Interpelacja nr 18645 do ministra finansów w sprawie statusu spółek jawnych w kontekście podatników podatku dochodowego
Szanowny Panie Ministrze!
- Ministerstwo Finansów ogłosiło konsultacje podatkowe projektu interpretacji ogólnej Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej.
- Dokument precyzuje pojęcie transakcji kontrolowanej.
- To odpowiedź na zgłaszane przez podatników rozbieżności w interpretacji przepisów.
Pojęcie transakcji kontrolowanej obejmuje wszelkie działania podejmowane przez podatników z podmiotami powiązanymi o różnorodnym charakterze i celu. Wprowadzenie szerokiej definicji, określonej ustawą z 2019 roku, miało ma na celu objęcie obowiązkiem dokumentacyjnym nie tylko rutynowych, podstawowych transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi, ale również innych zdarzeń, które mogą nie stanowić transakcji w potocznym rozumieniu tego słowa. Dotyczy to m.in. procesów restrukturyzacji, umów spółki osobowej czy umów o współpracy.
Każdorazowo podatnik analizując obowiązki dokumentacyjne, powinien możliwie szeroko rozpatrywać działania gospodarcze podejmowane z podmiotami powiązanymi i analizować je pod kątem obowiązku dokumentacyjnego.
Od tego, czy określona transakcja stanowi transakcję kontrolowaną, zależy m.in. dokumentowanie oraz raportowanie cen transferowych. Projekt interpretacji ogólnej jest odpowiedzią na różne podejścia i interpretacje przepisów stosowane przez administrację i podatników. W projekcie tym objaśniamy przesłanki definicji transakcji kontrolowanej, tak by przeciąć toczące się od dawna dyskusje dotyczące tego jak rozumieć np. „działania o charakterze gospodarczym” czy „warunki ustalone lub narzucone w wyniku powiązań”. Co istotne, konsultowana propozycja dopuszcza występowanie sytuacji, gdy działania mające charakter gospodarczy, dokonane między podmiotami powiązanymi, nie stanowią transakcji kontrolowanej – wyjaśnia Jan Sarnowski wiceminister finansów.
Projekt interpretacji porządkując wykładnię, objaśnia także co nie stanowi transakcji kontrolowanej. A są to m.in. wypłata dywidendy, wniesienie dopłat czy inne czynności kształtowane przepisami Kodeksu spółek handlowych, gdy strony nie mają obiektywnie wpływu na ich warunki.
Dopuszczamy, że określona transakcja kontrolowana nie musi być zawsze raportowana przez obie strony transakcji, lecz tylko przez tą, dla której jest to działanie o charakterze gospodarczym. Jeżeli strona umowy (np. w razie wynajmu okazjonalnego) podejmuje działanie pozbawione charakteru gospodarczego, to działanie takie nie stanowi transakcji kontrolowanej – dodaje.
Ministerstwo Finansów zaprasza do konsultacji i dyskusji na temat definicji transakcji kontrolowanej, jako jednego z kluczowych zagadnień wchodzących w zakres cen transferowych. Konsultacje podatkowe są otwarte dla wszystkich podmiotów.
Na opinie, uwagi i wnioski wraz ze szczegółowym uzasadnieniem resort czeka do dnia 30.04.2021 r. pod adresem email: konsultacje.ct@mf.gov.pl
Przejdź do strony z projektem i dodatkowych materiałów
Źródło: Ministerstwo Finansów
INTERPRETACJA OGÓLNA MINISTRA FINANSÓW, FUNDUSZY I POLITYKI REGIONALNEJ
w sprawie zakresu dopuszczalnej modyfikacji postanowień umowy leasingu oraz ustalenia wysokości przychodu po stronie finansującego w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu w trakcie trwania umowy na rzecz osoby trzeciej
Działając na podstawie art. 14a § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa1 w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, wyjaśniam, co następuje.
1. Opis zagadnienia, w związku z którym jest dokonywana interpretacja przepisów prawa podatkowego
Niniejsza interpretacja dotyczy przepisów art. 17a pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym2 i art. 23a pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym3, w zakresie możliwej modyfikacji postanowień umowy leasingu, w tym co do okresu jej trwania, czy wysokości rat leasingowych, a także ustalenia skutków (wysokości przychodu) po stronie finansującego w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu w trakcie trwania umowy, na rzecz osoby trzeciej.
Zgodnie z art. 17a pkt 1 ustawy o CIT (art. 23a pkt 1 ustawy o PIT), umowa leasingu definiowana jest jako umowa nazwana w kodeksie cywilnym, a także każda inna umowa, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Skutki podatkowe umowy leasingu dla korzystającego i finansującego są uzależnione od jej kwalifikacji do leasingu operacyjnego bądź finansowego, w oparciu o kryteria określone w rozdziale 4a ustawy o CIT (rozdziale 4a ustawy o PIT).
Zgodnie z art. 17b ustawy o CIT (art. 23b ustawy o PIT) o uznaniu umowy leasingu za leasing operacyjny decyduje łączne spełnienie następujących warunków:
- gdy korzystającym nie jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej – umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości,
- gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej – umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony,
- suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy, odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu.
Przychód finansującego oraz odpowiednio koszt uzyskania przychodów korzystającego stanowią opłaty ustalone w umowie leasingu operacyjnego ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania przedmiotu umowy.
Zgodnie z art. 17f ustawy o CIT (art. 23f ustawy o PIT) o uznaniu umowy leasingu za leasing finansowy decyduje łączne spełnienie następujących warunków:
- umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony;
- suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy, odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu;
- umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu:
- odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający niebędący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, albo
- finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych, a korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Do przychodów finansującego i odpowiednio kosztów uzyskania przychodów korzystającego w przypadku leasingu finansowego nie zalicza się opłat leasingowych w części stanowiącej spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu – a jedynie część odsetkową rat leasingowych.
Jednocześnie przychodami finansującego oraz kosztami uzyskania przychodów korzystającego są opłaty leasingowe uzyskane z tytułu wszystkich umów leasingu dotyczących tego samego przedmiotu umowy, w części przewyższającej spłatę jego wartości początkowej.
Spełnienie wskazanych powyżej warunków określonych dla leasingu operacyjnego albo finansowego, uprawnia finansującego do rozliczenia transakcji wykupu przedmiotu leasingu na zasadach wskazanych w art. 17c albo art. 17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT).
W świetle tych przepisów jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej umowy:
- przychodem ze sprzedaży jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, przy czym:
- w przypadku leasingu operacyjnego, gdy cena ta jest niższa od hipotetycznej wartości netto środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przychód określa się w wysokości wartości rynkowej według zasad określonych w art. 14 ustawy o CIT (art. 19 ustawy o PIT),
- w przypadku leasingu finansowego, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej,
- kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży:
- w przypadku leasingu operacyjnego, jest rzeczywista wartość netto,
- w przypadku leasingu finansowego, są wydatki poniesione przez finansującego na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych stanowiących przedmiot umowy leasingu pomniejszone o spłatę wartości początkowej4.
Jak wyżej wskazano, jednym z kluczowych warunków umowy leasingu jest aby, została zawarta na czas oznaczony (w przypadku umowy leasingu operacyjnego, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji).
Zgodnie natomiast z art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT) podstawowy okres umowy leasingu5 definiowany jest jako czas oznaczony, na jaki umowa ta została zawarta, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona. Przepis ten stanowi również, iż w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.
Na tle brzmienia wskazanych przepisów powstały istotne wątpliwości dotyczące dopuszczalnego zakresu modyfikacji postanowień umowy leasingu operacyjnego albo finansowego, w kontekście wpływu na możliwość zastosowania art. 17c albo art.17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT).
2. Wyjaśnienie zakresu oraz sposobu stosowania interpretowanych przepisów prawa podatkowego do opisanego zagadnienia wraz z uzasadnieniem prawnym
2.1. Modyfikacja postanowień umowy leasingu, a zachowanie warunków klasyfikacji umowy jako leasing operacyjny albo finansowy
W sytuacji, gdy strony decydują się na zmianę postanowień umowy leasingu operacyjnego konieczne jest zbadanie, czy nowe warunki umowy spełniają kryteria wynikające z art. 17b ust. 1 ustawy o CIT (art. 23b ust. 1 ustawy o PIT). Analogicznie, w przypadku planowanej zmiany postanowień umowy leasingu finansowego konieczne jest zbadanie wpływu projektowanych modyfikacji na kryteria przewidziane w art. 17f ust. 1 ustawy o CIT (art. 23f ust. 1 ustawy o PIT).
Modyfikacje umowy leasingu mogą dotyczyć w szczególności zmiany harmonogramu płatności poprzez:
- obniżenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek wydłużenia okresu trwania umowy,
- zwiększenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek skrócenia okresu trwania umowy (jednak na okres nie krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji danego przedmiotu leasingu),
- zawieszenie przez określony okres płatności rat,
- obniżenie przez określony okres płatności rat,
- wydłużenie okresu trwania i obniżenie wartości wymagalnych rat leasingowych, przy jednoczesnym zawieszeniu przez określony okres płatności rat oraz zwiększenie/zmniejszenie wysokości rat leasingowych po upływie danego okresu (o wartość niespłacanej przez dany okres części kapitałowej rat leasingowych).
W kontekście brzmienia art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT), jeżeli wymienione modyfikacje (w tym dotyczące harmonogramu płatności) nie powodują naruszenia warunków uznania danej umowy za leasing operacyjny, czy finansowy, nie wpływają również na późniejsze stosowanie przez finansującego art. 17c albo art. 17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT) w odniesieniu do transakcji sprzedaży na rzecz korzystającego przedmiotu umowy leasingu po jej zakończeniu.
Jednocześnie, niedopuszczalna jest taka zmiana warunków umowy, która prowadziłaby do przekształcenia umowy leasingu jednego rodzaju w drugi (zmiana kwalifikacji umowy) – obligatoryjnie musi bowiem zachodzić ciągłość strony dokonującej amortyzacji podatkowej środka trwałego, stanowiącego przedmiot leasingu.
2.2. Modyfikacja postanowień umowy leasingu wymienionych w punkcie 2.1 w połączeniu ze zmianą stron umowy
W przypadku modyfikacji treści umowy leasingu (w tym poprzez zmianę harmonogramu – patrz punkt 2.1. niniejszej interpretacji), połączonej ze zmianą stron umowy w drodze cesji lub wstąpienia w stosunek leasingu (finansujący albo korzystający), należy odwołać się ponownie do art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT) in fine, zgodnie z którym w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.
Ustawy o CIT i PIT nie wyjaśniają pojęcia „innych postanowień umowy”. Mając jednak na uwadze literalne brzmienie przepisu, należy przyjąć, że zwrot ten odnosi się do tych postanowień (warunków umowy), które determinują byt prawny umowy leasingu dla celów podatku dochodowego. Ponadto, wskazane pojęcie zawiera się w zakresie regulacji odwołującej się do podstawowego okresu umowy leasingu jako jednego z zasadniczych warunków uznania za leasing operacyjny bądź finansowy. Przepis ten powinien być zatem rozpatrywany z uwzględnieniem całości uregulowań ustawy o CIT (ustawy o PIT) dotyczących opodatkowania leasingu. „(…) Żaden przepis prawa nie jest oderwaną jednostką, lecz występuje w pewnym kontekście systemowym – jest częścią określonego aktu normatywnego, który z kolei jest częścią określonej gałęzi prawa przynależącej do systemu prawa polskiego. Wykładając więc dany przepis prawa, należy brać pod uwagę jego relacje do innych przepisów danego aktu normatywnego (wykładnia systemowa wewnętrzna) oraz do przepisów zawartych w innych ustawach (wykładnia systemowa zewnętrzna) (…)”6. Należy wziąć pod uwagę również regulacje ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny7.
Umowa leasingu określona przez przepisy podatkowe stanowi zasadniczo umowę leasingu w rozumieniu prawa cywilnego, jednak dla wywołania skutków podatkowych kluczowe znaczenie mają jedynie jej szczególne, określone w ustawie o CIT lub w ustawie o PIT elementy. Pozostałe kwestie, uregulowane w Kodeksie cywilnym, pozostają zaś nieistotne.
W następstwie, wstąpienie do wykonywanej umowy leasingu w czasie jej trwania, powoduje wejście nowego podmiotu w ogół praw i obowiązków danej strony umowy. Są to jednak prawa i obowiązki wynikające z treści umowy, która wskutek cesji umowy leasingu nie uległa zmianie8 i tym samym nie wymaga ponownego podatkowego jej weryfikowania. Wspomniane prawa i obowiązki nie są uzależnione od tego, jaki podmiot występuje w charakterze strony umowy, jeżeli wykonuje on zgodną z wymogami prawa cywilnego i prawa podatkowego niezmienioną przedmiotowo umowę leasingu.
Naczelny Sąd Administracyjny uchwałą siedmiu sędziów z 23 maja 2016 r.,sygn. akt II FPS 1/169, rozstrzygnął zagadnienie prawne związane bezpośrednio ze skutkami cesji umowy leasingu zawartej w stanie prawnym obowiązującym przed 1 stycznia 2013 r., tj. przed nowelizacją art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT – patrz przypis 5). NSA orzekł, że zmiana strony umowy leasingu dokonana w trakcie trwania podstawowego okresu umowy, przy niezmienionych pozostałych jej postanowieniach, nie skutkowała koniecznością ponownej jej analizy z perspektywy spełnienia wymogów określonych w art. 17b ustawy o CIT.
Zmiana brzmienia, z dniem 1 stycznia 2013 r., definicji podstawowego okresu umowy leasingu miała umożliwiać cesję umowy leasingu w sposób nieskutkujący koniecznością ponownej analizy co do spełnienia warunków umowy leasingu podatkowego. Biorąc zatem pod uwagę, iż celem ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (patrz także przypis 5) była poprawa warunków wykonywania działalności, w tym poprzez zniesienie lub ograniczenie barier w rozwoju przedsiębiorczości, nie sposób uznać, że z dniem 1 stycznia 2013 r. pozycja prawna podatników uległa pogorszeniu w porównaniu do stanu sprzed tej zmiany.
Oznacza to, iż zmianą „innych postanowień umowy” jest wyłącznie taka zmiana, w rezultacie której umowa przestałaby spełniać warunki uznania jej za umowę leasingu dla celów podatkowych.
Zmiana stron umowy leasingu powoduje często zmianę innych warunków, istotnych z punktu widzenia cywilistycznego dotyczących np.:
- ustanowionych zabezpieczeń do umowy leasingu,
- danych adresowych strony umowy leasingu,
- zasad obciążania korzystającego dodatkowymi opłatami (poza opłatami mogącymi pojawić się w trakcie trwania umowy leasingu (dotyczy to w szczególności przypadków, gdy w prawa i obowiązki korzystającego wejdzie podmiot prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą).
Przyjmuje się, że tego typu modyfikacje postanowień umowy leasingu, które nie wpływają na jej klasyfikację jako umowy leasingu dla celów podatkowych, nie są zmianami „innych postanowień umowy”, o których mowa w art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT) in fine.
2.3. Sprzedaż przedmiotu leasingu przez finansującego na rzecz podmiotu innego niż korzystający, w trakcie trwania umowy
Przeniesienie własności rzeczy (przedmiotu leasingu) w czasie trwania umowy leasingu powoduje zmianę podmiotu będącego stroną takiej umowy. Nabywca rzeczy wstępuje w stosunek leasingu w miejsce finansującego (w sytuację prawną zbywcy wynikającą z umowy leasingu). Skutek ten następuje z mocy samego prawa i w istocie oznacza, że nabywca staje się podmiotem wszystkich praw i obowiązków finansującego wynikających z tego stosunku prawnego. „Inne postanowienia umowy” w rozumieniu art. 17a pkt 2 in fine ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 in fine ustawy o PIT) pozostają natomiast bez zmian10 (patrz punkt 2.1. i 2.2 niniejszej interpretacji).
W tym kontekście zagadnieniem do rozstrzygnięcia, jest prawidłowe ustalenie kwoty przychodu w związku ze zmianą finansującego (przeniesienia prawa własności przedmiotu leasingu na nowego finansującego), tj. czy będzie nią przychód ze sprzedaży przedmiotu leasingu w wysokości równej wartości niespłaconego przez korzystającego kapitału (ekspozycji).
Przepis art. 14 ustawy o CIT (art. 19 ustawy o PIT) stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest, co do zasady, ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.
Należy jednocześnie zauważyć, że określenie przychodu finansującego w wartości równej cenie rynkowej rzeczy, wyłącznie na podstawie przesłanek z art. 14 ustawy o CIT (art. 19 ustawy o PIT), prowadziłoby do powstania ryzyka braku spłaty przez korzystającego wartości przedmiotu leasingu przy założeniu kontynuacji dotychczasowej umowy leasingu11.
W konsekwencji, przychodem finansującego jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie z jednoczesnym zastrzeżeniem, że jeśli cena sprzedaży będzie na poziomie wartości kapitału niespłaconego przez korzystającego, należy przyjąć, że jest zgodna z wartością rynkową.
Z upoważnienia
Ministra Finansów, Funduszy
i Polityki Regionalnej
Interpelacja nr 17882 do ministra finansów w sprawie prac legislacyjnych nad podatkiem od nieruchomości dla tymczasowych obiektów budowlanych
Szanowny Panie Ministrze,
w rozmowach z samorządowcami gmin pojawia się wielokrotnie kwestia wpływów podatkowych do poszczególnych jednostek i wynikający z tego problem budowy hal namiotowych pełniących funkcje użytkowe typowe dla budynków (np. magazynowe), klasyfikowanych jako tymczasowe obiekty budowlane, o często wątpliwej estetyce i architekturze, zamiast typowych budynków. Należy także podkreślić, że obiekty te funkcjonują wiele lat a zatem argument o ich tymczasowości wydaje się być chybiony, a stosowane rozwiązanie jest swoistą ucieczką przed opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości skutkując znaczącym obniżeniem dochodów gmin.
W obecnym stanie prawnym zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Definiując przedmioty opodatkowania, wyżej wymieniona ustawa odsyła wprost do definicji wynikających z Prawa budowlanego. Zgodnie z art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego przekrycia namiotowe, o których mowa wyżej, zaliczane są do tymczasowych obiektów budowlanych, które z kolei nie są zdaniem doktryny i orzecznictwa budowlami, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Potwierdza to m.in. stanowisko WSA w Poznaniu, który w uzasadnieniu wyroku z 9 stycznia 2013 r., sygn. III SA/Po887/12 stwierdza wprost: „Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera regulacji odnoszących się do tymczasowych obiektów budowlanych, takich jak np. hale namiotowe niezwiązane trwale z gruntem. Nie są one budowlami w rozumieniu tej ustawy, a więc nie są opodatkowane podatkiem od nieruchomości”. W zakresie tym pojawia się jednak wiele wątpliwości interpretacyjnych biorąc pod uwagę rzeczywiste wykorzystanie takich budowli. Zdaniem niektórych, proponowane rozwiązanie niewątpliwie przyczyni się przede wszystkim do usunięcia wątpliwości interpretacyjnych, zwiększenia dochodów gmin, a także polepszenia ładu przestrzennego.
W związku z powyższym zwracam się z następującymi pytaniami:
- Jak ministerstwo ustosunkowuje się do propozycji rozszerzenia katalogu budowli wymienionych w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane o hale namiotowe?
- Czy w ministerstwie trwają prace legislacyjne w przedmiotowym zakresie?
- Czy ministerstwo posiada informacje o szacowanych możliwych wpływach z tytułu objęcia hal namiotowych podatkiem od nieruchomości?
Posłowie:
Tomasz Piotr Nowak, Krzysztof Gadowski, Jarosław Urbaniak
13 stycznia 2021 r.
Odpowiedź na interpelację nr 17882 w sprawie prac legislacyjnych nad podatkiem od nieruchomości dla tymczasowych obiektów budowlanych
Szanowna Pani Marszałek,
odpowiadając na interpelację numer 17882 posłów na Sejm RP: Tomasza Piotra Nowaka, Krzysztofa Gadowskiego oraz Jarosława Urbaniaka w sprawie prac legislacyjnych dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości tymczasowych obiektów budowlanych, przekazuję poniższe wyjaśnienia.
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz.1170) budynek to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Natomiast definiując budowlę na potrzeby ustawy podatkowej określa się, że budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).
Przepisy prawa budowalnego, do którego odsyła ustawa podatkowa w zakresie definicji obiektu budowlanego stanowią, że pod tym pojęciem należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych – art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, z późn. zm.).
Z kolei za budowlę w rozumieniu ustawy Prawo budowlane należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową (art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane).
Tymczasowym obiektem budowlanym, zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy Prawo budowlane, jest obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Oznacza to, że kwalifikacja danego obiektu do kategorii tymczasowego obiektu budowlanego dokonywana jest w oparciu o kryterium czasowe (czasowe użytkowanie) bądź kryterium nietrwałości połączenia z gruntem.
Ustawa Prawo budowalne nie wprowadza odrębnej kategorii obiektu budowalnego (oprócz kategorii budynków, budowli lub obiektów małej architektury) pod nazwą tymczasowe obiekty budowlane. Są one rodzajem ogółu obiektów budowalnych. W pewnych wypadkach tymczasowe obiekty budowlane mogą podlegać podatkowi od nieruchomości. Jednakże aby podlegały podatkowi, jako budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, muszą mieścić się w definicji budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Kwestia opodatkowania podatkiem od nieruchomości tymczasowych obiektów budowalnych była przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w uchwale siedmiu sędziów z 3 lutego 2014 r. o sygn. akt II FPS 11/13 stwierdził, że tymczasowy obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 pkt 5 ustawy Prawo budowlane może być budowlą w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli jest budowlą wprost wymienioną w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego lub w innych przepisach tej ustawy oraz załączniku do niej, stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b Prawa budowlanego. Spełniający wskazane kryteria tymczasowy obiekt budowlany, o ile jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Mając na uwadze uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego należy stwierdzić, że hale namiotowe, które wypełniają definicję tymczasowego obiektu budowlanego, nie zostały wymienione wprost w ustawie Prawo budowlane lub załącznikach do tej ustawy jako budowla i w konsekwencji nie mogą być budowlą w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
Takie stanowisko prezentują także sądy administracyjne. Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie z 26 września 2018 r. sygn. akt III SA/Wa 3851/17 nie ulega wątpliwości, że hala namiotowa, stanowiąca tymczasowy obiekt budowlany w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, niepołączona trwale z gruntem, nie została expressis verbis wymieniona w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane (…) W konsekwencji, hali namiotowej będącej przedmiotem zaskarżonych decyzji nie można zaliczyć do budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, a tym samym do budowli w rozumieniu art. 1 a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, co wyklucza jej opodatkowanie podatkiem od nieruchomości (podobnie wyroki: NSA z 24 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 2027/14; WSA w Warszawie z 13 marca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 1019/17; WSA w Gliwicach z 6 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Gl 1329/16; WSA w Olsztynie z 14 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Ol 911/14; WSA w Krakowie z 3 grudnia 2018 r., sygn. akt I SA/Kr 1103/18).
Jednocześnie zauważyć należy, że nie każda hala namiotowa (pawilon handlowy) może być zaliczona do tymczasowych obiektów budowlanych. Organ podatkowy posiada kompetencje, aby na podstawie zebranego materiału dowodowego (np. oględzin, opinii biegłego, danych z ewidencji gruntów i budynków, dokumentacji architektoniczno-budowlanej) rozstrzygnąć o charakterze obiektu budowlanego. Każdy stan faktyczny musi być badany indywidualnie, ponieważ konstrukcja, budowa obiektu może być odmienna. Jeżeli dany obiekt budowlany jest trwale związany z gruntem, a także posiada fundamenty, dach oraz jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, to powinien być opodatkowany jako budynek (por. wyrok WSA w Rzeszowie z 11 października 2018 r., sygn. akt I SA/Rz 737/18).
Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że nie wszystkie obiekty wzniesione przez człowieka (o charakterze stałym czy tymczasowym) są opodatkowane podatkiem od nieruchomości, a jedynie takie obiekty, które wypełniają definicje budynków lub budowli określone w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Ustawodawca zdecydował, że tylko wybrane obiekty pozbawione przymiotu „tymczasowości” podlegają opodatkowaniu.
Trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że stosowane rozwiązanie (wykorzystywanie hal namiotowych zamiast typowych budynków) jest swoistą ucieczką przed opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. Trudno bowiem porównywać funkcję użytkową budynków i hal namiotowych, gdyż nie do każdego rodzaju działalności można je wykorzystać ze względu np. na warunki atmosferyczne czy ze względu na wymogi budowlane, przeciwpożarowe lub sanitarne.
Strona samorządowa nie zgłaszała dotychczas Ministerstwu Finansów przedstawionego problemu. Postulat ten nie był podnoszony zarówno przy nowelizacji przepisów podatkowych, jak i przepisów prawa budowlanego. Ministerstwo Finansów nie posiada informacji o szacowanych możliwych wpływach z tytułu objęcia hal namiotowych podatkiem od nieruchomości.
Dziękuję za przedstawienie powyższego zagadnienia. Kwestia ta będzie poruszona podczas rozmów z przedstawicielami strony samorządowej. Ministerstwo Finansów nie wyklucza podjęcia inicjatywy legislacyjnej w tym zakresie, jeżeli okaże się, że zjawisko, wskazane przez Państwa Posłów, okaże się problemem o istotnej skali, wobec którego właściwym powinno być ogólno-abstrakcyjne unormowanie ustawowe, a niewystarczające są działania o charakterze indywidualnym, dokonywane przez samorządowy organ podatkowy.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów
Jan Sarnowski
Warszawa, 7 lutego 2021 r.
źródło: sejm gov.pl
Od 30.04.2021 roku wnioski egzekucyjne i tytuły wykonawcze będą przekazywane do urzędu skarbowego drogą elektroniczną.
Dla wierzycieli oznacza to przyspieszenie wysyłki tych dokumentów do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i skrócenie czasu na rozpoczęcie egzekucji.
Uruchomienie systemu teleinformatycznego wyeliminuje tytuły wykonawcze w formie papierowej. Przyspieszy to przesyłanie korespondencji przez wierzycieli do naczelników urzędów skarbowych jako organów egzekucyjnych KAS i skróci czas do wszczęcia egzekucji.
Podstawa prawna:
art. 26aa § 1 ustawy z dn. 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1427, z późn. zm.)
art. 28 ust. 3 ustawy z dn. 11.09.2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2070, z późn. zm.)
Źródło: Ministerstwo Finansów
- Komitet Standardów Rachunkowości (KSR) przekazuje do publicznej dyskusji projekt standardu „Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności”.
- Standard ma stanowić pomoc w stosowaniu przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w sytuacjach związanych z przyjęciem – lub nie – przez jednostkę założenia kontynuacji działalności.
- Uwagi do projektu można składać do 04.05.2021 r.
Projekt standardu uwzględnia w szczególności zagadnienia dotyczące sporządzania sprawozdań finansowych w sytuacjach, gdy przyjęcie przez jednostkę założenia kontynuacji działalności nie jest zasadne.
Dokument porusza także m.in. takie zagadnienia, jak:
- zasady wyceny aktywów i zobowiązań oraz prezentacji w sprawozdaniu finansowym przy założeniu braku kontynuowania działalności,
- inne wymogi dotyczące rachunkowości jednostek w sytuacji braku kontynuowania działalności lub gdy ustaną okoliczności, które skutkują brakiem kontunuowania działalności.
Uwagi i komentarze do projektu można zgłaszać do 04.05.2021 r. na adres: sekretarz.KSR@mf.gov.pl
Projekt jest opublikowany w zakładce KSR
Źródło: Ministerstwo Finansów
Podatek od sprzedaży detalicznej nie narusza prawa Unii w dziedzinie pomocy państwa – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE. Trybunał oddalił odwołanie Komisji Europejskiej w tej sprawie i utrzymał w mocy wcześniejszy wyrok Sądu UE. Podatek handlowy jest pobierany od stycznia 2021 r. Jego pobór był zawieszony od 2016 r.
Podatek od sprzedaży detalicznej został wprowadzony przez polski rząd w 2016 r. ustawą z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej (Dz. U. z 2018 r. poz.1325 z późn. zm.). Nowa danina miała być pobierana od 1 września 2016 r. Przepisy ustawy zostały jednak zakwestionowane przez Komisję Europejską (KE), która nakazała zawieszenie stosowania podatku. Zdaniem Komisji progresywne stawki oparte na wielkości przychodów przyznawałyby przedsiębiorstwom o niskich przychodach selektywną przewagę nad ich konkurentami, z naruszeniem unijnych zasad pomocy państwa. Jednocześnie Komisja Europejska wydała nakaz zobowiązujący Polskę do zawieszenia stosowania tego podatku do czasu zakończenia jego analizy przez Komisję (tzw. nakaz zawieszenia).
Pobór podatku jest zawieszony od początku obowiązywania ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. W decyzji z 19 września 2016 r. KE stwierdziła wstępnie niezgodność podatku z przepisami o pomocy publicznej oraz nakazała zawieszenie stosowania podatku. W decyzji ostatecznej z 30 czerwca 2017 r. Komisja stwierdziła, że stawki progresywne podatku od sprzedaży detalicznej są środkiem selektywnym sprzyjającym małym przedsiębiorstwom, a tym samym ustanawiają pomoc państwa i naruszają art. 107 ust. 1 i 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Polska zaskarżyła obie decyzje Komisji do Sądu Unii Europejskiej (SUE). W wyroku dotyczącym podatku, ogłoszonym 16 maja 2019 r., unijny sąd podzielił stanowisko Polski zaprezentowane podczas postępowania. Wyrok SUE jest jednak nieprawomocny. KE odwołała się od niego do Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE).
„Dzisiejszy wyrok TSUE potwierdził nasze racje. KE miała swój punkt widzenia w tej sprawie, my mieliśmy swój. Polska szczegółowo odniosła się do tych wątpliwości w postępowaniu przed KE i przed sądami unijnymi. W 2019 roku Sąd UE przychylił się do stanowiska Polski, co do zgodności podatku z przepisami o pomocy państwa wydając korzystny dla Polski wyrok. Komisja Europejska wniosła do TSUE odwołanie od wyroku, bo miała do tego pełne prawo. Nie jest to podatek nowy, do 1 stycznia 2021 roku przedłużone było zawieszenie jego poboru” – skomentował wyrok TSUE minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.
Jak podał TSUE w swoim komunikacie: „Punktem wyjścia dla określenia, co dany ustawodawca krajowy uważa za normalne opodatkowanie, może być zatem każdorazowo jedynie decyzja tego ustawodawcy. W analizowanych sytuacjach jest to progresywny podatek przychodowy pobierany od przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze handlu detalicznego bądź od przedsiębiorstw z branży publikacji reklam, którego podstawę wymiaru stanowi obrót. Powszechnie obowiązująca ustawa podatkowa – która, jak w tym przypadku, ustanawia dopiero ramy odniesienia, może zatem stanowić pomoc tylko wtedy, gdy została skonstruowana w sposób wyraźnie niespójny. Wobec tego Sąd słusznie wykluczył istnienie takiej niespójności odpowiednio w przypadku polskiego podatku od sprzedaży detalicznej i węgierskiego podatku od reklam”.
Przypomnijmy, podatek od sprzedaży detalicznej płacą sprzedawcy, którzy osiągnęli w danym miesiącu przychód ze sprzedaży detalicznej ponad 17 mln zł. Podstawą opodatkowania jest osiągnięta w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę wolną wynoszącą wspomniane 17 mln zł. Przewidziano dwie stawki podatku:
- 0,8 proc. od nadwyżki przychodu powyżej 17 mln zł do 187 mln zł miesięcznie,
- 1,4 proc. od nadwyżki przychodu ze sprzedaży ponad 187 mln zł miesięcznie.
Podatek nie obejmie takich towarów jak: refundowane leki, energia elektryczna, ciepło systemowe, gaz ziemny, gaz w butlach oraz paliwa stałe (węgiel, koks). Sprzedaż przez internet nie jest opodatkowana.
„Podatek handlowy ma wyrównać szhipeanse między dużymi sieciami a małymi polskimi firmami. Mniejsze sklepy, osiągające obroty niższe niż 17 mln zł miesięcznie, nie będą musiały płacić podatku od sprzedaży detalicznej. Bardzo nas cieszy, że TSUE bardzo czytelnie i jednoznacznie potwierdził słuszność naszej polityki podatkowej. Według Trybunału nasze podejście do uczciwej konkurencji oraz zaprezentowany przez Polskę model wyrównywania szans pomiędzy małymi i wielkimi rynkowymi graczami jest zgodny z prawem unijnym. To bardzo dobra wiadomość dla firm, szczególnie tych mniejszych, którym trudniej utrzymać się na rynku niż handlowym gigantom” – dodaje wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Podatek od sprzedaży detalicznej nie będzie pobierany za lata 2016-2020.
Źródło: MF
B.O.
- Ministerstwo Finansów przekazało do uzgodnień zewnętrznych projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług.
- Uwagi do projektu można zgłaszać do 6 kwietnia.
Projekt wraz z uzasadnieniem i Oceną Skutków Regulacji został opublikowany na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.
Zachęcamy do zapoznania się z projektem i zgłaszania ewentualnych uwag do 06.04.2021 roku.
Źródło: Ministerstwo Finansów
- Dnia 19.03.2021 r. agencja ratingowa Fitch ogłosiła decyzję o utrzymaniu oceny ratingowej Polski na poziomie A-/F2 odpowiednio dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie zagranicznej oraz A-/F1 odpowiednio dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie krajowej.
- Perspektywa ratingu pozostaje na poziomie stabilnym.
Agencja Fitch w komunikacie prasowym wskazuje na mocne fundamenty makroekonomiczne i dobrze zdywersyfikowaną gospodarkę, która jest wspierana przez rozsądnie prowadzoną politykę gospodarczą i monetarną. Wg Fitch pandemia koronawirusa odpowiada za spadek PKB w 2020 roku jedynie o 2,7 % dzięki silnemu wzrostowi konsumpcji i eksportu. Prognozowana wysokość deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB w latach 2021-2022 zrewidowana została przez Fitch odpowiednio do 5,7% oraz 3,7%.
Perspektywy ratingu
Podniesienie oceny ratingowej Polski jest możliwe w przypadku spadku wskaźnika zadłużenia zagranicznego netto do PKB do poziomów zbliżonych dla krajów z oceną ratingową „A” lub w przypadku konsolidacji fiskalnej, prowadzącej do trwałego spadku relacji długu publicznego do PKB. Ponadto do podwyżki ratingu może prowadzić dalszy wzrost gospodarczy, w kierunku poziomu rozwoju gospodarczego krajów o ocenie ratingowej „A”.
Z drugiej strony obniżenie ratingu jest możliwe w przypadku długotrwałego wzrostu długu publicznego z powodu braku konsolidacji finansów publicznych w perspektywie średniookresowej, wymagalności potencjalnych zobowiązań lub osłabienia wzrostu gospodarczego.
Źródło: Ministerstwo Finansów
- Do uzgodnień zewnętrznych trafił projekt rozporządzenia wydłużającego termin rozliczenia rocznego CIT przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych.
- Rozporządzenie wydane zostanie równolegle do procedowanej w Parlamencie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.
- Ustawa zawiera regulację na podstawie której przedłuża się czas na rozliczenie CIT do 30 czerwca 2021 r.
- Rozporządzenie, ze względu na kalendarz prac parlamentarnych, umożliwi podatnikom skorzystanie z tego rozwiązania.