Zamieszczony tekst ustawy z dnia 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (skrót: k.s.h.) został opracowany przez redakcję na podstawie ostatniego tekstu jednolitego z dnia 07.12.2023 r. ogłoszonego w Dz.U. z 2024 r. pod pozycją 18 oraz zmian opublikowanych w Dz.U. z 2024 r. poz. 96.

Ustawa – Kodeks spółek handlowych dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich:

1) pierwszej dyrektywy Rady 68/151/EWG z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich (Dz. Urz. WE L 65 z 14.03.1968, str. 8, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 3, z późn. zm.);

2) drugiej dyrektywy Rady 77/91/EWG z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz. Urz. WE L 26 z 31.01.1977, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 8, z późn. zm.);

3) trzeciej dyrektywy Rady 78/855/EWG z dnia 9 października 1978 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g Traktatu, dotyczącej łączenia się spółek akcyjnych (Dz. Urz. WE L 295 z 20.10.1978, str. 36, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 42, z późn. zm.);

4) szóstej dyrektywy Rady 82/891/EWG z dnia 17 grudnia 1982 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g Traktatu, dotyczącej podziału spółek akcyjnych (Dz. Urz. WE L 378 z 31.12.1982, str. 47, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 50, z późn. zm.);

5) jedenastej dyrektywy Rady 89/666/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. dotyczącej wymogów ujawniania informacji odnośnie do oddziałów utworzonych w Państwie Członkowskim przez niektóre rodzaje spółek podlegających prawu innego państwa (Dz. Urz. WE L 395 z 30.12.1989, str. 36, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 100, z późn. zm.);

6) dwunastej dyrektywy Rady 89/667/EWG w sprawie prawa spółek z dnia 21 grudnia 1989 r. dotyczącej jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (Dz. Urz. WE L 395 z 30.12.1989, str. 40, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 104, z późn. zm.);

7) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/17/WE z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń (Dz. Urz. WE L 110 z 20.04.2001, str. 28; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 3);

8) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji instytucji kredytowych (Dz. Urz. WE L 125 z 05.05.2001, str. 15; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 15).


paragraf-3-3.jpg

Sejm przyjął projekt nowelizacji Kodeksu Spółek Handlowych i skierował go do II czytania. Dokument przygotowała działająca przy MAP Komisja ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego. Proponowane zmiany zaprezentował wiceminister Maciej Małecki.

– To największa od 20 lat reforma Kodeksu Spółek Handlowych. Prace były prowadzone przy szerokich konsultacjach i wielu dyskusjach. To bezpośredni efekt rozmów z przedsiębiorcami i sygnałów, że oczekują zmian – powiedział wiceminister aktywów państwowych Maciej Małecki.

Nowoczesne rozwiązania

Projekt wprowadza kluczowe zmiany, jakimi są:

  • regulacja działania grup spółek,
  • przyznanie radom nadzorczym nowych kompetencji,
  • bardziej precyzyjne określenie standardów zachowań członków organów spółek kapitałowych,
  • doprecyzowanie przepisów dotyczących mandatu i kadencji,
  • ograniczenie aktywności gospodarczej osób skazanych za przestępstwa korupcyjne.

Regulacja prawa grup spółek to rozwiązanie, którego od lat oczekują największe polskie podmioty gospodarcze. Po wejściu w życie nowych przepisów uzyskają one możliwość wydawania swoim spółkom zależnym wiążących poleceń, a także uzyskają uprzywilejowany dostęp do informacji ze spółek zależnych. Dodatkowo spółki dominujące będą miały możliwość przeprowadzenia wykupu wspólników mniejszościowych spółki zależnej (squeez-out). Ustawa chroni przy tym wspólników i wierzycieli spółki zależnej przyznając im szczególne uprawnienia odszkodowawcze, prawa do informacji oraz możliwość zażądania odkupu przysługujących im akcji (sell-out).

W zakresie poprawy efektywności rad nadzorczych nowelizacja zakłada określenie minimalnego katalogu informacji, które będą musiały, bez dodatkowego wezwania, być przekazywane radzie nadzorczej. Organ nadzoru uzyska też możliwość samodzielnego, tj. z pominięciem zarządu, zlecania usług doradczych.

Projekt nakłada nowe obowiązki na zarządy i rady nadzorcze. Skodyfikowany ma zostać obowiązek lojalności oraz zachowania w tajemnicy informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją. Podobnie jak w porządkach prawnych innych państw, wprowadzona ma zostać zasada osądu biznesowego. Nakazuje ona oceniać działania menadżerów przez pryzmat prawidłowości procesu decyzyjnego, a nie rezultatu ich działań.

Nowelizacja zakłada też, że osoby skazane za łapownictwo bierne, łapownictwo czynne, płatną protekcję oraz nadużycie uprawnień nie będą mogły zasiadać w organach spółek.

Dzięki nowym rozwiązaniom polscy przedsiębiorcy uzyskają nowe i elastyczne narzędzia, które ułatwią im prowadzenie działalności. Jednocześnie regulacja wielu istotnych kwestii stanie się bardziej przystępna z punktu widzenia jej użytkowników tj. przedsiębiorców i członków organów.

– Bardziej złożona gospodarka wymaga nowych rozwiązań. Nasza gospodarka coraz bardziej się rozwija i rywalizuje z innymi, dlatego wymaga nowoczesnych rozwiązań i narzędzi – powiedział wiceszef MAP.

Prace ekspertów

Procedowana w Sejmie ustawa to efekt ponad półtorarocznych prac ekspertów z działającej pod przewodnictwem wicepremiera, ministra aktywów państwowych Jacka Sasina Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego. Za nadzór nad reformą odpowiada minister Maciej Małecki, który przejął go od ministra Janusza Kowalskiego, oraz kierowane przez niego Biuro ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego.

– Odpowiadamy na potrzeby polskiego biznesu, szczególnie tego, który chce się rozwijać za granicą, który chce realizować transformację energetyczną, który chce realizować ekspansję i zarządzać grupami spółek w sposób absolutnie profesjonalny – powiedział poseł Janusz Kowalski.

W pracach komisji od samego początku uczestniczyły czołowe autorytety prawnicze – w tym m. in. prof. Andrzej Szumański, prof. Piotr Pinior oraz dr Radosław Kwaśnicki, a także przedstawiciele spółek prywatnych oraz spółek z kapitałem Skarbu Państwa.

Projekt był również przedmiotem szeroko prowadzonych konsultacji publicznych oraz uzgodnień międzyresortowych. W toku tych pierwszych Ministerstwo Aktywów Państwowych zaprosiło do przedstawienia stanowiska ponad 200 podmiotów, w tym największe w Polsce spółki, kancelarie prawne, organizacje przedsiębiorców oraz katedry prawa handlowego w kraju.

Źródło: MAP


ludzie-zdj-1-7.jpg

„W zarządzie spółki jest tylko jeden wspólnik i on chce sprzedać spółce na podstawie umowy kupna-sprzedaży samochód osobowy. Sam ze sobą nie może podpisać umowy, to czy może do jej podpisania ustanowić pełnomocnika, np. księgową do podpisania takiej umowy, i czy to pełnomocnictwo może być w formie uchwały, czy musi być notarialne? Spółka co prawda ma ustanowionego Prokurenta, jednak nie ma obecnie z nim kontaktu. W spółce jest dwóch wspólników po 50% udziałów, a jeden ze wspólników jest w zarządzie Prezesem, w zarządzie jest tylko jedna osoba. Reprezentacja jest taka, że każdy z członków zarządu składa oświadczenia w imieniu spółki samodzielnie.”

Jak rozumie Autor, zarząd w spółce z o.o. składa się z jednego członka, którym jest prezes zarządu, a osoba ta jest jednocześnie jednym ze wspólników spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiadając status osoby prawnej działa przez swoje organy. Zgodnie z obowiązującym prawem, organem zobligowanym do prowadzenia spraw spółki oraz do jej reprezentacji jest zarząd, w przypadku Czytelnika, zarząd jednoosobowy.

Najczęściej spotykanym postanowieniem umownym modyfikującym kodeksowy sposób reprezentacji jest zapis, na mocy którego do …


handshake-6911427_640.jpg

„W sp. z o.o. chcemy, aby nasze role były równe, czyli 2 wspólników na równych prawach. Zatem tu w rachubę będzie wchodziło rozwiązanie umowy o pracę i wyrejestrowanie z ZUS męża jako pracownika, mnie z ZUS zdrowotnego. Z tego co wiem w przypadku 2 wspólników opłacanie składek ZUS nie jest obowiązkowe. Natomiast prawo do emerytury i opieki zdrowotnej można zachować zatrudniając się w spółce na umowę (np. do prowadzenia spraw administracyjnych) i od niewielkiej kwoty z umowy opłacać składki. Tak chciałabym to zorganizować, jeśli sposób jest prawidłowy? A czy ma znaczenie forma umowy: np. zlecenie czy etat?”

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nic nie stoi na przeszkodzie, by …



17 sierpnia Rada Ministrów przyjęła i skierowała do dalszych prac legislacyjnych projekt ustawy zmieniający Kodeks spółek handlowych.

Skutkiem jej wejścia w życie będzie stworzenie nowych instrumentów prawnych ułatwiających funkcjonowanie grup spółek. Proponowane rozwiązania wyposażą też rady nadzorcze w dodatkowe instrumenty, w postaci możliwości samodzielnego zlecania usług doradczych oraz w bardziej szczegółowe niż obecnie uprawnienia informacyjne. W efekcie organy nadzoru będą w stanie bardziej efektywnie realizować swoje zadania, z korzyścią dla spółek i dla całego rynku.

Nowelizacja zakłada również bardziej precyzyjne określenie obowiązków członków zarządów i rad nadzorczych, wyraźne wprowadzenie do polskiego prawa instytucji osądu biznesowego (business judgement rule) oraz zmodyfikowanie przepisów dotyczących mandatu i kadencji, tak by nie rodziły one wątpliwości interpretacyjnych.

Przedstawiony projekt to efekt prac działającej pod przewodnictwem wicepremiera, ministra aktywów państwowych Jacka Sasina Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego. Za nadzór nad reformą odpowiada minister Maciej Małecki, który przejął go od ministra Janusza Kowalskiego, oraz kierowane przez niego Biuro ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego. W pracach komisji od samego początku uczestniczyły czołowe autorytety prawnicze – w tym m. in. prof. Andrzej Szumański, prof. Piotr Pinior oraz dr Radosław Kwaśnicki, a także przedstawiciele spółek prywatnych oraz spółek z kapitałem Skarbu Państwa.

Projekt był również przedmiotem szeroko prowadzonych konsultacji publicznych oraz uzgodnień międzyresortowych. W toku tych pierwszych Ministerstwo Aktywów Państwowych zaprosiło do przedstawienia stanowiska ponad 200 podmiotów, w tym największe w Polsce spółki, kancelarie prawne, organizacje przedsiębiorców oraz wszystkie katedry prawa handlowego w kraju. Duży wkład w przygotowanie projektu w jego obecnym brzmieniu wniosły również inne ministerstwa oraz instytucje centralne – a w szczególności Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Rozwoju oraz Prokuratoria Generalna RP.

MAP


startup-593310_640.jpg

Wraz z nowelizacją K.s.h. – Kodeksu spółek handlowych (ustawa z dn. 19.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw), ustawodawca wprowadził nowy rodzaj spółki kapitałowej – prostą spółkę akcyjną – dalej jako PSA – art. 3001 – 300134 Kodeksu. Zgodnie z komunikatem sejmu, ma ona „ułatwić podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej oraz zwiększyć możliwości inwestycyjne polskich przedsiębiorców, którzy często konkurują z firmami działającymi na podstawie korzystniejszych przepisów w innych krajach”.


laptop-09-10.jpg

Serwis e-Urząd Skarbowy umożliwi wspólnikom spółki osobowej dostęp do danych identyfikacyjnych spółki. Dzięki nowej usłudze wspólnicy pół miliona spółek mogą bez przychodzenia do urzędu skarbowego, sprawdzić dane swojej firmy.

Z nowej usługi w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) mogą skorzystać wspólnicy spółek partnerskich, spółek jawnych, spółek cywilnych, spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych.

Po zalogowaniu do e-US, poza dostępem do swoich danych osobowych, będą mieli oni dostęp do danych identyfikacyjnych spółki zgłoszonych do urzędu skarbowego m.in. w zakresie adresu siedziby, miejsc prowadzenia działalności i przechowywania dokumentacji rachunkowej, danych kontaktowych i rachunków bankowych.

Wspólnicy będą mogli szybko i wygodnie zweryfikować czy dane są prawidłowe i aktualne. Nie będą już musieli w tym celu przychodzić do urzędu skarbowego.

Usługi e-Urzędu Skarbowego

Serwis e-Urząd Skarbowy to nowoczesny, ogólnodostępny kanał komunikacji na linii urząd skarbowy – klient dostępny na podatki.gov.pl. Pozwala szybko i wygodnie załatwić sprawy podatkowe, bez wizyty w urzędzie skarbowym, na poczcie czy w banku. Serwis budowany jest etapami do września 2022 r.

Serwis cieszy się dużą popularnością. Dotychczas zalogowano się do niego ponad 22,5 mln razy.

Za pomocą e-Urzędu Skarbowego można m.in. skorzystać z usługi Twój e-PIT, dzięki której można złożyć zeznanie roczne PIT. Za pomocą tej popularnej usługi w tym roku zostało złożonych ponad 10,1 mln zeznań.

Można też uzyskać informacje o ewentualnym zwrocie PIT. Z tej możliwości skorzystano już ok. 369,7 tys. razy.

Za pomocą e-US można także przekazać pismo do urzędu skarbowego, np. czynny żal (zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego) i zawiadomienie ZAW-NR (o zapłacie należności na rachunek bankowy inny niż widniejący w wykazie podatników VAT). Za pośrednictwem e-US podatnicy złożyli czynny żal już ponad 12,3 tys. razy i ZAW-NR prawie 5 tys. razy.

Dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w e-US dostępne jest też zgłoszenie aktualizacyjne ZAP-3. Dzięki niemu można poinformować urząd np. o zmianie adresu zamieszkania. Dotychczas z tego rozwiązania skorzystało ponad 12 tys. podatników.

Za pomocą e-US podatnicy mogą również uzyskać informacje o mandatach. Mogą też od razu je zapłacić, podobnie jak podatki, a także sprawdzić numer swojego mikrorachunku.

Dla podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą, w e-US dostępna jest aplikacja e-mikrofirma. Umożliwia ona prowadzenie ewidencji faktur zakupowych i sprzedażowych, a także przygotowanie plików JPK_VAT.

Za pomocą e-US można też zarejestrować się do systemu e-TOLL służącego do elektronicznego poboru opłat za drogi płatne.

Usługi i funkcjonalności e-US planowane w kolejnych etapach

Pod koniec 2021 r. e-US umożliwi pobieranie zaświadczeń m.in. o niezaleganiu w podatkach.

W czwartym kwartale 2021 r. planowane jest wdrożenie usługi dla notariuszy. Akty notarialne będą mogły być przesyłane przy pomocy e-US do urzędów skarbowych elektronicznie.

W 2022 r. planowane jest wprowadzenie w e-US interaktywnych formularzy podatkowych, które obecnie znajdują się w systemie e-Deklaracje. W tym samym roku zostanie również udostępniona funkcjonalność dla komorników sądowych.

Zawsze otwarty, w zasięgu ręki – Twój e-US

Dostęp do serwisu e-Urząd Skarbowy jest możliwy tylko ze strony podatki.gov.pl po zalogowaniu się Profilem Zaufanym, e-Dowodem lub poprzez bankowość elektroniczną. Do usługi Twój e-PIT można się zalogować także danymi podatkowymi.

Serwis działa przez całą dobę i można z niego korzystać z dowolnego urządzenia podłączonego do internetu.

Projekt e-Urząd Skarbowy jest współfinansowany z Funduszy Europejskich (Program Polska Cyfrowa). Wartość całkowita przedsięwzięcia to niemal 102 mln zł, w tym dofinansowanie UE ok. 86 mln zł, a budżet państwa ok. 15,6 mln zł.

Źródło: MF


ekonomia_informacje-51.jpg

Z dniem 1 lipca br. weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 1655), która umożliwia założenie nowej spółki kapitałowej – prostej spółki akcyjnej (P.S.A.).

„Prosta spółka akcyjna jest odpowiedzią na dostrzeżone wyzwania współczesnej gospodarki, w szczególności w zakresie form prowadzenia działalności innowacyjnej. Opiera się na dwóch podstawowych założeniach – pierwszym jest prostota w praktyce funkcjonowania spółki – czyli łatwe założenie, działanie i, ewentualnie, likwidacja P.S.A. Drugie natomiast to elastyczność – projektowane przepisy nie ograniczają swobody akcjonariuszy, gdy nie jest to konieczne” – podkreśla Jarosław Gowin, wicepremier, minister rozwoju pracy i technologii.

W P.S.A. do minimum zostały ograniczone wymogi związane z utworzeniem i prowadzeniem spółki:

  • Brak barier formalnych i finansowych na starcie – wystarczy kapitał akcyjny w wysokości 1 zł, a spółkę można założyć w systemie S24 (rejestracja spółki on-line w 24h);
  • Zamiast kapitału zakładowego w P.S.A. tworzony jest kapitał akcyjny – akcje nie stanowią jego części i nie mają wartości nominalnej;
  • Akcje można objąć za pracę lub usługi, zachowując kluczowy wpływ na decyzje w spółce;
  • Akcje P.S.A. podlegają obowiązkowej dematerializacji w uproszczonym rejestrze akcjonariuszy spółki. Rejestr może prowadzić m.in. firma inwestycyjna albo notariusz, w tym również przy wykorzystaniu blockchainu. P.S.A. nie ma obowiązków spółki publicznej (akcje P.S.A. nie są przedmiotem zorganizowanego obrotu);
  • W szerokim zakresie można wykorzystywać komunikację elektroniczną do podejmowania uchwał czy odbywania zgromadzeń (np. wideokonferencja), co ułatwia procesy decyzyjne;
  • Wystarczy jednoosobowy zarząd, nie ma obowiązku tworzenia rady nadzorczej; można też stworzyć jeden organ, w którym łączy się zarządzanie i nadzór – radę dyrektorów;
  • Przewidziana została uproszczona likwidacja P.S.A. (skrócone terminy dla „klasycznej” likwidacji oraz możliwość wykreślenia spółki z KRS bez likwidacji, przez przejęcie jej majątku przez akcjonariusza, z obowiązkiem zaspokojenia pozostałych akcjonariuszy i wierzycieli);
  • Jednocześnie w P.S.A. funkcjonują mechanizmy, które skuteczniej niż kapitał zakładowy zabezpieczają interesy wierzycieli spółki (m.in. zakaz wypłat zagrażających wypłacalności spółki oraz obowiązek oszczędzania).

Dzięki nieskomplikowanej rejestracji, elastycznej strukturze kapitałowej oraz możliwości wyboru optymalnego systemu organów proponowane rozwiązania powinny ułatwić podejmowanie działalności gospodarczej wszystkim tym, którzy opierają swój pomysł biznesowy na wiedzy, a także posiadają umiejętności do jego doskonalenia.

Co ważne, Prosta Spółka Akcyjna jest dostępna dla inwestorów planujących podjęcie działalności w jakiejkolwiek branży poza wyjątkami wynikającymi z przepisów szczególnych, a jej istnienie nie jest ograniczone czasowo.

Wejście w życie P.S.A. zbiega z premierą w pełni elektronicznego Krajowego Rejestru Sądowego, z którego można korzystać na Portalu Rejestrów Sądowych https://prs.ms.gov.pl. Dzięki temu proces założenia P.S.A., z wykorzystaniem portalu S-24 (będącego częścią nowego eKRS), w całości przebiega online.

Źródło: MRPiT


finance-8154775_640.jpg

„Spółka z o.o. nie wypłaca wcześniej dywidendy. W tym roku Zgromadzenie Zarządu chciałoby podjąć uchwałę o jej wypłacie, jednakże w księgach za rok 2020 jest strata bilansowa jak i podatkowa, natomiast w księgach za 2019 rok jest strata bilansowa, a podatkowo jest zysk. Czy w takiej sytuacji wypłata dywidendy jest możliwa? Jeśli tak, to czy są jakieś ograniczenia co do jej wypłaty. Czy wypłata dywidendy może odbyć się w całości gotówką?”

Podstawowym uprawieniem każdego ze wspólników jest prawo do dywidendy, czyli prawo do udziału w osiągniętych przez spółkę zyskach. Przez „prawo do udziału w zysku” należy rozumieć zysk wynikający z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczony do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników.

W doktrynie przeważa pogląd, że strata w ostatnim roku obrotowym bądź niepokryta strata z lat ubiegłych redukują kwotę dywidendy, jednak nie wykluczają jej wypłaty.

Zgodnie z …


stock-market-6531146_640.jpg

Spółka z o.o. od kilku lat ponosi stratę. W sprawozdaniu finansowym za poprzedni rok 2020 strata przewyższyła kapitał zapasowy jak i podstawowy (w bilansie w rubryce A kapitały własne jest wartość z minusem). Czy w takim przypadku spółka może jedynie podjąć uchwałę o upadłości, czy może istnieją inne przesłanki do dalszego funkcjonowania? Zobowiązania spółka reguluje terminowo i nie ma zaległości.”

Zgodnie z …