Innowacje biznesowe – Strona 2

Zapewnienie rozwoju sztucznej inteligencji w sposób gwarantujący poszanowanie praw człowieka i zdobycie zaufania ludzi, stanowi jeden z elementów unijnej strategii cyfrowej [1]. Dnia 21.04.2021 r. Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji)[2], którego celem jest jednolite uregulowanie kwestii opracowywania, wprowadzania do obrotu i wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji (Artificial Intelligence, AI) na obszarze UE.

Ma ono stanowić ramy prawne dla prawidłowo funkcjonującego rynku wewnętrznego systemów AI, na którym odpowiednio uwzględnia się zarówno korzyści społeczno-ekonomiczne, jak i zagrożenia, jakie niesie za sobą wykorzystanie sztucznej inteligencji, stworzyć sprzyjające warunki dla innowacji i rozwoju technologii AI, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa użytkowników i ochrony praw podstawowych gwarantowanych przez prawo unijne.

Przyjęcie wspólnej na poziomie UE regulacji ma również sprzyjać swobodnemu przepływowi towarów i usług wykorzystujących sztuczną inteligencję. Uniemożliwienie poszczególnym państwom członkowskim ustanawiania własnych ograniczeń i wymagań dotyczących takich produktów i usług z jednej strony zapobiec ma fragmentacji rynku wewnętrznego w tym zakresie, a z drugiej zapewnić dostawcom i użytkownikom systemów AI pewność prawa, ułatwiając inwestycje i innowacje w dziedzinie sztucznej inteligencji. Nowe rozporządzenie wspierać ma realizację celu, jakim jest osiągnięcie przez Unię pozycji światowego lidera w rozwoju bezpiecznej, wiarygodnej i etycznej sztucznej inteligencji.

Projekt rozporządzenia jest efektem wcześniejszych działań UE w obszarze AI, obejmujących opublikowanie w 2018 r. strategii „Sztuczna inteligencja dla Europy”[3] i pierwszego skoordynowanego planu wspierania rozwoju i stosowania sztucznej inteligencji [4], opracowanie w 2019 r. wytycznych dotyczących wiarygodnej sztucznej inteligencji [5] oraz publikację w 2020 r. białej księgi w sprawie sztucznej inteligencji [6], której założenia stanowią podstawę projektu. Wraz z projektem aktu w sprawie sztucznej inteligencji ogłoszono również nowy, przygotowany we współpracy z państwami członkowskimi, skoordynowany plan działania [7].

Obecnie projekt rozporządzenia jest przedmiotem prac Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z jego aktualnym brzmieniem, rozporządzenie ma być stosowane w państwach członkowskich po upływie 2 lat od jego wejścia w życie (dwudziesty dzień po publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej).

Kogo dotyczyć będą nowe przepisy?

Projektowane rozporządzenie będzie miało wpływ na działalność szerokiego kręgu podmiotów opracowujących, wprowadzających do obrotu oraz wykorzystujących systemy sztucznej inteligencji, przede wszystkim dostawców i użytkowników systemów AI, ale również importerów, dystrybutorów czy upoważnionych przedstawicieli (podmiotów z siedzibą w UE upoważnionych przez dostawcę z kraju trzeciego do realizacji w jego imieniu obowiązków i procedur określonych w rozporządzeniu).

Kluczowe, najszersze obowiązki związane z zapewnieniem bezpiecznej i wiarygodnej sztucznej inteligencji spoczywać będą na dostawcach i użytkownikach systemów i to nie tylko tych mających siedzibę w Unii Europejskiej – nowe rozporządzenie będzie miało bowiem zastosowanie również do wszystkich dostawców spoza UE, którzy wprowadzają do obrotu lub oddają do użytku systemy AI na obszarze Unii, a także do dostawców oraz użytkowników znajdujących się poza UE, jeżeli wyniki działania danego systemu są wykorzystywane w UE.

Czym jest sztuczna inteligencja?

Projektowana regulacja definiuje system sztucznej inteligencji jako oprogramowanie opracowane przy użyciu co najmniej jednej spośród technik i podejść wymienionych w załączniku I do rozporządzenia, które może – dla danego zestawu celów określonych przez człowieka – generować wyniki, takie jak treści, przewidywania, zalecenia lub decyzje wpływające na środowiska, z którymi wchodzi w interakcję. Katalog technik i podjeść determinujących kwalifikację danego oprogramowania jako sztucznej inteligencji jest dość szeroki i obejmuje:

mechanizmy uczenia maszynowego, w tym uczenie nadzorowane, uczenie się maszyn bez nadzoru i uczenie przez wzmacnianie, z wykorzystaniem szerokiej gamy metod, w tym uczenia głębokiego;
metody oparte na logice i wiedzy, w tym reprezentacja wiedzy, indukcyjne (logiczne) programowanie, bazy wiedzy, silniki inferencyjne i dedukcyjne, rozumowanie (symboliczne) i systemy ekspertowe;
podejścia statystyczne, estymację bayesowską, metody wyszukiwania i optymalizacji.

Projekt zakłada możliwość aktualizacji powyższego wykazu z uwzględnieniem rozwoju sytuacji rynkowej i rozwoju technologicznego, w drodze aktów delegowanych przyjmowanych przez Komisję.

Podejście oparte na analizie ryzyka

Proponowane ramy prawne dla sztucznej inteligencji bazują na wyodrębnieniu czterech kategorii systemów AI, w zależności od poziomu ryzyka jakie stwarza ich zastosowanie, tj. ryzyka niedopuszczalnego, wysokiego, ograniczonego i minimalnego:

Ryzyko niedopuszczalne

Systemy sztucznej inteligencji sprzeczne z unijnymi wartościami poszanowania godności ludzkiej, wolności, równości, demokracji i praworządności oraz z prawami podstawowymi Unii, w tym z prawem do niedyskryminacji, ochrony danych i prywatności oraz z prawami dziecka, stwarzające wyraźne zagrożenie dla bezpieczeństwa, źródeł utrzymania i praw obywateli, uznane zostały za niedopuszczalne. Katalog zakazanych praktyk w dziedzinie sztucznej inteligencji obejmuje wprowadzanie do obrotu, oddawanie do użytku lub wykorzystywanie systemów AI:

służących do manipulowania ludźmi, czyli takich, w których stosuje się techniki podprogowe działające na podświadomość lub wykorzystuje słabości pewnych grup osób, takich jak dzieci, osoby z niepełnosprawnościami czy zaburzeniami psychicznymi, w celu istotnego zniekształcenia zachowania danej osoby w sposób, który powoduje lub może powodować u tej osoby lub u innej osoby szkodę fizyczną lub psychiczną;
używanych przez organy publiczne lub w ich imieniu na potrzeby oceny lub klasyfikacji wiarygodności osób fizycznych, prowadzonej przez określony czas na podstawie ich zachowania społecznego lub znanych bądź przewidywanych cech osobistych lub cech osobowości (tzw. social scoring), kiedy punktowa ocena społeczna prowadzi do krzywdzącego lub niekorzystnego traktowania niektórych osób fizycznych lub całych ich grup w kontekstach społecznych, które nie są związane z kontekstami, w których pierwotnie wygenerowano lub zgromadzono dane lub w przypadku, gdy takie traktowanie jest nieuzasadnione lub nieproporcjonalne do zachowania społecznego lub jego wagi.

Ponadto zakazane będzie wykorzystywanie systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa. Chodzi tutaj o systemy służące do identyfikacji osób fizycznych na odległość poprzez porównanie ich danych biometrycznych (np. wizerunku twarzy, chodu, zarysu sylwetki) z danymi biometrycznymi zawartymi w referencyjnej bazie danych, gdzie zbieranie danych, ich porównywanie i identyfikacja odbywają się bez znacznego opóźnienia (w celu uniknięcia obchodzenia przepisów, za taki system identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym”, uznawany będzie system, w którym identyfikacja następuje zarówno natychmiast, jak i z niewielkim opóźnieniem). Od tego zakazu projekt rozporządzenia przewiduje ograniczone wyjątki, obejmujące:

ukierunkowane poszukiwanie ofiar przestępstw, w tym zaginionych dzieci;
zapobieganie konkretnemu, poważnemu i bezpośredniemu zagrożeniu życia lub bezpieczeństwa osób fizycznych lub atakowi terrorystycznemu;
wykrywanie, lokalizowanie, identyfikowanie lub ściganie sprawców lub podejrzanych o popełnienie najcięższych przestępstw, takich jak np. udział w organizacji przestępczej, terroryzm, handel ludźmi, zabójstwo, gwałt czy pornografia dziecięca [8], które w danym państwie członkowskim podlegają karze pozbawienia wolności lub środkowi zabezpieczającemu polegającemu na pozbawieniu wolności przez okres, którego górna granica wynosi co najmniej trzy lata.

Każde pojedyncze wykorzystanie systemu zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa, wymagać będzie, co do zasady, uzyskania uprzedniego zezwolenia udzielonego przez sąd lub niezależny organ administracyjny państwa członkowskiego. Decyzja co do wykorzystywania tego typu systemów, należeć będzie do państw członkowskich – będą one mogły w ogóle nie przewidzieć takiej możliwości albo przewidzieć ją jedynie w odniesieniu do niektórych spośród wskazanych wyżej dozwolonych celów. W przypadku podjęcia decyzji o dopuszczeniu możliwości wykorzystywania systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej „w czasie rzeczywistym” w przestrzeni publicznej do celów egzekwowania prawa, dane państwo zobowiązane będzie do przyjęcia niezbędnych szczegółowych przepisów krajowych, regulujących wydawanie i wykonywanie zezwoleń na wykorzystanie systemów oraz ich nadzorowanie.

Wysokie ryzyko

Systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, to systemy stanowiące znaczne zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych osób w Unii Europejskiej. Jest to kluczowa kategoria, na której przede wszystkim skupia się projekt rozporządzenia, określając zasady klasyfikacji systemów AI jako systemów wysokiego ryzyka, wymogi dotyczące wiarygodnej sztucznej inteligencji, jakie systemy wysokiego ryzyka muszą spełniać oraz obowiązki spoczywające na dostawcach i użytkownikach takich systemów.

Przyjęta w rozporządzeniu klasyfikacja systemów wysokiego ryzyka, wyróżnia ich dwie grupy. Po pierwsze, biorąc pod uwagę, że projektowane ramy regulacyjne dla sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka wpisują się w system unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego w obszarze warunków wprowadzania produktów do obrotu, z systemem AI wysokiego ryzyka będziemy mieli do czynienia, gdy:

system AI jest przeznaczony do użycia jako związany z bezpieczeństwem element produktu (safety component) lub sam jest produktem objętym unijnymi przepisami harmonizacyjnymi wymienionymi w załączniku II do rozporządzenia (są to w szczególności dyrektywy i rozporządzenia oparte na nowych ramach prawnych [9], dotyczące produktów takich jak maszyny, zabawki, wyroby medyczne, windy czy środki ochrony indywidualnej),
i jednocześnie:
produkt, którego związanym z bezpieczeństwem elementem jest system AI lub sam system AI jako produkt podlega na podstawie wyżej wskazanych przepisów harmonizacyjnych ocenie zgodności przeprowadzanej przez osobę trzecią w celu wprowadzenia tego produktu do obrotu lub oddania go do użytku.

Druga grupa obejmuje zastosowania AI, które Komisja obecnie uznaje za obarczone wysokim ryzykiem, wymienione w załączniku III do rozporządzenia, tj. systemy wykorzystywane w następujących obszarach:

identyfikacja i kategoryzacja biometryczna osób fizycznych: systemy przeznaczone do zdalnej identyfikacji biometrycznej osób fizycznych zarówno „w czasie rzeczywistym”, jak i „post factum”;
zarządzanie infrastrukturą krytyczną i jej eksploatacja: systemy przeznaczone do stosowania jako związane z bezpieczeństwem elementy procesów zarządzania i obsługi ruchu drogowego oraz zaopatrzenia w wodę, gaz, ciepło i energię elektryczną;
kształcenie i szkolenie zawodowe: systemy przeznaczone do stosowania w celu podejmowania decyzji o dostępie do instytucji edukacyjnych i instytucji szkolenia zawodowego, oceny uczniów lub uczestników egzaminów wymaganych w celu przyjęcia do instytucji edukacyjnych;
zatrudnienie, zarządzanie pracownikami i dostęp do samozatrudnienia: systemy przeznaczone do wykorzystania w celu rekrutacji lub wyboru osób fizycznych (np. na potrzeby informowania o wakatach, oceny kandydatów w trakcie rozmów kwalifikacyjnych), podejmowania decyzji o awansie i rozwiązaniu stosunku pracy, przydzielania zadań oraz monitorowania i oceny wydajności i zachowania pracowników;
dostęp do podstawowych usług prywatnych oraz usług i świadczeń publicznych, a także korzystanie z nich: systemy przeznaczone do wykorzystania przez organy publiczne w celu oceny kwalifikowalności osób fizycznych do świadczeń i usług publicznych, jak również w celu przyznawania, ograniczania, unieważniania lub żądania zwrotu takich świadczeń i usług, systemy wykorzystywane do oceny zdolności kredytowej osób fizycznych lub ustalenia ich punktowej oceny kredytowej, systemy przeznaczone do wykorzystania w celu wysyłania lub ustalania priorytetów w wysyłaniu służb ratunkowych w sytuacjach kryzysowych, w tym straży pożarnej i pomocy medycznej;
ściganie przestępstw: m.in. systemy przeznaczone do wykorzystania przez organy ścigania w celu przeprowadzania indywidualnych ocen ryzyka w odniesieniu do osób fizycznych (ryzyko popełnienia lub ponownego popełnienia przestępstwa przez osobę fizyczną lub ryzyko, na jakie narażone są potencjalne ofiary przestępstw), systemy przeznaczone do wykorzystania jako poligrafy i podobne narzędzia lub w celu wykrywania stanu emocjonalnego, systemy przeznaczone do oceny wiarygodności dowodów w toku ścigania przestępstw, systemy przeznaczone do profilowania osób fizycznych;
zarządzanie migracją, azylem i kontrolą graniczną: m.in. systemy wykorzystywane przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie azylu, o wydanie wizy i dokumentów pobytowych oraz związanych z nimi skarg w odniesieniu do kwalifikowalności osób fizycznych ubiegających się o przyznanie określonego statusu;
sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i procesy demokratyczne: systemy wykorzystywane w badaniu i interpretacji stanu faktycznego i przepisów prawa oraz w stosowaniu prawa do konkretnego stanu faktycznego.

Projekt rozporządzenia przewiduje możliwość dodawania do załącznika III, w drodze aktów delegowanych przyjmowanych przez Komisję, kolejnych systemów wysokiego ryzyka przeznaczonych do wykorzystania w wyżej wskazanych obszarach i określa szczegółowe kryteria, którymi Komisja ma się kierować w tym zakresie.

Wymogi dotyczące systemów wysokiego ryzyka oraz obowiązki dostawców i użytkowników zostaną bliżej omówione w dalszej części artykułu.

Ograniczone ryzyko

W odniesieniu do niektórych systemów sztucznej inteligencji, biorąc pod uwagę specyficzne ryzyko manipulacji jakie stwarzają, projekt rozporządzenia przewiduje wyłącznie minimalne obowiązki dotyczące przejrzystości. Mają one zastosowanie do trzech grup systemów AI, tj. takich, które:

wchodzą w interakcję z ludźmi (czyli wszelkiego rodzaju chatboty) – obowiązek informowania osoby fizycznej o tym, że wchodzi ona w interakcję z systemem AI, chyba że będzie to jednoznacznie wynikać z okoliczności i kontekstu korzystania z systemu;
są wykorzystywane do wykrywania emocji lub określania powiązań z kategoriami (społecznymi) na podstawie danych biometrycznych – obowiązek informowania osób fizycznych o fakcie stosowania wobec nich tego typu systemów;
generują obrazy, treści dźwiękowe lub treści wideo, które łudząco przypominają istniejące osoby, miejsca, obiekty czy zdarzenia, lub które manipulują obrazami lub treściami, przez co osobie będącej ich odbiorcą mogą się one fałszywie wydać autentyczne lub prawdziwe (technologia deepfake) – obowiązek ujawniania, że treści zostały wygenerowane lub zmanipulowane przez system AI.

Powyższe obowiązki nie będą jednak dotyczyć:

systemów, które zostały zatwierdzone na mocy przepisów prawa do celów związanych z egzekwowaniem prawa, tj. przeciwdziałaniem i ściganiem przestępstw.
sytuacji, gdy zastosowanie technologii deepfake będzie konieczne do wykonywania prawa do wolności wypowiedzi i prawa do wolności sztuki i nauki zagwarantowanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji zabezpieczających prawa i wolności osób trzecich).

Minimalne ryzyko

Wszystkie pozostałe systemy AI, stanowiące większość spośród obecnie używanych na terenie UE, np. systemy stosowane w grach wideo lub filtrach spamu, jako nie stwarzające zagrożenia dla praw lub bezpieczeństwa obywateli lub stwarzające zagrożenie minimalne, nie będą podlegać żadnym szczególnym wymaganiom i obowiązkom. W odniesieniu do takich systemów, projektowane rozporządzenie obliguje Komisję Europejska i państwa członkowskie do zachęcania i ułatwiania tworzenia przez branżę AI kodeksów postępowania, na podstawie których dostawcy dobrowolnie stosowaliby wymogi obligatoryjne przewidziane w rozporządzeniu dla systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka.

Wymogi dla systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka

Jak wyżej wspomniano, projektowana regulacja skupia się na systemach wysokiego ryzyka, ustanawiając szereg rygorystycznych wymagań, których spełnienie warunkuje dopuszczalność wykorzystywania takich systemów w Unii Europejskiej (ewentualnie wykorzystywania w UE wyników ich działania, w przypadku gdy dostawca lub użytkownik systemu znajduje się w państwie trzecim). Obejmują one:

wdrożenie i utrzymywanie systemu zarządzania ryzykiem obejmującego identyfikację i analizę znanego i dającego się przewidzieć ryzyka, oszacowanie i ocenę ryzyka, przyjęcie odpowiednich środków zarządzania ryzykiem;
w przypadku stosowania technik obejmujących trenowanie modeli, zapewnienie wysokiej jakości zbiorów danych treningowych, walidacyjnych i testowych, aby system działał zgodnie z przeznaczeniem i bezpiecznie oraz aby nie stał się źródłem dyskryminacji – zbiory takich danych powinny być wystarczająco adekwatne, reprezentatywne i wolne od błędów oraz kompletne z punktu widzenia przeznaczenia systemu, jak również powinny charakteryzować się odpowiednimi właściwościami statystycznymi, w tym w odniesieniu do osób lub grup osób, wobec których system ma być wykorzystywany, a także powinny uwzględniać cechy, właściwości lub elementy, które są specyficzne dla określonego kontekstu geograficznego, behawioralnego lub funkcjonalnego lub okoliczności, w których system ma być wykorzystywany;
sporządzanie i aktualizowanie dokumentacji technicznej systemu (szczegółowy wykaz informacji, które powinna zawierać dokumentacja zawarto w załączniku IV do rozporządzenia);
automatyczne rejestrowanie zdarzeń – systemy wysokiego ryzyka muszą posiadać funkcję prowadzenia rejestrów zdarzeń (logów) zapewniającą odpowiednią do ich przeznaczenia identyfikowalność działania w całym cyklu życia systemu, tak aby możliwe było jego monitorowanie pod kątem występowania sytuacji skutkujących ryzykiem zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych obywateli lub mogących prowadzić do wystąpienia istotnej zmiany;
przejrzystość i udostępnianie informacji użytkownikom – aby zapobiec tzw. efektowi czarnej skrzynki (black box) powodującemu, że niektóre systemy sztucznej inteligencji mogą stać się niezrozumiałe lub zbyt skomplikowane dla osób fizycznych, działanie systemów AI wysokiego ryzyka musi być wystarczająco przejrzyste, aby użytkownicy byli w stanie interpretować wyniki działania systemu i odpowiednio z nich korzystać; w tym celu rozporządzenie wprowadza wymóg sporządzenia instrukcji obsługi, zawierającej m.in. informacje dotyczące cech, możliwości i ograniczeń skuteczności działania sytemu, poziomu i wskaźników dokładności oraz środków nadzoru ze strony człowieka;
nadzór ze strony człowieka – systemy AI wysokiego ryzyka muszą być skonstruowane tak, aby zapewniony był skuteczny nadzór nad nimi ze strony ludzi; wprowadzone w tym celu środki (wbudowane bezpośrednio w system przez dostawcę lub zdefiniowane przez dostawcę odpowiednie do wdrożenia przez użytkownika) muszą umożliwiać osobom nadzorującym m.in.: należyte monitorowanie działania systemu, tak, aby wszelkie nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu czy nieoczekiwane wyniki można było jak najszybciej wykrywać i eliminować, podjęcie decyzji o nieskorzystaniu z systemu w danej sytuacji, zignorowanie lub odwrócenie otrzymanych wyników, ingerencję w działanie systemu lub przerwanie jego działania poprzez użycie przycisku „stop” czy inną podobną procedurę;
dokładność, solidność i cyberbezpieczeństwo – systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka muszą, w kontekście ich przeznaczenia, osiągać odpowiedni poziom dokładności, solidności i cyberbezpieczeństwa i działać z zachowaniem tego poziomu przez cały cykl życia, muszą być odporne na błędy, usterki lub niespójności mogące wystąpić zarówno w samym systemie, jak i w środowisku w którym działa; w szczególności systemy, które po rozpoczęciu użytkowania nadal się uczą powinny być opracowane w taki sposób, aby przeciwdziałać ewentualnym tendencyjnym wynikom działania spowodowanym „sprzężeniem zwrotnym”, tj. wykorzystywaniem uzyskanych wyników jako danych wejściowych do następnych operacji.

Obowiązki dostawców i użytkowników systemów AI wysokiego ryzyka, ocena zgodności i oznakowanie CE

Dostawcy systemów sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, czyli wszelkie podmioty, które opracowują takie systemy lub zlecają ich opracowanie w celu wprowadzenia do obrotu lub oddania do użytku pod własną marką, zobowiązani będą do zapewnienia, aby spełniały one ustanowione w rozporządzeniu wymogi. W tym celu każdy dostawca będzie musiał wdrożyć system zarządzania jakością, obejmujący w szczególności:

techniki i procedury dotyczące projektowania systemu AI wysokiego ryzyka;
techniki i procedury na potrzeby opracowywania, kontroli jakości i zapewniania jakości systemu;
procedury badania, testowania i walidacji, które należy przeprowadzić przed rozpoczęciem opracowywania systemu, w trakcie tego procesu i po jego zakończeniu;
systemy i procedury zarzadzania danymi;
system zarządzania ryzykiem;
system monitorowania systemu po wprowadzeniu do obrotu;
procedury dotyczące zgłaszania poważnych incydentów i nieprawidłowego działania systemów właściwym organom nadzoru rynku.

Na dostawcach systemów AI wysokiego ryzyka spoczywał będzie również obowiązek sporządzania dokumentacji technicznej systemu, przechowywania rejestrów zdarzeń (jeżeli znajdują się pod ich kontrolą), monitorowania systemu po wprowadzeniu do obrotu, a także podejmowania działań naprawczych, w przypadku gdy system nie będzie spełniał wymogów, oraz informowania właściwych organów o niezgodności z wymogami i o podjętych działaniach naprawczych.

Biorąc pod uwagę, że projektowane przepisy harmonizacyjne dla systemów AI wysokiego ryzyka odpowiadają modelowi przewidzianemu w nowych ramach prawnych, przed wprowadzeniem systemu do obrotu lub oddaniem go do użytkowania dostawca zobowiązany będzie do:

przeprowadzenia odpowiedniej procedury oceny zgodności – w przypadku systemów wymienionych w załączniku III do rozporządzenia, co do zasady będzie to ocena opierająca się na kontroli wewnętrznej (kontroli przeprowadzanej przez samego dostawcę), jedynie dla systemów zdalnej identyfikacji biometrycznej (zarówno w czasie rzeczywistym, jak i „post factum”) przewidziano procedurę oceny zgodności z udziałem jednostki notyfikowanej; w przypadku systemów stanowiących związane z bezpieczeństwem elementy produktów objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym wchodzącym w zakres nowych ram prawnych lub systemów będących takimi produktami (przepisy wymienione w załączniku II sekcja A, dotyczące produktów takich jak np. zabawki, wyroby medyczne, maszyny), zgodność z wymogami dla systemów AI wysokiego ryzyka sprawdzana będzie w ramach procedur oceny właściwych dla tych produktów, określonych w ww. przepisach wchodzących w zakres nowych ram prawnych;
sporządzenia dla systemu deklaracji zgodności UE – sporządzając deklarację dostawca będzie brał na siebie odpowiedzialność za zgodność z wymogami dla systemów AI wysokiego ryzyka ustanowionych w rozporządzeniu; jeżeli system sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka podlegać będzie innemu unijnemu prawodawstwu harmonizacyjnemu, w którym również przewidziano wymóg sporządzenia deklaracji zgodności UE, na potrzeby wszystkich aktów prawa Unii mających zastosowanie do systemu sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka sporządzana będzie jedna deklaracja zgodności UE;
opatrzenia systemu oznakowaniem CE – oznakowanie CE będzie musiało zostać umieszczone na systemie w sposób widoczny, czytelny i trwały; jeżeli jednak z uwagi na charakter systemu oznakowanie w powyższy sposób nie będzie możliwe lub uzasadnione, oznakowanie będzie umieszczane na opakowaniu lub w dokumentacji towarzyszącej systemowi.

W przypadku systemów AI wysokiego ryzyka wyszczególnionych w załączniku III, do obowiązków dostawców należała będzie także rejestracja systemu w specjalnie utworzonej w tym celu przez Komisję Europejską, publicznie dostępnej unijnej bazie danych. Dane dotyczące systemów wprowadzane będą do bazy bezpośrednio przez dostawców, a rolą Komisji, pełniącej funkcję administratora bazy, będzie udzielanie im w tym zakresie wsparcia technicznego i administracyjnego.

Z kolei do obowiązków użytkowników systemów AI wysokiego ryzyka należeć będą:

użytkowanie systemu zgodnie z instrukcją obsługi;
zapewnienie adekwatności danych wejściowych w odniesieniu do przeznaczenia systemu, w zakresie w jakim użytkownik sprawuje kontrolę nad danymi wejściowymi;
monitorowanie działania systemu w oparciu o instrukcję obsługi;
w przypadku stwierdzenie okoliczności wskazujących, że użytkowanie systemu zgodnie z instrukcją może doprowadzić do powstania ryzyka zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa lub praw podstawowych obywatel, poinformowanie o tym fakcie dostawcy lub dystrybutora i wstrzymanie użytkowania systemu;
zgłaszanie dostawcy lub dystrybutorowi wszelkich stwierdzonych przez siebie poważnych incydentów lub przypadków nieprawidłowego działania zaprzestanie użytkowania systemu;
przechowywanie generowanych automatycznie rejestrów zdarzeń, w zakresie, w jakim te rejestry znajdują się pod kontrolą użytkownika.

Kary za nieprzestrzeganie rozporządzenia

Projekt rozporządzenia obliguje państwa członkowskie do przyjęcia krajowych przepisów ustanawiających kary pieniężne za naruszenie jego przepisów. Wysokość kar ma być uzależniona od rodzaju naruszenia i wynieść może:

do 30 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 6% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za nieprzestrzeganie zakazu stosowania systemów niedozwolonych w UE oraz niedopełnienie wymogów dotyczących używania wysokiej jakości danych do trenowania i testowania systemów wysokiego ryzyka;
do 20 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 4% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za niezgodność systemu AI z jakimikolwiek innymi niż wskazane powyżej wymogami;
do 10 mln euro lub, w odniesieniu do przedsiębiorstw, do 2% całkowitego rocznego światowego obrotu za poprzedni rok obrotowy, za udzielenie właściwymi organom krajowym nieprawidłowych, niekompletnych lub wprowadzających w błąd informacji.

Krajowe organy nadzorcze i Europejska Rada ds. Sztucznej Inteligencji

W celu zapewnienia wdrożenia i stosowania przepisów rozporządzenia, państwa członkowskie zobowiązane będą do ustanowienia lub wyznaczenia właściwych organów krajowych, które pełnić będą funkcje:

krajowego organu nadzorczego, odpowiedzialnego za wdrożenie i stosowanie Aktu w sprawie sztucznej inteligencji, pełnienie funkcji punktu kontaktowego w kontaktach z Komisją oraz reprezentującego państwo członkowskie w Europejskiej Radzie ds. Sztucznej Inteligencji;
organu nadzoru rynku, tj. organu prowadzącego działania i stosującego środki nadzoru rynku zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1020 [10];
organu notyfikującego, czyli organu odpowiadającego za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych do oceny, wyznaczania i notyfikowania jednostek oceniających zgodność (jednostek notyfikowanych) oraz ich monitorowanie.

Co do zasady wszystkie trzy wyżej wymienione funkcje realizować ma w każdym państwie jeden organ krajowy, dopuszczalne będzie jednak ich rozdzielenie pomiędzy różne organy, jeżeli przemawiać będą za tym względy organizacyjne i administracyjne.

Na szczeblu unijnym utworzona zostanie nowa instytucja – Europejska Rada ds. Sztucznej Inteligencji, w skład której wejdą osoby kierujące krajowymi organami nadzorczymi oraz Europejski Inspektor Ochrony Danych, będąca organem doradczym i wspierającym Komisję Europejską w obszarze AI, w tym poprzez:

gromadzenie fachowej wiedzy i najlepszych praktyk i ich udostępnianie państwom członkowskim;
wkład w wypracowywanie jednolitych praktyk administracyjnych, w tym praktyk w zakresie funkcjonowania tzw. piaskownic regulacyjnych w zakresie AI (regulatory sandbox)[11];
wydawanie opinii i zaleceń w kwestiach związanych z wdrażaniem rozporządzenia, w tym w kwestii specyfikacji technicznych lub norm czy kwestii sporządzania wytycznych.

Agata Kudelska – radca prawny, główny specjalista w Departamencie Wsparcia Przedsiębiorczości PARP, Enterprise Europe Network

Źródło: parp.gov.pl

—————————————–

[1] Więcej informacji na stronie Komisji Europejskiej pod adresem: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age_pl#introduction (dostęp: 26.11.2021).

[2] Wniosek w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji) i zmieniającego niektóre akty ustawodawcze Unii, COM(2021) 206 final, 21.4.2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1623335154975&uri=CELEX%3A52021PC0206.

[3] Komunikat Komisji „Sztuczna inteligencja dla Europy”, COM(2018) 237 final, 25.4.2018, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=COM%3A2018%3A237%3AFIN.

[4] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Skoordynowany plan w sprawie sztucznej inteligencji”, COM/2018/795 final, 7.12.2018, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52018DC0795#PP1Contents.

[5] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Budowanie zaufania do sztucznej inteligencji ukierunkowanej na człowieka”, COM(2019) 168 final, 8.4.2019, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52019DC0168 .

[6] Komisja Europejska „Biała księga w sprawie sztucznej inteligencji, Europejskie podejście do doskonałości i zaufania”, COM(2020) 65 final, 19.2.2020, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52020DC0065.

[7] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Promowanie europejskiego podejścia do sztucznej inteligencji”, COM(2021) 205 final, 21.4.2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=COM%3A2021%3A205%3AFIN.

[8] Przestępstwa wskazane w art. 2 ust. 2 decyzji ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi (2002/584/WSiSW), Dz.U. UE L 190, 18.7.2002, s. 34, z późn. zm., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A02002F0584-20090328.

[9] New Legislative Framework, więcej informacji na stronie Komisji Europejskiej pod adresem: https://ec.europa.eu/growth/single-market/goods/new-legislative-framework_pl (dostęp 07.12.2021).

[10] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 1), stanowiące jeden z elementów nowych ram prawnych.

[11] Piaskownice regulacyjne w zakresie AI tworzone przez jeden właściwy organ państwa członkowskiego lub większą liczbę takich organów, lub przez Europejskiego Inspektora Ochrony Danych zapewniające kontrolowane środowisko ułatwiające opracowywanie, testowanie i walidację innowacyjnych systemów sztucznej inteligencji przez ograniczony czas przed ich wprowadzeniem do obrotu lub oddaniem ich do użytku zgodnie z określonym planem.

CZYTAJ DALEJ

Polska i Norwegia stale zacieśniają współpracę gospodarczą. Nasz kraj został wsparty programem finansowym, dzięki któremu rodzime firmy mają szanse wprowadzać innowacyjne produkty. Projekty objęte dofinansowaniem skupiają się na ochronie środowiska oraz ułatwianiu funkcjonowania w codziennym życiu osobom z wrażliwych grup społecznych. Projekt Future Without Poverty ma ciekawą treść.

Norweski Mechanizm Finansowy to bezzwrotna pomoc finansowa przyznawana przez Norwegię państwom, które dołączyły do Unii Europejskiej (UE) od 2004 r. To wkład skandynawskiego kraju w tworzenie Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej. Dzięki oferowanemu wsparciu Norwegia ma dostęp do rynku wewnętrznego UE, mimo że nie należy do wspólnoty. Dofinansowanie może zostać przeznaczone na opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii i produktów. Pomoc jest dedykowana mikro, małym i średnim firmom działającym i realizującym projekty na terenie naszego kraju. Polska jest największym beneficjentem Funduszy Norweskich, wiele firm skorzystało już z tej formy pomocy.

Technologie poprawiające jakość życia

Jednym z beneficjentów Funduszy Norweskich jest Fundacja Rozwoju Warmii i Mazury, która otrzymała niemal 300 tys. euro dofinansowania. Organizacja stworzy Ponadpokoleniowe Centrum Rehabilitacyjno-Dydaktyczne, które będzie oferować wsparcie psychologiczne oraz działania dydaktyczne przeznaczone przede wszystkim dla dzieci i młodzieży ze schorzeniami neurologicznymi, psychicznymi oraz dysfunkcjami integracji sensorycznej. Projekt zawiera również elementy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu wśród osób starszych. W planach jest stworzenie szerokiego wachlarza kursów e-learningowych, które będą wspomagały zarówno edukację szkolną, jak i techniczną. Warsztaty zostaną opracowane przez doświadczonych nauczycieli oraz jednostkę naukową, która zajmuje się tworzeniem materiałów w wirtualnej rzeczywistości dla osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Wsparcie otrzymała również Klinika Krojanty, która leczy pacjentów ze schorzeniami układu ruchu i skupia się przede wszystkim na osobach starszych cierpiących na ostre bóle pleców, stawów i migreny. Dofinansowanie z Funduszy Norweskich, warte ponad 340 tys. euro, zostanie przeznaczone na opracowanie i wdrożenie usługi kompleksowej terapii grupowej ukierunkowanej na poprawę stanu zdrowia pacjentów geriatrycznych. Klinika zakupi nowoczesne urządzenia, które usprawnią leczenie.

Technologie przyjazne środowisku

Powszechnie wiadomo, jak ważną rolę w naszym ekosystemie pełnią pszczoły. Jednym z istotnych czynników chorobotwórczych, które wpływają na skupiska tych owadów, są roztocza Warrozy. Firma ABERIT, dzięki wsparciu finansowemu z Norwegii, które wynosi ponad 771 tys. euro, stworzy technologie oraz urządzenia do leczenia pszczół. Przedsiębiorstwo zbuduje system podgrzewania ula, który będzie bazował na świetle naturalnym i pozwoli zniszczyć w sposób bezinwazyjny bytujące w ulu roztocza. Dodatkowo ABERIT zastosuje innowacyjne rozwiązania grzewcze, które umożliwią zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w firmie.

Innym beneficjentem jest KBA Automatic, firma świadcząca usługi w branży automatyki przemysłowej. Blisko 300 tys. euro dofinansowania pomoże przedsiębiorstwu, wdrożyć usługi programowania zrobotyzowanych linii produkcyjnych dla przedsiębiorstw rozwijających się kierunku przemysłu 4.0 z wykorzystaniem robotów i maszyn nowej generacji, które zoptymalizują procesy zautomatyzowane w tych firmach. KBA Automatic kładzie duży nacisk na ekologię, dlatego w swoich działaniach dąży do ograniczenia zużycia energii elektrycznej.

Granty dla przedsiębiorczych kobiet

Darczyńca przewidział również środki dla firm, w których kobiety są właścicielkami lub mają decydujący głos w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Dzięki temu firma RECELLO wdroży nową na polskim rynku usługę recyklingu odpadów z produkcji włóknin, na którą otrzymała prawie 164 tys. euro wsparcia. Jej zastosowanie umożliwi nawrót technologiczny surowca w firmach produkujących artykuły higieniczne, zapobiegając tym samym powstawaniu odpadów. Dodatkowo, innowacyjna usługa recyklingu poprzez rozwłóknianie oparta zostanie o zasilenie energetyczne z ogniw fotowoltaicznych, tym samym przyczyniając się do zmniejszenia emisji CO2 do atmosfery o 38,37 tony rocznie. W początkowym okresie oferta skierowana będzie przede wszystkim do podmiotów polskich, a w dalszej kolejności podjęte będą kontakty z potencjalnymi odbiorcami z nieodległych rynków europejskich.

Beneficjentem „małego grantu” dla przedsiębiorczych kobiet została również firma Lifebite, która otrzymane fundusze w wysokości ponad 120 tys. euro, przeznaczy na opracowanie i wdrożenie aplikacji mobilnej wspierającej starania o ciążę oraz profilaktykę niepłodności. Będzie to nowość na rynku polskim, na którym liczba podobnych rozwiązań i ich funkcjonalności była dotąd ograniczona. Twórcy aplikacji zamierzają zaangażować ekspertów z dziedziny płodności w bieżące doradzanie użytkowniczkom i ustalanie z nimi planu postępowania czy leczenia. Dodatkowo planowana jest funkcja „partnerska”, która umożliwi kobiecie współdzielenie ze swoim partnerem części danych dotyczących zdrowia prokreacyjnego i samopoczucia.

Więcej przykładów projektów, które będą realizowane w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego znajduje się na tej stronie.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

„Polski Produkt Przyszłości” to konkurs dedykowany twórcom innowacyjnych produktów i technologii.

Wyłania i promuje rozwiązania naukowców i specjalistów z wielu dziedzin. Na zwycięzców w trzech kategoriach czekają nagrody finansowe w wysokości 100 tys. zł. Każdy z wyróżnionych, których może być nawet 12, otrzyma 25 tys. zł. Konkurs finansowany jest w ramach Funduszy Europejskich z Programu Inteligentny Rozwój.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) czekają już tylko do 06.12.2021 na aplikacje w konkursie „Polski Produkt Przyszłości”. Zgłaszać mogą się uczelnie, instytuty naukowe i badawcze oraz przedsiębiorcy, działający na terenie Polski. Produkt powinien być oryginalny i nowoczesny. Mogą być to rozwiązania z dowolnej dziedziny.

Szybko zmieniający się świat nie może obyć się bez innowacyjnych rozwiązań, a każde z nich niesie ze sobą obietnicę przyszłych korzyści dla użytkownika, społeczeństwa, a często także dla całej gospodarki. Do konkursu można zgłaszać wyroby i technologie ułatwiające codzienne życie, automatyzujące procesy produkcji, wspomagające dbanie o zdrowie czy środowisko. Poszukiwane są rozwiązania autorskie, tzn. uczestnik musi być właścicielem autorskich praw majątkowych do produktu.

– W ramach konkursu docenione zostaną najbardziej innowacyjne rozwiązana, które mają potencjał, aby zaistnieć na globalnym rynku, takie które teraz jak i w przyszłości mogą stać się wizytówką Polski. W poprzedniej edycji laureaci konkursu wsparli nas wszystkich m.in. w szybszej adaptacji do „nowej rzeczywistości” – w pracy zdalnej, e-edukacji, diagnostyce i leczeniu. Zwycięzcy konkursu niejednokrotnie wyznaczają trendy w swoich dziedzinach i ścieżki dla innych innowacyjnych pomysłów. Wiele z tych rozwiązań wyprzedziło nasze oczekiwania. Mamy nadzieję, że w tym roku poprzeczka będzie zawieszona równie wysoko – powiedziała Izabela Banaś, zastępca dyrektora Departamentu Analiz i Strategii, PARP.

Poza wymiarem promocyjnym i finansowym, konkurs ma też znaczący wpływ na budowanie wzajemnych relacji i pogłębianie współpracy przez przedsiębiorstwa i instytucje naukowe.

– Od ponad 23 lat wskazujemy polskim przedsiębiorcom i naukowcom ścieżki do osiągania wspólnych sukcesów, bo wierzymy w siłę wspólnoty, zaufania i współpracy. Innowacje oparte na solidnym fundamencie, tworzonym na bazie wiedzy i działalności badawczo-rozwojowej to kluczowy element, jeśli chodzi o budowanie przewagi konkurencyjnej. Dlatego zarówno PARP jak i NCBR wspiera tę współpracę na każdym etapie w różnych formach. Jednym z takich narzędzi jest właśnie konkurs Polski Produkt Przyszłości – Agnieszka Katowicz, Departament Analiz i Strategii.

Pomysłodawcy mogą zgłaszać swoje produkty w trzech kategoriach:

Produkt Przyszłości Instytucji Szkolnictwa Wyższego i Nauki,
Wspólny Produkt Przyszłości Instytucji Systemu Szkolnictwa Wyższego i Nauki oraz Przedsiębiorcy,
Produkt Przyszłości Przedsiębiorcy.

W każdej z kategorii przyznawana jest jedna nagroda główna oraz maksymalnie cztery wyróżnienia. Wręczane są także nagrody specjalne.

Nowoczesne rozwiązania nauki

W poprzedniej edycji konkursu w kategorii instytucji szkolnictwa wyższego i nauki wygrało urządzenie VENTIL do niezależnej wentylacji płuc przeznaczone do terapii oddechowej pacjentów z niewydolnością oddechową, opracowane przez naukowców z Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza PAN. Urządzenie umożliwia ustawienia wartości parametrów dla każdego z płuc pacjenta osobno. Jest przeznaczone dla osób dorosłych w różnym wieku, wzroście i masie ciała, z różnymi rodzajami niewydolności oddechowej.

Na niemniejszą uwagę zasługują również projekty wyróżnione, wśród których znalazły się:

Kapsuła Badań Zmysłów – zintegrowany system narzędzi do diagnostyki i telerehabilitacji schorzeń narządów zmysłów (słuchu, wzroku, równowagi, powonienia, smaku) oraz narządu mowy – opracowany przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu;
Biodegradowalne materiały opakowaniowe poliestrowe i polisacharydowe zawierające funkcyjne substancje pochodzenia roślinnego – opracowane przez naukowców z Politechnik Łódzkiej;
Platformy do powierzchniowo wzmocnionej spektroskopii Ramana z zastosowaniem do celów diagnostycznych i biomedycznych – opracowane przez naukowców z Instytutu Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk.

Wspólne projekty firm i uczelni

Z kolei w kategorii rozwiązań opracowanych wspólnie przez instytucję szkolnictwa wyższego i nauki oraz przedsiębiorcę wygrał FRANKD – szybki test diagnostyczny w kierunku wirusa SARS-CoV-2. To przełomowe, bezpośrednie i nie wymagające izolacji materiału genetycznego rozwiązanie jest efektem współpracy GeneMe Sp. z o.o. oraz Instytutu Biotechnologii i Medycyny Molekularnej. FRANKD jest pierwszym testem opracowanym i wdrożonym w całości przez polskich naukowców. Aktualnie w Polsce jest dostępny i realizowany w formie usługi przez laboratoria GeneMe oraz sprzedawany za granicą jako kompleksowy zestaw, pozwalający na przeprowadzenie badania przesiewowego.

W gronie laureatów znaleźli się również:

Opracowanie autorskiej metody regeneracji katalizatorów DeNOx stosowanych w instalacjach energetycznych (Uniwersytet Śląski w Katowicach i Ad Moto Rafał Zawisz);
Narzędzie geotechniczne do wykonywania ścian gruntobetonowych (Soley Sp. z o.o. i Instytut Badawczy Dróg i Mostów);
HUGO – technologia przedsiewnego naświetlania nasion oraz powschodowego naświetlania roślin (Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie i Hugo Green Solutions Sp. z o.o.).

Więcej informacji o trwającej edycji konkursu: www.parp.gov.pl/konkursppp

Patronat nad konkursem objęło Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwo Edukacji i Nauki.

Konkurs jest finansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (poddziałanie 2.4.1 Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów inno_LAB).

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

Dnia 12 października br. ruszył nabór do gov_LAB – programu edukacyjnego dla jednostek samorządu terytorialnego (j.s.t.) oraz ich związków z całej Polski.

Celem programu jest dostarczenie administracji samorządowej wiedzy i umiejętności do projektowania innowacyjnych usług lub programów dla przedsiębiorców.

Samorządy, które wezmą udział w programie zakończą go kompletnymi koncepcjami instrumentu wsparcia dla przedsiębiorców wraz z planem wdrożenia.

Zainteresowane udziałem jednostki samorządu terytorialnego powinny zgłosić zespoły projektowe składające się z 5-10 pracowników. Co najmniej 5 członków zespołu powinno być na stałe zaangażowanych w proces projektowy. Wskazane jest ponadto, aby członkowie zespołu mieli uzupełniające się kompetencje, niezbędne do zaprojektowania i wdrożenia instrumentu dla przedsiębiorców. Na etapie wnioskowania do programu należy także zgłosić wyzwanie projektowe – czyli opis problemu na jaki ma odpowiedzieć zaprojektowana w trakcie procesu usługa.

Wsparcie przyznawane jest w formie bezpłatnych usług dla j.s.t. świadczonych przez wybranego przez PARP wykonawcę. Zespoły z samorządów są wybierane na podstawie złożonych aplikacji w naborze organizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP).

Kluczowym elementem gov_LAB jest zapewnienie bezpłatnych usług, które są niezbędne do profesjonalnego przeprowadzenia procesów projektowania instrumentów dla przedsiębiorców. Dodatkowo będą możliwe zdalne konsultacje niezbędne do określenia zakresu prac zespołu projektowego pomiędzy warsztatami i zjazdami.

– Projekt bazuje na nauce przez praktyczne zastosowanie podejścia design thinking oraz service design. W trakcie jego trwania uczestnicy mają okazję przekonać się o tym, jak tzw. metody kreatywne mogą być wykorzystywane w realizacji poszczególnych zadań. W skład każdego procesu projektowego wchodzi 8 warsztatów, 2 zjazdy edukacyjno-networkingowe oraz Demo Day, czyli dzień demonstracyjny, podczas którego zespoły prezentują opracowaną przez siebie kompletną koncepcję instrumentu wsparcia dla przedsiębiorców – wyjaśnia Paweł Chaber z Departamentu Analiz i Strategii PARP.

Uczestnicy dowiedzą się m.in. czym jest projektowanie usług publicznych oraz projektowanie doświadczeń i funkcjonalności dla użytkownika (user experience), jak projektować usługi w zmiennej rzeczywistości (future thinking/foresight), czy też jak wypromować nowe usługi (pitching, storytelling). Ponadto będą mogli nauczyć się efektywnej pracy w zespole multidyscyplinarnym, analizowania zależności między interesariuszami usług skierowanych do przedsiębiorców, a także pracy w systemie iteracyjnym (testowanie założeń na wczesnym etapie).

Program trwa ok. 4 miesiące. W tym czasie każdy z zespołów przechodzi przez cykl spotkań z udziałem m.in. ekspertów i przedsiębiorców. Dodatkowo zespoły są angażowane w realizację badań jakościowych oraz testowania opracowanych prototypów rozwiązań.

Więcej o programie.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości kojarzy się głównie ze wsparciem kierowanym bezpośrednio do przedsiębiorców. Jednak w ofercie Agencji praktycznie od początku jej istnienia znajdowały się instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorczości z udziałem samorządów. Także teraz jednostki samorządu terytorialnego mogą sięgać po wsparcie rozwojowe w ramach programów prowadzonych przez PARP, które są narzędziami realizacji założeń Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Polskiego Ładu. To pomoc w rozbudowie infrastruktury drogowej w ramach Programu Polska Wschodnia oraz projekty Gov_LAB i GovTech inno_LAB uruchomione w ramach „Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów inno_LAB” Programu Inteligentny Rozwój.

Infrastruktura to podstawa rozwoju

Kiedy PARP tworzyła swoje struktury na początku lat 2000., Polska stawała się wielkim placem budowy. Z tego powodu pierwsze lata aktywności Agencji koncentrowały się na szczególnie pilnych projektach infrastrukturalnych, transporcie oraz komunikacji.

Wiele zyskały województwa wschodniej części kraju, którym dedykowano dwa programy z łącznym budżetem wynoszącym ok. 4 mld euro. W ich ramach m.in. wybudowano lub zmodernizowano ok. 380 km dróg, uzbrojono ponad 500 ha terenów inwestycyjnych. Powstało też pięć nowych centrów wystawienniczych i konferencyjnych. Do Olsztyna wróciły tramwaje, w Lublinie zrewitalizowano śródmieście, w Białymstoku rozwinięto infrastrukturę drogową, w Rzeszowie powstało Podkarpackie Centrum Innowacji, a Kielce wyremontowały swój unikatowy dworzec autobusowy. Dzięki funduszom unijnym powstały również mosty łączące województwa – w miejscowości Kamień (lubelskie-mazowieckie) czy w Połańcu (świętokrzyskie-podkarpackie).

Samorządy Polski Wschodniej są otwarte i gotowe na nowe inwestycje. Dotychczas prężnie korzystały z dotacji przeznaczonych na projekty poprawiające stan infrastruktury drogowej. Pokazuje to skala przyznanych środków. We wszystkich zorganizowanych do tej pory edycjach konkursu „Infrastruktura drogowa” podpisano 28 umów na dofinansowanie przekraczające łącznie 2 mld zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Przykłady tych inwestycji są wymienione w „Przewodniku po sukcesach polskich firm” dostępnym w portalu PARP – mówi Maciej Berliński, dyrektor Departamentu Projektów Infrastrukturalnych PARP.

W tym roku do samorządów z makroregionu Polski Wschodniej trafi kolejne 273 mln zł na poprawę infrastruktury drogowej.

Od 25 października br. ruszy nabór w konkursie „Infrastruktura drogowa”.

Wnioskodawcy mogą liczyć na dofinansowanie projektów ujętych w Planie Transportowym dla Programu Polska Wschodnia. Chodzi o inwestycje na drogach krajowych i wojewódzkich o nośności minimum 11,5 tony na oś, zapewniających ich połączenie z siecią dróg krajowych, w tym z Transeuropejską Siecią Transportową (TEN-T). O dofinansowanie na poziomie do 85 proc. wartości kosztów kwalifikowanych projektu mogą starać się miasta wojewódzkie Polski Wschodniej (Białystok, Kielce, Lublin, Olsztyn, Rzeszów) wraz z ich obszarami funkcjonalnymi lub obszarami realizacji strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.

Dofinansowanie można przeznaczyć m.in. na projekty poprawiające bezpieczeństwo ruchu drogowego, zmniejszające zatłoczenie i zwiększające przepustowość infrastruktury drogowej, przyczyniające się do poprawy stanu środowiska naturalnego.

Nabór potrwa do 17.11.2021 r.

Nowoczesne usługi dla przedsiębiorców

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do fundamentów silnego państwa zalicza administrację elektroniczną i inteligentne zamówienia publiczne. Realizując jej założenia, PARP prowadzi działania propagujące innowacyjność w samorządach i sektorze publicznym. Jednym z nich jest Gov_LAB.

Celem tego pilotażowego programu jest dostarczenie administracji samorządowej wiedzy i umiejętności do projektowania innowacyjnych usług lub programów dla przedsiębiorców. Jego uczestnicy dowiadują się m.in. tego, czym jest projektowanie usług publicznych oraz projektowanie doświadczeń i funkcjonalności dla użytkownika (user experience), jak projektować usługi w zmiennej rzeczywistości (future thinking/foresight), czy też jak wypromować nowe usługi (pitching, storytelling). Ponadto mają możliwość nauczenia się efektywnej pracy w zespole multidyscyplinarnym, analizowania zależności między interesariuszami usług skierowanych do przedsiębiorców, a także pracy w systemie iteracyjnym (testowanie założeń na wczesnym etapie). Co ważne, w trakcie programu powstają gotowe usługi lub programy dla przedsiębiorców.

Wsparcie przyznawane jest w formie bezpłatnych usług dla JST świadczonych przez wybranego przez PARP wykonawcę. Zespoły z samorządów są wybierane na podstawie aplikacji złożonych w naborze organizowanym przez Agencję.

Okres trwania programu wynosi ok. 4 miesięcy. W tym czasie każdy z zespołów przechodzi przez cykl spotkań z udziałem m.in. ekspertów i przedsiębiorców. Dodatkowo zespoły są angażowane w realizację badań jakościowych oraz testowania opracowanych prototypów rozwiązań. Dużą zaletą gov_LAB jest także fakt, że proces projektowy bazuje na metodologii service design, której podstawą jest współpraca oraz silne zorientowanie na użytkownika dzięki głębokiemu zrozumieniu jego problemów i potrzeb (user-centered design).

Program obejmuje organizację 3 procesów projektowych, z których każdy prowadzi do wypracowania instrumentu dla przedsiębiorców i składa się z 8 warsztatów (oddzielnych dla każdego procesu projektowego), 2 zjazdów edukacyjno-networkingowych i konferencji Demo Day (wspólnych dla wszystkich uczestników programu).

Niedawno zakończyła się czwarta edycja programu. 8 lipca br. miał miejsce ostatni zjazd – tzw. Demo Day, podczas którego zespoły projektowe zaprezentowały efekty swojej pracy. Wsparcie w tej edycji otrzymały projekty zgłoszone przez samorządy z Kielc, Marek oraz Kobyłki. Zespół z Kielc pracował nad projektem „INNO-AKTYWATOR KIELCE”, który ma stanowić program wsparcia działalności innowacyjnej kieleckich firm. Zespół z Marek postanowił podjąć działania w wypracowaniu i określeniu instrumentu wsparcia dla przedsiębiorców jako zintegrowanego systemu obsługi administracyjnej lokalnych przedsiębiorców. Z kolei celem projektu zespołu z Kobyłki było stworzenie warunków i narzędzi umożliwiających skuteczne przyciąganie firm do ulokalizowania ich siedzib na terenie miasta.

Start kolejnej edycji programu planowany jest na pierwszy kwartał 2022 r.

Innowacje w samorządach

Jednym z ważnych elementów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jest polityka zakupowa państwa, a w ramach niej ukierunkowanie zakupów na innowacyjne i zrównoważone produkty i usługi dostarczane instytucjom publicznym. Osiągnięcie tego celu wymaga rozwoju kompetencji i zdolności administracji w zakresie zamówień publicznych i innowacji.

W czerwcu br. PARP wybrała trzech operatorów programu GovTech inno_LAB, który ma podnieść kompetencje administracji samorządowej, ale także usprawnić kontakt między JST i innowatorami w celu łatwiejszego wdrażania innowacyjnych rozwiązań służących obywatelom.

GovTech inno_LAB to pilotaż realizowany przez PARP w ramach inicjatywy Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów dla instytucji z administracji publicznej (rządowej i samorządowej), którego celem jest angażowanie spółek technologicznych do współpracy z instytucjami publicznymi. Budżet w wysokości 7 mln zł pozwoli operatorom programu pomóc co najmniej 120 jednostkom samorządu terytorialnego.

– Poprzez program GovTech inno_LAB łączymy innowacyjne samorządy z innowacyjnymi firmami aby wspólnie budowały nowoczesną Polskę. Wcielamy w ten sposób w życie kluczową ideę Polskiego Ładu, wspierając zarówno gospodarność jak i gospodarkę. Gratuluję zwycięzcom i życzę owocnej pracy na rzecz wspólnego sukcesu całego kraju! – ocenia premier Mateusz Morawiecki.

Samorządy mogą ubiegać się o wsparcie w projektach prowadzonych przez: Huge Thing Sp. z o.o., Polską Fundację Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego „OIC Poland” oraz Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Te jednostki samorządowe, które zakwalifikują się do programu, z pomocą operatorów, będą identyfikować kluczowe wyzwania oraz diagnozować potrzeby technologiczne niezbędne do tego, by im sprostać.

Wyzwania samorządów mogą dotyczyć sfery organizacji wewnętrznej, np. zapewnienie cyberbezpieczeństwa lub dostarczania usług publicznych: transportowych, opieki zdrowotnej, mediów, obsługi urzędowej itp. Wybrani przez PARP operatorzy pomogą samorządowcom zidentyfikować właściwe warianty i parametry rozwiązania, ułatwią organizację dialogu technicznego ze startupami, a finalnie przeprowadzą samorządy przez proces wyboru najlepszej rynkowej oferty.

– Poprzez udział w programie samorządy w całej Polsce będą miały szansę poszukać startupowych rozwiązań i technologii, mogących odpowiadać na najbardziej palące wyzwania i potrzeby lokalnych społeczności. To naprawdę dobry czas na obranie biznesowej ścieżki samorealizacji, a przy okazji podjęcie próby zmiany świata na lepsze. Warto posłuchać, co w tej kwestii do powiedzenia ma multimiliarderka Oprah Winfrey: „Chcąc zrealizować marzenia nie skupiaj się na sukcesie – skup się na znaczeniu”. Róbmy zatem rzeczy, które mają znaczenie – podsumowuje Mikołaj Różycki, p.o. prezesa PARP.

GovTech inno_LAB będzie tematem jednej z najbliższych wideokonferencji cyklu #idearozwojubiznesu.

Na spotkaniu, które odbędzie się już jutro, tj. 6 października o godz. 12.00, obecni będą m.in operatorzy programu, którzy przedstawią szczegóły swojej oferty dla samorządów i odpowiedzą na pytania przesłane przez uczestników.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

W 2018 roku wartość globalnego rynku sektora kosmicznego wyceniano na 360 miliardów dolarów. Prognozy wskazują, że w ciągu 5 najbliższych lat rynek ten będzie rósł w tempie 5,6 proc. r/r i w 2026 roku osiągnie wartość 566 miliardów dolarów. To kwota, która robi ogromne wrażenie.

Wraz z firmami, które są stricte ukierunkowane na technologie kosmiczne, rozwijać mogą się również przedsiębiorstwa spoza branży. Szansą dla europejskich firm, w tym polskich, jest współpraca z Agencją Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA). Agencja ta zajmuje się realizacją i wdrażaniem flagowych europejskich programów kosmicznych, takich jak: Galileo, EGNOS, Copernicus, GovSatCom, SST.

Partnerów z jakich branż spoza sektora kosmicznego poszukuje EUSPA?

Wbrew pozorom, oprócz tak oczywistych jak ICT, rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji, czy technologii kwantowych, EUSPA szuka m.in. firm z branży transportowej, finansowej, ubezpieczeniowej, medycznej, energetycznej, a nawet leśnictwa i rolnictwa! Nie ogranicza się przy tym do współpracy wyłącznie z dużymi przedsiębiorstwami. Pożądana jest również współpraca z MŚP, startupami, a nawet z uniwersytetami.

– Kosmos jest dostępny nie tylko dla miliarderów, takich jak Elon Musk. Sektor kosmiczny to szereg produktów i usług, które mogą być oferowane przez średnie a nawet małe przedsiębiorstwa. O tym, jak rozpocząć swój kosmiczny biznes dowiedzą się Państwo podczas naszego webinarium „Możliwości współpracy z Agencją Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego” – mówi Paweł Wojtkiewicz, Prezes Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego, który zachęca do udziału w webinarium firmy z różnych sektorów gospodarki, zwłaszcza małe i średnie firmy.

W programie tego bezpłatnego wydarzenia przewidziano m.in. prezentację Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego (ZPSK) w celu przybliżenia tej branży i zachęcenia do kontaktów, podejmowania współpracy oraz budowania konsorcjów z firmami sektora kosmicznego np. pod kątem wspólnego udziału w projektach EUSPA.

– Podczas webinarium przedstawimy szeroki wachlarz współpracy, jaki oferuje nasza Agencja. Firmy z różnych sektorów gospodarki będą się mogły dowiedzieć, w jaki sposób mogą wykorzystać dane satelitarne w swoich rozwiązaniach oraz jakie są możliwości uzyskania dofinansowania na tego typu innowacje – zapowiada z kolei Justyna Redełkiewicz-Musiał, Head of Sector LBS, Market and Technology, Market Development, EUSPA.

Chcesz dowiedzieć się więcej o możliwościach współpracy z sektorem kosmicznym?

Zapisz się na webinarium

Kiedy? – Już pojutrze, 6 października br. godz. 10:00 – 12:00

O EUSPA

To Agencja Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego z siedzibą w Pradze powstała formalnie w 2021 r. z przekształcenia Agencji Europejskiego Globalnego Systemu Nawigacji Satelitarnej (European Global Navigation Satellite Systems Agency — GSA). EUSPA zajmuje się realizacją i wdrażaniem flagowych europejskich programów kosmicznych, takich jak: Galileo, EGNOS, Copernicus, GovSatCom, SST.

Organizatorem wydarzenia jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Agencją Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

Już tylko przez ponad tydzień można się zgłaszać do konkursu „Najlepsze programy inicjatyw pracowniczych”, w którym nagrodzimy przedsiębiorców realizujących programy włączające pracowników w działania rozwojowe i innowacyjne w firmie oraz wdrażających narzędzia mające wspomóc ten proces. Pula nagród w konkursie to łącznie 550 tys. zł. Zgłoszenia przyjmujemy do 21 września br.

Najlepsze programy rozwoju inicjatyw pracowniczych

Realizujesz w firmie program rozwoju inicjatyw pracowniczych? A może posiadasz rozwiązanie ICT wspierające takie programy? Weź udział w konkursie! Do wygrania nagrody o łącznej wartości 550 tys. zł. Na zgłoszenia czekamy do 21.09.2021 (godz. 16:00).

Konkurs ma na celu wypromowanie w polskich przedsiębiorstwach najlepszych przedsięwzięć i narzędzi nakierowanych na systematyczne włączanie pracowników w działania rozwojowe i innowacyjne w firmie. Ma zachęcić firmy do:

szerszego korzystania z potencjału zatrudnianych przez nich pracowników,
podejmowania działań, dzięki którym pracownicy zyskają możliwość zgłaszania swoich pomysłów na usprawnienia bądź większe zmiany w firmie.

Zgłoszenia konkursowe będą przyjmowane od 31 sierpnia do 21 września 2021 r. do godziny 16:00.

Jakie projekty są poszukiwane?

Aktualnie realizowanych przedsięwzięć (programów rozwoju inicjatyw pracowniczych), nakierowanych na włączanie pracowników w działania rozwojowe i innowacyjne w firmie, które zachęcają pracowników do dzielenia się ideami/ pomysłami na usprawnienia lub dotyczą całkowicie nowych rozwiązań.

Poszukujemy programów, które:

zostały wdrożone w przedsiębiorstwie Uczestnika Konkursu,
działają od co najmniej 6 miesięcy i do dnia złożenia wniosku konkursowego nie zostały zakończone,
posiadają regulamin bądź inny dokument regulujący zasady jego funkcjonowania,
przynoszą wymierne efekty w przedsiębiorstwie.

Gotowych narzędzi/produktów ICT (rozwiązań ICT), które służą włączaniu pracowników w działania rozwojowe i innowacyjne w firmie, wspierają programy rozwoju inicjatyw pracowniczych w firmach i przyczyniają się do skutecznego ich funkcjonowania.

Poszukujemy rozwiązań, które:

oferowane są do wdrożenia podmiotom zewnętrznym,
zostały wdrożone w co najmniej jednym podmiocie zewnętrznym,
znajdują się w aktualnej ofercie Uczestnika Konkursu nie dłużej niż 5 lat i do dnia złożenia wniosku konkursowego nie zostały wycofane,
Uczestnikowi Konkursu przysługują autorskie prawa majątkowe do rozwiązania.

Dla kogo?

Konkurs skierowany jest do mikro, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw, prowadzących działalność na terytorium Polski.

Do konkursu można zgłaszać dwa typy projektów, łącznie w 5 podkategoriach:

Programy rozwoju inicjatyw pracowniczych :

dla przedsiębiorców zatrudniających mniej niż 50 pracowników,
dla przedsiębiorców zatrudniających od 50 ale mniej niż 250 pracowników,
dla przedsiębiorców zatrudniających od 250 pracowników.

Rozwiązania ICT wspierające programy rozwoju inicjatyw pracowniczych:

dla przedsiębiorców funkcjonujących na rynku nie dłużej niż 3 lata,
dla przedsiębiorców funkcjonujących na rynku dłużej niż 3 lata.

Nagrody

W każdej z 5 podkategorii Konkursu wyłanianych jest maksymalnie 10 laureatów, w tym przyznawana jest 1 nagroda główna oraz 9 wyróżnień.

Łącznie przyznanych zostać może 50 nagród finansowych:

5 nagród głównych – każda o wartości 20 tysięcy zł.,
45 wyróżnień – każde o wartości 10 tysięcy zł.

Dodatkowo laureaci otrzymają wsparcie promocyjne w postaci:

informacji o laureatach na stronie PARP,
opisania wybranych dobrych praktyk w publikacji PARP,
uczestnictwa w co najmniej jednym wydarzeniu organizowanym przez PARP w celu prezentacji dobrych praktyk.

Dokumenty:

Regulamin Konkursu
Kryteria oceny Załącznik nr 1
Wniosek Konkursowy dla programów rozwoju inicjatyw pracowniczych Załącznik nr 2a
Wniosek Konkursowy dla rozwiązań ICT Załącznik nr 2b
Instrukcja wypełniania Wniosku Konkursowego dla programów rozwoju inicjatyw pracowniczych Załącznik nr 3a
Instrukcja wypełniania Wniosku Konkursowego dla rozwiązań ICT Załącznik nr 3b
Oświadczenie Uczestnika Konkursu w kategorii Program rozwoju inicjatyw pracowniczych Załącznik nr 4
Oświadczenie Uczestnika Konkursu w kategorii Rozwiązanie ICT Załącznik nr 5

Przebieg konkursu

Składanie wniosków konkursowych.
Ocena formalna przeprowadzana przez Organizatora Konkursu.
Ocena merytoryczna wniosków konkursowych przeprowadzana przez 2 niezależnych oceniających.
Przygotowanie list rankingowych projektów z największą liczbą punktów w każdej kategorii, z uwzględnieniem kryterium rozstrzygającego w przypadku projektów o jednakowej liczbie punktów.
Opublikowanie listy nagrodzonych i wyróżnionych projektów

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

„Wsparcie MŚP w obszarze cyfryzacji – Bony na cyfryzację” to nowe działanie w ofercie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Ma na celu zwiększenie wykorzystania technologii cyfrowych w polskich przedsiębiorstwach. Przedsiębiorca ubiegający się o dofinansowanie może liczyć na wsparcie w wysokości od 51 do nawet 255 tys. zł.

Wnioski można zgłaszać w terminie od 20 września do 20 października 2021 r. Konkurs jest finansowany z Programu Inteligentny Rozwój.

Konkurs „Wsparcie MŚP w obszarze cyfryzacji – Bony na cyfryzację” skierowany jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Łączna kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów wynosi 110 mln zł.

Celem konkursu jest wdrożenie przez MŚP technologii cyfrowych w związku z koniecznością dokonania zmian procesów, sposobu funkcjonowania przedsiębiorstwa w warunkach epidemii chorób zakaźnych u ludzi, w szczególności pandemii COVID-19, lub wzmocnienia odporności na wypadek kolejnych podobnych kryzysów wywołanych stanem epidemii.

Na co można przeznaczyć dofinansowanie?

zakup usług programistycznych lub/i zakup oprogramowania gotowego, w tym w formie licencji (z wyłączeniem standardowego oprogramowania biurowego czy księgowego) w celu opracowania lub wprowadzenia rozwiązania cyfryzacyjnego – komponent obligatoryjny projektu;
zakup środków trwałych, w tym maszyn i urządzeń, sprzętu komputerowego lub związanego z przesyłem lub magazynowaniem danych, środków niskocennych, lub/i zakup usług doradczych (w tym branżowych, technologicznych, biznesowych, prawnych) lub/i zakup usług szkoleniowych w celu wdrożenia rozwiązania cyfryzacyjnego – komponent fakultatywny projektu.

Kto może otrzymać dofinansowanie?

Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, które:

prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej potwierdzoną wpisem do odpowiedniego rejestru.

Ile możesz otrzymać?

Możesz otrzymać maksymalnie 255.000 zł, a całkowity koszt projektu musi zamknąć się w kwocie 300.000 zł.

Wsparcie wyniesie do 85% wartości projektu, co oznacza, że Twój wkład to co najmniej 15% całkowitego kosztu projektu.

Całkowita kwota środków na dofinansowanie projektów – czyli pełna pula środków w konkursie to 110.000.000,00 zł

– Nowy konkurs, organizowany przez PARP, ma na celu przede wszystkim zapewnienie wsparcia finansowego przedsiębiorcom, którzy planują kupić lub licencjonować oprogramowania oraz usługi niezbędne do wdrożenia innowacji procesowych na bazie rozwiązań cyfrowych. Dodatkowo, przedsiębiorcy otrzymają dofinansowanie na środki trwałe, które będą niezbędne do wdrożenia innowacji procesowych w oparciu cyfryzację i dostosowanie modelu działalności w wyniku pandemii koronawirusa – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

Jakie projekty można zgłaszać?

– Pandemia COVID-19 nie pozostawia złudzeń co to roli cyfryzacji w zapewnieniu stabilności działania biznesu. W najtrudniejszych miesiącach najlepiej poradziły sobie firmy, które były w stanie sprawnie wykorzystać rozwiązania cyfrowe. Jednak nowe technologie w tym zakresie nie tylko zwiększają odporność przedsiębiorstw na kryzysy. Cyfryzacja to też szansa na większą wydajność procesów i konkurencyjność firm – dodaje Mikołaj Różycki, p.o. prezesa PARP.

O dofinansowanie będą mogły się ubiegać projekty polegające na wprowadzeniu przez MŚP innowacji procesowej poprzez wykorzystanie technologii cyfrowych. Projekt powinien znacząco wpływać na zmianę procesów oraz sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa w warunkach epidemii. Realizacja projektu może stanowić uzupełnienie dla toczących się już procesów, spowodować zmianę modelu biznesowego przedsiębiorstwa lub jego strategii.

Projekt może polegać dodatkowo na wdrożeniu innowacji produktowej powiązanej z wdrażaną innowacją procesową. Wprowadzony na rynek produkt musi być zatem nowy lub znacząco ulepszony w stosunku do dotychczasowych produktów danego przedsiębiorcy.

Kryteria oceny

Przedsiębiorcy muszą wykazać, że dzięki wprowadzeniu i wykorzystaniu technologii cyfrowych, nastąpi zmiana sposobu działania, procesów przedsiębiorstwa dotyczących produkcji, świadczenia usług, organizacji lub dodatkowo zmiana produktów przedsiębiorstwa. Aby projekt otrzymał dofinansowanie, musi zostać uzasadniony planami rozwojowymi przedsiębiorstwa w kontekście pandemii COVID-19.

– Jednym z głównych kryteriów wzięcia udziału w konkursie jest wykazanie, jak projekt przyczyni się do rozwoju firmy, jaki ma związek z jej planami rozwojowymi, jak zwiększy jej konkurencyjność oraz usprawni lub zmieni jej procesy, które mają prowadzić do wyższej efektywności wewnątrz organizacji. Przedsiębiorcy powinni wykazać też, jak poprawią współpracę z dostawcami i klientami, czy i jak projekt wpłynie na stworzenie możliwości poszerzenia rynków zbytu lub przyczyni się do opracowania nowej, dodatkowej oferty usługowej/produktowej firmy – wyjaśnia Anna Forin, dyrektor departamentu usług proinnowacyjnych w PARP.

Badaniu podlega również zdolność i potencjał Wnioskodawcy do wykorzystania efektów projektu. Sprawdzana jest jego racjonalność, czyli to, czy zakładany rezultat jest możliwy do osiągnięcia oraz wdrożenia przez Wnioskodawcę w czasie trwania projektu oraz zapewnienia utrzymania trwałości rezultatu w ciągu trzech lat po zakończeniu projektu.

Dofinansowaniu będą podlegać takie koszty, jak: zakup usług programistycznych lub/i zakup oprogramowania gotowego, co stanowi komponent obligatoryjny projektu o minimalnej wartości wydatków kwalifikowalnych 60 tys. zł oraz zakup środków trwałych, usług doradczych lub/i szkoleniowych, które stanowią komponent fakultatywny projektu o maksymalnej wartości wydatków kwalifikowalnych 150 tys. zł.

Ważne terminy

Nabór wniosków w ramach ogłoszonego 6 września konkursu „Wsparcie MŚP w obszarze cyfryzacji – Bony na cyfryzację” rozpocznie się 20 września i będzie trwał maksymalnie do 20 października 2021 r.

Więcej informacji nt. warunków udziału w konkursie znajduje się na stronie:

https://www.parp.gov.pl/component/grants/grants/wsparcie-msp-w-obszarze-cyfryzacji-bony-na-cyfryzacje

Konkurs organizowany jest w ramach Programu Inteligentny Rozwój 2014-2020, oś priorytetowa: VI Zwiększenie potencjału przedsiębiorstw i przygotowanie do cyfrowej transformacji w kontekście pandemii COVID-19, Działanie 6.2 „Wsparcie MŚP w obszarze cyfryzacji – Bony na cyfryzację”.

Źródło: parp.gov.pl

CZYTAJ DALEJ

Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda w Jeleniej Górze wziął udział w konferencji „Źródła finansowania jednostek samorządu terytorialnego”. Rozmowa dotyczyła między innymi wsparcia regionów z polityki spójności na lata 2021-27, Krajowego Planu Odbudowy oraz Polskiego Ładu.

Samorządy są kluczowym partnerem dla rządu w prowadzeniu polityki rozwoju. Skuteczna współpraca staje się jeszcze bardziej istotna w świetle zadań, jakie stoją przed nami w związku z koniecznością odbudowy gospodarki Polski po pandemii COVID-19 – mówił wiceminister Waldemar Buda.

Wiceszef resortu funduszy i polityki regionalnej zaznaczył, że nowa perspektywa finansowa to nowe możliwości realizacji ważnych i potrzebnych inwestycji w samorządach.

Polityka spójności, Krajowy Plan Odbudowy oraz instrumenty krajowe stwarzają możliwości finansowe, ale czy środki te uda się odpowiednio zainwestować zależy od aktywności i zaangażowania beneficjentów i kluczowych interesariuszy, w szczególności od samorządów – podkreślał Waldemar Buda.

Wiceminister przypomniał, że Polska będzie mieć do dyspozycji na lata 2021-2027 ponad 72,2 miliardy euro w samej polityce spójności. 40 proc. tych środków, czyli 28,4 mld euro będzie zarządzana przez samorządy województw.

W obecnej perspektywie finansowej jednostki samorządu terytorialnego są największym beneficjentem środków unijnych – mówił sekretarz stanu Waldemar Buda.

Wiceminister dodał, że około 1/3 dostępnych pieniędzy unijnych trafia na projekty samorządowe. Realizują one inwestycje w wielu obszarach, między innymi: transportu drogowego, kolejowego, niskoemisyjnego transportu miejskiego, gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, a także w obszarze zdrowia, edukacji oraz rewitalizacji.

Waldemar Buda wyjaśnił, że w latach 2021 – 2027 największy nacisk musi zostać położony na projekty przyczyniające się do zapobiegania negatywnym zmianom klimatycznych oraz walki z zanieczyszczeniem powietrza. Dlatego znaczna cześć środków z polityki spójności, zarówno z poziomu krajowego, jak i regionalnego zostanie dedykowana tym celom. Kolejnym priorytetem będzie budowanie potencjału dla innowacyjności polskiej gospodarki.

Kolejnym źródłem finansowania projektów rozwojowych jest Krajowy Plan Odbudowy (KPO), w ramach którego Polska może otrzymać około 58 mld euro. W ramach KPO będą realizowane reformy i inwestycje na rzecz wzmocnienia polskiej gospodarki i zwiększenia jej konkurencyjności, w tym zielonej i cyfrowej transformacji, a także w obszarze ochrony zdrowia i niskoemisyjnej mobilności.

Podczas debaty dyskutowano także o perspektywach rozwojowych dla gmin zawartych w Polskim Ładzie. Przewidziane są duże zmiany w systemie podatkowym, zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia do 7 proc. PKB , a także między innymi programy wsparcia dla inwestycji samorządowych. Pierwszy z nich został już uruchomiony przez Bank Gospodarstwa Krajowego – to Fundusz Inwestycji Strategicznych z pulą 20 mld złotych do podziału. Samorządy mogą liczyć na wsparcie rzędu od 80 do 95 proc. kosztów inwestycji.

Na Dolny Śląsk z funduszy unijnych na lata 2021-2027 z programu regionalnego i Funduszu Sprawiedliwej Transformacji trafi ponad 2,2 mld euro. Region będzie korzystał także z pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy i programów krajowych.

Źródło: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej

CZYTAJ DALEJ

Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców uruchomiło stronę informacyjną pod adresem naukaibiznes.rzecznikmsp.gov.pl, dotyczącą współpracy nauki i biznesu.

– Jako Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców powołałem Zespół Roboczy przy Radzie Przedsiębiorców do spraw współpracy nauki z biznesem, którego Przewodniczącym został przedsiębiorca z wieloletnim doświadczeniem Ireneusz Ługowski. Wspólnie z przedstawicielami nauki i biznesu zdiagnozowaliśmy najważniejsze problemy dotyczące wzajemnych relacji tych dwóch dziedzin. W związku z tym stworzyliśmy platformę informacyjną dla przedsiębiorców, która ma stanowić bazę wiedzy na temat źródeł finansowania badań naukowych, zachęcić do podejmowania inicjatyw ze środowiskiem naukowym i zawierać aktualności dotyczące realizowanych projektów obu środowisk. Zdaję sobie sprawę z tego, że jest bardzo dużo podobnych inicjatyw, ale to my znamy bolączki małych i średnich przedsiębiorców i wiemy, że potrzebne jest miejsce, które będzie stanowiło dla nich punkt wyjścia, źródło wiedzy – kierunkowskaz do dalszych działań. Tak widzimy swoją rolę – mówi Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców.

W nowej witrynie znajdują się informacje dotyczące źródeł finansowania badań naukowych. Wymienione są kontakty do instytucji przyznających dotacje. Zakładka „Aktualności” będzie na bieżąco aktualizowana o doniesienia medialne, informacje poruszające zagadnienia współpracy nauki i biznesu.

Natomiast „Bank Inicjatyw” będzie rozwijał się w sposób organiczny i zawierał opisy przypadków, inicjatyw realizowanych przez przedsiębiorców ze środowiskiem naukowych. Zainteresowani będą mogli zamieszczać ogłoszenia dot. nawiązania współpracy. Nie zabraknie także materiałów i zaproszeń na planowane szkolenia, konferencje. Przedsiębiorcy i zainteresowani będą mogli również śledzić aktywność Rzecznika realizowaną poprzez prace Zespołu Roboczego ds. współpracy nauki z biznesem oraz poprzez współpracę z uczelniami wyższymi.

Rzecznik liczy na współpracę ze środowiskiem naukowców i przedsiębiorców przy tworzeniu dedykowanej strony internetowej i jest otwarty na współpracę i wspólne inicjatywy. W sprawach merytorycznych osobą do kontaktów jest dr n. pr. Marek Woch – Dyrektor Generalny Biura Rzecznika MŚP.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zaprasza do wzięcia udziału w najbliższym posiedzeniu Zespołu w dniu 12.08.2021 r. o godzinie 12:00, w formie wideokonferencji, które będzie poświęcone podsumowaniu dotychczasowych prac. W celu zgłoszenia udziału w spotkaniu prosimy o kontakt mailowy: rada.przedsiebiorcow@rzecznikmsp.gov.pl

Źródło: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców

CZYTAJ DALEJ

Newer Posts

Older Posts