Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nałożył karę upomnienia na szkołę, która przeprowadziła wśród uczniów ankietę „Diagnozowanie sytuacji domowej i szkolnej ucznia. Ankieta dla ucznia”. Badania te dotyczyły sytuacji osobistej uczniów. Urząd uznał, że szkoła nie ma podstawy prawnej do zbierania i przetwarzania takich danych.

UODO ustalił, że ankietę przeprowadzono w celu zidentyfikowania uczniów, którzy wymagają udzielenia wsparcia psychologicznego przez szkołę, do której uczęszczają. Ankieta miała postać papierowych formularzy in blanco, które zostały rozdane wychowawcom klas VII i VIII oraz klas licealnych na polecenie dyrektora placówki.

Dane, które zbierano, dotyczyły …



Z początkiem roku szkolnego 2020/2021 wejdzie w życie część przepisów wprowadzonych w rozp. MEN z dn. 29.08.2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1664) – chodzi o możliwość prowadzenia ksiąg ewidencji dzieci, a także ksiąg uczniów (słuchaczy, wychowanków) w postaci elektronicznej, oraz o dookreślenie wymagań dotyczących dzienników elektronicznych.

Elektroniczne księgi

Od 01.09.2020 r. szkoły i placówki będą miały możliwość prowadzenia ksiąg ewidencji dzieci i młodzieży oraz ksiąg uczniów (słuchaczy, wychowanków) także w postaci elektronicznej – równolegle z wersją papierową lub na wyłączność. Przy czym rozpoczęcie prowadzenia ksiąg tylko w postaci elektronicznej będzie wymagać uzyskania zgody organu prowadzącego szkołę (placówkę), analogicznie jak w przypadku dzienników elektronicznych.

Szkoła (placówka), która zdecyduje się prowadzić księgę jedynie w postaci elektronicznej, będzie do niej wpisywać tylko nowe dzieci lub nowych uczniów (słuchaczy, wychowanków) – wobec których rozpoczął się obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego lub obowiązek szkolny oraz tych, którzy rozpoczęli naukę w szkole lub pobyt w placówce. Dla dzieci i uczniów (słuchaczy, wychowanków), którzy w momencie rozpoczęcia prowadzenia księgi wyłącznie w postaci elektronicznej figurują już w księdze papierowej, tradycyjna księga będzie prowadzona do czasu zakończenia przez nich odpowiednio spełniania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego, kształcenia w danej szkole lub pobytu w placówce.

W przypadku gdy szkoła (placówka) zdecyduje się na równoległe prowadzenie ksiąg w postaci elektronicznej i papierowej, wpisy będą dokonywane następująco:

  • nowe dzieci i nowi uczniowie (słuchacze, wychowankowie) objęci obowiązkami edukacyjnymi będą wpisywani zarówno do księgi prowadzonej w postaci papierowej, jak i elektronicznej,
  • dzieci oraz uczniowie (słuchacze, wychowankowie) figurujący już w księdze papierowej, będą wpisywani tylko w tej tradycyjnej księdze.

Wymagania informatyczne i zabezpieczające dla ww. ksiąg w postaci elektronicznej będą powtarzały odpowiednie rozwiązania zastosowane do prowadzenia dzienników elektronicznych.

Dziennik elektroniczny

Z początkiem września 2020 r. zaczną też obowiązywać zmiany mające na celu udoskonalenie przepisów w zakresie wymogów dotyczących prowadzenia dzienników elektronicznych.

Uchylony zostanie § 21 ust. 3 pkt 1 nowelizowanego rozp., ponieważ – jak wyjaśnia MEN – w ramach kontroli dostępu do danych, o czym mowa w § 22, zasadą jest, że uprawnienia przydzielane są konkretnym osobom. Takie osoby muszą być, przed udzielonym dostępem do systemu, odpowiednio uwierzytelnione, aby można było zapewnić rozliczalność ich działań, czyli przypisać każde działanie w systemie do osoby fizycznej oraz umiejscowić je w czasie. Już z powyższego wynika wymóg zapewniania selektywności dostępu do danych, ponieważ każda osoba działa w ramach indywidualnie ustalonych uprawnień.

Doprecyzowano również, że system informatyczny służący do prowadzenia dzienników elektronicznych musi uwzględniać wytyczne dla dostępności treści internetowych 2.1 stosowane dla stron internetowych i aplikacji mobilnych w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych, określone w załączniku do ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, w zakresie prezentacji zasobów informacji udostępnianych rodzicom uczniów i uczniom albo słuchaczom.

Nowością jest dookreślenie, jaką strukturę mają posiadać dane zawarte w dokumencie elektronicznym zapisanym w formacie XML w przypadku eksportu zawartości dziennika elektronicznego. Określenie schematu takiej struktury pozwala na dokonywanie eksportu i importu tak zapisanych danych między oprogramowaniem różnych producentów i zapobiega uzależnieniu szkoły od jednego producenta oprogramowania. Z tego względu MEN uznało za zasadne określenie takiego schematu i udostępnienie go pod ustalonym adresem elektronicznym – na stronie internetowej resortu. Producenci oprogramowania do obsługi dzienników elektronicznych muszą zatem wyposażyć je w funkcjonalność eksportu i importu danych dziennika elektronicznego, zapisanych w formacie XML zgodnym ze schematem, określonym we wzorze zdefiniowanym w formacie XSD, udostępnionym pod adresem elektronicznym wskazanym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie MEN. Aby przygotować i przetestować nowe ujednolicone pliki do archiwizacji dziennika elektronicznego (XML, XSD, XSLT), MEN dało sobie rok.

Zgodnie z przepisem przejściowym publiczne przedszkola, szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe oraz publiczne placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3–8 ustawy Prawo oświatowe, prowadzące dzienniki elektroniczne przed 01.09.2020 r., mają obowiązek dostosować ich prowadzenie do nowych wymogów do 31.08.2021 r.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 25.08.2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji – Dz.U. z 20 17 r. poz. 1646 i ost. zm. z 2019 r. poz. 1664.
  2. Ustawa z dn. 04.04.2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych – Dz.U. z 2019 r. poz. 848.
  3. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2020 r. poz. 910.


Kwota ustalona jest w art. 9 ust. 2 pkt 2 ustawy budżetowej na rok 2020 z dn. 14.02.2020 r. (Dz.U. poz. 571). Będzie to skutkować wzrostem średniego wynagrodzenia nauczycieli, a co za tym idzie – zwiększeniem minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego.

MEN skierowało do uzgodnień odpowiedni projekt nowelizacji rozp. MENiS z dn. 31.01.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 416, z późn. zm.).

Od 01.09.2020 r. kwota bazowa, na podstawie której ustala się średnie wynagrodzenie na poszczególnych stopniach awansu zawodowego nauczycieli (z uwzględnieniem poziomu wykształcenia), będzie wynosić 3.537,80 zł. „Zmiana kwoty bazowej skutkuje wzrostem wynagrodzenia średniego nauczycieli o 6% w porównaniu do płacy obowiązującej od 01.01.2020 r.” – informuje MEN.

W praktyce oznacza to, że średnia płaca osiągnie w przypadku:

  • nauczyciela stażysty – 3.537,80 zł,
  • nauczyciela kontraktowego – 3.926,96 zł,
  • nauczyciela mianowanego – 5.094,43 zł,
  • nauczyciela dyplomowanego – 6.509,55 zł.

„Od 2018 roku, po wrześniowej podwyżce, pensje nauczycieli wzrosną o ponad 28%” – wylicza resort. Na wynagrodzenie średnie nauczyciela składa się gwarantowane wynagrodzenie zasadnicze oraz inne składniki wynagrodzenia wskazane w KN. Wzrost wynagrodzenia średniego nauczycieli oznacza także wzrost wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków od niego zależnych.

I tak od września 2020 r. wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli, którzy mają najwyższy wymagany poziom wykształcenia, czyli legitymują się tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym (to około 96% ogółu nauczycieli), wyniesie w przypadku:

  • nauczyciela stażysty – 2.949 zł (obecnie 782 zł),
  • nauczyciela kontraktowego – 3.034 zł (obecnie 862 zł),
  • nauczyciela mianowanego – 3.445 zł (obecnie 250 zł),
  • nauczyciela dyplomowanego – 4.046 zł (obecnie 817 zł).

„Ponadto w przypadku nauczycieli o najniższym uposażeniu proponuje się zwiększenie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli stażystów w drugiej grupie wykształcenia oraz nauczycieli stażystów, kontraktowych i mianowanych w trzeciej grupie wykształcenia o ponad 6%. Ustalone w ten sposób minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli o najniższym uposażeniu ułatwią j.s.t. uzyskanie średniego wynagrodzenia nauczycieli” – informuje MEN.

Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli nastąpi nie później niż do 30.09.2020 r. – z wyrównaniem od 01.09.2020 r.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Projekt nowelizacji rozporządzenia MENiS z dn. 04.08.2020 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.



MEN uzupełniło podstawę programową dla liceum ogólnokształcącego i technikum o podstawę programową przedmiotu język łaciński i kultura antyczna w zakresie podstawowym. Będzie on mógł być realizowany w klasie I liceum i technikum jako przedmiot do wyboru (do tej pory było to możliwe tylko w zakresie rozszerzonym). Taki zapis zawiera rozporządzenia MEN z dn. 24.06.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. z 2020 r. poz. 1248), które wchodzi w życie 01.09.2020 r.

Jest to konsekwencja zeszłorocznej zmiany ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Zgodnie z § 9 rozporządzenia MEN w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, ramowe plany nauczania określone odpowiednio w zał. nr 4 (liceum ogólnokształcące) i nr 5 (technikum), w zakresie dotyczącym ustalania przez dyrektora liceum ogólnokształcącego albo technikum jednego przedmiotu spośród przedmiotów: filozofia, plastyka, muzyka oraz język łaciński i kultura antyczna, który będzie realizowany w klasie I, stosuje się począwszy od roku szkolnego 2020/2021.

Na realizację przedmiotu język łaciński i kultura antyczna – w zakresie podstawowym – w liceum ogólnokształcącym i technikum przewidziana jest jedna godzina tygodniowo w klasie I (tak samo jak w przypadku pozostałych przedmiotów w tej grupie).

Jak tłumaczy MEN, głównym założeniem wprowadzenia podstawy programowej z języka łacińskiego i kultury antycznej w zakresie podstawowym jest wyposażenie uczniów, pod kierunkiem nauczyciela, w narzędzia do czytania prostych tekstów łacińskich oraz pokazanie oddziaływania języka łacińskiego i kultury grecko-rzymskiego antyku na języki i kulturę europejską wieków późniejszych.

Podstawa programowa traktuje język łaciński jako pewien kod, którym elity europejskie posługiwały się przez stulecia, (a wiele zostało do dziś, choćby w medycynie, na opakowaniach leków są zawsze nazwy łacińskie), a którego odczytanie wymaga specyficznych kompetencji. Nauczycielom zaleca się kształcenie przede wszystkim umiejętności, a nie przekazywanie wiedzy deklaratywnej o języku i jego strukturze gramatycznej. Uczniowie mają rozpoznawać i rozumieć wybrane, podstawowe formy ekspresji językowej.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 03.04.2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół – Dz.U. poz. 639 ze zm.


ekonomia_informacje-45.jpg

Trzy pierwsze niżej omówione nowelizacje weszły w życie 14 sierpnia. Dwa kolejne rozporządzenia MEN zaczną obowiązywać 1 września.

Nowość w szkolnych przepisach bhp

W rozporządzeniu MENiS w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach nowe przepisy dodano w § 18. Na ich podstawie dyrektor, za zgodą organu prowadzącego i po uzyskaniu pozytywnej opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, będzie mógł zawiesić zajęcia na czas oznaczony, jeżeli ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną może być zagrożone zdrowie uczniów.

Zgoda i opinia, o których wyżej mowa, mogą być wydawane także …


flaga-mapa-35.jpg

Od 01.01.2021 r. nauczyciele szkół za granicą będą mogli przystępować do awansu zawodowego – i na zasadach określonych w Karcie Nauczyciela – ubiegać się o uzyskanie wyższego stopnia awansu zawodowego. Resort edukacji skierował do konsultacji i uzgodnień przepisy wykonawcze regulujące szczegółowo tę procedurę – projekt …


ekonomia_informacje-70.jpg

„Jeden z pracowników naszej placówki oświatowej trafił na kwarantannę ze względu na kontakt z osobą zakażoną. W poniedziałek wyniki testu. Dyrekcja wysłała część pracowników do domu do czasu wyników mówiąc, że te godziny (ok. 15) jesteśmy zobowiązani odrobić. Osobiście nie wyobrażam sobie takiej sytuacji. Jestem gotowa do pracy, nie pracuję nie z mojej winy. Mam małe dziecko i przez tą sytuację ono będzie tygodniami musiało przebywać pod opieką niani wiele godzin żebym mogła to odrobić. Czy pracodawca ma takie prawo?”

Sposób odpracowywania czasu wolnego przez pracownika zależy od uregulowań zawartych w przepisach wewnątrzzakładowych – regulaminie pracy, a w przypadku, gdy w zakładzie pracy brak jest takich uregulowań to pracodawca może zadecydować o sposobie odpracowania czasu wolnego. Pamiętać jednak należy, że odpracowanie dotyczy czasu wolnego udzielonego …