Rozwój potencjału MŚP w kluczowych dla nowoczesnej gospodarki branżach; ukierunkowanie zakupów na usługi, dostawy i roboty budowlane o istotnym znaczeniu dla interesów państwa; wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez zakup zrównoważonych, innowacyjnych i zielonych zamówień – taki cel ma mieć Polityka zakupowa państwa na najbliższe cztery lata, której dokument został w środę przesłany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii do uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowania. Polityka zakupowa państwa ma obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. Inclusive Business ma nowe możliwości i innowacje.

Nowe Prawo zamówień publicznych, które weszło w życie 1 stycznia 2021 r., nakłada na rząd obowiązek przygotowania Polityki zakupowej państwa. Jest to dokument o charakterze średniookresowej strategii przyjmowanej przez Radę Ministrów w formie uchwały raz na 4 lata. Pierwsza Polityka zakupowa państwa obejmie lata 2022-2025.

„Chcemy, aby zamówienia publiczne były powiązane z celami strategicznymi państwa. Tak, aby służyły nie tylko nabywaniu usług, dostaw lub robót budowlanych, ale też realizowały politykę gospodarczą i społeczną państwa” – mówi wiceminister rozwoju i technologii Marek Niedużak.

Jak podkreśla wiceminister, „Polityka zakupowa państwa będzie koncentrować się na trzech priorytetach – profesjonalizacji, rozwoju potencjału MŚP oraz zrównoważonych zamówieniach publicznych”.

„Polityka zakupowa ma pomóc zarządzać zakupami sektora publicznego w Polsce. Do tej pory zamawiający sami decydowali, jakich narzędzi używają. Powodowało to np. niewystarczające otwarcie na oczekiwania MŚP, a w konsekwencji niewykorzystanie ich potencjału oraz możliwości. Teraz będą jasne wskazówki, jak korzystać z narzędzi obecnych w nowym prawie zamówień publicznych” – wyjaśnia wiceminister. I podkreśla:

„Chcemy szerzej otwierać zamówienia publiczne dla MŚP, których zdecydowana większość to przedsiębiorcy krajowi. Dominująca pozycja MŚP na rynku zamówień publicznych przyczyni się do wzmocnienia potencjału krajowego sektora usług oraz przemysłu. Mikro, małe i średnie firmy stanowią zdecydowaną większość przedsiębiorstw w Polsce – 99,8 proc. Wśród nich najliczniejszą grupą  są mikroprzedsiębiorstwa. Mimo to udział MŚP w rynku zamówień nie odpowiada ich rzeczywistemu potencjałowi”.

Profesjonalizacja zamówień publicznych

Celem profesjonalizacji zamówień publicznych ma być zwiększenie ich efektywności i innowacyjności. W ten sposób chcemy:

  • zachęcać do udziału w zamówieniach publicznych przedsiębiorców z sektora MŚP, zwłaszcza tych otwartych na nowe technologie;
  • stymulować wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki i rozwoju nowych technologii, poprzez zwiększenie ilości zrównoważonych, innowacyjnych i zielonych zamówień;
  • bardziej efektywnie wydawać środki publiczne.

Polityka zakupowa wprowadzi szereg rekomendacji dla uczestników rynku zamówień, jak np.:

  • obowiązek stosowania profili zawodowych (formuła ProcurCompEu);
  • doskonalenie kompetencji kadr zamawiającego (narzędzia z Pzp, umiejętności miękkie, wiedza merytoryczna o przedmiocie zamówienia);
  • budowę portalu internetowego dla zamawiających (zbiór materiałów edukacyjnych, zaleceń i dobrych praktyk, a także moduł e-learningowy);
  • poprawę współpracy związanej z udzielaniem zamówień wspólnych i centralnych, z wykonawcami i organizacjami publicznymi.
Rozwój potencjału MŚP w zamówieniach publicznych

Resort rozwoju chce, aby szersza dostępność zamówień dla sektora MŚP zapewniła przedsiębiorcom wzrost popytu na oferowane przez nich usługi, produkty i roboty budowlane.

Większy strumień środków publicznych trafiający do sektora MŚP to także wzrost inwestycji, w tym w kapitał ludzki. To również zachęta do rozszerzania działalności gospodarczej.

Wzrost zainteresowania MŚP rynkiem zamówień publicznych będzie oznaczał dalszy wzrost konkurencyjności na rynku, a co za tym idzie otrzymywanie przez zamawiających korzystniejszych ofert. Gospodarka z kolei będzie czerpała korzyści z uwolnienia potencjału wzrostu i innowacyjności MŚP. Poza tym zamówienia publiczne dadzą większej liczbie MŚP szansę wejścia na rynek.

Polityka zakupowa wprowadza w tym zakresie szereg zaleceń dla uczestników rynku zamówień:

  • wskazuje działania, jakie zamawiający mają podejmować w celu zapewnienia szerszego dostępu MŚP do rynku zamówień publicznych (dzielenie zamówienia na części lub dopuszczenia składania ofert częściowych; stawiania wykonawcom proporcjonalnych wymagań, w tym proporcjonalnych wymagań finansowych; zapewnienia czasu na przygotowanie się do udziału w postępowaniu; wydłużenie czasu na złożenie oferty; udzielanie zaliczek i częściowych płatności również w umowach zawieranych na okres krótszych niż 12 miesięcy);
  • wsparcie merytoryczne MŚP (wdrożenie programu edukacyjno-informacyjnego dla MŚP – webinariów, szkoleń, seminariów, case study, warsztatów poświęconych zamówieniom publicznym);
  • mechanizm certyfikacji wykonawców;
  • standaryzacja dokumentów zamówienia;
  • wsparcie udziału MŚP w zamówieniach organizacji międzynarodowych.
Zrównoważone i innowacyjne zamówienia publiczne

Zamówienia zrównoważone, a więc innowacyjne, zielone, zdrowotne, społeczne to gwarancja wyższej jakości usług publicznych. To impuls rozwoju gospodarki i ograniczenie negatywnych skutków środowiskowych.

Wymagają jednak większego przygotowania, umiejętności i konkretnych przykładów zastosowania. Dlatego polityka zakupowa zawiera propozycje rozwiązań, które mają pomóc zamawiającym realizować ten typ zamówień:

  • promocja aspektów społecznych, środowiskowych, prozdrowotnych oraz innowacyjnych w zamówieniach publicznych;
  • promocja kalkulacji kosztów cyklu życia produktu;
  • powołanie zespołu ds. zielonych zamówień (będzie pełnił rolę koordynacyjną w ramach administracji rządowej w zakresie zielonych zamówień publicznych);
  • alokacja części budżetu na zamówienia innowacyjne (szersze wykorzystanie etykiet i norm w dokumentacji zamówienia; szersze uwzględnianie aspektów zdrowotnych; stosowanie kalkulacji kosztów cyklu życia; realizowanie procedur innowacyjnych na bazie rekomendacji NCBR; realizowanie procedury konkursu na bazie rekomendacji GovTech; przeznaczanie części budżetu na projekty innowacyjne).

Dokument zawiera także zalecenia dotyczące wykorzystania poszczególnych narzędzi i instytucji funkcjonujących już w systemie zamówień publicznych, które zmierzają do realizacji jej priorytetów. Przykładem takich narzędzi są: strategie zakupowe zamawiających, umowy ramowe, zamówienia przedkomercyjne, dynamiczny system zakupów i konkurs, podział zamówienia na części.

Działania na rzecz realizacji Polityki zakupowej państwa

Polityka zakupowa nie będzie ograniczać się do rekomendacji i zadań nakładanych na wszystkich zamawiających. Będzie zawierać szereg skoordynowanych działań administracji, aby wesprzeć zamawiających w realizacji wyznaczonych celów. Służyć temu będą:

  • budowa platformy internetowej dla uczestników rynku zamówień (będzie gromadzić materiały edukacyjne oraz zawierać moduł e-learningowy[WO3] );
  • szkolenia, warsztaty, konferencje;
  • powołanie zespołu ds. zielonych zamówień;
  • opracowywanie pakietów standardowych dokumentów oraz pakietów dobrych praktyk.

house-1867187_640-1.jpg

Przygotowana w resorcie rozwoju i technologii ustawa dotycząca budowy przeznaczonych na własne potrzeby mieszkaniowe jednorodzinnych domów mieszkalnych o powierzchni zabudowy do 70 mkw. została podpisana przez Prezydenta RP. Dzięki tym przepisom budowa domów mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 mkw będzie zdecydowanie łatwiejsza. To jedna z dziesięciu kluczowych regulacji zawartych w rządowym programie Polski Ład.


czepino-94148_640.jpg

W dniu 29.09.2021 r. w postępowaniu z udziałem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę rozstrzygającą wątpliwości co do przesłanek kwalifikowania obiektów budowlanych posiadających cechy budynków do przedmiotów opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

W sentencji uchwały (sygn. akt: III FPS 1/21) NSA wyjaśnił, że obiekt budowlany, będący budowlą w świetle przepisów ustawy Prawo budowlane może być dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości uznany za budynek w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli spełnia kryterium bycia budynkiem określone w przepisach ww. ustawy, a jego wyróżniającą cechą jest powierzchnia użytkowa.

– Jest to bardzo ważna uchwała dla przedsiębiorców opodatkowujących obiekty budowlane spełniające cechy budynków. Kończy ona wieloletnie spory przed sądami administracyjnymi w tym zakresie – mówi Jacek Cieplak, Zastępca Rzecznika MŚP.

Źródło: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców


ekonomia_informacje-51.jpg

„Czy istnieje furtka dla zamawiającego na odstąpienie od naliczania kar umownych za zwłokę realizacji umowy w związku z sytuacją pandemiczną? Miałem wykonać projekt do października 2020 r., a wykonałem go dopiero w sierpniu 2021 r., czyli ok. 10 miesięcy po terminie. Naliczanie kar to ok. 0,5% za dzień, to jakieś 150% umowy? Zamawiający proponuje ugodę o naliczenie kwoty 25% wynagrodzenia. Czy kwotę potrąconą z wynagrodzenia jako kary umowne można odliczyć od naliczonego podatku VAT, przy wystawianiu faktury, czy tylko karę zaliczyć jako koszt wykonania umowy? Przedmiotem umowy był projekt budowlany – wykonania przebudowy drogi. W trakcie lockdownu, były utrudnione możliwości załatwień spraw formalnych, a i pracownik zajmujący się tematem był na opiece. Umowa nie określała jaki pracownik realizuje umowę, ani nie wyznaczała osoby do kontaktu poza właścicielem firmy.”

Rozważania dotyczące problemu Czytelnika należy rozpocząć od powołania stosownych przepisów, a mianowicie …


bhp-bhp1.jpg

Pojedyncza deska zamiast podestu roboczego, brak balustrad ochronnych na rusztowaniach i wzdłuż krawędzi stropów, dekarze montujący strome dachy bez zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości – oto podstawowe uchybienia spośród całej gamy nieprawidłowości, z jakimi zetknęli się inspektorzy pracy podczas akcji „Kontrole na małych budowach”.

Jeszcze przed wakacjami 2021 roku inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzili zintensyfikowane kontrole na małych placach budów.

– Naszą intencją było zapewnienie budowlańcom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, w szczególności poprzez usunięcie nieprawidłowości powodujących bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi tam pracujących – wyjaśniała Katarzyna Łażewska-Hrycko Główny Inspektor Pracy.

Podmiotami kontrolowanymi były firmy wykonujące różnego rodzaju prace budowlane na małych budowach, zdefiniowanych na potrzeby akcji jako miejsca prowadzenia prac budowlanych, na którym pracę co do zasady wykonuje w tym samym czasie do 20 osób.

Na 438 budowach inspektorzy pracy przeprowadzili 648 kontroli u 643 przedsiębiorców realizujących prace m.in. przy:

  • docieplaniu i wykończeniu elewacji ścian budynków mieszkalnych, w tym jednorodzinnych;
  • remoncie elewacji ścian budynków usługowych, wielorodzinnych i jednorodzinnych;
  • remoncie dachów budynków mieszkalnych, w tym jednorodzinnych;
  • robotach ziemnych i ogólnobudowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (pawilonów)   handlowo-usługowych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
  • remontach ulic;
  • robotach budowlanych i instalacyjnych w wykopach.

Kontrole na małych budowach w ramach akcji prowadzono w różnych dniach i o różnych porach, również poza ustalonymi godzinami pracy urzędu.

Najwięcej nieprawidłowości inspektorzy pracy stwierdzili przy pracach na wysokości bez zabezpieczenia przed możliwością upadku z wysokości – 61% kontroli potwierdziło zagrożenia dla zdrowia i życia osób pracujących. Kolejną dominującą nieprawidłowością była eksploatacja niekompletnych i zmontowanych niezgodnie z instrukcją rusztowań roboczych (57% kontroli). W zakresie organizacji robót zastrzeżenia dotyczyły braku bądź nieprawidłowego wygrodzenia i oznakowania stref i miejsc niebezpiecznych, czyli miejsc wykonywania prac ziemnych, stref pracy maszyn budowlanych, prac w wykopach, na dachach czy też na rusztowaniach, gdzie występuje zagrożenie spadaniem przedmiotów z wysokości (34% kontroli).

Inspektorzy pracy wielokrotnie stwierdzali także brak zabezpieczenia przewodów elektrycznych przed uszkodzeniem mechanicznym, które pozostawiane na ciągach komunikacyjnych stwarzały ryzyko potknięcia i upadku, a w przypadku ich uszkodzenia – porażenia prądem. Dotyczyło to co czwartej skontrolowanej budowy.

Podsumowanie efektów akcji „Kontrole na małych budowach” w 2021 roku w liczbach bezwzględnych przedstawia się następująco: inspektorzy pracy wydali 3637 decyzji, z których 2832 (78% wydanych) nakazywało natychmiastową eliminację bezpośrednich zagrożeń dla życia lub zdrowia pracujących. Średnio podczas jednej kontroli wydawano prawie 6 decyzji nakazowych, w tym ponad 4 dotyczyły wyeliminowania bezpośrednich zagrożeń dla życia lub zdrowia osób pracujących.

Inspektorzy pracy wydali:

  • 356 decyzji wstrzymania prac, które dotyczyły 827 osób;
  • 258 decyzji wstrzymania eksploatacji maszyn stwarzających zagrożenie dla obsługujących;
  • 202 decyzje skierowania do innych prac 445 osób, z uwagi na brak środków ochrony indywidualnej lub nieposiadanie odpowiednich kwalifikacji do obsługi maszyn i urządzeń;
  • 54 decyzje zakazania wykonywania prac, które dotyczyły 178 osób – w sytuacjach wyjątkowego zagrożenia zdrowia i życia;
  • 1961 decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 k.p.a., ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego.

Dodatkowo inspektorzy pracy udzielili 2413 porad technicznych.

Ponadto:

  • skierowano do pracodawców 382 wnioski w wystąpieniach, wskazujące na konieczność respektowania prawa również w przyszłości;
  • ukarano 296 osób winnych popełnienia wykroczenia przeciwko prawom osób pracujących – grzywnami na łączną kwotę 335,9 tys. zł;
  • wobec 133 osób zastosowano środki oddziaływania wychowawczego;
  • do sądu skierowano 3 wnioski o ukaranie;
  • w jednym przypadku zawiadomiono prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (brak decyzji UDT dopuszczającej do eksploatacji urządzenie poddozorowe).

Ze względu na rażące naruszenia przepisów bhp, ujawnione podczas dwóch kolejnych kontroli, inspektorzy skierowali 2 wnioski do ZUS o podwyższenie o 100% składki na ubezpieczenie wypadkowe.

– Muszę podkreślić, że w naszej ocenie stwierdzone nieprawidłowości mają podłoże przede wszystkim ekonomiczne – podsumowuje wyniki Akcji Katarzyna Łażewska-Hrycko Główny Inspektor Pracy. I nie jest to kwestia sytuacji finansowej małych i średnich przedsiębiorstw, ale należy patrzeć na to w szerszym kontekście całego procesu realizacji inwestycji budowlanych. Jako inspekcja pracy widzimy ten problem, uważamy, że wymaga kompleksowych rozwiązań, które chcielibyśmy wypracować wspólnie z przedstawicielami środowisk budowlanych.

PIP


ekonomia_informacje-67.jpg

Rząd chce ułatwić Polakom budowę domów jednorodzinnych o powierzchni do 70 m2. Będzie to możliwe bez uzyskania pozwolenia na budowę, ustanawiania kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy. Domy takie będą mogły być budowane jedynie w procedurze tzw. zgłoszenia wraz z projektem budowlanym. Nowe rozwiązanie jest częścią programu Polski Ład.

Dom bez formalności to rozwiązanie, które wychodzi naprzeciw ugruntowanej w polskiej kulturze potrzebie posiadania własnego domu. Dzięki zmianie przepisów obywatele zyskują wybór. Każdy będzie mógł rozpocząć budowę małego domu mieszkalnego jednorodzinnego przejmując odpowiedzialność za kierowanie budową bez uzyskania pozwolenia na budowę, bez obowiązku ustanawiania kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy.

Budynki, dla których nie będzie konieczne uzyskanie pozwolenia na budowę, to te wolnostojące i nie więcej niż dwukondygnacyjne, a ich obszar oddziaływania musi mieścić się w całości na działce, na której zostały zaprojektowane, a budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora. Obiekty te z założenia mają być niewielkie i o prostej konstrukcji, co ma ułatwiać zachowanie wymagań bezpieczeństwa.

Określona została dopuszczalna powierzchnia zabudowy tych domów do 70 m2. Liczba projektowanych budynków nie może być większa niż jeden na każde 500 m2 powierzchni działki. Warunek ten będzie gwarantował, że projektowana konstrukcja będzie służyła wyłącznie celom indywidualnym, a nie budowie wieloobiektowych osiedli.

Wprowadza się uproszczenie w procedurze zgłoszenia budowy domów do 70 m2, polegające na wyłączeniu możliwości zgłoszenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej sprzeciwu do dokonanego przez inwestora zgłoszenia takiej budowy – do budowy będzie można przystąpić od razu po doręczeniu organowi administracji architektoniczno-budowlanej takiego zgłoszenia.

Inwestor będzie obowiązany dołączyć do zgłoszenia oświadczenia o tym, że:

  • planowana budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych,
  • przyjmuje odpowiedzialność za kierowanie budową w przypadku nie ustanowienia kierownika budowy,
  • dokumentacja dołączona do zgłoszenia jest kompletna.

Budowa domu będzie wymagała zawiadomienia organów nadzoru budowlanego o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych.

W nowych regulacjach rozszerzono ponadto możliwość budowania domków rekreacyjnych w procedurze zgłoszenia z dotychczasowego maksymalnego parametru powierzchni 35 m2 do 70 m2, przy czym wprowadza się ograniczenia w parametrach: rozpiętość elementów konstrukcyjnych tych budynków nie może przekraczać 6 m, a wysięg wsporników nie może przekraczać 2 m.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzja o warunkach zabudowy dla domów do 70 m2  wydawana będzie w ciągu 21 dni.

Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło: KPRM, oprac. B.O.



Zapytanie nr 3759 do ministra rozwoju, pracy i technologii w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę w trakcie procedowania nad nowym planem zagospodarowania przestrzennego

Szanowny Panie Ministrze,

inwestorzy, urzędnicy, eksperci z branży budowlanej, a także prawnicy od lat spierają się, czy decyzja o pozwoleniu na budowę musi być wydana na podstawie planu zagospodarowania przestrzennego obowiązującego w dniu wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, czy w momencie złożenia kompletnego wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Brak jednoznacznego przepisu budzi wiele kontrowersji.

Problem dotyczy procedowanych zmian miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Procedura zmiany m.p.z.p. trwa nawet kilka lat. W tym czasie nadal obowiązuje dotychczasowy plan zagospodarowania przestrzennego, na podstawie którego inwestor występuje z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę. W międzyczasie przyjęty zostaje nowy plan zagospodarowania przestrzennego.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania:

  1. Czy decyzja o pozwoleniu na budowę musi być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego w dniu jej wydania, czy w dniu złożenia wniosku o pozwolenie na budowę?
  2. Czy ministerstwo pracuje nad doprecyzowaniem przepisów ws. ważności decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej na podstawie nieobowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego?

Poseł Małgorzata Chmiel

12 lipca 2021 r.

Odpowiedź na zapytanie nr 3759 w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę w trakcie procedowania nad nowym planem zagospodarowania przestrzennego

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na ww. zapytanie przedstawiam następujące informacje i wyjaśnienia.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Minister Rozwoju, Pracy i Technologii nie jest zarówno organem administracji architektoniczno-budowlanej jak również organem nadzoru budowlanego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, z poźn. zm.), dalej jako „ustawa – Prawo budowlane”. Z kolei Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii nie jest urzędem zobowiązanym do wydawania wiążących interpretacji przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

W konkretnej sprawie administracyjnej, obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, spoczywa na organie właściwym do załatwienia sprawy administracyjnej.

W odniesieniu do przepisów regulujących proces budowlany, powyższy obowiązek polega także na udzieleniu przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej (starostę/prezydenta miasta na prawach powiatu lub wojewodę) lub nadzoru budowlanego (powiatowego inspektora nadzoru budowlanego lub wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego) stosownych informacji w przedmiotowym zakresie.

Mając na uwadze powyższe, odpowiadając na pytanie numer 1, należy wskazać, że zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy, określa ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r., poz. 741, z późn. zm.) zwana dalej „upzp”.

W myśl przepisów upzp to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ustala przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego czy określenie sposobu zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Plan miejscowy jest aktem prawa miejscowego. Stosownie do art. 87 ust. 2 Konstytucji RP, akty prawa miejscowego są źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze działania organów, które je ustanowiły.

Podkreślić należy, że w świetle art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Zasada ta została wyrażona także w art. 6 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735). Decyzja o pozwoleniu na budowę, musi być więc wydana na podstawie i w granicach prawa, obowiązującego w dacie jej wydania.

Tym samym ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowią podstawę do wydawania decyzji administracyjnych.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza m.in. zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Powyższa regulacja wskazuje na wymóg zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Natomiast obowiązek zbadania projektu budowlanego pod kątem powyższych kryteriów ma na celu zapewnienie realizacji zamierzonej inwestycji w sposób zgodny z obowiązującym prawem, jak również z aktualnymi wskazaniami w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Podobny pogląd zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt: VII SA/Wa 240/08, wskazując, że zmiana planu miejscowego winna być uwzględniona przez organ architektoniczno-budowlany przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę.

Powyższe oznacza, że w przypadku gdy okaże się, że od daty złożenia wniosku o pozwolenie na budowę do daty wydawania decyzji w tym przedmiocie stan prawny uległ zmianie, to organ administracji architektoniczno-budowlanej ma obowiązek fakt ten uwzględnić i wydać decyzję zgodną z obowiązującym prawem. W sytuacji, gdy złożony projekt budowlany nie będzie odpowiadał ww. wytycznym, naruszając normy prawa budowlanego bądź ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego, wówczas właściwy organ nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę (art. 35 ust. 3 ustawy – Prawo budowlane).

Natomiast zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, która nastąpiła po uzyskaniu przez inwestora ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę nie może wpłynąć negatywnie na realizację jego praw i obowiązków wynikających z ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Co do zasady utrata mocy obowiązującej planu miejscowego nie powoduje wygaśnięcia decyzji administracyjnych wydanych na podstawie tego planu (zob. art. 34 ust. 2 upzp).

Utrata mocy obowiązującej planu miejscowego jest w istocie równoznaczna ze zmianą planu, polegającą na uchyleniu jego postanowień w całości lub w części (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 22 grudnia 2006 r., sygn. akt: II SA/Bk 586/06).

Mając na uwadze powyższe, w odpowiedzi na pytanie nr 2 informuję, iż obecnie w resorcie nie są prowadzone działania legislacyjne w przedmiotowym zakresie.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii
Anna Kornecka

3 sierpnia 2021 r.



W 2020 r. podpisano 564,3 tys. aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości, o 0,4% więcej niż rok wcześniej.

W porównaniu z 2019 r. największy wzrost liczby aktów notarialnych wystąpił w przypadku sprzedaży działek niezabudowanych (o 17,1%). Największy spadek odnotowano natomiast w przypadku aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego (o 22,9%) i sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (o 15,0%).

Według danych pozyskanych z Rejestru Cen Nieruchomości (RCN) w 2020 r. zawarto 510,3 tys. transakcji kupna/sprzedaży nieruchomości na łączną wartość ponad 145 mld zł.

W 2020 r. największy udział zarówno w liczbie, jak i w wartości transakcji kupna/sprzedaży
nieruchomości dotyczył sprzedaży nieruchomości lokalowych (odpowiednio 44,3% i 48,0%)

Największy udział w ogólnej liczbie transakcji kupna/sprzedaży nieruchomości stanowiły
lokale  (w województwach: dolnośląskim, pomorskim, mazowieckim i zachodniopomorskim) oraz nieruchomości niezabudowane (w województwach: podkarpackim, lubelskim i świętokrzyskim).

Ceny lokali mieszkalnych w 2020 r. w stosunku do roku poprzedniego wzrosły o 10,5% (w tym na rynku pierwotnym – o 6,2% i na rynku wtórnym – o 13,8%).

Źródło: GUS



Uregulowanie działalności kooperatyw to główny cel projektu ustawy o kooperatywach mieszkaniowych. Od 22 lipca trwają jego konsultacje społeczne. Rozwiązania, które przygotowało Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, mają wprowadzić tę formułę realizacji inwestycji mieszkaniowych do polskiego prawa. Dzięki nim będą mogły powstawać domy i mieszkania budowane na własne potrzeby jako wspólna inwestycja.

„Dzięki wprowadzeniu do porządku prawnego formuły kooperatywy mieszkaniowej ułatwimy budowę domów ich przyszłym mieszkańcom. Zaprojektują oni dla siebie nie tylko budynek i poszczególne lokale mieszkalne, ale też wspólne przestrzenie do życia, na przykład świetlicę, pralnię czy miejsce spotkań. Taka formuła realizacji inwestycji mieszkaniowej może być szansą na obniżenie kosztów pozyskania mieszkania oraz na budowę kapitału społecznego” – mówi wiceminister rozwoju pracy i technologii Anna Kornecka.

Kooperatywa mieszkaniowa to grupa osób, które chcą wspólnie kupić działkę i wybudować na niej dom lub domy, w których późnej zamieszkają. W kooperatywie można też wyremontować już istniejący budynek i pod kątem potrzeb przyszłych mieszkańców – członków Kooperatywy.

Na potrzebę wprowadzenia pojęcia kooperatywy mieszkaniowej do porządku prawnego zwracali uwagę sami interesariusze proponowanych rozwiązań. Uregulowanie tej formuły może się bowiem przyczynić się nie tylko do zwiększenia zainteresowania inwestycjami mieszkaniowymi realizowanymi przez grupy przyszłych mieszkańców. Może również wzmocnić pozycję osób współpracujących ze sobą w celu samodzielnego pozyskania mieszkań w relacjach z samorządami gminnymi i instytucjami finansowymi.

Przekazany do konsultacji projekt ustawy to jednak nie tylko propozycja uregulowania sytuacji prawnej osób działających w formule kooperatywy mieszkaniowej. Dzięki proponowanym rozwiązaniom gminy będą mogły włączyć się szerzej w działania wspierające oddolne budownictwa mieszkaniowe, sprzyjając zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członkom wspólnoty samorządowej. Zbywając członkom kooperatyw mieszkaniowych i nowym spółdzielniom mieszkaniowym nieruchomości w drodze przetargu z bonifikatą, będą mogły ponadto ubiegać się o bezzwrotny grant z budżetu państwa na inwestycje w infrastrukturę techniczną lub społeczną na swoim terenie.

W projekcie ustawy określono zasady funkcjonowania kooperatyw. Przewidziano też szczególne zasady zakupu nieruchomości, które należą do zasobu gminy. Ma to służyć realizacji potrzeb związanych z  oddolnym budownictwem mieszkaniowym. Z proponowanych rozwiązań będą mogli skorzystać członkowie kooperatyw mieszkaniowych i nowe spółdzielnie mieszkaniowe.

Źródło: MRPiT