Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości kojarzy się głównie ze wsparciem kierowanym bezpośrednio do przedsiębiorców. Jednak w ofercie Agencji praktycznie od początku jej istnienia znajdowały się instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorczości z udziałem samorządów. Także teraz jednostki samorządu terytorialnego mogą sięgać po wsparcie rozwojowe w ramach programów prowadzonych przez PARP, które są narzędziami realizacji założeń Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Polskiego Ładu. To pomoc w rozbudowie infrastruktury drogowej w ramach Programu Polska Wschodnia oraz projekty Gov_LAB i GovTech inno_LAB uruchomione w ramach „Centrum analiz i pilotaży nowych instrumentów inno_LAB” Programu Inteligentny Rozwój.

Infrastruktura to podstawa rozwoju

Kiedy PARP tworzyła swoje struktury na początku lat 2000., Polska stawała się wielkim placem budowy. Z tego powodu pierwsze lata aktywności Agencji koncentrowały się na szczególnie pilnych projektach infrastrukturalnych, transporcie oraz komunikacji.

Wiele zyskały województwa wschodniej części kraju, którym dedykowano dwa programy z łącznym budżetem wynoszącym ok. 4 mld euro. W ich ramach m.in. wybudowano lub zmodernizowano ok. 380 km dróg, uzbrojono ponad 500 ha terenów inwestycyjnych. Powstało też pięć nowych centrów wystawienniczych i konferencyjnych. Do Olsztyna wróciły tramwaje, w Lublinie zrewitalizowano śródmieście, w Białymstoku rozwinięto infrastrukturę drogową, w Rzeszowie powstało Podkarpackie Centrum Innowacji, a Kielce wyremontowały swój unikatowy dworzec autobusowy. Dzięki  funduszom unijnym powstały również mosty łączące województwa – w miejscowości Kamień (lubelskie-mazowieckie) czy w Połańcu (świętokrzyskie-podkarpackie).

Samorządy Polski Wschodniej są otwarte i gotowe na nowe inwestycje. Dotychczas prężnie korzystały z dotacji przeznaczonych na projekty poprawiające stan infrastruktury drogowej. Pokazuje to skala przyznanych środków. We wszystkich zorganizowanych do tej pory edycjach konkursu „Infrastruktura drogowa” podpisano 28 umów na dofinansowanie przekraczające łącznie 2 mld zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Przykłady tych inwestycji są wymienione w „Przewodniku po sukcesach polskich firm” dostępnym w portalu PARP – mówi Maciej Berliński, dyrektor Departamentu Projektów Infrastrukturalnych PARP.

W tym roku do samorządów z makroregionu Polski Wschodniej trafi kolejne 273 mln zł na poprawę infrastruktury drogowej.

Od 25 października br. ruszy nabór w konkursie  „Infrastruktura drogowa”.

Wnioskodawcy mogą liczyć na dofinansowanie projektów ujętych w Planie Transportowym dla Programu Polska Wschodnia. Chodzi o inwestycje na drogach krajowych i wojewódzkich o nośności minimum 11,5 tony na oś, zapewniających ich połączenie z siecią dróg krajowych, w tym z Transeuropejską Siecią Transportową (TEN-T). O dofinansowanie na poziomie do 85 proc. wartości kosztów kwalifikowanych projektu mogą starać się miasta wojewódzkie Polski Wschodniej (Białystok, Kielce, Lublin, Olsztyn, Rzeszów) wraz z ich obszarami funkcjonalnymi lub obszarami realizacji strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.

Dofinansowanie można przeznaczyć m.in. na projekty poprawiające bezpieczeństwo ruchu drogowego, zmniejszające zatłoczenie i zwiększające przepustowość infrastruktury drogowej, przyczyniające się do poprawy stanu środowiska naturalnego.

Nabór potrwa do 17.11.2021 r.

Nowoczesne usługi dla przedsiębiorców

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do fundamentów silnego państwa zalicza administrację elektroniczną i inteligentne zamówienia publiczne. Realizując jej założenia, PARP prowadzi działania propagujące innowacyjność w samorządach i sektorze publicznym. Jednym z nich jest Gov_LAB.

Celem tego pilotażowego programu jest dostarczenie administracji samorządowej wiedzy i umiejętności do projektowania innowacyjnych usług lub programów dla przedsiębiorców. Jego uczestnicy dowiadują się m.in. tego, czym jest projektowanie usług publicznych oraz projektowanie doświadczeń i funkcjonalności dla użytkownika (user experience), jak projektować usługi w zmiennej rzeczywistości (future thinking/foresight), czy też jak wypromować nowe usługi (pitching, storytelling). Ponadto mają możliwość nauczenia się efektywnej pracy w zespole multidyscyplinarnym, analizowania zależności między interesariuszami usług skierowanych do przedsiębiorców, a także pracy w systemie iteracyjnym (testowanie założeń na wczesnym etapie). Co ważne, w trakcie programu powstają gotowe usługi lub programy dla przedsiębiorców.

Wsparcie przyznawane jest w formie bezpłatnych usług dla JST świadczonych przez wybranego przez PARP wykonawcę. Zespoły z samorządów są wybierane na podstawie aplikacji złożonych w naborze organizowanym przez Agencję.

Okres trwania programu wynosi ok. 4 miesięcy. W tym czasie każdy z zespołów przechodzi przez cykl spotkań z udziałem m.in. ekspertów i przedsiębiorców. Dodatkowo zespoły są angażowane w realizację badań jakościowych oraz testowania opracowanych prototypów rozwiązań. Dużą zaletą gov_LAB jest także fakt, że proces projektowy bazuje na metodologii service design, której podstawą jest współpraca oraz silne zorientowanie na użytkownika dzięki głębokiemu zrozumieniu jego problemów i potrzeb (user-centered design).

Program obejmuje organizację 3 procesów projektowych, z których każdy prowadzi do wypracowania instrumentu dla przedsiębiorców i składa się z 8 warsztatów (oddzielnych dla każdego procesu projektowego), 2 zjazdów edukacyjno-networkingowych i konferencji Demo Day (wspólnych dla wszystkich uczestników programu).

Niedawno zakończyła się czwarta edycja programu. 8 lipca br. miał miejsce ostatni zjazd – tzw. Demo Day, podczas którego zespoły projektowe zaprezentowały efekty swojej pracy. Wsparcie w tej edycji otrzymały projekty zgłoszone przez samorządy z Kielc, Marek oraz Kobyłki. Zespół z Kielc pracował nad projektem „INNO-AKTYWATOR KIELCE”, który ma stanowić program wsparcia działalności innowacyjnej kieleckich firm. Zespół z Marek postanowił podjąć działania w wypracowaniu i określeniu instrumentu wsparcia dla przedsiębiorców jako zintegrowanego systemu obsługi administracyjnej lokalnych przedsiębiorców. Z kolei celem projektu zespołu z Kobyłki było stworzenie warunków i narzędzi umożliwiających skuteczne przyciąganie firm do ulokalizowania ich siedzib na terenie miasta.

Start kolejnej edycji programu planowany jest na pierwszy kwartał 2022 r.

Innowacje w samorządach

Jednym z ważnych elementów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jest polityka zakupowa państwa, a w ramach niej ukierunkowanie  zakupów na innowacyjne i zrównoważone produkty i usługi dostarczane instytucjom publicznym. Osiągnięcie tego celu wymaga rozwoju kompetencji i zdolności administracji w zakresie zamówień publicznych i innowacji.

W czerwcu br. PARP wybrała trzech operatorów programu GovTech inno_LAB, który ma podnieść kompetencje administracji samorządowej, ale także usprawnić kontakt między JST i innowatorami w celu łatwiejszego wdrażania innowacyjnych rozwiązań służących obywatelom.

GovTech inno_LAB  to pilotaż realizowany przez PARP w ramach inicjatywy Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów dla instytucji z administracji publicznej (rządowej i samorządowej), którego celem jest angażowanie spółek technologicznych do współpracy z instytucjami publicznymi. Budżet w wysokości 7 mln zł pozwoli operatorom programu pomóc co najmniej 120 jednostkom samorządu terytorialnego.

– Poprzez program GovTech inno_LAB łączymy innowacyjne samorządy z innowacyjnymi firmami aby wspólnie budowały nowoczesną Polskę. Wcielamy w ten sposób w życie kluczową ideę Polskiego Ładu, wspierając  zarówno gospodarność jak i gospodarkę. Gratuluję zwycięzcom i życzę owocnej pracy na rzecz wspólnego sukcesu całego kraju! – ocenia premier Mateusz Morawiecki.

Samorządy mogą ubiegać się o wsparcie w projektach prowadzonych przez: Huge Thing Sp. z o.o., Polską Fundację Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego „OIC Poland” oraz Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Te jednostki samorządowe, które zakwalifikują się do programu, z pomocą operatorów, będą identyfikować kluczowe wyzwania oraz diagnozować potrzeby technologiczne niezbędne do tego, by im sprostać.

Wyzwania samorządów mogą dotyczyć sfery organizacji wewnętrznej, np. zapewnienie cyberbezpieczeństwa lub dostarczania usług publicznych: transportowych, opieki zdrowotnej, mediów, obsługi urzędowej itp. Wybrani przez PARP operatorzy pomogą samorządowcom zidentyfikować właściwe warianty i parametry rozwiązania, ułatwią organizację dialogu technicznego ze startupami, a finalnie przeprowadzą samorządy przez proces wyboru najlepszej rynkowej oferty.

– Poprzez udział w programie samorządy w całej Polsce będą miały szansę poszukać startupowych rozwiązań i technologii, mogących odpowiadać na najbardziej palące wyzwania i potrzeby lokalnych społeczności. To naprawdę dobry czas na obranie biznesowej ścieżki samorealizacji, a przy okazji podjęcie próby zmiany świata na lepsze. Warto posłuchać, co w tej kwestii do powiedzenia ma multimiliarderka Oprah Winfrey: „Chcąc zrealizować marzenia nie skupiaj się na sukcesie – skup się na znaczeniu”. Róbmy zatem rzeczy, które mają znaczenie – podsumowuje Mikołaj Różycki, p.o. prezesa PARP.

GovTech inno_LAB będzie tematem jednej z najbliższych wideokonferencji cyklu #idearozwojubiznesu.

Na spotkaniu, które odbędzie się już jutro, tj. 6 października o godz. 12.00, obecni będą m.in operatorzy programu, którzy przedstawią szczegóły swojej oferty dla samorządów i odpowiedzą na pytania przesłane przez uczestników.

Źródło: parp.gov.pl



  • W miejscach poboru opłat, na odcinkach autostrad Konin-Stryków (A2) i Wrocław-Sośnica (A4) wyznaczone zostały pasy przejazdowe dedykowane dla użytkowników systemów e-TOLL, viaTOLL oraz spersonalizowanych urządzeń pokładowych viaAUTO.
  • Kierowcy pojazdów lekkich, którzy nie korzystają jeszcze z systemu e-TOLL powinni kierować się w kierunku pasów przejazdowych po lewej stronie Placu Poboru Opłat.
  • W sytuacji gdy kierowca omyłkowo wjedzie na autostradę pasem dla e-TOLL i viaTOLL powinien przy wyjeździe z autostrady opłacić przejazd u inkasenta (w sposób manualny).

Pasy przejazdowe dedykowane dla użytkowników  e-TOLL i viaTOLL są oznaczone tablicami informacyjnymi z logotypem nowego systemu e-TOLL umieszczonymi nad drogą (przed dojazdem do Placu Poboru Opłat) oraz nad bramkami. Są to skrajne, prawe pasy wjazdowe i wyjazdowe autostrady, na których szlabany otwierane są automatycznie.

Kto może poruszać się po pasach e-TOLL

Pasami tymi mogą poruszać się użytkownicy systemu e-TOLL, systemu viaTOLL, lub posiadający spersonalizowane urządzenie viaAUTO i viaBOX. Kierowcy pojazdów lekkich (o łącznej DMC nieprzekraczającej 3,5 tony) mogą opłacać przejazdy w nowym systemie po zarejestrowaniu się na stronie etoll.gov.pl i pobraniu aplikacji mobilnej e-TOLL PL. Aplikację  można bezpłatnie pobrać w Google Play lub AppStore.
Zobacz jak rozpocząć przejazd płatny w aplikacji e-TOLL PL.

Dedykowane skrajne pasy nie są przeznaczone dla kierowców  korzystających z anonimowych urządzeń pokładowych viaAUTO nieprzypisanych do pojazdów, w których są zainstalowane. W przypadku wątpliwości, co do rodzaju posiadanego urządzenia viaAUTO, prosimy o kontakt z Telefonicznym Centrum Obsługi Klienta systemu viaTOLL.

Co zrobić jeżeli wjadę na nieprawidłowy pas

Kierowcy, którzy nie korzystają z systemów e-TOLL, viaTOLL lub spersonalizowanych urządzeń pokładowych  viaAUTO powinni przy wjeździe i wyjeździe z autostrady kierować się do bramek po lewej stronie Placu Poboru Opłat.

Jeżeli kierowca omyłkowo wjedzie na autostradę pasem przeznaczonym dla użytkowników systemów e-TOLL i viaTOLL, powinien kontynuować przejazd (bez zawracania i zatrzymywania pojazdu), a przy wyjedźcie podjechać do kasy dla użytkowników manualnego systemu poboru opłat (oznaczonych znakiem inkasenta) i zapłacić za przejazd. W takiej sytuacji opłata będzie pobrana za najdłuższy odcinek płatny danej autostrady. Opłacenie przejazdu w sposób manualny pozwoli uniknąć nałożenia na użytkownika opłaty dodatkowej.

Organizacja miejsc poboru opłat na odcinku A4 Wrocław – Sośnica:

  • Na Placu Poboru Opłat Żernica i na Placu Poboru Opłat Karwiany funkcjonują  dwa skrajne prawe pasy wyjazdowe dedykowane dla opłaty elektronicznej e-Toll i viaTOLL, na których nie jest prowadzona obsługa manualna.
  • We wszystkich miejscach poboru opłat na A4 jeden pas wjazdowy dedykowany jest dla użytkowników systemu e-TOLL.
  • Na Stacjach Poboru Opłat  wprowadzona została zmiana funkcjonowania prawego skrajnego pasa wyjazdowego dedykowanego dla e-TOLL poprzez zapewnienie na nim obsługi 3 systemów poboru opłat (manualnego, viaToll, e-Toll). W sytuacji,  w której użytkownik na takim pasie poinformuje inkasenta, że uiścił opłatę w ramach e-TOLL (SPOE KAS) otrzyma zgodę na przejazd.
  • Na Stacjach Poboru Opłat lewy pas wyjazdowy przeznaczony jest tylko do obsługi manualnej i dla użytkowników viaTOLL. Pas ten nie jest przeznaczony dla użytkowników e-TOLL.
  • Na wszystkich pasach wjazdowych dedykowanych dla użytkowników systemu e-TOLL istnieje możliwość pobrania biletu z podajnika. Będzie to skutkowało tym, że jeżeli nawet kierowca przez pomyłkę wjedzie na pas wjazdowy przeznaczony dla e-TOLL nie mając zainstalowanej aplikacji mobilnej e-TOLL PL, pobierze bilet autostradowy. Będzie mógł wyjechać z autostrady bramką  przeznaczoną do płatności manualnej i w tej formie zapłacić.

Organizacja miejsc poboru opłat na odcinku A2 Konin – Stryków:

  • W okresie wzmożonego wakacyjnego ruchu pojazdów, od piątku od godz. 15.00 do niedzieli do godz. 24.00, wprowadzona zostanie tylko na Placach Poboru Opłat możliwość pobierania na pasach dedykowanych dla użytkowników e-TOLL biletów wjazdowych przez kierowców, którzy nie opłacają jeszcze przejazdów w nowym systemie.
  • Po pobraniu biletu autostradowego kierowca będzie mógł wyjechać z autostrady bramką  przeznaczoną do płatności manualnej i w tej formie zapłacić.
  • Działania te będą wdrażane w zależności od natężenia ruchu.

Gdzie znajdziesz informacje o e-TOLL

Szczegółowe informacje o nowym systemie opublikowane są na stronie internetowej etoll.gov.pl. Telefoniczne Centrum Obsługi Klienta udziela całodobowo informacji w 4 językach (polskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim). Użytkownicy mogą korzystać z pomocy konsultantów pod numerami telefonów:

  • 800 101 101 – numer bezpłatny dla użytkowników telefonów stacjonarnych w Polsce
  • +48 22 521 10 10 – numer płatny dla użytkowników telefonów komórkowych oraz dla użytkowników z zagranicy – opłata za połączenie zgodna z cennikiem operatora.

Do dyspozycji jest również adres mailowy kontakt@etoll.gov.pl

źródło: MF



„Wynajmuję pokój osobie z Ukrainy, która kupiła samochód w Polsce i w urzędzie komunikacji powiedzieli jej, że aby go tu zarejestrować musi mieć meldunek nawet tymczasowy. Czy jest tak rzeczywiście? Czy coś mi grozi po takim meldunku np. na miesiąc? Jak się zabezpieczyć by taki meldunek nie był problematyczny względem jakiś spraw z wynajmującym, możliwymi jego roszczeniami itp.?”

W ocenie Autora, żądanie urzędnika z wydziału komunikacji …


telefon-komorkowy-09-1-1.jpg

W 2019 r. gospodarstwa domowe w UE wydały 175 mld euro (co odpowiada 1,3% PKB UE) na „komunikację”, czyli telefon, usługi pocztowe i sprzęt oraz usługi telefaksowe. Stanowi to 2,4% całkowitych wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych .

W 2019 r. udział wydatków gospodarstw domowych związanych z komunikacją był najwyższy w Bułgarii (4,7%), a następnie w Chorwacji (4,0%), Grecji (3,9%) i Rumunii (3,4%).

Na drugim końcu skali gospodarstwa domowe w Luksemburgu wydały najniższy udział w wydatkach gospodarstw domowych na komunikację (1,3%), a następnie gospodarstwa domowe w Danii i Austrii (po 1,9%).

W latach 2009-2019 udział całkowitych wydatków gospodarstw domowych na komunikację zmniejszył się w zdecydowanej większości państw członkowskich UE. Największy spadek odnotowano w Estonii (z 4,0% całkowitych wydatków gospodarstw domowych w 2009 r. do 2,3% w 2019 r., -1,7 p.p.). Za Estonią uplasowały się Holandia (-1,1 pp), Francja (-1,0 pp), Irlandia i Polska (po -0,9 pp).

Z kolei wydatki gospodarstw domowych na komunikację wzrosły w trzech państwach członkowskich UE: Rumunii (z 2,3% w 2009 r. do 3,4% w 2019 r., +1,1 pp), w Chorwacji (+0,3 pp) i Szwecji (+0,2 pp).

źródło: Eurostat, oprac. gr



Regulacja art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe zobowiązuje ministra edukacji do ustalenia podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa, w tym zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego. Resort przygotowuje listę priorytetów na każdy nowy rok szkolny, mając na względzie m.in. zmiany w prawie oraz wyzwania, przed którymi stoi oświata.

W roku szkolnym 2020/2021 szczególny nacisk MEN położy na:

  • wdrażanie nowej podstawy programowej w szkołach ponadpodstawowych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji przyrodniczej i matematycznej; rozwijanie samodzielności, innowacyjności i kreatywności uczniów;
  • wdrażanie zmian w kształceniu zawodowym, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia osób dorosłych;
  • zapewnienie wysokiej jakości kształcenia oraz wsparcia psychologiczno-pedagogicznego wszystkim uczniom, z uwzględnieniem zróżnicowania ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych;
  • wykorzystanie w procesach edukacyjnych narzędzi i zasobów cyfrowych oraz metod kształcenia na odległość; bezpieczne i efektywne korzystanie z technologii cyfrowych;
  • działania wychowawcze szkoły; wychowanie do wartości, kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych.

Na każdy nowy rok szkolny resort edukacji wyznacza także kuratoriom oświaty zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego: kontroli, ewaluacji i monitoringu.

W ramach kontroli planowych kuratorzy oświaty będą sprawdzać, czy monitoring wizyjny funkcjonuje zgodnie z przepisami (w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych), a także czy zajęcia w grupie do pięciu uczniów lub w formie indywidualnej organizowane są we właściwy sposób oraz czy udzielana jest uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczna w formie zindywidualizowanej ścieżki kształcenia (w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych). Z kolei w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych przyjrzą się temu, czy przy wydawaniu orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego w zakresie dotyczącym organizacji zajęć w grupie do pięciu uczniów lub w formie indywidualnej oraz opinii w sprawie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną w formie zindywidualizowanej ścieżki kształcenia zachowywane są obowiązujące procedury. Przedmiotem kontroli będzie także funkcjonowanie oddziałów międzynarodowych w szkołach ponadpodstawowych.

Dwa ostatnie tematy to: organizacja kształcenia zawodowego w branży opieki zdrowotnej w niepublicznych szkołach policealnych oraz kształcenie na kwalifikacyjnych kursach zawodowych i kursach umiejętności zawodowych w szkołach i placówkach.

W zakresie ewaluacji problemowych przedmiotem zainteresowania kuratoriów będą takie wymagania, jak:

  • w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego oraz oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych – „Przedszkole współpracuje ze środowiskiem lokalnym na rzecz wzajemnego rozwoju”; „Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi”;
  • w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych – „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”; „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;
  • w poradniach psychologiczno-pedagogicznych – „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający rozwojowi osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki”; „Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych”;
  • w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania – „Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne”; „Zarządzanie placówką służy jej rozwojowi”;
  • w szkołach specjalnych przysposabiających do pracy, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych – „Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne”; „Zarządzanie placówką służy jej rozwojowi”.

W zakresie monitorowania kuratorzy sprawdzą, czy szkoły (wszystkie typy) uwzględniają zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów w procesie kształcenia, oraz ocenią, jak wygląda kształcenie kompetencji kluczowych. W przedszkolach monitorowane będzie wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) oraz realizacja zapisów podstawy programowej w zakresie rozwijania kompetencji cyfrowych. W młodzieżowych ośrodkach wychowawczych kuratoria sprawdzą bezpieczeństwo i warunki pobytu w placówce, a w branżowych szkołach II stopnia – organizację kształcenia.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2020 r. poz. 910.