menu trigger  menu trigger

Rząd chce uporządkować system ubezpieczeń społecznych

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej.

Głównym celem projektowanych zmian – jak podaje pomysłodawca – jest wprowadzenie jednolitych rozwiązań dotyczących przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Projekt ustawy przewiduje zmiany dotyczące zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi, prawa do świadczeń, usprawnienia obsługi i uporządkowania działań płatników składek oraz usprawnienia obsługi prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek. Nowe rozwiązania mają pozytywnie wpłynąć na spójność i jakość systemu ubezpieczeń.
Najważniejsze rozwiązania zawarte w projekcie:
  • Wprowadzenie obowiązku przekazywania do ZUS niezbędnych danych do ustalenia uprawnień i wysokości świadczeń z ubezpieczenia chorobowego przez płatników i ubezpieczonych.
  • Rozwiązanie problemu tzw. emerytur czerwcowych (braku waloryzacji kwartalnej i w konsekwencji niższych świadczeń dla osób przechodzących na emeryturę w czerwcu). Chodzi o ustalanie emerytury w taki sposób, jak w maju, jeśli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego.
  • Zmiany dotyczące wypłat dla nowych świadczeniobiorców, którzy nabędą świadczenia od 1 stycznia 2022 r. Chodzi o wprowadzenie zasady, że wypłata gotówkowa (za pośrednictwem operatora pocztowego) oraz za pośrednictwem banku będzie miała charakter równorzędny, bez uprzywilejowywania którejkolwiek z form wypłaty.
  • Wprowadzenie możliwości ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w przypadku, gdy niezdolność ta powstała w okresach pobierania świadczeń opiekuńczych, za które nie było obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
  • Wprowadzenie nowych zasad zliczania okresów niezdolności do pracy do jednego okresu zasiłkowego (zarówno okresy nieprzerwanej niezdolności, jak i z przerwą nie dłuższą niż 60 dni, ale niezależnie od tego czy niezdolność byłaby spowodowana tą samą, czy inną przyczyną).
  • Skrócenie okresu możliwości pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia do 91 dni.
  • Wprowadzenie ograniczenia przekazywania korekt deklaracji ubezpieczeniowych tylko do 5 lat od momentu wymagalności składek.
  • Ujednolicenie przepisów dotyczących częstotliwości zgłaszania wniosków o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez emerytów kontynuujących aktywność zawodową.
  • Wprowadzenie obowiązku założenia Platformy Usług Elektronicznych przez wszystkich płatników składek od 1 stycznia 2023 r.
  • Wprowadzenie możliwości umorzenia, odroczenia lub udzielenia ulg w spłacie należności cywilnoprawnych przez ZUS.
  • Uproszczenie procedury przy przyznawaniu prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.
  • Umożliwienie ZUS-owi uzyskania dostępu do elektronicznego centralnego rejestru dotyczącego zezwoleń na pracę cudzoziemców.

Przewiduje się, że nowe rozwiązania wejdą w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.

Źródło: kprm.gov.pl

CZYTAJ DALEJ
falaga-izraela-09-5.jpg

Polska podpisała umowę o zabezpieczeniu społecznym z Izraelem

Z początkiem maja weszła w życie umowa o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Izraelem. Dzięki niej można sumować okresy ubezpieczenia w obu krajach i transferować świadczenia.

1 maja Polska podpisała z Izraelem umowę o zabezpieczeniu społecznym. Tworzy ona podstawę koordynacji systemów ubezpieczeniowych obowiązujących w obu krajach. To ważna informacja dla osób, które pracowały w Polsce i Izraelu.

Dzięki umowie można sumować okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i w Izraelu, aby ustalić i obliczyć wysokość świadczeń emerytalno-rentowych. Można także transferować świadczenia emerytalno-rentowe uprawnionych osób, które mieszkają na terytorium drugiego państwa. Nowe przepisy regulują również kwestie związane z prawem do świadczeń z tytułu macierzyństwa, świadczeń związanych z wypadkami przy pracy i chorób zawodowych oraz zasiłków pogrzebowych.

Na umowie zyskają również przedsiębiorcy z obu krajów – reguluje ona kwestie delegowania pracowników. Pozwala na ich wysyłanie z terytorium jednego państwa do wykonywania pracy na terytorium drugiego, przy jednoczesnym pozostawieniu pracowników w systemie ubezpieczenia społecznego państwa delegującego.

Izrael to już 12. państwo spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z którym Polska podpisała umowę o zabezpieczeniu społecznym. Dotychczas takie przepisy obowiązywały z Czarnogórą, Serbią, Bośnią i Hercegowiną, Macedonią, USA, Kanadą, Quebekiem, Koreą Południową, Australią, Ukrainą oraz Mołdawią.

Źródło: ZUS

CZYTAJ DALEJ
portrait-4690094_640.jpg

Pracownicy: Odprawa emerytalna i z tytułu likwidacji stanowiska pracy

„Pracownica osiągnęła wiek emerytalny (64 lata). Pracuje na umowie na czas  nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy w kuchni szkolnej na stanowisku pomocy kuchennej. Z dniem 1 września likwidowane jest stanowisko pracy pomocy kuchennej. Pracownica planuje przejść na emeryturę z dniem 31 sierpnia w związku z tym otrzyma 6 miesięczną odprawę emerytalną. Czy z uwagi na likwidację stanowiska pracy i rozwiązaniu z tego powodu umowy z przyczyny zakładu otrzyma również 3 miesięczną odprawę w związku z rozwiązaniem umowy z przyczyn zakładu? Czy w przedstawionej wyżej sytuacji pracownica powinna otrzymać odprawę emerytalną i 3 miesięczną odprawę w związku z likwidacją stanowiska pracy?”

Odpowiadając na pytanie oparte o przedstawiony stan faktyczny należy przyjąć, że pracownik nabędzie prawo do …

CZYTAJ DALEJ

GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia

Prezes GUS ogłosił tablicę średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. poz. 307). Tablica jest podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia 2021 r. do dnia 31 marca 2022 r. Z danych GUS wynika, że przez ostatni rok średni okres dalszego trwania życia skrócił się aż o 13 miesięcy.

Obniżenie średniego czasu dalszego trwania życia najprawdopodobniej jest efektem dużego wzrostu śmiertelności w jesieni 2020 roku. W całym ubiegłym roku w Polsce zmarło 470 tys. ludzi. To aż o 67 tys. więcej niż rok wcześniej i najwięcej od zakończenia II wojny światowej.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 291, ze zm.) emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę.

Średnie dalsze trwanie życia to wielkość statystyczna służąca do ustalenia liczby miesięcy, w których przeciętnie będzie pobierana nowa emerytura. Dłuższe niż wynikające ze średniej pobieranie emerytury, nie będzie miało żadnego wpływu na jej wysokość i zasady waloryzacji pobieranego świadczenia. Średnie dalsze trwanie życia dla wieku emerytalnego jest ustalane wspólnie dla mężczyzn i kobiet i podawane w formie tablic dalszego trwania życia, corocznie przez Prezesa GUS w terminie do dnia 31 marca. Na podstawie tablic ustalana jest wysokość emerytur na wnioski złożone od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca roku następnego.

Najnowszą tablicę ogłoszono w komunikacie z dnia 25 marca 2021 r.

Jak wyjaśnia GUS, dla prawidłowej interpretacji informacji zawartych w tabeli bardzo ważne jest zrozumienie, że wiek, w jakim dana osoba zamierza przejść na emeryturę, określa się w latach (boczek tabeli: „30”, „31”, …, „90”) i miesiącach (główka tabeli: „0”, „1”, …, „11”) ukończonych. Wartości podane w tabeli przedstawiają średnie dalsze trwanie życia w
miesiącach osoby przechodzącej na emeryturę w określonym wieku.

Z opublikowanych danych wynika, że w stosunku do ubiegłego roku znacząco zmniejszyła się długość życia. Średnia dalszego trwania życia dla 60-letniej Polki, która w kwietniu mogłaby przejść na emeryturę, wynosi 247,7 miesięcy, czyli aż o 13,8 miesięcy mniej niż przed rokiem, kiedy to wynosiła 261,5 miesiąca. Z kolei dla 65-latka parametr ten wynosi 204,3 miesiąca i jest niższy o 13,3 miesięcy (w ubiegłym roku było to 217,6).

Powyższe zależności GUS wyjaśnia na podstawie przykładów.

Przykład 1:

Załóżmy że Pan X, który urodził się 1 czerwca 1956 r., planuje przejść na emeryturę
z dniem 10 czerwca 2021 r. Będzie on miał zatem – w tym momencie – ukończonych
dokładnie 65 lat i 0 miesięcy (czyli nie ukończy jeszcze 65 lat i 1 miesiąca), dlatego też
wielkość przeciętnego dalszego trwania życia należy odczytać z komórki znajdującej się na
skrzyżowaniu wiersza tabeli, w którego boczku znajduje się liczba „65”, i kolumny o
nagłówku „0”. Jest to wartość 204,3 oznaczająca oczekiwaną liczbę miesięcy dalszego życia dla Pana X, przy założeniu utrzymywania się umieralności na poziomie z danego roku. Zgodnie z tym założeniem, dla osoby w wieku dokładnie 65 lat, oczekiwane dalsze trwanie życia wynosi 204,3 miesięcy, czyli 17  lat, co oznacza, że osoba w tym wieku dożyłaby przeciętnie wieku 82 lat.

Przykład 2:

Pani Y urodziła się 2 stycznia 1951 roku i planuje przejść na emeryturę 15 lipca 2021 r., kiedy to będzie miała ukończone 70 lat i 6 miesięcy (czyli nie ukończy jeszcze 70 lat i 7 miesięcy). Przeciętne dalsze trwanie życia dla jej wieku należy odczytać z komórki
znajdującej się na skrzyżowaniu wiersza tabeli, w którego boczku znajduje się liczba „70”,
i kolumny o nagłówku „6”. Wartość 161,1 oznacza oczekiwaną liczbę miesięcy dalszego życia Pani Y, przy założeniu utrzymywania się warunków umieralności na niezmiennym poziomie. Zatem dla osoby w wieku dokładnie 70 lat i 6 miesięcy oczekiwane dalsze trwanie życia wynosi 161,1 miesiąca, czyli 13,5 roku. Oznacza to, że osoba w tym wieku dożyłaby przeciętnie wieku 84 lat (przy założeniu utrzymywania się umieralności na poziomie z danego roku).

Z powyższych przykładów wynika, że osoba w wieku 65 lat średnio dożyłaby wieku 82 lat, podczas gdy osoba w wieku 70 lat – 84 lat. Dla wielu może być niezrozumiałe, dlaczego dla osoby młodszej przeciętne trwanie życia jest krótsze, niż dla osoby starszej. Jest to konsekwencja metodologii stosowanej do obliczania średniego dalszego trwania życia, wynikająca z faktu, że przeżycie każdego kolejnego roku zwiększa szansę dożycia do coraz starszego wieku – wyjaśnia GUS.

Źródło: GUS, oprac. BO

CZYTAJ DALEJ
zus-1.jpg

Zmiany we wnioskach na PUE ZUS

Na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS wprowadzone zostały kolejne zmiany we wnioskach. Udostępniono 9 nowych formularzy.

Nowe wnioski są w formacie HTML i mają uproszczoną formę. W niektórych przypadkach zmieniły się też ich symbole i nazwy. Jak zapewnia ZUS – dzięki tym zmianom wypełnianie wniosków będzie łatwiejsze.

Wprowadzone zmiany dotyczą wniosków z obszaru emerytur i rent, świadczeń międzynarodowych, zasiłków, orzecznictwa lekarskiego, prewencji i rehabilitacji oraz ubezpieczeń i składek.

W poniższej tabeli publikujemy zestawienie dotychczasowych wniosków i odpowiadających im nowych wersji.

Lp.  Dotychczasowy symbol wniosku  na PUE ZUS Nowy symbol wniosku na PUE ZUS Aktualna nazwa wniosku po uproszczeniu
1 ZUS-ER-WZD-01 EZP Wniosek o zmianę danych osoby zamieszkałej w Polsce
2 ZUS-RZ-WZD-01 EZZ Wniosek o zmianę danych osoby zamieszkałej za granicą
3 ZUS FZLA OL-FZLA Wniosek w sprawie upoważnienia do wystawiania zaświadczeń lekarskich
4 ZUS PR-4 PR-4 Wniosek o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS
5 RD-8-02 RD-8 Wniosek w sprawie postępowania egzekucyjnego
6 ZUS-EUR-02 RSR Wniosek o rozłożenie na raty należności z tytułu składek
7 ZUS-US-WSI-01 USI Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne
8 ZAS-15 ZAS-15 Zaświadczenie płatnika składek o urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie rodzicielskim, urlopie ojcowskim
9 ZUS-ZS-WUR-01 ZUR Wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego

ZUS poinformował ponadto o wprowadzeniu nowej funkcjonalności dosyłania załączników do wysłanych wcześniej dokumentów na PUE. Jeżeli po wysłaniu wniosku okaże się, że do rozpatrzenia sprawy potrzebne są jeszcze załączniki, to można taki załącznik dosłać.

W oknie „Dokumenty wysłane” wystarczy wskazać wysłany wcześniej dokument i wybrać akcję „Doślij załącznik”. W nowym oknie „Wybór rodzaju załącznika” można wybrać rodzaj i sposób utworzenia dosyłanego załącznika. Oprócz załączników plikowych (np. jpg, pdf, doc w opcji Plik) można dosłać załączniki w postaci standardowych wniosków dostępnych z PUE w postaci utworzonego dokumentu roboczego. Dosyłanie dokumentów roboczych dostępne jest tylko dla wniosków, dla których wskazano w systemie, że mogą być dosłane do wybranego wniosku. Załączniki plikowe są dołączane do pisma ogólnego POG, które jest przez system automatycznie tworzone.

Źródło: ZUS

CZYTAJ DALEJ

Waloryzacja 2021: o ile wzrosną emerytury i renty?

Od marca br. rośnie wysokość świadczeń pobieranych przez emerytów i rencistów. Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed 1 marca 2021 r., do których prawo powstało do dnia 28 lutego 2021 r. Na podwyżki czeka ponad 9 milionów Polaków.

Zasady waloryzacji świadczeń

Emerytury i renty są waloryzowane corocznie od dnia 1 marca. Waloryzacja to mechanizm zwiększania nominalnej wysokości świadczeń emerytalno-rentowych z powodu utraty ich realnej wartości wynikającej głównie z inflacji. Zasady przeprowadzania waloryzacji uregulowane zostały w przepisach art. 88–90 i 93 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 291), zwanej dalej „ustawą o FUS”.

Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji – obejmuje emerytury i renty przyznane przed jej terminem, czyli w tym roku przed dniem 01.03.2021 r. (art. 88 ust. 2 i 4 ustawy o FUS).

Stosowanie zasad waloryzacji procentowej powoduje podwyższenie świadczeń o ten sam procent dla wszystkich świadczeniobiorców. Zgodnie z komunikatem MRiPS z dnia 10 lutego 2021 r. (M.P. poz. 167) wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2021 r. wynosi 104,24%.

Od 1 marca br. podwyższeniu ulegną kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2021 r. wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 104,24%, z zastrzeżeniem gwarantowanej ustawą kwoty podwyżki w wysokości 50 zł.

Modyfikacja zasad waloryzacji

W ostatnich latach, w celu ochrony poziomu najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, zasady waloryzacji były modyfikowane. Przykładowo, w 2012 roku incydentalnie w miejsce waloryzacji procentowej została wprowadzona waloryzacja kwotowa. W 2015 roku świadczenia emerytalno-rentowe zostały podwyższone wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 100,68%, jednak co do zasady nie mniej niż o kwotę wynoszącą 36 zł, natomiast w latach 2019 i 2020 świadczenia emerytalno-rentowe wzrosły o ustawowy wskaźnik waloryzacji, jednak nie mniej niż o 70 zł.

Zasady tegorocznej waloryzacji określono w ustawie z dnia 21 stycznia 2021 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dz.U. pod poz. 353.

Mimo że ww. przepisy przewidują waloryzację kwotowo-procentową z gwarantowaną podwyżką świadczeń w wysokości 50 zł, w 2021 roku do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji, zgodnie ze schematem zaproponowanym w art. 88 ustawy o FUS. Okazało się bowiem, że nie sprawdziły się wcześniejsze oczekiwania rządu i zamiast 3,84% podwyżki seniorzy otrzymają świadczenia wyższe o 4,24%. Nie będzie zatem miała zastosowania zaproponowana przez rząd modyfikacja obecnie obowiązujących zasad waloryzacji i gwarantowana podwyżka najniższych świadczeń o 50 zł. W art. 7 cytowanej ustawy zmieniającej z 21 stycznia 2021 r. znalazł się zapis, zgodnie z którym w przypadku gdyby ogłoszony w lutym 2021 r. wskaźnik waloryzacji okazał się wyższy niż 104,16 proc. (który to wskaźnik zapewnia, przy świadczeniach najniższych, wzrost o gwarantowaną kwotę 50 zł), do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji.

Kto otrzyma wyższe świadczenie?

Marcowa podwyżka świadczeń obejmie:

  • emerytów,
  • osoby otrzymujące rentę:
    • z tytułu niezdolności do pracy,
    • rodzinną,
    • socjalną,
  • osoby otrzymujące zasiłki i świadczenia przedemerytalne,
  • osoby otrzymujące emerytury i renty z KRUS.

Zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji następuje z urzędu, dlatego aby otrzymać wyższą emeryturę (rentę), osoba uprawniona nie musi składać wniosku – świadczenia zostaną zwaloryzowane automatycznie przez ZUS (art. 93 ustawy o FUS).

ZUS powiadomi osoby uprawnione o podwyżce świadczeń – w informacji Zakładu powinny być zawarte następujące dane:

  • kwota świadczenia (brutto) – przeliczona po 01.03.2021 r.,
  • wskaźnik waloryzacji,
  • obowiązkowe odliczenia od świadczenia pobierane przez ZUS (składka zdrowotna i zaliczka na podatek dochodowy),
  • nowa kwota świadczenia netto.

Nowa wysokość najniższych świadczeń

Od 1 marca 2021 r. najniższe gwarantowane świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez ZUS zostaną podniesione do:

  • 1250,88 zł brutto – w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej;
  • 938,16 zł brutto – w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;
  • 1501,06 zł brutto – w przypadku renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renty rodzinnej wypadkowej;
  • 1125,79 zł brutto – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową.

Kwoty obowiązujące przed i po marcowej waloryzacji przedstawiamy w tabeli:

Rodzaj świadczenia Kwota świadczenia Kwota podwyżki
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
emerytura 1200,00 zł 1250,88 zł 50,88 zł
renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna 1200,00 zł 1250,88 zł 50,88 zł
renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy 900,00 zł 938,16 zł 38,16 zł

Najniższe renty wypadkowe – zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dn. 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205) – również podlegają waloryzacji. Zasady tej waloryzacji, w tym ustalanie wskaźnika używanego do podwyższenia świadczeń, są analogiczne do określonych w ustawie o FUS. Najniższe renty wypadkowe od marca br. wynoszą:

Renta wypadkowa Kwota świadczenia Kwota podwyżki
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wypadkowa 1440,00 zł 1501,06 zł 61,06 zł
z tytułu częściowej niezdolności do pracy 1080,00 zł 1125,79 zł 45,79 zł

W związku z waloryzacją od dn. 01.03.2021 r. podwyższone zostaną również inne świadczenia, mianowicie:

  • renty rodzinne,
  • renty socjalne,
  • zasiłki i świadczenia emerytalne.

Osobom uprawnionym do renty rodzinnej (wymienionym w art. 65–72 ustawy o FUS) ZUS wypłaca:

  • 85% świadczenia (emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy), które przysługiwałoby zmarłemu – dla 1 osoby uprawnionej,
  • 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu – dla 2 osób uprawnionych,
  • 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu – dla 3 lub więcej osób uprawnionych.

Renta socjalna wypłacana jest na podstawie ustawy z dn. 27.06.2003 r. o rencie socjalnej (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1300) osobom wskazanym w art. 2. Wysokość renty – określona w art. 6 cyt. ustawy – wynosi 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ustalonej i podwyższonej zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS. Do lutego br. była to kwota 1200,00 zł, po podwyżce uprawnionym wypłacana będzie renta w wysokości 1250,88 zł, co oznacza wzrost o 50,88 zł.

Na analogicznych zasadach waloryzowane są kwoty świadczeń (i zasiłków) przedemerytalnych. Odnośna dyspozycja zawarta została w art. 3 ust. 2 ustawy z dn. 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1725).

Świadczenie przedemerytalne wynoszące dotychczas 1210,99 zł miesięcznie zostanie podwyższone od marca 2021 r. do kwoty 1262,34 zł (wzrost o 51,35 zł).

Wyższe dodatki do emerytur i rent

Wraz z waloryzacją emerytur i rent wzrastają dodatki do tych świadczeń, m.in. dodatek pielęgnacyjny i dodatek za tajne nauczanie. Obowiązujące dotychczas kwoty zostaną od 1 marca przemnożone przez wskaźnik waloryzacji, który w tym roku wynosi 104,24%. Obowiązek ponownego przeliczenia dodatków wynika z dyspozycji zawartych w przepisach:

Wysokość wspomnianych wyżej dodatków przed i po waloryzacji przedstawiono w poniższej tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
pielęgnacyjny 229,91 zł 239,66 zł
dla sierot zupełnych 432,12 zł 450,44 zł
kombatancki 229,91 zł 239,66 zł
kompensacyjny 34,49 zł 35,95 zł
pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego 344,87 zł 359,49 zł
za tajne nauczanie 229,91 zł 239,66 zł

Waloryzacji podlegają również specjalne świadczenia wypłacane kombatantom przez ZUS. Nowe kwoty świadczeń przedstawiamy w tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych 229,91 zł 239,66 zł
świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 11,53 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy) od 12,02 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy)
dodatek pieniężny do renty inwalidy wojennego 880,26 zł 917,58 zł

Kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent

Niektóre osoby pobierające emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i osiągające przychody z tytułu wykonywania dodatkowej pracy podlegają regułom tzw. zawieszalności. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca br. zmieniają się kwoty maksymalnych zmniejszeń.

Jeżeli emeryt lub rencista osiągnie przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia, wypłacane mu świadczenie zostaje zawieszone przez ZUS. Jeżeli natomiast przychód mieści się w granicach od 70 do 130% średniej pensji – świadczenie jest zmniejszane o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach).

W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych kwoty maksymalnego zmniejszenia ulegają zmianie. Od dnia 01.03.2021 r. kwoty te wynoszą:

  • 646,67 zł – dla emerytur lub rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 485,04 zł – dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 549,71 zł – dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Podane wyżej kwoty maksymalnych zmniejszeń będą obowiązywać aż do następnej waloryzacji, czyli do dnia 28.02.2022 r. – w przeciwieństwie do kwot granicznych przychodu emerytów i rencistów, które to zmieniają się co kwartał.

W wyniku waloryzacji zmieniają się także kwoty przychodu powodujące zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Miesięczne kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie od 01.03.2021 r. do 28.02.2022 r. zostały ogłoszone w komunikacie Prezesa ZUS z dnia 15 lutego 2021 r. opublikowanym w Monitorze Polskim pod poz. 190 i wynoszą odpowiednio:

  • dopuszczalna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zmniejszenie świadczenia) – 1291,90 zł,
  • graniczna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zawieszenie świadczenia) – 3617,30 zł.

Na podstawie wartości kwot miesięcznych można ustalić również roczne progi dochodowe powodujące zmniejszenie bądź zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Wartości te służą do korekty rozliczeń dokonywanej przez ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.

Dopuszczalna roczna kwota przychodu od 01.03.2021 r. wynosi 15 502,80 zł, zaś graniczna roczna kwota przychodu – 43 407,60 zł.

B.O.

CZYTAJ DALEJ

Szkoły i odpis na ZFŚS emeryta nauczyciela – korekta naliczenia

„Od roku naliczamy odpis na ZFŚS dla emerytów nauczycieli zgodnie z art 53 ust. 2 KN. Podczas tworzenia projektu planu na 2020 r. odpis przygotowywaliśmy na podstawie dostępnych z 2019 r. danych o pobieranych emeryturach (przez nauczycieli emerytów). Obliczono 5% pobieranych emerytur, co stanowiło odpis na 2020 r., jaki posiadamy w planie. Czy w 2020 r. kiedy emeryci nauczyciele (w połowie roku) otrzymali decyzje o waloryzacji emerytury powinniśmy dokonać przeliczenia odpisu nauczycieli emerytów?

Przepisy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przewidują korektę socjalnego, gdzie wylicza się przeciętne wynagrodzenie w roku kalendarzowym. Czy powinno się korygować naliczenie odpisu dla emerytów nauczycieli, czy tez naliczony podczas przygotowania planów odpis jest ustalony na dany rok, którego dotyczy plan i dopiero końcem następnego roku przy przygotowaniu planu na następny rok będziemy się opierać na nowych dokumentach o wysokości emerytury i wyliczmy nowy odpis na kolejny rok? Czy korekta socjalnego powinna być dokonywana końcem roku w związku z możliwością wyliczenia wówczas przeciętnego zatrudnienia, które w ogóle nie dotyczy emerytów nauczycieli? Dodam, że regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w jednostce nie zawiera żadnych wskazań czy obowiązków związanych z korektą naliczenia odpisu na ZFŚS.”

Zgodnie z …

CZYTAJ DALEJ

Nowy jednolity tekst ustawy emerytalnej

Obwieszczeniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 stycznia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 291), ogłoszony został tekst jednolity ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W jednolitym tekście ustawy uwzględniono zmiany wynikające z:

  • 4 nowelizacji uchwalonych w okresie od stycznia 2020 r. (Dz.U. poz. 252) do 4 sierpnia 2020 r. (Dz.U. poz. 1578) oraz
  • przepisów ogłoszonych przed dniem 21 stycznia 2021 r.

W ust. 2 obwieszczenia wymienione zostały przepisy, które pominięto w jednolitym tekście ustawy – są to głównie regulacje przejściowe oraz określające terminy wejścia w życie aktów nowelizujących.

Ustawa o emeryturach i rentach z FUS określa:

  • warunki nabywania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych;
  • zasady ustalania wysokości świadczeń;
  • zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty świadczeń.

Świadczenia określone w ustawie obejmują: emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy (w tym rentę szkoleniową), rentę rodzinną, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej, zasiłek pogrzebowy.

B.O.

CZYTAJ DALEJ

Waloryzacja rent i emerytur w 2021 r. wyższa niż prognozowano

Znamy już wszystkie wartości, od których zależna jest wysokość wskaźnika waloryzacji emerytur i rent, w związku z czym MRiPS w Komunikacie z dnia 10 lutego br. ogłosił ostateczną wysokość tego wskaźnika (M.P. 167).

Nie sprawdziły się wcześniejsze oczekiwania resortu i zamiast 3,84 proc. podwyżki seniorzy otrzymają świadczenia wyższe o 4,24 proc.

Ogłoszone przez Prezesa GUS w dniu 15 stycznia 2021 r., dane dotyczące średniorocznych wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2020 r. (inflacja) wyniosły odpowiednio: 103,4 i 103,9.

Do ustalenia wskaźnika waloryzacji w 2021 r. został zatem przyjęty średnioroczny wskaźnik inflacji dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2020 r. na poziomie 103,9 proc.

Ogłoszony przez Prezesa GUS w dniu 9 lutego 2021 r. realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w 2020 r. wyniósł z kolei 1,7 proc. (20 proc. realnego wzrostu cen – 0,34 proc.).

Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2021 r. wynosi 104,24 proc.

(3,9 proc. + 0,2 * 1,7 proc. = 3,9 proc. + 0,34 proc. = 4,24 proc.).

Powyższe oznacza, że w 2021 roku do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji, zgodnie ze schematem zaproponowanym w ustawie.

Nie będzie zatem miała zastosowania zaproponowana przez rząd modyfikacja obecnie obowiązujących zasad waloryzacji, czyli gwarantowana podwyżka najniższych świadczeń o 50 zł.

Przy zastosowaniu ogłoszonego wskaźnika waloryzacji najniższa emerytura (renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna) od 1 marca 2021 r. wyniesie 1250,88 zł (wzrost o 50,88 zł).

Jak wylicza resort rodziny, podwyżki dla świadczeń na poziomie np. 2300 zł to 97,52 zł, dla  świadczeń w wysokości 2500 zł – 106,00 zł, dla 3000 zł – 127,20 zł.

Całkowity koszt waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych i innych świadczeń z systemu powszechnego, rolniczego i mundurowego, szacowany jest na ok. 10,6 mld zł. (przy wskaźniku waloryzacji 104,24 proc.).

Źródło: MRiPS, oprac. B.O.

CZYTAJ DALEJ

PIT za 2020: emeryci i renciści otrzymają deklaracje z ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na przełomie stycznia i lutego wyśle deklaracje podatkowe za 2020 rok: PIT-40A albo PIT 11A i PIT-11. Deklaracje trafią  do wszystkich osób, które w 2020 roku chociaż raz pobrały świadczenie z ZUS.

ZUS wyśle w 2021 roku następujące formularze:

  • PIT-40A – tylko dla podatników z kwotą niedopłaty podatku (gdy suma zaliczek przekazanych do urzędu skarbowego nie przekracza kwoty należnego podatku),

Ważne!
W tym roku ZUS nie rozlicza świadczeniobiorców z nadpłatą podatku. Takie osoby otrzymają PIT 11A, a zwrot z tytułu nadpłaty podatku bezpośrednio z urzędu skarbowego. Zwrot nadpłaty nastąpi w ciągu 45 dni od złożenia zeznania podatkowego. Jeśli świadczeniobiorca nie otrzymywał innych dochodów i nie korzysta z odliczeń, nie musi składać zeznania podatkowego PIT-37 lub PIT-36.

Świadczeniobiorcy, którzy chcą skorzystać z odliczeń od dochodu lub od podatku, mogą to zrobić w zeznaniu podatkowym PIT-37 lub PIT-36, które powinni złożyć do urzędu skarbowego do 30 kwietnia 2021 r.

Emeryci lub renciści) którzy chcą przekazać 1% podatku na rzecz wybranej Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) mają taką możliwość. Jeśli jest to ta sama organizacja co w ubiegłym roku, nie muszą nic robić. Urząd skarbowy zrobi to za nich za pośrednictwem usługi Twój e-PIT. Jeżeli natomiast świadczeniobiorcy chcą przekazać 1% podatku na rzecz innej niż w ubiegłym roku OPP, to powinni wypełnić druk PIT-OP i przekazać do swojego urzędu skarbowego.

  • PIT-11A – dla osób, które nie pobierały świadczeń do końca roku podatkowego lub nie są świadczeniobiorcami w momencie rozliczenia. PIT-11A otrzymają także świadczeniobiorcy, którzy mają nadpłatę podatku.

Formularz ten otrzymają również osoby, które w 2020 roku:

  • złożyły w ZUS wniosek przed końcem roku podatkowego o niesporządzaniu rocznego obliczenia podatku na PIT-40A,
  • złożyły w ZUS oświadczenie o zamiarze wspólnego opodatkowania swoich dochodów
    z małżonkiem, dziećmi itp., a przed końcem roku podatkowego nie złożyły oświadczenia
    o rezygnacji z tego zamiaru,
  • złożyły wniosek o obliczanie i pobieranie zaliczki na podatek według wyższej skali podatkowej lub bez pomniejszania o miesięczną kwotę zmniejszenia, tj. o kwotę 43,76 zł,
  • pobierały zasiłki przysługujące z ubezpieczeń społecznych w razie choroby i macierzyństwa,
  • nie miały pobieranych zaliczek na podatek dochodowy stosownie do postanowień umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania,
  • miałyby w rozliczeniu ustaloną kwotę nadpłaty podatku, gdy suma zaliczek przekazanych do urzędu skarbowego w roku podatkowym przewyższyła kwotę podatku należnego za ten rok od dochodów uzyskanych w ZUS (w związku ze zmianą art. 34.ust. 7 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która weszła w życie 1 lipca 2020 r. i którą stosuje się do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r.).
  • PIT-11 – informację o przychodach z innych źródeł oraz dochodach i o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy dla osób, które otrzymały:
    • świadczenie należne po osobie zmarłej,
    • alimenty potrącone ze świadczenia wypłacanego przez ZUS na podstawie wyroku sądu lub ugody, w kwocie przekazanej nadwyżki powyżej 700 zł miesięcznie, jeśli zasądzona (ustalona) kwota alimentów przewyższa 700 zł (PIT-11 nie otrzymają dzieci, które nie ukończyły 25 lat oraz dzieci niezależnie od wieku, które otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, ponieważ alimenty wypłacone na rzecz takich dzieci są wolne od podatku dochodowego).

Ważne!
Osoby, które nie otrzymają deklaracji do końca lutego lub mają wątpliwości dotyczące otrzymanego formularza PIT, powinny skontaktować się z placówką ZUS, która wypłacała im świadczenie.

W szczególnych przypadkach, uzasadnionych losowo, można wcześniej otrzymać duplikat deklaracji PIT. Wniosek w tej sprawie można złożyć w placówce, która wypłaca świadczenie. Duplikat deklaracji PIT można otrzymać bezpośrednio z tej placówki ZUS.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przygotowuje dla wszystkich podatników zeznania podatkowe i udostępnia je w wersji elektronicznej w aplikacji e-Deklaracje na stronie podatki.gov.pl. KAS wypełnia dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych zeznanie podatkowe na podstawie danych przekazanych przez płatników, m.in. przez ZUS.

Zmiana w realizacji wniosku o niestosowanie 1/12 kwoty zmniejszenia zaliczki na podatek

ZUS, na podstawie pisemnego wniosku podatnika złożonego w 2020 r., będzie obliczał i pobierał zaliczki na podatek dochodowy w ciągu roku bez pomniejszania o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Jeśli podatnik chce, aby jego zaliczki na podatek dochodowy były pomniejszane o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, musi złożyć wniosek.

Źródło: ZUS

CZYTAJ DALEJ

Newer Posts

Older Posts