), skomplikowane i nieprzystosowane do specyfiki działalności innowacyjnej przepisy prawa / nieznajomość przepisów po stronie firmy (52,9%) oraz niewystarczający dostęp do wiedzy na temat najnowszych rozwiązań / najnowszych trendów (51,9%).
Innym aspektem mającym wpływ na działalność innowacyjną jest szeroko rozumiane otoczenie zewnętrzne podmiotów. Wsparciem dla wdrażania innowacji są współpracujące z przedsiębiorstwami jednostki sektora publicznego (wskazane przez 26,1% firm innowacyjnych i 30,7% firm nieskutecznie realizujących projekt innowacyjny) klienci, dostawcy i konkurenci firm (odpowiednio 25,6% i 17,7%) oraz sektor nauki obejmujący szkoły wyższe, instytuty badawcze, w tym PAN (odpowiednio 4,2% oraz 4,9%). Przy współpracy w obszarze działalności innowacyjnej z innymi podmiotami gospodarczymi, ponad trzy czwarte przedsiębiorstw podejmujących taką współpracę wskazało na obszar wspólnych prac koncepcyjnych, burzy mózgów czy też wymiany pomysłów (76,7%).
Wskaźnik Dojrzałości Innowacyjnej
Wskaźnik Dojrzałości Innowacyjnej (WDI) to syntetyczna miara ilustrująca poziom innowacyjności polskich firm. Średnia wartość wskaźnika w IV edycji badania wyniosła 32,10 na 100 punktów (w III edycji było to 19,02 pkt.). Zarówno ogólna wartość WDI, jak i wartość składających się na WDI wskaźników cząstkowych (infrastruktura i zarządzanie, kapitał relacyjny, zwrot z innowacji, otoczenie innowacji) wzrosła w porównaniu do wcześniejszych edycji, co pozwala stwierdzić, że dojrzałość innowacyjna polskich przedsiębiorstw wzrosła.
Tegoroczna edycja badania „Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw” zaowocowała obszernym i szczegółowym opracowaniem, prezentującym przekrojową kondycję polskich firm. Wyniki badań dowodzą, że polski biznes rozwija się dzięki innowacjom. Dzisiaj już niemal 4 na 5 firm można uznać za takie, które podejmują działalność w tym kierunku. Proaktywna postawa polskich przedsiębiorców, gotowość na zmiany i dążenie do biznesu skrojonego na miarę obecnych i przyszłych potrzeb jego klientów, choćby i motywowana celem niepozostawania w tyle względem konkurencji, skutkują tym, że coraz bardziej doceniana jest potrzeba rozwoju i nowych rozwiązań. 9 na 10 przedsiębiorców przyznaje, że działania proinnowacyjne w jakimkolwiek obszarze doprowadziły do ogólnego rozwoju biznesu. A skoro świadomość tej zależności jest tak wysoka, to pozostaje nam liczyć, że apetyt na innowacje będzie stale wzrastał, z korzyścią zarówno dla przedsiębiorców, jak i konsumentów oraz całej gospodarki.
O badaniu
„Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw” to cykliczne badanie realizowane w latach 2017-2023 przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, którego celem jest diagnoza stanu innowacyjności polskich przedsiębiorstw i czynników ją kształtujących.
Badanie dostarcza danych pozwalających rozpoznać: skalę działalności innowacyjnej polskich przedsiębiorstw, rodzaje i źródła działalności innowacyjnej, współpracę z innymi podmiotami w procesie innowacyjnym, jak również zagadnienie ochrony prawnej innowacyjnych rozwiązań, innowacyjności w kontekście umiędzynarodowienia, korzyści płynących z działalności innowacyjnej oraz uwarunkowań rozwoju działalności innowacyjnej.
Badanie realizowane jest za pomocą technik ilościowych (CATI) oraz jakościowych (IDI i FGI) w grupie mikro- (bez samozatrudnionych), małych, średnich i dużych przedsiębiorstw.
Badanie ilościowe w IV edycji monitoringu zostało zrealizowane w okresie 11 lutego – 7 kwietnia 2022 roku na ogólnopolskiej próbie reprezentatywnej wynoszącej 1787 firm.
Badanie jest elementem działań związanych z prowadzeniem monitoringu Narodowego Systemu Innowacji (NSI) w ramach projektu pozakonkursowego Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów – inno_LAB (poddziałanie 2.4.1 POIR), realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości i Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii.
źródło: parp.gov.pl
Od 1 marca 2022 r., w związku ze wzrostem kwoty przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2021 r., wyższe będą kwoty pożyczek w ramach Programu „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie”.
Absolwenci szkół i uczelni wyższych oraz studenci ostatniego roku uczelni wyższych, a także osoby bezrobotne mogą ubiegać się o nisko oprocentowane pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej oraz pożyczki na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego, w tym bezrobotnego skierowanego przez Powiatowy Urząd Pracy.
Wysokość pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej uzależniona od aktualnej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za poprzedni kwartał. Maksymalna kwota pożyczki wyliczana jest jako 20-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w IV kwartale 2021 r. wynagrodzenie to wyniosło 5995,09 zł i było wyższe od wynagrodzenia w poprzednim kwartale o 337,79 zł, czyli o około 6,0%.
Od 01.03.2022 r. maksymalna kwota pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej wyniesie w związku z powyższym 119 901,80 zł, czyli o 6755,80 zł więcej niż w ubiegłym kwartale.
Wysokość pożyczki na utworzenie miejsca pracy także zależy od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i wyliczana jest jako jego 6-krotność. Od 1 marca wyniesie ona 35 970,54 zł, czyli o 2026,74 zł więcej.
B.O.
Pakiet Polski Ład zawiera rozwiązania promujące inwestycje i wspiera firmy, które zwiększają swoje przychody i rozwijają się. Dzięki uldze na ekspansję podatnik odlicza koszty, które musi ponieść, aby rozszerzać swoje rynki zbytu – również zagraniczne. Wydatki mogą zostać odliczone jako koszty uzyskania przychodów oraz w ramach ulgi. Odliczeniu może podlegać do 1 mln zł w roku podatkowym.
Rozwój firm nie jest możliwy bez poszukiwania nowych rynków zbytu. Dlatego ekspansja firm na rynki zagraniczne, ale także w kraju, wymaga znacznych nakładów. Chodzi o wydatki m.in. na uczestnictwo w targach, działania promocyjno-informacyjne, przygotowanie dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu. Głównym celem ulgi jest możliwość dodatkowego odliczenia wartości wydatków, które są kosztami uzyskania przychodów i mają związek ze zwiększeniem przychodów ze sprzedaży produktów. Stanowi to zachętę do rozszerzania działalności nie tylko na rynku krajowym, ale także na zagranicznych rynkach zbytu.
Jak skorzystać z ulgi na ekspansję w Polskim Ładzie
Ulga ta polega na możliwości dodatkowego odliczenia kosztów, które musi ponieść podatnik, aby rozszerzać swoje rynki zbytu, w tym zagraniczne. Wydatki na ekspansję mogą zostać odliczone – raz jako koszty uzyskania przychodów, drugi raz w ramach ulgi jako odliczenie od podstawy opodatkowania (podstawy obliczenia podatku) – przy czym dla celów ulgi do wysokości nie większej niż 1 mln zł (limit skorzystania z ulgi).
Warunkiem odliczenia jest wzrost przychodów ze sprzedaży produktów lub osiągnięcie przychodów ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych, lub nieoferowanych w danym kraju, w ciągu dwóch lat, licząc od roku podatkowego, w którym podatnik poniósł koszty.
Działanie to służy dodatkowemu wsparciu firm. Pozwoli im zwiększać przychody, dzięki którym będą mogły dalej się rozwijać.
Podatkowe wsparcie obejmuje również małe i średnie podmioty, które podejmują wyzwanie związane z ekspansją zarówno na rynki zagraniczne, jak i rynek krajowy.
Źródło: MF
Pandemia oraz skutki gospodarcze nią wywołane negatywnie wpłynęły na sytuację wielu polskich przedsiębiorców. Naprzemienne otwieranie i zamykanie gospodarki, ograniczanie swobody działalności firm z poszczególnych branż, uderzyły w sytuację finansową większości przedsiębiorstw.
Krajowe programy osłonowe dla firm – tzw. tarcza antykryzysowa, nie zawsze adekwatnie odpowiadały na potrzeby przedsiębiorców w tym trudnym okresie. Niemal wszystkie sektory gospodarki doświadczyły negatywnych skutków COVID-19. Problemy z utrzymaniem płynności finansowej, wzrost cen, niepewność dotycząca dalszego przebiegu pandemii, to tylko część problemów, z którymi borykają się od dłuższego czasu przedsiębiorcy.
Jakie branże – po upływie niemal dwóch lat – najbardziej odczuły skutki pandemii?
– Na pandemię nałożyła się inflacja, presja płacowa, podwyżki cen surowców i energii. Teraz każda branża osłabiona przez poprzednie fale zakażeń i lock down będzie miała problem, żeby przetrwać kolejne potencjalne zamknięcie gospodarki, nie mówić już o rozwoju. Widać to na rynku fitness, gdzie duże podmioty skupują małe sieci i pojedyncze siłownie. Tu klienci nie odczują różnicy – de facto zmienia się tylko szyld. Inaczej wygląda to w przypadku branży turystycznej i gastronomicznej, gdzie mniejsze obiekty się zamykają i brak chętnych do ich przejęcia. Nadal w ograniczonym zakresie działa branża targowa, rozrywkowa, turystyczna. Po drugiej stronie są firmy, które na pandemii zyskały. To e-commerce, usługi kurierskie, prywatna służba zdrowia i wszelkie technologie, które umożliwiły zdalne wykonanie czegoś, co do tej pory robiliśmy osobiście – mówi ekspert KIG Przemysław Ruchlicki.
Które, spośród wielu spowodowanych pandemią zmian, wywierają największy wpływ na biznes?
Zmiana zachowań konsumenckich to jednocześnie największe wyzwanie i szansa. Rzadziej podróżujemy za granicę, inaczej dokonujemy impulsywnych zakupów (bo w sieci a nie sklepach stacjonarnych), zamawiamy jedzenie na wynos, a nie w restauracjach, kupujemy mniej ubrań, obuwia i kosmetyków. Wyzwaniem jest dostosowanie modelu biznesowego do zmienionych zachowań konsumenckich. Wymaga to analizy rynku i pieniędzy, które trzeba zainwestować w zmianę i jej reklamę. Na razie kolejne lockdowny są raczej nierealne, jednocześnie gdyby się wydarzyły, bardzo mocno ucierpią wszystkie firmy usługowe. Tu największym wyzwaniem jest niepewność. Nie wiadomo, czy próbować rozwijać biznes w nowej rzeczywistości, czy gromadzić rezerwy finansowe na okres zamknięcia gospodarki – podkreśla Ekspert KIG.
W jaki sposób biznes dostosowuje się do zmiennych warunków pandemicznych?
Podążanie za potrzebami klienta. Choć czasem to pułapka, o czym przekonały się firmy gastronomiczne. Obecnie ich marże są zabierane przez firmy dostarczające jedzenie na wynos. To dobry przykład, że walka o utrzymanie się na rynku za wszelką cenę nie zawsze ma sens – mówi Przemysław Ruchlicki.
Niektórzy przedsiębiorcy zauważyli, że pandemia to nie tylko zagrożenie, ale też szansa. Jak wynika z raportu „Przedsiębiorca odporny” przygotowanego przez Polską Radę Biznesu we współpracy z Polityką Insight, okazję w pandemii dostrzegło blisko 20% przedsiębiorców. W efekcie wprowadzonych ograniczeń bardzo duża grupa zyskała nowe kanały dystrybucji, w wielu branżach kryzys wymusił inwestycje w bardziej innowacyjne rozwiązania, które usprawniły funkcjonowanie firm na lata – prawie jedna trzecia badanych rozpoczęła działalność e-commerce.
Choć zdążyliśmy przyzwyczaić się do pandemicznej rzeczywistości i wiemy więcej o zdrowotnych i społecznych skutkach pandemii, to jednak trudno będzie doczekać się końca czasów niepewności i kryzysu społeczno-ekonomicznego… tym bardziej w dobie aktualnych reform – Polskiego Ładu.
Źródło: Krajowa Izba Gospodarcza
15. dzień miesiąca to nowy termin dla płatników składek posiadających osobowość prawną czyli m.in. spółek akcyjnych i spółek z o.o. czy spółdzielni.
20. dzień miesiąca to termin dla podmiotów, które nie są osobami prawnymi, czyli m.in. dla osób fizycznych, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, czy spółek osobowych. Dotychczas osoby, które opłacały składkę wyłącznie za siebie, miały obowiązek rozliczyć się z ZUS nie później niż do 10. dnia miesiąca.
Dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych termin pozostaje bez zmian – to 5. dzień miesiąca.
Zmiany terminów opłacania składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych do ZUS wynikają z regulacji wprowadzonych przez Polski Ład. Nowe terminy dotyczą rozliczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, Fundusz Pracy (FP), Fundusz Solidarnościowy (FS), Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) oraz Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) – począwszy od rozliczeń za styczeń 2022 r.
Źródło: ZUS
ZUS przygotował specjalny kalkulator do obliczania miesięcznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność.
Kalkulator umożliwia wyliczenie składki:
- za osoby prowadzące jedną lub kilka pozarolniczych działalności gospodarczych, do których stosuje się różne formy opodatkowania,
- za osoby korzystające z „ulgi na start”, „preferencyjnych składek” oraz „małego ZUS plus”,
- za inne osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Ważne!
Przedsiębiorca, który rozlicza się z podatku na zasadach ogólnych, składkę na ubezpieczenie zdrowotne za styczeń płaci od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2021 r. – czyli na dotychczasowych zasadach.
Dlatego do wyliczenia składki za styczeń przy wykorzystaniu kalkulatora nie wypełnia się pola dotyczącego dochodu (pole nie jest aktywne).
Aby wyliczyć składkę za styczeń, na kalkulatorze trzeba wybrać:
- miesiąc – styczeń,
- formę opodatkowania – zasady ogólne
i nacisnąć klawisz „Oblicz” (bez podawania kwoty dochodu).
Kwota składki za styczeń dla rozliczających się z podatku na zasadach ogólnych to 419,92 zł.
Źródło: ZUS
Resort edukacji zamierza zreformować już nie tylko nauczanie wiedzy o społeczeństwie, ale także sposób, w jaki przekazywane są treści związane z przedsiębiorczością, tak aby dostosować je do potrzeb polskiej gospodarki. Od 01.09.2023 r. w szkolnych planach lekcyjnych ma pojawić się nowy przedmiot „Biznes i zarządzanie”. MEiN chce, żeby BiZ wszedł do programu maturalnego w 2027 r. – jako przedmiot dodatkowy zdawany na poziomie rozszerzonym.
Najpierw jednak muszą odbyć się konsultacje dotyczące podstawy programowej. Do udziału w tych pracach resort zachęca przedstawicieli biznesu, organizacje branżowe i ekspertów-praktyków, przekonując, że nowy przedmiot ma mieć wymiar praktyczny, skorelowany z oczekiwaniami rynku pracy oraz potrzebami uczelni. Zastąpi on realizowane dziś „Podstawy przedsiębiorczości”, które zdaniem ministra są zbyt teoretyczne i wymagają poszerzenia o zagadnienia, które pomogą młodym ludziom funkcjonować w świecie biznesu i zarządzania oraz podejmować odpowiedzialne decyzje finansowe.
W dniu 21.01.2022 r. Prezes GUS ogłosił wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w IV kwartale 2021 r. Wynagrodzenie to wykorzystywane jest m.in. do ustalenia wysokości składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.
Wynagrodzenie, o którym mowa, w IV kw. 2021 roku wyniosło 5775,25 zł i było wyższe od wynagrodzenia w poprzednim kwartale o 335,29 zł, czyli o 5,70%. W stosunku do analogicznego kwartału 2020 roku przeciętna pensja włącznie z wypłatami z zysku wzrosła o 564,53 zł, czyli 9,98%.
Wynagrodzenie za IV kw. 2021 r. jest podstawą wymiaru dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w miesiącach styczeń-marzec 2022 r. Ile wynosi w tym okresie składka na to ubezpieczenie?
Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w styczniu, lutym i marcu br. wynosi miesięcznie nie mniej niż 559,89 zł.
Dla cudzoziemców, którzy są studentami spoza UE oraz cudzoziemców, którzy są osobami duchownymi spoza UE albo osobami spoza UE odbywającymi staż adaptacyjny albo kurs języka polskiego albo kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim podstawa wymiaru składki wynosi 620 zł, a wysokość składki: 55,80 zł miesięcznie.
Dla wolontariuszy podstawa wymiaru składki wynosi 3010 zł (minimalne wynagrodzenie), a wysokość składki 270,90 zł miesięcznie.
Przypominamy, że przeciętna pensja stanowi również podstawę do obliczeń wysokości opłaty zgłoszeniowej do NFZ wnoszonej w razie przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym.
Wysokość tej opłaty określono w art. 68 ust. 8 ustawy z dn. 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.). W zależności od długości przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym opłata dodatkowa w miesiącach styczeń-marzec br. wynosi:
- 1244,21 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 3 miesięcy do roku,
- 3110,52 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 1 roku do 2 lat,
- 6221,04 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 2 lat do 5 lat,
- 9331,56 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 5 lat do 10 lat,
- 12 442,08 zł dla osób, które nie były ubezpieczone dłużej niż 10 lat.
oprac. B.O.