menu trigger  menu trigger

Czy ryczałt za noclegi jest kosztem uzyskania przychodu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2017 r. (data wpływu 28 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłacanych pracownikom ryczałtów za noclegi podczas zagranicznych podróży służbowych – jest prawidłowe.

CZYTAJ DALEJ

Szkolenia i rozliczanie czasu pracy

„Czasami czas szkolenia pracowników przekracza czas pracy – jak to rozliczyć? A co jeśli czas szkolenia i dojazdu na nie, nie przekracza czasu pracy, to pracownikowi można pozostały czas zastąpić urlopem, czy powinien wrócić do pracy na pozostałe godziny?”

Odpowiadając na pytanie Czytelnika stwierdzić należy, że kwestia szkoleń w obecnym stanie prawnym …

CZYTAJ DALEJ

Jak rozliczać oddelegowanie pracowników?

„Czy jest możliwe zatrudnienie opiekunek na 1/4 etatu w ten sposób, że np. przez 4 tygodnie są w Polsce i nie świadczą pracy wcale, a na 4 tygodnie jadą do Niemiec i pracują 4 godziny dziennie (bez sobót i niedziel)? Ze względu na specyfikę pracy, pracodawca zastosowałby 4-miesięczny okres rozliczeniowy. Nadgodziny wynikłe z pracy podczas oddelegowania byłyby w pierwszej kolejności rozliczane z nieprzepracowanymi godzinami z czasu pobytu w Polsce, a ewentualna nadwyżka byłaby opłacana zgodnie z Kodeksem pracy.”

W ocenie Autora …

CZYTAJ DALEJ

Przepisy ogólne o czasie pracy

Podstawowe definicje

Czas pracy – to, zgodnie z formułą wyrażoną w art. 128 § 1 k.p., czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Oznacza to, że w ramach czasu pracy mieści się zarówno okres faktycznego wykonywania pracy, jak i okres pozostawania w gotowości do świadczenia pracy, podczas którego pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy. Należy podkreślić, że wyrażenie „pozostaje w dyspozycji pracodawcy” powinno być rozumiane jako pełna, rzeczywista gotowość pracownika do świadczenia pracy określonego rodzaju i na wyznaczonym przez pracodawcę stanowisku; decyzję dotyczącą oceny zdolności pracownika do wykonywania pracy, o której mowa, podejmuje pracodawca.

Praca zmianowa – ilekroć w przepisach Działu 6 k.p. jest mowa o pracy zmianowej – należy przez to rozumieć wykonywanie pracy wg ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni (art. 128 § 2, pkt 1 k.p.).

Obecnie praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy, jedynym ograniczeniem w tym przypadku jest konieczność zapewnienia pracownikom okresów odpoczynku (szerzej na ten temat: „Okresy odpoczynku oraz zasady wliczania do czasu pracy przerw w jej wykonywaniu”).

Pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy (dalej jako „pracownicy zarządzający”) – to, w rozumieniu art. 128 § 2 k.p., pracownicy kierujący jednoosobowo zakładem pracy, ich zastępcy lub pracownicy wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz główni księgowi. Powyższą grupę pracowników zarządzających wyodrębniono ze względu na odmienne niż w odniesieniu do ogółu zatrudnionych ukształtowanie uprawnień w zakresie czasu pracy. W stosunku do pracowników zarządzających stosuje się następujące szczególne przepisy:

  • art. 131 § 1 k.p. (wyłączenie ograniczenia przekraczania średniotygodniowej łącznej normy czasu pracy wynoszącej 48 godzin),
  • art. 132 § 2 pkt 1 k.p. (wyłączenie obowiązku zapewnienia co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego),
  • art. 133 § 2 k.p. (ograniczenie do 24 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego),
  • art. 149 § 2 k.p. (wyłączenie obowiązku ewidencjonowania godzin pracy),
  • art. 1514 § 1 i 1545 § 4 k.p. (wyłączenie rekompensowania pracy poza normalnymi godzinami pracy, z zastrzeżeniem wynikającym z art. 1514 § 2 k.p. oraz wyłączenie prawa do rekompensaty za czas dyżuru),
  • art. 1517 § 5 pkt 1 k.p. (wyłączenie ograniczenia do 8 godzin pracy w porze nocnej, polegającej na wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych albo związanych z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym),
  • art. 24126 § 2 k.p. (wyłączenie możliwości określenia dla pracowników zarządzających warunków wynagradzania w u.z.p.).

Definicje stosowane do celów rozliczenia czasu pracy

W art. 128 § 3 k.p. sformułowano dwa pojęcia, których stosowanie ograniczono do postępowania związanego z rozliczaniem czasu pracy. Definicje te określają ogólniejsze zasady liczenia niż to ma miejsce w przypadku kalendarzowej rachuby czasu. Takie rozwiązanie jest o tyle istotne, że pozwala na stosunkowo elastyczne rozliczanie czasu pracy, zwłaszcza w kontekście obowiązku uwzględnienia obowiązkowych okresów dobowego i tygodniowego odpoczynku.

Doba pracownicza – oznacza 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Tydzień pracowniczy – to 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego.

Maciej Ofierski

CZYTAJ DALEJ

Jak rozliczyć czas pracy po zmianie czasu na zimowy?

Zmiana czasu letniego na zimowy nastąpi 30 października 2016 r. przez zmianę wskazań zegarów z godziny 3.00 na godzinę 2.00. Taką dyspozycję zawiera Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2012–2016 (Dz.U. 2012 poz. 33).

CZYTAJ DALEJ

Czas pracy

Dopuszczalne jest wprowadzenie układem zbiorowym pracy, innym porozumieniem zbiorowym opartym na ustawie, regulaminem pracy, statutem lub umową o pracę przerw niewliczanych do czasu pracy, jeżeli nie jest to sprzeczne z zasadami prawa pracy. Wynagrodzenie za czas przerwy przysługuje, jeżeli postanowienia tych aktów lub umów tak stanowią.

Uchwała Składu 7 Sędziów SN z 09.10.1997 r. (III ZP 21/97, OSNAPiUS 1998/5/143)

Sobota nie jest dniem uznanym ustawowo za wolny od pracy w rozumieniu art. 115 k.c. w związku z art. 165 § 1 k.p.c.

Uchwała SN z 25.04.2003 r. (III CZP 8/03, OSNC 2004/1/1)

Wystąpienie święta będącego dniem wolnym od pracy (art. 138 § 1 k.p.) w innym niż niedziela dniu tygodnia powoduje w okresie rozliczeniowym odpowiednie zmniejszenie liczby dni – a tym samym godzin – pracy.

Uchwała SN z dn. 14.11.2001 r. (III ZP 20/01, OSNAPiUS 2003/6/141)

Stosowanie skróconej normy czasu pracy wobec pracownika niepełnosprawnego podejmującego zatrudnienie nie może spowodować obniżenia wynagrodzenia ustalanego według godzinowej stawki osobistego zaszeregowania.

Uchwała SN z 18.04.2000 r. (III ZP 6/00, OSNAP 2000/20/740)

Bez precyzyjnego określenia przez pracownika konkretnego rodzaju i rozmiaru pracy, która miała być wykonana w konkretnych dniach wskazanego okresu zatrudnienia wykonywanego w formie telepracy (art. 675 i nast. k.p.), nie było obiektywnie możliwe ustalenie ani „oszacowanie” pracochłonności lub czasochłonności obarczających pracownika zadań, które miałyby wykonywać w godzinach nadliczbowych w zadaniowym systemie czasu telepracy.

Wyrok SN z 04.09.2019 r. (II PK 172/18, Biuletyn SN 8–9/2019)

1. Przepis art. 145 k.p. odwołuje się do czynnika podmiotowego. Skrócenie czasu pracy dotyczy pracownika, a nie jego stanowiska pracy czy rodzaju wykonywanej pracy. Praca wykonywana ponad tak ustalone normy czasu pracy jest pracą w godzinach nadliczbowych (art. 151 § 1 k.p.).

2. W art. 129 § 1 k.p. klarownie zestawiono normę dobową z „przeciętną” normą tygodniową. Aspekt systemowy nie pozwala zatem na traktowanie normy dobowej jako „przeciętnej”, czyli bilansującej się w dłuższym niż doba okresie.

Wyrok SN z 20.03.2019 r. (I PK 258/17, Biuletyn SN 3–4/2019)

Prowadzenie rodzinnego domu dziecka na podstawie stosunków zatrudnienia polega na obywatelskiej misji wykonywania czynności rodzinnych, opiekuńczych i wychowawczych z wychowankami, przeto nie powinno ograniczać się lub zmierzać do nieusprawiedliwionego („merkantylnego”) pozyskiwania środków utrzymania własnej rodziny zatrudnionego oraz jego bliskich krewnych (matki i siostry) z tytułu nieudowodnionej pracy w godzinach nadliczbowych.

Wyrok SN z 28.11.2018 r. (II PK 222/17, Biuletyn SN 1–2/2019)

1. Aby uznać, że świadczenie dodatkowe wypłacane pracownikowi (także w sytuacji, gdy nie były one przewidziane w treści umowy o pracę), konieczne jest ustalenie warunków ich przyznawania oraz stwierdzenie, że warunki te odpowiadają warunkom uzyskania prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

2. Do stwierdzenia, że świadczenia dodatkowe przyznawane pracownikowi przez pracodawcę stanowią wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, konieczne jest porównanie wysokości wypłacanych świadczeń w danym okresie rozliczeniowym z należnym wynagrodzeniem.

Wyrok SN z 03.10.2018 r. (II PK 160/17, Biuletyn SN 1–2/2019)

1. Przepisy dotyczące norm czasu pracy osób ze stwierdzoną niepełnosprawnością (art. 15 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych) mają charakter semiimperatywny – są jednostronnie bezwzględnie obowiązujące, co oznacza, że czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, nawet wówczas, gdy strony stosunku pracy uzgodniły w umowie dłuższy dobowy i tygodniowy czas pracy, gdy niepełnosprawny pracownik wyraził na to dobrowolnie zgodę w sposób wyraźny lub dorozumiany, albo gdy pracodawca narzucił niepełnosprawnemu pracownikowi normy czasu pracy przekraczające górną granicę wyznaczoną przepisami.

2. Semiimperatywny charakter norm czasu pracy wynikających z art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej polega na tym, że strony stosunku pracy mogą uzgodnić korzystniejsze dla niepełnosprawnego pracownika warunki zatrudnienia (respektując jednak wymagania wynikające z art. 18 ustawy o rehabilitacji zawodowej), ponieważ pozwala na to art. 18 k.p. Nie mogą natomiast uzgodnić warunków mniej korzystnych, czyli – w tym wypadku – dłuższych norm czasu pracy niż wynikające z bezwzględnie obowiązującego art. 15 ust. 2 ustawy. Przepis ten zawiera bezwzględnie obowiązującą normę o charakterze ochronnym maksymalnego czasu pracy pracownika zaliczonego do kategorii osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Nie jest możliwe, nawet za zgodą takiego pracownika, ustalenie dobowego wymiaru czasu pracy lub norm czasu pracy przekraczających określone w tym przepisie granice. Takie postanowienie, zawarte w umowie lub określone przez pracodawcę jednostronnie, jest nieważne i w jego miejsce wchodzą granice czasowe wykonywania pracy wynikające z powołanej ustawy.

3. Na wniosek pracownika lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad pracownikiem może wyrazić zgodę na odstąpienia od maksymalnych norm czasu pracy dotyczących osób niepełnosprawnych (art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Wyrok SN z 03.08.2016 r. (I PK 168/15, Biuletyn SN 10–12/2016)

Czasem pracy (art. 128 § 1 k.p.) pracownika wykonującego obowiązki pracownicze na określonym obszarze, do czego niezbędne jest stałe przemieszczanie się, jest także czas poświęcony na niezbędne przejazdy. Jest więc obojętne, jakim środkiem transportu pracownik się przemieszcza (własnym, dostarczonym przez pracodawcę, czy publicznym), jak również czym się zajmuje w czasie przejazdu (prowadzi samochód, świadczy pracę możliwą do wykonania w czasie przejazdu, czy też odpoczywa). Za czas pracy może być również uznany czas poświęcony na wykonywanie obowiązków pracowniczych w miejscu zamieszkania pracownika, jeżeli nie ma on zorganizowanego przez pracodawcę żadnego („biura”), które mogłoby być traktowane jako filia siedziby pracodawcy.

Wyrok SN z 11.08.2015 r. (III PK 152/14, Biuletyn SN 1/2016)

W czasie niewykonywania pracy w sytuacji, o której mowa w art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz.U. Nr 92, poz. 879, ze zm.), przypadającym według obowiązującego rozkładu w czasie pracy kierowcy, poza normalnym wynagrodzeniem nie przysługuje wynagrodzenie dodatkowe, o którym stanowi art. 9 ust. 6 tej ustawy.

Wyrok SN z 18.01.2012 r. (II PK 116/11, OSNAPiUS 2012/23–24/285)

1. Możliwość stosowania wobec kierowców zatrudnionych w transporcie drogowym przerywanego czasu pracy nie zależy od dopuszczalnej masy całkowitej kierowanych pojazdów (art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców, Dz.U. Nr 92, poz. 879 ze zm.).

2. Niedopuszczalne jest udzielenie pracownikowi, zatrudnionemu w systemie przerywanego czasu pracy, czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych w okresie przerwy wynikającej z rozkładu czasu pracy (art. 1512 k.p.).

 Wyrok SN z 23.06.2009 r. (III PK 18/09, OSNAPiUS 2011/3–4/35)

Czas pracy w rozumieniu art. 128 k.p. rozpoczyna się od wyjazdu z mieszkania pracownika handlowego w sytuacji, gdy pracodawca nie zorganizował dla niego żadnego miejsca, które mogłoby być traktowane jako zamiejscowa siedziba pracodawcy, a praca polegała w całości na wykonywaniu zadań w placówkach handlowych, do których pracownik dojeżdżał samochodem z zajmowanego przez siebie mieszkania; czas ten obejmuje również powrót do mieszkania po wykonaniu zasadniczego zadania pracowniczego.

Wyrok SN z 03.12.2008 r. (I PK 107/08, OSNAPiUS 2010/11–12/133)

Wynikające z art. 140 k.p. wymaganie „porozumienia” z pracownikiem nie oznacza uzgodnienia, lecz konsultację. Brak takiego porozumienia nie powoduje nieskuteczności ustanowienia zadaniowego systemu czasu pracy, ale w razie sporu rodzi po stronie pracodawcy obowiązek wykazania, że powierzone pracownikowi zadania były możliwe do wykonania w granicach norm czasu pracy określonych w art. 129 k.p.

Wyrok SN z 05.02.2008 r. (II PK 148/07, OSNAPiUS 2009/7–8/93)

Nieusprawiedliwiony byłby generalny wniosek, że do celów ustalenia czasu wykonywania pracy brany jest pod uwagę wyłącznie czas faktycznego jej świadczenia i że wobec tego każda przerwa w rzeczywistym, faktycznym, świadczeniu pracy powinna być traktowana jako czas niewykonywania pracy. Zaliczenie przerwy do czasu pracy powoduje, że traktuje się ją tak jak czas wykonywania pracy (fikcja prawna) ze wszystkimi wynikającymi stąd konsekwencjami.

Wyrok SN z 23.08.2007 r. (I PK 84/07, Monitor Pr.Pracy 12/2007)

W razie stosowania systemu zadaniowego czasu pracy (art. 140 k.p.) pracodawca powinien wykazać, że powierzał pracownikowi zadania możliwe do wykonania w czasie pracy wynikającym z norm określonych w art. 129 k.p.

Wyrok SN z 15.03.2006 r. (II PK 165/05, OSNP 2007/5-6/69)

Z art. 1298 k.p. [obecnie art. 140 k.p. – przyp. redakcji] wynika, że elementem zadaniowego czasu pracy jest wyznaczenie pracownikowi konkretnego zadania do wykonania. Jedynie bowiem w odniesieniu do skonkretyzowanego zadania można mówić o jego wymiarze. Przeniesienie na pracownika ryzyka działalności gospodarczej pracodawcy godziłoby w istotę stosunku pracy.

Wyrok SN z 15.11.2006 r. (I PK 117/06, OSNAPiUS 4/2007)

Ustalenie w umowie o pracę zawartej z pracownikiem niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym 8-godzinnego dnia pracy zamiast zgodnego z prawem 7-godzinnego dnia pracy oznacza, że za każdą przepracowaną ósmą godzinę ma on prawo do wynagrodzenia w wysokości 1/7 dziennego wynagrodzenia wynikającego z umowy i do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wyrok SN z 06.07.2005 r. (III PK 51/05, OSNP 2006/5-6/85)

Przerwy zaliczane do czasu pracy są czasem jej wykonywania w rozumieniu art. 151 k.p., także w zakresie prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wyrok SN z 18.01.2005 r. (II PK 151/04, OSNAPiUS 2005/17/262)

Czas dojazdu i powrotu z miejscowości stanowiącej cel pracowniczej podróży służbowej oraz czas pobytu w tej miejscowości nie są pozostawaniem do dyspozycji pracodawcy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 § 1 k.p.), lecz w zakresie przypadającym na godziny normalnego rozkładu czasu pracy podlegają wliczeniu do jego normy (nie mogą być od niej odliczone), natomiast w zakresie wykraczającym poza rozkładowy czas pracy mają w sferze regulacji czasu pracy i prawa do wynagrodzenia doniosłość o tyle, o ile uszczuplają limit gwarantowanego pracownikowi czasu odpoczynku.

Wyrok SN z 23.06.2005 r. (II PK 265/04, OSNAPiUS 2006/5-6/76)

Zakres zastosowania art. 135 k.p. nie obejmuje tych kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych zakładu pracy, których obowiązki nie ograniczają się do organizowania kontroli i nadzorowania czynności pracowników podległej sobie komórki, lecz polegają na wykonywaniu pracy na równi z nimi.

Wyrok SN z 13.01.2005 r. (II PK 114/04, OSNAPiUS 2005/16/245)

Ustalenie ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych zwalnia pracodawcę z ewidencjonowania czasu pracy (art. 149 § 2 k.p.) wówczas, gdy pracownik świadczy pracę ponad normę czasu pracy, ale dokładna kontrola liczby przepracowanych godzin nadliczbowych jest wysoce utrudniona.

Wyrok SN z 19.05.2004 r. (I PK 630/03, OSNAPiUS 2005/2/4)

System zadaniowego czasu pracy nie podlega ocenie w świetle zasady uprzywilejowania pracownika (art. 18 k.p.).

Wyrok SN z 17.02.2004 r. (I PK 377/03, OSNAPiUS 2004/24/422)

Wykonywanie przez pracownika zatrudnienia w rozmiarze czasu pracy wyższym niż umówiony, nie uzasadnia roszczenia o ustalenie innego wymiaru czasu pracy niż umownie określony.

Wyrok SN z 23.11.2001 r. (I PKN 678/00, OSNAPiUS 2003/22/538)

Nazwanie czasu pracy „zadaniowym” nie wyłącza stosowania przepisów o wynagrodzeniu za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wyrok SN z 04.08.1999 r. (I PKN 181/99, OSNAPiUS 2000/22/810)

Pozostawanie w dyspozycji pracodawcy w czasie przekraczającym obowiązujące pracownika normy czasu pracy nie jest wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych w rozumieniu art. 133 § 1 k.p. i nie przysługuje za nie wynagrodzenie według zasad określonych w art. 134 k.p.

Wyrok SN z 20.05.1998 r. (I PKN 143/98, OSNAPiUS 1999/12/389)

Istotna zmiana rozkładu czasu pracy, uzgodnionego przez pracodawcę z pracownikiem, wymaga wypowiedzenia warunków pracy (art. 42 § 1 k.p.) lub porozumienia stron.

Wyrok SN z 02.04.1998 r. (I PKN 559/97, OSNAPiUS 1999/6/205)

CZYTAJ DALEJ

Newer Posts