W całym roku 2022, na podstawie przepisu przejściowego w ustawie Polski Ład [1] – podatnicy, którzy osiągają przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze (czyli z tzw. najmu prywatnego), mogą stosować formy opodatkowania obowiązujące na 31.12.2021 r.
Od 08.01.2022 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zmian zasad rozliczania zaliczek na podatek dochodowy, pobieranych przez płatników w styczniu 2022 r.
Nowości 2022 roku dotyczą preferencji podatkowej dla klasy średniej.
Ulga dla klasy średniej polega na odliczeniu od dochodu kwoty, która jest ustalana indywidualnie w oparciu o wysokość uzyskanych przychodów.
Z ulgi może skorzystać każdy, kto uzyskał przychody z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy) oraz z działalności gospodarczej opodatkowane według skali podatkowej w łącznej wysokości od 68.412 zł do 133.692 zł rocznie.
Więcej informacji oraz najważniejsze pytania i odpowiedzi – https://www.podatki.gov.pl/polski-lad/preferencje-dla-klasy-sredniej-polski-lad/
Przewodniki Ministerstwa Finansów – https://www.podatki.gov.pl/polski-lad/
Polski Ład to podwyżka kwoty wolnej do 30 tys. zł (jej odpowiednik to 5.100 zł rocznej kwoty zmniejszającej podatek). Wraz z podwyższeniem kwoty wolnej wzrosła też kwota zmniejszająca zaliczki na podatek. Jeszcze w zeszłym roku wynosiła ona 43,76 zł miesięcznie. Od 01.01.2022 r. wynosi niemal 10 razy więcej – czyli 425 zł (1/12 z 5.100 zł).
Więcej informacji o zmianach oraz najważniejsze pytania i odpowiedzi znajdziesz w Przewodniku PIT-2.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Ostatnia zmiana Dz.U. 2022.2242
Premier Mateusz Morawiecki przedstawił dziś Tarczę Antyinflacyjną. Wśród jej rozwiązań znalazły się następujące mechanizmy: zwolnienie z akcyzy dla energii elektrycznej zużywanej przez gospodarstwa domowe, obniżenie akcyzy na paliwa i energię elektryczną do dozwolonego przepisami europejskimi minimum, brak podatku od sprzedaży detalicznej paliw oraz niższy VAT na gaz ziemny i energię elektryczną.
Jest to program, który ma być odpowiedzią na rzeczywistość postcovidową, historyczną obniżką podatków, podatkowym restartem gospodarki, pakietem rozwiązań polepszających jakość życia Polaków.
Dnia 26.07.2021 r. opublikowano rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej jako Projekt), której przedmiotem są propozycje zawarte w tzw. Polskim Ładzie. Rozpoczęły się tym samym konsultacje publiczne proponowanych zmian, a najważniejsze z nich prezentujmy w niniejszym artykule. Obecnie Projekt procedowany jest już w sejmie.
Zgodnie z przepisami zawartymi w projekcie ustawy, kwota wolna wyniesie 30.000 zł (podwyższenie z 8.000 zł) i będzie miała zastosowanie do wszystkich podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych (niezależnie od kwoty osiąganych przychodów). Wysokość kwoty wolnej będzie weryfikowana raz do roku z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej.
Podwyższeniu ma ulec drugi próg podatkowy: z 85.528 zł na 120.000 zł dochodu w skali roku. Do dochodu nieprzekraczającego 120.000 zł stosowana będzie stawka podatku w wysokości 17%, natomiast do nadwyżki ponad tę kwotę podatek będzie obliczany według stawki 32%.
Projekt wdrażający Polski Ład przewiduje nowe ulgi podatkowe dotyczące innowacji:
Korzystnej modyfikacji ulegną także przepisy w zakresie już istniejących ulg na innowacje – konkretnie zmiana umożliwiająca jednoczesne korzystanie z ulg IP Box oraz B+R (badania i rozwój), co do tej pory było kwestią dyskusyjną.
Rewolucja w zakresie podatków ma objąć swoim zakresem również kwestie związane z podatkiem VAT, a mianowicie planowane jest wprowadzenie tzw. Grup VAT na wzór podatkowej grupy kapitałowej. Rozwiązania w tym zakresie polegałyby m.in. na:
Bardzo poważnej zmianie ulegnie brzmienie przepisów w zakresie kosztów finansowania dłużnego. Jak wynika z projektu ustawy, nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu m.in. odsetek od pożyczek i innych kosztów finansowania dłużnego ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, jeżeli pożyczone środki posłużą finansowaniu transakcji kapitałowych, tj. m.in.:
Pragniemy podkreślić, iż powyższy katalog nie jest zbiorem zamkniętym – ograniczenie dotyczyć będzie szeroko rozumianych transakcji kapitałowych.
Najbardziej kontrowersyjna zmiana ma dotyczyć składki zdrowotnej. Jest to zmiana drastyczna, bowiem osoby prowadzące działalność gospodarczą będą odprowadzać składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodu, bez możliwości jej odliczenia. Dla podmiotów korzystających z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, składka zdrowotna wyniesie 1/3 stawki ryczałtu.
Zmaterializują się wreszcie długo zapowiadane (i odraczane) zmiany w zakresie podatku u źródła. Wejdą one w życie w kształcie uwzględniającym opinie doradców podatkowych oraz środowisk biznesowych. Oznacza to, że zapowiadana rewolucja (mechanizm „pay and refund”) ograniczy się do płatności o charakterze pasywnym, a jednocześnie realizowanych na rzecz podmiotów powiązanych oraz na rzecz spółek niebędących polskimi rezydentami podatkowymi.
Projekt ustawy wnosi kolejne uproszczenia w zakresie cen transferowych – podatników powinien ucieszyć postulat zniesienia obowiązku składania oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych jako odrębnego dokumentu (jednakże zostanie on przeniesiony do formularza TPR). Dodatkowo, znowelizowane przepisy z zakresu cen transferowych uwzględniają następujące zmiany:
Na pewno szereg założeń Polskiego Ładu zostanie pozytywnie ocenionych w ramach konsultacji społecznych, zwłaszcza propozycje podwyższenia kwoty wolnej oraz podniesienia drugiego progu podatkowego w przypadku osób fizycznych, czy kolejne uproszczenia w dziedzinie cen transferowych. Jednakże nie sposób nie zauważyć zmian drastycznie zwiększających obciążenia podatkowe (głównie z powodu nowego mechanizmu składki zdrowotnej), które swoim zasięgiem obejmą zdecydowaną większość przedsiębiorców. A wszystko to w kilkusetstronicowym gąszczu nowych przepisów prawa podatkowego.
Zgodnie z założeniami Projektu, zmniejszeniu do 14% (z dotychczasowych 17%) ulegnie stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla przedstawicieli zawodów medycznych, tj.: lekarzy, lekarzy weterynarii, dentystów i techników dentystycznych, felczerów, położnych i pielęgniarek, psychologów, fizjoterapeutów. Bez znaczenia pozostanie przy tym, czy usługi będą świadczone przez przedstawicieli wskazanych zawodów osobiście czy przy pomocy zatrudnionych osób. Zapłacą 14% od przychodów, niezależnie od tego, czy będą świadczyć swoje usługi osobiście, czy z pomocą zatrudnionych osób. Również 14% stawka będzie miała zastosowanie do opodatkowania usług świadczonych przez architektów i inżynierów. W odniesieniu do niektórych przychodów związanych ze świadczeniem usług IT (obecnie opodatkowanych 15% stawką ryczałtu) będzie miała zastosowanie niższa, 12% stawka.
Zgodnie z Projektem od 01.01.2022 r. nie będzie możliwości wyboru karty podatkowej dla nowych podatników. Ta forma opodatkowania będzie zarezerwowana wyłącznie dla podatników rozliczających się w formie karty podatkowej w roku 2021. Dla tych podatników ustawodawca również przewidział inne niż dotychczas zasady obliczania składki zdrowotnej. Podstawą wymiaru składki będzie kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kw. poprzedniego roku, włącznie z wypłatami z zysku ogłaszanego przez prezesa GUS. Takie wynagrodzenie w IV kw. w 2020 r. wyniosło 5.656,51 zł. Składka nie będzie mogła zostać odliczona od podatku.
Limit płatności dokonywanych drogą gotówkową pomiędzy firmami ma zostać obniżony z obecnych 15.000 zł do 8.000 zł. To oznacza, że zapłata za fakturę o wartości przekraczającej 8.000 zł z pominięciem konta bankowego nie będzie mogła stanowić kosztu uzyskania przychodów. Planowane jest również ograniczenie kwotowe – 20.000 zł dla transakcji gotówkowych z konsumentami. Nowe przepisy mają dotyczyć przedsiębiorców o rocznym obrocie detalicznym przekraczającym 20.000 zł.
Nowe regulacje spowodują, że przychody osób fizycznych uzyskiwane z najmu, podnajmu, dzierżawy będą mogły zostać opodatkowane wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (co do zasady 8,5% przychodu, a od nadwyżki przychodów ponad 100.000 zł rocznie – 12,5%). Przedsiębiorcy nadal będą mogli wybrać sposób opodatkowania najmu spośród ryczałtu, skali podatkowej i podatku liniowego.
Zgodnie z regulacjami przedstawionymi w Projekcie wartość początkową składnika majątku, który został nabyty do prywatnego majątku a następnie wprowadzony do ewidencji firmowej będzie musiała zostać ustalona według ceny zakupu lub wartości rynkowej, jeśli jest niższa od ceny zakupu.
Po wejściu w życie znowelizowanych przepisów nie będzie możliwy prywatny wykup samochodu używanego wcześniej w działalności gospodarczej i jego dalsza prywatna sprzedaż bez podatku. Przychód ze sprzedaży poleasingowego auta, wykupionego do majątku osobistego, będzie przychodem z działalności gospodarczej, dopóki między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód został wycofany z działalności gospodarczej, a dniem jego odpłatnego zbycia nie upłynie 6 lat.
Projektowane przepisy jednoznacznie doprecyzowują, że koszty finansowania dłużnego mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu do kwoty 3 mln zł lub 30% podatkowej EBITDY. Ponadto, wszelkie odsetki od pożyczek udzielonych przez podmiot powiązany, jeżeli środki będą pośrednio lub bezpośrednio służyły finansowaniu transakcji kapitałowych, nie będą mogły stanowić kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z Projektem, jeżeli spółka nieruchomościowa amortyzuje budynki dla celów rachunkowych stosując niższe stawki niż dla celów podatkowych, do kosztów uzyskania przychodu będą mogły zostać zaliczone odpisy amortyzacyjne w wysokości przyjętej dla celów rachunkowych.
Jakub Czerski – Tax Manager
Accace Sp. z o.o. Warszawa
Podstawa prawna:
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw z dn. 26.07.2021 r. – nr UD260.
Przygotowany przez resort finansów pakiet SLIM VAT 2 został podpisany przez Prezydenta RP. To kilkanaście zmian ułatwiających rozliczanie VAT.
Nowe przepisy ułatwią m.in. wykonywanie prawa do odliczenia podatku naliczonego, wydłużają termin na stosowanie ulgi na złe długi, czy poprawiają płynność finansową firm stosujących MPP (mechanizm podzielonej płatności) – slip payment.
Pakiet SLIM VAT 2 (Simple Local And Modern VAT) to kolejny zestaw zmian, które ułatwią rozliczanie podatku od towarów i usług.
SLIM VAT 2 to usunięcie długiej listy niepotrzebnych obowiązków, które dotychczas ciążyły na przedsiębiorcach. Przyjęte uproszczenia są efektem dialogu z biznesem, odpowiadają na jego realne potrzeby. Wynikają z głosów pojedynczych przedsiębiorców oraz ich przedstawicieli – potrzebę ich wdrożenia zgłaszali m.in. Rzecznik MŚP, Konfederacja Lewiatan i Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji – wskazuje wiceminister Jan Sarnowski.
Nowe przepisy mają wiele zalet. Należą do nich m.in.:
Uproszczenia zaczną obowiązywać od 01.10.2021 r., przy czym zmiany w zakresie korekt importu towarów i neutralnego rozliczenia WNT, importu usług i dostaw krajowych podlegających odwrotnemu obciążeniu mają obowiązywać już od następnego dnia po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw. Możliwość płacenia z rachunku VAT składek na KRUS będzie natomiast możliwa od 01.01.2022 r.
SLIM VAT 2 to również zmiana rozporządzenia w zakresie zasad uznawania biletów za faktury. To wyjście naprzeciw oczekiwaniom wielu przewoźników i realizacja postulatów zgłaszanych na forum dialogu Ministerstwa Finansów z biznesem. Dzięki tej zmianie przewoźnik uniknie konieczności wystawiania faktur na żądanie dla przejazdów poniżej 50 km. Jednocześnie nabywca skorzysta z prawa odliczenia podatku VAT, na podstawie biletów, bez względu na liczbę przejechanych kilometrów. Oczywiście dla celów realizacji prawa do odliczenia zakup musi mieć związek z prowadzeniem działalności gospodarczej, m.in. w przypadku podróży służbowej.
Zmiana obowiązuje od 01.07.2021 r. – rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur (plik PDF; 284 KB).
Jednocześnie Ministerstwo Finansów wprowadziło uproszczone raportowanie tego typu faktur w JPK_VAT z deklaracją.
W ramach projektu legislacyjnego wdrażającego do polskiego systemu prawnego e-fakturę, procedowane są również zmiany w fakturowaniu stanowiące część pakietu SLIM VAT 2. Dotyczą one:
Pierwsza inicjatywa o tym charakterze, czyli pakiet Slim VAT zaczął obowiązywać od 01.01.2021 r., wprowadzając z powodzeniem wiele rozwiązań korzystnych dla podatników.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dn. 24.02.2021 r., sygn. akt: I FSK 126/20 stwierdził, że art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej nie ogranicza prawa podatnika do korzystania z nadwyżki VAT przenoszonej na kolejne okresy rozliczeniowe. Sąd stwierdził jasno i wyraźnie: możliwość przenoszenia nadwyżki VAT nie podlega ograniczeniu czasowemu z uwagi na terminy przedawnienia.
Orzeczenie zapadło na kanwie sporu pomiędzy podatnikiem, który wykazywał w deklaracji VAT nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, a organem podatkowym, który skorygował rozliczenia spółki, podnosząc zarzut przedawnienia.
Podatnik od 1994 r. do lipca 2004 r. kumulował nadwyżkę podatku naliczonego w kolejnych okresach rozliczeniowych. Od lipca 2004 r. wykazywał nadwyżkę w wysokości niezmienionej, zaś w lipcu i sierpniu 2009 r. skarżąca wykazała w deklaracjach VAT-7 podatek należny, co spowodowało pomniejszenie kwoty nadwyżki do przeniesienia. Następnie, spółka w dalszym ciągu przenosiła nadwyżkę, w stanie niezmienionym do marca 2013 r. Zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego, jak również Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nadwyżka podatku naliczonego nad należnym przenoszona na następne okresy rozliczeniowe uległa przedawnianiu z końcem 2009 r., co uzasadniało “wyzerowanie” tej nadwyżki w rozliczeniu za grudzień 2012 r.
Sąd pierwszej instancji stanął po stronie podatnika, odrzucając twierdzenie organów podatkowych, że spółka nie mogła obniżać VAT należnego o naliczony, z faktur otrzymanych w latach wcześniejszych i przenosić nadwyżki na kolejne okresy rozliczeniowe już od grudnia 2009 r. Z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie zgodzili się sędziowie NSA.
Na uwagę zasługuje okoliczność, że formułując ocenę stanu faktycznego, zarówno Sąd pierwszej instancji, jak i organ podatkowy odwoływały się do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dn. 29.06.2009 r. (sygn. akt: I FPS 9/08), wyciągając jednak odmienne wnioski. W przedmiotowej uchwale wyjaśniono, że art. 70 § 1 Ordynacji ma zastosowanie do należności z tytułu nienależnego zwrotu podatku od towarów i usług. Pomimo, że sama teza powołanej uchwały nie odnosi się wprost do występującego w sprawie zwrotu pośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym – art. 87 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (u-VAT), to jednak zdaniem Sądu, argumentacji zawartej w uzasadnieniu takie znaczenie należało nadać.
W uchwale stwierdzono, że z wykładni art. 70 § 1 Ordynacji dokonywanej w zgodzie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej i wynikającymi z niej zasadami demokratycznego państwa prawa oraz zasadami równości wobec prawa oraz pewności i bezpieczeństwa prawa, przy uwzględnieniu pozostałych zasad wykładni, wynika, że przepis ten ma zastosowanie również do rozliczeń, w których obowiązek podatkowy w podatku VAT przekształcił się w:
Termin przedawnienia takiej kwoty należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin zwrotu podatku, tj. z pierwszym dniem następnego roku, a kończy się z upływem 5 lat.
NSA stanął na stanowisku, że organ podatkowy, tak jak w przypadku zadeklarowanego zobowiązania podatkowego, nie może po upływie terminu przedawnienia dokonywać weryfikacji i zmiany wysokości zadeklarowanej nadwyżki VAT. Wynika to z faktu, że również podatnik, po upływie okresu przedawnienia nie ma takiego prawa, poprzez skuteczne skorygowanie deklaracji i wystąpienie z wnioskiem o zwrot nadpłaty.
Skład orzekający zwrócił uwagę na brak symetrii między nieograniczonymi w czasie uprawnieniami organu do weryfikacji rozliczeń podatnika, które przybierają formę nadwyżki VAT naliczonego nad należnym oraz 5-letnim terminem, który przysługuje podatnikowi na dokonanie korekty deklaracji w zakresie obniżenia VAT należnego o naliczony.
Podsumowując, NSA potwierdził, że art. 87 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który uprawnia podatnika do przeniesienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na następne okresy rozliczeniowe, nie przewiduje ograniczeń czasowych. Taka nadwyżka staje się, w wyniku przeniesienia na kolejny okres rozliczeniowy składnikiem ewentualnego zobowiązania podatkowego, w nowym okresie rozliczeniowym, pozwalając podatnikowi na odliczenie VAT, a tym samym na pełne zrealizowanie zasady neutralności VAT.
Martyna Kuś – Tax Consultant
Accace Sp. z o.o. Warszawa
Podstawa prawna:
