students-250164_640.jpg

„Jako organ prowadzący niepubliczne przedszkole oraz niepubliczną szkołę podstawową, chcę rozszerzyć pakiet usług i stworzyć ośrodek doskonalenia nauczycieli oraz poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Jakie wymogi formalne należy spełnić, jaką dokumentację przygotować, itp., aby zarejestrować ww. placówki? Kto wydaje pozwolenia?”

Do placówek doskonalenia nauczycieli ma zastosowanie …


child-865116_640.jpg

Już od 1 marca br. w szkołach będą mogły być realizowane zajęcia specjalistyczne z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w dodatkowym wymiarze godzin.

Ministerstwo Edukacji i Nauki przeznaczy na ten cel 180 mln zł. Kwota ta pozwoli na zrealizowanie ok. 3 mln dodatkowych godzin zajęć dla uczniów. Środki w części oświatowej subwencji ogólnej na pomoc psychologiczno-pedagogiczną na rok 2022 zostaną więc zwiększone o 31 proc. Podział środków zostanie maksymalnie uproszczony. Wsparcie obejmie organizację zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym.


child-1073638_640.jpg

Resort edukacji kontynuuje prace nad nowym modelem kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w którym podstawą udzielenia wsparcia i rozpoznania potrzeb ucznia będzie ocena jego funkcjonowania, a nie rozpoznanie medyczne czy określenie rodzaju niepełnosprawności – informuje sekretarz stanu w MEiN Marzena Machałek w odpowiedzi na interpelację poselską.


book-841171_640.jpg

Przepisy prawa oświatowego w sposób ogólny określają zadania pedagoga i psychologa w przedszkolu, szkole i placówce. Ustalenie szczegółowego zakresu obowiązków wykonywanych przez nauczycieli specjalistów należy do …


uodo-3.jpg

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wystąpił do resortu edukacji z postulatem kompleksowego uregulowania kwestii związanych z prowadzeniem dokumentacji przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne. UODO dostrzegł, że obecne regulacje dotyczące działalności poradni nie są dostosowane do przepisów RODO.

Udzielając pomocy psychologiczno-pedagogicznej, poradnie przetwarzają dane osobowe zarówno uczniów i ich rodziców, jak i nauczycieli i psychologów. Ich dokumentacja zawiera dane …



Resort uspokaja jednak: – Nie ma planów likwidacji poradni psychologiczno-pedagogicznych, to samo dotyczy przedszkoli, szkół i placówek specjalnych. Wprost przeciwnie, celem zmian jest wzmocnienie ich roli w systemie edukacji.

Opracowywana przez rząd Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030” budzi niepokój środowisk zaangażowanych w pracę na rzecz szkolnictwa specjalnego – zarówno nauczycieli i specjalistów, którzy na co dzień pracują z dziećmi i młodzieżą z niepełnosprawnościami, jak i rodziców i samorządowców. Pojawiają się obawy, że model „edukacja włączająca – edukacja dla wszystkich” doprowadzi do odebrania uczniom z niepełnosprawnością indywidualnego wielospecjalistycznego wsparcia, a zmiany w zakresie orzecznictwa – do wygaszenia szkolnictwa specjalnego, skoro zamiast poradni psychologiczno-pedagogicznych decyzje będą wydawane przez tzw. centra dziecka i rodziny.

Pedagodzy alarmują, że uczniowie z niepełnosprawnością, którzy obecnie mogą uczyć się w małych, kilkuosobowych grupach, nie poradzą sobie w dużych klasach. Ich zdaniem tzw. specjalistyczne centra wspierania edukacji włączającej (SCWEW), które mają zastąpić szkolnictwo specjalne, nie będą w stanie należycie zająć się uczniami z niepełnosprawnością, w szczególności osobami z niepełnosprawnością sprzężoną, z autyzmem, z afazją motoryczną. Około jedna trzecia takich osób nie uczestniczy w edukacji włączającej, tylko wybiera placówki specjalne.

MEiN zapewnia jednak, że w „Modelu edukacji dla wszystkich” nie ma planów likwidacji ani poradni psychologiczno-pedagogicznych, ani przedszkoli, szkół czy placówek specjalnych i integracyjnych. Przekonuje, że nie jest zagrożone równoległe funkcjonowanie wszystkich dostępnych form kształcenia – tak jak dotychczas będą funkcjonowały szkoły ogólnodostępne, integracyjne i specjalne oraz szkoły ogólnodostępne z oddziałami integracyjnymi lub specjalnymi.

Co więcej, resort planuje rozszerzyć zadania i rolę szkół specjalnych – miałyby one wspierać szkoły ogólnodostępne w lepszej organizacji działań na rzecz edukacji włączającej, na bazie już funkcjonujących w tym zakresie dobrych praktyk i dostępnych zasobów. Od września 2021 r. ma ruszyć pilotaż tych rozwiązań, tj. działalność 16 Specjalistycznych Centrów Wspierania Edukacji Włączającej. Planowane zmiany zakładają wsparcie szkół ogólnodostępnych m.in. poprzez:

  • wprowadzenie standardów zatrudnienia specjalistów w przedszkolach, szkołach i placówkach, zależnych od liczebności uczniów, ale gwarantujących obecność psychologów i pedagogów we wszystkich placówkach,
  • zwiększenie autonomii szkoły w zakresie świadczenia wsparcia poprzez zwiększenie wag subwencji oświatowej na pomoc psychologiczno-pedagogiczną,
  • współpracę placówek ogólnodostępnych i specjalnych (jedno z założeń pilotażu SCWEW) na rzecz wsparcia metodycznego i sprzętowego placówek ogólnodostępnych przy wykorzystaniu zasobów placówek specjalnych.

MEiN uspokaja, że „Model edukacji dla wszystkich” nie oznacza, że wszystkie dzieci i uczniowie z niepełnosprawnościami będą uczęszczać do szkół ogólnodostępnych. Resort zapewnia, że rodzice dzieci z niepełnosprawnościami nadal będą decydowali o tym, jakie przedszkole i szkołę wybiorą dla swojego dziecka: ogólnodostępne, integracyjne czy specjalne. Tak jak obecnie, dzieci z niepełnosprawnościami będą mogły uczęszczać do przedszkoli do 9. roku życia, jeżeli skorzystają z możliwości odroczenia obowiązku szkolnego.

Jak informuje MEiN, edukacja włączająca jest jednym z priorytetów przyjętych w „Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030”.

Prace nad przygotowaniem kompleksowych rozwiązań mających na celu poprawę jakości edukacji włączającej trwają już od 2017 r., ale jak zapewnia minister ma ona uwzględniać zróżnicowanie potrzeb edukacyjnych uczniów. W 2019 r. działający pod auspicjami resortu zespół ds. opracowania modelu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zakończył pracę nad dokumentem pn. „Model edukacji dla wszystkich”, w 2020 r. odbyły się jego konsultacje i powstała zaktualizowana wersja.

Przyjęto następujące założenia: wdrożenie opartej na modelu biopsychospołecznym oceny funkcjonalnej potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i uczniów jako podstawy do planowania i ewaluacji wsparcia skierowanego zarówno do uczniów, ich rodziców, jak i nauczycieli oraz koordynację działań międzyresortowych ukierunkowanych na udzielanie wsparcia w środowisku lokalnym. Dlatego w prace włączone zostały resorty zdrowia i rodziny, a wraz z nimi takie zagadnienia, jak zadania i systemowa rola Centrum Dziecka i Rodziny, a także kwestia dostosowania rozwiązań dotyczących orzekania o niepełnosprawności.

Wspomniane centrum byłoby instytucją międzyresortową, odpowiadającą za wspieranie dziecka i rodziny, w tym za jego włączenie w życie społeczne i rynek pracy. Miałoby zapewniać koordynację usług specjalistycznych na poziomie powiatu, korzystając z doświadczenia i potencjału poradni psychologiczno-pedagogicznych. Prace mają zakończyć się sformułowaniem szczegółowych propozycji zmian legislacyjnych oraz sposobu i terminu ich wdrażania, w tym dotyczących utworzenia centrów dziecka i rodziny, zatrudnienia ich pracowników oraz sposobów ich finansowania. A potem znów nastąpią konsultacje społeczne i dalsze uzgodnienia.

Celem działań jest zapewnienie jak najlepszych warunków do nauki i włączenia społecznego wszystkich dzieci i uczniów, w tym z niepełnosprawnościami, oraz stworzenie rodzicom, nauczycielom i specjalistom możliwości rozwoju w zakresie rozpoznawania i efektywnego reagowania na indywidualne i społeczne potrzeby swoich podopiecznych, z zachowaniem pełnego prawa każdego ucznia do uczestnictwa we wszystkich działaniach edukacyjnych – deklaruje MEiN.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego


szczepionka2-koronawirus-1.jpg

Rejestracja na szczepienia – najczęstsze pytania i odpowiedzi. Zachęcamy wszystkich uprawnionych nauczycieli i pracowników szkół oraz placówek oświatowych do zgłaszania się. Procedura jest prosta. Dyrektor szkoły lub placówki zgłasza chętnego nauczyciela do szczepienia za pośrednictwem Systemu Informacji Oświatowej. Aby przybliżyć proces rejestracji przygotowaliśmy odpowiedzi na najczęstsze pytania.

Pytania i odpowiedzi

Kto może się zaszczepić w pierwszej turze?

  • nauczyciele wychowania przedszkolnego,
  • osoby zatrudnione na stanowisku pomoc nauczyciela/woźna oddziałowa w przedszkolu,
  • osoby zatrudnione na stanowisku pomoc wychowawcy,
  • nauczyciele klas I-III szkół podstawowych (w tym wychowawcy świetlic, nauczyciele bibliotekarze, specjaliści z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej),
  • nauczyciele szkół i placówek specjalnych,
  • nauczyciele i instruktorzy praktycznej nauki zawodu (również ci niebędący pracownikami szkół),
  • pracownicy pedagogiczni poradni psychologiczno-pedagogicznych,
  • kadra kierownicza pedagogiczna wymienionych szkół i placówek.

Kiedy i gdzie zaczną się szczepienia nauczycieli?

Szczepienia zaczną się 12 lutego i będą miały miejsce w szpitalach węzłowych i dodatkowych wskazanych przez NFZ punktach szczepień.

Nauczyciele będą więc szczepieni na podobnych zasadach jak medycy. Nie będą się zgłaszać samodzielnie przez e-rejestrację, ale będą zgłaszani przez pracodawcę zgodnie z ustaloną procedurą.

Czy nauczyciele z danej szkoły będą jednego dnia szczepieni?

Szczepienia nauczycieli jednej szkoły w tym samym dniu jest możliwe, ale uzależnione od wielkości danej placówki oraz liczby nauczycieli zgłoszonych Wholesale Bud.

Czy to będzie w weekend bo np. mają zajęcia, prowadzą je dla dzieci?

Terminy szczepień będą ustalane w porozumieniu z podmiotami szczepiącymi. Będzie możliwa pewna elastyczność w ustalaniu tych terminów.

Co jeżeli danego dnia, wyznaczonego przez pracodawcę dnia nie mogą?

W sytuacji braku możliwości wzięcia udziału w wyznaczonym terminie (infekcja, choroba, zdarzenie losowe, inne szczepienie), osoba kierowana na szczepienie będzie mogła skorzystać ze szczepienia w innym zaplanowanym terminie. Szczepienia będą odbywałaby się w cyklu. Ważność skierowania w tym przypadku będzie wynosiła 90 dni.

Czy szczepionka AstraZeneca jest bezpieczna?

Tak jest bezpieczna. Podstawą dopuszczenia do obrotu są badania kliniczne. Reżim rejestracji leków w UE jest bardzo wysoki. Do oceny skuteczności szczepionki AstraZeneca włączono dwa badania kliniczne, mimo że producent przedstawił ich więcej. W Charakterystyce Produktu Leczniczego skuteczność tej szczepionki jest ustalona na poziomie blisko 60 proc

Szczepionka AstraZeneca chroni 100 proc. osób przed ciężkim przebiegiem choroby, powikłaniami i hospitalizacją z powodu COVID-19 i 60 proc. osób przed zachorowaniem.

Z czego składa się szczepionka AstraZeneca?

Szczepionka COVID-19 AstraZeneca składa się z innego wirusa (z rodziny adenowirusów), który został zmodyfikowany tak, aby zawierał gen umożliwiający wytwarzanie białka z SARS-CoV-2. Preparat nie zawiera samego wirusa i nie może powodować zakażenia COVID-19.

Jakie są najczęstsze możliwe niepożądane działania szczepionki AstraZeneca?

Najczęstsze działania niepożądane szczepionki COVID-19 AstraZeneca w badaniach były zwykle łagodne lub umiarkowane i ustępowały w ciągu kilku dni po szczepieniu. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi była m.in. tkliwość w miejscu wstrzyknięcia, ból w miejscu wstrzyknięcia, ból głowy i zmęczenie.

Więcej informacji na temat szczepionki

Czy nauczyciele po 60. roku życia mogą zostać teraz także zgłoszeni do zaszczepienia?

Nauczyciele i inne osoby w wieku 60 lat lub więcej, czyli urodzone przed 1962 rokiem będą mieli możliwość zaszczepienia się preparatem firm BioNTech/Pfizer i Moderna w innym terminie. O terminie i sposobie rejestracji będziemy informować.

Z których placówek specjalnych nauczyciele są uprawnieni do szczepień?

Do szczepień uprawnieni są nauczyciele specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii i ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych.

Czy wychowawcy grup wychowawczych w placówkach specjalnych są uprawnieni do szczepień?

Tak, podobnie jak i specjaliści z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej zatrudnieni w tych placówkach.

Jestem logopedą pracującym stacjonarnie w klasach I-III i w tzw. zerówce. Czy będę mógł się teraz zaszczepić?

Tak, jako nauczyciel pracujący w klasach I-III szkoły podstawowej i w oddziale przedszkolnym w szkole jest Pan uprawniony do tego, aby się zaszczepić.

Co z trenerami w oddziałach sportowych i mistrzostwa sportowego? Czy są oni uprawnieni do szczepień?

Te osoby mogą być zgłoszone do szczepień pod warunkiem, że mają kwalifikacje pedagogiczne i prowadzą zajęcia w klasach 1-3 szkół podstawowych.

Czy dyrektor szkoły lub placówki z grupy docelowej, który nie ma kwalifikacji pedagogicznych jest uprawniony do szczepienia w tej turze?

Nie. Obecnie uprawniona do szczepienia jest kadra kierownicza, która ma kwalifikacje pedagogiczne. W tej chwili rejestrować powinna się tylko kadra kierownicza szkół podstawowych, placówek wychowania przedszkolnego oraz szkół i placówek specjalnych.

Czy nauczyciel przebywający na zwolnieniu będzie mógł być zgłoszony?

Nie będzie mógł. Na listach nie będzie również nauczycieli, którzy mają zaznaczoną w SIO długotrwałą nieobecność (powyżej 31 marca br.)

Czy pracownicy placówek oświatowo-wychowawczych, np. młodzieżowych domów kultury są w grupie uprawnionej w obecnej turze do szczepienia?

Nie, ale będą uwzględnieni w możliwie jak najszybszym terminie, kiedy ruszą szczepienia kolejnej grupy.

Kto z pracowników obsługi przedszkola może być przez dyrektora przedszkola zakwalifikowany do szczepienia?

Dyrektor może zakwalifikować do szczepienia z pracowników obsługi tylko pracownika zatrudnionego na stanowisku pomocy nauczyciela lub woźnej oddziałowej.

Czy nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej lub przedszkola, który obecnie przebywa na urlopie dla poratowania zdrowia, może zgłosić się na szczepienie?

Nie, w tej turze uprawnieni są tylko czynnie pracujący nauczyciele. Osoby, które przebywają na długotrwałych zwolnieniach lekarskich nie będą w tej turze mogli być zaszczepieni.

Czy wychowawcy w bursach mogą zostać także zgłoszeni do szczepienia?

Nie, ale będą uwzględnieni w możliwie jak najszybszym terminie, kiedy ruszą szczepienia kolejnej grupy.

Czy instruktorzy praktycznej nauki zawodu, którzy nie są pracownikami szkoły też mogą być zgłoszeni przez dyrektora szkoły do szczepienia?

Tak, mogą być zgłaszani na szczepienia.

Kto i kiedy będzie podejmował decyzję o zakwalifikowaniu do szczepienia?

Dyrektor szkoły, zbiera tylko i wyłącznie deklaracje chęci zaszczepienia się przez nauczycieli. Jednak nie weryfikuje stanu zdrowia deklarujących. Jeśli nauczyciel ma wątpliwości powinien skontaktować się ze swoim lekarzem rodzinnym. Ostateczną decyzję odnośnie szczepienia podejmuje lekarz w punkcie szczepień.

Do której godziny – 10 lutego – będzie można przesyłać formularz zgłoszeniowy?

Potrwa do środy, 10 lutego br., do końca dnia.

Czy formularz można aktualizować, chodzi o sytuację gdy w ostatniej chwili jednak ktoś się zdecyduje lub rozmyśli?

Formularz można modyfikować w tym samy dniu tylko do godz. 17:00. Po godzinie 17:00 aplikacja blokuje możliwość zmian wprowadzonych danych.

Czy nauczyciele prowadzący nauczanie indywidualne, lub zajęcia sportowe z uczniami klas IV-VIII będą mogli także zostać zaszczepieni?

Nie należy rejestrować na razie np. nauczycieli, którzy mają zajęcia wyłącznie w klasach IV-VIII szkół podstawowych albo nauczycieli niebędących nauczycielami praktycznej nauki zawodu w szkołach zawodowych.

Czy szkoła będzie mogła wybrać sobie szpital, w którym chce szczepić nauczycieli?

Tak może wybrać szpital preferowany z listy dostępnej w formularzu.

Czy nauczyciele bibliotekarze, mogą teraz skorzystać z zaszczepienia się?

Jeśli szkolna biblioteka pracuje, i dzieci z klas I-III korzystają z niej, jak najbardziej nauczyciele bibliotekarze mogą zaszczepić się.

Kto zapłaci za dojazd nauczycieli na szczepienie?

Nauczyciele na szczepienie będą dojeżdżać we własnym zakresie.

Kiedy nauczyciele otrzymają informacje o terminie szczepienia?

W momencie dostawy szczepionki, dyrektor szpitala skontaktuje się z dyrektorem szkoły i poinformuje go o terminie szczepień nauczycieli z jego placówki.

Nauczyciel pracuje w kilku szkołach, do której może się zgłosić na szczepienie?

Nauczyciel, który jest zatrudniony w kilku szkołach lub placówkach, zgłasza chęć do szczepienia w jednej, wybranej przez siebie szkole.

Jak nauczyciel ma się przygotować na szczepienie?

W dniu wyznaczonego terminu nauczyciel musi pamiętać, aby jadąc na szczepienie wziąć ze sobą dowód tożsamości oraz długopis. W punkcie szczepień nauczyciel będzie poproszony o wypełnienie krótkiej ankiety.

Czy nauczyciel będzie mógł cofnąć zgodę na szczepienie?

Do godziny 17:00 w dniu wypełniania formularza. Po przesłaniu formularza, nie ma możliwości jego aktualizacji.

Czy także specjaliści z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej np. psycholog, terapeuta (prowadzący integrację sensoryczną) oraz logopeda mogą także się szczepić, jeżeli pracują  w przedszkolu?

Tak, też są nauczycielami.

Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki



W obecnym stanie prawnym decyzje dotyczące zatrudniania w szkołach specjalistów zajmujących się udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej zapadają na poziomie lokalnym. To dyrektorzy szkół wraz z organem prowadzącym decydują, czy w danej szkole lub placówce znajdzie się etat dla psychologa. Uczniowie chcą, żeby to był ustawowy obowiązek. Napisali więc własny projekt ustawy i zebrali pierwsze tysiąc podpisów.

Co na to ministerstwo edukacji?

Uczniowska inicjatywa legislacyjna

Projekt nowelizacji Prawa oświatowego przygotowała Fundacja na rzecz Praw Ucznia, która teraz musi pod nim zebrać minimum 100 tysięcy podpisów. – Obecnie około 50% uczniów i uczennic nie ma dostępu do psychologa w szkole, bo nie jest on tam zatrudniony – alarmują inicjatorzy akcji.

Ustawa, którą napisali, wprowadza obowiązek utworzenia w każdej szkole stanowiska psychologa, z którym dzieci i młodzież mogłyby na bieżąco przepracowywać swoje problemy. Zobowiązuje też szkoły do wygospodarowania dla psychologa odrębnego pomieszczenia (gabinetu), tak by zapewnić uczniom poczucie bezpieczeństwa i prywatności. Autorzy projektu chcieliby również, aby szkolni psychologowie raz w roku sprawozdawali swoją działalność radzie pedagogicznej, oczywiście z zachowaniem prawa do prywatności osób, które otrzymały pomoc.

Poselska troska

Sprawą dostępności psychologów szkolnych zainteresowali się również posłowie. Kilkoro z nich złożyło do MEiN interpelacje, w których wyraziło zaniepokojenie niewystarczającą dostępnością opieki psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach.

„Coraz większy odsetek młodzieży szkolnej potrzebuje wsparcia specjalisty. Młodzi ludzie mają wiele problemów emocjonalnych, z którymi sobie nie radzą. Rozlewający się w internecie hejt powoduje poważne zaburzenia, które niejednokrotnie prowadzą do prób samobójczych” – czytamy w jednej z nich.

„Dobrostan psychiczny jest integralną częścią efektywnej edukacji. Nie wyobrażam sobie, by szkoła mogła realizować swoje zadania wynikające z egzekwowania podstawy programowej bez odpowiedniej dbałości o stan zdrowia psychicznego swoich podopiecznych” – zwrócono uwagę w innej.

„Poradnie psychologiczno-pedagogiczne powinny pomagać placówkom oświatowym. W praktyce ich współpraca ze szkołami nie jest najlepsza. Normą jest, że dzieci czekają na konsultacje z psychologiem nawet kilka miesięcy. Liczba potrzebujących rośnie w zastraszającym tempie, pomoc specjalistów jest niezbędna i powinna być dostępna od ręki. Należy wspomnieć o nauczycielach, którzy w sytuacjach trudnych powinni móc na bieżąco konsultować się z psychologiem i prosić go o obserwacje, jeśli tego wymaga sytuacja. Dodatkowo epidemia Covid-19 tym bardziej wymusza potrzebę opieki psychologa dla uczniów, którzy nie radzą sobie z tą sytuacją” – podkreślono w kolejnej interpelacji.

Ministerstwo uspokaja

MEiN, w odpowiedzi, pokazuje dane z Systemu Informacji Oświatowej, z których wynika, że od 2014 r. systematycznie zwiększa się liczba nauczycieli specjalistów w szkołach. W 2019 r. w jednostkach oświatowych pracowało 10.874 psychologów, a pięć lat wcześniej –  7.987.

Za prawidłową organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej w placówkach oświatowych odpowiada obecnie dyrektor szkoły, który w porozumieniu z organem prowadzącym ustala m.in. formy pomocy, okres jej udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy są realizowane. Dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym podejmuje także decyzje dotyczące zatrudnienia nauczycieli i specjalistów wykonujących zadania z zakresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej: psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych.

Resort podkreśla, że przy zatrudnianiu w szkołach specjalistów powinny być brane pod uwagę rozpoznane potrzeby uczniów. Przypomina też, że „w trosce o zapewnienie dzieciom i młodzieży równego dostępu do specjalistów określono w formie rozporządzenia wykaz zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz m.in. przez pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych w szkołach i placówkach”. Wskazanie zadań realizowanych w ramach pensum, według MEiN, gwarantuje, że we wszystkich szkołach i placówkach systemu oświaty, w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin nauczyciele i specjaliści będą prowadzili tego samego rodzaju zajęcia.

Resort podkreśla, że w każdej sytuacji wymagającej wsparcia czy interwencji specjalistów rodzice lub opiekunowie dziecka czy ucznia mogą zwrócić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej z wnioskiem o przeprowadzenie badań i wydanie opinii lub orzeczenia, co pozwoli dyrektorowi szkoły na podjęcie bardziej ukierunkowanych działań związanych z procesem edukacyjnym.

Odnosząc się do kwestii finansowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, MEiN informuje, że zadania szkół w tym zakresie są uwzględnione w podstawowej kwocie subwencji oświatowej na ucznia w wysokości równej kwocie standardu finansowego A. Po raz pierwszy w podziale subwencji oświatowej na rok 2019 wprowadzone zostały dwie wagi na realizację działań z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach. Wagi obejmują uczniów z kategorii dzieci i młodzież w szkołach ogólnodostępnych realizujących obowiązek szkolny lub nauki. Założeniem wprowadzenia tych wag było zróżnicowanie środków w związku z różnym zakresem realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w poszczególnych typach szkół. W efekcie wprowadzonego zróżnicowania do gmin trafiła większa część środków, tj. w 2019 r. – 552 mln zł, a w 2020 r. – 563,4 mln zł. Środki te mogą zostać wydane m.in. na organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach określonych w przepisach lub zatrudnienie nauczycieli specjalistów, np. pedagogów szkolnych, psychologów.

A jednak zmiany?

To jednak, zdaniem posłów, nie wystarcza. „Z początkiem 2018 r. rozpoczęły się prace Ministerstwa Edukacji Narodowej nad wprowadzeniem w życie przepisu, który regulowałby obligatoryjne zatrudnienie pedagoga lub psychologa w szkole. Niestety na tę chwilę regulacje takie nie zostały wprowadzone, a potrzeby dzieci i młodzieży z dnia na dzień w tym zakresie są coraz większe – przypomniano w jednej z interpelacji. – Sporym problemem w tej materii jest sposób finansowania stanowiska pedagoga czy psychologa w szkole. Samorządy często rezygnują z dodatkowych zatrudnień w oświacie, tłumacząc takie decyzje trudną sytuacją finansową. W wyniku takiego stanu rzeczy cierpią dzieci i młodzież, którzy są coraz bardziej zamknięci, a swoje niepokoje i problemy starają się rozwiązać samodzielnie lub czerpiąc wzory od rówieśników lub z szeroko pojętych mediów”.

W odpowiedzi na tę interpelację MEiN przyznało, że rzeczywiście pracuje nad wprowadzeniem obowiązku zatrudniania w szkołach specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. „Celem zmian ma być zwiększenie potencjału szkoły do odpowiadania na zróżnicowane potrzeby uczniów. Służyć ma temu właśnie m.in. zapewnienie dostępu do specjalistów na terenie szkoły zarówno dla uczniów, jak i ich rodziców i nauczycieli. Dzięki temu środowisko szkolne uzyskałoby wsparcie w dobieraniu metod pracy oraz strategii edukacyjnych dostosowanych do potrzeb uczniów. Rekomendacje zakładają określenie minimalnej liczby etatów specjalistów w szkołach i przedszkolach. Proponuje się, aby w każdej szkole i przedszkolu zatrudnieni byli psycholog i pedagog, a w przedszkolach również logopeda w wymiarze zależnym od liczby uczniów uczących się w placówce”.

MEN informuje, że rekomendacje te wypracował zespół ekspercki działający w latach 2017–2019 we współpracy z Europejską Agencją ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej w Programie Wsparcia Reform Strukturalnych Komisji Europejskiej. „Obecnie w ramach drugiego etapu projektu PWRS trwają prace nad przygotowaniem założeń do projektu zmian legislacyjnych, które będą obejmowały propozycje kompleksowych rozwiązań systemowych służących podnoszeniu jakości kształcenia wszystkich dzieci i uczniów, z uwzględnieniem zróżnicowania ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, a także plan działań wspierających wdrażanie nowych rozwiązań do praktyki szkolnej. Elementem tych prac jest przygotowanie na zlecenie MEiN analizy finansowej projektowanych rozwiązań”.

W jakiej perspektywie można spodziewać się oczekiwanych przez uczniów zmian? MEiN deklaruje, że projekt założeń zmian legislacyjnych trafi do konsultacji społecznych na przełomie roku 2020/2021.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego