W Dzienniku Ustaw pod poz. 1621 opublikowano ustawę z dnia 24 czerwca 2021 r.
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, której celem jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń oraz usprawnienie funkcjonowania ZUS w kontekście gospodarki finansowej oraz rozliczeń z płatnikami składek.

Ustawa przewiduje zmiany w zakresie:

• problemu tzw. emerytur czerwcowych poprzez wprowadzenie zasady ustalania wysokości emerytury w tym miesiącu w taki sam sposób, jak w maju danego roku, jeśli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego;
• ujednolicenia zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi i ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz ich wypłaty;
• ustalania prawa do świadczeń;
• usprawnienia obsługi i uporządkowania działań płatników składek w celu stabilizacji stanów kont płatników i ubezpieczonych;
• usprawnienia obsługi prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek;
• prowadzonej przez ZUS gospodarki finansowej.

Ustawa dokonuje zmian w:

• ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
• ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
• ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
• ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
• ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej,
• ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
• ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych,
• ustawie z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym,
• ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym.

Zmiany zawarte w ustawie dotyczą m.in.

1) ujednolicenia zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi wspólników jednoosobowych spółek z o.o. oraz spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej;

2) wskazania, że w przypadku dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym albo chorobowym – ubezpieczenie następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu (nie wcześniej niż dzień złożenia zgłoszenia w ZUS) do dnia wyrejestrowania;

3) wprowadzenia możliwości potrącania nieopłaconych należności z tytułu składek ze świadczeń wypłacanych przez ZUS oraz nienależnie pobranych świadczeń z wypłacanych przez ZUS zasiłków;

4) wprowadzenia możliwości ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała w okresach pobierania świadczeń opiekuńczych, za które nie było obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

5) rozwiązania problemu tzw. emerytur czerwcowych, tj. braku waloryzacji kwartalnej i w konsekwencji niższych świadczeń dla osób przechodzących na emeryturę w czerwcu – dla osób deklarujących chęć przejścia na emeryturę w czerwcu wprowadzono sposób ustalania wysokości świadczenia w taki sposób jak w maju bieżącego roku (jeśli takie rozwiązanie jest korzystniejsze dla ubezpieczonego);

6) ujednolicenie przepisów w zakresie przeliczania emerytur dla emerytów kontynuujących karierę zawodową z tzw. starego i nowego systemu;

7) ujednolicenia przepisów w zakresie częstotliwości zgłaszania wniosków o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez emerytów kontynuujących aktywność zawodową;

8) nowych zasady zliczania okresów niezdolności do pracy do jednego okresu zasiłkowego;

9) ograniczenia przekazywania korekt deklaracji ubezpieczeniowych tylko do 5 lat od momentu wymagalności składek.

10) likwidacji funduszu rezerwowego, który w założeniu miały tworzyć środki pozostające na koniec roku na rachunku FUS;

11) nowych zasad powoływania Rady Nadzorczej ZUS;

12) wprowadzenia przepisu jednoznacznie definiującego jakie zdarzenia na potrzeby różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe są uznawane za wypadek przy pracy;

13) wprowadzenia obowiązku założenia profilu informacyjnego PUE ZUS przez wszystkich płatników składek;

14) zasad zawieszania rent socjalnych i definicji przychodów uwzględnianych przy zawieszaniu renty socjalnej.

15) uproszczenia procedur przy przyznawaniu prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z licznymi wyjątkami zawartymi w art. 23.

Źródło: prezydent.pl