menu trigger  menu trigger
ekonomia_informacje-67.jpg

Określenie kosztów uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze zamiany

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r., poz. 1540), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 maja 2021 r. (data wpływu 8 czerwca 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia kosztów uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze zamiany – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze zamiany.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca na podstawie dziedziczenia testamentowego po swoim bracie zmarłym dnia 26 kwietnia 2011 roku, stosownie do prawomocnego postanowienia sądu rejonowego z dnia 18 stycznia 2012 roku, nabył nieruchomość gruntową o powierzchni 4,47 ha. Dnia 19 lutego 2018 roku urząd gminy wydał postanowienie zawierające pozytywny wstępny projekt podziału nieruchomości należących do Wnioskodawcy oraz do Jego trzech sąsiadów na podstawie art. 93 ust. 4 i 5, art. 98b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 121 z późn. zmianami) oraz art. 123 , art. 124 i art. 125 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 z późn. zmianami) asumptem do zawnioskowania do urzędu gminy przez wyżej wymienionych współwłaścicieli był fakt, że należące do nich nieruchomości gruntowe sąsiadują ze sobą i są ukształtowane w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie. Dnia 5 sierpnia 2019 roku urząd gminy zatwierdził nowy podział nieruchomości po rozpatrzeniu wniosku wyżej wymienionych osób na podstawie art. 93 ust. 4, 5, art. 96 ust. 1, art. 97 ust. 1, art. 98B ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2204), Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości z dnia 7 października 2004 r. (Dz.U. z 2004 r., nr 768 poz. 2663) i art. 104 k.p.a (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ). W 2019 roku dokonano w myśl decyzji, połączenia i ponownego podziału nieruchomości w trybie art. 98B ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. W dniu 24 października 2019 roku Wnioskodawca nabył na podstawie umowy zamiany działki niezabudowane o nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24. W dniu 6 kwietnia 2020 roku Wnioskodawca dokonał sprzedaży niezabudowanej nieruchomości gruntowej – działki nr 15 za łączną cenę 75 000, 00 zł ( siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych). Łączna powierzchnia działek nabytych na podstawie umowy zamiany z dnia 24 października 2019 roku wynosi 21.411,00 m², której wartość została określona na łączną kwotę 1.417.000,00 zł (jeden milion czterysta siedemnaście tysięcy złotych), co daje wartość 66,18 zł za 1 m² (sześdziesiąt sześć złotych osiemnaście groszy).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym w myśl art. 22 ust. 6c ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jako koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości można uznać wartość wyliczoną jako iloczyn powierzchni sprzedanej działki i ceny za 1 m² określony w umowie zamiany z dnia 24 października 2019 roku (iloraz wartości w stosunku do łącznej powierzchni nabytych działek).

Zdaniem Wnioskodawcy, może On uznać wartość wyliczoną jako iloczyn powierzchni sprzedanej działki i ceny za 1 m² określony przez Niego w umowie zamiany z dnia 24 października 2019 roku (iloraz wartości w stosunku do łącznej powierzchni nabytych działek) jako koszt uzyskania przychodu w myśl art. 22 ust. 6 c ustawy w stosunku do przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego – jest nieprawidłowe.

CZYTAJ DALEJ

Mieszkanie bez wkładu własnego – zmiany w programie rządowym

Rząd przyjął dziś projekt ustawy, która umożliwi tworzenie w Polsce kooperatyw mieszkaniowych. Polacy będą mogli wspólnie kupić grunt i zbudować na nim budynki wielorodzinne czy domy lub kupić budynki i je wyremontować. Będą też nowe zasady w gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. 

Nowe rozwiązania zawiera projekt ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych. Ich wejście w życie planowane jest na początek przyszłego roku. 

– Kontynuujemy nasze działania mające zwiększyć dostępność mieszkań na rynku. Wprowadzamy kolejne rozwiązania, które pomogą w ich zakupie i budowie. Grupa osób będzie mogła wspólnie zrealizować inwestycję mieszkaniową, dostosowaną do swoich potrzeb i preferencji. Wychodząc naprzeciw sytuacji na rynku mieszkaniowym, dostosowujemy też gwarantowany kredyt mieszkaniowy do obecnych realiów. Zmiany pozwolą większej liczbie Polaków skorzystać z kredytu udzielanego ze wsparciem państwa – informuje minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. 

Kooperatywy mieszkaniowe

Kooperatywa mieszkaniowa to grupa osób fizycznych działających wspólnie na podstawie umowy. Mogą oni kupować grunty i budować na nich budynki wielorodzinne lub zespoły budynków jednorodzinnych lub kupować istniejące budynki i je remontować. Zgodnie z ustawą w ramach inwestycji kooperatyw muszą powstać co najmniej 3 lokale mieszkalne. 

– Dodatkowo regulujmy zasady sprzedaży nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości. Preferencyjne zasady są kierowane do kooperatyw i do nowych spółdzielni mieszkaniowych. Wśród nich m.in. możliwość udzielenia przez gminę kupującemu bonifikaty od ceny nieruchomości. Koszt bonifikaty pokryje państwo – gmina będzie mogła się ubiegać o tzw. grant na infrastrukturę – wskazuje wiceminister Piotr Uściński. Szacujemy, że z tego tytułu do 2031 r. trafi do gmin ok. 10 mln zł. 

Zmiany w programie Mieszkanie bez wkładu własnego

Z uwagi na zmianę uwarunkowań dotyczących rynku kredytów hipotecznych wprowadzamy nowe zasady w programie gwarantowanych kredytów mieszkaniowych. – To działania wspierające Polaków i ochraniające przed negatywnymi skutkami wojny w Ukrainie. Pozwolą one większej liczbie osób wziąć udział w programie – zaznacza minister Buda. 

Najważniejsze zmiany:

  • Umożliwieniu wniesienia większego wkładu własnego – z 10% do 20%. 
  • Umożliwienie skorzystania ze spłat rodzinnych osobom, które zgromadziły środki na pokrycie 20% wartości nieruchomości, a do 25% w przypadku kredytobiorców, którzy zaciągną kredyty o stałej lub okresowo stałej stopie procentowej.
  • Zniesienie przepisu o minimalnej wysokości gwarancji.
  • Podniesienia limitu ceny metra kwadratowego dla lokali nabywanych na rynku pierwotnym i wtórnym.
  • Zmiana nazwy programu na program „Rodzinnych Kredytów Mieszkaniowych”.

Rozwiązania pozwalające większej liczbie osób zakwalifikować się do programu będą również wspierały proces stopniowego zwiększania udziału w bardziej bezpiecznych kredytach mieszkaniowych o stałej stopie procentowej lub okresowo stałej stopie procentowej.

MRiT

CZYTAJ DALEJ

Podatek VAT w usługach budowlanych

„Umowy VAT 8%. Pracuję w branży handlowo-usługowej. Dokładniej jest to branża budowlana, specjalizacja sprzedaż pokryć dachowych. Problem jaki spotyka zarówno mnie jaki i wielu kolegów z mojej branży dotyczy sprzedaży ze stawką podatku VAT 8%. Ja ze swojej strony podpisuję umowy z klientami, podwykonawcami, sporządzam protokół odbioru, dostarczam ksero projektu itd. W momencie podpisania umowy na sprzedaż materiałów wraz z usługą cała odpowiedzialność spada na mnie i na moją firmę. Wszystko jest OK w momencie kiedy faktycznie moja firma wykonuje dach kompleksowo (mamy stałe ekipy z którymi współpracujemy). W bieżącym miesiącu zaistniała sytuacja, kiedy to moja firma podpisała umowę z klientką (US wymaga przecież tego!), gdzie w całej operacji występowaliśmy jako dostarczyciel materiałów. Natomiast ekipa budowlana była po stronie inwestora (dla nas całkiem obca, niemniej umowa podwykonawstwa została sporządzona). Na placu budowy doszło do takiej sytuacji, że dach został wykonany niezgodnie ze sztuką budowlaną. Fachowiec klientki wziął pieniądze od niej i kontakt z nim się urwał. W całej tej sytuacji klientka wymyśliła sobie, że skoro umowa podpisana jest ze mną ,a ja mam z nim to swoich praw będzie dochodzić wobec mojej firmy. W sytuacji kiedy prowadzę sklep z pokryciami dachowymi, by móc w ogóle być konkurencyjnym muszę zastosować VAT 8%. Ze zrozumiałych kwestii jest do dla mnie niekorzystne już nie mówię o nakazie rozliczania się z klientami indywidualnymi przelewami, gdzie o własne pieniądze za każdym razem trzeba się prosić. Czy w takich umowach, ze względu na to że występuję w nich zazwyczaj jako strona dostarczająca materiały, może być zapisana klauzula, w której mowa jest o całkowitej odpowiedzialności za powierzone materiały oraz wykonanie prac dachowych na podwykonawcę (czyt. dekarza)?”

W związku z tym, iż w polskim porządku prawnym obowiązuje zasada swobody umów można oczywiście zawrzeć postanowienie umowne, które pozwala podmiotowi, który …

CZYTAJ DALEJ

Przedsiębiorcy: Warunki kupna ziemi na sprzedaż

„Mój klient prowadzi firmę budowlaną, główny kod PKD 43.91, prowadzi KPiR i rozlicza się wg podatku liniowego, jest czynnym podatnikiem VAT, planuje rozszerzyć działalność o kod PKD 68.10. w celu kupna i sprzedaży nieruchomości. 1/ Chce kupić 4 działki budowlane, w celu wybudowania na nich domów. Jedną działkę chce kupić prywatnie, nie związaną z działalnością gospodarczą i wybudować na niej dom prywatnie. A reszta trzech działek będzie stanowiła koszt z działalności gospodarczej, kupno niezbędnych materiałów do wybudowania domów również będzie kosztem i sprzedaż tych domów będzie przychodem – opodatkowanie na zasadach działalności gospodarczej. 2/ W razie sprzedaży domu w ciągu 5 lat na pierwszej prywatnej działce nie związanej z działalnością gospodarczą, chciałby się rozliczyć wg PIT 39 i skorzystać z ulgi mieszkaniowej. Sprzedaż trzech kolejnych wybudowanych domów zostałaby rozliczona już na zasadach prowadzonej działalności gospodarczej, sprzedaż byłaby przychodem z działalności gospodarczej. Czy można jedną działkę przeznaczyć na cele prywatne, a resztę na cele związane z działalnością gospodarczą? Czy wszystkie działki muszą być opodatkowane na zasadach z działalności gospodarczej?”

Zdaniem Autora, jeżeli przedsiębiorca zamierza faktycznie rozdzielić zakup działek budowlanych w tak jasny i klarowny sposób jak to opisano w treści zapytania Czytelnika, tj. jedna działka zakupiona prywatnie przez osobę fizyczną i tylko na cele prywatne, zaś pozostałe działki zakupione przez przedsiębiorcę i tylko na cele związane z działalnością gospodarczą, to …

CZYTAJ DALEJ

Polski Ład: mieszkanie bez wkładu własnego

Sejm przyjął kolejną ustawę w ramach Polskiego Ładu. Dotyczy ona jednego z kluczowych rozwiązań, nad którymi pracowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii, tj. mieszkania bez wkładu własnego.

Na czym będzie polegało wsparcie?

Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) będzie udzielał gwarancji do 20% kwoty kredytu, nie więcej niż 100 tys. zł, przez okres co najmniej 15 lat. Po urodzeniu się drugiego albo kolejnego dziecka w rodzinie, BGK spłaci część tego kredytu.

Gwarantowanym kredytem mieszkaniowym będzie mieszkaniowy kredyt hipoteczny spełniający warunki określone w ustawie i udzielany przez banki przystępujące do programu na podstawie umowy zawartej z BGK.

Państwo, za pośrednictwem BGK, będzie gwarantować do 20% kwoty kredytu, jednak nie więcej niż 100 tys. zł.

BGK będzie jednorazowo spłacał część gwarantowanego kredytu mieszkaniowego, w związku z urodzeniem się dziecka. Będzie to tzw. spłata rodzinna, która wyniesie:

  • 20 000 zł – w przypadku powiększenia gospodarstwa domowego o drugie dziecko,
  • 60 000 zł – w przypadku powiększenia gospodarstwa domowego o trzecie albo kolejne dziecko.

Gwarantowany  kredyt mieszkaniowy będzie mógł być udzielony w walucie polskiej, dzięki czemu nie wystąpią ryzyka kursowe. Kredyt będzie udzielany na minimum 15 lat.

Projekt zawiera ponadto mechanizmy ograniczające ryzyko stymulowania wzrostu cen mieszkań:

  • wprowadzenie maksymalnego limitu ceny (w tym wkładu budowlanego) w przeliczeniu na 1 m2 powierzchni użytkowej finansowanego mieszkania;
  • upoważnienie dla Rady Ministrów pozwalające obniżyć, w rozporządzeniu, wysokość współczynników wpływających na ustawowe limity cenowe.
Etap legislacyjny

8 września Rada Ministrów przyjęła rządowy projekt ustawy o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym oraz o spłatach tego kredytu dokonywanych w związku z powiększeniem gospodarstwa domowego, który został następnie pozytywnie zaopiniowany przez połączone sejmowe komisje Finansów Publicznych i Infrastruktury, a następnie uchwalony 1 października przez Sejm. Ustawa trafi teraz do Senatu.

Nowe przepisy wejdą po upływie pół roku od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło: MRiT

CZYTAJ DALEJ

WSA. Nieruchomości: ewidencja ŚT przesądza o źródle przychodu

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Stępień (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Przasnyski, Sędzia NSA Joanna Zdzienicka-Wiśniewska, , po rozpoznaniu w Wydziale I w trybie uproszczonym w dniu 23 marca 2021 r. sprawy ze skargi J. B. na interpretacje indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 października 2020 r. nr […] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. oddala skargę.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2020 r. wpłynął wniosek J.B. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży części nieruchomości ujętej w ewidencji środków trwałych. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 września 2020 r..

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą, prowadzi działalność gospodarczą pod firmą „A” w G. Wnioskodawca nabył w dniu 26 listopada 2009 r. prawo użytkowania wieczystego działki nr […] obszaru 2,1747 ha wraz z prawem własności budynków na tym gruncie posadowionych – dla której Sąd Rejonowy prowadził KW […].

Wnioskodawca nabył więc nieruchomość w celu zbudowania na niej pomieszczeń magazynowych na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. W związku z tym nieruchomość została przez niego uznana za nabytą na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i ujęto ją w ewidencji środków trwałych. Wkrótce po nabyciu nieruchomości wnioskodawca przedłużył jednak najem dotychczas zajmowanych pomieszczeń magazynowych na korzystnych warunkach, podjął więc decyzję o zaniechaniu planowanej inwestycji na nieruchomości.

W dniu 23 marca 2016 r. wnioskodawca sprzedał część nabytej nieruchomości – prawo użytkowania wieczystego wydzielonej z nieruchomości działki nr […] obszaru 1,0140 ha wraz z prawem własności budynków na niej posadowionych.

Wnioskodawca nigdy nie prowadził na terenie nieruchomości działalności gospodarczej, nie korzystał z niej w żadnym charakterze, w tym nie przeprowadził żadnych inwestycji na jej terenie. Nieruchomość zarosła lasem. Od momentu nabycia do chwili złożenia niniejszego wniosku (ponad 11 lat, czyli zarówno przed zbyciem praw do jej części jak i później) nigdy nie zaliczył w koszty uzyskania przychodu żadnych wydatków związanych z nieruchomością. Ponieważ na nieruchomość nie łożył żadnych nakładów, wydatki sprowadzały się do świadczeń na rzecz gminy w postaci opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste i podatku od nieruchomości. Wydatki te nigdy nie stanowiły kosztów uzyskania przychodu wnioskodawcy jako przedsiębiorcy.

W umowie zamiany zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 26 listopada 2009 r., na podstawie której wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, został on wymieniony jako prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą „A”. W umowie sprzedaży z dnia 23 marca 2016 r. zawartej w formie aktu notarialnego dotyczącej zbycia prawa użytkowania wieczystego części nieruchomości wnioskodawca określony jest jako osoba fizyczna, a nie jako przedsiębiorca.

Wnioskodawca uznał, że przychód osiągnięty ze zbycia prawa użytkowania wieczystego do części nieruchomości powinien być opodatkowany jak przychód z działalności gospodarczej, gdyż w momencie nabycia nieruchomość – wbrew faktom – została wpisana do ewidencji środków trwałych i w niej pozostawała.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że na gruncie (działce […] o pow. 1,0140 ha) był posadowiony budynek warsztatu mechanicznego o kubaturze 34.201 m2, którego stan techniczny uniemożliwiał jego użytkowanie. Pozostałe budynki znajdujące się na gruncie, w postaci wiaty i boksu garażowego, także z powodu stanu technicznego nie były użytkowane, a przed sprzedażą gruntu zawaliły się. Żaden z budynków posadowionych na gruncie nie był budynkiem mieszkalnym. Wspomniane budynki wraz z prawem użytkowania wieczystego gruntu zostały ujęte w ewidencji środków trwałych, ale nigdy nie były amortyzowane (odpisy amortyzacyjne nie były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przychód ze zbycia nieruchomości, której nabycie stanowiło w intencji nabywcy pierwszy etap inwestycji, ale do której to inwestycji nigdy nie doszło, nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana na potrzeby działalności gospodarczej, a opłaty publicznoprawne z nią związane nie były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu podatnika, stanowi przychód ze zbycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy?

Zdaniem wnioskodawcy, przychód osiągnięty przez wnioskodawcę w 2016 r. z odpłatnego zbycia prawa użytkowania wieczystego części nieruchomości należy zaliczyć do przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Istotę sprawy stanowi prawidłowa kwalifikacja prawna uzyskanego przez Wnioskodawcę przychodu ze zbycia prawa użytkowania wieczystego części Nieruchomości, ujętego w ewidencji środków trwałych jego przedsiębiorstwa, ale wobec zaniechania jakichkolwiek inwestycji na tej nieruchomości, nigdy nie wykorzystywanego na cele prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przytoczony stan faktyczny wskazuje, że przychód z odpłatnego zbycia prawa użytkowania wieczystego można zakwalifikować albo do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy, albo do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy. Tertium non datur.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ww. ustawy, odpłatne zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntów jest źródłem przychodów, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Odrębnym źródłem przychodów jest wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 analizowanej ustawy pozarolniczą działalność gospodarcza. Przychody z tej działalności zdefiniowane zostały w przepisach art. 14 ustawy. Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych (…) – wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą.

W doktrynie prawa oraz orzecznictwie sądów administracyjnych zgodnie podkreśla się, że przychodem zaliczonym do przychodu z działalności gospodarczej jest przychód ze zbycia środków trwałych, „podlegających ujęciu w ewidencji środków trwałych”, a więc niezależnie od tego czy podatnik wprowadził, czy też nie wprowadził te składniki do tej ewidencji. Oznacza to, że o tym czy spełniona jest ta przesłanka nie decyduje sam podatnik wpisując lub nie wpisując środek trwały do ewidencji ale obiektywna okoliczność, czy środek trwały podlega ujęciu w tej ewidencji czy też nie podlega.

Podkreślono, że do dnia 31 grudnia 2014 r. przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy uzależniał zaliczenie przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą środków trwałych do przychodów z działalności gospodarczej – pod warunkiem ujęcia ich w ewidencji środków trwałych. W związku z tym, że brzmienie tego przepisu wywoływało wątpliwości w praktyce i w orzecznictwie, przepisem art. 2 pkt 6 lit. a tiret pierwsze ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014.1328), ustawodawca z dniem 1 stycznia 2015 r. nadał temu przepisowi nowe, cytowane wyżej brzmienie.

Niewątpliwie, zgodnie z obowiązującym brzmieniem przepisu, przesłanką do zaliczenia omawianych przychodów do przychodów z działalności gospodarczej jest podleganie określonych środków trwałych (w tym prawa użytkowania wieczystego gruntu) ujęciu ich w ewidencji środków trwałych, a nie wpisanie lub brak wpisania ich do tej ewidencji.

W rozpatrywanej sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek wymienione w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

a) nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana na potrzeby prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej, a zatem

b) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości nie podlegało ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, nie miało bowiem żadnego związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Podobnie zgodnie z utrwalonymi poglądami doktryny i orzecznictwa zarówno fakt, że nabycie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości nastąpiło do majątku wnioskodawcy jako przedsiębiorcy, jak i to, że zbycie nastąpiło z majątku osobistego wnioskodawcy, pozostaje bez wpływu na zakwalifikowanie przychodu do odpowiedniego źródła przychodu. Właściwe źródło przychodu zależy od spełnienia obiektywnych przesłanek ustawowych, a nie oświadczeń podatnika.

Ostatecznie nie sposób znaleźć obiektywnie żadnej przesłanki przemawiającej za tym, że przychód wnioskodawcy z tytułu odpłatnego zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości powinien zostać zaliczony do źródeł przychodu opisanych w art 10 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Ponieważ w sprawie nie ma zastosowania art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy, przychód Wnioskodawcy-jego zdaniem- z tytułu odpłatnego zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości należy uznać za opisany w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy.

Zbycie prawa użytkowania wieczystego części nieruchomości nastąpiło ponad 6 lat po jej nabyciu, więc przychód z tytułu odpłatnego zbycia – zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy – nie podlega już w ocenie strony opodatkowaniu podatkiem dochodowym z tego źródła.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 8 października 2020 r. uznał, że w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu wskazano, że ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 361 ze zm.) rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1:

• pkt 3 – pozarolniczą działalność gospodarcza,

• pkt 8 – odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c -przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat (art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy).

W myśl art. 10 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy art. 10 ust. 1 pkt 8 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Odrębnym źródłem przychodów jest, wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność gospodarcza.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przychodem z działalności gospodarczej są również – w myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy – przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,

c) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Do przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 analizowanej ustawy, nie zalicza się – stosownie do treści art. 14 ust. 2c tej ustawy – przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Przepis art. 30e stosuje się odpowiednio.

W świetle cytowanych powyżej przepisów zauważono, że przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi w prowadzonej działalności gospodarczej (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych wymienionych w art. 14 ust. 2c ww. ustawy) stanowią przychód z działalności gospodarczej. Przychód ten nie powstałby jedynie, gdyby sprzedaż nastąpiła po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nieruchomość została wycofana z działalności.

O tym, jaki składnik majątku może stanowić środek trwały, decydują regulacje zawarte w art. 22a i 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym nie wszystkie wymienione w nich rodzaje składników majątku mogą podlegać amortyzacji podatkowej.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2) maszyny, urządzenia i środki transportu,

3) inne przedmioty

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22c pkt 1 ww. ustawy amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Stosownie do art. 22d ust. 2 ww. ustawy składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy wskazano, że w związku z tym, że przedmiotowa nieruchomość nie została wycofana z działalności gospodarczej (jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności faktycznych została wpisana do ewidencji środków trwałych i w niej pozostawała) to przychód ze sprzedaży w 2016 r. części tej nieruchomości stanowić będzie zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, niezalenie od tego czy w kosztach uzyskania przychodów były uwzględniane odpisy amortyzacyjne. Wobec powyższego – wbrew twierdzeniom wnioskodawcy – przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nie ma w niniejszej sprawie zastosowania.

W dniu 17 listopada 2020 r. do organu wpłynęła skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na ww. interpretację indywidualną.

W jej treści strona wniosła o:

– uchylenie zaskarżonej interpretacji,

– zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Skarżący zarzucił przedmiotowej interpretacji indywidualnej:

1) dopuszczenie się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego, tj. błędnej wykładni, w opisanym we wniosku stanie faktycznym, art. 14 ust. 2 pkt 1 lit a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkowało niewłaściwym zastosowaniem art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy zamiast art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. c) analizowanej ustawy, który powinien znaleźć w tej sprawie zastosowanie;

2) naruszenia art. 14c § 2 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez brak rzetelnego uzasadnienia prawnego.

Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

W piśmie z dnia 4 lutego 2021 r. skarżący odniósł się polemicznie do stanowiska organu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Na wstępie przypomnieć należy, że zgodnie z art, 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również:

1) przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,

c) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Jak stanowi art. 5a pkt 2 ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o składnikach majątkowych oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 22g ust. 3.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości ilekroć w ustawie jest mowa o aktywach rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Przypomnieć należy także, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera bezpośredniej definicji środków trwałych, dokonuje natomiast ich podziału na podlegające i niepodlegające amortyzacji. Definicja pojęcia środki trwałe wywodzi się z ustawy o rachunkowości, gdzie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ilekroć w ustawie jest mowa o środkach trwałych rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwale i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu (…).

Jak wynika z akt sprawy, we wniosku o interpretację opisano, że wnioskodawca jako przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą zakupił nieruchomość, którą następnie wprowadził do ewidencji środków trwałych. Podjęcie takich czynności oznacza, że miał zamiar wykorzystywać nieruchomość w ramach prowadzonej działalności gospodarczej poprzez przeznaczenie jej na magazyny, co wynika ze stanu faktycznego wniosku. Ujęcie nieruchomości w ewidencji środków trwałych oznacza również, że nieruchomość ta spełniała definicję środka trwałego.

W myśl art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Powyższy przepis wprowadza zatem mechanizm wyodrębnienia z majątku prowadzonej działalności gospodarczej np. niewykorzystywanej w działalności gospodarczej nieruchomości i przesunięcia jej do majątku prywatnego przedsiębiorcy z jednoczesnym określeniem po upływie jakiego czasu do jej odpłatnego zbycia stosuje się przepisy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Taka sytuacja jednak w niniejszej sprawie nie wystąpiła, bowiem jak wynika ze stanu sprawy – przedmiotowa nieruchomość pozostawała w ewidencji środków trwałych do momentu jej zbycia przez stronę.

Odnosząc się do twierdzenia skarżącego, że w 2016 r. popełnił błąd i może w sposób błędny interpretować prawo podatkowe, a organ wydający interpretację odmawia podatnikowi prawa do skorygowania popełnionego błędu wyjaśnić należy, że w wydanej interpretacji indywidualnej wskazano, że dotychczasowy sposób postępowania skarżącego jest prawidłowy, tj. przychód z odpłatnego zbycia części nieruchomości prawidłowo opodatkował w ramach źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast błędnym byłoby rozpatrywanie dokonanej sprzedaży części nieruchomości na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, który w niniejszej sprawie nie ma zastosowania. Przy czym, nie stanowi naruszenia zasady sprawiedliwości społecznej taki sposób opodatkowania osiągniętego przychodu, bowiem wszyscy podatnicy dokonujący odpłatnego zbycia składników majątku prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowują tak osiągnięte przychody zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy, chyba że nastąpi upływ 6 lat od momentu wycofania tych składników z działalności gospodarczej. Okoliczność , że skarżący nie zgadza się ze stanowiskiem organu zawartym w wydanej interpretacji, a dotychczasowy sposób rozliczenia podatkowego dokonanej sprzedaży części nieruchomości traktuje w kategoriach błędu, nie może uzasadniać zastosowania w stosunku do niego innej, niż literalna, wykładni prawa, która przyznałaby mu możliwość opodatkowania przychodów ze sprzedaży części nieruchomości w trybie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że organ w zaskarżonej interpretacji dokonał prawidłowej wykładni przepisów prawa.

Odpowiadając na zarzut naruszenia przez organ interpretacyjny art. 14c § 2 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez brak odniesienia się do argumentów skarżącego wyjaśnić należy, że w świetle przepisu art. 14c ww. ustawy rolą organu interpretacyjnego jest jedynie ocena poprawności zaprezentowanego stanowiska i dopiero w razie negatywnej jego oceny organ jest zobowiązany do wydania interpretacji indywidualnej, w której zostanie zawarte wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym.

Przepisy ustawy Ordynacja podatkowa nie nakładają na organ interpretacyjny obowiązku ustosunkowywania się do wszystkich argumentów wnioskodawcy zawartych w treści wniosku.

W wydanej interpretacji organ interpretacyjny ogranicza się jedynie do wykładni treści przepisów prawa podatkowego oraz sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej indywidualnie sprawy – co znalazło swoje odzwierciedlenie w wydanej w niniejszej sprawie interpretacji. Organ dokonał oceny stanowiska skarżącego w odniesieniu do zadanego przez niego pytania, uznając je za nieprawidłowe, a także sporządził uzasadnienie prawne tej oceny. Zadaniem organu wydającego interpretację przepisów prawa podatkowego jest bowiem dokonanie oceny stanowiska pytającego, co nie oznacza obowiązku polemiki z każdą tezą czy argumentem wywiedzionym we wniosku o interpretację.

Jednocześnie podkreślić należy, że skarżący stawiając zarzut naruszenia przez organ interpretacyjny art. 14c § 2 O.p., nie wskazał jakie jego argumenty zaprezentowane w złożonym wniosku zostały pominięte. Uznać należy zatem, że podniesiony zarzut wynika z niezadowolenia skarżącego z wydanego rozstrzygnięcia i nie znajduje uzasadnienia na gruncie wydanej interpretacji indywidualnej, której sposób wydania odpowiada przepisom prawa.

Mając na uwadze powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że argumenty zawarte w skardze i piśmie procesowym nie są zasadne.

W tej sytuacji skarga została oddalona (art. 151 p.p.s.a.).

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 23 marca 2021 r.,
sygn. akt I SA/Gd 1178/20

CZYTAJ DALEJ
ekonomia_informacje-36.jpg

Energetyka: Co stanie się w 2022 r.?

Dnia 02.06.2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne i ustawy o odnawialnych źródłach energii (nr UC74 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów). Planowana nowelizacja wywołała kontrowersje – przede wszystkim ze względu na zmianę modelu rozliczeń prosumentów, którzy rozpoczną wytwarzanie energii po 01.01.2022 r.

Odejście od rozliczeń na zasadzie tzw. net meteringu dla nowych instalacji prosumenckich jest jedną spośród istotnych zmian, jakie projektowana ustawa wprowadzi na polskim rynku energii – chodzi o opomiarowanie netto. Jest to usługa dotycząca wytwórcy a zarazem konsumenta energii z mikroinstalacji fotowoltaicznej. W takim rozliczeniu odejmuje się ilość energii zakupionej z sieci od ilości energii wyprodukowanej we własnej instalacji.

Gdybyśmy omówili wszystkie projektowane zmiany w sposób, w jaki zwykle robią to prawnicy, lektura mogłaby okazać się dla większości Czytelników ciężka, a przyswojeniu informacji musiałaby towarzyszyć konsumpcja kilku filiżanek espresso.

W związku z tym, tam gdzie jest to możliwe opiszemy projektowane zmiany przez pryzmat szans biznesowych, jakie mogą pojawić się po wejściu w życie nowych przepisów.

Nowa rola odbiorców  – aktywnych uczestników rynku energii

Pakiet Zimowy

Jednym z  celów projektowanej nowelizacji jest implementacja[1] przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE. Dyrektywa ta stanowi część pakietu środków mających na celu utrzymanie konkurencyjności Unii – tzw. Pakietu Zimowego[2].

W ocenie przedstawicieli Komisji Europejskiej Pakiet Zimowy był zbiorem propozycji, które „stwarzają większy popyt rynkowy na nowe technologie. Budują też odpowiednie warunki dla inwestorów, zwiększają prawa konsumentów, zapewniają lepsze funkcjonowanie rynków energetycznych i pomogą nam w osiągnięciu naszych celów klimatycznych[3]”.

Nowa rola prosumentów

Uważni obserwatorzy rynku energii mogli dostrzec jaskółki zbliżających się zmian już w 2020 r. Prezes URE Rafał Gawin w wywiadzie opublikowanym 31.08.2020 r. na portalu Gramwzielone.pl[4], odpowiadając na pytania dotyczące przyszłości systemu opustów, wskazał:

Aż się prosi, aby ten potencjał wykorzystać dla systemu energetycznego do dwóch celów. Po pierwsze może on służyć do bilansowania mocy, ale także do świadczenia usług wspierających operatorów w zapewnieniu niezawodności i wysokiej jakości dostaw energii.

Obecnie, tzw. sprzedawca zobowiązany[5] dokonuje rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne przez prosumenta energii odnawialnej wytwarzającego energię elektryczną w mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej:

1) większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,7;

2) nie większej niż 10 kW – w stosunku ilościowym 1 do 0,8.

Po wejściu w życie projektowanych przepisów sprzedawca zobowiązany kupi energię elektryczną wytworzoną przez prosumenta w mikroinstalacji po raz pierwszy po 31 grudnia 2021 r. i wprowadzoną do sieci elektroenergetycznej – chyba że zakupu dokona sprzedawca lub agregator wybrany  przez prosumenta.

Cena zakupu energii elektrycznej, po której sprzedawca zobowiązany zakupi nadwyżkę energii, wyniesie 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale ogłoszonej przez Prezesa URE na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18a ustawy – Prawo energetyczne

Obecne i potencjalne szanse biznesowe

Obowiązujące przepisy pozwalają na realizację modelu, w którym przy pomocy programów rządowych lub gminnych instalowane jest źródło fotowoltaiczne wytwarzające więcej energii elektrycznej niż prosument jest w stanie zużyć w ramach tzw. autokonsumpcji. Nadwyżka energii wprowadzana jest do sieci, gdzie jest „magazynowana”. Następnie, w okresach, w których produkcja ze źródeł fotowoltaicznych jest mniejsza, część tej energii jest odzyskiwana przez prosumenta.

Model ten jest korzystny dla odbiorców oraz dla przedsiębiorców sprzedających i montujących instalacje fotowoltaiczne. Stanowi jednak duże obciążenie dla przedsiębiorstw obrotu (sprzedawców energii) oraz operatorów systemów dystrybucyjnych (właścicieli infrastruktury do dystrybucji energii).

Po 01.01.2022 r. inwestycja w instalację OZE wytwarzającą więcej energii niż jest to niezbędne w celu zużycia przez prosumenta, może być mniej korzystna.

Przewidujemy, że instalacje prosumenckie, które wytwarzają nadwyżki energii, po 01.01.2022 r. będą agregowane oraz łączone w tzw. wirtualne elektrownie. Energia elektryczna pochodząca z nadwyżek wytworzonych w zagregowanych mikroinstalacjach będzie następnie sprzedawana.

Odbiorcy jako aktywni uczestnicy rynku energii

Projektowana nowelizacja nie ogranicza się do zdefiniowania na nowo roli prosumentów. Pozostali odbiorcy również uzyskają możliwość aktywnego uczestniczenia w rynku energii.

Wydaje się, że wprowadzane zmiany mają na celu wykorzystanie możliwości systemu, w którym stabilne źródła zastępowane są przez niesterowalne instalacje OZE. Skoro ilość energii elektrycznej dostępnej w systemie nie jest przez cały czas taka sama, należy wykorzystać bodźce cenowe – nagradzając odbiorców niską ceną za zużywanie energii, kiedy jest jej w systemie najwięcej i zniechęcając do zużywania energii w okresach, kiedy występują jej niedobory.

Warunkiem aktywizacji odbiorców jest instalacja nowoczesnych liczników, umożliwiających zdalny odczyt. W sytuacji, gdy okres rozliczeniowy usług dystrybucyjnych jest wyznaczany przez marszruty pracowników przedsiębiorstw dystrybucyjnych spisujących stany liczników, nie ma miejsca na opisane innowacje.

Umowa sprzedaży energii z ceną dynamiczną

W projektowanej ustawie wprowadzono definicję umowy z ceną dynamiczną energii elektrycznej.

Umowa z ceną dynamiczną to umowa sprzedaży energii elektrycznej zawarta pomiędzy sprzedawcą energii elektrycznej a odbiorcą końcowym. Odzwierciedla wahania cen na rynkach transakcji natychmiastowych, w tym na rynkach dnia następnego i dnia bieżącego, w odstępach równych okresowi rozliczania niezbilansowania.

Doprecyzowano, że częstotliwość rozliczeń na rynku jest równa okresowi rozliczania niezbilansowania w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia 2019/943. W uzasadnieniu ustawy wskazano, że w praktyce okres ten wynosi 15 minut.

Zagwarantowanie przejrzystości cen energii elektrycznej na rynku, możliwości ich porównania i szybkiego reagowania na zmieniające się okoliczności, nie będzie możliwe przed zainstalowaniem liczników zdalnego odczytu, uruchomieniem systemów zdalnego odczytu oraz Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii.

Odpowiedź odbioru

Odpowiedź odbioru należy rozumieć jako zmianę poboru energii elektrycznej przez odbiorców końcowych w stosunku do ich zwykłego lub bieżącego poboru energii elektrycznej w odpowiedzi na sygnały rynkowe, tj. w odpowiedzi na zmienne w czasie ceny energii elektrycznej lub zachęty finansowe, bądź w następstwie przyjęcia oferty odbiorcy końcowego, która została złożona indywidualnie lub w ramach agregacji, dotyczącej sprzedaży zmniejszenia lub zwiększenia  zapotrzebowania po cenie obowiązującej na rynku energii elektrycznej.

Uczestniczenie w przewidzianych formach odpowiedzi odbioru będzie możliwe po wprowadzeniu inteligentnych systemów opomiarowania oraz umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej, które dadzą odbiorcom końcowym możliwość dostosowywania swojego zużycia energii elektrycznej do sygnałów cenowych w czasie rzeczywistym, odzwierciedlającym wartość i koszt energii elektrycznej lub przesyłu w różnych okresach.

W uzasadnieniu ustawy wskazuje się również, że odpowiedź odbioru odgrywa zasadniczą rolę w umożliwieniu inteligentnego ładowania pojazdów elektrycznych, umożliwiając tym samym skuteczną integrację pojazdów elektrycznych w sieci energetycznej.

Wydaje się, że intencją autorów projektowanych rozwiązań jest umożliwienie posiadaczom pojazdów elektrycznych zagospodarowania nadwyżek energii w systemie poprzez ładowanie ich baterii w tych okresach, w których energia elektryczna jest najtańsza.

Odbiorca aktywny

Jak wskazano w uzasadnieniu projektowanej ustawy, dyrektywa 2019/944 zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia odbiorcom końcowym możliwości uczestniczenia oraz czerpania korzyści z ich bezpośredniego uczestnictwa w rynku energii elektrycznej, w szczególności przez dostosowywanie swojego zużycia energii w odpowiedzi na sygnały rynkowe. W zamian za to dostosowanie, odbiorcy aktywnemu należy umożliwić korzystanie z niższych cen energii lub otrzymywanie innych zachęt finansowych.

Agregacja i agregator

Zgodnie z projektowanymi przepisami, agregacja jest to działalność polegająca na sumowaniu wielkości mocy oraz energii elektrycznej oferowanej przez odbiorców, wytwórców lub posiadaczy magazynów energii elektrycznej, z uwzględnieniem zdolności technicznych sieci, do której są przyłączeni, w celu sprzedaży energii elektrycznej lub obrotu energią, świadczenia usług systemowych lub usług elastyczności na rynkach energii elektrycznej.

Agregator  – zgodnie z projektowanymi przepisami – to podmiot zajmujący się agregacją. Agregatorami będą przedsiębiorstwa obrotu – sprzedawcy energii elektrycznej. W ustawie przewidziano również rolę tzw.  niezależnego agregatora, czyli agregatora, który nie jest powiązany ze sprzedawcą odbiorcy, z którym odbiorca zawarł umowę o świadczenie usług agregacji.

W uzasadnieniu ustawy wskazano, że agregacja umożliwi wszystkim grupom odbiorców, tj. przemysłowym, komercyjnym oraz gospodarstwom domowym, dostęp do rynku energii elektrycznej, na którym będą mogły oferować swoją elastyczność oraz energię, którą wytwarzają w wysłanym zakresie. W projektowanej ustawie umożliwiano korzystanie z usług agregacji na podstawie umowy o świadczenie usług agregacji zawartej pomiędzy odbiorcą końcowym, wytwórcą lub posiadaczem magazynu energii elektrycznej a agregatorem.

Zawarcie umowy o świadczenie usług agregacji ma odbywać się niezależnie od zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym umowy sprzedaży energii elektrycznej i bez zgody przedsiębiorstwa energetycznego, z którym taka umowa jest zawarta.

Przewiduję, że usługi agregacji będą świadczone przez przedsiębiorstwa posiadające koncesję na obrót energią elektryczną, specjalizujące się w bilansowaniu handlowym energii wytwarzanej z OZE.

Szanse biznesowe

Wydaje się, że największe korzyści mogą osiągnąć odbiorcy energii, którzy mają możliwość elastycznego dostosowywania zachowań lub procesów biznesowych do cen energii.

Ustanowienie ram prawnych dla działalności w zakresie agregacji może wzmocnić zainteresowanie prowadzeniem koncesjonowanej działalności w zakresie obrotu energią elektryczną.

Dostrzegamy, że już teraz istnieje bardzo duże zainteresowanie uzyskaniem koncesji na obrót energią elektryczną – w celu świadczenia komplementarnych usług w związku ze sprzedażą energii elektrycznej z OZE. Rozwój rynku agregacji może dodatkowo wzmocnić ten trend.

Obywatelskie społeczności energetyczne

W uzasadnieniu projektu ustawy wskazano, że wprowadzenie ram prawnych dla działania obywatelskich społeczności energetycznych ma na celu zapewnienie jej członkom przystępnej cenowo energii elektrycznej w odróżnieniu od tradycyjnych przedsiębiorstw energetycznych, których głównym celem działania jest dążenie do osiągnięcia zysku.

Zgodnie z art. 11u ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne w projektowanym brzmieniu, obywatelska społeczność energetyczna może wykonywać działalność w formie:

  • stowarzyszenia, z wyłączeniem stowarzyszenia zwykłego,
  • spółdzielni,
  • spółki osobowej, z wyłączeniem spółki partnerskiej, albo
  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Obywatelskie społeczności energetyczne podlegać będą obowiązkowej rejestracji. Projektowane przepisy przewidują, że rejestr ten będzie prowadzony w formie elektronicznej przez Prezesa URE.

Przedmiotem działalności obywatelskiej społeczności energetycznej może być wytwarzanie, dystrybucja, obrót, agregacja, magazynowanie energii elektrycznej, realizowanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej oraz świadczenie usług w zakresie ładowania pojazdów elektrycznych swoim członkom, w sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 110 kV.

Potencjalne szanse biznesowe:

  • Szeroki zakres działania oraz otwarty charakter dają nadzieję, że obywatelskie społeczności energetyczne będą cieszyć się większą popularnością niż uregulowane w ustawie OZE spółdzielnie energetyczne.
  • Pomimo że ramy prawne dla spółdzielni energetycznych ustanowiono przed kilkoma laty, w rejestrze prowadzonym przez Dyrektora Generalnego KOWR zarejestrowano dotychczas zaledwie jedną spółdzielnię energetyczną[6].
  • PARP będzie kibicowała w szczególności tym obywatelskim społecznościom energetycznym, których przedmiotem działalności będzie również dystrybucja energii elektrycznej. Dostrzegamy bowiem coraz większe problemy z przyłączaniem do sieci największych działających w Polsce operatorów systemów dystrybucyjnych.

Możliwość szybkiej zmiany sprzedawcy

W projekcie ustawy przewidziano przepisy umożliwiające od 2026 r. techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w 24 godziny. Propozycja ta implementuje do polskiego porządku prawnego art. 12 ust. 1 i 5 dyrektywy 2019/944 i uwzględnia powstanie w Polsce centralnego systemu informacji rynku energii (CSIRE).

Jak wskazano w uzasadnieniu ustawy, po wdrożeniu w Polsce CSIRE zmieni się model realizacji procesów tj. zgłoszenia zmiany sprzedawcy nie będą już wysyłane do operatora systemu dystrybucyjnego i operatora systemu przesyłowego oraz nie będą przez nich weryfikowane. Będą one wysyłane przez sprzedawcę, w imieniu odbiorcy, do systemu CSIRE i tam nastąpi automatyczna weryfikacja zgłoszenia, na podstawie zgromadzonych w CSIRE informacji. Rola operatorów w zakresie zmiany sprzedawcy ograniczy się w tym modelu jedynie do dostarczania do CSIRE różnych informacji rynku energii, na podstawie których ten proces będzie realizowany.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, czas trwania procesu zmiany sprzedawcy nie powinien być liczony od poinformowania operatora systemu (np. Tauron Dystrybucja S.A.) o zawartej przez odbiorcę umowie z nowym sprzedawcą, a od poinformowania operatora informacji rynku energii (OIRE) przez nowego sprzedawcę za pośrednictwem CSIRE.

Nowa porównywarka cenowa

Cenowy energetyczny kalkulator internetowy był przez wiele lat dostępny na administrowanej przez pracowników URE stronie maszwybor.ure.gov.pl

Na dzień sporządzenia niniejszego opracowania, na ww. stronie internetowej dostępny jest arkusz excel umożliwiający porównanie ofert sprzedawców energii.

Jak wskazano w uzasadnieniu ustawy, w art. 14 dyrektywy 2019/944 zobowiązano państwa członkowskie do zapewnienia, aby przynajmniej odbiorcy energii elektrycznej będący gospodarstwami domowymi i mikroprzedsiębiorcami, mieli nieodpłatny dostęp do co najmniej jednego narzędzia porównywania ofert sprzedawców, w tym ofert dotyczących zawarcia umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej.

Niezależne narzędzia porównywania ofert stanowić mają skuteczny środek umożliwiający mniejszym odbiorcom ocenę różnych dostępnych na rynku ofert energii, obniżyć koszty wyszukiwania oraz zapewnić właściwą równowagę między zapotrzebowaniem na jasne i zwięzłe informacje, a zarazem na informacje kompletne i wyczerpujące.

W celu zagwarantowania aktualności informacji w porównywarce ofert, w projektowanym art. 31g ust. 5 i 6 ustawy – Prawo energetyczne, zobowiązano sprzedawców energii do przekazywania Prezesowi URE informacji o zaktualizowanych ofertach sprzedaży energii oraz o innych usługach świadczonych przez tych sprzedawców odbiorcom energii elektrycznej w gospodarstwie domowym i mikroprzedsiębiorcom o zużyciu poniżej 100.000 kWh – zarówno na wniosek Prezesa URE, jak i każdorazowo, w terminie 14 dni przed wprowadzeniem aktualizacji do ich oferty.

Niezrealizowanie ww. obowiązku zagrożone jest sankcją w postaci kary pieniężnej.

Piaskownica regulacyjna – nowe uprawnienie Prezesa URE

Zgodnie z projektowanym art. 24b ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne, Prezes URE na uzasadniony wniosek osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, będzie mógł w drodze decyzji udzielić odstępstwa od stosowania określonych we wniosku przepisów ustawy, w celu realizacji projektu mającego na celu wdrożenia innowacyjnych technologii, usług, produktów, modeli współpracy użytkowników systemu, rozwiązań technologicznych lub teleinformatycznych na korzyść transformacji energetycznej, inteligentnych sieci i infrastruktur, rozwoju lokalnego bilansowania oraz wzrostu efektywności wykorzystania istniejącej infrastruktury energetycznej i gazowej, w zakresie niezbędnym do jego przeprowadzenia.

Odstępstwo to może być przyznawane na maksymalny okres 3 lat, z możliwością jednokrotnego przedłużenia na okres do 3 lat – w zależności od decyzji Prezesa URE i etapu rozwoju projektu.

Udzielenie odstępstw ma być możliwe jedynie w przypadku spełnienia łącznie następujących warunków:

1) projekt przyczyni się do osiągnięcia celów polityki energetycznej państwa określonych w art. 13 ustawy Prawo energetyczne, tj. zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju, wzrostu konkurencyjności gospodarki i jej efektywności energetycznej, a także ochrony środowiska, w tym klimatu.

2) wnioskodawca uprawdopodobni oczekiwane korzyści wynikające z realizacji projektu dla funkcjonowania systemu elektroenergetycznego lub gazowego, użytkowników tych systemów albo inne korzyści środowiskowe, gospodarcze lub społeczne;

3) wnioskodawca wykaże istniejące bariery regulacyjne, utrudniające realizację projektu.

Procedura wyłonienia przez Prezesa URE projektów kwalifikujących się do udzielenia odstępstwa od stosowania określonych przepisów oraz samo postępowanie projektowe powinno być ogłaszane, organizowane i przeprowadzane nie rzadziej niż raz w roku.

Potencjalne szanse biznesowe

Jeżeli projektowane przepisy wejdą w życie, będzie to istotny krok na drodze do rozwoju regulacji polskiego rynku energii elektrycznej. Przetestowanie nowych rozwiązań w formie tzw. piaskownicy regulacyjnej pozwoli ustawodawcy na uniknięcie niepraktycznych rozwiązań, takich jak np. spółdzielnie energetyczne. Może być również bodźcem do rozwoju start-upów w branży energetycznej, dla działalności których obowiązujące przepisy nie przewidują ram regulacyjnych.

Źródło: parp.gov.pl

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 10.04.1997 r. Prawo energetyczne – Dz.U. z 2021 r. poz. 716 z późn. zm.

oprac. \m/ \mos/

CZYTAJ DALEJ

Obrót nieruchomościami w 2020 r.

W 2020 r. podpisano 564,3 tys. aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości, o 0,4% więcej niż rok wcześniej.

W porównaniu z 2019 r. największy wzrost liczby aktów notarialnych wystąpił w przypadku sprzedaży działek niezabudowanych (o 17,1%). Największy spadek odnotowano natomiast w przypadku aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego (o 22,9%) i sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (o 15,0%).

Według danych pozyskanych z Rejestru Cen Nieruchomości (RCN) w 2020 r. zawarto 510,3 tys. transakcji kupna/sprzedaży nieruchomości na łączną wartość ponad 145 mld zł.

W 2020 r. największy udział zarówno w liczbie, jak i w wartości transakcji kupna/sprzedaży
nieruchomości dotyczył sprzedaży nieruchomości lokalowych (odpowiednio 44,3% i 48,0%)

Największy udział w ogólnej liczbie transakcji kupna/sprzedaży nieruchomości stanowiły
lokale  (w województwach: dolnośląskim, pomorskim, mazowieckim i zachodniopomorskim) oraz nieruchomości niezabudowane (w województwach: podkarpackim, lubelskim i świętokrzyskim).

Ceny lokali mieszkalnych w 2020 r. w stosunku do roku poprzedniego wzrosły o 10,5% (w tym na rynku pierwotnym – o 6,2% i na rynku wtórnym – o 13,8%).

Źródło: GUS

CZYTAJ DALEJ

Ruszyły konsultacje publiczne projektu ustawy o kooperatywach mieszkaniowych

Uregulowanie działalności kooperatyw to główny cel projektu ustawy o kooperatywach mieszkaniowych. Od 22 lipca trwają jego konsultacje społeczne. Rozwiązania, które przygotowało Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, mają wprowadzić tę formułę realizacji inwestycji mieszkaniowych do polskiego prawa. Dzięki nim będą mogły powstawać domy i mieszkania budowane na własne potrzeby jako wspólna inwestycja.

„Dzięki wprowadzeniu do porządku prawnego formuły kooperatywy mieszkaniowej ułatwimy budowę domów ich przyszłym mieszkańcom. Zaprojektują oni dla siebie nie tylko budynek i poszczególne lokale mieszkalne, ale też wspólne przestrzenie do życia, na przykład świetlicę, pralnię czy miejsce spotkań. Taka formuła realizacji inwestycji mieszkaniowej może być szansą na obniżenie kosztów pozyskania mieszkania oraz na budowę kapitału społecznego” – mówi wiceminister rozwoju pracy i technologii Anna Kornecka.

Kooperatywa mieszkaniowa to grupa osób, które chcą wspólnie kupić działkę i wybudować na niej dom lub domy, w których późnej zamieszkają. W kooperatywie można też wyremontować już istniejący budynek i pod kątem potrzeb przyszłych mieszkańców – członków Kooperatywy.

Na potrzebę wprowadzenia pojęcia kooperatywy mieszkaniowej do porządku prawnego zwracali uwagę sami interesariusze proponowanych rozwiązań. Uregulowanie tej formuły może się bowiem przyczynić się nie tylko do zwiększenia zainteresowania inwestycjami mieszkaniowymi realizowanymi przez grupy przyszłych mieszkańców. Może również wzmocnić pozycję osób współpracujących ze sobą w celu samodzielnego pozyskania mieszkań w relacjach z samorządami gminnymi i instytucjami finansowymi.

Przekazany do konsultacji projekt ustawy to jednak nie tylko propozycja uregulowania sytuacji prawnej osób działających w formule kooperatywy mieszkaniowej. Dzięki proponowanym rozwiązaniom gminy będą mogły włączyć się szerzej w działania wspierające oddolne budownictwa mieszkaniowe, sprzyjając zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członkom wspólnoty samorządowej. Zbywając członkom kooperatyw mieszkaniowych i nowym spółdzielniom mieszkaniowym nieruchomości w drodze przetargu z bonifikatą, będą mogły ponadto ubiegać się o bezzwrotny grant z budżetu państwa na inwestycje w infrastrukturę techniczną lub społeczną na swoim terenie.

W projekcie ustawy określono zasady funkcjonowania kooperatyw. Przewidziano też szczególne zasady zakupu nieruchomości, które należą do zasobu gminy. Ma to służyć realizacji potrzeb związanych z  oddolnym budownictwem mieszkaniowym. Z proponowanych rozwiązań będą mogli skorzystać członkowie kooperatyw mieszkaniowych i nowe spółdzielnie mieszkaniowe.

Źródło: MRPiT

CZYTAJ DALEJ
ekonomia_informacje-66.jpg

Za zobowiązania związane z lokalem odpowiada jedynie właściciel

Jedynie właściciel lokalu odpowiada za wszelkie zobowiązania związane z użytkowaniem jego lokalu, a jedynym wyjątkiem od powyższego jest rozszerzenie granic odpowiedzialności na współwłaścicieli.

Interpelacja nr 23025 do ministra rozwoju, pracy i technologii w sprawie nowelizacji ustawy o własności lokali

Szanowny Panie Ministrze,

w związku z informacjami medialnymi o prowadzonych pracach nad nowelizacją ustawy o własności lokali, otrzymałem pismo od prezesa jednej ze spółdzielni mieszkaniowych z prośbą o poparcie postulatów dotyczących zmiany przepisów prawnych w celu przeciwdziałania patologii „niepłacenia za mieszkanie” i reperkusji społeczno-finansowych powodowanych przez taki stan rzeczy.

CZYTAJ DALEJ

Older Posts