Kasy zapomogowo-pracownicze (KZP) wspierają pracowników, ich rodziny a także byłych pracowników, którzy przebywają na emeryturze lub rencie. Dzięki działalności kas mają oni możliwość korzystania z pożyczek pozwalających przetrwać bieżące problemy finansowe lub umożliwiających dokonywanie zakupu dóbr i usług o wyższej wartości bez konieczności zaciągania drogich kredytów komercyjnych. Bardzo ważną rolą kas jest też …
W Dzienniku Ustaw z dnia 4 października 2021 r. pod pozycją 1805 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 17.09.2021 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1575), zwanej dalej „k.p.c.”.
W nowym jednolitym tekście k.p.c. uwzględniono zmiany wynikające z:
Chodziło o ocenę zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej – orzeczenie z dn. 07.10.2021 r., sygn. akt: K 3/21.
Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu wszystkich polskich i unijnych przepisów orzekł, że:
a) organy Unii Europejskiej działają poza granicami kompetencji przekazanych przez Rzeczpospolitą Polską w traktatach,
b) Konstytucja nie jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, mającym pierwszeństwo obowiązywania i stosowania,
c) Rzeczpospolita Polska nie może funkcjonować jako państwo suwerenne i demokratyczne
– jest niezgodny z art. 2, art. 8 i art. 90 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
a) pomijania w procesie orzekania przepisów Konstytucji, jest niezgodny z art. 2, art. 7, art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1 i art. 178 ust. 1 Konstytucji,
b) orzekania na podstawie przepisów nieobowiązujących, uchylonych przez Sejm lub uznanych przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją,
– jest niezgodny z art. 2, art. 7 i art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1, art. 178 ust. 1 i art. 190 ust. 1 Konstytucji.
a) kontroli legalności procedury powołania sędziego, w tym badania zgodności z prawem aktu powołania sędziego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, są niezgodne z art. 2, art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1 i art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 Konstytucji,
b) kontroli legalności uchwały Krajowej Rady Sądownictwa zawierającej wniosek do Prezydenta o powołanie sędziego, są niezgodne z art. 2, art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1 i art. 186 ust. 1 Konstytucji,
c) stwierdzania przez sąd krajowy wadliwości procesu nominacji sędziego i w jego efekcie odmowy uznania za sędziego osoby powołanej na urząd sędziowski zgodnie z art. 179 Konstytucji,
– są niezgodne z art. 2, art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1 i art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 Konstytucji.
Ponadto TK postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie. Orzeczenie zapadło większością głosów.
Źródło: Trybunał Konstytucyjny
Podstawa prawna:
oprac. \m/ \mos/
Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich do premiera.
Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił do premiera Mateusza Morawieckiego o podjęcie działań w celu minimalizacji ograniczeń praw i wolności osób niezaszczepionych, niemających aktualnego testu oraz tych, które nie przeszły koronawirusa.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają liczne skargi obywateli zaniepokojonych niepewnością prawną co do dopuszczalności przetwarzania informacji o zaszczepieniu (tzw. paszport covidowy) w celu pełnego udziału w życiu społecznym.
W pandemii, która jest czasem ogólnej niepewności, państwo nie powinno przerzucać radzenia sobie z wyzwaniami i ryzykiem wprowadzania nowych rozwiązań na podmioty prywatne, w tym na przedsiębiorców, instytucje kultury czy organizatorów zgromadzeń publicznych bądź imprez masowych.
Niepewność związana z brakiem państwowych regulacji prawnej w tym zakresie wpływa negatywnie na funkcjonowanie szkół, uczelni wyższych czy placówek ochrony zdrowia. Wybrane rozwiązania prowadzą do niedopuszczalnej prywatyzacji zadań publicznych. Aby temu zapobiec, należy podjąć odpowiednie działania legislacyjne.
Konstytucyjna regulacja ochrony prywatności informacyjnej wprowadza obowiązek regulacji przez państwo zasad przetwarzania danych o jednostkach. Art. 47 Konstytucji RP zawiera ogólne gwarancje ochrony prywatności, a jej art. 51 odnosi się bezpośrednio do aspektów ochrony prywatności związanych z przetwarzaniem informacji o jednostce. Wymogi dopuszczalnych ograniczeń w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw określa art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Obecne różnicowanie sytuacji osób niezaszczepionych i zaszczepionych dokonuje się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 06.05.2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii – wprowadza ono limity osób przy prowadzeniu określonych rodzajów działalności. Zgodnie z przyjętą w rozporządzeniu konstrukcją, do limitu osób nie wlicza się osób zaszczepionych.
Jednocześnie jednak prawodawca nie stworzył tu mechanizmów weryfikacji faktu zaszczepienia. Podmiotom zobowiązanym przepisami o limitach osób grożą kary administracyjne w razie niestosowania się do nich. Nie są zaś w stanie efektywnie monitorować liczby osób, których dotyczy limit – z braku uprawnień do kontroli statusu szczepienia osób przebywających w lokalu.
Według Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych przepisy rozporządzenia z dn. 06.05.2021 r. nie uprawniają podmiotów zobowiązanych do przestrzegania limitu osób do żądania od nich informacji o zaszczepieniu przeciwko COVID-19. Ewentualne okazywanie dowodów zaszczepienia może się odbywać z inicjatywy osoby zainteresowanej skorzystaniem z danej usługi.
Jednocześnie Prezes UODO zaznaczył, że informacje o zaszczepieniu są objęte szczególną ochroną na podstawie art. 9 RODO. A dane dotyczące zdrowia były uważane w polskim systemie prawnym za szczególnie wrażliwe już przed wejściem w życie RODO.
Istotną wskazówką co do standardów w dziedzinie szczepień są wypowiedzi Europejskiego Trybunału Praw Człowieka interpretującego art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w wyroku Wielkiej Izby ETPC z dn. 08.04.2021 r. (Vavřička i inni), który dotyczył obowiązkowych szczepień dzieci. ETPC wskazał, że obowiązek szczepień wiąże się z wykonaniem przymusowego zabiegu medycznego, który stanowi naruszenie integralności cielesnej, chronionej w ramach gwarancji poszanowania życia prywatnego (art. 8 EKPC).
ETPC stwierdził jednak, że nakaz jest dopuszczalny, ponieważ został odpowiednio wprowadzony prawem krajowym oraz służy legitymowanym celom, które dopuszczają ingerencję w prawo do prywatności. A kwestionowany obowiązek ma na celu ochronę zdrowia i ochronę praw i wolności osób (art. 8 ust. 2 EKPC) poprzez zapobieganie chorobom, które niosą duże zagrożenie dla zdrowia. Obowiązkowe szczepienia służą bowiem zarówno ochronie osoby zaszczepionej, jak i tym, które nie mogą się zaszczepić i polegają na ochronie, jaką niesie odporność populacyjna, osiągana przez wysoki poziom wyszczepienia społeczeństwa.
W ocenie RPO podjęcie przez państwo odpowiedniego wysiłku legislacyjnego w tym zakresie jest istotne z kilku perspektyw.
Dlatego RPO wystąpił do MEiN o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu zapewnienie uczelniom podstawy prawnej dla działań prewencyjnych w czasie pandemii. Resort odpowiedział, że aktualnie uczelnie nie mają podstaw weryfikacji, czy studenci i osoby zamieszkujące domy studenckie są zaszczepieni. Nie ma też możliwości ograniczeń udziału w zajęciach dla członków społeczności akademickiej, którzy nie zaszczepili się w wyniku własnej decyzji.
Zmiany zostały już zakomunikowane w prawie pracy. Zgodnie z doniesieniami prasowymi przygotowywany przez Ministra Zdrowia projekt daje pracodawcom narzędzie do sprawdzania zaszczepienia pracownika i ewentualnego przesunięcia go bądź na inne stanowisko pracy w przypadku niezaszczepienia, bądź też skierowania na urlop bezpłatny. Aby potwierdzić zaszczepienie, pracownik będzie musiał okazać pracodawcy certyfikat kowidowy.
Projekt ma także umożliwiać kierownikowi podmiotu leczniczego wprowadzenie obowiązku szczepienia na terenie zakładu. RPO czeka na publikację projektu ustawy w celu oceny proporcjonalności wprowadzonych rozwiązań, które ingerują w autonomię informacyjną jednostki.
Zaniepokojeni są m.in. rodzice uczniów i uczennic, których dostęp do edukacji stacjonarnej miałby zależeć od przyjęcia szczepionki. W nowym roku szkolnym pojawił się przykład szkoły, w której po wykryciu zakażenia koronawirusem dyrektor zorganizował nauczanie zdalne dla osób, które nie były zaszczepione. Pozostała część klasy uczyła się stacjonarnie. Choć takie rozwiązanie może w przyszłości być uzasadnione, to w obecnym stanie prawnym brakuje podstaw do tak daleko idącego zróżnicowania sytuacji uczniów. Protesty rodziców budziły także zaproszenia na wydarzenia szkolne jedynie dla osób zaszczepionych.
Rada Ministrów określiła limity osób mogących uczestniczyć w różnych wydarzeniach. Do liczby osób mogących uczestniczyć w imprezie i spotkaniu do 25 osób (w lokalu lub budynku), a także w imprezie i spotkaniu do 150 osób (na otwartym powietrzu albo w lokalu lub w wydzielonej strefie gastronomicznej sali) nie wlicza się m.in. osób zaszczepionych. Podobnie w przypadku organizacji wydarzeń muzycznych limit osób niezaszczepionych wynosi maksymalnie 250. Pozostałe muszą okazać zaświadczenie o pełnym szczepieniu.
Do Rzecznika stale wpływają skargi dotyczące organizacji imprez masowych wyłącznie dla osób zaszczepionych. Wydarzenia te najczęściej mają charakter prywatny (organizowane przez osoby fizyczne lub prawne). Przedsiębiorcy organizujący np. koncerty ograniczają wstęp na wydarzenie jedynie dla osób zaszczepionych w związku z łatwością takiego rozwiązania.
W praktyce oznacza to jednak, że osoby, które nie mogą poddać się szczepieniu, mają znacząco ograniczony dostęp do wydarzeń kulturalnych. A ustawodawca nie przyznał tym podmiotom prawa żądania danych o szczepieniach.
Zdaniem Rzecznika organizacja wydarzeń przez podmioty publiczne (jak np. koncerty organizowane przez urzędy miast) jedynie dla osób zaszczepionych może stanowić nieproporcjonalne naruszenie prawa do dóbr kultury wynikającego z art. 73 Konstytucji.
Szczepienie nie jest jedyną formą zaświadczenia gwarantującego zmniejszenie ryzyka rozprzestrzeniania koronawirusa – równoległym rozwiązaniem mógłby być odpowiedni test. Rozwiązania ograniczające prawa osób niezaszczepionych jak np. dopuszczające odmowę wpuszczenia ich do restauracji czy kina, nie są niezgodne z Konstytucją, ale muszą być wprowadzane zgodnie z konstytucyjnymi standardami ochrony praw i wolności, a zatem na poziomie ustawowym.
Takie same wątpliwości musi budzić ograniczenie wolności zgromadzeń – aby zobowiązać organizatorów do sprawdzania, czy każdy uczestnik wydarzenia powyżej 150. osoby ma zaświadczenie o zaszczepieniu. Rozwiązanie takie znacząco ingeruje w jedną z najważniejszych wolności politycznych. W praktyce bowiem uczestnicy zgromadzenia publicznego zmieniają się płynnie i docierają do miejsca zgromadzenia w trakcie jego trwania. Konieczność okazania zaświadczenia uniemożliwia bowiem udział w nim w sposób anonimowy. Nierozwiązanym problemem pozostaje również kwestia badania uczestników zgromadzeń spontanicznych, które nie zawsze mają ustanowionego organizatora.
RPO prosi zatem premiera o podjęcie przez Radę Ministrów inicjatywy ustawodawczej, zmierzającej do minimalizacji wprowadzanych prawem ograniczeń praw i wolności osób niezaszczepionych, nieposiadających aktualnego testu oraz które nie przeszłych COVID-19. Biuro RPO jest gotowe służyć wiedzą ekspercką w trakcie ewentualnych konsultacji.
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich
oprac. \m/ \mos/
Dnia 01.09.2021 r. weszły w życie cztery rozporządzenia wprowadzające zmiany programowe w zawodach szkolnictwa branżowego:
Zmiany w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego oraz w programach kształcenia zostały wprowadzone na wniosek ministrów właściwych dla danych zawodów.
Pierwsza ze wskazanych par rozporządzeń dotyczy przede wszystkim dwóch zawodów:
Zmiana w zawodzie technik gazownictwa obejmuje zarówno symbole, jak i nazwy obu kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie. W celu dostosowania układu kwalifikacji do specyfiki zadań zawodowych wykonywanych przez pracowników budowy sieci i instalacji gazowych wyodrębnione zostały nowe kwalifikacje w zawodzie: BUD.28. „Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją sieci gazowych” oraz BUD.29. „Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją instalacji gazowych”. Uwzględniają one oddzielenie umiejętności związanych z budową i eksploatacją sieci gazowych od umiejętności związanych z budową i eksploatacją instalacji gazowych.
Zmiana w zakresie kształcenia w zawodzie technik spawalnictwa polega na dodaniu kolejnej „podbudowy” dla tego zawodu, którą jest kwalifikacja MEC.04. „Montaż systemów rurociągowych”, wyodrębniona w zawodzie monter systemów rurociągowych. Głównym adresatem tej zmiany są monterzy systemów rurociągowych, którzy należą do deficytowej grupy zawodowej na rynku pracy, co jednak nie przekłada się na zainteresowanie wyborem tej ścieżki kształcenia przez absolwentów szkół podstawowych. Uznano, że przyczyną braku zainteresowania nauką tego zawodu jest zamknięcie ścieżki kształcenia w systemie szkolnictwa branżowego po uzyskaniu kwalifikacji zawodowych w zawodzie monter systemów rurociągowych. Zmiana umożliwi absolwentom branżowych szkół I stopnia, którzy kształcili się w zawodzie monter systemów rurociągowych, kontynuowanie nauki w branżowej szkole II stopnia i uzyskanie dyplomu zawodowego w zawodzie technik spawalnictwa, tym bardziej że opisane w podstawach programowych efekty kształcenia dla obu zawodów, w szczególności dotyczące wykonywania prac związanych z procesem przygotowawczym rur, prefabrykacją elementów rurociągowych oraz montażem systemów rurociągowych w zakresie cięcia i spawania, wskazują na spójny profil zadań zawodowych w zakresie wiedzy i umiejętności.
W konsekwencji odpowiedniej modyfikacji uległa podstawa programowa kształcenia w zawodzie technik gazownictwa, a wraz z nią efekty kształcenia i kryteria ich weryfikacji określone dla obu ww. kwalifikacji. Określono nową, czwartą podstawę programową kształcenia w zawodzie technik spawalnictwa z wyodrębnionymi kwalifikacjami: MEC.04. „Montaż systemów rurociągowych” oraz MEC.10. „Organizacja i wykonywanie prac spawalniczych”, co umożliwi kształcenie w tym zawodzie również absolwentom branżowej szkoły I stopnia kształcącym się w zawodzie monter systemów rurociągowych. Zmianie uległa również dotychczasowa podstawa programowa kształcenia w zawodzie monter systemów rurociągowych w zakresie liczby godzin kształcenia.
Druga ze wskazanych par rozporządzeń otworzyła drogę do uruchomienia – od roku szkolnego 2021/2022 – kształcenia w czterech nowych zawodach szkolnictwa branżowego:
Dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach technik dekarstwa, technik robotyk i technik stylista możliwe jest także prowadzenie kwalifikacyjnych kursów zawodowych i kursów umiejętności zawodowych. Natomiast w zawodzie podolog kształcenie możliwe jest wyłącznie w szkole policealnej, bez możliwości prowadzenia kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub kursów umiejętności zawodowych.
Od roku szkolnego 2021/2022 obowiązują też zmiany w kształceniu w zawodzie opiekun medyczny. Na wniosek ministra zdrowia w miejsce dotychczasowej kwalifikacji wyodrębnionej w tym zawodzie MED.03. „Świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej” wprowadzono kwalifikację MED.14. „Świadczenie usług medyczno-pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”, wydłużono okres nauki z jednego roku do półtora roku oraz ustalono, że kształcenie w tym zawodzie jest możliwe tylko w szkole policealnej w formie dziennej lub stacjonarnej, bez możliwości prowadzenia kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych lub kursach umiejętności zawodowych.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego
Dnia 04.09.2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z …
Dnia 08.09.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MEiN z dn. 22.07.2021 r. zmieniające rozporządzenie MEN w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz.U. z 2021 r. poz. 1548), w którym ustalono nowe …
Z dniem 11 października br. wchodzą w życie nowe przepisy określające zasady tworzenia, organizowania i działania u pracodawcy kasy zapomogowo-pożyczkowej, zwanej dalej „KZP”, a także likwidacji tej kasy.
Nowe unormowania zostały zawarte w ustawie z dnia 11 sierpnia 2021 r. o kasach zapomogowo-pożyczkowych (Dz.U. poz. 1666), określanej dalej jako „ustawa o KZP”.
Celem działania KZP jest udzielanie jej członkom pomocy materialnej w formie nieoprocentowanych pożyczek, a w miarę posiadanych środków także zapomóg.
Kontrolę nad KZP sprawuje działająca u pracodawcy zakładowa organizacja związkowa, o której mowa w art. 25(1) ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 263). Jeżeli u pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa, kontrolę nad KZP sprawują wspólnie te organizacje, tworząc wspólną reprezentację na zasadach ustalonych w ustawie o związkach zawodowych. W przypadku nieutworzenia wspólnej reprezentacji związkowej kontrole nad KZP sprawuje organizacja związkowa zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową u pracodawcy, u którego działa ta organizacja. W przypadku braku w danej firmie organizacji związkowej, kontrolę nad KZP sprawuje rada pracowników, działająca na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz.U. poz. 550, z późn. zm.). Z kolei jeśli u pracodawcy nie działa rada pracowników, kontrolę nad KZP sprawuje reprezentacja osób wykonujących pracę zarobkową wyłoniona w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Pracodawca świadczy KZP pomoc w zakresie:
Zwrot podatku VAT dla podróżnych to możliwość uzyskania zwrotu VAT zapłaconego przy zakupie towarów w Polsce przez podróżnego, który nie ma stałego miejsca zamieszkania w UE. Zwrot może nastąpić w przypadku podróżnego, który:
Obecnie obowiązuje papierowy obieg dokumentów, a wywóz towarów poza Polskę/UE potwierdzany jest pieczęcią POLSKA–CŁO.
Od 01.01.2022 r. wszyscy sprzedawcy w systemie zwrotu podatku VAT podróżnym będą mieć obowiązek wystawiania dokumentów Tax Free w formie elektronicznej.
Obecnie trwa rejestracja podmiotów, które będą chciały sprzedawać w systemie Tax Free po 01.01.2022 r. Możliwość rejestracji na platformie PUESC została uruchomiona 01.07.2021 r. i przedsiębiorcy mają na nią pół roku.
Do tej pory zarejestrowało się i dopełniło formalności 350 firm. Czasu na rejestrację i płynne dostosowanie działalności do przejścia na elektroniczną formę dokumentów Tax Free jest coraz mniej.
Należy wejść na Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), gdzie krok po kroku zostaniemy poprowadzeni przez proces rejestracji. W jej trakcie nastąpi weryfikacja, czy przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i czy ma co najmniej jedną kasę rejestrującą on-line. Są to warunki niezbędne do tego, aby sprzedawać towary w systemie Tax Free od początku 2022 roku.
MF zachęca także do zapoznania się z informacjami zamieszczonymi w zakładce o zmianach w Tax Free.
Sprawdź, co i jak powinieneś zrobić, żeby dostosować swoją firmę i móc sprzedawać w systemie Tax Free od 01.01.2022 r.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Ponad osiem milionów emerytów i rencistów zyska dzięki nowym regulacjom ujętym w projekcie ustawy przyjętej 8 września br. przez Radę Ministrów.
Zmiany w prawie podatkowym to jedna z kluczowych reform zapowiedzianych w Polskim Ładzie. Jak zapowiada rząd – zyska na niej niemal 18 mln podatników, w tym ok. 8 mln emerytów i rencistów. Jednym z jej założeń jest brak opodatkowania świadczeń emerytalnych i rentowych do wysokości 2500 zł brutto. Dzięki temu w portfelach 90 proc. emerytów i rencistów zostanie więcej pieniędzy, a 65 proc. emerytów i rencistów w ogóle nie zapłaci podatku.
