W związku z agresją Rosji na Ukrainę i napływem do Polski uchodźców z terytorium państwa ukraińskiego Ministerstwo Edukacji i Nauki podjęło szereg działań mających na celu ułatwienie funkcjonowania ukraińskich dzieci w polskich szkołach oraz zatrudniania obywateli Ukrainy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje w tym zakresie.
„Jako organ prowadzący niepubliczne przedszkole oraz niepubliczną szkołę podstawową, chcę rozszerzyć pakiet usług i stworzyć ośrodek doskonalenia nauczycieli oraz poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Jakie wymogi formalne należy spełnić, jaką dokumentację przygotować, itp., aby zarejestrować ww. placówki? Kto wydaje pozwolenia?”
Do placówek doskonalenia nauczycieli ma zastosowanie …
„Niepubliczne przedszkole zatrudnia osobę, która ukończyła szkołę policealną o specjalności asystent nauczania przedszkola. Pani pracuje na tym stanowisku w niepublicznym przedszkolu 4 lata. Czy w/w Pani z takim wykształceniem i stażem pracy może samodzielnie wykonywać pracę na stanowisku nauczyciel przedszkola w niepublicznym przedszkolu? Czy musi mieć bezwzględnie wykształcenie wyższe edukacyjne? Nadmieniam, że pytanie wynika z braku nauczycieli przedszkolnych.”
Zgodnie z …
Resort edukacji planuje rozszerzyć katalog kursów kwalifikacyjnych prowadzonych przez placówki doskonalenia nauczycieli. MEiN chce, aby placówki te przygotowywały do pracy również nauczycieli WDŻ, czyli wychowania życia w rodzinie.
Opublikowany projekt nowelizacji rozp. MEN z dn. 28.05.2019 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. z 2019 r. poz. 1045) zakłada, że placówki te będą mogły prowadzić kursy kwalifikacyjne także w zakresie:
W przypadku wychowania do życia w rodzinie jako uzasadnienie resort podaje zauważalny spadek liczby nauczycieli prowadzących te zajęcia, co ma wynikać z faktu, że obecnie tylko nieliczne uczelnie realizują kształcenie przygotowujące nauczycieli WDŻ. Zmiana ma więc ułatwić nauczycielom podejmowanie kształcenia w tym kierunku.
MEiN zapowiada, że wychowanie do życia w rodzinie będzie jednym z priorytetów polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022. „Charakter tych zajęć ma wymiar wychowawczy, edukacyjny i profilaktyczny. W związku z tym będą one znacznym wsparciem dla uczniów po długim okresie ograniczeń wynikających z sytuacji epidemiologicznej w odbudowywaniu relacji społecznych (także wewnątrzrodzinnych), w pracy nad własnymi emocjami, jak też w działaniach profilaktycznych w zakresie zachowań problemowych i niepożądanych” – ocenia resort.
W szkołach zajęcia edukacyjne WDŻ realizowane są na podstawie rozp. MEN z dn. 12.08.1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartościach rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji, zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (t. jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 395, ze zm.). Na realizację zajęć przeznacza się w każdym roku szkolnym, dla uczniów poszczególnych klas, po 14 godz., w tym po 5 godz. z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. Zajęcia są realizowane, począwszy od klasy 4 szkoły podstawowej. Uczeń niepełnoletni nie bierze udziału w zajęciach, jeżeli jego rodzice zgłoszą dyrektorowi szkoły w formie pisemnej rezygnację.
„Do właściwej realizacji zajęć potrzeba wyspecjalizowanej kadry nauczycieli, którzy posiadają interdyscyplinarną wiedzę niezbędną do zrealizowania wymaganych treści programowych, ale także kompetencje i umiejętności z zakresu komunikacji interpersonalnej” – podkreśla MEiN i dodaje, że wymaga to „wprowadzenia do systemu dokształcania i doskonalenia nauczycieli tematyki obejmującej zakres tych treści. Jest to zadanie kierowane przede wszystkim do placówek doskonalenia nauczycieli”.
W myśl projektowanej zmiany akredytowane placówki doskonalenia nauczycieli będą mogły prowadzić kursy kwalifikacyjne z WDŻ zgodnie z dotychczasowymi zasadami, z uwzględnieniem wymagań określonych w ramowym planie i programie kursu kwalifikacyjnego zatwierdzonym przez MEiN. Uwzględnione zostaną wymagania wynikające ze standardu kształcenia nauczycieli określonego w rozp. MNiSW z dn. 25.07.2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. z 2021 r. poz. 890), które reguluje wymagania dotyczące przygotowania do wykonywania zawodu nauczyciela realizowanego m.in. w formie studiów podyplomowych. Ponieważ kursy kwalifikacyjne, podobnie jak studia podyplomowe, są formą umożliwiającą uzyskanie kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela, wymagania dotyczące kursów kwalifikacyjnych muszą odpowiadać – zakresem realizowanych na kursie zajęć i ich minimalnym wymiarem – wytycznym sformułowanym dla studiów podyplomowych przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela. Gwarantem wysokiej jakości kursów kwalifikacyjnych jest fakt, że są one prowadzone wyłącznie przez akredytowane placówki doskonalenia nauczycieli.
Po ukończeniu kursu kwalifikacyjnego w zakresie WDŻ osoby posiadające kwalifikacje niezbędne do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkołach podstawowych, określone w rozp. MEN z dn. 01.08.2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1289), uzyskają dodatkowe kwalifikacje do prowadzenia zajęć z wychowania do życia w rodzinie w szkołach podstawowych. Resort nie przewiduje podobnej ścieżki uzyskiwania kwalifikacji, czyli ukończenia kursu kwalifikacyjnego, do prowadzenia zajęć w szkołach ponadpodstawowych.
Z kolei umożliwienie placówkom doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, prowadzonym przez MKiDN, realizowania kursów kwalifikacyjnych w zakresie przygotowania pedagogicznego dla nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne artystyczne w szkołach artystycznych i placówkach kształcenia artystycznego – to wyjście naprzeciw oczekiwaniom zawodowych artystów zainteresowanych pracą w szkolnictwie artystycznym.
Uzyskanie niezbędnego przygotowania do prowadzenia zajęć edukacyjnych artystycznych w szkołach artystycznych i placówkach kształcenia artystycznego jest możliwe przede wszystkim w uczelniach artystycznych. W szkołach artystycznych i placówkach kształcenia artystycznego nauczycielami są często artyści, których głównym zajęciem jest twórczość artystyczna.
Kursy kwalifikacyjne w zakresie przygotowania pedagogicznego dla nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne artystyczne będzie mogło prowadzić tylko Centrum Edukacji Artystycznej, czyli wyspecjalizowana jednostka wykonująca zadania związane z doskonaleniem nauczycieli szkół artystycznych i placówek kształcenia artystycznego. Kursy te będą prowadzone z uwzględnieniem ramowego planu i programu kursu kwalifikacyjnego z tego zakresu, zatwierdzonego przez MKiDN. Możliwość uzyskiwania przygotowania pedagogicznego w formie kursu kwalifikacyjnego przez nauczycieli szkół artystycznych i placówek kształcenia artystycznego jest uwzględniona w przygotowywanym obecnie przez MKiDN nowym rozporządzeniu w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli szkół artystycznych, placówek kształcenia artystycznego i placówek doskonalenia nauczycieli.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego
Podwyższenie wynagrodzenia nauczycieli, uproszczenie awansu zawodowego wysokość „pensum”, system wynagradzania nauczycieli – to najważniejsze obszary zmian w Karcie Nauczyciela zaproponowane przez ministerstwo do dyskusji z członkami Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. Dnia 11 maja resort edukacji przekazał członkom Zespołu materiał z propozycją ewentualnych kierunków zmian. Zagadnienia te szczegółowo będą dyskutowane już na najbliższym posiedzeniu Zespołu 18 maja br.
– Obejmując urząd zapowiadałem, że szczególnie mi zależy na zwiększeniu atrakcyjności zawodu nauczyciela i wzmocnieniu etosu pracy nauczyciela. To dobry czas, aby rozpocząć dialog na ten temat ze związkami zawodowymi i samorządami – powiedział Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek podczas konferencji prasowej, na której zostały zaprezentowane kierunkowe propozycje rozmów ze środowiskiem oświatowym na temat statusu zawodowego nauczyciela.
Wiceminister edukacji Dariusz Piontkowski podkreślił, że przesłane do Zespołu materiały dotyczą pragmatyki zawodowej nauczycieli i są propozycjami rozwiązań do dyskusji.
Pragmatyka zawodowa składa się z kilku obszarów, są one ze sobą powiązane. Trzeba zatem rozmawiać o nich łącznie. Stąd mówiąc o czasie pracy nauczycieli – pensum, należy rozmawiać także o wynagrodzeniu. Ministerstwo chce by nauczyciele godnie zarabiali i ta zmiana będzie powiązana ze zmianą czasu pracy. Będzie również propozycja czasu przejściowego, tak aby nauczyciele mogli zastanowić się nad tym, z którego rozwiązania chcą skorzystać.
Podczas konferencji podkreślono, że założeniem propozycji zmian jest znaczne uproszczenie systemu awansu zawodowego oraz wynagradzania nauczycieli. Wiąże się z tym także kwestia urlopu i oceny pracy nauczyciela.
Główne obszary zmian proponowane przez MEiN to:
Przekazane propozycje zmian zostaną szczegółowo omówione podczas kolejnego posiedzenia Zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty 18 maja br.
Podczas konferencji Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek odniósł się także do harmonogramu powrotu uczniów do nauki w trybie stacjonarnym.
– Sytuacja pandemiczna zdaniem służb medycznych, sanitarnych i epidemiologicznych pozwala na stopniowy powrót do nauki stacjonarnej także starszych roczników – podkreślił minister.
Obecna na konferencji wiceminister edukacji Marzena Machałek zaznaczała, że ministerstwo zdaje sobie sprawę z tego, że pierwsze dni po powrocie z nauki zdalnej mogą być trudniejsze dla uczniów.
– Po długim okresie nieobecności musimy widzieć, z jakimi problemami będą mierzyć się uczniowie. Przygotowujemy się do pełnej nauki stacjonarnej na kilku płaszczyznach. Oprócz tego, że uczulamy kuratorów oświaty, monitorujemy sytuację, w jaki sposób przygotowywana jest pomoc psychologiczna; mamy na ten temat raporty i w różnych aspektach będziemy wspierać uczniów – podkreśliła wiceminister.
W poniedziałek, 4 maja w całym kraju do nauki stacjonarnej wrócili uczniowie klas I-III szkół podstawowych. Zgodnie z zapowiedziami od 17 maja uczniowie klas IV-VIII szkół podstawowych, szkół ponadpodstawowych, placówek kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia zawodowego przejdą na naukę w systemie hybrydowym. Od kolejnego poniedziałku, 31 maja planowany jest powrót do szkół wszystkich uczniów do nauki w trybie stacjonarnym.
Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki
„Co musiałaby zrobić osoba, aby mogła być nauczycielem wychowania przedszkolnego, która ukończyła 3-letnie studia na kierunku pedagogika opiekuńczo-resocjalizacyjna, w czerwcu kończy studia podyplomowe o kierunku przygotowanie pedagogiczne oraz edukacja i terapia osób ze spektrum autyzmu? Czy musiałaby rozpocząć studia jednolite, czy może uzupełnić posiadane kwalifikacje i kończyć studia magisterskie na kierunku pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna?”
Można w tej sprawie zastosować …
„Czy studia prowadzone 100% online dają uprawnienia do pracy w przedszkolu z dziećmi? Chodzi mi o gimnastykę korekcyjną. Znalazłam taki kierunek na Wyższej Szkole Kształcenia Zawodowego, ale nie mam pewności czy po ukończeniu jej, będę mogła takie zajęcia prowadzić, z racji tego, że są to studia online.”
W pytaniu zawarto nieco za mało danych, aby odpowiedzieć na to pytanie w sposób wiążący, bowiem nie wynika z niego choćby, jaki poziom wykształcenia one oferują – czy są to studia podyplomowe, czy odrębny kierunek? Jakie dotychczas wykształcenie uzyskał nauczyciel?
Z przepisów …
Wprowadzona do szkół czasowo, lecz po raz kolejny przedłużona nauka zdalna uniemożliwia studentom i uczestnikom studiów podyplomowych, przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela, odbycie praktyk zawodowych w formie stacjonarnej, czyli takiej, jakiej wymaga rozp. MNiSW z dn. 25.07.2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. z 2019 r. poz. 1450, z późn. zm.). Stanowi ono wprost, że praktyki zawodowe nie mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
Skoro jednak wymóg ten nie może zostać spełniony w bieżącym roku akademickim – podobnie zresztą jak w drugim semestrze roku 2019/2020 – resort edukacji i nauki zdecydował …
Od 01.01.2021 r. nauczyciele szkół za granicą będą mogli przystępować do awansu zawodowego – i na zasadach określonych w Karcie Nauczyciela – ubiegać się o uzyskanie wyższego stopnia awansu zawodowego. Resort edukacji skierował do konsultacji i uzgodnień przepisy wykonawcze regulujące szczegółowo tę procedurę – projekt …
„Czy nauczyciel – absolwent studiów pedagogicznych I lub II stopnia, kierunek wychowanie wczesnoszkolne i przedszkolne – może prowadzić rytmikę w przedszkolu?”
Aby móc prowadzić zajęcia z rytmiki wystarczające jest …
