W ostatnim roku szkolnym dzieciaki naprawdę sporo czasu spędziły przed komputerami. Warto, aby w wakacje trochę je od tego odzwyczaić. Większość rodziców stwierdzi pewnie „łatwo powiedzieć”. To nie będzie łatwe, ale jest do zrobienia. Podpowiadamy, jak to zorganizować!

My w Twoim wieku książki czytaliśmy, szaleliśmy z kolegami na podwórku – tak, te argumenty nie działają… To nie znaczy, że rodzice, którzy chcą odciągnąć od internetu swoje dzieci, są na straconej pozycji. Znamy skuteczne sposoby, by oderwać dzieci od życia w sieci.

Nie zabieraj telefonu

Na początek pierwsza dobra rada: zabranie telefonu nie działa. Groźba zabrania telefonu też nie jest specjalnie skuteczna. Jeśli widzicie, że Wasze dziecko za dużo czasu spędza online i zaczyna mieć problem, który Waszym zdaniem wygląda na uzależnienie od sieci, musicie się zaangażować.

– Zanim podejmiemy jakiekolwiek kroki, najpierw powinniśmy się przyjrzeć, funkcjonowaniu naszego dziecka: jak wygląda jego rytm dnia, jak spędza czas w domu. Warto zwrócić uwagę, czy ma przyjaciół, znajomych i czy spotyka się z nimi offline – radzi Marta Witkowska, ekspertka Akademii NASK i autorska poradnika „FOMO i nadużywanie nowych technologii”. – Znaczna ilość czasu spędzanego w sieci nie zawsze musi świadczyć o tym, że dziecko ma problem z nadużywaniem internetu – dodaje.

Kolejny krok to odpowiedni dobór momentu do rozmowy. Rozmowa „na gorąco”, pod wpływem chwili i w emocjach nie przyniesie takiego skutku, na jakim nam zależy. Wybierzcie możliwie najbardziej neutralny moment, taki w którym nikt Wam nie będzie przeszkadzał.

Potraktujcie tę sprawę poważnie i przygotujcie się do rozmowy. Zbierzcie wszystkie argumenty i obserwacje na temat tego, w jaki sposób dziecko używa komputera czy smartfonu. W rozmowie odwołajcie się do konkretnych sytuacji i zachowań, które budzą Wasz niepokój lub sprzeciw.

Ważne! Wysłuchajcie argumentów dziecka. Pokażcie, że jesteście w stanie zrozumieć jego punkt widzenia, ale jednocześnie nie traćcie z oczu tego, że Waszym zadaniem w tej sytuacji jest pomóc mu w wypracowaniu zdrowszych nawyków.

Podeprzyj autorytet

– Przygotowując się do rozmowy z dzieckiem – szczególnie nastolatkiem – warto zebrać opinie specjalistów zajmujących się tematem, wyniki badań, tak aby móc podeprzeć rodzicielski autorytet sprawdzonymi faktami – radzi Marta Witkowska. – Wspólnie zidentyfikujmy też emocje. Przyjrzyjmy się sytuacjom, w których dziecko traci kontrolę nad używaniem internetu, graniem w gry lub przeglądaniem mediów społecznościowych – dodaje ekspertka.

Jeśli uda Wam się spokojnie porozmawiać, następnym krokiem powinno być ustalenie zasad korzystania z internetu. Nowa sytuacja wymaga nowych reguł.

Ważne są nowe reguły, zasady i granice

W przypadku młodszych dzieci – pamiętajcie, aby dostęp do internetu lub gier nie funkcjonował jako nagroda, np. za posprzątanie pokoju. Analogicznie – odcinanie dziecka od internetu nie powinno być również karą. Jeśli wpadniecie w tę pułapkę, ryzykujecie że smartfon czy komputer stanie się najbardziej atrakcyjną rozrywką i potrzeba korzystania z sieci będzie stale rosnąć.

Zamiast zabraniać, warto skoncentrować się na ustaleniu takiego sposobu używania internetu i gier, aby równowaga pomiędzy światem online i offline była zachowana. To ważne zarówno dla małych dzieci, jak i dla nastolatków.

– Nie tylko maluchy wzorują się rodzicach. Nastolatki też potrzebują wsparcia dorosłych. Dlatego nowe zasady powinny obowiązywać wszystkich, także dorosłych. To pomoże dzieciom zmienić nawyki – mówi Marta Witkowska z Akademii NASK.

Warto pomyśleć też o ustaleniu stref wolnych od komórki. To może być np. stół podczas posiłków. Kolejne rozwiązanie to umówienie się na konkretny czas w ciągu dnia bez nowych technologii (odkładanie komórki godzinę przed snem, spędzanie tylko godziny przed ekranem bez przerwy, itp.)

Ważne! Te zasady powinny być przestrzegane przez wszystkich domowników.

Pokaż alternatywę

Jeśli komputer i internet do tej pory były dla dziecka jedyną przyjemnością i odskocznia, pomóżcie mu poszukać innych aktywności. Trudno oczekiwać, że samo to zrobi.

– Mnogość bodźców, jakie oferuje wirtualny świat jest bardzo stymulująca dla mózgu, nie jest więc łatwo oderwać się od tak satysfakcjonującej i angażującej rozrywki. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice zaoferowali swoją pomoc w wyszukiwaniu i zorganizowaniu alternatywnych zajęć – mówi Marta Witkowska. – Przygotujmy nie tylko dziecko, ale i samych siebie, że na początku mogą nie być wystraczająco atrakcyjne i zajmujące. Ograniczenie nowych technologii zajmie trochę czasu – dodaje ekspertka.

Więcej porad można znaleźć w poradniku „FOMO i nadużywanie nowych technologii”, który wydaliśmy w ramach naszej kampanii „Nie zagub dziecka w sieci”.

Już dziś zapraszamy wszystkich rodziców na kolejny webinar, który poprowadzi ambasador naszej kampanii – dziennikarz Tomasz Rożek. Tym razem będziemy rozmawiać właśnie o tym, jak radzić sobie w sytuacji, kiedy nasze dzieci nadużywają internetu.

Spotkanie online, w którym udział wezmą Anna Borkowska, ekspertka Akademii NASK i Justyna Jasiewicz – dyrektor w Departamencie Społeczeństwa Informacyjnego w Ministerstwie Cyfryzacji odbędzie się dokładnie za tydzień – w czwartek 16 lipca o godz. 20.00 na You Tube kanału Nauka. To lubię. Bądźcie z nami!

O projekcie:

Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych”realizowany jest przez Ministerstwo Cyfryzacji we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym NASK. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje pięć obszarów: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci, programowanie i cyfrowa przyszłość.

Źródło: Ministerstwo Cyfryzacji



Internet to nauka, rozrywka, codzienne wsparcie dla wielu z nas. Dotyczy to zarówno dorosłych, jak i dzieci. Im więcej czasu spędzamy online, tym większa jednak szansa, że możemy trafić na nieodpowiednie treści lub paść ofiarą cyberprzestępców. Sprawdź, jakie zagrożenia możemy spotkać w sieci i jak im się nie dać!

W sieci łatwo stracić czujność, zwłaszcza młodszym, którzy w zasadzie od urodzenia mają styczność z internetem. Poruszają się po nim bardzo sprawnie, ale nie powinno to nas – dorosłych – zwalniać z obowiązku towarzyszenia dziecku w stawianiu pierwszych kroków w sieci i bycia dla niego przewodnikiem, także później.

Kampania – Nie zagub dziecka w sieci!

Jak to zrobić? Zacznij od edukacji! Tak, tak, aby rozmawiać z dzieckiem o zagrożeniach w sieci powinniście jak najwięcej się o nich dowiedzieć.

I tu spieszymy z pomocą! Przedstawiamy pięć najczęstszych zagrożeń, z którymi Wasze dziecko może się zetknąć w internecie. Aby było łatwiej pomaga nam w tym Tomasz Rożek – ambasador naszej kampanii „Nie zagub dziecka w sieci”. To on wyjaśni Wam trudne pojęcia związane z zagrożeniami internetowymi. Poznaj je, aby wiedzieć, jak skutecznie chronić siebie i bliskich. Zaczynamy!

Cyberprzemoc

To zjawisko, które często dzieje się poza wzrokiem rodziców, w miejscach, gdzie ich nie ma. Może dotknąć każdego. Badania NASK pokazują, że niemal co dziesiąte dziecko jest dręczone w sieci. Ich rodzice często nawet o tym nie wiedzą.

Patostreamy

Kontakt z negatywnymi informacjami, których młody człowiek nie potrafi odpowiednio zinterpretować i którym bezgranicznie wierzy, nie pozostają bez wpływu na jego zachowanie i jego obraz rzeczywistości. Jeszcze kilka lat temu nikt nie mówił o fake newsach, patostreamach, czy internetowych challengeach. To dowód na to jak dynamicznie zmienia się nie tylko sam internet, ale i sposoby korzystania z sieci.

Dwa miesiące – tyle czasu w skali roku spędzają w sieci typowe nastolatki. Niektóre więcej, bo aż cztery miesiące. FOMO może dotknąć jednak nie tylko młodzież. Nie wiesz co to jest? Pisaliśmy o tym tutaj.

Sharenting

Aż 40% rodziców dzieli się w internecie zdjęciami i filmami, na których są ich dzieci. Rocznie wrzucamy do sieci średnio 72 zdjęcia i 24 filmy ze swoimi pociechami. Ty też uprawiasz sharenting?

Sexting

42% polskich nastolatków w wieku 15-18 lat otrzymało kiedyś od innej osoby intymne materiały, a 13% wysłało swoje nagie zdjęcia lub filmy innym – to wyniki badań NASK. Zastanawialiście się kiedyś, czy Waszych dzieci na pewno nie ma w tej grupie?

Tutaj posłuchaj o obejrzyj krótkie materiały wideo Tomasza Rożka

Nie daj się!

Warto stosować kilka prostych zasad, aby już od najmłodszych lat chronić dziecko i dawać dobry przykład, jak korzystać z internetu. Oto one:

  • Po pierwsze: rozmawiaj dzieckiem o zagrożeniach w internecie i tłumacz, jak się przed nimi uchronić.
  • Po drugie: przygotuj odpowiednio sprzęt, stosuj kontrolę rodzicielską, sprawdzaj, czy gry komputerowe są przystosowane do wieku Twojego dziecka.
  • Po trzecie: reaguj na niebezpieczne sytuacje, wyjaśniaj je z dzieckiem, a w razie konieczności powiadom odpowiednie służby.

Tutaj więcej materiałów i badań oraz raportów Akademii NASK

Koniecznie przeczytaj nasze poradniki, gdzie znajdziesz wiele informacji o zagrożeniach oraz o tym, jak sobie z nimi radzić.

Obejrzyj także webinar o bezpieczeństwie dziecka w sieci, w którym wzięli udział Tomasz Rożek i psycholog z Akademii NASK – Anna Borkowska.

Więcej informacji na gov.pl/niezagubdzieckawsieci 

Źródło: Ministerstwo Cyfryzacji



Praca – w internecie. Szkoła – zdalnie. Spotkanie z przyjaciółmi – najbezpieczniej online. Rozrywka – przed komputerem. Tak dla większości z nas wyglądają ostatnie tygodnie. Chcecie odpocząć? Poznajcie JOMO.

Na początek – krótkie wyjaśnienie: Kochamy internet, nie wyobrażamy sobie bez niego życia i nie zamierzamy Was zniechęcać do korzystania z bogactw sieci. Co więcej, nadal będziemy Was zachęcać do działania online. Zdajemy sobie jednak sprawę, że ostatnie dni mogły sprawić, że macie ochotę się odłączyć. Słusznie! Podpowiemy Wam, jak to zrobić.

Ty i Twoje FOMO

Na początek jednak szybki test:

  • Podczas rodzinnego obiadu czy rozmowy z dzieckiem nie jesteście w stanie się powstrzymać i nieustannie sprawdzacie wiadomości, maile, informacje w mediach społecznościowych lub na portalach internetowych?
  • To dla Was bardzo ważne, by dzielić się momentami, którymi chcecie się pochwalić – regularnie więc zamieszczacie w sieci zdjęcia, posty lub relacje?
  • Czujecie niepokój, kiedy jesteście poza zasięgiem internetu i nie możecie sprawdzić, co też dzieje się w sieci? Chcecie być na bieżąco z tym, co publikują Wasi znajomi?

Jeśli w Waszym przypadku odpowiedzi brzmią TAK, to znaczy, że możecie (nie musicie) mieć FOMO (ang. Fear of Missing Out).

Co to takiego? – Najprościej rzecz ujmując, to lęk przed odłączeniem. To problem, który wbrew pozorom nie dotyczy tylko nastolatków, ale również wielu dorosłych – tłumaczy Marta Witkowska z Akademii NASK. – To niepokój, że ominie nas coś ważnego, kiedy jesteśmy offline. FOMO pojawiło się wraz z niezwykłym sukcesem mediów społecznościowych, które dają nam poczucie stałej obecności w życiu naszych przyjaciół i znajomych, ciągłego trzymania ręki na pulsie bieżących wydarzeń – dodaje ekspertka.

FOMO może się łączyć z fonoholizmem, czyli nałogowym wręcz korzystaniem z telefonu. Co z tym zrobić? Jest na to rada.

Jest recepta

– Po pierwsze – warto zacząć od spokojnego zastanowienie się, co tak właściwie przeraża nas w chwilowym odcięciu od świata online. Przyczyna po pewnym czasie może okazać się naprawdę błaha – radzi Marta Witkowskaz Akademii NASK. – Po drugie – starajmy się rozróżniać niezbędne i potrzebne informacje od tak zwanych „rozpraszaczy uwagi”, czyli przyciągających nagłówków i sensacyjnych nowinek czy newsów – dodaje ekspertka.   

Aby ograniczyć czas spędzany przed ekranem komputera lub smartfona, warto też wyrabiać w sobie zdrowe nawyki. Zacznijcie od drobnych zmian – odkładania telefonu podczas spotkań z domownikami, wyłączenia powiadomień – tak, aby nie odrywały Was od aktualnie wykonywanych czynności. Odkładajcie telefon przed snem, a przynajmniej nie zasypiajcie ze smartfonem (tak, naprawdę wiele osób to robi).

Co jeszcze możecie zrobić? Ustalcie priorytety. Spróbujcie ocenić, ile czasu i uwagi powinniście poświęcić na każdy z nich. Zaplanujcie przerwy i czas wolny. To zadanie jest zazwyczaj dużym wyzwaniem dla nastolatków, ale i dorośli nie zawsze sobie z nim radzą.

I kolejna dobra rada: jedna rzecz naraz!

Wielozadaniowość, czyli multitasking, zazwyczaj wywołuje pozytywne skojarzenia. Uważamy, że robiąc kilka rzeczy jednocześnie jesteśmy bardziej wydajni i mamy podzielną uwagę. Nic bardziej mylnego.

– Często podziwiamy osoby potrafiące robić kilka rzeczy naraz, ale nie wiemy, że za tą umiejętność płacą wysoką cenę. Psychologowie od lat prowadzą badania nad naszymi granicami percepcyjnymi w umiejętności radzenia sobie z kilkoma czynnościami w tym samym czasie – mówi Marta Witkowska z Akademii NASK. – Badacze podkreślają, że w takich sytuacjach trudniej nam utrzymać uwagę na zadaniach i wyłowić to, co w danym momencie jest najważniejsze. Spowalnia nas bowiem natłok nieistotnych informacji. W efekcie – coraz mniej zapamiętujemy – dodaje ekspertka.

Poznaj JOMO

Co jeszcze możecie zrobić? Co powiecie, aby w kontrze na lęk przed odłączeniem postawić na radość z bycia offline? To tzw. JOMO (ang. Joy of Missing Out). To radość z wyłączenia się, pomijania nieustannie napływających komunikatów, rezygnacji z ciągłego śledzenia znajomych.

Warto poszukać alternatywy, która będzie przyjemną odskocznią. Liczba bodźców, które oferuje nam wirtualny świat jest bardzo stymulująca dla mózgu, szczególnie młodych ludzi. Dlatego mamy często problem z oderwaniem się od tego, co znajdziemy w internecie. W związku z tym poświęćcie chwilę czasu, aby znaleźć i zorganizować sobie dodatkowe zajęcia. To może być codzienna rodzinna runda gier planszowych czy wspólne gotowanie. Świetnym antidotum jest też po prostu dobra książka.

To oczywiste, że ograniczenie nowych technologii zajmie trochę czasu. Zwłaszcza, że obecnie często nie mamy wyjścia i musimy z nich korzystać. Tym bardziej doceniajmy więc chwile, kiedy mamy szansę pożyć prawdziwym życiem.

Jeśli jesteście rodzicami i macie problem z tym, że Wasze dziecko nadużywa nowych technologii, sięgnijcie po nasz poradnik „FOMO i nadużywanie nowych technologii”. Koniecznie odwiedźcie też naszą stronę www.gov.pl/niezagubdzieckawsieci, gdzie znajdziecie praktyczne porady, jak mądrze towarzyszyć dziecku w internecie.

O projekcie

Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych” realizowany jest przez Ministerstwo Cyfryzacji we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym NASK. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje cztery obszary: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci i programowanie.

Źródło: Ministerstwo Cyfryzacji



W okresie od dnia 25.03.2020 r. do dnia 10.04.2020 r. na obszarze kraju ogranicza się funkcjonowanie jednostek systemu oświaty.

Mowa tutaj o rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493 ze zm.

Na podstawie art. 30c ustawy Prawo oświatowe, (w przypadku, o którym mowa w art. 30b, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów niniejszej ustawy, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek),

– zarządza się, co następuje:

a/ W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 dyrektor jednostki systemu oświaty odpowiada za organizację realizacji zadań tej jednostki z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu realizacji tych zadań, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 30b u.P.o., zwanego dalej „innym sposobem kształcenia”, w szczególności:

1) przekazuje uczniom, rodzicom i nauczycielom informację o sposobie i trybie realizacji zadań tej jednostki w okresie czasowego ograniczenia jej funkcjonowania;

2) koordynuje współpracę nauczycieli z uczniami lub rodzicami, uwzględniając potrzeby edukacyjne i możliwości psychofizyczne dzieci i uczniów, w tym dzieci i uczniów objętych kształceniem specjalnym, dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju lub uczęszczających na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze;

3) ustala, we współpracy z nauczycielami, tygodniowy zakres treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas (semestrów) oraz na zajęciach realizowanych w formach pozaszkolnych, uwzględniając w szczególności:

a) równomierne obciążenie uczniów w poszczególnych dniach tygodnia,

b) zróżnicowanie zajęć w każdym dniu,

c) możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia,

d) łączenie przemienne kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,

e) ograniczenia wynikające ze specyfiki zajęć;

4) ustala, we współpracy z nauczycielami, sposób monitorowania postępów uczniów oraz sposób weryfikacji wiedzy i umiejętności uczniów, w tym również informowania uczniów lub rodziców o postępach ucznia w nauce, a także uzyskanych przez niego ocenach;

5) ustala warunki i sposób przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunki i sposób ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, o których mowa w rozdziale 3a ustawy o systemie oświaty, a także warunki i sposób zaliczania zajęć realizowanych w formach pozaszkolnych;

6) ustala warunki, sposób oraz terminy przeprowadzania egzaminów dyplomowych, o których mowa w rozdziale 3a u.s.o. – w szkołach artystycznych, w których są przeprowadzane te egzaminy;

7) ustala sposób dokumentowania realizacji zadań jednostki systemu oświaty;

8) wskazuje, we współpracy z nauczycielami, źródła i materiały niezbędne do realizacji zajęć, w tym materiały w postaci elektronicznej, z których uczniowie lub rodzice mogą korzystać;

9) zapewnia każdemu uczniowi lub rodzicom możliwość konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia oraz przekazuje im informację o formie i terminach tych konsultacji;

10) ustala z nauczycielami potrzebę modyfikacji odpowiednio zestawu programów wychowania przedszkolnego i szkolnego zestawu programów nauczania.

b/ Zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość mogą być realizowane w szczególności z wykorzystaniem materiałów i funkcjonalności Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania pod adresem epodreczniki.pl, itd.

Rozporządzenie obowiązuje od 25.03.2020 r.

Uzasadnienie:

Rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 30c u.P.o., wprowadzonego art. 28 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2020 poz. 374).

Na podstawie art. 30c u.P.o. Minister Edukacji Narodowej może, w drodze rozporządzenia, wyłączyć stosowanie niektórych przepisów u.P.o., ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek.

Wobec wzrastającej liczby  zachorowań  wywołanych rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Minister Edukacji Narodowej zdecydował o podjęciu działań profilaktycznych, zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa wśród dzieci i młodzieży.

Przepisami rozporządzenia z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania  jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19  (Dz.U. 2020 poz. 410) Minister Edukacji Narodowej zdecydował o  ograniczeniu  – w terminie od 12 do 25 marca 2020 r. – działalności niektórych jednostek systemu oświaty.

Ograniczenie dotyczy: przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół wszystkich typów, placówek oświatowo-wychowawczych, placówek kształcenia ustawicznego oraz centrów kształcenia zawodowego, placówek artystycznych, placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania i kolegiów pracowników służb społecznych.

Jednocześnie od 14 marca 2020 r. do odwołania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego związany z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.

Wobec braku możliwości określenia do jakiego momentu konieczne będzie utrzymanie ograniczeń w funkcjonowaniu szkół i placówek niezbędne jest przygotowanie rozwiązań umożliwiających szkołom i placówkom pracę w zmienionych warunkach kształcenia, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

W rozporządzeniu zaproponowano rozwiązania, które umożliwią realizację procesu kształcenia w zmienionych warunkach organizacyjnych:

Określono zadania dyrektora szkoły związane z organizowaniem kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub w inny sposób uzgodniony z organem prowadzącym (§ 1).

Dyrektora szkoły zobowiązano do:

1) przekazania  uczniom, rodzicom i nauczycielom informacji o sposobie i trybie realizacji zadań szkoły/placówki  w okresie czasowego ograniczenia jej funkcjonowania,

2) koordynowania  współpracy nauczycieli z uczniami lub rodzicami,

3) ustalenia, we współpracy z nauczycielami, tygodniowego zakresu treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas (semestrów) oraz na zajęciach realizowanych w formach pozaszkolnych,

4) ustalenia, we współpracy z nauczycielami, sposobu  monitorowania postępów uczniów oraz sposobu  weryfikacji wiedzy i umiejętności uczniów, w tym również informowania uczniów lub rodziców o postępach ucznia w nauce, a także uzyskanych przez niego ocenach;

5) ustalenia warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu  ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, o których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także warunków i sposobu  zaliczania zajęć realizowanych w formach pozaszkolnych;

6)  ustalenia warunków, sposobu i terminu przeprowadzania egzaminów dyplomowych w szkołach artystycznych, w których przeprowadzane są te egzaminy,

7) ustalenia sposobu  dokumentowania realizacji zadań jednostki systemu oświaty;

8) wskazania, we współpracy z nauczycielami, źródeł  i materiałów niezbędnych  do realizacji zajęć, w tym materiałów w postaci elektronicznej, z których uczniowie lub rodzice mogą korzystać;

9) zapewnienia każdemu uczniowi lub rodzicom możliwość konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia oraz przekazania im informacji o formie i terminach tych konsultacji;

10) ustalenia z nauczycielami potrzeby modyfikacji odpowiednio zestawu programów wychowania przedszkolnego i szkolnego zestawu programów nauczania.

Dyrektor szkoły organizujący pracę zdalną uczniów musi uwzględnić zasady bezpiecznego i higienicznego korzystania przez uczniów z urządzeń umożliwiających komunikację elektroniczną. Dzienny rozkład zajęć uczniów oraz dobór narzędzi pracy zdalnej powinny uwzględniać możliwości psychofizyczne ucznia, jego wiek i etap edukacyjny oraz zalecenia medyczne odnoszące się do  czasu korzystania z urządzeń umożliwiających pracę zdalną. W  szczególności uwzględnić należy:

1) równomierne obciążenie uczniów w poszczególnych dniach tygodnia,

2) zróżnicowanie zajęć w każdym dniu,

3)   możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku  umysłowego w ciągu dnia,

4) łączenie przemienne kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,

5) ograniczenia wynikające ze specyfiki zajęć. Wskazano obowiązki organu nadzoru pedagogicznego w zakresie nadzoru nad tym kształceniem (§ 6 ust.1) oraz organu prowadzącego w zakresie wspomagania szkół w realizacji tego zadania (§ 6 ust. 2).

Kształcenie z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość będzie możliwe zarówno w zakresie kształcenia ogólnego, jak i zawodowego.

Zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego będą prowadzone w sposób zdalny przede wszystkim w zakresie teoretycznych przedmiotów zawodowych, a w ograniczonym stopniu również w zakresie zajęć praktycznych – wyłącznie wtedy, gdy z programu nauczania danego zawodu wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Ponadto szkoły te mogą zmodyfikować program nauczania zawodu w taki sposób, że część kształcenia niemożliwa do realizacji z wykorzystaniem tych metod i technik może być zrealizowana w klasach (semestrach) programowo wyższych w następnych latach szkolnych, a część kształcenia przewidzianego do realizacji w klasach (semestrach) programowo wyższych, może być zrealizowana w roku szkolnym 2019/2020 z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Praktyki zawodowe realizowane przez uczniów technikum i szkoły policealnej zaplanowane w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, powinny zostać zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020.

W przypadku uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca bieżącego roku szkolnego lub w klasach programowo wyższych. Obecnie uczniowie mogą realizować z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.

W związku z czasowym ograniczeniem funkcjonowania jednostek systemu oświaty, pracodawcom, którzy zawarli z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, okres czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, w którym uczniowie ci nie uczęszczali na zajęcia praktyczne, wlicza się do okresu, za który przysługuje dofinansowanie, o którym mowa w art. 122 ust. 2 pkt 1 u.P.o.

Wszystkie formy kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, w tym również zajęcia realizowane dotychczas w formie turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, mogą być realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, z tym że kształcenie praktyczne niemożliwe do zrealizowania w ten sposób, uzupełnia się po zakończeniu czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Przepisy § 7 rozporządzenia określają zasady rozliczania czasu pracy nauczycieli przeznaczonego na realizowanie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia. Zajęcia te będą realizowane przez nauczycieli w ramach obowiązującego ich dotychczas tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz. Po przekroczeniu tego wymiaru zajęcia te będą mogły być realizowane w ramach godzin ponadwymiarowych. Zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia określa dyrektor jednostki systemu oświaty.

W projekcie rozporządzenia określając warunki organizowania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość uwzględniono kształcenie specjalne, zajęcia rewalidacyjno- wychowawcze i wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.

W realizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nauczyciele i specjaliści uwzględniają specjalne potrzeby edukacyjne uczniów, dostosowują sposoby i metody pracy do potrzeb i możliwości uczniów, w tym wynikające z indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych uczniów objętych kształceniem specjalnym.

W przypadku niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz niepełnosprawności intelektualnej w stopniu głębokim, nauczyciele przygotują dla rodziców informację o dostępnych materiałach i możliwych formach ich realizacji. Podobnie w przypadku dziecka objętego  zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju.

Aby wesprzeć realizację zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w rozporządzeniu proponuje się również wprowadzenie przepisu (§ 8) uprawniającego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do udostępnienia szkołom i placówkom narzędzia informatycznego (obecnie znajdującego się pod adresem epodreczniki.pl. Zgodnie z projektowanymi przepisami minister właściwy do spraw oświaty i wychowania będzie mógł zlecić realizację tego zadania lub jego części jednostce organizacyjnej jemu podległej albo przez niego nadzorowanej.

Narzędzie informatyczne oraz zamieszczone na nim elektroniczne materiały edukacyjne są publiczne, a korzystanie z nich jest powszechne i bezpłatne dla szkół, placówek, uczniów, nauczycieli i rodziców.

Dyrektor szkoły lub placówki, który zdecyduje się na wykorzystanie narzędzia informatycznego w celu zorganizowania procesu dydaktycznego w szkole lub placówce będzie miał możliwość utworzenia kont dla uczniów i nauczycieli szkoły lub placówki, w tym celu będzie mógł przetwarzać dane ucznia i nauczycieli szkoły lub placówki. W celu usprawnienia i uporządkowania korzystania z narzędzia informatycznego w procesie przetwarzania danych dyrektor szkoły lub placówki będzie mógł skorzystać z Systemu Informacji Oświatowej (administratorem bazy danych SIO jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania) w zakresie, o którym mowa w projektowanym § 9.

W projekcie określono również okres, do kiedy zgromadzone w bazie wspomnianego narzędzia informatycznego dane, dotyczące uczniów i nauczycieli, mają być przechowywane.

Takie rozwiązanie informatyczne pozwoli zapewnić każdemu uczniowi i nauczycielowi warunki niezbędne do realizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Możliwość korzystania z narzędzia informatycznego na takich samych zasadach będą miały zarówno szkoły i placówki publiczne, jaki i niepubliczne. W projekcie rozporządzenia zaproponowano wyłączenia lub ograniczenia stosowania następujących przepisów prawa:

Zgodnie z przepisami art. 26 ust. 2 i art. 41 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, udzielenie dotacji niepublicznym szkołom dla dorosłych, szkołom policealnym oraz niepublicznym szkołom artystycznym o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych realizującym wyłącznie kształcenie artystyczne, jest uzależnione od obecności uczniów na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych w danym miesiącu. Przepisy § 10 zawieszają stosowanie przepisów określających powyższe zasady.  Niepubliczne szkoły dla dorosłych, szkoły policealne oraz ww. niepubliczne szkoły artystyczne już za miesiąc marzec otrzymają dotację niezależnie od  uzyskania przez ich uczniów 50% frekwencji na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych i poświadczenia jej na listach obecności własnoręcznym podpisem.

Wyłączono stosowanie przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny,  zawarte w  rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 1534),  rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 373), rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 843, z późn.zm.), a także rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 24 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz.U. poz. 1258 z późn. zm.) i rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz.U. poz.1674).

Do kompetencji dyrektora szkoły będzie należało  ustalenie warunków i sposobu w jaki – w zależności od posiadanych możliwości – zostaną zrealizowane  te zadania.

Rozporządzenie będzie miało zastosowanie również wobec szkół i placówek, w których czasowo ograniczono funkcjonowanie lub zawieszono zajęcia na podstawie innych przepisów niż wydane na podstawie art. 30b u.P.o., tj. np. na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69, z późn.zm.)

Rozporządzenie weszło w życie z dniem 25.03.2020 r. Przewidywany termin wejścia w życie rozporządzenia nie narusza zasad demokratycznego państwa prawnego i jest uzasadniony ważnym interesem państwa.

Projekt nie jest sprzeczny  z prawem Unii Europejskiej.  Projekt nie zawiera przepisów technicznych wymagających notyfikacji w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz.U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597) oraz nie podlega notyfikacji na zasadach przewidzianych w tym rozporządzeniu.

Projekt rozporządzenia nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, celem uzyskania opinii, dokonania konsultacji albo uzgodnienia.

Odnosząc się do § 12 pkt 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U. z 2016 r. poz. 283), należy stwierdzić, że rozporządzenie uwzględnia regulacje, w stosunku do których nie ma możliwości, aby mogły być podjęte za pomocą alternatywnych środków.

Źródło: men.gov.pl

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493 z późn. zm.
  2. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.
  3. Ustawa z dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – Dz.U z 2020 r. poz. 374.

oprac. \m/ \mos/



Nowe przepisy będą obowiązywały od 25.03.2020 r. do 10.04.2020 r. z opcją przedłużenia

Prezentujemy poniżej pełną garść niezbędnych przepisów i rozwiązań prawnych.

Interwencja rządu: Zmieniliśmy przepisy, dzięki którym możliwe jest prowadzenie kształcenia na odległość w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Określiliśmy zasady prowadzenia nauczania na odległość i stworzyliśmy możliwość oceniania i klasyfikowania uczniów.

Rozporządzenie to stanowi wykonanie przepisu art. 30c Prawa oświatowego, zgodnie z którym w przypadku zawieszenia zajęć minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów Prawa oświatowego, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b u.P.o., w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek.

– Czas, w którym jesteśmy, który wymaga interwencji rządu i innych władz, wymaga od nas wszystkich pełnej mobilizacji i współpracy. Rodziców proszę o wyrozumiałość i cierpliwość. Zdaję sobie sprawę z tego, ile trudu wkładają oni w wychowywanie i edukację swoich dzieci, szczególnie teraz, kiedy wielu z nich łączy swoją pracę zawodową ze wsparciem dzieci w zdalnej nauce – podkreślił Minister Edukacji Narodowej. – Apeluję i proszę dyrektorów szkół oraz nauczycieli o zwrócenie szczególnej uwagi na równomierne obciążenie ucznia zajęciami w danym dniu, a także uwzględnienie możliwości psychofizycznych dzieci. Proszę wszystkie organy prowadzące i samorządy o okazanie niezbędnego wsparcia materialnego i organizacyjnego. Nauka na odległość jest dziś koniecznością i stanowi dla nas wszystkich wyzwanie. Dziękuję za dotychczasowe wysiłki i aktywność – powiedział minister Dariusz Piontkowski.

Jak ma wyglądać kształcenie na odległość? Interwencja dyrekcji

W czasie ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych związanego z zagrożeniem epidemiologicznym nauka jest realizowana na odległość.

W sytuacji, gdy wystąpią trudności w organizacji zajęć, dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem prowadzącym, powinien określić inny sposób ich realizowania. O wybranym sposobie musi także poinformować kuratora oświaty.

Za organizację kształcenia na odległość odpowiada dyrektor szkoły. Jest on zobowiązany do tego, aby powiadomić rodziców, w jaki sposób będzie zorganizowana nauka. Nauczyciele mają możliwość weryfikacji dotychczas stosowanego programu nauczania tak, by dostosować go do wybranej metody kształcenia na odległość.

Bezpieczeństwo uczniów i ich możliwości psychofizyczne priorytetem

Dyrektor musi również ustalić z nauczycielami tygodniowy zakres materiału dla poszczególnych klas, uwzględniając m.in.: równomierne obciążenie ucznia zajęciami w danym dniu, zróżnicowanie tych zajęć czy możliwości psychofizyczne ucznia. Dyrektor ma też określić formy kontaktu czy konsultacji nauczyciela z rodzicami i uczniami.

Organizując uczniom kształcenie na odległość dyrektor musi pamiętać o uwzględnieniu zasady bezpiecznego korzystania przez uczniów z urządzeń umożliwiających komunikację elektroniczną. Oznacza to, że dobór narzędzi przy tej formie kształcenia powinien uwzględniać aktualne zalecenia medyczne odnośnie czasu korzystania z urządzeń (komputer, telewizor, telefon) i ich dostępności w domu, wiek i etap rozwoju uczniów, a także sytuację rodzinną uczniów.

Sposoby realizowania kształcenia na odległość

Nauka prowadzona na odległość może być realizowana z wykorzystaniem materiałów udostępnionych przez nauczyciela, w szczególności tych rekomendowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (zwłaszcza platforma edukacyjna epodreczniki.pl), Centralnej i Okręgowych Komisji Egzaminacyjnej, a także emitowanych w pasmach edukacyjnych programów Telewizji Publicznej i Polskiego Radia.

W przypadku przedszkoli i uczniów klas I-III szkoły podstawowej nauczyciel ma obowiązek poinformowania rodziców o dostępnych materiałach, a także możliwych sposobach i formach ich realizacji przez dziecko w domu.

Bezpłatna platforma z materiałami edukacyjnymi

Platforma epodreczniki.pl to narzędzie informatyczne, na którym są umieszczone bezpłatne materiały edukacyjne. Zachęcamy uczniów, rodziców i nauczycieli do odkrywania znajdujących się tam zasobów i ich szerokiego wykorzystywania.

Wszystkie treści dostępne są przez przeglądarkę internetową i nie wymagają instalacji ani dodatkowego oprogramowania. Dodatkowo na platformie udostępniony jest moduł do śledzenia postępów w nauce dla zalogowanych użytkowników, czyli wszystkich uczniów i nauczycieli, którzy stworzą konto na platformie.

Dyrektor szkoły lub placówki, który zdecyduje się na korzystanie z platformy może utworzyć na niej konta dla uczniów i nauczycieli. Przepisy pozwalają na przetwarzanie danych uczniów i nauczycieli szkoły lub placówki w celu utworzenia kont. Aby usprawnić korzystanie z platformy dyrektor wykorzysta do tego celu System Informacji Oświatowej.

Ocenianie pracy ucznia

Dyrektor szkoły ma obowiązek ustalić w uzgodnieniu z nauczycielami w jaki sposób będzie monitorowana i sprawdzana wiedza ucznia oraz postępy w nauce.

Kształcenie na odległość z przedmiotów zawodowych

Zajęcia w ramach kształcenia zawodowego będą prowadzone przede wszystkim w zakresie teoretycznych przedmiotów zawodowych oraz w ograniczonym stopniu  również w zakresie zajęć praktycznych wyłącznie wtedy, gdy z programu nauczania danego zawodu wynika taka możliwość.

Dostosowanie programu nauczania zawodu

Wprowadziliśmy zapisy, które pozwalają na modyfikację programu nauczania zawodu, w taki sposób, aby część niemożliwa do zrealizowania podczas nauki zdalnej, mogła być realizowana w kolejnych latach nauki, a część zajęć przewidzianych do realizacji na kolejne lata była zrealizowana zdalnie w tym roku szkolnym.

Uelastyczniamy zasady organizacji praktyk zawodowych oraz przygotowania zawodowego młodocianych

Uczniowie technikum i szkoły policealnej będą mieli możliwość realizacji praktyk zawodowych do końca roku szkolnego 2019/2020.

Młodociani pracownicy z branżowych szkół I stopnia będą mogli, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizować zajęcia praktyczne do końca bieżącego roku szkolnego albo w następnych latach szkolnych. Pracodawcy nie utracą dofinansowania kosztów kształcenia.

Organizacja kształcenia ustawicznego

Wszystkie formy kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, w tym również zajęcia realizowane dotychczas w formie turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, mogą być realizowane na odległość. Natomiast kształcenie praktyczne na kursach niemożliwe do zrealizowania w takiej formie, będzie można uzupełnić, gdy ustaną utrudnienia.

Dbamy o organizację zajęć w kształceniu specjalnym

Dajemy również możliwość prowadzenia zdalnie kształcenia specjalnego. Nauczyciele i specjaliści, realizując naukę na odległość, zobowiązani są do dostosowania sposobów oraz metod pracy do potrzeb i możliwości uczniów, w tym wynikających z indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych.

W przypadku niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz niepełnosprawności intelektualnej w stopniu głębokim, nauczyciele zostaną zobowiązani do informowania rodziców o dostępnych materiałach i możliwych formach ich realizacji w celu wsparcia dziecka/ucznia/uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Podobnie w przypadku dziecka objętego zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju.

Praca nauczycieli

W okresie czasowego zawieszenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych ograniczony jest obowiązek świadczenia pracy przez nauczycieli na terenie szkoły, z wyłączeniem przypadków gdy jest to niezbędne do realizowania zajęć z uczniami zdalnie lub w inny sposób, lub gdy jest to niezbędne dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły.

Zasady rozliczania w ramach czasu pracy nauczycieli zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia

Nauczyciele realizują zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia w ramach obowiązującego ich dotychczas tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz. Po przekroczeniu tego wymiaru zajęcia te będą mogły być realizowane w ramach godzin ponadwymiarowych.

Zadaniem dyrektora szkoły będzie określenie zasad zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia.

Nauczyciele realizujący zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia, otrzymują wynagrodzenie za pracę w składnikach i wysokości wynikających z ich uprawnień. Za zajęcia zrealizowane powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczyciel otrzymuje również wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe.

Jeżeli natomiast z przyczyny leżącej po stronie pracodawcy w określonym czasie niektórzy nauczyciele nie będą świadczyli pracy, zastosowanie ma art. 81 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania.

Zatem w okresie, w którym nauczyciele nie będą świadczyli pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, lecz będą pozostawali w gotowości do pracy, zachowują prawo do wynagrodzenia zasadniczego w wysokości wynikającej z ich osobistego zaszeregowania oraz dodatku funkcyjnego.

Pracownicy administracji i obsługi

Ograniczenie obowiązku świadczenia pracy na terenie przedszkola, szkoły lub placówki oświatowej dotyczy również pracowników administracji i obsługi, z wyjątkiem przypadków  gdy jest to niezbędne dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania tych jednostek.

O organizacji pracy tych pracowników decyduje dyrektor szkoły. Dyrektor szkoły może więc polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej, o ile oczywiście charakter zadań wykonywanych przez pracownika na to pozwala. Jeżeli będzie to niezbędne dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania jednostki może również polecić pracownikowi wykonanie określonych zadań na terenie jednostki.

Jeżeli natomiast z przyczyn leżących po stronie pracodawcy w określonym czasie pracownik administracji lub obsługi nie będzie świadczył pracy, pozostaje wówczas do dyspozycji dyrektora szkoły i jest w gotowości do wykonywania pracy. Ma wówczas zastosowanie przepis art. 81 § 1 K.p., który wskazuje, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. Wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

Źródło: men.gov.pl

Podstawa prawna

  1. Ustawa z dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – Dz.U z 2020 r. poz. 374.
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. z 2020 r. poz. 410.
  3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 492.
  4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493 ze zm.
  5. Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn. zm.
  6. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.

oprac. \m/ \mos/



Z dniem 25.03.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MEN w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Ten akt wykonawczy stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 30c ustawy Prawo oświatowe, wprowadzonego art. 28 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Na chwilę obecną nie ma możliwości określenia do jakiego momentu konieczne będzie utrzymanie ograniczeń w funkcjonowaniu szkół i placówek, wobec tego stało się niezbędne przygotowanie rozwiązań umożliwiających szkołom i placówkom pracę w zmienionych warunkach kształcenia, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W cyt. rozporządzeniu z dn. 20.03.2020 r., zaproponowano rozwiązania, które umożliwią realizację procesu kształcenia w zmienionych warunkach organizacyjnych. I tak, z treści …



Szef resortu edukacji był pytany m.in. o to, czy ministerstwo ma przygotowany plan B w razie wydłużenia okresu przerwy związanej z wirusem COVID-19. Według ministra Piontkowskiego przygotowania do tego, że przerwa w tradycyjnej formie nauki w szkole będzie dłuższa, cały czas trwają. Przygotowywani są do tego nie tylko nauczyciele, lecz także rodzice i uczniowie, bo zdalne nauczanie wymaga współpracy.

– Metody mogą być bardzo różne, trzeba wykorzystać nowoczesne formy komunikacji, którymi częściowo, na co dzień już się posługujemy, takimi jak poczta elektroniczna, dziennik elektroniczny, którym można przekazać informacje, ale także różnego rodzaju komunikatory, które pozwalają tworzyć grupy, które mogą wspólnie uczestniczyć w zajęciach, przekazywać filmy video, bądź korzystać z tych materiałów elektronicznych, które znajdują się na platformach edukacyjnych – powiedział Piontkowski.

Minister dodał, że wydłużenie przerwy jest prawdopodobne, ale ostatecznie realizowane będą aktualne wytyczne ministra zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego.

– Pan minister (zdrowia) choćby wczoraj przypominał, że ten szczyt zachorowań będzie za tydzień czy za dwa tygodnie, wydaje się oczywiste, że absurdem byłoby otwieranie szkół. To jest, więc kwestia czasu, kiedy wydamy kolejne rozporządzenie mówiące o tym, że wydłużamy okres zamknięcia placówek – dodał Piontkowski.

Według niego, istnieje prawdopodobieństwo tego, że szkoły będą zamknięte aż do Świąt Wielkanocnych (9-14 kwietnia).

Minister odniósł się także do pytania o terminy egzaminów ósmoklasisty i maturalnego.

– Tak jak rozmawialiśmy z dyrekcją Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, nawet taki okres wydłużenia przerwy w zajęciach w szkołach, tych standardowych jeszcze nie powodowałby potrzeby chociażby zmiany terminu egzaminów, a jeżeli wprowadzimy zdalne nauczanie na dużą skalę – tak jak zakładamy – to także prawdopodobnie nie będzie potrzeby zmiany terminów zakończenia zajęć szkolnych – powiedział szef MEN.

Egzamin ósmoklasisty – zgodnie z kalendarzem szkolnym – ma być przeprowadzony w dniach 21-23 kwietnia, a matury w dniach 4-22 maja.

Jak tłumaczył minister Piontkowski, jeśli przerwa w zajęciach skończyłaby się wraz z Wielkanocą, wówczas egzaminy mogłyby się odbyć według planu. W przypadku wydłużenia tego terminu, należałoby je przenieść. Ale do tego ministerstwo jest przygotowane: w specustawie są zapisy, dające ministrowi edukacji możliwość nowej organizacji roku szkolnego, ze względu na zdrowie, życie uczniów.

Minister pytany był również o możliwe wydłużenie roku szkolnego. Według niego, po to wprowadzane jest zdalne nauczanie, aby nie było potrzeby zmiany terminu zakończenia roku szkolnego.

– Mam nadzieję, że to wszystko zadziała i chociaż to będzie inny sposób realizacji podstawy programowej, to uda się ten materiał zrealizować i zajęcia zakończą się w końcu czerwca – podsumował.

Agata Pąchalska

Źródło: pap.pl



Dnia 17.03. br. szef resortu edukacji skierował do dyrektorów pismo związane z przygotowaniem szkół do zdalnego nauczania. Zwraca się w nim z prośbą o przeznaczenie najbliższych dwóch dni na działania przygotowawcze, w tym:

  • „sprawdzenie czy szkoła (…) ma kontakt za pośrednictwem internetu ze wszystkimi uczniami/słuchaczami, rodzicami i nauczycielami oraz czy posiada ich aktualne numery telefonów przygotowanie możliwości zdalnej realizacji programów nauczania np. z wykorzystaniem komunikatorów, grup społecznościowych, poczty elektronicznej, platform edukacyjnych, dziennika elektronicznego;
  • analizę możliwości zdalnej realizacji tygodniowego/semestralnego rozkładu zajęć dla poszczególnych klas i oddziałów z uwzględnieniem jego modyfikacji;
    uwzględnienie w pracy zdalnej różnych potrzeb edukacyjnych uczniów, w tym wynikających z niepełnosprawności;
  • przygotowanie możliwości zdalnego monitorowania i oceniania postępów uczniów, modyfikacji wewnątrzszkolnych systemów oceniania;
  • opracowanie informacji dla nauczycieli, uczniów, ich rodziców o kształceniu na odległość w szkole, z uwzględnieniem higieny pracy uczniów i nauczycieli oraz zasad bezpieczeństwa w sieci;
  • opracowanie informacji dla rodziców o tym: jak zorganizować dzieciom warunki do nauki w domu, jak motywować i wspierać dzieci do systematycznego uczenia się poza szkołą, a także jak zadbać o bezpieczeństwo w sieci.”

Dariusz Piontkowski zachęca do korzystania z materiałów i wskazówek do pracy zdalnej, dostępnych na stronach internetowych: m.in.: edpodreczniki.pl, cke.gov.pl, gov.pl/zdalnelekcje.

W najbliższych dniach ma wejść w życie rozporządzenie, które ureguluje organizację kształcenia wykorzystującego metody tzw. zdalnego nauczania.

Agata Pąchalska

Źródło: men.gov.pl