wykresy-zdjecia-8.jpg

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej dotyczących wymagań dla firm inwestycyjnych. Wprowadzone rozwiązania zapewnią pozytywne skutki dla sektora finansowego.

Zmiany, które wprowadzamy do ustawy, pozwolą na utworzenie nowego systemu ostrożnościowego i zapewnienie firmom inwestycyjnym w całej UE działania w oparciu o jednolite regulacje. Bardziej proporcjonalne, odpowiednie ramy ostrożnościowe dla mniejszych firm inwestycyjnych, przyczynią się do poprawy warunków prowadzenia działalności – podkreśla wiceminister finansów Piotr Patkowski.

Najważniejsze rozwiązania:

  • Firmy inwestycyjne zostaną podzielone na trzy kategorie ze względu na ich wielkość i wzajemne powiązania z innymi podmiotami finansowymi i gospodarczymi.
  • Wymagany poziom kapitału założycielskiego domu maklerskiego będzie zależał od świadczonych usług i prowadzonych rodzajów działalności, na który dany dom maklerski posiada zezwolenie.
  • Wprowadzono obowiązek stałego spełniania minimalnego wymogu kapitałowego w wysokości równej poziomowi wymaganego kapitału założycielskiego.
  • Zmianie ulegnie katalog środków nadzorczych przysługujących organowi nadzoru tj. Komisji Nadzoru Finansowego, który w razie potrzeby – będzie mógł ustanowić dodatkowe wymogi w zakresie funduszy własnych lub wymogów dotyczących płynności.
  • Wprowadzono zmiany w przepisie dotyczącym polityki wynagrodzeń w domach maklerskich. Polityka wynagrodzeń będzie musiała być m.in. neutralna pod względem płci. Doprecyzowano także, kiedy występuje obowiązek powołania komitetu ds. wynagrodzeń, jak również obowiązki przekazywania do KNF informacji o wynagrodzeniach w domach maklerskich.
  • Wprowadzono grupowy test kapitałowy dla prostszych struktur grupowych składających się wyłącznie z firm inwestycyjnych.
  • Uregulowano zasady współpracy pomiędzy właściwymi organami w państwach UE i KNF w razie sytuacji nadzwyczajnej.
  • Wprowadzono przepisy dotyczące wymogu sprawozdawczości dla firm inwestycyjnych, proporcjonalnego do działalności firm oraz wymogów ram ostrożnościowych.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w późniejszych terminach.

Źródło: MF


ekonomia-informacje-65.jpg

Do Rzecznika Finansowego trafiają coraz liczniejsze skargi od klientów, którzy skłonieni reklamami na portalach społecznościowych, rozsyłanymi na skrzynki e-mail lub przedstawianymi podczas rozmowy telefonicznej, zdecydowali się na nawiązanie, jak im się wydawało, relacji inwestorskiej z platformami oferującymi głównie inwestycje na rynku Forex lub kryptowalut.

Mechanizm działania osób podających się za przedstawicieli platform inwestycyjnych czy analityków inwestycyjnych jest w dużej mierze powielany.

W pierwszej fazie oszustwa z klientem kontaktuje się przedstawiciel platformy. Zapewnia o jej skuteczności oraz nierzadko oferuje wsparcie inwestycyjne doświadczonego analityka lub bota (specjalnie przygotowanego oprogramowania, które ma analizować rynki inwestycyjne i wskazywać klientowi w co inwestować). Dla zainicjowania tych usług klient ma z reguły wpłacić na rachunek platformy określoną kwotę, co umożliwi pracę analityków i otwarcie rachunku inwestorskiego.

Nierzadko, już na tym etapie, przedstawiciel/analityk, celem wyjaśnienia zasad funkcjonowania platformy, proponuje użycie aplikacji służącej do zdalnej kontroli komputera. W tym momencie może również chcieć uzyskać dostęp do danych, umożliwiających logowanie do banku lub dane karty kredytowej, celem pomocy w zasileniu rachunku inwestorskiego. Rzecznik Finansowy ostrzegał na swojej stronie internetowej, że w ten sposób oszuści mają możliwość zlecenia przelewów, a nawet zaciągnięcia kredytów w imieniu klienta banku.

Po pierwszej wpłacie klient otrzymuje dostęp do konta na platformie, na którym prezentowane są wpłacone środki oraz ma możliwość dokonywania czynności, które wyglądają jak inwestowanie w określone instrumenty.

Rozpoczyna się druga faza oszustwa. W tym okresie klient może być informowany za pośrednictwem konta użytkownika lub analityka, że jego czynności odnotowują wymierne korzyści lub wręcz przeciwnie, ponosi coraz większe straty z uwagi na wahania rynkowe. Pierwszy przypadek ma zachęcić klienta do lokowania kolejnych środków i powiększania tak łatwo uzyskanych profitów. Drugi ma zmobilizować do kolejnych wpłat, celem szybkiego odrobienia straty. W obu przypadkach najczęściej utrzymywany jest stały kontakt telefoniczny między klientem a analitykiem platformy, który uspokaja i zachęca do kolejnych “inwestycji”.

Na tym etapie działania przedstawiciele platform intensyfikują działania i kontakty z klientem. Stają się oni bardziej zaangażowani, często wywierają presję na klientów, strasząc ich stratami lub krótkimi terminami na podjęcie decyzji inwestycyjnej. Telefony pojawiają się kilka, kilkanaście razy dziennie. Częstokroć w odpowiedzi na informacje na temat braku wolnych środków, analitycy wypytują o inne rachunki płatnicze lub posiadany majątek, z których klienci mogliby uzyskać dalsze środki na “inwestycje”. Faza ta trwa do chwili, gdy klient jest skłonny do dalszych wpłat.

W końcowej fazie oszustwa, gdy klient stanowczo wyraża brak woli dalszej współpracy (nierzadko już po dokonaniu znacznych wpłat lub nawet zaciągnięciu w tym celu zobowiązań finansowych) i zgłasza żądanie wypłaty środków zgromadzonych na platformie (w tym często zysków), okazuje się, że pojawiają się problemy techniczne po stronie platformy lub banków zagranicznych. Niekiedy pojawia się informacja o zablokowaniu zleconego przez platformę przelewu ze strony Komisji Nadzoru Finansowego lub innego organu wzbudzającego zaufanie klienta.

Często przedstawiciele platform informują o konieczności uiszczenia podatku dochodowego od wypłacanej kwoty lub dokonania przelewu autoryzującego, celem zwolnienia środków przez KNF. Bywa również, że oszuści kierują żądanie uiszczenia opłaty za pracę analityka czy działanie bota, po zapłaceniu której środki zostaną zwolnione. Do klientów mogą być przesyłane dokumenty opatrywane logiem KNF, ESMA (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) lub nawet banków krajowych.

Wszystkie działania na tym etapie mają jeden cel. Oszustom chodzi o nakłonienie klienta – ofiary do dalszej wpłaty środków finansowych. Zdarzają się nawet przypadki, kiedy niewielka część środków istotnie zostaje zwrócona klientowi, celem uwiarygodnienia dobrej woli po stronie platformy i tym samym zmotywowania do działania zgodnie z wola oszustów.

Ostatecznie jednak klienci nie odzyskują środków, a w najgorszym scenariuszu, pozostają nie tylko ze stratami w postaci utraconych oszczędności, ale i zaciągniętymi przez siebie lub przez analityków platform zobowiązaniami kredytowymi. W takich sprawach klientom niezwykle trudno podważać czynności dokonane przed własnym bankiem, zrealizowane pod wpływem oszustów lub wręcz za pośrednictwem własnych komputerów. W takich bowiem przypadkach istnieje możliwość podniesienia przez banki zarzutu rażącego niedbalstwa ze strony klientów lub wręcz stwierdzenia, że wszystkie transakcje zostały zrealizowane zgodnie z wolą klientów.

Rzecznik Finansowy wskazuje, że omawiane platformy najczęściej są własnością podmiotów zarejestrowanych w egzotycznych krajach, jak Dominikana czy Saint Vincent i Grenadyny na Morzu Karaibskim. Podmioty te mogą jednak mieć również siedziby w krajach europejskich, co ma dodatkowo uwiarygodnić je w oczach ofiar.

W każdym jednak przypadku są to podmioty niepodlegające pod nadzór finansowy, nie posiadają zezwoleń na prowadzenie działalności inwestycyjnej, w tym doradztwa inwestycyjnego. Z tego też względu sukcesywnie pojawiają się na listach ostrzeżeń Komisji Nadzoru Finansowego oraz właściwych organów nadzorczych pozostałych krajów europejskich. Ostrzeżenia te pojawiają się zazwyczaj dopiero po otrzymaniu przez organy nadzoru sygnałów na temat działalności danego podmiotu, co z reguły oznacza, że szkody już zostały wyrządzone.

Klientom pozostaje zgłaszanie spraw na policję. Ta zaś ma bardzo duże trudności w ustaleniu sprawców przestępstwa. Platformy są bowiem tak samo łatwo i szybko otwierane w Internecie jak i zamykane.

W związku z tym Rzecznik Finansowy apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych i weryfikowanie wiarygodności podmiotów, którym powierzamy swoje środki finansowe. To my sami bowiem jesteśmy w stanie najskuteczniej zabezpieczyć nasze oszczędności, dokładając należytej uwagi przy nawiązywaniu wszelkiego rodzaju relacji inwestorskich. Przy dokonywaniu oceny wiarygodności danej inwestycji, korzystajmy z pomocy w szczególności rodziny lub najbliższych przyjaciół, którzy mogą nie być pod wpływem emocji związanych z przepowiadanymi przez oszustów zyskami.

Warto również przed nawiązaniem relacji inwestorskiej zweryfikować czy podmiot nie znalazł się już na liście ostrzeżeń Komisji Nadzoru Finansowego oraz poszukać informacji na temat domniemanej platformy inwestycyjnej na stronach internetowych lub forach. Często bowiem oszukani inwestorzy informują w Internecie o zagrożeniu jeszcze zanim organy nadzoru zdążą dokonać stosownego wpisu na swoich listach ostrzeżeń.

Źródło: rf.gov.pl



Nowe korzystne rozwiązania dla sektora finansowego, zwiększające jego odporność przed utratą płynności zawiera projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, przyjęty przez Radę Ministrów 15 grudnia 2020 r.

Regulacje unijne

Polskie przepisy zostały zmienione w związku z wejściem w życie unijnego pakietu CRD V/CRR II (dyrektywa CRD V i rozporządzenie CRR II), dotyczącego wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych.

Pakiet ten powstał w wyniku reformy przeprowadzonej przez Unię Europejską. Polegała ona na zmianie przepisów regulacyjnych dotyczących usług finansowych. Zmiany te były odpowiedzią na kryzys finansowy, który rozpoczął się w latach 2007–2008.

Celem dyrektywy CRD V oraz rozporządzenia CRR II jest uzupełnienie programu reform sektora finansowego w każdym państwie unijnym o rozwiązania wypracowane przez podmioty odpowiedzialne za ustanawianie ogólnoświatowych standardów, tj. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego i Radę Stabilności Finansowej.

Nowe zasady działalności banków

Prawo bankowe obejmie swoim zakresem finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej. Wskazane zostały zasady ich organizacji, działalności oraz nadzoru nad nimi.

„Przepisy mają za zadanie jeszcze bardziej wzmocnić bazę kapitałową banków oraz zapewnić lepsze zabezpieczenie ich przed utratą płynności, co sprawi że w przypadku podmiotów zagrożonych upadłością, spadnie ryzyko angażowania funduszy publicznych w ich ratowanie. Wzmocniona zostanie wymiana informacji między Komisją Nadzoru Finansowego a Bankowym Funduszem Gwarancyjnym” – wyjaśnia wiceminister finansów Piotr Nowak.

Obowiązki sprawozdawcze i informacyjne

Banki będą objęte nowymi normami regulacyjnymi, które przyczynią się do zwiększenia ich odporności na kryzysy finansowe.

Organ nadzoru (Komisja Nadzoru Finansowego) będzie mógł nałożyć na podmiot nadzorowany (np. bank) dodatkowe obowiązki sprawozdawcze lub zwiększyć ich częstotliwość. Jednak dodatkowe obowiązki będą mogły być nałożone tylko w przypadku, gdy będą proporcjonalne i niezbędne do sprawowanego nadzoru.

Mniejsze banki (o prostszym modelu biznesowym) będą miały mniejsze wymogi dotyczące sprawozdawczości i ujawniania informacji, niż te duże. Chodzi o to, aby obciążenie obowiązkiem sprawozdawczości było proporcjonalne do skali działalności oraz generowanego ryzyka w systemie.

Podmiot składający wniosek o zezwolenie na utworzenie banku, oprócz dotychczas wymaganych dokumentów, będzie zobowiązany także do przekazania informacji o podmiotach należących do tej samej grupy oraz o powiązaniach w ramach grupy.

Oddziały banków zagranicznych zobowiązano do przedkładania Komisji Nadzoru Finansowego rocznego sprawozdania z prowadzonej działalności wraz z wykazem informacji, jakie powinno ono zawierać.

Wejście w życie

Większość regulacji zacznie obowiązywać 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło: MF



Ostatnia zmiana Dz.U. 2024.879


Ustawa

z dnia 29 sierpnia 1997 r.

Prawo bankowe

Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2023 r. poz. 2488; z 2024 r. poz. 879

Ostatnia zmiana (Dz.U. z 2024 r. poz. 879), zaznaczona w tekście na czerwono — weszła w życie dnia 01.07.2024 r. — dotyczy art. 105.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa:

1) zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, a także oddziałów instytucji kredytowych;

1a) zasady tworzenia i funkcjonowania systemu ochrony;

2) zasady postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków;

3) niektóre zasady prowadzenia działalności przez finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej oraz organizacji tych spółek, a także niektóre zasady sprawowania nadzoru nad tymi spółkami;

4) zasady sprawowania nadzoru bankowego, w tym nadzoru skonsolidowanego.

Art. 2.

Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.

Art. 3.

Wyrazy „bank” lub „kasa” mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu art. 2, z tym że:

1) nie dotyczy to jednostek organizacyjnych używających wyrazów „bank” lub „kasa”, z których działalności jednoznacznie wynika, że jednostki te nie wykonują czynności bankowych;

2) wyraz „kasa” może być także używany w nazwie oraz do określenia działalności lub reklamy jednostki organizacyjnej, która na podstawie odrębnej ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom fizycznym zrzeszonym w tej jednostce.

Art. 4.

1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) bank krajowy — bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) bank zagraniczny — bank mający siedzibę na terytorium państwa trzeciego;

2a) bank hipoteczny — bank hipoteczny w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 110);

3) międzynarodowa instytucja finansowa — instytucję finansową, której większość kapitału własnego należy do państw będących członkami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub banków centralnych takich państw;

4) karta płatnicza — kartę płatniczą w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2360 i 2640 oraz z 2023 r. poz. 1394 i 1723);

5) pieniądz elektroniczny — pieniądz elektroniczny w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych;

6) (uchylony)

7) instytucja finansowa — instytucję finansową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia nr 575/2013;

8) podmiot dominujący:

a) jednostkę dominującą, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia nr 575/2013, lub

b) podmiot, który w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego może w inny sposób wywierać znaczący wpływ na inny podmiot;

9) podmiot zależny — jednostkę zależną, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia nr 575/2013;

9a) system ochrony — system ochrony, którego uczestnikami są banki działające w formie spółki akcyjnej, uznany przez Komisję Nadzoru Finansowego;

10) holding finansowy — grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest instytucja finansowa, która nie jest dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1413), zwanej dalej „ustawą o nadzorze uzupełniającym”, a w skład grupy wchodzą wyłącznie lub w większości banki, instytucje kredytowe lub instytucje finansowe, przy czym przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja kredytowa;

11) holding mieszany — grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest podmiot niebędący bankiem, instytucją kredytową, instytucją finansową ani dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym, a przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja kredytowa;

11a) holding bankowy zagraniczny — grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank zagraniczny albo instytucja kredytowa, zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny, instytucja kredytowa lub instytucja finansowa;

11b) holding bankowy krajowy — grupę podmiotów:

a) w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank krajowy, lub

b) w skład której wchodzą: bank krajowy i podmioty blisko z nim powiązane;

11c) holding hybrydowy — grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest instytucja finansowa niebędąca dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym, a w skład grupy wchodzą w większości podmioty niebędące bankami krajowymi, bankami zagranicznymi, instytucjami kredytowymi ani instytucjami finansowymi, zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy;

11d) finansowa spółka holdingowa — finansową spółkę holdingową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11e) finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego — finansową spółkę holdingową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi właściwych władz nadzorczych innych państw na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11f) finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej — finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11g) finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego — finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi właściwych władz nadzorczych innych państw na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11h) dominująca finansowa spółka holdingowa — dominującą finansową spółkę holdingową z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 30 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11i) dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego — dominującą finansową spółkę holdingową z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 30 rozporządzenia nr 575/2013;

11j) dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej — dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 32 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej albo na zasadzie subskonsolidowanej, jeżeli do tej spółki oraz do innych podmiotów należących do tej samej grupy stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej;

11k) dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego — dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 32 rozporządzenia nr 575/2013;

11l) unijna dominująca finansowa spółka holdingowa — unijną dominującą finansową spółkę holdingową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 31 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej;

11m) unijna dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego — unijną dominującą finansową spółkę holdingową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 31 rozporządzenia nr 575/2013;

11n) unijna dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej — unijną dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 33 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej;

11o) unijna dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego — unijną dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 33 rozporządzenia nr 575/2013;

11p) unijna instytucja dominująca — unijną instytucję dominującą, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia nr 575/2013, podlegającą nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie skonsolidowanej;

11q) dominująca firma inwestycyjna — dominującą firmę inwestycyjną z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 29a rozporządzenia nr 575/2013;

11r) unijna dominująca firma inwestycyjna — unijną dominującą firmę inwestycyjną, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 29b rozporządzenia nr 575/2013;

11s) dominująca instytucja kredytowa — dominującą instytucję kredytową z państwa członkowskiego, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 29c rozporządzenia nr 575/2013;

11t) unijna dominująca instytucja kredytowa — unijną dominującą instytucję kredytową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 29d rozporządzenia nr 575/2013;

12) przedsiębiorstwo pomocniczych usług bankowych — przedsiębiorstwo usług pomocniczych, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia nr 575/2013;

13) właściwe władze nadzorcze — właściwe organy, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 40 rozporządzenia nr 575/2013;

14) znaczący wpływ — zdolność do udziału w podejmowaniu decyzji w zakresie wyznaczania kierunków polityki finansowej i operacyjnej, w tym również dotyczącej podziału zysku lub pokrycia straty bilansowej innego podmiotu;

15) bliskie powiązania:

a) bliskie powiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 38 rozporządzenia nr 575/2013, lub

b) pozostawanie z innym podmiotem w związku gospodarczym, opartym na stałej współpracy, w szczególności wynikającej z zawartej umowy lub umów, który w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego może mieć istotny wpływ na pogorszenie się sytuacji finansowej jednego z podmiotów;

16) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie — grupę powiązanych klientów, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 39 rozporządzenia nr 575/2013;

16a) przedsiębiorca — przedsiębiorcę, o którym mowa w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803, 1414 i 2029);

16b) przedsiębiorca zagraniczny — przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2022 r. poz. 470);

17) instytucja kredytowa — instytucję, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 575/2013, mającą siedzibę na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego;

18) oddział instytucji kredytowej — oddział, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia nr 575/2013, niebędący oddziałem banku krajowego ani oddziałem banku zagranicznego;

19) oddział banku krajowego za granicą — jednostkę organizacyjną banku krajowego wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre czynności wynikające z zezwolenia udzielonego bankowi krajowemu, przy czym wszystkie jednostki organizacyjne danego banku krajowego odpowiadające powyższym cechom, utworzone na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, uważa się za jeden oddział;

20) oddział banku zagranicznego — jednostkę organizacyjną banku zagranicznego wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre czynności wynikające z zezwolenia udzielonego temu bankowi, przy czym wszystkie jednostki organizacyjne danego banku zagranicznego odpowiadające powyższym cechom, utworzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uważa się za jeden oddział;

21) działalność transgraniczna — wykonywanie przez instytucję kredytową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przez bank krajowy na terytorium państwa goszczącego wszystkich lub niektórych czynności w zakresie wynikającym z udzielonego zezwolenia, bez uczestnictwa oddziału tej instytucji lub banku;

22) państwo macierzyste — państwo członkowskie pochodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 43 rozporządzenia nr 575/2013;

23) państwo goszczące — przyjmujące państwo członkowskie, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 44 rozporządzenia nr 575/2013;

24) (uchylony)

25) towarzystwo funduszy inwestycyjnych — towarzystwo funduszy inwestycyjnych w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 681, 825, 1723 i 1941), zwanej dalej „ustawą o funduszach inwestycyjnych”;

26) fundusz wierzytelności — fundusz wierzytelności w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych;

27) umowa o subpartycypację — umowę, o której mowa w art. 183 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych;

28)–29) (uchylone)

29a) spółka zarządzająca — spółkę zarządzającą, o której mowa w art. 2 pkt 10 ustawy o funduszach inwestycyjnych;

29aa) zarządzający z UE — zarządzającego z UE, o którym mowa w art. 2 pkt 10c ustawy o funduszach inwestycyjnych;

29b)–32) (uchylone)

33) instytucja pożyczkowa – podmiot, o którym mowa w art. 5 pkt 2a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394 i 1723);

33a) metody wewnętrzne — metodę wewnętrznych ratingów, o której mowa w art. 143 ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013, metodę modeli wewnętrznych, o której mowa w art. 151 ust. 4, art. 221, art. 283 i art. 363 rozporządzenia nr 575/2013, metodę własnych oszacowań, o której mowa w art. 151 ust. 9 i art. 225 rozporządzenia nr 575/2013, metodę wewnętrznych oszacowań, o której mowa w art. 259 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013, oraz metodę zaawansowanego pomiaru, o której mowa w art. 312 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013;

33b) rozszerzenia lub zmiany znaczne w zakresie metod wewnętrznych — rozszerzenia lub zmiany, które zgodnie z art. 143 ust. 3, art. 312 ust. 2 i art. 363 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013 wymagają uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego;

33c) pozostałe rozszerzenia lub zmiany w zakresie metod wewnętrznych — rozszerzenia i zmiany, o których mowa w art. 2 ust. 2 lit. a rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 529/2014 z dnia 12 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących oceny istotności rozszerzeń i zmian metody wewnętrznych ratingów oraz metody zaawansowanego pomiaru (Dz. Urz. UE L 148 z 20.05.2014, str. 36, z późn. zm.);

34) ryzyko systemowe — ryzyko, o którym mowa w art. 4 pkt 15 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym;

35) bank istotny — bank istotny pod względem wielkości, organizacji wewnętrznej oraz rodzaju, zakresu i złożoności prowadzonej działalności, który:

a) spełnia co najmniej jeden z warunków:

— akcje banku zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 646, 825, 1723 i 1941),

— udział banku w aktywach sektora bankowego jest nie mniejszy niż 2%,

— udział banku w depozytach sektora bankowego jest nie mniejszy niż 2%,

— udział banku w funduszach własnych sektora bankowego jest nie mniejszy niż 2% albo

b) został uznany za taki bank przez Komisję Nadzoru Finansowego;

36) państwo członkowskie — państwo członkowskie Unii Europejskiej;

37) ustawa o nadzorze makroostrożnościowym — ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2536 oraz z 2023 r. poz. 1723);

37a) dyrektywa 2013/36/UE — dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi, zmieniającą dyrektywę 2002/87/WE i uchylającą dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 338, z późn. zm.);

38) rozporządzenie nr 575/2013 — rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.);

39) rozporządzenie 596/2014 — rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 1, z późn. zm.);

40) rozporządzenie 2017/565 — rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy (Dz. Urz. UE L 87 z 31.03.2017, str. 1, z późn. zm.);

40a) rozporządzenie 2017/2402 — rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji, a także zmieniające dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 347 z 28.12.2017, str. 35, z późn. zm.);

40b) rozporządzenie 2019/2033 — rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2033 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla firm inwestycyjnych oraz zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 575/2013, (UE) nr 600/2014 i (UE) nr 806/2014 (Dz. Urz. UE L 314 z 05.12.2019, str. 1, z późn. zm.);

41) lokata strukturyzowana — przyjmowany przez bank depozyt o oznaczonym terminie zapadalności, w którym wpłacony kapitał jest w całości zwracany, a wypłata odsetek lub świadczeń dodatkowych oraz ich wysokość są uzależnione od uprzednio określonych warunków, obejmujących takie czynniki jak:

a) indeks lub połączenie indeksów, z wyłączeniem lokat o zmiennym oprocentowaniu, których stopa zwrotu jest bezpośrednio powiązana z indeksem stopy procentowej takiej jak Euribor lub Libor,

b) instrument finansowy lub połączenie instrumentów finansowych,

c) towar lub połączenie towarów lub inne aktywa lub ich połączenie,

d) kurs walutowy lub połączenie kursów walutowych;

42) klient profesjonalny — podmiot, o którym mowa w art. 3 pkt 39b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

43) klient detaliczny — podmiot, o którym mowa w art. 3 pkt 39c ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

44) uprawniony kontrahent — podmiot, o którym mowa w art. 3 pkt 39d ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

44a) dom maklerski stosujący rozporządzenie nr 575/2013 — dom maklerski:

a) wobec którego została wydana decyzja, o której mowa w art. 110ac ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub

b) o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a lub b lub ust. 5 rozporządzenia 2019/2033;

45) osoba zaangażowana — osobę, o której mowa w art. 2 pkt 1 rozporządzenia 2017/565;

46) trwały nośnik — nośnik umożliwiający użytkownikowi przechowywanie adresowanych do niego informacji w sposób umożliwiający dostęp do nich przez okres odpowiedni do celów, którym te informacje służą, i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci;

47) rozporządzenie 2016/679 — rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.);

48) profilowanie — profilowanie osób fizycznych w rozumieniu art. 4 pkt 4 rozporządzenia 2016/679;

49) grupa — grupę, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 138 rozporządzenia nr 575/2013;

50) grupa z państwa trzeciego — grupę, w której jednostka dominująca, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia nr 575/2013, ma siedzibę na terytorium państwa trzeciego;

51) kadra kierownicza wyższego szczebla — członka zarządu, dyrektora lub inną osobę, posiadających wiedzę z zakresu ryzyka związanego z działalnością banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej oraz podejmujących decyzje mające wpływ na to ryzyko;

52) podmiot podlegający przymusowej restrukturyzacji — podmiot, o którym mowa w art. 2 pkt 41a ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2253 oraz z 2023 r. poz. 825, 1705, 1784 i 1843);

53) grupa podlegająca przymusowej restrukturyzacji — grupę, o której mowa w art. 2 pkt 19a ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji;

54) zasada indywidualna — zasadę indywidualną, o której mowa w art. 6–10 rozporządzenia nr 575/2013;

55) zasada skonsolidowana — zasadę skonsolidowaną, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 48 rozporządzenia nr 575/2013;

56) zasada subskonsolidowana — zasadę subskonsolidowaną, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 49 rozporządzenia nr 575/2013;

57) ryzyko nadmiernej dźwigni — ryzyko nadmiernej dźwigni w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 94 rozporządzenia nr 575/2013;

58) państwo trzecie — państwo niebędące państwem członkowskim.

2. Za wchodzące w skład holdingów, o których mowa w ust. 1 pkt 10–11a, 11b lit. a oraz w pkt 11c, uważa się także podmioty posiadające bliskie powiązania z bankiem krajowym, wchodzącym w skład holdingu.

3. Przepisy ustawy dotyczące państw członkowskich stosuje się również do państw trzecich, ale należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

4. Bank krajowy i bank zagraniczny są instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 575/2013.

Art. 4a.

1. Komisja Nadzoru Finansowego wyraża ocenę, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 8 lit. b i pkt 15 lit. b, w formie decyzji. Podmiot uznany za podmiot dominujący lub za podmiot posiadający bliskie powiązania z bankiem może zwrócić się do Komisji Nadzoru Finansowego o ponowne rozpatrzenie sprawy.

2. Od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego rozstrzygającej wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy podmiot uznany za podmiot dominujący lub za podmiot posiadający bliskie powiązania z bankiem może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji.

3. Od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie oceny, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 15 lit. b, uprawniony do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wniesienia skargi do sądu administracyjnego jest również bank.

Art. 4b.

Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, uznać za bank istotny bank niespełniający warunków, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 35 lit. a, mając na uwadze:

1) stopień złożoności struktury organizacyjnej banku;

2) złożoność użytkowanych systemów informatycznych;

3) złożoność czynności wykonywanych przez bank;

4) zidentyfikowanie banku jako globalnej instytucji o znaczeniu systemowym albo innej instytucji o znaczeniu systemowym na podstawie przepisów ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.

Art. 4c.

1. Dom maklerski stosujący rozporządzenie nr 575/2013 jest obowiązany spełniać wymogi określone w przepisach rozporządzenia nr 575/2013.

2. Przepisy art. 9 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1, art. 9a, art. 9b, art. 9ca–9cc, art. 9cd ust. 1–4, art. 9ce, art. 11a, art. 11b, art. 111a, art. 126, art. 128 ust. 1–2a, 3a–3g i 7, art. 133a–133d, art. 138 ust. 1 pkt 1, 3–5 i 7–9 i ust. 2–2h, 2k i 2l, art. 138b–138d, art. 141e ust. 1 pkt 1 i 3–8 i ust. 2–7, art. 141f ust. 2 i 5, art. 141g–141i, art. 141k, art. 141l ust. 2, art. 141m, art. 141n, art. 141p ust. 1–4, art. 141q ust. 1, 2 i 4–10, art. 141r–141x, art. 142 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1, 3, 4 i 6–8 i ust. 4–8 oraz art. 142a w zakresie, w jakim dotyczą banku lub banku krajowego, stosuje się odpowiednio także do domu maklerskiego stosującego rozporządzenie nr 575/2013.

3. Do domów maklerskich stosujących rozporządzenie nr 575/2013 przepisy art. 146a oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 9cd ust. 5, art. 9f, art. 128 ust. 6 i 6a, art. 133e, 141l ust. 3 i art. 141p ust. 5 stosuje się odpowiednio.

4. Za bank istotny w rozumieniu przepisów, o których mowa w ust. 2 i 3, uznaje się także dom maklerski stosujący rozporządzenie nr 575/2013, w przypadku gdy uzasadniają to wielkość, struktura organizacyjna, charakter, zakres i złożoność działalności prowadzonej przez ten dom maklerski.

5. Do domów maklerskich stosujących rozporządzenie nr 575/2013 nie stosuje się przepisów art. 110aa, art. 110ab, art. 110ad–110c, art. 110d pkt 1, art. 110e, art. 110f, art. 110g, art. 110i–110m, art. 110o–110r, art. 110u–110w oraz art. 110y–110z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 110x i art. 110zaa tej ustawy.

Art. 5.

1. Czynnościami bankowymi są:

1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów;

2) prowadzenie innych rachunków bankowych;

3) udzielanie kredytów;

4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw;

5) emitowanie bankowych papierów wartościowych;

6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;

6a) (uchylony)

7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

2. Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:

1) udzielanie pożyczek pieniężnych;

2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty;

3) świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego;

4) (uchylony)

5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;

6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych;

7) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych;

8) udzielanie i potwierdzanie poręczeń;

9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych;

10) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym;

11) pośrednictwo w zawieraniu umów lokaty strukturyzowanej;

12) doradztwo w odniesieniu do lokat strukturyzowanych;

13) świadczenie usług finansowania społecznościowego, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.10.2020, str. 1), na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 tego rozporządzenia.

3. (uchylony)

4. Działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności, o których mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie przez banki, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

Art. 5a.

1. Doradztwo w odniesieniu do lokat strukturyzowanych polega na przygotowywaniu, z inicjatywy banku albo na wniosek klienta, oraz przekazywaniu klientowi, określonej w art. 9 rozporządzenia 2017/565, pisemnej, ustnej lub przekazanej w innej formie, w szczególności elektronicznej, spełniającej wymóg trwałego nośnika, przygotowanej w oparciu o potrzeby i sytuację klienta, rekomendacji dotyczącej zawarcia lub rozwiązania umowy lokaty strukturyzowanej albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są lokaty strukturyzowane, albo rekomendacji dotyczącej powstrzymania się od zawarcia lub rozwiązania umowy lokaty strukturyzowanej lub dotyczącej powstrzymania się od innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są lokaty strukturyzowane.

2. Bank może świadczyć usługę doradztwa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych w sposób zależny lub niezależny.

Art. 6.

1. Poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, banki mogą:

1)–2) (uchylone) 

3) wykonywać czynności określone w art. 69 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi na warunkach określonych w art. 70 ust. 1 pkt 4 tej ustawy;

4) dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika;

5) nabywać i zbywać nieruchomości;

6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych;

6a) świadczyć usługi zaufania oraz wydawać środki identyfikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o usługach zaufania;

7) świadczyć inne usługi finansowe;

8) wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

2. Bank jest obowiązany do sprzedaży składników majątku, o których mowa w ust. 1 pkt 4, w okresie nie dłuższym niż 5 lat od daty nabycia.

3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 2, nie spoczywa na banku, jeżeli przejęte składniki majątku wykorzysta do prowadzenia własnej działalności bankowej.

Art. 6a.

1. Bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu, z zastrzeżeniem art. 6d, wykonywanie:

1) w imieniu i na rzecz banku pośrednictwa w zakresie czynności wymienionych w art. 5 i 6, polegającego na:

a) zawieraniu i zmianie umów rachunków bankowych, o których mowa w art. 49 ust. 1, według wzoru zatwierdzonego przez bank,

b) zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych udzielanych osobom fizycznym, w tym kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim,

c) zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,

d) zawieraniu i zmianie umów ugody w sprawie spłaty kredytów i pożyczek, o których mowa w lit. b i c,

e) zawieraniu i zmianie umów dotyczących ustanowienia prawnego zabezpieczenia kredytów i pożyczek, o których mowa w lit. b i c,

f) zawieraniu i zmianie umów o kartę płatniczą lub inny instrument płatniczy lub o świadczenie usług bankowości elektronicznej, których stroną jest konsument oraz przedsiębiorca w rozumieniu ustawy, o której mowa w lit. c,

g) przyjmowaniu wpłat, dokonywaniu wypłat oraz obsłudze czeków związanych z prowadzeniem rachunków bankowych przez ten bank,

h) dokonywaniu wypłat i przyjmowaniu spłat udzielonych przez ten bank kredytów i pożyczek pieniężnych,

i) przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe prowadzone przez inne banki,

j) przyjmowaniu dyspozycji przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem rachunków bankowych przez ten bank,

k) wykonywaniu czynności związanych z emitowaniem i przechowywaniem bankowych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych, a także wykonywaniu innych czynności zleconych związanych z emisją i obsługą papierów wartościowych,

l) windykacji należności banku,

m) wykonywaniu innych czynności, po wcześniejszym zawiadomieniu Komisji Nadzoru Finansowego;

2) czynności faktycznych związanych z działalnością bankową.

2. Powierzenie przez bank wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a–f, następuje na podstawie umowy agencyjnej.

3. Powierzenie wykonywania czynności, o którym mowa w ust. 1, nie może obejmować:

1) zarządzania bankiem w rozumieniu art. 368 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467, z późn. zm.), zwanej dalej „Kodeksem spółek handlowych”, oraz w rozumieniu art. 48 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2021 r. poz. 648 oraz z 2023 r. poz. 1450), zwanej dalej „ustawą – Prawo spółdzielcze”, w szczególności zarządzania ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności bankowej, w tym zarządzania aktywami i pasywami, dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego,

2) przeprowadzania audytu wewnętrznego banku.

4. Bank może powierzyć wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. m, jeżeli jest to niezbędne do prowadzenia działalności bankowej w sposób ostrożny i stabilny lub do istotnego obniżenia kosztów tej działalności.

5.–6. (uchylone)

7. Jeżeli umowa powierzająca wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1, to przewiduje, przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny, o którym mowa w ust. 1, może powierzyć innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu, w drodze odrębnej umowy, wykonywanie:

1) określonych w umowie zawartej z bankiem czynności, po uzyskaniu szczegółowej lub ogólnej pisemnej zgody banku, lub

2) powierzonych przez bank czynności, jednorazowo, w przypadku gdy w następstwie siły wyższej nie może ich wykonywać samodzielnie, na czas niezbędny do usunięcia przyczyn uniemożliwiających wykonywanie tych czynności.

7a. Dalsze powierzanie przez przedsiębiorców lub przedsiębiorców zagranicznych, którym powierzono wykonywanie czynności zgodnie z ust. 7 pkt 1, wykonywania czynności innym przedsiębiorcom lub przedsiębiorcom zagranicznym odbywa się z zachowaniem warunków, o których mowa w ust. 7.

7b. W przypadku ogólnej pisemnej zgody przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, informuje bank o wszelkich zamierzonych zmianach dotyczących dodania lub zastąpienia innych przedsiębiorców lub przedsiębiorców zagranicznych, dając tym samym bankowi możliwość wyrażenia sprzeciwu wobec takich zmian.

8. Do powierzenia wykonywania czynności zgodnie z ust. 7 pkt 2, przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio.

9. (uchylony)

Art. 6b.

1. Odpowiedzialności przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, o którym mowa w art. 6a ust. 1, wobec banku za szkody wyrządzone klientom wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, nie można wyłączyć.

2. Odpowiedzialności banku za szkody wyrządzone klientom wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, nie można wyłączyć ani ograniczyć.

3. W przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, do której zastosowanie mają przepisy prawa obcego, bank zawiera w niej postanowienia odpowiadające przepisom art. 473 § 2, art. 474 i art. 483 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”.

4. Bank jest obowiązany wprowadzić adekwatne i skuteczne rozwiązania zabezpieczające pokrycie ewentualnych kosztów związanych z wypłatą odszkodowania z tytułu roszczeń klientów lub osób trzecich o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorcę zagranicznego w zakresie, w jakim nie poniósłby odpowiedzialności, w szczególności przez:

1) zawarcie w umowie, o której mowa w art. 6a ust. 1, postanowień przewidujących pełną odpowiedzialność przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego za te koszty lub

2) zawarcie odpowiedniej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji ubezpieczeniowej lub gwarancji bankowej, na podstawie której bank jest uprawniony do otrzymania świadczenia w związku z tymi kosztami, lub

3) posiadanie odpowiednich funduszy własnych na pokrycie tych kosztów.

Art. 6c.

1. Powierzenie przez bank wykonywania stale lub okresowo czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1, może nastąpić po spełnieniu następujących warunków:

1) bank i przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny będą posiadać plany działania zapewniające ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową;

2) powierzenie wykonywania czynności, o którym mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, nie wpłynie niekorzystnie na prowadzenie przez bank działalności zgodnie z przepisami prawa, ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem, skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w banku, możliwość wykonywania obowiązków przez biegłego rewidenta upoważnionego do badania sprawozdań finansowych banku na podstawie zawartej z bankiem umowy oraz ochronę tajemnicy prawnie chronionej;

3) bank uwzględnia ryzyko związane z powierzeniem wykonywania czynności, o którym mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, w systemie zarządzania ryzykiem.

2. Bank zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego:

1) co najmniej 14 dni przed dniem zawarcia umowy przewidującej możliwość powierzenia wykonywania czynności zgodnie z art. 6a ust. 7 pkt 2 przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 6d ust. 1, lub takiej umowy przewidującej, że powierzone czynności będą wykonywane poza terytorium państwa członkowskiego — o treści takiego postanowienia umownego;

2) niezwłocznie — o powierzeniu wykonywania czynności zgodnie z art. 6a ust. 7 pkt 2.

3. Bank prowadzi ewidencję umów, o których mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, zawierającą co najmniej:

1) dane identyfikujące przedsiębiorców lub przedsiębiorców zagranicznych, z którymi zostały zawarte umowy powierzające wykonywanie czynności;

2) zakres powierzonych czynności i miejsce ich wykonywania;

3) okres obowiązywania umów.

4. Komisja Nadzoru Finansowego może żądać od banku dodatkowych dokumentów i informacji, w szczególności:

1) przedstawienia projektu umowy, o której mowa w art. 6a ust. 7 lub 7a, a w przypadku braku takiej możliwości — wyjaśnień o jej przyczynach;

2) złożenia wyjaśnień dotyczących realizacji umów powierzających wykonywanie czynności;

3) przedstawienia planu działania banku zapewniającego ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a;

4) przedstawienia dokumentów określających status przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, z którym bank zawarł umowę;

5) dostarczenia opisu rozwiązań technicznych i organizacyjnych banku oraz przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, zapewniających bezpieczne i prawidłowe wykonywanie powierzonych czynności, w szczególności ochronę tajemnicy prawnie chronionej;

6) przedstawienia zasad zarządzania ryzykiem związanym z powierzeniem wykonywania czynności, o którym mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a;

7) dostarczenia opisu rozwiązań zabezpieczających pokrycie ewentualnych kosztów, o których mowa w art. 6b ust. 4;

8) dostarczenia informacji z rejestru karnego dotyczących:

a) przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego będącego osobą fizyczną,

b) osób fizycznych, pełniących funkcje członków organu zarządzającego oraz członków organu nadzorującego przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, posiadającą zdolność prawną

— w zakresie skazań prawomocnym wyrokiem za przestępstwa wymienione w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. o zasadach pozyskiwania informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych w podmiotach sektora finansowego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2190 oraz z 2023 r. poz. 1859) lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego;

9) dostarczenia oświadczenia o niekaralności osób fizycznych, o których mowa w pkt 8, w zakresie skazań prawomocnym wyrokiem za przestępstwa wymienione w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. o zasadach pozyskiwania informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych w podmiotach sektora finansowego lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego;

10) dostarczenia urzędowego poświadczenia, z którego jednoznacznie wynika, że prawo państwa ojczystego lub prawo państwa stałego zamieszkania osób fizycznych, o których mowa w pkt 8, lub prawo państwa siedziby przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego nie przewiduje sporządzenia informacji z rejestru karnego;

11) dostarczenia oświadczenia przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, że nie toczą się przeciwko niemu postępowania, które mogą mieć istotny negatywny wpływ na sytuację finansową tego przedsiębiorcy lub tego przedsiębiorcy zagranicznego, lub wykonywanie powierzanych czynności;

12) dostarczenia oświadczenia zarządu banku, że w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, z przedsiębiorcą lub przedsiębiorcą zagranicznym:

a) prawo obowiązujące w państwie, w którym powierzone czynności mają być wykonywane, nie uniemożliwia Komisji Nadzoru Finansowego wykonywania efektywnego nadzoru,

b) powierzenie wykonywania czynności nie wpłynie niekorzystnie na prowadzenie przez bank działalności zgodnie z przepisami prawa, ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem, skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w banku, możliwość wykonywania obowiązków przez biegłego rewidenta upoważnionego do badania sprawozdań finansowych banku na podstawie zawartej z bankiem umowy oraz ochronę tajemnic prawnie chronionych.

4a. Przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny przedkłada bankowi, zgodnie z żądaniem, o którym mowa w ust. 4 pkt 8, informację pochodzącą z rejestru karnego państwa ojczystego lub państwa stałego zamieszkania osoby fizycznej, o której mowa w ust. 4 pkt 8, lub państwa siedziby przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego.

4b. W uzasadnionych przypadkach przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny przedkłada bankowi, zgodnie z żądaniem, o którym mowa w ust. 4 pkt 9 i 10, oświadczenie złożone przez osobę fizyczną, o której mowa w ust. 4 pkt 8, o niekaralności wraz z urzędowym poświadczeniem, z którego jednoznacznie wynika, że prawo państwa ojczystego lub prawo państwa stałego zamieszkania osoby fizycznej, o której mowa w ust. 4 pkt 8, lub prawo państwa siedziby przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego nie przewiduje sporządzenia informacji z rejestru karnego.

4c. Przez siedzibę przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, posiadającą zdolność prawną, należy rozumieć siedzibę organu zarządzającego.

5. Komisja Nadzoru Finansowego nakazuje bankowi, w drodze decyzji, podjęcie działań zmierzających do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, jeżeli:

1) wykonanie umowy zagraża ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu bankiem;

2) przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny będący stroną umowy utracił wymagane uprawnienia niezbędne do wykonywania tej umowy.

6. Od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego, o której mowa w ust. 5, bank może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803), zwanej dalej „Kodeksem postępowania administracyjnego”, nie stosuje się.

7. Komisja Nadzoru Finansowego może, bez konieczności uprzedniego upomnienia na piśmie, zastosować środki określone w art. 138 ust. 3, w przypadku gdy w wyznaczonym terminie bank nie doprowadzi do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a.

8. Do przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, o którym mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, przepisy art. 136 ust. 3 oraz art. 141h ust. 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 6d.

1. Bank zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze zawarcia umowy, o której mowa w:

1) art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m;

2) art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, z przedsiębiorcą zagranicznym niemającym miejsca stałego zamieszkania lub nieposiadającym siedziby na terytorium państwa członkowskiego, lub umowy przewidującej, że powierzone czynności będą wykonywane poza terytorium państwa członkowskiego.

1a. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, bank załącza:

1) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego w postaci:

a) informacji z właściwego rejestru ze względu na formę prawną przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego,

b) zezwolenia udzielonego przez organ państwa siedziby przedsiębiorcy zagranicznego — w przypadku gdy prawo państwa siedziby przedsiębiorcy zagranicznego przewiduje wymóg uzyskania uprzedniego zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej określonego rodzaju,

c) rocznego sprawozdania finansowego przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego za ostatni rok obrotowy wraz z dokumentem potwierdzającym jego zatwierdzenie lub dokumentu jednoznacznie wskazującego, czy przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny w ostatnim roku obrotowym osiągnął zysk czy stratę;

2) projekt umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1.

1b. W przypadku stwierdzenia braku wymaganych dokumentów, o których mowa w ust. 1a, Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie wzywa bank do ich uzupełnienia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

1c. Komisja Nadzoru Finansowego, z chwilą otrzymania wszystkich wymaganych dokumentów, o których mowa w ust. 1a, wszczyna postępowanie w przedmiocie zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1. O wszczęciu postępowania oraz dacie upływu terminu postępowania niezwłocznie informuje bank.

1d. Na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego bank udostępnia dokumenty w zakresie, o którym mowa w art. 6c ust. 4, w terminie określonym w żądaniu, nie krótszym niż 20 dni roboczych od dnia jego otrzymania. Żądanie zawiesza bieg postępowania od dnia wysłania żądania do dnia otrzymania wszystkich żądanych dokumentów, nie dłużej jednak niż do upływu terminu ich przekazania. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie po otrzymaniu żądanych dokumentów informuje bank o dacie upływu terminu postępowania, o którym mowa w ust. 1c.

1e. Komisja Nadzoru Finansowego może jednorazowo, w terminie 10 dni roboczych przed upływem terminu postępowania, o którym mowa w ust. 1c, wezwać bank do przekazania dodatkowych niezbędnych informacji lub dokumentów w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 20 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wskazując zakres żądanych informacji lub dokumentów. Wezwanie zawiesza bieg postępowania od dnia wysłania wezwania do dnia otrzymania wszystkich żądanych informacji lub dokumentów, nie dłużej jednak niż do upływu terminu ich przekazania. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie po ich otrzymaniu informuje bank o dacie upływu terminu postępowania, o którym mowa w ust. 1c.

1f. Komisja Nadzoru Finansowego zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw wobec zawarcia umów, o których mowa w ust. 1, jeżeli:

1) bank składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w załączanych do zawiadomienia dokumentach;

2) bank składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, zgodnie z ust. 1d i 1e;

3) prawo obowiązujące w państwie, w którym powierzone czynności mają być wykonywane, uniemożliwia Komisji Nadzoru Finansowego wykonywanie efektywnego nadzoru;

4) powierzenie wykonywania czynności może wpłynąć niekorzystnie na prowadzenie przez bank działalności zgodnie z przepisami prawa, ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem, skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w banku lub możliwość wykonywania obowiązków przez biegłego rewidenta upoważnionego do badania sprawozdań finansowych banku na podstawie zawartej z bankiem umowy lub ochronę tajemnic prawnie chronionych;

5) uzna za nieadekwatne lub nieskuteczne przedstawione przez bank rozwiązania zabezpieczające pokrycie ewentualnych kosztów, o których mowa w art. 6b ust. 4.

1g. Komisja Nadzoru Finansowego może, w terminie określonym w ust. 1h, doręczyć decyzję o stwierdzeniu braku podstaw do zgłoszenia sprzeciwu, jeżeli stwierdzi, że nie zachodzą okoliczności wskazane w ust. 1f.

1h. Komisja Nadzoru Finansowego doręcza bankowi decyzję w przedmiocie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1f, w terminie 30 dni roboczych od dnia wszczęcia postępowania, o którym mowa w ust. 1c. Jeżeli sprzeciw nie może być doręczony w tym terminie z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy, Komisja Nadzoru Finansowego informuje bank o terminie doręczenia sprzeciwu, nie dłuższym jednak niż 60 dni roboczych od dnia wszczęcia postępowania, o którym mowa w ust. 1c. Przepisy ust. 1d–1f stosuje się odpowiednio.

1i. Terminy przewidziane dla doręczenia decyzji kończącej postępowanie w przedmiocie sprzeciwu uważa się za zachowane, jeżeli przed ich upływem decyzja została nadana w placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640) albo wysłana na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285 i 1860), zwany dalej „adresem do doręczeń elektronicznych”, banku wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy, zwanej dalej „bazą adresów elektronicznych”.

1j. Umowa, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, może zostać zawarta, jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego nie doręczy decyzji w przedmiocie sprzeciwu w terminie, o którym mowa w ust. 1h, albo jeżeli przed upływem tego terminu Komisja Nadzoru Finansowego doręczy decyzję o stwierdzeniu braku podstaw do zgłoszenia sprzeciwu.

1k. Bank zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze istotnej zmiany, rozwiązaniu lub wygaśnięciu umów, o których mowa w ust. 1. Za istotną zmianę umowy uważa się w szczególności zmianę zakresu czynności powierzonych przedsiębiorcy, o którym mowa w ust. 1, lub miejsca ich wykonywania.

1l. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1k, przepisy ust. 1–1j stosuje się odpowiednio.

2.–4. (uchylone)

5. Przepis art. 6c stosuje się odpowiednio.

Art. 6da.

Do powierzania przez bank wykonywania czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1, przedsiębiorcy będącemu bankiem krajowym, dostawcą usług płatniczych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, albo instytucją kredytową, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 6db, przepisu art. 6c ust. 2 pkt 2, a także wymogu zawiadomienia Komisji Nadzoru Finansowego, o którym mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m, nie stosuje się.

Art. 6db.

1. Do powierzenia przez bank hipoteczny wykonywania czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1, bankowi krajowemu, który jest jedynym akcjonariuszem tego banku hipotecznego, nie stosuje się przepisu art. 6a ust. 3.

2. Bank hipoteczny ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z czynności powierzonych w sposób określony w art. 6a ust. 3.

3. Komisja Nadzoru Finansowego zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw wobec zawarcia umowy, której przedmiotem jest powierzenie wykonywania czynności, o których mowa w art. 6a ust. 3, w przypadku gdy:

1) bank krajowy, któremu ma zostać powierzone wykonywanie czynności, o których mowa w art. 6a ust. 3, jest w trakcie realizacji planu naprawy lub wystąpiły w tym banku przesłanki, o których mowa w art. 142 ust. 1 i ust. 3 pkt 1;

2) powierzenie wykonywania czynności, o których mowa w art. 6a ust. 3, zagrażałoby stabilnemu zarządzaniu bankiem hipotecznym, w tym wpływałoby negatywnie na bezpieczne i prawidłowe wykonywanie powierzonych czynności, a także bezpieczeństwo emitowanych listów zastawnych.

4. Komisja Nadzoru Finansowego doręcza bankowi sprzeciw, o którym mowa w ust. 3, w terminie 30 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia o zawarciu umowy, o której mowa w ust. 3. Jeżeli sprzeciw nie może być wydany w tym terminie z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy, Komisja Nadzoru Finansowego informuje bank o terminie doręczenia sprzeciwu, nie dłuższym jednak niż 60 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia. Bieg terminu ulega zawieszeniu od dnia wezwania do uzupełnienia dokumentów lub złożenia dodatkowych wyjaśnień do dnia doręczenia, uzupełnienia lub złożenia dodatkowych wyjaśnień.

Art. 6dc.

1. Zawiadomienia, o których mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m, art. 6c ust. 2 oraz art. 6d ust. 1 i 1k, wraz z załącznikami oraz dokumenty, o których mowa w art. 6c ust. 4, są wysyłane na adres do doręczeń elektronicznych Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego wpisany do bazy adresów elektronicznych.

2. Zawiadomienie wraz z załącznikami oraz dokumenty, o których mowa w art. 6c ust. 4, sporządza się w języku polskim, a w przypadku gdy dokumenty są w języku obcym — tłumaczy się je na język polski. Tłumaczenie powinno być sporządzone przez tłumacza przysięgłego lub właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 6e.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem związanym z działalnością, o której mowa w art. 6a–6d, kierując się potrzebą zapewnienia uwzględniania przez bank ryzyka związanego z powierzeniem czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, w systemie zarządzania ryzykiem, prawidłowości funkcjonowania podmiotów działających na rynku bankowym, a także przejrzystości, stabilności i bezpieczeństwa tego rynku.

Art. 7.

1. Oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej.

2. Dokumenty związane z czynnościami bankowymi mogą być sporządzane na informatycznych nośnikach danych, jeżeli dokumenty te będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przekazane, przechowywane i zabezpieczone. Usługi związane z zabezpieczeniem tych dokumentów mogą być wykonywane przez banki, spółki tworzone przez banki z innymi podmiotami, a także przedsiębiorstwa pomocniczych usług bankowych.

3. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie, o której mowa w ust. 1, spełnia wymagania formy pisemnej także wtedy, gdy forma została zastrzeżona pod rygorem nieważności.

4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, sposób tworzenia, utrwalania, przekazywania, przechowywania i zabezpieczania, w tym przy zastosowaniu podpisu elektronicznego, dokumentów, o których mowa w ust. 2, tak aby zapewnić bezpieczeństwo obrotu oraz ochronę interesów banków i ich klientów.

Art. 7a.

(uchylony)

Art. 7b.

Oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 6a, mogą być składane w postaci elektronicznej.

Art. 8.

Bank jest obowiązany do utrzymywania płynności płatniczej dostosowanej do rozmiarów i rodzaju działalności, w sposób zapewniający wykonanie wszystkich zobowiązań pieniężnych zgodnie z terminami ich płatności.

Art. 9.

1. W banku funkcjonuje system zarządzania.

2. System zarządzania stanowi zbiór zasad i mechanizmów odnoszących się do procesów decyzyjnych, zachodzących w banku oraz do oceny prowadzonej działalności bankowej.

2a. System zarządzania obejmuje procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach — radzie nadzorczej banku, naruszeń prawa oraz obowiązujących w banku procedur i standardów etycznych.

2b. W ramach procedur, o których mowa w ust. 2a, bank zapewnia pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochronę co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.

3. W ramach systemu zarządzania w banku funkcjonuje co najmniej:

1) system zarządzania ryzykiem;

2) system kontroli wewnętrznej.

Art. 9a.

1. Zarząd banku projektuje, wprowadza oraz zapewnia działanie systemu zarządzania.

2. Rada nadzorcza banku sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania oraz ocenia adekwatność i skuteczność tego systemu.

Art. 9b.

1. Zadaniami systemu zarządzania ryzykiem są identyfikacja, pomiar lub szacowanie, kontrola oraz monitorowanie ryzyka występującego w działalności banku służące zapewnieniu prawidłowości procesu wyznaczania i realizacji szczegółowych celów prowadzonej przez bank działalności.

2. W ramach systemu zarządzania ryzykiem bank:

1) stosuje sformalizowane zasady służące określaniu wielkości podejmowanego ryzyka i zasady zarządzania ryzykiem;

2) stosuje sformalizowane procedury mające na celu identyfikację, pomiar lub szacowanie oraz monitorowanie ryzyka występującego w działalności banku, uwzględniające również przewidywany poziom ryzyka w przyszłości;

3) stosuje sformalizowane limity ograniczające ryzyko i zasady postępowania w przypadku przekroczenia limitów;

4) stosuje przyjęty system sprawozdawczości zarządczej umożliwiający monitorowanie poziomu ryzyka;

5) posiada strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego przez bank ryzyka.

2a. Bank stosuje wewnętrzne systemy oceny ryzyka stopy procentowej albo standardową metodykę lub uproszczoną standardową metodykę, określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 84 ust. 5 dyrektywy 2013/36/UE. Uproszczoną standardową metodykę może stosować wyłącznie bank będący małą i niezłożoną instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia nr 575/2013.

2b. W przypadku gdy wewnętrzne systemy oceny ryzyka stopy procentowej wdrożone przez bank są niezadowalające, w szczególności gdy nie uwzględniają w odpowiedni sposób takiego ryzyka, metod jego identyfikacji i pomiaru, lub są niewystarczające dla celów zarządzania takim ryzykiem i jego ograniczania, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać:

1) bankowi stosowanie standardowej metodyki;

2) bankowi będącemu małą i niezłożoną instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia nr 575/2013, stosowanie uproszczonej standardowej metodyki.

2c. W przypadku gdy uproszczona standardowa metodyka nie uwzględnia w odpowiedni sposób ryzyka stopy procentowej, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać bankowi będącemu małą i niezłożoną instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia nr 575/2013, stosowanie standardowej metodyki.

3. Bank sprawuje nadzór nad ryzykiem związanym z działalnością podmiotów zależnych.

Art. 9c.

1. Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:

1) skuteczności i efektywności działania banku;

2) wiarygodności sprawozdawczości finansowej;

3) przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w banku;

4) zgodności działania banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.

2. W ramach systemu kontroli wewnętrznej bank wyodrębnia:

1) funkcję kontroli mającą za zadanie zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych dotyczących w szczególności zarządzania ryzykiem w banku, która obejmuje stanowiska, grupy ludzi lub jednostki organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji;

2) komórkę do spraw zgodności mającą za zadanie identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności działalności banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi oraz przedstawianie raportów w tym zakresie;

3) niezależną komórkę audytu wewnętrznego mającą za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego.

Art. 9ca.

1. Bank jest obowiązany sporządzić i stosować politykę wynagrodzeń dla poszczególnych kategorii osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka banku, obejmującą wynagrodzenia i uznaniowe świadczenia emerytalne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 73 rozporządzenia nr 575/2013, zwaną dalej „polityką wynagrodzeń”.

1a. Osobą, której działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka banku, jest osoba, która:

1) pełni funkcję członka rady nadzorczej lub

2) należy do kadry kierowniczej wyższego szczebla, lub

3) świadczy pracę lub realizuje zadania na rzecz istotnej jednostki gospodarczej, o której mowa w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 94 ust. 2 dyrektywy 2013/36/UE, o ile:

a) łączne wynagrodzenie tej osoby w poprzednim roku wyniosło co najmniej równowartość w złotych 500 000 euro oraz nie mniej niż średnie roczne wynagrodzenie osób, o których mowa w pkt 1 i 2, oraz

b) świadczona przez tę osobę praca lub realizowane przez tę osobę zadania na rzecz istotnej jednostki gospodarczej mają znaczny wpływ na profil ryzyka tej jednostki.

1b. Bank, który nie jest dużą instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 146 rozporządzenia nr 575/2013, i którego średnia wartość aktywów, obliczona dla czteroletniego okresu bezpośrednio poprzedzającego bieżący rok obrachunkowy, nie przekracza równowartości w złotych 5 000 000 000 euro, stosuje politykę wynagrodzeń w ograniczonym zakresie. Stosowanie polityki wynagrodzeń w ograniczonym zakresie dotyczy zmiennych składników wynagrodzenia oraz uznaniowych świadczeń emerytalnych.

1c. Bank, który nie jest dużą instytucją, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 146 rozporządzenia nr 575/2013, może stosować politykę wynagrodzeń w ograniczonym zakresie, o którym mowa w ust. 1b, także w przypadku, gdy średnia wartość jego aktywów, obliczona zgodnie z ust. 1b:

1) jest wyższa niż kwota wskazana w ust. 1b, ale nie przekracza średniej wartości aktywów określonej w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 9f ust. 3 pkt 1 ani równowartości w złotych 15 000 000 000 euro — jeżeli bank ten spełnia kryteria, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 145 lit. c–e rozporządzenia nr 575/2013,

2) jest niższa niż kwota wskazana w ust. 1b, ale nie niższa od średniej wartości aktywów określonej w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 9f ust. 3 pkt 2

— oraz gdy przemawiają za tym charakter, skala, złożoność działalności i struktura organizacyjna banku, a w przypadku banku należącego do grupy — cechy grupy, do której bank należy.

1d. Bank stosuje politykę wynagrodzeń w ograniczonym zakresie, o którym mowa w ust. 1b, w odniesieniu do osoby, której roczna wysokość zmiennego wynagrodzenia nie przekracza równowartości w złotych 50 000 euro ani jednej trzeciej jej łącznego rocznego wynagrodzenia.

1e. Bank może nie stosować polityki wynagrodzeń w ograniczonym zakresie, o którym mowa w ust. 1b, w odniesieniu do osób, o których mowa w ust. 1d, w przypadku których przemawiają za tym przyjęte w banku praktyki w zakresie wynagrodzeń i których charakter obowiązków i profil stanowisk uzasadnia takie niestosowanie, wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 9f ust. 4.

2. Zarząd banku opracowuje i wdraża politykę wynagrodzeń zatwierdzoną przez radę nadzorczą.

3. Stosowana przez bank polityka wynagrodzeń obejmuje także jego podmioty zależne oraz uwzględnia politykę wynagrodzeń stosowaną przez podmiot dominujący w stosunku do tego banku.

4. Komisja Nadzoru Finansowego gromadzi informacje publikowane przez banki zgodnie z art. 450 ust. 1 lit. g–i oraz k rozporządzenia nr 575/2013, a także informacje udzielane przez bank o zróżnicowaniu wynagrodzenia ze względu na płeć oraz wykorzystuje te informacje w celu prowadzenia analiz porównawczych tendencji i praktyk w zakresie polityki wynagrodzeń stosowanej przez banki.

5. Bank, raz do roku, w terminie do dnia 31 stycznia, przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego:

1) informacje za rok poprzedni o zróżnicowaniu wynagrodzenia ze względu na płeć;

2) dane o liczbie osób określonych w ust. 1, których łączne wynagrodzenie w poprzednim roku wyniosło co najmniej równowartość w złotych 1 000 000 euro, wraz z informacjami dotyczącymi stanowisk zajmowanych przez te osoby oraz wartości głównych składników wynagrodzenia, przyznanych premii, nagród długookresowych oraz odprowadzonych składek emerytalnych.

6. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje informacje i dane, o których mowa w ust. 4 i 5, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.

7. Równowartość w złotych kwot wyrażonych w euro, o których mowa w ust. 1a–1d i 5, oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym roku, za który są przekazywane dane zgodnie z ust. 5.

8. Bank będący podmiotem dominującym nie stosuje przepisów ust. 1–7 oraz art. 9cb ust. 1 pkt 1 na zasadzie skonsolidowanej wobec podmiotów zależnych:

1) mających siedzibę na terytorium państwa członkowskiego, jeżeli stosują one szczególne regulacje dotyczące polityki wynagrodzeń określone w obowiązujących w tych państwach przepisach stanowiących implementację innych niż dyrektywa 2013/36/UE przepisów prawa Unii Europejskiej lub w innych niż dyrektywa 2013/36/UE przepisach prawa Unii Europejskiej;

2) mających siedzibę w państwie trzecim, jeżeli stosowałyby one przepisy dotyczące polityki wynagrodzeń określone w przepisach prawa Unii Europejskiej, gdyby miały siedzibę w państwie członkowskim.

9. Przepisu ust. 8 nie stosuje się do osób świadczących pracę lub realizujących zadania na rzecz podmiotów zależnych banku będących spółką zarządzania aktywami w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia nr 575/2013 lub firmą inwestycyjną w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 575/2013 albo zagraniczną osobą prawną z siedzibą na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie, nieprowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności maklerskiej, które świadczą usługi maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2–4, 6 i 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, oraz wywierają bezpośredni, istotny wpływ na profil ryzyka działalności banku.

Art. 9cb.

1. W banku istotnym działają:

1) komitet do spraw wynagrodzeń,

2) komitet do spraw ryzyka

— w skład których wchodzą osoby powoływane spośród członków rady nadzorczej banku.

2. Do zadań komitetu do spraw wynagrodzeń należy opiniowanie i monitorowanie przyjętej w banku polityki wynagrodzeń oraz wspieranie organów banku w zakresie kształtowania i realizacji tej polityki.

3. Do zadań komitetu do spraw ryzyka należy w szczególności:

1) opiniowanie całościowej bieżącej i przyszłej gotowości banku do podejmowania ryzyka;

2) opiniowanie opracowanej przez zarząd banku strategii zarządzania ryzykiem w działalności banku oraz przedkładanych przez zarząd informacji dotyczących realizacji tej strategii;

3) wspieranie rady nadzorczej banku w nadzorowaniu wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności banku przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla;

4) weryfikacja, czy ceny pasywów i aktywów oferowanych klientom w pełni uwzględniają model biznesowy banku i jego strategię w zakresie ryzyka, a w przypadku gdy ceny te nie odzwierciedlają w odpowiedni sposób rodzajów ryzyka zgodnie z tym modelem i tą strategią, przedstawianie zarządowi banku propozycji mających na celu zapewnienie adekwatności cen pasywów i aktywów do tych rodzajów ryzyka.

4. Bank zapewnia komitetowi do spraw wynagrodzeń dostęp do informacji, zasoby oraz wsparcie, niezbędne do realizacji jego zadań, w tym możliwość korzystania przez komitet z usług ekspertów zewnętrznych.

5. Na wniosek banku niebędącego bankiem istotnym Komisja Nadzoru Finansowego może wyrazić zgodę na połączenie komitetu do spraw ryzyka z komitetem audytu, o którym mowa w art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1015, 1723 i 1843), o ile większość z członków rady nadzorczej banku mających wchodzić w skład połączonego komitetu, w tym przewodniczący połączonego komitetu, spełnia kryteria, o których mowa w art. 129 ust. 3 tej ustawy. Przepisy art. 129 ust. 1, 5 i 6 tej ustawy stosuje się odpowiednio.

Art. 9cc.

Bank dokumentuje systemy i procesy, o których mowa w przepisach ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013, oraz rejestruje transakcje, w sposób umożliwiający Komisji Nadzoru Finansowego sprawowanie nadzoru nad zgodnością działalności banku z tymi przepisami.

Art. 9cd.

1. W banku istotnym działa komitet do spraw nominacji, którego członkowie są powołani przez radę nadzorczą spośród swoich członków.

2. Komitet do spraw nominacji, przy realizacji powierzonych mu zadań, uwzględnia, w miarę możliwości, potrzebę zapewnienia, aby proces decyzyjny w zarządzie banku nie został zdominowany przez jedną osobę, co mogłoby wpłynąć w sposób niekorzystny na interes banku.

3. W celu realizacji zadań komitet do spraw nominacji może korzystać z wszelkich niezbędnych zasobów, w tym z usług doradztwa zewnętrznego.

4.Bank zapewnia odpowiednie finansowanie realizacji zadań przez komitet do spraw nominacji.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres zadań komitetu do spraw nominacji, uwzględniając potrzebę zapewnienia skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania bankiem.

Art. 9ce.

Komitet do spraw nominacji albo rada nadzorcza, jeżeli nie powołano tego komitetu, przyjmuje politykę różnorodności w składzie zarządu banku, uwzględniającą szeroki zestaw cech i kompetencji wymaganych w przypadku osób pełniących funkcję członków zarządu.

Art. 9d.–9e.

(uchylone)

Art. 9f.

1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy sposób funkcjonowania w bankach systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, w tym tryb anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu lub rady nadzorczej naruszeń prawa oraz obowiązujących w banku procedur i standardów etycznych, mając na względzie potrzebę zapewnienia skutecznego funkcjonowania organów statutowych banku i należytego podejścia do podejmowanego ryzyka w zakresie prowadzonej działalności, a także zapewnienie skutecznego działania mechanizmów wykrywania naruszeń;

2) szczegółowy zakres polityki wynagrodzeń, w tym polityki wynagrodzeń stosowanej w ograniczonym zakresie, oraz sposób jej ustalania, mając na względzie potrzebę zapewnienia właściwego funkcjonowania w banku polityki wynagrodzeń, w tym wyeliminowania negatywnego wpływu systemów wynagrodzeń na zarządzanie ryzykiem.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, sposób ograniczenia rodzajów i form instrumentów niepieniężnych, w jakich — zgodnie z przyjętą polityką wynagrodzeń — jest wypłacany zmienny składnik wynagrodzenia, kierując się potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa i stabilności banku w długim okresie.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia, średnią wartość aktywów, o której mowa w:

1) art. 9ca ust. 1c pkt 1,

2) art. 9ca ust. 1c pkt 2

— uwzględniając potrzebę zapewnienia skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania bankiem.

4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia, kategorię osób, o których mowa w art. 9ca ust. 1e, uwzględniając potrzebę zapewnienia skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania bankiem.

Art. 9g.

(uchylony)

Art. 10.

1. Kontrola wewnętrzna w bankach spółdzielczych zrzeszonych w bankach zrzeszających może być wykonywana przez bank zrzeszający na zasadach określonych w umowie zrzeszenia.

2. W przypadku gdy bank zrzeszający lub banki spółdzielcze są uczestnikami systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z 2022 r. poz. 1595 oraz z 2023 r. poz. 1723), zwanej dalej „ustawą o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających”, kontrola wewnętrzna, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 3 i art. 9d ust. 2, wykonywana jest w tych bankach na zasadach określonych w umowie systemu ochrony.

Art. 10a.

1. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, jego zastępcy, członkowie Komisji Nadzoru Finansowego, pracownicy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego i osoby zatrudnione w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innych umów o podobnym charakterze, są obowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej.

2. Tajemnicę zawodową, o której mowa w ust. 1, stanowią wszystkie uzyskane lub wytworzone w związku ze sprawowaniem nadzoru bankowego informacje, których udzielenie, ujawnienie lub potwierdzenie mogłoby naruszyć chroniony prawem interes podmiotów, których te informacje bezpośrednio lub pośrednio dotyczą lub utrudnić sprawowanie nadzoru bankowego.

3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, istnieje również po ustaniu stosunków prawnych, o których mowa w ust. 1.

4. Z zastrzeżeniem ust. 5–8, nie narusza obowiązku, o którym mowa w ust. 1:

1) udzielenie informacji właściwym władzom nadzorczym dla celów sprawowanego przez te władze nadzoru bankowego;

1a) udzielenie informacji właściwym władzom nadzorczym dla celów sprawowanego przez te władze nadzoru nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym lub emerytalnym oraz w sprawach związanych z wykonywaniem tego nadzoru, jeżeli wskutek tego nie zostanie naruszony interes gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej, zapewnione jest wykorzystanie udzielonych informacji tylko na potrzeby sprawowanego nadzoru nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym lub emerytalnym lub w sprawach związanych z wykonywaniem tego nadzoru, oraz zagwarantowane jest, że przekazywanie udzielonych informacji poza organ nadzoru możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego;

2) złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa;

3) udzielenie informacji bankowi centralnemu, będącemu w Europejskim Systemie Banków Centralnych, niezbędnych do realizacji przez niego zadań ustawowych, w tym zadań dotyczących polityki monetarnej i zapewnienia związanej z tym płynności, zadań związanych z nadzorem nad systemami płatności, rozliczeń i rozrachunku oraz zadań realizowanych w przypadku zagrożenia dla stabilności systemu finansowego;

4) udzielenie informacji właściwym władzom nadzorczym zainteresowanych państw członkowskich w przypadku zagrożenia dla stabilności krajowego systemu finansowego oraz w wykonaniu zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej;

5) udzielenie Komitetowi Stabilności Finansowej, o którym mowa w ustawie o nadzorze makroostrożnościowym, informacji niezbędnych do realizacji przez niego zadań ustawowych;

6) udzielenie instytucjonalnym systemom ochrony, o których mowa w art. 113 ust. 7 rozporządzenia nr 575/2013, informacji niezbędnych do realizacji ich zadań;

7) udzielenie Europejskiej Radzie do spraw Ryzyka Systemowego, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych lub Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych informacji niezbędnych do realizacji ich zadań, jeżeli obowiązek taki wynika z przepisów dotyczących utworzenia i działalności tych podmiotów;

8) udzielenie informacji klientowi banku, na jego wniosek, na potrzeby wszczętego lub planowanego postępowania cywilnego przeciwko bankowi, którego upadłość ogłoszono lub którego likwidacja jest prowadzona zgodnie z art. 147;

9) udzielenie Radzie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców informacji, o której mowa w art. 16a ust. 5 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2452);

10) udzielenie informacji Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej — w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2023 r. poz. 1124, 1285, 1723 i 1843);

11) udzielenie informacji Międzynarodowemu Funduszowi Walutowemu lub Bankowi Światowemu, na ich wniosek, w zakresie niezbędnym do programów oceny sektora finansowego;

12) udzielenie informacji Bankowi Rozrachunków Międzynarodowych, na jego wniosek, w zakresie niezbędnym do prowadzonych przez ten bank ilościowych badań skutków;

13) udzielenie informacji Radzie Stabilności Finansowej, na jej wniosek, w zakresie niezbędnym do wykonywania jej mandatu.

4a. Wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 4 pkt 11–13, zawiera w szczególności:

1) uzasadnienie potrzeby udzielenia informacji w odniesieniu do zadań wykonywanych przez wnioskodawcę;

2) określenie charakteru, zakresu i formy informacji oraz sposobu ich ujawniania lub przekazywania;

3) zapewnienie, że informacje:

a) są niezbędne do realizacji zadań wykonywanych przez wnioskodawcę i nie wykraczają poza zakres zadań przez niego wykonywanych,

b) zostaną przekazane lub ujawnione wyłącznie osobom realizującym zadanie, na potrzeby którego został złożony wniosek, oraz które na mocy przepisów prawa obowiązującego w państwie siedziby wnioskodawcy lub prawa międzynarodowego są obowiązane do zachowania tajemnicy zawodowej w związku z podejmowanymi czynnościami służbowymi w ramach pozostawania w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze.

4b. Informacje udostępniane wnioskodawcom, o których mowa w ust. 4 pkt 11–13, przekazywane są wyłącznie zbiorczo lub w formie zanonimizowanej.

4c. Komisja Nadzoru Finansowego może udostępnić wnioskodawcom, o których mowa w ust. 4 pkt 11–13, informacje inne niż określone w ust. 4b wyłącznie w siedzibie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.

5. Udostępnianie informacji stanowiących tajemnicę zawodową, obejmujących swym zakresem tajemnicę bankową, jest możliwe wyłącznie w trybie i na zasadach określonych dla udostępniania informacji stanowiących tajemnicę bankową.

6. Udzielenie właściwym władzom nadzorczym państwa trzeciego informacji stanowiących tajemnicę zawodową właściwych władz nadzorczych państwa członkowskiego może nastąpić jedynie wówczas, gdy zapewniona będzie ochrona tych informacji co najmniej równoważna określonej w niniejszym artykule.

7. Uzyskane od właściwych władz nadzorczych informacje stanowiące tajemnicę zawodową tych władz mogą być udzielane jedynie po uzyskaniu zgody tych władz i dla celów określonych tą zgodą.

8. Zgoda, o której mowa w ust. 7, nie jest wymagana jeżeli informacje uzyskane od właściwych władz nadzorczych państwa członkowskiego są przekazywane właściwym władzom nadzorczym innych państw członkowskich lub udzielenie informacji jest niezbędne dla celów wykonywania nadzoru bankowego.

9. Osoby inne niż wymienione w ust. 1, które zapoznały się z informacjami stanowiącymi tajemnicę zawodową, w szczególności w przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i ust. 7 i 8, obowiązane są do zachowania tajemnicy zawodowej, o ile z przepisów odrębnych nie wynika obowiązek dalszego udzielania tych informacji.

10. Przepisy ust. 1–9 stosuje się również do informacji zawartych w dokumentacji przejętej przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w wyniku realizacji porozumienia zawartego na podstawie art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 753, 825, 1705, 1723 i 1843).

Art. 10b.

1. Komisja Nadzoru Finansowego podaje do publicznej wiadomości, bez zbędnej zwłoki, informację o nałożeniu prawomocnej sankcji administracyjnej, w tym o rodzaju i charakterze naruszenia przepisów prawa, wraz ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby lub nazwy (firmy) podmiotu, na które nałożono sankcję.

1a. Komisja Nadzoru Finansowego może podać do publicznej wiadomości informację o nałożeniu sankcji administracyjnej przed uprawomocnieniem się decyzji nakładającej tę sankcję, w tym o rodzaju i charakterze naruszenia przepisów prawa, wraz ze wskazaniem:

1) imienia i nazwiska osoby lub nazwy (firmy) podmiotu,

2) że decyzja nakładająca sankcję nie jest prawomocna,

3) czy strona złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy albo skargę do sądu administracyjnego

— mając na uwadze cele, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 1a, są zamieszczane na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego na okres 5 lat, licząc od dnia jej zamieszczenia, z tym że wskazanie imienia i nazwiska osoby, na którą nałożono sankcję, jest zamieszczane na okres nie dłuższy niż rok.

3. W informacjach, o których mowa w ust. 1 i 1a, Komisja Nadzoru Finansowego nie podaje imienia i nazwiska osoby fizycznej, w przypadku gdy opublikowanie tych danych:

1) byłoby środkiem niewspółmiernym do wagi dokonanego naruszenia;

2) stanowiłoby zagrożenie dla stabilności rynków finansowych;

3) zagroziłoby prowadzonemu postępowaniu karnemu lub postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe;

4) wyrządziłoby niewspółmierną szkodę tej osobie.

4. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego informacje o zastosowanych sankcjach administracyjnych.

Art. 11.

1. Do określonych w ustawie decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego w przedmiocie udzielenia zgody stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, o ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.

2. Decyzje Komisji Nadzoru Finansowego w przedmiocie:

1) wyrażenia oceny,

2) zezwolenia,

3) zgody,

3a) zatwierdzenia albo zwolnienia z obowiązku zatwierdzenia prowadzenia działalności, o których mowa odpowiednio w art. 48q i art. 48s,

4) nakazania bankowi zmiany lub rozwiązania umowy,

4a) zakazania wykonywania prawa głosu z akcji banku krajowego lub wykonywania uprawnień podmiotu dominującego,

5) nakazania sprzedaży akcji w oznaczonym terminie,

6) odmowy przesłania właściwym władzom nadzorczym państwa goszczącego zawiadomienia,

7) odmowy powiadomienia właściwych władz nadzorczych państwa goszczącego,

8) zakazania instytucji finansowej prowadzenia działalności na terenie państwa goszczącego,

9) nakazania bankowi ograniczenia lub wstrzymania dokonania wypłaty z zysku netto lub odsetek na rzecz posiadaczy instrumentów dodatkowych w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, zgodnie z art. 138 ust. 2 pkt 3,

9a) nakazania finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej ograniczenia lub wstrzymania wypłaty z zysku lub odsetek zgodnie z art. 141fa ust. 1 pkt 6,

10) nakazania wstrzymania tworzenia nowych jednostek organizacyjnych banku, oddziału banku zagranicznego lub oddziału instytucji kredytowej,

11) zawieszenia w czynnościach członków rady nadzorczej lub członków zarządu banku, instytucji finansowej, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej,

12) ograniczenia zakresu działalności banku, oddziału banku zagranicznego, oddziału instytucji kredytowej, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej,

13) nałożenia kary finansowej na bank, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej, instytucję finansową, finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej,

14) likwidacji banku lub oddziału banku zagranicznego,

15) określenia zakresu uprawnień likwidatora lub innej osoby wyznaczonej przez właściwe władze nadzorcze państwa członkowskiego do przeprowadzenia likwidacji instytucji kredytowej,

16) odwołania członka rady nadzorczej lub zarządu banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej,

16a) nakazania zaprzestania działań skutkujących naruszeniem art. 127b ust. 1 lub powstrzymania się od takich działań w przyszłości,

17) nałożenia kary pieniężnej na członków rady nadzorczej oraz zarządu banku, instytucji finansowej, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej, na osoby odpowiedzialne, o których mowa w art. 138 ust. 3 pkt 2a lub art. 141fa ust. 1 pkt 3 lit. b, oraz na władze oddziału instytucji kredytowej,

18) zakazania udzielania lub ograniczenia udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych akcjonariuszom (członkom) oraz członkom zarządu, rady nadzorczej i pracownikom banku,

19) żądania zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia,

20) (uchylony)

20a) nakazania bankowi przestrzegania dodatkowych wymogów w zakresie płynności zgodnie z art. 138 ust. 2 pkt 1,

21) nakazania bankowi przestrzegania dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych zgodnie z art. 138 ust. 2 pkt 2,

22) ustanowienia i odwołania kuratora,

23) ustanowienia zarządu komisarycznego,

24) przejęcia banku przez inny bank za zgodą banku przejmującego,

25) wystąpienia do Rady Ministrów o likwidację banku państwowego,

26) odwołania likwidatora banku wyznaczonego przez bank,

27) zawieszenia działalności banku,

28) uznania oddziału instytucji kredytowej za istotny,

29) zgłoszenia sprzeciwu wobec zawarcia umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1, 7 lub 7a, z przedsiębiorcą zagranicznym niemającym miejsca stałego zamieszkania lub nieposiadającym siedziby na terytorium państwa członkowskiego, lub umowy przewidującej, że powierzone czynności będą wykonywane poza terytorium państwa członkowskiego,

30) zgłoszenia sprzeciwu wobec zawarcia umowy, o której mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m

— mają moc ostatecznych decyzji administracyjnych i podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

3. O ile ustawa nie stanowi inaczej, termin wydania określonych w niej opinii wynosi 30 dni.

Art. 11a.

Do postępowań przed Komisją Nadzoru Finansowego, prowadzonych na podstawie przepisów rozdziału 12 części AA nie stosuje się przepisów art. 31 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 11b.

1. Doręczanie pism w postępowaniach prowadzonych na podstawie przepisów rozdziału 12 części AA następuje na adres do doręczeń elektronicznych banku wpisany do bazy adresów elektronicznych.

2. W przypadku ustanowienia pełnomocnika pełnomocnictwo powinno określać adres do doręczeń elektronicznych pełnomocnika wpisany do bazy adresów elektronicznych. W przypadku braku wskazania adresu do doręczeń elektronicznych w pełnomocnictwie doręczenie pisma na adres do doręczeń elektronicznych banku, który ustanowił pełnomocnika, wpisany do bazy adresów elektronicznych ma skutek prawny.

3. W przypadku nieodebrania pisma doręczanego na adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych doręczenie uważa się za dokonane po upływie 2 dni roboczych, licząc od dnia wystawienia dowodu wysłania, o którym mowa w art. 40 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

Rozdział 2

Tworzenie i organizacja banków, oddziałów i przedstawicielstw banków oraz organizacja finansowych spółek holdingowych i finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej

Art. 12.

Banki mogą być tworzone jako banki państwowe, banki spółdzielcze lub banki w formie spółek akcyjnych.

Art. 13.

1. Założycielami banku w formie spółki akcyjnej mogą być osoby prawne i osoby fizyczne, z tym że założycieli nie może być mniej niż 3.

2. Założycielami banku spółdzielczego mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla założenia spółdzielni, określonej ustawą – Prawo spółdzielcze.

3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do banku, którego założycielem jest Skarb Państwa, bank krajowy, instytucja kredytowa, bank zagraniczny, krajowy lub zagraniczny zakład ubezpieczeń, krajowy lub zagraniczny zakład reasekuracji lub międzynarodowa instytucja finansowa.

Art. 13a.

Zarząd banku działa i wykonuje swoje funkcje w siedzibie określonej w statucie banku.

Art. 13b.

Komisja Nadzoru Finansowego gromadzi informacje publikowane przez banki zgodnie z art. 435 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 575/2013 i wykorzystuje je do analizy porównawczej praktyk zapewniających różnorodność w składzie organów banku. Zgromadzone informacje oraz wyniki dokonanych analiz Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.

A. Banki państwowe

Art. 14.

1. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia. W tym samym trybie następuje likwidacja banku państwowego.

1a. Utworzenie albo likwidacja banku państwowego wymaga zasięgnięcia opinii Komisji Nadzoru Finansowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 147 ust. 1 pkt 2.

2. Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa nazwę, siedzibę, przedmiot i zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku.

3. Bank państwowy nie podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

Art. 14a.

Bank państwowy nie jest przedsiębiorstwem państwowym, państwową jednostką organizacyjną ani jednostką sektora finansów publicznych w rozumieniu odrębnych przepisów.

Art. 15.

1. Organami banku państwowego są rada nadzorcza i zarząd.

2. Członkowie zarządów lub rad nadzorczych nie mogą zajmować się działalnością konkurencyjną. W szczególności nie mogą być członkami zarządu lub rady nadzorczej innego banku, chyba że bank państwowy jest akcjonariuszem tego banku.

Art. 16.

1. Radę nadzorczą powołuje się na okres 3 lat spośród osób posiadających odpowiednie kwalifikacje z zakresu finansów. Przewodniczącego rady nadzorczej powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.

2. Członkowie rady nadzorczej są powoływani przez Prezesa Rady Ministrów spośród osób niebędących członkami zarządu tego banku. Odwołanie członków rady nadzorczej następuje w takim samym trybie, w jakim zostali powołani.

Art. 17.

1. Prezesa zarządu banku państwowego powołuje i odwołuje rada nadzorcza.

2. Pozostałych członków zarządu banku powołuje i odwołuje rada nadzorcza, na wniosek prezesa zarządu banku.

3. Powołanie prezesa zarządu oraz jednego członka zarządu następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Przepisy art. 22b stosuje się odpowiednio.

Art. 18.

1. Rada nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością banku państwowego, zatwierdza przedstawione przez Zarząd sprawozdanie finansowe oraz podział zysku i sposób pokrycia strat, a także przyjmuje sprawozdania z działalności banku, udziela zarządowi banku zaleceń oraz może zawieszać w czynnościach członków zarządu banku.

2. Z zastrzeżeniem ust. 1, zarząd banku rozpatruje sprawy dotyczące działalności banku oraz podejmuje w tych sprawach uchwały, których wykonanie zapewnia prezes zarządu banku.

3. Rada nadzorcza uchyla uchwałę zarządu banku w razie stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa lub statutem banku.

4. Prezes zarządu banku państwowego reprezentuje bank, przewodniczy zarządowi banku oraz organizuje działalność banku.

5. Szczegółowy zakres działania rady nadzorczej i zarządu oraz osoby uprawnione do reprezentowania banku określa statut banku państwowego.

Art. 19.

Statut bankowi państwowemu nadaje, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw aktywów państwowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, mając na uwadze potrzebę sprawnej realizacji zadań przez bank państwowy.

B. Banki spółdzielcze

Art. 20.

1. Bankiem spółdzielczym jest bank w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.

2. Statut banku spółdzielczego pod rygorem nieważności powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Art. 20a.

1. Do banku spółdzielczego stosuje się odpowiednio przepisy art. 22–22b i art. 22d, z tym że w przypadku banku spółdzielczego zrzeszonego w banku zrzeszającym:

1) członkiem zarządu, o którym mowa w art. 22a ust. 4, jest prezes zarządu;

2) przepisu art. 22a ust. 6 pkt 1 nie stosuje się;

3) przepis art. 22b stosuje się wyłącznie do powołania prezesa zarządu.

2. Na wniosek banku spółdzielczego zrzeszonego w banku zrzeszającym Komisja Nadzoru Finansowego może wyrazić zgodę na wyodrębnienie stanowiska członka zarządu, o którym mowa w art. 22a ust. 4. Przepis art. 22b stosuje się odpowiednio.

C. Banki w formie spółek akcyjnych oraz finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej

Art. 21.

Do utworzenia i działalności banku w formie spółki akcyjnej stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Art. 22.

1. Funkcję organu nadzoru pełni w banku rada nadzorcza składająca się co najmniej z pięciu osób fizycznych.

2. Członków rady nadzorczej banku powołuje i odwołuje walne zgromadzenie, uwzględniając ocenę spełniania wymogów, o których mowa w art. 22aa.

3. Bank niezwłocznie po powołaniu rady nadzorczej i dokonaniu zmiany jej składu przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego informację o składzie rady nadzorczej i zmianie jej składu oraz wynikającą z oceny, o której mowa w ust. 2, informację o spełnieniu przez członków rady nadzorczej, których dotyczy informacja, wymogów określonych w art. 22aa.

Art. 22a.

1. Zarząd banku składa się co najmniej z trzech osób fizycznych powoływanych i odwoływanych przez radę nadzorczą, z zastrzeżeniem art. 22b. Rada nadzorcza, powołując lub odwołując członków zarządu banku, uwzględnia ocenę spełniania wymogów, o których mowa w art. 22aa.

2. Rada nadzorcza niezwłocznie po powołaniu zarządu i po dokonaniu zmiany jego składu przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego informację o składzie zarządu i zmianie jego składu oraz wynikającą z oceny, o której mowa w ust. 1, informację o spełnieniu przez członków zarządu wymogów, o których mowa w art. 22aa. Rada nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego także o zatwierdzeniu i zmianie wewnętrznego podziału kompetencji w zarządzie banku.

3. Prezes zarządu kieruje pracami zarządu. Prezesowi zarządu podlega komórka audytu wewnętrznego.

4. W zarządzie banku wyodrębnia się stanowisko członka zarządu nadzorującego lub stanowiska członków zarządu nadzorujących zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności banku.

5. Zarząd banku ustala, a rada nadzorcza zatwierdza wewnętrzny podział kompetencji w zarządzie banku.

6. W ramach wewnętrznego podziału kompetencji w zarządzie banku:

1) nie mogą być łączone funkcje prezesa zarządu oraz członka zarządu, o którym mowa w ust. 4;

2) prezesowi zarządu banku nie może być powierzony nadzór nad obszarem działalności banku stwarzającym ryzyko istotne w działalności banku;

3) członkowi zarządu banku, o którym mowa w ust. 4, nie może być powierzony nadzór nad obszarem działalności banku stwarzającym ryzyko, którym zarządzanie nadzoruje;

4) poza kompetencjami, o których mowa w ust. 3 i 4, należy przyporządkować kompetencje w zakresie nadzoru nad:

a) ryzykiem braku zgodności działalności banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi,

b) obszarem rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, w tym kontroli finansowej.

Art. 22aa.

1. Członkowie zarządu i rady nadzorczej banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej powinni mieć wiedzę, umiejętności i doświadczenie, odpowiednie do pełnionych przez nich funkcji i powierzonych im obowiązków, oraz dawać rękojmię należytego wykonywania tych obowiązków. Rękojmia, o której mowa w zdaniu pierwszym, odnosi się w szczególności do reputacji, uczciwości i rzetelności danej osoby oraz zdolności do prowadzenia spraw banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w sposób ostrożny i stabilny.

2. Liczba funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej pełnionych jednocześnie przez członka zarządu lub rady nadzorczej banku, finansowej spółki holdingowej albo finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej powinna być uzależniona od indywidualnych okoliczności oraz charakteru, skali i stopnia złożoności działalności danego podmiotu.

3. Członek zarządu lub rady nadzorczej banku istotnego, finansowej spółki holdingowej albo finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej może pełnić jednocześnie nie więcej niż:

1) jedną funkcję członka zarządu i dwie funkcje członka rady nadzorczej albo

2) cztery funkcje członka rady nadzorczej.

4. Za jedną funkcję, o której mowa w ust. 3, uznaje się:

1) funkcje członka zarządu lub rady nadzorczej pełnione w podmiotach należących do tej samej grupy;

2) funkcje członka zarządu lub rady nadzorczej pełnione w:

a) podmiotach objętych tym samym instytucjonalnym systemem ochrony spełniającym warunki, o których mowa w art. 113 ust. 7 rozporządzenia nr 575/2013, lub

b) podmiotach, w których bank, finansowa spółka holdingowa albo finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej posiada znaczny pakiet akcji, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 36 rozporządzenia nr 575/2013.

5. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do funkcji pełnionych przez członka zarządu lub rady nadzorczej banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w podmiotach nieprowadzących działalności gospodarczej, jak również do reprezentantów Skarbu Państwa.

6. Na wniosek rady nadzorczej Komisja Nadzoru Finansowego, biorąc pod uwagę w szczególności zakres, skalę i złożoność działalności prowadzonej przez bank, finansową spółkę holdingową albo finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, może wyrazić zgodę na pełnienie przez członka zarządu lub rady nadzorczej banku istotnego, finansowej spółki holdingowej albo finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej jednej dodatkowej funkcji członka rady nadzorczej ponad ograniczenia przewidziane w ust. 3 i 4, jeżeli nie zagrozi to należytemu wykonywaniu przez członka zarządu lub rady nadzorczej powierzonych mu obowiązków. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o wydanych zgodach.

7. Członkowie zarządu i rady nadzorczej banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej są obowiązani pełnić swoje funkcje w sposób uczciwy i rzetelny oraz kierować się niezależnością osądu, aby zapewnić skuteczną ocenę i weryfikację podejmowania i wykonania decyzji związanych z zarządzaniem bankiem, finansową spółką holdingową i finansową spółką holdingową o działalności mieszanej.

8. Bank, finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej zapewniają środki niezbędne do przygotowania członków zarządu i rady nadzorczej do pełnienia przez nich funkcji i środki niezbędne do ich szkolenia.

9. Przy wyborze kandydatów na członków zarządu lub rady nadzorczej właściwy organ banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej uwzględnia cechy i kompetencje istotne z punktu widzenia potrzeby zapewnienia prawidłowości realizacji zadań przez zarząd lub radę nadzorczą.

10. W celu zapewnienia ostrożnego i stabilnego zarządzania bank, finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej identyfikują kluczowe funkcje inne niż wymienione w ust. 1, z którymi jest związany zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności umożliwiający wywieranie znaczącego wpływu na kierowanie bankiem, finansową spółką holdingową lub finansową spółką holdingową o działalności mieszanej. Bank, finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej zapewniają, że osoby pełniące te funkcje spełniają wymagania, o których mowa w ust. 1.

11. Bank, finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej żądają od kandydata na członka zarządu lub rady nadzorczej oraz od osoby ubiegającej się o pełnienie innej kluczowej funkcji w banku, finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej przedłożenia:

1) dokumentów lub oświadczeń dotyczących:

a) zmiany imienia, nazwiska lub obywatelstwa,

b) sytuacji materialnej i stanu majątku;

2) informacji niezbędnych do oceny spełniania warunków, o których mowa w ust. 1, dotyczących:

a) adresu zamieszkania lub pobytu,

b) wykształcenia, zawodu, umiejętności i doświadczenia zawodowego, w tym dotychczasowego przebiegu pracy zawodowej, ukończonych szkoleń zawodowych, miejsca i stanowiska pracy oraz funkcji pełnionych w organach podmiotów sektora finansowego,

c) karalności, postępowań karnych i postępowań w sprawach o przestępstwa skarbowe prowadzonych przeciwko kandydatowi na członka zarządu lub rady nadzorczej lub osobie ubiegającej się o pełnienie innej kluczowej funkcji,

d) nałożonych sankcji administracyjnych,

e) sankcji administracyjnych nałożonych na inne podmioty w związku z zakresem odpowiedzialności kandydata na członka zarządu lub rady nadzorczej lub osoby ubiegającej się o pełnienie innej kluczowej funkcji,

f) postępowań sądowych, które mogą mieć negatywny wpływ na reputację kandydata na członka zarządu lub rady nadzorczej lub osoby ubiegającej się o pełnienie innej kluczowej funkcji, oraz postępowań administracyjnych, dyscyplinarnych lub egzekucyjnych, w których występował lub występuje jako strona,

g) znajomości języka polskiego oraz języków obcych,

h) sposobu działania w życiu, środowisku i kontaktach zawodowych oraz sposobu zachowania się wobec osób pokrzywdzonych przez jego działania.

12. Dane osobowe, o których mowa w ust. 11, przechowuje się nie dłużej niż przez okres 25 lat.

Art. 22b.

1. Powołanie prezesa zarządu banku i członka zarządu banku, o którym mowa w art. 22a ust. 4, a także powierzenie funkcji członka zarządu banku, o którym mowa w tym przepisie, powołanemu członkowi zarządu następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada nadzorcza.

2. Rada nadzorcza banku, wraz z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, przekazuje informacje i oświadczenia osób wskazanych w tym przepisie, odnoszące się do okresu ostatnich 5 lat, dotyczące:

1) identyfikacji tych osób;

2) wiedzy, umiejętności i doświadczenia tych osób, a w szczególności wykształcenia, przebiegu pracy zawodowej i ukończonych szkoleń zawodowych;

3) funkcji pełnionych w organach innych podmiotów;

4) karalności tych osób, prowadzonych przeciwko nim postępowań karnych i postępowań w sprawach o przestępstwa skarbowe;

5) sankcji administracyjnych nałożonych na te osoby lub inne podmioty w związku z zakresem odpowiedzialności tych osób;

6) postępowań sądowych, które mogą mieć negatywny wpływ na sytuację finansową tych osób, oraz postępowań administracyjnych, dyscyplinarnych lub egzekucyjnych, w których te osoby występowały lub występują jako strona;

7) znajomości języka polskiego;

8) innych okoliczności mogących mieć wpływ na ocenę spełniania przez te osoby wymogów określonych w art. 22aa.

2a. Komisja Nadzoru Finansowego, badając rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków przez osobę, której dotyczy wniosek, o którym mowa w ust. 1, dokonuje weryfikacji informacji również w centralnej bazie sankcji administracyjnych prowadzonej przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.

3. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1, jeżeli osoba, której dotyczy wniosek o wyrażenie zgody:

1) nie spełnia wymogów określonych w art. 22aa;

2) była karana za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego;

3) nie dopełniła obowiązku, o którym mowa w art. 138 ust. 4a — w przypadku osoby pełniącej funkcję członka zarządu banku;

4) nie posiada udowodnionej znajomości języka polskiego.

4. Komisja Nadzoru Finansowego odstąpi, w drodze decyzji wydanej na wniosek rady nadzorczej banku, od wymogu udowodnionej znajomości języka polskiego, o którym mowa w ust. 3 pkt 4, jeżeli nie jest to niezbędne ze względów nadzoru ostrożnościowego, biorąc w szczególności pod uwagę poziom dopuszczalnego ryzyka lub zakres działalności banku.

5. (uchylony)

6. Jeżeli nie zachodzą przesłanki określone w ust. 3, przepisu ust. 1 nie stosuje się do powołania na kolejną kadencję osób wymienionych w ust. 1 oraz do powołania w skład pierwszego zarządu banku osób zatwierdzonych w zezwoleniu na utworzenie tego banku.

7. Decyzja, o której mowa w ust. 1, może określać termin, do którego powinno nastąpić powołanie lub powierzenie funkcji, o którym mowa w ust. 1. W przypadku niedotrzymania tego terminu decyzja wygasa. Przepisu art. 162 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Art. 22c.

1. Protokół z walnego zgromadzenia sporządzany jest zgodnie z art. 421 Kodeksu spółek handlowych oraz powinien zawierać:

1) treść wniosków zgłaszanych w trakcie walnego zgromadzenia;

2) imię i nazwisko osoby zgłaszającej wniosek;

3) imię i nazwisko lub firmę osoby, w imieniu której został zgłoszony wniosek;

4) rozstrzygnięcie w sprawie wniosku.

2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, powinien być przekazany Komisji Nadzoru Finansowego w terminie 14 dni od dnia zakończenia walnego zgromadzenia.

Art. 22ca.

Komisja Nadzoru Finansowego dokonuje oceny, czy członkowie zarządu i rady nadzorczej spełniają wymogi określone w art. 22aa. W ocenie uwzględnia się w szczególności przypadki uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.), zwanej dalej „Kodeksem karnym”, z wykorzystaniem działalności banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej, uzasadnionego podejrzenia usiłowania popełnienia tego przestępstwa lub istnienia podwyższonego ryzyka popełnienia tego przestępstwa.

Art. 22d.

1. W przypadku gdy członek rady nadzorczej lub zarządu banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej nie spełnia wymogów określonych w art. 22aa, Komisja Nadzoru Finansowego może wystąpić do właściwego organu banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z wnioskiem o jego odwołanie lub, w drodze decyzji, odwołać członka rady nadzorczej lub zarządu danego podmiotu.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może zawiesić w czynnościach członka rady nadzorczej lub zarządu banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej, o którym mowa w ust. 1, do czasu podjęcia przez właściwy organ banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej uchwały w sprawie wniosku o jego odwołanie.

3. Rada nadzorcza może delegować członka rady nadzorczej, na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członka zarządu, który został zawieszony lub odwołany.

Art. 23.–24.

(uchylone)

Art. 25.

1. Podmiot, który zamierza, bezpośrednio lub pośrednio, nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji banku krajowego w liczbie zapewniającej osiągnięcie albo przekroczenie odpowiednio 10%, 20%, jednej trzeciej, 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze ich nabycia albo objęcia. Podmiot, który zamierza, bezpośrednio lub pośrednio, stać się podmiotem dominującym banku krajowego w sposób inny niż przez nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji banku krajowego w liczbie zapewniającej większość ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, obowiązany jest każdorazowo zawiadomić o tym zamiarze Komisję Nadzoru Finansowego.

1a. Bank, którego akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego informację o akcjonariuszach posiadających akcje lub prawa z akcji w wysokości, o której mowa w ust. 1, zawierającą imiona i nazwiska albo nazwy tych akcjonariuszy oraz liczbę akcji lub praw z akcji, co najmniej raz na 12 miesięcy.

2. Za pośrednio stającego się podmiotem dominującym banku krajowego albo pośrednio nabywającego lub obejmującego akcje lub prawa z akcji banku krajowego uważa się podmiot dominujący w stosunku do podmiotu, który bezpośrednio staje się podmiotem dominującym banku krajowego albo nabywa lub obejmuje akcje lub prawa z akcji banku krajowego bezpośrednio, jak również podmiot, który podejmuje działania powodujące, że stanie się on podmiotem dominującym w stosunku do podmiotu, który jest podmiotem dominującym banku krajowego albo posiada akcje lub prawa z akcji banku krajowego.

3. W przypadku gdy podmiot, który zamierza:

1) bezpośrednio nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji banku krajowego lub stać się podmiotem dominującym banku krajowego, jest podmiotem zależnym, zawiadomienie składa tylko ten podmiot łącznie z jego pierwotnym podmiotem dominującym;

2) pośrednio nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji banku krajowego lub stać się podmiotem dominującym banku krajowego, jest podmiotem zależnym, zawiadomienie składa tylko jego pierwotny podmiot dominujący.

4. Obowiązek zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, dotyczy także:

1) zastawnika i użytkownika akcji, jeżeli zgodnie z art. 340 § 1 Kodeksu spółek handlowych są oni uprawnieni do wykonywania prawa głosu z akcji;

2) podmiotu, który uzyskał prawo głosu na walnym zgromadzeniu na poziomach określonych w ust. 1 w wyniku zdarzeń innych niż objęcie lub nabycie akcji lub praw z akcji banku krajowego, w szczególności w wyniku zmiany statutu lub w następstwie wygaśnięcia uprzywilejowania lub ograniczenia akcji co do prawa głosu, a także nabycia akcji lub praw z akcji banku krajowego w liczbie zapewniającej osiągnięcie albo przekroczenie poziomów określonych w ust. 1 w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym w wyniku dziedziczenia;

3) podmiotu, który otrzymał akcje banku w wyniku zamiany instrumentów kapitałowych zakwalifikowanych do funduszy własnych jako instrumenty dodatkowe w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, albo instrumenty w Tier II, o których mowa w art. 63 rozporządzenia nr 575/2013.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, obowiązek złożenia zawiadomienia powstaje przed przystąpieniem do wykonywania prawa głosu z akcji albo wykonywania uprawnień podmiotu dominującego wobec banku krajowego. Przepisy art. 25a–25n stosuje się odpowiednio.

6. Do podmiotów, o których mowa w ust. 4, przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

7. Przepisy ust. 1–6 i 9 stosuje się odpowiednio w przypadku, w którym dwa lub więcej podmiotów działa w porozumieniu, którego przedmiotem jest wykonywanie prawa głosu z akcji na poziomach określonych w ust. 1 lub wykonywanie uprawnień podmiotu dominującego banku krajowego.

8. W przypadku działania w porozumieniu, o którym mowa w ust. 7, zawiadomienie składają wszystkie strony porozumienia łącznie.

9. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy nabycie albo objęcie akcji banku krajowego dokonywane jest przez bank krajowy, instytucję kredytową, dom maklerski lub firmę inwestycyjną mającą siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego, w wykonaniu umowy o gwarancję emisji, o której mowa w art. 14a ust. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2554 oraz z 2023 r. poz. 825 i 1723), jeżeli:

1) prawa z akcji nie są wykonywane w celu ingerencji w zarządzanie bankiem krajowym oraz

2) akcje banku krajowego zostaną zbyte w ciągu roku od dnia ich nabycia albo objęcia.

Art. 25a.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 25 ust. 1, przekazuje wraz z zawiadomieniem informację o posiadanych bezpośrednio lub pośrednio akcjach lub prawach z akcji banku krajowego, o którym mowa w art. 25 ust. 1, jak również o podmiotach dominujących tego podmiotu i zawartych przez ten podmiot porozumieniach oraz o pozostawaniu przez ten podmiot w stanach faktycznych lub prawnych pozwalających innym podmiotom na wykonywanie praw z akcji banku krajowego lub wykonywanie uprawnień podmiotu dominującego banku krajowego.

2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, wskazuje w zawiadomieniu sposób realizacji zamiaru, którego dotyczy zawiadomienie oraz przedkłada dowody wskazujące na istnienie zamiaru objętego zawiadomieniem, w szczególności stosowną umowę lub porozumienie, a w przypadku gdy zamiar ma zostać zrealizowany na rynku regulowanym — stosowne oświadczenie w tym zakresie.

3. W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie jest:

1) zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, instytucją kredytową, firmą inwestycyjną, spółką zarządzającą lub zarządzającym z UE, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego, lub

2) podmiotem dominującym lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku do zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej, spółki zarządzającej lub zarządzającego z UE, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego

— zawiadomienie zawiera odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w szczególności nazwę i siedzibę zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej, spółki zarządzającej lub zarządzającego z UE, o których mowa w pkt 2; jeżeli nie zachodzą okoliczności wymienione w pkt 1 i 2, zawiadomienie zawiera stosowne oświadczenie w tym zakresie.

Art. 25b.

1. Podmiot, składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 25 ust. 1, przedstawia wraz z zawiadomieniem informacje dotyczące:

1) identyfikacji podmiotu składającego zawiadomienie, osób zarządzających jego działalnością oraz osób przewidzianych do objęcia funkcji członków zarządu banku krajowego — o ile podmiot składający zawiadomienie planuje zmiany w tym zakresie;

2) identyfikacji banku krajowego, o którym mowa w art. 25 ust. 1;

3) działalności zawodowej, gospodarczej lub statutowej podmiotu składającego zawiadomienie i osób, o których mowa w pkt 1, a w szczególności przedmiotu tej działalności, zakresu i miejsca jej prowadzenia oraz dotychczasowego jej przebiegu, a także wykształcenia posiadanego przez podmiot składający zawiadomienie, będący osobą fizyczną, i osób, o których mowa w pkt 1;

4) grupy, do której należy podmiot składający zawiadomienie, a w szczególności jej struktury, należących do niej podmiotów, prawnych i faktycznych powiązań kapitałowych, finansowych i osobowych z innymi podmiotami;

5) sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu składającego zawiadomienie;

6) skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, postępowań warunkowo umorzonych oraz zakończonych ukaraniem postępowań dyscyplinarnych, jak również innych zakończonych postępowań administracyjnych i cywilnych, dotyczących podmiotu składającego zawiadomienie lub osób, o których mowa w pkt 1, mogących mieć wpływ na ocenę podmiotu składającego zawiadomienie w świetle kryteriów określonych w art. 25h ust. 2;

7) toczących się postępowań karnych o przestępstwo umyślne — z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego —lub postępowań w sprawie o przestępstwo skarbowe, jak również innych toczących się postępowań administracyjnych, dyscyplinarnych i cywilnych, mogących mieć wpływ na ocenę podmiotu składającego zawiadomienie w świetle kryteriów określonych w art. 25h ust. 2, a prowadzonych przeciwko podmiotowi składającemu zawiadomienie lub osobom, o których mowa w pkt 1, lub postępowań związanych z działalnością tego podmiotu lub tych osób;

8) działań zmierzających do nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie poziomów określonych w art. 25 ust. 1 albo stania się podmiotem dominującym banku krajowego, a w szczególności docelowego udziału w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu banku krajowego, związanych z tym udziałem uprawnień, sposobu i źródeł finansowania nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji, zawartych w związku z tymi działaniami umów oraz działania w porozumieniu z innymi podmiotami;

9) zamiarów podmiotu składającego zawiadomienie w odniesieniu do przyszłej działalności banku krajowego, w szczególności w zakresie planów marketingowych, operacyjnych, finansowych oraz dotyczących organizacji i zarządzania, z uwzględnieniem zobowiązań, o których mowa w art. 25h ust. 3.

2. Informacje w zakresie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego, a także informacje w zakresie określonym w ust. 1 pkt 6 i 7, nie są wymagane w odniesieniu do podmiotu składającego zawiadomienie i osób zarządzających jego działalnością, jeżeli podmiot składający zawiadomienie jest bankiem krajowym, instytucją kredytową, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, domem maklerskim, firmą inwestycyjną, spółką zarządzającą lub zarządzającym z UE, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności w państwie członkowskim, o ile okoliczność ta zostanie wykazana w zawiadomieniu.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty, które należy załączyć do zawiadomienia w celu przedstawienia informacji określonych w ust. 1, mając na względzie zapewnienie proporcjonalności wymaganych informacji w zależności od zamierzonego wpływu podmiotu składającego zawiadomienie na zarządzanie bankiem krajowym.

Art. 25c.

1. Zawiadomienie i załączane dokumenty powinny być sporządzone w języku polskim lub przetłumaczone na język polski. Tłumaczenie powinno być sporządzone przez tłumacza przysięgłego lub właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Dokumenty urzędowe przed tłumaczeniem powinny być zalegalizowane przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązku legalizacji nie stosuje się, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej.

Art. 25d.

W uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy prawo kraju właściwego nie przewiduje sporządzania wymaganych dokumentów podmiot składający zawiadomienie lub osoba, której sprawa dotyczy, może, w miejsce tych dokumentów, złożyć stosowne oświadczenie, zawierające wymagane informacje.

Art. 25e.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 25 ust. 1, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązany jest ustanowić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do doręczeń w toku postępowania w przedmiocie zawiadomienia.

2. W razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, pisma w toku postępowania pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, z wyłączeniem decyzji kończącej postępowanie w przedmiocie zawiadomienia. O skutku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, Komisja Nadzoru Finansowego informuje pisemnie podmiot składający zawiadomienie.

Art. 25f.

W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 25 ust. 1, jest podmiotem, o którym mowa w art. 25a ust. 3 pkt 1 lub 2, Komisja Nadzoru Finansowego występuje na piśmie do właściwych władz nadzorczych o przekazanie informacji w zakresie określonym w art. 25h ust. 2, w celu ustalenia, czy zachodzi przesłanka, o której mowa w art. 25h ust. 1 pkt 3.

Art. 25g.

1. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia, nie później jednak niż w terminie 2 dni roboczych, potwierdza w formie pisemnej jego otrzymanie.

2. W przypadku stwierdzenia braków w zawiadomieniu lub gdy nie zostały załączone do niego wymagane informacje lub dokumenty, Komisja Nadzoru Finansowego wzywa podmiot składający zawiadomienie do uzupełnienia tych braków w wyznaczonym terminie.

3. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie po otrzymaniu informacji lub dokumentów stanowiących uzupełnienie zawiadomienia, nie później jednak niż w terminie 2 dni roboczych, potwierdza w formie pisemnej ich otrzymanie.

4. Komisja Nadzoru Finansowego, wraz z potwierdzeniem otrzymania zawiadomienia i wszystkich wymaganych informacji i dokumentów, informuje podmiot składający zawiadomienie o dacie upływu terminu na doręczenie decyzji w przedmiocie sprzeciwu, o której mowa w art. 25h ust. 1.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może, przed upływem 50. dnia roboczego terminu na doręczenie decyzji w przedmiocie sprzeciwu, pisemnie wezwać podmiot składający zawiadomienie do przekazania dodatkowych niezbędnych informacji lub dokumentów w terminie 20 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, a w przypadku gdy:

1) miejsce zamieszkania lub siedziba podmiotu składającego zawiadomienie znajduje się w państwie trzecim lub nadzór nad nim sprawują władze nadzorcze państwa trzeciego lub

2) podmiot składający zawiadomienie nie jest podmiotem podlegającym nadzorowi ubezpieczeniowemu, nadzorowi nad rynkiem kapitałowym lub nadzorowi bankowemu sprawowanemu przez władze nadzorcze państwa członkowskiego

— w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 20 i nie dłuższym niż 30 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wskazując zakres żądanych informacji lub dokumentów.

5a. W przypadku gdy podmiotem składającym zawiadomienie jest finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, która jest stroną toczącego się postępowania w przedmiocie wydania decyzji, o której mowa w art. 48q ust. 3, albo gdy podmiotem składającym zawiadomienie jest finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, która jest stroną toczącego się postępowania w przedmiocie zatwierdzenia działalności finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego przez właściwe władze nadzorcze innego państwa, następuje zawieszenie biegu terminu na doręczenie decyzji w przedmiocie sprzeciwu na okres od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 48q ust. 4, do dnia, w którym decyzja, o której mowa w art. 48q ust. 3, stała się prawomocna, albo na czas trwania postępowania w przedmiocie zatwierdzenia działalności finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego przez właściwe władze nadzorcze innego państwa, jednak nie krócej niż na okres 21 dni roboczych.

6. W przypadku wezwania, o którym mowa w ust. 5, następuje zawieszenie biegu terminu na doręczenie decyzji w przedmiocie sprzeciwu, od dnia wysłania wezwania do dnia otrzymania informacji lub dokumentów, nie dłużej jednak niż do upływu terminu na przekazanie informacji lub dokumentów.

7. Komisja Nadzoru Finansowego w formie pisemnej potwierdza otrzymanie informacji lub dokumentów, o których mowa w ust. 5, w terminie nie dłuższym niż 2 dni robocze od dnia ich otrzymania.

8. W przypadku kolejnych wezwań Komisji Nadzoru Finansowego do przekazania dodatkowych informacji lub dokumentów nie stosuje się terminów przekazania informacji lub dokumentów, o których mowa w ust. 5. Wezwania te nie powodują zawieszenia biegu terminu na doręczenie decyzji w przedmiocie sprzeciwu.

Art. 25h.

1. Komisja Nadzoru Finansowego zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw co do nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji lub co do stania się podmiotem dominującym banku krajowego, jeżeli:

1) podmiot składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w zawiadomieniu lub załączanych do zawiadomienia dokumentów i informacji;

2) podmiot składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez Komisję Nadzoru Finansowego;

3) uzasadnione jest to potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem krajowym, z uwagi na możliwy wpływ podmiotu składającego zawiadomienie na bank krajowy lub z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu składającego zawiadomienie.

2. W ramach oceny istnienia przesłanki, o której mowa w ust. 1 pkt 3, Komisja Nadzoru Finansowego bada, czy podmiot składający zawiadomienie wykazał, że:

1) daje rękojmię wykonywania swoich praw i obowiązków w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów banku krajowego oraz zapewniający bezpieczeństwo środków gromadzonych w banku krajowym;

2) osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków rady nadzorczej i zarządu spełniają wymogi określone w art. 22aa;

3) jest w dobrej kondycji finansowej, w szczególności w odniesieniu do aktualnego zakresu prowadzonej działalności, jak również wpływu realizacji planów inwestycyjnych na przyszłą sytuację finansową podmiotu składającego zawiadomienie i przyszłą sytuację finansową banku krajowego;

4) zapewni przestrzeganie przez bank krajowy wymogów ostrożnościowych wynikających z przepisów prawa, w tym wymogów w zakresie funduszy własnych, norm płynności, kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, a w szczególności to, że struktura grupy, której bank stanie się częścią, będzie umożliwiać sprawowanie efektywnego nadzoru oraz skuteczną wymianę informacji pomiędzy właściwymi władzami nadzorczymi i ustalenie zakresów właściwości tych władz;

5) środki finansowe związane z nabyciem albo objęciem akcji lub praw z akcji lub podjęciem innych działań zmierzających do stania się podmiotem dominującym, powodujących, że bank krajowy stanie się podmiotem zależnym, nie pochodzą z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz nie mają związku z finansowaniem terroryzmu ani w związku z zamierzonym nabyciem albo objęciem akcji lub praw z akcji lub podjęciem innych działań zmierzających do stania się podmiotem dominującym nie zachodzi zwiększone ryzyko popełnienia przestępstwa, a także wystąpienia innych działań, związanych z wprowadzaniem do obrotu środków finansowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł lub finansowaniem terroryzmu.

3. Dokonując oceny, o której mowa w ust. 1 pkt 3, Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia w szczególności złożone w związku z postępowaniem zobowiązania podmiotu dotyczące banku krajowego lub ostrożnego i stabilnego nim zarządzania.

4. Komisja Nadzoru Finansowego może, w terminie określonym w art. 25i ust. 1, wydać decyzję o stwierdzeniu braku podstaw do zgłoszenia sprzeciwu, jeżeli stwierdzi, że nie zachodzą okoliczności wskazane w ust. 1.

5. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 4, Komisja Nadzoru Finansowego może ustalić termin nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji albo uzyskania uprawnień podmiotu dominującego banku krajowego.

6. Termin, o którym mowa w ust. 5, może być wydłużony z urzędu lub na wniosek podmiotu składającego zawiadomienie.

Art. 25i.

1. Komisja Nadzoru Finansowego doręcza decyzję w przedmiocie sprzeciwu, o którym mowa w art. 25h ust. 1, w terminie 60 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia i wszystkich wymaganych informacji i dokumentów, nie później niż w terminie 2 dni roboczych od dnia jej wydania.

2. Terminy przewidziane dla doręczenia decyzji kończącej postępowanie w przedmiocie sprzeciwu uważa się za zachowane, jeżeli przed ich upływem decyzja została nadana w placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe albo wysłana na adres do doręczeń elektronicznych.

Art. 25j.

Podmiot składający zawiadomienie może zrealizować zamiar objęty zawiadomieniem, jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego nie doręczy decyzji w przedmiocie sprzeciwu w terminie 60 dni roboczych, o którym mowa w art. 25i ust. 1, albo jeżeli przed upływem tego terminu Komisja Nadzoru Finansowego wyda decyzję o stwierdzeniu braku podstaw do zgłoszenia sprzeciwu.

Art. 25k.

W przypadku uchylenia przez sąd administracyjny decyzji w przedmiocie sprzeciwu termin, o którym mowa w art. 25i ust. 1, biegnie od dnia, w którym Komisji Nadzoru Finansowego doręczono prawomocny wyrok sądu administracyjnego.

Art. 25l.

1. W przypadku nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji:

1) z naruszeniem przepisu art. 25 ust. 1 albo

2) pomimo zgłoszenia przez Komisję Nadzoru Finansowego sprzeciwu, o którym mowa w art. 25h ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego Komisję Nadzoru Finansowego do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w art. 25h ust. 1, albo

4) po wyznaczonym przez Komisję Nadzoru Finansowego terminie na nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji, o którym mowa w art. 25h ust. 5

— z akcji tych nie może być wykonywane prawo głosu, z zastrzeżeniem art. 25m.

2. W przypadku wykonywania uprawnień podmiotu dominującego banku krajowego:

1) z naruszeniem przepisu art. 25 ust. 1 albo

2) w przypadku zgłoszenia przez Komisję Nadzoru Finansowego sprzeciwu, o którym mowa w art. 25h ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego Komisję Nadzoru Finansowego do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w art. 25h ust. 1, albo

4) uzyskanych po upływie terminu, o którym mowa w art. 25h ust. 5

— członkowie zarządu banku krajowego powołani przez podmiot dominujący lub będący członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi kierownicze funkcje w podmiocie dominującym nie mogą uczestniczyć w czynnościach z zakresu reprezentacji banku krajowego; w przypadku gdy nie można ustalić, którzy członkowie zarządu zostali powołani przez podmiot dominujący, powołanie zarządu jest bezskuteczne od dnia uzyskania przez ten podmiot uprawnień podmiotu dominującego banku krajowego, z zastrzeżeniem art. 25m.

3. Uchwały walnego zgromadzenia banku krajowego podjęte z naruszeniem przepisu ust. 1 są nieważne, chyba że spełniają wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia przysługuje również Komisji Nadzoru Finansowego. Przepis art. 425 Kodeksu spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

4. Czynności z zakresu reprezentacji banku krajowego podejmowane z udziałem członków zarządu z naruszeniem przepisu ust. 2 są nieważne. Przepis art. 58 § 3 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 lub 2, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji banku krajowego w wyznaczonym terminie.

6. Jeżeli akcje zostaną nabyte lub objęte z naruszeniem przepisu ust. 1 albo nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 5, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na akcjonariusza banku krajowego będącego osobą fizyczną karę pieniężną do wysokości 21 312 000 zł, a na akcjonariusza będącego osobą prawną karę pieniężną do wysokości 10% przychodu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku takiego sprawozdania — karę finansową w wysokości do 10% prognozowanego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej akcjonariusza. W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści osiągniętej przez akcjonariusza albo straty, której akcjonariusz uniknął w wyniku naruszenia, karę pieniężną można ustalić w wysokości do dwukrotności korzyści albo straty. Komisja Nadzoru Finansowego może także ustanowić w banku krajowym zarząd komisaryczny albo uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o likwidacji banku. Przepisy art. 145, art. 147 ust. 3 i art. 153–156 stosuje się odpowiednio.

7. Komisja Nadzoru Finansowego, ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 6, uwzględnia w szczególności zakres i wagę naruszenia, uprzednie naruszenia przepisów ustawy przez akcjonariusza oraz jego sytuację finansową.

8. W przypadku gdy akcjonariusz jest podmiotem zależnym, za przychód, o którym mowa w ust. 6, przyjmuje się przychód za poprzedni rok obrotowy wynikający ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego podmiotu dominującego na najwyższym poziomie konsolidacji.

Art. 25m.

W przypadku gdy wymagają tego interesy klientów banku krajowego, a wnioskodawca wykaże, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w art. 25h ust. 1 pkt 3, Komisja Nadzoru Finansowego może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji, wydanej na wniosek akcjonariusza lub podmiotu dominującego banku krajowego, uchylić zakazy, o których mowa w art. 25l ust. 1 lub 2. Do wniosku wnioskodawca dołącza informacje, o których mowa w art. 25b ust. 1.

Art. 25n.

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem krajowym, z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu, w tym założyciela banku krajowego, który uzyskał bezpośrednio lub pośrednio prawo wykonywania głosu na walnym zgromadzeniu na poziomach określonych w art. 25 ust. 1 albo stał się bezpośrednio lub pośrednio podmiotem dominującym banku krajowego, lub z uwagi na możliwy wpływ tego podmiotu na bank, a w szczególności w przypadku stwierdzenia, że podmiot ten nie dochowuje zobowiązań, o których mowa w art. 25h ust. 3, lub zobowiązań, o których mowa w art. 30 ust. 1b, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji banku krajowego posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień podmiotu dominującego przysługujących temu podmiotowi. Dokonując oceny, czy zachodzi przesłanka do wydania tego zakazu, przepisy art. 25h ust. 2 i 3 oraz art. 30 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

2. Uchwała walnego zgromadzenia banku krajowego jest nieważna, jeżeli przy jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji, w stosunku do których Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję, o której mowa w ust. 1, chyba że uchwała spełnia wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. Prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały przysługuje również Komisji Nadzoru Finansowego. Przepis art. 425 Kodeksu spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego wydała na podstawie ust. 1 decyzję w przedmiocie zakazu wykonywania uprawnień podmiotu dominującego, przepisy art. 25l ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji w wyznaczonym terminie.

5. Jeżeli akcje nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 4, przepisy art. 25l ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.

5a. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 25 ust. 1, lub założyciel banku krajowego nabył lub objął akcje lub prawa z akcji, o których mowa w art. 25 ust. 1, i nie dochowuje zobowiązania, o którym mowa w art. 25h ust. 3 lub art. 30 ust. 1b, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nałożyć na ten podmiot lub założyciela banku krajowego karę pieniężną w wysokości:

1) do 10% przychodu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku takiego sprawozdania — w wysokości do 10% prognozowanego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej osoby prawnej — w przypadku osób prawnych;

2) do wysokości 21 312 000 zł — w przypadku osób fizycznych.

5b. Decyzja, o której mowa w ust. 5a, jest natychmiast wykonalna.

5c. Komisja Nadzoru Finansowego może określić w decyzji, o której mowa w ust. 5a, że kara pieniężna jest płatna w miesięcznych ratach.

5d. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 25 ust. 1, lub założyciel banku krajowego wypełni zobowiązanie, o którym mowa w art. 25h ust. 3 lub art. 30 ust. 1b, przed upływem terminu wskazanego w decyzji, o której mowa w ust. 5a, Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję o umorzeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 5a:

1) w całości albo

2) w części odpowiadającej niezapłaconym przyszłym ratom — w przypadku określonym w ust. 5c.

6. Na wniosek akcjonariusza lub podmiotu dominującego Komisja Nadzoru Finansowego uchyla decyzję wydaną na podstawie ust. 1, jeżeli ustały okoliczności uzasadniające wydanie tej decyzji.

7. Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio w przypadku, o którym mowa w art. 25 ust. 7, do podmiotów będących stronami porozumienia, o którym mowa w tym przepisie.

Art. 25na.

W przypadku zaległej kary pieniężnej, o której mowa w art. 25n ust. 5 lub 5a, Komisja Nadzoru Finansowego może nakazać bankowi, którego akcjonariuszem jest podmiot, na który została nałożona kara, przekazanie na poczet zaległej kary wraz z odsetkami wszelkich płatności dokonywanych przez bank na rzecz tego akcjonariusza, w kwocie odpowiadającej tej karze wraz z odsetkami.

Art. 25o.

Podmiot, który bezpośrednio lub pośrednio nabył albo objął akcje lub prawa z akcji banku krajowego, jeżeli stanowią one wraz z akcjami nabytymi albo objętymi wcześniej pakiet zapewniający osiągnięcie lub przekroczenie progu 5%, 10%, 20%, 25%, jednej trzeciej, 50%, 66% i 75% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, albo stał się podmiotem dominującym banku krajowego, jest każdorazowo obowiązany niezwłocznie powiadomić o tym ten bank. Bank zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, niezwłocznie po uzyskaniu takiej informacji. Przepisy art. 25 ust. 2–7 stosuje się odpowiednio.

Art. 25p.

1. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio zbyć pakiet akcji banku krajowego:

1) uprawniający do wykonywania ponad 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu,

2) w wyniku zbycia którego pozostały w jego posiadaniu pakiet akcji będzie uprawniał do wykonywania mniej niż 10%, 20%, jednej trzeciej i 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu

— jest obowiązany powiadomić o swoim zamiarze Komisję Nadzoru Finansowego. W przypadku gdy statut banku krajowego przewiduje uprzywilejowanie lub ograniczenie akcji co do prawa głosu, powiadomienie powinno również dotyczyć udziału w kapitale zakładowym w wysokości odpowiadającej wielkościom określonym w zdaniu pierwszym i odpowiadającej mu liczbie głosów bez przywilejów i ograniczeń. Podmiot, który stał się bezpośrednio lub pośrednio podmiotem dominującym banku krajowego w sposób inny niż przez nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji banku krajowego w liczbie zapewniającej większość ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze podjęcia działań zmierzających do utraty statusu podmiotu dominującego. Przepisy art. 25 ust. 2–7 stosuje się odpowiednio.

2. Bank zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o każdym przypadku zbycia akcji lub utraty statusu podmiotu dominującego, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po uzyskaniu takich informacji.

3. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 25l ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 25r.

Obowiązki, o których mowa w art. 25o i art. 25p ust. 1, stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia i zbycia obligacji zamiennych na akcje banku krajowego, kwitów depozytowych, jak również innych papierów wartościowych, z których wynika prawo lub obowiązek nabycia akcji banku krajowego.

Art. 25s.

Przepisy art. 25–25r stosuje się odpowiednio do banków spółdzielczych będących spółdzielniami osób prawnych, których statut przewiduje, inną niż określona w art. 36 § 3 zdanie pierwsze ustawy – Prawo spółdzielcze, zasadę ustalania liczby głosów przysługujących członkom.

Art. 26.–26c.

(uchylone)

Art. 27.

1. Nabycie lub posiadanie akcji przez podmiot zależny uważa się za nabycie lub posiadanie akcji przez podmiot dominujący.

2. Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają przepisów rozdziału 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

Art. 28.

1. Akcje banków, z wyłączeniem akcji zdematerializowanych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, są akcjami imiennymi. W okresie roku, licząc od daty wpisania banku do rejestru przedsiębiorców, zbycie akcji imiennych przez akcjonariuszy wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

2. W razie wykluczenia lub wycofania akcji banku z obrotu na rynku regulowanym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi lub ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, akcje na okaziciela podlegają zamianie na akcje imienne.

3. Do akcji banku krajowego objętych przez założyciela w przypadku, o którym mowa w art. 42a, nie stosuje się przepisów art. 336 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych.

Art. 29.

(uchylony)

D. Postępowanie przy tworzeniu banków

Art. 30.

1. Utworzenie banku może nastąpić, jeżeli:

1) zostało zapewnione wyposażenie banku w:

a) fundusze własne, których wielkość powinna być dostosowana do rodzaju czynności bankowych przewidzianych do wykonywania i rozmiaru zamierzonej działalności,

b) pomieszczenia posiadające odpowiednie urządzenia techniczne, należycie zabezpieczające przechowywane w banku wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej;

2) założyciele dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem, osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków rady nadzorczej oraz zarządu spełniają wymogi określone w art. 22aa, a członkowie zarządu, o których mowa w art. 22a ust. 3 i 4, posiadają udowodnioną znajomość języka polskiego;

3) (uchylony)

4) przedstawiony przez założycieli plan działalności banku na okres co najmniej trzyletni wskazuje, że działalność ta będzie bezpieczna dla środków pieniężnych gromadzonych w banku.

1a. Komisja Nadzoru Finansowego odstąpi, w drodze decyzji wydanej na wniosek założycieli, od wymogu udowodnionej znajomości języka polskiego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli nie jest to niezbędne ze względów nadzoru ostrożnościowego, biorąc w szczególności pod uwagę poziom dopuszczalnego ryzyka lub zakres działalności banku.

1b. Dokonując w postępowaniu w sprawie zezwolenia na utworzenie banku oceny spełniania przez założycieli wymogu w zakresie rękojmi, o której mowa w ust. 1 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego w szczególności uwzględnia kryteria określone w art. 25h ust. 2 oraz złożone w związku z postępowaniem zobowiązania założycieli dotyczące tworzonego banku lub ostrożnego i stabilnego nim zarządzania.

2. Część kapitału założycielskiego może być wniesiona w formie wkładów niepieniężnych w postaci wyposażenia i nieruchomości, jeśli będą one bezpośrednio przydatne w prowadzeniu działalności bankowej, z tym że kapitał założycielski wnoszony w formie pieniężnej nie może być niższy od kwoty określonej w art. 32 ust. 1, a wartość wnoszonych wkładów niepieniężnych nie może przekraczać 15% kapitału założycielskiego.

3. (uchylony)

4. Komisja Nadzoru Finansowego może w szczególnie uzasadnionych przypadkach wyrazić zgodę na przekroczenie limitu, o którym mowa w ust. 2.

5. Kapitał założycielski banku nie może pochodzić z pożyczki lub kredytu, lub źródeł nieudokumentowanych.

Art. 30a.

Bank w formie spółki akcyjnej i bank spółdzielczy mogą być utworzone po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

Art. 31.

1. Wniosek do Komisji Nadzoru Finansowego o wydanie zezwolenia na utworzenie banku powinien zawierać:

1) określenie nazwy i siedziby banku;

2) szczegółowe określenie przedmiotu działalności banku i jego zakresu, w tym określenie czynności bankowych oraz innych czynności, do wykonywania których bank ma być upoważniony, w tym określenie czynności, o których mowa w:

a) art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub

b) art. 69 ust. 2 pkt 1–7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać zgodnie z art. 70 ust. 2 tej ustawy, lub

c) art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

3) dane dotyczące:

a) założycieli i osób przewidzianych do objęcia w banku stanowisk członków zarządu oraz rady nadzorczej,

b) kapitału założycielskiego.

2. Do wniosku załącza się:

1) projekt statutu banku;

2) program działalności i plan finansowy banku na okres co najmniej trzyletni;

3) dokumenty dotyczące założycieli i ich sytuacji finansowej, w tym oświadczenia składane przez nich w tym zakresie;

3a) (uchylony)

3b) schemat struktury organizacyjnej grupy, do której należy bank, w tym wskazanie jednostek dominujących w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia nr 575/2013, finansowych spółek holdingowych, finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej, finansowych spółek holdingowych z państwa członkowskiego i finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej z państwa członkowskiego;

4) opinię właściwych władz nadzorczych kraju siedziby wnioskodawcy, jeżeli założycielem jest bank zagraniczny.

3. Projekt statutu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, powinien określać w szczególności:

1) firmę, która powinna zawierać wyodrębniony wyraz „bank” i odróżniać się od nazw innych banków oraz wskazywać, czy jest to bank państwowy, bank w formie spółki akcyjnej czy bank spółdzielczy;

2) siedzibę, przedmiot działalności i jej zakres, z wyszczególnieniem czynności bankowych oraz innych czynności, do wykonywania których bank ma być upoważniony, w tym określenie czynności, o których mowa w:

a) art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub

b) art. 69 ust. 2 pkt 1–7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać zgodnie z art. 70 ust. 2 tej ustawy, lub

c) art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

3) organy i ich kompetencje, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji członków zarządu, o których mowa w art. 22b ust. 1, oraz zasady podejmowania decyzji, podstawową strukturę organizacyjną banku, zasady składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych, tryb wydawania regulacji wewnętrznych oraz tryb podejmowania decyzji o zaciągnięciu zobowiązań lub rozporządzeniu aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych;

4) zasady funkcjonowania systemu zarządzania, w tym systemu kontroli wewnętrznej;

5) fundusze własne oraz zasady gospodarki finansowej.

4. Jeżeli z wnioskiem o wydanie zezwolenia na utworzenie banku występuje więcej niż 10 założycieli, są oni obowiązani ustanowić 1–3 pełnomocników, którzy będą ich reprezentować wobec Komisji Nadzoru Finansowego w okresie poprzedzającym wydanie zezwolenia na utworzenie banku. Pełnomocnictwo powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego.

Art. 31a.

Oświadczenia, o których mowa w art. 22b ust. 2 i art. 31 ust. 2 pkt 3, są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Art. 31b.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 22a ust. 2,

2) dokumenty, które należy załączyć do wniosku, o którym mowa w art. 22b ust. 1, w celu przedstawienia informacji określonych w art. 22b ust. 2,

3) wykaz dokumentów, o których mowa w art. 31 ust. 2 pkt 3

— kierując się potrzebą zapewnienia Komisji Nadzoru Finansowego dostępu do danych niezbędnych do prawidłowego sprawowania nadzoru, w tym oceny spełniania wymogów ustawowych przez założycieli i członków organów banku, a także badania sytuacji finansowej założycieli.

Art. 32.

1. Wnoszony przez założycieli banku kapitał założycielski, z zastrzeżeniem ust. 2, nie może być niższy od równowartości w złotych 5 000 000 euro przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

2. W przypadku banków spółdzielczych, których założyciele wyrazili zamiar zawarcia umowy zrzeszenia, na podstawie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, kapitał założycielski nie może być niższy od równowartości w złotych 1 000 000 euro przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

3. Kapitał założycielski banku wnoszony w formie pieniężnej musi być wpłacony przez założycieli w walucie polskiej na rachunek bankowy w banku krajowym, otwarty w celu dokonania wpłat na kapitał założycielski banku.

4. Pokrycie pełnej kwoty kapitału założycielskiego banku w formie spółki akcyjnej oraz banku spółdzielczego powinno być dokonane przed wpisaniem banku do właściwego rejestru.

5. Wpłata kapitału założycielskiego banku państwowego, jak również wydzielenie z majątku Skarbu Państwa innych środków na pokrycie kapitału założycielskiego powinno nastąpić przed złożeniem przez bank państwowy do Komisji Nadzoru Finansowego wniosku o zezwolenie na rozpoczęcie działalności.

Art. 33.

1. Komisja Nadzoru Finansowego:

1) wzywa założycieli do uzupełnienia wniosku, jeżeli nie odpowiada on wymaganiom określonym w art. 31, oraz może zażądać uzupełniających danych lub dokumentów dotyczących w szczególności założycieli i osób przewidzianych do objęcia w banku stanowisk członków zarządu, w tym informacji o ich sytuacji majątkowej i rodzinnej, jeżeli informacje te są niezbędne do podjęcia decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku;

2) w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od daty otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia — wydaje decyzję w przedmiocie zezwolenia na utworzenie banku.

2. Komisja Nadzoru Finansowego w uzasadnionych przypadkach może przedłużyć do 6 miesięcy termin wydania decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, informując o tym założycieli przed upływem terminu 3 miesięcy od daty otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia.

Art. 34.

1. W zezwoleniu na utworzenie banku Komisja Nadzoru Finansowego określa: firmę banku, jego siedzibę, nazwy (nazwiska) założycieli i obejmowane przez nich akcje, wysokość kapitału założycielskiego, przedmiot działalności, do wykonywania którego bank jest upoważniony, oraz warunki, po spełnieniu których Komisja Nadzoru Finansowego zezwoli na rozpoczęcie przez bank działalności, a także zatwierdza projekt statutu banku oraz skład pierwszego zarządu banku.

2. Zmiana statutu banku wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

2a. Zezwolenie na zmianę statutu może określać termin, do którego powinna być podjęta uchwała. W przypadku niepodjęcia uchwały we wskazanym terminie decyzja wygasa. Przepisu art. 162 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

3. Do wniosku o wydanie zezwolenia na zmianę statutu banku przepisy art. 33 oraz art. 36 ust. 2a i 2aa stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku niepodjęcia w ciągu 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia wykonywania czynności określonej w statucie lub zaprzestania przez bank wykonywania czynności określonej w statucie nieprzerwanie przez okres 12 miesięcy, bank niezwłocznie występuje z wnioskiem o zezwolenie na zmianę statutu w zakresie wykreślenia niewykonywanej czynności.

Art. 35.

Komisja Nadzoru Finansowego może być uczestnikiem w postępowaniu rejestrowym dotyczącym banku.

Art. 36.

1. Bank może rozpocząć działalność po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

2. Z wnioskiem o wydanie zezwolenia na rozpoczęcie przez bank działalności występuje zarząd banku.

2a. Do wniosku załącza się:

1) dokumenty, o których mowa w art. 6 lit. c, f, h oraz i rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/1943 z dnia 14 lipca 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących informacji i wymogów w zakresie udzielania zezwoleń firmom inwestycyjnym (Dz. Urz. UE L 276 z 26.10.2017, str. 4), odpowiadające zakresowi czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać zgodnie z art. 70 ust. 2, i art. 69 ust. 4 tej ustawy;

2) procedury oraz opis rozwiązań i systemów, o których mowa w art. 16 ust. 2 rozporządzenia 596/2014, w zakresie czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, które bank zamierza wykonywać zgodnie z art. 70 ust. 2, i art. 69 ust. 4 tej ustawy.

2aa. W przypadku gdy przedmiotem działalności banku mają być czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywane na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub w art. 69 ust. 4 tej ustawy, do wniosku załącza się dokumenty, o których mowa w art. 111 ust. 2 tej ustawy.

2b. Do wniosku o wydanie zezwolenia na rozpoczęcie działalności przez bank hipoteczny załącza się dodatkowo regulacje wewnętrzne, o których mowa w art. 12a ust. 3 pkt 2–4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 581 i 872).

3. Zezwolenie na rozpoczęcie przez bank działalności wydaje się po stwierdzeniu, że bank:

1) jest przygotowany organizacyjnie do rozpoczęcia działalności, w szczególności posiada system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej pozwalające skutecznie zarządzać ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności bankowej;

2) zgromadził w całości kapitał założycielski;

3) dysponuje odpowiednimi warunkami do przechowywania środków pieniężnych i innych wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej;

4) spełnia inne warunki określone w decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.

3a. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o udzieleniu zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, dołączając informację o jego treści.

3b. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych o udzieleniu bankowi hipotecznemu zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.

4. Bank powiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny o uzyskaniu wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Art. 37.

1. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wydania zezwolenia na utworzenie banku lub na zmianę jego statutu, jeżeli nie zostały spełnione wymagania obowiązujące przy tworzeniu banków lub zamierzona działalność banku naruszałaby przepisy prawa, interesy klientów albo nie gwarantowałaby bezpieczeństwa gromadzonych w banku środków lub gdy przepisy prawa obowiązujące w miejscu siedziby lub zamieszkania założyciela lub jego powiązania z innymi podmiotami mogłyby uniemożliwić skuteczne sprawowanie nadzoru nad bankiem.

2. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wydania zezwolenia na utworzenie banku również w przypadku, gdy bank, który ma zostać utworzony, należy do grupy z państwa trzeciego, do której nie należy pośrednia unijna jednostka dominująca, o której mowa w art. 42g, a z przepisów oddziału Db wynika obowiązek przynależenia pośredniej unijnej jednostki dominującej do takiej grupy.

Art. 38.

Zezwolenia, o których mowa w art. 34 ust. 1 i w art. 36 ust. 1, tracą moc, jeżeli w terminie roku od wydania zezwolenia na utworzenie banku nie rozpoczął on działalności.

Art. 39.

1. Utworzenie za granicą banku przez bank krajowy, jak również utworzenie oddziału banku krajowego za granicą, z zastrzeżeniem art. 48a48g, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

2. Wniosek o utworzenie za granicą banku powinien zawierać:

1) określenie nazwy, siedziby i formy organizacyjnej banku;

2) dane dotyczące założycieli i kapitału założycielskiego.

3. Do wniosku załącza się:

1) projekt statutu oraz uzasadnienie utworzenia banku za granicą;

2) program działalności i plan finansowy banku na okres co najmniej trzyletni;

3) informacje o przepisach prawnych obowiązujących w państwie przyjmującym w zakresie:

a) zezwoleń na podjęcie działalności przez bank,

b) przepisów podatkowych dotyczących działalności banków,

c) przepisów dotyczących transferu dewiz i nadzoru bankowego.

4. Wniosek o utworzenie oddziału banku za granicą powinien zawierać uzasadnienie utworzenia oddziału banku za granicą i informacje określone w ust. 3 pkt 3 dotyczące odpowiednio oddziałów banków.

Art. 40.

1. Utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju następuje na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego wydanego na wniosek zainteresowanego banku.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1) firmę i siedzibę banku występującego z wnioskiem oraz charakterystykę jego działalności;

2) rodzaje czynności bankowych, do których wykonywania ma być upoważniony oddział banku, oraz siedzibę oddziału;

3) wielkość funduszy przydzielonych do dyspozycji oddziału;

4) dane dotyczące co najmniej 2 osób przewidzianych do objęcia w oddziale stanowisk dyrektora lub jego zastępcy;

5) w przypadku podmiotów objętych obowiązkowym systemem gwarantowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, warunki dostępu do systemu wyliczania, o którym mowa w art. 2 pkt 64 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny, w szczególności na wypadek spełnienia warunku gwarancji.

3. Do wniosku załącza się projekt regulaminu oddziału oraz zobowiązanie występującego z wnioskiem banku zagranicznego o zaspokajaniu wszelkich roszczeń, jakie mogą powstać w stosunkach między oddziałem i innymi podmiotami. Przepis art. 31 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

4. W zezwoleniu na utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju Komisja Nadzoru Finansowego ustala w szczególności siedzibę oddziału, rodzaj czynności bankowych, do wykonywania których oddział jest upoważniony, minimalną wysokość funduszy niezbędnych do działalności oddziału, warunki dostępu do systemu wyliczania przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny, w szczególności na wypadek spełnienia warunku gwarancji, a także zatwierdza projekt regulaminu oddziału. O wydaniu zezwolenia Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

5. Oddziały banków zagranicznych podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców.

6. Do postępowania przy tworzeniu oddziału banku zagranicznego w kraju stosuje się odpowiednio przepisy art. 32–38.

6a. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o:

1) wydanych zezwoleniach na utworzenie oddziału banku zagranicznego oraz o zmianach tych zezwoleń;

2) kwocie całkowitych aktywów i zobowiązań oddziału banku zagranicznego;

3) nazwie grupy z państwa trzeciego, do której należy oddział banku zagranicznego.

6b. Informacje, o których mowa w ust. 6a pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego co najmniej raz w roku.

7. Oddział banku zagranicznego działa na podstawie regulaminu nadanego przez bank zagraniczny.

8. Zmiany regulaminu, o którym mowa w ust. 7, wymagają zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

9. Do wniosku o wydanie zezwolenia na zmianę regulaminu przepisy art. 34 ust. 2, 2a i 3 stosuje się odpowiednio.

10. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 9, występuje bank zagraniczny.

Art. 40a.

1. Oddział banku zagranicznego jest obowiązany:

1) używać firmy banku zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczonym na język polski określeniem formy prawnej banku oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”;

2) prowadzić oddzielną rachunkowość w języku polskim, zgodnie z przepisami obowiązującymi banki krajowe;

3) działać zgodnie z zatwierdzonym regulaminem;

4) przechowywać wszelkie dokumenty dotyczące jego działalności w siedzibie oddziału.

1a. Oddział banku zagranicznego, niebędący podmiotem objętym systemem gwarantowania w rozumieniu art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, informuje — w sposób, w jaki są podawane informacje o świadczonych usługach — osoby korzystające oraz zainteresowane korzystaniem z jego usług o:

1) swojej sytuacji ekonomiczno-finansowej;

2) uczestnictwie w systemie gwarantowania i zasadach jego funkcjonowania, w tym o zakresie podmiotowym i przedmiotowym ochrony przysługującej ze strony tego systemu, wskazując w szczególności:

a) kwotę określającą maksymalną wysokość gwarancji,

b) rodzaje podmiotów, które mogą być uznane za uprawnione do otrzymania świadczenia pieniężnego.

1b. Oddział banku zagranicznego, o którym mowa w ust. 1a, obowiązany jest poinformować osoby korzystające oraz zainteresowane korzystaniem z jego usług o braku ochrony gwarancyjnej w przypadku, gdy:

1) wierzytelność, powstająca w związku z wykonywaniem czynności bankowych, nie będzie chroniona przez system gwarantowania;

2) w związku z wykonywaniem innej czynności niż czynność bankowa, oddział banku zagranicznego wystawia dokument imienny potwierdzający jego zobowiązanie pieniężne;

3) w związku z usługami świadczonymi przez oddział banku zagranicznego, w szczególności polegającymi na pośredniczeniu w zawieraniu umów, powstają lub mogą powstać jakiekolwiek wierzytelności osoby korzystającej oraz zainteresowanej korzystaniem z jego usług wobec innego podmiotu, który nie jest objęty systemem gwarantowania.

1c. Informacje, o których mowa w ust. 1a pkt 2 i ust. 1b pkt 1 i 2, powinny być zawarte również w umowach między osobami korzystającymi oraz zainteresowanymi korzystaniem z usług a oddziałem banku zagranicznego.

1d. Informacje dotyczące trybu i warunków otrzymania świadczenia pieniężnego powinny zostać udostępnione na wniosek osoby korzystającej oraz zainteresowanej korzystaniem z usług oddziału banku zagranicznego.

1e. Wszelkie informacje udostępniane osobom korzystającym oraz zainteresowanym korzystaniem z usług oddziału banku zagranicznego, stosownie do przepisów ust. 1a–1c, powinny być podawane w sposób:

1) w jaki podawane są informacje o świadczonych usługach;

2) jednoznaczny i zrozumiały.

1f. Informacje o uczestnictwie w systemie gwarantowania nie mogą być wykorzystywane w celach reklamowych i powinny być ograniczone wyłącznie do informacji określonych w ust. 1a i 1b.

1g. Zakaz określony w ust. 1f stosuje się również do podmiotów niebędących uczestnikami systemu gwarantowania.

2. Powołanie dyrektora i jednego z zastępców dyrektora oddziału banku zagranicznego następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje bank zagraniczny. Przepisy art. 22b stosuje się odpowiednio.

Art. 40b.

1. Oddział banku zagranicznego przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego, w terminie 30 dni od dnia zatwierdzenia przez właściwy organ tego banku, sprawozdanie z prowadzonej działalności za poprzedni rok obrotowy zawierające informacje o:

1) systemie gwarantowania depozytów, w którym uczestniczy, oraz o zasadach funkcjonowania tego systemu, o ile nie jest to obowiązkowy system gwarantowania depozytów, o którym mowa w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji;

2) wdrożonych zasadach zarządzania ryzykiem;

3) zasadach zarządzania wraz ze wskazaniem osób pełniących kluczowe funkcje;

4) zatwierdzonym przez właściwe władze nadzorcze państwa siedziby tego banku planie naprawy obejmującym dany oddział.

2. Oddział banku zagranicznego przekazuje, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, inne informacje, które są niezbędne do celu monitorowania działalności oddziału.

Art. 41.

Do oddziałów banków zagranicznych, działających na terenie Rzeczypospolitej, stosuje się przepisy prawa polskiego.

Art. 42.

1. Banki zagraniczne i instytucje kredytowe mogą otwierać w Rzeczypospolitej Polskiej swoje przedstawicielstwa na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego wydanego na wniosek zainteresowanego banku lub instytucji kredytowej.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1) określenie firmy i siedziby banku lub instytucji kredytowej oraz charakterystykę działalności prowadzonej przez bank lub instytucję kredytową występującą z wnioskiem;

2) określenie siedziby przedstawicielstwa i zakresu jego działania;

3) informacje o kandydacie przewidzianym na stanowisko przedstawiciela banku lub instytucji kredytowej.

3. Do postępowania przy otwarciu przedstawicielstwa banku i instytucji kredytowej stosuje się odpowiednio przepisy art. 33, art. 37 oraz art. 38.

4. Zakres działania przedstawicielstwa banku zagranicznego i instytucji kredytowej może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji banku zagranicznego lub instytucji kredytowej w zakresie ustalonym w zezwoleniu.

5. Komisja Nadzoru Finansowego zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej wykaz wydanych, uchylonych i wygasłych zezwoleń, o których mowa w ust. 1.

6. Bank zagraniczny i instytucja kredytowa są obowiązane zgłaszać Komisji Nadzoru Finansowego:

1) wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie danych, o których mowa w ust. 2;

2) informacje o zaprzestaniu wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności w formie przedstawicielstwa.

7. Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, w przypadku gdy:

1) bank zagraniczny lub instytucja kredytowa rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w ust. 6;

2) nastąpiło otwarcie likwidacji banku zagranicznego lub instytucji kredytowej lub bank zagraniczny utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;

3) działalność przedstawicielstwa banku zagranicznego lub instytucji kredytowej rażąco wykracza poza zakres ustalony w zezwoleniu;

4) właściwe władze nadzorcze państwa, w którym bank zagraniczny lub instytucja kredytowa ma swoją siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu, uchyliły zezwolenie na prowadzenie działalności bankowej przez ten bank lub instytucję kredytową.

8. W przypadku zaprzestania przez bank zagraniczny lub instytucję kredytową wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności w formie przedstawicielstwa, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wygasa. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, stwierdza wygaśnięcie zezwolenia.

Da. Szczególny sposób tworzenia banków krajowych przez instytucje kredytowe prowadzące działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział

Art. 42a.

1. Instytucja kredytowa, prowadząca działalność bankową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział, może utworzyć bank krajowy w formie spółki akcyjnej przez wniesienie tytułem wkładu niepieniężnego wszystkich składników majątkowych tego oddziału, przeznaczonych do prowadzenia działalności przez ten oddział, o ile stanowią one przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część. Akcje banku krajowego mogą być objęte wyłącznie przez tę instytucję kredytową.

2. Do utworzenia banku krajowego przez instytucję kredytową, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, z zastrzeżeniem art. 42b–42e, przepisy dotyczące utworzenia banku w formie spółki akcyjnej, z wyjątkiem art. 30 ust. 2 i 4 oraz art. 36.

3. Zgoda, o której mowa w art. 313 § 1–3 Kodeksu spółek handlowych, powinna dotyczyć również przejścia wszystkich składników majątkowych oddziału na bank krajowy.

Art. 42b.

Oprócz dokumentów, o których mowa w art. 31 ust. 2, do wniosku o wydanie zezwolenia na utworzenie banku krajowego przez instytucję kredytową, o którym mowa w art. 42a ust. 1, załącza się:

1) zweryfikowane przez firmę audytorską:

a) ustalenie wartości majątku oddziału na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o utworzenie banku krajowego, według dotychczasowych zasad rachunkowości przyjętych przez oddział, bez ujmowania w aktywach dodatkowych składników oraz dokonywania zmian w zasadach ustalania szacunków wpływających na wycenę aktywów i pasywów,

b) oświadczenie zawierające informację o stanie księgowym oddziału sporządzoną dla celów utworzenia banku krajowego na dzień, o którym mowa w lit. a, stwierdzające, że wartość wkładu niepieniężnego odpowiada wartości bilansowej przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa oddziału, wycenionych według dotychczasowych zasad rachunkowości przyjętych przez oddział instytucji kredytowej;

2) uwierzytelnioną kopię przekazywanego za pośrednictwem właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego zawiadomienia dotyczącego zamiaru zaprzestania działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział;

3) informację o zezwoleniach, koncesjach oraz ulgach, które zostały przyznane instytucji kredytowej w związku z utworzeniem lub działalnością oddziału, wraz z uwierzytelnioną kopią zawiadomienia innego niż Komisja Nadzoru Finansowego organu, który wydał zezwolenie lub udzielił koncesji, o zamiarze utworzenia banku krajowego i możliwości zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w art. 42e ust. 2 pkt 3.

Art. 42c.

1. Przed wydaniem decyzji w przedmiocie zezwolenia na utworzenie banku krajowego, o którym mowa w art. 42a ust. 1, w oddziale instytucji kredytowej przeprowadza się czynności kontrolne. Do czynności tych przepisy art. 133 ust. 24, art. 135 i 136 stosuje się odpowiednio.

2. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wydania zezwolenia na utworzenie banku krajowego, o którym mowa w art. 42a ust. 1, jeżeli utworzenie może spowodować poważne szkody dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów państwa.

Art. 42d.

Zezwolenie na utworzenie banku, o którym mowa w art. 42a ust. 1, traci moc, jeżeli wpis banku do rejestru przedsiębiorców nie zostanie dokonany w terminie roku od dnia doręczenia zezwolenia. Komisja Nadzoru Finansowego może określić w zezwoleniu krótszy termin utraty jego mocy, nie krótszy niż 6 miesięcy, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego prowadzenia działalności przez tworzony bank.

Art. 42e.

1. Bank krajowy utworzony przez instytucję kredytową na podstawie art. 42a ust. 1 rozpoczyna działalność z chwilą wpisania do rejestru przedsiębiorców. Wykreślenie oddziału instytucji kredytowej z rejestru przedsiębiorców jest dokonywane z urzędu w dniu wpisania banku krajowego do rejestru przedsiębiorców.

2. Z chwilą wpisania do rejestru przedsiębiorców bank krajowy, o którym mowa w ust. 1, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki instytucji kredytowej związane z działalnością oddziału. Na bank krajowy przechodzą zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane instytucji kredytowej na podstawie przepisów obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z utworzeniem lub działalnością oddziału, o ile:

1) zostały ujawnione w informacji, o której mowa w art. 42b pkt 3;

2) odrębne przepisy lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi nie stanowią inaczej;

3) przed wydaniem zezwolenia na utworzenie banku krajowego sprzeciwu nie złożył inny organ, który wydał zezwolenie lub udzielił koncesji.

3. Ujawnienie w księgach wieczystych lub innych rejestrach przejścia na bank krajowy praw ujawnionych w tych księgach lub innych rejestrach następuje na wniosek banku.

4. Środki pieniężne przekazane przez instytucję kredytową do prowadzenia działalności oddziału nie stanowią zobowiązań banku krajowego.

5. W przypadku utworzenia banku krajowego, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości dotyczące zmiany formy prawnej jednostki.

6. Spółka w organizacji, która ma stać się bankiem, o którym mowa w ust. 1, składa do Komisji Nadzoru Finansowego zawiadomienie, o którym mowa w art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m i art. 6d ust. 1, jeżeli do czynności powierzanych z chwilą wpisu banku do rejestru przedsiębiorców zastosowanie znajdą przepisy art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m i art. 6d ust. 1.

Db. Pośrednia unijna jednostka dominująca

Art. 42g.

1. Do grupy z państwa trzeciego, do której należą:

1) co najmniej dwa podmioty będące bankiem albo finansową spółką holdingową, której działalność została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, albo finansową spółką holdingową o działalności mieszanej, której działalność została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, albo

2) instytucja kredytowa i jeden z podmiotów, o których mowa w pkt 1, albo

3) firma inwestycyjna w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 575/2013 i jeden z podmiotów, o których mowa w pkt 1, albo

4) finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego, której działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa, i jeden z podmiotów, o których mowa w pkt 1, albo

5) finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, której działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa, i jeden z podmiotów, o których mowa w pkt 1

— należy także jeden podmiot będący pośrednią unijną jednostką dominującą.

2. Pośrednią unijną jednostką dominującą może być unijna dominująca instytucja kredytowa, unijna dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego albo unijna dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, których działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa albo została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3.

3. W przypadku gdy do grupy z państwa trzeciego, o której mowa w ust. 1, nie należy bank ani instytucja kredytowa, pośrednią unijną jednostką dominującą może być unijna dominująca firma inwestycyjna.

4. Do grupy z państwa trzeciego, o której mowa w ust. 1, po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego, mogą należeć dwa podmioty będące pośrednimi unijnymi jednostkami dominującymi. Zgody udziela się na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może wydać zgodę, o której mowa w ust. 4, w przypadku gdy:

1) przynależenie do grupy z państwa trzeciego, o której mowa w ust. 1, tylko jednego podmiotu będącego pośrednią unijną jednostką dominującą byłoby niezgodne z przepisami obowiązującymi w państwie trzecim, w którym znajduje się siedziba podmiotu dominującego na najwyższym poziomie konsolidacji grupy z państwa trzeciego, z których wynika obowiązek rozdzielenia działalności, lub z decyzjami właściwego organu nadzoru tego państwa, z których wynika obowiązek takiego rozdzielenia, lub

2) organ właściwy dla pośredniej unijnej jednostki dominującej w sprawach przymusowej restrukturyzacji wyda opinię, zgodnie z którą przynależenie do grupy z państwa trzeciego, o której mowa w ust. 1, tylko jednego podmiotu będącego pośrednią unijną jednostką dominującą zmniejszyłoby możliwość przeprowadzenia przymusowej restrukturyzacji takiej pośredniej unijnej jednostki dominującej.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, gdy obowiązek rozdzielenia działalności, o którym mowa w tym przepisie, związany jest z działalnością o charakterze inwestycyjnym, jednym z podmiotów będących pośrednią unijną jednostką dominującą może być unijna dominująca firma inwestycyjna.

Art. 42h.

1. W przypadku gdy bank, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, których działalność została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, należą do grupy z państwa trzeciego, której łączna wartość aktywów na terytorium państw członkowskich jest niższa niż równowartość w złotych 40 000 000 000 euro, przepisu art. 42g nie stosuje się.

2. Łączna wartość aktywów, o której mowa w ust. 1, stanowi sumę:

1) aktywów każdego z podmiotów, o których mowa w art. 42g ust. 1 pkt 1–5, należących do grupy z państwa trzeciego, działających na terytorium państw członkowskich, wynikających z bilansu skonsolidowanego albo bilansów tych podmiotów sporządzonych na poziomie jednostkowym, jeżeli podmiot nie ma obowiązku sporządzania skonsolidowanego bilansu, oraz

2) aktywów każdego należącego do grupy z państwa trzeciego oddziału utworzonego przez bank zagraniczny, który otrzymał zezwolenie na prowadzenie działalności w państwie członkowskim, oraz każdego należącego do grupy z państwa trzeciego oddziału zagranicznej osoby prawnej mającej siedzibę na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie, który otrzymał zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej w państwie członkowskim.

3. Równowartość w złotych aktywów, o których mowa w ust. 1, oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roku obrotowego.

4. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego informację o grupie z państwa trzeciego działającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawierającą:

1) nazwy podmiotów należących do grupy z państwa trzeciego, nad którymi Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór, i wartość ich aktywów;

2) nazwę oddziału banku zagranicznego należącego do grupy z państwa trzeciego, rodzaj czynności bankowych, do których wykonywania oddział został upoważniony, i wartość jego aktywów;

3) nazwę oddziału zagranicznej osoby prawnej prowadzącej działalność maklerską, o której mowa w art. 115 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, należącego do grupy z państwa trzeciego, rodzaj czynności, o których mowa w art. 69 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, do których wykonywania oddział został upoważniony, i wartość jego aktywów;

4) nazwę podmiotu będącego pośrednią unijną jednostką dominującą oraz nazwę grupy z państwa trzeciego, do której pośrednia unijna jednostka dominująca należy.

Art. 42f.

(uchylony)

Daa. Przekształcenie domu maklerskiego w bank krajowy

Art. 42fa.

Dom maklerski spełniający warunki, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia nr 575/2013, jest obowiązany przekształcić się w bank krajowy, na zasadach określonych w niniejszym oddziale.

Art. 42fb.

1. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym oddziale do przekształcenia domu maklerskiego w bank krajowy stosuje się odpowiednio przepisy art. 30–31a, art. 32–38 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 31b, z tym że:

1) bank krajowy, o którym mowa w art. 42fa, może być wyłącznie bankiem w formie spółki akcyjnej;

2) jeżeli dom maklerski, o którym mowa w art. 42fa, prowadzi działalność w innej formie niż spółka akcyjna, jest obowiązany przekształcić się w spółkę akcyjną przed wystąpieniem o zezwolenia, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36;

3) ilekroć w tych przepisach jest mowa o kapitale założycielskim banku, należy przez to rozumieć fundusze własne domu maklerskiego odpowiadające elementom kapitału podstawowego Tier I, o których mowa w art. 26 ust. 1 lit. a–e rozporządzenia nr 575/2013, spełniające wymagania określone w art. 32;

4) wniosek o wydanie zezwoleń, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36, składa się jednocześnie;

5) do wniosku o wydanie zezwoleń, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36, dołącza się dokumenty określone w art. 31 ust. 2 pkt 1–3 i 3b oraz:

a) opinie właściwych władz nadzorczych kraju siedziby akcjonariuszy domu maklerskiego będących podmiotami nadzorowanymi przez te władze, posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, akcje lub prawa z akcji w liczbie zapewniającej co najmniej 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym,

b) dokumenty i informacje określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 8a ust. 6 lit. a dyrektywy 2013/36/UE,

c) zweryfikowane przez firmę audytorską sprawozdanie finansowe lub wyciąg z ksiąg rachunkowych pozwalające na ustalenie wartości majątku domu maklerskiego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o wydanie zezwoleń, według dotychczasowych zasad rachunkowości przyjętych przez dom maklerski, bez ujmowania w aktywach dodatkowych składników oraz dokonywania zmian w zasadach ustalania szacunków wpływających na wycenę aktywów i pasywów;

6) przepisy art. 30–31a, art. 32–38 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 31b pkt 3, dotyczące założycieli, stosuje się odpowiednio do podmiotów posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, akcje lub prawa z akcji domu maklerskiego w liczbie zapewniającej co najmniej 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym, albo do domu maklerskiego;

7) w zezwoleniu, o którym mowa w art. 34 ust. 1, nie określa się warunków, po spełnieniu których Komisja Nadzoru Finansowego zezwoli na rozpoczęcie przez bank działalności;

8) w sprawie wydania zezwoleń, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36, Komisja Nadzoru Finansowego rozstrzyga jednocześnie, wydając jedną decyzję.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, przepisy działu III rozdziałów 1 i 4 Kodeksu spółek handlowych stosuje się, z tym że podmioty niebędące udziałowcami takiego domu maklerskiego nie mogą, do dnia przekształcenia, obejmować akcji w powstałej w wyniku przekształcenia spółce akcyjnej.

3. Jeżeli do spełnienia wymogów określonych w ust. 1 pkt 3 konieczne jest zwiększenie funduszy własnych, akcje w podwyższonym kapitale zakładowym mogą zostać objęte wyłącznie przez dotychczasowych akcjonariuszy lub udziałowców domu maklerskiego.

Art. 42fc.

1. Dom maklerski, o którym mowa w art. 42fa, występuje do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o wydanie zezwoleń, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36:

1) najpóźniej w dniu, w którym miało miejsce jedno z następujących zdarzeń:

a) średnia miesięczna całkowita wartość aktywów, obliczona za okres 12 kolejnych miesięcy, jest równa lub wyższa niż równowartość w złotych 30 000 000 000 euro,

b) średnia miesięczna całkowita wartość aktywów, obliczona za okres 12 kolejnych miesięcy, jest niższa niż równowartość w złotych 30 000 000 000 euro, a dom maklerski wchodzi w skład grupy, w której całkowita wartość skonsolidowanych aktywów wszystkich przedsiębiorstw należących do grupy, posiadających, każde z osobna, aktywa o całkowitej wartości niższej niż równowartość w złotych 30 000 000 000 euro oraz prowadzących którykolwiek z rodzajów działalności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 3 lub 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, jest równa lub wyższa niż równowartość w złotych 30 000 000 000 euro, przy czym obie te wartości obliczane są jako średnia za okres 12 kolejnych miesięcy;

2) w terminie 60 dni od dnia otrzymania decyzji, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b (iii) rozporządzenia nr 575/2013 — w przypadku gdy decyzja taka została wydana.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 42fb ust. 1 pkt 2, dom maklerski:

1) niezwłocznie po wystąpieniu jednego ze zdarzeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, albo niezwłocznie po otrzymaniu decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest obowiązany przekształcić się w spółkę akcyjną;

2) występuje o zezwolenia, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36, niezwłocznie po dniu przekształcenia.

3. Równowartość w złotych kwot, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu bilansowym, na który zostało sporządzone ostatnie zbadane sprawozdanie finansowe.

4. Średnie miesięczne wartości aktywów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oblicza się zgodnie z metodą obliczania wartości progowych, określoną w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 8a ust. 6 lit. b dyrektywy 2013/36/UE.

Art. 42fd.

Przed wydaniem zezwoleń, o których mowa w art. 34 ust. 1 i art. 36, w domu maklerskim przeprowadza się czynności kontrolne. Do czynności tych przepisy art. 133 ust. 2–4, art. 135 i art. 136 stosuje się odpowiednio.

Art. 42fe.

1. Dom maklerski, o którym mowa w art. 42fa, do dnia zarejestrowania statutu banku, którego projekt zatwierdzono w zezwoleniu, o którym mowa w art. 34 ust. 1, prowadzi działalność maklerską w zakresie ustalonym w zezwoleniu, o którym mowa w art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

2. Z dniem zarejestrowania statutu banku, którego projekt zatwierdzono w zezwoleniu, o którym mowa w art. 34 ust. 1, zezwolenie, o którym mowa w art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, udzielone domowi maklerskiemu, o którym mowa w art. 42fa, uznaje się za zezwolenie, o którym mowa w art. 111 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

E. Przekształcenie banku państwowego w spółkę akcyjną

Art. 43.

Bank państwowy może być przekształcony w bank w formie spółki akcyjnej.

Art. 44.

Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw aktywów państwowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, mając na uwadze konieczność ochrony interesów Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia:

1) przekształca bank państwowy w spółkę akcyjną z udziałem Skarbu Państwa;

2) określa, w jakim zakresie majątek banku państwowego zostanie wniesiony do spółki akcyjnej na pokrycie kapitału akcyjnego, w jakim zaś nastąpi zbycie tego majątku tworzonej spółce akcyjnej z udziałem Skarbu Państwa.

Art. 45.

Przekształcenie banku państwowego w spółkę akcyjną nie powoduje zmian w zakresie zawartych przez bank umów i uprawnień z tytułu decyzji administracyjnych. Przekształcenie banku następuje na podstawie bilansu sporządzonego na dzień przekształcenia. Z tym dniem bank w formie spółki akcyjnej wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki przekształcanego banku państwowego.

Art. 46.

W dniu uzyskania osobowości prawnej przez bank w formie spółki akcyjnej bank państwowy ulega likwidacji, a jego organy ulegają rozwiązaniu.

Art. 47.

W zakresie nieuregulowanym w ustawie, przy przekształceniu banku państwowego w bank w formie spółki akcyjnej stosuje się określony w przepisach Kodeksu spółek handlowych tryb postępowania przy zawiązywaniu spółki akcyjnej, z wyłączeniem art. 312 i art. 336.

Art. 48.

(uchylony)

Rozdział 2a

Podejmowanie i prowadzenie działalności przez banki krajowe na terytorium państwa goszczącego oraz przez instytucje kredytowe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 48a.

Bank krajowy może prowadzić działalność na terytorium państwa goszczącego poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej.

Art. 48b.

Bank krajowy może wykonywać na terytorium państwa goszczącego czynności wynikające z zezwolenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1.

Art. 48c.

1. Bank krajowy, który zamierza utworzyć oddział na terytorium państwa goszczącego, zawiadamia o tym w formie pisemnej Komisję Nadzoru Finansowego.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1) nazwę państwa goszczącego, na terytorium którego bank zamierza utworzyć oddział;

2) nazwę oddziału;

3) adres oddziału, pod którym możliwe będzie uzyskanie dokumentów dotyczących jego działalności;

4) program działalności oddziału określający w szczególności czynności, jakie bank zamierza wykonywać poprzez oddział, oraz opis struktury organizacyjnej oddziału;

5) nazwiska osób przewidzianych do objęcia w oddziale stanowisk dyrektora oddziału i jego zastępcy.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może żądać uzupełnienia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w zakresie określonym w ust. 2 pkt 2–5.

4. W terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub jego uzupełnienia Komisja Nadzoru Finansowego przesyła zawiadomienie właściwym władzom nadzorczym państwa goszczącego wraz z informacjami o kwocie funduszy własnych i wysokości współczynnika wypłacalności banku, który zamierza utworzyć oddział. O przesłaniu zawiadomienia właściwym władzom nadzorczym Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia zainteresowany bank.

Art. 48d.

1. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia przesłania zawiadomienia, o którym mowa w art. 48c ust. 1, w przypadku gdy:

1) nie zostały spełnione wymagania określone w art. 48c ust. 2;

2) struktura organizacyjna banku lub jego sytuacja finansowa są nieadekwatne do zamierzonej działalności;

3) zamierzona działalność naruszałaby przepisy prawa;

4) zamierzona działalność mogłaby okazać się niekorzystna dla ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem.

2. Komisja Nadzoru Finansowego przesyła zainteresowanemu bankowi decyzję odmowną w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia lub jego uzupełnienia.

3. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o każdym przypadku wydania decyzji odmownej, podając przesłanki jej wydania.

Art. 48e.

O zamiarze dokonania zmiany w zakresie wskazanym w art. 48c ust. 2 pkt 2–5 bank krajowy powiadamia, w formie pisemnej, Komisję Nadzoru Finansowego i właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego, najpóźniej na miesiąc przed dokonaniem tej zmiany. Przepisy art. 48c ust. 3 i 4 oraz art. 48d stosuje się odpowiednio.

Art. 48f.

1. Bank krajowy, który zamierza prowadzić działalność transgraniczną, zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego. Zawiadomienie powinno wskazywać każdorazowo czynności wynikające z udzielonego bankowi zezwolenia, jakie bank zamierza wykonywać.

2. Komisja Nadzoru Finansowego przesyła zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, właściwym władzom nadzorczym państwa goszczącego w terminie miesiąca od dnia jego otrzymania i powiadamia o tym zainteresowany bank.

Art. 48g.

Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego o utracie przez bank krajowy, prowadzący działalność na jego terytorium, zezwolenia na jego utworzenie.

Art. 48h.

1. Instytucja finansowa mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać na terytorium państwa goszczącego czynności, o których mowa w art. 5 ust. 2 i art. 6 ust. 1 pkt 3, 4, 6, 7 i 8, w zakresie określonym w akcie prawnym o jej utworzeniu, poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, pod warunkiem że:

1) jest podmiotem zależnym od co najmniej jednego banku krajowego podlegającego nadzorowi skonsolidowanemu;

2) podlega nadzorowi skonsolidowanemu;

3) faktycznie prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) bank lub banki krajowe, o których mowa w pkt 1, dysponują prawem do wykonywania co najmniej 90% głosów w organie stanowiącym danej instytucji finansowej;

5) bank lub banki krajowe, o których mowa w pkt 1, spełniają określone w przepisach ustawy i rozporządzenia nr 575/2013 wymogi dotyczące funduszy własnych, kontroli dużych ekspozycji, limitów wielkości pakietów akcji, płynności oraz ryzyka rynkowego;

6) bank lub banki krajowe, o których mowa w pkt 1, po uprzednim uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego, złożą poręczenie, w którym przyjmą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania zaciągnięte przez daną instytucję finansową.

2. Spełnienie warunków określonych w ust. 1 podlega weryfikacji przez Komisję Nadzoru Finansowego.

2a. W przypadku spełnienia przez instytucję finansową warunków, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego wydaje tej instytucji finansowej zaświadczenie, że spełnia te wymogi.

3. Instytucja finansowa zawiadamia w formie pisemnej Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze utworzenia oddziału lub prowadzenia działalności transgranicznej na terytorium państwa goszczącego. Przepisy art. 48c ust. 2–4 i art. 48d–48f stosuje się odpowiednio, z tym że Komisja Nadzoru Finansowego:

1) powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego o kwocie funduszy własnych zależnej instytucji finansowej i o wysokości skonsolidowanego współczynnika wypłacalności dominującego wobec niej banku lub banków, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

1a) dołącza do zawiadomienia zaświadczenie, o którym mowa w ust. 2a;

2) odmawia przesłania zawiadomienia właściwym władzom nadzorczym także w przypadku, gdy instytucja finansowa nie spełnia warunków, o których mowa w ust. 1.

4. W przypadku gdy instytucja finansowa przestanie spełniać warunki, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia o tym właściwe władze nadzorcze. Z chwilą powiadomienia działalność wykonywana przez tę instytucję na terytorium państwa goszczącego podlega ustawodawstwu państwa goszczącego.

4a. Działalność instytucji finansowej mającej siedzibę na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego, prowadzona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, podlega prawu polskiemu od chwili otrzymania przez Komisję Nadzoru Finansowego od właściwego organu nadzoru tego państwa członkowskiego powiadomienia o niespełnianiu przez tę instytucję finansową warunków określonych w przepisach tego państwa, równoważnych do przewidzianych w ust. 1.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może, wobec instytucji finansowej, o której mowa w ust. 1, na wniosek właściwych władz nadzorczych państwa goszczącego, zastosować środki określone w art. 138 ust. 3 pkt 1, 2 i 3a oraz w art. 141 lub zakazać działalności na obszarze państwa goszczącego.

Art. 48i.

Instytucja kredytowa może prowadzić działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej.

Art. 48j.

Instytucja kredytowa może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czynności określone w art. 5 ust. 1 i 2 oraz art. art. 6 ust. 1 pkt 3, 4 i 6–8 w zakresie wynikającym z zezwolenia udzielonego przez właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego.

Art. 48k.

1. Do działalności instytucji kredytowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stosuje się przepisy prawa polskiego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Do oddziałów instytucji kredytowych przepisy art. 1–7, art. 9–11, art. 40a ust. 1, art. 49–70, art. 73–78b, art. 80–95, art. 101–112, art. 112c, art. 112d, art. 124, art. 124a, art. 133 ust. 3–3e, art. 137, art. 138, art. 139 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 141 i art. 171 ust. 4–7 stosuje się odpowiednio.

3. W zakresie polityki pieniężnej prowadzonej przez Narodowy Bank Polski, do dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Gospodarczej i Walutowej, oddziały instytucji kredytowych mają takie same prawa i obowiązki jak banki krajowe i oddziały banków zagranicznych.

Art. 48l.

1. Oddział instytucji kredytowej może, z zastrzeżeniem ust. 2, rozpocząć działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej najwcześniej po upływie dwóch miesięcy od dnia otrzymania przez Komisję Nadzoru Finansowego od właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego następujących informacji:

1) nazwy i adresu oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod którym możliwe będzie uzyskanie dokumentów dotyczących jego działalności;

2) programu działalności określającego w szczególności czynności, jakie instytucja kredytowa zamierza wykonywać, oraz opisu struktury organizacyjnej oddziału;

3) nazwisk osób przewidzianych do objęcia stanowisk dyrektora oddziału i jego zastępcy;

4) wysokości kwoty funduszy własnych instytucji kredytowej i wysokości współczynnika wypłacalności.

2. W ciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może wskazać warunki, które w interesie dobra ogólnego, w szczególności w celu ochrony dóbr konsumenta, zapewnienia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego lub zapobieżenia naruszeniom prawa, oddział instytucji kredytowej musi spełniać przy prowadzeniu działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. O zamiarze dokonania zmiany w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1–3, instytucja kredytowa zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego najpóźniej w terminie miesiąca przed dokonaniem takiej zmiany. Zmiany mają charakter wiążący od dnia otrzymania przez Komisję Nadzoru Finansowego stosownego zawiadomienia od właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 48ł.

Instytucja kredytowa może rozpocząć działalność transgraniczną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po otrzymaniu przez Komisję Nadzoru Finansowego zawiadomienia od właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego, które określa rodzaje czynności, jakie instytucja zamierza wykonywać.

Art. 48m.

Oddział instytucji kredytowej prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu okresowych sprawozdań ze swej działalności w zakresie i trybie ustalonym na podstawie art. 23 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025).

Art. 48n.

Do instytucji finansowych mających siedzibę w państwach członkowskich, które spełniają wymogi określone w art. 48h ust. 1, przepisy art. 48l i 48ł stosuje się odpowiednio.

Art. 48o.

1. Instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej informuje w sposób, w jaki są podawane informacje o świadczonych usługach — osoby korzystające oraz zainteresowane korzystaniem z jej usług o:

1) swojej sytuacji ekonomiczno-finansowej;

2) uczestnictwie w systemie gwarantowania i zasadach jego funkcjonowania, w tym o zakresie podmiotowym i przedmiotowym ochrony przysługującej ze strony tego systemu, wskazując w szczególności:

a) kwotę określającą maksymalną wysokość gwarancji,

b) rodzaje podmiotów, które mogą być uznane za uprawnione do otrzymania świadczenia pieniężnego.

1a. W przypadku gdy instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działa pod różnymi znakami towarowymi, informuje ona osoby zainteresowane korzystaniem z jej usług oraz korzystające z nich o przysługującym im jednym limicie gwarancyjnym na środki zgromadzone w tej instytucji.

1b. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 1a, instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przed zawarciem umowy rachunku przekazuje osobom zainteresowanym korzystaniem z jej usług, a następnie, nie rzadziej niż raz w roku, osobom korzystającym z jej usług, informacje, w formie arkusza informacyjnego, o którym mowa w art. 318 ust. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. W przypadku przekazywania informacji przed zawarciem umowy rachunku osoby te potwierdzają jej otrzymanie.

2. Instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązana jest poinformować osobę korzystającą oraz zainteresowaną korzystaniem z jej usług o braku ochrony gwarancyjnej w przypadku, gdy:

1) wierzytelność, powstająca w związku z wykonywaniem czynności bankowych, nie będzie chroniona przez system gwarantowania;

2) w związku z wykonywaniem innej czynności, niż czynność bankowa, instytucja kredytowa wystawia dokument imienny potwierdzający jej zobowiązanie pieniężne;

3) w związku z usługami świadczonymi przez instytucję kredytową, w szczególności polegającymi na pośredniczeniu w zawieraniu umów, powstają lub mogą powstać jakiekolwiek wierzytelności osób korzystających oraz zainteresowanych korzystaniem z jej usług wobec innego podmiotu, który nie jest objęty systemem gwarantowania.

3. (uchylony)

4. Informacje dotyczące trybu i warunków otrzymania świadczenia pieniężnego powinny zostać udostępnione na wniosek osoby korzystającej oraz zainteresowanej korzystaniem z usług instytucji kredytowej.

4a. Wyciąg z rachunku bankowego zawiera informację, czy środki na nim zgromadzone są chronione przez obowiązkowy system gwarantowania depozytów.

5. Wszelkie informacje udostępniane osobom korzystającym oraz zainteresowanym korzystaniem z usług instytucji kredytowej, stosownie do przepisów ust. 1–2, powinny być podawane w sposób:

1) w jaki podawane są informacje o świadczonych usługach;

2) jednoznaczny i zrozumiały.

6. Informacje o uczestnictwie w systemie gwarantowania nie mogą być wykorzystywane w celach reklamowych i powinny być ograniczone wyłącznie do informacji określonych w ust. 1 i 2.

7. Zakaz określony w ust. 6 stosuje się również do podmiotów niebędących uczestnikami systemu gwarantowania.

Art. 48p.

W przypadku gdy instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zamierza dokonać zmian prawnych lub organizacyjnych, których skutkiem będzie zmiana systemu gwarantowania, pod ochroną którego znajdują się środki gwarantowane w nim zgromadzone lub ich część, na obowiązkowy system gwarantowania, o którym mowa w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, zawiadamia ona Bankowy Fundusz Gwarancyjny co najmniej 6 miesięcy przed planowaną zmianą.

Rozdział 2b

Zatwierdzanie działalności finansowych spółek holdingowych oraz finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej

Art. 48q.

1. Prowadzenie działalności przez dominującą finansową spółkę holdingową, dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, unijną dominującą finansową spółkę holdingową i unijną dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej wymaga zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego.

2. Prowadzenie działalności przez finansową spółkę holdingową i finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej, inne niż określone w ust. 1, wymaga zatwierdzenia prowadzenia działalności przez Komisję Nadzoru Finansowego, w przypadku gdy podmioty te podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na zasadzie subskonsolidowanej i do tych podmiotów stosuje się przepisy rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie subskonsolidowanej.

3. Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdza działalność podmiotów, o których mowa w ust. 1 i 2, w drodze decyzji.

4. Wniosek o wydanie decyzji, o której mowa w ust. 3, zawiera informacje:

1) o strukturze organizacyjnej grupy, do której należy podmiot, o którym mowa w ust. 1 albo 2, oraz o podmiotach należących do tej grupy, w tym adresie, siedzibie i rodzaju prowadzonej działalności;

2) o osobach powołanych na funkcje prezesa i wiceprezesa zarządu spółki albo prezesa i członka zarządu spółki, albo prezesa zarządu spółki i osoby zastępującej prezesa zarządu spółki oraz o spełnieniu przez te osoby wymogów, o których mowa w art. 22aa ust. 1–9;

3) niezbędne do oceny, czy zapewnione będzie ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem krajowym lub instytucją kredytową, z uwagi na możliwy wpływ podmiotu, o którym mowa w ust. 1 albo 2, na bank krajowy lub instytucję kredytową lub z uwagi na sytuację finansową podmiotu, o którym mowa w ust. 1 albo 2 — w przypadku gdy podmiotem zależnym podmiotu, o którym mowa w ust. 1 albo 2, jest bank krajowy lub instytucja kredytowa, przy czym przepis art. 25h ust. 2 stosuje się odpowiednio;

4) o wewnętrznej strukturze organizacyjnej grupy i podziale zadań w ramach grupy.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może żądać przekazania przez podmiot, o którym mowa w ust. 1 albo 2, także innych informacji niż określone w ust. 4, niezbędnych do wydania decyzji, o której mowa w ust. 3.

Art. 48r.

1. Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdza prowadzenie działalności przez podmioty, o których mowa w art. 48q ust. 1 albo 2, w przypadku gdy:

1) wewnętrzne zasady i podział zadań w ramach grupy zapewniają spełnianie przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej określonych w przepisach rozporządzenia nr 575/2013 wymogów ostrożnościowych na zasadzie skonsolidowanej lub zasadzie subskonsolidowanej oraz przyczyniają się do:

a) koordynacji podmiotów zależnych finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej, w tym podziału zadań pomiędzy instytucje będące podmiotami zależnymi,

b) zapobiegania konfliktom wewnątrzgrupowym lub ich rozwiązywania,

c) realizowania ogólnogrupowych polityk określonych przez dominującą finansową spółkę holdingową lub dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej;

2) struktura organizacyjna grupy umożliwia sprawowanie nadzoru przez Komisję Nadzoru Finansowego nad bankiem lub domem maklerskim w rozumieniu art. 110a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, będącym podmiotem zależnym lub podmiotem dominującym, który podlega wymogom określonym w przepisach rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie indywidualnej, zasadzie subskonsolidowanej lub zasadzie skonsolidowanej;

3) zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 22aa ust. 1;

4) z oceny, o której mowa w art. 48q ust. 4 pkt 3, wynika, że zapewnione będzie ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem krajowym lub instytucją kredytową będących podmiotem zależnym finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej.

2. Oceniając spełnienie warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę:

1) pozycję finansowej spółki holdingowej albo finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w grupie;

2) strukturę akcjonariuszy podmiotów w grupie;

3) rolę finansowej spółki holdingowej albo finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w grupie.

Art. 48s.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, zwalnia podmioty, o których mowa w art. 48q ust. 2, z obowiązku zatwierdzenia prowadzenia działalności, o którym mowa w art. 48q ust. 2, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) podstawową działalnością finansowej spółki holdingowej jest nabywanie pakietów akcji w podmiotach zależnych, a podstawową działalnością finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej względem instytucji w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 575/2013 lub instytucji finansowych jest nabywanie pakietów akcji w podmiotach zależnych;

2) finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej nie zostały wyznaczone jako podmioty podlegające przymusowej restrukturyzacji w żadnej z grup podlegających przymusowej restrukturyzacji zgodnie z grupowym planem przymusowej restrukturyzacji;

3) bank albo instytucja kredytowa będące podmiotem zależnym podmiotu, o którym mowa w art. 48q ust. 2, zostały wyznaczone do zapewnienia spełniania przez grupę wymogów ostrożnościowych na zasadzie skonsolidowanej, udostępniono im wszystkie niezbędne środki i upoważniono je do wywiązania się z tego obowiązku;

4) finansowa spółka holdingowa ani finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej nie uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących zarządzania, decyzji operacyjnych ani decyzji finansowych mających wpływ na grupę lub jej podmioty zależne będące instytucjami w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 575/2013 lub instytucjami finansowymi;

5) nadzór nad grupą sprawowany jest na zasadzie skonsolidowanej.

2. W przypadku gdy finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, o których mowa w art. 48q ust. 2, przestaną spełniać warunki, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 48q ust. 2–5 oraz art. 48r stosuje się. W takim przypadku finansowa spółka holdingowa oraz finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej niezwłocznie występują z wnioskiem o zatwierdzenie działalności.

Rozdział 3

Rachunki bankowe

Art. 49.

1. Banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych:

1) rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze, oraz prowadzone dla nich na zasadach określonych w rozdziale 3a rachunki VAT;

2) rachunki lokat terminowych;

3) rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, w tym rachunki rodzinne, oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych;

4) rachunki powiernicze.

2. Rachunki rozliczeniowe oraz rachunki lokat terminowych mogą być prowadzone wyłącznie dla:

1) osób prawnych;

2) jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną;

3) osób fizycznych prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, w tym dla osób będących przedsiębiorcami.

3. Rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych mogą być prowadzone wyłącznie dla:

1) osób fizycznych;

2) szkolnych kas oszczędnościowych;

3) kas zapomogowo-pożyczkowych;

4) rad rodziców.

4. Rachunki rodzinne mogą być prowadzone wyłącznie dla osób fizycznych, którym przyznano niepodlegające egzekucji świadczenia, dodatki, zasiłki oraz inne kwoty, o których mowa w art. 833 § 6 i 7 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, 1429, 1606, 1615, 1667 i 1860), z wyjątkiem świadczeń alimentacyjnych, zwane dalej „świadczeniami niepodlegającymi egzekucji”.

Art. 50.

1. Posiadacz rachunku bankowego dysponuje swobodnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku. W umowie z bankiem mogą być zawarte postanowienia ograniczające swobodę dysponowania tymi środkami.

1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rachunku VAT, o którym mowa w rozdziale 3a.

2. Bank dokłada szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych.

Art. 51.

Rachunek bankowy, z wyjątkiem rachunku rodzinnego, może być prowadzony dla kilku osób fizycznych, kilku jednostek samorządu terytorialnego, stron umowy o współpracy w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2023 r. poz. 633, 1688 i 2029) albo kilku dobrowolnych funduszy emerytalnych będących funduszami zdefiniowanej daty w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46, 1723 i 1941) zarządzanymi przez jedno powszechne towarzystwo emerytalne — rachunek wspólny.

Art. 51a.

W przypadku rachunku wspólnego prowadzonego dla osób fizycznych, o ile umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej:

1) każdy ze współposiadaczy rachunku może dysponować samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku;

2) każdy ze współposiadaczy rachunku może w każdym czasie wypowiedzieć umowę ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy.

Art. 51b.

1. Rachunek wspólny dla jednostek samorządu terytorialnego może być prowadzony wyłącznie w związku ze wspólnym wykonywaniem zadań publicznych, w tym dla realizacji przedsięwzięć współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.

2. Umowa rachunku wspólnego prowadzonego dla jednostek samorządu terytorialnego powinna określać cel, dla którego rachunek jest prowadzony.

3. Zasady dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku wspólnym prowadzonym dla jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady wypowiadania umowy tego rachunku określa umowa rachunku bankowego.

Art. 51c.

1. Rachunek wspólny dla stron umowy o współpracy może być prowadzony wyłącznie w związku z wykonywaniem umowy o współpracy oraz udzielonej koncesji, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.

2. W przypadku rachunku wspólnego dla stron umowy o współpracy:

1) uprawnionym do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku jest wyłącznie współposiadacz będący operatorem w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze;

2) współposiadacz rachunku może żądać bieżących informacji o saldzie, okresowych wyciągów bankowych oraz historii rachunku i subkont.

Art. 52.

1. Umowa rachunku bankowego jest zawierana na piśmie.

2. Umowa rachunku bankowego powinna określać w szczególności:

1) strony umowy;

2) rodzaj otwieranego rachunku;

3) walutę rachunku;

4) czas trwania umowy;

5) o ile strony zastrzegają oprocentowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku — wysokość tego oprocentowania i przesłanki dopuszczalności jego zmiany przez bank, a także terminy wypłaty, postawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek;

6) wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy oraz przesłanki i tryb ich zmiany przez bank;

7) formy i zakres rozliczeń pieniężnych dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku oraz terminy ich realizacji;

8) przesłanki i tryb dokonywania zmian umowy;

9) przesłanki i tryb rozwiązania umowy rachunku bankowego;

10) zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku.

2a. Umowa rachunku rodzinnego, oprócz elementów określonych w ust. 2, określa również numery rachunków bankowych jednostek wypłacających świadczenia niepodlegające egzekucji, z których dokonywane są wpłaty na rachunek rodzinny. Zaświadczenia o numerach tych rachunków, wydane przez jednostki wypłacające świadczenia niepodlegające egzekucji, stanowią załączniki do umowy rachunku rodzinnego.

3. Do obliczania należnych odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku przyjmuje się, że rok liczy 365 dni, chyba że umowa stanowi inaczej.

4. W przypadku umowy rachunku bankowego pełniącego funkcję rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 2 pkt 25 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się.

Art. 52a.

1. Otwarcie i prowadzenie rachunku rodzinnego oraz wypłaty z tego rachunku w banku, w którym rachunek jest prowadzony, są wolne od jakichkolwiek opłat i prowizji. Bank nie pobiera opłat i prowizji za wydanie instrumentu płatniczego do rachunku rodzinnego, jego miesięczne utrzymanie oraz wypłaty z wykorzystaniem tego instrumentu przy użyciu bankomatów tego banku.

2. Na rachunek rodzinny mogą być wpłacane wyłącznie środki pieniężne pochodzące ze świadczeń niepodlegających egzekucji. Wpłaty na rachunek rodzinny mogą być dokonywane wyłącznie z rachunków bankowych jednostek wypłacających świadczenia niepodlegające egzekucji.

Art. 53.

1. Bank może wydać posiadaczowi rachunku oszczędnościowego oraz posiadaczowi rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej imienną książeczkę oszczędnościową lub inny imienny dokument potwierdzający zawarcie umowy. W nazwie dokumentu należy użyć w odpowiednim przypadku wyrazu „oszczędnościowy”.

2. Wydanie dokumentu, o którym mowa w ust. 1, zwalnia bank od obowiązku przesyłania posiadaczowi rachunku bankowego wyciągów z tego rachunku.

3. W przypadku utraty dokumentu, o którym mowa w ust. 1, podlega on umorzeniu.

4. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb umarzania dokumentów, o których mowa w ust. 1, mając na uwadze charakter tych dokumentów oraz słuszne interesy posiadaczy rachunków.

Art. 54.

1. Środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz na rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego, w każdym miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązuje zajęcie, do wysokości 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy.

2. Środki pieniężne zgromadzone na rachunku oszczędnościowym, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz na rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej prowadzonym dla kilku osób fizycznych są wolne od zajęcia do wysokości określonej w ust. 1, niezależnie od liczby współposiadaczy takiego rachunku.

Art. 54a.

Środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz na rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych pochodzące ze świadczeń, dodatków i zasiłków, o których mowa w art. 833 § 6 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego i w art. 10 § 4 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.), oraz świadczeń, dodatków i innych kwot, o których mowa w art. 31 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3 i art. 140 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426 i 1429), oraz środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej, oraz świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. z 2023 r. poz. 156, 535 i 1429), dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. z 2022 r. poz. 2575 oraz z 2023 r. poz. 1407), kolejnego w 2021 r. dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o kolejnym w 2021 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. z 2022 r. poz. 2235), świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 103, z późn. zm.), kolejnego w 2022 r. dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o kolejnym w 2022 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. poz. 1358), oraz kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. poz. 1407), są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

Art. 54b.

Środki pieniężne znajdujące się na rachunku będącym przedmiotem blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego w rozumieniu art. 119zg pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.) nie podlegają zajęciu na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego poza wyjątkami określonymi w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym.

Art. 55.

1. W przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków:

1) kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu posiadacza rachunku osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów — w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku;

2) kwotę równą wpłatom na rachunki dokonanym przez organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego albo uposażenie w stanie spoczynku, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunku, wskazaną we wniosku organu wypłacającego to świadczenie lub uposażenie, skierowanym do banku wraz z podaniem numerów rachunków, na które dokonano wpłat.

2. Kwota wypłacona zgodnie z ust. 1 pkt 1 nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.

3. Bank jest zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie lub uposażenie dokonał z tych rachunków wypłat innym uprawnionym osobom, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, oraz w terminie 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym ten organ, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty.

4. Bank nie odpowiada za szkody wynikające z wykonania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 3. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi organ wypłacający świadczenie lub uposażenie, który wystąpił z wnioskiem.

Art. 56.

1. Posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie po swojej śmierci — wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, wstępnym, zstępnym lub rodzeństwu określonej kwoty pieniężnej (dyspozycja wkładem na wypadek śmierci).

2. Kwota wypłaty, o której mowa w ust. 1, bez względu na liczbę wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku.

3. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może być w każdym czasie przez posiadacza rachunku zmieniona lub odwołana na piśmie.

4. Jeżeli posiadacz rachunku wydał więcej niż jedną dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, a łączna suma dyspozycji przekracza limit, o którym mowa w ust. 2, dyspozycja wydana później ma pierwszeństwo przed dyspozycją wydaną wcześniej.

5. Kwota wypłacona zgodnie z ust. 1 nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.

6. Osoby, którym na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci wypłacono kwoty z naruszeniem ust. 4, są zobowiązane do ich zwrotu spadkobiercom posiadacza.

Art. 56a.

1. Bank jest obowiązany przy zawieraniu umowy rachunku, o którym mowa w art. 56 ust. 1, poinformować w sposób zrozumiały dla posiadacza rachunku o możliwości wydania przez niego dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz o treści art. 56.

2. W przypadku powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku, który wydał dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, bank jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić wskazane przez posiadacza rachunku osoby o możliwości wypłaty określonej kwoty.

Art. 57.

Przepisy art. 55 ust. 1, art. 56 ust. 1, art. 56a i art. 59a nie dotyczą rachunku, o którym mowa w art. 51.

Art. 58.

Małoletni posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może po ukończeniu trzynastu lat swobodnie dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na tych rachunkach, o ile nie sprzeciwi się temu na piśmie jego przedstawiciel ustawowy.

Art. 59.

1. Na rachunku powierniczym mogą być gromadzone wyłącznie środki pieniężne powierzone posiadaczowi rachunku na podstawie odrębnej umowy — przez osobę trzecią.

2. Stronami umowy rachunku powierniczego są bank i posiadacz rachunku (powiernik).

3. Umowa, o której mowa w ust. 2, określa warunki, jakie powinny być spełnione, aby środki pieniężne osób trzecich wpłacone na rachunek mogły być wypłacone posiadaczowi rachunku lub aby jego dyspozycje w zakresie wykorzystania tych środków mogły być zrealizowane.

3a. Rachunek powierniczy jest prowadzony w sposób umożliwiający w każdym czasie identyfikację osób trzecich, które wpłaciły środki pieniężne na ten rachunek, oraz obliczenie ich udziału w kwocie zgromadzonej na rachunku powierniczym.

4. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko posiadaczowi rachunku powierniczego — środki znajdujące się na rachunku nie podlegają zajęciu.

5. W razie ogłoszenia upadłości posiadacza rachunku powierniczego — środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku podlegają wyłączeniu z masy upadłości.

6. W przypadku śmierci posiadacza rachunku powierniczego zgromadzone na tym rachunku kwoty nie wchodzą do spadku po posiadaczu rachunku.

7. Przepisy ust. 3–6 stosuje się w przypadku, gdy powierzenie środków pieniężnych nastąpiło w wykonaniu umowy, o której mowa w ust. 1, z datą pewną.

Art. 59a.

1. Umowa rachunku bankowego, którego posiadaczem jest osoba fizyczna, niezawarta w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, ulega rozwiązaniu z:

1) dniem śmierci posiadacza rachunku albo

2) upływem 10 lat od dnia wydania przez posiadacza rachunku ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, a w przypadku gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku — tych rachunków, chyba że umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat.

2. Dyspozycją, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku wypowiedzenia, odnowienie umowy rachunku bankowego zawartej na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat. Jeżeli na skutek odnowienia umowa wiązałaby dłużej niż 10 lat od jej zawarcia, warunkiem odnowienia jest wydanie przez posiadacza rachunku takiej dyspozycji. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

3. Umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat może zostać odnowiona, jeżeli posiadacz rachunku wyda taką dyspozycję. Dyspozycją nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku jej wypowiedzenia, odnowienie umowy. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

4. Jeżeli umowa uległa rozwiązaniu na podstawie ust. 1, uważa się ją za wiążącą do chwili wypłaty przez bank środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, chyba że stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w umowie.

5. Od dnia wygaśnięcia umowy rachunku bankowego na podstawie ust. 2 albo 3, do dnia wypłaty środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, środki te podlegają waloryzacji o prognozowany w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Waloryzacji dokonuje się na ostatni dzień roku kalendarzowego.

6. Z upływem 5 lat od dnia wydania ostatniej dyspozycji dotyczącej rachunku prowadzonego na podstawie umowy, o której mowa w ust. 1, bank jest obowiązany wystąpić do ministra właściwego do spraw wewnętrznych o udostępnienie danych z rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku żyje. W przypadku gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku, termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, liczy się od dnia wydania ostatniej dyspozycji dotyczącej tych rachunków.

7. Na co najmniej 6 miesięcy przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, bank jest obowiązany poinformować posiadacza rachunku bankowego o skutkach upływu tego okresu.

Art. 59b.

Z upływem 3 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy rachunku bankowego, o której mowa w art. 59a, zawartej na czas oznaczony, w razie braku wcześniejszej dyspozycji wypłaty środków pieniężnych, bank jest obowiązany wystąpić do ministra właściwego do spraw wewnętrznych o udostępnienie danych z rejestru PESEL umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku żyje.

Art. 59c.

1. Po śmierci przedsiębiorcy bank nadal prowadzi rachunek bankowy związany z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą, jeżeli został ustanowiony zarząd sukcesyjny w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 poz. 170).

2. W okresie od ustanowienia do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego dostęp do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym, o którym mowa w ust. 1, oraz prawo do wydawania dyspozycji przysługują zarządcy sukcesyjnemu.

3. Zarządca sukcesyjny niezwłocznie informuje bank o osobach, które go powołały, a także o osobach, które uzyskały tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku, o którym mowa w ust. 1.

Art. 60.

Jeżeli umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej, ulega ona rozwiązaniu, gdy w ciągu dwóch lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów, poza dopisywaniem odsetek, a stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w tej umowie.

Art. 61.

1. W razie zgłoszenia bankowi utraty dowodu zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego, czeku lub blankietu czeku, posiadacza rachunku nie obciążają wypłaty gotówkowe, a także przelewy dokonane na podstawie tych dokumentów w banku prowadzącym rachunek oszczędnościowy, od chwili otrzymania przez ten bank zgłoszenia.

2. W przypadkach innych niż określone w ust. 1 zasady obciążania posiadacza rachunku za dokonane przez bank wypłaty gotówkowe po utracie przez posiadacza rachunku dokumentów, o których mowa w ust. 1, określa umowa rachunku bankowego.

Art. 62.

Umarzanie utraconych dokumentów zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej w toku prowadzonej egzekucji sądowej lub administracyjnej z rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej określają przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego i przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Rozdział 3a

Rachunek VAT

Art. 62a.

1. Dla rachunku rozliczeniowego bank prowadzi rachunek VAT.

2. Rachunek VAT jest prowadzony w walucie polskiej.

3. Dla rachunków rozliczeniowych prowadzonych dla tego samego posiadacza bank prowadzi jeden rachunek VAT, niezależnie od liczby prowadzonych dla tego posiadacza rachunków rozliczeniowych. W przypadku prowadzenia więcej niż jednego rachunku rozliczeniowego dla tego samego posiadacza bank prowadzi, na wniosek tego posiadacza, więcej niż jeden rachunek VAT.

4. W przypadku rachunków rozliczeniowych prowadzonych przez Narodowy Bank Polski dla tego samego posiadacza Bank ten prowadzi rachunek VAT dla każdego rachunku rozliczeniowego. Narodowy Bank Polski prowadzi rachunek VAT dla więcej niż jednego rachunku rozliczeniowego tego samego posiadacza na jego wniosek lub na podstawie przepisów o finansach publicznych.

5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rachunku rozliczeniowego prowadzonego w innej walucie niż waluta polska.

6. Otwarcie i prowadzenie rachunku VAT nie wymaga zawarcia odrębnej umowy.

7. Otwarcie i prowadzenie rachunku VAT jest wolne od dodatkowych prowizji i opłat dla banku.

8. Środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT mogą być, zgodnie z ustaleniami stron, oprocentowane.

9. Bank informuje posiadacza rachunku rozliczeniowego o numerze rachunku VAT oraz ustalonych zasadach i terminach informowania posiadacza rachunku rozliczeniowego o saldzie na rachunku VAT. Do rachunku VAT nie stosuje się przepisu art. 728 Kodeksu cywilnego.

10. Bank nie wydaje do rachunku VAT instrumentu płatniczego.

11. Przepis ust. 1 stosuje się również do rachunku niebędącego rachunkiem rozliczeniowym, jeżeli bank prowadzi go w ramach gospodarki własnej.

Art. 62b.

1. Rachunek VAT może być uznany wyłącznie środkami pieniężnymi pochodzącymi z tytułu:

1) zapłaty kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług, przy użyciu komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852), zwanego dalej „komunikatem przelewu”;

2) wpłaty kwoty podatku od towarów i usług przez podatnika, o którym mowa w art. 103 ust. 5a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, na rzecz płatnika, o którym mowa w art. 17a tej ustawy, przy użyciu komunikatu przelewu;

3) przekazania środków z innego rachunku VAT posiadacza rachunku VAT;

3a) przekazania środków z rachunku VAT posiadacza będącego członkiem grupy VAT, o której mowa w art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

4) zwrotu:

a) kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1–3 i ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, wynikającego z wystawionej przez podatnika faktury korygującej,

b) różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 6a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przez urząd skarbowy

— przy użyciu komunikatu przelewu.

2. Rachunek VAT może być obciążony wyłącznie w celu:

1) dokonania:

a) płatności kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług z tytułu nabycia towarów lub usług na rachunek VAT,

b) zwrotu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług, w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1–3 i ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, wynikającego z wystawionej przez podatnika faktury korygującej, na rachunek VAT nabywcy towarów lub usług

— przy użyciu komunikatu przelewu;

2) wpłaty:

a) na rachunek urzędu skarbowego:

— podatku od towarów i usług, w tym podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów, dodatkowego zobowiązania podatkowego w tym podatku, a także odsetek za zwłokę w podatku od towarów i usług lub odsetek za zwłokę od dodatkowego zobowiązania podatkowego,

— podatku dochodowego od osób prawnych oraz zaliczek na ten podatek, a także odsetek za zwłokę w podatku dochodowym od osób prawnych oraz odsetek od zaliczek na ten podatek,

— podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zaliczek na ten podatek, a także odsetek za zwłokę w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz odsetek od zaliczek na ten podatek,

— podatku akcyzowego, przedpłat podatku akcyzowego, wpłat dziennych, a także odsetek za zwłokę w podatku akcyzowym oraz odsetek od przedpłat podatku akcyzowego,

— należności celnych oraz odsetek za zwłokę od tych należności,

— podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz odsetek za zwłokę w podatku od wydobycia niektórych kopalin,

— podatku od sprzedaży detalicznej oraz odsetek za zwłokę w podatku od sprzedaży detalicznej,

— opłaty od środków spożywczych oraz dodatkowej opłaty,

— zryczałtowanego podatku od wartości sprzedanej produkcji oraz odsetek za zwłokę w podatku od wartości sprzedanej produkcji,

— podatku tonażowego oraz odsetek za zwłokę w podatku tonażowym,

— opłaty, o której mowa w art. 92 ust. 11 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 2151), dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 92 ust. 21 tej ustawy, oraz odsetek za zwłokę od tych opłat,

b) należności z tytułu składek, o których mowa w art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941), oraz należności z tytułu składek, o których mowa w art. 32 tej ustawy, do poboru których obowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

c) należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208, 337, 641 i 1429), oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.), do poboru których obowiązana jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;

3) wpłaty podatku od towarów i usług przez podatnika, o którym mowa w art. 103 ust. 5a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, na rzecz płatnika, o którym mowa w art. 17a tej ustawy, przy użyciu komunikatu przelewu;

3a) wpłaty kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług oraz należności celnych na rzecz przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych, przy użyciu komunikatu przelewu;

4) przekazania przy użyciu komunikatu przelewu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy przez posiadacza rachunku, który:

a) otrzymał płatność przy użyciu komunikatu przelewu oraz

b) nie jest dostawcą towarów lub usługodawcą wskazanym na fakturze, za którą jest dokonywana płatność;

4a) przekazania przy użyciu komunikatu przelewu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług na rachunek VAT podatnika wskazanego w umowie o nabyciu wierzytelności przez posiadacza rachunku, który:

a) otrzymał płatność przy użyciu komunikatu przelewu oraz

b) nie jest dostawcą towarów lub usługodawcą wskazanym na fakturze, za którą jest dokonywana płatność;

5) zwrotu przy użyciu komunikatu przelewu nienależnie otrzymanej płatności na rachunek VAT posiadacza rachunku, od którego otrzymano tę płatność przy użyciu komunikatu przelewu;

6) przekazania środków na inny rachunek VAT posiadacza rachunku VAT przy użyciu komunikatu przelewu, w którym posiadacz w miejsce informacji, o których mowa w:

a) art. 108a ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wskazuje kwotę przekazywanych środków,

b) art. 108a ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wpisuje wyrazy „przekazanie własne”,

c) art. 108a ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wskazuje numer, za pomocą którego posiadacz jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług;

6a) przekazania środków przez posiadacza rachunku VAT będącego członkiem grupy VAT, o której mowa w art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT, o którym mowa w art. 2 pkt 48 tej ustawy, przy użyciu komunikatu przelewu, w którym posiadacz w miejsce informacji, o których mowa w:

a) art. 108a ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wskazuje kwotę przekazywanych środków,

b) art. 108a ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wpisuje wyrazy „przekazanie — grupa VAT”,

c) art. 108a ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — wskazuje numer, za pomocą którego grupa VAT jest zidentyfikowana na potrzeby podatku od towarów i usług;

7) przekazania środków na rachunek wskazany przez naczelnika urzędu skarbowego w informacji o postanowieniu, o której mowa w art. 108b ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

8) przekazania środków na rachunek rozliczeniowy państwowej jednostki budżetowej, w przypadku gdy rachunek VAT prowadzony jest dla rachunku rozliczeniowego, o którym mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 albo 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.);

9) realizacji zajęcia na podstawie administracyjnego tytułu wykonawczego, dotyczącego egzekucji należności, o których mowa w pkt 2;

10) przekazania przez bank środków pieniężnych na prowadzony w tym samym banku wyodrębniony rachunek techniczny służący identyfikacji posiadacza rachunku VAT — w przypadku, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2.

3. Uznanie i obciążenie rachunku VAT jest dokonywane odpowiednio przez obciążenie albo uznanie rachunku rozliczeniowego posiadacza rachunku VAT prowadzonego w tym samym banku.

4. W przypadku naliczenia odsetek od środków zgromadzonych na rachunku VAT bank bez odrębnej dyspozycji posiadacza rachunku VAT uznaje kwotą tych odsetek rachunek rozliczeniowy, dla którego jest prowadzony rachunek VAT. W przypadku gdy rachunek VAT jest prowadzony dla kilku rachunków rozliczeniowych, bank uznaje rachunek rozliczeniowy wskazany przez posiadacza tych rachunków.

5. Przepisów ust. 2 pkt 1 i 3–6a nie stosuje się, jeżeli rachunek odbiorcy jest prowadzony przez instytucję kredytową lub bank zagraniczny, które nie działają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału.

Art. 62c.

1. W celu realizacji przelewu bank w pierwszej kolejności obciąża kwotą podatku od towarów i usług rachunek VAT nabywcy towarów i usług i uznaje tą kwotą jego rachunek rozliczeniowy zgodnie z komunikatem przelewu.

2. W przypadku braku środków na rachunku VAT, w celu realizacji przelewu, bank obciąża wyłącznie rachunek rozliczeniowy nabywcy towarów i usług kwotą odpowiadającą wartości sprzedaży brutto wskazanej w komunikacie przelewu.

3. W przypadku posiadania środków na rachunku VAT w wysokości niewystarczającej na zapłatę kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług wskazanej w komunikacie przelewu, w celu realizacji przelewu, bank obciąża rachunek VAT do wysokości salda na tym rachunku i uznaje tą kwotą rachunek rozliczeniowy nabywcy towarów i usług, na podstawie komunikatu przelewu.

4. W przypadku posiadania środków na rachunku rozliczeniowym w wysokości niewystarczającej na zapłatę kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży brutto wskazanej w komunikacie przelewu bank nie realizuje przelewu.

5. Po otrzymaniu środków pieniężnych z tytułu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług wskazanej w komunikacie przelewu, bank, który prowadzi rachunek rozliczeniowy, obciąża ten rachunek rozliczeniowy kwotą odpowiadającą kwocie podatku od towarów i usług i uznaje tą kwotą rachunek VAT, który jest prowadzony dla tego rachunku.

6. W przypadku gdy ten sam bank prowadzi rachunek rozliczeniowy dla dostawcy towarów lub usługodawcy oraz nabywcy towarów i usług, bank wykonuje jednocześnie obowiązki określone w ust. 1–5.

7. W przypadku realizacji przelewu w celu, o którym mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2, bank, który prowadzi rachunek rozliczeniowy podatnika, obciąża kwotą wskazaną w poleceniu przelewu rachunek VAT podatnika i uznaje tą kwotą jego rachunek rozliczeniowy.

8. W przypadku posiadania środków na rachunku VAT w wysokości niewystarczającej na realizację przelewu w celu, o którym mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2, bank obciąża rachunek VAT do wysokości salda na tym rachunku i uznaje tą kwotą rachunek rozliczeniowy podatnika na podstawie polecenia przelewu.

9. W przypadku posiadania środków na rachunku rozliczeniowym w wysokości niewystarczającej na realizację przelewu w celu, o którym mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2, bank nie realizuje przelewu.

10. Bank nie jest obowiązany do sprawdzenia prawidłowości obliczenia kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług wskazanej w komunikacie przelewu.

11. W przypadku gdy płatność za fakturę zostanie dokonana na podstawie komunikatu przelewu na rachunek odbiorcy, dla którego bank nie prowadzi rachunku VAT, bank dokonuje zwrotu środków przy użyciu komunikatu przelewu.

12. W przypadku otrzymania przez bank informacji o postanowieniu, o której mowa w:

1) art. 108b ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — bank niezwłocznie obciąża rachunek VAT posiadacza rachunku kwotą wskazaną w tej informacji i uznaje tą kwotą jego rachunek rozliczeniowy;

2) art. 108b ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług — bank niezwłocznie dokonuje wypłaty kwoty wskazanej w tej informacji w sposób zgodny z ustaleniami stron.

13. W przypadku gdy kwota wskazana w informacji o postanowieniu, o której mowa w ust. 12, przewyższa saldo środków zgromadzonych na rachunku VAT lub saldo środków znajdujących się, z tytułu ich przekazania z rachunku VAT wskazanego w informacji, na wyodrębnionym rachunku technicznym służącym identyfikacji posiadacza rachunku VAT, bank:

1) obciąża rachunek VAT do wysokości salda na tym rachunku i uznaje tą kwotą rachunek rozliczeniowy — w przypadku informacji, o której mowa w art. 108b ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

2) dokonuje wypłaty do wysokości salda na rachunku technicznym odpowiadającego saldu środków przekazanych z danego rachunku VAT — w przypadku informacji, o której mowa w art. 108b ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

14. Wykonanie przez bank czynności, o których mowa w ust. 13, uznaje się za wykonanie w całości obowiązku, o którym mowa w ust. 12.

Art. 62d.

1. Środki pieniężne zgromadzone:

1) na rachunku VAT,

2) na rachunku rozliczeniowym w wysokości odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług wskazanej w komunikacie przelewu,

3) na wyodrębnionym rachunku technicznym służącym identyfikacji posiadacza rachunku VAT

— są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego dotyczącego egzekucji lub zabezpieczenia należności innych niż wymienione w art. 62b ust. 2 pkt 2.

2. Wierzytelności z rachunku VAT nie mogą być przedmiotem zabezpieczenia rzeczowego.

Art. 62e.

1. Przed zamknięciem rachunku rozliczeniowego bank zamyka rachunek VAT, który jest prowadzony dla tego rachunku rozliczeniowego, jeżeli ten rachunek VAT nie jest prowadzony dla innego rachunku rozliczeniowego.

2. Przed zamknięciem rachunku VAT bank uznaje kwotą środków zgromadzonych na rachunku VAT, na dzień zamknięcia rachunku VAT, wskazany przez posiadacza rachunku VAT jego inny rachunek VAT, prowadzony w tym samym banku.

3. W przypadku niewskazania przez posiadacza rachunku VAT innego rachunku VAT prowadzonego w tym samym banku, bank przed zamknięciem rachunku VAT:

1) uznaje rachunek rozliczeniowy, dla którego otwarty jest ten rachunek VAT tego posiadacza, kwotą środków zgromadzonych na rachunku VAT, na dzień zamknięcia rachunku VAT — zgodnie z informacją o postanowieniu, o której mowa w art. 108b ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, albo

2) dokonuje przekazania środków pieniężnych, zgromadzonych na rachunku VAT na dzień zamknięcia tego rachunku, na prowadzony w tym samym banku wyodrębniony rachunek techniczny służący identyfikacji posiadacza rachunku VAT — jeżeli na dzień rozwiązania umowy rachunku rozliczeniowego, dla którego prowadzony jest ten rachunek VAT, nie posiada informacji o postanowieniu, o której mowa w art. 108b ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Art. 62f.

Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do:

1) rachunków w systemach płatności prowadzonych przez Narodowy Bank Polski;

2) rachunków, o których mowa w art. 192 ust. 1, art. 196 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 2a, art. 200 ust. 1, art. 202 oraz art. 208 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

3) rachunków:

a) prowadzonych przez Narodowy Bank Polski innych niż określone w pkt 1 i 2,

b) banków prowadzonych przez inne banki,

c) banków spółdzielczych prowadzonych przez bank zrzeszający,

d) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych prowadzonych przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową

— które służą wyłącznie rozliczeniom z tytułu wykonania czynności, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Rozdział 4

Rozliczenia pieniężne przeprowadzane za pośrednictwem banków

Art. 63.

1. Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

2. Rozliczenia gotówkowe przeprowadza się czekiem gotówkowym lub przez wpłatę gotówki na rachunek wierzyciela.

3. Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności:

1) poleceniem przelewu;

2) poleceniem zapłaty;

3) czekiem rozrachunkowym;

4) kartą płatniczą.

Art. 63a.

(uchylony)

Art. 63b.

1. Czek gotówkowy stanowi dyspozycję wystawcy czeku udzieloną trasatowi obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz wypłaty tej kwoty okazicielowi czeku lub osobie wskazanej na czeku.

2. Czek gotówkowy może być przedstawiony do zapłaty bezpośrednio u trasata albo w innym banku. Zapłata czeku gotówkowego przedstawionego do zapłaty w innym banku następuje, z zastrzeżeniem ust. 3, po uzyskaniu przez ten bank od trasata środków wystarczających do zapłaty czeku. Szczegółowe warunki przedstawienia czeku gotówkowego do zapłaty w innym banku określa umowa między tym bankiem i posiadaczem czeku.

3. Banki mogą zawierać porozumienia, w których — na zasadach wzajemności — określą inny niż w ust. 2 tryb przedstawienia czeków gotówkowych do zapłaty z rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

Art. 63c.

Polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Bank wykonuje dyspozycję dłużnika w sposób przewidziany w umowie rachunku bankowego.

Art. 63d.

1. Polecenie zapłaty stanowi udzieloną bankowi lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej dyspozycję wierzyciela obciążenia określoną kwotą odpowiednio rachunku bankowego dłużnika lub rachunku dłużnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Dyspozycja wierzyciela oznacza równocześnie jego zgodę na cofnięcie przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową dłużnika obciążenia rachunku dłużnika i cofnięcie uznania rachunku wierzyciela w przypadku dokonanego przez dłużnika odwołania polecenia zapłaty, o którym mowa w ust. 6.

2. Przeprowadzenie rozliczeń poleceniem zapłaty jest dopuszczalne pod warunkiem:

1) posiadania przez wierzyciela i dłużnika rachunków w bankach lub spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, które zawarły porozumienie w sprawie stosowania polecenia zapłaty, określające w szczególności: zakres odpowiedzialności banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych wykonujących polecenie zapłaty, przyczyny odmowy wykonania polecenia zapłaty przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową dłużnika, procedury dochodzenia wzajemnych roszczeń banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, wynikających ze skutków odwołania polecenia zapłaty przez dłużnika, wzory jednolitych formularzy oraz zasady wykonywania przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe poleceń zapłaty za pomocą informatycznych nośników danych;

2) udzielenia przez dłużnika wierzycielowi zgody do obciążania rachunku dłużnika w drodze polecenia zapłaty w umownych terminach zapłaty z tytułu określonych zobowiązań;

3) zawarcia pomiędzy wierzycielem a prowadzącymi jego rachunek bankiem lub spółdzielczą kasą oszczędnościowo-kredytową umowy w sprawie stosowania polecenia zapłaty przez wierzyciela, zawierającej w szczególności: zgodę banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na stosowanie polecenia zapłaty przez wierzyciela, zasady składania i realizowania poleceń zapłaty, zgodę wierzyciela na obciążenie jego rachunku kwotami odwoływanych poleceń zapłaty wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 7, zwróconymi dłużnikowi w związku z odwołaniem polecenia zapłaty oraz zakres odpowiedzialności wierzyciela i banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej;

4) że maksymalna kwota pojedynczego polecenia zapłaty nie przekracza równowartości, przeliczonej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu kwartału poprzedzającego kwartał, w którym dokonywane jest rozliczenie pieniężne:

a) 1000 euro — w przypadku gdy dłużnikiem jest osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej,

b) 50 000 euro — w przypadku pozostałych dłużników.

3. Bank, który udzielił wierzycielowi zgody na stosowanie poleceń zapłaty, jest wobec banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych — stron porozumienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, odpowiedzialny za działania wierzyciela związane ze stosowaniem poleceń zapłaty, w szczególności jest obowiązany do natychmiastowego uznania kwotą odwołanego polecenia zapłaty rachunku banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej dłużnika wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 7, również w przypadku braku środków na rachunku wierzyciela lub wystąpienia innej przyczyny uniemożliwiającej obciążenie rachunku bankowego wierzyciela.

3a. Spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, która udzieliła wierzycielowi zgody na stosowanie poleceń zapłaty, jest wobec banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych — stron porozumienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, odpowiedzialna za działania wierzyciela związane ze stosowaniem poleceń zapłaty, w szczególności jest obowiązana do natychmiastowego uznania kwotą odwołanego polecenia zapłaty rachunku banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej dłużnika wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 7, również w przypadku braku środków na rachunku wierzyciela lub wystąpienia innej przyczyny uniemożliwiającej obciążenie rachunku wierzyciela.

4. Uznanie rachunku bankowego wierzyciela następuje po uzyskaniu przez jego bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową od banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej dłużnika środków wystarczających na pokrycie polecenia zapłaty.

5. Dłużnikowi przysługuje prawo do cofnięcia w każdym czasie zgody, o której mowa w ust. 2 pkt 2.

6. Dłużnik może odwołać pojedyncze polecenie zapłaty, w prowadzących jego rachunek banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w terminie:

1) 30 dni kalendarzowych od dnia dokonania obciążenia rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej — w przypadku gdy dłużnikiem jest osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej;

2) 5 dni roboczych od dnia dokonania obciążenia rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej — w przypadku pozostałych dłużników.

7. Odwołanie polecenia zapłaty przez dłużnika zobowiązuje bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową dłużnika do natychmiastowego uznania rachunku bankowego dłużnika lub rachunku dłużnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej kwotą odwołanego polecenia zapłaty. Uznanie rachunku dłużnika następuje z datą złożenia odwołania polecenia zapłaty, z obowiązkiem naliczenia — od dnia obciążenia rachunku dłużnika kwotą odwołanego polecenia zapłaty — odsetek należnych dłużnikowi z tytułu oprocentowania rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

8. Będący wierzycielami bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa mogą przeprowadzić rozliczenia poleceniem zapłaty na warunkach określonych w ustawie, z tym że:

1) do rozliczeń tych nie stosuje się przepisów ust. 2 pkt 3 i ust. 3;

2) ten bank lub ta spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa są obowiązani do natychmiastowego uznania kwotą odwołanego polecenia zapłaty rachunku banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej dłużnika.

9. Przepisów ust. 1–8 nie stosuje się do transakcji polecenia zapłaty, do których stosuje się ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.

10. Do transakcji polecenia zapłaty z tytułu zapłaty faktury między wierzycielem i dłużnikiem będącymi przedsiębiorcami stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3a.

11. Zgoda dłużnika, o której mowa w ust. 2 pkt 2, oznacza także zgodę udzieloną przez dłużnika wierzycielowi na obciążanie, w drodze polecenia zapłaty, rachunku rozliczeniowego dłużnika.

Art. 63e.

1. Czek rozrachunkowy stanowi dyspozycję wystawcy czeku udzieloną trasatowi do obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz uznania tą kwotą rachunku posiadacza czeku.

2. Na wniosek wystawcy czeku bank może potwierdzić czek rozrachunkowy, rezerwując jednocześnie na rachunku wystawcy odpowiedni fundusz na pokrycie czeku. Bank może potwierdzić również czek niezupełny.

3. Czek rozrachunkowy może być przedstawiony do rozrachunku ze skutkami zapłaty bezpośrednio u trasata lub w banku, w którym posiadacz czeku ma rachunek. Uznanie rachunku posiadacza czeku sumą czekową, z zastrzeżeniem ust. 4, następuje po uzyskaniu przez bank posiadacza czeku od trasata środków wystarczających do zapłaty czeku. Szczegółowe warunki przedstawienia czeku do rozrachunku ze skutkami zapłaty w banku innym niż trasata określa umowa między tym bankiem i posiadaczem czeku.

4. Banki mogą zawierać porozumienia, w których — na zasadach wzajemności — określą inny niż w ust. 3 tryb przedstawienia czeków rozrachunkowych do zapłaty z rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

Art. 63f.

1. Na warunkach określonych w umowach strony mogą stosować w rozliczeniach bezgotówkowych także karty płatnicze.

2. Prawa i obowiązki wydawcy i posiadacza karty płatniczej określa odrębna ustawa.

Art. 63g.

(uchylony)

Art. 63h.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, wzór formularza polecenia przelewu/wpłaty gotówkowej stosowanego w rozliczeniach pieniężnych przeprowadzanych za pośrednictwem banku.

Art. 64.

1. Jeżeli polecenie przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego złożone przez posiadacza rachunku bankowego jest wykonywane przez kilka banków, każdy z tych banków ponosi wraz z pozostałymi solidarną odpowiedzialność wobec posiadacza rachunku za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem polecenia.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do usług płatniczych uregulowanych w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.

Art. 65.

Bank dokonujący wypłat z rachunku bankowego jest obowiązany sprawdzić autentyczność i prawidłowość formalną dokumentu stanowiącego podstawę do wypłaty oraz tożsamość osoby dającej zlecenie.

Art. 66.

Banki są obowiązane przyjmować wpłaty gotówkowe na rachunki bankowe oraz przeliczać i sortować banknoty i monety pochodzące z tych wpłat.

Art. 67.

Skarb Państwa lub banki wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi mogą tworzyć izby rozliczeniowe w formie spółek handlowych w celu wymiany zleceń płatniczych oraz ustalania wzajemnych wierzytelności wynikających z tych zleceń. Udziałowcem lub akcjonariuszem izby rozliczeniowej może być Skarb Państwa. Dla zabezpieczenia przeprowadzania rozrachunku izba rozliczeniowa może tworzyć ze środków banków fundusz gwarancyjny; środki tego funduszu nie podlegają egzekucji z majątku banku.

Art. 67a.

Środki pieniężne zgromadzone na rachunku rozliczeniowym banku w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2022 r. poz. 1581 oraz z 2023 r. poz. 1723) są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego do wysokości niezbędnej do wykonania obowiązków, wynikających z uczestnictwa banku w systemie płatności lub systemie rozrachunku papierów wartościowych, powstałych przed momentem dokonania zajęcia.

Art. 68.

Prezes Narodowego Banku Polskiego określa, w drodze zarządzenia:

1) sposób przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych, mając na względzie zapewnienie sprawnego i bezpiecznego dokonywania rozliczeń pieniężnych oraz funkcjonowania systemów płatności;

2) sposób i tryb przeliczania, sortowania, pakowania i oznaczania opakowań banknotów i monet oraz wykonywania czynności związanych z zaopatrywaniem banków w te znaki;

3) sposób numeracji banków i ich jednostek organizacyjnych;

4) sposób numeracji rachunków bankowych prowadzonych w bankach;

5) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania informacji związanych z numeracją banków i ich jednostek organizacyjnych.

Rozdział 5

Kredyty i pożyczki pieniężne oraz zasady koncentracji zaangażowań

Art. 69.

1. Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

2. Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) strony umowy;

2) kwotę i walutę kredytu;

3) cel, na który kredyt został udzielony;

4) zasady i termin spłaty kredytu;

4a) w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu;

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu;

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu;

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych;

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje;

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

3. W przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. W tym przypadku w umowie o kredyt określa się także zasady otwarcia i prowadzenia rachunku służącego do gromadzenia środków przeznaczonych na spłatę kredytu oraz zasady dokonywania spłaty za pośrednictwem tego rachunku.

Art. 70.

1. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.

2. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem:

1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu;

2) przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni — według oceny banku — uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie, przy czym programem naprawy gospodarki podmiotu, o którym mowa powyżej, może być w szczególności układ przyjęty w ramach postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego zgodnie z ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2309 oraz z 2023 r. poz. 1723 i 1860).

3. Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.

4. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio przy udzielaniu kredytu nowo utworzonemu przedsiębiorcy, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną.

5.–6. (uchylone)

Art. 70a.

1. Banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów na wniosek osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, ubiegającej się o kredyt przekazują, w formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie oceny zdolności kredytowej wnioskującego.

1a. Banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, przekazując osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej ubiegającej się o kredyt informację o dokonanej ocenie zdolności kredytowej, mają obowiązek pouczyć tę osobę o prawie do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, i terminie jego złożenia.

1b. Pouczenie formułuje się w sposób jasny i zrozumiały dla klienta i przekazuje się mu na trwałym nośniku.

1c. Termin złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, wynosi rok od dnia otrzymania przez wnioskującego oceny zdolności kredytowej, o której mowa w ust. 1.

1d. Odpowiedzi na wniosek, o którym mowa w ust. 1, udziela się niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.

2. Wyjaśnienie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje informacje na temat czynników, w tym danych osobowych wnioskującego, które miały wpływ na dokonaną ocenę zdolności kredytowej.

3. W przypadku przedsiębiorców bank i inna instytucja ustawowo upoważniona do udzielania kredytów może pobierać opłatę za sporządzenie wyjaśnienia, o którym mowa w ust. 1. Wysokość opłaty powinna być odpowiednia do wysokości kredytu.

3a. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do udzielania wyjaśnień w przypadku dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego opartych wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu danych osobowych, o którym mowa w art. 105a ust. 1a.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy ubiegającego się o pożyczkę pieniężną.

Art. 71.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje ekspozycji wymienionych w art. 400 ust. 2 i art. 493 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013, wobec których nie stosuje się przepisu art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia, kierując się potrzebą odzwierciedlenia faktycznego obciążenia funduszy własnych banku ryzykiem prowadzonej działalności, wynikającym z koncentracji ekspozycji.

Art. 72.

(uchylony)

Art. 73.

1. Banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu konsorcjum bankowego.

2. W umowie, o której mowa w ust. 1, banki ustalają warunki udzielenia kredytu i jego zabezpieczenia oraz wyznaczają bank umocowany do zawarcia umowy kredytu.

3. Banki, o których mowa w ust. 1, ponoszą ryzyko związane z udzielonym kredytem proporcjonalnie do wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu.

Art. 74.

W czasie obowiązywania umowy kredytu kredytobiorca jest obowiązany przedstawić — na żądanie banku — informacje i dokumenty niezbędne do oceny jego sytuacji finansowej i gospodarczej oraz umożliwiające kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.

Art. 75.

1. W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej.

2. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy — 7 dni.

3. Wypowiedzenie umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego.

4. Przepis ust. 3 stosuje się przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany.

Art. 75a.

1. O ile umowa kredytu nie stanowi inaczej, termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym na rzecz obu stron.

2. W przypadku gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu dłuższy niż rok, kredytobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem terminu trzymiesięcznego.

Art. 75b.

1. Wykonanie uprawnienia, o którym mowa w art. 69 ust. 3, nie może wiązać się z poniesieniem przez kredytobiorcę dodatkowych kosztów.

2. Bank nie może uzależnić wykonania przez kredytobiorcę uprawnienia, o którym mowa w art. 69 ust. 3, od wprowadzenia dodatkowych ograniczeń, w szczególności nie może zobowiązać kredytobiorcy do nabywania waluty przeznaczonej na spłatę rat kredytu, jego całości lub części, od określonego podmiotu.

3. Otwarcie i prowadzenie rachunku, o którym mowa w art. 69 ust. 3, jest wolne od opłat w przypadku, gdy kredytobiorcą jest konsument w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

4. Przepisy ust. 1–3, art. 69 ust. 2 pkt 4a oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.

Art. 75c.

1. Jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych.

2. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

3. Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.

4. Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę.

5. Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.

6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.

Art. 76.

Zasady oprocentowania kredytu określa umowa kredytu, z tym że w razie stosowania stopy zmiennej należy:

1) określić w umowie kredytowej warunki zmiany stopy procentowej kredytu;

2) powiadomić w sposób określony w umowie kredytobiorcę, poręczyciela oraz, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, inne osoby będące dłużnikami banku z tytułu zabezpieczenia kredytu o każdej zmianie stopy jego oprocentowania.

Art. 76a.

Bank jest obowiązany niezwłocznie powiadomić, w sposób określony w umowie, osoby będące dłużnikami banku z tytułu zabezpieczenia kredytu, jeżeli kredytobiorca opóźnia się z jego spłatą.

Art. 77.

Umowa kredytu może określać, że od kredytu postawionego do dyspozycji kredytobiorcy i przez niego niewykorzystanego przysługuje bankowi odrębna prowizja.

Art. 77a.

Bank może przyjąć zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej. Zlecenie powinno być złożone w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W takim przypadku, jeśli umowa nie stanowi inaczej, dający zlecenie staje się poręczycielem za dług przyszły.

Art. 78.

Do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu.

Art. 78a.

Przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

Art. 78b.

Przepisów art. 7202–7205 Kodeksu cywilnego nie stosuje się do umowy kredytu i pożyczki pieniężnej udzielanej przez bank.

Art. 79.

1. Bank nie może stosować korzystniejszych warunków, a w szczególności korzystniejszych stóp oprocentowania niż stosowane przez bank dla danego rodzaju umowy przy prowadzeniu rachunków bankowych oraz przy udzielaniu kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych, poręczeń:

1) podmiotom dominującym lub zależnym od banku;

2) podmiotom działającym w tym samym co bank holdingu;

3) jednostkom zależnym i stowarzyszonym z bankiem w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

4) swoim akcjonariuszom albo członkom;

5) osobom zatrudnionym w banku, członkom zarządu i członkom rady nadzorczej;

6) osobom zatrudnionym w podmiocie dominującym, członkom zarządu i członkom rady nadzorczej podmiotu dominującego;

7) podmiotom powiązanym kapitałowo lub organizacyjnie z:

a) akcjonariuszem i członkiem,

b) członkiem zarządu, rady nadzorczej lub osobą zajmującą stanowisko kierownicze w banku.

2. Bank ustala w formie regulaminu warunki udzielenia kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń, o których mowa w ust. 1, oraz prowadzi ich osobną ewidencję.

Art. 79a.

1. Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia członkowi zarządu albo rady nadzorczej banku lub osobie zajmującej stanowisko kierownicze w banku następuje zgodnie z regulaminem uchwalonym przez radę nadzorczą.

2. Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia członkowi zarządu albo członkowi rady nadzorczej banku w kwocie łącznego zobowiązania przekraczającej 10 000 euro, obliczonej w złotych według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia, wymaga zgody wyrażonej w uchwale zarządu oraz uchwale rady nadzorczej banku. Uchwały te zapadają bez udziału zainteresowanej osoby, w głosowaniu tajnym, większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy składu organu.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia podmiotowi powiązanemu kapitałowo lub organizacyjnie z członkiem zarządu albo rady nadzorczej lub osobą zajmującą stanowisko kierownicze w banku.

4. Suma kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń, o których mowa w ust. 1 i 3, nie może przekroczyć:

1) w banku w formie spółki akcyjnej i w banku państwowym — 10% kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013,

2) w banku spółdzielczym — 25% kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013

— przy czym wartość kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń jest ustalana w sposób, w jaki bank oblicza wartość ekspozycji, o której mowa w art. 395 rozporządzenia nr 575/2013.

5. Przez osobę zajmującą stanowisko kierownicze w banku rozumie się osobę zatrudnioną podległą bezpośrednio członkowi zarządu, dyrektora oddziału i jego zastępcę oraz głównego księgowego.

Art. 79b.

1. Bank, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, przekazuje informacje o kredytach, pożyczkach pieniężnych, gwarancjach bankowych oraz poręczeniach udzielonych:

1) członkom zarządu i członkom rady nadzorczej banku;

2) osobom zajmującym kierownicze stanowiska w banku;

3) małżonkom, dzieciom lub rodzicom członka zarządu lub rady nadzorczej banku;

4) spółkom, w których osoby, o których mowa w pkt 1–3, posiadają co najmniej 10% udziałów w kapitale lub praw głosu, lub na które te osoby mogą wywierać znaczący wpływ, lub w których te osoby pełnią funkcję członka rady nadzorczej albo kadry kierowniczej wyższego szczebla;

5) akcjonariuszom banku, z wyłączeniem akcjonariuszy posiadających wyłącznie akcje dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w liczbie uprawniającej do wykonywania nie więcej niż 5% głosów na walnym zgromadzeniu;

6) w przypadku banku spółdzielczego — udziałowcom tego banku.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może zażądać dokumentów dotyczących kredytów i pożyczek udzielonych podmiotom, o których mowa w ust. 1.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1, przechowuje się przez okres 5 lat od dnia:

1) zakończenia sprawowania funkcji — w przypadku informacji dotyczących osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2;

2) zakończenia sprawowania funkcji przez członka zarządu lub rady nadzorczej banku, którego małżonkowi, rodzicowi lub dziecku udzielono kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia — w przypadku informacji dotyczących osób, o których mowa w ust. 1 pkt 3;

3) w którym przestały być spełniane warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 4–6 — w przypadku informacji dotyczących spółek i osób, o których mowa w ust. 1 pkt 4–6.

Art. 79c.

Przepisy art. 79a i 79b stosuje się także do innych niż gwarancje bankowe i poręczenia zobowiązań pozabilansowych udzielanych osobom, o których mowa w art. 79 ust. 1, lub na ich zlecenie.

Rozdział 6

Gwarancje bankowe, poręczenia i akredytywy

Art. 80.

Banki mogą na zlecenie udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe, poręczenia, a także otwierać i potwierdzać akredytywy.

Art. 81.

1. Gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku.

2. Udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej następuje na piśmie pod rygorem nieważności.

Art. 82.

Przelewu wierzytelności z gwarancji bankowej można dokonać wraz z przeniesieniem wierzytelności zabezpieczonej gwarancją.

Art. 83.

1. Bank może potwierdzić zobowiązanie innego banku wynikające z gwarancji bankowej; w przypadku tym roszczenia z gwarancji można kierować do banku, który jej udzielił, lub do banku, który ją potwierdził, albo do obu tych banków łącznie, aż do zupełnego zaspokojenia roszczeń wierzyciela.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio przy potwierdzaniu przez bank zobowiązań wynikających z poręczenia udzielonego przez inny bank.

Art. 84.

Do gwarancji bankowych i poręczeń udzielanych przez bank stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z tym że zobowiązanie banku jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym.

Art. 85.

1. Bank, działając na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu (bank otwierający akredytywę), może zobowiązać się pisemnie wobec osoby trzeciej (beneficjenta), że dokona zapłaty beneficjentowi akredytywy ustalonej kwoty pieniężnej, po spełnieniu przez beneficjenta wszystkich warunków określonych w akredytywie (akredytywa dokumentowa).

2. Akredytywa dokumentowa musi w szczególności zawierać: nazwę i adres zleceniodawcy i beneficjenta, kwotę i walutę akredytywy, termin ważności akredytywy oraz opis dokumentów, po których przedstawieniu beneficjent jest uprawniony do żądania wypłaty w ramach akredytywy.

3. Zobowiązanie banku otwierającego staje się wymagalne z chwilą przedstawienia przez beneficjenta dokumentów zgodnie z warunkami akredytywy.

4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do akredytyw zabezpieczających.

Art. 86.

1. Bank, działając na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu (bank otwierający), może zobowiązać się pisemnie wobec innego banku, że dokona zwrotu kwot wypłaconych beneficjentowi lub skupi weksle trasowane ciągnione przez beneficjenta na wskazany bank (akredytywa pieniężna).

2. Akredytywa pieniężna musi w szczególności zawierać: nazwę i adres osoby upoważnionej do dokonywania wypłat, kwotę i walutę akredytywy oraz termin jej ważności.

3. Zobowiązania banku otwierającego stają się wymagalne z chwilą wypłaty dokonanej beneficjentowi na zasadach określonych w akredytywie, pod warunkiem przedstawienia przez beneficjenta dokumentu tożsamości.

4. Jeżeli w akredytywie pieniężnej uzależniono wypłatę od spełnienia przez beneficjenta innych warunków niż określone w ust. 3, wypłata może nastąpić wyłącznie po łącznym spełnieniu tych warunków.

Art. 86a.

Przepisy art. 82–86 mają zastosowanie, jeżeli strony umowy nie postanowią inaczej.

Art. 87.

1. Roszczenia z tytułu gwarancji bankowych, poręczeń udzielanych przez banki oraz akredytyw, które stały się wymagalne, przedawniają się z upływem 6 lat.

2. Bieg przedawnienia roszczeń z tytułu gwarancji i akredytyw rozpoczyna się od daty przedłożenia skutecznego żądania zapłaty i w tym okresie roszczenie jest wymagalne, choćby zobowiązanie, z którym gwarancja bądź akredytywa była związana, już wygasło.

Art. 88.

(uchylony)

Rozdział 6a

Lokaty strukturyzowane

Art. 88a.

W zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, których przedmiotem są lokaty strukturyzowane, oraz czynności, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 11 i 12 (usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych), bank, oprócz przepisów niniejszego rozdziału, stosuje bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii Europejskiej, w zakresie, w jakim mają one zastosowanie do zawierania umów lokaty strukturyzowanej, pośrednictwa w zawieraniu umów lokaty strukturyzowanej oraz doradztwa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.

Art. 88b.

1. Bank, na pisemne żądanie podmiotu innego niż określony w art. 3 pkt 39b lit. a–m ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi i w zakresie określonym w takim żądaniu, może traktować go jak klienta profesjonalnego, pod warunkiem że posiada on wiedzę i doświadczenie pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji w zakresie lokat strukturyzowanych, jak również na właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami. Bank przed uwzględnieniem żądania jest obowiązany ustalić wiedzę klienta o zasadach traktowania klientów profesjonalnych przy świadczeniu usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, których żądanie dotyczy.

2. Bank może, zgodnie z art. 45 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2017/565, w zakresie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych traktować klienta profesjonalnego jak klienta detalicznego.

3. Bank może, zgodnie z art. 45 ust. 3 lit. a rozporządzenia 2017/565 i na zasadach określonych w art. 71 ust. 2–4 tego rozporządzenia, w zakresie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych traktować uprawnionego kontrahenta jak klienta detalicznego albo klienta profesjonalnego.

4. Bank, w zakresie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, dokonuje podziału klientów na kategorie, zaliczając ich odpowiednio do kategorii klientów detalicznych, klientów profesjonalnych lub uprawnionych kontrahentów.

Art. 88c.

1. Bank, świadcząc usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, jest obowiązany działać w sposób rzetelny i profesjonalny, zgodnie z zasadami uczciwego obrotu oraz zgodnie z najlepiej pojętymi interesami jego klientów. Bank jest obowiązany stosować rozwiązania i procedury zapewniające niezwłoczne, uczciwe i należyte wykonywanie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.

2. Informacje kierowane przez bank do klientów lub potencjalnych klientów, w tym informacje upowszechniane przez bank w celu reklamy lub promocji usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, powinny być rzetelne, nie mogą budzić wątpliwości i wprowadzać w błąd. Informacje upowszechniane w celu reklamy lub promocji usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych świadczonych przez bank są oznaczane, w sposób niebudzący wątpliwości, jako informacje upowszechniane w tych celach. Uznaje się, że upowszechnianie informacji w sposób rzetelny, niebudzący wątpliwości i niewprowadzający w błąd jest zachowane w przypadku spełnienia przez bank warunków, o których mowa w art. 44 rozporządzenia 2017/565.

3. Treść i forma informacji, o których mowa w ust. 2, są prezentowane w taki sposób, aby klient lub potencjalny klient, do którego jest kierowana informacja lub który może się z taką informacją zapoznać, mógł zrozumieć charakter danej usługi oraz ryzyko z nią związane, a także podjąć świadomą decyzję.

4. Bank przekazuje, z uwzględnieniem art. 45–51 i art. 61 rozporządzenia 2017/565, w odpowiednim czasie adekwatne i odpowiednie informacje dotyczące:

1) banku oraz usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych świadczonych przez ten bank;

2) kosztów i opłat związanych ze świadczeniem usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych świadczonych przez ten bank.

5. W przypadku wykonywania czynności, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, bank, zgodnie z art. 52 rozporządzenia 2017/565, przekazuje również informację o:

1) zależnym lub niezależnym charakterze wykonywanej czynności;

2) zakresie lokat strukturyzowanych będących przedmiotem analizy na potrzeby udzielenia rekomendacji, w szczególności informację, w jakim stopniu zakres analizy dotyczy lokat strukturyzowanych oferowanych przez podmioty pozostające w bliskich powiązaniach z bankiem lub przez podmioty, które pozostają z nim w takich stosunkach prawnych, osobistych lub majątkowych, które mogłyby stwarzać ryzyko naruszenia niezależnego charakteru wykonywanej czynności;

3) częstotliwości dokonywania okresowej oceny odpowiedniości lokat strukturyzowanych, jeżeli bank zobowiązał się do dokonywania takiej oceny.

6. W przypadku gdy czynność, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, jest wykonywana w sposób niezależny, bank, z uwzględnieniem art. 53 rozporządzenia 2017/565:

1) jest obowiązany objąć zakresem analizy wystarczający rodzaj dostępnych lokat strukturyzowanych i ich liczbę w sposób odpowiednio zróżnicowany w celu zapewnienia, że rekomendacja jest adekwatna i we właściwy sposób realizuje cele inwestycyjne;

2) nie może objąć zakresem analizy wyłącznie lokat strukturyzowanych oferowanych przez podmioty pozostające w bliskich powiązaniach z bankiem lub przez podmioty, które pozostają z nim w takich stosunkach prawnych, osobistych lub majątkowych, które mogłyby stwarzać ryzyko naruszenia niezależnego charakteru wykonywanej czynności.

7. Przepisów ust. 2–5 nie stosuje się, w przypadku gdy usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych są elementem innych usług uregulowanych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, ustawie z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2245 i 2339) lub w odrębnych przepisach określających obowiązki informacyjne wobec klientów lub potencjalnych klientów.

Art. 88d.

1. Bank, w związku ze świadczeniem usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, nie może przyjmować ani przekazywać jakichkolwiek świadczeń pieniężnych, w tym opłat i prowizji, ani jakichkolwiek świadczeń niepieniężnych, z wyłączeniem:

1) świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przyjmowanych od klienta lub od osoby działającej w jego imieniu oraz świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przekazywanych klientowi lub osobie działającej w jego imieniu;

2) świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przyjmowanych lub przekazywanych osobie trzeciej, które są niezbędne do wykonywania danej usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych na rzecz klienta, w szczególności:

a) kosztów z tytułu przechowywania środków pieniężnych powierzonych przez klienta,

b) opłat na rzecz organu nadzoru,

c) podatków, należności publicznoprawnych oraz innych opłat, których obowiązek zapłaty wynika z przepisów prawa,

d) opłat związanych z wymianą walutową;

3) świadczeń pieniężnych i świadczeń niepieniężnych innych niż określone w pkt 1 i 2, jeżeli:

a) są one przyjmowane albo przekazywane w celu poprawienia jakości danej usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych świadczonej przez bank na rzecz klienta,

b) ich przyjęcie lub przekazanie nie ma negatywnego wpływu na działanie przez bank w sposób rzetelny i profesjonalny, zgodnie z zasadami uczciwego obrotu oraz zgodnie z najlepiej pojętymi interesami jego klienta,

c) informacja o świadczeniach, w tym o ich istocie i wysokości, a w przypadku gdy wysokość takich świadczeń nie może zostać oszacowana — o sposobie ustalania ich wysokości, została przekazana klientowi lub potencjalnemu klientowi w sposób rzetelny, dokładny i zrozumiały przed rozpoczęciem świadczenia danej usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, przy czym warunek ten uznaje się za spełniony również w przypadku przekazania klientowi lub potencjalnemu klientowi informacji sporządzonej w formie ujednoliconej.

2. W przypadku wykonywania czynności, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, w sposób niezależny, bank nie może przyjmować świadczeń pieniężnych ani świadczeń niepieniężnych od podmiotu trzeciego w związku z wykonywaniem tej czynności.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do drobnych świadczeń niepieniężnych przyjmowanych przez bank, jeżeli:

1) świadczenia te mogą poprawić jakość wykonywanej na rzecz klienta czynności, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12;

2) łączna wielkość i charakter tych świadczeń nie wpływałyby negatywnie na przestrzeganie przez bank obowiązku działania zgodnie z najlepiej pojętymi interesami klienta;

3) informacja o świadczeniach, w tym o ich istocie i wysokości, a w przypadku gdy wysokość takich świadczeń nie może zostać oszacowana — o sposobie ustalania ich wysokości, została przekazana klientowi lub potencjalnemu klientowi w sposób rzetelny, dokładny i zrozumiały przed rozpoczęciem wykonywania czynności, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, przy czym świadczenia te mogą być opisane w sposób ogólny.

4. Bank informuje klienta o zmianach w zakresie informacji przekazanych zgodnie z ust. 1 pkt 3 lit. c i ust. 3 pkt 3, jeżeli zmiany te mają związek z usługami w odniesieniu do lokat strukturyzowanych świadczonymi na rzecz klienta.

Art. 88e.

1. Bank świadczący usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych zapewnia, aby sposób wynagradzania osób zaangażowanych oraz oceny pracy świadczonej przez te osoby na rzecz banku nie powodował ich działania w sposób nierzetelny i nieprofesjonalny, niezgodnie z najlepiej pojętymi interesami jego klientów. W tym celu bank opracowuje, wdraża oraz stosuje politykę wynagrodzeń i praktyki, stosując odpowiednio przepis art. 27 rozporządzenia 2017/565.

2. W przypadku wykonywania czynności, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, sposób wynagradzania oraz oceny pracy nie mogą zachęcać do udzielania rekomendacji mających za przedmiot daną lokatę strukturyzowaną, w przypadku gdy inna lokata strukturyzowana byłaby bardziej adekwatna i lepiej realizowała cele klienta.

3. Sposób wynagradzania, o którym mowa w ust. 1 i 2, dotyczy przyznawania wynagrodzenia w postaci jakichkolwiek korzyści pieniężnych lub niepieniężnych przekazywanych przez bank bezpośrednio lub pośrednio osobom zaangażowanym przy świadczeniu usług na rzecz klientów.

Art. 88f.

1. W przypadku gdy:

1) usługa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych ma być świadczona w ramach jednej umowy łącznie z inną usługą, bank informuje klienta przed zawarciem umowy, czy jest możliwe oddzielne zawarcie umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych oraz umowy o świadczenie innych usług, a jeżeli jest to możliwe, przekazuje klientowi odrębne zestawienie kosztów i opłat związanych z poszczególnymi umowami;

2) zawarcie umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych jest warunkiem zawarcia umowy o świadczenie innej usługi albo zawarcie umowy o świadczenie innej usługi jest warunkiem zawarcia umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, bank informuje klienta przed zawarciem umowy, czy jest możliwe zawarcie wyłącznie jednej z tych umów, a jeżeli jest to możliwe, przekazuje klientowi odrębne zestawienie kosztów i opłat związanych z poszczególnymi umowami.

2. W przypadku gdy ryzyko wynikające z:

1) zawarcia z klientem detalicznym umowy, w ramach której usługa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych ma być świadczona łącznie z inną usługą, może różnić się od ryzyka wynikającego z zawarcia oddzielnej umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, bank informuje o tym klienta i przedstawia opis ryzyka wynikającego z poszczególnych usług świadczonych w ramach umowy oraz sposób, w jaki jednoczesne występowanie tych usług zmienia poziom ryzyka;

2) zawarcia z klientem detalicznym umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, jako warunku zawarcia umowy o świadczenie innej usługi, albo zawarcia z klientem detalicznym umowy o świadczenie innej usługi, jako warunku zawarcia umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, może różnić się od ryzyka wynikającego z zawarcia umowy o świadczenie usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych bez takich warunków, bank informuje o tym klienta i przedstawia opis ryzyka wynikającego z poszczególnych usług oraz sposób, w jaki jednoczesne występowanie tych usług zmienia poziom ryzyka.

Art. 88g.

1. Bank wykonujący czynność, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, uzyskuje od klienta lub potencjalnego klienta adekwatne informacje dotyczące jego:

1) wiedzy i doświadczenia w zakresie inwestowania na rynku finansowym;

2) sytuacji finansowej, w tym zdolności do ponoszenia strat;

3) celów inwestycyjnych, w tym poziomu akceptowanego ryzyka.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są uzyskiwane od klienta lub potencjalnego klienta w celu umożliwienia udzielania przez bank rekomendacji, które są dla niego odpowiednie ze względu na jego osobistą sytuację lub potrzeby inwestycyjne, w szczególności zdolność do ponoszenia strat oraz poziom akceptowanego ryzyka.

3. Bank wykonujący czynność, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, przekazuje klientowi detalicznemu, na trwałym nośniku, raport zawierający potwierdzenie odpowiedniości rekomendacji z wyjaśnieniem przyczyn, dla których rekomendacja jest dla niego odpowiednia.

4. Bank, stosując odpowiednio przepisy art. 54 i art. 55 rozporządzenia 2017/565, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1, dokonuje oceny odpowiedniości lokaty strukturyzowanej oraz sporządza raport, o którym mowa w ust. 3.

Art. 88h.

1. Bank świadczący usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, których konstrukcja utrudnia klientowi lub potencjalnemu klientowi zrozumienie ryzyka związanego ze stopą zwrotu lub zrozumienie kosztów rozwiązania umowy lokaty strukturyzowanej przed terminem, uzyskuje od klienta lub potencjalnego klienta adekwatne informacje dotyczące jego wiedzy i doświadczenia w zakresie inwestowania na rynku finansowym, w celu oceny, czy usługa ta jest dla niego odpowiednia. W przypadkach, o których mowa w art. 88f ust. 1, ocenie podlega, czy umowa zawierana w okolicznościach określonych w art. 88f ust. 1 jest dla klienta lub potencjalnego klienta odpowiednia.

2. W przypadku gdy na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1, bank stwierdzi, że usługa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych nie jest odpowiednia dla klienta lub potencjalnego klienta, niezwłocznie informuje o tym klienta lub potencjalnego klienta.

3. W przypadku gdy klient lub potencjalny klient nie przedstawi informacji, o których mowa w ust. 1, albo przedstawi informacje niewystarczające, bank informuje go, że brak tych informacji uniemożliwia mu dokonanie oceny, czy usługa w odniesieniu do lokat strukturyzowanych jest odpowiednia dla tego klienta lub potencjalnego klienta.

4. Bank uzyskuje informacje, o których mowa w ust. 1, dokonuje oceny odpowiedniości usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych oraz przechowuje informacje dotyczące przeprowadzonej oceny, stosując odpowiednio przepisy art. 55 i art. 56 rozporządzenia 2017/565.

5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się do banku świadczącego usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, w przypadku gdy:

1) umowa jest zawierana z inicjatywy klienta lub potencjalnego klienta oraz

2) klient lub potencjalny klient został poinformowany przez bank, że zawarcie umowy nie jest związane z obowiązkiem, o którym mowa w ust. 1, oraz że nie będzie on korzystał z ochrony, jaką zapewniałoby mu wykonanie przez bank takiego obowiązku, oraz

3) bank spełnia wymogi związane z zarządzaniem konfliktami interesów.

6. Jeżeli do zawarcia umowy dochodzi w wyniku skierowania do klienta lub potencjalnego klienta zindywidualizowanych informacji o banku, lokacie strukturyzowanej lub usłudze w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, przyjmuje się, że nie została ona zawarta w sposób określony w ust. 5 pkt 1.

Art. 88i.

1. Bank, który, świadcząc na rzecz klienta usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, korzysta z pośrednictwa innego banku, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, może dokonywać oceny, o której mowa w art. 88g i art. 88h, na podstawie informacji dotyczących klienta lub potencjalnego klienta, otrzymywanych od tych podmiotów, oraz uznać za prawidłową ocenę dokonaną przez te podmioty.

2. Bank, który pośredniczy w świadczeniu usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych przez inny bank, instytucję kredytową, firmę inwestycyjną lub zagraniczną firmę inwestycyjną i przekazuje im informacje dotyczące klienta lub potencjalnego klienta, zapewnia kompletność i rzetelność tych informacji oraz prawidłowość oceny dokonanej zgodnie z art. 88g i art. 88h.

Art. 88j.

1. Przy świadczeniu usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych bank jest obowiązany przekazywać klientowi detalicznemu lub klientowi profesjonalnemu, na trwałym nośniku, regularne sprawozdania związane z wykonywaniem umowy o świadczenie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, uwzględniające rodzaj i złożoność lokat strukturyzowanych będących przedmiotem świadczonej usługi, charakter świadczonej usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych oraz koszty związane z tymi usługami świadczonymi na rzecz klienta.

2. W przypadku gdy bank, wykonując czynność, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12, na rzecz klienta detalicznego, udzielił mu rekomendacji i zobowiązał się w ramach umowy do przeprowadzania okresowej oceny jej odpowiedniości, jest obowiązany przekazywać klientowi regularnie ocenę tej rekomendacji, wskazując, czy jest ona nadal odpowiednia dla tego klienta.

Art. 88k.

1. Bank jest obowiązany utrzymywać organizację przedsiębiorstwa w sposób zapewniający:

1) odpowiednią liczbę osób świadczących pracę na jego rzecz, wymaganą do prawidłowego świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, oraz

2) posiadanie przez osoby, o których mowa w pkt 1, odpowiedniej wiedzy, kompetencji i doświadczenia w zakresie powierzonych obowiązków oraz utrzymywanie i doskonalenie przez te osoby takiej wiedzy i takich kompetencji.

2. Bank opracowuje, wdraża i stosuje procedury oraz inne regulacje wewnętrzne w zakresie niezbędnym do prawidłowego świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych. W przypadku świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych dla klientów detalicznych bank opracowuje, wdraża i stosuje regulaminy świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.

3. W przypadku gdy konstrukcja lokaty strukturyzowanej uniemożliwia uregulowanie praw i obowiązków związanych ze świadczeniem usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych w sposób jednolity dla wszystkich klientów, na rzecz których świadczone są takie usługi, wymogu opracowania regulaminu, o którym mowa w ust. 2, nie stosuje się.

4. Przy wykonywaniu obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2, bank uwzględnia zakres, skalę i złożoność prowadzonej działalności w zakresie lokat strukturyzowanych.

5. Bank opracowuje, wdraża i stosuje politykę w zakresie świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, uwzględniającą charakterystykę oraz potrzeby klientów lub potencjalnych klientów oraz akceptowany przez klientów lub potencjalnych klientów poziom ryzyka.

6. Bank:

1) nagrywa rozmowy telefoniczne prowadzone z klientami w związku ze świadczonymi usługami w odniesieniu do lokat strukturyzowanych;

2) sporządza protokoły, notatki lub nagrania rozmów przeprowadzonych w bezpośredniej obecności klienta lub potencjalnego klienta w związku ze świadczonymi usługami w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.

6a. Bank rejestruje, przechowuje i archiwizuje dokumenty, nagrania rozmów telefonicznych, korespondencję elektroniczną oraz inne informacje sporządzane, przekazane lub otrzymywane w związku ze świadczonymi usługami w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.

6b. Obowiązki określone w ust. 6 i 6a bank wykonuje, stosując odpowiednio przepisy art. 72–76 rozporządzenia 2017/565.

6c. Bank oznacza datę i dokładny czas sporządzenia, przekazania lub otrzymania informacji, o których mowa w ust. 6 i 6a, w przypadku gdy dane te nie są zawarte w ich treści.

7. Z zastrzeżeniem art. 73 i art. 76 ust. 11 rozporządzenia 2017/565, obowiązek przechowywania i archiwizowania, o którym mowa w ust. 6a, wygasa z upływem 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dokumenty lub nośniki informacji zostały sporządzone lub otrzymane, a w przypadku regulaminów, procedur oraz innych regulacji wewnętrznych — z upływem 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym przestały one obowiązywać. Komisja Nadzoru Finansowego może zażądać od banku przechowywania i archiwizowania takich danych lub dokumentów po upływie tego terminu, nie dłużej jednak niż przez 7 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym zostały one sporządzone lub otrzymane, lub przestały obowiązywać.

8. Obowiązek, o którym mowa w ust. 6 i 6a, obejmuje również nagrywanie rozmów telefonicznych i zapisywanie korespondencji elektronicznej związanych z czynnościami, które mogłyby skutkować świadczeniem jednej z usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, nawet jeżeli w wyniku prowadzenia tych rozmów lub korespondencji nie dochodziłoby do świadczenia usługi. Obowiązek nagrywania rozmów telefonicznych i zapisywania korespondencji elektronicznej obejmuje urządzenia banku oraz, pod warunkiem zatwierdzenia do używania przez bank prywatnych urządzeń osób zatrudnionych w banku — także takie prywatne urządzenia.

9. Bank informuje klientów lub potencjalnych klientów o nagrywaniu rozmów telefonicznych lub zapisywaniu prowadzonej korespondencji elektronicznej, w wyniku których dochodziłoby lub mogłoby dojść do świadczenia usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, przed rozpoczęciem takiego nagrania lub zapisu. Bank może poinformować jednokrotnie klienta lub potencjalnego klienta wskazując, że będzie nagrywał lub zapisywał przyszłe rozmowy lub korespondencję. Bank nie może prowadzić rozmów telefonicznych lub korespondencji elektronicznej, jeżeli nie poinformował klienta lub potencjalnego klienta o nagrywaniu rozmów lub zapisywaniu korespondencji.

10. Bank podejmuje działania zapobiegające prowadzeniu przez osoby zatrudnione w banku rozmów telefonicznych lub korespondencji elektronicznej z wykorzystaniem zatwierdzonych do używania przez bank prywatnych urządzeń tych osób, jeżeli nie jest w stanie nagrywać tych rozmów lub zapisywać prowadzonej korespondencji.

Art. 88l.

1. Bank jest obowiązany zatrudniać osoby posiadające odpowiednią wiedzę i kompetencje w zakresie:

1) przekazywania klientom lub potencjalnym klientom informacji o usługach w odniesieniu do lokat strukturyzowanych;

2) wykonywania czynności, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 12.

2. Bank zapewnia utrzymywanie i doskonalenie przez osoby, o których mowa w ust. 1, wiedzy i kompetencji niezbędnych do należytego wykonywania powierzonych obowiązków.

3. Ustanowiony w banku system wynagradzania osób świadczących pracę na jego rzecz, uczestniczących w świadczeniu usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, w szczególności obsługujących klienta lub potencjalnego klienta, powinien wspierać wykonanie obowiązków, o których mowa w art. 88c ust. 1, oraz być środkiem ograniczającym ryzyko wystąpienia konfliktu interesów.

Art. 88m.

1. Przy opracowywaniu, wdrażaniu i stosowaniu rozwiązań technicznych i organizacyjnych w zakresie świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych bank uwzględnia zasady określone w art. 21 rozporządzenia 2017/565.

2. Bank opracowuje, wdraża i stosuje politykę w celu zapewnienia zgodności działalności banku z przepisami prawa regulującymi świadczenie usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych oraz adekwatne i skuteczne rozwiązania techniczne i organizacyjne w tym zakresie, w tym zasady regulujące zawieranie transakcji przez osoby zaangażowane.

3. Bank wykonuje obowiązek, o którym mowa w ust. 2, stosując odpowiednio przepisy art. 22, art. 25, art. 26, art. 28 i art. 29 rozporządzenia 2017/565.

4. Bank opracowuje, wdraża i stosuje odpowiednie środki oraz procedury zarządzania konfliktami interesów w rozumieniu art. 33 rozporządzenia 2017/565, z uwzględnieniem art. 34 i art. 35 tego rozporządzenia.

5. Bank, który opracowuje lokatę strukturyzowaną, opracowuje, wdraża, stosuje oraz poddaje przeglądowi rozwiązania związane z procesem opracowywania lokaty strukturyzowanej zapewniające, że lokata strukturyzowana oraz strategia dystrybucji tej lokaty będą odpowiednie dla grupy docelowej.

6. Przez grupę docelową, o której mowa w ust. 5, rozumie się określoną grupę osób, do których kierowana jest bezpośrednio lub za pośrednictwem innych podmiotów propozycja zawarcia umowy lokaty strukturyzowanej, z których potrzebami, cechami lub celami lokata strukturyzowana jest zgodna.

7. Przez strategię dystrybucji, o której mowa w ust. 5, rozumie się zamierzony sposób, w jaki może zostać zawarta umowa lokaty strukturyzowanej z osobą należącą do grupy docelowej.

8. Rozwiązania, o których mowa w ust. 5, obejmują w szczególności:

1) określenie grupy docelowej lokaty strukturyzowanej z uwzględnieniem podziału klientów na kategorie zgodnie z art. 88b ust. 4;

2) identyfikację istotnych ryzyk związanych z potencjalnym zawarciem umowy lokaty strukturyzowanej przez grupę docelową w celu dokonania oceny, czy lokata strukturyzowana byłaby odpowiednia dla tej grupy docelowej;

3) określenie strategii dystrybucji lokaty strukturyzowanej, w przypadku gdy rekomendowanie, oferowanie, zawieranie lub umożliwianie zawarcia umowy lokaty strukturyzowanej będzie wykonywane zarówno przez bank samodzielnie, jak i przez uprawnione do takich czynności podmioty, przy czym strategia dystrybucji powinna być odpowiednia dla określonej grupy docelowej;

4) sprawdzenie przed opracowaniem lokaty strukturyzowanej, czy lokata strukturyzowana pozostaje zgodna z potrzebami określonej grupy docelowej oraz czy zamierzona strategia dystrybucji tej lokaty jest odpowiednia dla tej grupy docelowej;

5) regularny przegląd, dokonywany z uwzględnieniem zdarzeń, które mogłyby wpłynąć na powstanie ryzyk dla grupy docelowej, czy lokata strukturyzowana pozostaje zgodna z potrzebami określonej grupy docelowej oraz czy zamierzona strategia dystrybucji tej lokaty jest odpowiednia dla tej grupy docelowej.

9. Bank, który rekomenduje, oferuje albo w inny sposób umożliwia otwarcie lokaty strukturyzowanej przez osoby należące do grupy docelowej, opracowuje, wdraża, stosuje oraz poddaje przeglądowi rozwiązania związane z procesem wykonywania tych czynności zapewniające, że lokata strukturyzowana oraz strategia dystrybucji będą odpowiednie dla grupy docelowej.

10. Rozwiązania, o których mowa w ust. 9, obejmują w szczególności:

1) określenie grupy docelowej lokaty strukturyzowanej, także w przypadku gdy podmiot opracowujący lokatę strukturyzowaną nie określił grupy docelowej lokaty strukturyzowanej;

2) określenie strategii dystrybucji lokaty strukturyzowanej odpowiedniej dla określonej grupy docelowej;

3) regularny przegląd, dokonywany z uwzględnieniem zdarzeń, które mogłyby wpłynąć na powstanie ryzyk dla grupy docelowej, czy lokata strukturyzowana pozostaje zgodna z potrzebami określonej grupy docelowej oraz czy zamierzona strategia dystrybucji tej lokaty jest odpowiednia dla tej grupy docelowej.

11. W przypadku zamiaru dokonania istotnych zmian cech lokaty strukturyzowanej, grupy docelowej lub strategii dystrybucji lokaty strukturyzowanej, bank jest obowiązany dokonać oceny planowanych zmian. Przepisy ust. 5 i 8 stosuje się odpowiednio.

12. W przypadku gdy strategia dystrybucji lokaty strukturyzowanej przewiduje wykorzystanie uprawnionych podmiotów trzecich, bank, który opracowuje lokatę strukturyzowaną, udostępnia tym podmiotom informacje dotyczące tej lokaty strukturyzowanej, sposobu określenia grupy docelowej oraz strategii dystrybucji tej lokaty strukturyzowanej.

13. Bank, który rekomenduje, oferuje, zawiera lub umożliwia zawarcie umowy lokaty strukturyzowanej, uzyskuje od banku, który opracowuje lokatę strukturyzowaną, informacje o rozwiązaniach określonych w ust. 8 oraz inne informacje pozwalające na zrozumienie cech lokaty strukturyzowanej oraz określonej grupy docelowej.

14. Bank, który rekomenduje, oferuje, zawiera lub umożliwia zawarcie umowy lokaty strukturyzowanej, nie jest obowiązany do ponownego określenia grupy docelowej oraz strategii dystrybucji, jeżeli określił grupę docelową lub strategię dystrybucji w związku z opracowaniem lokaty strukturyzowanej.

Art. 88ma.

1. Bank, który rekomenduje, oferuje, zawiera lub umożliwia zawarcie umowy lokaty strukturyzowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo wykonuje te czynności na terytorium innego państwa, jest obowiązany przekazywać Komisji Nadzoru Finansowego informacje dotyczące rozpoczęcia, ograniczenia i zaprzestania prowadzenia tej działalności, istotnego naruszenia przepisów związanych z prowadzeniem tej działalności oraz oferowanych lub zawieranych lokat strukturyzowanych.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji, o których mowa w ust. 1, formę, termin oraz sposób ich przekazywania, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia skutecznego wykonywania przez Komisję Nadzoru Finansowego zadań związanych z monitorowaniem rynku lokat strukturyzowanych, o którym mowa w art. 39 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (EU) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 84, Dz. Urz. UE L 270 z 15.10.2015 str. 4, Dz. Urz. UE L 175 z 30.06.2016, str. 1, Dz. Urz. UE L 314 z 05.12.2019 str. 1, Dz. Urz. UE L 334 z 27.12.2019 str. 1, Dz. Urz. UE L 22 z 22.01.2021 str. 1, Dz. Urz. UE L 151 z 02.06.2022 str. 1), oraz nadzorem nad tym rynkiem.

Art. 88n.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb i warunki postępowania banków świadczących usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych w zakresie:

a) traktowania klientów jak klientów profesjonalnych lub klientów detalicznych zgodnie z art. 88b ust. 1 i 2,

b) świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, w tym w zakresie świadczenia usług na rzecz kategorii klientów, o których mowa w art. 88b ust. 4,

c) przyjmowania lub przekazywania jakichkolwiek świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych w związku z prowadzeniem usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych,

d) przekazywania sprawozdań, o których mowa w art. 88j ust. 1, w tym treści tych sprawozdań oraz terminów ich przekazywania klientowi,

e) opracowywania, rekomendowania, oferowania, zawierania lub umożliwiania zawarcia umowy lokaty strukturyzowanej,

2) szczegółowe kryteria w zakresie spełniania przez osoby, o których mowa w art. 88k ust. 1, wymogów posiadania odpowiedniej wiedzy, kompetencji i doświadczenia,

3) szczegółowe kryteria w zakresie spełniania przez osoby, o których mowa w art. 88l ust. 1, wymogów posiadania odpowiedniej wiedzy i kompetencji,

4) tryb i warunki postępowania banków świadczących usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych przy dokonywaniu oceny oraz weryfikacji spełniania przez osoby, o których mowa w pkt 2 i 3, stosowanych wobec nich odpowiednich wymogów w zakresie posiadania odpowiedniej wiedzy, kompetencji i doświadczenia, oraz tryb i warunki postępowania w zakresie utrzymywania i doskonalenia wiedzy i kompetencji tych osób

— w odniesieniu do wykonywania przez banki świadczące usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 11 i 12, przy zapewnieniu należytej staranności oraz ochrony klienta, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia profesjonalnego, rzetelnego, bezpiecznego i sprawnego świadczenia tych usług przez banki oraz z uwzględnieniem wytycznych w zakresie zasad uznawania posiadania odpowiedniej wiedzy i kompetencji przez osoby wykonujące usługi maklerskie, wydanych przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

Rozdział 6b

Emisja bankowych praw pochodnych

Art. 88o.

1. Banki mogą emitować w serii papiery wartościowe inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub wykonywane przez dokonanie rozliczenia pieniężnego, w których wypłata i wysokość świadczenia są uzależnione od uprzednio określonych warunków dotyczących kształtowania się wartości lub ceny czynników takich jak indeks lub połączenie indeksów, instrument finansowy lub połączenie instrumentów finansowych, towar lub połączenie towarów, inne aktywo lub połączenie innych aktywów oraz kurs walutowy lub połączenie kursów walutowych (bankowe prawa pochodne).

2. Warunki emisji bankowego prawa pochodnego mogą stanowić, że emitent w momencie wykupu tych papierów jest zobowiązany do świadczenia na rzecz osoby uprawnionej z bankowego prawa pochodnego kwoty nie niższej, niż kwota odpowiadająca całości albo części uiszczonej ceny emisyjnej bankowego prawa pochodnego (całkowita albo częściowa ochrona kapitału). W przypadku braku takiego postanowienia warunki emisji bankowego prawa pochodnego wskazują brak takiego zobowiązania.

3. Bankowe prawa pochodne nie mają formy dokumentu i podlegają zarejestrowaniu w depozycie papierów wartościowych.

4. Do powstawania i przenoszenia bankowych praw pochodnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi dotyczące zdematerializowanych papierów wartościowych.

5. Bankowe prawa pochodne wyemitowane przez bank prowadzący działalność maklerską i bank, o którym mowa w art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, mogą zostać zapisane na rachunku papierów wartościowych tego banku w celu umorzenia lub sprzedaży.

6. Emitent nie może nabywać własnych bankowych praw pochodnych po upływie terminu wykonania wszystkich zobowiązań wynikających z bankowych praw pochodnych, określonego w warunkach emisji.

Art. 88p.

1. Bankowe prawa pochodne, których warunki emisji nie stanowią o całkowitej albo częściowej ochronie kapitału, podlegają obowiązkowi dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzenia do alternatywnego systemu obrotu w terminie nie później niż 3 miesiące od dnia ich zarejestrowania w depozycie papierów wartościowych. Emitent bankowych praw pochodnych jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia zarejestrowania tych praw w depozycie papierów wartościowych do złożenia wniosku o dopuszczenie ich do obrotu na rynku regulowanym lub o wprowadzenie do alternatywnego systemu obrotu.

2. W przypadku gdy oferta nie jest dokonywana na podstawie prospektu i dotyczy bankowych praw pochodnych, które nie podlegają obowiązkowi, o którym mowa w ust. 1, emitent zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o zamiarze przeprowadzenia oferty publicznej nie później niż na 7 dni roboczych przed dniem jej rozpoczęcia, wskazując wartość oferty, a także wartość programu emisji, w ramach którego oferta będzie prowadzona. Przepisów art. 37a ust. 4 oraz art. 37b ust. 3a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych nie stosuje się.

3. Bankowe prawa pochodne podlegające obowiązkowi, o którym mowa w ust. 1, które nie zostaną dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu w terminie wskazanym w warunkach emisji na podstawie art. 88q ust. 4 pkt 1, emitent umarza na zasadach określonych w warunkach emisji, w terminie 14 dni od upływu terminu wskazanego na podstawie art. 88q ust. 4 pkt 1, z tym że emitent zobowiązany jest zwrócić osobie uprawnionej z bankowego prawa pochodnego kwotę nie niższą niż cena emisyjna tego bankowego prawa pochodnego.

Art. 88q.

1. Świadczenia wynikające z bankowych praw pochodnych, sposób ich określenia i realizacji oraz związane z nimi prawa i obowiązki emitenta i osoby uprawnionej z bankowego prawa pochodnego określają warunki emisji.

2. Warunki emisji sporządza się w języku polskim w formie jednolitego dokumentu.

3. Warunki emisji zawierają w szczególności:

1) oznaczenie emitenta, w tym jego nazwę (firmę) i siedzibę, a w przypadku gdy emitent podlega obowiązkowi wpisu do rejestru — dodatkowo numer wpisu do rejestru;

2) wskazanie adresu strony internetowej emitenta;

3) wskazanie decyzji emitenta o emisji;

4) cenę emisyjną i maksymalną liczbę bankowych praw pochodnych proponowanych do nabycia;

5) wskazanie, czy bankowe prawa pochodne będą przedmiotem oferty publicznej oraz czy będą dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu;

6) opis świadczeń emitenta wynikających z bankowych praw pochodnych, zawierający określenie sposobu ustalania wysokości i wypłaty tych świadczeń oraz termin, miejsce i sposób ich spełnienia;

7) szczegółowy opis konstrukcji bankowego prawa pochodnego, w szczególności wskazanie czynników, o których mowa w art. 88o ust. 1, i opis, w jaki sposób wartość i wysokość świadczeń z bankowego prawa pochodnego jest od nich uzależniona;

8) określenie terminów, w których ustala się uprawnionych do świadczeń z bankowych praw pochodnych;

9) wskazanie, czy przewidziana jest całkowita albo częściowa ochrona kapitału, albo wskazanie, że bankowe prawo pochodne nie przewiduje ochrony kapitału;

10) miejsce i datę sporządzenia warunków emisji;

11) podpisy osób upoważnionych do reprezentowania emitenta.

4. Warunki emisji zawierają dodatkowo:

1) termin, w którym bankowe prawa pochodne zostaną dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu oraz zasady umorzenia bankowych praw pochodnych w przypadku ich niedopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym lub niewprowadzenia ich do alternatywnego systemu obrotu w tym terminie — w przypadku gdy przewidziane jest dopuszczenie bankowych praw pochodnych do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzenie ich do alternatywnego systemu obrotu;

2) wskazanie papierów wartościowych, do których nabycia lub objęcia uprawniają bankowe prawa pochodne, oraz wskazanie warunków nabycia lub objęcia tych papierów wartościowych — w przypadku gdy bankowe prawo pochodne inkorporuje uprawnienie do nabycia lub objęcia innych papierów wartościowych;

3) szczegółowe określenie warunków oraz formuły wypłaty poszczególnych świadczeń, wskazanie aktywów bazowych, według których określana jest wysokość poszczególnych świadczeń, oraz podanie źródła danych stanowiącego podstawę do wyznaczenia kwoty świadczeń — w przypadku gdy bankowe prawo pochodne jest wykonywane przez dokonanie rozliczenia pieniężnego, a wypłacane z takiego prawa świadczenia oraz ich wysokość są uzależnione od uprzednio określonych warunków dotyczących kształtowania się wartości lub ceny czynników, o których mowa w art. 88o ust. 1;

4) wskazanie terminu lub szczegółowy opis zdarzeń skutkujących powstaniem zobowiązania do umorzenia bankowego prawa pochodnego — w przypadku gdy powstanie tego zobowiązania zależy od upływu określonego terminu lub wystąpienia określonych zdarzeń.

5. Warunki emisji są publikowane na stronie internetowej emitenta.

Art. 88r.

W przypadku gdy emitent bankowych praw pochodnych nie dokonuje zawiadomienia, o którym mowa w art. 88p ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na emitenta karę pieniężną do wysokości 10 000 000 zł. Przy ustalaniu wysokości tej kary Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę w szczególności sytuację finansową emitenta, na którego kara jest nakładana.

Rozdział 7

Emisja bankowych papierów wartościowych

Art. 89.

1. Banki mogą emitować bankowe papiery wartościowe na warunkach podawanych do publicznej wiadomości.

2. Bank informuje Komisję Nadzoru Finansowego o zamierzonym programie emisji papierów wartościowych na 30 dni przed terminem emisji, wskazując warunki i wartość programu emisji.

3. (uchylony)

Art. 90.

1. Bankowy papier wartościowy służy gromadzeniu przez banki środków pieniężnych w złotych lub w innej walucie wymienialnej i zawiera w nazwie wyrazy „bankowy papier wartościowy”, a jego treść obejmuje:

1) wartość nominalną;

2) zobowiązanie banku do:

a) naliczenia określonego oprocentowania według ustalonej stopy procentowej,

b) dokonania wypłaty oznaczonej kwoty osobie uprawnionej, w określonych terminach; osoba uprawniona nie może żądać od banku wykupu papieru przed upływem terminu, o ile treść papieru nie stanowi inaczej;

3) oznaczenie posiadacza papieru wartościowego, jeżeli jest to papier imienny, lub adnotację, że jest to papier wartościowy na okaziciela;

4) zasady przenoszenia praw wynikających z papieru wartościowego;

5) numer papieru wartościowego i datę emisji;

6) podpisy osób upoważnionych do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku.

2. Podpisy, o których mowa w ust. 1 pkt 6, mogą być odtwarzane mechanicznie.

3. W treści bankowego papieru wartościowego, jak również w podanej przez emitenta do publicznej wiadomości informacji o warunkach emisji, nie mogą być zamieszczane porównania z warunkami emisji papierów wartościowych innych emitentów.

4. Banki mogą emitować bankowe papiery wartościowe, niemające formy dokumentu, które są rejestrowane w depozycie prowadzonym przez bank emitujący te papiery, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., spółkę, której Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub firmę inwestycyjną.

5. Jeżeli bankowy papier wartościowy nie ma formy dokumentu, wszystkie dane określone w ust. 1 powinny być zamieszczone w treści świadectwa depozytowego albo innego dokumentu wydanego przez bank osobie uprawnionej.

6. Prawa z bankowych papierów wartościowych niemających formy dokumentu powstają z chwilą zapisania ich po raz pierwszy na rachunku bankowych papierów wartościowych i przysługują posiadaczowi tego rachunku.

7. Przeniesienie praw z bankowego papieru wartościowego emitowanego niemającego formy dokumentu następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku bankowych papierów wartościowych w wyniku zawarcia umowy. Pożytki z bankowych papierów wartościowych uzyskane przed dokonaniem zapisu przypadają nabywcy, chyba że umowa stanowi inaczej.

8. Bankowe papiery wartościowe w formie zdematerializowanej mogą być również rejestrowane, na podstawie umowy zawartej przez bank z Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. albo spółką, której Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, w depozycie papierów wartościowych prowadzonym zgodnie z przepisami tej ustawy. W takim przypadku do powstawania oraz przenoszenia praw z bankowych papierów wartościowych stosuje się przepisy tej ustawy dotyczące praw ze zdematerializowanych papierów wartościowych.

Art. 91.

Bank nie może udzielać kredytu lub pożyczki pieniężnej na kupno bankowych papierów wartościowych emitowanych przez siebie.

Art. 92.

(uchylony)

Rozdział 8

Szczególne obowiązki i uprawnienia banków

Art. 92a.

1. Bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz wierzytelności albo z funduszem wierzytelności:

1) umowę przelewu wierzytelności;

2) umowę o subpartycypację.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie może zwiększać ryzyka niewypłacalności lub pogarszać płynności banku.

3. Bank może także przenieść, w drodze umowy, wierzytelności na spółkę kapitałową niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz wierzytelności, w celu emisji papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności (podmiot emisyjny).

4. Podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w ust. 3, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

5.6.(uchylone)

Art. 92b.

1. Bank prowadzi rejestr wierzytelności, wymienionych w umowie, o której mowa w art. 92a ust. 1 pkt 2.

2. Wierzytelności, o których mowa w ust. 1, podlegają wpisowi do rejestru z chwilą, w której zobowiązanie wynikające z umowy, o której mowa w art. 92a ust. 1 pkt 2, stało się skuteczne.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia oraz wzór rejestru wierzytelności wymienionych w umowie, o której mowa w art. 92a ust. 1 pkt 2, uwzględniając zakres danych wynikających z tej umowy oraz konieczność zapewnienia Komisji Nadzoru Finansowego dostępu do danych niezbędnych do prawidłowego sprawowania nadzoru.

Art. 92ba.

1. Bank jest obowiązany udzielić posiadaczowi rachunku bankowego, będącemu osobą fizyczną, osobie, która uzyskała tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku, oraz zarządcy sukcesyjnemu, zbiorczej informacji o:

1) rachunkach bankowych posiadacza, w tym rachunkach wspólnych — bez wskazania danych współposiadacza;

2) umowach rachunku bankowego posiadacza rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 59a ust. 1–3;

3) rachunkach posiadacza rachunku bankowego prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w tym rachunkach wspólnych — bez wskazania danych współposiadacza;

4) umowach rachunków posiadacza rachunku bankowego prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 13a ust. 1–3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1278, 1394, 1407, 1723 i 1843).

2. W zbiorczej informacji wskazuje się podmiot, który prowadzi albo prowadził rachunek, numery rachunków wynikające z umowy rachunku oraz informację, czy rachunki są nadal prowadzone.

3. Bank jest obowiązany udzielić dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, informacji o:

1) rachunkach bankowych posiadacza, w tym rachunkach wspólnych — bez wskazania danych współposiadacza;

2) rachunkach posiadacza rachunku bankowego prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w tym rachunkach wspólnych — bez wskazania danych współposiadacza.

4. W informacji, o której mowa w ust. 3, wskazuje się podmiot, który prowadzi rachunki.

Art. 92bb.

1. Banki są obowiązane prowadzić centralną informację o rachunkach, zwaną dalej „Centralną informacją”. Banki mogą utworzyć w tym celu spółkę handlową.

2. Centralną informację może prowadzić izba rozliczeniowa, o której mowa w art. 67.

Art. 92bc.

1. Zbiorczą informację oraz informację, o której mowa w art. 92ba ust. 3, bank jest obowiązany pozyskać z Centralnej informacji niezwłocznie po otrzymaniu pisemnego żądania od osoby, o której mowa w art. 92ba ust. 1, i zweryfikowaniu jej tytułu prawnego lub od dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej. Zbiorczą informację oraz informację, o której mowa w art. 92ba ust. 3, bank jest obowiązany dostarczyć osobie, która wystąpiła z żądaniem, lub dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, niezwłocznie po jej pozyskaniu z Centralnej informacji.

2. Zbiorcza informacja oraz informacja, o której mowa w art. 92ba ust. 3, może być dostarczona odpłatnie, przy czym opłata nie może być wyższa niż koszt wygenerowania takiej informacji.

Art. 92bd.

1. Bank prowadzący rachunek bankowy jest obowiązany nieodpłatnie udzielić informacji, o których mowa w art. 92ba ust. 1 i 3, Centralnej informacji. Bank spółdzielczy może udzielić informacji za pośrednictwem banku zrzeszającego.

2. Informacji, o których mowa w art. 92ba ust. 1 i 3, bank udziela niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania zapytania od Centralnej informacji.

Art. 92c.

(uchylony)

Art. 92d.

Bank może zawrzeć umowę o kredytowy instrument pochodny lub inną umowę niż wymieniona w art. 92a ust. 1 i 3, na podstawie których następuje przeniesienie całości lub części ryzyka związanego z wierzytelnościami tego banku.

Art. 93.

1. W celu zabezpieczenia wierzytelności, które wynikają z czynności bankowych, bank może żądać zabezpieczenia przewidzianego w Kodeksie cywilnym i prawie wekslowym oraz zwyczajami przyjętymi w obrocie krajowym i zagranicznym.

2. Bank może potrącić ze swego długu wierzytelność, której termin wymagalności jeszcze nie nadszedł, jeżeli podmiot będący dłużnikiem został postawiony w stan likwidacji, oraz we wszystkich tych przypadkach, gdy służy bankowi prawo ściągnięcia swych wierzytelności przed nadejściem terminu płatności. Potrącenie nie może być dokonane w zakresie, w jakim wierzytelność z rachunku bankowego została zajęta jako przedmiot egzekucji należności z tytułu zobowiązań podatkowych.

Art. 93a.

1. W umowie zawartej ze spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, reprezentowanymi przez spółkę dominującą w tej grupie, bank może określić wysokość skonsolidowanego oprocentowania dla środków zgromadzonych na rachunkach bankowych tych spółek oraz udzielonych im kredytów i pożyczek pieniężnych.

2. Skonsolidowane oprocentowanie, o którym mowa w ust. 1, obliczane jest od kwoty, którą stanowi różnica pomiędzy sumą stanów na rachunkach bankowych spółek tworzących podatkową grupę kapitałową a sumą wierzytelności z tytułu udzielonych tym spółkom kredytów i pożyczek pieniężnych.

3. O ile umowa, o której mowa w ust. 1, nie stanowi inaczej, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych oraz kredyty i pożyczki pieniężne, dla których określone zostało skonsolidowane oprocentowanie, nie są oprocentowane.

Art. 94.

(uchylony)

Art. 95.

1. Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.

1a. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym.

2. Czynność bankowa lub czynność zabezpieczająca wierzytelność banku stwierdzona dokumentem, o którym mowa w ust. 1, ma datę pewną od daty tego dokumentu.

3. Dokumenty, o których mowa w ust. 1, są podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność dłużnika banku lub innej osoby ustanawiającej hipotekę na rzecz banku w celu zabezpieczenia wierzytelności dłużnika banku. Jeżeli nieruchomość nie posiada księgi wieczystej, zabezpieczenie może być dokonane przez złożenie tych dokumentów do zbioru dokumentów.

4. Do ustanowienia hipoteki, o której mowa w ust. 3, jest wymagane złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia o ustanowieniu hipoteki na rzecz banku z zachowaniem formy pisemnej pod rygorem nieważności.

5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do ujawnienia w księdze wieczystej zmiany treści hipoteki oraz do dokonania wpisu hipoteki obciążającej użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz wierzytelność hipoteczną.

6. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do przeniesienia hipoteki w związku ze zbyciem wierzytelności bankowej.

Art. 96.–100.

(uchylone)

Art. 101.

1. Zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych.

2. W przypadku gdy przeniesiona została własność rzeczy określonej co do gatunku lub zbioru rzeczy, dłużnik lub osoba trzecia obowiązani są wyodrębnić i oznaczyć rzecz lub zbiór rzeczy oraz — jeżeli umowa nie stanowi inaczej — prowadzić ewidencję zmian w zakresie przedmiotu przewłaszczenia.

Art. 102.

1. W celu zabezpieczenia wierzytelności banku dłużnik lub osoba trzecia może przenieść określoną kwotę w złotych lub w innej walucie wymienialnej na własność banku. Bank jest zobowiązany do zwrotu tej kwoty po uzyskaniu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją.

2. Bank nie ma obowiązku zwrotu części kwoty przyjętej na własność, równej niespłaconej sumie zadłużenia wobec banku, odsetek i prowizji oraz innych kosztów poniesionych przez bank w związku z odzyskaniem wierzytelności.

3. Bank może wypłacić dłużnikowi lub osobie trzeciej, o których mowa w ust. 1, wynagrodzenie za okres korzystania z przejętej kwoty.

Art. 103.

(uchylony)

Art. 104.

1. Bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować tajemnicę bankową, która obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej, uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy, na podstawie której bank tę czynność wykonuje.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy przypadków, w których:

1) bez ujawnienia informacji objętej tajemnicą bankową — ze względu na istotę i charakter czynności bankowej lub obowiązujące przepisy — nie jest możliwe należyte wykonanie umowy, na podstawie której jest wykonywana ta czynność bankowa, lub należyte wykonanie czynności pozostających w związku z zawarciem i wykonaniem tej umowy;

2) następuje ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową przedsiębiorcom lub przedsiębiorcom zagranicznym:

a) którym bank, zgodnie z art. 6a ust. 1 i art. 6b–6d, powierzył wykonywanie, stale lub okresowo, czynności związanych z działalnością bankową,

b) którym powierzono wykonywanie czynności zgodnie z art. 6a ust. 7 i 7a,

c) którym powierzono wykonywanie czynności zgodnie z art. 149 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji

— w zakresie niezbędnym do należytego wykonywania tych czynności;

3) następuje udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową adwokatom lub radcom prawnym w związku ze świadczeniem przez nich pomocy prawnej na rzecz banku;

4) udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonywania umów sprzedaży wierzytelności zaklasyfikowanych zgodnie z odrębnymi przepisami do kategorii straconych;

5) udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonania umów, o których mowa w art. 92a ust. 1, oraz związanych z nimi umów:

a) o nadanie oceny inwestycyjnej (rating) sekurytyzowanym wierzytelnościom,

b) ubezpieczenia od ryzyka niewypłacalności dłużników sekurytyzowanych wierzytelności;

6) udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonania umów, o których mowa w art. 92a ust. 3 i art. 92d, oraz związanych z nimi umów o:

a) nadanie oceny inwestycyjnej (rating) sekurytyzowanym wierzytelnościom,

b) obsługę sekurytyzowanych wierzytelności,

c) organizację i przeprowadzenie emisji papierów wartościowych,

d) ubezpieczenie od ryzyka niewypłacalności dłużników sekurytyzowanych wierzytelności;

7) udzielenie informacji innym bankom, instytucjom kredytowym lub instytucjom finansowym należącym do tego samego holdingu finansowego jest niezbędne do należytego wykonywania, określonych w przepisach prawa, obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

7a) udzielenie informacji podmiotowi wiodącemu w konglomeracie finansowym lub podmiotom regulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o nadzorze uzupełniającym, wchodzącym w skład konglomeratu finansowego, jest niezbędne do należytego wykonywania określonych w przepisach prawa obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

8) ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do wykonywania umów odwróconego kredytu hipotecznego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 158);

9) udzielenie informacji objętej tajemnicą bankową przez zrzeszony bank spółdzielczy bankowi zrzeszającemu jest niezbędne do wykonywania czynności kontroli wewnętrznej oraz czynności określonych w art. 19 ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających;

10) udzielenie informacji objętej tajemnicą bankową przez bank będący uczestnikiem systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, właściwemu organowi systemu ochrony lub innemu uczestnikowi tego systemu jest niezbędne do:

a) kontroli ryzyka utraty płynności oraz ryzyka niewypłacalności uczestnika systemu ochrony i jest dokonywane na podstawie i w granicach określonych w ustawie o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz w umowie systemu ochrony,

b) wykonywania czynności kontroli wewnętrznej,

c) podjęcia przez właściwy organ systemu ochrony lub wskazanego przez niego uczestnika systemu ochrony działań niezbędnych do zapewnienia uczestnikowi objętemu obowiązkiem tajemnicy bankowej ochrony przed niewypłacalnością lub utratą płynności na zasadach określonych w ustawie o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz w umowie systemu ochrony;

11) udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do przeprowadzenia przymusowej restrukturyzacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji;

12) ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową następuje na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, ministra właściwego do spraw finansów publicznych, jednostki zarządzającej systemem ochrony, o której mowa w art. 22d ust. 1 pkt 2 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, lub banku zrzeszającego i jest niezbędne do zawarcia lub wykonywania umów o ustanowienie zabezpieczenia finansowego na wierzytelnościach kredytowych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 133 oraz z 2023 r. poz. 1723);

12a) ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową następuje na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie niezbędnym do wykonywania zadania określonego w art. 4 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym;

13) udzielenie przez Narodowy Bank Polski informacji objętych tajemnicą bankową następuje na rzecz Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie zlecenia spraw i czynności związanych z udzieleniem kredytów, o których mowa w art. 42 i art. 43 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, w tym związanych z zabezpieczeniem lub obsługą tych kredytów;

14) ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zaspokojenia należności Skarbu Państwa z tytułu wypłaty gwarancji dla Narodowego Banku Polskiego, w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 776).

3. Banku nie obowiązuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i 4a, zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Osobom trzecim informacje te mogą być ujawnione, z zastrzeżeniem art. 105, art. 106a i art. 106b, wyłącznie gdy osoba, której informacje te dotyczą, na piśmie upoważni bank do przekazania określonych informacji wskazanej przez siebie osobie lub jednostce organizacyjnej. Upoważnienie może być także wyrażone w postaci elektronicznej. W takim przypadku bank obowiązany jest do utrwalenia wyrażonego w ten sposób upoważnienia na informatycznym nośniku danych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

4. Bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować w tajemnicy informacje dotyczące udzielania Policji informacji na zasadach określonych w art. 20 ust. 4–10 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2023 r. poz. 171, z późn. zm.) oraz dotyczące zawiadomienia, o którym mowa w art. 20 ust. 13 tej ustawy. Zachowanie tajemnicy obowiązuje wobec stron umowy, innych osób, których dotyczą informacje, oraz osób trzecich.

4a. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do informacji udzielonych:

1) organom Krajowej Administracji Skarbowej na zasadach i w trybie określonych w art. 127a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.) oraz do zawiadomienia, o którym mowa w art. 127a ust. 12 tej ustawy;

2) organom Żandarmerii Wojskowej na zasadach i w trybie określonych w art. 40b ust. 2–6 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1266 i 1860);

3) organom Straży Granicznej na zasadach i w trybie określonych w art. 10c ust. 3–9 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1080, 1088, 1489, 1723 i 1860) oraz do zawiadomienia, o którym mowa w art. 10c ust. 12 tej ustawy;

4) Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego na zasadach i w trybie określonych w art. 23 ust. 3–9 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1900 oraz z 2023 r. poz. 240, 347, 1723, 1834 i 1860) oraz do zawiadomienia, o którym mowa w art. 23 ust. 12 tej ustawy;

5) Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na zasadach i w trybie określonych w art. 34a ust. 3–9 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2023 r. poz. 1136, 1834 i 1860) oraz do zawiadomienia, o którym mowa w art. 34a ust. 12 tej ustawy;

6) Inspektorowi Nadzoru Wewnętrznego na zasadach i w trybie określonych w art. 11p ust. 2–10 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2487 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 1860) oraz do zawiadomienia, o którym mowa w art. 11p ust. 13 tej ustawy.

5. Podmioty oraz osoby w nich zatrudnione, którym, zgodnie z przepisem ust. 2 pkt 1, 2 oraz pkt 4–6, udzielono lub ujawniono informacje objęte tajemnicą bankową, mogą wykorzystać te informacje wyłącznie w celu zawarcia i wykonania umów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, 2 oraz 4–6.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do adwokatów i radców prawnych, którym udzielono informacji objętych tajemnicą bankową w związku ze świadczeniem przez nich pomocy prawnej na rzecz banku.

7. Organy państwowe, osoby zatrudnione w urzędach obsługujących te organy oraz osoby współpracujące z tymi organami, którym, zgodnie z ust. 2 pkt 14, ujawniono informacje objęte tajemnicą bankową, mogą wykorzystać te informacje wyłącznie w celu dochodzenia przez Skarb Państwa należności z tytułu wypłaty gwarancji dla Narodowego Banku Polskiego w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.

Art. 105.

1. Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie:

1) innym bankom i instytucjom kredytowym w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz nabywaniem i zbywaniem wierzytelności;

1a) na zasadzie wzajemności — innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów — o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń;

1b) innym bankom, instytucjom kredytowym lub instytucjom finansowym, w zakresie niezbędnym dla:

a) wykonywania obowiązujących je przepisów dotyczących nadzoru skonsolidowanego, w tym w szczególności dla sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych, obejmujących także bank,

b) zarządzania ryzykiem dużych zaangażowań,

c) stosowania metod wewnętrznych oraz innych metod i modeli, o których mowa w przepisach części trzeciej rozporządzenia nr 575/2013;

1c) instytucjom, o których mowa w ust. 4, w zakresie niezbędnym do stosowania metod wewnętrznych oraz innych metod i modeli, o których mowa w przepisach części trzeciej rozporządzenia nr 575/2013;

1d) innym bankom, spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym, Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej oraz izbie rozliczeniowej, o której mowa w art. 67, albo spółce handlowej, o której mowa w art. 92bb ust. 1, w zakresie niezbędnym do udzielania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 1, lub zbiorczej informacji, o której mowa w art. 105c;

1e) innym bankom, spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym oraz izbie rozliczeniowej, o której mowa w art. 67, albo spółce handlowej, o której mowa w art. 92bb ust. 1, w zakresie niezbędnym do udzielania informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 3;

1f) Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej oraz izbie rozliczeniowej, o której mowa w art. 67, w zakresie niezbędnym do wykonywania odpowiednio zadań i obowiązków, o których mowa w:

a) dziale IIIB ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,

b) ustawie z dnia 1 grudnia 2022 r. o Systemie Informacji Finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 180);

1g) dostawcom świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, o których mowa w art. 2 pkt 4d ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi inicjowania transakcji płatniczej;

1h) dostawcom świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku, o których mowa w art. 2 pkt 4e ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku;

1i) dostawcom usług płatniczych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, w zakresie niezbędnym do wykonania obowiązków określonych w art. 143a ust. 1 pkt 2, art. 143b ust. 2 i art. 143c ust. 2 i 5 tej ustawy;

1j) zakładom ubezpieczeń, zakładom reasekuracji, dominującym podmiotom ubezpieczeniowym, dominującym podmiotom nieregulowanym lub mieszanym dominującym podmiotom ubezpieczeniowym w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązujących te podmioty przepisów dotyczących nadzoru nad grupą, o których mowa w ustawie z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 656, 614, 825, 1723, 1843 i 1941), oraz w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązujących te podmioty przepisów dotyczących nadzoru uzupełniającego sprawowanego na podstawie ustawy o nadzorze uzupełniającym;

1k) Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązku, o którym mowa w art. 110e pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

2) na żądanie:

a) Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie nadzoru sprawowanego na podstawie niniejszej ustawy i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie, o którym mowa w art. 139 ust. 1 pkt 2, oraz osób upoważnionych uchwałą Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie określonym w tym upoważnieniu,

b) sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe:

— przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy zawartej z bankiem, w zakresie informacji dotyczących tej osoby fizycznej,

— popełnione w związku z działaniem osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w zakresie informacji dotyczących tej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej,

— określone w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego,

— w zakresie zawarcia z osobą fizyczną, prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej umowy o wykonywanie czynności bankowych, w celu weryfikacji zawarcia takich umów i czasu ich obowiązywania,

c) sądu lub prokuratora w związku z wykonaniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej, pochodzącego z państwa obcego, które na mocy ratyfikowanej umowy międzynarodowej wiążącej Rzeczpospolitą Polską ma prawo występować o udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową,

d) sądu w związku z prowadzonym postępowaniem spadkowym lub o podział majątku między małżonkami albo prowadzoną przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy sprawą o alimenty lub o rentę o charakterze alimentacyjnym,

da) sądu w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawach własności intelektualnej, jeżeli jest to niezbędne do określenia źródła lub zakresu naruszenia praw własności intelektualnej, w zakresie, o którym mowa w art. 479115 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,

e) Szefa Krajowej Administracji Skarbowej naczelnika urzędu celno-skarbowego albo naczelnika urzędu skarbowego na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej:

— w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawach o przestępstwa skarbowe przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy zawartej z bankiem,

— w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawach o przestępstwa skarbowe popełnione w zakresie działalności osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która jest posiadaczem rachunku,

— jeżeli jest to konieczne do skutecznego zapobieżenia przestępstwom lub przestępstwom skarbowym, ich wykrycia albo ustalenia ich sprawców i uzyskania dowodów ich popełnienia, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa lub przestępstwa skarbowego albo ich równowartości — w zakresie, o którym mowa w art. 127a ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej,

— w związku z wszczętą kontrolą celno-skarbową, kontrolą podatkową albo toczącym się postępowaniem podatkowym albo czynnościami audytowymi, o których mowa w art. 99a pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej,

— w związku z prowadzonymi czynnościami analitycznymi, o których mowa w art. 49a lub art. 49aa ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej,

— w związku z wnioskiem o informacje złożonym na podstawie art. 7 ust. 3a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczącego dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz. Urz. UE L 248 z 18.09.2013, str. 1, z późn. zm.),

ea) ministra właściwego do spraw finansów publicznych i Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie określonym w przepisach ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (Dz. U. z 2023 r. poz. 241 oraz z 2024 r. poz. 879),

f) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania kontrolnego określonego w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2022 r. poz. 623),

g) (uchylona)

h) Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie określonym ustawą z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz upoważnionych pracowników Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie określonym upoważnieniem,

i) biegłego rewidenta:

— upoważnionego do badania sprawozdań finansowych banku na podstawie zawartej z bankiem umowy,

— przeprowadzającego audyty zewnętrzne, o których mowa w ust. 4 lub 12 załącznika I lub ust. 18 załącznika II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniającego dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz. Urz. UE L 171 z 29.06.2016, str. 1, z późn. zm.), na podstawie zawartej z bankiem umowy,

j) (uchylona)

k) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Służby Ochrony Państwa i ich posiadających pisemne upoważnienie funkcjonariuszy lub żołnierzy w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych,

l) Policji, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom, ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa albo ich równowartości, na zasadach i w trybie określonych w art. 20 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji,

la) Żandarmerii Wojskowej, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom, ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa albo ich równowartości, na zasadach i w trybie określonych w art. 40b ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych,

lb) Straży Granicznej w zakresie niezbędnym do zapobieżenia przestępstwom określonym w art. 9e ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadach i w trybie określonych w art. 10c tej ustawy,

ł) komornika sądowego w zakresie rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi, liczby tych rachunków lub pełnomocnictw, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców, w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, postępowania zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z jego ustawowych zadań,

ła) Ministra Sprawiedliwości w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań organu do spraw informacji zgodnie z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 59),

m) wydawców instrumentów płatniczych niebędących bankami, w zakresie określonym ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,

ma) płatnika w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, w zakresie określonym w art. 143b oraz art. 143c ust. 6 tej ustawy,

n) Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w zakresie niezbędnym do realizacji ustawowych zadań,

o) koordynatora w związku z wykonywaniem przez niego nadzoru uzupełniającego nad konglomeratem finansowym w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym,

p) Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, w zakresie niezbędnym do zapobieżenia przestępstwom określonym w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z tych przestępstw albo ich równowartości, w celu kontroli prawdziwości oświadczeń majątkowych oraz oświadczeń albo deklaracji dotyczących konfliktu interesów, podlegających weryfikacji Centralnego Biura Administracyjnego na podstawie przepisów odrębnych, w trybie i na zasadach określonych w art. 23 tej ustawy,

q) właściwej władzy nadzorczej, jeżeli jest to niezbędne dla wykonywania przez tę władzę nadzoru skonsolidowanego nad bankiem, przy czym w przypadku właściwej władzy nadzorczej z państwa trzeciego — jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego zawarła z tą władzą porozumienie, o którym mowa w art. 141f ust. 3,

r) Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

— w zakresie określonym ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 702),

— w związku z toczącym się postępowaniem przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 i 1705),

— w związku z toczącym się przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów postępowaniem prowadzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1773),

— w związku z toczącym się postępowaniem przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1790),

s) prokuratora, Policji i innych organów uprawnionych do prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa lub czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia — w zakresie określonym w art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm.),

t) (uchylona)

u) podmiotu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowej realizacji wypłat środków gwarantowanych,

v) administracyjnego organu egzekucyjnego oraz centralnego biura łącznikowego, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2009), w zakresie:

— posiadanych przez dany podmiot:

       — — rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi, liczby tych rachunków lub pełnomocnictw, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców,

       — — rachunków pieniężnych, rachunków papierów wartościowych lub posiadanych pełnomocnictw do dysponowania takimi rachunkami, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków,

— zawartych przez dany podmiot umów:

    — — kredytowych lub umów pożyczki, z podaniem wysokości zobowiązań wynikających z tych kredytów lub pożyczek, celów, na jakie zostały udzielone, i sposobu zabezpieczenia ich spłaty,

    — — depozytowych,

    — — udostępniania skrytek sejfowych,

— nabytych przez dany podmiot, za pośrednictwem banków, akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi,

— obrotu przez dany podmiot wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi

  — w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym, postępowaniem zabezpieczającym oraz wykonywaniem innych czynności wynikających z ustawowych zadań tych organów,

w) (uchylona)

wa) Rzecznika Finansowego, w zakresie niezbędnym do realizacji przez niego ustawowych zadań,

x) Komisji Nadzoru Finansowego w przypadku otrzymania wniosku o przekazanie informacji niezbędnych do prawidłowego wykonywania zadań w zakresie sprawowanego nadzoru nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym lub emerytalnym oraz w sprawach związanych z wykonywaniem tego nadzoru, pochodzącego od organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym lub emerytalnym z siedzibą w państwie członkowskim, albo od organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym lub emerytalnym z siedzibą w innym państwie, jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego zawarła z tym organem porozumienie, o którym mowa w art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 188 i 1723) lub art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 207 oraz z 2023 r. poz. 1843 i 1941),

y) lustratorów związków rewizyjnych zrzeszających banki spółdzielcze na podstawie umowy zawartej z bankiem spółdzielczym,

z) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie niezbędnym do zapobieżenia przestępstwom określonym w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z tych przestępstw albo ich równowartości, w trybie i na zasadach określonych w art. 34a tej ustawy,

za) Inspektora Nadzoru Wewnętrznego, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom lub wykrycia ich sprawców i uzyskania dowodów, a także wykrycia i identyfikacji przedmiotów i innych korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa albo ich równowartości, na zasadach i w trybie określonych w art. 11p ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych,

zb) marszałka województwa w zakresie niezbędnym do realizacji ustawowych zadań, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2211) w związku z turystycznym rachunkiem powierniczym posiadanym przez organizatorów turystyki lub przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych,

zc) Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w zakresie niezbędnym do wykonywania przez ten Fundusz zadań związanych z dokonywaniem wypłat z Turystycznego Funduszu Zwrotów lub Turystycznego Funduszu Pomocowego, o których mowa odpowiednio w art. 15ka i art. 15kc ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1327, 1429, 1723, 1860 i 2029),

zd) Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie określonym ustawą z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1177 oraz z 2023 r. poz. 1114, 1688 i 1843) oraz upoważnionych pracowników Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie określonym upoważnieniem,

ze) Szefa Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej, jeżeli jest to konieczne do skutecznego zapobieżenia popełnieniu przestępstwa, jego wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadach i w trybie określonych w art. 23s ust. 3 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1683 i 1860);

3) Narodowemu Bankowi Polskiemu, w związku z wykonywaniem kontroli oraz zbieraniem danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, a także innym bankom uprawnionym do pośredniczenia w dokonywaniu przez rezydentów przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju z nierezydentami, w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 309);

4) jednostce zarządzającej systemem ochrony, o której mowa w art. 130e ust. 1, w zakresie informacji niezbędnych do realizacji celów, o których mowa w art. 130b ust. 1, i wsparcia, o którym mowa w art. 130b ust. 2, lub zadań organu zarządzającego systemem ochrony określonych w art. 130k ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2, jeżeli bank jest uczestnikiem tego systemu ochrony.

2. Zakres oraz zasady udzielania informacji przez banki organom podatkowym, organom Krajowej Administracji Skarbowej oraz powiernikowi i jego zastępcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 581 i 872), regulują odrębne ustawy.

2a. Banki, na pisemne żądanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących numerów rachunków bankowych płatników składek oraz przekazywania danych umożliwiających identyfikację posiadaczy tych rachunków.

2b. Banki, na pisemne żądanie organu wypłacającego świadczenie z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego albo uposażenie w stanie spoczynku, są obowiązane do sporządzania i przekazywania danych umożliwiających identyfikację współposiadacza (współposiadaczy) rachunku wspólnego, na który zostały przekazane świadczenia lub uposażenia za okres po śmierci świadczeniobiorcy.

2c. Banki prowadzące indywidualne konta emerytalne lub indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1792 oraz z 2023 r. poz. 1843 i 1941) są obowiązane przekazywać informacje dotyczące tych kont do PFR Portal, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o Centralnej Informacji Emerytalnej (Dz. U. poz. 1941), na zasadach i w zakresie określonych w przepisach tej ustawy.

3. Banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, organy państwowe i osoby, którym ujawniono wiadomości stanowiące tajemnicę bankową, są obowiązane wykorzystać te wiadomości wyłącznie w granicach upoważnienia określonego w ust. 1.

4. Banki mogą, wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi, utworzyć instytucje upoważnione do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania:

1) bankom — informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim informacje te są potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz w związku ze stosowaniem metod wewnętrznych oraz innych metod i modeli, o których mowa w części trzeciej rozporządzenia nr 575/2013;

2) innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów — informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń;

3) instytucjom kredytowym — informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie niezbędnym do oceny zdolności kredytowej konsumenta, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim;

4) instytucjom pożyczkowym i podmiotom, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim — na zasadzie wzajemności, informacji stanowiących odpowiednio tajemnicę bankową oraz informacje udostępnione przez instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie niezbędnym do oceny zdolności kredytowej konsumenta, o której mowa w art. 9 tej ustawy, i analizy ryzyka kredytowego;

5) jednostce zarządzającej systemem ochrony lub bankowi zrzeszającemu — informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one niezbędne dla realizacji jej zadań określonych w art. 19 ust. 2, art. 22i ust. 1 i 3–5 oraz art. 22v ust. 2 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających;

6) krajowym instytucjom płatniczym, małym instytucjom płatniczym, krajowym instytucjom pieniądza elektronicznego, unijnym instytucjom płatniczym lub unijnym instytucjom pieniądza elektronicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych udzielającym kredytu płatniczego, o którym mowa w art. 74 ust. 3 tej ustawy — informacji stanowiących tajemnicę bankową, w zakresie niezbędnym do oceny zdolności kredytowej konsumenta, o której mowa w art. 9 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

4a. Instytucje utworzone na podstawie ust. 4 mogą udostępniać, z zastrzeżeniem ust. 4a1 i 4a2, biurom informacji gospodarczej działającym na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2160) dane w drodze teletransmisji.

4a1. Udostępnianie danych na podstawie ust. 4a może nastąpić, jeżeli wierzyciel występujący o udostępnienie tych danych uzyskał pisemne upoważnienie osoby, której dotyczą te dane. Upoważnienie określa zakres danych przeznaczonych do udostępnienia.

4a2. Sposób udostępniania danych określa umowa o współpracy między instytucją utworzoną na podstawie ust. 4 a biurem informacji gospodarczej. Umowa zawiera wzór upoważnienia, o którym mowa w ust. 4a1.

4b. Banki mogą udostępniać biurom, o których mowa w ust. 4a, dane o zobowiązaniach powstałych z tytułu umów związanych z dokonywaniem czynności bankowych, jeżeli umowy te zawierają klauzule informujące o możliwości przekazania danych do tych biur.

4c. Klauzule, o których mowa w ust. 4b, zawierają informacje o warunkach, na jakich banki przekazują dane, o których mowa w art. 14 ust. 1 i art. 15 ust. 1 ustawy, o której mowa w ust. 4a.

4d. Instytucje, utworzone zgodnie z ust. 4, mogą udostępniać instytucjom finansowym, będącym podmiotami zależnymi od banków, informacje o zobowiązaniach powstałych z tytułu umów związanych z wykonywaniem czynności bankowych, jeżeli umowy te zawierają klauzule informujące o możliwości przekazania danych do tych instytucji finansowych.

4e. Instytucje utworzone na podstawie ust. 4 mogą udostępniać instytucjom pożyczkowym i podmiotom, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, informacje stanowiące tajemnicę bankową pod warunkiem wyrażenia pisemnej zgody na przekazanie tych informacji przez osobę, której one dotyczą.

4f. Zgoda konsumenta może być także wyrażona w postaci elektronicznej. W takim przypadku instytucja pożyczkowa lub podmiot, o którym mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, obowiązane są do utrwalania wyrażonej w ten sposób zgody na informatycznym nośniku danych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

4h. Wymianie pomiędzy instytucjami utworzonymi na podstawie ust. 4 a instytucjami pożyczkowymi i podmiotami, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, podlegają dane umożliwiające identyfikację konsumenta, w tym jego dane teleadresowe, oraz dane dotyczące zobowiązania konsumenta.

4i. Banki i instytucje, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 3, obowiązane są do informowania instytucji utworzonych na podstawie ust. 4 o całkowitej spłacie zobowiązań, ich wygaśnięciu, stwierdzeniu nieistnienia zobowiązania, korekcie jego wysokości oraz o nowo powstałych zobowiązaniach i ich aktualizacji, w terminie 7 dni od wystąpienia okoliczności uzasadniających przekazanie informacji. Instytucja utworzona na podstawie ust. 4 obowiązana jest wprowadzić informacje, o których mowa w zdaniu poprzedzającym, do zbioru, w którym są one przetwarzane, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia ich otrzymania.

4j. Jeżeli w chwili zawarcia umowy, o której mowa w art. 105d ust. 1, numer PESEL konsumenta był zastrzeżony, nie stosuje się przepisu ust. 4i w zakresie obowiązków przekazywania informacji o nowo powstałych zobowiązaniach i ich aktualizacji.

4k. Banki i instytucje, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 3, przed poinformowaniem o nowo powstałych zobowiązaniach i ich aktualizacji dokonują weryfikacji w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), czy numer PESEL konsumenta był zastrzeżony w chwili zawarcia umowy, o której mowa w art. 105d ust. 3, w wyniku której powstało nowe zobowiązanie lub nastąpiła aktualizacja tego zobowiązania.

5. Bank ponosi odpowiedzialność za szkody wynikające z ujawnienia tajemnicy bankowej i wykorzystania jej niezgodnie z przeznaczeniem.

6. Bank nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wynikającą z ujawnienia tajemnicy bankowej przez osoby i instytucje upoważnione przez ustawę do żądania od banków udzielania informacji stanowiących tajemnicę bankową.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych podlegających wymianie, o których mowa w ust. 4h, uwzględniając właściwą ochronę praw osób, których informacje dotyczą, oraz zapewnienie możliwości dokonania oceny zdolności kredytowej konsumenta i analizy ryzyka kredytowego.

Art. 105a.

1. Przetwarzanie przez banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a także instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust. 4, informacji stanowiących tajemnicę bankową i informacji udostępnionych przez instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie dotyczącym osób fizycznych może być wykonywane, z zastrzeżeniem art. 104, art. 105 i art. 106–106d, w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego.

1a. Banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a także instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust. 4, mogą w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego podejmować decyzje, opierając się wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu, danych osobowych — również stanowiących tajemnicę bankową — pod warunkiem zapewnienia osobie, której dotyczy decyzja podejmowana w sposób zautomatyzowany, prawa do otrzymania stosownych wyjaśnień co do podstaw podjętej decyzji, do uzyskania interwencji ludzkiej w celu podjęcia ponownej decyzji oraz do wyrażenia własnego stanowiska.

1b. Decyzje, o których mowa w ust. 1a, mogą być podejmowane wyłącznie w oparciu o dane niezbędne z uwagi na cel i rodzaj kredytu, w szczególności w oparciu o następujące kategorie danych:

1) dane dotyczące osoby fizycznej:

a) imię (imiona) i nazwisko,

b) nazwisko rodowe,

c) imiona rodziców,

d) datę i miejsce urodzenia,

e) wiek,

f) płeć,

g) obywatelstwo,

h) stan cywilny,

i) serię i numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,

j) numer PESEL, o ile został nadany,

k) numer identyfikacji podatkowej, o ile został nadany,

l) adres zamieszkania, adres zameldowania na pobyt stały lub czasowy, aktualny adres pobytu czasowego inny niż adres zamieszkania lub zameldowania, adres do korespondencji,

m) tytuł prawny do zajmowanego lokalu,

n) miejsce pracy,

o) zawód,

p) wykształcenie,

q) formę zatrudnienia,

r) sytuację finansową, w tym dochody i wydatki,

s) osoby pozostające na utrzymaniu,

t) ustrój majątkowy małżonków;

2) dane dotyczące zobowiązania:

a) źródło zobowiązania,

b) kwotę i walutę,

c) numer i stan rachunku prowadzonego w banku lub innej instytucji ustawowo upoważnionej do udzielania kredytów, nazwę i adres siedziby lub oddziału banku lub innej instytucji ustawowo upoważnionej do udzielania kredytów,

d) datę powstania zobowiązania,

e) warunki spłaty zobowiązania,

f) ustanowione zabezpieczenia prawne,

g) przebieg realizacji zobowiązania,

h) stan zadłużenia z tytułu zobowiązania,

i) datę wygaśnięcia zobowiązania,

j) przyczyny niewykonania zobowiązania lub dopuszczenia się zwłoki, o której mowa w ust. 3,

k) przyczyny wygaśnięcia zobowiązania.

1c. Decyzje, o których mowa w ust. 1a, nie mogą być podejmowane w oparciu o dane, o których mowa w art. 9 rozporządzenia 2016/679.

2. Z zastrzeżeniem ust. 3, instytucje, o których mowa w ust. 1, mogą przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową oraz informacje udostępnione przez instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie dotyczącym osób fizycznych po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem, inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, instytucją pożyczkową lub podmiotem, o którym mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, pod warunkiem uzyskania pisemnej zgody osoby, której informacje te dotyczą, z zastrzeżeniem ust. 2a. Zgoda ta może być w każdym czasie odwołana.

2a. Zgoda osoby może być także wyrażona w postaci elektronicznej. W takim przypadku banki, instytucje oraz podmioty, o których mowa w ust. 1, obowiązane są do utrwalania wyrażonej w ten sposób zgody na informatycznym nośniku danych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

3. Banki, instytucje oraz podmioty, o których mowa w ust. 1, mogą przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową i informacje udostępnione przez instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, dotyczące osób fizycznych po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem, inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, instytucją pożyczkową lub podmiotem, o którym mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, bez zgody osoby, której informacje dotyczą, gdy osoba ta nie wykonała zobowiązania lub dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z bankiem, inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, instytucją pożyczkową lub podmiotem, o którym mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a po zaistnieniu tych okoliczności upłynęło co najmniej 30 dni od poinformowania tej osoby przez bank, inną instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, instytucję pożyczkową albo podmiot, o którym mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, o zamiarze przetwarzania dotyczących jej tych informacji, bez jej zgody.

4. Banki oraz instytucje, o których mowa w art. 105 ust. 4, mogą przetwarzać stanowiące tajemnicę bankową informacje dotyczące osoby fizycznej po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem lub inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów bez zgody osoby, której informacje dotyczą, do celów stosowania metod wewnętrznych oraz innych metod i modeli, o których mowa w części trzeciej rozporządzenia nr 575/2013.

5. Przetwarzanie informacji stanowiących tajemnicę bankową w przypadkach, o których mowa w ust. 3, może być wykonywane przez okres nie dłuższy niż 5 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania, a w przypadku, o którym mowa w ust. 4, przez okres 12 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania.

6. Zakres przetwarzanych informacji, o których mowa w ust. 3 i 4, może obejmować dane dotyczące osoby fizycznej lub dane dotyczące zobowiązania.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii właściwych nadzorów, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres przetwarzanych informacji, o których mowa w ust. 6, oraz tryb ich usuwania, uwzględniając właściwą ochronę praw osób, których informacje dotyczą, oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa środków zgromadzonych w bankach i innych instytucjach ustawowo upoważnionych do udzielania kredytów.

Art. 105b.

Podmioty, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. a–h, k–ł, p, s, v, z oraz za, w granicach uprawnień wynikających z tych przepisów, gmina po uzyskaniu informacji, o której mowa w art. 111c, z której wynika, że posiadacz rachunku zmarł, oraz Generalny Inspektor Informacji Finansowej, w granicach uprawnień wynikających z przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, są uprawnione do uzyskania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 1, w dowolnym banku.

Art. 105c.

Podmiot, o którym mowa w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. ła, w granicach uprawnień wynikających z tego przepisu, jest uprawniony do uzyskania z Centralnej informacji zbiorczej informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 1, z tym że zbiorcza informacja może dotyczyć także rachunków posiadacza niebędącego osobą fizyczną.

Art. 105d.

1. Bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego weryfikują w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony, przed:

1) zawarciem umowy:

a) rachunku oszczędnościowego i rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego,

b) o świadczenie usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, jeżeli przewidziano w jej treści możliwość zawarcia umowy kredytu lub pożyczki,

c) kredytu,

d) pożyczki,

e) leasingu;

2) zmianą umowy, o której mowa w pkt 1 lit. c–e, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia.

2. Bank krajowy i oddział banku zagranicznego przed dokonaniem w placówce przez posiadacza rachunku bankowego, będącego konsumentem, wypłaty gotówkowej z rachunku bankowego, która pojedynczo albo jako kolejna powoduje, że suma wypłat gotówkowych dokonanych w danym dniu we wszystkich placówkach danego podmiotu przekracza trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), weryfikują w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, czy numer PESEL posiadacza rachunku bankowego jest zastrzeżony. W przypadku zastrzeżenia numeru PESEL bank krajowy i oddział banku zagranicznego wstrzymują wypłatę gotówkową na 12 godzin od momentu złożenia przez posiadacza rachunku bankowego dyspozycji wypłaty gotówkowej, pomimo cofnięcia w tym czasie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.

3. Bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego nie mogą domagać się od konsumenta i jego następców prawnych zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia umowy określonej w ust. 1 ani zbyć wierzytelności powstałej z tej umowy, jeżeli w chwili zawarcia umowy, z której wynika dochodzone roszczenie, numer PESEL tego konsumenta był zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.

4. Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL może być dokonywana za pośrednictwem instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4.

5. W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego, po ponownej nieudanej próbie dokonania weryfikacji mogą:

1) odmówić zawarcia umowy do czasu przywrócenia dostępności systemu albo

2) zawrzeć umowę z zachowaniem należytej staranności przy weryfikacji tożsamości konsumenta i udokumentować dokonanie tej weryfikacji.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, jeżeli umowa została zawarta w trakcie trwania niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, innej niż wymieniona w art. 23c ust. 5 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, trwającej dłużej niż 15 minut, nie stosuje się przepisu ust. 3.

Art. 106.

1. Bank jest obowiązany przeciwdziałać wykorzystywaniu swojej działalności dla celów mających związek z przestępstwem, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego.

2. Tryb postępowania banku w razie zaistnienia okoliczności, o których mowa w ust. 1, określa odrębna ustawa.

3.5. (uchylone)

Art. 106a.

1. W razie zaistnienia uzasadnionego podejrzenia, że działalność banku jest wykorzystywana w celu ukrycia działań przestępczych lub dla celów mających związek z przestępstwem skarbowym lub innym przestępstwem niż przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego bank zawiadamia o tym prokuratora, Policję albo inny właściwy organ uprawniony do prowadzenia postępowania przygotowawczego.

2. Prokurator, Policja albo inny właściwy organ uprawniony do prowadzenia postępowania przygotowawczego, który otrzymał zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, może żądać uzupełnienia informacji, także w toku czynności podejmowanych na podstawie art. 307 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1375, z późn. zm.).

3. W przypadku powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że zgromadzone na rachunku bankowym środki, w całości lub w części pochodzą lub mają związek z przestępstwem skarbowym lub przestępstwem innym niż przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, bank jest uprawniony do dokonania blokady środków na tym rachunku. Blokada może nastąpić wyłącznie do wysokości zgromadzonych na rachunku środków, co do których zachodzi takie podejrzenie.

3a. W przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, lub wykorzystywania działalności banku w celu ukrycia działań przestępczych lub dla celów mających związek z przestępstwem lub przestępstwem skarbowym prokurator może, w drodze postanowienia, wstrzymać określoną transakcję lub dokonać blokady środków na rachunku bankowym na czas oznaczony, nie dłuższy niż 6 miesięcy, również pomimo braku zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1. W postanowieniu określa się zakres, sposób i termin wstrzymania transakcji lub blokady środków na rachunku.

4. Blokada środków na rachunku, dokonana w okolicznościach, o których mowa w ust. 3, nie może trwać dłużej niż 72 godziny.

5. Niezwłocznie po dokonaniu blokady, o której mowa w ust. 3, bank zawiadamia prokuratora.

6. W terminie określonym w ust. 4, prokurator wydaje postanowienie o wszczęciu lub odmowie wszczęcia postępowania, o którym niezwłocznie zawiadamia właściwy bank. Terminu określonego w art. 307 § 1 Kodeksu postępowania karnego nie stosuje się. W razie wszczęcia postępowania prokurator może, w drodze postanowienia, wstrzymać określoną transakcję lub dokonać blokady środków na rachunku na czas oznaczony, nie dłuższy niż 6 miesięcy od otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 5. W postanowieniu określa się zakres, sposób i termin wstrzymania transakcji lub blokady środków na rachunku.

7. Na postanowienie prokuratora w przedmiocie stosowania blokady środków na rachunku przysługuje zażalenie do sądu właściwego do rozpoznania sprawy.

7a. Prokurator może przedłużyć wstrzymanie transakcji lub blokadę środków na rachunku, o których mowa w ust. 3a i 6, na dalszy czas oznaczony, nie dłuższy niż kolejne 6 miesięcy. Przepisy ust. 3a zdanie drugie, ust. 6 zdanie trzecie i ust. 7 stosuje się odpowiednio.

8. Wstrzymanie transakcji lub blokada środków na rachunku upada, jeżeli przed upływem czasu ich stosowania nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym lub postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych.

9. W kwestiach dotyczących blokady środków na rachunku, nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego.

10. Bank nie ponosi odpowiedzialności za szkodę, która może wyniknąć z wykonania w dobrej wierze obowiązków określonych w ust. 3-5. W takim przypadku, jeżeli okoliczności, o których mowa w ust. 3-5, nie miały związku z przestępstwem lub ukrywaniem działań przestępczych, o których mowa w ust. 1, odpowiedzialność za szkodę wynikłą z dokonania blokady środków na rachunku ponosi Skarb Państwa.

11. (uchylony)

Art. 106b.

1. Poza przypadkami określonymi w art. 105 i art. 106a, prokurator prowadzący postępowanie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe może żądać od banku, osób zatrudnionych w banku oraz osób, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe, udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową jedynie na podstawie postanowienia wydanego na jego wniosek przez właściwy miejscowo sąd okręgowy.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1) numer lub sygnaturę sprawy,

2) opis przestępstwa wraz z kwalifikacją prawną, którego dotyczy postępowanie przygotowawcze,

3) okoliczności uzasadniające potrzebę udostępnienia informacji,

4) wskazanie osoby lub jednostki organizacyjnej, której dotyczą informacje,

5) podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji i danych,

6) rodzaj i zakres informacji.

3. Po rozpatrzeniu wniosku sąd, w drodze postanowienia, wyraża zgodę na udostępnienie informacji, określając ich rodzaj i zakres, osobę lub jednostkę organizacyjną, których dotyczą, oraz podmiot zobowiązany do ich udostępnienia, albo odmawia udzielenia zgody na udostępnienie informacji.

4. Na postanowienie sądu, o którym mowa w ust. 3, przysługuje zażalenie prokuratorowi wnioskującemu o wydanie postanowienia.

5. Uprawniony przez sąd prokurator pisemnie informuje podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji o treści postanowienia sądu, osobie lub jednostce, której mają dotyczyć informacje, rodzaju i zakresie tych informacji.

Art. 106c.

Prokurator prowadzący postępowanie, w przypadkach określonych w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b i c, może — na podstawie postanowienia wydanego na jego wniosek przez właściwy miejscowo sąd okręgowy — żądać udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową od podmiotów, którym bank ujawnił informacje stanowiące tajemnicę bankową. Przepisy art. 106b ust. 2–5 stosuje się odpowiednio.

Art. 106d.

1. Banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, izby rozliczeniowe utworzone na podstawie art. 67, instytucje utworzone na mocy art. 105 ust. 4, jednostki zarządzające systemem ochrony, o których mowa w art. 22d ust. 1 pkt 2 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, jednostki zarządzające systemem ochrony, o których mowa w art. 130e ust. 1, instytucje pożyczkowe, instytucje finansowe, których podstawowa działalność polega na udostępnianiu składników majątkowych na podstawie umowy leasingu lub świadczeniu usług faktoringowych, podmioty, których podstawowa działalność polega na udostępnianiu składników majątkowych na podstawie umowy leasingu, oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, mogą przetwarzać i wzajemnie udostępniać informacje, w tym informacje objęte tajemnicą bankową, w przypadkach:

1) uzasadnionych podejrzeń, o których mowa w art. 106a ust. 3;

2) uzasadnionych podejrzeń popełnienia przestępstw dokonywanych na szkodę banków, innych instytucji ustawowo upoważnionych do udzielania kredytów, instytucji kredytowych, instytucji finansowych, instytucji pożyczkowych oraz podmiotów, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, i ich klientów, w celu i zakresie niezbędnym do zapobiegania tym przestępstwom;

3) wykonywania obowiązków w zakresie określonym w przepisach o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

2. Podmioty określone w ust. 1 mogą przetwarzać i wzajemnie udostępniać informacje, w tym informacje objęte tajemnicą bankową oraz informacje dotyczące wyroków skazujących, w przypadkach przestępstw dokonywanych na szkodę banków, innych instytucji ustawowo upoważnionych do udzielania kredytów, instytucji kredytowych, instytucji finansowych, instytucji pożyczkowych oraz podmiotów, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, i ich klientów, w celu i zakresie niezbędnym do zapobiegania tym przestępstwom.

Art. 106e.

Do przetwarzania danych osobowych przez banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów oraz instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust. 4, jednostki zarządzające systemem ochrony, o których mowa w art. 22d ust. 1 pkt 2 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, jednostki zarządzające systemem ochrony, o których mowa w art. 130e ust. 1, instytucje pożyczkowe, instytucje finansowe, których podstawowa działalność polega na udostępnianiu składników majątkowych na podstawie umowy leasingu lub świadczeniu usług faktoringowych, podmioty, których podstawowa działalność polega na udostępnianiu składników majątkowych na podstawie umowy leasingu, oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, przepisu art. 15 rozporządzenia 2016/679 nie stosuje się w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla prawidłowej realizacji zadań dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, zgodnie z art. 106, oraz zapobiegania przestępstwom, zgodnie z art. 106a i art. 106d.

Art. 107.

Pracownik banku, który wbrew swoim obowiązkom nie zawiadamia o okolicznościach wymienionych w art. 106 ust. 1, ponosi odpowiedzialność porządkową, co nie wyłącza odpowiedzialności karnej, jeżeli czyn wypełnia znamiona przestępstwa.

Art. 108.

Bank nie ponosi odpowiedzialności za szkodę, która może wyniknąć z wykonania w dobrej wierze obowiązków określonych w art. 106 ust. 1. W takim przypadku, jeżeli okoliczności, o których mowa w art. 106 ust. 1, nie miały związku z przestępstwem lub ukrywaniem działań przestępczych, odpowiedzialność za szkodę wynikłą ze wstrzymania czynności bankowych ponosi Skarb Państwa.

Art. 109.

1. Bank w zakresie swojej działalności może wydawać ogólne warunki umów lub regulaminy określające:

1) warunki otwierania i prowadzenia rachunków bankowych,

2) rodzaje udzielanych kredytów oraz warunki umów kredytu i umów pożyczki,

3) warunki udostępniania skrytek sejfowych,

4) warunki wykonywania innych czynności usługowych banku.

2. Postanowienia ogólnych warunków umów oraz regulaminów, o których mowa w ust. 1, są dla stron wiążące, o ile strony w umowie nie ustalą odmiennie swych praw i obowiązków.

3. Osoba ze szczególnymi potrzebami, o której mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240), ma prawo otrzymania ogólnych warunków umów oraz regulaminów w formach, takich jak nagranie audio, nagranie wizualne treści w polskim języku migowym, wydruk w alfabecie Braille’a lub wydruk z wielkością czcionki wygodną do czytania, w terminie 7 dni od zgłoszenia takiej potrzeby.

4. Treść ogólnych warunków umów oraz regulaminów udostępnia się odpowiednio w formach dostępnych dla osób ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w tym przez system bankowości elektronicznej.

Art. 110.

Bank może pobierać przewidziane w umowie prowizje i opłaty z tytułu wykonywanych czynności bankowych oraz opłaty za wykonywanie innych czynności, w tym także opłaty za przygotowanie, sporządzenie i przekazanie informacji stanowiących tajemnicę bankową uprawnionym przez ustawę osobom, organom i instytucjom, z wyłączeniem przypadków, gdy udzielenie informacji następuje na żądanie:

1) sądu lub prokuratora w toku postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) prokuratora w sprawach dotyczących wykorzystywania działalności banków do celów mających związek z przestępstwem, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego;

3) osób upoważnionych uchwałą Komisji Nadzoru Finansowego oraz inspektora nadzoru bankowego;

4) organu Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie uregulowanym w odrębnych ustawach;

5) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawach dotyczących numerów rachunków bankowych płatników składek oraz danych umożliwiających identyfikację posiadaczy tych rachunków;

6) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Służby Ochrony Państwa w związku z postępowaniami, o których mowa w przepisach o ochronie informacji niejawnych;

7) prokuratora, Policji i innych organów uprawnionych do prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa lub czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia — w zakresie informacji przekazywanych na potrzeby tych postępowań.

8) (uchylony)

Art. 111.

1. Bank obowiązany jest ogłaszać w miejscu wykonywania czynności, w sposób ogólnie dostępny:

1) stosowane stawki oprocentowania środków na rachunkach bankowych, kredytów i pożyczek;

2) stosowane stawki prowizji i wysokość pobieranych opłat;

3) terminy kapitalizacji odsetek;

4) stosowane kursy walutowe;

5) bilans ze sprawozdaniem z badania za ostatni okres podlegający badaniu;

6) skład zarządu i rady nadzorczej banku;

7) (uchylony)

8) nazwiska osób upoważnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu banku albo jednostki organizacyjnej banku.

9) (uchylony)

2. Banki spółdzielcze są obowiązane oprócz informacji, o których mowa w ust. 1, podać także obszar swojego działania oraz bank zrzeszający.

3. Osoba ze szczególnymi potrzebami, o której mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, ma prawo otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, w formach takich jak nagranie audio, nagranie wizualne treści w polskim języku migowym, wydruk w alfabecie Braille’a lub wydruk z wielkością czcionki wygodną do czytania, w terminie 7 dni od zgłoszenia takiej potrzeby.

Art. 111a.

1. Bank podaje w sprawozdaniu z działalności jednostki, o którym mowa w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, dodatkowo:

1) informacje o jego działalności w podziale na poszczególne państwa członkowskie i państwa trzecie, w których posiada podmioty zależne, na zasadzie skonsolidowanej za dany rok obrotowy;

2) informację o stopie zwrotu z aktywów obliczonej jako iloraz zysku netto i sumy bilansowej;

3) informację o zawarciu umowy, o której mowa w art. 141t ust. 1, stronach umowy, jej przedmiocie oraz kosztach, o ile działa w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, albo o braku takiej umowy.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zawierają:

1) nazwę, charakter i lokalizację geograficzną działalności;

2) obrót w danym roku wykazywany w sprawozdaniu finansowym;

3) liczbę pracowników w przeliczeniu na pełne etaty;

4) zysk lub stratę przed opodatkowaniem;

5) podatek dochodowy;

6) otrzymane finansowe wsparcie pochodzące ze środków publicznych, w szczególności na podstawie ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.

3. Informacje, o których mowa w ust. 2, podlegają badaniu przez biegłego rewidenta.

4. Bank jest obowiązany ogłaszać, w sposób ogólnie dostępny, opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń, informację o powołaniu komitetu do spraw wynagrodzeń, a także informację o spełnianiu przez członków rady nadzorczej i zarządu wymogów określonych w art. 22aa.

5. Bank prowadzący stronę internetową jest obowiązany ogłaszać na niej informacje, o których mowa w ust. 1 i 4.

6. Komisja Nadzoru Finansowego może, w uzasadnionych przypadkach, nakazać bankowi zwiększenie częstotliwości ogłaszania oraz stosowanie określonych środków przekazu i miejsc ogłaszania informacji, o których mowa w art. 431–455 rozporządzenia nr 575/2013, a także wyznaczyć bankowi terminy, w jakich będzie obowiązany ogłaszać te informacje.

7. Komisja Nadzoru Finansowego może nakazać podmiotowi dominującemu banku krajowego coroczne ogłaszanie, w sposób ogólnie dostępny, wskazany przez Komisję, w pełnej formie lub przez zamieszczenie odniesień do równoważnych informacji, opisu struktury prawnej oraz struktury zarządzania i struktury organizacyjnej grupy, w szczególności:

1) informacji o istnieniu bliskich powiązań między podmiotami wchodzącymi w skład grupy;

2) opisu systemu zarządzania podmiotów wchodzących w skład grupy, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń.

Art. 111b.

1. Bank obowiązany jest ogłaszać w sposób ogólnie dostępny informacje o przedsiębiorcach lub przedsiębiorcach zagranicznych, o których mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a, o ile przy wykonywaniu na rzecz jednostki organizacyjnej banku albo innego przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego czynności, o których mowa w tych przepisach, uzyskują dostęp do informacji chronionych tajemnicą bankową.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, bank obowiązany jest również udostępnić nieodpłatnie, na żądanie zainteresowanej osoby, w miejscu wykonywania czynności, o którym mowa w art. 111 ust. 1.

Art. 111c.

1. Po upływie 2 lat od dnia powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku bankowego bank jest obowiązany w terminie 7 dni poinformować pisemnie organ wykonawczy gminy ostatniego miejsca zamieszkania posiadacza rachunku bankowego o:

1) dacie powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku bankowego;

2) możliwości nabycia przez gminę prawa do środków pieniężnych po śmierci posiadacza rachunku bankowego, zgodnie z art. 935 Kodeksu cywilnego.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli:

1) przed upływem 2-letniego terminu, o którym mowa w ust. 1, do banku zgłosi się osoba, która uzyskała tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku bankowego;

2) łączna wysokość środków pieniężnych zgromadzonych przez posiadacza na rachunku lub rachunkach bankowych jest niższa lub równa 10% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Art. 112.

Sprawy sporne wynikające ze stosunków między Narodowym Bankiem Polskim a innymi bankami na tle:

1) rezerwy obowiązkowej,

2) rozrachunków międzybankowych,

3) obrotu papierami wartościowymi

— rozpoznaje Sąd Okręgowy w Warszawie — Sąd Gospodarczy.

Art. 112a.

(uchylony)

Art. 112b.

Banki mogą przetwarzać dla celów prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych.

Art. 112c.

1. Banki prowadzą system teleinformatyczny obsługujący zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego.

2. System teleinformatyczny, o którym mowa w ust. 1, może być prowadzony przez izbę rozliczeniową, o której mowa w art. 67, lub instytucję, o której mowa w art. 105 ust. 4.

Art. 112d.

1. Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika, bank wykonuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 112c.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania dotyczące identyfikacji banku w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w art. 112c, sposób posługiwania się podpisem elektronicznym na potrzeby autoryzacji treści przesyłanych w tym systemie oraz wymagania w zakresie doręczania korespondencji za jego pośrednictwem, mając na względzie bezpieczeństwo posługiwania się dokumentami w postaci elektronicznej oraz sprawne zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego.

Rozdział 9

Zrzeszanie, łączenie się i podział banków

Art. 113.–120.

(uchylone)

Art. 121.

1. Banki mogą zrzeszać się w bankowe izby gospodarcze.

2. Do bankowych izb gospodarczych mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 579).

Art. 122.

1. Banki mogą na podstawie umowy zrzeszać się z innymi bankami.

2. Prawa i obowiązki uczestników zrzeszenia określa umowa.

3. Utworzenie zrzeszenia podlega zgłoszeniu Komisji Nadzoru Finansowego, której przekazywana jest także umowa zrzeszenia.

Art. 123.

1. Prezesi zarządów banków tworzą radę zrzeszenia.

2. Zakres i tryb działania rady zrzeszonych banków oraz wykonywania jej uchwał określa umowa.

Art. 124.

1. Bank może połączyć się tylko z innym bankiem albo instytucją kredytową, po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

2. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli połączenie prowadziłoby do naruszenia przepisów prawa, interesów klientów banku biorącego udział w połączeniu lub zagrażałoby bezpieczeństwu środków gromadzonych w tym banku.

3. W przypadku gdy przejmującym jest bank krajowy połączenie może być dokonane wyłącznie przez przeniesienie całego majątku banku przejmowanego albo przejmowanej instytucji kredytowej na bank przejmujący, za udziały albo akcje, które bank przejmujący wydaje członkom albo akcjonariuszom banku przejmowanego albo przejmowanej instytucji kredytowej. Udziałów albo akcji nie wydaje się w przypadku, o którym mowa w art. 514 Kodeksu spółek handlowych.

Art. 124a.

Nabycie przedsiębiorstwa bankowego lub jego zorganizowanej części przez bank wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

Art. 124b.

Banki spółdzielcze nie podlegają podziałowi, o którym mowa w przepisach części I tytułu I działu XI ustawy – Prawo spółdzielcze.

Art. 124c.

1. Banki w formie spółki akcyjnej podlegają podziałowi jedynie w sposób określony w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych z zastrzeżeniem, że przeniesienie części majątku banku dzielonego nastąpi na spółkę akcyjną będącą bankiem krajowym lub instytucją kredytową.

2. Podział banku, o którym mowa w ust. 1, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia zezwolenia, jeżeli podział może okazać się niekorzystny dla ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem dzielonym lub bankami, na które zostaje przeniesiony majątek banku dzielonego lub jeżeli podział może spowodować poważne szkody dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów Państwa.

Art. 124d.

1. W przypadku łączenia się banków, przejęcia banku lub nabycia przedsiębiorstwa banku, bank informuje podmiot, o którym mowa w art. 20 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, o połączeniu, przejęciu lub nabyciu co najmniej na miesiąc przed planowanym połączeniem, przejęciem lub nabyciem. Komisja Nadzoru Finansowego może wyznaczyć krótszy termin powiadomienia w celu ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa lub stabilności finansowej.

2. W przypadku gdy środki, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, zgromadzone w banku powstałym w wyniku zdarzenia, o którym mowa w ust. 1, przekraczają wartość określoną w art. 24 ust. 1 tej ustawy, mogą być wypłacone w terminie 3 miesięcy od dnia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w kwocie przekraczającej wartość środków gwarantowanych, bez utraty naliczonych odsetek oraz ponoszenia opłat z tego tytułu.

Art. 125.

(uchylony)

Rozdział 10

Fundusze własne, kapitał wewnętrzny i gospodarka finansowa banków

Art. 126.

Banki są obowiązane posiadać fundusze własne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 118 rozporządzenia nr 575/2013, dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności.

Art. 127.

1. Instrumenty kapitałowe, z wyłączeniem bankowych papierów wartościowych, i pożyczki podporządkowane kwalifikuje się jako instrumenty dodatkowe w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, oraz instrumenty w Tier II, o których mowa w art. 63 rozporządzenia nr 575/2013, po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

2. Komisja Nadzoru Finansowego udziela zgody, o której mowa w ust. 1, jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w:

1) art. 52 rozporządzenia nr 575/2013 — w odniesieniu do instrumentów dodatkowych w Tier I;

2) art. 63 rozporządzenia nr 575/2013 — w odniesieniu do instrumentów w Tier II.

Art. 127a.

1. Zaciągnięcie pożyczki podporządkowanej w celu jej zakwalifikowania do funduszy własnych jako instrumentu dodatkowego w Tier I, o którym mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, wymaga uchwały zarządu banku oraz zgody rady nadzorczej banku.

2. Przedmiotem pożyczki podporządkowanej, o której mowa w ust. 1, mogą być środki pieniężne w wysokości nie niższej niż 400 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażona w innej walucie, ustalona przy zastosowaniu średniego kursu tej waluty, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1.

Art. 127b.

1. Umowa pożyczki podporządkowanej, o której mowa w art. 127a ust. 1, może być zawarta wyłącznie z podmiotami wymienionymi w art. 3 pkt 39b lit. a–m ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

2. W umowie pożyczki podporządkowanej określa się ryzyko związane z możliwością wystąpienia zdarzenia inicjującego, o którym mowa w art. 54 ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013, oraz ryzyko dokonania umorzenia w formie odpisu trwałego albo odpisu tymczasowego, obniżających w całości albo w części kwotę tej pożyczki, a także ryzyko umorzenia odsetek albo części odsetek z tytułu tej pożyczki.

3. Udzielającemu pożyczki podporządkowanej nie przysługuje prawo wypowiedzenia umowy pożyczki podporządkowanej ani odstąpienia od tej umowy.

4. Umowa pożyczki podporządkowanej uprawnia udzielającego pożyczki podporządkowanej do otrzymywania przez czas nieoznaczony odsetek od kwoty udzielonej pożyczki podporządkowanej. Przepisów art. 359 § 21–23, art. 3651 i art. 395 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

5. Wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki podporządkowanej może być przedmiotem przeniesienia wyłącznie między podmiotami wymienionymi w art. 3 pkt 39b lit. a–m ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Art. 127c.

1. Pożyczka podporządkowana, o której mowa w art. 127a ust. 1, podlega spłacie, w przypadku gdy:

1) umowa pożyczki podporządkowanej przewiduje jej spłatę oraz

2) bank uzyskał zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego na spłatę pożyczki podporządkowanej, oraz

3) upłynęło nie mniej niż 5 lat od dnia zawarcia umowy pożyczki podporządkowanej zgodnie z art. 77 rozporządzenia nr 575/2013, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 78 ust. 4 rozporządzenia nr 575/2013.

2. Pożyczka podporządkowana może podlegać spłacie przez bank również w przypadku odmowy wydania zezwolenia przez Komisję Nadzoru Finansowego na jej zakwalifikowanie do funduszy własnych jako instrumentu dodatkowego w Tier I, o którym mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, jeżeli w umowie pożyczki podporządkowanej zostało zawarte uprawnienie banku do spłaty pożyczki podporządkowanej w takim przypadku.

Art. 127d.

1. Zarząd banku może, w drodze uchwały, umorzyć odsetki albo część odsetek z tytułu umowy pożyczki podporządkowanej, o której mowa w art. 127a ust. 1. Zarząd banku niezwłocznie informuje o tym umorzeniu udzielającego pożyczkę podporządkowaną.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, umorzenie odsetek nie stanowi niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania lub zwłoki w wykonaniu zobowiązania przez bank.

Art. 127e.

1. W przypadku wystąpienia zdarzenia inicjującego, o którym mowa w art. 54 ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013, określonego w umowie pożyczki podporządkowanej, o której mowa w art. 127a ust. 1, bank dokonuje umorzenia tej pożyczki w formie odpisu trwałego albo odpisu tymczasowego obniżających w całości albo w części kwotę tej pożyczki.

2. Wysokość odpisu, o którym mowa w ust. 1, określa uchwała zarządu banku.

3. Umowa pożyczki podporządkowanej może przewidywać kryteria, po których spełnieniu bank będzie uprawniony do podwyższenia kwoty tej pożyczki, w przypadku gdy została ona umorzona w formie odpisu tymczasowego obniżającego w części kwotę tej pożyczki w wyniku wystąpienia zdarzenia inicjującego, o którym mowa w art. 54 ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, kwota pożyczki podporządkowanej nie może być wyższa niż kwota z dnia jej zaciągnięcia.

Art. 127f.

Roszczenie o spłatę pożyczki podporządkowanej, o której mowa w art. 127a ust. 1, staje się wymagalne z chwilą ogłoszenia upadłości albo likwidacji banku.

Art. 128.

1. Bank jest obowiązany utrzymywać sumę funduszy własnych na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości:

1) wartość wynikająca ze spełnienia wymogów w zakresie funduszy własnych, o których mowa w art. 92 rozporządzenia nr 575/2013;

2) oszacowana przez bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka (kapitał wewnętrzny).

1a. Bank opracowuje i wdraża strategie i procedury szacowania i stałego utrzymywania kapitału wewnętrznego.

1b. Strategie i procedury, o których mowa w ust. 1a, powinny być skuteczne, kompleksowe i adekwatne do charakteru, skali i złożoności działalności banku.

2. Bank dokonuje regularnych przeglądów strategii i procedur, o których mowa w ust. 1a.

2a. Bank przeciwdziała ryzyku nadmiernej dźwigni, uwzględniając potencjalny wzrost tego ryzyka spowodowany obniżeniem funduszy własnych w związku z oczekiwanymi lub zrealizowanymi stratami.

3. (uchylony)

3a. Komisja Nadzoru Finansowego, uwzględniając charakter, skalę i złożoność działalności banku, monitoruje spełnianie przez bank wymogów w zakresie wykorzystania ratingów kredytowych przy przeprowadzaniu oceny wiarygodności kredytowej podmiotu lub instrumentu finansowego, o których mowa w art. 5a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie agencji ratingowych (Dz. Urz. UE L 302 z 17.11.2009, str. 1, z późn. zm.).

3b. Bank, który uzyskał zezwolenie na stosowanie metody wewnętrznej, przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego i Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego, co najmniej raz w roku, wyniki obliczeń wymogów w zakresie funduszy własnych na podstawie stosowanej metody wewnętrznej, wraz z objaśnieniem tej metody.

3c. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze konsultacji z Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego, opracować portfele odniesienia, dla których bank będzie obowiązany obliczać hipotetyczne wymogi w zakresie funduszy własnych, stosując metodę wewnętrzną, na którą uzyskał zezwolenie. W odniesieniu do wyników obliczeń przepis ust. 3b stosuje się odpowiednio.

3d. Bank przekazuje informacje, o których mowa w ust. 3b i 3c, zgodnie z wzorem opracowanym przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, przyjętym przez Komisję Europejską w drodze wykonawczego standardu technicznego na podstawie art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz. Urz. UE L 331 z 15.12.2010, str. 12, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1093/2010”. Jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego opracuje portfele, o których mowa w ust. 3c, bank przekazuje jednocześnie wyniki obliczeń, o których mowa w ust. 3b i 3c.

3e. Na podstawie informacji, o których mowa w ust. 3b i 3c, Komisja Nadzoru Finansowego monitoruje wartości wymogów w zakresie funduszy własnych, obliczonych przez banki z zastosowaniem metod wewnętrznych. Co najmniej raz w roku Komisja Nadzoru Finansowego dokonuje oceny jakości tych metod z uwzględnieniem metod:

1) których zastosowanie skutkuje znaczącymi różnicami w wymogach w zakresie funduszy własnych w odniesieniu do takiej samej ekspozycji;

2) w przypadku których rozbieżność jest wyjątkowo duża lub mała, a także w przypadku których obserwuje się znaczące i systematyczne niedoszacowanie wymogów w zakresie funduszy własnych.

3f. Jeżeli z oceny, o której mowa w ust. 3e, wynikają znaczące różnice pomiędzy wynikami obliczeń wymogów w zakresie funduszy własnych, przekazanymi przez dany bank zgodnie z ust. 3b i 3c, a wynikami grupy banków charakteryzujących się podobnym profilem ryzyka portfela w zakresie ryzyka kredytowego lub grupy banków charakteryzujących się podobnym poziomem ryzyka bazowego portfela w zakresie ryzyka rynkowego lub gdy metody wewnętrzne stosowane przez ten bank wykazują niewiele cech wspólnych z metodami wewnętrznymi stosowanymi przez grupę banków charakteryzujących się podobnym profilem ryzyka portfela w zakresie ryzyka kredytowego lub grupę banków charakteryzujących się podobnym poziomem ryzyka bazowego portfela w zakresie ryzyka rynkowego, co prowadzi do znacznej rozbieżności wyników, Komisja Nadzoru Finansowego bada przyczyny takiej sytuacji, a jeżeli jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, że metoda stosowana przez bank prowadzi do niedoszacowania wymogów w zakresie funduszy własnych, niewynikającego z różnic w ryzyku związanym z ekspozycjami lub transakcjami w portfelu odniesienia, Komisja może zastosować środek, o którym mowa w art. 138d ust. 1, oraz zalecić bankowi weryfikację stosowanej metody wewnętrznej i wprowadzenie w niej zmian.

3g. Przepisów ust. 3b–3f nie stosuje się do metody zaawansowanego pomiaru, o której mowa w art. 312 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013.

4.–5. (uchylone)

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób szacowania kapitału wewnętrznego i dokonywania przez bank przeglądów strategii i procedur, o których mowa w ust. 1a, uwzględniając potrzebę zapewnienia należytego podejścia do podejmowanego ryzyka w zakresie prowadzonej działalności, adekwatności strategii i procedur szacowania kapitału wewnętrznego do charakteru, skali i złożoności działalności banku, w tym dostosowania do nowych rodzajów ryzyka, znaczących zmian w strategii i planach działania oraz środowisku zewnętrznym, w którym działa bank.

6a. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia:

1) sposób traktowania przez banki znacznych pakietów akcji podmiotów spoza sektora finansowego, o których mowa w art. 89 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013,

1a) kryteria surowsze niż wymienione w art. 125 ust. 2 i art. 126 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013, ustanowione na potrzeby określania wag ryzyka ekspozycji zabezpieczonych hipotekami, zgodnie z art. 124 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013,

2) wyższą wagę ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach, o której mowa w art. 124 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013,

2a) wyższą wartość minimalną wskazanej w art. 164 ust. 4 rozporządzenia nr 575/2013 średniej wartości straty z tytułu niewykonania zobowiązania ważonej ekspozycją,

2b) poziom istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego, o którym mowa w art. 178 ust. 2 lit. d rozporządzenia nr 575/2013,

2c) dłuższy okres wskazany na potrzeby określania zwłoki w wykonaniu zobowiązań kredytowych przez dłużnika, zgodnie z art. 178 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 575/2013,

2d) wyższy poziom współczynnika alfa określonego na potrzeby stosowania modelu wewnętrznego w zakresie obliczania ekwiwalentu bilansowego transakcji pozabilansowych, o którym mowa w art. 284 ust. 4 rozporządzenia nr 575/2013,

3) podejścia lub wymogi w zakresie funduszy własnych, o których mowa w art. 327 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013,

4) limit wartości ekspozycji wobec klienta lub grupy powiązanych klientów niższy niż 150 000 000 euro, o którym mowa w art. 395 ust. 1 rozporządzenia nr 575/2013,

5) wyższy wymóg dotyczący pokrycia płynności, o którym mowa w art. 412 ust. 5 zdanie drugie rozporządzenia nr 575/2013

— w zakresie odnoszącym się do działalności banków, uwzględniając konieczność utrzymywania przez banki odpowiedniego poziomu funduszy własnych i płynności oraz potrzebę zapewnienia stabilności, bezpieczeństwa i prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego.

7. W przypadku niespełnienia wymogów, o których mowa w ust. 1, bank jest obowiązany niezwłocznie powiadomić Komisję Nadzoru Finansowego.

8.–10. (uchylone)

Art. 128a.

Bank jest obowiązany udzielić na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego informacji dotyczących struktury funduszy własnych, o których mowa w art. 126, oraz spełnienia wymogów i norm określonych w art. 128 i przepisach rozporządzenia nr 575/2013.

Art. 128b.

1. W przypadku gdy koszty obsługi i ryzyko wypłat gwarancji lub poręczeń nie będą obciążały wyniku finansowego banku państwowego, może on powierzyć innej instytucji finansowej, w drodze umowy, dokonywanie oceny zdolności do spłaty zobowiązania i analizy ryzyka wypłaty zobowiązania w przypadku udzielania poręczeń lub gwarancji na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2023 r. poz. 926 i 1114) lub innych ustaw określających zasady udzielania poręczeń i gwarancji przez bank państwowy.

2. W przypadku gdy koszty obsługi i ryzyko wypłat gwarancji lub poręczeń będą obciążały wynik finansowy banku państwowego, Komisja Nadzoru Finansowego może, na jego wniosek, wydać zezwolenie na powierzenie innemu bankowi dokonywania oceny zdolności do spłaty zobowiązania i analizy ryzyka wypłaty zobowiązania w razie:

1) udzielenia bankowi przez bank państwowy gwarancji lub poręczeń portfela kredytów rozumianego jako zbiór pojedynczych kredytów, udzielonych przez ten bank, dla którego łączną kwotę limitu gwarancji lub poręczeń na określony czas ustala umowa między tym bankiem a bankiem państwowym;

2) udzielenia poręczenia lub gwarancji portfela innych zobowiązań rozumianego jako zbiór pojedynczych umów cywilnoprawnych, dla którego łączną kwotę limitu poręczeń lub gwarancji określa umowa między tym bankiem a bankiem państwowym.

Art. 128c.

Bank jest obowiązany zgłosić do Komisji Nadzoru Finansowego z 30-dniowym wyprzedzeniem zamiar nabycia pakietu akcji lub udziałów, którego wartość będzie przekraczała 5% funduszy własnych banku.

Art. 128ca.

1. Stosowanie metod wewnętrznych oraz wprowadzenie rozszerzeń lub zmian znacznych w zakresie metod wewnętrznych wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego udzielanego w drodze decyzji.

2. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje, w drodze decyzji, zezwolenie na:

1) klasyfikację ekspozycji kredytowych inną niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, opartą w szczególności na podstawie wewnętrznych systemów ratingów i metod szacowania oczekiwanych strat, zwanych dalej „modelami ryzyka kredytowego”;

2) utworzenie rezerw celowych oraz odpisów aktualizujących należności związanych z ekspozycjami kredytowymi w wysokości wynikającej z oszacowań modeli ryzyka kredytowego.

3. Decyzje, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą zawierać warunki i terminy.

4. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzje, o których mowa w ust. 1 i 2, w terminie sześciu miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku.

Art. 128d.

(uchylony)

Art. 129.

1. Banki prowadzą samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie planu finansowego w sposób zapewniający pokrycie z uzyskanych przychodów kosztów działalności oraz zobowiązań.

2. Tworzenie z odpisów z zysku netto funduszy oraz ich przeznaczenie, a także zasady pokrywania strat określa statut banku.

3. Przeznaczenie do podziału między akcjonariuszy kwoty przekraczającej zysk za ostatni rok obrotowy, pomniejszony o niepokryte straty, akcje własne oraz o kwoty, które nie mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy, wymaga zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

Art. 130.

1. Banki mogą tworzyć w ciężar kosztów rezerwę na ryzyko ogólne, służącą pokryciu niezidentyfikowanego ryzyka związanego z prowadzeniem działalności bankowej. Banki tworzą i rozwiązują tę rezerwę na podstawie oceny tego ryzyka, uwzględniającej w szczególności wielkość należności oraz udzielonych zobowiązań pozabilansowych.

2. Wielkość rocznego odpisu na rezerwę na ryzyko ogólne, o której mowa w ust. 1, wynosi:

1) co najwyżej 1,5% niespłaconej kwoty kredytów i pożyczek pieniężnych pomniejszonej o kwotę kredytów i pożyczek pieniężnych, zaklasyfikowanych zgodnie z odrębnymi przepisami do kategorii straconych według stanu na koniec poprzedniego roku obrotowego;

2) nie więcej niż kwota odpisu dokonanego w bieżącym roku obrotowym z zysku za rok poprzedni na fundusz ogólnego ryzyka, o którym mowa w art. 26 ust. 1 lit. f rozporządzenia nr 575/2013.

3. Odpis, o którym mowa w ust. 2, może być dokonywany nie częściej niż raz w miesiącu w równych kwotach. Do czasu dokonania odpisu na fundusz ogólnego ryzyka w bieżącym roku obrotowym podstawą wyznaczania kwot mogą być przewidywania lub propozycje tego odpisu zawarte w planie finansowym.

4. Bank rozwiązuje rezerwę na ryzyko ogólne, jeżeli w ocenie banku ustały okoliczności uzasadniające dalsze jej utrzymywanie.

Art. 130a.

1. Uchwała o warunkowym podwyższeniu kapitału zakładowego banku może zostać podjęta w celu dokonania konwersji zobowiązań banku z instrumentów finansowych, które przewidują konwersję zobowiązania na akcje w przypadku zdarzenia powiązanego z sytuacją finansową, wypłacalnością, pozycją kapitałową lub poziomem funduszy własnych banku (instrumenty przymusowo zamienne), na kapitał zakładowy.

2. Konwersja zobowiązań z instrumentów przymusowo zamiennych na akcje banku następuje w chwili wystąpienia zdarzeń wskazanych w warunkach emisji jako podstawa konwersji.

3. Niezwłocznie po stwierdzeniu wystąpienia zdarzeń wskazanych w warunkach emisji jako podstawa konwersji zarząd banku zgłasza do sądu rejestrowego objęcie akcji w wyniku konwersji zobowiązań z instrumentów przymusowo zamiennych.

Rozdział 10a

System ochrony

Art. 130b.

1. Celem funkcjonowania systemu ochrony jest zapewnienie płynności i wypłacalności każdego jego uczestnika na zasadach określonych w ustawie i umowie systemu ochrony, w szczególności przez udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń na warunkach określonych w umowie systemu ochrony.

2. System ochrony może także wspierać:

1) prowadzoną przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny przymusową restrukturyzację, o której mowa w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, jeżeli została wszczęta wobec banku w formie spółki akcyjnej;

2) przejęcie banku, o którym mowa w art. 146b ust. 1, jeżeli bankiem przejmowanym jest bank w formie spółki akcyjnej.

3. Wsparcie, o którym mowa w ust. 2, odbywa się w szczególności przez udzielanie dotacji, pożyczek, gwarancji i poręczeń na warunkach określonych w umowie systemu ochrony.

4. Umowa systemu ochrony określa zakres odpowiedzialności uczestnika systemu ochrony za zobowiązania wynikające z udziału w systemie ochrony.

Art. 130c.

1. Banki w formie spółek akcyjnych mogą utworzyć system ochrony na podstawie umowy systemu ochrony. Banki, które utworzyły system ochrony, są jego uczestnikami. Uczestnikami systemu ochrony są również banki prowadzące działalność w formie spółek akcyjnych, które przystąpią do systemu ochrony po jego utworzeniu.

2. Uczestniczenie w systemie ochrony jest dobrowolne.

3. Banki, o których mowa w ust. 1, zawierają umowę systemu ochrony według projektu dla danego systemu ochrony zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Bank działający w imieniu tych banków, na podstawie udzielonego przez nie upoważnienia, przedstawia Komisji Nadzoru Finansowego projekt umowy systemu ochrony z wnioskiem o jego zatwierdzenie oraz o uznanie systemu ochrony. Stroną postępowania jest wyłącznie ten bank.

4. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzje w sprawie zatwierdzenia projektu umowy systemu ochrony, o którym mowa w ust. 3, oraz o uznaniu systemu ochrony, w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu umowy systemu ochrony.

5. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia zatwierdzenia projektu umowy systemu ochrony, o którym mowa w ust. 3, i uznania systemu ochrony, jeżeli projektowana umowa systemu ochrony naruszałaby przepisy prawa, interesy uczestników systemu ochrony, nie zapewniałaby bezpieczeństwa środków gromadzonych u uczestników systemu ochrony lub nie byłyby spełnione następujące warunki:

1) zapewnienie w umowie systemu ochrony możliwości udzielania z funduszy zgromadzonych w systemie ochrony pomocy finansowej dla uczestników systemu ochrony mającej na celu poprawę ich wypłacalności i zapobieżenie upadłości lub udzielania wsparcia, o którym mowa w art. 130b ust. 2;

2) przyjęcie w umowie systemu ochrony odpowiednich mechanizmów monitorowania i klasyfikowania ryzyka w systemie ochrony oraz zasad przeglądu tego ryzyka, w szczególności rozpoznawania aktualnych i potencjalnych źródeł ryzyka oraz oszacowania istotności potencjalnego wpływu tego rodzaju ryzyka na sytuację finansową uczestników systemu ochrony.

6. Decyzja o uznaniu systemu ochrony może określać:

1) termin, od którego system ochrony powinien funkcjonować zgodnie z umową systemu ochrony;

2) dodatkowe warunki, których spełnienie zapewni bezpieczeństwo funkcjonowania systemu ochrony;

3) termin, po upływie którego decyzja wygaśnie, jeżeli warunki, o których mowa w pkt 2, nie zostaną spełnione.

7. W przypadku gdy funkcjonowanie systemu ochrony narusza przepisy prawa, zagraża interesom jego uczestników, nie zapewnia bezpieczeństwa środków gromadzonych u uczestników systemu ochrony lub jest niezgodne z umową systemu ochrony, Komisja Nadzoru Finansowego może uchylić decyzję o uznaniu systemu ochrony.

8. Uchylenie decyzji o uznaniu systemu ochrony może nastąpić również w razie stwierdzenia, że:

1) system ochrony przestał spełniać warunki określone w decyzji o uznaniu systemu ochrony;

2) decyzja o uznaniu systemu ochrony została wydana na podstawie fałszywych dokumentów, nieprawdziwych oświadczeń lub wskutek innych działań sprzecznych z prawem.

9. Zmiana umowy systemu ochrony wymaga zmiany zatwierdzonego projektu umowy systemu ochrony. Przepisy ust. 3–6 stosuje się odpowiednio.

Art. 130d.

Wypowiedzenie umowy systemu ochrony wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Wypowiedzenie następuje z zachowaniem co najmniej 24-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Art. 130e.

1. Systemem ochrony zarządza jednostka zarządzająca systemem ochrony, utworzona w tym celu przez uczestników systemu ochrony, zwana dalej „jednostką zarządzającą”.

2. Jednostkę zarządzającą tworzy się w formie spółki akcyjnej, do której w zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych.

3. Każdy z uczestników systemu ochrony jest obowiązany objąć i posiadać w okresie, kiedy jest stroną umowy systemu ochrony, co najmniej minimalną liczbę akcji jednostki zarządzającej, określoną w jej statucie i umowie systemu ochrony.

4. Akcjonariuszem jednostki zarządzającej może być tylko uczestnik systemu ochrony zarządzanego przez tę jednostkę. Akcjonariusze jednostki zarządzającej, w okresie wypowiedzenia przez nich umowy systemu ochrony, na walnym zgromadzeniu nie mogą wykonywać łącznie prawa głosu z więcej niż 24% akcji.

Art. 130f.

1. Organami systemu ochrony zarządzanego przez jednostkę zarządzającą są:

1) walne zgromadzenie akcjonariuszy jednostki zarządzającej;

2) rada nadzorcza jednostki zarządzającej;

3) zarząd jednostki zarządzającej.

2. Organ, o którym mowa w ust. 1:

1) pkt 1 — jest zgromadzeniem uczestników systemu ochrony;

2) pkt 2 — jest organem nadzorującym system ochrony;

3) pkt 3 — jest organem zarządzającym systemem ochrony.

3. Umowa systemu ochrony może przewidywać powołanie organów innych niż wymienione w ust. 1.

4. W umowie systemu ochrony określa się zasady zapewnienia organom jednostki zarządzającej warunków wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem systemu ochrony, w szczególności w zakresie pomieszczeń, łączy telekomunikacyjnych i obsługi biurowej, oraz zasady pokrywania związanych z tym kosztów.

5. Umowa systemu ochrony może zobowiązać jednego z uczestników systemu ochrony do zapewnienia organom jednostki zarządzającej warunków, o których mowa w ust. 4.

Art. 130g.

1. Członkowie rady nadzorczej jednostki zarządzającej są powoływani przez zgromadzenie uczestników systemu ochrony.

2. Organ nadzorujący system ochrony zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o swoim składzie oraz jego zmianie niezwłocznie po jego powołaniu albo zmianie jego składu.

3. Członkowie zarządu jednostki zarządzającej powinni mieć wiedzę, umiejętności i doświadczenie odpowiednie do pełnionych przez nich funkcji i powierzonych im obowiązków oraz dawać rękojmię należytego wykonywania tych obowiązków. Rękojmia odnosi się w szczególności do reputacji, uczciwości i rzetelności danej osoby oraz zdolności do prowadzenia spraw jednostki zarządzającej w sposób ostrożny i stabilny. Do oceny rękojmi ostrożnego i stabilnego prowadzenia spraw jednostki zarządzającej stosuje się odpowiednio przepisy art. 22aa ust. 10–12.

4. Członkowie zarządu jednostki zarządzającej są powoływani, za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego, przez radę nadzorczą jednostki zarządzającej albo zgromadzenie uczestników systemu ochrony stosownie do postanowień umowy systemu ochrony albo statutu jednostki zarządzającej. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada nadzorcza jednostki zarządzającej. Przepisy art. 22b oraz art. 30 ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może delegować przedstawiciela w celu obserwowania, bez prawa głosu, prac walnego zgromadzenia akcjonariuszy jednostki zarządzającej i rady nadzorczej jednostki zarządzającej, o ile te organy wyrażą na to zgodę.

6. Szczegółowy zakres i sposób działania organów systemu ochrony, w tym tryb zwoływania posiedzeń oraz sposób i warunki podejmowania uchwał, czas trwania kadencji tych organów, liczbę oraz zasady powoływania i odwoływania członków tych organów oraz zakres ich niezbędnych kwalifikacji określa umowa systemu ochrony.

Art. 130h.

1. W jednostce zarządzającej tworzy się fundusz pomocowy w celu zapewnienia środków na finansowanie zadań systemu ochrony w zakresie pomocy finansowej dla uczestników systemu ochrony mającej na celu poprawę ich wypłacalności i zapobieżenie upadłości oraz umożliwienia udzielania przez system ochrony wsparcia, o którym mowa w art. 130b ust. 2.

2. Fundusz pomocowy jest tworzony z wpłat uczestników systemu ochrony wnoszonych w wysokości i na zasadach określonych w ust. 3 oraz w umowie systemu ochrony lub z innych źródeł przewidzianych w tej umowie.

3. Uczestnik systemu ochrony wnosi w terminie 30 dni od dnia przystąpienia do tego systemu wpłatę na fundusz pomocowy w wysokości nie mniejszej niż 0,3% kwoty środków gwarantowanych uczestnika systemu ochrony objętego obowiązkowym systemem gwarantowania depozytów, o którym mowa w art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

4. Jednostka zarządzająca może lokować środki funduszu pomocowego jedynie w:

1) lokatach bankowych w bankach, będących uczestnikami systemu ochrony;

2) skarbowych papierach wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

3) bonach pieniężnych Narodowego Banku Polskiego;

4) obligacjach emitowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

5. Szczegółowe zasady zarządzania funduszem pomocowym określa umowa systemu ochrony.

Art. 130i.

1. W jednostce zarządzającej tworzy się mechanizmy pomocy płynnościowej i pomocy służącej zapewnieniu wypłacalności, dostosowane do struktury organizacyjnej systemu ochrony.

2. W jednostce zarządzającej można także utworzyć mechanizm wsparcia w procesach przymusowej restrukturyzacji i przejęć banków, o których mowa w art. 130b ust. 2.

3. Szczegółowe zasady tworzenia mechanizmów, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz zasady zarządzania takimi mechanizmami określa umowa systemu ochrony.

Art. 130j.

1. Jednostka zarządzająca może udzielić pomocy lub wsparcia, o ile spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:

1) zapobiegnie to ryzyku upadłości jednego z uczestników systemu ochrony;

2) pozwoli to na spełnienie przez uczestnika systemu ochrony wymogów regulacyjnych;

3) wsparcie byłoby udzielone w przypadkach, o których mowa w art. 130b ust. 2.

2. Pomoc, o której mowa w art. 130b ust. 1, jest udzielana uczestnikom systemu ochrony na warunkach określonych poniżej:

1) ma charakter zwrotny;

2) jest udzielana na warunkach rynkowych, jest odpłatna i zabezpieczona;

3) jest udzielana na okres nie dłuższy niż 5 lat;

4) umorzenie zobowiązania z tytułu udzielonej pomocy albo dokonanie innej czynności wywołującej taki skutek wymaga zatwierdzenia przez walne zgromadzenie akcjonariuszy jednostki zarządzającej; uchwała wymaga jednomyślności.

3. W okresie korzystania z pomocy, o której mowa w art. 130b ust. 1, uczestnik systemu ochrony, któremu udzielono pomocy, nie dokonuje wypłaty dywidendy akcjonariuszom ani nie dokonuje wykupu akcji własnych.

4. Pomoc, o której mowa w art. 130b ust. 1, udzielona uczestnikowi systemu ochrony jest zwracana do dnia upływu okresu wypowiedzenia umowy systemu ochrony.

5. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, może być udzielone w związku z przejęciem, o którym mowa w art. 146b ust. 1, lub wydaniem decyzji o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, o której mowa w art. 101 ust. 7 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

6. W przypadku, o którym mowa w art. 130b ust. 2 pkt 1, wniosek o udzielenie wsparcia jest składany przed wszczęciem przymusowej restrukturyzacji przez:

1) podmiot zainteresowany przejęciem przedsiębiorstwa lub wybranych albo wszystkich praw majątkowych lub wybranych albo wszystkich zobowiązań lub praw udziałowych banku, wobec którego może zostać wszczęta przymusowa restrukturyzacja, albo

2) Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

7. O wyrażeniu zgody na udzielenie pomocy lub wsparcia, o których mowa w ust. 1, jednostka zarządzająca informuje wnioskodawcę, Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz Komisję Nadzoru Finansowego.

8. W przypadku odmowy udzielenia wsparcia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, jednostka zarządzająca przekazuje niezwłocznie wnioskodawcy, Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu oraz Komisji Nadzoru Finansowego uzasadnienie odmowy udzielenia wsparcia.

Art. 130k.

1. Do zadań organu zarządzającego systemem ochrony należy w szczególności:

1) reprezentowanie systemu ochrony na zasadach określonych w umowie systemu ochrony;

2) zarządzanie systemem ochrony na zasadach określonych w umowie systemu ochrony;

3) podejmowanie działań koniecznych do zapewnienia bezpieczeństwa środków gromadzonych u uczestników systemu ochrony i zgodności ich działalności z postanowieniami umowy systemu ochrony;

4) podejmowanie działań służących zapewnieniu płynności i wypłacalności uczestników systemu ochrony.

2. Organ zarządzający systemem ochrony może także udzielać wsparcia w procesach przymusowej restrukturyzacji i przejęć banków, o których mowa w art. 130b ust. 2.

3. Zasady dostępu uczestników systemu ochrony do informacji o ryzyku utraty przez uczestnika systemu ochrony płynności i wypłacalności, identyfikowanym, mierzonym albo szacowanym przez organ zarządzający systemem ochrony, określa umowa systemu ochrony.

4. Organ zarządzający systemem ochrony sporządza, według stanu na koniec każdego kwartału, informację o systemie ochrony oraz przekazuje ją niezwłocznie Komisji Nadzoru Finansowego.

5. Informacja o systemie ochrony, o której mowa w ust. 4, zawiera:

1) bilans oraz rachunek zysków i strat systemu ochrony;

2) informację o wysokości środków zgromadzonych w funduszu pomocowym i ich wykorzystaniu.

6. Organ zarządzający systemem ochrony przekazuje Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu informację, o której mowa w ust. 5 pkt 2, w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału oraz niezwłocznie na żądanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

7. Organ zarządzający systemem ochrony może zlecać wykonywanie czynności faktycznych pozostających w zakresie jego kompetencji jednostkom lub komórkom organizacyjnym poszczególnych uczestników systemu ochrony na zasadach określonych w umowie systemu ochrony.

8. W celu realizacji zadań określonych w ust. 1 pkt 3 i 4 organ zarządzający systemem ochrony lub osoby przez niego upoważnione są uprawnione do żądania pisemnych lub ustnych informacji i wyjaśnień oraz okazania dokumentów lub innych nośników informacji, jak również udostępnienia danych związanych z działalnością uczestnika systemu ochrony, który zwrócił się do jednostki zarządzającej o udzielenie pomocy lub wsparcia, a organy tego uczestnika systemu ochrony i jego pracownicy są obowiązani udzielać żądanych wyjaśnień i informacji oraz niezbędnej pomocy. Wyjaśnienia i informacje są udzielane w zakresie niezbędnym do oceny możliwości i zasadności udzielenia pomocy lub wsparcia.

9. W celu realizacji zadań określonych w ust. 2 organ zarządzający systemem ochrony lub osoby przez niego upoważnione są uprawnione do występowania do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego lub Komisji Nadzoru Finansowego o informacje lub dane związane z działalnością banku, wobec którego planowane jest podjęcie działań, o których mowa w art. 130b ust. 2. Informacje lub dane udzielane są w zakresie niezbędnym do oceny możliwości i zasadności udzielenia wsparcia, o którym mowa w art. 130b ust. 2.

10. Uczestnicy systemu ochrony są obowiązani, na żądanie organu zarządzającego systemem ochrony lub osób przez niego upoważnionych, udzielać informacji niezbędnych do wykonywania zadań określonych w ust. 1 i 2, w tym również informacji objętych tajemnicą bankową.

11. Organy systemu ochrony mogą wykorzystywać informacje określone w ust. 8–10 wyłącznie w celu realizacji zadań systemu ochrony.

12. Bank będący uczestnikiem systemu ochrony, członkowie organów tego banku i osoby w nim zatrudnione, członkowie organów jednostki zarządzającej oraz osoby zatrudnione w tej jednostce, a także inne osoby, które zapoznały się z informacjami stanowiącymi tajemnice prawnie chronione, są obowiązane do zachowania ich w tajemnicy, jeżeli z przepisów odrębnych nie wynika obowiązek udzielania informacji objętych tymi tajemnicami.

Art. 130l.

1. Funkcjonowanie systemu ochrony podlega nadzorowi bankowemu sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego w zakresie i na zasadach określonych w przepisach niniejszego rozdziału oraz w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Czynności kontrolne podejmowane przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego są wykonywane po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez Komisję Nadzoru Finansowego.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może, w ramach sprawowanego nadzoru:

1) zalecić jednostce zarządzającej podjęcie środków koniecznych do przywrócenia płynności płatniczej systemu ochrony;

2) przekazać jednostce zarządzającej opinię na temat konieczności zwiększenia funduszu pomocowego.

4. W przypadku stwierdzenia, że organy systemu ochrony nie realizują zaleceń określonych w ust. 3 pkt 1, a także gdy ich działalność jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa, postanowień umowy systemu ochrony lub statutu jednostki zarządzającej lub stwarza zagrożenie dla interesów uczestników systemu ochrony, Komisja Nadzoru Finansowego może:

1) wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o odwołanie albo odwołać prezesa, wiceprezesa lub innego członka organu zarządzającego systemem ochrony odpowiedzialnego za stwierdzone nieprawidłowości;

2) zawiesić w czynnościach członków organu zarządzającego systemem ochrony do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o ich odwołanie przez odpowiedni organ na najbliższym posiedzeniu, przy czym zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji;

3) uchylić decyzję o uznaniu systemu ochrony.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może zawiesić w czynnościach członka organu zarządzającego systemem ochrony w przypadku:

1) przedstawienia mu zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania znacznych strat majątkowych w systemie ochrony.

6. Komisja Nadzoru Finansowego odwołuje członka organu zarządzającego systemem ochrony w przypadku zaistnienia przesłanek określonych w art. 22b ust. 3 pkt 1–3.

Rozdział 11

Nadzór bankowy

Art. 131.

1. Działalność banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw instytucji kredytowych podlega nadzorowi bankowemu sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie i w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Nadzór nad działalnością oddziału lub przedstawicielstwa banku zagranicznego w kraju oraz oddziału lub przedstawicielstwa banku krajowego za granicą, w tym zakres i tryb dokonywania czynności kontrolnych, może być wykonywany w zakresie uzgodnionym w porozumieniu Komisji Nadzoru Finansowego z właściwymi władzami nadzorczymi.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może, stosownie do postanowień porozumienia, o którym mowa w ust. 2, udzielić informacji dotyczących banku organowi nadzoru bankowego innego kraju, jeżeli:

1) wskutek tego nie zostanie naruszony interes gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej;

2) zapewnione jest wykorzystanie udzielonych informacji tylko na potrzeby nadzoru bankowego;

3) zagwarantowane jest, że przekazywanie udzielonych informacji poza organ nadzoru bankowego możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

3a. Jeżeli właściwa władza nadzorcza odmawia zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 2, albo pomimo jego zawarcia nie stosuje się do jego postanowień, w tym nie udziela w wyznaczonym terminie informacji, o których udzielenie wnioskowała Komisja Nadzoru Finansowego, lub odmawia udzielenia takich informacji, Komisja Nadzoru Finansowego może powiadomić o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.

4.7. (uchylone)

Art. 131a.

1. Banki są obowiązane do wnoszenia wpłat z tytułu nadzoru bankowego, stanowiących iloczyn sumy aktywów bilansowych banków i stawki nieprzekraczającej 0,024%.

1a. Wpłaty wnoszone przez bank będący w dniu 1 stycznia danego roku uczestnikiem systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, wynoszą 80% kwot, do których uiszczenia byłby on obowiązany w przypadku, gdyby żaden bank spółdzielczy nie uczestniczył w takim systemie. Powstałą różnicę uwzględnia się w kosztach nadzoru bankowego do pokrycia w danym roku z pozostałych wpłat, o których mowa w ust. 1.

1a. Z wpłat, o których mowa w ust. 1, pokrywa się także 16,5% wartości kosztów, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.

2. Należności z tytułu wpłat na finansowanie kosztów nadzoru, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1, oraz sposób pokrywania z wpłat, o których mowa w ust. 1, kosztów nadzoru bankowego i udziału w kosztach, o których mowa w ust. 1b, mając na względzie zapewnienie skuteczności sprawowanego nadzoru.

4. (uchylony)

Art. 132.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może wystąpić do Komisji Nadzoru Finansowego o podjęcie czynności lub środków w ramach nadzoru, o których mowa w art. 133 i art. 138.

Art. 133.

1. Celem nadzoru jest zapewnienie:

1) bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych;

2) zgodności działalności banków z przepisami ustawy, rozporządzenia nr 575/2013, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, statutem oraz decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku;

3) zgodności działalności prowadzonej przez banki zgodnie z art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi z przepisami tej ustawy, niniejszej ustawy, rozporządzenia 596/2014, aktami delegowanymi wydanymi na podstawie tego rozporządzenia oraz ze statutem;

1a. Przy wykonywaniu swoich zadań Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia wytyczne i zalecenia Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. W przypadku nieuwzględnienia wytycznych lub zaleceń Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego Komisja Nadzoru Finansowego podaje powody ich nieuwzględnienia.

2. Czynności podejmowane w ramach nadzoru bankowego polegają w szczególności na:

1) dokonywaniu oceny sytuacji finansowej banków, w tym badaniu wypłacalności, jakości aktywów, płynności płatniczej, wyniku finansowego banków;

2) badaniu jakości systemu zarządzania bankiem, w szczególności systemu zarządzania ryzykiem oraz systemu kontroli wewnętrznej;

3) badaniu zgodności udzielanych kredytów, pożyczek pieniężnych, akredytyw, gwarancji bankowych i poręczeń oraz emitowanych bankowych papierów wartościowych z obowiązującymi w tym zakresie przepisami;

4) badaniu zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek pieniężnych;

5) badaniu przestrzegania limitów, o których mowa w art. 79a, oraz limitów, o których mowa w art. 395 rozporządzenia nr 575/2013, oraz ocenie procesu identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji ekspozycji, w tym dużych ekspozycji;

6) badaniu przestrzegania przez bank, określonych przez Komisję Nadzoru Finansowego norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banków, zarządzania ryzykiem prowadzonej działalności, w tym dostosowania do rodzaju i skali działalności banku procesu identyfikacji i monitorowania ryzyka oraz sprawozdawania o ryzyku;

7) dokonywaniu oceny szacowania, utrzymywania i przeglądu kapitału wewnętrznego;

8) badaniu wykonywania przez banki obowiązków, o których mowa w art. 56a, art. 59a, art. 59b, art. 92ba–92bd i art. 111c.

2a. Czynności, o których mowa w ust. 2, mogą być wykonywane także w sposób określony w art. 138c ust. 2 pkt 3.

3. Czynności kontrolne podejmowane przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego są wykonywane po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

3a. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, z zastrzeżeniem art. 26 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.

3b. W przypadku zmiany zakresu kontroli niezwłocznie informuje się o tym kontrolowanego.

3c. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, jest udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo elektronicznej. Upoważnienie udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Upoważnienie utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Komisji Nadzoru Finansowego ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

3d. Upoważnienie udzielone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych banku wpisany do bazy adresów elektronicznych.

3e. Przepisy ust. 3c i 3d stosuje się odpowiednio do zawiadomień, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, oraz do protokołu kontroli, o którym mowa w art. 53 tej ustawy.

4. Komisja Nadzoru Finansowego oraz osoby wykonujące czynności nadzoru bankowego nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego nadzorem nad działalnością banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz oddziałów instytucji kredytowych.

Art. 133a.

1. Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz w roku przeprowadza badanie i ocenę nadzorczą banku albo przegląd i weryfikację wyników poprzedniego badania i oceny nadzorczej.

2. Badanie i ocena nadzorcza obejmują identyfikację wielkości i charakteru ryzyka, na jakie jest narażony bank, ocenę jakości procesu zarządzania ryzykiem, ocenę poziomu kapitału pokrywającego ryzyko wynikające z działalności banku oraz zarządzania bankiem, w tym zgodności działalności banku z przepisami ustawy, rozporządzenia nr 575/2013, ustawy o nadzorze makroostrożnościowym, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, ze statutem i z decyzjami o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku i rozpoczęcie przez niego działalności, oraz ocenę działań podjętych przez bank w następstwie zastosowania środków, o których mowa w art. 138, art. 138c i art. 141.

3. (uchylony)

4. W badaniu i ocenie nadzorczej Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych, w tym testów, o których mowa w art. 133b, oraz testów warunków skrajnych przeprowadzonych zgodnie z art. 177 rozporządzenia nr 575/2013 przez bank stosujący metodę wewnętrznych ratingów lub metodę modeli wewnętrznych, o których mowa odpowiednio w art. 143 ust. 1 i art. 363 rozporządzenia nr 575/2013.

5. Komisja Nadzoru Finansowego informuje bank o wyniku badania i oceny nadzorczej i w razie potrzeby podejmuje niezbędne środki zgodnie z art. 138, art. 138c, art. 138d i art. 141.

5a. Na podstawie wyniku badania i oceny nadzorczej, w których badaniu podlegał kapitał wewnętrzny, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje bankowi zalecenia w zakresie oczekiwanego poziomu funduszy własnych, które bank powinien utrzymywać ponad kwotę funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych:

1) w art. 138 ust. 2 pkt 2 lub

2) w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym, lub

3) w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 i rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402, lub

4) na podstawie art. 92 ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013.

5b. W badaniu kapitału wewnętrznego sprawdza się w szczególności, czy kwota funduszy własnych pozwala zaabsorbować potencjalne straty wynikające z testów warunków skrajnych, w tym testów warunków skrajnych, o których mowa w art. 133b.

5c. Zalecenia, o których mowa w ust. 5a, dotyczą ryzyka, które nie zostało pokryte dodatkowym wymogiem w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2.

5d. Fundusze własne utrzymywane zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 5a, w celu pokrycia ryzyka nadmiernej dźwigni nie są jednocześnie zaliczane na poczet spełniania przez bank:

1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013;

2) dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2b;

3) wymogu bufora wskaźnika dźwigni, o którym mowa w art. 92 ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013.

5e. Fundusze własne utrzymywane zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 5a, w celu pokrycia innych rodzajów ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni nie są jednocześnie zaliczane na poczet spełniania przez bank:

1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. a–c rozporządzenia nr 575/2013;

2) dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2a;

3) wymogu połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.

6. W przypadku gdy badanie i ocena nadzorcza wykaże, że bank może stwarzać ryzyko systemowe zgodnie z art. 23 rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego informuje o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz Komitet Stabilności Finansowej.

6a. W przypadku gdy badanie i ocena nadzorcza wykażą, że zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, lub uzasadnione podejrzenie usiłowania popełnienia tego przestępstwa lub istnieje podwyższone ryzyko popełnienia tego przestępstwa, Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie informuje o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.

7. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego informacje dotyczące funkcjonowania procedur badania i oceny nadzorczej.

7a. Komisja Nadzoru Finansowego zamieszcza na swojej stronie internetowej kryteria i metody stosowane w badaniu i ocenie nadzorczej banków, w tym kryteria stosowania zasady proporcjonalności, a także informacje w zakresie spełniania przez banki wymogów lub norm, o których mowa w przepisach ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013.

8. W przypadku gdy banki o podobnym profilu ryzyka, w szczególności podobnej specyfice działalności lub podobnej lokalizacji geograficznej ekspozycji, są lub mogą być narażone na podobne ryzyko, Komisja Nadzoru Finansowego może w odniesieniu do takich banków przeprowadzić badanie i ocenę nadzorczą w podobny lub taki sam sposób. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o takich przypadkach.

9. Komisja Nadzoru Finansowego przyjmuje zgłoszenia naruszeń lub potencjalnych naruszeń przepisów ustawy oraz rozporządzenia nr 575/2013.

10. Informacje uzyskane w trybie, o którym mowa w ust. 9, w tym informacje, które mogłyby umożliwić identyfikację osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby, której zarzuca się naruszenie, a także informacja o dokonaniu zgłoszenia mogą być ujawnione tylko:

1) w zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz w dokumentach przekazywanych w uzupełnieniu takiego zawiadomienia;

2) na żądanie sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawach o przestępstwa skarbowe.

Art. 133b.

Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz w roku przeprowadza w nadzorowanych bankach testy warunków skrajnych.

Art. 133c.

1. Komisja Nadzoru Finansowego raz w roku opracowuje program oceny nadzorczej. W uzasadnionych przypadkach Komisja Nadzoru Finansowego może dokonać aktualizacji tego programu.

2. Program oceny nadzorczej, o którym mowa w ust. 1, obejmuje banki:

1) w odniesieniu do których wyniki badania i oceny nadzorczej, o którym mowa w art. 133a, w tym wyniki testów warunków skrajnych, wskazują na istnienie znaczącego ryzyka pogorszenia ich sytuacji finansowej lub na naruszenie przepisów regulujących ich funkcjonowanie;

2) (uchylony)

3) inne — w uzasadnionych przypadkach.

Art. 133d.

Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz na trzy lata, w toku badania i oceny nadzorczej banku, dokonuje przeglądu spełniania przez bank wymogów dotyczących metod wewnętrznych.

Art. 133e.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, kryteria i sposób przeprowadzania badania i oceny nadzorczej, o którym mowa w art. 133a, uwzględniając konieczność zapewnienia realizacji celów programu oceny nadzorczej oraz badania i oceny nadzorczej, a także sprawnego jego przebiegu.

Art. 134.

1. Badanie sprawozdań finansowych banku, a także oddziału banku zagranicznego, może być zlecone tylko biegłym rewidentom, którzy spełniają wymogi określone w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

2. Banki obowiązane są przekazywać do Komisji Nadzoru Finansowego zbadane jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe wraz ze sprawozdaniem z badania w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia oraz z odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.

Art. 135.

1. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przeprowadzonym badaniu na zlecenie banku, Komisja Nadzoru Finansowego może zobowiązać bank do zlecenia wskazanemu biegłemu rewidentowi zbadania prawidłowości i rzetelności wszystkich sprawozdań finansowych sporządzanych przez bank, kontroli ksiąg rachunkowych, analizy portfela kredytowego oraz dokonania innych czynności określonych w art. 133 ust. 2. Jeżeli w wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono nieprawidłowości, koszty badania ponosi bank.

2. Zlecenie badania określonego w ust. 1 może zostać udzielone także bezpośrednio przez Komisję Nadzoru Finansowego. Koszty badania ponosi wówczas Komisja, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Jeżeli w wyniku badania zleconego przez Komisję Nadzoru Finansowego stwierdzono nieprawidłowości, koszty badania ponosi bank.

4. Uwzględniając potrzebę zachowania szczególnych środków bezpieczeństwa, przy wyborze biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego banku określonego w ust. 2, przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 i 1720) nie stosuje się.

Art. 136.

1. Biegły rewident przeprowadzający badanie sprawozdań finansowych banku oraz badanie, o którym mowa w art. 134 i art. 135, jest obowiązany niezwłocznie powiadomić Komisję Nadzoru Finansowego oraz radę nadzorczą i zarząd banku o ujawnionych faktach wskazujących na:

1) popełnienie przestępstwa;

2) naruszenie przepisów regulujących działalność banku;

3) naruszenie zasad dobrej praktyki bankowej lub inne zagrożenie interesów klientów banku;

4) istnienie przesłanek do wyrażenia opinii z zastrzeżeniami do sprawozdania finansowego banku, wyrażenia opinii negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii.

1a. Biegły rewident może odstąpić od powiadomienia rady nadzorczej i zarządu, o którym mowa w ust. 1, jeżeli przemawiają za tym ważne powody.

2. Przy wykonywaniu przez biegłych rewidentów czynności, o których mowa w art. 135 ust. 2, stosuje się do nich odpowiednio przepisy dotyczące pracowników nadzoru bankowego wykonujących te czynności.

3. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do biegłych rewidentów badających sprawozdania finansowe podmiotów posiadających bliskie powiązania z bankiem.

Art. 137.

1. Komisja Nadzoru Finansowego:

1)–4) (uchylone)

5) może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania bankami.

2. W przypadku gdy rekomendacje, o których mowa w ust. 1 pkt 5, odnoszą się do spraw mogących dotyczyć nadzoru makroostrożnościowego, o którym mowa w ustawie o nadzorze makroostrożnościowym, Komisja Nadzoru Finansowego wydaje takie rekomendacje po zasięgnięciu opinii Komitetu Stabilności Finansowej.

Art. 137a.

Dla potrzeb sprawdzenia przestrzegania przez banki norm i limitów określonych ustawą, wielkości wyrażone w walutach obcych w rozumieniu przepisów prawa dewizowego przelicza się na złote, a wielkości indeksowane do walut wymienialnych wyznacza się — według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski na dzień dokonywania sprawdzenia.

Art. 138.

1. Komisja Nadzoru Finansowego może w ramach nadzoru zalecić bankowi w szczególności:

1) podjęcie środków koniecznych do przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia i przestrzegania innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku;

1a)–2a) (uchylone)

3) zaniechanie określonych form reklamy;

4) opracowanie i stosowanie procedur, które zapewnią utrzymywanie, bieżące szacowanie i przegląd kapitału wewnętrznego oraz funkcjonowanie systemu zarządzania bankiem;

5) zastosowanie szczególnych zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków lub odpisów z tytułu utraty wartości aktywów, lub szczególnego traktowania aktywów przy obliczaniu wymogów w zakresie funduszy własnych;

6) ograniczenie ryzyka występującego w działalności banku, w tym ryzyka wynikającego z powierzenia wykonywania czynności, o którym mowa w art. 6a ust. 1;

7) ograniczenie wysokości zmiennego składnika wynagrodzenia osób objętych polityką wynagrodzeń, jako odsetka przychodów netto, w przypadku gdy jego wysokość utrudnia spełnianie wymogów w zakresie funduszy własnych;

8) wypełnianie dodatkowych obowiązków sprawozdawczych lub zwiększenie ich częstotliwości, w tym sprawozdawczości w zakresie funduszy własnych, płynności i dźwigni finansowej, o ile obowiązki te są adekwatne do celu, w jakim są nakładane;

9) ujawnianie dodatkowych informacji;

10) przestrzeganie art. 92ba–92bd oraz art. 111c;

11) usunięcie w wyznaczonym terminie uchybień stwierdzonych w toku postępowania w sprawie zezwolenia na stosowanie metody wewnętrznej lub zezwolenia na wprowadzenie rozszerzeń lub zmian znacznych w zakresie metod wewnętrznych oraz uchybień stwierdzonych w toku oceny pozostałych rozszerzeń lub zmian w zakresie metod wewnętrznych;

12) usunięcie w wyznaczonym terminie uchybień stwierdzonych w toku postępowań w sprawie zezwoleń, o których mowa w art. 128ca ust. 2.

1a. Zalecenia, o których mowa w ust. 1, sporządza się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatrzonym podpisem własnoręcznym albo w postaci elektronicznej opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Komisji Nadzoru Finansowego ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

1b. Zalecenia, o których mowa w ust. 1, sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych banku wpisany do bazy adresów elektronicznych.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może nakazać bankowi:

1) przestrzeganie dodatkowych wymogów w zakresie płynności, biorąc pod uwagę w szczególności model biznesowy banku, stosowane przez bank zasady, procedury i mechanizmy w zakresie zarządzania ryzykiem płynności, wynik badania i oceny nadzorczej albo przeglądu i weryfikacji, o których mowa w art. 133a;

2) przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych ponad wartość wynikającą z wymogów obliczonych zgodnie ze szczegółowymi zasadami określonymi w przepisach rozporządzenia nr 575/2013, w szczególności w przypadku:

a) negatywnych ustaleń dokonanych w wyniku czynności podejmowanych w ramach nadzoru bankowego, w tym odnoszących się do funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej lub identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji ekspozycji, w tym dużych ekspozycji,

b) stwierdzenia niedostosowania kapitału wewnętrznego do skali ryzyka występującego w działalności banku oraz istotnych nieprawidłowości w zarządzaniu ryzykiem,

c) stwierdzenia, na podstawie wyniku badania i oceny nadzorczej albo przeglądu i weryfikacji, o których mowa w art. 133a, że:

— bank jest narażony na ryzyko wynikające z prowadzonej działalności, które nie zostało w całości pokryte wymogami w zakresie funduszy własnych określonymi w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402,

— bank nie spełnia wymogów określonych w art. 128 lub określonych w art. 393 rozporządzenia nr 575/2013 i jest prawdopodobne, że inne środki nadzorcze nie zapewnią spełnienia tych wymogów,

— korekty, o których mowa w art. 105 rozporządzenia nr 575/2013, są niewystarczające do tego, aby w normalnych warunkach rynkowych bank mógł sprzedać lub zabezpieczyć w krótkim czasie swoje pozycje bez ponoszenia znaczących strat,

— bank systematycznie uchyla się od osiągnięcia lub utrzymywania odpowiedniego poziomu i struktury funduszy własnych, niezbędnych do spełnienia zaleceń w zakresie funduszy własnych, o których mowa w art. 133a ust. 5a;

3) ograniczenie lub wstrzymanie dokonania wypłaty z zysku netto lub odsetek na rzecz posiadaczy instrumentów dodatkowych w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, w przypadku gdy zakaz taki nie stanowi niewykonania zobowiązania przez bank, w celu zwiększania funduszy własnych do czasu przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku;

4) wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku.

2a. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego, nakazując bankowi przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych uwzględniającego inne rodzaje ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni, określa, że:

1) co najmniej 75% dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych stanowi kapitał Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013;

2) co najmniej 75% kapitału Tier I, o którym mowa w pkt 1, składa się z kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013.

2b. W przypadku dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniającego ryzyko nadmiernej dźwigni, Komisja Nadzoru Finansowego nakazuje spełnianie takiego wymogu za pomocą kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013.

2c. Komisja Nadzoru Finansowego, nakazując bankowi przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, może nakazać spełnianie takiego wymogu większym niż określony w ust. 2a udziałem kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013, lub kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013, jeżeli wynika to z potrzeby zwiększenia zdolności absorpcji potencjalnych strat zidentyfikowanych w wyniku badania i oceny nadzorczej, o których mowa w art. 133a.

2d. Dodatkowa kwota kapitału utrzymywana w celu spełniania dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniająca ryzyko nadmiernej dźwigni w niewystarczającym stopniu pokryte wymogiem określonym w art. 92 ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013, stanowiąca różnicę między kwotą funduszy własnych, o której mowa w art. 128 ust. 1 pkt 2, a kwotą funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych w częściach trzeciej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013, nie jest jednocześnie zaliczana na poczet spełniania przez bank:

1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013;

2) wymogu bufora wskaźnika dźwigni, o którym mowa w art. 92 ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013;

3) zaleceń dotyczących dodatkowych funduszy własnych, o których mowa w art. 133a ust. 5a, jeżeli zalecenia uwzględniają ryzyko nadmiernej dźwigni.

2e. Dodatkowa kwota kapitału utrzymywana w celu spełniania dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniająca inne rodzaje ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni, stanowiąca różnicę między kwotą funduszy własnych, o której mowa w art. 128 ust. 1 pkt 2, a kwotą funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych w częściach trzeciej i czwartej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402, nie jest jednocześnie zaliczana na poczet spełniania przez bank:

1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. a–c rozporządzenia nr 575/2013;

2) wymogu połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym;

3) zaleceń dotyczących dodatkowych funduszy własnych, o których mowa w art. 133a ust. 5a, jeżeli zalecenia uwzględniają rodzaje ryzyka inne niż ryzyko nadmiernej dźwigni.

2f. Ryzyko, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. c tiret pierwsze, uznaje się za niepokryte w całości lub pokryte w niewystarczającym stopniu, w przypadku gdy kwota, rodzaje i struktura kapitału uznawanego za odpowiedni przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ust. 2 pkt 2, z uwzględnieniem oszacowań kapitału wewnętrznego, jest wyższa niż kwota funduszy własnych wynikająca z wymogów określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402.

2g. Komisja Nadzoru Finansowego ocenia ryzyko istotne, na jakie narażony jest bank, wynikające z prowadzonej działalności, z uwzględnieniem profilu ryzyka banku oraz:

1) specyficznego dla banku ryzyka, które wyraźnie zostało wyłączone z wymogów w zakresie funduszy własnych określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402 lub które w tych przepisach nie zostało wyraźnie uwzględnione;

2) specyficznego dla banku ryzyka, w przypadku którego istnieje prawdopodobieństwo, że zostanie niedoszacowane mimo spełnienia wymogów w zakresie funduszy własnych określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402.

2h. Przy ocenie ryzyka, o którym mowa w ust. 2g pkt 2, nie uwzględnia się ryzyka podlegającego rozwiązaniom przejściowym lub przepisom przewidującym zasadę praw nabytych określonych w przepisach rozporządzenia nr 575/2013.

2i. Ryzyko stopy procentowej w ramach portfela bankowego może zostać uznane przez Komisję Nadzoru Finansowego za istotne, w szczególności gdy:

1) wartość ekonomiczna kapitału własnego banku zmniejszyła się o ponad 15% jego kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013, w wyniku nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu stóp procentowych określonej w dowolnym z sześciu scenariuszy wstrząsu stosowanych do celów nadzorczych w odniesieniu do stóp procentowych, określonych w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 98 ust. 5a dyrektywy 2013/36/UE;

2) wynik odsetkowy netto banku obniżył się znacznie w następstwie nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu stóp procentowych określonej w dowolnym z dwóch scenariuszy wstrząsu, o których mowa w pkt 1.

2j. Komisja Nadzoru Finansowego może nie zastosować wobec banku nakazu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jeżeli na podstawie badania i oceny nadzorczej uzna, że zarządzanie przez bank ryzykiem stopy procentowej w ramach portfela bankowego jest odpowiednie, a bank nie jest nadmiernie narażony na ryzyko stopy procentowej w ramach portfela bankowego.

2k. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Narodowy Bank Polski o nałożeniu na bank dodatkowych wymogów w zakresie płynności.

2l. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny i Narodowy Bank Polski o nałożeniu na bank dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych. Komisja Nadzoru Finansowego informuje również Bankowy Fundusz Gwarancyjny i Narodowy Bank Polski o zaleceniach, o których mowa w art. 133a ust. 5a, jeżeli z zaleceń tych wynika, że od banku oczekuje się utrzymywania funduszy własnych w innej wysokości niż wynikająca z innych wymogów określonych w przepisach rozporządzenia nr 575/2013 lub ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.

3. W razie stwierdzenia, że bank nie realizuje zaleceń określonych w ust. 1 lub nakazów określonych w ust. 2, a także gdy działalność banku jest wykonywana z naruszeniem przepisów niniejszej ustawy, przepisów innych ustaw regulujących działalność banku lub zasady jego organizacji oraz przepisów wydanych na ich podstawie, przepisów rozporządzenia nr 575/2013, z wyjątkiem art. 92a i art. 92b tego rozporządzenia, oraz innych bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących działalność banku lub zasady jego organizacji, lub z naruszeniem statutu albo stwarza zagrożenie dla interesów posiadaczy rachunków bankowych lub uczestników obrotu instrumentami finansowymi, Komisja Nadzoru Finansowego, po uprzednim upomnieniu na piśmie, może:

1) wystąpić do właściwego organu banku z wnioskiem o odwołanie prezesa, wiceprezesa lub innego członka zarządu banku bezpośrednio odpowiedzialnego za stwierdzone nieprawidłowości; przepis art. 22d stosuje się odpowiednio;

2) zawiesić w czynnościach członków zarządu, o których mowa w pkt 1, do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o ich odwołanie przez radę nadzorczą na najbliższym posiedzeniu; zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za bank w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych;

2a) nakazać osobie fizycznej odpowiedzialnej za zaistniałe naruszenie zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń oraz powstrzymanie się od takiego zachowania w przyszłości lub nałożyć na tę osobę lub członka rady nadzorczej banku, lub członka zarządu banku bezpośrednio nadzorujących obszar, w którym miało miejsce naruszenie, pełniących funkcję w okresie, w którym miało miejsce naruszenie, karę pieniężną do wysokości 21 312 000 zł;

2b) zawiesić w czynnościach członka rady nadzorczej banku bezpośrednio nadzorującego obszar, w którym miało miejsce naruszenie, lub członka zarządu banku odpowiedzialnego za stwierdzone naruszenie na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy;

3) ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych;

3a) nałożyć na bank karę pieniężną w wysokości do 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy, a w przypadku braku takiego sprawozdania — karę pieniężną w wysokości do 10% prognozowanego całkowitego rocznego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej banku, przy czym przepisy art. 141 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio;

4) uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o likwidacji banku; art. 147 ust. 3 i art. 153–156 stosuje się odpowiednio.

3a. Decyzja Komisji Nadzoru Finansowego o ograniczeniu zakresu działalności banku może zawierać warunki i terminy.

3b. W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści osiągniętej przez bank albo straty, której bank uniknął w wyniku naruszenia, karę pieniężną, o której mowa w ust. 3 pkt 3a, można ustalić w wysokości do dwukrotności kwoty korzyści albo straty.

3c. Komisja Nadzoru Finansowego, ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 3 pkt 3a i ust. 3b, uwzględnia w szczególności wagę naruszenia oraz czas jego trwania, przyczyny naruszenia, sytuację finansową banku, na który nakładana jest kara, oraz uprzednie naruszenia przez bank przepisów, o których mowa w ust. 3.

4. Komisja Nadzoru Finansowego może także zawiesić w czynnościach członka rady nadzorczej lub zarządu banku w przypadku:

1) przedstawienia mu zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania znacznych strat majątkowych banku.

Postanowienia ust. 3 pkt 2 stosuje się odpowiednio.

4a. Członek rady nadzorczej lub zarządu banku jest obowiązany poinformować Komisję Nadzoru Finansowego o postawieniu mu zarzutów w postępowaniu karnym, z wyłączeniem zarzutów dotyczących przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego, lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe, w terminie 30 dni od dnia postawienia zarzutów.

5. Komisja Nadzoru Finansowego odwołuje członka rady nadzorczej lub zarządu banku w przypadku prawomocnego skazania go za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego, a także w przypadku niedopełnienia przez niego obowiązku, o którym mowa w ust. 4a.

6. Ograniczenie zakresu działalności banku lub uchylenie zezwolenia na utworzenie banku może również nastąpić w razie stwierdzenia, że bank:

1) przestał spełniać warunki ustalone w zezwoleniu;

2) uzyskał zezwolenie na podstawie fałszywych dokumentów, nieprawdziwych oświadczeń lub wskutek innych działań sprzecznych z prawem;

3) przez okres dłuższy niż 6 miesięcy nie prowadzi działalności bankowej;

4) stał się podmiotem zależnym od osób, wobec których nie jest możliwe skuteczne wykonywanie przez Komisję Nadzoru Finansowego nadzoru nad bankiem ze względu na przepisy prawa obowiązujące w miejscu ich zamieszkania lub siedziby, lub ze względu na powiązania tych osób z innymi podmiotami;

5) nie wypełnia obowiązków określonych w rozdziale 11b.

6a. Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na utworzenie oddziału banku zagranicznego, jeśli właściwe władze nadzorcze kraju, w którym bank zagraniczny ma swoją siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu, uchyliły zezwolenie na prowadzenie działalności bankowej przez ten bank.

6b. Przed uchyleniem zezwolenia na utworzenie oddziału banku zagranicznego Komisja Nadzoru Finansowego zasięgnie opinii właściwych władz nadzorczych kraju, w którym bank zagraniczny ma swoją siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu, jeżeli porozumienie, o którym mowa w art. 131 ust. 2, przewiduje zasięgnięcie opinii. W razie konieczności natychmiastowego uchylenia zezwolenia Komisja Nadzoru Finansowego może odstąpić od zasięgnięcia opinii.

6c. O uchyleniu zezwolenia, o którym mowa w ust. 6a, Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia właściwe władze nadzorcze banku zagranicznego.

6d. O uchyleniu zezwolenia na utworzenie banku krajowego Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa, w którym działa oddział tego banku.

7. Środki podejmowane w ramach nadzoru nie mogą naruszać umów zawartych przez bank, z wyłączeniem umów:

1) o których mowa w art. 92a ust. 1 i 3 oraz w art. 92d;

2) zawartych przez bank krajowy z podmiotami działającymi w tym samym holdingu oraz umów zawartych przez bank krajowy z podmiotami, z którymi posiada bliskie powiązania, oraz umów, o których mowa w art. 6a ust. 1, 7 i 7a.

7a. W przypadku stwierdzenia, że bank, z naruszeniem art. 88a–88m oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 88n, wykonuje czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, których przedmiotem są lokaty strukturyzowane, lub że bank, z naruszeniem art. 88a–88m oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 88n, wykonuje czynności, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 11 lub 12, Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować środki, o których mowa w ust. 7aa. Przepisy ust. 7d i 7e stosuje się odpowiednio.

7aa. W przypadku stwierdzenia, że bank, o którym mowa w art. 111 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 tej ustawy, lub bank, o którym mowa w art. 70 ust. 2 tej ustawy, wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, lub bank wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 ust. 4 tej ustawy, z naruszeniem przepisów tej ustawy i innych ustaw regulujących warunki lub zasady i tryb ich wykonywania, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub bezpośrednio obowiązujących przepisów prawa Unii Europejskiej odnoszących się do prowadzenia działalności w zakresie wykonywania tych czynności, lub w tym zakresie nie przestrzega zasad uczciwego obrotu lub narusza interesy zleceniodawcy, Komisja Nadzoru Finansowego może:

1) nakazać bankowi zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń i niepodejmowanie tych działań w przyszłości lub nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości 21 312 000 zł albo do wysokości kwoty stanowiącej równowartość 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, jeżeli przekracza ona 21 312 000 zł, albo — gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści osiągniętej w wyniku naruszenia — nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości dwukrotności kwoty osiągniętej korzyści;

2) nakazać osobom odpowiedzialnym za zaistniałe naruszenie zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń lub nałożyć na te osoby karę pieniężną do wysokości 20 750 000 zł;

3) zawiesić w czynnościach członka zarządu banku odpowiedzialnego za stwierdzone naruszenie na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy;

4) wystąpić do właściwego organu banku z wnioskiem o odwołanie członka zarządu banku — w przypadku gdy naruszenia mają charakter poważny, przy czym przepis art. 22d stosuje się odpowiednio;

5) ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych;

6) uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o likwidacji banku, przy czym przepisy art. 147 ust. 3 i art. 153–156 stosuje się odpowiednio.

7ab. Ograniczenie zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych, o którym mowa w ust. 7aa pkt 5, może polegać w szczególności na zakazie:

1) zawierania na rynku regulowanym, w alternatywnym systemie obrotu lub na zorganizowanej platformie obrotu transakcji mających za przedmiot określony instrument finansowy;

2) wykonywania przez bank czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, których przedmiotem są lokaty strukturyzowane, lub zakazie wykonywania przez bank czynności, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 11 i 12;

3) wykonywania wszystkich albo niektórych czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywanych na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywanych zgodnie z art. 70 ust. 2 tej ustawy, lub w art. 69 ust. 4 tej ustawy.

7ac. W razie konieczności zabezpieczenia interesu publicznego Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, od chwili wszczęcia postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 7aa, ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych w sposób, o którym mowa w ust. 7ab pkt 3, na okres nie dłuższy niż miesiąc. W przypadku zastosowania tego środka Komisja Nadzoru Finansowego informuje o tym Komisję Europejską oraz Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

7ad. Środki, o których mowa w ust. 7aa, Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować również wobec banku, który powierzył wykonywanie czynności wskazanych w art. 79 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi agentowi firmy inwestycyjnej, który w związku z wykonywaniem czynności na rzecz tego banku narusza przepisy prawa, zasady uczciwego obrotu, interesy zleceniodawców lub stwarza zagrożenie dla uczestników obrotu instrumentami finansowymi.

7ae. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych o ograniczeniu zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych polegającym na zakazie wykonywania wszystkich czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywanych na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywanych zgodnie z art. 70 ust. 2 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 ust. 4 tej ustawy, lub zastosowaniu środka, o którym mowa w ust. 7aa pkt 6.

7af. Przepisy ust. 3a, 7aa–7ae i 7d–8 stosuje się odpowiednio w przypadku powzięcia przez Komisję Nadzoru Finansowego informacji o naruszeniu na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego przez bank wykonujący czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywane na zasadach określonych w art. 111 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywane zgodnie z art. 70 ust. 2 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 ust. 4 tej ustawy, przepisów regulujących prowadzenie działalności maklerskiej na terytorium tego państwa. W takim przypadku o zastosowaniu środków Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwy organ nadzoru tego państwa członkowskiego.

7b. W przypadku naruszenia przez bank przepisów art. 88m ust. 4–14 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 88n pkt 1 lit. e lub przepisów art. 83b ust. 7–17 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, ograniczenie zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych, o którym mowa w ust. 7ab pkt 5, może polegać również na zakazie zawierania określonych umów, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

7c. Decyzje, o których mowa w ust. 7a i 7aa, Komisja Nadzoru Finansowego podaje do publicznej wiadomości. Przepis art. 176h ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi stosuje się odpowiednio.

7d. W przypadku gdy bank jest podmiotem dominującym, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, lub podmiotem zależnym od podmiotu dominującego, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, całkowity roczny przychód, o którym mowa w ust. 7aa pkt 1, stanowi kwota całkowitego skonsolidowanego rocznego przychodu podmiotu dominującego ujawniona w ostatnim zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

7e. Równowartość w złotych kwoty w walucie obcej oblicza się według średniego kursu tej waluty ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu bilansowym, na który zostało sporządzone ostatnie zbadane sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 7aa pkt 1 lub ust. 7d.

7f. W przypadku naruszenia art. 127b ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego, zamiast zastosowania środków, o których mowa w ust. 3, może, w drodze decyzji:

1) nakazać bankowi zaprzestanie działań skutkujących naruszeniem lub powstrzymanie się od takich działań w przyszłości;

2) nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym albo dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia — w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie;

3) nałożyć na osobę odpowiedzialną za zaistniałe naruszenie karę pieniężną do wysokości 2 905 000 zł albo dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia — w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie.

7g. W przypadku jednostki dominującej, która sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, i jednostki zależnej jednostki dominującej, która sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, całkowity roczny przychód, o którym mowa w ust. 7f pkt 2, stanowi kwota całkowitego skonsolidowanego rocznego przychodu jednostki dominującej ujawniona w ostatnim zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy.

8. Komisja Nadzoru Finansowego, podejmując decyzje, o których mowa w ust. 3, 3a, 7a i 7f, uwzględnia:

1) wagę i okres naruszenia;

2) stopień przyczynienia się i odpowiedzialność podmiotów lub osób;

3) stosunek wysokości kary finansowej do skali działalności podmiotów mierzonej wielkością przychodów, zysku lub majątku;

4) korzyści osiągnięte przez podmiot lub osobę w wyniku naruszenia;

5) szkody wyrządzone osobom trzecim w wyniku naruszenia;

6) poprzednie naruszenia, ich zakres i częstotliwość;

7) skutki naruszenia dla stabilności finansowej i rynku finansowego;

8) współpracę podmiotu lub osoby z Komisją Nadzoru Finansowego;

9) stopień naprawienia szkody wyrządzonej wskutek działań podmiotów lub osób.

Art. 138a.

(uchylony)

Art. 138aa.

Niezależnie od działań przewidzianych w niniejszej ustawie w przypadku stwierdzenia, że bank hipoteczny dokonuje naruszeń przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Komisja Nadzoru Finansowego stosuje sankcje administracyjne określone w tej ustawie.

(uchylony)

Art. 138b.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, wydając w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego decyzję o zastosowaniu środka, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 1 lub 2, lub kierując zalecenie, o którym mowa w art. 133a ust. 5a, współpracuje z właściwymi władzami nadzorczymi sprawującymi nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska zarówno co do rozstrzygnięcia, jak i oceny jego przesłanek.

2. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję lub kieruje zalecenie, o których mowa w ust. 1, w terminie 4 miesięcy od dnia dostarczenia właściwym władzom nadzorczym sprawującym nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank:

1) sprawozdania zawierającego ocenę ryzyka grupy — w przypadku decyzji, o których mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2, lub zaleceń, o których mowa w art. 133a ust. 5a;

2) sprawozdania zawierającego ocenę profilu ryzyka płynności grupy — w przypadku decyzji, o których mowa w art. 138 ust. 2 pkt 1.

3. W przypadku braku wspólnego stanowiska Komisja Nadzoru Finansowego może zasięgnąć opinii Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego także na wniosek właściwych władz nadzorczych, o których mowa w ust. 2.

4. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego oraz właściwe władze nadzorcze nie osiągną porozumienia, Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję lub kierując zalecenie, o których mowa w ust. 1, bierze pod uwagę opinie wyrażone przez te władze oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tych opinii, otrzymanych w terminie, o którym mowa w ust. 2.

5. W przypadku zasięgnięcia opinii, o której mowa w ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję lub kierując zalecenie, o których mowa w ust. 1, bierze pod uwagę tę opinię oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tej opinii. W decyzji Komisja Nadzoru Finansowego może określić warunki i terminy zastosowania środka, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 1 lub 2.

5a.Jeżeli przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2, właściwa władza nadzorcza skieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego zawiesza postępowanie do czasu wydania przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego decyzji zgodnie z art. 19 ust. 3 tego rozporządzenia.

6. W przypadku gdy właściwa władza nadzorcza sprawująca nadzór skonsolidowany nad bankiem krajowym działającym w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b–e, zwraca się do Komisji Nadzoru Finansowego o opinię w sprawie zastosowania środków odpowiadających środkom, o których mowa w ust. 1, przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio.

7. Komisja Nadzoru Finansowego dokonuje raz w roku oceny przesłanek oraz skutków wydania decyzji lub skierowania zaleceń, o których mowa w ust. 1. Przesłanki oraz skutki decyzji lub zaleceń wydanych w przypadku braku wspólnego stanowiska mogą być poddane ocenie także, jeżeli wystąpi o to właściwa władza nadzorcza.

8. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje właściwym władzom nadzorczym sprawującym nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank informację o przekazanych bankowi zaleceniach, o których mowa w art. 133a ust. 5a.

Art. 138c.

1. W przypadku negatywnych ustaleń dokonanych w wyniku czynności, o których mowa w art. 133a ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może objąć banki zwiększonym nadzorem.

2. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:

1) zwiększenie częstotliwości lub zakresu czynności podejmowanych w ramach nadzoru bankowego, o których mowa w art. 133 ust. 2, w tym przeprowadzanie dodatkowych przeglądów planów operacyjnych, strategicznych lub biznesowych banku;

2) nałożenie na bank dodatkowych obowiązków informacyjnych dotyczących przestrzegania przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013;

3) delegowanie pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego do bieżącego wykonywania w banku czynności, o których mowa w art. 133 ust. 2.

3. Czynności, o których mowa w ust. 2 pkt 3, są wykonywane na podstawie upoważnienia Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określającego w szczególności ich zakres, tryb wykonywania oraz okres, na jaki delegacja jest ustanawiana.

4. Pracownikom Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, o których mowa w ust. 2 pkt 3, przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach organów banku oraz prawo do uzyskiwania informacji niezbędnych do wykonywania ich zadań.

Art. 138d.

1. Jeżeli w ramach przeglądu, o którym mowa w art. 133d, zostaną stwierdzone istotne nieprawidłowości w identyfikacji przez bank ryzyka z zastosowaniem metody wewnętrznej, Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, nakazuje bankowi przyjęcie wyższych mnożników niż przyjęte w stosowanej metodzie wewnętrznej, nakłada dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych lub podejmuje inne działania zmierzające do przywrócenia zgodności stosowanej metody z przepisami rozporządzenia nr 575/2013.

2. Jeżeli w odniesieniu do metody wewnętrznej dotyczącej ryzyka rynkowego liczne przekroczenia, o których mowa w art. 366 rozporządzenia nr 575/2013, wskazują, że metoda ta nie jest wystarczająco dokładna, Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na stosowanie metody wewnętrznej lub nakazuje bankowi jej niezwłoczną zmianę.

3. W przypadku gdy bank przestał spełniać wymogi dotyczące metody wewnętrznej, na stosowanie której uzyskał zezwolenie, informuje o tym Komisję Nadzoru Finansowego. Jeżeli naruszenie wymogów rozporządzenia nr 575/2013 jest istotne, bank przedstawia Komisji Nadzoru Finansowego plan przywrócenia w odpowiednim czasie zgodności z tymi wymogami wraz ze wskazaniem terminu realizacji tego planu. Jeżeli w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego realizacja planu przedstawionego przez bank nie przywróci pełnej zgodności z wymogami rozporządzenia nr 575/2013 lub jeżeli wskazany termin realizacji planu jest nieodpowiedni, Komisja może wyznaczyć bankowi termin jego uzupełnienia albo opracowania nowego planu.

4. W przypadku gdy bank nie przywróci w terminie określonym w planie, o którym mowa w ust. 3, zgodności z wymogami rozporządzenia nr 575/2013, a brak zgodności z tymi wymogami stanowi ich istotne naruszenie, Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na stosowanie danej metody wewnętrznej lub ogranicza zakres udzielonego zezwolenia do obszarów, w których spełniane są te wymogi, lub w których zgodność może zostać osiągnięta w odpowiednim terminie.

5. Komisja Nadzoru Finansowego współpracuje z właściwą władzą nadzorczą, która udzieliła bankowi zezwolenia na stosowanie metody wewnętrznej w zakresie podejmowania przez tę władzę działań, o których mowa w ust. 1–4.

Art. 139.

1. Banki oraz oddziały i przedstawicielstwa banków zagranicznych w kraju są obowiązane:

1) zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o podjęciu i zaprzestaniu działalności; dotyczy to również podjęcia i zaprzestania działalności przez oddział banku krajowego w kraju;

2) umożliwić upoważnionym osobom wykonywanie czynności określonych w art. 133 ust. 2, a w szczególności udostępnić do wglądu księgi, bilanse, rejestry, plany, sprawozdania i inne dokumenty oraz umożliwić, na pisemne żądanie, sporządzenie kopii tych dokumentów i innych nośników informacji, jak również udzielać wyjaśnień żądanych przez te osoby;

3) niezwłocznie zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o środkach, jakie zostaną podjęte w celu usunięcia nieprawidłowości stwierdzonych w ramach nadzoru, oraz stosować się do wydanych decyzji i zaleceń.

2. Przy wykonywaniu nadzoru nad działalnością oddziału banku zagranicznego przepisy art. 138 stosuje się odpowiednio.

Art. 140.

Bank krajowy, którego oddział lub przedstawicielstwo zostało otwarte za granicą, jest obowiązany zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o podjęciu i zaprzestaniu działalności przez oddział lub przedstawicielstwo.

Art. 140a.

1. Przed wydaniem zezwolenia na utworzenie banku krajowego Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii władz nadzorczych państwa członkowskiego, gdy bank ten będzie:

1) podmiotem zależnym od:

a) instytucji kredytowej,

b) podmiotu dominującego wobec instytucji kredytowej,

c) zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim,

d) podmiotu dominującego wobec zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim;

2) kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują instytucję kredytową, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji lub firmę inwestycyjną, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim.

2. Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii właściwych władz nadzorczych, dokonując oceny osób zaangażowanych w zarządzanie innym podmiotem tej samej grupy w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy o nadzorze uzupełniającym. Komisja Nadzoru Finansowego i inne polskie właściwe władze nadzorcze przekazują sobie nawzajem oraz innym właściwym władzom nadzorczym wszelkie informacje niezbędne dla udzielenia zezwolenia i celów bieżącego wykonywania nadzoru.

Art. 140b.

(uchylony)

Art. 140c.

1. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o każdym przypadku utraty mocy lub uchylenia zezwolenia na utworzenie banku krajowego lub oddziału banku zagranicznego.

2. W informacji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego podaje powody utraty mocy lub uchylenia zezwolenia na utworzenie banku krajowego lub oddziału banku zagranicznego.

Art. 140d.

1. W przypadku gdy bank nie udostępnia usługi podstawowego rachunku płatniczego, o której mowa w art. 59ia ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na ten bank karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez Komisję Nadzoru Finansowego.

2. W przypadku gdy bank nie umożliwia przenoszenia rachunków płatniczych, o którym mowa w art. 59ii ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na ten bank karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez Komisję Nadzoru Finansowego.

3. Ustalając wysokość kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia wagę, czas trwania i przyczyny naruszenia obowiązku określonego w art. 59ia ust. 1 lub art. 59ii ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, rozmiar prowadzonej przez bank działalności oraz jego sytuację finansową.

4.–5. (uchylone)

Art. 141.

1. W przypadku niewykonywania zaleceń dotyczących prowadzenia działalności z naruszeniem przepisów, o których mowa w art. 138 ust. 3, statutu, odmowy udzielenia wyjaśnień, informacji, o których mowa w art. 139, lub w przypadku niewykonania obowiązków określonych w rozdziale 11b Komisja Nadzoru Finansowego może nakładać na członków rady nadzorczej lub zarządu banku kary pieniężne do wysokości 21 312 000 zł.

1a. Komisja Nadzoru Finansowego, ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, uwzględnia w szczególności:

1) wagę naruszenia i czas jego trwania;

2) stopień przyczynienia się członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie do powstania naruszenia;

3) sytuację finansową członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie;

4) skalę korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie, o ile można te korzyści lub straty ustalić;

5) straty poniesione przez osoby trzecie w związku z naruszeniem, o ile można je ustalić;

6) gotowość członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie do współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego;

7) uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie;

8) potencjalne skutki systemowe naruszenia.

2. Kara, o której mowa w ust. 1, może zostać również nałożona po zakończeniu pełnienia funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej banku, jeżeli naruszenie miało miejsce w trakcie jej pełnienia.

3. Wymierzenie kary pieniężnej nie stanowi przeszkody do zastosowania innych środków przewidzianych w niniejszym rozdziale.

4. Komisja Nadzoru Finansowego odprowadza kwoty wyegzekwowane z tytułu kar pieniężnych na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

5. Kara, o której mowa w ust. 1, podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Rozdział 11a

Nadzór nad oddziałami instytucji kredytowych

Art. 141a.

1. W przypadku gdy instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej narusza przepisy ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013 albo w przypadku gdy istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo ich naruszenia, Komisja Nadzoru Finansowego zawiadamia właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego.

2. W przypadku uznania, że właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego w sytuacji określonej w ust. 1 nie podjęły odpowiednich środków, Komisja Nadzoru Finansowego może skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego oraz zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010.

2a. W przypadku gdy instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział nie przestrzega przepisów działów II lub III ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Komisja Nadzoru Finansowego:

1) wzywa, w formie pisemnej, tę instytucję do przestrzegania tych przepisów i wyznacza jej odpowiedni termin do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości;

2) po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w pkt 1, może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 138 ust. 3 pkt 1, 3 i 3a, zawiadamiając właściwe dla tej instytucji władze nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach i podjętych środkach.

3. W uzasadnionych przypadkach, przed podjęciem działań, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja Nadzoru Finansowego, mając na względzie potrzebę ochrony stabilności systemu finansowego, interesów deponentów, inwestorów i innych podmiotów, którym świadczone są usługi, może, bez konieczności uprzedniego pisemnego upomnienia, zastosować środki zgodnie z art. 138, do czasu podjęcia odpowiednich środków, w tym środków reorganizacyjnych równoważnych do środków określonych w rozdziale 12, przez właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie informuje Komisję Europejską, Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz właściwe organy pozostałych zainteresowanych państw członkowskich o zastosowaniu tych środków.

3a. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego o zastosowanych wobec oddziału instytucji kredytowej środkach nadzorczych.

4. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego wydanych w trybie ust. 2, 2a i 3 przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

5. Od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego, o których mowa w ust. 2, 2a i 3, instytucja kredytowa może wnieść skargę do sądu administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia jej doręczenia.

6. W przypadku gdy oddział instytucji kredytowej nie wypełnia obowiązków wynikających z art. 48l ust. 2 oraz art. 48m, Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować środki zgodnie z art. 138 ust. 3 pkt 1–3a i ust. 3b.

7. W interesie dobra ogólnego, o którym mowa w art. 48l ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego może wobec oddziału instytucji kredytowej zastosować odpowiednio środki zgodnie z art. 138 i art. 141.

8. W celu zapewnienia równych warunków działania banków krajowych i oddziałów instytucji kredytowych, w interesie dobra ogólnego, o którym mowa w art. 48l ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego, wydając rekomendacje, o których mowa w art. 137, może określić, w jakim zakresie rekomendacje te dotyczą również oddziałów instytucji kredytowych.

9. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zastosowanie środków zgodnie z art. 138 nie może prowadzić do preferencyjnego traktowania wierzycieli instytucji kredytowej, o której mowa w ust. 1, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do wierzycieli tej instytucji z innych państw członkowskich.

10. Środki podjęte zgodnie z ust. 3 mają zastosowanie do czasu podjęcia przez organy administracyjne lub sądowe państwa macierzystego środków reorganizacyjnych równoważnych do środków określonych w rozdziale 12.

11. Komisja Nadzoru Finansowego zaprzestaje stosowania środków zgodnie z ust. 3, w przypadku gdy uzna, że ustały przesłanki ich zastosowania określone w ust. 1 i 2.

12. W przypadku gdy właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego lub innego zainteresowanego państwa członkowskiego zgłoszą sprzeciw wobec środków podjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego może skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010.

13. Komisja Nadzoru Finansowego może zgłosić sprzeciw wobec środków równoważnych do środków, o których mowa w art. 138, podjętych przez właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego w stosunku do oddziału banku krajowego. W przypadku zgłoszenia sprzeciwu Komisja Nadzoru Finansowego może również skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010.

14. Komisja Nadzoru Finansowego może zgłosić sprzeciw wobec środków równoważnych do środków, o których mowa w art. 138, podjętych przez właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego w stosunku do oddziału instytucji kredytowej prowadzącej działalność w tym państwie, które mają wpływ na prowadzoną przez tę instytucję działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej. W przypadku zgłoszenia sprzeciwu Komisja Nadzoru Finansowego może również skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010.

Art. 141b.

1. Komisja Nadzoru Finansowego po otrzymaniu od właściwych władz nadzorczych państwa goszczącego informacji, iż bank krajowy wykonujący czynności na jego terytorium poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej narusza obowiązujące w państwie goszczącym przepisy prawa, może zastosować w stosunku do banku środki przewidziane w art. 138 ust. 3.

2. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego wydanych na podstawie ust. 1 przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

3. Decyzję Komisji Nadzoru Finansowego, wydaną na podstawie ust. 1, bank krajowy może zaskarżyć do sądu administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia jej doręczenia.

4. W przypadku gdy właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego poinformują Komisję Nadzoru Finansowego, że bank krajowy wykonujący czynności na jego terytorium poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej nie przestrzega przepisów prawa państwa goszczącego lub rozporządzenia nr 575/2013 lub istnieje prawdopodobieństwo, że nie będzie przestrzegać tych przepisów, Komisja Nadzoru Finansowego podejmuje wobec banku krajowego odpowiednie środki w ramach nadzoru prowadzące do usunięcia nieprawidłowości przez ten bank. Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego o podjętych środkach.

Art. 141c.

1. Nadzór nad działalnością instytucji kredytowej prowadzącej działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej sprawują, z zastrzeżeniem art. 42c ust. 1, właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego.

2. (uchylony)

3. Nadzór nad działalnością banku krajowego, prowadzącego działalność na terytorium państwa goszczącego poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego.

Art. 141d.

1. Pracownicy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego wykonują czynności kontrolne w oddziałach instytucji kredytowych w zakresie określonym w art. 42c ust. 1, a w pozostałym zakresie — na podstawie upoważnienia, o którym mowa w ust. 2.

2. Właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego mogą przeprowadzać czynności kontrolne w oddziale, o którym mowa w ust. 1, we własnym zakresie lub poprzez osoby przez nie upoważnione, po uprzednim zawiadomieniu Komisji Nadzoru Finansowego o terminie i zakresie przeprowadzanej kontroli.

Art. 141e.

1. Komisja Nadzoru Finansowego i właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego instytucji kredytowej prowadzącej działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej przekazują sobie wzajemnie informacje niezbędne do monitorowania płynności i wypłacalności tych instytucji, a także informacje dotyczące w szczególności:

1) zarządzania i struktury własności instytucji kredytowych;

2) zasad gwarantowania depozytów;

3) koncentracji zaangażowań;

4) zasad rachunkowości;

5) stosowanych procedur administracyjnych;

6) systemu kontroli wewnętrznej;

7) trybu i zasad przeprowadzania czynności kontrolnych;

8) środków podjętych w ramach nadzoru.

2. Komisja Nadzoru Finansowego i właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego, na którego terytorium bank krajowy prowadzi działalność, przekazują sobie wzajemnie informacje, o których mowa w ust. 1.

2a. Informacje przekazywane przez Komisję Nadzoru Finansowego właściwym władzom nadzorczym zgodnie z ust. 1 i 2 w zakresie niezbędnym do monitorowania płynności i wypłacalności instytucji kredytowej lub banku są tym władzom nadzorczym przekazywane niezwłocznie.

3. Wzajemne przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, może odbywać się także na podstawie porozumienia zawartego przez Komisję Nadzoru Finansowego z właściwymi władzami nadzorczymi.

4. Na żądanie właściwych władz nadzorczych państwa goszczącego, na którego terytorium bank krajowy prowadzi działalność poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje informacje o sposobie uwzględnienia przekazanych przez te władze informacji dotyczących tego banku.

5. W przypadku gdy właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego poinformują Komisję Nadzoru Finansowego, że nie zastosowała odpowiednich środków wobec banku krajowego, oraz podejmą odpowiednie środki w ramach nadzoru, Komisja może skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010, jeżeli nie zgadza się z podjętymi przez te władze środkami.

6. Komisja Nadzoru Finansowego może wystąpić do właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego instytucji kredytowej, prowadzącej działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, o udzielenie informacji o sposobie uwzględnienia przekazanych przez Komisję Nadzoru Finansowego informacji dotyczących tej instytucji kredytowej.

7. W przypadku gdy po otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 6, Komisja Nadzoru Finansowego uzna, że właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego nie zastosowały odpowiednich środków, podejmuje środki w ramach nadzoru w celu ochrony stabilności systemu finansowego, interesów deponentów, inwestorów i innych klientów, po poinformowaniu właściwych władz nadzorczych państwa macierzystego oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego.

Rozdział 11b

Nadzór skonsolidowany

Art. 141f.

1. Nadzorowi skonsolidowanemu podlega:

1) bank krajowy, który działa w holdingu:

a) bankowym krajowym,

b) bankowym zagranicznym,

c) finansowym,

d) mieszanym,

e) hybrydowym;

2) finansowa spółka holdingowa;

3) finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej.

2. Sprawowanie nad bankiem nadzoru skonsolidowanego nie wyłącza stosowania odpowiednich przepisów ustawy regulujących działalność banku jako podmiotu podlegającego nadzorowi indywidualnemu.

2a. W przypadku udziałów kapitałowych lub powiązań kapitałowych innych niż określone w art. 18 ust. 1 i 4 rozporządzenia nr 575/2013, banki przeprowadzają konsolidację metodą praw własności.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może zawierać z właściwymi władzami nadzorczymi innych państw porozumienia określające zakres i tryb współpracy przy wykonywaniu nadzoru skonsolidowanego nad bankami działającymi w holdingach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, finansowymi spółkami holdingowymi i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej oraz nadzoru nad istotnymi oddziałami banków krajowych i istotnymi oddziałami instytucji kredytowych, a także określające zakres i tryb działania kolegiów, o których mowa w ust. 18. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o zawarciu oraz o treści takich porozumień. Przepisy art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

3a. W celu zapewnienia skuteczności nadzoru skonsolidowanego, Komisja Nadzoru Finansowego może na mocy porozumień, o których mowa w ust. 3, oraz z uwzględnieniem art. 28 rozporządzenia nr 1093/2010, delegować swoje zadania właściwej władzy nadzorczej innego państwa albo przyjmować zadania właściwej władzy nadzorczej innego państwa, tak aby władza nadzorcza sprawująca nadzór nad podmiotem dominującym mogła skutecznie wykonywać zadania z zakresu nadzoru skonsolidowanego nad podmiotem zależnym. Porozumienia takie powinny określać w szczególności:

1) zakres delegowanych zadań;

2) zakres stosowania do delegowanych zadań przepisów prawa polskiego oraz prawa państwa członkowskiego;

3) obowiązek właściwej władzy nadzorczej innego państwa do informowania Komisji Nadzoru Finansowego o podejmowanych działaniach nadzorczych oraz o ich skutkach;

4) warunki i tryb zmiany zakresu oraz odwołania delegowania zadań.

3b. Odwołanie delegowania zadań następuje w szczególności w przypadku zmiany stanu faktycznego, wskutek której podmiot wskazany w porozumieniu, o którym mowa w ust. 3a, przestaje być podmiotem zależnym podmiotu dominującego, nad którym nadzór sprawuje właściwa władza nadzorcza.

3c. Porozumienia, o których mowa w ust. 3a, mogą także określać zasady wspólnego wykonywania zadań przez Komisję Nadzoru Finansowego i właściwą władzę nadzorczą.

3d. Na podstawie porozumień, o których mowa w ust. 3a, Komisja Nadzoru Finansowego może przyjmować jedynie takie zadania właściwej władzy nadzorczej, jakie odpowiadają celom i zadaniom nadzoru określonym w ustawie.

3e. Przed zawarciem porozumienia, o którym mowa w ust. 3a, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje podmiotowi zależnemu, o którym mowa w tym porozumieniu, informacje o:

1) zamiarze zawarcia porozumienia,

2) projektowanej treści porozumienia,

3) kompetencjach właściwej władzy nadzorczej w zakresie zadań, które zostaną tej władzy delegowane,

4) procedurach odwoławczych od rozstrzygnięć właściwej władzy nadzorczej

— umożliwiając temu podmiotowi zależnemu wyrażenie stanowiska.

3f. Komisja Nadzoru Finansowego zamieszcza porozumienie, o którym mowa w ust. 3a, na swojej stronie internetowej niezwłocznie po jego zawarciu, ze wskazaniem podmiotu, o którym mowa w tym porozumieniu.

3g. Jeżeli właściwa władza nadzorcza odmawia zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 3, albo pomimo jego zawarcia nie stosuje się do jego postanowień, w tym nie udziela w wyznaczonym terminie informacji, o których udzielenie wnioskowała Komisja Nadzoru Finansowego, lub odmawia udzielenia takich informacji, Komisja Nadzoru Finansowego może powiadomić o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego może także powiadomić Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o nieudzieleniu przez właściwą władzę nadzorczą informacji o procedurach odwoławczych, o których mowa w ust. 3e pkt 4.

3h. Jeżeli wykonanie decyzji lub innego rozstrzygnięcia właściwej władzy nadzorczej mogłoby zagrażać ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu bankiem, Komisja Nadzoru Finansowego może wypowiedzieć porozumienie, o którym mowa w ust. 3a, i zawiesza wykonanie decyzji lub innego rozstrzygnięcia.

4. W przypadku braku porozumienia, o którym mowa w ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego i właściwe władze nadzorcze nad instytucjami kredytowymi, finansowymi spółkami holdingowymi z państwa członkowskiego i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, w ramach współpracy, przekazują sobie w szczególności informacje niezbędne do wykonywania nadzoru skonsolidowanego, nadzoru nad istotnymi oddziałami banków krajowych i istotnymi oddziałami instytucji kredytowych oraz podejmują działania określone w art. 138 ust. 2 pkt 2 i art. 138b, z zachowaniem warunków określonych w art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3.

5. W przypadku gdy bank krajowy wchodzi w skład konglomeratu finansowego, którego podmiotem dominującym jest dominujący podmiot nieregulowany w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym, stosuje się przepisy ustawy o nadzorze uzupełniającym.

5a. W przypadku gdy Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję, o której mowa w art. 48q ust. 3, może zawrzeć z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa sprawującymi nadzór skonsolidowany, a w przypadku gdy Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór skonsolidowany — z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa, które zatwierdziły działalność dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, porozumienie dotyczące współpracy i koordynacji działań nadzorczych, o którym mowa w ust. 3. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

6. Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór skonsolidowany, w przypadku gdy:

1)–3) (uchylone)

3a) bank krajowy jest dominującą instytucją kredytową lub unijną dominującą instytucją kredytową;

4) podmiotami dominującymi wobec banku krajowego są dominujące firmy inwestycyjne, unijne dominujące firmy inwestycyjne, dominujące finansowe spółki holdingowe z państwa członkowskiego, dominujące finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijne dominujące finansowe spółki holdingowe z państwa członkowskiego, unijne dominujące finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej z państwa członkowskiego lub dominujące podmioty nieregulowane w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym — jeżeli do grupy nie należy żadna instytucja kredytowa lub jeżeli bank krajowy ma sumę bilansową większą od sumy bilansowej jakiejkolwiek instytucji kredytowej z tej grupy;

5) (uchylony)

6) łączna suma bilansowa banków krajowych należących do grupy jest większa od każdej z łącznych sum bilansowych instytucji kredytowych mających siedzibę w tym samym państwie członkowskim, należących do tej samej grupy.

7. W szczególnych przypadkach Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze porozumienia, uzgodnić z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa, że kryteriów, o których mowa w ust. 6 pkt 3a lub 4, nie stosuje się, jako niewłaściwych z uwagi na specyfikę banku, instytucji kredytowej, finansowej spółki holdingowej, finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, których działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa albo została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, lub z uwagi na względną istotność ich działalności w Rzeczypospolitej Polskiej albo innych państwach członkowskich. Uzgodnienia takiego nie dokonuje się, gdy podmiotem dominującym banku krajowego jest dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego, dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijna dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego lub unijna dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, a do grupy nie należy instytucja kredytowa.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, właściwe władze nadzorcze uzgadniają, która z władz sprawuje nadzór skonsolidowany.

9. W celu dokonania uzgodnienia, o którym mowa w ust. 8, właściwe władze nadzorcze mogą zasięgnąć opinii unijnej instytucji dominującej, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, instytucji kredytowej lub banku krajowego o najwyższej sumie bilansowej.

10. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Komisję Europejską oraz Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o sprawowaniu przez siebie nadzoru skonsolidowanego w wyniku ustaleń, o których mowa w ust. 8.

11. Komisja Nadzoru Finansowego informuje unijną instytucję dominującą, unijną dominującą finansową spółkę holdingową, unijną dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej albo bank krajowy o najwyższej sumie bilansowej o sprawowaniu przez siebie nadzoru skonsolidowanego.

11a. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje zainteresowanym właściwym władzom nadzorczym oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego dane dotyczące struktury prawnej oraz struktury zarządzania i struktury organizacyjnej holdingu, nad którym sprawuje nadzór skonsolidowany, w tym:

1) informacje o istnieniu bliskich powiązań między podmiotami wchodzącymi w skład holdingu;

2) opis systemu zarządzania podmiotów wchodzących w skład holdingu, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń.

11b. W przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej, w tym określonej w art. 18 rozporządzenia nr 1093/2010, lub wystąpienia niekorzystnych zmian na rynkach, potencjalnie zagrażających płynności na rynku i stabilności systemu finansowego państwa członkowskiego, w którym podmioty należące do tego samego holdingu co bank krajowy, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności lub w którym uzyskały zatwierdzenie działalności, lub państwa członkowskiego, w którym prowadzą działalność istotne oddziały banku krajowego, Komisja Nadzoru Finansowego, sprawując nadzór skonsolidowany, zawiadamia o tym niezwłocznie Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, Europejską Radę do spraw Ryzyka Systemowego, Komitet Stabilności Finansowej i Narodowy Bank Polski oraz przekazuje im informacje niezbędne do realizacji ich zadań.

11c. W przypadku gdy Narodowy Bank Polski uzyska informacje o wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, o której mowa w ust. 11b, zawiadamia o tym niezwłocznie Komisję Nadzoru Finansowego.

11d. Jeżeli do prawidłowego wykonywania nadzoru skonsolidowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego niezbędne są informacje o wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, o której mowa w ust. 11b, będące w posiadaniu innej właściwej władzy nadzorczej, Komisja zwraca się bezpośrednio do tej władzy o ich udostępnienie.

12. Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego lub właściwe władze nadzorcze sprawujące nadzór skonsolidowany nad instytucją kredytową o woli podjęcia współpracy w zakresie nadzoru nad istotnym oddziałem tej instytucji kredytowej.

13. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania przez właściwe władze nadzorcze informacji, o której mowa w ust. 12, Komisja Nadzoru Finansowego oraz właściwe władze nadzorcze nie osiągną porozumienia, Komisja Nadzoru Finansowego, biorąc pod uwagę opinię wyrażoną przez właściwe władze nadzorcze, wydaje w ciągu kolejnych 2 miesięcy decyzję w przedmiocie uznania oddziału instytucji kredytowej za istotny, jeżeli jego działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest znacząca, w szczególności gdy spełnia on co najmniej jedną z następujących przesłanek:

1) udział w ogólnej wartości wkładów pieniężnych jest wyższy niż 2%;

2) liczba klientów oddziału jest znacząca w skali czynności bankowych wykonywanych przez ten oddział;

3) zawieszenie albo zakończenie działalności macierzystej instytucji kredytowej może stanowić zagrożenie dla stabilności systemu finansowego lub dla bezpieczeństwa funkcjonowania systemów płatności, rozliczeń i rozrachunku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

14. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 13, Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę opinię właściwej władzy nadzorczej oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tej opinii otrzymanej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 12.

15. Decyzję, o której mowa w ust. 13, otrzymuje instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez istotny oddział, istotny oddział instytucji kredytowej oraz właściwe władze nadzorcze zainteresowanych państw członkowskich.

16. Decyzja, o której mowa w ust. 13, nie wpływa na prawa i obowiązki właściwych władz nadzorczych w stosunku do tego oddziału.

16a. Jeżeli przed upływem terminu 2 miesięcy od dnia otrzymania przez właściwe władze nadzorcze informacji, o której mowa w ust. 12, właściwa władza nadzorcza skieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego zawiesza postępowanie do czasu wydania przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego decyzji zgodnie z art. 19 ust. 3 tego rozporządzenia.

17. W przypadku otrzymania informacji o działaniu istotnego oddziału banku krajowego na terytorium państwa goszczącego, w szczególności oddziału, którego:

1) udział w ogólnej wartości wkładów pieniężnych w państwie goszczącym tego oddziału jest wyższy niż 2% lub

2) liczba klientów oddziału jest znacząca w skali czynności bankowych wykonywanych przez ten oddział, lub

3) zawieszenie albo zakończenie działalności banku krajowego może stanowić zagrożenie dla stabilności systemu finansowego lub dla bezpieczeństwa funkcjonowania systemów płatności, rozliczeń i rozrachunku w państwie goszczącym

— Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji o działaniu tego oddziału, podejmuje współpracę z właściwymi władzami nadzorczymi z tego państwa zgodnie z ust. 18, przekazując w szczególności informacje niezbędne do wykonywania nadzoru przez właściwe władze nadzorcze, z zachowaniem warunków określonych w art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3.

18. W celu wykonywania nadzoru skonsolidowanego nad bankami działającymi w holdingach, finansowymi spółkami holdingowymi i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego ustanawia kolegia właściwych władz nadzorczych, zwane dalej „kolegiami”, i przewodniczy tym kolegiom, zapewniając współpracę z właściwymi władzami nadzorczymi z państw trzecich, w których mają siedziby podmioty zależne unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych, unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej lub unijnych instytucji dominujących, właściwymi władzami nadzorczymi z państw goszczących istotny oddział banku krajowego oraz z bankami centralnymi, w przypadku gdy jest to niezbędne do realizacji przez nie zadań przewidzianych prawem, w celu należytej współpracy i wymiany informacji, o których mowa w ust. 17.

18a. W kolegium może uczestniczyć właściwy organ w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, których działalność została zatwierdzona przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z art. 48q ust. 3. Prawo udziału w kolegium przysługuje także Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.

19. W przedmiocie uczestnictwa oraz działania właściwej władzy nadzorczej w kolegium, a także w przedmiocie zakresu i trybu funkcjonowania kolegiów rozstrzyga Komisja Nadzoru Finansowego po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi właściwymi władzami nadzoru. Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia członków kolegium o terminach posiedzeń, głównych zagadnieniach będących przedmiotem spotkań, działaniach, które należy przeanalizować lub podjąć, oraz o zastosowanych środkach nadzorczych.

20. Komisja Nadzoru Finansowego, planując i koordynując działania w celu podjęcia decyzji w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego, uwzględnia zasadność działania właściwych władz nadzorczych, w tym środki nadzoru oraz praktykę ich stosowania, a także jego ewentualny wpływ na stabilność systemów finansowych w zainteresowanych państwach członkowskich.

21. Z zastrzeżeniem obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o działaniach kolegium, w szczególności o sytuacjach nadzwyczajnych, oraz przekazuje mu informacje, które są szczególnie istotne dla konwergencji praktyk nadzorczych.

Art. 141fa.

1. W przypadku gdy finansowa spółka holdingowa albo finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej prowadzi działalność bez wymaganego zatwierdzenia, o którym mowa w art. 48q ust. 3, albo po uzyskaniu takiego zatwierdzenia przestanie spełniać warunki, o których mowa w art. 48r ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji:

1) zawiesić wykonywanie prawa głosu z akcji lub udziałów w podmiotach zależnych będących:

a) instytucjami w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 575/2013 lub

b) finansowymi spółkami holdingowymi lub finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej, których działalność została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, lub

c) finansowymi spółkami holdingowymi z państwa członkowskiego lub finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, których działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa, lub

d) dominującymi finansowymi spółkami holdingowymi z państwa członkowskiego, dominującymi finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijnymi dominującymi finansowymi spółkami holdingowymi z państwa członkowskiego lub unijnymi dominującymi finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, których działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa albo została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3

— posiadanych przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej lub wykonywanie uprawnień podmiotu dominującego przysługujących finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej;

2) nakazać finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń i niepodejmowanie tych działań w przyszłości;

3) nałożyć karę pieniężną do wysokości nieprzekraczającej:

a) w przypadku finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej:

— kwoty 21 312 000 zł lub do wysokości kwoty stanowiącej równowartość 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, jeżeli przekracza ona 21 312 000 zł, albo

— dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej w wyniku naruszenia — w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie,

b) w przypadku osoby odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenie:

— kwoty 21 312 000 zł albo

— dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej w wyniku naruszenia — w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie;

4) zawiesić w czynnościach członka zarządu finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej odpowiedzialnego za stwierdzone naruszenie, na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy;

5) wyznaczyć, do czasu zaprzestania działań skutkujących powstaniem naruszeń, jednak nie dłużej niż na okres 12 miesięcy, inną finansową spółkę holdingową, finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej lub bank, należące do grupy, jako podmiot obowiązany do zapewnienia spełniania wymogów określonych w przepisach ustawy i rozporządzenia nr 575/2013 na zasadzie skonsolidowanej;

6) nakazać finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej ograniczenie lub wstrzymanie wypłat z zysku lub odsetek akcjonariuszom;

7) nakazać finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej przedstawienie Komisji Nadzoru Finansowego planu przywrócenia zgodności z wymogami, o których mowa w art. 48r ust. 1, wraz ze wskazaniem terminu realizacji tego planu;

8) nakazać finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej zbycie całości albo części posiadanych przez te spółki akcji w podmiotach, o których mowa w pkt 1 lit. a‒d, lub w innych podmiotach sektora finansowego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 27 rozporządzenia nr 575/2013;

9) zalecić finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej nabycie przez jej akcjonariuszy udziałów kapitałowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 35 rozporządzenia nr 575/2013 posiadanych przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej w podmiotach, o których mowa w pkt 1 lit. a‒d;

10) ograniczyć zakres działalności finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej.

2. W przypadku gdy finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej jest podmiotem dominującym, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, lub podmiotem zależnym od podmiotu dominującego, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, całkowity roczny przychód, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze, stanowi kwota całkowitego skonsolidowanego rocznego przychodu podmiotu dominującego ujawniona w ostatnim zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

3. Jeżeli w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego realizacja planu, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, przedstawionego przez finansową spółkę holdingową albo finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej nie przywróci zgodności z wymogami, o których mowa w art. 48r ust. 1, lub wskazany termin realizacji planu nie zapewnia przywrócenia zgodności z wymogami, o których mowa w art. 48r ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może wyznaczyć finansowej spółce holdingowej lub finansowej spółce holdingowej o działalności mieszanej termin jego uzupełnienia albo opracowania nowego planu.

Art. 141fb.

1. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję, o której mowa w art. 48q ust. 3, na wniosek złożony przez finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej.

2. Komisja Nadzoru Finansowego, po otrzymaniu wniosku, niezwłocznie podejmuje współpracę z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa, w którym siedzibę ma finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, lub z właściwym koordynatorem zagranicznym, o którym mowa w art. 3 pkt 20 ustawy o nadzorze uzupełniającym, zwanym dalej „koordynatorem zagranicznym”, w celu wydania decyzji, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska, zarówno co do samego rozstrzygnięcia, jak i jego przesłanek. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie przekazuje wniosek tym władzom lub koordynatorowi zagranicznemu, wraz ze swoim stanowiskiem w sprawie.

3. Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia w decyzji stanowiska właściwych władz nadzorczych innego państwa lub koordynatora zagranicznego.

4. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję w terminie 2 miesięcy od dnia przekazania wniosku do właściwych władz nadzorczych innego państwa lub koordynatora zagranicznego.

5. W przypadku wydania decyzji o odmowie zatwierdzenia działalności finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować jeden ze środków, o których mowa w art. 141fa ust. 1.

6. Komisja Nadzoru Finansowego w uzasadnionych przypadkach może wydać decyzję o:

1) odmowie zatwierdzenia działalności finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia;

2) zatwierdzeniu albo odmowie zatwierdzenia działalności finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania wniosku.

7. W przypadku gdy przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 4, nie osiągnięto wspólnego stanowiska, o którym mowa w ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego kieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010 lub do Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, ustanowionego na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz. Urz. UE L 331 z 15.12.2001, str. 48, z późn. zm.), zwanego dalej „Europejskim Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych”.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, a także w przypadku gdy właściwa władza nadzorcza innego państwa lub koordynator zagraniczny skieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010 lub do Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, Komisja Nadzoru Finansowego zawiesza postępowanie do czasu podjęcia rozstrzygnięcia przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego lub Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych.

9. W przypadkach, o których mowa w ust. 7 i 8, Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję po otrzymaniu rozstrzygnięcia Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego lub Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych.

10. Do postępowania w sprawach, o których mowa w:

1) art. 141fa — przepisy ust. 2–9,

2) art. 48s — przepisy ust. 1–9

— stosuje się odpowiednio.

Art. 141g.

1. Banki krajowe działające w holdingach, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej przekazują Komisji Nadzoru Finansowego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia zatwierdzenia:

1) przez walne zgromadzenie, własne skonsolidowane sprawozdanie finansowe wraz ze sprawozdaniem z badania;

2) sprawozdania finansowe podmiotów zależnych od banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej oraz sprawozdania finansowe podmiotów, z którymi bank, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej posiada bliskie powiązania, które nie zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, wraz ze sprawozdaniem z badania.

2. Banki krajowe działające w holdingach, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b‒e, finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej, niezależnie od sprawozdań, o których mowa w ust. 1, przekazują Komisji Nadzoru Finansowego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia zatwierdzenia, skonsolidowane sprawozdanie finansowe pierwotnego podmiotu dominującego w holdingu lub sprawozdanie finansowe sporządzone na najwyższym szczeblu konsolidacji.

3. Dokumenty, o których mowa w ust. 1 i 2, sporządzone w języku obcym, bank, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej przekazuje wraz z ich tłumaczeniem na język polski dokonanym przez tłumacza przysięgłego.

4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się w odniesieniu do podmiotów, które zgodnie z przepisami o rachunkowości nie są zobowiązane do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

5. Komisja Nadzoru Finansowego, na uzasadniony wniosek banku, finansowej spółki holdingowej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej, może zwolnić bank, finansową spółkę holdingową lub finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej z obowiązków określonych w ust. 1–3 lub ograniczyć ich zakres.

6. Sprawozdania dla potrzeb związanych z wykonywaniem nadzoru skonsolidowanego sporządza się, stosując odpowiednio przepisy o rachunkowości.

7. Jeżeli w podmiotach, o których mowa w art. 141f ust. 1, działają przedsiębiorstwa pomocniczych usług bankowych, dane zawarte w sprawozdaniach tych przedsiębiorstw włącza się do skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzanego przez podmiot dominujący.

8. Komisja Nadzoru Finansowego monitoruje spełnianie przez finansową spółkę holdingową i finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej warunków, o których mowa w art. 48r ust. 1 albo art. 48s ust. 1.

9. Finansowa spółka holdingowa i finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej przekazują, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, informacje niezbędne do monitorowania spełniania warunków, o których mowa w art. 48r ust. 1 albo art. 48s ust. 1.

Art. 141h.

1. W celu sprawdzenia uzyskanych informacji inspektorzy nadzoru bankowego oraz osoby upoważnione przez Komisję Nadzoru Finansowego mogą dokonywać czynności kontrolnych w podmiotach działających w holdingach, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, finansowych spółkach holdingowych, finansowych spółkach holdingowych o działalności mieszanej oraz przedsiębiorstwach pomocniczych usług bankowych świadczących usługi na rzecz przedsiębiorstw działających w tych holdingach, finansowych spółek holdingowych lub finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej. Przepis art. 139 ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio.

2. (uchylony)

3. Komisja Nadzoru Finansowego może żądać od:

1) banku dominującego w holdingu bankowym krajowym lub

2) mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podmiotu dominującego w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. c‒e, lub

3) finansowej spółki holdingowej, lub

4) finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej

— zlecenia wskazanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego biegłemu rewidentowi zbadania sytuacji finansowej podmiotów zależnych od nich lub podmiotów posiadających z nimi bliskie powiązania, w przypadku gdy w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego istnieją wątpliwości co do rzetelności zatwierdzonych sprawozdań lub gdy konieczne jest zbadanie ich związku gospodarczego z innym podmiotem, z tym że koszt zleconego badania ponosi odpowiednio bank, podmiot dominujący w holdingu, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej.

4. Jeżeli w wyniku badania zleconego przez Komisję Nadzoru Finansowego nie stwierdzono wątpliwości, o których mowa w ust. 3, koszt badania ponosi Komisja.

Art. 141i.

1. Bank krajowy będący podmiotem dominującym w holdingu bankowym krajowym oraz mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podmiot dominujący w holdingu finansowym, holdingu o działalności mieszanej lub holdingu hybrydowym są obowiązane zapewniać właściwe funkcjonowanie wewnętrznej kontroli danych i informacji wymaganych w związku ze sprawowaniem nadzoru skonsolidowanego, a także udzielać, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego lub osób upoważnionych przez Komisję Nadzoru Finansowego, wszelkich informacji i wyjaśnień dotyczących swojej działalności oraz działalności podmiotów wchodzących w skład tego holdingu.

2. Osoby wchodzące w skład zarządu podmiotu dominującego w holdingu finansowym powinny dawać rękojmię stabilnego i ostrożnego zarządzania tym podmiotem.

3. Bank krajowy działający w holdingu mieszanym obowiązany jest posiadać odpowiednie mechanizmy kontroli wewnętrznej i procesy zarządzania ryzykiem, obejmujące procedury sprawozdawcze i księgowe w celu identyfikacji, mierzenia, monitorowania i kontrolowania transakcji banku z podmiotem dominującym w holdingu oraz podmiotami zależnymi w holdingu.

4. Bank krajowy, o którym mowa w ust. 3, ustala politykę identyfikacji znaczących transakcji w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym z podmiotami, o których mowa w ust. 3. Bank jest obowiązany informować Komisję Nadzoru Finansowego o każdej takiej transakcji, z wyłączeniem transakcji dotyczących ekspozycji w rozumieniu art. 389 rozporządzenia nr 575/2013.

Art. 141j.

(uchylony)

Art. 141k.

1. Podmiot mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działający w jednym z holdingów, o którym mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b i c, a w którym podmiot dominujący ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego, przekazuje na żądanie podmiotu dominującego informacje niezbędne do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

2. Podmiot mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działający w jednym z holdingów, o którym mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b‒e, który nie jest nadzorowany przez polskie władze nadzorcze, ma obowiązek udzielić wszelkich informacji na żądanie właściwych władz nadzorczych odpowiedzialnych za sprawowanie nadzoru nad działającą w holdingu instytucją kredytową lub finansową oraz obowiązany jest umożliwić tym władzom weryfikację udzielonych informacji.

3. W przypadku gdy bank krajowy działa w holdingu bankowym zagranicznym lub w holdingu finansowym, którego podmiot dominujący ma siedzibę w państwie innym niż państwo członkowskie, a brak jest porozumienia, o którym mowa w art. 141f ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego sprawdza, czy bank krajowy podlega nadzorowi skonsolidowanemu odpowiedniemu do zasad określonych w niniejszym rozdziale.

4. Komisja Nadzoru Finansowego przeprowadza czynności, o których mowa w ust. 5, z urzędu lub na wniosek podmiotu dominującego w holdingu lub na wniosek podmiotu regulowanego, w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o nadzorze uzupełniającym, który posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w państwie członkowskim.

5. W przypadku gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania sprawdzającego okaże się, że bank krajowy, o którym mowa w art. 141f ust. 3, nie podlega nadzorowi skonsolidowanemu odpowiedniemu do zasad określonych w niniejszym rozdziale, stosuje się przepisy niniejszego rozdziału.

Art. 141l.

1. Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi wykaz:

1) holdingów:

a) bankowych krajowych,

b) bankowych zagranicznych, w których działa bank krajowy,

c) finansowych, w których działa bank krajowy,

d) hybrydowych;

2) dominujących finansowych spółek holdingowych;

3) dominujących finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej;

4) unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych;

5) unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej.

2. Zgłoszenie holdingu do wykazu, o którym mowa w ust. 1, i aktualizację zgłoszenia składa do Komisji Nadzoru Finansowego:

1) bank krajowy, jeżeli jest podmiotem dominującym w holdingu lub jeżeli pierwotny podmiot dominujący w holdingu, w którym działa bank krajowy, ma siedzibę za granicą;

2) podmiot dominujący w stosunku do banku krajowego, jeżeli jest pierwotnym podmiotem dominującym w holdingu, w którym działa bank krajowy, i ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2a. Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5, Komisja Nadzoru Finansowego wpisuje do wykazu, o którym mowa w ust. 1, z urzędu, po zatwierdzeniu ich działalności zgodnie z art. 48q ust. 1. Zawarte w tym wykazie dane dotyczące takich podmiotów są przez Komisję Nadzoru Finansowego aktualizowane z urzędu.

2b. Do wykazu, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się dane umożliwiające odpowiednią identyfikację podmiotów, o których mowa w ust. 1, w tym dane dotyczące grupy, do której podmioty te należą.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia wykazu, o którym mowa w ust. 1, szczegółowy zakres danych w nim zawartych, tryb i terminy składania oraz aktualizacji zgłoszeń holdingów, a także wzór zgłoszenia holdingu, mając na względzie zapewnienie Komisji Nadzoru Finansowego dostępu do danych niezbędnych do prawidłowego sprawowania nadzoru oraz zapewnienie przejrzystości działania i stabilności rynku finansowego.

4. O zmianach w wykazie, o którym mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwe władze nadzorcze państw członkowskich, Komisję Europejską, Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

Rozdział 12

Plany naprawy oraz wczesna interwencja, likwidacja i upadłość banku

A. Plany naprawy

Art. 141m.

1. Bank krajowy, który nie działa w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, oraz podmioty, o których mowa w art. 77 ust. 7 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, opracowują plany naprawy określające działania na wypadek znaczącego pogorszenia sytuacji finansowej banku w razie zagrożenia stabilności finansowej, trudnej sytuacji makroekonomicznej lub innych zdarzeń mających negatywny wpływ na rynek finansowy lub bank.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać opracowanie planu naprawy bankowi, który działa w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, lub istotnemu oddziałowi instytucji kredytowej.

3. Plan naprawy obejmuje:

1) czynności służące utrzymaniu lub przywróceniu wypłacalności banku lub możliwości osiągania zysku przez bank;

2) poziomy wskaźników ilościowych lub jakościowych określających sytuację finansową banku, które można skutecznie monitorować i po osiągnięciu których mogą być podjęte działania określone w planie naprawy;

3) działania mające na celu ograniczenie ryzyka i dźwigni finansowej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 93 rozporządzenia nr 575/2013, bez uwzględnienia możliwości uzyskania nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego;

4) zasady polityki informacyjnej banku w okresie wykonywania planu naprawy.

4. Bank aktualizuje plan naprawy co najmniej raz w roku oraz po istotnej zmianie struktury organizacyjnej lub prawnej, sytuacji finansowej lub po wystąpieniu innego zdarzenia wpływającego na przyjęte w planie naprawy założenia i wykonanie tego planu. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, zatwierdza aktualizację planu naprawy. Do wniosku o zatwierdzenie aktualizacji planu naprawy przepisy art. 141p ust. 1–4 stosuje się odpowiednio.

5. Bank sporządza plan naprawy w terminie określonym w decyzji, o której mowa w art. 36 ust. 1, nie później jednak niż w terminie roku od dnia otrzymania zezwolenia na rozpoczęcie działalności.

Art. 141n.

1. Bank będący pierwotnym podmiotem dominującym w holdingu bankowym krajowym, bank działający w holdingu mieszanym, którego pierwotny podmiot dominujący ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub bank działający w holdingu, którego podmiot dominujący ma siedzibę poza państwem członkowskim, sporządza grupowy plan naprawy na poziomie holdingu. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać bankowi sporządzenie planu naprawy albo grupowego planu naprawy, z uwzględnieniem podmiotów z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działających w tym samym holdingu co bank.

2. Bank, o którym mowa w ust. 1, występuje do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o zatwierdzenie grupowego planu naprawy. Do wniosku bank dołącza opinie o przeszkodach do podjęcia działań naprawczych na poziomie holdingu oraz poszczególnych podmiotów objętych planem naprawy, a także o istotnych przeszkodach niezwłocznego przekazania środków między podmiotami nadzorowanymi w holdingu, w celu dokapitalizowania tych podmiotów lub spłaty ich zobowiązań.

3. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, zatwierdza plan, o którym mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę plany naprawy podmiotów działających w tym samym co bank holdingu, o ile obowiązujące je przepisy nakazują sporządzanie takich planów naprawy, a także ocenę właściwych władz nadzorczych oraz umowę, o której mowa w art. 141t.

4. Grupowy plan naprawy obejmuje elementy określone w art. 141m ust. 3 dotyczące holdingu.

5. Do grupowego planu naprawy przepisy art. 141m ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

6. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje grupowy plan naprawy:

1) właściwym władzom nadzorczym podmiotów działających w holdingu;

2) właściwym władzom nadzorczym istotnych oddziałów banku w zakresie dotyczącym tych oddziałów;

3) Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu;

4) organom do spraw przymusowej restrukturyzacji właściwym dla podmiotów działających w holdingu;

5) ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych.

Art. 141o.

1. Komisja Nadzoru Finansowego może udzielić zgody na sporządzenie grupowego planu naprawy banków należących do systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, lub zrzeszenia zintegrowanego, o którym mowa w art. 22o ust. 1 tej ustawy, przez jednostkę zarządzającą, o której mowa w art. 22d ust. 1 pkt 2 tej ustawy, albo bank zrzeszający, o którym mowa w art. 22d ust. 1 pkt 1 albo w art. 22o ust. 1 tej ustawy, w przypadku banków spełniających wymogi określone w art. 113 ust. 7 rozporządzenia nr 575/2013 lub trwale powiązanych z organem centralnym, o którym mowa w art. 10 ust. 1 tego rozporządzenia, na ich wniosek. W imieniu banków trwale powiązanych z organem centralnym wniosek składa sporządzający plan organ centralny.

2. Z zastrzeżeniem przepisów dotyczących ochrony informacji, banki, o których mowa w ust. 1, na żądanie podmiotu sporządzającego i aktualizującego grupowy plan naprawy, przekazują informacje niezbędne do sporządzenia i aktualizacji tego planu. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nakazać bankowi, który odmówił przekazania informacji, sporządzenie albo aktualizację własnego planu naprawy.

3. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o udzieleniu zgody na sporządzenie grupowego planu naprawy, o którym mowa w ust. 1.

Art. 141p.

1. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, ograniczyć zakres podmiotowy lub przedmiotowy planu naprawy, o którym mowa w art. 141m ust. 1 i 2, art. 141n ust. 1 oraz art. 141o ust. 1.

2. Podejmując decyzję, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia:

1) wpływ upadłości banku na podmioty określone w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym lub na gospodarkę narodową;

2) charakter działalności banku oraz zakres i stopień jej złożoności, strukturę własnościową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość lub powiązania z podmiotami innymi niż określone w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym;

3) przynależność do systemu ochrony lub do systemów, o których mowa w art. 113 ust. 7 rozporządzenia nr 575/2013, lub trwałe powiązanie z organem centralnym, o którym mowa w art. 10 ust. 1 tego rozporządzenia;

4) świadczenie usług inwestycyjnych lub prowadzenie działalności inwestycyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

3. W celu ustalenia okoliczności, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz w art. 141t ust. 2 pkt 5, Komisja Nadzoru Finansowego może zasięgnąć opinii Komitetu Stabilności Finansowej oraz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

4. W przypadku zmiany okoliczności, o których mowa w ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego może zmienić albo uchylić decyzję, o której mowa w ust. 1.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres planu naprawy oraz grupowego planu naprawy, o których mowa w art. 141m ust. 1 i 2, art. 141n ust. 1 oraz w art. 141o ust. 1, mając na uwadze charakter działalności banku oraz zakres i stopień jej złożoności, strukturę własnościową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość lub powiązania z podmiotami innymi niż określone w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Art. 141q.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, zatwierdza plan naprawy oraz grupowy plan naprawy, o którym mowa w art. 141m ust. 1 i 4 oraz art. 141n ust. 1, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia przez bank wniosku o jego zatwierdzenie, biorąc pod uwagę dostosowanie struktury kapitałowej i struktury finansowania banku do struktury organizacyjnej i profilu ryzyka banku, jak również wyniki ostatniego badania i oceny nadzorczej, o których mowa w art. 133a, oraz:

1) wymogi, o których mowa w art. 141m ust. 1 i 3;

2) skuteczność planu naprawy w zakresie poprawy sytuacji finansowej banku, w tym jego wypłacalności oraz możliwości osiągania zysku;

3) w przypadku zagrożenia sytuacji finansowej banku możliwość podjęcia niezwłocznie działań przewidzianych w planie naprawy, w sposób ograniczający negatywne skutki dla systemu finansowego.

2. Do wniosku bank dołącza uchwałę organu nadzoru banku w sprawie zatwierdzenia planu naprawy.

3. W przypadku gdy plan naprawy obejmuje istotne oddziały banku krajowego, Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdza ten plan po zasięgnięciu opinii właściwych władz nadzorczych państw goszczących dla tych oddziałów o ich sytuacji finansowej.

4. Przed wydaniem decyzji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego występuje do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o przedstawienie w terminie 21 dni roboczych opinii w sprawie przewidywanego wpływu wykonania planu naprawy na przymusową restrukturyzację, o której mowa w dziale III w rozdziale 5 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Termin ten nie jest wliczany do terminu, o którym mowa w ust. 1.

5. W przypadku stwierdzenia, że plan naprawy uniemożliwia skuteczne przeprowadzenie postępowania przymusowej restrukturyzacji, Bankowy Fundusz Gwarancyjny niezwłocznie informuje o tym Komisję Nadzoru Finansowego.

6. Jeżeli plan naprawy nie spełnia przesłanek wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego wzywa bank do uzupełnienia lub zmiany planu naprawy, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia wezwania. Termin ten nie jest wliczany do terminu, o którym mowa w ust. 1. Na wniosek banku Komisja Nadzoru Finansowego może przedłużyć ten termin o miesiąc.

7. W przypadku gdy bank nie dokona zmiany planu naprawy lub jego uzupełnienia albo pomimo ich dokonania plan naprawy nie spełnia przesłanek wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, odmawia zatwierdzenia planu naprawy i wzywa bank do przedstawienia nowego planu naprawy.

8. Jeżeli bank nie podejmie działań, o których mowa w ust. 7, lub Komisja Nadzoru Finansowego uzna je za niewystarczające, Komisja Nadzoru Finansowego może zalecić lub nakazać bankowi podjęcie środków, o których mowa odpowiednio w art. 138 ust. 1 lub 2.

9. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje zatwierdzony plan naprawy Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.

10. W przypadku odmowy zatwierdzenia grupowego planu naprawy Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, cofnąć zgodę, o której mowa w art. 141o ust. 1.

Art. 141r.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, podejmując w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego decyzję, o której mowa w art. 141q ust. 1, współpracuje z właściwymi władzami nadzorczymi sprawującymi nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska zarówno co do rozstrzygnięcia, jak i oceny jego przesłanek. Przepisy art. 138b ust. 1–4, ust. 5 zdanie pierwsze oraz ust. 5a–7 stosuje się odpowiednio.

2. Komisja Nadzoru Finansowego współpracuje z właściwymi władzami nadzorczymi sprawującymi nadzór skonsolidowany nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska zarówno co do rozstrzygnięcia, jak i oceny jego przesłanek w sprawie zatwierdzenia przez te władze grupowego planu naprawy.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może skierować wniosek do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego o udzielenie wsparcia w osiągnięciu porozumienia z właściwą władzą nadzorczą zgodnie z art. 31 rozporządzenia nr 1093/2010 oraz o podjęcie wiążącej mediacji w przypadku braku porozumienia z właściwymi władzami nadzorczymi w sprawie wydania decyzji, o których mowa w ust. 2 oraz art. 141n ust. 1 i 3.

Art. 141s.

1. Bank może podjąć działania określone w planie naprawy pomimo nieosiągnięcia poziomów wskaźników, o których mowa w art. 141m ust. 3 pkt 2. W takim przypadku zarząd banku podejmuje uchwałę o podjęciu takich działań i niezwłocznie przekazuje ją wraz z uzasadnieniem Komisji Nadzoru Finansowego oraz Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może udzielić zgody na odstąpienie od podjęcia działania określonego w planie naprawy pomimo osiągnięcia przez bank poziomów wskaźników, o których mowa w art. 141m ust. 3 pkt 2, o ile nie wpłynie to negatywnie na ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem. Zgodę wydaje się na wniosek banku. Do wniosku bank dołącza uchwałę zarządu o odstąpieniu od podjęcia takiego działania, wraz z uzasadnieniem.

3. Wniosek wraz z uchwałą oraz uzasadnieniem, o których mowa w ust. 2, bank niezwłocznie przekazuje również Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.

Art. 141t.

1. Bank działający w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1, może, za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego, zawrzeć umowę wsparcia finansowego z innymi podmiotami podlegającymi nadzorowi skonsolidowanemu działającymi w tym samym holdingu oraz podmiotami blisko powiązanymi. Wsparcie jest udzielane na zasadzie wzajemności określonej w umowie, w szczególności przez udzielenie pożyczki, gwarancji lub zabezpieczenia spłaty kredytów i pożyczek albo wykonania zobowiązań.

2. Wsparcie finansowe może być udzielone, jeżeli:

1) bank otrzymujący wsparcie spełnił przesłanki wydania decyzji, o których mowa w art. 142, art. 144 lub art. 145;

2) w znaczący sposób wpłynie na poprawę sytuacji finansowej banku otrzymującego wsparcie;

3) pozwoli utrzymać lub przywrócić stabilność finansową na poziomie holdingu i leży w interesie podmiotu udzielającego wsparcia;

4) bank otrzymujący wsparcie jest zdolny do jego spłaty wraz z odsetkami w umownych terminach spłaty;

5) nie zagraża płynności ani wypłacalności podmiotu udzielającego wsparcia;

6) nie stwarza zagrożenia dla stabilności krajowego systemu finansowego;

7) bank udzielający wsparcia spełnia wymagania określone w art. 92, art. 412 i art. 460 rozporządzenia nr 575/2013, a także zalecenia, o których mowa w art. 138 ust. 1 pkt 4–6, i nakazy, o których mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2, a udzielenie wsparcia finansowego nie spowoduje ich naruszenia;

8) udzielenie wsparcia nie zagraża wykonywaniu zaleceń, o których mowa w art. 95 ust. 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, w stosunku do banku udzielającego wsparcia.

3. Umowa, o której mowa w ust. 1, określa zasady obliczania opłat i prowizji z tytułu czynności wykonywanych w ramach udzielanego wsparcia, w tym zasady określania tych opłat i prowizji w chwili udzielania wsparcia finansowego, uwzględniające wszelkie bezpośrednie lub pośrednie korzyści, jakie strony mogą odnieść w wyniku udzielenia wsparcia finansowego.

4. Z zastrzeżeniem przepisów dotyczących ochrony informacji, bank ubiegający się o wsparcie przekazuje na żądanie podmiotu udzielającego wsparcia informacje niezbędne do zawarcia i wykonania umowy oraz ustalenia opłat i prowizji.

5. Powierzenie wykonania umowy, o której mowa w ust. 1, osobie trzeciej jest nieważne.

Art. 141u.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, może udzielić zgody na zawarcie umowy, o której mowa w art. 141t ust. 1, na wniosek banku.

2. Do wniosku bank dołącza projekt umowy oraz uchwały walnych zgromadzeń banków właściwych w sprawie zgody na zawarcie umowy, podjęte w każdym z banków większością 3/4 głosów. Uchwały mogą zawierać warunki i terminy udzielenia wsparcia.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może udzielić zgody na zawarcie umowy, jeżeli zapewnione jest spełnienie przesłanek, o których mowa w art. 141t, i żadna ze stron umowy nie spełnia przesłanek podjęcia działań, o których mowa w art. 142 ust. 1. Zmiany w umowie wymagają uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

4. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie przekazuje wniosek władzom nadzorczym właściwym dla podmiotów będących stronami umowy.

5. Komisja Nadzoru Finansowego, udzielając w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego zgody, o której mowa w ust. 1, współpracuje z właściwymi władzami nadzorczymi sprawującymi nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska zarówno co do rozstrzygnięcia, jak i oceny jego przesłanek. Przepisy art. 138b ust. 1–4, ust. 5 zdanie pierwsze oraz ust. 5a–7 stosuje się odpowiednio.

6. Komisja Nadzoru Finansowego może, w terminie 2 dni od powzięcia wiadomości o decyzji właściwej władzy nadzorczej o odmowie albo ograniczeniu udzielenia wsparcia finansowego bankowi, skierować wniosek do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego o udzielenie wsparcia w osiągnięciu porozumienia z właściwą władzą nadzorczą zgodnie z art. 31 rozporządzenia nr 1093/2010 oraz o podjęcie wiążącej mediacji.

7. Po zawarciu umowy, o której mowa w ust. 1, bank przesyła jej kopię Komisji Nadzoru Finansowego. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje ją Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.

8. Zarząd banku, który zawarł umowę, o której mowa w ust. 1, co najmniej raz w roku składa walnemu zgromadzeniu sprawozdanie z wykonania umowy, wraz ze sprawozdaniem z działalności.

Art. 141v.

1. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, może udzielić zgody na udzielenie przez bank wsparcia w wykonaniu umowy, o której mowa w art. 141t ust. 1, na wniosek banku udzielającego wsparcia.

2. Do wniosku bank dołącza uchwałę zarządu o udzieleniu wsparcia finansowego wraz z uzasadnieniem wskazującym cel udzielanego wsparcia, sposób spełnienia przesłanek określonych w art. 141t, wpływ udzielenia wsparcia na bank udzielający oraz skutki nieudzielenia wsparcia dla sytuacji finansowej na poziomie holdingu, a także uchwałę zarządu banku otrzymującego wsparcie w sprawie zgody na przyjęcie wsparcia finansowego.

3. Komisja Nadzoru Finansowego udziela zgody, o której mowa w ust. 1, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku, informacji oraz analiz, o których mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. W przypadku stwierdzenia braków we wniosku lub dołączonych do niego dokumentach Komisja Nadzoru Finansowego wzywa bank do uzupełnienia tych braków w wyznaczonym terminie.

5. Komisja Nadzoru Finansowego może ograniczyć zakres wsparcia finansowego. Zgoda może być udzielona pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.

6. Jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego nie udzieli zgody w terminie, o którym mowa w ust. 3, wsparcie finansowe może zostać udzielone na warunkach określonych we wniosku i dołączonych do niego dokumentach.

7. O zamiarze udzielenia wsparcia finansowego bank powiadamia:

1) właściwą władzę nadzorczą sprawującą nadzór skonsolidowany nad holdingiem, w którym działa bank;

2) właściwą władzę nadzorczą banku otrzymującego wsparcie;

3) Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.

8. Do powiadomienia, o którym mowa w ust. 7, bank dołącza kopie uchwał, o których mowa w ust. 2, oraz projekt umowy, o którym mowa w art. 141u ust. 2.

9. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje kopię zgody, o której mowa w ust. 1:

1) właściwej władzy nadzorczej sprawującej nadzór nad bankiem otrzymującym wsparcie;

2) Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego;

3) kolegium i kolegium przymusowej restrukturyzacji właściwym dla banku udzielającego wsparcia;

4) Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.

Art. 141w.

Podmioty należące do jednego z holdingów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 10–11c, objęte nadzorem skonsolidowanym, podają do publicznej wiadomości, w szczególności na swojej stronie internetowej, informację o zawarciu umowy dotyczącej wsparcia finansowego w ramach holdingu zgodnie z art. 141t, stronach umowy, jej przedmiocie oraz ponoszonych kosztach, a także aktualizują te informacje w okresach rocznych. Podaniu do publicznej wiadomości i aktualizacji podlega także informacja o niezawarciu takiej umowy.

Art. 141x.

Bank ogłasza w sposób ogólnie dostępny, zgodnie z art. 431–434 rozporządzenia nr 575/2013, informację, czy jest stroną umowy dotyczącej wsparcia finansowego w ramach grupy. W przypadku gdy bank jest stroną takiej umowy, ogłasza w sposób ogólnie dostępny również opis ogólnych warunków umowy oraz wskazuje podmioty powiązane będące stronami umowy. Informacje te podlegają aktualizacji nie rzadziej niż raz do roku.

AA. Wczesna interwencja

Art. 142.

1. W razie naruszenia przez bank lub wystąpienia niebezpieczeństwa naruszenia:

1) art. 92 rozporządzenia nr 575/2013 z uwzględnieniem dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych ponad wartość wynikającą z wymogów obliczonych zgodnie ze szczegółowymi zasadami określonymi w przepisach rozporządzenia nr 575/2013, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2,

2) art. 4 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 2015/61 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wymogu pokrycia wypływów netto dla instytucji kredytowych (Dz. Urz. UE L 11 z 17.01.2015, str. 1, z późn. zm.) z uwzględnieniem wyższego wymogu dotyczącego pokrycia płynności, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 128 ust. 6a pkt 5, oraz obowiązku przestrzegania dodatkowych wymogów w zakresie płynności, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 1,

3) przepisów art. 412 lub art. 413 rozporządzenia nr 575/2013 lub przepisów działu IV rozdziału 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,

4) art. 3–7, art. 14–17 i art. 24–26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 84)

— zarząd banku niezwłocznie zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego i Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz zapewnia wdrożenie planu naprawy.

2. Zarząd banku niezwłocznie zawiadamia o naruszeniach, o których mowa w ust. 1, Komisję Nadzoru Finansowego i Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz zapewnia wdrożenie planu naprawy w przypadku istotnie pogarszającej się sytuacji finansowej banku, w tym powstania straty bilansowej bądź groźby jej wystąpienia albo powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności lub utraty płynności, pogarszającej się płynności i wypłacalności, rosnącego poziomu dźwigni, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 93 rozporządzenia nr 575/2013, rosnącej liczby zagrożonych pożyczek lub kredytów albo koncentracji ekspozycji.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji:

1) wystąpić do zarządu banku z żądaniem wdrożenia planu naprawy, w tym podjęcia działań określonych w planie naprawy lub aktualizacji tego planu, jeżeli przesłanki jego wdrożenia są odmienne od przesłanek przyjętych przy opracowywaniu planu naprawy, albo z żądaniem podjęcia w określonym czasie działań przewidzianych w zaktualizowanym planie, w celu spełnienia wymagań, o których mowa w ust. 1, lub poprawy sytuacji finansowej;

2) zakazać udzielania lub ograniczyć udzielanie kredytów i pożyczek pieniężnych akcjonariuszom (członkom) oraz członkom zarządu, rady nadzorczej i pracownikom banku;

3) nakazać obniżenie lub wstrzymanie wypłaty niektórych zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w banku;

4) wystąpić do zarządu banku z żądaniem zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia w celu rozpatrzenia sytuacji banku, podjęcia decyzji o pokryciu straty bilansowej lub podjęcia innych uchwał, w tym o zwiększeniu funduszy własnych;

5) wystąpić do banku z żądaniem odwołania jednego lub kilku członków zarządu banku lub osób zajmujących stanowiska kierownicze, jeżeli osoby te nie dają rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem;

6) nakazać, z uwzględnieniem planu naprawy, sporządzenie oraz realizację planu restrukturyzacji zobowiązań wobec niektórych lub wszystkich wierzycieli;

7) nakazać wprowadzenie zmian w strategii biznesowej banku;

8) nakazać wprowadzenie zmian w statucie banku lub jego strukturze organizacyjnej;

9) wystąpić do zarządu banku z nakazem przekazania do Komisji Nadzoru Finansowego w terminie przez nią wskazanym:

a) analizy przyczyn pogarszającej się sytuacji finansowej banku oraz prognozy kształtowania się tej sytuacji we wskazanym przez Komisję Nadzoru Finansowego okresie,

b) w przypadku braku zaakceptowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego planu naprawy lub konieczności jego zmiany — deklaracji o podjęciu środków pozwalających zminimalizować skutki naruszeń, o których mowa w ust. 1, lub ryzyko ich wystąpienia oraz okolicznościach wskazanych w ust. 2, wraz z harmonogramem działań mających na celu przywrócenie sposobu prowadzenia przez bank działalności do stanu zgodności z obowiązującymi przepisami prawa,

c) dodatkowego, w stosunku do planu naprawy, harmonogramu działań mających na celu poprawę sytuacji finansowej banku.

4. Przy ocenie sytuacji finansowej banku Komisja Nadzoru Finansowego może brać pod uwagę zachowywanie przez bank wymogu w zakresie funduszy własnych, określonego w ust. 1 pkt 1 powiększonego o 1,5 punktu procentowego oraz rosnący poziom dźwigni, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 93 rozporządzenia nr 575/2013, rosnącą liczbę zagrożonych pożyczek lub kredytów albo koncentrację ekspozycji.

5. Decyzja, o której mowa w ust. 3, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

6. Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję, o której mowa w ust. 3, może określić w jej treści warunki lub terminy.

7. W okresie realizacji planu naprawy zysk osiągany przez bank jest przeznaczany w pierwszej kolejności na pokrycie strat, a następnie na zwiększenie funduszy własnych banku.

8. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie powiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Art. 142a.

1. W przypadku, o którym mowa w art. 142 ust. 3 pkt 4, zarząd banku powinien zwołać nadzwyczajne walne zgromadzenie w ciągu 14 dni od dnia otrzymania decyzji, a po bezskutecznym upływie tego terminu nadzwyczajne walne zgromadzenie może być zwołane przez Komisję Nadzoru Finansowego. W takim przypadku Komisja Nadzoru Finansowego określa porządek zgromadzenia.

2. Koszty zwołania i odbycia walnego zgromadzenia obciążają bank.

3. Przerwy w walnym zgromadzeniu nie mogą trwać łącznie dłużej niż 14 dni.

Art. 143.

(uchylony)

Art. 144.

1. W przypadku, o którym mowa w art. 138 ust. 3, w związku z wystąpieniem okoliczności wskazanych w art. 142 ust. 1, w celu poprawy sytuacji banku lub zapewnienia efektywności wdrażanego planu naprawy, Komisja Nadzoru Finansowego może, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 6 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, wydać decyzję o ustanowieniu kuratora w banku.

1a. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego określa w decyzji szczegółowy zakres zadań kuratora.

2. Kuratorowi przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach organów banku oraz prawo do uzyskiwania wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego funkcji.

3. Kuratorowi przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu wobec uchwał i decyzji zarządu i rady nadzorczej banku. Oświadczenie o zamiarze wniesienia sprzeciwu zgłoszone na posiedzeniu rady nadzorczej lub zarządu wstrzymuje wykonanie uchwały lub decyzji.

3a. Sprzeciw, o którym mowa w ust. 3, kurator wnosi do właściwego sądu gospodarczego w terminie 14 dni od daty powzięcia uchwały lub decyzji zarządu lub rady nadzorczej.

3b. W przypadku braku wniesienia sprzeciwu do sądu w terminie, o którym mowa w ust. 3a, lub w przypadku oświadczenia kuratora, że nie będzie zgłaszał sprzeciwu, uchwała lub decyzja, o której mowa w ust. 3, może zostać wykonana.

4. Kurator może zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub uchwałę walnego zgromadzenia banku spółdzielczego, które naruszają interes banku, odpowiednio zgodnie z art. 422 § 1 Kodeksu spółek handlowych albo art. 42 § 3 ustawy – Prawo spółdzielcze.

4a. Za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego kurator może zwołać nadzwyczajne walne zgromadzenie.

4b. Koszty zwołania i odbycia walnego zgromadzenia obciążają bank.

4c. Przerwy w walnym zgromadzeniu nie mogą trwać łącznie dłużej niż 14 dni.

5. Od decyzji o ustanowieniu kuratora bank może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

6. Funkcję kuratora może pełnić osoba posiadająca kwalifikacje i doświadczenie zawodowe w zakresie organizacji i zasad działalności banku, a także dająca rękojmię ochrony interesów banku, w którym kurator ma być ustanowiony. Kuratorem może być również osoba prawna.

7. Kurator składa Komisji Nadzoru Finansowego kwartalne sprawozdania ze swojej działalności zawierające ocenę sytuacji finansowej banku lub realizacji przez zarząd banku planu naprawy.

8. Wynagrodzenie kuratora ustala Komisja Nadzoru Finansowego, z tym że nie może ono być wyższe niż wynagrodzenie prezesa banku, w którym ustanowiono kuratora. Koszty związane z wykonywaniem funkcji kuratora obciążają koszty działalności banku.

8a. Komisja Nadzoru Finansowego podaje do publicznej wiadomości informację o ustanowieniu kuratora poprzez jej zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie internetowej.

8b. Jeżeli powołano kuratora z przyczyn innych niż określone w art. 144 ust. 1, kurator jest powoływany na okres nie dłuższy niż rok. Okres ten może zostać przedłużony, jeżeli nie ustały przesłanki jego powołania. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje decyzję akcjonariuszom banku.

9. Komisja Nadzoru Finansowego może odwołać kuratora w przypadku jego rezygnacji lub niewłaściwego wykonywania funkcji.

10. Osobie fizycznej pełniącej funkcję kuratora przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wysokości 26 dni na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465), w terminach uzgodnionych z Komisją Nadzoru Finansowego.

11. Okres pełnienia funkcji kuratora przez osobę fizyczną jest wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Do osób tych mają zastosowanie przepisy o ubezpieczeniach społecznych i ubezpieczeniu zdrowotnym, o ile osoby te nie są objęte tymi ubezpieczeniami z innych tytułów.

Art. 145.

1. Jeżeli na skutek wystąpienia okoliczności wskazanych w art. 142 ust. 2 zastosowanie środków, o których mowa w art. 138 ust. 3, nie przyczyniło się do poprawy sytuacji banku albo w celu zapewnienia efektywności wdrażanego planu naprawy, albo w przypadku gdy realizacja tego planu okaże się nieskuteczna, Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję o ustanowieniu zarządu komisarycznego. Ustanowienie zarządu komisarycznego nie wpływa na organizację i sposób działania banku jako osoby prawnej, z wyjątkiem zmian przewidzianych ustawą.

1a. Komisja Nadzoru Finansowego może uzależnić dokonywanie określonych czynności przez zarząd komisaryczny od uzyskania jej zgody.

2. Na zarząd komisaryczny przechodzi prawo podejmowania uchwał i decyzji we wszystkich sprawach zastrzeżonych w ustawie i statucie do właściwości władz i organów banku, z zastrzeżeniem ust. 1a. Z dniem ustanowienia zarządu komisarycznego rada nadzorcza, z zastrzeżeniem ust. 4, zostaje zawieszona, członkowie zarządu banku zostają odwołani z mocy prawa, a ustanowione wcześniej prokury i pełnomocnictwa wygasają. Na czas trwania zarządu komisarycznego kompetencje innych organów banku zostają zawieszone.

2a. Zarząd komisaryczny może dokonać zamknięcia ksiąg rachunkowych banku i sporządzić sprawozdanie finansowe banku na dzień wyznaczony przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz podjąć uchwałę o pokryciu straty za okres kończący się w tym dniu oraz straty za lata ubiegłe.

3. (uchylony)

4. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, rada nadzorcza może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od daty doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

5. Zarząd komisaryczny opracowuje plan naprawy określony w art. 141m, kieruje jego wykonaniem oraz, nie rzadziej niż co 3 miesiące, informuje Komisję Nadzoru Finansowego i radę nadzorczą o stanie realizacji tego planu.

6. Ustanowienie zarządu komisarycznego podlega zgłoszeniu do rejestru właściwego dla banku.

7. Przepisy art. 144 ust. 8a i 9 stosuje się odpowiednio.

Art. 146.

1. Członkowi zarządu komisarycznego, w przypadku złożenia wniosku zgodnie z art. 174 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, udziela się urlopu bezpłatnego na okres pełnienia tej funkcji.

2. Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1, jest wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

3. Wynagrodzenie członków zarządu komisarycznego ustala Komisja Nadzoru Finansowego, z tym że nie może ono być wyższe niż wynagrodzenie członków dotychczasowego zarządu. Koszty działalności zarządu komisarycznego obciążają bank.

Art. 146a.

1. Przed wydaniem decyzji, o której mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, wobec banku będącego podmiotem dominującym w holdingu Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o planowanym rozstrzygnięciu oraz wnioskuje do właściwych władz nadzorczych sprawujących nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu o opinie w zakresie planowanego rozstrzygnięcia. W postępowaniach prowadzonych w sprawach, o których mowa w art. 141v ust. 1 i 5, art. 142 ust. 3, art. 142a ust. 1, art. 144 ust. 1, art. 145 ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może odstąpić od stosowania art. 10 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, także w przypadkach gdy zastosowanie tego przepisu mogłoby uniemożliwić lub znacznie utrudnić osiągnięcie celów wczesnej interwencji. Uzasadnienie decyzji może zostać doręczone w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. W przypadku gdy uzasadnienie doręczane jest po doręczeniu decyzji, termin na złożenie wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy biegnie od dnia doręczenia uzasadnienia decyzji.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję, o której mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, w terminie 3 dni od dnia doręczenia właściwym władzom nadzorczym wniosku, o którym mowa w ust. 1.

3. Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję, o której mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, uwzględnia opinie właściwych władz nadzorczych otrzymane w terminie określonym w ust. 2.

4. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje decyzję, o której mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, właściwym władzom nadzorczym oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.

5. Przed wydaniem decyzji, o której mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, wobec banku będącego podmiotem zależnym w holdingu Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o planowanym rozstrzygnięciu oraz wnioskuje do właściwej władzy nadzorczej sprawującej nadzór skonsolidowany nad podmiotem dominującym w tym holdingu o opinię w zakresie planowanego rozstrzygnięcia. Przepisy ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.

6. W przypadku gdy właściwa władza nadzorcza sprawująca nadzór nad podmiotem zależnym działającym w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b–e, albo właściwa władza nadzorcza sprawująca nadzór skonsolidowany nad podmiotem dominującym działającym w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f ust. 1 pkt 1 lit. b–e (podmiot wnioskujący), przed wydaniem decyzji dotyczącej zastosowania środka podobnego do określonego w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1 zwraca się do Komisji Nadzoru Finansowego o opinię w zakresie planowanego rozstrzygnięcia, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje opinię o potencjalnym wpływie planowanego rozstrzygnięcia na podmioty rynku finansowego w Polsce, w terminie 3 dni od dnia otrzymania wniosku o taką opinię.

7. W przypadku otrzymania przez Komisję Nadzoru Finansowego wniosku, o którym mowa w ust. 6, Komisja Nadzoru Finansowego bada zasadność podjęcia środków, o których mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, wobec podmiotów, nad którymi sprawuje nadzór w ramach holdingu, którego wniosek dotyczy. W przypadku uznania za niezbędne podjęcia takich środków Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia otrzymania wniosku, zawiadamia o tym podmiot wnioskujący oraz przystępuje do konsultacji z podmiotem wnioskującym mających na celu osiągnięcie porozumienia w zakresie koordynacji środków wczesnej interwencji.

8. Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio, jeżeli w odpowiedzi na zawiadomienia, o których mowa w ust. 1 lub 5, podmiot wnioskujący wskaże na konieczność podjęcia środków wczesnej interwencji w ramach tego samego holdingu, którego dotyczyło zgłoszenie.

9. W przypadku nieosiągnięcia porozumienia w ramach konsultacji, o których mowa w ust. 7 i 8, po upływie 5 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, 5 i 6, Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzje, o których mowa w art. 142 ust. 3, art. 144 ust. 1 lub art. 145 ust. 1, wobec podmiotu, nad którym sprawuje nadzór, z holdingu, którego dotyczyły konsultacje.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 7 i 8, Komisja Nadzoru Finansowego może złożyć do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego wniosek o podjęcie czynności, o których mowa w art. 31 lit. c rozporządzenia nr 1093/2010.

11. Jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego uzna za niezasadną decyzję podmiotu wnioskującego, o której mowa w ust. 6, lub nie jest możliwe osiągnięcie porozumienia w zakresie koordynacji środków wczesnej interwencji, może przed upływem terminu określonego w ust. 9 skierować sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego celem uzyskania pomocy w osiągnięciu porozumienia. W takim przypadku Komisja Nadzoru Finansowego wstrzymuje się od podjęcia decyzji, o których mowa w ust. 9.

12. Wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego wydane w związku ze skierowaniem sprawy na podstawie ust. 11 są wiążące dla Komisji Nadzoru Finansowego.

AB. Przejęcie banku

Art. 146b.

1. W razie obniżenia sumy funduszy własnych banku poniżej poziomu określonego w art. 128 ust. 1 albo powstania niebezpieczeństwa obniżenia tej sumy poniżej poziomu określonego w art. 128 ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może podjąć decyzję o przejęciu banku przez inny bank za zgodą banku przejmującego, jeżeli nie zagrozi to bezpieczeństwu środków gromadzonych na rachunkach w banku przejmującym, obniżeniem funduszy własnych banku przejmującego poniżej poziomu określonego zgodnie z art. 128 ust. 1, ani nie stworzy takiego niebezpieczeństwa, oraz nie zagrozi to spełnianiu wymogu, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym, przez bank przejmujący. Decyzja może zawierać warunki i terminy przejęcia banku przez inny bank.

2. W przypadku gdy jest to konieczne ze względu na sytuację banku przejmowanego, Komisja Nadzoru Finansowego może udzielić zezwolenia na przejęcie mimo czasowego niespełniania przez bank przejmujący wymogu, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.

3. Wobec banku spółdzielczego Komisja Nadzoru Finansowego może także wydać decyzję, o której mowa w ust. 1, jeżeli:

1) bank spółdzielczy nie spełnia obowiązku zrzeszania się zgodnie z art. 16 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających lub

2) fundusze własne obniżyły się poniżej poziomu 1 000 000 euro, o którym mowa w art. 5 ust. 1a ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.

3a. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, przepisu art. 5a ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, w zakresie dotyczącym możliwości ograniczenia przez Komisję Nadzoru Finansowego zakresu działalności banku spółdzielczego związanego z wysokością kapitału założycielskiego, nie stosuje się.

4. Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny o wszczęciu postępowania w przedmiocie wydania decyzji, o której mowa w ust. 1.

5. Do decyzji, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 147 ust. 3.

Art. 146c.

1. Z dniem określonym w decyzji, o której mowa w art. 146b ust. 1:

1) zarząd banku albo zarząd komisaryczny przejmowanego banku ulegają rozwiązaniu, a kompetencje innych organów banku, z zastrzeżeniem art. 147 ust. 3, zostają zawieszone;

2) bank przejmujący obejmuje zarząd majątkiem banku przejętego;

3) wygasają prokury i pełnomocnictwa udzielone przez przejęty bank.

2. Bank przejmujący dwukrotnie ogłasza w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz na swojej stronie internetowej decyzję o przejęciu banku oraz wzywa wierzycieli tego banku do zgłoszenia roszczeń w terminie miesiąca od dnia ostatniego ogłoszenia. Obowiązek ten nie dotyczy wierzycieli z tytułu rachunków bankowych. W przypadku banków spółdzielczych wystarczające jest ogłoszenie w piśmie lokalnym, Monitorze Spółdzielczym oraz na stronie internetowej banku przejmującego.

Art. 146d.

1. Z dniem przejęcia bank przejmujący wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki banku przejmowanego.

2. Bank przejmujący sporządza sprawozdanie finansowe banku przejmowanego na dzień poprzedzający dzień przejęcia.

3. Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 2, powinno być zbadane przez biegłego rewidenta.

4. Bank przejmujący zgłasza do właściwego rejestru sądowego przejęcie banku wraz z wnioskiem o wykreślenie z rejestru banku przejmowanego oraz sprawozdaniem finansowym banku przejmowanego zbadanym przez biegłego rewidenta.

Art. 146e.

Fundusze własne banku przejętego przeznacza się na pokrycie strat bilansowych tego banku.

Art. 146f.

1. Po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli banku przejętego bank przejmujący dokonuje wypłat akcjonariuszom banku przejętego z jego pozostałego majątku proporcjonalnie do wysokości posiadanego uprzednio kapitału, a w przypadku banku spółdzielczego — wypowiada członkostwo członkom banku przejętego, skutkujące przyznaniem prawa do wypłaty członkom banku przejętego wartości ich udziałów proporcjonalnie do wysokości funduszu udziałowego przejmowanego banku, ustalonego na dzień przejęcia albo wydaje akcjonariuszom tego banku akcje własne. Bank przejmujący dokonuje wypłaty w okresie 6 miesięcy od dnia rejestracji przejęcia we właściwym rejestrze sądowym.

2. Wydanie akcji własnych następuje po ustalonej cenie emisyjnej, nie wyższej jednak niż wartość księgowa akcji. Wartość prawa do funduszu udziałowego jest ustalana przy uwzględnieniu ostatniego zatwierdzonego bilansu banku przejmującego.

3. W przypadku gdy przejęcie banku jest przyczyną szkody, której naprawienie dochodzone jest na zasadach ogólnych, poszkodowany nie może żądać naprawienia poniesionej szkody poprzez zapłatę kwoty wyższej niż różnica między kwotą, która zostałaby uzyskana w przypadku wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości banku, a kwotą uzyskaną w wyniku zaspokojenia wierzytelności albo wartością akcji albo udziałów ustaloną zgodnie z ust. 1. Ustalenia różnicy kwot, o której mowa w zdaniu poprzednim, dokonuje się przy założeniu, że w dniu przejęcia, określonym w decyzji, o której mowa w art. 146b ust. 1, sąd wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości banku.

Art. 146g.

Bank przejmujący może żądać zmiany treści zobowiązania zaciągniętego przez czynność prawną banku przejętego w okresie roku przed przejęciem, jeżeli w wyniku tej czynności druga strona uzyskała korzyść na warunkach korzystniejszych od stosowanych wówczas przez bank przejęty. Powództwo rozpoznaje właściwy miejscowo sąd okręgowy sąd gospodarczy.

B. Likwidacja banku

Art. 147.

1. Jeżeli po upływie 6 miesięcy od dnia nadzwyczajnego walnego zgromadzenia zwołanego w trybie określonym w art. 142a ust. 1 strata przekraczać będzie połowę funduszy własnych, Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję o:

1) uchyleniu zezwolenia na utworzenie banku i jego likwidacji;

2) wystąpieniu do Rady Ministrów o likwidację banku — w przypadku banku państwowego.

2. Decyzję o likwidacji banku Komisja Nadzoru Finansowego może wydać również w terminie innym niż określony w ust. 1, jeżeli wystąpiły okoliczności grożące niewypłacalnością banku lub obniżeniem sumy funduszy własnych banku w takim stopniu, że nie byłyby spełnione wymagania obowiązujące przy tworzeniu banku.

3. Od decyzji, o której mowa w ust. 1 i 2, rada nadzorcza może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od daty doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji, jednakże przed rozpatrzeniem skargi nie może być rozpoczęte upłynnianie majątku banku w likwidacji ani przejęcie majątku banku przez bank przejmujący. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Art. 148.–152.

(uchylone)

Art. 153.

1. Zarząd nad majątkiem likwidowanego banku obejmuje powołany przez Komisję Nadzoru Finansowego likwidator, na którego przechodzą uprawnienia zastrzeżone w ustawie i statucie dla organów banku. Likwidator reprezentuje bank w likwidacji w sądzie i poza sądem.

2. Z dniem przejęcia zarządu majątkiem likwidowanego banku przez likwidatora:

1) zarząd banku ulega rozwiązaniu, a mandaty jego członków ulegają wygaśnięciu z mocy prawa;

2) kompetencje rady nadzorczej, z zastrzeżeniem art. 147 ust. 3, zostają zawieszone.

Art. 154.

Likwidacja banku jest prowadzona zgodnie z zasadami obowiązującymi przy likwidacji spółek handlowych, spółdzielni lub stosownie do przepisów, o których mowa w art. 14, z tym że:

1) w okresie likwidacji nie wypłaca się dywidendy ani oprocentowania udziałów;

2) bilans otwarcia likwidacji, program likwidacji oraz rachunek z przeprowadzonej likwidacji podlegają zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Finansowego;

3) likwidator, nie rzadziej niż raz na miesiąc, składa Komisji Nadzoru Finansowego i wierzycielom sprawozdania z przebiegu likwidacji;

4) podział pomiędzy akcjonariuszy (członków) majątku pozostałego po zaspokojeniu i zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem roku od daty ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji.

Art. 155.

1. Likwidatorowi przysługuje prawo żądania zmiany treści zobowiązania, o którym mowa w art. 146g. Może on potrącić z wierzytelności likwidowanego banku dług wynikający z rachunku bankowego także wtedy, gdy terminy jego spłaty jeszcze nie nastąpiły.

2. Po zakończeniu likwidacji likwidator sporządza sprawozdanie likwidacyjne i składa je Komisji Nadzoru Finansowego oraz sądowi rejestrowemu z wnioskiem o wykreślenie banku z rejestru.

Art. 156.

Szczegółowe warunki i tryb przejęcia lub likwidacji banku oraz powołanie likwidatora określa decyzja, o której mowa w art. 147 ust. 1.

Art. 156a.

1. Walne zgromadzenie może podjąć decyzję o dobrowolnej likwidacji banku z przyczyn innych niż określone w art. 147. Przed rozpoczęciem dobrowolnej likwidacji bank jest obowiązany poinformować o podjętej decyzji Komisję Nadzoru Finansowego oraz przedstawić jej do zatwierdzenia program likwidacji. Przepis art. 154 pkt 3 stosuje się odpowiednio.

2. Dobrowolna likwidacja banku nie wyłącza możliwości podjęcia przez Komisję Nadzoru Finansowego działań, o których mowa w art. 142–145, art. 147 i art. 157.

Art. 157.

Komisja Nadzoru Finansowego może podjąć decyzję o odwołaniu likwidatora wyznaczonego przez bank, jeżeli prowadzi on likwidację banku w sposób zagrażający bezpieczeństwu środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych. Komisja Nadzoru Finansowego powołuje wówczas nowego likwidatora.

Art. 157a.

W razie podjęcia wobec oddziału banku krajowego, posiadającego oddział na terytorium innego państwa członkowskiego, działań, o których mowa w art. 142–145, art. 147 i art. 157, Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia niezwłocznie właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego.

Art. 157b.

W razie podjęcia wobec oddziału banku zagranicznego działań, o których mowa w art. 142–145, art. 147 i art. 157, Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa goszczącego, na którego terytorium znajduje się inny oddział tego banku.

Art. 157c.

1. W przypadku podjęcia przez właściwe władze nadzorcze państwa członkowskiego działań mających na celu likwidację instytucji kredytowej prowadzącej działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Komisja Nadzoru Finansowego uzna środki podejmowane przez te władze, na zasadzie wzajemności.

2. Przepis ust. 1 nie wyłącza uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego w stosunku do oddziału instytucji kredytowej w przypadkach, o których mowa w art. 141a. Przepis art. 141a ust. 3a stosuje się odpowiednio.

Art.157d.

1. Likwidator lub inna osoba wyznaczona przez właściwe władze nadzorcze państwa członkowskiego do przeprowadzenia likwidacji instytucji kredytowej, zamierzająca wykonywać czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do oddziału tej instytucji, jest obowiązana przedstawić Komisji Nadzoru Finansowego uwierzytelniony odpis orzeczenia lub decyzji o jego ustanowieniu wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, są uprawnione do podejmowania czynności wyłącznie w zakresie określonym w akcie o ich powołaniu. W przypadku gdy akt taki nie zawiera postanowień szczególnych w tym zakresie, Komisja Nadzoru Finansowego każdorazowo określa, w drodze decyzji, zakres czynności, jakie będzie podejmować ona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W każdym przypadku osoba ta jest obowiązana ujawnić we właściwych rejestrach prowadzonych dla oddziału instytucji kredytowych fakt wszczęcia likwidacji i jej skutki.

Art. 157e.

Skutki wszczęcia środków reorganizacyjnych w stosunku do oddziału instytucji kredytowej lub jej likwidacji są oceniane zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie macierzystym, pod warunkiem obowiązywania zasady wzajemności, z następującymi zastrzeżeniami:

1) umowy o pracę i stosunki pracy podlegają prawu państwa członkowskiego, któremu poddana została umowa;

2) umowy przyznające prawo do nabycia lub korzystania z nieruchomości podlegają ocenie według prawa państwa członkowskiego, w którym nieruchomość jest położona, z tym że również to prawo przesądza o uznaniu danej rzeczy za nieruchomość;

3) prawa dotyczące nieruchomości, statków morskich lub powietrznych podlegają prawu państwa członkowskiego, w którym prowadzony jest właściwy rejestr.

Art. 157f.

1. Jeżeli bank jest zagrożony upadłością, Komisja Nadzoru Finansowego informuje o tym niezwłocznie Bankowy Fundusz Gwarancyjny, wskazując przesłanki takiej oceny.

2. Bank jest zagrożony upadłością, jeżeli spełniona jest przynajmniej jedna przesłanka, o której mowa w art. 101 ust. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

3. Zarząd banku, zarząd komisaryczny albo likwidator niezwłocznie zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o spełnieniu przesłanek, o których mowa w ust. 1.

4. Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie przekazuje Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu otrzymane od organów nadzoru innych państw informacje o zagrożeniu upadłością podmiotów grupy, do której należy bank.

C. Upadłość banku

Art. 158.

1. Jeżeli według bilansu sporządzonego na koniec okresu sprawozdawczego aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie jego zobowiązań, zarząd banku, zarząd komisaryczny lub likwidator powiadamiają o tym niezwłocznie Komisję Nadzoru Finansowego, która wydaje decyzję o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz jednocześnie podejmuje decyzję o jego przejęciu przez inny bank, za zgodą banku przejmującego, albo występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

1a. Do zobowiązań, o których mowa w ust. 1, nie wlicza się wyemitowanych instrumentów kapitałowych i zaciągniętych pożyczek podporządkowanych w celu ich zakwalifikowania jako instrumenty dodatkowe w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, albo instrumenty w Tier II, o których mowa w art. 63 rozporządzenia nr 575/2013, zgodnie z art. 127 ust. 1.

2. Jeżeli z powodów związanych bezpośrednio z sytuacją finansową banku nie reguluje on swoich zobowiązań w zakresie wypłaty środków, o których mowa w art. 2 pkt 68 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, wobec deponentów w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy, Komisja Nadzoru Finansowego, w terminie 5 dni roboczych od dnia stwierdzenia tej okoliczności, wydaje decyzję o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz jednocześnie podejmuje decyzję o jego przejęciu przez inny bank, za zgodą banku przejmującego, albo występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

3. Komisja Nadzoru Finansowego nie podejmuje decyzji, o których mowa w ust. 1 albo 2, jeżeli Bankowy Fundusz Gwarancyjny wydał decyzję o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji.

3a. W przypadku banku spółdzielczego powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, może być złożone także przez bank zrzeszający, który zawarł umowę zrzeszeniową z bankiem zrzeszonym, lub jednostkę zarządzającą systemem ochrony, którego uczestnikiem jest ten bank spółdzielczy.

3b. Podejmując decyzje o przejęciu banku przez inny bank, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja Nadzoru Finansowego, w przypadku gdy wartość przejmowanych praw majątkowych jest niższa niż wartość przejmowanych zobowiązań banku, uwzględnia deklarację udzielenia wsparcia w formach, o których mowa w art. 268a ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

4. Decyzje, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może wydać także z urzędu, jeżeli nie nastąpi powiadomienie, o którym mowa w ust. 1.

5. Decyzje o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego oraz o przejęciu banku przez inny bank, o których mowa w ust. 1 i 2, są podawane do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. O podjętych decyzjach Komisja Nadzoru Finansowego zawiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

6. Decyzje, o których mowa w ust. 1 i 2, nie podlegają zaskarżeniu.

7. Komisja Nadzoru Finansowego zgodnie z art. 146 ust. 3 ustala wysokość wynagrodzenia, które przysługuje zarządowi komisarycznemu. Do kosztów działalności zarządu komisarycznego przepis art. 146 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

8. Przepisy ust. 1–3, 4 i 5 stosuje się odpowiednio do oddziału banku zagranicznego, który przystąpił do polskiego systemu gwarantowania, z tym że:

1) powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest dokonać dyrektor oddziału;

2) w stosunku do oddziału nie podejmuje się decyzji o przejęciu przez inny bank za zgodą banku przejmującego.

9. Przepisy art. 146c–146f stosuje się odpowiednio.

Art. 158a.

1. W przypadku udzielenia przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny wsparcia, o którym mowa w art. 268a ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, instrumenty kapitałowe oraz pożyczki podporządkowane przejmowanego banku, o których mowa w art. 127 ust. 1, podlegają umorzeniu do wysokości strat przejmowanego banku, zidentyfikowanych na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, o którym mowa w art. 146d ust. 2, i niepokrytych dotychczas przez fundusze własne.

2. Umorzenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w zakresie, w jakim jest ono niezbędne w celu zapewnienia zgodności warunków udzielenia wsparcia z zasadami pomocy państwa obowiązującymi w Unii Europejskiej.

3. Umorzenie, o którym mowa w ust. 1, następuje z dniem przejęcia.

4. Umorzenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w kolejności odwrotnej do kolejności zaspokajania należności, o której mowa w art. 440 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 oraz z 2023 r. poz. 825, 1723, 1843 i 1860).

5. Umorzeniu, o którym mowa w ust. 1, podlegają zobowiązania z tytułu kapitału i należnych odsetek.

6. Jeżeli nie jest konieczne całkowite umorzenie instrumentów kapitałowych lub zobowiązań podporządkowanych, podlegają one umorzeniu proporcjonalnie w zakresie, w jakim jest ono niezbędne w celu zapewnienia zgodności warunków udzielenia wsparcia z zasadami pomocy państwa obowiązującymi w Unii Europejskiej.

7. Jeżeli instrumenty kapitałowe lub zobowiązania podporządkowane podlegają częściowemu umorzeniu, warunki umowne w pozostałym zakresie nie ulegają zmianie, z wyłączeniem podstawy naliczania odsetek z tytułu instrumentu kapitałowego lub pożyczki podporządkowanej.

8. W przypadku przejęcia banku na podstawie art. 158 ust. 1 i 2 oraz udzielenia wsparcia, o którym mowa w art. 268a ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, wartość i zakres umorzenia, o którym mowa w ust. 1, wskazywana jest w sprawozdaniu finansowym sporządzonym na dzień poprzedzający dzień przejęcia.

9. Bank przejmujący ogłasza na swojej stronie internetowej oraz stronie internetowej banku przejmowanego informację o umorzeniu, o którym mowa w ust. 1.

Art. 159.

1. W okresie zawieszenia działalności bank:

1) nie reguluje swoich zobowiązań, z wyjątkiem związanych z ponoszeniem uzasadnionych kosztów bieżącej działalności, i nie prowadzi działalności bankowej poza windykacją należności oraz wykonaniem poleceń przelewu na rachunki organów podatkowych z tytułu należności, o których mowa w art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych;

2) nie wypłaca środków pochodzących z nadwyżki bilansowej ani oprocentowania wkładów.

2. W okresie zawieszenia w stosunku do banku nie może zostać wszczęte postępowanie egzekucyjne, a wszczęte wcześniej ulega zawieszeniu. Zawieszeniu ulega również egzekucja z rachunków bankowych prowadzonych przez ten bank.

3. Warunki i zakres działalności banku w okresie zawieszenia działalności określają decyzje, o których mowa w art. 158 ust. 1 i 2.

Art. 160.–168.

(uchylone)

Art. 169.

W związku z likwidacją w trybie art. 138 i art. 147, upadłością banku albo ustanowieniem zarządu komisarycznego wygasają prawa członków zarządu i rady nadzorczej banku dotyczące wypłaty odpraw pieniężnych i wynagrodzeń za okres po rozwiązaniu stosunku pracy.

Rozdział 13

Odpowiedzialność cywilna i karna

Art. 170.

1. Wykonywanie czynności bankowych bez zezwolenia nie stanowi podstawy do pobierania oprocentowania, prowizji, opłat ani innego wynagrodzenia.

2. Kto otrzymał oprocentowanie, prowizję, opłatę lub inne wynagrodzenie za czynności, o których mowa w ust. 1, jest zobowiązany do ich zwrotu.

Art. 171.

1. Kto bez zezwolenia prowadzi działalność polegającą na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych lub obciążania ryzykiem tych środków w inny sposób,

podlega grzywnie do 20 000 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 5.

2. Tej samej karze podlega, kto, prowadząc działalność zarobkową, wbrew warunkom określonym w ustawie używa w nazwie jednostki organizacyjnej niebędącej bankiem lub do określenia jej działalności lub reklamy wyrazów „bank” lub „kasa”.

3. Tej samej karze podlega także ten, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 lub 2 działając w imieniu lub w interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

4. Kto, będąc obowiązany do podania uprawnionym organom informacji dotyczących banku i klientów banku w zakresie ustalonym w ustawie, podaje nieprawdziwe lub zataja prawdziwe dane,

podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 3.

5. Kto, będąc obowiązany do zachowania tajemnicy bankowej, ujawnia lub wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę bankową, niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie,

podlega grzywnie do 1 000 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 3.

6. Kto, będąc odpowiedzialnym za zapewnienie właściwego funkcjonowania wewnętrznej kontroli danych i informacji wymaganych w związku ze sprawowaniem nadzoru skonsolidowanego lub za udzielanie informacji i wyjaśnień na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo,

podlega grzywnie do 1 000 000 zł lub karze pozbawienia wolności do lat 3.

7. Kto, będąc odpowiedzialnym za sporządzenie lub przedstawienie Komisji Nadzoru Finansowego skonsolidowanego sprawozdania finansowego lub innych sprawozdań związanych z nadzorem skonsolidowanym, nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo,

podlega grzywnie do 500 000 zł lub karze pozbawienia wolności do lat 2.

8. Kto, będąc do tego obowiązanym, nie przekazuje do instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 informacji o całkowitym wykonaniu zobowiązania albo jego wygaśnięciu, stwierdzeniu nieistnienia zobowiązania albo korekcie jego wysokości oraz o nowo powstałych zobowiązaniach w terminie 7 dni od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego przekazanie informacji,

podlega grzywnie do 30 000 złotych.

9. Kto, działając w imieniu lub na rachunek emitenta, nabywa bankowe prawa pochodne z naruszeniem zakazów, o których mowa w art. 88o ust. 6,

podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

10. Kto, będąc umocowanym do działania w imieniu lub na rachunek emitenta, nie wykonuje obowiązku umorzenia przez emitenta bankowych praw pochodnych, o którym mowa w art. 88p ust. 3,

podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

Rozdział 13a

Wskaźniki w zakresie funduszy własnych banków

Art. 171a.

1. Wartości procentowe, o których mowa w art. 467 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynoszą 100%.

2. Wartości procentowe, o których mowa w art. 468 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynoszą:

1) 60% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 40% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 20% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.

3. Z zastrzeżeniem ust. 4, na potrzeby stosowania art. 468 ust. 4, art. 469 ust. 1 lit. a i c, art. 474 lit. a oraz art. 476 lit. a rozporządzenia nr 575/2013 wartości procentowe, o których mowa w art. 478 ust. 1 tego rozporządzenia, dla banków wynoszą:

1) 40% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 60% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 80% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.

4. Na potrzeby stosowania art. 469 ust. 1 lit. a oraz art. 474 lit. a rozporządzenia nr 575/2013 wartości procentowe, o których mowa w art. 478 ust. 1 tego rozporządzenia, dla banków wynoszą 100% dla pozycji, o których mowa w art. 36 ust. 1 lit. g oraz art. 56 lit. b i e tego rozporządzenia.

5. Na potrzeby stosowania art. 469 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 575/2013 wartości procentowe, o których mowa w art. 478 ust. 2 tego rozporządzenia, dla banków wynoszą:

1) 10% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 20% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 30% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.;

4) 40% — od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r.;

5) 50% — od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r.;

6) 60% — od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.;

7) 70% — od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.;

8) 80% — od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.;

9) 90% — od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.

6. Wartości procentowe, o których mowa w art. 479 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynoszą:

1) 60% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 40% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 20% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.

7. Współczynnik, o którym mowa w art. 480 ust. 2 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynosi 1.

8. Wartości procentowe, o których mowa w art. 481 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynoszą:

1) 60% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 40% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 20% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.

9. Wartości procentowe, o których mowa w art. 486 ust. 5 rozporządzenia nr 575/2013, dla banków wynoszą:

1) 70% — do dnia 31 grudnia 2015 r.;

2) 60% — od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.;

3) 50% — od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r.;

4) 40% — od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r.;

5) 30% — od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r.;

6) 20% — od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.;

7) 10% — od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.

Rozdział 14

Przepisy przejściowe, zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy epizodyczne i przepisy końcowe

Art. 172.

1.–3. (pominięte)

Art. 173.–175.

(pominięte)

Art. 176.

Postępowanie naprawcze, likwidacyjne i upadłościowe wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy toczy się od tego dnia według przepisów ustawy.

Art. 177.

1. Banki działające w dniu wejścia w życie ustawy są bankami w rozumieniu tej ustawy oraz zachowują uprawnienia i obowiązki w zakresie, w jakim nie są z nią sprzeczne.

2. Banki z udziałem kapitału zagranicznego, działające w dniu wejścia w życie ustawy, stają się bankami z udziałem osób zagranicznych.

3. Wpłacony w walutach obcych kapitał akcyjny banków utworzonych przez osoby zagraniczne lub z udziałem osób zagranicznych zostaje przeliczony na złote, według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu wejścia w życie ustawy.

Art. 178.

1. Bank, który rozpoczął działalność przed dniem wejścia w życie ustawy, o której mowa w art. 193, i nie posiada zezwolenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego na utworzenie banku, jest upoważniony do wykonywania czynności bankowych ustalonych w statucie w zakresie, w jakim nie sprzeciwiają się temu przepisy ustawy.

1a. Bank, o którym mowa w ust. 1, może wykonywać na terytorium państwa goszczącego czynności bankowe ustalone w statucie w zakresie, w jakim nie sprzeciwiają się temu przepisy ustawy.

2. W stosunku do banku, o którym mowa w ust. 1, zamiast przewidzianego w art. 138 ust. 3 pkt 4 i w ust. 6 uchylenia zezwolenia na utworzenie banku stosuje się decyzję o zakazie wykonywania niektórych lub wszystkich czynności bankowych.

Art. 179.

Przewidziane w ustawie ograniczenia dotyczące nabywania oraz wnoszenia udziałów i wkładów do innej osoby prawnej, w tym nabywania przez banki akcji i zamiany wierzytelności na składniki w majątku dłużnika, nie obowiązują w toku postępowania określonego w ustawie z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. poz. z 2018 r. poz. 1439).

Art. 180.

(pominięty)

Art. 181.

Do umów zawartych przez banki, w tym do gwarancji bankowych i poręczeń udzielonych przed wejściem w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe, z zastrzeżeniem art. 146g.

Art. 182.

(pominięty)

Art. 183.

1. Dowody na okaziciela wystawione w związku z umowami na wkłady oszczędnościowe zawartymi przed wejściem w życie ustawy zachowują moc do czasu wygaśnięcia tych umów, chyba że strony postanowią wcześniej przekształcić je w umowy rachunku oszczędnościowego, o których mowa w art. 50 ust. 2.

2. Umowy, w związku z którymi przed dniem 1 stycznia 1998 r. wydano dowody na okaziciela, które nie zostały przekształcone w myśl ust. 1, wygasają z dniem 1 stycznia 2006 r., z tym że środki pieniężne należne z tytułu tych umów zwracane są posiadaczom tych dowodów z oprocentowaniem, od dnia 1 stycznia 2006 r. w wysokości oprocentowania środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach oszczędnościowych prowadzonych w banku na podstawie umów zawartych na czas nieoznaczony.

Art. 184.–185.

(uchylone)

Art. 186.–192.

(pominięte)

Art. 192a.

W okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 15 stycznia 2025 r. bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie określonym w art. 278b ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej.

Art. 193.

Traci moc ustawa z dnia 31 stycznia 1989 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. poz. 359, z późn. zm.), z wyjątkiem przepisów art. 121 ust. 2 i 3.

Art. 194.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.



Ostatnia zmiana Dz.U. 2024.30


Ustawa

z dnia 19 sierpnia 2011 r.

o usługach płatniczych

Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2024 r. poz. 30

Ostatnia zmiana (Dz.U. z 2023 r. poz. 1394), zaznaczona w tekście na czerwono — weszła w życie dnia 01.06.2024 r. — dotyczy art. 4b (dodany).

Dział I

Przepisy ogólne

Art. 1.

1. Ustawa określa zasady świadczenia usług płatniczych oraz wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego, w tym:

1) warunki świadczenia usług płatniczych, w szczególności dotyczące przejrzystości postanowień umownych i wymogów w zakresie informowania o usługach płatniczych;

2) prawa i obowiązki stron wynikające z umów o świadczenie usług płatniczych, a także zakres odpowiedzialności dostawców z tytułu wykonywania usług płatniczych;

2a) warunki wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego;

3) zasady prowadzenia działalności przez instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, w tym za pośrednictwem agentów, oraz zasady sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami;

4) zasady dostępu konsumentów do rachunku podstawowego;

5) zasady przenoszenia rachunków płatniczych prowadzonych dla konsumentów.

2. Ustawa określa również:

1) podstawowe zasady funkcjonowania rynku krajowych transakcji płatniczych przy użyciu kart płatniczych;

2) zasady prowadzenia stron internetowych porównujących opłaty związane z rachunkiem płatniczym;

3) zasady funkcjonowania schematów płatniczych oraz zasady nadzoru nad tymi schematami.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) agent — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, działającą w imieniu i na rzecz instytucji płatniczej, dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, małej instytucji płatniczej, biura usług płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego albo oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wyłącznie w zakresie świadczenia usług płatniczych, a w odniesieniu do pieniądza elektronicznego — w zakresie jego wykupu;

1a) agent rozliczeniowy — dostawcę prowadzącego działalność w zakresie świadczenia usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, w tym agenta rozliczeniowego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) 2015/751”;

1b) akceptant — odbiorcę innego niż konsument, na rzecz którego agent rozliczeniowy świadczy usługę płatniczą;

2) bazowa stopa procentowa — stopę procentową pochodzącą z publicznie dostępnego źródła, która może być zweryfikowana przez obie strony umowy o świadczenie usług płatniczych;

2a) biuro usług płatniczych — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru biur usług płatniczych, prowadzącą działalność w zakresie świadczenia usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6;

3) bliskie powiązania — bliskie powiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 38 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.);

4) data waluty — moment w czasie, od którego lub do którego dostawca nalicza odsetki od środków pieniężnych, którymi obciążono lub uznano rachunek płatniczy;

4a) dostawca przekazujący — dostawcę usług płatniczych, który przekazuje dostawcy przyjmującemu informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

4b) dostawca przyjmujący — dostawcę usług płatniczych, któremu dostawca przekazujący przekazuje informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

4c) dostawca prowadzący rachunek — dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunek płatniczy dla płatnika;

4d) dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej — dostawcę usług płatniczych prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi inicjowania transakcji płatniczej;

4e) dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku — dostawcę usług płatniczych prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku;

4f) dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 4 ust. 3, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku, z wyłączeniem pozostałych usług płatniczych;

5) dzień roboczy — dzień roboczy odpowiednio dostawcy płatnika lub dostawcy odbiorcy;

6) goszczące państwo członkowskie — państwo członkowskie inne niż macierzyste państwo członkowskie, w którym dostawca świadczy usługi płatnicze, w tym za pośrednictwem agenta prowadzącego działalność w tym państwie lub przez znajdujący się w tym państwie oddział, lub wydawca pieniądza elektronicznego wydaje pieniądz elektroniczny, w tym przez znajdujący się w tym państwie oddział;

7) grupa:

a) jednostkę dominującą wraz z jednostkami zależnymi oraz:

— jednostką, w której jednostka dominująca lub jej jednostka zależna posiadają udziały albo akcje, lub

— jednostką współzależną,

b) jednostki powiązane w ten sposób, że więcej niż połowa członków organu zarządzającego, nadzorującego lub organów administrujących danej jednostki jednocześnie pełni funkcje kierownicze lub jest członkami organu nadzorującego lub organu administrującego innej jednostki, lub

c) jednostki powiązane w ten sposób, że dana jednostka ma wpływ na kierowanie polityką finansową i operacyjną innej jednostki;

8) hybrydowe biuro usług płatniczych — instytucję pieniądza elektronicznego wykonującą oprócz wydawania pieniądza elektronicznego, usług płatniczych lub działalności, o której mowa w art. 132j ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9) hybrydowa instytucja płatnicza — instytucję płatniczą wykonującą oprócz usług płatniczych, wydawania pieniądza elektronicznego lub działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9a) hybrydowe biuro usług płatniczych — biuro usług płatniczych wykonujące oprócz usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6, inną działalność gospodarczą;

9aa) hybrydowa mała instytucja płatnicza — małą instytucję płatniczą wykonującą oprócz którejkolwiek z usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1–6, lub działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9b) identyfikator dostawcy — kombinację cyfr pozwalającą na jednoznaczne zidentyfikowanie dostawcy usług płatniczych prowadzącego rachunki płatnicze i uczestniczącego w systemach płatności, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4–6, 8 i 9;

9c) incydent — niespodziewane zdarzenie, które ma niekorzystny wpływ na integralność, dostępność, poufność, autentyczność lub ciągłość świadczenia usług płatniczych albo stwarza znaczne prawdopodobieństwo, że taki wpływ będzie mieć, lub serię takich zdarzeń;

9d) indywidualne dane uwierzytelniające — indywidualne dane zapewniane użytkownikowi przez dostawcę usług płatniczych do celów uwierzytelnienia;

10) instrument płatniczy — zindywidualizowane urządzenie lub uzgodniony przez użytkownika i dostawcę zindywidualizowany zbiór procedur, służących do inicjowania zlecenia płatniczego;

10a) instytucja pieniądza elektronicznego — krajową instytucję pieniądza elektronicznego i unijną instytucję pieniądza elektronicznego;

11) instytucja płatnicza — krajową instytucję płatniczą i unijną instytucję płatniczą;

12) jednostka — jednostkę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, 295 i 1598), zwanej dalej „ustawą o rachunkowości”;

13) jednostka dominująca — jednostkę dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad jednostką zależną w sposób określony w tym przepisie;

14) jednostka współzależna — jednostkę współzależną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 40 ustawy o rachunkowości;

15) jednostka zależna — jednostkę zależną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 39 ustawy o rachunkowości;

15a) karta płatnicza — kartę uprawniającą do wypłaty gotówki lub umożliwiającą złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowaną przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków, w tym kartę płatniczą w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia (UE) 2015/751;

15aa)–15ab) (uchylone)

15b) krajowa instytucja pieniądza elektronicznego — osobę prawną, która uzyskała zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, na prowadzenie działalności w charakterze instytucji pieniądza elektronicznego;

16) krajowa instytucja płatnicza — osobę prawną, która zgodnie z art. 60 ust. 1 uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej;

16a) krajowa transakcja płatnicza — transakcję płatniczą, w przypadku której dostawca płatnika i dostawca odbiorcy prowadzą działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym krajową transakcję płatniczą w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia (UE) 2015/751;

16b) kredyt w rachunku płatniczym — kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym w rozumieniu art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394 i 1723), zwanej dalej „ustawą o kredycie konsumenckim”, oraz kredyt płatniczy, o którym mowa w art. 74 ust. 3;

17) macierzyste państwo członkowskie — państwo członkowskie, na terenie którego dostawca lub wydawca pieniądza elektronicznego ma swoją siedzibę albo, jeżeli podmiot ten nie posiada siedziby zgodnie z właściwym dla niego prawem państwa członkowskiego, państwo członkowskie, w którym znajduje się jego główne miejsce wykonywania działalności;

17a) numer rozliczeniowy — unikatowy numer identyfikujący dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunki płatnicze i uczestniczącego w systemach płatności;

17b) mała instytucja płatnicza — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 4 ust. 3, prowadzącą działalność w zakresie którejkolwiek z usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1–6, i nieprowadzącą działalności w zakresie usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 lub 8;

17c) marka płatnicza — markę płatniczą, o której mowa w art. 2 pkt 30 rozporządzenia nr 2015/751;

18) odbiorca — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, będącą odbiorcą środków pieniężnych stanowiących przedmiot transakcji płatniczej;

19) oddział — wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności, przy czym w przypadku unijnej instytucji płatniczej, unijnej instytucji pieniądza elektronicznego oraz zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wszystkie jej oddziały znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za jeden oddział;

19a) opłata interchange — opłatę interchange w rozumieniu art. 2 pkt 10 rozporządzenia (UE) 2015/751;

19aa) opłata akceptanta — opłatę akceptanta w rozumieniu art. 2 pkt 12 rozporządzenia (UE) 2015/751;

19ab) opłata systemowa — opłatę z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej lub instrumentu płatniczego opartego na karcie, o którym mowa w art. 2 pkt 20 rozporządzenia (UE) 2015/751, stanowiącą przychód organizacji kartowej;

19b) organizacja kartowa — podmiot, w tym określony organ lub organizację oraz podmiot, o którym mowa w art. 2 pkt 16 rozporządzenia (UE) 2015/751, określający zasady funkcjonowania systemu kart płatniczych oraz odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania systemu kart płatniczych;

19c) organizacja płatnicza — organizację kartową oraz podmiot, w tym organ lub organizację, określający zasady funkcjonowania schematu płatniczego oraz odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania schematu płatniczego;

20) osoba zarządzająca — członka zarządu, a w przypadku podmiotu nieposiadającego zarządu — osobę odpowiedzialną za zarządzanie tym podmiotem, niepodlegającą służbowo innej osobie, przy czym w przypadku hybrydowej instytucji płatniczej lub hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego — odpowiednio właściwego członka zarządu lub osobę odpowiedzialną za zarządzanie działalnością takiej instytucji w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, a w przypadku hybrydowej małej instytucji płatniczej lub hybrydowego biura usług płatniczych — odpowiednio właściwego członka zarządu lub osobę odpowiedzialną za zarządzanie działalnością takiej małej instytucji płatniczej lub takiego biura usług płatniczych w zakresie usług płatniczych;

21) państwo członkowskie — państwo członkowskie Unii Europejskiej albo państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

21a) pieniądz elektroniczny — wartość pieniężną przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowaną przez podmioty inne niż wyłącznie wydawca pieniądza elektronicznego;

22) płatnik — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, składającą zlecenie płatnicze;

22a) podmiot uczestniczący — podmiot, który zawarł z organizacją płatniczą umowę, na podstawie której wydaje instrument płatniczy lub świadczy usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, w ramach schematu płatniczego;

23) pojedyncza transakcja płatnicza — transakcję płatniczą nieobjętą umową ramową;

24) przedsiębiorca — przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803, 1414 i 2029);

24a) przetwarzanie transakcji płatniczych — czynności o charakterze technicznym i operacyjnym wykonywane w celu przeprowadzenia transakcji płatniczej, w szczególności obejmujące:

a) inicjację transakcji, w tym uwierzytelnienie instrumentu płatniczego lub użytkownika tego instrumentu,

b) sprawdzenie danych umożliwiających przeprowadzenie transakcji, w tym dostępności środków, możliwości dokonania transakcji przy użyciu instrumentu płatniczego oraz dostępności systemu łączności między dostawcami usług płatniczych,

c) obsługę przesyłanych komunikatów w celu transferu środków pieniężnych;

24b) reklamacja — wystąpienie skierowane do dostawcy usług płatniczych przez użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, w którym użytkownik lub posiadacz pieniądza elektronicznego zgłasza zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez dostawcę usług płatniczych;

25) rachunek płatniczy — rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników służący do wykonywania transakcji płatniczych, przy czym przez rachunek płatniczy rozumie się także rachunek bankowy oraz rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jeżeli rachunki te służą do wykonywania transakcji płatniczych;

25a) rachunek zwrotu — nieoprocentowany rachunek techniczny dostawcy prowadzony w celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, na który jest dokonywany zwrot kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora;

26) referencyjny kurs walutowy — kurs walutowy udostępniany przez dostawcę usług płatniczych lub pochodzący z publicznie dostępnego źródła;

26a) schemat płatniczy — zbiór zasad przeprowadzania transakcji płatniczych, wydawania instrumentów płatniczych, akceptowania instrumentów płatniczych i przetwarzania transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu instrumentów płatniczych oraz system kart płatniczych;

26aa) silne uwierzytelnianie użytkownika — uwierzytelnianie zapewniające ochronę poufności danych w oparciu o zastosowanie co najmniej dwóch elementów należących do kategorii:

a) wiedza o czymś, o czym wie wyłącznie użytkownik,

b) posiadanie czegoś, co posiada wyłącznie użytkownik,

c) cechy charakterystyczne użytkownika

— będących integralną częścią tego uwierzytelniania oraz niezależnych w taki sposób, że naruszenie jednego z tych elementów nie osłabia wiarygodności pozostałych;

26b) system kart płatniczych — system kart płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 16 rozporządzenia (UE) 2015/751;

26c) szczególnie chronione dane dotyczące płatności — dane, w tym indywidualne dane uwierzytelniające, które mogą być wykorzystywane do dokonywania oszustw, z wyłączeniem imienia i nazwiska lub nazwy właściciela rachunku i numeru rachunku — w przypadku działalności prowadzonej przez dostawców świadczących usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku;

27) system płatności — system transferu środków pieniężnych oparty na formalnych i znormalizowanych regułach oraz wspólnych zasadach dotyczących przetwarzania, rozliczeń lub rozrachunku transakcji płatniczych, w szczególności system płatności w rozumieniu art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2022 r. poz. 1581 oraz z 2023 r. poz. 1723), zwanej dalej „ustawą o ostateczności rozrachunku”;

27a) średnia wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu — ustalaną na pierwszy dzień kalendarzowy każdego miesiąca średnią arytmetyczną sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich 6 miesięcy kalendarzowych;

27b) środki finansowe — środki pieniężne oraz środki niepieniężne o wiarygodnie określonej wartości i stopniu płynności umożliwiającym niezwłoczne pokrycie ryzyka lub straty środkami pieniężnymi uzyskanymi z tych środków niepieniężnych;

28) środki porozumiewania się na odległość — środki, które mogą być wykorzystane do zawarcia umowy o usługę płatniczą, które nie wymagają jednoczesnej obecności dostawcy i użytkownika;

29) transakcja płatnicza — zainicjowaną przez płatnika lub odbiorcę wpłatę, transfer lub wypłatę środków pieniężnych;

29a) treści cyfrowe — towary lub usługi wytwarzane i dostarczane lub świadczone w formie cyfrowej, które mogą zostać użyte lub z których można skorzystać wyłącznie za pomocą urządzenia technicznego, z wyłączeniem użycia i konsumpcji fizycznych towarów lub usług;

30) trwały nośnik informacji — nośnik umożliwiający użytkownikowi przechowywanie adresowanych do niego informacji w sposób umożliwiający dostęp do nich przez okres odpowiedni do celów sporządzenia tych informacji i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci;

31) umowa ramowa — umowę o usługę płatniczą regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych, która może zawierać postanowienia w zakresie prowadzenia rachunku płatniczego;

31a) unijna instytucja pieniądza elektronicznego — osobę prawną, której właściwe organy nadzorcze wydały zezwolenie na wydawanie pieniądza elektronicznego;

32) unijna instytucja płatnicza — osobę prawną, której właściwe organy nadzorcze wydały zezwolenie na świadczenie usług płatniczych;

33) unikatowy identyfikator — kombinację liter, liczb lub symboli określoną przez dostawcę dla użytkownika, która jest dostarczana przez jednego użytkownika w celu jednoznacznego zidentyfikowania drugiego biorącego udział w danej transakcji płatniczej użytkownika lub jego rachunku płatniczego;

33a) usługi powiązane z rachunkiem płatniczym — usługi świadczone w ramach otwarcia, prowadzenia i zamknięcia rachunku płatniczego, w tym usługi płatnicze, które wiążą się z korzystaniem z rachunku płatniczego, transakcje, o których mowa w art. 6 pkt 7, kredyt w rachunku płatniczym oraz przekroczenie salda na rachunku;

33b) uwierzytelnianie — procedurę umożliwiającą dostawcy usług płatniczych weryfikację tożsamości użytkownika lub ważności stosowania konkretnego instrumentu płatniczego, łącznie ze stosowaniem indywidualnych danych uwierzytelniających;

34) użytkownik — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, korzystającą z usług płatniczych w charakterze płatnika lub odbiorcy;

35) właściwe organy nadzorcze — władze innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich uprawnione na mocy obowiązujących w tych państwach przepisów do wydawania zezwolenia na wykonywanie usług płatniczych przez unijne instytucje płatnicze lub na wydawanie pieniądza elektronicznego przez unijne instytucje pieniądza elektronicznego;

35a) wydawca instrumentu płatniczego — podmiot świadczący usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4, w tym wydawcę w rozumieniu art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2015/751;

35b) zagraniczna instytucja pieniądza elektronicznego — podmiot z siedzibą w państwie niebędącym państwem członkowskim, inny niż bank zagraniczny, uprawniony zgodnie z prawem państwa siedziby do wydawania pieniądza elektronicznego;

35c) wydawca karty płatniczej — dostawcę wydającego kartę płatniczą do dyspozycji płatnika;

35d) wydawanie instrumentów płatniczych — usługę płatniczą świadczoną przez wydawcę instrumentów płatniczych, polegającą na dostarczeniu płatnikowi instrumentu płatniczego służącego do składania zleceń płatniczych w celu wykonania transakcji płatniczej;

36) zlecenie płatnicze — oświadczenie płatnika lub odbiorcy skierowane do jego dostawcy zawierające polecenie wykonania transakcji płatniczej;

37) znaczny pakiet akcji lub udziałów — akcje lub udziały w ilości:

a) oznaczającej posiadanie przez jednostkę bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 10% kapitału innej jednostki,

b) uprawniającej jednostkę do wykonywania praw z co najmniej 10% głosów w organie stanowiącym innej jednostki lub

c) dającej inne prawa do kapitału jednostki w sposób umożliwiający wywieranie wpływu na kierowanie jej polityką finansową i operacyjną.

Art. 3.

1. Przez usługi płatnicze rozumie się działalność polegającą na:

1) przyjmowaniu wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku;

2) wykonywaniu transakcji płatniczych, w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:

a) przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty,

b) przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,

c) przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń;

3) wykonywaniu transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego — kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3;

4) wydawaniu instrumentów płatniczych;

5) umożliwianiu akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring);

6) świadczeniu usługi przekazu pieniężnego;

7) świadczeniu usługi inicjowania transakcji płatniczej;

8) świadczeniu usługi dostępu do informacji o rachunku.

2. Polecenie zapłaty oznacza usługę płatniczą polegającą na obciążeniu określoną kwotą rachunku płatniczego płatnika na skutek transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę, dokonywanej na podstawie zgody, której płatnik udzielił odbiorcy, dostawcy odbiorcy lub dostawcy płatnika.

2a. Do transakcji polecenia zapłaty z tytułu zapłaty faktury między wierzycielem i dłużnikiem będącymi przedsiębiorcami stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 2488), zwanej dalej „ustawą – Prawo bankowe”.

3. Usługa przekazu pieniężnego oznacza usługę płatniczą świadczoną bez pośrednictwa rachunku płatniczego prowadzonego dla płatnika, polegającą na transferze do odbiorcy lub do innego dostawcy przyjmującego środki pieniężne dla odbiorcy środków pieniężnych otrzymanych od płatnika lub polegającą na przyjęciu środków pieniężnych dla odbiorcy i ich udostępnieniu odbiorcy.

4. Polecenie przelewu oznacza usługę płatniczą polegającą na uznaniu rachunku płatniczego odbiorcy, w przypadku gdy transakcja płatnicza z rachunku płatniczego płatnika jest dokonywana przez dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunek płatniczy płatnika na podstawie dyspozycji udzielonej przez płatnika.

5. Usługa inicjowania transakcji płatniczej oznacza usługę polegającą na zainicjowaniu zlecenia płatniczego przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej na wniosek użytkownika z rachunku płatniczego użytkownika prowadzonego przez innego dostawcę.

6. Usługa dostępu do informacji o rachunku oznacza usługę on-line polegającą na dostarczaniu skonsolidowanych informacji dotyczących:

1) rachunku płatniczego użytkownika prowadzonego u innego dostawcy albo

2) rachunków płatniczych użytkownika prowadzonych u innego dostawcy albo u więcej niż jednego dostawcy.

Art. 4.

1. Działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych może być wykonywana wyłącznie przez dostawców usług płatniczych, zwanych dalej „dostawcami”.

2. Dostawcą może być wyłącznie:

1) bank krajowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe;

2) oddział banku zagranicznego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 20 ustawy – Prawo bankowe;

3) instytucja kredytowa w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy – Prawo bankowe i odpowiednio oddział instytucji kredytowej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 18 ustawy – Prawo bankowe;

4) instytucja pieniądza elektronicznego i oddział instytucji pieniądza elektronicznego — w przypadku gdy oddział znajduje się w państwie członkowskim, a siedziba takiej instytucji pieniądza elektronicznego znajduje się poza państwem członkowskim, o ile usługi płatnicze świadczone przez oddział są związane z wydawaniem pieniądza elektronicznego;

5) oddział podmiotu świadczącego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego państwa, pocztowe usługi płatnicze, uprawnionego zgodnie z prawem tego państwa do świadczenia usług płatniczych oraz Poczta Polska Spółka Akcyjna w zakresie, w jakim odrębne przepisy upoważniają ją do świadczenia usług płatniczych;

6) instytucja płatnicza;

7) Europejski Bank Centralny, zwany dalej „EBC”, Narodowy Bank Polski, zwany dalej „NBP”, oraz bank centralny państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska — w przypadku gdy nie działają w charakterze władz monetarnych lub organów administracji publicznej;

8) organ administracji publicznej;

9) spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1278, 1394, 1407, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych” — w zakresie, w jakim odrębne przepisy uprawniają je do świadczenia usług płatniczych, zwane dalej „kasą oszczędnościowo-kredytowa”;

10) biuro usług płatniczych;

11) mała instytucja płatnicza;

12) dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

2a. Działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i jego wykupu może być wykonywana wyłącznie przez wydawców pieniądza elektronicznego.

2b. Wydawcą pieniądza elektronicznego może być wyłącznie podmiot, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–4 i 6–8, oraz:

1) oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego;

2) oddział podmiotu świadczącego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego państwa, pocztowe usługi płatnicze, uprawnionego zgodnie z prawem tego państwa do wydawania pieniądza elektronicznego oraz Poczta Polska Spółka Akcyjna w zakresie, w jakim przepis art. 13 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” (Dz. U. z 2020 r. poz. 2064) uprawnia ją do wydawania pieniądza elektronicznego;

3) kasa oszczędnościowo-kredytowa.

3. Krajowe instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego oraz ich oddziały i agenci tych podmiotów wykonujący działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, oddziały krajowych instytucji płatniczych, jeżeli świadczą one usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie, dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, ich oddziały oraz agenci wykonujący działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, jeżeli świadczą usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie, oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz ich oddziały, podmioty wykonujące działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie art. 6c ust. 1, oraz podmioty prowadzące działalność określoną w art. 6 pkt 12, do których ma zastosowanie art. 6d ust. 1, podlegają wpisowi do rejestru dostawców i wydawców pieniądza elektronicznego, zwanego dalej „rejestrem”.

4. Określenie „usługi płatnicze” dla określenia wykonywanej działalności gospodarczej, w tym jako element nazwy (firmy), lub w reklamie może być używane wyłącznie przez dostawców usług płatniczych.

5. Wyłącznie uprawnionymi do używania w nazwie (firmie) określenia:

1) „instytucja płatnicza” — są instytucje płatnicze;

2) „biuro usług płatniczych” — są biura usług płatniczych;

3) „mała instytucja płatnicza” — są małe instytucje płatnicze.

6. Określenie „wydawanie pieniądza elektronicznego” dla określenia wykonywanej działalności gospodarczej, w tym jako element nazwy (firmy), lub w reklamie może być używane wyłącznie przez wydawców pieniądza elektronicznego.

7. Wyłącznie uprawnionymi do używania w nazwie (firmie) określenia „instytucja pieniądza elektronicznego” są instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego.

8. Dostawca, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–3, zapewnia instytucjom płatniczym, instytucjom pieniądza elektronicznego, małym instytucjom płatniczym oraz biurom usług płatniczych, na ich żądanie, dostęp do świadczonych przez siebie usług w zakresie prowadzenia rachunków płatniczych na obiektywnych, niedyskryminujących i proporcjonalnych zasadach. Dostęp ten umożliwia świadczenie usług płatniczych przez te podmioty bez przeszkód i w sposób efektywny. Dostawca, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–3, zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego, zwaną dalej „KNF”, o odmowie dostępu tym podmiotom do świadczonych przez siebie usług w terminie 7 dni od dnia odmowy dostępu z podaniem przyczyn takiej odmowy.

Art. 4a.

1. Dostawcy prowadzący rachunki płatnicze umożliwiające świadczenie usług, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. a lub c, nadają tym rachunkom unikatowy identyfikator.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rachunków bankowych służących do wykonywania transakcji płatniczych prowadzonych dla użytkownika przez bank krajowy, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej oraz NBP.

3. NBP nadaje numery rozliczeniowe dostawcom prowadzącym rachunki płatnicze i uczestniczącym w systemach płatności, z wyłączeniem dostawców, którym numery rozliczeniowe nadaje się na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025) oraz ustawy – Prawo bankowe, oraz prowadzi wykaz tych numerów.

4. Identyfikator dostawcy oraz numer rozliczeniowy, o którym mowa w ust. 3, nadaje się na wniosek dostawcy zawierający w szczególności jego dane teleadresowe oraz dane odnoszące się do prowadzonej działalności.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa NBP, określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób nadawania unikatowych identyfikatorów rachunkom płatniczym prowadzonym przez dostawców,

2) sposób nadawania numerów rozliczeniowych dostawcom prowadzącym rachunki płatnicze i uczestniczącym w systemach płatności,

3) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania przez dostawców informacji do NBP w celu nadania numerów rozliczeniowych,

4) sposób nadawania dostawcom identyfikatora dostawcy,

5) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania przez dostawców informacji do NBP w celu nadania identyfikatora dostawcy,

6) wzór wniosków, o których mowa w ust. 4,

7) sposób publikacji wykazu identyfikatorów dostawców i numerów rozliczeniowych przez NBP

— mając na względzie zapewnienie jednolitego sposobu numeracji rachunków płatniczych oraz identyfikacji dostawców zgodnej z obowiązującymi standardami.

Art. 4b.

1. Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, weryfikują w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a tej ustawy, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony, przed:

1) zawarciem umowy:

a) rachunku płatniczego,

b) kredytu w rachunku płatniczym;

2) zmianą umowy kredytu w rachunku płatniczym, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, nie może domagać się od konsumenta i jego następców prawnych zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia umowy określonej w ust. 1 ani zbyć wierzytelności powstałej z tej umowy, jeżeli w chwili zawarcia umowy, z której wynika dochodzone roszczenie, numer PESEL konsumenta był zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.

3. Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL może być dokonywana za pośrednictwem instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy – Prawo bankowe.

4. W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, po ponownej próbie dokonania weryfikacji może:

1) odmówić zawarcia umowy do czasu przywrócenia dostępności systemu albo

2) zawrzeć umowę z zachowaniem należytej staranności przy weryfikacji tożsamości konsumenta i udokumentować dokonanie tej weryfikacji.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, jeżeli umowa została zawarta w trakcie trwania niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, innej niż wymieniona w art. 23c ust. 5 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, trwającej dłużej niż 15 minut, nie stosuje się przepisu ust. 2.

Art. 5.

1. Przepisy ustawy stosuje się do usług płatniczych świadczonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w obrocie z innymi państwami członkowskimi.

2. Przepisy działu II, działu IIa, działu III, z wyłączeniem przepisów rozdziału 7, oraz działu IX stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w euro, w walucie polskiej lub w walucie państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska w przypadku gdy zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca w danej transakcji płatniczej znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

3. Przepisy działu II, z wyłączeniem art. 23 ust. 1 pkt 2, art. 27 pkt 2 lit. e i art. 30 pkt 1, działu IIa, działu III, z wyłączeniem art. 52–58 i rozdziału 7 oraz działu IX, stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w walucie, która nie jest walutą państwa członkowskiego, w przypadku gdy zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca w danej transakcji płatniczej znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego, w odniesieniu do tych części danej transakcji, które są realizowane w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie członkowskim.

3a. Przepisy działu II, z wyłączeniem art. 23 ust. 1 pkt 2, art. 27 pkt 2 lit. e i pkt 5 lit. f oraz art. 30 pkt 1, działu IIa, działu III, z wyłączeniem art. 37a ust. 1 i 3, art. 38a ust. 3, art. 47, art. 48, art. 52, art. 54 i rozdziału 7, oraz działu IX, z wyłączeniem art. 144 ust. 1, 2 i 3–5, art. 145, art. 146 i art. 148, stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w każdej walucie, w przypadku gdy tylko jeden z dostawców znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego, a drugi dostawca znajduje się na terytorium innego państwa, w odniesieniu do tych części danej transakcji płatniczej, które są realizowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

3b. Przepisy działu III rozdziału 7 stosuje się wyłącznie do usług płatniczych wykonywanych w walucie polskiej.

4. Przepisy ustawy stosuje się do wydawania pieniądza elektronicznego w każdej walucie.

5. (uchylony)

Art. 6.

Przepisów ustawy, z zastrzeżeniem art. 6a–6d i art. 14ca, nie stosuje się do:

1) transakcji płatniczych dokonywanych wyłącznie w gotówce bezpośrednio między płatnikiem a odbiorcą;

2) transakcji płatniczych między płatnikiem a odbiorcą, dokonywanych za pośrednictwem umocowanej osoby wykonującej czynności zmierzające do zawarcia przez płatnika i odbiorcę umowy sprzedaży lub umowy o odpłatne świadczenie usług, lub zawierającej taką umowę, w imieniu lub na rzecz wyłącznie płatnika albo wyłącznie odbiorcy;

3) transportu banknotów i monet, w szczególności ich odbierania, przetwarzania oraz dostarczania;

4) transakcji płatniczych obejmujących wykonywane niezawodowo gromadzenie i dostarczanie gotówki w ramach działalności nienastawionej na zysk lub charytatywnej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571);

5) usług, w ramach których odbiorca, na żądanie płatnika zgłoszone przed wykonaniem transakcji płatniczej mającej na celu dokonanie zapłaty za zakupione towary lub usługi, w ramach tej transakcji płatniczej wypłaca płatnikowi gotówkę (usług „cash back”);

6) wymiany walutowej z gotówki na gotówkę bez pośrednictwa rachunku płatniczego;

7) transakcji płatniczych opartych na jednym z następujących dokumentów w postaci papierowej, wystawionych na dostawcę w celu postawienia środków pieniężnych do dyspozycji odbiorcy:

a) czeku zgodnego z Konwencją w sprawie jednolitej ustawy o czekach (Dz. U. z 1937 r. poz. 181),

b) czeku podobnego do czeku, o którym mowa w lit. a, który podlega przepisom państw członkowskich niebędących stroną konwencji, o której mowa w lit. a,

c) weksla trasowanego zgodnego z Konwencją w sprawie jednolitej ustawy o wekslach trasowanych i własnych (Dz. U. z 1937 r. poz. 175),

d) weksla trasowanego podobnego do weksla, o którym mowa w lit. c, który podlega przepisom państw członkowskich niebędących stroną konwencji, o której mowa w lit. c,

e) znaku legitymacyjnego, w tym voucherów,

f) czeku podróżnego,

g) przekazu pocztowego w rozumieniu aktów Światowego Związku Pocztowego;

8) transakcji płatniczych dokonywanych w ramach systemu płatności lub w ramach systemu rozrachunku papierów wartościowych, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o ostateczności rozrachunku;

9) transakcji płatniczych dokonywanych w związku z obsługą instrumentów finansowych i wynikających z nich praw, w tym dywidend, innych dochodów, oraz transakcji dokonywanych w związku ze sprzedażą lub umorzeniem papierów wartościowych, w szczególności dokonywanych przez podmioty wymienione w pkt 8 lub podmioty podlegające nadzorowi sprawowanemu na podstawie ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 753, 825, 1705, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym”;

10) usług świadczonych przez dostawców usług technicznych, wspierających świadczenie usług płatniczych, jeżeli nie wchodzą oni w posiadanie środków pieniężnych będących przedmiotem transakcji płatniczej, w szczególności usług przetwarzania i przechowywania danych, usług powierniczych i ochrony prywatności, usług przekazywania między płatnikiem a odbiorcą informacji o transakcji płatniczej, uwierzytelniania danych i podmiotów, dostarczania technologii informatycznych (IT) i sieci komunikacyjnych, dostarczania i utrzymania terminali i urządzeń wykorzystywanych do świadczenia usług płatniczych, z wyjątkiem usług inicjowania transakcji płatniczej i usług dostępu do informacji o rachunku;

11) usług opartych na instrumentach płatniczych, które można wykorzystywać jedynie w ograniczony sposób i które spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków:

a) pozwalają posiadaczowi nabywać towary lub usługi wyłącznie w placówkach wydawców tych instrumentów lub w ramach ograniczonej sieci podmiotów związanych umową handlową bezpośrednio z zawodowym wydawcą tych instrumentów,

b) służą wyłącznie do nabywania bardzo ograniczonego zakresu towarów lub usług,

c) mogą być używane wyłącznie w jednym państwie członkowskim, jeżeli instrumenty takie są dostarczane na wniosek przedsiębiorcy lub jednostki sektora finansów publicznych, są regulowane ze względu na określone cele społeczne lub podatkowe przez krajowy lub samorządowy organ administracji publicznej i służą do nabycia określonych towarów lub usług od dostawców związanych z wydawcą umową handlową;

12) transakcji płatniczych przeprowadzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, dokonywanych obok usług telekomunikacyjnych na rzecz użytkownika końcowego, doliczanych do należności za usługi telekomunikacyjne:

a) w celu nabycia treści cyfrowych lub usług głosowych, niezależnie od urządzenia stosowanego do nabycia lub wykorzystania treści cyfrowych lub

b) dokonywanych za pomocą urządzenia elektronicznego lub z jego użyciem, jeżeli transakcja płatnicza jest przeprowadzana w ramach zbiórek publicznych lub w celu zakupu biletów, w szczególności komunikacyjnych, parkingowych oraz biletów wstępu na imprezy artystyczne, rozrywkowe lub sportowe

— jeżeli wartość pojedynczej transakcji płatniczej, o której mowa w lit. a lub b, nie przekracza równowartości w walucie polskiej 50 euro oraz łączna wartość transakcji płatniczych dotyczących jednego użytkownika końcowego, także w przypadku gdy należności za usługi telekomunikacyjne są opłacane z góry, nie przekracza równowartości w walucie polskiej 300 euro miesięcznie, przy czym kwoty wyrażone w euro oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu 31 października poprzedniego roku;

13) transakcji płatniczych przeprowadzanych między dostawcami, ich agentami lub oddziałami na ich własny rachunek;

14) transakcji płatniczych i usług dodatkowych, o których mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1, ściśle powiązanych ze świadczeniem usług płatniczych, przeprowadzanych między jednostką dominującą a jednostką zależną lub między jednostkami zależnymi od tej samej jednostki dominującej, z udziałem dostawcy należącego do tej samej grupy;

15) usług wypłat gotówki przy użyciu bankomatów, świadczonych przez podmioty działające na rzecz co najmniej jednego wydawcy instrumentów płatniczych i niebędące stroną umowy ramowej z osobą wypłacającą gotówkę z rachunku płatniczego przy użyciu bankomatu, jeżeli podmioty te nie świadczą innych usług płatniczych;

16) usług wykonywanych wyłącznie z wykorzystaniem papierowych książeczek oszczędnościowych, w przypadku gdy wszelkie transakcje są rejestrowane wyłącznie w tych książeczkach.

Art. 6a.

Do transakcji, o których mowa w art. 6 pkt 7, stosuje się przepisy art. 14f–14h, art. 20a, art. 20b oraz art. 32b–32d.

Art. 6b.

W przypadku transakcji, o których mowa w art. 6 pkt 15, podmiot świadczący usługę wypłaty gotówki przy użyciu bankomatu udostępnia osobie wypłacającej gotówkę informacje o opłatach za wypłatę gotówki, o których mowa w art. 20c i art. 23–25, przed dokonaniem wypłaty gotówki oraz po dokonaniu wypłaty gotówki. Na wniosek użytkownika informacje te przekazuje się w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji.

Art. 6c.

1. W przypadku gdy całkowita wartość transakcji płatniczych dokonanych podczas ostatnich 12 miesięcy przekracza 1 000 000 euro, podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b przekazuje KNF w terminie 14 dni od końca miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty, powiadomienie zawierające opis oferowanych usług, ze wskazaniem, na podstawie którego wyłączenia określonego w art. 6 pkt 11 lit. a i b uznaje się, że dany rodzaj działalności jest wykonywany. Równowartość w walucie polskiej kwoty, o której mowa w zdaniu pierwszym, ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego na ostatni roboczy dzień miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty.

2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera także dane, o których mowa w art. 136e pkt 2 lit. a–c.

3. W przypadku braku możliwości weryfikacji przekroczenia, o którym mowa w ust. 1, KNF, na podstawie powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wzywa podmiot do jego uzupełnienia.

4. W przypadku przekroczenia, o którym mowa w ust. 1, KNF dokonuje, w terminie 30 dni od dnia złożenia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub otrzymania uzupełnienia, o którym mowa w ust. 3, wpisu tego podmiotu do rejestru. Jeżeli działalność podmiotu nie spełnia warunków, o których mowa w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, KNF wydaje decyzję o odmowie wpisu podmiotu do rejestru.

5. W przypadku wydania decyzji o odmowie wpisu podmiotu do rejestru podmiot ten jest obowiązany dostosować rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia tej decyzji albo złożyć w tym terminie wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, albo wniosek, o którym mowa w art. 117j.

6. Do czasu rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, podmiot może kontynuować działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymogu uzyskania zezwolenia albo wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1.

7. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz odmowy dokonania wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1, albo umorzenia postępowania termin, o którym mowa w ust. 5, biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

8. Podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, wpisany do rejestru zgodnie z ust. 4, zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 6d.

1. Podmiot prowadzący działalność określoną w art. 6 pkt 12 przekazuje KNF, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, powiadomienie zawierające opis oferowanych usług oraz dotyczącą tego roku obrotowego opinię z audytu finansowego poświadczającą, że działalność jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12.

2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera także dane, o których mowa w art. 136f pkt 2 lit. a–c.

3. W przypadku braku możliwości stwierdzenia, że działalność podmiotu jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12, KNF na podstawie powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wzywa podmiot do jego uzupełnienia.

4. W przypadku gdy zgłoszona działalność jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12, KNF, w terminie 30 dni od dnia złożenia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub otrzymania uzupełnienia, o którym mowa w ust. 3, dokonuje wpisu do rejestru. Jeżeli działalność podmiotu nie spełnia wymogów dotyczących limitów określonych w art. 6 pkt 12, KNF wydaje decyzję o odmowie wpisu podmiotu do rejestru.

5. W przypadku wydania decyzji o odmowie wpisu do rejestru podmiot jest obowiązany, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia tej decyzji, dostosować prowadzoną działalność do warunków, o których mowa w art. 6 pkt 12, albo złożyć w tym terminie wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, albo wniosek, o którym mowa w art. 117j.

6. Do czasu rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, podmiot może kontynuować działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymogu uzyskania zezwolenia albo wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1.

7. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz odmowy dokonania wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1, albo umorzenia postępowania, termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

8. Podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 12, wpisany do rejestru zgodnie z ust. 4, zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 12, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 6e.

KNF informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, zwany dalej „EUNB”, o usługach będących przedmiotem powiadomień zgodnie z art. 6c ust. 1 i art. 6d ust. 1, ze wskazaniem wyłączenia, na podstawie którego jest prowadzona działalność danego rodzaju.

Art. 7.

1. Środki pieniężne otrzymywane przez instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego oraz oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego w związku ze świadczeniem usług płatniczych oraz w zamian za wydawany pieniądz elektroniczny nie stanowią depozytu ani innych środków pieniężnych podlegających zwrotowi w rozumieniu art. 726 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933).

2. Instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego oraz oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego nie mogą prowadzić działalności polegającej na przyjmowaniu środków pod tytułem zwrotnym w celu obciążenia ich ryzykiem innym niż ryzyko wynikające z wykonywania usług płatniczych.

3. Środki pieniężne złożone na rachunku płatniczym w instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego nie mogą być oprocentowane ani nie mogą przynosić żadnych innych pożytków użytkownikowi.

4. Środki pieniężne otrzymywane w zamian za wydawany pieniądz elektroniczny nie mogą być oprocentowane ani nie mogą przynosić posiadaczowi pieniądza elektronicznego żadnych innych pożytków uzależnionych od okresu posiadania pieniądza elektronicznego.

Art. 8.

1. Postanowienia umów o usługi płatnicze oraz umów o wydanie pieniądza elektronicznego nie mogą być mniej korzystne dla użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego niż przepisy ustawy, chyba że ustawa stanowi inaczej.

2. Postanowienia umów o usługi płatnicze oraz umów o wydanie pieniądza elektronicznego mniej korzystne dla użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego niż przepisy ustawy są nieważne; zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy ustawy.

Art. 9.

1. Zasady dostępu do systemów płatności dla dostawców powinny być ustalane według obiektywnych, równych i proporcjonalnych kryteriów, a ograniczenia w dostępie do tych systemów nie mogą być większe niż jest to konieczne dla ochrony przed określonymi rodzajami ryzyka, takimi jak ryzyko rozrachunkowe, ryzyko operacyjne i ryzyko biznesowe, oraz dla ochrony finansowej i operacyjnej stabilności systemu płatności.

2. Systemy płatności nie mogą wprowadzać:

1) ograniczeń dotyczących skutecznego udziału w innych systemach płatności;

2) zasad, które wprowadzałyby odmienny sposób traktowania między:

a) dostawcami wymienionymi w art. 4 ust. 2 pkt 1–8 lub

b) dostawcami wpisanymi do rejestru, nieposiadającymi zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1 lub art. 132a ust. 1;

3) ograniczeń ze względu na rodzaj podmiotu lub formę prawną prowadzonej działalności.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do:

1) systemów płatności w rozumieniu art. 1 pkt 1 ustawy o ostateczności rozrachunku, o których mowa w art. 15 tej ustawy,

2) systemów płatności obejmujących wyłącznie dostawców należących do grupy.

3) (uchylony)

4. (uchylony)

4a. W przypadku gdy w systemie płatności, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o ostateczności rozrachunku, uczestnik zezwala dostawcy posiadającemu zezwolenie lub wpisanemu do rejestru, niebędącemu uczestnikiem tego systemu, na przekazywanie zleceń transferu za pośrednictwem systemu, uczestnik ten, w razie otrzymania wniosku w tej sprawie, zapewnia taką samą możliwość innym dostawcom posiadającym zezwolenie lub wpisanym do rejestru zgodnie z ust. 1 i 2, w sposób obiektywny, proporcjonalny i niedyskryminujący. W przypadku odmowy uczestnik przekazuje dostawcy występującemu z wnioskiem uzasadnienie takiej odmowy.

5. Zastosowanie się do zasad określonych w ust. 1 i 2 przez podmiot zamierzający prowadzić system płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku lub podmiot prowadzący już taki system, jest oceniane przez Prezesa NBP w ramach postępowania w sprawie uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 i 3 ustawy o ostateczności rozrachunku.

Art. 10.

Dostawcy, organizacje płatnicze i podmioty prowadzące systemy płatności przetwarzają dane osobowe w zakresie niezbędnym do zapobiegania oszustwom związanym z wykonywanymi usługami płatniczymi, prowadzeniem schematu płatniczego lub prowadzeniem systemu płatności oraz dochodzenia i wykrywania tego rodzaju oszustw przez właściwe organy.

Art. 10a.

Dostawcy, organizacje płatnicze i podmioty prowadzące systemy płatności będący administratorami danych nie są obowiązani do wykonywania obowiązków, o których mowa w art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla prawidłowej realizacji zadań dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zapobiegania przestępstwom.

Art. 11.

1. Do zachowania tajemnicy zawodowej dotyczącej działalności, o której mowa w art. 3 ust. 1, w charakterze dostawcy, a także działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego oraz działalności polegającej na świadczeniu usług ściśle powiązanych z usługami płatniczymi lub wydawaniem pieniądza elektronicznego są obowiązane:

1) osoby zarządzające oraz inne osoby wchodzące w skład organów statutowych dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego;

2) osoby pozostające z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku pracy;

3) osoby lub podmioty pozostające z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, w tym agenci dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego, inni przedsiębiorcy dokonujący wykupu pieniądza elektronicznego oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1 lub art. 132v ust. 1;

4) osoby lub podmioty pozostające w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z podmiotem pozostającym z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku, o którym mowa w pkt 3.

2. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej istnieje również po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu stosunków prawnych, o których mowa w ust. 1.

3. Tajemnica zawodowa, w rozumieniu ust. 1, obejmuje informacje dotyczące użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego w związku ze świadczonymi mu usługami płatniczymi, wydawanym mu pieniądzem elektronicznym lub udzielonym mu kredytem zgodnie z art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3, w tym oznaczenie rachunku płatniczego użytkownika oraz stan tego rachunku, a także inne informacje związane z transakcjami płatniczymi oraz zawieranymi z użytkownikiem lub posiadaczem pieniądza elektronicznego umowami, jeżeli nieuprawnione ujawnienie takiej informacji mogłoby narazić na szkodę prawnie chroniony interes użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, którego ta informacja dotyczy.

Art. 12.

1. Nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przekazywanie informacji objętej tajemnicą zawodową:

1) organowi sprawującemu nadzór lub kontrolę nad dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w związku z czynnościami podejmowanymi w zakresie nadzoru lub kontroli;

2) w wykonaniu uprawnienia albo obowiązku określonego w odrębnych przepisach;

3) innym dostawcom, wydawcom pieniądza elektronicznego, użytkownikom lub posiadaczom pieniądza elektronicznego, w ramach świadczenia usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, zgodnie z otrzymanym zleceniem płatniczym lub zawartą umową;

3a) płatnikowi w wykonaniu obowiązków określonych w art. 143b oraz art. 143c ust. 6;

3b) innemu dostawcy w wykonaniu obowiązków określonych w art. 143a ust. 1 pkt 2, art. 143b ust. 2 oraz art. 143c ust. 2 i 5;

4) za wyrażoną w postaci papierowej albo elektronicznej zgodą użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, którego ta informacja dotyczy;

5) dostawcom świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi inicjowania transakcji płatniczej;

6) dostawcom świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku;

7) Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w zakresie niezbędnym do wykonywania przez ten Fundusz zadań związanych z dokonywaniem wypłat z Turystycznego Funduszu Zwrotów lub Turystycznego Funduszu Pomocowego, o których mowa odpowiednio w art. 15ka i art. 15kc ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1327, 1429, 1723, 1860 i 2029);

8) KNF, w zakresie niezbędnym do wykonywania zadania określonego w art. 4 ust. 1 pkt 3b ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Podmioty wymienione w ust. 1 pkt 3–6 mogą wykorzystywać uzyskaną informację tylko zgodnie z celem jej przekazania.

Art. 12a.

1. Wydawcy instrumentów płatniczych mogą wymieniać między sobą informacje o użytkownikach, z którymi umowa o wydanie instrumentu płatniczego została rozwiązana z powodu jej nienależytego wykonania przez użytkownika.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują wskazanie przyczyny rozwiązania umowy oraz:

1) w przypadku użytkownika będącego osobą fizyczną:

a) imię i nazwisko,

b) numer PESEL;

2) w przypadku użytkownika niebędącego osobą fizyczną:

a) nazwę (firmę), siedzibę i adres,

b) numer identyfikacji podatkowej (NIP).

3. Informacje, o których mowa w ust. 1, może udostępniać wydawcom instrumentów płatniczych i gromadzić w tym celu instytucja utworzona na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy – Prawo bankowe.

4. Agenci rozliczeniowi są obowiązani wymieniać między sobą informacje o akceptantach, z którymi umowa o usługę płatniczą określoną w art. 3 ust. 1 pkt 5 została rozwiązana z powodu jej nienależytego wykonania przez akceptanta.

5. Agent rozliczeniowy jest obowiązany udostępnić informacje, o których mowa w ust. 4, wydawcy instrumentu płatniczego na jego żądanie.

6. Informacje, o których mowa w ust. 4, obejmują wskazanie przyczyny rozwiązania umowy oraz:

1) w przypadku akceptanta będącego osobą fizyczną – dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1;

2) w przypadku akceptanta niebędącego osobą fizyczną – dane, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

7. Okres przechowywania informacji, o których mowa w ust. 1 i 4, nie może przekraczać 5 lat od dnia rozwiązania umowy.

8. Wydawca instrumentu płatniczego i agent rozliczeniowy, którzy w związku z prowadzoną działalnością dowiedzieli się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązani niezwłocznie zawiadomić o tym organy powołane do ścigania tych przestępstw. Do zawiadomienia dołącza się niezbędne informacje lub dokumenty, w szczególności wskazuje się informacje określone w ust. 1 i 4.

Art. 13.

Jeżeli odrębne przepisy określają inne zasady ochrony informacji stanowiących tajemnicę zawodową zgodnie z art. 11 ust. 3, do ochrony tych informacji stosuje się przepisy odrębne.

Art. 14.

1. Nadzór nad wykonywaniem działalności w zakresie usług płatniczych, przenoszenia rachunków płatniczych oraz wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego zgodnie z ustawą oraz rozporządzeniem (UE) 2015/751, a w zakresie usług płatniczych w euro — również zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 (Dz. Urz. UE L 266 z 09.10.2009, str. 11, z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającym wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 924/2009 (Dz. Urz. UE L 94 z 30.03.2012, str. 22, z późn. zm.):

1) przez podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3, 5 i 9 — sprawują organy właściwe do sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami;

2) przez podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6 i 10–12, oraz przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego — sprawuje KNF, z tym że w przypadku unijnych instytucji płatniczych i unijnych instytucji pieniądza elektronicznego — wyłącznie w zakresie określonym ustawą.

2. Nadzór nad funkcjonowaniem schematów płatniczych sprawuje Prezes NBP.

3. Czynności podejmowane przez KNF w zakresie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751 przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, polegają w szczególności na:

1) monitorowaniu przestrzegania przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751;

2) przeciwdziałaniu próbom naruszenia zakazu określonego w art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/751.

4. W przypadku gdy dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, nie wykonują lub nienależycie wykonują obowiązki lub nie przestrzegają zakazów albo ograniczeń, o których mowa w art. 3–5 i art. 8–10 rozporządzenia (UE) 2015/751, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na tych dostawców karę pieniężną do wysokości 100 000 zł, nie więcej jednak niż do wysokości 1% przychodu z tytułu świadczenia usług płatniczych wykazanego w jego ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku obowiązku badania sprawozdania finansowego — nie wyższą niż 10% przychodu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym.

5. W przypadku gdy dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, nie wykonują lub nienależycie wykonują obowiązki i nie przestrzegają zakazów, o których mowa w art. 11 i art. 12 rozporządzenia (UE) 2015/751, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na tych dostawców karę pieniężną do wysokości 500 000 zł.

6. Przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych, o których mowa w ust. 4 i 5, KNF uwzględnia w szczególności rodzaj i wagę naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751, wpływ tego naruszenia na prawidłowe funkcjonowanie rynku usług płatniczych, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową dostawcy, który dokonał naruszenia.

7. Wydanie decyzji, o której mowa w ust. 4 lub 5, następuje po przeprowadzeniu rozprawy.

8.–9. (uchylone)

10. W przypadku stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość wystąpienia zagrożenia niewykonania lub nienależytego wykonania przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, obowiązków określonych w rozporządzeniu (UE) 2015/751, KNF może w szczególności:

1) skierować do dostawcy zalecenia;

2) wystąpić do dostawcy o udzielenie informacji lub wyjaśnień.

10a. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 10, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

10b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 10a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

11. W przypadku stwierdzenia naruszenia, o którym mowa odpowiednio w art. 3–5 i art. 8–12 rozporządzenia (UE) 2015/751, dokonanego przez unijną instytucję płatniczą, art. 107 ust. 1 i 3–8 stosuje się odpowiednio.

Art. 14a.

1. Agent rozliczeniowy jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) liczbę akceptantów, na rzecz których świadczy usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, i liczbę stosowanych przez nich urządzeń akceptujących instrumenty płatnicze;

2) liczbę i wartość wykonanych transakcji płatniczych, których dotyczyła usługa płatnicza, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5;

3) liczbę i wartość wykonanych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat agenta rozliczeniowego i akceptantów.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał lub za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

3. NBP przekazuje KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 3, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14aa.

1. Podmiot będący właścicielem lub posiadaczem bankomatu lub wpłatomatu, w tym podmiot świadczący usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, niebędący wydawcą instrumentów płatniczych, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) liczbę bankomatów i wpłatomatów;

2) liczbę i wartość transakcji wykonanych w bankomatach i wpłatomatach, niezależnie od ich lokalizacji;

3) liczbę i wartość transakcji płatniczych, zarejestrowanych w bankomatach lub wpłatomatach, wykonanych przy użyciu instrumentów płatniczych, które naruszają przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu, oraz wysokość strat poniesionych przez właściciela lub posiadacza bankomatu lub wpłatomatu, które zostały spowodowane przez te transakcje płatnicze.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1:

1) w pkt 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą;

2) w pkt 2 i 3, są przekazywane za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 3, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ab.

1. Dostawca prowadzący rachunek płatniczy, w tym dostawca świadczący tę usługę płatniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące liczbę:

1) prowadzonych rachunków płatniczych;

2) rachunków płatniczych, do których dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku posiada dostęp.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego półrocze, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ac.

1. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej, w tym dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące:

1) liczbę użytkowników usługi inicjowania transakcji płatniczej;

2) liczbę i wartość zainicjowanych transakcji płatniczych;

3) liczbę i wartość zainicjowanych transakcji płatniczych, które naruszają przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1:

1) w pkt 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego półrocze, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą;

2) w pkt 2 i 3, są przekazywane za okres półrocza w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ad.

1. Dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku, w tym dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, są obowiązani przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące liczbę:

1) użytkowników usługi dostępu do informacji o rachunku;

2) rachunków, do których zapewniono dostęp w ramach usługi dostępu do informacji o rachunku.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego półrocze, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14b.

1. Wydawca instrumentu płatniczego, w tym wydawca instrumentu płatniczego świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) rodzaj i liczbę wydanych instrumentów płatniczych;

2) liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych;

3) liczbę udostępnionych bankomatów oraz liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy ich użyciu;

4) liczbę i wartość wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat.

2. W informacjach przekazywanych zgodnie z ust. 1 odrębnie przedstawia się informacje dotyczące instrumentów płatniczych, na których jest przechowywany pieniądz elektroniczny wydany przez inny podmiot. Informacje te obejmują:

1) rodzaj i liczbę wydanych instrumentów płatniczych;

2) liczbę urządzeń akceptujących wydane instrumenty płatnicze oraz liczbę urządzeń umożliwiających zasilenie takich instrumentów;

3) liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych;

4) liczbę i wartość transakcji zasilenia wydanych instrumentów płatniczych;

5) liczbę i wartość wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał lub za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

4. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i ust. 2 pkt 5, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14c.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego, w tym wydawca pieniądza elektronicznego świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje o wartości wydanego pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

2. Jeżeli wydawca pieniądza elektronicznego wydaje równocześnie instrument płatniczy, na którym jest przechowywany wydawany przez niego pieniądz elektroniczny, informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują dodatkowo informacje o tych instrumentach w zakresie określonym w art. 14b ust. 2.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał lub za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

4. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w art. 14b ust. 2 pkt 5, przekazane zgodnie z ust. 2 niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ca.

Informacje, o których mowa w art. 14a–14c, przekazywane są w postaci elektronicznej z wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP lub innych form uwierzytelniania stosowanych przez NBP.

Art. 14d.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 14a–14c, przekazywanych Narodowemu Bankowi Polskiemu oraz sposób realizacji obowiązku ich przekazywania, kierując się potrzebą zapewnienia Narodowemu Bankowi Polskiemu dostępu do danych niezbędnych do dokonywania okresowych ocen rozliczeń pieniężnych, sporządzania bilansu płatniczego oraz wykonywania zadań Narodowego Banku Polskiego wynikających z uczestnictwa w Europejskim Systemie Banków Centralnych.

Art. 14e.

1. W celu wykonania zadań wynikających z art. 14f–14h, art. 32e oraz z przepisów działu III rozdziałów 7 i 8 KNF pełni rolę punktu kontaktowego, którego zadanie polega na współpracy z właściwymi organami nadzorczymi wyznaczonymi jako punkty kontaktowe w innych państwach członkowskich, w tym na wymianie informacji niezbędnych do wykonywania tych zadań.

2. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1, powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki.

3. W przypadku gdy wniosek KNF o podjęcie współpracy w celu wykonania zadań wynikających z art. 14f–14h, art. 32e, przepisów działu III rozdziałów 7 i 8 oraz przepisów działów V i VI, w szczególności wniosek dotyczący wymiany informacji, został odrzucony przez organ, o którym mowa w ust. 1, lub organ ten nie podjął działań w rozsądnym terminie, KNF może przekazać sprawę do EUNB i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz. Urz. UE L 331 z 15.12.2010, str. 12, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 1093/2010”. KNF zawiesza postępowanie do czasu wydania przez EUNB rozstrzygnięcia zgodnie z art. 19 ust. 3 rozporządzenia 1093/2010 i wydaje decyzję po wydaniu rozstrzygnięcia przez EUNB.

4. KNF może odmówić udzielenia informacji niezbędnych do wykonywania zadań wynikających z art. 32e oraz z przepisów działu III rozdziałów 7 i 8, jeżeli udzielenie tych informacji może wpływać negatywnie na sprawowanie nadzoru lub na bezpieczeństwo lub porządek publiczny.

5. KNF odmawiając udzielenia informacji, o których mowa w ust. 4, powiadamia właściwy organ wyznaczony jako punkt kontaktowy, który zwrócił się z wnioskiem o udzielenie informacji, i wskazuje szczegółowe uzasadnienie swojej odmowy.

Art. 14f.

1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz usług reprezentatywnych obejmujących co najmniej dziesięć, jednak nie więcej niż dwadzieścia usług powiązanych z rachunkiem płatniczym najczęściej wykorzystywanych przez konsumentów na krajowym rynku, za korzystanie z których przynajmniej jeden dostawca prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pobiera opłatę;

2) definicje związane z usługami, o których mowa w pkt 1.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw instytucji finansowych uwzględnia w pierwszej kolejności usługi, które są najczęściej wykorzystywane w ramach korzystania z rachunków płatniczych przez konsumentów na krajowym rynku i jednocześnie generują najwyższe koszty dla konsumentów, zarówno jednostkowe, jak i łączne, a w przypadku ich braku — usługi, które spełniają wyłącznie kryterium najczęstszego wykorzystywania w ramach korzystania z rachunków płatniczych przez konsumentów na krajowym rynku, a także uwzględnia pojęcia i definicje opracowane przez Komisję Europejską zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia 1093/2010.

3. KNF, co 4 lata, dokonuje oceny aktualności wykazu usług reprezentatywnych, o którym mowa w ust. 1, i przekazuje ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych informację o usługach powiązanych z rachunkiem płatniczym, reprezentatywnych w danym okresie dla krajowego rynku.

4. KNF przekazuje do Komisji Europejskiej i EUNB:

1) informację o wynikach oceny, o której mowa w ust. 3,

2) wykaz usług reprezentatywnych — w przypadku dokonania zmiany przepisów wydanych na podstawie ust. 1 w tym zakresie

— w terminie 2 miesięcy od dnia dokonania tej oceny albo ogłoszenia zmiany przepisów wydanych na podstawie ust. 1 dotyczących wykazu usług reprezentatywnych.

Art. 14g.

1. Podmiot prowadzący stronę internetową porównującą opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki, która:

1) zawiera informacje dotyczące rachunków płatniczych obejmujących powyżej 50% ofert występujących na rynku usług płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) porównuje opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki przynajmniej za świadczenie usług zawartych w wykazie usług reprezentatywnych oraz posługuje się pojęciami i definicjami zawartymi w tym wykazie,

3) (uchylony)

4) zawiera informację o podmiocie prowadzącym stronę,

5) określa jednoznaczne i obiektywne kryteria porównywania,

6) zawiera informacje sformułowane w sposób prosty i jednoznaczny,

7) zawiera aktualne informacje, z podaniem daty ostatniej aktualizacji,

8) wykorzystuje procedurę umożliwiającą zgłaszanie błędów w zamieszczonych informacjach,

9) jest prowadzona przez podmiot niezależny od dostawców

— może zamieścić na tej stronie internetowej oświadczenie, że jest podmiotem porównującym opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki, a prowadzona przez niego strona internetowa spełnia wymogi określone w pkt 1, 2 i 4–9.

2. Dokonując oceny spełniania wymogu określonego w ust. 1 pkt 1 uwzględnia się dostawców posiadających przynajmniej jedną placówkę na terytorium każdego województwa.

2a. Podmiot, który zamieścił oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, informuje KNF o prowadzeniu tej strony i przekazuje opis prowadzonej działalności.

2b. Na stronie internetowej, o której mowa w ust. 1, można dodatkowo umieszczać inne informacje dotyczące usług płatniczych umożliwiające konsumentom porównanie ofert dostawców prowadzących rachunki, w tym informacje o liczbie bankomatów lub placówek znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z których lub w których konsument może dokonywać wypłaty gotówki bez opłat.

3. Podmiotem niezależnym w rozumieniu ust. 1 pkt 9 jest podmiot, który nie jest jednostką dominującą, zależną ani współzależną wobec jakiegokolwiek dostawcy prowadzącego rachunki płatnicze dla konsumentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ani nie uczestniczy w jakimkolwiek zakresie w prowadzeniu działalności polegającej na prowadzeniu rachunków płatniczych.

4. Jeżeli strona internetowa przestała spełniać którykolwiek z wymogów określonych w ust. 1 lub podmiot, o którym mowa w ust. 2a, zrezygnował z publikacji oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, podmiot ten niezwłocznie informuje o tym KNF.

Art. 14h.

1. KNF zamieszcza na swojej stronie internetowej wykaz podmiotów, o których mowa w art. 14g ust. 2a, prowadzących stronę internetową.

2. KNF wykreśla z wykazu podmiotów, o którym mowa w ust. l, podmiot, który poinformował KNF o niespełnieniu któregokolwiek z wymogów określonych w art. 14g ust. 1, lub o rezygnacji z publikacji oświadczenia, o którym mowa w art. 14g ust. 1, zgodnie z art. 14g ust. 4, lub gdy KNF w inny sposób stwierdzi, że podmiot nie spełnia któregokolwiek z wymogów określonych w art. 14g ust. 1.

3. KNF może prowadzić stronę internetową spełniającą wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1, niezależnie od liczby podmiotów, o których mowa w art. 14g ust. 2a, wpisanych do wykazu, o którym mowa w ust. 1.

4. W przypadku gdy żaden podmiot nie prowadzi strony internetowej spełniającej wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1, oraz zawierającej oświadczenie, o którym mowa w art. 14g ust. 1, stronę taką prowadzi KNF.

5. Dostawca prowadzący rachunek ma obowiązek przekazać KNF, na jej żądanie, dane o opłatach pobieranych z tytułu usług świadczonych w związku z prowadzeniem rachunku płatniczego, w szczególności zawartych w wykazie usług reprezentatywnych, oraz o zmianie tych opłat, na potrzeby prowadzenia przez KNF strony internetowej spełniającej wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1.

6. KNF co 2 lata informuje Komisję Europejską o liczbie podmiotów prowadzących stronę internetową, o których mowa w art. 14g ust. 2a.

Art. 15.

1. Użytkownik lub posiadacz pieniądza elektronicznego może wnieść do organu sprawującego nadzór nad dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego skargę na działanie tego dostawcy, wydawcy pieniądza elektronicznego lub agenta takiego podmiotu, jeżeli działanie to narusza przepisy prawa.

1a. Użytkownik może wnieść do KNF lub właściwego organu nadzorczego skargę na działanie agenta lub oddziału dostawcy, świadczących usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako goszczącego państwa członkowskiego.

2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1 i 1a, przysługuje także osobom fizycznym, osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niebędącym osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, którym odmówiono świadczenia usług płatniczych lub wydania pieniądza elektronicznego, oraz organizacjom konsumenckim.

3. Organ, o którym mowa w ust. 1, udzielając odpowiedzi na skargę dotyczącą sporu o charakterze cywilnoprawnym, informuje skarżącego o pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów, w tym wskazuje właściwe sądy polubowne.

4. Jeżeli w stosunku do danego dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego nie można ustalić organu sprawującego nadzór, skargę wnosi się bezpośrednio do tego dostawcy lub wydawcy; przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5. Do skarg, o których mowa w ust. 1–4, nie stosuje się przepisów działu VIII ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803).

Art. 15a.

1. Dostawca wprowadza i stosuje procedury rozpatrywania reklamacji użytkowników dotyczących praw i obowiązków wynikających z ustawy.

2. Dostawca udziela odpowiedzi na reklamację w terminie 15 dni roboczych od dnia otrzymania reklamacji. Odpowiedzi udziela się w postaci papierowej lub, po uzgodnieniu z użytkownikiem, na innym trwałym nośniku informacji.

3. W szczególnie skomplikowanych przypadkach uniemożliwiających rozpatrzenie reklamacji i udzielenie odpowiedzi w terminie, o którym mowa w ust. 2, dostawca:

1) wyjaśnia przyczynę opóźnienia;

2) wskazuje okoliczności, które muszą zostać ustalone w celu rozpatrzenia sprawy;

3) określa przewidywany termin rozpatrzenia reklamacji i udzielenia odpowiedzi, nie dłuższy niż 35 dni roboczych od dnia otrzymania reklamacji.

4. Do zachowania terminów, o których mowa w ust. 2 i ust. 3 pkt 3, jest wystarczające wysłanie odpowiedzi przed ich upływem, a w przypadku odpowiedzi udzielonych na piśmie — nadanie w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640).

5. Procedury, o których mowa w ust. 1, są stosowane przez dostawcę w odniesieniu do użytkowników z każdego z państw członkowskich, w których dostawca oferuje usługi, chyba że prawo właściwe dla stosunku prawnego, w ramach którego użytkownik złożył reklamację, stanowi inaczej.

6. Procedury, o których mowa w ust. 1, są dostępne w językach urzędowych państw członkowskich, w których dostawca oferuje daną usługę płatniczą, chyba że dostawca i użytkownik uzgodnili stosowanie innego języka dla świadczenia usługi płatniczej przy zawieraniu umowy o świadczenie takiej usługi.

7. Wykonywanie obowiązków wynikających z ust. 1–6 przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1, 2, 4, 6 i 9–12, oraz przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego jest nadzorowane przez KNF.

Art. 15b.

1. Do rozpatrywania reklamacji składanych przez użytkownika będącego osobą fizyczną stosuje się przepisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1809, 1723 i 1843), z zastrzeżeniem art. 15a ust. 2–4.

2. W zakresie, w jakim do rozstrzygania reklamacji użytkownika będącego osobą fizyczną nie stosuje się przepisów ustawy wymienionej w ust. 1, dostawca wprowadza i stosuje procedury rozpatrywania reklamacji określone niniejszą ustawą.

Art. 15c.

1. Dostawca przekazuje użytkownikowi informację o podmiotach uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz. U. poz. 1823).

2. W informacji, o której mowa w ust. 1, dostawca wskazuje również sposób i tryb uzyskania przez użytkownika szczegółowych informacji o zasadach rozwiązywania sporu przez podmiot uprawniony do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy wymienionej w ust. 1.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są precyzyjne, wyczerpujące i łatwo dostępne na stronie internetowej dostawcy, jeżeli strona taka istnieje, oraz w jego oddziale, a także w ogólnych warunkach umowy między dostawcą a użytkownikiem.

Art. 15d.

KNF może podać do publicznej wiadomości informację o zastosowaniu wobec dostawcy sankcji administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów ustawy dotyczących świadczenia usług płatniczych, chyba że ujawnienie takiej informacji mogłoby zagrozić stabilności rynku finansowego lub w sposób niewspółmierny zaszkodzić interesowi prawnemu zainteresowanych stron.

Dział II

Obowiązki informacyjne w zakresie świadczenia usług płatniczych

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 16.

Dostawca i użytkownik niebędący konsumentem mogą uzgodnić, że przepisów niniejszego działu, z wyłączeniem art. 32a, nie stosuje się w całości lub w części.

Art. 17.

1. Dostawca nie może pobierać od użytkownika opłat za dostarczanie lub udostępnienie informacji wymaganych na podstawie przepisów niniejszego działu.

2. Dostawca i użytkownik mogą uzgodnić opłaty za przekazywanie, na wniosek użytkownika, informacji:

1) innych niż wymagane na podstawie przepisów niniejszego działu;

2) z większą częstotliwością, niż jest wymagana na podstawie przepisów niniejszego działu;

3) wymaganych na podstawie przepisów niniejszego działu za pomocą środków porozumiewania się innych niż określone w umowie ramowej.

3. Jeżeli dostawca jest uprawniony do pobierania opłat za przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 2, opłaty te nie mogą przekraczać rzeczywistych kosztów ponoszonych przez dostawcę, w tym kosztów ponoszonych w związku z ich przekazywaniem.

Art. 18.

Ciężar udowodnienia spełnienia przez dostawcę wymogów w zakresie przekazania użytkownikowi informacji określonych w przepisach niniejszego działu spoczywa na dostawcy.

Art. 19.

1. W przypadku instrumentów płatniczych, które zgodnie z umową ramową pozwalają na dokonywanie wyłącznie indywidualnych transakcji płatniczych na kwotę nieprzekraczającą równowartości w walucie polskiej 30 euro albo które mają ustalony limit wydatków w wysokości nieprzekraczającej równowartości w walucie polskiej 150 euro, albo służą do przechowywania środków pieniężnych w kwocie nieprzekraczającej w żadnym momencie równowartości w walucie polskiej 150 euro, ustalonych przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu zawarcia umowy:

1) dostawca dostarcza płatnikowi jedynie informacje o głównych cechach usługi płatniczej oraz inne podstawowe informacje niezbędne do podjęcia decyzji, w tym o:

a) możliwych sposobach korzystania z instrumentu płatniczego, w tym informacje, o których mowa w art. 32a,

b) zakresie odpowiedzialności ponoszonej za wykonanie usługi przez dostawcę,

c) pobieranych opłatach,

d) miejscu, w którym można w łatwy sposób uzyskać dostęp do informacji określonych w art. 27;

2) strony mogą uzgodnić, że art. 29 nie ma zastosowania, a dostawca nie ma obowiązku proponowania zmian w postanowieniach umowy ramowej w sposób określony w art. 26 ust. 1;

3) strony mogą uzgodnić, że po wykonaniu transakcji płatniczej:

a) dostawca dostarcza lub udostępnia użytkownikowi jedynie informacje umożliwiające zidentyfikowanie transakcji płatniczej i jej kwoty oraz pobranych opłat, a w przypadku kilku transakcji płatniczych tego samego rodzaju i na rzecz tego samego odbiorcy — informacje o całkowitej kwocie tych transakcji płatniczych i opłatach pobranych z ich tytułu,

b) dostawca nie ma obowiązku dostarczania lub udostępniania informacji, o których mowa w lit. a, jeżeli instrument płatniczy używany jest anonimowo lub jeżeli z innych względów dostawca nie ma technicznej możliwości ich dostarczenia; dostawca zapewnia jednak płatnikowi możliwość sprawdzenia kwoty przechowywanych środków pieniężnych.

2. W przypadku transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty, upoważniające do ograniczenia obowiązków informacyjnych dostawcy zgodnie z ust. 1 pkt 1–3, mogą zostać w umowie ramowej podwyższone o 100%.

3. W odniesieniu do przedpłaconych instrumentów płatniczych w zakresie transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty, upoważniające do ograniczenia obowiązków informacyjnych dostawcy zgodnie z ust. 1 pkt 1–3, wynoszą równowartość w walucie polskiej 500 euro, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy.

Art. 20.

1. Jeżeli odbiorca żąda opłaty za korzystanie z danego instrumentu płatniczego lub oferuje zniżkę, jest obowiązany poinformować o tym płatnika przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

2. Jeżeli dostawca lub inny podmiot uczestniczący w transakcji płatniczej żąda opłaty za korzystanie z danego instrumentu płatniczego, jest obowiązany poinformować o tym użytkownika przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

3. W razie niepoinformowania o całkowitej kwocie opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, przed zainicjowaniem transakcji płatniczej, odpowiednio płatnik albo użytkownik nie są zobowiązani do jej uiszczenia. W razie niepoinformowania płatnika o oferowanej zniżce uznaje się, że umowa jest zawarta z uwzględnieniem zniżki oferowanej przez odbiorcę.

Art. 20a.

1. Przed zawarciem umowy o prowadzenie rachunku płatniczego dostawca przekazuje konsumentowi, z odpowiednim wyprzedzeniem, w postaci papierowej albo elektronicznej, dokument dotyczący opłat pobieranych z tytułu usług świadczonych w związku z prowadzeniem rachunku płatniczego, w celu umożliwienia konsumentowi porównania ofert dostawców prowadzących rachunki.

2. Dokument, o którym mowa w ust. 1, zawiera wykaz usług świadczonych przez dostawcę, zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, wraz ze związanymi z nimi stawkami opłat, z uwzględnieniem ewentualnych opłat pobieranych w przypadku niewywiązywania się przez konsumenta ze zobowiązań wynikających z umowy o świadczenie tych usług oraz ewentualnej opłaty za wypowiedzenie umowy ramowej, o której mowa w art. 35 ust. 4.

3. W przypadku gdy usługa świadczona przez dostawcę jest oferowana w ramach pakietu usług, dostawca zamieszcza w dokumencie, o którym mowa w ust. 1, informację o opłacie za cały pakiet usług, o usługach zawartych w pakiecie i ich liczbie oraz o dodatkowych opłatach za każdą usługę, która wykracza poza liczbę usług objętych opłatą za cały pakiet usług.

Art. 20b.

1. Dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, stanowi dokument odrębny w stosunku do innych dokumentów przekazywanych konsumentowi przed zawarciem umowy o prowadzenie rachunku płatniczego, a ponadto:

1) jest krótki i precyzyjny;

2) informacje w nim zawarte są sformułowane w sposób przejrzysty i czytelny oraz nie wprowadzają w błąd;

3) jego układ, struktura i użyte czcionki nie utrudniają zapoznania się z jego treścią;

4) w przypadku oryginału sporządzonego w kolorze, czarno-biała kopia dokumentu nie jest mniej czytelna niż oryginał;

5) jest sporządzony w języku polskim, chyba że dostawca i konsument uzgodnili jego sporządzenie w innym języku;

6) zawiera kwoty opłat wyrażone w walucie polskiej, chyba że dostawca i konsument uzgodnili, że będą one podane w walucie innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego;

7) w górnej części pierwszej strony zawiera oznaczenie: „Dokument dotyczący opłat z tytułu usług związanych z rachunkiem płatniczym”;

8) zawiera informację, że podane są w nim opłaty za najbardziej reprezentatywne usługi powiązane z rachunkiem płatniczym, a pełne informacje dotyczące wszystkich usług świadczonych oraz związanych z nimi opłat w ramach umowy ramowej będą przekazywane zgodnie z art. 27;

9) jest sporządzony w ujednoliconym formacie oraz posługuje się symbolem opracowanym zgodnie z wykonawczymi standardami technicznymi przyjętymi przez Komisję Europejską na podstawie art. 3–5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego (Dz. Urz. UE L 257 z 28.08.2014, str. 214) — w przypadku ich przyjęcia.

2. Dostawca udostępnia konsumentowi informacje obejmujące objaśnienia pojęć zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1. Informacje te są:

1) formułowane w sposób przejrzysty i czytelny oraz nie mogą wprowadzać w błąd;

2) przekazywane konsumentowi w odrębnym dokumencie albo zawarte w dokumencie dotyczącym opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1.

3. Dostawca udostępnia konsumentom, nieodpłatnie, dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, oraz odrębny dokument, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, w swoich placówkach, w godzinach pracy dostawcy, oraz na swojej stronie internetowej, a na wniosek konsumenta także w postaci papierowej albo elektronicznej.

4. Dostawca może w dokumencie dotyczącym opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, posługiwać się nazwami handlowymi w odniesieniu do usług zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, jeżeli nazwy te stanowią jedynie uzupełnienie pojęć zawartych w tym wykazie i definicji określonych w tych przepisach.

Art. 20c.

W przypadku gdy usługa przeliczenia waluty jest oferowana bezpośrednio przed zainicjowaniem transakcji płatniczej i świadczona za pośrednictwem bankomatu, w punkcie sprzedaży lub przez odbiorcę, podmiot oferujący płatnikowi usługę przeliczenia waluty przekazuje płatnikowi przed dokonaniem transakcji płatniczej informacje dotyczące opłat, jak również kursu walutowego, jaki zostanie zastosowany do przeliczenia waluty transakcji płatniczej.

Art. 20d.

1. Dostawca udostępnia konsumentowi, nieodpłatnie, broszurę informacyjną Komisji Europejskiej dotyczącą praw konsumentów przy dokonywaniu płatności w państwach członkowskich, opracowaną na podstawie art. 106 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniającej dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylającej dyrektywę 2007/64/WE (Dz. Urz. UE L 337 z 23.12.2015, str. 35, z późn. zm.).

2. Dostawca udostępnia broszurę, o której mowa w ust. 1, w polskiej wersji językowej, w sposób przystępny:

1) na stronie internetowej dostawcy, z możliwością wydruku;

2) w postaci papierowej:

a) w siedzibie dostawcy, głównym miejscu prowadzenia działalności przez dostawcę i jego oddziałach,

b) w miejscach prowadzenia działalności przez agentów dostawcy lub podmioty, którym dostawca powierzył wykonywanie określonych czynności operacyjnych

— o ile w tych miejscach zawiera się umowy o świadczenie usług płatniczych przy jednoczesnej fizycznej obecności stron.

3. Dostawca udostępnia broszurę, o której mowa w ust. 1, w sposób przystępny dla osób niepełnosprawnych, w tym z wykorzystaniem sposobów udostępniania innych niż określone w ust. 2.

Rozdział 2

Pojedyncze transakcje płatnicze

Art. 21.

W przypadku gdy zlecenie płatnicze dotyczące pojedynczej transakcji płatniczej jest przekazywane przez instrument płatniczy objęty umową ramową, dostawca nie jest obowiązany do dostarczania ani udostępniania informacji, którą użytkownik już otrzymał na podstawie umowy ramowej z innym dostawcą lub którą otrzyma na podstawie tej umowy ramowej.

Art. 22.

1. Dostawca zapewnia użytkownikowi łatwy dostęp do informacji, o których mowa w art. 23 ust. 1 lub 1a, art. 24 i art. 25, a na wniosek użytkownika dostarcza je użytkownikowi w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Informacje te formułuje się w sposób łatwo zrozumiały, w przejrzystej i czytelnej formie.

2. Informacje określone w art. 23 ust. 1 dostawca jest obowiązany udostępnić użytkownikowi w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy lub oferty pojedynczej transakcji płatniczej. Jeżeli umowa o pojedynczą transakcję płatniczą została zawarta na wniosek użytkownika korzystającego ze środków porozumiewania się na odległość niepozwalających dostawcy na wykonanie tego obowiązku, dostawca wykonuje ten obowiązek niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej. W przypadku gdy użytkownik wnioskuje o dostarczenie informacji w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji, dostawca wykonuje ten obowiązek niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej.

2a. Informacje określone w art. 23 ust. 1a dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej dostarcza lub udostępnia użytkownikowi przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

3. Dostawca może spełnić obowiązek, o którym mowa w ust. 2, dostarczając, co najmniej w formie elektronicznej, wzór umowy o pojedynczą transakcję płatniczą lub formularz zlecenia płatniczego, zawierający informacje określone w art. 23 ust. 1 lub 1a.

4. W przypadku niewywiązania się przez dostawcę z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, 2 lub 2a, użytkownik jest zwolniony z obowiązku uiszczenia opłat; przepis art. 52 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 23.

1. Dostawca jest obowiązany dostarczyć lub udostępnić użytkownikowi:

1) wyszczególnienie informacji, które muszą być dostarczone przez użytkownika, aby zlecenie płatnicze mogło zostać prawidłowo zainicjowane lub wykonane, albo informację, że wystarczające jest podanie unikatowego identyfikatora;

2) informację o maksymalnym czasie wykonania świadczonej usługi płatniczej;

3) informację o wszelkich opłatach należnych dostawcy od użytkownika, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat;

4) informację o kursie walutowym, w tym o referencyjnym kursie walutowym, który będzie zastosowany do transakcji płatniczej, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty.

1a. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany dostarczyć lub udostępnić użytkownikowi oprócz informacji, o których mowa w ust. 1, także następujące informacje:

1) nazwę (firmę) dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, adres siedziby oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności, a w przypadku korzystania z usług agenta lub wykonywania działalności przez oddział w państwie członkowskim, w którym usługa jest oferowana — także adres tego agenta lub oddziału, oraz inne dane kontaktowe mające znaczenie dla celów porozumiewania się z dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, w tym adres poczty elektronicznej;

2) dane kontaktowe właściwego organu nadzoru.

2. W przypadku gdy strony uzgodnią, iż dostawca jest obowiązany udostępnić użytkownikowi także inne informacje, w tym określone w art. 27, dostawca zapewnia użytkownikowi łatwy dostęp do tych informacji.

Art. 24.

Niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego dostawca płatnika dostarcza lub udostępnia płatnikowi informację:

1) umożliwiającą płatnikowi zidentyfikowanie transakcji płatniczej oraz informacje dotyczące odbiorcy;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie użytej w zleceniu płatniczym;

3) o wszelkich opłatach należnych od płatnika z tytułu transakcji płatniczej, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę płatnika oraz o kwocie transakcji płatniczej po przeliczeniu walut, jeżeli transakcja płatnicza wiązała się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie otrzymania zlecenia płatniczego.

Art. 25.

Niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej dostawca odbiorcy dostarcza lub udostępnia odbiorcy informację:

1) umożliwiającą odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej i, w stosownych przypadkach płatnika, oraz wszelkie inne informacje przekazane odbiorcy w związku z wykonaniem transakcji płatniczej;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której środki pieniężne są udostępniane odbiorcy;

3) o wszelkich opłatach należnych od odbiorcy z tytułu transakcji płatniczej i w stosownych przypadkach wyszczególnienie kwot takich opłat;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę odbiorcy oraz o kwocie transakcji płatniczej przed przeliczeniem walut, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie waluty zastosowanej przy uznaniu rachunku.

Rozdział 3

Umowa ramowa o usługę płatniczą

Art. 26.

1. Dostawca dostarcza użytkownikowi informacje określone w art. 27, art. 29 ust. 1 i 5, art. 31 ust. 1 i art. 32 ust. 1 w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Informacje sporządza się w języku polskim lub innym języku uzgodnionym przez dostawcę i użytkownika. Informacje formułuje się w sposób łatwo zrozumiały, w przejrzystej i czytelnej formie.

2. Informacje określone w art. 27 dostawca jest obowiązany dostarczyć użytkownikowi w odpowiednim czasie przed zawarciem umowy ramowej. Dostawca może za zgodą użytkownika wykonać ten obowiązek przez zamieszczenie informacji na stronie internetowej, o ile strona taka umożliwia dostęp do niej przez okres właściwy do celów dostarczania tych informacji i pozwala na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci.

3. Jeżeli umowa ramowa została zawarta na wniosek użytkownika korzystającego ze środków porozumiewania się na odległość, dostawca dostarcza użytkownikowi informacje określone w art. 27 niezwłocznie po zawarciu umowy ramowej, jeżeli nie było możliwe ich dostarczenie w terminie określonym w ust. 2.

4. Dostawca może spełnić obowiązek, o którym mowa w ust. 1, 2 albo 3, w zakresie dostarczenia informacji określonych w art. 27, dostarczając projekt umowy ramowej zawierający te informacje.

5. Użytkownik może odstąpić od umowy ramowej zawartej z naruszeniem przepisów ust. 1–3 lub 4 w każdym czasie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji określonych w art. 27, w sposób, o którym mowa w ust. 1.

6. Do indywidualnych transakcji płatniczych dokonywanych na podstawie umowy ramowej przed dopełnieniem przez dostawcę obowiązku określonego w ust. 1–3 lub 4, stosuje się przepis art. 22 ust. 4.

Art. 27.

Dostawca przekazuje użytkownikowi następujące informacje:

1) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) dostawcy, siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności, adres poczty elektronicznej oraz, w razie korzystania z usług agenta lub oddziału w państwie członkowskim, w którym dana usługa płatnicza jest oferowana, adres tego agenta lub oddziału, a także wszelkie inne adresy mające znaczenie do celów porozumiewania się z dostawcą, w tym wskazanie wszystkich miejsc, w których jest wykonywana działalność, oraz informacje o:

a) organie sprawującym nadzór nad dostawcą oraz o rejestrze, ze wskazaniem numeru, pod jakim dostawca jest wpisany do tego rejestru, chyba że dostawca w zakresie świadczenia usług płatniczych nie podlega nadzorowi lub nie podlega obowiązkowi uzyskania wpisu do rejestru albo

b) właściwym organie nadzorczym oraz o publicznym rejestrze, o którym mowa w art. 13 dyrektywy 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniającej dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylającej dyrektywę 97/5/WE (Dz. Urz. UE L 319 z 05.12.2007, str. 1, z późn. zm.), do którego dostawca jest wpisany w innym państwie członkowskim, z podaniem numeru wpisu w tym rejestrze — w przypadku unijnej instytucji płatniczej, jej agenta lub oddziału;

2) dotyczące korzystania z usługi płatniczej:

a) opis najważniejszych cech świadczonej usługi płatniczej,

b) wyszczególnienie informacji, które muszą być dostarczone przez użytkownika, aby zlecenie płatnicze mogło zostać prawidłowo zainicjowane lub wykonane albo informację, że wystarczające jest podanie unikatowego identyfikatora,

c) określenie formy i procedury udzielania zgody na złożenie zlecenia płatniczego lub dokonanie transakcji płatniczej oraz cofnięcia takiej zgody, a także odwołania zlecenia płatniczego na podstawie art. 40 i art. 51,

d) informację na temat momentu, który zgodnie z art. 49 uznaje się za moment otrzymania zlecenia płatniczego,

e) informację o maksymalnym czasie wykonania świadczonej usługi płatniczej,

f) wskazanie limitu wydatków dla transakcji płatniczych wykonywanych za pomocą instrumentu płatniczego, o którym mowa w art. 41 ust. 1, oraz

g) w przypadku instrumentów płatniczych, w których zastosowano umieszczanie co najmniej dwóch marek płatniczych lub aplikacji płatniczych tej samej marki płatniczej na tym samym instrumencie płatniczym (co-badging) — dodatkowo informacje na temat praw przysługujących użytkownikowi na podstawie art. 8 rozporządzenia (UE) 2015/751;

3) dotyczące opłat, stóp procentowych i kursów walutowych:

a) informację o opłatach należnych dostawcy od użytkownika, w tym opłatach związanych ze sposobem i częstotliwością dostarczania lub udostępniania informacji, wraz z wyszczególnieniem kwot tych opłat,

b) informację o stopach procentowych, jeżeli mają zastosowanie, lub o kursach walutowych, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty, w tym o bazowych stopach procentowych i referencyjnych kursach walutowych, oraz o sposobie obliczania faktycznej wysokości odsetek i kursu walutowego oraz

c) o ile zostało to uzgodnione — informację o stosowaniu bez uprzedzenia zmienionych wysokości bazowej stopy procentowej lub referencyjnego kursu walutowego i sposobie informowania o takiej zmianie zgodnie z art. 29 ust. 4;

4) dotyczące komunikowania się:

a) wskazanie środków porozumiewania się, w tym wymogów technicznych dotyczących sprzętu i oprogramowania użytkownika, uzgodnionych przez strony do przekazywania informacji lub do dokonywania zgłoszeń zgodnie z ustawą,

b) określenie sposobu oraz częstotliwości dostarczania lub udostępniania informacji wymaganych na podstawie ustaw,

c) wskazanie języka lub języków, w jakich zawiera się umowę ramową, oraz w jakich strony porozumiewają się w okresie jej obowiązywania oraz

d) informację o prawie użytkownika do otrzymania postanowień umowy ramowej oraz informacji zgodnie z art. 28;

5) dotyczące środków ochronnych i naprawczych:

a) opis środków, jakie powinien przedsięwziąć użytkownik w celu bezpiecznego przechowywania instrumentu płatniczego, oraz informacje dotyczące sposobu dokonania zgłoszenia dostawcy zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2,

b) o ile zostało to uzgodnione — warunki, na których dostawca zastrzega sobie prawo zablokowania instrumentu płatniczego zgodnie z art. 41,

c) informację o odpowiedzialności płatnika zgodnie z art. 46 ust. 2–5, w tym informacje dotyczące kwoty nieautoryzowanej transakcji płatniczej podlegającej zwrotowi,

d) określenie sposobu, w jaki użytkownik ma obowiązek powiadomić dostawcę o przypadkach nieautoryzowanych lub nieprawidłowo zainicjowanych lub wykonanych transakcji płatniczych zgodnie z art. 44, oraz wskazanie terminu takiego powiadomienia, jak również informacje o odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje płatnicze na podstawie art. 46 ust. 1 i 2,

e) informację o odpowiedzialności dostawcy za zainicjowanie lub wykonanie transakcji płatniczych na podstawie art. 144–146,

f) informację o warunkach uzyskania, zgodnie z art. 47 i art. 48, zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, która została już wykonana, oraz

g) opis bezpiecznej procedury powiadamiania użytkownika przez dostawcę w przypadku wystąpienia oszustwa lub podejrzenia jego wystąpienia, lub wystąpienia zagrożeń dla bezpieczeństwa;

6) dotyczące zmian i wypowiedzenia umowy ramowej:

a) o ile, zgodnie z art. 29 ust. 2, zostało to uzgodnione — informację, że jeżeli przed proponowanym dniem wejścia w życie zmian umowy ramowej użytkownik nie zgłosi dostawcy sprzeciwu wobec takich zmian, uznaje się, że użytkownik wyraził na nie zgodę,

b) informację o okresie obowiązywania umowy ramowej oraz

c) informację o prawie użytkownika do wypowiedzenia umowy ramowej oraz o innych uzgodnieniach dotyczących wypowiedzenia umowy zgodnie z art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 35 i art. 37;

7) dotyczące procedur rozstrzygania sporów:

a) informację o wszelkich klauzulach umownych mających zastosowanie do umowy ramowej, w szczególności dotyczących prawa właściwego i właściwości sądu, oraz

b) informację o pozasądowych procedurach wnoszenia skarg, o których mowa w art. 15, i pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów dostępnych dla użytkownika.

Art. 28.

1. W okresie obowiązywania umowy ramowej użytkownik ma prawo żądać w każdym czasie udostępnienia mu postanowień umowy oraz informacji określonych w art. 27, w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Przepis art. 26 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

1a. Przed zawarciem umowy ramowej z akceptantem agent rozliczeniowy jest obowiązany dostarczyć akceptantowi informację o wysokości opłaty akceptanta wraz z wyszczególnieniem składników tej opłaty. Przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

1b. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany wysokości opłaty akceptanta.

2. Z zastrzeżeniem art. 17 ust. 2, w okresie obowiązywania umowy ramowej dostawca powinien w każdym czasie na wniosek użytkownika udostępniać mu, w uzgodniony sposób, informacje dotyczące rachunku płatniczego i wykonanych transakcji płatniczych.

Art. 29.

1. Dostawca informuje o proponowanych zmianach postanowień umownych nie później niż 2 miesiące przed proponowaną datą ich wejścia w życie.

2. Jeżeli umowa ramowa stanowi, że brak sprzeciwu użytkownika wobec proponowanych zmian jest równoznaczny z wyrażeniem na nie zgody, dostawca, informując o zmianach, o których mowa w ust. 1, jest obowiązany poinformować użytkownika, że:

1) jeżeli przed proponowaną datą wejścia w życie zmian użytkownik nie zgłosi dostawcy sprzeciwu wobec tych zmian, uznaje się, że użytkownik wyraził na nie zgodę;

2) użytkownik ma prawo, przed dniem proponowanego wejścia w życie zmian, wypowiedzieć umowę ramową bez ponoszenia opłat ze skutkiem od dnia poinformowania użytkownika o zmianie, o której mowa w ust. 1, nie później jednak niż od dnia, w którym te zmiany zostałyby zastosowane;

3) w przypadku gdy użytkownik zgłosi sprzeciw zgodnie z pkt 1, ale nie dokona wypowiedzenia umowy ramowej, umowa wygasa z dniem poprzedzającym dzień wejścia w życie proponowanych zmian, bez ponoszenia opłat.

3. Do poinformowania dokonywanego zgodnie z ust. 2 przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

4. Zmiany stóp procentowych lub kursów walutowych mogą być stosowane bez uprzedzenia, pod warunkiem że są korzystniejsze dla użytkowników lub:

1) przewiduje to umowa ramowa oraz

2) zmiany wynikają ze zmian wysokości bazowych stóp procentowych lub referencyjnych kursów walutowych, których zastosowanie przewiduje umowa ramowa.

5. Dostawca informuje użytkownika o zmianach stopy procentowej bez zbędnej zwłoki, chyba że umowa ramowa określa stałą częstotliwość lub sposób dostarczania albo udostępniania informacji o zmianach stopy procentowej.

6. Dostawcy nie mogą dyskryminować poszczególnych użytkowników z jakiejkolwiek przyczyny przy wprowadzaniu zmian stóp procentowych lub kursów walutowych stosowanych w transakcjach płatniczych.

7. W przypadku gdy zmiana dotyczy opłaty za usługę zawartą w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, dostawca przekazuje konsumentowi, z którym zawarł umowę obejmującą świadczenie tej usługi, uaktualniony dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1.

Art. 30.

W przypadku indywidualnej transakcji płatniczej dokonywanej na podstawie umowy ramowej i zainicjowanej przez płatnika dostawca dostarcza przed wykonaniem indywidualnej transakcji płatniczej na wniosek płatnika i w odniesieniu do tej konkretnej transakcji płatniczej dokładne informacje dotyczące:

1) maksymalnego terminu wykonania indywidualnej transakcji płatniczej oraz

2) opłat należnych od płatnika, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat.

Art. 31.

1. Po obciążeniu rachunku płatniczego płatnika kwotą indywidualnej transakcji płatniczej, a w przypadku gdy płatnik nie korzysta z rachunku płatniczego po otrzymaniu zlecenia płatniczego, dostawca płatnika jest obowiązany niezwłocznie dostarczyć płatnikowi informacje:

1) umożliwiające zidentyfikowanie transakcji płatniczej, i w stosownych przypadkach odbiorcy;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której obciążono rachunek płatniczy płatnika, lub w walucie, w której zostało złożone zlecenie płatnicze;

3) o kwocie wszelkich opłat z tytułu transakcji płatniczej i w stosownych przypadkach ich wyszczególnienie, lub informację o odsetkach należnych od płatnika;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę płatnika oraz o kwocie transakcji płatniczej po przeliczeniu walut, jeżeli transakcja płatnicza wiązała się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie waluty zastosowanej przy obciążeniu rachunku lub o dacie otrzymania zlecenia płatniczego.

2. Umowa ramowa zawiera postanowienie, zgodnie z którym płatnik może wymagać, aby informacje, o których mowa w ust. 1, były dostarczane lub udostępniane okresowo, co najmniej raz w miesiącu, bezpłatnie, w sposób określony w umowie, umożliwiający płatnikowi przechowywanie i odtwarzanie tych informacji w niezmienionej postaci.

Art. 32.

1. Po wykonaniu indywidualnej transakcji płatniczej dostawca odbiorcy jest obowiązany niezwłocznie dostarczyć odbiorcy informacje:

1) umożliwiające odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej i, w stosownych przypadkach płatnika, a także wszelkie inne informacje przekazane odbiorcy w związku z wykonaniem transakcji płatniczej;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której uznawany jest rachunek płatniczy odbiorcy;

3) o kwocie wszelkich opłat z tytułu transakcji płatniczej, w tym ich wyszczególnienie, lub informację o odsetkach należnych od odbiorcy;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę odbiorcy oraz informację o kwocie transakcji płatniczej przed przeliczeniem walut, jeżeli transakcja płatnicza wiązała się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie waluty zastosowanej przy uznaniu rachunku.

2. Strony mogą uzgodnić w umowie ramowej, że informacje, o których mowa w ust. 1, dostawca odbiorcy dostarcza lub udostępnia okresowo co najmniej raz w miesiącu, w uzgodniony sposób umożliwiający odbiorcy przechowywanie i odtwarzanie tych informacji w niezmienionej postaci.

Art. 32a.

Wydawca karty płatniczej informuje użytkownika o sposobie oznaczenia akceptantów oraz bankomatów i innych miejsc, w których mogą być dokonywane transakcje płatnicze przy użyciu karty płatniczej.

Art. 32b.

1. Dostawca przekazuje konsumentowi, nieodpłatnie, co najmniej raz w roku kalendarzowym, zestawienie opłat za usługi powiązane z rachunkiem płatniczym pobranych w okresie objętym zestawieniem, a w przypadku udzielania kredytu w rachunku płatniczym — także informację o stopie oprocentowania kredytu w rachunku płatniczym oraz całkowitej kwocie odsetek pobranych z tego tytułu w tym okresie, a także informację o stopie oprocentowania środków pieniężnych na rachunku płatniczym oraz całkowitej kwocie odsetek należnych za dany okres.

2. W przypadku rozwiązania umowy rachunku płatniczego dostawca przekazuje konsumentowi, nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia rozwiązania umowy, zestawienie opłat za okres, za który nie było sporządzane zestawienie opłat, do dnia rozwiązania umowy.

3. W zestawieniu opłat dostawca uwzględnia opłaty pobierane w związku z usługami zawartymi w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1. W takim przypadku dostawca posługuje się pojęciami zawartymi w tym wykazie oraz definicjami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1.

4. Dostawca i konsument uzgadniają sposób przekazywania zestawienia opłat. Na żądanie konsumenta dostawca przekazuje mu zestawienie opłat w postaci papierowej.

Art. 32c.

1. W zestawieniu opłat dostawca uwzględnia:

1) jednostkową opłatę pobieraną od konsumenta za daną usługę, liczbę przypadków skorzystania przez konsumenta z danej usługi w okresie objętym zestawieniem, a w przypadku gdy usługi są połączone w pakiet usług — opłatę za cały pakiet, liczbę przypadków pobrania opłaty za pakiet w okresie objętym zestawieniem oraz dodatkową opłatę pobraną za każdą usługę, która przekracza liczbę usług objętych opłatą za pakiet;

2) całkowitą kwotę opłat pobranych od konsumenta za daną usługę, pakiet usług oraz za usługi, które przekroczyły liczbę usług objętych opłatą za pakiet w okresie objętym zestawieniem;

3) w przypadku świadczenia usługi kredytu w rachunku płatniczym — stopę oprocentowania tego kredytu oraz całkowitą kwotę odsetek pobranych z tytułu kredytu w okresie objętym zestawieniem;

4) w przypadku oprocentowania środków na rachunku — stopę ich oprocentowania stosowaną dla danego rachunku płatniczego oraz całkowitą kwotę odsetek należnych za okres objęty zestawieniem;

5) całkowitą kwotę opłat pobranych za wszystkie usługi powiązane z rachunkiem płatniczym świadczone w okresie objętym zestawieniem.

2. Do zestawienia opłat stosuje się odpowiednio przepisy art. 20b ust. 1 pkt 1–6 i 9 oraz ust. 4, przy czym dokument ten w górnej części pierwszej strony zawiera oznaczenie „Zestawienie opłat”.

Art. 32d.

1. W informacjach handlowych i reklamowych kierowanych do konsumentów oraz postanowieniach umów zawieranych z konsumentami dostawca jest obowiązany posługiwać się pojęciami zawartymi w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1 i definicjami określonymi w tych przepisach, jeżeli odnoszą się do tych usług. Dostawca może używać nazw handlowych, jeżeli informacja będzie wskazywać odpowiadającą danej nazwie handlowej nazwę usługi uwzględnionej w wykazie usług reprezentatywnych.

2. Dostawca, który oferuje konsumentom rachunek płatniczy w pakiecie usług z innym produktem lub usługą niepowiązaną z rachunkiem płatniczym, przed zawarciem umowy informuje konsumenta o możliwości zawarcia umowy rachunku płatniczego oddzielnie, a jeżeli jest to możliwe — także o wszystkich opłatach związanych z każdym produktem lub usługą, które można nabyć oddzielnie.

Art. 32e.

Do dnia 31 stycznia według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego właściwe organy, o których mowa w art. 14, co 2 lata informują Komisję Europejską o stwierdzonych przypadkach nierealizowania przez dostawców nadzorowanych przez te organy obowiązków wynikających z art. 20a, art. 20b i art. 32b–32d.

Dział IIA

Bezpieczeństwo świadczenia usług płatniczych

Art. 32f.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6, 9, 11 i 12, w ramach systemu zarządzania ryzykiem, podejmuje środki ograniczające ryzyko oraz wprowadza mechanizmy kontroli służące zarządzaniu ryzykiem operacyjnym oraz ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa w zakresie świadczenia usług płatniczych, w szczególności przez:

1) utrzymywanie skutecznej procedury zarządzania incydentami, w tym na potrzeby wykrywania i klasyfikacji poważnych incydentów operacyjnych i incydentów związanych z bezpieczeństwem, w tym o charakterze teleinformatycznym;

2) bieżącą ocenę i aktualizację procedur w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym i ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa teleinformatycznego, a także bieżącą ocenę środków ograniczających ryzyko oraz mechanizmów kontroli.

2. Dostawca corocznie, w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego, przekazuje KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru roczną informację o ocenie i aktualizacji procedur w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym i ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa, a także ocenie środków ograniczających ryzyko oraz mechanizmów kontroli, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Art. 32g.

1. Dostawca przekazuje niezwłocznie KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru informację o poważnym incydencie operacyjnym lub incydencie związanym z bezpieczeństwem, w tym o charakterze teleinformatycznym.

2. Jeżeli incydent, o którym mowa w ust. 1, ma lub może mieć wpływ na interesy finansowe użytkowników, dostawca bez zbędnej zwłoki powiadamia o incydencie użytkowników korzystających z usług tego dostawcy oraz informuje ich o dostępnych środkach, które mogą podjąć w celu ograniczenia negatywnych skutków incydentu.

3. Informację, o której mowa w ust. 1, KNF lub inny właściwy organ nadzoru przekazują niezwłocznie EUNB i EBC, a jeżeli incydent ma znaczenie dla organu nadzoru innego państwa członkowskiego — także temu organowi.

4. Jeżeli KNF lub inny właściwy organ nadzoru otrzyma od EUNB lub EBC informację o incydencie, który ma znaczenie dla krajowego rynku finansowego, niezwłocznie podejmuje niezbędne działania w celu ochrony bezpieczeństwa systemu finansowego.

Art. 32h.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6, 9, 11 i 12, w okresach półrocznych, w terminie do końca miesiąca następującego po danym półroczu, przekazuje KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru nad tym dostawcą dane dotyczące oszustw związanych z wykonywanymi usługami płatniczymi, uwzględniając różne sposoby świadczenia usług płatniczych.

2. Na podstawie danych otrzymanych zgodnie z ust. 1, KNF oraz inny właściwy organ nadzoru, w terminie do dnia 30 czerwca danego roku, przekazują EUNB i EBC zbiorcze dane dotyczące oszustw związanych z wykonywanymi usługami płatniczymi, uwzględniając różne sposoby świadczenia usług płatniczych.

Art. 32i.

1. Dostawca stosuje silne uwierzytelnianie użytkownika, w przypadku gdy płatnik:

1) uzyskuje dostęp do swojego rachunku w trybie on-line;

2) inicjuje elektroniczną transakcję płatniczą;

3) przeprowadza za pomocą kanału zdalnego czynność, która może wiązać się z ryzykiem oszustwa związanego z wykonywanymi usługami płatniczymi lub innych nadużyć.

2. Jeżeli płatnik inicjuje elektroniczną transakcję płatniczą z wykorzystaniem połączenia z siecią Internet lub za pośrednictwem środków, które mogą być wykorzystywane do porozumiewania się na odległość, dostawca stosuje silne uwierzytelnianie użytkownika obejmujące elementy, które dynamicznie łączą transakcję płatniczą z określoną kwotą transakcji oraz określonym odbiorcą.

3. Dostawca stosuje odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu ochrony poufności i integralności indywidualnych danych uwierzytelniających.

4. Przepisy ust. 2 i 3 mają również zastosowanie, w przypadku gdy płatności są inicjowane za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

5. Przepisy ust. 1 i 3 mają również zastosowanie, w przypadku gdy dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku występuje do dostawcy prowadzącego rachunek o podanie informacji o tym rachunku.

6. Dostawca prowadzący rachunek umożliwia dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku świadczenie usług w oparciu o uwierzytelnianie stosowane w relacji między użytkownikiem a dostawcą prowadzącym rachunek zgodnie z ust. 1 i 3, a w przypadku gdy jest zaangażowany dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej — zgodnie z ust. 1–3.

Dział III

Prawa i obowiązki w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 33.

Dostawca i użytkownik niebędący konsumentem mogą uzgodnić, że przepisów art. 34, art. 35–37, art. 40 ust. 3 i 4, art. 45, art. 46 ust. 2–5, art. 47, art. 48, art. 51 oraz art. 144–146 nie stosuje się w całości lub w części oraz mogą uzgodnić inny niż określony w art. 44 ust. 2 termin powiadomienia dostawcy o stwierdzonych nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcjach płatniczych.

Art. 34.

Płatności są dokonywane w walucie uzgodnionej przez dostawcę i użytkownika.

Art. 34a.

Nieważne są postanowienia umowne zobowiązujące do stosowania zasad nałożonych przez organizację kartową dla transakcji płatniczych z użyciem kart płatniczych wydanych w ramach umowy z inną organizacją kartową.

Art. 34b.

(uchylony)

Art. 34c.

1. W przypadku powzięcia informacji, że użytkownik niebędący konsumentem w zakresie prowadzonej działalności dopuszcza się naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009, KNF może:

1) wezwać tego użytkownika do usunięcia naruszeń i przedstawienia informacji o sposobie usunięcia tych naruszeń w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania albo

2) powiadomić o naruszeniach właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego użytkownika — w przypadku użytkowników stale zamieszkujących lub mających siedzibę na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska.

2. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF poucza użytkownika o wskazanych w ust. 3 możliwych skutkach nieusunięcia naruszeń lub braku odpowiedzi na wezwanie.

3. W przypadku nieusunięcia naruszeń, o których mowa w ust. 1, lub w przypadku braku odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na użytkownika karę pieniężną do wysokości 100 000 zł.

4. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 3, KNF uwzględnia rodzaj i wagę naruszenia, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową użytkownika, który dopuścił się naruszenia.

Art. 35.

1. Użytkownik może wypowiedzieć umowę ramową w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym, chyba że umowa ramowa przewiduje okres wypowiedzenia. Umowny okres wypowiedzenia nie może przekraczać 1 miesiąca.

2. Dostawca może wypowiedzieć umowę ramową zawartą na czas nieokreślony z co najmniej dwumiesięcznym wypowiedzeniem; przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 36.

1. Dostawca nie może pobierać od użytkownika opłat za dostarczenie informacji oraz zastosowanie środków ochronnych i naprawczych, o których mowa w przepisach niniejszego działu, z wyjątkiem opłat, o których mowa w art. 50 ust. 3 oraz art. 51 ust. 6.

2. Wysokość opłat, o których mowa w art. 50 ust. 3 i art. 51 ust. 6, określa umowa użytkownika z dostawcą. Opłaty nie mogą przekraczać kosztów ponoszonych przez dostawcę w związku z powiadomieniem, o którym mowa w art. 50 ust. 2, lub w związku z odwołaniem zlecenia przez użytkownika.

3. Wypowiedzenie umowy ramowej nie może wiązać się z nałożeniem przez dostawcę na użytkownika opłat.

4. Dostawca może pobrać od użytkownika opłatę za wypowiedzenie umowy ramowej, w przypadku gdy wypowiedzenie nastąpiło przed upływem 6 miesięcy od dnia jej zawarcia, a umowa ta przewiduje możliwość pobrania tej opłaty. Opłata pobrana od użytkownika z tego tytułu nie może przekraczać kosztów poniesionych przez dostawcę w związku z zawarciem umowy ramowej.

Art. 37.

Opłaty z tytułu świadczenia usług płatniczych pobierane okresowo są należne dostawcy jedynie za okres obowiązywania umowy ramowej. Opłaty uiszczone z góry podlegają proporcjonalnemu zwrotowi.

Art. 37a.

1. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w obrocie z państwami członkowskimi innymi niż Rzeczpospolita Polska płatnik i odbiorca ponoszą opłaty określone w umowie zawartej przez każdego z nich ze swoim dostawcą, jeżeli zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca danej transakcji płatniczej wykonują działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

2. Dostawca nie uniemożliwia odbiorcy żądania od płatnika opłaty, oferowania mu zniżki lub kierunkowania jego wyboru w inny sposób, tak aby skorzystał z określonego instrumentu płatniczego. Ewentualne opłaty pobierane z tego tytułu nie mogą przekraczać kosztów bezpośrednich ponoszonych przez odbiorcę z tytułu korzystania z określonego instrumentu płatniczego.

3. Odbiorca nie pobiera opłat za korzystanie z instrumentów płatniczych, w przypadku których opłaty interchange są regulowane w przepisach rozdziału II rozporządzenia (UE) 2015/751, ani za te usługi płatnicze, do których zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009.

Art. 38.

(uchylony)

Art. 38a.

1. Organizacja kartowa, wydawca karty płatniczej oraz agent rozliczeniowy udostępniają na swoich stronach internetowych informację o aktualnych stawkach opłaty interchange.

2. Organizacja kartowa udostępnia informację o stawkach opłaty systemowej na swojej stronie internetowej.

3. Organizacja kartowa nie może pobierać opłaty z tytułu krajowej transakcji płatniczej przy użyciu karty płatniczej lub instrumentu płatniczego opartego na karcie płatniczej, o którym mowa w art. 2 pkt 20 rozporządzenia (UE) 2015/751, wydanej w ramach umowy z inną organizacją kartową.

Art. 39.

1. W przypadku instrumentów płatniczych, które zgodnie z umową ramową pozwalają na dokonywanie indywidualnych transakcji płatniczych na kwotę nieprzekraczającą równowartości w walucie polskiej 30 euro albo które mają limit wydatków w wysokości równowartości w walucie polskiej 150 euro, albo służą do przechowywania środków pieniężnych w kwocie nieprzekraczającej w żadnym momencie równowartości w walucie polskiej 150 euro, ustalonych przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy, dostawca i użytkownik mogą uzgodnić, że:

1) nie stosuje się przepisów art. 42 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 1 pkt 3–5 i art. 46 ust. 4 i 5, jeżeli instrument płatniczy nie pozwala na jego zablokowanie lub uniemożliwienie w inny sposób jego dalszego używania;

2) nie stosuje się przepisów art. 45 oraz art. 46 ust. 1–3, jeżeli instrument płatniczy jest używany anonimowo lub dostawca z innych przyczyn nieodłącznie związanych z instrumentem płatniczym nie jest w stanie udowodnić, że transakcja była autoryzowana;

3) dostawca nie ma obowiązku powiadomienia użytkownika o odmowie wykonania zlecenia płatniczego, jeżeli z okoliczności jasno wynika, iż zlecenie nie zostało wykonane; w takim przypadku przepisów art. 50 ust. 1-3 nie stosuje się;

4) płatnik nie może odwołać zlecenia płatniczego po przekazaniu odbiorcy zlecenia płatniczego lub udzieleniu odbiorcy swojej zgody na wykonanie transakcji płatniczej; w takim przypadku przepisu art. 51 nie stosuje się;

5) terminy uznania rachunku dostawcy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej oraz udostępnienia odbiorcy kwoty transakcji przez dostawcę odbiorcy określone w art. 54, art. 56 i art. 57 nie mają zastosowania.

2. W przypadku transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty mogą zostać w umowie ramowej podwyższone o 100%.

3. W odniesieniu do przedpłaconych instrumentów płatniczych w zakresie transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty wynoszą równowartość w walucie polskiej 500 euro, ustaloną z zastosowaniem kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy.

Art. 39a.

1. W przypadku śmierci użytkownika będącego stroną umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, dostawca, w zakresie nieuregulowanym w ustawie – Prawo bankowe oraz ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, jest obowiązany wypłacić z tego instrumentu lub rachunku:

1) kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu użytkownika osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów, w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku;

2) kwotę równą wpłatom na instrument płatniczy lub rachunek płatniczy, dokonanym przez organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego albo uposażenie w stanie spoczynku, które nie przysługiwały za okres po śmierci użytkownika, wskazaną we wniosku organu wypłacającego to świadczenie lub uposażenie, skierowanym do dostawcy wraz z podaniem danych identyfikujących instrument płatniczy lub rachunek płatniczy, na który dokonano wpłat.

2. Dostawca jest zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie lub uposażenie dokonał z instrumentu płatniczego lub rachunku płatniczego wypłat innym osobom współuprawnionym z umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części.

3. Dostawca, na pisemne żądanie organu wypłacającego świadczenie z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego albo uposażenie w stanie spoczynku, jest obowiązany do sporządzania i przekazywania danych umożliwiających identyfikację osoby współuprawnionej z umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, na który zostały przekazane świadczenia lub uposażenia za okres po śmierci świadczeniobiorcy. Przekazywane dane mogą obejmować jedynie imię i nazwisko, numer PESEL oraz adres miejsca zamieszkania osoby współuprawnionej.

Art. 39b.

Dostawcy świadczący usługi płatnicze, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c i pkt 7, oraz dostawcy usług technicznych, o których mowa w art. 6 pkt 10, świadczący usługę przekazywania pomiędzy płatnikiem a odbiorcą informacji o transakcji płatniczej, mogą pośredniczyć w płatnościach z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w dziale XI w rozdziale 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852).

Rozdział 2

Autoryzacja transakcji płatniczych

Art. 40.

1. Transakcję płatniczą uważa się za autoryzowaną, jeżeli płatnik wyraził zgodę na wykonanie transakcji płatniczej w sposób przewidziany w umowie między płatnikiem a jego dostawcą. Zgoda może dotyczyć także kolejnych transakcji płatniczych.

2. Zgoda powinna być udzielona przez płatnika przed wykonaniem transakcji płatniczej albo kolejnych transakcji płatniczych, chyba że płatnik i jego dostawca uzgodnili, że zgoda może zostać udzielona także po ich wykonaniu. Zgody na wykonanie transakcji płatniczej można również udzielić za pośrednictwem odbiorcy, dostawcy odbiorcy albo dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

3. Płatnik może w każdej chwili wycofać zgodę, nie później jednak niż do momentu, w którym zlecenie płatnicze zgodnie z art. 51 stało się nieodwołalne.

4. Jeżeli zgoda dotyczy kolejnych transakcji płatniczych, wycofanie dotyczy wszystkich niewykonanych transakcji płatniczych, chyba że płatnik zastrzegł inaczej.

Art. 41.

1. Jeżeli do udzielania zgody używany jest określony instrument płatniczy, płatnik i jego dostawca mogą uzgodnić limity wydatków dla transakcji płatniczych wykonanych za pomocą tego instrumentu płatniczego.

2. W umowie ramowej można zastrzec prawo dostawcy do blokowania instrumentu płatniczego:

1) z uzasadnionych przyczyn związanych z bezpieczeństwem instrumentu płatniczego,

2) w związku z podejrzeniem nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub umyślnego doprowadzenia do nieautoryzowanej transakcji płatniczej lub

3) z powodu zwiększenia ryzyka utraty przez płatnika zdolności kredytowej wymaganej dla danego instrumentu płatniczego, gdy korzystanie z instrumentu płatniczego jest związane z korzystaniem przez płatnika z udzielonego mu kredytu.

3. Dostawca powinien poinformować płatnika, w uzgodniony sposób, o zablokowaniu instrumentu płatniczego przed zablokowaniem tego instrumentu, a jeżeli nie jest to możliwe — niezwłocznie po jego zablokowaniu. Nie dotyczy to przypadków, gdy przekazanie informacji o zablokowaniu instrumentu byłoby nieuzasadnione ze względów bezpieczeństwa lub zabronione na mocy odrębnych przepisów.

4. Dostawca odblokowuje instrument płatniczy albo zastępuje go nowym, jeżeli przestały istnieć podstawy do utrzymywania blokady.

5. Dostawca prowadzący rachunek może odmówić dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostępu do danego rachunku płatniczego z obiektywnie uzasadnionych i należycie udokumentowanych przyczyn związanych z nieuprawnionym lub nielegalnym dostępem do rachunku płatniczego przez takiego dostawcę, w tym nieuprawnionym zainicjowaniem transakcji płatniczej. W takim przypadku dostawca prowadzący rachunek w uzgodniony sposób informuje płatnika o odmowie dostępu do rachunku płatniczego i jej przyczynach. Informacja ta, o ile jest to możliwe, jest przekazywana płatnikowi przed odmową dostępu, a najpóźniej bezzwłocznie po takiej odmowie, nie później jednak niż w dniu roboczym następującym po dniu takiej odmowy, chyba że jej przekazanie nie byłoby wskazane z obiektywnie uzasadnionych względów bezpieczeństwa lub jest sprzeczne z odrębnymi przepisami. Dostawca prowadzący rachunek umożliwia dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku oraz dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostęp do rachunku płatniczego niezwłocznie po ustaniu przyczyn uzasadniających odmowę.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, dostawca prowadzący rachunek niezwłocznie zgłasza do KNF lub innego właściwego organu nadzoru incydent związany z dostawcą świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej. Informacje te obejmują istotne okoliczności zdarzenia oraz opis i przyczyny podjętych działań wraz z uzasadnieniem.

7. Jeżeli odmowa dostępu jest niezgodna z ust. 5, KNF lub inny właściwy organ nadzoru, w drodze decyzji, nakazuje, aby dostawca prowadzący rachunek bez zbędnej zwłoki przyznał dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostęp do danego rachunku płatniczego.

Art. 42.

1. Użytkownik uprawniony do korzystania z instrumentu płatniczego jest obowiązany:

1) korzystać z instrumentu płatniczego zgodnie z umową ramową oraz

2) zgłaszać niezwłocznie dostawcy lub podmiotowi wskazanemu przez dostawcę stwierdzenie utraty, kradzieży, przywłaszczenia albo nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub nieuprawnionego dostępu do tego instrumentu.

2. W celu spełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, użytkownik, z chwilą otrzymania instrumentu płatniczego, podejmuje niezbędne środki służące zapobieżeniu naruszeniu indywidualnych danych uwierzytelniających, w szczególności jest obowiązany do przechowywania instrumentu płatniczego z zachowaniem należytej staranności oraz nieudostępniania go osobom nieuprawnionym.

3. Umowa ramowa, o której mowa w ust. 1 pkt 1, powinna zawierać obiektywne, niedyskryminujące i proporcjonalne postanowienia dotyczące wydawania i użytkowania instrumentu płatniczego.

Art. 43.

1. Dostawca wydający instrument płatniczy jest obowiązany do:

1) zapewnienia, że indywidualne dane uwierzytelniające nie są dostępne dla osób innych niż użytkownik uprawniony do korzystania z tego instrumentu,

2) niewysyłania niezamówionego instrumentu płatniczego, z wyjątkiem sytuacji, w których instrument płatniczy otrzymany przez użytkownika podlega wymianie,

3) zapewnienia stałej dostępności odpowiednich środków pozwalających użytkownikowi na dokonanie zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2 lub wystąpienie z wnioskiem o odblokowanie albo zastąpienie zablokowanego instrumentu płatniczego nowym na podstawie art. 41 ust. 4,

4) zapewnienia procedur pozwalających na udowodnienie dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 42 ust. 1 pkt 2, na wniosek złożony przez użytkownika w terminie 18 miesięcy od dnia dokonania zgłoszenia,

4a) zapewnienia użytkownikowi możliwości bezpłatnego dokonania zgłoszenia, zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2, oraz nienakładania opłat w wysokości przekraczającej koszty bezpośrednio związane z wydaniem nowego instrumentu płatniczego w miejsce instrumentu, którego zgłoszenie dotyczy, oraz

5) uniemożliwienia korzystania z instrumentu płatniczego po dokonaniu zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2.

2. Dostawca ponosi ryzyko związane z wysłaniem płatnikowi instrumentu płatniczego lub indywidualnych danych uwierzytelniających.

Art. 44.

1. Użytkownik niezwłocznie powiadamia dostawcę o stwierdzonych nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcjach płatniczych.

2. Jeżeli użytkownik nie dokona powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w terminie 13 miesięcy od dnia obciążenia rachunku płatniczego albo od dnia, w którym transakcja miała być wykonana, roszczenia użytkownika względem dostawcy z tytułu nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych wygasają.

3. W przypadku gdy użytkownik nie korzysta z rachunku płatniczego, termin, o którym mowa w ust. 2, liczy się od dnia wykonania nieautoryzowanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych albo od dnia, w którym transakcja płatnicza miała być wykonana.

3a. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek dokonuje przywrócenia stanu rachunku sprzed wystąpienia nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy dostawca nie udostępnił informacji o transakcji płatniczej zgodnie z przepisami działu II.

Art. 45.

1. Na dostawcy użytkownika spoczywa ciężar udowodnienia, że transakcja płatnicza została autoryzowana i prawidłowo zapisana w systemie służącym do obsługi transakcji płatniczych dostawcy oraz że nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z usługą płatniczą świadczoną przez tego dostawcę, w tym dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

1a. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, na dostawcy tym spoczywa ciężar udowodnienia, że w zakresie jego właściwości transakcja płatnicza została autoryzowana i prawidłowo zapisana w systemie służącym do obsługi transakcji płatniczych dostawcy oraz że nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z usługą płatniczą, za którą ten dostawca odpowiada.

2. Wykazanie przez dostawcę zarejestrowanego użycia instrumentu płatniczego nie jest wystarczające do udowodnienia, że transakcja płatnicza została przez użytkownika autoryzowana albo że płatnik umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do nieautoryzowanej transakcji płatniczej albo umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa dopuścił się naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42. Ciężar udowodnienia tych okoliczności spoczywa na dostawcy.

Art. 46.

1. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, w przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej dostawca płatnika niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia, zwraca płatnikowi kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku gdy dostawca płatnika ma uzasadnione i należycie udokumentowane podstawy, aby podejrzewać oszustwo, i poinformuje o tym w formie pisemnej organy powołane do ścigania przestępstw. W przypadku gdy płatnik korzysta z rachunku płatniczego, dostawca płatnika przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miała miejsca nieautoryzowana transakcja płatnicza. Data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

1a. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia, zwraca płatnikowi kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej oraz, w stosownych przypadkach, przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miała miejsca nieautoryzowana transakcja płatnicza.

1b. Jeżeli dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej odpowiada za dokonanie nieautoryzowanej transakcji płatniczej, na wniosek dostawcy prowadzącego rachunek, niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia danej transakcji lub doręczenia wniosku, rekompensuje mu poniesione straty lub zwraca kwoty zapłacone w wyniku dokonania przez niego zwrotu na rzecz płatnika, w tym kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej. Przepis art. 45 ust. 1a stosuje się odpowiednio.

1c. Roszczenia, o których mowa w ust. 1b, nie wyłączają roszczeń wynikających z umowy zawartej między płatnikiem a dostawcą prowadzącym rachunek lub umowy zawartej między płatnikiem a dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej oraz z przepisów prawa właściwego dla tych umów.

2. Płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze do wysokości równowartości w walucie polskiej 50 euro, ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu wykonania transakcji, jeżeli nieautoryzowana transakcja jest skutkiem:

1) posłużenia się utraconym przez płatnika albo skradzionym płatnikowi instrumentem płatniczym lub

2) przywłaszczenia instrumentu płatniczego.

2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy:

1) płatnik nie miał możliwości stwierdzenia utraty, kradzieży lub przywłaszczenia instrumentu płatniczego przed wykonaniem transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku gdy płatnik działał umyślnie, lub

2) utrata instrumentu płatniczego przed wykonaniem transakcji płatniczej została spowodowana działaniem lub zaniechaniem ze strony pracownika, agenta lub oddziału dostawcy płatnika lub podmiotu świadczącego na jego rzecz usługi, o których mowa w art. 6 pkt 10.

3. Płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42.

4. Po dokonaniu zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2 płatnik nie odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że płatnik doprowadził umyślnie do nieautoryzowanej transakcji.

4a. W przypadku gdy dostawca płatnika nie wymaga silnego uwierzytelniania użytkownika, płatnik nie ponosi odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że działał umyślnie. W przypadku gdy odbiorca lub dostawca odbiorcy nie akceptują silnego uwierzytelniania użytkownika, odpowiadają oni za szkody poniesione przez dostawcę płatnika.

5. Jeżeli dostawca, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3, nie zapewnia odpowiednich środków umożliwiających dokonanie w każdym czasie zgłoszenia, o którym mowa w art. 42 ust. 1 pkt 2, płatnik nie odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że płatnik doprowadził umyślnie do nieautoryzowanej transakcji.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do pieniądza elektronicznego, jeżeli dostawca płatnika nie ma możliwości zablokowania instrumentu płatniczego lub rachunku płatniczego.

Art. 47.

1. Płatnik może żądać od swojego dostawcy zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, która została już wykonana, jeżeli:

1) w momencie autoryzacji nie została określona dokładna kwota transakcji płatniczej oraz

2) kwota transakcji płatniczej jest wyższa niż kwota, jakiej płatnik mógł się spodziewać, uwzględniając rodzaj i wartość wcześniejszych transakcji płatnika, postanowienia jego umowy ramowej i istotne dla sprawy okoliczności.

2. Na żądanie dostawcy płatnik jest obowiązany przedstawić okoliczności faktyczne wskazujące na spełnienie warunków określonych w ust. 1.

3. Zwrot obejmuje pełną kwotę wykonanej transakcji płatniczej. Data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

4. W odniesieniu do poleceń zapłaty płatnik posiada bezwarunkowe prawo do otrzymania zwrotu w terminach określonych w art. 48.

5. Dla wykazania spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, płatnik nie może powoływać się na przyczyny związane z wymianą waluty, jeżeli do ustalenia kursu walutowego został zastosowany referencyjny kurs walutowy, uzgodniony z jego dostawcą.

6. Umowa ramowa płatnika i jego dostawcy może stanowić, że płatnik nie ma prawa do zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji zainicjowanej przez odbiorcę, gdy:

1) płatnik udzielił zgody na wykonanie transakcji płatniczej bezpośrednio swojemu dostawcy oraz

2) informacja o przyszłej transakcji płatniczej została dostarczona płatnikowi przez dostawcę lub odbiorcę, w uzgodniony sposób, na co najmniej 4 tygodnie przed terminem wykonania zlecenia lub była udostępniana płatnikowi przez dostawcę lub odbiorcę, w uzgodniony sposób, przez okres co najmniej 4 tygodni przed terminem wykonania zlecenia.

Art. 48.

1. Płatnik może wystąpić o zwrot, o którym mowa w art. 47, w terminie 8 tygodni od dnia obciążenia rachunku płatniczego, a w przypadku gdy nie korzysta z rachunku płatniczego od dnia wykonania transakcji płatniczej.

2. W terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania żądania zwrotu dostawca dokonuje zwrotu pełnej kwoty transakcji płatniczej albo podaje uzasadnienie odmowy dokonania zwrotu, wskazując organy, do których płatnik może zgodnie z art. 15 złożyć skargę, jeżeli nie zgadza się z przedstawionym uzasadnieniem. W przypadku określonym w art. 47 ust. 4 dostawca nie może odmówić dokonania zwrotu.

3. W przypadku gdy dostawcą płatnika jest NBP, może on uzależnić zwrot, o którym mowa w art. 47, od otrzymania środków pieniężnych od dostawcy odbiorcy.

Rozdział 3

Zlecenia płatnicze i kwoty transakcji płatniczych

Art. 49.

1. Momentem otrzymania zlecenia płatniczego jest moment, w którym zlecenie zostało otrzymane przez dostawcę płatnika. W przypadku gdy dostawca płatnika otrzymuje zlecenie płatnicze w dniu niebędącym dla tego dostawcy dniem roboczym, uznaje się, że zlecenie zostało otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu. Nie obciąża się rachunku płatnika przed otrzymaniem zlecenia płatniczego.

2. Dostawca może ustalić nieprzekraczalny, przypadający pod koniec dnia roboczego moment, po którym otrzymane zlecenia płatnicze uznaje się za otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu.

3. Jeżeli użytkownik inicjujący zlecenie płatnicze i jego dostawca uzgodnią, że wykonanie zlecenia płatniczego rozpoczyna się:

1) określonego dnia,

2) pod koniec wskazanego okresu,

3) w dniu, w którym płatnik przekazał do dyspozycji swojemu dostawcy środki pieniężne na wykonanie zlecenia płatniczego

— za moment otrzymania zlecenia do celów art. 54 uznaje się początek dnia, o którym mowa w pkt 1, albo dnia będącego ostatnim dniem okresu, o którym mowa w pkt 2, albo dnia, o którym mowa w pkt 3.

4. Jeżeli dzień, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lub 3, albo ostatni dzień okresu, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, nie jest dla dostawcy płatnika dniem roboczym, uznaje się, że zlecenie płatnicze zostało otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu.

Art. 49a.

1. Dostawca prowadzący rachunek, na wniosek dostawcy wydającego instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej, niezwłocznie potwierdza dostępność na rachunku płatniczym płatnika kwoty niezbędnej do wykonania transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o tę kartę, jeżeli:

1) rachunek płatniczy płatnika jest dostępny on-line w momencie występowania z wnioskiem oraz

2) płatnik udzielił dostawcy prowadzącemu rachunek zgody na udzielanie odpowiedzi na wnioski dostawcy wydającego instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej dotyczące potwierdzenia, że kwota odpowiadająca określonej transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o tę kartę jest dostępna na rachunku płatniczym płatnika, oraz

3) zgoda, o której mowa w pkt 2, została udzielona przed wystąpieniem z pierwszym wnioskiem dotyczącym potwierdzenia.

2. Dostawca wydający instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, jeżeli:

1) płatnik udzielił temu dostawcy zgody na występowanie z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, oraz

2) płatnik zainicjował transakcję płatniczą realizowaną w oparciu o kartę płatniczą na daną kwotę przy użyciu instrumentu płatniczego opartego na tej karcie wydanego przez danego dostawcę, oraz

3) dostawca uwierzytelnia siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek przed złożeniem wniosku, o którym mowa w ust. 1, oraz w sposób bezpieczny porozumiewa się z tym dostawcą zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji (Dz. Urz. UE L 69 z 13.03.2018, str. 23).

3. Potwierdzenie, o którym mowa w ust. 1, polega na udzieleniu odpowiedzi „tak” albo „nie” i nie obejmuje podania salda rachunku. Odpowiedzi nie przechowuje się ani nie wykorzystuje do celów innych niż wykonanie transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o kartę płatniczą.

4. Potwierdzenie, o którym mowa w ust. 1, nie umożliwia dostawcy prowadzącemu rachunek dokonania blokady środków pieniężnych na rachunku płatniczym płatnika.

5. Płatnik może zwrócić się do dostawcy prowadzącego rachunek o przekazanie mu danych identyfikujących dostawcę, o którym mowa w ust. 2, oraz udzielonej odpowiedzi, o której mowa w ust. 3.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do transakcji płatniczych zainicjowanych za pośrednictwem instrumentów płatniczych opartych na karcie płatniczej, na których jest przechowywany pieniądz elektroniczny.

Art. 49b.

1. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem w związku z transakcją płatniczą realizowaną w oparciu o kartę płatniczą, a jej dokładna kwota nie jest znana w momencie, w którym płatnik wyraża zgodę na wykonanie transakcji płatniczej, dostawca płatnika może dokonać blokady środków pieniężnych na rachunku płatniczym płatnika wyłącznie w przypadku, gdy płatnik wyraził zgodę na blokadę określonej kwoty środków pieniężnych.

2. Dostawca płatnika uwalnia środki pieniężne zablokowane na rachunku płatniczym płatnika zgodnie z ust. 1 niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego i informacji o określonej kwocie transakcji płatniczej.

Art. 50.

1. Dostawca prowadzący rachunek nie może odmówić wykonania autoryzowanego zlecenia płatniczego inicjowanego przez płatnika, w tym za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, albo odbiorcę lub za jego pośrednictwem, chyba że nie zostały spełnione przez płatnika postanowienia umowy między dostawcą prowadzącym rachunek a płatnikiem lub możliwość albo obowiązek takiej odmowy wynika z odrębnych przepisów.

2. W przypadku gdy dostawca odmawia wykonania zlecenia płatniczego, jest obowiązany powiadomić użytkownika w najbliższym możliwym terminie, nie później jednak niż w terminach określonych zgodnie z art. 54 i art. 56:

1) o odmowie,

2) jeżeli to możliwe — o przyczynach odmowy,

3) jeżeli to możliwe — o procedurze sprostowania błędów, które spowodowały odmowę

— chyba że powiadomienie takie jest niedopuszczalne z mocy odrębnych przepisów.

3. Strony mogą zastrzec w umowie, że w przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawca ma prawo pobierać opłaty nieprzekraczające uzasadnionych kosztów ponoszonych przez dostawcę, jeżeli odmowa wykonania zlecenia płatniczego była obiektywnie uzasadniona.

4. Do celów, o których mowa w art. 54 i art. 56 oraz art. 144–146 zlecenie płatnicze, którego wykonania odmówiono, uznaje się za nieotrzymane.

Art. 51.

1. Użytkownik nie może odwołać zlecenia płatniczego od chwili jego otrzymania przez dostawcę płatnika.

2. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej lub przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, płatnik nie może odwołać zlecenia płatniczego po udzieleniu dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej zgody na zainicjowanie transakcji płatniczej albo po udzieleniu odbiorcy zgody na wykonanie transakcji płatniczej.

3. W przypadku polecenia zapłaty płatnik może odwołać zlecenie płatnicze, z zachowaniem prawa do zwrotu kwoty transakcji płatniczej, nie później niż do końca dnia roboczego poprzedzającego uzgodniony dzień obciążenia rachunku płatniczego.

4. W przypadku, o którym mowa w art. 49 ust. 3, użytkownik może odwołać zlecenie płatnicze nie później niż do końca dnia roboczego poprzedzającego uzgodniony dzień.

5. Po upływie terminów określonych w ust. 1–4 zlecenie płatnicze można odwołać wyłącznie, jeżeli uzgodnią to między sobą użytkownik i odpowiedni dostawca. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, wymagana jest również zgoda odbiorcy.

6. Jeżeli zostało to uzgodnione w umowie ramowej, odpowiedni dostawca może pobierać opłatę za odwołanie zlecenia płatniczego.

Art. 52.

1. Dostawca płatnika, dostawca odbiorcy oraz inne podmioty pośredniczące w wykonaniu transakcji płatniczej nie mogą pomniejszać kwoty transakcji płatniczej o opłaty należne w związku z jej wykonaniem ani o inne należności.

2. Umowa między odbiorcą i dostawcą odbiorcy może przewidywać, że dostawca udostępnia odbiorcy kwotę transakcji płatniczej pomniejszoną o pobrane opłaty. W takim przypadku dostawca podaje w informacji o transakcji płatniczej pełną kwotę transakcji płatniczej oraz pobranych opłat.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają dopuszczalności potrącenia przez dostawcę z kwoty transakcji płatniczej kwoty wynikającej ze zobowiązań podatkowych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne związanych z tą transakcją płatniczą.

4. Jeżeli z kwoty transakcji płatniczej zainicjowanej przez płatnika zostały pobrane jakiekolwiek inne należności niż określone w ust. 2 lub 3, dostawca płatnika jest obowiązany doprowadzić do otrzymania przez odbiorcę pełnej kwoty transakcji płatniczej. W przypadku transakcji płatniczych zainicjowanych przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, obowiązek ten ciąży na dostawcy odbiorcy.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki pobierania opłat przy przyjmowaniu płatności z tytułu należności o charakterze publicznoprawnym, stanowiących dochód budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, przy użyciu karty płatniczej, kierując się w szczególności potrzebą przekazania pełnej kwoty danej należności publicznoprawnej na wyznaczony rachunek bankowy oraz biorąc pod uwagę specyfikę tych płatności.

Rozdział 4

Czas wykonania transakcji płatniczej i data waluty

Art. 53.

1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1) transakcji płatniczych w euro;

2) transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej;

3) transakcji płatniczych obejmujących nie więcej niż jedno przeliczenie waluty między:

a) euro a walutą polską, jeżeli przeliczenie waluty jest dokonane w Rzeczypospolitej Polskiej,

b) euro a walutą innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego spoza obszaru euro, jeżeli przeliczenie waluty jest dokonane w tym państwie członkowskim,

c) euro a walutą polską lub euro a walutą innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego spoza obszaru euro, dokonywanego w państwie członkowskim z obszaru euro, w przypadku przelewów transgranicznych zainicjowanych w euro.

2. Przepisy niniejszego rozdziału mają także zastosowanie do transakcji płatniczych, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3a, innych niż wymienione w ust. 1.

3. Użytkownik i jego dostawca mogą uzgodnić, że do transakcji płatniczych, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3a, innych niż wymienione w ust. 1, nie stosuje się przepisów niniejszego rozdziału. Strony nie mogą jednak uzgodnić wyłączenia stosowania art. 59, a w przypadku transakcji płatniczych wykonywanych na terytorium jednego lub więcej państw członkowskich nie mogą uzgodnić terminu, o którym mowa w art. 54, jako dłuższego niż 4 dni robocze od momentu otrzymania zlecenia płatniczego.

Art. 54.

1. Dostawca płatnika jest obowiązany doprowadzić do uznania rachunku płatniczego dostawcy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej zainicjowanej przez płatnika nie później niż do końca następnego dnia roboczego po otrzymaniu zlecenia.

2. Termin określony w ust. 1 może zostać przedłużony o jeden dzień roboczy, w przypadku gdy dostawca płatnika otrzymał zlecenie płatnicze w postaci papierowej.

Art. 55.

1. W zakresie transakcji płatniczych w całości wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej, dotyczących należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), zwanej dalej „ustawą – Ordynacja podatkowa”, oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.), nie stosuje się art. 54 ust. 2.

2. W razie niedotrzymania terminu wykonania transakcji płatniczej, o którym mowa w art. 54 ust. 1, w zakresie należności, o których mowa w ust. 1, dostawca jest obowiązany do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego odsetek w wysokości przewidzianej dla odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.

3. Do odpowiedzialności dostawcy z tytułu niewykonania obowiązku określonego w art. 54 ust. 1, dotyczącego należności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy – Ordynacja podatkowa dotyczące odpowiedzialności podatkowej inkasenta.

Art. 55a.

1. W zakresie transakcji płatniczych w całości wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej, dotyczących należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672), nie stosuje się przepisu art. 54 ust. 2.

2. W razie niedotrzymania terminu wykonania transakcji płatniczej, o którym mowa w art. 54 ust. 1, w zakresie należności, o których mowa w ust. 1, dostawca jest obowiązany do zapłacenia na rzecz świadczeniobiorcy odsetek ustawowych za opóźnienie.

3. Do odpowiedzialności dostawcy z tytułu niewykonania obowiązku określonego w art. 54 ust. 1, dotyczącego należności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 85 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941).

Art. 55b.

W zakresie transakcji płatniczych polegających na transferze środków pieniężnych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz innych składek i wpłat, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie stosuje się art. 54 ust. 2.

Art. 56.

1. Dostawca odbiorcy przekazuje zlecenie płatnicze zainicjowane przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem dostawcy płatnika w terminie uzgodnionym między odbiorcą a jego dostawcą, umożliwiając w przypadku transakcji polecenia zapłaty rozrachunek tej transakcji w uzgodnionym terminie płatności.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do transakcji płatniczych kartą płatniczą lub podobnym instrumentem płatniczym zainicjowanych przez odbiorcę.

Art. 57.

Jeżeli odbiorca nie posiada rachunku płatniczego u dostawcy, środki pieniężne są udostępniane odbiorcy przez dostawcę, który otrzymuje środki pieniężne dla odbiorcy, w terminie określonym w art. 54 i art. 56 ust. 1.

Art. 58.

Wpłata gotówki na swój lub cudzy rachunek płatniczy, dokonana u dostawcy prowadzącego ten rachunek płatniczy w walucie tego rachunku płatniczego, jest udostępniana na tym rachunku niezwłocznie po otrzymaniu środków pieniężnych, nie później niż w tym samym dniu roboczym, oraz otrzymuje datę waluty z chwilą wpłaty, z tym że jeżeli wpłacającym jest podmiot niebędący konsumentem, udostępnienie środków pieniężnych na rachunku z datą waluty nie może nastąpić później niż następnego dnia roboczego po otrzymaniu środków pieniężnych.

Art. 59.

1. Dostawca odbiorcy uznaje rachunek płatniczy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej z datą waluty tego dnia roboczego, w którym rachunek dostawcy odbiorcy został uznany kwotą transakcji płatniczej.

2. Dostawca odbiorcy udostępnia odbiorcy kwotę transakcji płatniczej natychmiast po uznaniu tą kwotą rachunku dostawcy odbiorcy, w przypadku gdy po stronie dostawcy odbiorcy:

1) nie następuje przeliczenie waluty albo

2) następuje przeliczenie waluty między euro a walutą państwa członkowskiego lub między dwiema walutami państw członkowskich.

2a. Obowiązek określony w ust. 2 ma zastosowanie również do płatności w ramach jednego dostawcy.

3. Obciążenie rachunku płatniczego płatnika kwotą transakcji płatniczej następuje z datą waluty nie wcześniejszą niż moment, w którym rachunek ten został faktycznie obciążony kwotą transakcji płatniczej.

4. Do transakcji płatniczych inicjowanych przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem dostawca odbiorcy lub odbiorca mogą uzgodnić dłuższy termin wykonania niż określony w ust. 2.

Rozdział 5

Karty płatnicze

Art. 59a.

Umowa w zakresie, w jakim obejmuje wydanie karty płatniczej, określa czy karta jest wydawana na okaziciela czy też na rzecz oznaczonej osoby.

Art. 59b.

Przy dokonywaniu płatności z użyciem karty płatniczej identyfikującej osobę upoważnioną do jej używania, osoba korzystająca z tej karty jest obowiązana do okazania akceptantowi, na jego żądanie, dokumentu potwierdzającego jej tożsamość.

Art. 59c.

1. Użytkownik może odstąpić od umowy w zakresie, w jakim obejmuje ona wydanie karty płatniczej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania po raz pierwszy karty płatniczej na podstawie tej umowy, jeżeli nie wykonał żadnej transakcji płatniczej przy użyciu tej karty.

2. W przypadku odstąpienia od umowy zgodnie z ust. 1 wydawca karty płatniczej zwraca użytkownikowi kwotę poniesionych opłat. Wydawca karty płatniczej może obciążyć użytkownika kosztami związanymi z wydaniem karty płatniczej w zakresie przewidzianym w umowie.

Art. 59d.

1. Użytkownik może upoważnić wydawcę karty płatniczej do wykonywania jego praw jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym.

2. Wydawca karty płatniczej jest obowiązany działać z zachowaniem najwyższej staranności.

3. Wydawca karty płatniczej może wykonywać prawa dwóch lub więcej pokrzywdzonych w postępowaniu karnym, jeżeli ich interesy nie pozostają w sprzeczności.

Rozdział 6

Prawa i obowiązki akceptanta i agenta rozliczeniowego

Art. 59e.

Odmowa przyjęcia zapłaty przez akceptanta może nastąpić w przypadku:

1) upływu terminu, do którego jest możliwe korzystanie z instrumentu płatniczego;

2) zablokowania instrumentu płatniczego;

3) niezgodności podpisu osoby upoważnionej do używania instrumentu płatniczego na instrumencie płatniczym identyfikującym taką osobę z podpisem na dokumencie obciążeniowym;

4) odmowy okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość w przypadku, o którym mowa w art. 59f ust. 1;

5) stwierdzenia posługiwania się instrumentem płatniczym przez osobę nieuprawnioną;

6) braku możliwości dokonania akceptacji transakcji płatniczej.

Art. 59ea.

1. Akceptant nie może uzależniać zawarcia z konsumentem umowy o świadczenie usługi lub umowy sprzedaży towaru od dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej ani odmówić przyjęcia zapłaty od konsumenta znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się:

1) do działalności prowadzonej w sieci Internet;

2) w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu;

3) w trakcie imprezy masowej w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 616), jeżeli zamieszczono stosowną informację w regulaminie tej imprezy;

4) do jednorazowej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, której wartość jest równa przeciętnemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, albo większa od niego.

3. Akceptant nie może nakładać ani pobierać opłat z tytułu przyjmowania zapłaty znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP ani różnicować ceny w zależności od formy zapłaty.

Art. 59f.

1. W przypadku uzasadnionych wątpliwości akceptant może żądać od osoby korzystającej z karty płatniczej identyfikującej osobę upoważnioną do jej używania okazania dokumentu stwierdzającego jej tożsamość.

2. Akceptant może zatrzymać instrument płatniczy w przypadku, o którym mowa w art. 59e pkt 1–3 i 5, a ponadto w przypadku otrzymania od agenta rozliczeniowego polecenia zatrzymania instrumentu płatniczego.

3. Akceptant i agent rozliczeniowy są obowiązani do ustalenia i przestrzegania procedur bezpieczeństwa, w szczególności akceptant nie może udostępniać osobom nieuprawnionym danych o użytkowniku i osobie przez niego upoważnionej do używania karty płatniczej, a także jest obowiązany zapobiegać nieprawidłowemu użyciu lub skopiowaniu instrumentu płatniczego.

Art. 59g.

Akceptant oznacza miejsce, w którym prowadzi działalność, w sposób umożliwiający jednoznaczne ustalenie, przy użyciu jakich instrumentów płatniczych możliwe jest dokonanie transakcji płatniczej w ramach prowadzonej przez niego działalności, w szczególności wskazuje zakres akceptowanych kart płatniczych.

Art. 59h.

Agent rozliczeniowy rozpatruje reklamacje dotyczące transakcji płatniczych, których wykonania odmówił wydawca. W przypadku transakcji płatniczych zainicjowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrywanie reklamacji nie może trwać dłużej niż 90 dni od dnia jej doręczenia agentowi rozliczeniowemu.

Art. 59i.

Akceptant może upoważnić agenta rozliczeniowego do wykonywania jego praw jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Przepisy art. 59d ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 7

Dostęp do podstawowego rachunku płatniczego

Art. 59ia.

1. Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, oferujący usługi związane z prowadzeniem rachunków płatniczych dla konsumentów, są obowiązani do świadczenia usługi prowadzenia podstawowego rachunku płatniczego. Obowiązek ten w przypadku dostawców wymienionych w art. 4 ust. 2 pkt 9 dotyczy wyłącznie członków danej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

2. Podstawowy rachunek płatniczy jest przeznaczony dla konsumentów, dla których żaden dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi innego rachunku płatniczego w walucie polskiej umożliwiającego wykonywanie transakcji, o których mowa w ust. 3.

3. Podstawowy rachunek płatniczy umożliwia wyłącznie:

1) dokonywanie wpłat środków pieniężnych na rachunek;

2) dokonywanie wypłat gotówki z rachunku na terytorium któregokolwiek państwa członkowskiego, w bankomacie lub w placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w godzinach pracy tego dostawcy lub poza nimi, lub przy użyciu terminala płatniczego, jeżeli konsument wyrazi wolę zawarcia umowy również w zakresie usługi umożliwiającej takie wypłaty;

3) wykonywanie na terytorium państw członkowskich transakcji płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2, w szczególności w urządzeniach akceptujących instrumenty płatnicze, placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, lub za pośrednictwem środków elektronicznego dostępu do rachunku, przy czym w przypadku transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej podstawowy rachunek płatniczy zapewnia także możliwość dokonywania transakcji płatniczych bez fizycznego wykorzystania karty oraz możliwość rozliczania przez dostawcę transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej, powodujących przekroczenie środków zgromadzonych na rachunku, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4 ustawy o kredycie konsumenckim.

4. Obowiązek zapewnienia wypłaty w placówce poza godzinami pracy dostawcy następuje wyłącznie w przypadku gdy dostawca oferuje takie usługi.

5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach podstawowego rachunku płatniczego jest obowiązany zapewnić usługi, o których mowa w ust. 3, w zakresie, w jakim świadczy takie usługi w ramach prowadzenia innych rachunków płatniczych.

6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, udostępnia na żądanie konsumenta, nieodpłatnie, informacje o podstawowych rachunkach płatniczych dostępnych w jego ofercie, warunkach korzystania z rachunków oraz opłatach z tym związanych.

Art. 59ib.

Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może poprzez centralną informację o rachunkach, o której mowa w art. 92bb ustawy – Prawo bankowe, sprawdzić czy konsument posiada rachunek płatniczy umożliwiający wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, prowadzony przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.

Art. 59ic.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, otwiera i prowadzi podstawowy rachunek płatniczy konsumenta na podstawie zawartej z konsumentem umowy podstawowego rachunku płatniczego. Dostawca udostępnia wnioski o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego w postaci papierowej w swoich placówkach, a wzór wniosku — na swojej stronie internetowej. Konsument może również ustnie żądać zawarcia umowy rachunku podstawowego, bez składania pisemnego wniosku, o ile dostawca dopuszcza taką możliwość.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, nie może uzależniać otwarcia podstawowego rachunku płatniczego od zawarcia przez konsumenta innej umowy o świadczenie usług dodatkowych ani od zadeklarowania określonej kwoty wpływu środków pieniężnych na podstawowy rachunek płatniczy. Zakaz ten nie dotyczy obowiązków wynikających ze stosunku członkostwa łączących konsumenta z dostawcą.

3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania kompletnego wniosku o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego, zawiera z konsumentem taką umowę albo informuje o odmowie jej zawarcia. W przypadku kompletnego wniosku złożonego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli dostawca dopuszcza taką możliwość, wyznacza on konsumentowi termin, nie krótszy niż 10 dni roboczych, na podpisanie umowy w placówce dostawcy albo zawiera z konsumentem umowę za pomocą środków porozumiewania się na odległość.

4. W przypadku dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, termin wskazany w ust. 3 jest liczony od dnia potwierdzenia, że wnioskodawca może uzyskać status członka tego dostawcy.

5. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio, jeżeli zawarcie umowy podstawowego rachunku bankowego następuje na podstawie ustnego żądania, o którym mowa w ust. 1.

6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, odmawia zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego w przypadku:

1) gdy jest to uzasadnione względami ostrożnościowymi wynikającymi z podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.), zwanej dalej „Kodeksem karnym”;

2) dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, jeżeli konsument składający wniosek nie jest członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącej tym dostawcą lub nie spełnia kryteriów uzyskania statusu członka tej kasy;

3) gdy dostawca posiada uprawdopodobnioną informację o udziale konsumenta w przestępstwie popełnionym z wykorzystaniem rachunku płatniczego lub uprawdopodobnioną informację, że środki, które mają być zgromadzone na rachunku, pochodzą z przestępstwa.

7. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może odmówić zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego w przypadku gdy:

1) konsument jest stroną umowy o prowadzenie rachunku płatniczego zawartej z dostawcą, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, umożliwiającego wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3;

2) dane identyfikacyjne konsumenta są zgodne z danymi osób znajdującymi się na międzynarodowych listach sankcyjnych lub Liście ostrzeżeń publicznych KNF publikowanej na podstawie art. 6b ust. 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym;

3) konsument nie posiada ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość;

4) umowa rachunku płatniczego zawarta między tym dostawcą a konsumentem została rozwiązana ze względu na rażące naruszenie jej postanowień przez konsumenta;

5) konsument nie podpisał umowy w placówce dostawcy w terminie, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, albo w tym terminie nie zawarł umowy za pomocą środków porozumiewania się na odległość;

6) konsument nie przebywa legalnie na terytorium państwa członkowskiego;

7) konsument nie podał adresu zamieszkania lub innego adresu korespondencyjnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

8. W przypadkach, o których mowa w ust. 6 i 7, dostawca niezwłocznie informuje konsumenta, nieodpłatnie, o przyczynach odmowy zawarcia umowy, chyba że przekazanie takiej informacji zagrażałoby bezpieczeństwu narodowemu lub porządkowi publicznemu lub byłoby sprzeczne z przepisami prawa, w tym z przepisami ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2023 r. poz. 1124, 1285, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy”.

9. W przypadku odmowy zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego na podstawie ust. 6 pkt 1 dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, jest obowiązany stosować odpowiednie środki wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.

Art. 59id.

Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, jest obowiązany oferować podstawowe rachunki płatnicze w walucie polskiej.

Art. 59ie.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, prowadzi podstawowy rachunek płatniczy w zakresie krajowych transakcji płatniczych nieodpłatnie.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może pobierać opłaty za wykonanie krajowych transakcji płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich transakcji płatniczych zlecanych przez konsumenta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odniesieniu do transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, powiązanych z jakimkolwiek rachunkiem płatniczym oferowanym przez tego dostawcę.

3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może pobierać od konsumenta opłatę za wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich krajowych transakcji płatniczych na rzecz konsumenta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez ostatnie 12 miesięcy przez tego dostawcę w odniesieniu do transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, wykonywanych w ramach jakiegokolwiek rachunku płatniczego prowadzonego przez tego dostawcę i przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy.

4. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, zapewnia konsumentom możliwość wykonywania operacji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, w swoich placówkach oraz za pośrednictwem środków elektronicznego dostępu do rachunku, o ile dostawca oferuje taki dostęp. Dostawca nie może oferować podstawowych rachunków płatniczych, z których korzystanie odbywałoby się wyłącznie za pomocą środków elektronicznego dostępu do rachunku, chyba że dostawca oferuje wyłącznie usługi świadczone za pomocą takich środków.

5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, nie może pobierać od konsumenta opłat za świadczenie usług związanych z prowadzeniem podstawowego rachunku płatniczego innych niż opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3, oraz opłaty za wykonanie transgranicznych transakcji płatniczych. Opłaty za wykonanie transgranicznych transakcji płatniczych nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odniesieniu do transakcji tego rodzaju, wykonywanych w ramach jakiegokolwiek rachunku płatniczego prowadzonego przez tego dostawcę.

Art. 59if.

Umowa podstawowego rachunku płatniczego stanowi umowę ramową, do której mają zastosowanie przepisy działu II rozdziału 3.

Art. 59ig.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może wypowiedzieć umowę podstawowego rachunku płatniczego, w przypadku gdy:

1) konsument umyślnie albo w wyniku rażącego niedbalstwa wykorzystał rachunek do celów niezgodnych z prawem;

2) istnieje uzasadnione podejrzenie, że środki zgromadzone na rachunku pochodzą z działalności przestępczej lub mają związek z taką działalnością;

3) na rachunku nie dokonano żadnych operacji przez ponad 24 kolejne miesiące, z wyjątkiem operacji z tytułu pobierania opłat lub naliczania odsetek od zgromadzonych na rachunku środków pieniężnych;

4) konsument podał nieprawdziwe informacje lub zataił prawdziwe informacje we wniosku o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego, jeżeli podanie prawdziwych informacji skutkowałoby odrzuceniem wniosku;

5) konsument nie przebywa legalnie na terytorium państwa członkowskiego;

6) konsument zawarł inną umowę rachunku płatniczego, który umożliwia mu wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 5 lub 6, nieodpłatna informacja o przyczynach wypowiedzenia umowy podstawowego rachunku płatniczego jest przekazywana konsumentowi, w postaci papierowej albo elektronicznej, wraz z wypowiedzeniem tej umowy, chyba że przekazanie tej informacji zagrażałoby bezpieczeństwu narodowemu lub porządkowi publicznemu lub byłoby sprzeczne z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Dostawca może wypowiedzieć umowę podstawowego rachunku płatniczego zawartą na czas nieokreślony z co najmniej dwumiesięcznym wypowiedzeniem.

3. W informacji, o której mowa w ust. 2, dostawca wskazuje tryb, w jakim konsument może dochodzić swoich praw w związku z rozwiązaniem umowy podstawowego rachunku płatniczego, oraz informuje go o pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów, w tym wskazuje właściwe sądy polubowne.

4. Wypowiedzenie umowy podstawowego rachunku płatniczego z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 1, 2 i 4 następuje ze skutkiem natychmiastowym. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5. Po wypowiedzeniu umowy podstawowego rachunku płatniczego z przyczyn określonych w ust. 1 konsument wskazuje dostawcy sposób, w jaki chce uzyskać zwrot środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku. W przypadku nieuzyskania przez dostawcę takiej informacji może on złożyć środki pieniężne znajdujące się na rachunku podstawowym do depozytu sądowego lub w inny sposób zabezpieczyć środki pieniężne zgromadzone na rachunku. O sposobie zabezpieczenia dostawca pisemnie informuje konsumenta.

Art. 59ih.

1. KNF zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o zasadach dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

2. Do dnia 31 stycznia danego roku kalendarzowego dostawcy oferujący w roku poprzednim podstawowe rachunki płatnicze przekazują do KNF informacje o liczbie otwartych w tym roku podstawowych rachunków płatniczych oraz o stosunku liczby przypadków odmowy zawarcia umowy takiego rachunku do liczby złożonych wniosków, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

3. KNF, co 2 lata, w terminie do końca lutego roku kalendarzowego następującego po upływie okresu sprawozdawczego, informuje Komisję Europejską o liczbie dostawców świadczących usługę podstawowego rachunku płatniczego oraz przekazuje informacje uzyskane zgodnie z ust. 2.

Rozdział 8

Przeniesienie rachunku płatniczego

Art. 59ii.

Przez przeniesienie rachunku płatniczego między dostawcami mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej należy rozumieć przekazanie, z upoważnienia konsumenta, przez dostawcę przekazującego dostawcy przyjmującemu informacji o wszystkich lub niektórych zleceniach stałych dotyczących poleceń przelewu oraz regularnie przychodzących na rachunek płatniczy prowadzony dla konsumenta przez dostawcę przekazującego poleceniach przelewu i poleceniach zapłaty, w ramach rachunku płatniczego albo jakiegokolwiek dodatniego salda, z rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przekazującego na rachunek płatniczy otwarty dla konsumenta przez dostawcę przyjmującego, w walucie rachunku płatniczego, którego dotyczą przekazywane informacje, łącznie z ewentualnym zamknięciem rachunku płatniczego prowadzonego dla konsumenta przez dostawcę przekazującego.

Art. 59ij.

1. Przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie do rachunków płatniczych umożliwiających co najmniej:

1) dokonywanie wpłat środków pieniężnych na ten rachunek;

2) dokonywanie wypłat gotówki z rachunku;

3) zlecanie i odbieranie transakcji płatniczych.

2. Dostawca przyjmujący, który nie świadczy usług świadczonych przez dostawcę przekazującego w ramach prowadzonego rachunku płatniczego, nie jest obowiązany do ich świadczenia w ramach rachunku otwieranego przez niego dla konsumenta w ramach przeniesienia rachunku.

Art. 59ik.

1. Dostawca przekazujący lub dostawca przyjmujący informują konsumenta, nieodpłatnie, na jego żądanie, w sposób przejrzysty i czytelny, o trybie przeniesienia rachunku płatniczego.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) obowiązki i uprawnienia dostawcy przekazującego, dostawcy przyjmującego i konsumenta;

2) terminy zakończenia poszczególnych czynności w ramach przeniesienia rachunku płatniczego;

3) wskazanie usług płatniczych, które świadczy dostawca przyjmujący, w tym warunków, na jakich je świadczy, oraz możliwych ograniczeń, które mogą wyniknąć w trakcie przeniesienia rachunku płatniczego w powiązaniu z tymi usługami;

4) opłaty związane z przeniesieniem rachunku płatniczego, o ile są pobierane;

5) dane, które konsument będzie musiał przedstawić w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

6) wskazanie pozasądowych procedur rozstrzygania sporów, w tym właściwych sądów polubownych.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1, dostawca przekazuje w postaci papierowej we wszystkich swoich placówkach dostępnych dla konsumentów, albo w postaci elektronicznej, a także udostępnia je na swojej stronie internetowej.

Art. 59il.

1. Po złożeniu przez konsumenta upoważnienia do przeniesienia rachunku płatniczego i w zakresie w nim określonym, dostawca przyjmujący podejmuje czynności zmierzające do przeniesienia rachunku płatniczego konsumenta lub usług powiązanych z rachunkiem płatniczym wskazanych przez konsumenta w zakresie, w jakim dostawca przyjmujący świadczy takie usługi. W przypadku gdy rachunek płatniczy jest prowadzony dla dwóch lub więcej konsumentów, upoważnienia udzielają wszyscy konsumenci.

2. Upoważnienie może być złożone w postaci papierowej albo elektronicznej, w przypadku gdy zapewniona jest jednoznaczna identyfikacja elektroniczna konsumenta upoważniającego do przeniesienia rachunku. Upoważnienie jest sporządzane w języku polskim lub innym języku uzgodnionym przez dostawcę przyjmującego i konsumenta.

3. W upoważnieniu konsument może w szczególności:

1) określić szczegółowo przychodzące polecenia przelewu i zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz udzielić dostawcy przyjmującemu zgód na realizację poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione;

2) określić datę, od której zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz polecenia zapłaty mają być wykonywane z rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przyjmującego.

4. Datę, o której mowa w ust. 3 pkt 2, ustala się na co najmniej 6 dni roboczych licząc od dnia otrzymania przez dostawcę przyjmującego dokumentów przekazanych przez dostawcę przekazującego zgodnie z art. 59im ust. 3. W przypadku określenia daty na dzień wcześniejszy, zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz polecenia zapłaty dostawca przyjmujący wykonuje po upływie 6 dni roboczych od dnia otrzymania przez dostawcę przyjmującego tych dokumentów.

Art. 59im.

1. Dostawca przyjmujący, w terminie 2 dni roboczych od dnia otrzymania upoważnienia, zwraca się do dostawcy przekazującego o dokonanie następujących czynności, o ile zostały objęte upoważnieniem:

1) przekazania dostawcy przyjmującemu oraz konsumentowi, w przypadku gdy tego zażądał, wykazu istniejących zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz dostępnych informacji o udzielonych zgodach na realizację poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione;

2) przekazania dostawcy przyjmującemu oraz konsumentowi, w przypadku gdy tego zażądał, dostępnych informacji o regularnie przychodzących poleceniach przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceniach zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu 13 miesięcy poprzedzających dzień zwrócenia się o te informacje;

3) zaprzestania akceptowania poleceń zapłaty i przychodzących poleceń przelewu, ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu, w przypadku gdy dostawca przekazujący nie zapewnia automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego;

4) anulowania zleceń stałych ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu;

5) przekazania środków pieniężnych pozostających na rachunku płatniczym prowadzonym przez dostawcę przekazującego w dniu określonym przez konsumenta w upoważnieniu;

6) zamknięcia rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przekazującego w dniu wskazanym przez konsumenta w upoważnieniu.

2. Jeżeli dostawca przyjmujący jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, i dokonuje weryfikacji członkostwa konsumenta, termin określony w ust. 1 jest liczony od dnia dokonania pozytywnej weryfikacji członkostwa.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dostawca przekazujący dokonuje następujących czynności, o ile są objęte upoważnieniem:

1) przekazuje dostawcy przyjmującemu informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania upoważnienia;

2) ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu zaprzestaje akceptowania przychodzących na rachunek płatniczy poleceń przelewu i poleceń zapłaty w przypadku gdy nie zapewnia automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy posiadany lub otwarty przez konsumenta u dostawcy przyjmującego, a w przypadku odmowy przyjęcia transakcji informuje płatnika lub odbiorcę o przyczynach odmowy;

3) anuluje zlecenia stałe ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu;

4) przekazuje środki pieniężne pozostające na rachunku płatniczym prowadzonym przez niego na rachunek płatniczy prowadzony przez dostawcę przyjmującego, w dniu określonym w upoważnieniu;

5) zamyka rachunek płatniczy w dniu określonym w upoważnieniu, jeżeli nie istnieją na nim nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiające jego zamknięcie, i pod warunkiem zakończenia czynności wymienionych w pkt 1–3.

4. W przypadku gdy nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiają zamknięcie rachunku płatniczego konsumenta w terminie, o którym mowa w ust. 3 pkt 5, dostawca przekazujący niezwłocznie informuje o tym konsumenta.

5. Dostawca przekazujący nie może pobierać opłat od konsumenta oraz dostawcy przyjmującego za przekazywanie informacji, o które zwrócił się ten dostawca zgodnie z ust. 1 pkt 1 i 2.

6. Dostawca przyjmujący, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, wykonuje następujące czynności, o ile są objęte upoważnieniem:

1) ustanawia i realizuje zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu, o których ustanowienie wystąpił konsument, ze skutkiem od dnia wskazanego w upoważnieniu;

2) dokonuje niezbędnych przygotowań do akceptowania poleceń zapłaty i akceptuje polecenia zapłaty ze skutkiem od dnia wskazanego w upoważnieniu;

3) w stosownych przypadkach informuje konsumenta o prawach przysługujących mu zgodnie z art. 5 ust. 3 lit. d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009;

4) informuje płatników wskazanych w upoważnieniu i dokonujących regularnie przychodzących poleceń przelewu na rachunek płatniczy konsumenta o danych identyfikujących rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego oraz przekazuje płatnikom kopię upoważnienia;

5) informuje odbiorców określonych w upoważnieniu i stosujących polecenie zapłaty do pobierania środków pieniężnych z rachunku płatniczego konsumenta o danych identyfikujących rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego oraz o dniu, od którego polecenia zapłaty mają być realizowane z tego rachunku płatniczego, a także przekazuje tym odbiorcom kopię upoważnienia.

7. Dostawca przyjmujący wykonuje czynności, o których mowa w ust. 6, w zakresie, w jakim umożliwiają mu to informacje przedstawione przez dostawcę przekazującego lub konsumenta, a w przypadku braku takich informacji zwraca on się o ich przekazanie.

8. W przypadku gdy konsument osobiście przekazuje informacje, o których mowa w ust. 6 pkt 4 i 5, płatnikom lub odbiorcom, dostawca przyjmujący przekazuje konsumentowi, w terminie, o którym mowa w ust. 6, dane identyfikujące rachunek płatniczy oraz wskazuje datę, o której mowa w art. 59il ust. 3 pkt 2.

9. W celu zachowania ciągłości świadczenia usług płatniczych na rzecz konsumenta w trakcie przeniesienia rachunku płatniczego, dostawca przekazujący nie może dokonać blokady instrumentów płatniczych przed dniem wskazanym w upoważnieniu udzielonym przez konsumenta, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2.

Art. 59in.

1. Jeżeli konsument poinformuje dostawcę prowadzącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jego rachunek płatniczy o zamiarze otwarcia rachunku płatniczego u dostawcy prowadzącego działalność w innym państwie członkowskim, dostawca prowadzący rachunek płatniczy, po otrzymaniu tej informacji:

1) przekazuje konsumentowi, nieodpłatnie, wykaz istniejących zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz udzielonych przez dłużnika zgodach na realizację poleceń zapłaty, o ile są dostępne, a także dostępne informacje o regularnie przychodzących poleceniach przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceniach zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu 13 miesięcy poprzedzających dzień otrzymania informacji;

2) przekazuje środki pieniężne pozostające na rachunku płatniczym konsumenta na rachunek płatniczy konsumenta u nowego dostawcy usług płatniczych, o ile informacja zawiera dane umożliwiające jego identyfikację i identyfikację rachunku płatniczego konsumenta;

3) zamyka rachunek płatniczy konsumenta, o ile takie żądanie jest objęte informacją.

2. W przypadku gdy konsument nie ma na rachunku płatniczym nieuregulowanych zobowiązań, dostawca prowadzący ten rachunek realizuje czynności określone w ust. 1 w dniu wskazanym przez konsumenta, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 dni roboczych od dnia otrzymania informacji konsumenta, chyba że konsument i dostawca uzgodnią inny termin. W przypadku gdy na rachunku płatniczym konsumenta znajdują się nieuregulowane zobowiązania, które uniemożliwiają jego zamknięcie, dostawca niezwłocznie informuje o tym konsumenta.

Art. 59io.

W przypadku, o którym mowa w art. 59im ust. 3 pkt 5 i w art. 59in ust. 2 zdanie drugie, dostawca może stwierdzić istnienie nieuregulowanych zobowiązań uniemożliwiających zamknięcie rachunku w terminie, o którym mowa w upoważnieniu albo w art. 59in ust. 2 zdanie pierwsze, jeżeli dotyczy to w szczególności rachunku:

1) na którym jest blokada środków z tytułu nierozliczonej transakcji płatniczej;

2) z którego są dokonywane spłaty kredytów, w tym udzielonych z wykorzystaniem karty kredytowej;

3) na którym dokonano zajęcia środków w toku postępowania egzekucyjnego lub zabezpieczającego;

4) z blokadami środków;

5) na którym została ustanowiona kaucja środków na poczet zobowiązań konsumenta wobec innego dostawcy;

6) z saldem zerowym i zaległymi opłatami, w przypadku gdy dostawca przyjmujący nie wprowadza przekroczenia salda na rachunku, a opłaty są naliczone, ale nie zostały pobrane;

7) z saldem ujemnym;

8) z otwartą akredytywą, otwartym inkasem dokumentowym lub inkasem czeków w obrocie krajowym lub dewizowym;

9) prowadzonego dla konsumenta, wobec którego zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu przez niego upadłości lub który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości;

10) powiązanego z członkostwem u dostawcy prowadzącego taki rachunek.

Art. 59ip.

1. Dostawca przekazujący i dostawca przyjmujący, na żądanie konsumenta, udostępniają mu, nieodpłatnie, dane dotyczące istniejących zleceń stałych i poleceń zapłaty, powiązanych z prowadzonymi przez tych dostawców rachunkami płatniczymi konsumenta, które są objęte przeniesieniem.

2. Opłaty pobierane od konsumenta przez dostawcę przekazującego lub dostawcę przyjmującego za czynności inne niż przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 59im ust. 1 pkt 1 i 2, wykonywane zgodnie z art. 59il i art. 59im, nie mogą być wyższe niż rzeczywiste koszty ponoszone przez danego dostawcę z tytułu wykonywanych czynności.

Art. 59iq.

1. Dostawca przyjmujący lub dostawca przekazujący niezwłocznie wyrównuje każdą szkodę finansową konsumenta wynikającą bezpośrednio z niewywiązania się przez danego dostawcę z obowiązków wynikających z art. 59ik–59io.

2. Przez straty, o których mowa w art. 361 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, należy rozumieć opłaty i odsetki pobrane przez dostawcę przekazującego, które nie zostałyby pobrane w przypadku gdyby dostawca wypełnił obowiązki wynikające z art. 59ik–59io, a przez korzyści, o których mowa w tym przepisie, należy rozumieć odsetki wynikające z oprocentowania środków na rachunku, które zostałyby naliczone, gdyby dostawca wypełnił obowiązki wynikające z art. 59ik–59io.

Art. 59ir.

Przepisy art. 59ii−59im i art. 59io–59iq stosuje się odpowiednio do przenoszenia rachunku płatniczego w ramach tego samego dostawcy.

Art. 59is.

1. Do dnia 31 stycznia danego roku kalendarzowego dostawca uczestniczący w przeniesieniu rachunku jako dostawca przekazujący przekazuje do KNF informacje o liczbie przeniesionych rachunków płatniczych oraz o liczbie niezrealizowanych upoważnień do przeniesienia rachunku płatniczego w poprzednim roku kalendarzowym, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

2. KNF, co 2 lata, informuje Komisję Europejską o liczbie przeniesionych rachunków płatniczych oraz o liczbie niezrealizowanych upoważnień do przeniesienia rachunku płatniczego w tym okresie, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

Art. 59it.

1. W przypadku gdy dostawca, o którym mowa w art. 59ii, inny niż dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, nie umożliwia przenoszenia rachunków płatniczych, właściwy organ nadzoru, o którym mowa w art. 14, może nałożyć na tego dostawcę karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez organ.

2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, organ nadzoru uwzględnia wagę, czas trwania i przyczyny naruszenia obowiązku określonego w art. 59ii, rozmiar prowadzonej przez dostawcę działalności oraz jego sytuację finansową.

3.–4. (uchylone)

Dział IIIa

Wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego

Art. 59j.

Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany niezwłocznie wydać pieniądz elektroniczny według wartości nominalnej z chwili otrzymania środków pieniężnych przeznaczonych na ten cel.

Art. 59k.

1. Umowa o wydanie pieniądza elektronicznego określa warunki dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego, w tym opłaty za jego wykup, jednoznacznie i w sposób zrozumiały.

2. Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany dostarczyć jednoznaczną i zrozumiałą informację o warunkach dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego nie później niż przy złożeniu propozycji zawarcia umowy.

Art. 59l.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany umożliwić, na żądanie posiadacza pieniądza elektronicznego, wykup pieniądza elektronicznego w każdym czasie, według wartości nominalnej.

2. Wykup pieniądza elektronicznego następuje za środki pieniężne inne niż pieniądz elektroniczny.

3. Posiadacz pieniądza elektronicznego może zażądać wykupu pieniądza elektronicznego:

1) przed wygaśnięciem umowy, o której mowa w art. 59k ust. 1 — w całości lub w części;

2) po wygaśnięciu umowy, o której mowa w art. 59k ust. 1 — w całości.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, jeżeli wydawca pieniądza elektronicznego prowadzi również działalność gospodarczą inną niż działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych i świadczenia usług dodatkowych ściśle powiązanych z taką działalnością lub inną niż prowadzenie systemów płatności lub udzielanie pożyczek służących wykonaniu transakcji płatniczej w związku z wykonywaniem usług płatniczych i nie może określić, jaka część przekazanych mu środków pieniężnych miała być wykorzystana na wydanie pieniądza elektronicznego, wypłacie podlegają wszystkie środki pieniężne objęte żądaniem użytkownika w kwocie nieobjętej wcześniej złożonymi zleceniami płatniczymi użytkownika.

Art. 59m.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego może pobierać opłatę za wykup pieniądza elektronicznego jedynie w przypadku, gdy przewiduje to umowa, a ponadto:

1) w umowie wskazana została data jej wygaśnięcia, a posiadacz pieniądza elektronicznego rozwiązał umowę przed tą datą;

2) posiadacz pieniądza elektronicznego wystąpił z żądaniem wykupu pieniądza elektronicznego w całości przed wygaśnięciem umowy lub po upływie roku od dnia jej wygaśnięcia.

2. Opłata, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć kosztów ponoszonych przez wydawcę pieniądza elektronicznego w związku z umożliwianiem wykupu.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają możliwości potrącenia przez wydawcę pieniądza elektronicznego z kwoty transakcji płatniczej należności wynikającej ze zobowiązań podatkowych.

Art. 59n.

Wydawca pieniądza elektronicznego oraz podmiot niebędący konsumentem, który akceptuje pieniądz elektroniczny, mogą ustalić warunki wykupu pieniądza elektronicznego inne niż określone w art. 59l ust. 3 i 4 oraz art. 59m ust. 1 i 2.

Art. 59o.

Roszczenie o wykup pieniądza elektronicznego przedawnia się z upływem 5 lat od dnia wygaśnięcia umowy o wydanie pieniądza elektronicznego.

Art. 59p.

Wydawanie pieniądza elektronicznego nie może następować za pośrednictwem agentów ani innych podmiotów.

Dział IIIB

Świadczenie usług inicjowania transakcji płatniczych i usług dostępu do informacji o rachunku

Art. 59q.

1. Jeżeli zlecenie płatnicze jest składane dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, niezwłocznie po jego złożeniu dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej dostarcza lub udostępnia płatnikowi, a w razie potrzeby odbiorcy:

1) potwierdzenie prawidłowego złożenia zlecenia płatniczego u dostawcy prowadzącego rachunek;

2) numer identyfikacyjny umożliwiający płatnikowi i odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej, a w razie potrzeby umożliwiający odbiorcy zidentyfikowanie płatnika, oraz inne informacje przekazane wraz z transakcją płatniczą;

3) informację o:

a) kwocie transakcji płatniczej,

b) łącznej kwocie opłat należnych z tytułu transakcji płatniczej na rzecz dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, a w stosownych przypadkach wraz z wyszczególnieniem kwot tych opłat.

2. Jeżeli zlecenie płatnicze jest składane dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca ten udostępnia dostawcy prowadzącemu rachunek numer identyfikacyjny tej transakcji.

Art. 59r.

1. Płatnik może korzystać z usługi inicjowania transakcji płatniczej, chyba że rachunek płatniczy nie jest dostępny on-line.

2. W przypadku gdy płatnik udziela zgody na wykonanie płatności zgodnie z art. 40, dostawca prowadzący rachunek wykonuje czynności określone w ust. 4 w celu zapewnienia płatnikowi korzystania z usługi inicjowania transakcji płatniczej.

3. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej:

1) nie może wchodzić w posiadanie środków pieniężnych płatnika w związku ze świadczeniem usługi inicjowania transakcji płatniczej;

2) jest obowiązany zapewnić, aby indywidualne dane uwierzytelniające nie były dostępne dla podmiotów innych niż użytkownik i dostawca prowadzący rachunek oraz aby były one przekazywane za pośrednictwem bezpiecznych i wydajnych kanałów;

3) jest obowiązany zapewnić, aby informacje o użytkowniku, inne niż określone w pkt 2, uzyskane w trakcie świadczenia usług inicjowania transakcji płatniczej, były dostarczane tylko odbiorcy i wyłącznie za zgodą użytkownika;

4) w przypadku inicjowania płatności — jest obowiązany identyfikować siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek i porozumiewać się z dostawcą prowadzącym rachunek, płatnikiem i odbiorcą w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

5) nie może przechowywać szczególnie chronionych danych dotyczących płatności;

6) nie może żądać od użytkownika danych innych niż niezbędne do wykonania usługi inicjowania transakcji płatniczej;

7) nie może używać, uzyskiwać ani przechowywać danych do celów innych niż wykonanie usługi inicjowania transakcji płatniczej świadczonej na podstawie umowy z użytkownikiem lub zgody użytkownika;

8) nie może zmieniać kwoty, odbiorcy ani innych danych transakcji płatniczej.

4. Dostawca prowadzący rachunek:

1) jest obowiązany porozumiewać się z dostawcami świadczącymi usługę inicjowania transakcji płatniczej w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

2) niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego od dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany przekazać lub udostępnić temu dostawcy informacje o zainicjowaniu transakcji płatniczej oraz dostępne mu informacje dotyczące wykonania transakcji płatniczej;

3) jest obowiązany stosować wobec zleceń płatniczych przekazanych za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej niedyskryminujące zasady w stosunku do zleceń płatniczych przekazanych bezpośrednio przez samego płatnika, chyba że odstąpienie od obowiązku stosowania tych zasad jest uzasadnione obiektywnymi przyczynami, w szczególności czasem wykonania, priorytetowym charakterem transakcji płatniczej lub wysokością opłat.

4a. Dostawca wykonujący transakcję płatniczą zainicjowaną za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany stosować wobec płatnika, odbiorcy, dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawcy odbiorcy obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminujące zasady w stosunku do zleceń płatniczych złożonych bezpośrednio przez płatnika, w szczególności co do czasu wykonania zlecenia płatniczego lub wysokości pobieranych opłat.

5. Korzystanie przez użytkownika z usług inicjowania transakcji płatniczej nie może być uzależnione od istnienia stosunku umownego między dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej a dostawcą prowadzącym rachunek.

Art. 59s.

1. Użytkownik może korzystać z usługi dostępu do informacji o rachunku, chyba że rachunek płatniczy nie jest dostępny on-line.

2. Dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku:

1) jest obowiązany świadczyć usługi wyłącznie na podstawie zgody użytkownika wyrażonej w sposób niebudzący wątpliwości;

2) jest obowiązany zapewnić, aby indywidualne dane uwierzytelniające nie były dostępne dla podmiotów innych niż użytkownik i dostawca prowadzący rachunek oraz aby były one przekazywane za pośrednictwem bezpiecznych i wydajnych kanałów;

3) w przypadku sesji komunikacyjnej — jest obowiązany identyfikować siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek na rzecz użytkownika oraz porozumiewać się z dostawcą prowadzącym rachunek i użytkownikiem w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

4) może uzyskać dostęp wyłącznie do informacji dotyczących wyznaczonych rachunków płatniczych i związanych z nimi transakcji płatniczych;

5) nie może żądać szczególnie chronionych danych dotyczących płatności związanych z rachunkami płatniczymi;

6) nie może używać, uzyskiwać ani przechowywać danych do celów innych niż wykonanie usługi dostępu do informacji o rachunku świadczonej na podstawie umowy z użytkownikiem lub zgody użytkownika.

3. Dostawca prowadzący rachunek:

1) jest obowiązany porozumiewać się z dostawcami świadczącymi usługę dostępu do informacji o rachunku w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

2) jest obowiązany stosować wobec wniosków o udostępnienie danych przekazanych za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę dostępu do informacji o rachunku niedyskryminujące zasady w stosunku do innych wniosków, chyba że odstąpienie od obowiązku stosowania tych zasad jest uzasadnione obiektywnymi przyczynami.

4. Korzystanie przez użytkownika z usług dostępu do informacji o rachunku nie może być uzależnione od istnienia stosunku umownego między dostawcą świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku a dostawcą prowadzącym rachunek.

Art. 59t.

Przepisów niniejszego działu nie stosuje się do rachunków prowadzonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz rachunków, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 2–4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim.

Dział IV

Krajowe instytucje płatnicze

Rozdział 1

Podejmowanie i prowadzenie działalności przez krajowe instytucje płatnicze

Art. 60.

1. Świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Zezwolenie może być wydane osobie prawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zamierzającej wykonywać na tym terytorium przynajmniej część swojej działalności z zakresu usług płatniczych, na jej wniosek.

3. (uchylony)

Art. 61.

1. Do wniosku o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wnioskodawca dołącza:

1) adres siedziby;

2) statut, akt założycielski albo umowę spółki;

3) wykaz usług płatniczych, które zamierza świadczyć;

4) program działalności i plan finansowy na okres co najmniej trzyletni, z których wynika, że wnioskodawca jest w stanie zastosować odpowiednie i proporcjonalne systemy, zasoby i procedury niezbędne do prawidłowego prowadzenia działalności;

5) dokumenty potwierdzające posiadanie funduszy własnych w wymaganej wysokości;

6) opis systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w tym zatwierdzone regulacje wewnętrzne w tym zakresie;

6a) opis bliskich powiązań między wnioskodawcą a innymi podmiotami, jeżeli takie powiązania istnieją;

7) (uchylony)

8) dane pozwalające na ustalenie tożsamości osób zarządzających oraz osób, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają znaczny pakiet akcji lub udziałów w spółce lub spółdzielni zamierzającej wykonywać usługi płatnicze, ze wskazaniem wielkości należącego do nich pakietu akcji lub udziałów, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres;

9) dokumenty i informacje pozwalające na ocenę, czy wnioskodawca i osoby, o których mowa w pkt 8, dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą, w szczególności:

a) dokumenty pozwalające na ocenę, czy osoby zarządzające posiadają wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania działalnością w zakresie świadczenia usług płatniczych,

b) informacje dotyczące skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, postępowań warunkowo umorzonych oraz zakończonych ukaraniem postępowań dyscyplinarnych, jak również innych zakończonych postępowań administracyjnych i cywilnych, dotyczących wnioskodawcy lub osób, o których mowa w pkt 8,

c) informacje o toczących się postępowaniach karnych w sprawach o przestępstwo umyślne, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego, postępowaniach w sprawie o przestępstwo skarbowe, jak również o toczących się postępowaniach administracyjnych, dyscyplinarnych i cywilnych — prowadzonych przeciwko osobom, o których mowa w pkt 8, lub związanych z działalnością tych osób albo wnioskodawcy;

10) dane pozwalające na ustalenie tożsamości biegłych rewidentów oraz identyfikację firm audytorskich, obejmujące:

a) imię i nazwisko biegłego rewidenta albo nazwę firmy audytorskiej,

b) adres biegłego rewidenta albo adres firmy audytorskiej,

c) numer wpisu do rejestru biegłych rewidentów albo numer wpisu na listę firm audytorskich;

11) w przypadku, o którym mowa w art. 61b ust. 1 — dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

2. Wnioskodawca oraz instytucja płatnicza po uzyskaniu zezwolenia niezwłocznie powiadamiają KNF o zmianie mającej istotny wpływ na dokładność informacji i dokumentów dołączonych do wniosku zgodnie z ust. 1.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji oraz rodzaj i formę dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 4–10, mając na względzie konieczność sprawdzenia, czy wnioskodawca spełnia warunki konieczne do uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz kompletność i wiarygodność dokumentacji dołączanej do wniosku, z uwzględnieniem wytycznych wydanych w tym zakresie przez EUNB.

Art. 61a.

(uchylony)

Art. 61b.

1. Jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć usługi inicjowania transakcji płatniczej lub usługi dostępu do informacji o rachunku, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną przez niego działalnością lub posiadania gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

2. Zakres oraz wysokość ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia pokrywają kwoty zobowiązań, jakie ciążyć będą na wnioskodawcy, wynikających z wykonywania działalności na podstawie ustawy oraz przepisów obowiązujących na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, na którym wnioskodawca ma zamiar wykonywać działalność.

3. Umowa gwarancji bankowej albo umowa gwarancji ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

4. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia, sumę gwarancji bankowej, sumę gwarancji ubezpieczeniowej lub wartość innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika, uwzględniając wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB, z tym że przy wyliczaniu tej sumy nie uwzględnia się liczby i wartości transakcji płatniczych zainicjowanych przez krajową instytucję płatniczą, będących podstawą naliczania wymaganych funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej.

Art. 62.

1. W toku postępowania w sprawie wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF:

1) wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku, jeżeli wniosek nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 61 ust. 1;

2) może żądać uzupełniających informacji lub dokumentów niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy.

2. KNF wydaje decyzję w przedmiocie zezwolenia w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

Art. 63.

W zezwoleniu, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF określa usługi płatnicze, do świadczenia których jest uprawniona instytucja płatnicza.

Art. 64.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, może być udzielone, jeżeli podmiot:

1) posiada kapitał założycielski co najmniej w wysokości równowartości w walucie polskiej:

a) kwoty 125 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć wszystkie usługi płatnicze wymienione w art. 3 ust. 1 pkt 1–5 lub niektóre z nich,

b) kwoty 50 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7,

c) kwoty 20 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6;

2) posiada fundusze własne w wymaganej wysokości;

3) zapewnia ostrożne i stabilne zarządzanie działalnością objętą wnioskiem o wydanie zezwolenia, w szczególności przez posiadanie systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej odpowiedniego do rodzaju, skali i stopnia złożoności świadczonych usług płatniczych, zapewniającego należyte wypełnianie między innymi obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz obejmującego rozwiązania organizacyjne mające służyć ochronie środków pieniężnych użytkowników zgodnie z art. 78;

4) jest zarządzany przez osoby, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 8, dające rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania jego działalnością;

5) posiada środki finansowe na pokrycie kapitału założycielskiego niepochodzące z kredytu, pożyczki albo w inny sposób nieobciążone oraz niepochodzące z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł;

6) posiada plan finansowy lub program działalności zapewniający zdolność krajowej instytucji płatniczej do wykonywania zobowiązań wynikających z działalności objętej wnioskiem o wydanie zezwolenia;

7) nie posiada bliskich powiązań z podmiotami trzecimi, które stanowią przeszkodę w skutecznym wykonywaniu funkcji nadzorczych;

8) nie posiada bliskich powiązań z podmiotami trzecimi, w przypadku których przepisy prawa państwa innego niż państwo członkowskie mające zastosowanie do co najmniej jednej osoby fizycznej lub prawnej, z którą wnioskodawca ma bliskie powiązania, lub trudności związane z egzekwowaniem tych przepisów uniemożliwiałyby skuteczne wykonywanie nadzoru nad krajową instytucją płatniczą;

9) zapewnia spełnianie wymogów określonych w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

10) posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, gwarancję bankową, gwarancję ubezpieczeniową lub inne zabezpieczenie roszczeń użytkownika — w przypadku, o którym mowa w art. 61b ust. 1.

2. Równowartość w walucie polskiej podanych w ust. 1 pkt 1 kwot w euro ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

3. (uchylony)

Art. 64a.

1. W skład systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, wchodzą:

1) rozwiązania organizacyjne:

a) struktura organizacyjna i procedury podejmowania decyzji obejmujące pełny zakres prowadzonej działalności,

b) zasady i procedury wypełniania obowiązków instytucji obowiązanych w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

2) zasady zarządzania ryzykiem:

a) zasady szacowania ryzyka, w szczególności ryzyka utraty płynności w przypadku udzielania kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3, lub w przypadku prowadzenia innej działalności gospodarczej oprócz świadczenia usług płatniczych,

b) procedury identyfikacji ryzyka, jego pomiaru, szacowania, monitorowania oraz informowania o ryzyku, a także procedury ograniczania ryzyka;

3) kontrola wewnętrzna obejmująca:

a) audyt wewnętrzny,

b) badanie zgodności prowadzonej działalności z ustawą, przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz regulacjami wewnętrznymi;

4) opis:

a) zasad postępowania ze środkami pieniężnymi przyjmowanymi od użytkowników w celu wykonania transakcji płatniczych zgodnie z art. 78,

b) procedur monitorowania incydentów związanych z bezpieczeństwem oraz monitorowania i rozpatrywania skarg użytkowników, w tym skarg związanych z bezpieczeństwem, a także działań następczych w przypadku wystąpienia takich incydentów i skarg, wraz z mechanizmem zgłaszania incydentów uwzględniającym obowiązki instytucji płatniczej w zakresie zgłaszania, o których mowa w art. 32g i art. 32h,

c) systemu komunikacji wewnętrznej,

d) procedury wprowadzonej w celu włączania do dokumentacji, monitorowania i śledzenia szczególnie chronionych danych dotyczących płatności oraz ograniczenia dostępu do tych danych,

e) rozwiązań zapewniających ciągłość działania, w tym wyczerpujące i dokładne określenie krytycznych operacji oraz określenie skutecznych planów awaryjnych i procedury na potrzeby regularnego weryfikowania i przeglądu adekwatności i skuteczności takich planów,

f) zasad i definicji stosowanych do gromadzenia danych statystycznych dotyczących wyników, transakcji i oszustw,

g) strategii w zakresie bezpieczeństwa wraz ze szczegółową oceną ryzyka w odniesieniu do świadczonych przez wnioskodawcę usług płatniczych oraz środków kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka podjętych w celu odpowiedniej ochrony użytkowników przed zidentyfikowanym ryzykiem, w tym oszustwami i nielegalnym wykorzystywaniem szczególnie chronionych danych i danych osobowych,

h) mechanizmów kontroli wewnętrznej.

2. Rozwiązania organizacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 1, powinny być uwzględnione w szczególności w opisie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4.

3. Kontrola wewnętrzna, o której mowa w ust. 1 pkt 3, obejmuje w szczególności procedury kontroli wykonywania transakcji płatniczych, kontroli podmiotów, którym powierzono wykonywanie niektórych czynności operacyjnych, oraz kontroli, które wnioskodawca zobowiązuje się przeprowadzać w stosunku do agentów i oddziałów krajowej instytucji płatniczej co najmniej raz w roku, w tym kontroli przeprowadzanych bezpośrednio u agenta oraz w oddziale.

3a. Środki kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. g, wskazują sposób zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa technicznego i ochrony danych, w tym w odniesieniu do oprogramowania i systemów informatycznych stosowanych przez wnioskodawcę lub podmiot, któremu wnioskodawca powierzył wykonywanie całości albo części czynności operacyjnych. Środki te obejmują również środki bezpieczeństwa, o których mowa w dziale IIa.

3b. Instytucja płatnicza, stosując środki kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka, o których mowa w ust. 3a, uwzględnia wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB.

4. Instytucja płatnicza na bieżąco weryfikuje i okresowo ocenia sposób funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

5. (uchylony)

Art. 65.

KNF odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli podmiot wnioskujący nie spełnia wymogów określonych w art. 64 ust. 1.

Art. 66.

1. Zmiana zakresu usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona krajowa instytucja płatnicza, określonych w zezwoleniu, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wymaga zmiany tego zezwolenia. Przepisy art. 61b i art. 62 stosuje się odpowiednio.

2. W miejsce informacji i dokumentów, o których mowa w art. 61 ust. 1, może być złożone oświadczenie o aktualności informacji zawartych w odpowiednich dokumentach złożonych przez krajową instytucję płatniczą wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

3. KNF odmawia wydania zmiany zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli zamierzona działalność krajowej instytucji płatniczej zagrażałaby jej bezpieczeństwu finansowemu lub naruszałaby przepisy prawa lub interesy użytkowników.

Art. 67.

1. Zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej wygasa, jeżeli krajowa instytucja płatnicza:

1) w terminie 12 miesięcy od dnia wydania tego zezwolenia nie rozpoczęła działalności w zakresie usług płatniczych, przy czym za dzień rozpoczęcia działalności w zakresie usług płatniczych uważa się dzień wykonania pierwszej transakcji płatniczej;

2) nie prowadzi działalności w zakresie usług płatniczych w okresie dłuższym niż 6 kolejnych miesięcy;

3) została wykreślona z rejestru przedsiębiorców.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, KNF wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zezwolenia.

Art. 68.

1. Jeżeli działalność hybrydowej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług płatniczych lub wydawaniu pieniądza elektronicznego narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji płatniczej lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej instytucji płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych i w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził te rodzaje działalności.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF:

1) określa termin utworzenia nowego podmiotu, który będzie prowadził działalność w zakresie usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, nie krótszy niż 3 miesiące;

2) może określić warunki dotyczące sposobu wyodrębnienia działalności w zakresie usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

3. Podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, zawiadamia KNF o wpisie do rejestru przedsiębiorców w terminie 7 dni od dnia uzyskania wpisu.

4. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, dołącza się informacje i dokumenty, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 4–10, dotyczące podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1. W miejsce informacji i dokumentów, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4 oraz 6–10, może być złożone oświadczenie o aktualności informacji zawartych w odpowiednich dokumentach złożonych przez hybrydową instytucję płatniczą, które uznaje się wówczas za złożone przez ten podmiot. Przepisy art. 62 stosuje się odpowiednio.

5. W przypadku określenia warunków, o których mowa w ust. 2 pkt 2, odpowiednio hybrydowa instytucja płatnicza lub podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, nie później niż z dniem złożenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, przekazują KNF informacje i dokumenty potwierdzające spełnienie tych warunków.

6. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydane hybrydowej instytucji płatniczej przechodzi na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, po upływie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, albo jego uzupełnienia, jeżeli nie są spełnione wymagania określone w ust. 4 lub 5, chyba że w tym terminie KNF zgłosi sprzeciw do przejścia tego zezwolenia.

7. KNF, w drodze decyzji:

1) zgłasza sprzeciw, o którym mowa w ust. 6, jeżeli zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 65;

2) może zgłosić sprzeciw, o którym mowa w ust. 6, jeżeli nie zostały spełnione warunki, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

8. Z dniem przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, wstępuje w prawa i obowiązki hybrydowej instytucji płatniczej w zakresie świadczenia usług płatniczych.

9. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydane hybrydowej instytucji płatniczej wygasa:

1) w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 1 — z upływem terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1;

2) z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja w sprawie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6, stała się ostateczna.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 9, KNF wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zezwolenia.

11. W terminie 7 dni od dnia przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydanego hybrydowej instytucji płatniczej na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, albo wydania decyzji, o której mowa w ust. 10, KNF z urzędu dokonuje zmian w rejestrze.

Art. 68a.

W przypadku powzięcia przez Prezesa NBP informacji, że działalność instytucji płatniczej w zakresie świadczenia usług płatniczych stanowiłaby zagrożenie dla stabilności systemu płatniczego, Prezes NBP zawiadamia o tym KNF.

Art. 69.

1. KNF może cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli:

1) instytucja płatnicza uzyskała zezwolenie wskutek złożenia fałszywych informacji lub w inny sposób niezgodny z prawem;

2) instytucja płatnicza przestała spełniać wymogi, od których jest uzależnione wydanie zezwolenia lub nie powiadomiła KNF o istotnych okolicznościach, które wskazują na zaprzestanie spełniania tych wymogów;

3) instytucja płatnicza wykonuje działalność z naruszeniem zezwolenia lub trwale utraciła zdolność do wykonywania swoich zobowiązań;

4) instytucja płatnicza, kontynuując działalność w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, stanowiłaby zagrożenie dla stabilności systemu płatniczego lub dla zaufania do tego systemu;

5) osoby, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają znaczny pakiet akcji lub udziałów w instytucji płatniczej, nie dają rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą;

6) osoba zarządzająca nie daje rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą;

7) bliskie powiązania między krajową instytucją płatniczą a innymi podmiotami mogłyby uniemożliwiać skuteczne sprawowanie nadzoru nad krajową instytucją płatniczą;

8) przepisy prawa państwa innego niż państwo członkowskie mające zastosowanie do co najmniej jednej osoby fizycznej lub prawnej, z którą krajowa instytucja płatnicza ma bliskie powiązania, lub trudności związane z egzekwowaniem tych przepisów mogłyby uniemożliwiać skuteczne sprawowanie nadzoru nad tą instytucją;

9) instytucja płatnicza, która nie stosuje środków ochrony środków pieniężnych użytkowników określonych w art. 78 ust. 1, nie zawarła w terminie umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 78 ust. 2.

2. Decyzja o cofnięciu zezwolenia jest natychmiast wykonalna.

3. Jeżeli wymaga tego interes użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, w decyzji o cofnięciu zezwolenia KNF może określić termin i warunki zaprzestania świadczenia usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego przez instytucję płatniczą.

Art. 70.

1. KNF cofa zezwolenie na wniosek instytucji płatniczej.

2. Postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia na wniosek instytucji płatniczej nie wszczyna się, jeżeli:

1) w instytucji płatniczej jest prowadzona kontrola, o której mowa w art. 103, lub instytucja płatnicza została zawiadomiona o zamiarze przeprowadzenia takiej kontroli;

2) wobec instytucji płatniczej wszczęto postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 105 ust. 1 pkt 5.

3. Postępowanie wszczęte zawiesza się do dnia, w którym decyzja w sprawie nałożenia kary pieniężnej stała się ostateczna.

4. Do decyzji o cofnięciu zezwolenia na wniosek instytucji płatniczej stosuje się przepis art. 69 ust. 3.

Art. 71.

(uchylony)

Art. 72.

W przypadku połączenia lub podziału instytucji płatniczej albo nabycia jej przedsiębiorstwa, zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, nie przechodzi na podmiot przejmujący lub nowo utworzony powstały w wyniku połączenia lub podziału ani na nabywcę, z zastrzeżeniem art. 68 ust. 6.

Art. 72a.

1. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio nabyć albo objąć akcje lub udziały krajowej instytucji płatniczej w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie odpowiednio 20%, 30% lub 50% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, lub jeżeli na skutek nabycia albo objęcia akcji lub udziałów instytucja taka stałaby się jednostką zależną lub współzależną względem tego podmiotu, zawiadamia KNF o takim zamiarze.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7–9, art. 25a ust. 1 i 2, art. 25c–25e i art. 25g ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio, z tym że przepisy dotyczące podmiotu dominującego, zależnego lub współzależnego, o których mowa w tych przepisach, stosuje się do jednostki dominującej, zależnej lub współzależnej.

3. W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest:

1) unijną instytucją pieniądza elektronicznego, unijną instytucją płatniczą, dostawcą, o którym mowa w art. 96 ust. 2, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, instytucją kredytową, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, lub

2) jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku wobec unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, unijnej instytucji płatniczej, dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2, zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej lub spółki zarządzającej, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska

— przedstawia w zawiadomieniu odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w szczególności nazwy i siedziby podmiotów, o których mowa w pkt 2, w stosunku do których jest jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku.

4. Jeżeli nie zachodzą okoliczności określone w ust. 3, zawiadomienie zawiera stosowne oświadczenie w tym zakresie.

5. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio zbyć znaczny pakiet akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej lub zbyć pakiet akcji lub udziałów, w wyniku czego nastąpiłby spadek poniżej 20%, 30% lub 50% jego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, zawiadamia o tym zamiarze KNF. W przypadku gdy statut lub umowa spółki krajowej instytucji płatniczej przewiduje uprzywilejowanie lub ograniczenie akcji lub udziałów co do prawa głosu, zawiadomienie powinno również dotyczyć udziału w kapitale zakładowym w wysokości odpowiadającej wielkościom określonym w zdaniu pierwszym i odpowiadającej mu liczbie głosów bez przywilejów i ograniczeń. Przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

Art. 72b.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 72a ust. 1, załącza do niego informacje:

1) pozwalające na identyfikację podmiotu składającego zawiadomienie oraz ustalenie tożsamości osób zarządzających jego działalnością oraz osób przewidzianych do objęcia funkcji osób zarządzających krajowej instytucji płatniczej, o ile podmiot składający zawiadomienie planuje zmiany w tym zakresie, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) imiona i nazwiska tych osób,

c) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile składający zawiadomienie taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

2) określone w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c dotyczące podmiotu składającego zawiadomienie oraz osób, o których mowa w pkt 1;

3) pozwalające na identyfikację krajowej instytucji płatniczej, o której mowa w art. 72a ust. 1;

4) dotyczące działalności zawodowej, gospodarczej lub statutowej podmiotu składającego zawiadomienie i osób, o których mowa w pkt 1, w szczególności przedmiotu tej działalności, zakresu i miejsca jej prowadzenia oraz dotychczasowego jej przebiegu, a także wykształcenia posiadanego przez podmiot składający zawiadomienie będący osobą fizyczną i osoby, o których mowa w pkt 1;

5) dotyczące grupy, do której należy podmiot składający zawiadomienie, w szczególności jej struktury, należących do niej podmiotów oraz prawnych i faktycznych powiązań kapitałowych, finansowych i osobowych z innymi podmiotami;

6) dotyczące sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu składającego zawiadomienie;

7) dotyczące działań zmierzających do nabycia albo objęcia akcji lub udziałów w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie poziomów określonych w art. 72a ust. 1 albo uzyskanie pozycji jednostki dominującej wobec krajowej instytucji płatniczej, w szczególności docelowego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym krajowej instytucji płatniczej, związanych z tym udziałem uprawnień, sposobu i źródeł finansowania nabycia albo objęcia akcji lub udziałów, zawartych w związku z tymi działaniami umów oraz działania w porozumieniu z innymi podmiotami;

8) dotyczące zamiarów podmiotu składającego zawiadomienie w odniesieniu do przyszłej działalności krajowej instytucji płatniczej, w szczególności w zakresie planów marketingowych, operacyjnych, finansowych oraz dotyczących organizacji i zarządzania;

9) dotyczące ewentualnych zobowiązań podmiotu składającego zawiadomienie w zakresie ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą.

2. Informacje w zakresie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego oraz informacje, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c, nie są wymagane w odniesieniu do podmiotu składającego zawiadomienie i osób zarządzających jego działalnością, jeżeli podmiot ten jest bankiem krajowym, instytucją kredytową, instytucją płatniczą, instytucją pieniądza elektronicznego, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, domem maklerskim, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności w państwie członkowskim, o ile okoliczność ta zostanie wykazana w zawiadomieniu.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty, które należy załączyć do zawiadomienia w celu przedstawienia informacji określonych w ust. 1, mając na uwadze zapewnienie proporcjonalności wymaganych informacji w zależności od zamierzonego wpływu podmiotu składającego zawiadomienie na zarządzanie krajową instytucją płatniczą.

Art. 72c.

1. KNF zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw co do nabycia lub objęcia akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej, wskazanego w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 72a ust. 1, jeżeli:

1) podmiot składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w zawiadomieniu lub dokumentów i informacji załączanych do zawiadomienia,

2) podmiot składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez KNF,

3) jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą, z uwagi na możliwy niekorzystny wpływ podmiotu składającego zawiadomienie na tę instytucję lub z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu składającego zawiadomienie

— przy czym przepisy art. 25h ust. 2 i 4–6 oraz art. 25i–25k ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Przy dokonywaniu oceny, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF uwzględnia również podjęte zobowiązania podmiotu składającego zawiadomienie, o których mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9.

3. W przypadku nabycia lub objęcia akcji lub udziałów:

1) z naruszeniem art. 72a ust. 1 albo

2) mimo zgłoszenia przez KNF sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego KNF do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

4) po wyznaczonym przez KNF terminie, o którym mowa w art. 25h ust. 5 ustawy – Prawo bankowe, na nabycie akcji lub udziałów w zakresie określonym w art. 72a ust. 1

— nie może być wykonywane prawo głosu z tych akcji lub udziałów.

4. Jeżeli skutkiem nabycia lub objęcia akcji w przypadkach, o których mowa w ust. 3, jest wykonywanie uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, osoby zarządzające krajową instytucją płatniczą powołane przez jednostkę dominującą lub będące członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi kierownicze funkcje w jednostce dominującej nie mogą uczestniczyć w czynnościach z zakresu reprezentacji krajowej instytucji płatniczej. W przypadku gdy nie można ustalić, które osoby zarządzające zostały powołane przez jednostkę dominującą, powołanie organu odpowiedzialnego za zarządzanie krajową instytucją płatniczą jest bezskuteczne od dnia uzyskania przez ten podmiot uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej.

5. Uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej podjęte z naruszeniem ust. 3 są nieważne, chyba że spełniają wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej przysługuje również KNF. Przepisy art. 252 i art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467, z późn. zm.) stosuje się odpowiednio.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 4, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej w wyznaczonym terminie.

7. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 6, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji płatniczej karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

8. W przypadku gdy wymagają tego interesy użytkowników, a wnioskodawca wykaże, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji wydanej na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, uchylić zakazy, o których mowa w ust. 3 lub 4. Do wniosku wnioskodawca dołącza informacje, o których mowa w art. 72b ust. 1.

Art. 72d.

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą, z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu, który uzyskał bezpośrednio lub pośrednio prawo wykonywania głosu w jej organie stanowiącym na poziomach określonych w art. 72a ust. 1 albo wskutek nabycia lub objęcia akcji lub udziałów stał się bezpośrednio lub pośrednio jednostką dominującą krajowej instytucji płatniczej, lub z uwagi na możliwy wpływ tego podmiotu na tę instytucję, w szczególności w przypadku stwierdzenia, że podmiot ten nie dochowuje podjętych zobowiązań, o których mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień jednostki dominującej przysługujących temu podmiotowi. Przy dokonywaniu oceny przesłanki wydania tego zakazu przepis art. 72c ust. 2 oraz przepis art. 25h ust. 2 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Uchwała organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej jest nieważna, jeżeli przy jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji lub udziałów, w stosunku do których KNF wydała decyzję, o której mowa w ust. 1, chyba że uchwała spełnia wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. Prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały przysługuje również KNF. Przepisy art. 252 i art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli KNF na podstawie ust. 1 wydała decyzję o zakazie wykonywania uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, przepis art. 72c ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej w wyznaczonym terminie.

5. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 4, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji płatniczej karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

6. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 72a ust. 1, nabył lub objął akcje lub prawa z akcji, o których mowa w art. 72a ust. 1, i nie dochowuje podjętego zobowiązania, o którym mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na ten podmiot karę pieniężną do wysokości odpowiadającej wartości tych akcji lub praw z akcji. Wartość akcji lub praw z akcji ustalana jest na dzień ich nabycia albo objęcia według wartości godziwej, o której mowa w ustawie o rachunkowości.

7. Decyzja, o której mowa w ust. 6, jest natychmiast wykonalna.

8. KNF może określić w decyzji, o której mowa w ust. 6, że kara pieniężna jest płatna w miesięcznych ratach.

9. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 72a ust. 1, wypełni zobowiązanie, o którym mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, przed upływem terminu wskazanego w decyzji, o której mowa w ust. 6, KNF wydaje decyzję o umorzeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 6:

1) w całości albo

2) w części odpowiadającej niezapłaconym przyszłym ratom — w przypadku określonym w ust. 8.

10. Na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej KNF uchyla decyzję wydaną na podstawie ust. 1, jeżeli ustały okoliczności uzasadniające wydanie tej decyzji.

11. W przypadku gdy dwa lub więcej podmiotów działa w porozumieniu, którego przedmiotem jest wykonywanie prawa głosu z akcji lub udziałów na poziomach określonych w art. 72a ust. 1 lub wykonywanie uprawnień jednostki dominującej, przepisy ust. 1–10 stosuje się odpowiednio.

Art. 72e.

W przypadku zaległej kary pieniężnej, o której mowa w art. 72d ust. 5 lub 6, KNF może nakazać krajowej instytucji płatniczej, której akcjonariuszem jest podmiot, na który została nałożona kara, przekazanie na poczet zaległej kary wraz z odsetkami wszelkich płatności dokonywanych przez krajową instytucję płatniczą na rzecz tego akcjonariusza, w kwocie odpowiadającej tej karze wraz z odsetkami.

Art. 73.

Informacje o instytucji płatniczej oraz o świadczonych przez nią usługach płatniczych, w tym informacje reklamowe, publikowane przez instytucję płatniczą, na zlecenie instytucji płatniczej lub na rzecz instytucji płatniczej, powinny być przedstawiane w sposób rzetelny i zrozumiały.

Art. 73a.

1. Krajowa instytucja płatnicza posiadająca kapitał założycielski w wysokości nie niższej niż równowartość w walucie polskiej kwoty 125 000 euro jest uprawniona do wydawania pieniądza elektronicznego. Krajowa instytucja płatnicza wydająca pieniądz elektroniczny może również świadczyć usługi ściśle powiązane z jego wydawaniem.

2. Krajowa instytucja płatnicza może wydawać pieniądz elektroniczny wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF, w formie pisemnej, zawiadomienie o zamiarze prowadzenia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, wraz z:

1) wnioskiem o wpis do rejestru informacji o wydawaniu pieniądza elektronicznego;

2) uzupełnieniem programu działalności i planu finansowego, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4, o informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu w okresie pozostającym do końca okresu objętego programem; informację taką przedstawia się także w programach działalności i planach finansowych na kolejne okresy.

4. Średnia wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu wydawanego przez krajową instytucję płatniczą obliczona na dany miesiąc kalendarzowy nie może przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 5 000 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez NBP obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc. W przypadku krajowych instytucji płatniczych rozpoczynających działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego w okresie pierwszych 6 miesięcy jej prowadzenia wartość tę oblicza się na podstawie średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu określonej w programie działalności i planie finansowym zgodnie z ust. 3 oraz wynikającej z wydania pieniądza elektronicznego.

5. W przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego albo działalność, o której mowa w art. 74 ust. 1 i 3, a wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu nie jest znana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na jej obliczenie na podstawie reprezentatywnej części zobowiązań finansowych, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną część zobowiązań finansowych można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

Art. 73b.

1. Krajowa instytucja płatnicza, która wydaje pieniądz elektroniczny, jest obowiązana przekazywać KNF informację o:

1) średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu — w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, na który jest ustalana;

2) całkowitej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu, wydanego przez tę instytucję, według stanu na dzień 31 grudnia każdego roku kalendarzowego — w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego.

2. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli pozostająca w obiegu kwota pieniądza elektronicznego przekracza kwotę określoną w art. 73a ust. 4, KNF może nałożyć na krajową instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 500 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 100 000 zł. Przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Art. 73c.

1. W przypadku przekroczenia kwoty, o której mowa w art. 73a ust. 4, krajowa instytucja płatnicza traci uprawnienie do wydawania pieniądza elektronicznego z upływem 30 dni od ostatniego dnia okresu, w którym nastąpiło przekroczenie, chyba że w tym terminie dostosowała rozmiar prowadzonej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego do wymogu, o którym mowa w art. 73a ust. 4.

2. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 1, krajowa instytucja płatnicza wystąpi o zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o którym mowa w art. 132a ust. 1, przepisu ust. 1 nie stosuje się do czasu rozpoznania wniosku. Krajowa instytucja płatnicza jest jednak obowiązana do dostosowania rozmiarów prowadzonej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego do wymogu, o którym mowa w art. 73a ust. 4, w terminie 3 miesięcy od końca okresu, w którym nastąpiło przekroczenie. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, lub umorzenia postępowania, termin utraty uprawnienia do wydawania pieniądza elektronicznego, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia, w którym decyzja o odmowie wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, bądź o umorzeniu postępowania stała się ostateczna.

3. Utrata przez krajową instytucję płatniczą uprawnienia do wydawania pieniądza elektronicznego nie wpływa na wykonywanie jej zobowiązań i obowiązków związanych z uprzednio wydanym pieniądzem elektronicznym.

Art. 73d.

Krajowa instytucja płatnicza jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny na zasadach określonych w art. 132n. Przepisy wydane na podstawie art. 132o oraz przepisy art. 132p stosuje się odpowiednio.

Art. 73e.

KNF informuje Komisję Europejską o liczbie krajowych instytucji płatniczych wydających pieniądz elektroniczny oraz o całkowitej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu, wydanego przez te instytucje, według stanu na dzień 31 grudnia każdego roku kalendarzowego.

Art. 74.

1. Krajowa instytucja płatnicza może również:

1) świadczyć ściśle powiązane ze świadczeniem usług płatniczych usługi dodatkowe, takie jak:

a) usługi wymiany walut,

b) usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej,

c) usługi przechowywania i przetwarzania danych;

2) prowadzić systemy płatności;

3) prowadzić inną działalność gospodarczą.

2. Świadczenie przez krajową instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej lub wydania pieniądza elektronicznego nie stanowi działalności kantorowej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 309).

3.W związku z wykonywaniem usług płatniczych krajowa instytucja płatnicza może udzielać pożyczki służącej wykonaniu transakcji płatniczej (kredyt płatniczy) wyłącznie w celu świadczenia usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3–5, oraz pod warunkiem że pożyczka ta nie jest udzielana:

1) na okres dłuższy niż 12 miesięcy;

2) ze środków pieniężnych otrzymanych lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczej.

Art. 75.

Krajowa instytucja płatnicza jest obowiązana przechowywać dokumenty związane ze świadczeniem usług płatniczych oraz z prowadzoną działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Rozdział 2

Fundusze własne i gospodarka finansowa krajowych instytucji płatniczych

Art. 76.

1. Krajowa instytucja płatnicza, z wyłączeniem krajowej instytucji płatniczej świadczącej wyłącznie usługi inicjowania transakcji płatniczej, jest obowiązana posiadać w każdym czasie fundusze własne dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności i rodzaju usług płatniczych, jakie może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

2. Fundusze własne krajowej instytucji płatniczej obejmują:

1) kapitał założycielski instytucji płatniczej;

2) kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych;

3) niepodzielony zysk z lat ubiegłych;

4) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów;

5) kapitał zapasowy;

6) pozostałe kapitały rezerwowe.

2a. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej w celu dokonania zapłaty odbiorcy, któremu ten dostawca świadczy usługę prowadzenia rachunku płatniczego lub usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, a ten sposób zapłaty jest oferowany płatnikowi przez odbiorcę we współpracy z tym dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, zainicjowana transakcja płatnicza wlicza się do transakcji płatniczych będących podstawą naliczania wymaganych funduszy własnych tego dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

3. Fundusze własne pomniejsza się o:

1) akcje lub udziały własne posiadane przez instytucję płatniczą, wycenione według wartości bilansowej, pomniejszone o odpisy spowodowane trwałą utratą ich wartości;

2) wszelkie zobowiązania z tytułu akcji uprzywilejowanych;

3) wartości niematerialne i prawne wycenione według wartości bilansowej;

4) stratę z lat ubiegłych;

5) stratę w trakcie zatwierdzania;

6) stratę netto bieżącego okresu.

3a. (uchylony)

4. Wysokość funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej nie może być niższa od wyższej z wartości:

1) minimalnej wartości kapitału założycielskiego wymaganego zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 1, albo

2) kwoty obliczonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 6.

5. W przypadku gdy instytucja płatnicza udziela kredytów płatniczych, o których mowa w art. 74 ust. 3, wymóg, o którym mowa w ust. 4, zwiększa się o 5% średniej stanów należności na koniec każdego miesiąca z tytułu kredytów płatniczych udzielonych w ciągu ostatniego roku obrotowego.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, metodę obliczania kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2, uwzględniając łączną wartość transakcji płatniczych wykonanych wciągu ostatniego roku obrotowego przez krajową instytucję płatniczą i rodzaj usług płatniczych, jakie krajowa instytucja płatnicza może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

7. KNF może, w drodze decyzji, na podstawie analizy ryzyka strat oraz oceny procesów zarządzania ryzykiem i mechanizmów kontroli wewnętrznej krajowej instytucji płatniczej:

1) zażądać od krajowej instytucji płatniczej zwiększenia wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie większej niż 120% kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2;

2) zezwolić krajowej instytucji płatniczej na zmniejszenie wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie mniejszej niż 80% kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2.

Art. 77.

1. Przy obliczaniu funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej, która:

1) należy do tej samej grupy co inna krajowa instytucja płatnicza, bank krajowy, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej, krajowa instytucja pieniądza elektronicznego, oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, firma inwestycyjna, podmiot zarządzający aktywami lub zakład ubezpieczeń,

2) prowadzi działalność w charakterze hybrydowej instytucji płatniczej

— nie mogą być w jakikolwiek sposób uwzględniane fundusze, które zostały uwzględnione w funduszach własnych innego podmiotu grupy lub hybrydowej instytucji płatniczej obliczanych w związku z wymogami kapitałowymi wynikającymi z odrębnych przepisów.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, może, w drodze rozporządzenia, określić sposób przeciwdziałania wielokrotnemu zaliczaniu tych samych elementów do funduszy własnych, w przypadkach, o których mowa w ust. 1, kierując się koniecznością zapewnienia realnego poziomu określonych przez ustawę wymogów kapitałowych.

Art. 78.

1. W przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza przyjmuje od użytkowników środki pieniężne na poczet wykonania transakcji płatniczych bezpośrednio lub za pośrednictwem innego dostawcy, jest zobowiązana do ich ochrony z zastosowaniem następujących zasad:

1) środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych, w wysokości podlegającej przekazaniu odbiorcy albo innemu dostawcy w celu przekazania odbiorcy, nie są w żadnym momencie podczas przechowywania łączone ze środkami pieniężnymi posiadanymi przez krajową instytucję płatniczą z innego tytułu;

2) środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych, które nie zostały przekazane odbiorcy lub innemu dostawcy do końca dnia roboczego następującego po dniu otrzymania tych środków, są co najmniej w wysokości podlegającej przekazaniu odbiorcy albo innemu dostawcy w celu przekazania odbiorcy:

a) składane na wyodrębnionym do tego celu rachunku bankowym w banku krajowym, instytucji kredytowej lub oddziale banku zagranicznego lub

b) inwestowane w bezpieczne, płynne aktywa o niskim ryzyku, deponowane na wyodrębnionym do tego celu rachunku.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych są objęte umową gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umową ubezpieczenia zawartą z zakładem ubezpieczeń, bankiem krajowym, oddziałem banku zagranicznego, instytucją kredytową, które nie należą do tej samej grupy co krajowa instytucja płatnicza, na kwotę równą kwocie, która w przypadku zastosowania zasad określonych w ust. 1 podlegałaby wydzieleniu z innych środków pieniężnych posiadanych przez krajową instytucję płatniczą oraz złożeniu na wyodrębnionym rachunku bankowym lub zainwestowaniu.

3. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowa ubezpieczenia obejmuje zwrot przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń wpłat wniesionych przez użytkowników w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej wynikającej z umowy o świadczenie usług płatniczych przez krajową instytucję płatniczą, do wysokości dokonanej wpłaty.

4. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń środków pieniężnych z gwarancji.

5. Krajowa instytucja płatnicza stosująca wymogi określone w ust. 2 jest obowiązana składać KNF dokumenty potwierdzające zawarcie kolejnej umowy gwarancji albo ubezpieczenia, obejmującej cały okres prowadzenia działalności, przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej.

6. W przypadku krajowych instytucji płatniczych rozpoczynających działalność kwotę, o której mowa w ust. 2, określa się na podstawie programu działalności i planu finansowego, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4.

7. W przypadku gdy wartość środków pieniężnych przeznaczonych na wykonywanie przyszłych transakcji płatniczych jest zmienna lub nieznana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na stosowanie wymogów określonych w ust. 2 na podstawie kwoty reprezentatywnej, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną kwotę można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

8. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

9. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej w celu dokonania zapłaty temu dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, środki otrzymane przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej nie podlegają ochronie.

10. Do transakcji, o której mowa w art. 76 ust. 2a, przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.

11. Krajowa instytucja płatnicza uprawniona do świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku jest obowiązana do zabezpieczenia roszczeń użytkownika w sposób określony w art. 61b.

Art. 79.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, kategorie aktywów, o których mowa w art. 78 ust. 1 pkt 2 lit. b, oraz maksymalną część środków pieniężnych, jaka może być inwestowana w poszczególne kategorie aktywów, mając na względzie należyte zabezpieczenie środków pieniężnych użytkowników, w tym ograniczenie ryzyka inwestycyjnego.

Art. 80.

1. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko krajowej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych oraz rachunkach, o których mowa w art. 78 ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

2. W razie ogłoszenia upadłości krajowej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych oraz rachunkach, o których mowa w art. 78 ust. 1, podlegają wyłączeniu z masy upadłości.

3. Wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje roszczeń użytkowników wobec krajowych instytucji płatniczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zleceń płatniczych przez krajową instytucję płatniczą lub podmioty, za które instytucja ponosi odpowiedzialność wobec użytkownika, w granicach odpowiedzialności krajowej instytucji płatniczej określonej w art. 144–146.

Rozdział 3

Sprawozdawczość krajowych instytucji płatniczych

Art. 81.

Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF sporządzone zgodnie z ustawą o rachunkowości roczne sprawozdanie finansowe, a także roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe, jeżeli istnieje obowiązek jego sporządzenia. Sprawozdania przekazuje się wraz ze sprawozdaniem z badania oraz odpisem uchwały albo postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, w terminie nie dłuższym niż 15 dni od dnia zatwierdzenia odpowiednio rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający jednostki i rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający jednostki dominującej.

Art. 82.

Firma audytorska jest obowiązana do niezwłocznego informowania KNF o stwierdzonych w trakcie przeprowadzania badania sprawozdania finansowego okolicznościach i zdarzeniach, które mogą stanowić podstawę do wydania opinii z zastrzeżeniami, opinii negatywnej albo odmowy wyrażenia opinii, albo wskazywać na naruszenie przepisów określających warunki wydania zezwolenia krajowym instytucjom płatniczym lub regulujących prowadzenie działalności krajowych instytucji płatniczych albo na zagrożenie kontynuowania działalności przez tę instytucję.

Art. 83.

1. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF kwartalne i dodatkowe roczne sprawozdania finansowe i statystyczne obejmujące:

1) wartość posiadanych środków finansowych;

2) informację o udzielonych w danym kwartale lub roku kredytach, o których mowa w art. 74 ust. 3, w tym ich liczbie, wartości oraz okresie, na jaki zostały udzielone;

3) informację o wykonanych transakcjach płatniczych, w tym ich wartości, liczbie oraz strukturze walutowej;

4) zestawienie funduszy własnych wraz ze wskazaniem poszczególnych elementów składowych i określeniem ich kwoty;

5) informację o rodzaju i zakresie działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1.

2. KNF, w drodze decyzji, na wniosek krajowej instytucji płatniczej, w uzasadnionych przypadkach może zwolnić ją z obowiązków określonych w ust. 1 lub ograniczyć ich zakres.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, oraz terminy ich przekazywania KNF, uwzględniając konieczność zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej, w tym informacji o rodzaju i zakresie wykonywania innej działalności prowadzonej przez instytucję płatniczą, o której mowa w art. 74 ust. 1.

Rozdział 4

Korzystanie przez krajową instytucję płatniczą z usług agentów oraz powierzanie wykonywania niektórych czynności operacyjnych innym podmiotom

Art. 84.

1. Krajowa instytucja płatnicza może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agentów.

1a. Krajowa instytucja płatnicza może dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego za pośrednictwem agentów lub innych przedsiębiorców.

2. Umowa między agentem a krajową instytucją płatniczą jest zawierana w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

3. Agent może rozpocząć świadczenie usług płatniczych po wpisaniu do rejestru.

Art. 85.

1. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF, w formie pisemnej, zawiadomienie o zamiarze świadczenia usług płatniczych za pośrednictwem agenta, wraz z wnioskiem o dokonanie wpisu agenta do rejestru.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta;

2) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

3) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej związanych z zapobieganiem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

4) imiona i nazwiska oraz funkcje osób zarządzających agentem, a także — w przypadku agentów innych niż dostawcy podlegający nadzorowi w rozumieniu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym lub ich jednostki zależne — dokumenty potwierdzające, że osoby te posiadają właściwe kompetencje oraz że nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe;

5) wykaz usług płatniczych instytucji płatniczej, do świadczenia których agent jest upoważniony, oraz

6) numer identyfikacji podatkowej (NIP) agenta, jeżeli taki posiada.

3. Opis, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, podlega niezwłocznej aktualizacji w przypadku istotnej okoliczności objętej pierwotnym powiadomieniem.

4. W terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia wraz z wnioskiem, o których mowa w ust. 1, KNF wpisuje albo odmawia wpisu agenta do rejestru, o czym niezwłocznie powiadamia krajową instytucję płatniczą.

5. Dokumentem potwierdzającym posiadanie właściwych kompetencji przez osobę zarządzającą agentem może być w szczególności oświadczenie krajowej instytucji płatniczej lub osoby zarządzającej agentem potwierdzające posiadanie właściwych kompetencji przez tę osobę.

Art. 86.

1. Krajowa instytucja płatnicza może, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z innym przedsiębiorcą, powierzyć temu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych lub z działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

2. Krajowa instytucja płatnicza prowadzi ewidencję umów, o których mowa w ust. 1, zawierającą dane identyfikacyjne przedsiębiorcy, zakres powierzonych czynności i miejsce ich wykonywania oraz okres obowiązywania umowy.

3. W przypadku gdy umowa, o której mowa w ust. 1, przewiduje powierzenie wykonywania istotnych czynności operacyjnych, krajowa instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze zawarcia takiej umowy oraz o każdej jej zmianie, rozwiązaniu lub o jej wygaśnięciu, co najmniej na 14 dni przed jej zawarciem, zmianą, rozwiązaniem lub wygaśnięciem.

4. Czynność operacyjną uznaje się za istotną, jeżeli jej niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie mogłoby w poważnym stopniu zagrozić ciągłości spełniania przez krajową instytucję płatniczą wymogów, od których było uzależnione wydanie zezwolenia, lub wykonywania innych obowiązków nałożonych na instytucję płatniczą przez ustawę, lub zagrażałoby jej wynikom finansowym, rzetelności lub ciągłości świadczonych przez nią usług płatniczych lub wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

5. Krajowa instytucja płatnicza może powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie istotnych czynności operacyjnych, jeżeli powierzenie wykonywania czynności nie wpłynie niekorzystnie na prowadzenie przez krajową instytucję płatniczą działalności zgodnie z przepisami prawa i wydanym jej zezwoleniem oraz na ostrożne i stabilne zarządzanie krajową instytucją płatniczą oraz:

1) przedsiębiorca posiada uprawnienia do wykonywania czynności w zakresie przedmiotu umowy, jeżeli z przepisów prawa wynika obowiązek posiadania takich uprawnień, albo zajmuje się wykonywaniem tych czynności w sposób zawodowy;

2) przedsiębiorca posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz zapewnia warunki techniczne i organizacyjne niezbędne do prawidłowego wykonywania umowy, o której mowa w ust. 1;

3) sytuacja finansowa przedsiębiorcy pozwala na prawidłowe wykonywanie umowy, o której mowa w ust. 1;

4) przedsiębiorca umożliwi skuteczne nadzorowanie przez krajową instytucję płatniczą wykonywania powierzonych mu czynności oraz zarządzanie ryzykiem związanym z powierzeniem czynności, a krajowa instytucja płatnicza posiada wiedzę umożliwiającą skuteczne nadzorowanie wykonywania powierzonych czynności i zarządzanie ryzykiem;

5) krajowa instytucja płatnicza będzie posiadać dostęp do informacji i dokumentów związanych z wykonywaniem czynności powierzonych przedsiębiorcy, w szczególności w przypadku gdy udostępnienie tych danych następuje w wyniku żądania KNF;

6) krajowa instytucja płatnicza i przedsiębiorca będą posiadać plany działania zapewniające ciągłe, bezpieczne i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową, również w przypadku rozwiązania umowy, a także plany działania przewidujące sposoby odzyskiwania danych chroniące przed ich utratą spowodowaną zdarzeniami losowymi.

6. Powierzenie wykonywania czynności operacyjnych nie może:

1) prowadzić do zaprzestania faktycznego świadczenia usług płatniczych lub wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez krajową instytucję płatniczą;

2) obejmować przekazania prawa do reprezentowania instytucji płatniczej lub zarządzania instytucją płatniczą w rozumieniu art. 201 § 1 i art. 368 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych oraz art. 48 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2021 r. poz. 648 oraz z 2023 r. poz. 1450).

Art. 87.

1. KNF może żądać od krajowej instytucji płatniczej powierzającej wykonywanie czynności operacyjnych innym przedsiębiorcom w szczególności:

1) przedstawienia kopii zawartej umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1;

2)złożenia wyjaśnień dotyczących wykonania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1;

3) przedstawienia dokumentów określających status przedsiębiorcy, z którym krajowa instytucja płatnicza zawarła umowę, a w przypadku powierzenia wykonywania istotnych czynności operacyjnych — także dokumentów niezbędnych do oceny spełniania przez przedsiębiorcę wymogów określonych w art. 86 ust. 5.

2. KNF, w drodze decyzji, nakazuje krajowej instytucji płatniczej doprowadzenie w wyznaczonym terminie do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, jeżeli:

1) wykonanie umowy zagraża ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu instytucją płatniczą;

2) przedsiębiorca będący stroną umowy utracił wymagane uprawnienia niezbędne do wykonywania tej umowy.

3. Od decyzji KNF, o której mowa w ust. 2, krajowa instytucja płatnicza może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji; przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji.

4. KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1, w przypadku gdy w wyznaczonym terminie krajowa instytucja płatnicza nie doprowadzi do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1.

Art. 87a.

Krajowa instytucja płatnicza niezwłocznie powiadamia KNF o zmianach dotyczących korzystania z usług innych przedsiębiorców, którym powierzono wykonywanie czynności operacyjnych, oraz agentów.

Art. 88.

1. Krajowa instytucja płatnicza w zakresie świadczenia usług płatniczych i wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego ponosi odpowiedzialność wobec użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego za działania jej agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotów wykonujących czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, jak za swoje własne działania.

2. Odpowiedzialności, o której mowa w ust. 1, nie można wyłączyć ani ograniczyć, z zastrzeżeniem art. 149.

3. Odpowiedzialności agenta i innego przedsiębiorcy, za pośrednictwem którego krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, wobec krajowej instytucji płatniczej za szkody wyrządzone użytkownikom lub posiadaczom pieniądza elektronicznego wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 84 ust. 2, umowy, na podstawie której inny przedsiębiorca dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, albo umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, nie można wyłączyć ani ograniczyć.

Art. 89.

Krajowe instytucje płatnicze zapewniają, aby oddziały, przez które prowadzą działalność, a także agenci oraz inni przedsiębiorcy, za pośrednictwem których świadczą usługi płatnicze lub dokonują wykupu pieniądza elektronicznego, informowali w sposób rzetelny użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego o tym fakcie.

Art. 90.

Agent jest obowiązany w umowie zawieranej z użytkownikiem jednoznacznie wskazać instytucję płatniczą, w imieniu i na rzecz której działa, z podaniem numeru wpisu do rejestru.

Dział V

Podejmowanie i prowadzenie przez instytucje płatnicze oraz przez dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku działalności na terytorium państwa goszczącego

Art. 91.

1. Krajowa instytucja płatnicza może wykonywać na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, usługi płatnicze wynikające z zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku może świadczyć usługę dostępu do informacji o rachunku na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

Art. 92.

1. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamiają KNF, w formie pisemnej, o zamiarze świadczenia usług płatniczych na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

1a. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, zamierzający świadczyć usługi płatnicze na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, wraz z zawiadomieniem, o którym mowa w ust. 1, składają wniosek o dokonanie wpisu oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta do rejestru.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) nazwę państwa członkowskiego, na którego terytorium krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta;

2) nazwę (firmę), siedzibę i adres krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku;

3) nazwę (firmę) i adres oddziału lub imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta, numer identyfikacji podatkowej (NIP) agenta, jeżeli taki posiada, oraz siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

4) opis struktury organizacyjnej oddziału, program działalności i plan finansowy na okres co najmniej trzyletni, a także opis mechanizmów kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w odniesieniu do oddziału — w przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze przez oddział;

5) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w zakresie związanym z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu — w przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta;

6) imiona i nazwiska osób zarządzających oddziałem lub agentem, a w przypadku agentów innych niż dostawcy podlegający nadzorowi w rozumieniu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym lub ich jednostki zależne — także dokumenty potwierdzające, że osoby te posiadają właściwe kompetencje oraz że nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwa wymienione w art. 85 ust. 2 pkt 4;

7) wykaz usług płatniczych, które krajowa instytucja płatnicza zamierza świadczyć na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, odpowiednio przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta;

8) informację o terminie planowanego rozpoczęcia działalności na terytorium goszczącego państwa członkowskiego — w przypadku krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierzających świadczyć usługi płatnicze na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska w ramach działalności transgranicznej.

3. KNF wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w wyznaczonym terminie, jeżeli zawiadomienie nie spełnia wymagań określonych w ust. 2.

4. W terminie miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub jego uzupełnienia, KNF przesyła właściwym organom nadzorczym goszczącego państwa członkowskiego zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, albo w drodze decyzji odmawia jego przesłania.

5. KNF odmawia przesłania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w przypadku gdy:

1) zawiadomienie nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 2, i nie zostało uzupełnione w terminie;

2) struktura organizacyjna oddziału krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest nieadekwatna do zamierzonej działalności;

3) zamierzona działalność oddziału lub wykonywanie usług za pośrednictwem agenta naruszałoby przepisy prawa;

4) posiada lub uzyskała od właściwych organów nadzorczych państwa goszczącego, w którym krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza wykonywać usługi płatnicze, informacje wskazujące, iż istnieją uzasadnione podstawy do podejrzeń, że w związku z tą działalnością jest popełniane lub zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub rozpoczęcie wykonywania usług przez oddział lub za pośrednictwem agenta mogłyby zwiększać ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

6. Dokumentem potwierdzającym posiadanie właściwych kompetencji przez osobę zarządzającą agentem może być w szczególności oświadczenie krajowej instytucji płatniczej lub osoby zarządzającej agentem potwierdzające posiadanie właściwych kompetencji przez tę osobę.

Art. 93.

1. W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 92 ust. 1, po zapoznaniu się z informacjami zawartymi w tym zawiadomieniu oraz zastrzeżeniami przekazanymi przez właściwe organy nadzorcze goszczącego państwa członkowskiego, w szczególności informacjami, o których mowa w art. 92 ust. 5 pkt 4, KNF:

1) przekazuje swoje stanowisko dotyczące zawiadomienia właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego;

2) dokonuje wpisu do rejestru odpowiednio oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta albo wydaje decyzję o odmowie dokonania takiego wpisu albo o wykreśleniu z rejestru, jeżeli wpis ten został uprzednio dokonany.

2. W przypadku gdy KNF nie zgadza się z oceną oraz zastrzeżeniami, o których mowa w ust. 1, stanowisko, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zawiera uzasadnienie.

3. Stanowisko lub decyzję, o których mowa w ust. 1, KNF przekazuje krajowej instytucji płatniczej, która złożyła do KNF zawiadomienie, o którym mowa w art. 92 ust. 1, albo dostawcy świadczącemu wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

4. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamiają KNF o terminie rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych na terytorium goszczącego państwa członkowskiego przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta. KNF niezwłocznie przekazuje taką informację właściwemu organowi goszczącego państwa członkowskiego.

5. Termin, o którym mowa w ust. 4, nie może być wcześniejszy niż data wpisu do rejestru oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta.

Art. 94.

O zamiarze dokonania zmiany danych, o których mowa w art. 92 ust. 2, w tym o nowym agencie i oddziale, krajowa instytucja płatnicza zawiadamia, w formie pisemnej, KNF. Przepisy art. 92 ust. 3–6 i art. 93 stosuje się odpowiednio.

Art. 94a.

Krajowa instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze powierzenia przedsiębiorcy z innego państwa członkowskiego niż Rzeczpospolita Polska wykonywania czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych.

Art. 95.

(uchylony)

Art. 96.

1. Unijna instytucja płatnicza może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, w zakresie wynikającym z zezwolenia wydanego przez właściwe organy nadzorcze.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku na terytorium innego państwa członkowskiego niż Rzeczpospolita Polska może świadczyć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi dostępu do informacji o rachunku przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

Art. 97.

1. W terminie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF od właściwych organów nadzorczych macierzystego państwa członkowskiego informacji wskazanych w art. 92 ust. 2 KNF przekazuje tym organom ocenę oraz zastrzeżenia w związku z zamierzonym świadczeniem usług płatniczych przez daną unijną instytucję płatniczą albo dostawcę, o którym mowa w art. 96 ust. 2.

2. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 1, mogą obejmować w szczególności okoliczności dotyczące stwierdzenia przez KNF wystąpienia uzasadnionych podstaw do podejrzeń, że w związku z zamierzonym świadczeniem usług przez unijną instytucję płatniczą albo dostawcę, o którym mowa w art. 96 ust. 2, świadczącego usługę dostępu do informacji o rachunku przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta jest popełniane albo zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub świadczenie usług przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta mogłoby zwiększyć ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

3. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, może rozpocząć świadczenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usług płatniczych w dniu wskazanym właściwemu organowi nadzorczemu macierzystego państwa członkowskiego jako termin planowanego rozpoczęcia takiej działalności.

Art. 98.

(uchylony)

Art. 98a.

W przypadku świadczenia przez unijną instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej lub wydania pieniądza elektronicznego przepis art. 74 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 98b.

1. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział albo za pośrednictwem agenta, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, przekazuje KNF roczne sprawozdanie dotyczące działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział albo za pośrednictwem agenta, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, przekazuje KNF roczne sprawozdania obejmujące informację o wykonanych transakcjach płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym dane o ich wartości, liczbie oraz strukturze walutowej.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając konieczność zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę sytuacji finansowej unijnej instytucji płatniczej albo dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2.

Dział VI

Nadzór nad krajowymi instytucjami płatniczymi oraz działalnością unijnych instytucji płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 99.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych oraz w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego prowadzona przez krajowe instytucje płatnicze, w tym przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF, w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, zwanemu dalej „nadzorem”.

2. Celem nadzoru jest:

1) zapewnienie bezpieczeństwa finansowego krajowych instytucji płatniczych;

2) zapewnienie zgodności działalności krajowych instytucji płatniczych, w tym prowadzonej przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 i rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz zezwoleniem, o którym mowa w art. 60 ust. 1;

3) ochrona interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego.

Art. 100.

Czynności podejmowane w ramach nadzoru polegają w szczególności na:

1) dokonywaniu oceny sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej;

2) badaniu jakości zarządzania krajową instytucją płatniczą, w tym systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

3) (uchylony)

Art. 101.

KNF oraz osoby wykonujące czynności nadzoru nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym przez KNF nadzorem.

Art. 102.

1. KNF w ramach sprawowanego nadzoru może:

1) wezwać krajową instytucję płatniczą do przekazania w wyznaczonym terminie wszelkich informacji niezbędnych dla realizacji celów nadzoru, o których mowa w art. 99 ust. 2, określając cel takiego wezwania;

2) zażądać okresowego przekazywania przez krajową instytucję płatniczą określonych danych niezbędnych do oceny sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej;

3) wydawać krajowej instytucji płatniczej zalecenia w zakresie:

a) zapewnienia zgodności działalności krajowej instytucji płatniczej z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009,

b) zwiększenia funduszy własnych, jeżeli ich wysokość jest niższa niż wynikałoby to z przepisów ustawy lub decyzji, o której mowa w art. 76 ust. 7,

c) podjęcia środków koniecznych do osiągnięcia i przestrzegania norm, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 1 i art. 76,

d) opracowania i stosowania procedur, które zapewnią utrzymywanie oraz bieżące monitorowanie poziomu funduszy własnych,

e) podjęcia środków koniecznych dla zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego;

4) nakazać krajowej instytucji płatniczej wstrzymanie wypłat z zysku lub wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu osiągnięcia norm, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 1 i art. 76;

5) nakazać krajowej instytucji płatniczej opracowanie i wykonanie planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych.

1a. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 1, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

1b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 1a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

2. KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania krajowymi instytucjami płatniczymi, mając na uwadze ochronę interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. KNF, w drodze decyzji, może nakazać unijnej instytucji płatniczej albo dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonującemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze za pośrednictwem agenta, wyznaczenie centralnego punktu kontaktowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zachodzą okoliczności utrudniające zapewnienie prawidłowej komunikacji, w tym zgłaszanie informacji dotyczących przestrzegania przepisów działów II i III, lub sprawowanie nadzoru.

Art. 103.

1. KNF może przeprowadzać kontrolę działalności i sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej.

2. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, KNF może przeprowadzać także ocenę działalności i sytuacji finansowej agenta, za pośrednictwem którego instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze, lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1. Jeżeli kontrola, o której mowa w ust. 1, nie pozwala na dokonanie wszystkich ustaleń niezbędnych do oceny działalności lub sytuacji finansowej agenta lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, czynności kontrolne mogą być prowadzone bezpośrednio wobec agenta lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, w ramach odrębnej kontroli.

3. Czynności kontrolne są wykonywane przez pracowników Urzędu KNF po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez Przewodniczącego KNF lub upoważnioną przez niego osobę.

3a. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, jest udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo elektronicznej. Upoważnienie udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Upoważnienie utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

3b. Upoważnienie, zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, protokół z kontroli, zalecenia pokontrolne udzielone albo sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

4. Pracownicy, o których mowa w ust. 3, w zakresie ustalonym w upoważnieniu, mają prawo do:

1) wstępu do pomieszczeń kontrolowanego podmiotu;

2) swobodnego dostępu do oddzielnego pomieszczenia biurowego i środków łączności;

3) wglądu do dokumentów kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów;

4) wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w tym w postaci dokumentów elektronicznych.

5. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb wykonywania czynności kontrolnych w krajowych instytucjach płatniczych, uwzględniając cele nadzoru sprawowanego nad tymi instytucjami oraz zapewnienie efektywności tego nadzoru.

Art. 104.

1. KNF każdorazowo zgłasza właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego zamiar przeprowadzenia kontroli w pomieszczeniach kontrolowanego podmiotu znajdujących się na terytorium goszczącego państwa członkowskiego.

2. KNF może przekazać właściwym organom nadzorczym goszczącego państwa członkowskiego zadanie przeprowadzania kontroli w pomieszczeniach podmiotów, o których mowa w art. 109.

3. Przepisy art. 103 stosuje się do działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddziałów unijnych instytucji płatniczych oraz ich agentów, w przypadku ustalenia z właściwymi organami nadzorczymi macierzystego państwa członkowskiego, że kontrola zostanie przeprowadzona przez KNF.

Art. 105.

1. W razie stwierdzenia, że krajowa instytucja płatnicza nie wykonuje albo nieprawidłowo wykonuje obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w art. 102 ust. 1 pkt 3, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, lub nie wykonuje nakazów określonych w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5, a także gdy działalność krajowej instytucji płatniczej jest wykonywana z naruszeniem przepisów ustawy, innych ustaw regulujących świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego oraz przepisów wydanych na ich podstawie, a także innych bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego lub stwarza zagrożenie interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, KNF może:

1) wystąpić do organu krajowej instytucji płatniczej z wnioskiem o odwołanie osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości;

2) zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą, o której mowa w pkt 1, do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o jej odwołanie przez organy krajowej instytucji płatniczej na najbliższym posiedzeniu; zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za krajową instytucję płatniczą w zakresie jej praw i obowiązków majątkowych;

3) ograniczyć zakres działalności krajowej instytucji płatniczej lub jej jednostek organizacyjnych;

4) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

5) nałożyć na krajową instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł;

6) cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 5, KNF uwzględnia rodzaj i wagę naruszenia, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową krajowej instytucji płatniczej.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do ustalenia wysokości kary, o której mowa w ust. 1 pkt 4.

4. Zastosowanie środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2–6, następuje w drodze decyzji. Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 6, są natychmiast wykonalne.

5. Decyzja KNF o ograniczeniu zakresu działalności może zawierać warunki i terminy, a decyzja o nałożeniu kary pieniężnej zawiera termin zapłaty należności.

6. KNF może także zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą w przypadku:

1) przedstawienia tej osobie zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania przez tę osobę znacznych strat majątkowych krajowej instytucji płatniczej.

7. O cofnięciu zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF niezwłocznie powiadamia właściwe organy nadzorcze państwa członkowskiego, w którym krajowa instytucja płatnicza prowadzi działalność transgraniczną, za pośrednictwem agenta lub przez oddział.

Art. 105a.

KNF, po przeprowadzeniu oceny otrzymanych od właściwego organu nadzorczego goszczącego państwa członkowskiego informacji o nieprzestrzeganiu przez krajową instytucję płatniczą prowadzącą działalność za pośrednictwem oddziału albo agenta na terytorium goszczącego państwa członkowskiego obowiązujących przepisów prawa goszczącego państwa członkowskiego odpowiadających przepisom ustawy, niezwłocznie podejmie działania mające na celu przywrócenie stanu zgodnego z przepisami tego państwa regulującymi obowiązki informacyjne w zakresie świadczenia usług płatniczych oraz prawa i obowiązki w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich. KNF niezwłocznie powiadamia o podjętych środkach właściwe organy nadzorcze goszczącego państwa członkowskiego oraz właściwe organy nadzorcze innego zainteresowanego państwa członkowskiego.

Art. 106.

1. Jeżeli rozpowszechniane informacje, o których mowa w art. 73, wprowadzają lub mogą wprowadzać w błąd, KNF może:

1) wydać instytucji płatniczej zalecenie, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 3 lit. a, dotyczące zaprzestania ich rozpowszechniania, przy czym nie stosuje się przepisów art. 105 ust. 1 pkt 1-3 i 6;

2) nakazać, w drodze decyzji, ogłoszenie sprostowania we wskazanej formie oraz w wyznaczonym terminie; nakazując ogłoszenie sprostowania KNF może określić jego treść.

2. W przypadku gdy nakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie został wykonany, KNF może, w drodze decyzji:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nie wykonano nakazu, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł.

3. Przy nakładaniu kar, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5.

Art. 107.

1. W przypadku gdy unijna instytucja płatnicza lub jej agent, prowadząc działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, narusza przepisy prawa polskiego, KNF:

1) wzywa, w formie pisemnej, tę instytucję do przestrzegania przepisów prawa polskiego i wyznacza jej termin usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości;

2) niezwłocznie zawiadamia właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach.

2. Jeżeli naruszenie przepisów prawa polskiego dotyczy przepisów działu II i III, po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego w wezwaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3, zawiadamiając właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach i podjętych środkach.

3. Jeżeli mimo zastosowania środków nadzoru przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, unijna instytucja płatnicza lub jej agent prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nadal nie przestrzegają przepisów ustawy, KNF może zastosować odpowiednio środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4.

4. Przepis ust. 3 stosuje się także, w przypadku gdy:

1) środki zastosowane przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego okazały się nieadekwatne do zaistniałego naruszenia lub niemożliwe do zastosowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego bez uzasadnienia odmawiają zastosowania środków nadzorczych albo w sposób nieuzasadniony zwlekają z ich zastosowaniem.

5. Jeżeli zastosowanie procedury, o której mowa w ust. 1, skutkowałoby nadmierną zwłoką, mogącą bezpośrednio zagrażać ważnym interesom użytkowników, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, z pominięciem tej procedury.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, 3 i 5, KNF niezwłocznie powiadamia właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, właściwe organy nadzorcze innego zainteresowanego państwa członkowskiego, Komisję Europejską oraz EUNB o zastosowanych środkach nadzorczych, a także uzasadnia ich zastosowanie.

6a. Środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, stosowane przez KNF są odpowiednie i proporcjonalne do zapewnienia ochrony przed poważnym zagrożeniem dla zbiorowych interesów użytkowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie powodują preferencyjnego traktowania użytkowników danej instytucji płatniczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do użytkowników danej instytucji płatniczej w innych państwach członkowskich.

6b. KNF stosuje środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, do czasu usunięcia stwierdzonych poważnych zagrożeń, w szczególności przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego albo we współpracy z tymi organami lub z EUNB.

7. Do decyzji KNF wydanych na podstawie ust. 2–5, przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

8. Od decyzji KNF wydanych na podstawie ust. 2–5 unijna instytucja płatnicza może wnieść skargę do sądu administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 108.

1. W celu wykonania zadań wynikających z ustawy KNF współpracuje z właściwymi organami nadzorczymi oraz z innymi władzami lub organami, a w szczególności z:

1) Europejskim Bankiem Centralnym;

2) NBP i bankami centralnymi innych państw członkowskich;

3) organami publicznymi innych państw członkowskich odpowiedzialnymi za nadzór nad systemami płatności;

4) EUNB.

2. KNF może zawierać z właściwymi organami nadzorczymi porozumienia o współdziałaniu w zakresie nadzoru.

Art. 109.

W celu podejmowania działań określonych w art. 107 w odniesieniu do unijnej instytucji płatniczej, a także w art. 102–105 w odniesieniu do krajowej instytucji płatniczej świadczącej usługi płatnicze na terytorium goszczącego państwa członkowskiego za pośrednictwem agenta lub przez oddział albo w ramach działalności transgranicznej, KNF współpracuje z właściwymi organami nadzorczymi odpowiednio macierzystego albo goszczącego państwa członkowskiego.

Art. 110.

KNF przekazuje właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego z własnej inicjatywy istotne informacje, a na jego żądanie — informacje niezbędne do celów współpracy, o której mowa w art. 109, w szczególności w przypadkach stwierdzenia lub podejrzenia naruszenia prawa przez agenta, oddział lub w ramach działalności transgranicznej.

Art. 111.

1. KNF może udzielać informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem zadań wynikających z ustawy:

1) właściwym organom nadzorczym, w przypadkach określonych w art. 110;

2) bankom centralnym innych państw członkowskich lub innym instytucjom państw członkowskich wykonującym zadania z zakresu polityki monetarnej oraz innym organom publicznym innych państw członkowskich wykonującym zadania z zakresu nadzoru nad systemami płatności;

3) organom i instytucjom Unii Europejskiej właściwym w zakresie spraw związanych z nadzorem nad instytucjami płatniczymi lub innymi dostawcami lub nadzorem nad systemami płatności;

4) właściwym organom państw członkowskich wyznaczonym jako punkty kontaktowe, o których mowa w art. 14e ust. 1.

2. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1, następuje jeżeli:

1) zapewnione jest wykorzystanie udzielonych informacji wyłącznie na potrzeby wykonywanych przez te organy zadań z zakresu nadzoru nad dostawcami, nadzoru nad systemami płatności lub zadań z zakresu polityki monetarnej;

2) zagwarantowane jest, że przekazywanie udzielonych informacji poza te organy jest możliwe wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody KNF;

3) nie narusza to zasad ochrony informacji wynikających z przepisów odrębnych.

Art. 112.

1. Informacje uzyskane lub wytworzone w związku ze sprawowaniem nadzoru, których udzielenie, ujawnienie lub potwierdzenie mogłoby naruszyć chroniony prawem interes podmiotów, których te informacje bezpośrednio lub pośrednio dotyczą, lub utrudnić sprawowanie nadzoru nad instytucjami płatniczymi, stanowią tajemnicę zawodową chronioną zgodnie z przepisami art. 16 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Obowiązku ochrony tajemnicy, o której mowa w ust. 1, nie narusza:

1) udzielenie informacji w sytuacjach, o których mowa w art. 111 ust. 1;

2) złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa;

3) przekazanie informacji osobie, organowi lub innemu podmiotowi na podstawie przepisów odrębnych.

3. W przypadku informacji objętych ochroną na podstawie przepisów odrębnych, przekazywanie przez KNF informacji, o których mowa w ust. 1, nie może naruszać zasad ochrony określonej w tych przepisach.

Art. 113.

1. Krajowe instytucje płatnicze są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłata krajowej instytucji płatniczej nie może przekroczyć rocznie 1% kwoty, o której mowa w art. 76 ust. 4 pkt 2, obliczonej na ostatni dzień roku, za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru.

1a. Równowartość w walucie polskiej kwoty w euro, o której mowa w art. 76 ust. 4 pkt 2, ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu roku, za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru, a jeżeli kurs w ten dzień nie jest ogłaszany — kursu z dnia poprzedniego.

2.–4. (uchylone)

5. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505), zwanej dalej „ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji”.

Art. 114.

1. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, z wyjątkiem sytuacji, w której zmiana zezwolenia polega wyłącznie na ograniczeniu rodzaju usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona instytucja płatnicza;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż równowartość w walucie polskiej kwoty 1500 euro, ustalonej z zastosowaniem kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania albo zmiany zezwolenia lub dokonania wpisu do rejestru.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez instytucje płatnicze pomniejsza łączną kwotę należnych od tych instytucji zgodnie z art. 113 wpłat na pokrycie kosztów nadzoru.

4. Opłaty, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 115.

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w art. 113 ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w art. 113 ust. 1,

3) wysokość, a także sposób i terminy uiszczania opłat, o których mowa w art. 114

— uwzględniając charakter czynności, z którymi wiąże się obowiązek uiszczenia opłat oraz konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru i opłat nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 116.

(uchylony)

Art. 116a.

Kara pieniężna, o której mowa w art. 105 ust. 1 pkt 4 i art. 106 ust. 2 pkt 1, może zostać nałożona także po zakończeniu pełnienia funkcji osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo po ustaniu stosunku członkostwa w organie statutowym bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, jeżeli naruszenie miało miejsce w czasie pełnienia tej funkcji albo trwania członkostwa w tym organie.

Art. 117.

1. Do postępowania naprawczego oraz likwidacji krajowej instytucji płatniczej i oddziałów instytucji płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 142 oraz art. 145–157e ustawy Prawo bankowe.

2. Uprawnienie do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości krajowej instytucji płatniczej przysługuje także KNF.

Dział VIA

Dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku

Art. 117a.

1. Działalność w zakresie świadczenia wyłącznie usługi dostępu do informacji o rachunku jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych.

3. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną przez niego działalnością lub posiadania gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

4. Zakres oraz wysokość ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia dostosowuje się do odpowiedzialności, jaką ponosi dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku w przypadku nieuprawnionego dostępu do informacji o rachunku płatniczym lub nieuprawnionego użycia takich informacji oraz do terytorium, na którym ten dostawca wykonuje usługi.

5. Umowa gwarancji bankowej albo umowa gwarancji ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

6. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia, sumę gwarancji bankowej, sumę gwarancji ubezpieczeniowej lub wartość innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika, mając na uwadze konieczność zapewnienia interesów użytkowników oraz uwzględniając wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB.

Art. 117b.

1. Działalność w zakresie świadczenia wyłącznie usługi dostępu do informacji o rachunku może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

2. Rejestr dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 117a ust. 1.

3. Wpis do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136c pkt 2–5.

4. Wniosek o dokonanie wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiera także:

1) informacje i dokumenty, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 2, 4, 6a i 8;

2) opis:

a) struktury organizacyjnej, o której mowa w art. 64a ust. 1 pkt 1 lit. a,

b) zasad zarządzania ryzykiem, o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 2,

c) zasad przeprowadzania audytu wewnętrznego, o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 3 lit. a,

d) o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 4 lit. b–e i g;

3) dokument potwierdzający posiadanie przez wnioskodawcę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia odpowiedniej działalności gospodarczej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika;

4) oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”, a także klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”, która zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

4a. W przypadku konieczności zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę ryzyka w odniesieniu do świadczenia przez wnioskodawcę usług płatniczych, KNF może zażądać przekazania zatwierdzonych procedur wewnętrznych dotyczących obszarów, o których mowa w art. 64a ust. 1 pkt 1 lit. a, pkt 2, pkt 3 lit. a oraz pkt 4 lit. b–e i g.

5. KNF dokonuje wpisu dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis lub jego uzupełnienia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 4 pkt 4.

6. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

7. KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

8. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, wskazując termin zakończenia działalności.

9. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest obowiązany do informowania KNF o liczbie użytkowników, dla których świadczył usługę dostępu do informacji o rachunku, oraz liczbie rachunków, do których zapewnił dostęp w okresie poprzedniego roku kalendarzowego, w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego.

Art. 117c.

1. Dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku są obowiązani do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn liczby użytkowników, dla których dany dostawca świadczył usługę dostępu do informacji o rachunku w okresie poprzedniego roku kalendarzowego, kwoty 1 zł i stawki nieprzekraczającej 15%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

— uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru oraz mając na uwadze, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 117d.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad dostawcami świadczącymi wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest zapewnienie zgodności ich działalności z przepisami ustawy, a także ochrona interesów użytkowników.

3. Do nadzoru nad dostawcami świadczącymi wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 1a i 1b oraz ust. 2, art. 103, art. 106 ust. 1 i art. 112 stosuje się odpowiednio.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać dostawcom świadczącym wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności ich działalności z przepisami ustawy;

2) podjęcia środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku nie wykonuje obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, albo wykonuje ten obowiązek nieprawidłowo, nie wykonał w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 4, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, a także gdy działalność dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów użytkowników, KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1–3.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły nieprawidłowości, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

7. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 117b ust. 4 pkt 4, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

8. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 7.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 7, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

10. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6 i 8 pkt 1, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 oraz art. 116 stosuje się odpowiednio.

Art. 117e.

Do dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku stosuje się odpowiednio przepisy art. 18, art. 23, art. 27, art. 42, art. 59s, art. 64a ust. 2, 3 i 3a, art. 94, art. 98a, art. 98b, art. 99, art. 104, art. 105 ust. 1 pkt 1–4 i 6, art. 106 ust. 2 pkt 1 i ust. 3, art. 107–111 i art. 117 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 64a ust. 5.

Dział VIB

Małe instytucje płatnicze

Art. 117f.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ona usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie.

4. Przy ustalaniu średniej, o której mowa w ust. 3, całkowitą kwotę transakcji płatniczych za dany miesiąc oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

5. Mała instytucja płatnicza może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych oraz działalność, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i ust. 3.

6. Do świadczenia przez małą instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej przepis art. 74 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 117g.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

2. Rejestr małych instytucji płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 117f ust. 1.

Art. 117h.

1. Działalność w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana, jeżeli:

1) mała instytucja płatnicza posiada rozwiązania organizacyjne pozwalające na:

a) wyliczenie całkowitej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych,

b) wykonanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

2) osoba zarządzająca małą instytucją płatniczą nie została prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.

2. Mała instytucja płatnicza jest obowiązana posiadać:

1) program działalności i plan finansowy na okres pierwszych 12 miesięcy działalności, uwzględniający wymóg określony w art. 117f ust. 3;

2) aktualną procedurę zarządzania ryzykiem, na które może być narażona.

3. Mała instytucja płatnicza świadcząca usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, może przechowywać środki pieniężne użytkowników na rachunkach płatniczych użytkowników, przy czym łączna wysokość środków przyjętych dla jednego użytkownika w każdym czasie nie może przekroczyć równowartości w walucie polskiej 2000 euro.

4. Do małych instytucji płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 i art. 75.

5. Do obliczania limitu, o którym mowa w ust. 3, przepis art. 117f ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 117ha.

1. Mała instytucja płatnicza dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9.

2. W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko małej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego, chyba że postępowanie egzekucyjne dotyczy roszczeń użytkowników wobec małej instytucji płatniczej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usług płatniczych za pośrednictwem tego rachunku.

Art. 117i.

Mała instytucja płatnicza może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych. Przepisy art. 84–90 stosuje się odpowiednio.

Art. 117j.

1. Wpis do rejestru małych instytucji płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136d pkt 2–4.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1) wykaz usług płatniczych, które wnioskodawca zamierza świadczyć, wraz z przedstawieniem tych usług w formie schematu graficznego z opisem tych usług oraz wskazaniem, do którego z rodzajów usług określonych w art. 3 ust. 1 pkt 1–6 należą te usługi;

2) oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze małej instytucji płatniczej, określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”, a także klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”, która zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;

3) opis rozwiązań organizacyjnych, o których mowa w art. 117h ust. 1 pkt 1;

4) program, plan finansowy oraz aktualną procedurę, o których mowa w art. 117h ust. 2;

5) opis działalności gospodarczej, o której mowa w art. 117f ust. 5, ze wskazaniem jej rodzaju, którą wnioskodawca prowadzi lub zamierza prowadzić;

6) opis sposobu ochrony środków pieniężnych użytkowników, o którym mowa w art. 117o, oraz zobowiązanie do niezwłocznego poinformowania KNF o jego zmianach;

7) dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;

8) adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej oraz adres do doręczeń elektronicznych, jeżeli wnioskodawca taki adres posiada.

3. Wnioskodawca oraz mała instytucja płatnicza powiadamiają KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2 pkt 3–8, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.

Art. 117k.

1. KNF dokonuje wpisu małej instytucji płatniczej w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis lub jego uzupełnienia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 2.

2. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

3. KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

Art. 117l.

Mała instytucja płatnicza przechowuje dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Art. 117m.

Mała instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 117n.

KNF wykreśla wpis małej instytucji płatniczej z rejestru małych instytucji płatniczych w przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 117m, a także po uzyskaniu informacji o zgonie przedsiębiorcy. Wykreślenie następuje także po uzyskaniu informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego o wykreśleniu przedsiębiorcy.

Art. 117o.

Mała instytucja płatnicza chroni środki pieniężne otrzymane od użytkowników, w tym środki otrzymane za pośrednictwem agentów lub innego dostawcy w celu wykonania transakcji płatniczych. Przepisy art. 78 i art. 80 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 79 stosuje się odpowiednio.

Art. 117p.

1. Mała instytucja płatnicza zgłasza KNF:

1) przekroczenie poziomu 1 500 000 euro:

a) całkowitej kwoty transakcji płatniczych w danym miesiącu, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze,

b) średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze;

2) wszczęcie postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 117h ust. 1 pkt 2, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej;

3) numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha, wraz z kopią umowy tego rachunku.

2. Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przepis art. 117f ust. 4 stosuje się odpowiednio.

3. Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, dokonuje się w terminie 14 dni od dnia:

1) upływu okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

2) powzięcia przez małą instytucję płatniczą wiadomości o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

3) zawarcia lub zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha.

4. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 1000 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 250 000 zł. Przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 oraz art. 116 stosuje się odpowiednio.

Art. 117q.

1. W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 117f ust. 3, mała instytucja płatnicza, niezależnie od obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 117p ust. 1 pkt 1 lit. b:

1) dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 117f ust. 3, albo

2) składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1

— w terminie 30 dni od końca okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wydania zezwolenia umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin określony w tym przepisie biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji, o której mowa w art. 117f ust. 3, nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym przez małą instytucję płatniczą na podstawie art. 117p ust. 1 pkt 1 lit. b.

4. Mała instytucja płatnicza nie może składać wniosku o rozszerzenie zakresu usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona na podstawie wpisu do rejestru, w okresie, w którym średnia całkowita kwota transakcji przekracza kwotę, o której mowa w art. 117f ust. 3.

Art. 117r.

1. Mała instytucja płatnicza przekazuje KNF:

1) informacje o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych w zakresie poszczególnych rodzajów usług płatniczych, w tym przez jej agentów, w danym:

a) kwartale — w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał,

b) roku — w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po danym roku,

c) miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 117q ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie — w terminie do piętnastego dnia miesiąca następującego po danym miesiącu;

2) roczne sprawozdanie finansowe wraz z odpisem uchwały albo postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego — w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, jeżeli takie sprawozdanie sporządza.

2. Przepisy ust. 1 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy mała instytucja płatnicza, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonała żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą w charakterze małej instytucji płatniczej w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.

3. KNF informuje Komisję Europejską o liczbie małych instytucji płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez małe instytucje płatnicze, w tym przez ich agentów.

Art. 117s.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez małe instytucje płatnicze podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi jest zapewnienie zgodności działalności małych instytucji płatniczych z przepisami ustawy i rozporządzenia (UE) 2015/751, a także ochrona interesów użytkowników.

3. Do nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1, 2 i 5 oraz ust. 1a, 1b i 2, art. 103, art. 106 ust. 1 i art. 112 stosuje się odpowiednio.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać małym instytucjom płatniczym zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności działalności małej instytucji płatniczej z przepisami ustawy, rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009;

2) zastosowania środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że mała instytucja płatnicza nie wykonuje obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub obowiązku przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, albo wykonuje je nieprawidłowo, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 4, lub nakazu, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 5, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, a także gdy działalność małej instytucji płatniczej jest wykonywana z naruszeniem prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów użytkowników, KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1–3.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

7. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze małej instytucji płatniczej;

3) stwierdzi przekroczenie kwoty, o której mowa w art. 117f ust. 3, a mała instytucja płatnicza nie dopełni obowiązku, o którym mowa w art. 117q ust. 1.

8. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 7.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 7, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

10. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6 i 8 pkt 1, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Art. 117t.

Jeżeli działalność hybrydowej małej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej małej instytucji płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność. Przepisy art. 68 ust. 2–11 stosuje się odpowiednio.

Art. 117u.

1. Mała instytucja płatnicza jest obowiązana do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez jej agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,025%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

— uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru oraz mając na uwadze, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Dział VII

Biura usług płatniczych i kasy oszczędnościowo-kredytowe

Art. 118.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2a. Działalność, o której mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie świadczenie usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty 500 000 euro miesięcznie.

3a. Kwota pojedynczej transakcji płatniczej wykonanej przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, nie może przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 2500 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień wykonania tego przekazu.

3b. Suma środków pieniężnych przyjętych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, w celu wykonania usług płatniczych na rzecz tego samego płatnika, nie może w danym miesiącu przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 10 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

3c. Biuro usług płatniczych, w ramach usługi przekazu pieniężnego, dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego dla biura usług płatniczych przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9.

3d. W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko biuru usług płatniczych środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 3c, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego. Wyłączenie to nie obejmuje roszczeń użytkowników wobec biura usług płatniczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usługi przekazu pieniężnego za pośrednictwem tego rachunku.

4. Przy ustalaniu średniej, o której mowa w ust. 3, całkowitą kwotę transakcji płatniczych za dany miesiąc oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

5. Biuro usług płatniczych może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych.

Art. 119.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru biur usług płatniczych.

2. Rejestr biur usług płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 118 ust. 1.

Art. 119a.

1. Wpis do rejestru biur usług płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136 pkt 2–4.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze biura usług płatniczych określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”. Składający oświadczenie zawiera w nim klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

2a. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się informacje o danych kontaktowych dla celów sprawowania nadzoru przez KNF, obejmujące co najmniej:

1) dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;

2) adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej.

3. KNF dokonuje wpisu biura usług płatniczych w terminie 14 dni od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 2, oraz informacjami, o których mowa w ust. 2a.

4. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze biura usług płatniczych uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru.

5. Wnioskodawca oraz biuro usług płatniczych powiadamia KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2a, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.

Art. 119b.

Osoba zarządzająca biurem usług płatniczych nie może być osobą prawomocnie skazaną za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.

Art. 119c.

1. Biuro usług płatniczych jest obowiązane do zapewnienia rozwiązań organizacyjnych pozwalających na wykonywanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.

2. Do biur usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 i art. 75.

Art. 120.

(uchylony)

Art. 121.

Biuro usług płatniczych może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych; przepisy art. 84 ust. 2 i 3, art. 85 oraz art. 88–90 stosuje się odpowiednio.

Art. 122.

(uchylony)

Art. 122a.

KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru.

Art. 123.

Biuro usług płatniczych zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze biura usług płatniczych, wskazując datę zakończenia działalności.

Art. 124.

(uchylony)

Art. 125.

1. Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników, w tym za pośrednictwem agenta lub innego dostawcy, w celu wykonania transakcji płatniczych.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, biuro usług płatniczych wykonuje przez zawarcie odpowiednio z bankiem krajowym, instytucją kredytową, oddziałem banku zagranicznego albo zakładem ubezpieczeń, które nie należą do tej samej grupy co dane biuro usług płatniczych, umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia.

3. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowa ubezpieczenia obejmuje zwrot przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń wpłat wniesionych przez użytkowników w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej wynikającej z umowy o świadczenie usług płatniczych przez biuro usług płatniczych, do wysokości dokonanej wpłaty.

4. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

5. Umowa gwarancji albo ubezpieczenia, o której mowa w ust. 2, nie może być zawarta na okres krótszy niż 12 miesięcy.

5a. Biuro usług płatniczych, przed złożeniem zlecenia płatniczego, udostępnia użytkownikowi informacje dotyczące w szczególności zakresu umowy i wysokości sumy gwarancyjnej zawartej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o których mowa w ust. 2, w sposób umożliwiający zapoznanie się przez użytkownika ze sposobem ochrony środków finansowych. W przypadku gdy użytkownik wnioskuje o ich przekazanie w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji, biuro usług płatniczych przekazuje informacje niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej.

6. Biuro usług płatniczych jest obowiązane złożyć w KNF dokument potwierdzający zawarcie pierwszej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo pierwszej umowy ubezpieczenia, w terminie 7 dni od dnia zawarcia takiej umowy, a następnie składać do KNF dokumenty potwierdzające każdorazowe zawarcie kolejnej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej, w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia.

7. (uchylony)

8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancji, o których mowa w ust. 2, oraz termin powstania obowiązku zawarcia umowy gwarancji, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.

8a. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy umowy gwarancji bankowej oraz umowy gwarancji ubezpieczeniowej, o których mowa w ust. 2, kierując się potrzebą uwzględnienia niezbędnych elementów umowy.

9. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 2, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.

10. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

Art. 126.

1. Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do zgłoszenia KNF:

1) każdego przekroczenia poziomu 500 000 euro:

a) całkowitej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, w danym miesiącu,

b) średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy;

2) wszczęcia postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 119b, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej.

2. Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 118 ust. 4.

3. Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, powinny zostać dokonane w terminie 14 dni od dnia:

1) zakończenia okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

2) powzięcia wiadomości przez biuro o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

4. (uchylony)

Art. 126a.

1. Biuro usług płatniczych zgłasza do KNF:

1) numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 118 ust. 3c, wraz z kopią umowy tego rachunku;

2) zmiany w zakresie informacji, o których mowa w art. 119a ust. 2a.

2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, jest dokonywane w terminie 14 dni od dnia:

1) zawarcia albo zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;

2) zmian w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Art. 127.

1. W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 118 ust. 3, biuro usług płatniczych, niezależnie od obowiązku dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b:

1) dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 118 ust. 3, albo

2) składa wniosek o dokonanie wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, o którym mowa w art. 117j ust. 1, albo

3) składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1

— w terminie 30 dni od dnia zakończenia okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 albo 3, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, odmowy wydania zezwolenia, umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin ten biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, lub od dnia pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

3. Średnia całkowita kwota transakcji płatniczych biura usług płatniczych nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku wysokości kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym na podstawie art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b.

Art. 128.

1. Biuro usług płatniczych jest obowiązane do przekazywania KNF informacji o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych, w tym także przez jego agentów:

1) (uchylony)

2) w poszczególnych miesiącach danego roku — w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku;

3) w danym miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 127 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie — w terminie do piętnastego dnia następnego miesiąca.

1a. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy biuro usług płatniczych, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonało żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba wykonująca działalność gospodarczą w charakterze biura usług płatniczych w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.

1b. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF wzywa biuro usług płatniczych do przekazania informacji w terminie wskazanym w wezwaniu.

2. KNF informuje Komisję Europejską o liczbie biur usług płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez biura usług płatniczych, w tym także przez ich agentów.

3. KNF udostępnia NBP dane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 129.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez biura usług płatniczych podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad biurami usług płatniczych jest zapewnienie zgodności działalności biur usług płatniczych z przepisami ustawy oraz ochrona interesów użytkowników usług płatniczych.

3. Do nadzoru nad biurami usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 102 ust. 1 pkt 1, ust. 1a i 1b, art. 106 ust. 1 oraz art. 112.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać biurom usług płatniczych zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności działalności biura z przepisami ustawy;

2) podjęcia środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane na piśmie utrwalonym:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że działalność biura usług płatniczych jest wykonywana z naruszeniem prawa lub stwarza zagrożenie interesów użytkowników, w szczególności:

1) nie wykonuje albo wykonuje nieprawidłowo obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1,

2) nie wykonuje zalecenia albo nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1,

3) narusza obowiązki, o których mowa w art. 125, art. 126 ust. 1, art. 126a lub art. 128 ust. 1,

4) nie wykonuje zaleceń, o których mowa w ust. 4

— KNF, w formie pisemnej, udziela biuru usług płatniczych upomnienia oraz wzywa do usunięcia naruszeń i wyznacza termin ich usunięcia.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenia, albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono naruszenia, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na biuro usług płatniczych karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

6a. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w zakresie biura usług płatniczych, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 119a ust. 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze biura usług płatniczych lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze biura usług płatniczych;

3) pomimo udzielenia upomnienia, o którym mowa w ust. 5, biuro usług płatniczych nie usunęło naruszeń w terminie wskazanym przez KNF.

7. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 6a.

8. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 6a, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Art. 130.

1. Biura usług płatniczych wnoszą wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez biuro, w tym także przez jego agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,023%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

— uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 131.

1. Kasa oszczędnościowo-kredytowa w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych zawiadamia KNF o rozpoczęciu tej działalności, wskazując:

1) nazwę (firmę) i siedzibę i adres;

2) numer w rejestrze przedsiębiorców;

3) wykaz świadczonych usług płatniczych;

4) nazwy i adresy posiadanych oddziałów.

2. Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zawiadamia KNF o zakończeniu działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową w terminie 14 dni od dnia uzyskania takiej informacji ze wskazaniem daty zakończenia działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy zakończenie działalności jest następstwem wydania decyzji, o której mowa w art. 74c ust. 3 lub 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, lub ogłoszenia upadłości.

Art. 132.

(uchylony)

Dział VIIa

Instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego

Art. 132a.

1. Wydawanie pieniądza elektronicznego oraz świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane osobie prawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na jej wniosek.

3. Do wniosku o wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 61 ust. 1 i przepisy wydane na podstawie art. 61 ust. 3, z tym że w programie działalności i planie finansowym podaje się również informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

4. Do wnioskodawcy i krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przepis art. 61 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 132b.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, może być wydane podmiotom posiadającym kapitał założycielski w wysokości co najmniej równowartości w walucie polskiej kwoty 350 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

2. Przepisy art. 64 ust. 1 pkt 2–10 i art. 64a ust. 1–4 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 64a ust. 5 stosuje się odpowiednio, z tym że system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, zawiera ponadto opis zasad postępowania ze środkami pieniężnymi otrzymywanymi w zamian za wydany pieniądz elektroniczny zgodnie z art. 132n i opis procedur rozpatrywania skarg posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. Do odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, zmiany zakresu usług płatniczych określonych w zezwoleniu, wygaśnięcia zezwolenia w związku z nieprowadzeniem albo nierozpoczęciem działalności objętej tym zezwoleniem oraz do cofnięcia zezwolenia, a także do postępowania w sprawie wydania, zmiany, wygaśnięcia i cofnięcia zezwolenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 61b–63, art. 65–67, art. 69, art. 70 i art. 142a.

4. Warunkiem udzielenia zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, jest dodatkowo posiadanie przez podmiot rozwiązań organizacyjnych mających służyć ochronie środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny zgodnie z art. 132n.

5. KNF może cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, również jeżeli instytucja pieniądza elektronicznego, która nie stosuje zasad ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny, określonych w art. 132n ust. 1, nie zawarła w terminie umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 78 ust. 2, zgodnie z art. 132n ust. 2.

Art. 132c.

1. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio nabyć albo objąć akcje lub udziały krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie odpowiednio 20%, 30% lub 50% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, lub jeżeli na skutek nabycia albo objęcia akcji lub udziałów instytucja taka stałaby się jednostką zależną lub współzależną względem tego podmiotu, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić KNF o takim zamiarze.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7–9, art. 25a ust. 1 i 2, art. 25c–25e i art. 25g ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio, z tym że przepisy dotyczące podmiotu dominującego, zależnego lub współzależnego, o których mowa w tych przepisach, stosuje się do jednostki dominującej, zależnej lub współzależnej.

3. W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest:

1) unijną instytucją pieniądza elektronicznego, unijną instytucją płatniczą, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, instytucją kredytową, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub

2) jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku wobec unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, unijnej instytucji płatniczej, zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej lub spółki zarządzającej, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska

— przedstawia w zawiadomieniu odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w szczególności nazwę i siedzibę podmiotów, o których mowa w pkt 2, w stosunku do których jest jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku.

4. Jeżeli nie zachodzą okoliczności wymienione w ust. 3 pkt 1 i 2, zawiadomienie zawiera stosowne oświadczenie w tym zakresie.

5. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio zbyć znaczny pakiet akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, lub zbyć pakiet akcji lub udziałów, w wyniku czego nastąpiłby spadek poniżej 20%, 30% lub 50% jego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, jest obowiązany zawiadomić o tym zamiarze KNF. W przypadku gdy statut krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przewiduje uprzywilejowanie lub ograniczenie akcji lub udziałów co do prawa głosu, zawiadomienie powinno również dotyczyć udziału w kapitale zakładowym w wysokości odpowiadającej wielkościom określonym w zdaniu pierwszym i odpowiadającej mu liczbie głosów bez przywilejów i ograniczeń; przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

Art. 132d.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 132c ust. 1, przedstawia wraz z zawiadomieniem informacje:

1) pozwalające na identyfikację podmiotu składającego zawiadomienie oraz ustalenie tożsamości osób zarządzających jego działalnością oraz osób przewidzianych do objęcia funkcji osób zarządzających krajowej instytucji pieniądza elektronicznego — o ile podmiot składający zawiadomienie planuje zmiany w tym zakresie;

2) określone w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c dotyczące podmiotu składającego zawiadomienie oraz osób, o których mowa w pkt 1;

3) pozwalające na identyfikację krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w art. 132c ust. 1;

4) dotyczące działalności zawodowej, gospodarczej lub statutowej podmiotu składającego zawiadomienie i osób, o których mowa w pkt 1, a w szczególności przedmiotu tej działalności, zakresu i miejsca jej prowadzenia oraz dotychczasowego jej przebiegu, a także wykształcenia posiadanego przez podmiot składający zawiadomienie, będący osobą fizyczną, i osoby, o których mowa w pkt 1;

5) dotyczące grupy, do której należy podmiot składający zawiadomienie, a w szczególności jej struktury, należących do niej podmiotów oraz prawnych i faktycznych powiązań kapitałowych, finansowych i osobowych z innymi podmiotami;

6) dotyczące sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu składającego zawiadomienie;

7) dotyczące działań zmierzających do nabycia albo objęcia akcji lub udziałów w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie poziomów określonych w art. 132c ust. 1, albo uzyskanie pozycji jednostki dominującej wobec krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, a w szczególności docelowego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, związanych z tym udziałem uprawnień, sposobu i źródeł finansowania nabycia albo objęcia akcji lub udziałów, zawartych w związku z tymi działaniami umów oraz działania w porozumieniu z innymi podmiotami;

8) dotyczące zamiarów podmiotu składającego zawiadomienie w odniesieniu do przyszłej działalności krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, w szczególności w zakresie planów marketingowych, operacyjnych, finansowych oraz dotyczących organizacji i zarządzania;

9) dotyczące ewentualnych zobowiązań podmiotu składającego zawiadomienie w zakresie ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego.

2. Informacje w zakresie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego, a także informacje, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c, nie są wymagane w odniesieniu do podmiotu składającego zawiadomienie i osób zarządzających jego działalnością, jeżeli podmiot składający zawiadomienie jest bankiem krajowym, instytucją kredytową, instytucją płatniczą, instytucją pieniądza elektronicznego, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, domem maklerskim, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności w państwie członkowskim, o ile okoliczność ta zostanie wykazana w zawiadomieniu.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty, które należy załączyć do zawiadomienia w celu przedstawienia informacji określonych w ust. 1, mając na względzie zapewnienie proporcjonalności wymaganych informacji w zależności od zamierzonego wpływu podmiotu składającego zawiadomienie na zarządzanie krajową instytucją pieniądza elektronicznego.

Art. 132e.

1. KNF zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw co do nabycia lub objęcia akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, wskazanego w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 132c ust. 1, jeżeli:

1) podmiot składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w zawiadomieniu lub dokumentów i informacji załączanych do zawiadomienia,

2) podmiot składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez KNF,

3) jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego, z uwagi na możliwy niekorzystny wpływ podmiotu składającego zawiadomienie na tę instytucję lub z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu składającego zawiadomienie

— przy czym przepisy art. 25h ust. 2 i 4–6 oraz art. 25i–25k ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Dokonując oceny, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF uwzględnia również podjęte zobowiązania podmiotu składającego zawiadomienie, o których mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9.

3. W przypadku nabycia lub objęcia akcji lub udziałów:

1) z naruszeniem art. 132c ust. 1 albo

2) pomimo zgłoszenia przez KNF sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego KNF do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

4) po wyznaczonym przez KNF terminie, o którym mowa w art. 25h ust. 5 ustawy – Prawo bankowe, na nabycie akcji lub udziałów w zakresie określonym w art. 132c ust. 1

— nie może być wykonywane prawo głosu z tych akcji lub udziałów.

4. Jeżeli skutkiem nabycia lub objęcia akcji w przypadkach, o których mowa w ust. 3, jest wykonywanie uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, osoby zarządzające krajową instytucją pieniądza elektronicznego powołane przez jednostkę dominującą lub będące członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi kierownicze funkcje w jednostce dominującej nie mogą uczestniczyć w czynnościach z zakresu reprezentacji krajowej instytucji pieniądza elektronicznego; w przypadku gdy nie można ustalić, które osoby zarządzające zostały powołane przez jednostkę dominującą, powołanie organu odpowiedzialnego za zarządzanie krajową instytucją pieniądza elektronicznego jest bezskuteczne od dnia uzyskania przez ten podmiot uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego.

5. Uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego podjęte z naruszeniem ust. 3 są nieważne, chyba że spełniają wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przysługuje również KNF. Przepisy art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 lub 4, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w wyznaczonym terminie.

7. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 6, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji pieniądza elektronicznego karę pieniężną do wysokości 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 oraz art. 116 stosuje się odpowiednio.

8. W przypadku gdy wymagają tego interesy użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, a wnioskodawca wykaże, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji, wydanej na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, uchylić zakazy, o których mowa w ust. 3 lub 4. Do wniosku wnioskodawca dołącza informacje, o których mowa w art. 132d ust. 1.

Art. 132f.

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego, z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu, który uzyskał bezpośrednio lub pośrednio prawo wykonywania głosu w jej organie stanowiącym na poziomach określonych w art. 132c ust. 1 albo, wskutek nabycia lub objęcia akcji lub udziałów, stał się bezpośrednio lub pośrednio jednostką dominującą krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, lub z uwagi na możliwy wpływ tego podmiotu na tę instytucję, a w szczególności w przypadku stwierdzenia, że podmiot ten nie dochowuje podjętych zobowiązań, o których mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień jednostki dominującej przysługujących temu podmiotowi. Przy dokonywaniu oceny przesłanki wydania tego zakazu przepis art. 132e ust. 2 i art. 25h ust. 2 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Uchwała organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego jest nieważna, jeżeli przy jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji lub udziałów, w stosunku do których KNF wydał decyzję, o której mowa w ust. 1, chyba że uchwała spełnia wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. Prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały przysługuje również KNF. Przepisy art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli KNF wydał na podstawie ust. 1 decyzję w przedmiocie zakazu wykonywania uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, przepis art. 132e ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w wyznaczonym terminie.

5. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 4, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji pieniądza elektronicznego karę pieniężną do wysokości 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

5a. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 132c ust. 1, nabył lub objął akcje lub prawa z akcji, o których mowa w art. 132c ust. 1, i nie dochowuje podjętego zobowiązania, o którym mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na ten podmiot karę pieniężną do wysokości odpowiadającej wartości tych akcji lub praw z akcji. Wartość akcji lub praw z akcji ustalana jest na dzień ich nabycia albo objęcia według wartości godziwej, o której mowa w ustawie o rachunkowości.

5b. Decyzja, o której mowa w ust. 5a, jest natychmiast wykonalna.

5c. KNF może określić w decyzji, o której mowa w ust. 5a, że kara pieniężna jest płatna w miesięcznych ratach.

5d. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 132c ust. 1, wypełni zobowiązanie, o którym mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, przed upływem terminu wskazanego w decyzji, o której mowa w ust. 5a, KNF wydaje decyzję o umorzeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 5a:

1) w całości albo

2) w części odpowiadającej niezapłaconym przyszłym ratom — w przypadku określonym w ust. 5c.

6. Na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego KNF uchyla decyzję wydaną na podstawie ust. 1, jeżeli ustały okoliczności uzasadniające wydanie tej decyzji.

7. Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy dwa lub więcej podmiotów działa w porozumieniu, którego przedmiotem jest wykonywanie prawa głosu z akcji lub udziałów na poziomach określonych w art. 132c ust. 1 lub wykonywanie uprawnień jednostki dominującej.

Art. 132fa.

W przypadku zaległej kary pieniężnej, o której mowa w art. 132f ust. 5 lub 5a, KNF może nakazać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, której akcjonariuszem jest podmiot, na który została nałożona kara, przekazanie na poczet zaległej kary wraz z odsetkami wszelkich płatności dokonywanych przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego na rzecz tego akcjonariusza, w kwocie odpowiadającej tej karze wraz z odsetkami.

Art. 132g.

1. Jeżeli działalność hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego w zakresie niepolegającym na wydawaniu pieniądza elektronicznego lub świadczeniu usług płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność.2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF:

1) określa termin utworzenia nowego podmiotu, który będzie prowadził działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych, nie krótszy niż 3 miesiące;

2) może określić warunki dotyczące sposobu wyodrębnienia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych.

3. Do podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, i hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego przepisy art. 68 ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

4. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, wydane hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego przechodzi na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, po upływie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF zawiadomienia o wpisie podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, do rejestru przedsiębiorców albo uzupełnienia tego zawiadomienia, chyba że w tym terminie KNF zgłosi sprzeciw co do przejścia tego zezwolenia.

5. KNF, w drodze decyzji:

1) zgłasza sprzeciw, o którym mowa w ust. 4, jeżeli zachodzą przesłanki, które uzasadniałyby odmowę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, podmiotowi utworzonemu w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, określone w art. 65;

2) może zgłosić sprzeciw, o którym mowa w ust. 4, jeżeli nie zostały spełnione warunki określone w ust. 2 pkt 2.

6. Z dniem przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, wstępuje w prawa i obowiązki hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego w zakresie działalności objętej tym zezwoleniem.

7. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, wydane hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego wygasa:

1) w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 1 — z upływem terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1;

2) z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja w sprawie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 4, stała się ostateczna.

8. Przepisy art. 68 ust. 10 i 11 stosuje się odpowiednio.

Art. 132h.

W przypadku połączenia lub podziału instytucji pieniądza elektronicznego albo nabycia jej przedsiębiorstwa, zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, nie przechodzi na podmiot przejmujący lub nowo utworzony powstały w wyniku połączenia lub podziału ani na nabywcę.

Art. 132i.

Informacje o instytucji pieniądza elektronicznego oraz o wykonywanej przez nią działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczonych przez nią usługach płatniczych, w tym informacje reklamowe, publikowane przez instytucję pieniądza elektronicznego, na zlecenie instytucji pieniądza elektronicznego lub na rzecz instytucji pieniądza elektronicznego, powinny być przedstawiane w sposób rzetelny i zrozumiały.

Art. 132j.

1. Instytucja pieniądza elektronicznego oprócz działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych może:

1) świadczyć usługi dodatkowe ściśle powiązane z wydawaniem pieniądza elektronicznego i świadczeniem usług płatniczych, takie jak:

a) usługi wymiany walut,

b) usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej,

c) usługi przechowywania i przetwarzania danych;

2) prowadzić systemy płatności;

3) prowadzić inną działalność gospodarczą.

2. Świadczenie przez instytucję pieniądza elektronicznego usługi przeliczenia waluty w ramach wydania pieniądza elektronicznego lub wykonania transakcji płatniczej nie stanowi działalności kantorowej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe.

3. W związku z wykonywaniem usług płatniczych instytucja pieniądza elektronicznego może udzielać kredytu płatniczego, o którym mowa w art. 74 ust. 3, wyłącznie w celu świadczenia usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3–5 i 7, oraz pod warunkiem że kredyt ten nie jest udzielany:

1) na okres dłuższy niż 12 miesięcy;

2) ze środków pieniężnych otrzymanych lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczej.

Art. 132k.

Jeżeli instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze, których przedmiotem jest wydany przez tę instytucję pieniądz elektroniczny, usługi te, dla celów obliczania funduszy własnych i określenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru, uznaje się za działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

Art. 132l.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana przechowywać dokumenty związane z działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub ze świadczeniem usług płatniczych przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Art. 132m.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana posiadać w każdym czasie fundusze własne dostosowane do rozmiaru działalności prowadzonej w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i usług płatniczych oraz do rodzaju usług płatniczych, jakie może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia; przepisy art. 76 ust. 2 i 3 oraz art. 77 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

2. Wysokość funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego nie może być niższa odpowiednio od wyższej z wartości:

1) minimalnej wysokości kapitału założycielskiego;

2) minimalnej wysokości funduszy własnych stanowiących sumę:

a) kwoty funduszy własnych przeznaczonych na działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego,

b) kwoty funduszy własnych przeznaczonych na działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego obliczonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7.

3. W przypadku gdy krajowa instytucja pieniądza elektronicznego udziela kredytów płatniczych, o których mowa w art. 74 ust. 3, wymóg określony w ust. 2 zwiększa się o 5% średniej stanów należności na koniec każdego miesiąca z tytułu kredytów płatniczych udzielonych w ciągu ostatniego roku obrotowego.

4. Kwota funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, nie może być niższa od 2% średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

5. W przypadku gdy krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego albo działalność, o której mowa w art. 132j ust. 1 i 3, a wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu nie jest znana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na obliczenie kwoty funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, na podstawie reprezentatywnej części zobowiązań finansowych, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną część zobowiązań finansowych można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

6. W przypadku krajowych instytucji pieniądza elektronicznego rozpoczynających działalność w okresie pierwszych 6 miesięcy jej prowadzenia kwotę funduszy własnych, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, oblicza się na podstawie średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu określonej w programie działalności i planie finansowym, zgodnie z art. 132a ust. 3, oraz wynikającej z wydania pieniądza elektronicznego.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, metodę obliczania kwoty, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b, uwzględniając, aby nie przekraczała ona 4% z jednej dwunastej całkowitej wartości transakcji płatniczych wykonanych w ciągu ostatniego roku przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego, oraz biorąc pod uwagę rodzaj usług płatniczych, jakie może ona świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

8. KNF może, w drodze decyzji, na podstawie analizy ryzyka strat oraz oceny procesów zarządzania ryzykiem i mechanizmów kontroli wewnętrznej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego:

1) zażądać od krajowej instytucji pieniądza elektronicznego zwiększenia wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie wyższej niż 120% kwoty, która stanowiłaby sumę kwot obliczonych zgodnie z ust. 4–6 i zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7;

2) zezwolić krajowej instytucji pieniądza elektronicznego na zmniejszenie wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie niższej niż 80% kwoty, która stanowiłaby sumę kwot obliczonych zgodnie z ust. 4–6 i zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7.

Art. 132n.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny z zastosowaniem następujących zasad:

1) środki pieniężne otrzymane w zamian za wydany pieniądz elektroniczny nie są w żadnym momencie podczas przechowywania łączone ze środkami pieniężnymi posiadanymi przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego z innego tytułu;

2) środki pieniężne otrzymane w zamian za wydany pieniądz elektroniczny są:

a) składane na wyodrębnionym do tego celu rachunku bankowym w banku krajowym, instytucji kredytowej lub oddziale banku zagranicznego lub

b) inwestowane w bezpieczne, płynne aktywa o niskim ryzyku, deponowane na wyodrębnionym do tego celu rachunku.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli środki są objęte ochroną w sposób określony w art. 78 ust. 2; przepisy art. 78 ust. 3–8 stosuje się odpowiednio, z tym że umowa, o której mowa w art. 78 ust. 2, obejmuje zwrot wpłat wniesionych przez stronę umowy o wydanie pieniądza elektronicznego na poczet wydania pieniądza elektronicznego w przypadku jego niewydania w wysokości odpowiadającej wartości wniesionej wpłaty, do wysokości niewydanego pieniądza elektronicznego.

3. Środki pieniężne otrzymane w zamian za wydanie pieniądza elektronicznego podlegają ochronie nie później niż od 5 dnia roboczego od dnia postawienia środków do dyspozycji instytucji pieniądza elektronicznego.

4. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego niezwłocznie informuje KNF o wszelkich istotnych zmianach w sposobie ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny.

Art. 132o.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, kategorie aktywów, o których mowa w art. 132n ust. 1 pkt 2 lit. b, oraz maksymalną część środków pieniężnych, jaka może być inwestowana w poszczególne kategorie aktywów, mając na względzie należyte zabezpieczenie środków pieniężnych posiadaczy pieniądza elektronicznego, w tym ograniczenie ryzyka inwestycyjnego związanego z tymi aktywami.

Art. 132p.

1. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko krajowej instytucji pieniądza elektronicznego środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych użytkowników oraz rachunkach, o których mowa w art. 132n ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

2. W razie ogłoszenia upadłości krajowej instytucji pieniądza elektronicznego środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych użytkowników i rachunkach, o których mowa w art. 132n ust. 1, podlegają wyłączeniu z masy upadłości.

3. Wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje roszczeń o zwrot wpłat wniesionych przez stronę umowy o wydanie pieniądza elektronicznego na poczet wydania pieniądza elektronicznego.

Art. 132q.

Jeżeli krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych, jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników bezpośrednio lub za pośrednictwem innego dostawcy na poczet wykonania transakcji płatniczych na zasadach określonych dla krajowych instytucji płatniczych. Przepisy art. 78 i art. 80 oraz przepisy wydane na podstawie art. 79 stosuje się odpowiednio.

Art. 132r.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego przekazuje KNF roczne sprawozdania finansowe i roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe na zasadach określonych w art. 81, a także kwartalne i dodatkowe roczne sprawozdania finansowe i statystyczne obejmujące dane określone w art. 83 ust. 1 pkt 1–4 oraz informacje o rodzaju i zakresie działalności, o której mowa w art. 132j ust. 1. Przepisy art. 82 i art. 83 ust. 2 oraz przepisy wydane na podstawie art. 83 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 132s.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agentów.

2. Przepisy art. 84 ust. 2, art. 85 i art. 90 stosuje się odpowiednio.

Art. 132t.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego za pośrednictwem agentów lub innych przedsiębiorców.

Art. 132u.

Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego zapewniają, aby oddziały, przez które prowadzą działalność, a także agenci oraz inni przedsiębiorcy, za pośrednictwem których świadczą usługi płatnicze, dokonują wykupu lub prowadzą dystrybucję pieniądza elektronicznego, informowali w sposób rzetelny posiadaczy pieniądza elektronicznego i użytkowników o tym fakcie.

Art. 132v.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z innym przedsiębiorcą, powierzyć temu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych z prowadzoną działalnością objętą zezwoleniem, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Przepisy art. 86 ust. 2–6 i art. 87 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

2. KNF, w drodze decyzji, nakazuje krajowej instytucji pieniądza elektronicznego doprowadzenie w wyznaczonym terminie do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1, jeżeli:

1) wykonanie umowy zagraża ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu instytucją pieniądza elektronicznego;

2) przedsiębiorca będący stroną umowy utracił wymagane uprawnienia niezbędne do wykonywania tej umowy.

3. Od decyzji KNF, o której mowa w ust. 2, krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji; przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji.

4. KNF może zastosować środki określone w art. 132za ust. 1 i 2, w przypadku gdy w wyznaczonym terminie krajowa instytucja pieniądza elektronicznego nie doprowadzi do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1.

Art. 132w.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego w zakresie świadczenia usług płatniczych i działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego ponosi odpowiedzialność wobec użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego za działania jej agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotów wykonujących czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, jak za swoje własne działania. Przepisy art. 88 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 132x.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może, na terytorium innego państwa członkowskiego, prowadzić działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział lub w ramach działalności transgranicznej oraz wykonywać usługi płatnicze, wynikające z zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, za pośrednictwem agenta, przez oddział, lub w ramach działalności transgranicznej.

2. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zawiadamia KNF o zamiarze prowadzenia działalności transgranicznej albo, w formie pisemnej, o zamiarze wydawania pieniądza elektronicznego na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział lub świadczenia usług płatniczych na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział lub za pośrednictwem agenta, składając jednocześnie wniosek o dokonanie wpisu oddziału lub agenta do rejestru. Przepisy art. 92 ust. 2–6 oraz art. 93–94a stosuje się odpowiednio.

3. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zawiadamia KNF o zamiarze dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego lub wykonywania czynności operacyjnej polegającej na jego dystrybucji na terytorium innego państwa członkowskiego za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy. Przepisy art. 92 ust. 3–5 i art. 94 stosuje się odpowiednio.

4. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3, zawiera:

1) nazwę państwa członkowskiego, na terytorium którego krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zamierza dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego lub wykonywać czynność operacyjną polegającą na jego dystrybucji za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy;

2) nazwę (firmę) i siedzibę oraz adres krajowej instytucji pieniądza elektronicznego;

3) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta lub innego przedsiębiorcy oraz siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

4) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;

5) imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za zarządzanie działalnością agenta lub innego przedsiębiorcy;

6) wskazanie czynności, które krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zamierza wykonywać na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy.

Art. 132y.

1. Unijna instytucja pieniądza elektronicznego może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, lub świadczyć usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, w zakresie wynikającym z zezwolenia wydanego przez właściwe organy nadzorcze. Przepisy art. 97 stosuje się odpowiednio.

2. KNF może przeprowadzić kontrolę działalności i sytuacji finansowej oddziałów unijnych instytucji pieniądza elektronicznego oraz ich agentów, wykonujących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, we współpracy z właściwymi organami nadzorczymi macierzystego państwa członkowskiego tych oddziałów. Przepis art. 103 stosuje się odpowiednio.

3. Do oddziałów i agentów unijnych instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepis art. 98b.

Art. 132z.

1. Działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych prowadzona przez krajowe instytucje pieniądza elektronicznego, w tym przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF, w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, zwanemu dalej „nadzorem nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego”.

2. Celem nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego jest:

1) zapewnienie bezpieczeństwa finansowego krajowych instytucji pieniądza elektronicznego;

2) zapewnienie zgodności działalności krajowych instytucji pieniądza elektronicznego, w tym prowadzonej przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 i rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz zezwoleniem, o którym mowa w art. 132a ust. 1;

3) ochrona interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. Do nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1, 2 i 5 oraz ust. 1a i 1b, art. 103 i art. 104.

4. KNF w ramach sprawowanego nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego może:

1) wydawać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego zalecenia w zakresie:

a) zapewnienia zgodności działalności krajowej instytucji pieniądza elektronicznego z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009,

b) zwiększenia funduszy własnych, jeżeli ich wysokość jest niższa niż wynikałoby to z przepisów ustawy lub decyzji, o której mowa w art. 132m ust. 8,

c) podjęcia środków koniecznych do osiągnięcia i przestrzegania norm, o których mowa w art. 132b ust. 1 i art. 132m,

d) opracowania i stosowania procedur, które zapewnią utrzymywanie oraz bieżące monitorowanie poziomu funduszy własnych,

e) podjęcia środków koniecznych dla zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego;

2) nakazać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wstrzymanie wypłat z zysku lub wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu osiągnięcia norm, o których mowa w art. 132b ust. 1 i art. 132m.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego, mając na uwadze ochronę interesów posiadaczy pieniądza elektronicznego i użytkowników.

Art. 132za.

1. W razie stwierdzenia, że krajowa instytucja pieniądza elektronicznego nie wykonuje albo nieprawidłowo wykonuje obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w art. 132z ust. 4 pkt 1, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, lub nie wykonuje nakazów określonych w art. 132z ust. 4 pkt 2 lub w art. 102 ust. 1 pkt 5, a także gdy działalność krajowej instytucji pieniądza elektronicznego jest wykonywana z naruszeniem prawa lub stwarza zagrożenie interesów posiadaczy pieniądza elektronicznego lub użytkowników, KNF może zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1–3. Przepisy art. 105 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenia albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono naruszenia, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na krajową instytucję pieniądza elektronicznego karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł;

3) cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1; przepisy art. 105 ust. 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli rozpowszechniane informacje, o których mowa w art. 132i, wprowadzają lub mogą wprowadzać w błąd, KNF może:

1) wydać instytucji pieniądza elektronicznego zalecenie, o którym mowa w art. 132z ust. 4 pkt 1 lit. a, dotyczące zaprzestania ich rozpowszechniania, przy czym nie stosuje się przepisów ust. 2 pkt 3 i przepisów art. 105 ust. 1 pkt 1–3;

2) nakazać, w drodze decyzji, ogłoszenie sprostowania we wskazanej formie oraz w wyznaczonym terminie; nakazując ogłoszenie sprostowania KNF może określić jego treść.

4. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, KNF może nałożyć także w przypadku niewykonania nakazu, o którym mowa w ust. 3 pkt 2.

5. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 oraz art. 116 stosuje się odpowiednio.

6. KNF może także zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą w przypadku:

1) przedstawienia tej osobie zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania przez tę osobę znacznych strat majątkowych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego.

Art. 132zb.

1. W przypadku gdy unijna instytucja pieniądza elektronicznego lub jej agent, prowadząc działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, narusza przepisy prawa polskiego, KNF stosuje środki, o których mowa w art. 107 ust. 1. Przepis art. 107 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2. Jeżeli mimo zastosowania środków nadzoru przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, unijna instytucja pieniądza elektronicznego lub jej agent prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nadal nie przestrzegają przepisów ustawy, KNF może zastosować odpowiednio środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 132za ust. 2 pkt 1.

3. Przepis ust. 2 stosuje się także w przypadku, gdy:

1) środki zastosowane przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego okazały się nieadekwatne do zaistniałego naruszenia lub niemożliwe do zastosowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego bez uzasadnienia odmawiają zastosowania środków nadzorczych albo w sposób nieuzasadniony zwlekają z ich zastosowaniem.

4. Jeżeli zastosowanie procedury, o której mowa w ust. 1, skutkowałoby nadmierną zwłoką, mogącą bezpośrednio zagrażać ważnym interesom użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3 i w art. 132za ust. 2 pkt 1, z pominięciem tej procedury.

5. Przepisy art. 107 ust. 6–8 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zc.

Do wykonywania nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego przepisy art. 108–112 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zd.

Do postępowania naprawczego oraz likwidacji krajowej instytucji pieniądza elektronicznego i oddziałów instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 142 i art. 145–157e ustawy – Prawo bankowe. Przepis art. 117 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 132ze.

1. Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłaty są wnoszone w wysokości stanowiącej iloczyn ustalanej na dzień 1 stycznia danego roku średniej arytmetycznej sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich dwunastu miesięcy kalendarzowych oraz stawki nieprzekraczającej 0,075%.

2. Przy obliczaniu średniej, o której mowa w ust. 1, nie uwzględnia się zobowiązań krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wynikających z realizacji czynności wyłączonych przez art. 6, bez względu czy wyłączenie zależne jest od świadczenia innych usług.

3. Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego świadczące usługi płatnicze, niezależnie od wpłat na pokrycie kosztów nadzoru określonych w ust. 1, są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru na zasadach określonych w art. 113. Przepisy wydane na podstawie art. 115 dotyczące wpłat stosuje się odpowiednio.

4. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 132zf.

1. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, z wyjątkiem przypadku, w którym zmiana zezwolenia polega wyłącznie na ograniczeniu rodzaju usług płatniczych, do świadczenia których jest uprawniona krajowa instytucja pieniądza elektronicznego;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1.

2. Opłaty, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez krajowe instytucje pieniądza elektronicznego pomniejsza łączną kwotę wpłat na pokrycie kosztów nadzoru należnych od tych instytucji zgodnie z art. 132ze; przepisy art. 114 ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zg.

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w art. 132ze ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w art. 132ze ust. 1,

3) wysokość, sposób i terminy uiszczania opłat, o których mowa w art. 132zf

— uwzględniając charakter czynności, z którymi wiąże się obowiązek uiszczenia opłat, oraz konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru i opłat nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 132zh.

1. Prowadzenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Do oddziałów zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, z uwzględnieniem art. 132zi i art. 132zj.

Art. 132zi.

1. Oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego oprócz działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego może również świadczyć ściśle powiązane z wydawaniem pieniądza elektronicznego usługi dodatkowe.

2. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, może być wydane, jeżeli środki przeznaczone na funkcjonowanie oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, wyodrębnione z kapitału założycielskiego zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, wynoszą co najmniej równowartość w walucie polskiej kwoty 350 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez NBP obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

3. Oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego nie może, na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, prowadzić działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego na terytorium innego państwa członkowskiego, w tym w ramach działalności transgranicznej.

Art. 132zj.

1. Oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłaty są wnoszone w wysokości stanowiącej iloczyn ustalanej na dzień 1 stycznia danego roku średniej arytmetycznej sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich dwunastu miesięcy kalendarzowych oraz stawki nieprzekraczającej 0,075%. Przepisy art. 132ze ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

2. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 2, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego pomniejsza łączną kwotę wpłat na pokrycie kosztów nadzoru należnych od tych instytucji zgodnie z ust. 1; przepisy art. 114 ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

4. Do wpłat, o których mowa w ust. 1, i opłat, o których mowa w ust. 2, przepisy wydane na podstawie art. 132zg stosuje się odpowiednio.

Art. 132zk.

KNF zawiadamia Komisję Europejską o wszystkich zezwoleniach udzielonych oddziałom zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego.

Dział VIIb

Schematy płatnicze

Art. 132zl.

Czynności podejmowane przez Prezesa NBP w ramach nadzoru, o którym mowa w art. 14 ust. 2, polegają w szczególności na:

1) wydawaniu zezwolenia na prowadzenie schematu płatniczego oraz zezwolenia na zmianę zasad funkcjonowania schematu płatniczego;

2) dokonywaniu oceny funkcjonowania schematów płatniczych;

3) żądaniu przedstawienia informacji lub dokumentów niezbędnych do oceny funkcjonowania schematu płatniczego;

4) pozyskiwaniu informacji o prowadzonej działalności;

5) wydawaniu zaleceń;

6) wydawaniu decyzji o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo cofnięciu zezwolenia na prowadzenie schematu płatniczego;

7) nakładaniu kar pieniężnych.

Art. 132zm.

1. Prowadzenie schematu płatniczego wymaga zezwolenia Prezesa NBP.

2. Zezwolenia Prezesa NBP wymaga również zmiana zasad funkcjonowania schematu płatniczego.

3. Prezes NBP wydaje zezwolenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, jeżeli zasady dostępu do schematu płatniczego są ustalone według obiektywnych, równych i proporcjonalnych kryteriów, a ograniczenia w dostępie do tego schematu nie mogą być większe, niż jest to konieczne ze względu na ochronę przed określonymi rodzajami ryzyka, takimi jak ryzyko rozrachunkowe, ryzyko operacyjne i ryzyko biznesowe, oraz ze względu na ochronę finansową i operacyjną stabilności schematu płatniczego.

Art. 132zn.

1. Organizacja płatnicza składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, co najmniej na 3 miesiące przed planowanym rozpoczęciem funkcjonowania schematu płatniczego lub co najmniej na 3 miesiące przed planowanym wprowadzeniem zmian w zasadach funkcjonowania schematu płatniczego.

2. Za rozpoczęcie funkcjonowania schematu płatniczego, o którym mowa w ust. 1, uznaje się termin zawarcia pierwszej umowy o wydawanie danego instrumentu płatniczego z wydawcą prowadzącym działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub termin wydania pierwszego instrumentu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, organizacja płatnicza załącza dokumenty i udostępnia informacje potwierdzające zgodność schematu płatniczego z wymogami określonymi w art. 132zp, a także wskazuje swoją nazwę i siedzibę oraz nazwę i siedzibę każdego podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za działanie schematu płatniczego zgodnie z tymi wymogami, wraz z określeniem jego zakresu odpowiedzialności.

4. Jeżeli schemat płatniczy jest systemem kart płatniczych, do wniosku, o którym mowa w ust. 1, organizacja płatnicza załącza także dokumenty i udostępnia informacje potwierdzające zgodność ustalonych przez nią zasad funkcjonowania schematu płatniczego z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751.

5. Prezes NBP odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, jeżeli:

1) zasady funkcjonowania schematu płatniczego są niezgodne z przepisami prawa lub

2) nie zostały zapewnione bezpieczeństwo lub sprawność funkcjonowania schematu płatniczego albo systemu płatności, w którym są dokonywane przetwarzanie, rozliczenie lub rozrachunek płatności w ramach schematu płatniczego, lub

3) zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie spełniają wymogów określonych w art. 132zm ust. 3 lub art. 132zp ust. 4.

6. Prezes NBP wydaje zezwolenie, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, albo odmawia jego wydania w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia.

Art. 132zo.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, nie jest wymagane, jeżeli:

1) organizacja płatnicza jest jednocześnie jedynym wydawcą instrumentu płatniczego oraz jedynym podmiotem świadczącym usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, lub

2) organizacja płatnicza podlega nadzorowi odpowiedniego organu nadzoru państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub odpowiedniego organu Unii Europejskiej.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu rozpoczęcia funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, organizacja płatnicza informuje Prezesa NBP o poddaniu ocenie zasad funkcjonowania schematu płatniczego przez odpowiedni organ nadzoru państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub odpowiedni organ Unii Europejskiej co najmniej na miesiąc przed planowanym terminem rozpoczęcia funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim przypadku organizacja płatnicza dołącza odpis odpowiedniego dokumentu potwierdzającego dokonanie oceny zasad funkcjonowania schematu płatniczego wraz z dokumentacją, która podlegała tej ocenie, oraz informację o rodzajach instrumentów płatniczych, które będą wydawane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu wprowadzenia zmian w zasadach funkcjonowania schematu płatniczego, organizacja płatnicza informuje Prezesa NBP co najmniej na miesiąc przed planowanym wprowadzeniem takich zmian, dołączając dokumenty i informacje dotyczące tych zmian.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, organizacja płatnicza może rozpocząć funkcjonowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo zmienić zasady funkcjonowania schematu płatniczego, jeżeli Prezes NBP w terminie miesiąca od dnia przekazania dokumentów i informacji nie stwierdzi, że zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie zapewniają w wystarczającym stopniu bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania schematu płatniczego albo infrastruktury, systemów płatności lub schematów płatniczych, z którymi schemat płatniczy jest powiązany.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli Prezes NBP stwierdzi, że zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie zapewniają w wystarczającym stopniu bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania schematu płatniczego albo infrastruktury, systemów płatności lub schematów płatniczych, z którymi schemat płatniczy jest powiązany, wzywa on organizację płatniczą do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1.

6. Przepis ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli zmiana zasad funkcjonowania schematu płatniczego dotyczy wyłącznie funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim przypadku art. 132zn ust. 1 i 3–6 stosuje się odpowiednio.

7. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli schemat płatniczy jest systemem kart płatniczych, organizacja kartowa przekazuje Prezesowi NBP informacje potwierdzające zgodność ustalonych przez nią zasad funkcjonowania systemu kart płatniczych z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751 co najmniej na

2 miesiące przed planowanym terminem rozpoczęcia funkcjonowania systemu kart płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. System kart płatniczych może rozpocząć funkcjonowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli Prezes NBP w terminie 2 miesięcy od dnia przekazania informacji nie stwierdzi braku zgodności zasad funkcjonowania systemu kart płatniczych z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751.

Art. 132zp.

1. Organizacja płatnicza odpowiada za zgodność funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa i sprawności funkcjonowania schematu płatniczego. Jeżeli za określone funkcje w ramach schematu płatniczego jest odpowiedzialny inny uczestnik, organizacja płatnicza wskazuje ten podmiot i określa zakres jego odpowiedzialności.

2. Nazwa schematu płatniczego powinna jednoznacznie odróżniać się od nazw innych schematów płatniczych oraz systemów płatności.

3. Zasady funkcjonowania schematu płatniczego:

1) określają jego nazwę oraz rodzaje instrumentów płatniczych oferowanych w ramach schematu płatniczego;

2) wskazują waluty, w jakich będzie dokonywane przetwarzanie i rozliczanie transakcji płatniczych realizowanych instrumentami płatniczymi wydanymi w ramach schematu płatniczego;

3) wskazują infrastrukturę, systemy płatności i schematy płatnicze, z którymi będzie związane funkcjonowanie schematu płatniczego;

4) wskazują podmiot obsługujący transakcje w rozumieniu art. 2 pkt 28 rozporządzenia (UE) 2015/751, jeżeli schemat płatniczy jest czterostronnym systemem kart płatniczych, o którym mowa w art. 2 pkt 17 rozporządzenia (UE) 2015/751;

5) w sposób wyczerpujący i jednoznaczny określają wymagania dla wydawców instrumentów płatniczych, akceptantów, użytkowników i podmiotów, którym organizacja płatnicza powierza zadania związane z bieżącym funkcjonowaniem schematu płatniczego, w tym dostawców infrastruktury technicznej, w szczególności umożliwiają ustalenie odpowiedzialności w zakresie przetwarzania i rozliczania transakcji płatniczych;

6) zapewniają przejrzystość przepływów środków pieniężnych pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w schemacie płatniczym oraz użytkownikami;

7) wskazują sposób zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, występującymi w związku z funkcjonowaniem schematu płatniczego;

8) zapewniają podmiotom uczestniczącym w schemacie płatniczym oraz użytkownikom rzetelną informację o ryzyku, w szczególności ryzyku finansowym, związanym z uczestnictwem w schemacie płatniczym;

9) zapewniają bezpieczne i sprawne przetwarzanie, rozliczanie i rozrachunek transakcji płatniczych, służące minimalizacji ryzyka finansowego w procesie przetwarzania, rozliczenia i rozrachunku;

10) zapewniają poziom bezpieczeństwa, niezawodności i ciągłości działania schematu płatniczego adekwatny do poziomu generowanego ryzyka;

11) nie powinny powodować zagrożeń dla stabilności systemu płatniczego;

12) zapewniają skuteczność, rzetelność i przejrzystość zarządzania schematem płatniczym;

13) wskazują rozwiązania organizacyjne organizacji płatniczej w zakresie struktury i procedur podejmowania decyzji dotyczącej działalności polegającej na przetwarzaniu transakcji płatniczych oraz sposób ustalania kosztów tej działalności, jeżeli organizacja płatnicza nie jest jednocześnie jedynym wydawcą instrumentu płatniczego oraz jedynym podmiotem świadczącym usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, chyba że przetwarzanie transakcji płatniczych zostało powierzone podmiotowi trzeciemu.

4. Schemat płatniczy nie może wprowadzać:

1) ograniczeń dotyczących skutecznego udziału w innych schematach płatniczych;

2) zasad, które wprowadzałyby odmienny sposób traktowania dostawców wymienionych w art. 4 ust. 2;

3) ograniczeń ze względu na rodzaj podmiotu lub formę prawną prowadzonej działalności.

Art. 132zq.

1. Organizacja płatnicza w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał przekazuje do NBP kwartalne informacje o całkowitej liczbie i wartości przetworzonych i rozliczonych krajowych transakcji płatniczych oraz przekazuje niezwłocznie informacje o zdarzeniach zaistniałych w związku z prowadzeniem schematu płatniczego mających lub mogących mieć negatywny wpływ na sprawne lub bezpieczne funkcjonowanie schematu płatniczego.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do schematu płatniczego, o którym mowa w art. 132zo ust. 1 pkt 2, NBP może uzyskiwać od wskazanego przez organizację płatniczą właściwego organu nadzoru, jeżeli zakres i częstotliwość przekazywania tych informacji są tożsame.

3. Organizacja kartowa, w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał, przekazuje do NBP kwartalne informacje niezbędne do sprawdzenia prawidłowości stosowania wysokości opłat interchange zgodnie z art. 3 i art. 4 rozporządzenia (UE) 2015/751.

4. Na żądanie Prezesa NBP organizacja płatnicza udostępnia NBP informacje i dokumenty w zakresie określonym w art. 132zp ust. 3, niezbędne do oceny zgodności zasad funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz zapewnienia bezpieczeństwa i sprawności jego funkcjonowania, w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania. W uzasadnionych przypadkach Prezes NBP, na wniosek organizacji płatniczej, może przedłużyć termin na udostępnienie informacji i dokumentów o kolejne 2 tygodnie.

5. Organizacja płatnicza jest obowiązana przekazać NBP teksty jednolite dokumentów określających zasady funkcjonowania schematu płatniczego w terminie miesiąca od dnia otrzymania zezwolenia na zmianę zasad funkcjonowania schematu płatniczego.

6. Prezes NBP może wydawać organizacji płatniczej, w drodze decyzji, zalecenia w zakresie zapewnienia zgodności funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz bezpieczeństwa lub sprawności jego funkcjonowania, w terminie oznaczonym w zaleceniu.

7. Organizacja płatnicza, która nie wykonuje zalecenia, o którym mowa w ust. 6, w zakresie naruszenia obowiązków określonych w:

1) art. 6–8, art. 10 lub art. 11 rozporządzenia (UE) 2015/751 — podlega karze pieniężnej do 1 000 000 zł;

2) art. 3, art. 4 lub art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/751 — podlega karze pieniężnej do 5 000 000 zł.

8. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, o której mowa w ust. 7, Prezes NBP uwzględnia w szczególności rodzaj i wagę naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751, wpływ tego naruszenia na prawidłowe funkcjonowanie rynku usług płatniczych, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową organizacji płatniczej, która dokonała naruszenia.

9.–10. (uchylone)

Art. 132zr.

1. Prezes NBP może wydać decyzję o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo cofnąć zezwolenie na prowadzenie schematu płatniczego w razie stwierdzenia, że:

1) działanie schematu płatniczego:

a) jest sprzeczne z przepisami prawa,

b) nie zapewnia bezpieczeństwa lub sprawności jego funkcjonowania,

c) stwarza zagrożenie dla użytkowników, stabilności systemu płatniczego, bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania powiązanych systemów płatności;

2) schemat płatniczy nie funkcjonuje przez ostatnich 12 miesięcy;

3) organizacja płatnicza nie udostępniła we wskazanym terminie informacji i dokumentów, o których mowa w art. 132zq ust. 4;

4) organizacja płatnicza nie wykonała zalecenia wydanego przez Prezesa NBP w terminie oznaczonym w tym zaleceniu;

5) zmiany zasad funkcjonowania schematu płatniczego zostały dokonane bez uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 2.

2. Organizacja płatnicza zaprzestaje prowadzenia schematu płatniczego w zakresie i w terminie wskazanych w decyzji, o której mowa w ust. 1.

Art. 132zs.

1. NBP prowadzi i zamieszcza na swojej stronie internetowej listę schematów płatniczych funkcjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Lista zawiera informacje o nazwie i siedzibie organizacji płatniczej lub innych podmiotów odpowiedzialnych za funkcjonowanie schematu płatniczego, nazwie schematu płatniczego oraz rodzajach instrumentów płatniczych wydawanych w ramach tego schematu.

2. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 132zr ust. 1, Prezes NBP zamieszcza na swojej stronie internetowej informację o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo skreśla schemat płatniczy z listy, o której mowa w ust. 1, z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna.

Art. 132zt.

Przepisów niniejszego działu nie stosuje się do schematów płatniczych, które funkcjonują na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 przez właściwe organy odpowiedzialne za zapewnienie przestrzegania tego rozporządzenia.

Art. 132zu.

1. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zn ust. 1, 3 i 4, art. 132zo ust. 2, 3 i 7 oraz art. 132zq ust. 4 i 5, są przekazywane w postaci elektronicznej.

2. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zq ust. 1 i 3, są przekazywane w postaci elektronicznej z wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP lub innych form uwierzytelniania stosowanych przez NBP.

3. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zn ust. 3 i 4, art. 132zo ust. 2 zdanie drugie i art. 132zq ust. 4 i 5, oraz dokumenty i informacje dołączane w przypadku, o którym mowa w art. 132zo ust. 3, mogą być przekazane w języku angielskim. W takim przypadku czynności, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2021 r. poz. 672 oraz z 2023 r. poz. 1672), mogą być dokonywane w języku polskim lub angielskim.

Art. 132zv.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa NBP, określi, w drodze rozporządzenia:

1) kryteria oceny schematu płatniczego oraz szczegółowy zakres dokumentów i informacji, o których mowa w art. 132zn ust. 3 i 4,

2) szczegółowy zakres dokumentów i informacji, o których mowa w art. 132zo ust. 2 i 7,

3) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 132zq ust. 1 i 3

— mając na względzie konieczność zapewnienia prawidłowości, bezpieczeństwa i sprawności funkcjonowania schematu płatniczego oraz infrastruktury, systemów płatności i schematów płatniczych powiązanych oraz kompletności i wiarygodności przekazywanych informacji i dokumentów.

Dział VIII

Rejestr dostawców i wydawców pieniądza elektronicznego

Art. 133.

1. KNF prowadzi rejestr w systemie informatycznym.

2. Rejestr jest jawny i dostępny dla osób trzecich przez stronę internetową KNF.

3. Rejestr składa się z:

1) rejestru krajowych instytucji płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

2) rejestru kas oszczędnościowo-kredytowych obejmującego również ich oddziały;

3) rejestru biur usług płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

4) rejestru krajowych instytucji pieniądza elektronicznego obejmującego również ich agentów i oddziały;

5) rejestru oddziałów zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego;

6) rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmującego również ich agentów i oddziały, jeżeli świadczą usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie;

7) rejestru małych instytucji płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

8) rejestru podmiotów wykonujących działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, zawierającego informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6c ust. 1, stanowiące opis oferowanych usług;

9) rejestru podmiotów prowadzących działalność określoną w art. 6 pkt 12, zawierającego informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, stanowiące opis oferowanych usług.

Art. 134.

Rejestr krajowych instytucji płatniczych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące krajowej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) dane dotyczące usług płatniczych, do świadczenia których krajowa instytucja płatnicza jest uprawniona, obejmujące:

a) datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz jego zmiany,

b) wykaz usług płatniczych objętych zakresem zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1;

3a) informację o wydawaniu przez krajową instytucję płatniczą pieniądza elektronicznego;

4) dane dotyczące agentów krajowej instytucji płatniczej wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

5) dane dotyczące oddziałów krajowej instytucji płatniczej, w tym utworzonych w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

6) dane dotyczące świadczenia przez krajową instytucję płatniczą usług płatniczych w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw, w których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze,

b) wskazane w pkt 4 lub 5 dane dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze w innym państwie członkowskim, lub informację o świadczeniu takich usług transgranicznie,

c) wykaz świadczonych usług płatniczych.

Art. 135.

Rejestr kas oszczędnościowo-kredytowych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące kasy oszczędnościowo-kredytowej, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) wykaz świadczonych usług płatniczych;

4) dane dotyczące oddziałów kasy oszczędnościowo-kredytowej, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136.

Rejestr biur usług płatniczych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące biura usług płatniczych, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile biuro usług płatniczych taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wskazanie świadczonej usługi płatniczej;

3) dane dotyczące agentów biura usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów biura usług płatniczych, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136a.

Rejestr krajowych instytucji pieniądza elektronicznego zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) dane dotyczące usług płatniczych, do świadczenia których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest uprawniona, obejmujące:

a) datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, oraz jego zmiany,

b) wykaz usług płatniczych objętych zakresem zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1;

4) dane dotyczące agentów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

5) dane dotyczące oddziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

6) dane dotyczące wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw, w których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego wydaje pieniądz elektroniczny lub świadczy usługi płatnicze,

b) dane określone w pkt 4 lub 5 dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w innym państwie członkowskim,

c) wykaz świadczonych usług płatniczych.

Art. 136b.

Rejestr oddziałów zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) adres oddziału;

3) dane dotyczące działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego, obejmujące datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, oraz jego zmiany.

Art. 136c.

Rejestr dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wskazanie świadczonej usługi płatniczej;

3) dane dotyczące agentów dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

5) dane dotyczące świadczenia przez dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku usług płatniczych w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw członkowskich, w których dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku świadczy usługi płatnicze,

b) wskazane w pkt 3 lub 4 dane dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku świadczy usługi płatnicze w innym państwie członkowskim,

c) wskazanie świadczonej usługi płatniczej.

Art. 136d.

Rejestr małych instytucji płatniczych zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile mała instytucja płatnicza taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wykaz usług płatniczych, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 1;

3) dane dotyczące agentów małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136e.

Rejestr podmiotów wykonujących działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące podmiotu, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6c ust. 1, obejmujące opis oferowanych usług oraz wskazanie wyłączenia określonego w art. 6 pkt 11 lit. a lub b.

Art. 136f.

Rejestr podmiotów prowadzących działalność określoną w art. 6 pkt 12 zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące podmiotu, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, obejmujące opis oferowanych usług oraz wskazanie wyłączenia określonego w art. 6 pkt 12.

Art. 137.

1. Wpisu do rejestru oraz wykreślenia wpisu z rejestru dokonuje się na wniosek, chyba że ustawa stanowi inaczej.

2. Przez wpis do rejestru rozumie się także jego zmianę.

2a. Po wykreśleniu podmiotu z rejestru pozostawia się w rejestrze informację o dokonaniu takiego wykreślenia poprzez zamieszczenie przy nazwie takiego podmiotu adnotacji „Wykreślony”.

3. KNF z urzędu prostuje wpisy w rejestrze zawierające błędy pisarskie lub oczywiste omyłki.

Art. 138.

1. Wpis do rejestru krajowej instytucji płatniczej lub krajowej instytucji pieniądza elektronicznego oraz wpis do rejestru zmiany zakresu świadczonych przez nie usług płatniczych, a także wpis do rejestru oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego są dokonywane z urzędu w terminie 14 dni od dnia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, art. 132a ust. 1 albo art. 132zh ust. 1, lub jego zmiany.

1a. Wpis do rejestru na wniosek podmiotów, o których mowa w ust. 1, jest dokonywany w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku o dokonanie wpisu, z wyłączeniem przypadków, gdy przepisy ustawy przewidują odrębny termin dokonania wpisu.

2. Wpisu kasy oszczędnościowo-kredytowej do rejestru dokonuje się z urzędu w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 131 ust. 1.

Art. 139.

1. Krajowe instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, biura usług płatniczych, kasy oszczędnościowo-kredytowe, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego, oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, podmioty wykonujące działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, oraz podmioty prowadzące działalność określoną w art. 6 pkt 12 są obowiązane zapewnić zgodność danych wpisanych do rejestru ze stanem faktycznym.

2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, są obowiązane poinformować KNF o każdej zmianie danych objętych wpisem do rejestru, nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie, składając stosowny wniosek.

3. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 2, KNF może nałożyć na podmiot, o którym mowa w ust. 1, karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 500 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 100 000 zł; przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 oraz art. 116 stosuje się odpowiednio.

Art. 140.

Odmowa dokonania wpisu do rejestru następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 141.

1. KNF może odmówić dokonania wpisu do rejestru, jeżeli wniosek jest niekompletny i nie został uzupełniony w wyznaczonym terminie lub dane zawarte we wniosku są niezgodne ze stanem faktycznym.

2. KNF odmawia wpisu do rejestru osoby fizycznej, wobec której prawomocnie orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym wpisem.

3. W przypadku biura usług płatniczych KNF odmawia wpisu do rejestru także, jeśli wnioskodawcę wykreślono z rejestru zgodnie z przepisem art. 142 ust. 1a pkt 1 w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku.

Art. 142.

1. KNF z urzędu dokonuje wykreślenia wpisu z rejestru w przypadku:

1) cofnięcia lub wygaśnięcia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, art. 132a ust. 1 i art. 132zh ust. 1;

2) zakończenia działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 131 ust. 2;

3) zakończenia przez biuro usług płatniczych działalności gospodarczej lub działalności w charakterze biura usług płatniczych, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 123, nie wcześniej niż z datą wskazaną w tym zawiadomieniu;

4) prawomocnego orzeczenia wobec osoby fizycznej wpisanej do rejestru zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym wpisem;

5) zakończenia przez podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 6c ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

6) zakończenia przez podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 12 działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 12, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 6d ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

7) zakończenia przez małą instytucję płatniczą działalności gospodarczej lub działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117m, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

8) zakończenia przez dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku działalności gospodarczej lub działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117b ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

9) uzyskania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, uprawnienia do świadczenia usług płatniczych w innym charakterze;

10) niewykonania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniony, w terminie 12 miesięcy od dnia wpisu do rejestru;

11) niewykonywania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniony, przez okres dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy;

12) wykreślenia przedsiębiorcy świadczącego usługi płatnicze w charakterze małej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego.

1a. KNF dokonuje z urzędu wykreślenia biura usług płatniczych z rejestru biur usług płatniczych w przypadku:

1) wydania decyzji, o której mowa w art. 129 ust. 6a;

2) (uchylony)

3) gdy biuro zostało wykreślone z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym lub z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

1b. Biuro usług płatniczych, które z urzędu wykreślono z rejestru biur usług płatniczych w przypadku, o którym mowa w ust. 1a pkt 1, może uzyskać ponowny wpis do tego rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wykreślenia.

1c. Przepisy ust. 1a i 1b stosuje się odpowiednio do dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku oraz małej instytucji płatniczej.

2. KNF może dokonać z urzędu wykreślenia wpisu z rejestru w zakresie dotyczącym agenta lub oddziału krajowej instytucji płatniczej albo krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w przypadku uzyskania od właściwych organów nadzorczych goszczącego państwa członkowskiego, w którym krajowa instytucja płatnicza lub krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego przez danego agenta lub dany oddział, informacji wskazujących, iż istnieją uzasadnione podstawy do podejrzeń, że w związku z tą działalnością jest popełniane lub zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub świadczenie usług przez agenta lub działalność oddziału mogłaby zwiększać ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Wykreślenie wpisu z rejestru następuje w drodze decyzji.

Art. 142a.

1. KNF niezwłocznie powiadamia EUNB o informacjach wpisywanych do rejestru, w tym o przypadkach wykreślenia z rejestru, wraz z podaniem przyczyn wykreślenia.

2. KNF zapewnia prawidłowość oraz bieżącą aktualizację informacji przekazywanych EUNB.

Art. 142b.

1. KNF udostępnia na swojej stronie internetowej informacje o unijnych instytucjach płatniczych oraz unijnych instytucjach pieniądza elektronicznego, które zgłosiły zamiar świadczenia usług płatniczych lub prowadzenia działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obejmujące:

1) dane dotyczące unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) siedzibę i adres;

2) numer albo inne oznaczenie udzielonego unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego przez właściwy organ nadzorczy macierzystego państwa członkowskiego zezwolenia, o ile taki numer lub takie oznaczenie zostały nadane;

3) wykaz usług płatniczych, jakie unijna instytucja płatnicza lub unijna instytucja pieniądza elektronicznego zamierzają świadczyć w ramach działalności transgranicznej, lub informację o zamiarze prowadzenia działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego;

4) dane dotyczące oddziału, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

5) dane dotyczące agentów unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są na bieżąco aktualizowane.

Dział IX

Odpowiedzialność cywilna i karna

Rozdział 1

Odpowiedzialność za wykonanie transakcji płatniczych

Art. 143.

1. Zlecenie płatnicze uznaje się za wykonane na rzecz właściwego odbiorcy, jeżeli zostało wykonane zgodnie z informacjami, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1 lub w art. 27 pkt 2 lit. b, a w przypadku wskazania w treści zlecenia płatniczego unikatowego identyfikatora — jeżeli zostało wykonane zgodnie z tym unikatowym identyfikatorem bez względu na dostarczone przez użytkownika inne informacje dodatkowe.

2. Jeżeli unikatowy identyfikator podany przez użytkownika jest nieprawidłowy, dostawca nie ponosi odpowiedzialności na podstawie art. 144–146. Dostawca płatnika, a w przypadku, o którym mowa w art. 143a ust. 1 pkt 2, również dostawca odbiorcy, są jednak obowiązani podjąć działania w celu odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, w szczególności w trybie i na zasadach określonych w art. 143a–143c. Strony mogą zastrzec w umowie, że dostawca płatnika ma prawo pobrać od płatnika opłatę za odzyskanie środków. Przepis art. 36 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2a. W celu wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 2 zdanie drugie, dostawca prowadzi rachunek zwrotu.

3. Przy wykonaniu transakcji płatniczych z wykorzystaniem rachunku bankowego unikatowym identyfikatorem jest numer rachunku bankowego, chyba że strony uzgodnią w umowie ramowej inny unikatowy identyfikator.

Art. 143a.

1. W celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania zgłoszenia przez płatnika informacji o transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, w przypadku gdy:

1) prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy — pisemnie zawiadamia odbiorcę o:

a) zgłoszeniu przez płatnika informacji o transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora i możliwości dokonania zwrotu kwoty tej transakcji na rachunek zwrotu dostawcy odbiorcy bez pobierania od odbiorcy opłat,

b) obowiązku udostępnienia płatnikowi danych osobowych odbiorcy w celu umożliwienia dochodzenia zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, jeżeli odbiorca nie dokona jej zwrotu w terminie, o którym mowa w art. 143b ust. 1,

c) dniu upływu terminu, o którym mowa w art. 143b ust. 1,

d) numerze rachunku zwrotu;

2) nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy — zwraca się do dostawcy odbiorcy o podjęcie działań w celu odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, przekazując jednocześnie posiadane informacje niezbędne do ich podjęcia.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, przez dostawcę odbiorcy, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

3. Odbiorca dokonuje zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora na rachunek zwrotu dostawcy odbiorcy. Za dokonanie zwrotu dostawca odbiorcy nie może pobierać od odbiorcy opłat ani prowizji.

4. Jeżeli dostawca płatnika prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy, a odbiorca dokonał zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania rachunku zwrotu kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, doprowadza do uznania tą kwotą rachunku płatniczego płatnika, który został nią obciążony.

5. Jeżeli dostawca płatnika nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy, a odbiorca dokonał zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, dostawca odbiorcy, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania prowadzonego przez siebie rachunku zwrotu, doprowadza do uznania rachunku zwrotu dostawcy płatnika, kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, a następnie dostawca płatnika nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania prowadzonego przez siebie rachunku zwrotu uznaje tą kwotą rachunek płatniczy płatnika, o którym mowa w ust. 4.

6. Jeżeli doprowadzenie do uznania rachunku płatniczego płatnika, o którym mowa w ust. 4 i 5, nie jest możliwe, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od uznania rachunku zwrotu, informuje płatnika o możliwości zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora na wskazany przez płatnika numer rachunku płatniczego lub poprzez dokonanie wypłaty środków pieniężnych.

7. Jeżeli płatnik wskazał numer rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 6, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od jego wskazania, doprowadza do uznania tego rachunku kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora. Jeżeli płatnik nie wskazał numeru rachunku płatniczego, wypłata środków pieniężnych następuje niezwłocznie na żądanie płatnika.

Art. 143b.

1. Jeżeli działania, o których mowa w art. 143a, w terminie 30 dni od dnia dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 143a ust. 1, nie doprowadziły do odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnego żądania płatnika o udostępnienie danych odbiorcy, dostawca płatnika:

1) który prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy, udostępnia płatnikowi:

a) imię i nazwisko lub nazwę odbiorcy,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres odbiorcy,

2) który nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy — zwraca się do dostawcy odbiorcy o przekazanie mu danych, o których mowa w pkt 1

— w celu umożliwienia płatnikowi dochodzenia kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, dostawca odbiorcy przekazuje dostawcy płatnika dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania żądania. Dostawca płatnika przekazuje otrzymane dane płatnikowi nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia ich otrzymania.

Art. 143c.

1. W przypadku usługi przekazu pieniężnego polegającej na transferze środków pieniężnych na rachunek płatniczy dostawcy odbiorcy, świadczonej przez biuro usług płatniczych, płatnikiem, o którym mowa w art. 143a i art. 143b, jest biuro usług płatniczych.

2. Biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania zgłoszenia przez zlecającego przekaz pieniężny informacji o przekazie pieniężnym wykonanym z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, zgłasza swojemu dostawcy transakcję płatniczą wykonaną z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora. Przepis art. 143a stosuje się odpowiednio.

3. Zwrot kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora następuje na rachunek płatniczy biura usług płatniczych, który został obciążony kwotą tej transakcji. Jeżeli doprowadzenie do uznania rachunku płatniczego, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie jest możliwe, zwrot kwoty transakcji następuje na inny rachunek wskazany przez biuro usług płatniczych.

4. Biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od uznania rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 3, kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, informuje zlecającego przekaz pieniężny o możliwości zwrotu kwoty tej transakcji poprzez dokonanie wypłaty środków pieniężnych. Wypłata następuje niezwłocznie na żądanie zlecającego przekaz pieniężny.

5. Jeżeli działania, o których mowa w ust. 2–4, nie doprowadziły do odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia, o którym mowa w ust. 2, biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnego żądania zlecającego przekaz pieniężny o udostępnienie danych odbiorcy, o których mowa w art. 143b ust. 1 pkt 1, pisemnie przekazuje żądanie swojemu dostawcy. Przepis art. 143b stosuje się odpowiednio.

6. Biuro usług płatniczych przekazuje otrzymane dane zlecającemu przekaz pieniężny, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia ich otrzymania od swojego dostawcy.

Art. 144.

1. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest składane bezpośrednio przez płatnika, dostawca ponosi wobec płatnika odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej, z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, chyba że udowodni, że rachunek dostawcy odbiorcy został uznany zgodnie z art. 54.

2. Jeżeli dostawca płatnika ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 1, niezwłocznie zwraca płatnikowi kwotę niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej albo, w przypadku gdy płatnik korzysta z rachunku płatniczego, przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej. W odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika data waluty nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

2a. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest składane przez płatnika do dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek zwraca płatnikowi kwotę niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej, a w razie potrzeby przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca jej nienależyte wykonanie.

2b. Na dostawcy świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej spoczywa ciężar udowodnienia, że dostawca prowadzący rachunek otrzymał zlecenie płatnicze zgodnie z art. 49 oraz że — w zakresie jego właściwości — transakcja płatnicza została uwierzytelniona, prawidłowo zapisana i nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem transakcji, w tym wykonaniem z opóźnieniem.

2c. Jeżeli dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej jest odpowiedzialny za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej, w tym wykonanie z opóźnieniem, niezwłocznie rekompensuje dostawcy prowadzącemu rachunek, na jego wniosek, poniesioną szkodę lub zwraca kwotę zapłaconą w wyniku dokonania zwrotu na rzecz płatnika.

3. Jeżeli rachunek dostawcy odbiorcy został uznany zgodnie z art. 54, dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność wobec odbiorcy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej.

4. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 3, niezwłocznie przekazuje do dyspozycji odbiorcy kwotę transakcji płatniczej albo, w przypadku gdy odbiorca korzysta z rachunku płatniczego, uznaje rachunek płatniczy odbiorcy odpowiednią kwotą w celu doprowadzenia rachunku płatniczego do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej. W odniesieniu do uznania rachunku płatniczego odbiorcy data waluty nie może być późniejsza od daty waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana zgodnie z art. 59.

5. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest wykonywana z opóźnieniem, dostawca odbiorcy zapewnia, na wniosek dostawcy płatnika działającego w imieniu płatnika, aby data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego odbiorcy nie była późniejsza od daty waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo.

Art. 145.

1. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest inicjowane przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, jego dostawca ponosi wobec odbiorcy odpowiedzialność za prawidłowe przekazanie zlecenia płatniczego dostawcy płatnika zgodnie z art. 56.

2. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 1, niezwłocznie przekazuje ponownie zlecenie płatnicze dostawcy płatnika.

2a. W przypadku przekazania zlecenia płatniczego z opóźnieniem kwota zlecenia zostaje uznana na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo. Dostawca płatnika przekazuje dostawcy odbiorcy informację o opóźnieniu w przekazaniu zlecenia płatniczego.

3. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, dostawca odbiorcy ponosi wobec odbiorcy odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej w przypadku naruszenia art. 58.

4. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 3, udostępnia kwotę transakcji płatniczej odbiorcy niezwłocznie po uznaniu nią rachunku dostawcy odbiorcy.

4a. Kwota, o której mowa w ust. 4, zostaje uznana na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo.

5. W przypadku niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej, za którą dostawca odbiorcy nie ponosi odpowiedzialności zgodnie z ust. 1 i 3, odpowiedzialność wobec płatnika ponosi dostawca płatnika; w takim przypadku stosuje się art. 144 ust. 2.

6. Obowiązek, o którym mowa w ust. 5, nie ma zastosowania do dostawcy płatnika, jeżeli dostawca płatnika udowodni, że dostawca odbiorcy otrzymał kwotę danej transakcji płatniczej, nawet jeżeli transakcja płatnicza została wykonana z opóźnieniem. W takim przypadku dostawca odbiorcy uznaje kwotę na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja płatnicza została wykonana prawidłowo.

Art. 146.

1. W przypadku niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej:

1) zainicjowanej przez płatnika — jego dostawca, bez względu na odpowiedzialność ponoszoną na mocy art. 144 ust. 1, na wniosek płatnika podejmuje niezwłocznie działania w celu prześledzenia transakcji płatniczej i powiadamia płatnika o ich wyniku, przy czym czynności te są dla płatnika bezpłatne;

2) zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem — jego dostawca, bez względu na odpowiedzialność ponoszoną na mocy art. 145 ust. 1 i 3, podejmuje na wniosek odbiorcy niezwłoczne starania w celu prześledzenia transakcji płatniczej i powiadamia odbiorcę o ich wyniku, przy czym czynności te są dla odbiorcy bezpłatne.

2. Odpowiedzialność dostawcy określona w art. 144 i art. 145 obejmuje także opłaty oraz odsetki, którymi został obciążony użytkownik w rezultacie niewykonania lub nienależytego, w tym opóźnionego, wykonania transakcji płatniczej.

Art. 147.

Odpowiedzialność dostawcy określona w art. 144–146 nie wyłącza roszczeń użytkownika wynikających z umowy zawartej z dostawcą oraz z przepisów prawa właściwego dla tej umowy.

Art. 148.

W przypadku gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej jest wynikiem działania lub zaniechania dostawcy innego niż dostawca płatnika lub odbiorcy albo innego podmiotu pośredniczącego w wykonaniu transakcji płatniczej, dostawca płatnika lub odbiorcy może żądać od niego zwrotu kwot zapłaconych zgodnie z art. 144–146; przepis art. 147 stosuje się odpowiednio. Obejmuje to rekompensatę, w przypadku gdy którykolwiek z dostawców nie zastosuje silnego uwierzytelnienia użytkownika.

Art. 149.

Odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej jest wyłączona w przypadku siły wyższej lub jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie zlecenia płatniczego wynika z innych przepisów prawa.

Rozdział 2

Przepisy karne

Art. 150.

1. Kto, nie będąc uprawnionym, prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, podlega grzywnie do 5 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Tej samej karze podlega, kto, nie będąc uprawnionym, używa w nazwie (firmie) lub do określenia wykonywanej działalności gospodarczej albo w reklamie określeń „usługi płatnicze”, „wydawanie pieniądza elektronicznego”, „instytucja płatnicza”, „mała instytucja płatnicza”, „biuro usług płatniczych”, „instytucja pieniądza elektronicznego” albo „oddział zagranicznej instytucji płatniczej”.

3. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 lub 2, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 151.

1. Kto, nie będąc uprawnionym przez dostawcę, zawiera w jego imieniu lub na jego rzecz umowę o usługę płatniczą, podlega grzywnie do 3 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 152.

1. Kto, będąc odpowiedzialnym w instytucji płatniczej, małej instytucji płatniczej, biurze usług płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego lub oddziale zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego za przekazywanie informacji KNF, podaje informacje niezgodne ze stanem faktycznym albo w inny sposób wprowadza w błąd ten organ, podlega grzywnie do 1 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie do 500 000 zł albo karze pozbawienia wolności do roku, albo obu tym karom łącznie.

Art. 152a.

1. Kto prowadzi schemat płatniczy bez wymaganego zezwolenia Prezesa NBP lub nie będąc do jego prowadzenia uprawnionym w inny sposób, podlega grzywnie do 5 000 000 zł.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 153.

1. Kto, będąc obowiązany do zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w art. 11 ust. 3, ujawnia je niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie, podlega grzywnie do 500 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu, o którym mowa w ust. 1, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega grzywnie do 1 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.

Art. 153a.

1. Kto, wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 14a–14c, nie udziela NBP wymaganych informacji, podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 153b.

1. Kto zamieszcza oświadczenie, o którym mowa w art. 14g ust. 1, niezgodne z prawdą, podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 153c.

Kto wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 6c ust. 1, nie udziela KNF wymaganych informacji, podlega grzywnie do 500 000 zł.

Art. 153d.

Płatnik, który pozyskuje i wykorzystuje dane, o których mowa w art. 143b ust. 1, w innym celu niż dochodzenie kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora,

podlega grzywnie do 30 000 zł.

Dział X

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 154.–167.

(pominięte)

Dział XI

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 168.

(pominięty)

Art. 169.

Zgoda na polecenie zapłaty, o której mowa w art. 63d ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. poz. 665, z późn. zm.), udzielona przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, obowiązuje w odniesieniu do polecenia zapłaty wykonywanego na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że płatnik złoży oświadczenie o cofnięciu tej zgody. Oświadczenie o cofnięciu zgody, o której mowa w art. 63d ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, jest skuteczne w odniesieniu do transakcji polecenia zapłaty, w której dniem obciążenia rachunku byłby dzień następujący po dniu złożenia takiego oświadczenia.

Art. 170.–178.

(pominięte)

Art. 179.

Przepis art. 19 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 166*, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do należności, których termin płatności upływa po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

[* Art. 166 zawiera zmiany do ustawy z dnia 21.07.2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym]

Art. 179a.

1. Trójstronny system kart płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, str. 1), który spełnia określone w tym przepisie warunki uznania go za czterostronny system kart płatniczych, do dnia 9 grudnia 2018 r. jest zwolniony z obowiązków przewidzianych w rozdziale II tego rozporządzenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się w odniesieniu do krajowych transakcji płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli transakcje dokonywane w ramach trójstronnego systemu kart płatniczych, o którym mowa w ust. 1, nie przekraczają w ujęciu rocznym 3% wartości wszystkich krajowych transakcji płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.

Art. 180.

1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa na lata 20112020 wynosi 73 010,73 tys. zł, z tym że w roku:

1) 2011 — 6150 tys. zł;

2) 2012 — 6396 tys. zł;

3) 2013 — 6632,65 tys. zł;

4) 2014 — 6891,33 tys. zł;

5) 2015 — 7166,98 tys. zł;

6) 2016 — 7432,16 tys. zł;

7) 2017 — 7692,28 tys. zł;

8) 2018 — 7953,82 tys. zł;

9) 2019 — 8216,30 tys. zł;

10) 2020 — 8479,22 tys. zł.

2. W przypadku zagrożenia przekroczenia limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, na dany rok budżetowy, zastosowany zostanie mechanizm korygujący polegający na:

1) ograniczeniu kosztów rzeczowych Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego związanych z realizacją zadań wynikających ze sprawowania nadzoru nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych lub

2) racjonalizacji częstotliwości wykonywania czynności w ramach nadzoru sprawowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych.

3. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 2, jest odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

4. Organem właściwym do monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw instytucji finansowych.

Art. 181.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia [tj. dnia 24.10.2011 r. — przyp. redakcji], z wyjątkiem:

1) art. 159, który wchodzi w życie z dniem 18 grudnia 2011 r.;

2) art. 167, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.