W tym roku wzrośnie też odpis na ZFŚS dla pracowników niepedagogicznych zatrudnionych w szkołach i placówkach – również i tu niewielkie odmrożenie podstawy odpisu przewiduje tzw. ustawa okołobudżetowa na rok 2020 (Dz.U. z 2020 r. poz. 278).

Sposób ustalenia odpisu na fundusz socjalny określa art. 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Fundusz ten tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Wysokość odpisu podstawowego wynosi na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w II półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą.

Zgodnie jednak z art. 5h ustawy o ZFŚS, wprowadzonym do niej przez art. 46 ustawy okołobudżetowej, w 2020 roku przez przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, o którym mowa wyżej, należy rozumieć przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2018 r. ogłoszone przez Prezesa GUS. To oznacza, że do naliczenia odpisu podstawowego służy kwota 4.134,02 zł (w 2019 r. podstawą było przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej za II półrocze 2013 r. – 3.278,14 zł).

A zatem w 2020 roku odpis podstawowy na pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach pracy, stanowiący 37,5% tego wynagrodzenia, wynosi 1.550,26 zł.

Świadczenie urlopowe dla nauczycieli w 2020 roku

Częściowe odmrożenie podstawy odpisu na ZFŚŚ, o którym wyżej mowa, sprawia, że wzrośnie także wysokość świadczenia urlopowego wypłacanego nauczycielom ze środków funduszu socjalnego.

Zgodnie z art. 53 ust. 1a Karty Nauczyciela, z odpisu na ZFŚS dla nauczycieli wypłacane jest nauczycielowi do końca sierpnia każdego roku świadczenie urlopowe w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w ustawie o ZFŚS, ustalonego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym.

Oznacza to, że w 2020 roku świadczenie urlopowe dla nauczyciela pełnozatrudnionego i pozostającego w stosunku pracy przez cały rok szkolny wynosi 1.550,26 zł.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dn. 04.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – Dz.U. z 2019 r. poz. 1352 z późn. zm.
  2. Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2019 r. poz. 2215.


Czasowe zawieszenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w szkołach zostało przeprowadzone na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 410).

Zgodnie z § 3 rozporządzenia czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty polega na zawieszeniu prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, z tym że:

    1) w dniach 12 marca 2020 r. i 13 marca 2020 r. przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe i szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, z wyjątkiem szkół podstawowych dla dorosłych, są obowiązane prowadzić działalność opiekuńczą;

    2) w przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe – zawieszenie dotyczy również zajęć realizowanych w ramach praktycznej nauki zawodu organizowanej przez szkołę; do praktycznej nauki zawodu młodocianych organizowanej przez pracodawcę, który zawarł z nimi umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, stosuje się przepisy prawa pracy;

    3) w przypadku turnusów dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników w ramach przygotowania zawodowego młodocianych, organizowanych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe i centrach kształcenia zawodowego – zawieszenie tych turnusów następuje na okres od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 25 marca 2020 r.

Prze pierwsze dwa dni zawieszeniu uległy zatem wyłącznie zajęcia dydaktyczne i wychowawcze. Od poniedziałku 16 marca szkoła zawiesiła zatem działalność, opiekuńczą, wychowawczą i dydaktyczną.

Do 25 marca nie ma zatem podstaw prawnych do tego, aby prowadzić zajęcia dydaktyczne, w tym z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Warto tu zwrócić uwagę na komunikat Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty, dostępny na stronie https://kuratorium.kielce.pl/, w którym czytamy:

„Do Kuratorium Oświaty w Kielcach wpływają w ww. sprawach liczne pisma oraz zapytania telefoniczne. Skarżący wskazują, że uczniowie muszą obowiązkowo uczestniczyć w zajęciach on-line (nieobecności są wpisywane do dziennika), że zadania do pracy własnej, których często jest zbyt dużo, są oceniane przez nauczycieli, że nauczyciele realizują tematy, które nie były jeszcze omawiane w szkole, a mimo to uczniowie również i z nich mają zadawane prace domowe, które również mają podlegać ocenianiu.

Zwrócono także uwagę, że nauczyciele wysyłają zadania do realizacji o różnych porach dnia, np. o 18.00, 20.00 zobowiązując uczniów do ich wykonania np. do kolejnego dnia, do określonej godziny. Takie postępowanie sprawiło, że uczniowie spędzają przy komputerze czas od rana do późnego wieczora. Rodzice podkreślają, że mając w domu jeden komputer, nie zawsze z nowym oprogramowaniem, oraz czasami dwoje, czy więcej dzieci nie są w stanie sprostać oczekiwaniom nauczycieli.”

W dalszej części komunikatu kurator wskazuje, że:

„…szkoła nie prowadzi zajęć edukacyjnych (ani w budynkach szkół, ani za pomocą środków komunikacji elektronicznej). Kurator rekomenduje zatem, aby podczas pracy zdalnej z uczniami, nauczyciele przygotowywali i wykorzystywali materiały pogłębiające, utrwalające zdobytą przez uczniów wiedzę i umiejętności, wpływali na rozwijanie ich zainteresowań (zadania nie powinny angażować uczniów dłużej niż 3 do 5 godzin dziennie). Ponadto kurator przypomniał, że w okresie zawieszenia zajęć:

  • szkoła nie prowadzi oceniania uczniów (ocenianiu podlegają tylko zrealizowane w szkole treści),
  • zadania przesyłane przez nauczycieli w ramach tzw. nauczania zdalnego nie mogą mieć charakteru obligatoryjnego, ich wykonanie bądź niewykonanie nie może być podstawą do wystawienia oceny, ani w trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej, ani po jej ustaniu,
  • udział w „lekcjach” organizowanych w ramach nauczania zdalnego nie może mieć dla uczniów charakteru obligatoryjnego, w szczególności nieuczestniczenie w tych „lekcjach” nie może być podstawą do wpisywania nieobecności na zajęciach,
  • zadania i tematy realizowane w ramach nauczania zdalnego mogą dotyczyć tylko tych partii materiału, które zostały już omówione i powinny służyć utrwaleniu i powtórzeniu zdobytych już wiadomości,
  • nauczyciele nie mogą realizować nowych tematów, albo też zlecać uczniom samodzielnego opracowania takich tematów”.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. z 2020 r. poz. 410.



Na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej dostępny jest projekt rozporządzenia w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Interwencja MEN

Rozporządzenie to stanowi wykonanie przepisu art. 30c Prawa oświatowego, zgodnie z którym w przypadku zawieszenia zajęć minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów Prawa oświatowego, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek.

Nowe obowiązki dla dyrektorów szkół

Nowe rozporządzenie ma zacząć obowiązywać od 25.03.2020 r. (od tej środy) i zgodnie z uzasadnieniem do tego aktu wobec wzrastającej liczby zachorowań wywołanych rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Minister Edukacji Narodowej zdecydował o podjęciu działań profilaktycznych, zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa wśród dzieci i młodzieży.

MEN interweniuje i zauważa, że wobec braku możliwości określenia do jakiego momentu konieczne będzie utrzymanie ograniczeń w funkcjonowaniu szkół i placówek niezbędne jest przygotowanie rozwiązań umożliwiających szkołom i placówkom pracę w zmienionych warunkach kształcenia, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Warto jednak zwrócić tu uwagę na te rozwiązania, bowiem praktycznie wszystkie obowiązki w zakresie przygotowania zasad kształcenia na odległość zostały przerzucone na dyrektora szkoły. Zgodnie z § 1 projektu dyrektora zobowiązano do:

  • przekazania uczniom, rodzicom i nauczycielom informacji o sposobie i trybie realizacji zadań szkoły/placówki w okresie czasowego ograniczenia jej funkcjonowania,
  • koordynowania współpracy nauczycieli z uczniami lub rodzicami,
  • ustalenia, we współpracy z nauczycielami, tygodniowego zakresu treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas (semestrów) oraz na zajęciach realizowanych w formach pozaszkolnych,
  • ustalenia, we współpracy z nauczycielami, sposobu monitorowania postępów uczniów oraz sposobu weryfikacji wiedzy i umiejętności uczniów, w tym również informowania uczniów lub rodziców o postępach ucznia w nauce, a także uzyskanych przez niego ocenach;
  • ustalenia warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, o których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także warunków i sposobu zaliczania zajęć realizowanych w formach pozaszkolnych;
  • ustalenia warunków, sposobu i terminu przeprowadzania egzaminów dyplomowych w szkołach artystycznych, w których przeprowadzane są te egzaminy,
  • ustalenia sposobu dokumentowania realizacji zadań jednostki systemu oświaty;
  • wskazania, we współpracy z nauczycielami, źródeł i materiałów niezbędnych do realizacji zajęć, w tym materiałów w postaci elektronicznej, z których uczniowie lub rodzice mogą korzystać;
  • zapewnienia każdemu uczniowi lub rodzicom możliwość konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia oraz przekazania im informacji o formie i terminach tych konsultacji;
  • ustalenia z nauczycielami potrzeby modyfikacji odpowiednio zestawu programów wychowania przedszkolnego i szkolnego zestawu programów nauczania.

Dyrektor szkoły organizujący pracę zdalną uczniów musi uwzględnić zasady bezpiecznego i higienicznego korzystania przez uczniów z urządzeń umożliwiających komunikację elektroniczną. Dzienny rozkład zajęć uczniów oraz dobór narzędzi pracy zdalnej powinny uwzględniać możliwości psychofizyczne ucznia, jego wiek i etap edukacyjny oraz zalecenia medyczne odnoszące się do czasu korzystania z urządzeń umożliwiających pracę zdalną. W szczególności uwzględnić należy:

  • równomierne obciążenie uczniów w poszczególnych dniach tygodnia,
  • zróżnicowanie zajęć w każdym dniu,
  • możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia,
  • łączenie przemienne kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,
  • ograniczenia wynikające ze specyfiki zajęć.

Zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego będą prowadzone w sposób zdalny przede wszystkim w zakresie teoretycznych przedmiotów zawodowych, a w ograniczonym stopniu również w zakresie zajęć praktycznych – wyłącznie wtedy, gdy z programu nauczania danego zawodu wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Ponadto szkoły te mogą zmodyfikować program nauczania zawodu w taki sposób, że część kształcenia niemożliwa do realizacji z wykorzystaniem tych metod i technik może być zrealizowana w klasach (semestrach) programowo wyższych w następnych latach szkolnych, a część kształcenia przewidzianego do realizacji w klasach (semestrach) programowo wyższych, może być zrealizowana w roku szkolnym 2019/2020 z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Praktyki zawodowe realizowane przez uczniów technikum i szkoły policealnej zaplanowane w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, powinny zostać zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020.

W przypadku uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca bieżącego roku szkolnego lub w klasach programowo wyższych. Obecnie uczniowie mogą realizować z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.

W związku z czasowym ograniczeniem funkcjonowania jednostek systemu oświaty, pracodawcom, którzy zawarli z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, okres czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, w którym uczniowie ci nie uczęszczali na zajęcia praktyczne, wlicza się do okresu, za który przysługuje dofinansowanie, o którym mowa w art. 122 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

Wszystkie formy kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, w tym również zajęcia realizowane dotychczas w formie turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, mogą być realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, z tym że kształcenie praktyczne niemożliwe do zrealizowania w ten sposób, uzupełnia się po zakończeniu czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Rozporządzenie nie zawiera zatem żadnych praktycznych wytycznych dla dyrektora, umożliwiających mu zorganizowanie zajęć w warunkach pracy zdalnej. Trudno sobie w chwili obecnej wyobrazić, jak takie zajęcia mają zostać zorganizowane skoro nie istnieje powszechny obowiązek korzystania z łączności internetowej przez rodziców i uczniów, nie ma również żadnych podstaw do tego, aby taki obowiązek na rodziców i uczniów nałożyć. Wszelkie obowiązki na obywateli mogą być nakładane wyłącznie aktami o randze ustawowej, tymczasem dyrektor może wydawać w opisywanych sprawach jedynie zarządzenia, które co do zasady nie mogą zawierać norm ogólnych wiążących rodziców w sposób wykraczający poza regulacje ustawowe. Z tej perspektywy rozwiązania zaproponowane przez MEN należy zatem ocenić negatywnie.

Dodać natomiast należy, że przepisy § 7 projektu rozporządzenia określają zasady rozliczania czasu pracy nauczycieli przeznaczonego na realizowanie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia. Zajęcia te będą realizowane przez nauczycieli w ramach obowiązującego ich dotychczas tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz. Po przekroczeniu tego wymiaru zajęcia te będą mogły być realizowane w ramach godzin ponadwymiarowych. Zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia określa dyrektor jednostki systemu oświaty.

W projekcie rozporządzenia określając warunki organizowania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość uwzględniono kształcenie specjalne, zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze i wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.

W realizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nauczyciele i specjaliści uwzględniają specjalne potrzeby edukacyjne uczniów, dostosowują sposoby i metody pracy do potrzeb i możliwości uczniów, w tym wynikające z indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych uczniów objętych kształceniem specjalnym.

W przypadku niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz niepełnosprawności intelektualnej w stopniu głębokim, nauczyciele przygotują dla rodziców informację o dostępnych materiałach i możliwych formach ich realizacji. Podobnie w przypadku dziecka objętego zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju.

Uzasadnienie do rozporządzenia wskazuje również, że aby wesprzeć realizację zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w rozporządzeniu proponuje się również wprowadzenie przepisu (§ 8) uprawniającego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do udostępnienia szkołom i placówkom narzędzia informatycznego (obecnie znajdującego się pod adresem epodreczniki.pl). Zgodnie z projektowanymi przepisami minister właściwy do spraw oświaty i wychowania będzie mógł zlecić realizację tego zadania lub jego części jednostce organizacyjnej jemu podległej albo przez niego nadzorowanej.

Narzędzie informatyczne oraz zamieszczone na nim elektroniczne materiały edukacyjne są publiczne, a korzystanie z nich jest powszechne i bezpłatne dla szkół, placówek, uczniów, nauczycieli i rodziców.

Projekt rozporządzenia zakłada, że dyrektor szkoły lub placówki, który zdecyduje się na wykorzystanie narzędzia informatycznego w celu zorganizowania procesu dydaktycznego w szkole lub placówce będzie miał możliwość utworzenia kont dla uczniów i nauczycieli szkoły lub placówki, w tym celu będzie mógł przetwarzać dane ucznia i nauczycieli szkoły lub placówki. W celu usprawnienia i uporządkowania korzystania z narzędzia informatycznego w procesie przetwarzania danych dyrektor szkoły lub placówki będzie mógł skorzystać z Systemu Informacji Oświatowej.

Projekt rozporządzenia zawiera również zasady szczególne dotyczące zasad udzielania dotacji dla szkół niesamorządowych. Zgodnie z przepisami art. 26 ust. 2 i art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 17, z późn. zm.), udzielenie dotacji niepublicznym szkołom dla dorosłych, szkołom policealnym oraz niepublicznym szkołom artystycznym o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych realizującym wyłącznie kształcenie artystyczne, jest uzależnione od obecności uczniów na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych w danym miesiącu. Przepisy § 10 zawieszają stosowanie przepisów określających powyższe zasady. Niepubliczne szkoły dla dorosłych, szkoły policealne oraz ww. niepubliczne szkoły artystyczne już za miesiąc marzec otrzymają dotację niezależnie od uzyskania przez ich uczniów 50% frekwencji na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych i poświadczenia jej na listach obecności własnoręcznym podpisem.

Wyłączono również stosowanie przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 1534), rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 373), rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 843, z późn.zm.), a także rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 24 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz. U. poz. 1258 z późn. zm.) i rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz. U. poz.1674).

Do kompetencji dyrektora szkoły będzie należało ustalenie warunków i sposobu w jaki – w zależności od posiadanych możliwości – zostaną zrealizowane te zadania.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 492.
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493.
  3. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.

Źródło: men.gov.pl

oprac. \m/ \mos/



„Próbujemy usilnie dowiedzieć się, czy jest już odpowiedź na zapytanie naszego kuratora dolnośląskiego w sprawie naszej. Zapytanie zostało wysłane 13 stycznia br., a sprawą zajmuje się Pani X; sprawa dotyczy pozbawienia przez burmistrza naszych dzieci darmowego transportu do szkoły. Niestety w żaden sposób nie możemy skontaktować się z Panią X – nie odpowiada na maile i na telefony, może Państwo są w stanie nam jakoś pomóc? Nasz burmistrz robi co chce, jego radcy prawni nie chcą przyjąć opinii radcy prawnego kuratora dolnośląskiego dlatego tak ważna dla nas jest opinia MEN. Nasze dzieci nie mają jak dostać się do szkoły. Do kogo mamy się zwrócić? Jak można dotrzeć do informacji co dzieje się z odpowiedzią na nasze/kuratora pismo? Będziemy wdzięczni za pomoc. Rodzice.”

Na wstępie, …



Na stronie men.gov.pl/sytuacja.nauczycieli została w dn. 16.03.2020 r. udostępniona informacja Ministerstwa Edukacji Narodowej na temat zasad wynagradzania i warunków pracy pracowników szkół w okresie zawieszenia zajęć. Zgodnie z tą informacją zawieszenie do 25.03.2020 r. prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej nie oznacza zawieszenia przez szkoły wszystkich form działalności.

Ministerstwo Edukacji Narodowej zaleca, aby w tym okresie nauczyciele wspierali uczniów w samodzielnej nauce w domu i kontaktowali się z nimi przy wykorzystaniu np.: dziennika elektronicznego, strony internetowej przedszkola, szkoły lub placówki, mailingu do rodziców, a w przypadku starszych uczniów bezpośredniego kontaktu elektronicznego.

W przypadku nauczycieli publicznych przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej czas pracy oraz zadania wykonywane w ramach czasu pracy określają przepisy Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 42 ust. 1 i 2 tej ustawy w ramach czasu pracy nieprzekraczającego 40 godzin na tydzień nauczyciel jest obowiązany realizować nie tylko zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami, ale również inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Dyrektor szkoły może więc w okresie zawieszenia prowadzenia zajęć zlecać nauczycielom inne zadania, np. przygotowywanie i przesyłanie uczniom materiałów dydaktycznych do samodzielnej pracy w domu. Zastosowanie ma w tym przypadku również art. 81 § 3 Kodeksu pracy, który umożliwia powierzenie pracownikowi w okresie przestoju innej odpowiedniej pracy.

Według MEN o organizacji pracy nauczycieli decyduje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, który zgodnie z art. 7 Karty Nauczyciela jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników. Działając na podstawie art. 3 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, dyrektor szkoły może polecić nauczycielowi wykonywanie pracy zdalnej.

Możliwe jest zatem świadczenie pracy przez nauczycieli zarówno w miejscu ich pracy, jak i świadczenie pracy poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). W pierwszym przypadku nauczyciele przygotowują i przesyłają uczniom materiały, korzystając ze sprzętu na terenie szkoły.

Za dni, w których nauczyciele będą świadczyli pracę, otrzymują wynagrodzenie bez zmian, z wyjątkiem dodatku za warunki pracy, który jest należny wyłącznie za godziny przepracowane w określonych warunkach pracy, oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, które jest związane z dodatkową pracą nauczyciela polegającą na realizacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych powyżej pełnego wymiaru zajęć.

Jeżeli natomiast z przyczyny leżącej po stronie pracodawcy w określonym czasie nauczyciel nie będzie świadczyć pracy, zastosowanie ma art. 81 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania.

Zatem za dni, w których nauczyciele nie będą świadczyli pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, lecz będą pozostawali w gotowości do pracy, zachowują prawo do wynagrodzenia zasadniczego w wysokości wynikającej z ich osobistego zaszeregowania oraz dodatku funkcyjnego.

W przypadku nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego o organizacji ich pracy również decydują dyrektorzy tych jednostek. Do nauczycieli tych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, mają zastosowanie przepisy art. 81 Kodeksu pracy oraz art. 3 ustawy o przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19.

W okresie zawieszenia prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej kadra kierownicza przedszkoli, szkół i placówek nie prowadzi zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Jest jednak zobowiązana do realizowania innych zadań wynikających z zajmowanych stanowisk. Decyzje w sprawie organizacji pracy dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki podejmuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który jest jego bezpośrednim przełożonym. Natomiast decyzje w sprawie organizacji pracy pozostałej kadry kierowniczej podejmuje dyrektor szkoły.

Osoby zajmujące stanowiska kierownicze, które będą świadczyły pracę, otrzymują wynagrodzenie bez zmian, z wyjątkiem ewentualnego wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i dodatku za warunki pracy.

Co istotne, zdaniem MEN zawieszenie prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nie wpływa bezpośrednio na pracę wykonywaną przez pracowników administracji i obsługi szkolnej i nie zwalnia ich automatycznie z obowiązku świadczenia pracy. O organizacji ich pracy decyduje dyrektor szkoły.

Dyrektor szkoły na podstawie art. 3 ustawy o przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19 może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna), o ile oczywiście charakter zadań wykonywanych przez pracownika na to pozwala.

Jeżeli natomiast z przyczyny leżącej po stronie szkoły w określonym czasie pracownik administracji lub obsługi nie będzie świadczyć pracy, pozostaje wówczas do dyspozycji dyrektora szkoły i jest w gotowości do wykonywania pracy. Mają wówczas zastosowanie przepisy art. 81 § 1 K.p., który wskazuje, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. Wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

Decyzje w sprawie organizacji pracy nauczycieli oraz pozostałych pracowników przedszkola, szkoły lub placówki podejmuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, natomiast decyzje w sprawie organizacji pracy dyrektora – organ prowadzący szkołę.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2019 r. poz. 2215.
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. z 2020 r. poz. 410.
  3. Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn. zm.

oprac. \m/ \mos/



Co za paranoja, dzieci z zasadniczej szkoły zawodowej do szkoły nie chodzą, ale na praktyki to już muszą chodzić? Córka jest fryzjerką i ma cały tydzień chodzić na praktyki zawodowe? Wydano ogłoszenie dla szkół branżowych odnośnie praktyk, że uczniowie mają również pozostać w domu. W naszej szkole wysłano dla pracodawców wiadomości z informacją, że mamy uczęszczać na praktyki. Co zrobić w tej sytuacji?

Zawieszenie zajęć zostało wprowadzone na podstawie …



„Czy w obecnym przypadku decyzji rządu i zamykania placówek edukacyjnych, prezes placówki prywatnej może wymusić na pracownikach przychodzenie do pracy w przedszkolu?”

Zawieszenie działalności przedszkoli nastąpiło na podstawie rozporządzenia MEN w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Zgodnie z § 1 tego aktu rozporządzenie to określa:

  • jednostki systemu oświaty, których funkcjonowanie zostaje czasowo ograniczone w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19;
  • okres, na jaki zostaje ograniczone funkcjonowanie jednostek systemu oświaty;
  • zakres czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia – w okresie od dnia 12.03.2020 r. do dnia 25.03.2020 r. na obszarze kraju ograniczono funkcjonowanie następujących publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty:

  • przedszkoli;
  • innych form wychowania przedszkolnego;
  • szkół wszystkich typów;
  • placówek oświatowo-wychowawczych;
  • placówek kształcenia ustawicznego oraz centrów kształcenia zawodowego;
  • placówek artystycznych;
  • placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania;
  • kolegiów pracowników służb społecznych.

Ograniczenie funkcjonowania nie zostało natomiast …



„Niepubliczne przedszkole otrzymuje dotacje z gminy 75%. Do przedszkola uczęszczają dzieci od 2,5 roku życia. W gminie utworzono żłobek. Z uwagi na wolne miejsca w gminnym żłobku gmina nie chce dotować dzieci od 2,5 do 3 lat tłumacząc tym, że dziecko powinno być przez rodzica zapisane do żłobka. Natomiast rodzice wolą zapisać dzieci do przedszkola niż do żłobka. Czy gmina ma prawo odmówić dotacji do niepublicznego przedszkola dla dzieci do 3 lat, jeżeli są wolne miejsca w gminnym żłobku?”

Przyjęcie do przedszkola niepublicznego dziecka w wieku 2,5 roku …



Od 08.03.2020 r. obowiązują regulacje art. 30b i 30c Prawa oświatowego wprowadzone do tego aktu na mocy specustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Zgodnie z przywołanym art. 30b Prawa oświatowego w przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu dzieci i młodzieży minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić funkcjonowanie jednostek systemu oświaty na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze. Zgodnie z kolei z art. 30c w przypadku, o którym mowa w art. 30b, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów niniejszej ustawy, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek.

Na podstawie tych regulacji zostało wydane rozporządzenie MEN w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Rozporządzenie to zawiesza zajęcia szkolne w związku z koniecznością ograniczenia rozpowszechniania się pandemii koronawirusa.

Zgodnie z § 1 tego aktu rozporządzenie to określa:

  • jednostki systemu oświaty, których funkcjonowanie zostaje czasowo ograniczone w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19;
  • okres, na jaki zostaje ograniczone funkcjonowanie jednostek systemu oświaty;
  • zakres czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia w okresie od dnia 12.03.2020 r. do dnia 25.03.2020 r. na obszarze kraju ograniczono funkcjonowanie następujących publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty:

  • przedszkoli;
  • innych form wychowania przedszkolnego;
  • szkół wszystkich typów;
  • placówek oświatowo-wychowawczych;
  • placówek kształcenia ustawicznego oraz centrów kształcenia zawodowego;
  • placówek artystycznych;
  • placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania;
  • kolegiów pracowników służb społecznych.

Ograniczenie funkcjonowania nie zostało natomiast wprowadzone dla:

  • przedszkoli i szkół specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej;
  • przedszkoli i szkół specjalnych funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych;
  • szkół specjalnych funkcjonujących w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;
  • szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz szkół przy zakładach karnych i aresztach śledczych.

Co do zakresu ograniczenia funkcjonowania należy tu jeszcze zwrócić uwagę na treść ust. 3, zgodnie z którym w okresie zawieszenia:

  • rodzice dzieci uczęszczających do przedszkoli lub szkół specjalnych funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych mogą zdecydować o nieuczęszczaniu dzieci do przedszkoli lub szkół funkcjonujących w tych ośrodkach;
  • rodzice dzieci uczęszczających na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze mogą zdecydować o nieuczęszczaniu dzieci na te zajęcia;
  • rodzice dzieci z niepełnosprawnością intelektualną z niepełnosprawnościami sprzężonymi mogą zdecydować o nieuczęszczaniu dzieci na zajęcia organizowane w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym.

Zgodnie z § 3 rozporządzenia czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty polega na zawieszeniu prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, z tym że:

  • w dniach 03.2020 r. i 13.03.2020 r. przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe i szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, z wyjątkiem szkół podstawowych dla dorosłych, są obowiązane prowadzić działalność opiekuńczą;
  • w przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe – zawieszenie dotyczy również zajęć realizowanych w ramach praktycznej nauki zawodu organizowanej przez szkołę; do praktycznej nauki zawodu młodocianych organizowanej przez pracodawcę, który zawarł z nimi umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, stosuje się przepisy prawa pracy;
  • w przypadku turnusów dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników w ramach przygotowania zawodowego młodocianych, organizowanych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe i centrach kształcenia zawodowego – zawieszenie tych turnusów następuje na okres od dnia 03.2020 r. do dnia 25.03.2020 r.

Czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty oraz nieuczęszczanie dziecka do przedszkola, szkoły, na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze lub zajęcia organizowane w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym jest równoznaczne z zamknięciem przedszkola i szkoły w rozumieniu art. 4 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacjami kryzysowymi.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – Dz.U z 2020 r. poz. 374.
  2. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.
  3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. z 2020 r. poz. 410.


Poniżej prezentujemy następujące zalecenia, dotyczące również wynagrodzeń nauczycieli.

Dyrektorze,

  • zajęcia w Twojej szkole, przedszkolu, placówce będą zawieszone na 2 tygodnie;
  • 12 i 13 marca br. to dni, w których w przedszkolach i szkołach podstawowych nie będą odbywały się zajęcia dydaktyczno-wychowawcze, a jedynie działania opiekuńcze;
  • od 12 marca br. uczniowie szkół ponadpodstawowych nie przychodzą do szkół;
  • poinformuj uczniów, rodziców i kadrę pedagogiczną o tym, jak będą wyglądały kolejne dni;
  • od poniedziałku, 16 marca br. wychowankowie i uczniowie nie przychodzą do przedszkoli i szkół. Nauczyciele pozostają w gotowości do pracy; natomiast pracownicy administracji i obsługi normalnie świadczą pracę;
  • poinformuj niezwłocznie rodziców i nauczycieli o ograniczeniu funkcjonowania placówki. Wykorzystaj do tego dziennik elektroniczny lub inne środki komunikacji z rodzicami i nauczycielami. Wywieś informację o zawieszeniu zajęć w widocznym miejscu;
  • możesz poprosić nauczycieli o to, aby przygotowali materiały dydaktyczne do samodzielnej pracy uczniów w domu. Ministerstwo Edukacji Narodowej przekaże informacje dotyczące e-materiałów (zdalne lekcje), z których mogą korzystać uczniowie i nauczyciele;
  • w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, w placówkach kształcenia ustawicznego oraz w centrach kształcenia zawodowego zawieszenie zajęć dotyczy również zajęć realizowanych w ramach praktycznej nauki zawodu;
  • uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami nie uczęszczają do szkoły. Realizują jednak przygotowanie zawodowe u pracodawcy na dotychczasowych zasadach;
  • od 16 marca br. będą zawieszone zajęcia realizowane w ramach turnusów dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników;
  • na wniosek rodzica ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego z Twojej szkoły, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, masz obowiązek zorganizowania mu opieki;
  • śledź na bieżąco komunikaty Głównego Inspektora Sanitarnego, Ministerstwa Zdrowia i MEN o sytuacji epidemiologicznej w kraju. Sprawdzaj również komunikaty wysyłane przez System Informacji Oświatowej.

W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty nauczycielom pozostającym w gotowości do pracy przysługuje wynagrodzenie ustalone na podstawie …