Regulacja art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe zobowiązuje ministra edukacji do ustalenia podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa, w tym zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego. Resort przygotowuje listę priorytetów na każdy nowy rok szkolny, mając na względzie m.in. zmiany w prawie oraz wyzwania, przed którymi stoi oświata.

W roku szkolnym 2020/2021 szczególny nacisk MEN położy na:

• wdrażanie nowej podstawy programowej w szkołach ponadpodstawowych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji przyrodniczej i matematycznej; rozwijanie samodzielności, innowacyjności i kreatywności uczniów;
• wdrażanie zmian w kształceniu zawodowym, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia osób dorosłych;
• zapewnienie wysokiej jakości kształcenia oraz wsparcia psychologiczno-pedagogicznego wszystkim uczniom, z uwzględnieniem zróżnicowania ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych;
• wykorzystanie w procesach edukacyjnych narzędzi i zasobów cyfrowych oraz metod kształcenia na odległość; bezpieczne i efektywne korzystanie z technologii cyfrowych;
• działania wychowawcze szkoły; wychowanie do wartości, kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych.

Na każdy nowy rok szkolny resort edukacji wyznacza także kuratoriom oświaty zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego: kontroli, ewaluacji i monitoringu.

W ramach kontroli planowych kuratorzy oświaty będą sprawdzać, czy monitoring wizyjny funkcjonuje zgodnie z przepisami (w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych), a także czy zajęcia w grupie do pięciu uczniów lub w formie indywidualnej organizowane są we właściwy sposób oraz czy udzielana jest uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczna w formie zindywidualizowanej ścieżki kształcenia (w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych). Z kolei w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych przyjrzą się temu, czy przy wydawaniu orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego w zakresie dotyczącym organizacji zajęć w grupie do pięciu uczniów lub w formie indywidualnej oraz opinii w sprawie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną w formie zindywidualizowanej ścieżki kształcenia zachowywane są obowiązujące procedury. Przedmiotem kontroli będzie także funkcjonowanie oddziałów międzynarodowych w szkołach ponadpodstawowych.

Dwa ostatnie tematy to: organizacja kształcenia zawodowego w branży opieki zdrowotnej w niepublicznych szkołach policealnych oraz kształcenie na kwalifikacyjnych kursach zawodowych i kursach umiejętności zawodowych w szkołach i placówkach.

W zakresie ewaluacji problemowych przedmiotem zainteresowania kuratoriów będą takie wymagania, jak:

• w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego oraz oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych – „Przedszkole współpracuje ze środowiskiem lokalnym na rzecz wzajemnego rozwoju”; „Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi”;
• w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych – „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”; „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;
• w poradniach psychologiczno-pedagogicznych – „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający rozwojowi osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki”; „Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych”;
• w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania – „Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne”; „Zarządzanie placówką służy jej rozwojowi”;
• w szkołach specjalnych przysposabiających do pracy, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych – „Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne”; „Zarządzanie placówką służy jej rozwojowi”.

W zakresie monitorowania kuratorzy sprawdzą, czy szkoły (wszystkie typy) uwzględniają zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów w procesie kształcenia, oraz ocenią, jak wygląda kształcenie kompetencji kluczowych. W przedszkolach monitorowane będzie wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) oraz realizacja zapisów podstawy programowej w zakresie rozwijania kompetencji cyfrowych. W młodzieżowych ośrodkach wychowawczych kuratoria sprawdzą bezpieczeństwo i warunki pobytu w placówce, a w branżowych szkołach II stopnia – organizację kształcenia.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2020 r. poz. 910.