ekonomia_informacje-2.jpg

To dobra wiadomość dla przedsiębiorców. Minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński po raz kolejny zdecydował o wydaniu rozporządzenia przedłużającego przekazanie zaliczek na podatek dochodowy/zryczałtowanego podatku dochodowego PIT. Projekt rozporządzenia obejmuje płatników, których dotknęły negatywne konsekwencje z powodu COVID-19.

Rozporządzenie obejmuje m.in. branże:

  • gastronomiczną,
  • rozrywkową,
  • dbającą o zdrowie fizyczne,
  • sprzedaży detalicznej,
  • turystyczną.

Rozporządzenie przedłuży do 20 sierpnia 2021 r. termin przekazania zaliczek na podatek i zryczałtowanego podatku, pobranych przez płatnika w styczniu 2021 r.

Rozwiązanie to obejmie ok. 90 tys. przedsiębiorców.

Czego dotyczy przedłużenie zaliczek

Przedłużenie terminów dotyczy zaliczek na podatek pobranych przez płatników od przychodów:

  • ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy
  • od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez płatników,
  • od podatku zryczałtowanego pobranego przez płatników, od dokonanych świadczeń z tytułu działalności wykonywanej osobiście, a także z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych.

Przedłużenie dotyczy deklaracji PIT-4R i PIT-8AR.

Rozporządzenie wejdzie w życie w dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Wcześniejsze przesunięcia terminów

W pierwszej fazie pandemii przedłużono termin wpłaty podatku pobranego w marcu, kwietniu i maju 2020 r. odpowiednio do:

  • 20 sierpnia 2020 r. – w stosunku do podatku pobranego za marzec,
  • 20 października 2020 r. – w stosunku do podatku pobranego za kwiecień, oraz
  • 20 grudnia 2020 r. – w stosunku do podatku pobranego za maj.

Rozwiązanie to objęło 1,2 mln płatników podatku PIT.

Po raz drugi terminy zostały przedłużone do:

  • 20 maja 2021 r. – zaliczki i podatek pobrane przez płatników w październiku 2020 r.,
  • 20 czerwca 2021 r. – zaliczki i podatek pobrane przez płatników w listopadzie 2020 r.,
  • 20 lipca 2021 r. – zaliczki i podatek pobrane przez płatników w grudniu 2020 r.

Rozwiązanie to objęło 85 tys. płatników PIT.

Źródło: MF



Dodatkowy zasiłek opiekuńczy zostanie wydłużony do 14 lutego 2021 r. Decyzja o przedłużeniu wypłaty rodzicom tego świadczenia została podjęta z uwagi na wciąż trudną sytuację epidemiczną.

Rozporządzenie RM z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19, przedłużające możliwość pobierania świadczenia od 1 lutego 2021 r. do 14 lutego 2021 r. opublikowano w Monitorze Polskim pod poz. 206.

Opieka nad dziećmi do lat 8

Rodzicom dzieci do lat 8 przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeżeli rodzic sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem w przypadku:

  • zamknięcia z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko,
  • otwarcia tych placówek, gdy brak jest możliwości zapewnienia przez te placówki opieki z powodu ich ograniczonego funkcjonowania w czasie trwania COVID-19 albo
  • braku możliwości sprawowania opieki przez nianię (link do strony zewnętrznej) lub braku możliwości sprawowania opieki przez dziennego opiekuna (link do strony zewnętrznej) z powodu COVID-19.
Opieka nad dziećmi niepełnosprawnymi

Do 17 stycznia 2021 r. dodatkowy zasiłek opiekuńczy z powodu zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko, ale również w przypadku ich otwarcia, gdy placówki te nie mogą zapewnić opieki albo w przypadku braku możliwości sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19 przysługuje ubezpieczonym rodzicom dzieci w wieku:

  • do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
  • do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
  • do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dotyczy to także rodziców lub opiekunów pełnoletnich osób niepełnosprawnych zwolnionych od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą w przypadku zamknięcia z powodu COVID-19 placówki, do której uczęszcza dorosła osoba niepełnosprawna, tj. szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad dorosłymi osobami niepełnosprawnymi przysługuje również w przypadku, gdy placówka jest otwarta, ale nie może zapewnić opieki, np. ze względu na ograniczenie w liczbie podopiecznych.

Nie zmieniły się zasady występowania o dodatkowy zasiłek opiekuńczy ani zasady przysługiwania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców dziecka może zapewnić dziecku opiekę (np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego).

Dodatkowego zasiłku nie wlicza się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na tzw. ogólnych zasadach.

B.O.



Obecnie 1/3 firm zatrudniających powyżej 100 pracowników korzysta z usług zewnętrznych specjalistów BHP, obok wewnątrzzakładowej służby BHP; w nadchodzącej dekadzie będą się oni mierzyć z wyzwaniami takimi jak pandemia, niepewność oraz zapewnienie i kontrola bezpieczeństwa – wynika z badania „Diagnoza i prognoza rynku usług BHP oraz charakterystyka służby BHP w Polsce” zrealizowanego przez CIOP-PIB.

 

Odpowiadanie na potrzeby gospodarki

Zadania służby BHP mogą wykonywać przede wszystkim pracownicy służby BHP, ale (w określonych przypadkach) pracodawcy mogą powierzyć je specjalistom spoza zakładu pracy. Zrealizowane przez CIOP-PIB badanie pozwala szacować, że na polskim rynku może działać około 5,6 tys. podmiotów świadczących usługi BHP. Przy czym wśród działających w nich specjalistów są zarówno osoby, dla których jest to podstawowa działalność zawodowa, jak również członkowie wewnątrzzakładowej służby BHP – w ramach dodatkowej aktywności.

Zrealizowane badanie pokazało, że 36% badanych przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 100 pracowników korzysta ze specjalistów BHP spoza zakładu pracy. Popyt ten jest istotnie wyższy w grupie firm zatrudniających 100–199 pracowników, gdzie aż 60% badanych wskazało na angażowanie zewnętrznych specjalistów BHP. Do prac najczęściej zlecanych specjalistom BHP spoza zakładu pracy należą współpraca w zakresie szkoleń BHP i adaptacji zawodowej (22%), współpraca z zewnętrznymi laboratoriami badawczymi lub opieką lekarską (19%) oraz opiniowanie dokumentacji obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy lub ich modernizacji (18%).

Z kolei w najbliższym dziesięcioleciu popyt na usługi BHP będzie wzrastał w przypadku prac wymagających stałego nadzoru (np. w sektorze budowlanym) lub prac szczególnie niebezpiecznych (np. w przemyśle chemicznym). Duże znaczenie przy zlecaniu zadań specjalistom spoza zakładu pracy będzie mieć także rosnąca świadomość pracodawców odnośnie do istotności BHP w firmie. Prognozuje się, że w najbliższej dekadzie usługi, które będą poszukiwane u specjalistów BHP spoza zakładu pracy, to przede wszystkim szkolenia oraz ekspertyzy.

 

Skutki pandemii – nowe zadania i praca zdalna

Pandemia COVID-19 jest postrzegana jako czynnik, który będzie kształtować obszar BHP w Polsce w najbliższych latach – tak uważa co trzeci przedstawiciel służby BHP. Zarówno pracownicy wewnątrzzakładowej służby BHP, jak i zewnętrzni specjaliści odczuli negatywne skutki pandemii (27%) oraz musieli dostosować się do nowego, zdalnego lub częściowo zdalnego, trybu pracy (19%).

Na rynku usług BHP negatywne skutki pandemii częściej odczuwały osoby świadczące usługi BHP dla branży handlowej niż innych – w postaci obciążenia dodatkową pracą i nowymi zadaniami. Z kolei na pracę zdalną najczęściej przechodzili specjaliści świadczący usługi dla branż takich jak administracja czy szkolnictwo.

Wydarzenia 2020 r. związane z pandemią pokazały, że bezpieczeństwo i higiena pracy to nie tylko wymóg Kodeksu pracy oraz warunek zdrowia i komfortu pracowników, ale podstawa ciągłości działalności gospodarczej przedsiębiorstw. W rezultacie zapewnienie bezpieczeństwa w środowisku pracy stało się priorytetem, a znajomość rynku usług BHP i umiejętne wykorzystanie wiedzy i doświadczenia przedstawicieli służby BHP pozwalało na skuteczniejsze reagowanie na pojawiające się wyzwania i idące za nimi regulacje prawne. W tym kontekście nie dziwi wysoka samoocena pozycji służby BHP w przedsiębiorstwie – jako istotną swoją pozycję obecnie ocenia 97% zewnętrznych specjalistów BHP, a 61% spodziewa się, że w następnej dekadzie będzie ona rosła.

źródło: CIOP


praca-w-biurze-firma-3.jpg

Wskaźnik Rynku Pracy (WRP) informujący z wyprzedzeniem o przyszłych zmianach wielkości bezrobocia w listopadzie wzrósł o około 4 punkty.
W poprzednim miesiącu odnotowano spadek wielkości wskaźnika o niespełna 1 punkt i była to kontynuacja, trwającej cztery miesiące, tendencji spadkowej. Tak duża skala zmian wynika w przeważającym stopniu ze zmiany agregatowej kwoty wypłaconych zasiłków dla bezrobotnych, choć również trzy inne składowe oddziałują dość istotnie w kierunku wzrostu wartości wskaźnika, czyli prognozują pogorszenie sytuacji na rynku pracy i wzrost stopy bezrobocia.

Druga fala koronawirusa i faktyczny lockdown z pewnością odciśnie swoje piętno na wynikach finansowych wielu przedsiębiorstw. Może mieć również negatywne skutki dla rynku pracy, choć należy również pamiętać o istotnych ograniczeniach po stronie podaży pracy, na co od dłuższego czasu uwagę zwracają pracodawcy.

Stopa bezrobocia rejestrowanego kolejny miesiąc nie uległa zmianie, i od czerwca br. kształtuje się na poziomie 6,1%. Z kolei, po uwzględnieniu czynników sezonowych, od lipca br. stopa bezrobocia wynosi 6,4%. Według najnowszych danych z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności, stopa bezrobocia zgodna z metodologią ILO wyniosła 3,4% i wzrosła w ujęciu kwartalnym o 0,3 punktu procentowego.

Czynnikiem, który w największym stopniu wpłynął na wzrost wskaźnika była wysokość agregatowej kwoty wypłaconych zasiłków dla bezrobotnych. Od 1 września br. wysokość zasiłku wzrosła z niespełna 900 do 1200 zł. Krótkookresowe dane pokazują, iż ani we wrześniu ani w październiku nie odnotowano istotnych zmian w wielkości napływu do bezrobocia. Liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych we wrześniu wzrosła o 5% w ujęciu miesięcznym, ale w październiku zmalała o około 12%. Co więcej, nie odnotowano istotnych zmian w odsetku nowo zarejestrowanych osób bezrobotnych, które w momencie rejestracji spełniały kryterium otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych. Wzrost agregatowej kwoty był więc konsekwencją wzrostu wysokości zasiłku dla bezrobotnych, Z punktu widzenia rozwoju sytuacji na rynku pracy interesujące jest: jak, tak znaczny – ponad 30 procentowy wzrost wysokości zasiłku dla bezrobotnych wpłynie na podstawowe relacje na rynku pracy a zwłaszcza wielkość bezrobocia. Czy nie przyczyni się do łatwiejszego podejmowania decyzji o zwolnieniach pracowników przez pracodawców, zaś w przypadku pracowników, w tym również osób samozatrudnionych nie przyspieszy ich decyzji o rezygnacji z pracy i przeczekaniu trudnego okresu związanego z pandemią na wyższym od dotychczasowego zasiłku? Czy tak znaczny wzrost wysokości zasiłku dla bezrobotnych nie spowoduje presji na wzrost wysokości wynagrodzeń w pojawiających się ofertach pracy, co w konsekwencji może wywołać spiralę żądań podwyżek?

Pozytywne symptomy płyną z danych dotyczących liczby bezrobotnych, którzy zostali zwolnieni z przyczyn leżących po stronie zakładów pracy. Ta grupa bezrobotnych zaczęła maleć. Ponadto utrzymuje się relatywnie wysoka podaż nowych ofert pracy rejestrowanych w urzędach pracy.

Z drugiej strony, relatywnie niewiele osób bezrobotnych wyrejestrowuje się z urzędów pracy z tytułu podjęcia zatrudnienia. Pogorszyły się również prognozy menedżerów przedsiębiorstw przemysłowych na temat wielkości zatrudnienia w najbliższych miesiącach. Ogólny stan sytuacji gospodarczej państwa postrzegany jest przez nich znacząco gorzej niż przed miesiącem. Istotnie zaczęła przeważać liczba przedsiębiorstw planujących redukcję liczby zatrudnionych pracowników, nad tymi planującymi wzrost zatrudnienia.

źródło: BIEC



Od 9 do 29 listopada 2020 r. ponownie przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 przewiduje możliwość wydłużenia okresu pobierania dodatkowego zasiłku w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Rząd właśnie zdecydował się na taki krok.

Opieka nad dziećmi do lat 8

Rodzicom dzieci do lat 8 przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeżeli rodzic sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem w przypadku:

  • zamknięcia z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko,
  • otwarcia tych placówek, gdy brak jest możliwości zapewnienia przez te placówki opieki z powodu ich ograniczonego funkcjonowania w czasie trwania COVID-19 albo
  • braku możliwości sprawowania opieki przez nianię (link do strony zewnętrznej) lub braku możliwości sprawowania opieki przez dziennego opiekuna (link do strony zewnętrznej) z powodu COVID-19.
Opieka nad dziećmi niepełnosprawnymi

Od 9 do 29 listopada 2020 r. dodatkowy zasiłek opiekuńczy z powodu zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko, ale również w przypadku ich otwarcia, gdy placówki te nie mogą zapewnić opieki albo w przypadku braku możliwości sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19 przysługuje ubezpieczonym rodzicom dzieci w wieku:

  • do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
  • do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
  • do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dotyczy to także rodziców lub opiekunów pełnoletnich osób niepełnosprawnych zwolnionych od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą w przypadku zamknięcia z powodu COVID-19 placówki, do której uczęszcza dorosła osoba niepełnosprawna, tj. szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad dorosłymi osobami niepełnosprawnymi przysługuje również w przypadku, gdy placówka jest otwarta, ale nie może zapewnić opieki, np. ze względu na ograniczenie w liczbie podopiecznych.

Jak uzyskać dodatkowy zasiłek opiekuńczy?

Nie zmieniły się zasady występowania o dodatkowy zasiłek opiekuńczy.

Aby otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy, wystarczy złożyć u swojego płatnika składek, np. pracodawcy, zleceniodawcy oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem (plik docx 39kb). Oświadczenie to jest jednocześnie wnioskiem o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Osoby prowadzące działalność pozarolniczą składają oświadczenie w ZUS. Bez oświadczenia ZUS albo płatnik składek nie wypłaci zasiłku.

Trzeba pamiętać, że nie zmieniły się zasady przysługiwania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców dziecka może zapewnić dziecku opiekę (np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego).

Dodatkowego zasiłku nie wlicza się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na tzw. ogólnych zasadach.

Instrukcja, jak złożyć oświadczenie przez portal PUE ZUS (plik doc 572kb).

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2020 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (Dz. U. poz. 1961).

Źródło: ZUS



Na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej dostępny jest projekt rozporządzenia w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Interwencja MEN

Rozporządzenie to stanowi wykonanie przepisu art. 30c Prawa oświatowego, zgodnie z którym w przypadku zawieszenia zajęć minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów Prawa oświatowego, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek.

Nowe obowiązki dla dyrektorów szkół

Nowe rozporządzenie ma zacząć obowiązywać od 25.03.2020 r. (od tej środy) i zgodnie z uzasadnieniem do tego aktu wobec wzrastającej liczby zachorowań wywołanych rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Minister Edukacji Narodowej zdecydował o podjęciu działań profilaktycznych, zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa wśród dzieci i młodzieży.

MEN interweniuje i zauważa, że wobec braku możliwości określenia do jakiego momentu konieczne będzie utrzymanie ograniczeń w funkcjonowaniu szkół i placówek niezbędne jest przygotowanie rozwiązań umożliwiających szkołom i placówkom pracę w zmienionych warunkach kształcenia, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Warto jednak zwrócić tu uwagę na te rozwiązania, bowiem praktycznie wszystkie obowiązki w zakresie przygotowania zasad kształcenia na odległość zostały przerzucone na dyrektora szkoły. Zgodnie z § 1 projektu dyrektora zobowiązano do:

  • przekazania uczniom, rodzicom i nauczycielom informacji o sposobie i trybie realizacji zadań szkoły/placówki w okresie czasowego ograniczenia jej funkcjonowania,
  • koordynowania współpracy nauczycieli z uczniami lub rodzicami,
  • ustalenia, we współpracy z nauczycielami, tygodniowego zakresu treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas (semestrów) oraz na zajęciach realizowanych w formach pozaszkolnych,
  • ustalenia, we współpracy z nauczycielami, sposobu monitorowania postępów uczniów oraz sposobu weryfikacji wiedzy i umiejętności uczniów, w tym również informowania uczniów lub rodziców o postępach ucznia w nauce, a także uzyskanych przez niego ocenach;
  • ustalenia warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, o których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także warunków i sposobu zaliczania zajęć realizowanych w formach pozaszkolnych;
  • ustalenia warunków, sposobu i terminu przeprowadzania egzaminów dyplomowych w szkołach artystycznych, w których przeprowadzane są te egzaminy,
  • ustalenia sposobu dokumentowania realizacji zadań jednostki systemu oświaty;
  • wskazania, we współpracy z nauczycielami, źródeł i materiałów niezbędnych do realizacji zajęć, w tym materiałów w postaci elektronicznej, z których uczniowie lub rodzice mogą korzystać;
  • zapewnienia każdemu uczniowi lub rodzicom możliwość konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia oraz przekazania im informacji o formie i terminach tych konsultacji;
  • ustalenia z nauczycielami potrzeby modyfikacji odpowiednio zestawu programów wychowania przedszkolnego i szkolnego zestawu programów nauczania.

Dyrektor szkoły organizujący pracę zdalną uczniów musi uwzględnić zasady bezpiecznego i higienicznego korzystania przez uczniów z urządzeń umożliwiających komunikację elektroniczną. Dzienny rozkład zajęć uczniów oraz dobór narzędzi pracy zdalnej powinny uwzględniać możliwości psychofizyczne ucznia, jego wiek i etap edukacyjny oraz zalecenia medyczne odnoszące się do czasu korzystania z urządzeń umożliwiających pracę zdalną. W szczególności uwzględnić należy:

  • równomierne obciążenie uczniów w poszczególnych dniach tygodnia,
  • zróżnicowanie zajęć w każdym dniu,
  • możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia,
  • łączenie przemienne kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,
  • ograniczenia wynikające ze specyfiki zajęć.

Zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego będą prowadzone w sposób zdalny przede wszystkim w zakresie teoretycznych przedmiotów zawodowych, a w ograniczonym stopniu również w zakresie zajęć praktycznych – wyłącznie wtedy, gdy z programu nauczania danego zawodu wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Ponadto szkoły te mogą zmodyfikować program nauczania zawodu w taki sposób, że część kształcenia niemożliwa do realizacji z wykorzystaniem tych metod i technik może być zrealizowana w klasach (semestrach) programowo wyższych w następnych latach szkolnych, a część kształcenia przewidzianego do realizacji w klasach (semestrach) programowo wyższych, może być zrealizowana w roku szkolnym 2019/2020 z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

Praktyki zawodowe realizowane przez uczniów technikum i szkoły policealnej zaplanowane w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, powinny zostać zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020.

W przypadku uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca bieżącego roku szkolnego lub w klasach programowo wyższych. Obecnie uczniowie mogą realizować z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.

W związku z czasowym ograniczeniem funkcjonowania jednostek systemu oświaty, pracodawcom, którzy zawarli z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, okres czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, w którym uczniowie ci nie uczęszczali na zajęcia praktyczne, wlicza się do okresu, za który przysługuje dofinansowanie, o którym mowa w art. 122 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

Wszystkie formy kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, w tym również zajęcia realizowane dotychczas w formie turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, mogą być realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, z tym że kształcenie praktyczne niemożliwe do zrealizowania w ten sposób, uzupełnia się po zakończeniu czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Rozporządzenie nie zawiera zatem żadnych praktycznych wytycznych dla dyrektora, umożliwiających mu zorganizowanie zajęć w warunkach pracy zdalnej. Trudno sobie w chwili obecnej wyobrazić, jak takie zajęcia mają zostać zorganizowane skoro nie istnieje powszechny obowiązek korzystania z łączności internetowej przez rodziców i uczniów, nie ma również żadnych podstaw do tego, aby taki obowiązek na rodziców i uczniów nałożyć. Wszelkie obowiązki na obywateli mogą być nakładane wyłącznie aktami o randze ustawowej, tymczasem dyrektor może wydawać w opisywanych sprawach jedynie zarządzenia, które co do zasady nie mogą zawierać norm ogólnych wiążących rodziców w sposób wykraczający poza regulacje ustawowe. Z tej perspektywy rozwiązania zaproponowane przez MEN należy zatem ocenić negatywnie.

Dodać natomiast należy, że przepisy § 7 projektu rozporządzenia określają zasady rozliczania czasu pracy nauczycieli przeznaczonego na realizowanie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia. Zajęcia te będą realizowane przez nauczycieli w ramach obowiązującego ich dotychczas tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz. Po przekroczeniu tego wymiaru zajęcia te będą mogły być realizowane w ramach godzin ponadwymiarowych. Zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia określa dyrektor jednostki systemu oświaty.

W projekcie rozporządzenia określając warunki organizowania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość uwzględniono kształcenie specjalne, zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze i wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.

W realizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nauczyciele i specjaliści uwzględniają specjalne potrzeby edukacyjne uczniów, dostosowują sposoby i metody pracy do potrzeb i możliwości uczniów, w tym wynikające z indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych uczniów objętych kształceniem specjalnym.

W przypadku niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz niepełnosprawności intelektualnej w stopniu głębokim, nauczyciele przygotują dla rodziców informację o dostępnych materiałach i możliwych formach ich realizacji. Podobnie w przypadku dziecka objętego zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju.

Uzasadnienie do rozporządzenia wskazuje również, że aby wesprzeć realizację zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w rozporządzeniu proponuje się również wprowadzenie przepisu (§ 8) uprawniającego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do udostępnienia szkołom i placówkom narzędzia informatycznego (obecnie znajdującego się pod adresem epodreczniki.pl). Zgodnie z projektowanymi przepisami minister właściwy do spraw oświaty i wychowania będzie mógł zlecić realizację tego zadania lub jego części jednostce organizacyjnej jemu podległej albo przez niego nadzorowanej.

Narzędzie informatyczne oraz zamieszczone na nim elektroniczne materiały edukacyjne są publiczne, a korzystanie z nich jest powszechne i bezpłatne dla szkół, placówek, uczniów, nauczycieli i rodziców.

Projekt rozporządzenia zakłada, że dyrektor szkoły lub placówki, który zdecyduje się na wykorzystanie narzędzia informatycznego w celu zorganizowania procesu dydaktycznego w szkole lub placówce będzie miał możliwość utworzenia kont dla uczniów i nauczycieli szkoły lub placówki, w tym celu będzie mógł przetwarzać dane ucznia i nauczycieli szkoły lub placówki. W celu usprawnienia i uporządkowania korzystania z narzędzia informatycznego w procesie przetwarzania danych dyrektor szkoły lub placówki będzie mógł skorzystać z Systemu Informacji Oświatowej.

Projekt rozporządzenia zawiera również zasady szczególne dotyczące zasad udzielania dotacji dla szkół niesamorządowych. Zgodnie z przepisami art. 26 ust. 2 i art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 17, z późn. zm.), udzielenie dotacji niepublicznym szkołom dla dorosłych, szkołom policealnym oraz niepublicznym szkołom artystycznym o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych realizującym wyłącznie kształcenie artystyczne, jest uzależnione od obecności uczniów na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych w danym miesiącu. Przepisy § 10 zawieszają stosowanie przepisów określających powyższe zasady. Niepubliczne szkoły dla dorosłych, szkoły policealne oraz ww. niepubliczne szkoły artystyczne już za miesiąc marzec otrzymają dotację niezależnie od uzyskania przez ich uczniów 50% frekwencji na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych i poświadczenia jej na listach obecności własnoręcznym podpisem.

Wyłączono również stosowanie przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, egzaminu poprawkowego, egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności oraz warunków i sposobu ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny, zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 1534), rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 373), rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 843, z późn.zm.), a także rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 24 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz. U. poz. 1258 z późn. zm.) i rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych (Dz. U. poz.1674).

Do kompetencji dyrektora szkoły będzie należało ustalenie warunków i sposobu w jaki – w zależności od posiadanych możliwości – zostaną zrealizowane te zadania.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 492.
  2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493.
  3. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.

Źródło: men.gov.pl

oprac. \m/ \mos/