Uprawnienia PIP w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy

Jak wynika z treści art. 33 ust. 1 ustawy z dn. 13.04.2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1251), zwanej dalej „ustawą o PIP”, w rezultacie ustaleń dokonanych w toku kontroli właściwy inspektor pracy:

  • wydaje decyzje, o których mowa w art. 11 pkt 1–4, 6 i 7 oraz art. 11a ustawy o PIP,
  • kieruje wystąpienia i wydaje polecenia, o których mowa w art. 11 pkt 8 i art. 11b ustawy o PIP,
  • wnosi powództwa oraz wstępuje do postępowania w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy, przy czym uczestnictwo w postępowaniu przed sądem pracy w tych sprawach jest możliwe za zgodą osoby zainteresowanej,
  • podejmuje inne działania, jeżeli prawo lub obowiązek ich podjęcia wynika z odrębnych przepisów.

Decyzje oraz wystąpienia dotyczące terenowych jednostek organizacyjnych podmiotu kontrolowanego, inspektor pracy kieruje do tego podmiotu, bez względu na swoją właściwość terytorialną. Jeżeli usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości nie wymaga decyzji pracodawcy, a także gdy nie można inaczej uniknąć niebezpieczeństwa zagrażającego życiu lub zdrowiu pracowników decyzje, o których mowa w art. 11 pkt 1–7 i art. 11a ustawy o PIP (patrz poniżej), wydaje się osobie kierującej tą jednostką.

Stosownie do brzmienia art. 11 ustawy o PIP – w razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy PIP są uprawnione odpowiednio do:

1)  nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

2)  nakazania: wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność; skierowania do innych prac pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy pracach niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie posiadają odpowiednich kwalifikacji; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu,

3)  nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu,

4)  zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w miejscach, w których stan warunków pracy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu,

5)  nakazania, w przypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracowników lub osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, zaprzestania prowadzenia działalności bądź działalności określonego rodzaju,

6)  nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i przyczyn wypadku,

6a)       nakazania wykonania badań i pomiarów czynników szkodliwych
i uciążliwych w środowisku pracy w przypadku naruszenia trybu, metod, rodzaju lub częstotliwości wykonania tych badań i pomiarów lub konieczności stwierdzenia wykonywania pracy w szczególnych warunkach,

7)  nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę,
a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu,

8)  skierowania wystąpienia lub wydania polecenia, w razie stwierdzenia innych naruszeń niż wymienione w pkt 1–7, w sprawie ich usunięcia, a także wyciągnięcia konsekwencji w stosunku do osób winnych.

Właściwe organy PIP są uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dn. 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 664), wykreślenia go z ewidencji oraz do sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji (art. 11a ustawy o PIP).

Ponadto, właściwe organy PIP są uprawnione do skierowania wystąpienia lub wydania polecenia w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej, zgodnie z przepisami ustawy z dn. 10.10.2002 r. ([Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (art. 11b ustawy o PIP).

W postępowaniu przed organami PIP w sprawach nieuregulowanych w ustawie o PIP bądź w przepisach wydanych na jej podstawie albo w unormowaniach szczególnych stosuje się przepisy ustawy z dnia 14.06.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 735)..

Decyzje, o których mowa w art. 11 pkt 1–7 i art. 11a ustawy o PIP, wydawane są w formie pisemnej lub stanowiącej wpis do dziennika budowy. Decyzje, o których mowa w art. 11 pkt 1–4 ustawy o PIP, mogą być wydawane w formie ustnej. Polecenia (art. 11 pkt 8 i art. 11b ustawy o PIP) wydawane są w formie ustnej. Decyzja wydana w formie pisemnej lub stanowiąca wpis do dziennika budowy powinna zawierać: oznaczenie organu PIP, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, termin usunięcia stwierdzonych uchybień oraz pouczenie o przysługujących środkach odwoławczych.

W przypadku wydania decyzji w formie wpisu do dziennika budowy, kopia lub odpis tej decyzji stanowi załącznik do protokołu kontroli.

Decyzje w sprawach określonych w art. 11 pkt 1–4 ustawy o PIP oraz polecenia w sprawach wskazanych w art. 11 pkt 8 i art. 11b ustawy o PIP, wydane w formie ustnej, mają na celu usunięcie ujawnionych w toku kontroli uchybień, jeżeli mogą być one usunięte podczas trwania kontroli lub niezwłocznie po jej zakończeniu.

Od decyzji inspektora pracy wydanej na piśmie lub stanowiącej wpis do dziennika budowy, podmiotowi kontrolowanemu przysługuje odwołanie do okręgowego inspektora pracy. Odwołanie wnosi się w terminie 7 dni od daty otrzymania decyzji.

W razie wniesienia odwołania od decyzji wydanych w przypadkach, o których mowa w art. 11 pkt 2–4 ustawy o PIP, okręgowy inspektor pracy może wstrzymać jej wykonanie do czasu rozpatrzenia odwołania, jeżeli podjęte przez podmiot kontrolowany przedsięwzięcia wyłączają bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi.

Podmiot kontrolowany, do którego została skierowana decyzja wymieniona w art. 11 pkt 1–7 oraz art. 11a ustawy o PIP, ma obowiązek informowania odpowiedniego organu PIP o jej realizacji z upływem terminów określonych w decyzji. Powyższy przepis stosuje się odpowiednio de decyzji i poleceń wydawanych w formie ustnej, których celem jest usunięcie ujawnionych w toku kontroli uchybień, jeżeli jest to możliwe podczas trwania kontroli lub niezwłocznie po jej zakończeniu.

Podmiot kontrolowany lub organ sprawujący nad nim nadzór, do którego skierowano wystąpienie, jest obowiązany w terminie określonym w wystąpieniu, nie dłuższym niż 30 dni, zawiadomić odpowiedni organ PIP o terminie i sposobie realizacji wniosków pokontrolnych.

W przypadku skierowania wystąpienia, o którym mowa w art. 11 pkt 8 i art. 11b ustawy o PIP – wystąpienie to powinno zawierać wnioski pokontrolne i ich podstawę prawną.

Jeżeli w toku kontroli stwierdzono wykroczenia polegające na naruszeniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia w zakresie określonym w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o PIP, inspektor pracy prowadzi postępowanie mandatowe lub występuje z wnioskiem do sądu o ukaranie osób odpowiedzialnych za stwierdzone nieprawidłowości.

Inspektor pracy niezwłocznie powiadamia o naruszeniu przepisów prawa właściwe organy, a w szczególności:

  • ZUS – o naruszeniu przepisów w zakresie ubezpieczeń społecznych,
  • naczelnika urzędu celno-skarbowego – o naruszeniu przepisów prawa podatkowego,
  • Policję lub Straż Graniczną – o naruszeniu przepisów o cudzoziemcach,
  • starostę – o stwierdzonych przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub przez podmiot kontrolowany przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Na wniosek starosty inspektor pracy powiadamia go o wynikach kontroli podmiotu kontrolowanego.

Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie powiadamia:

  • marszałka województwa o:
    • stwierdzonych przypadkach naruszenia warunków prowadzenia agencji zatrudnienia określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
    • wynikach kontroli podmiotu kontrolowanego – na wniosek marszałka województwa;
  • wojewodę – o stwierdzonych przypadkach naruszenia przepisów
    o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy związanych z zatrudnianiem cudzoziemców lub powierzaniem im innej pracy zarobkowej.

Zgodnie z art. 37a ustawy o PIP w uzasadnionych przypadkach, wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność, a także jeżeli nie stwierdzono:

  • bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę,
  • popełnienia wykroczenia z winy umyślnej

–   inspektor pracy może odstąpić od stosowania środków prawnych, o których mowa w art. 33 ustawy o PIP, czyli nie wydawać decyzji, nie kierować wystąpień i wydawać poleceń, nie wnosić powództw oraz wstępować do postępowań sądowych i podejmować innych działań, zamiast tego poprzestając na ustnym pouczeniu o sposobach zgodnego
z wymogami prawa zorganizowania pracy i odebraniu od podmiotu kontrolowanego oświadczenia o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli uchybień.

Uprawnienia PIS w razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych

Art. 27 ust. 1 ustawy z dn. 14.03.1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 1261), zwanej dalej „ustawą o PIS”, stanowi, iż w razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, państwowy inspektor sanitarny nakazuje – w drodze decyzji – usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień.

Jeżeli naruszenie powyższych wymagań spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, państwowy inspektor sanitarny:

  • nakazuje unieruchomienie zakładu pracy lub jego części (stanowiska pracy, maszyny lub innego urządzenia),
  • zamknięcie obiektu użyteczności publicznej,
  • wyłączenie z eksploatacji środka transportu.

Decyzje w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

Ponadto państwowemu inspektorowi sanitarnemu przysługuje prawo zgłoszenia sprzeciwu przeciwko uruchomieniu wybudowanego lub przebudowanego zakładu pracy lub innego obiektu budowlanego, wprowadzeniu nowych technologii bądź zmian w technologii, dopuszczeniu do obrotu materiałów stosowanych w budownictwie albo innych wyrobów mogących mieć wpływ na zdrowie ludzi – jeżeli w toku wykonywanych czynności stwierdzi, że z powodu nieuwzględnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych określonych w obowiązujących przepisach mogłoby nastąpić zagrożenie życia lub zdrowia ludzi.

Zgłoszenie sprzeciwu wstrzymuje dalsze działania w sprawach,
o których wyżej mowa, do czasu wydania decyzji przez państwowego inspektora sanitarnego wyższego stopnia.

W sytuacji wskazanej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIS oraz w przypadku zgłoszenia sprzeciwu, państwowi inspektorzy sanitarni są uprawnieni do zabezpieczenia pomieszczeń, środków transportu, maszyn i innych urządzeń, środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, produktów kosmetycznych, detergentów, substancji chemicznych, ich mieszanin oraz wyrobów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25.02.2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz.U. z 2020 r. poz. 2289), a także innych wyrobów mogących mieć wpływ na zdrowie ludzi. Do postępowania zabezpieczającego stosuje się przepisy ustawy z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1427, z późn. zm.), jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

Uzyskane przez organy PIS w trakcie kontroli informacje, dokumenty i inne dane zawierające tajemnicę prawnie chronioną kontrolowanego nie mogą być przekazywane innym organom ani ujawniane, jeżeli nie jest to konieczne ze względu na ochronę życia lub zdrowia człowieka, z wyłączeniem żądania sądu lub prokuratora w związku
z toczącym się postępowaniem (art. 29a ustawy o PIS).

W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności kontrolowanej jednostki, mogących mieć wpływ na stan zdrowia lub życia ludzi, państwowy inspektor sanitarny – niezależnie od omówionych środków prawnych, zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach kierownictwo kontrolowanej jednostki lub jednostkę albo organ powołany do sprawowania nadzoru nad tą jednostką (art. 30 ust. 1 ustawy o PIS).

Jednostka organizacyjna lub organ, do którego skierowano powyższe zawiadomienie, jest obowiązany w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia powiadomić o podjętych i wykonanych czynnościach państwowego inspektora sanitarnego.

W przypadku stwierdzenia uchybień, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o PIS, w stosunku do podmiotów wykonujących działalność leczniczą w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, państwowy inspektor sanitarny jest obowiązany zawiadomić o stwierdzonych uchybieniach właściwy organ rejestrowy.

 

Maciej Ofierski



Rada Ministrów przyjęła propozycję dotyczącą minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2022 r. w kwocie 3000 zł oraz minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych w 2022 r. w kwocie 19,60 zł.

Zgodnie z propozycją Rady Ministrów proponowana kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wzrosłaby o 200 zł  w stosunku do kwoty obowiązującej  w tym roku  (2 800 zł), tj. o 7,1% .

Natomiast minimalna stawka godzinowa dla pracujących na określonych umowach cywilnoprawnych wzrastałaby w stosunku do kwoty obowiązującej w bieżącym roku (18,30 zł) o 1,30 zł.

Powyższe propozycje Minister Rozwoju, Pracy i Technologii z upoważnienia Rady Ministrów przekaże do negocjacji Radzie Dialogu Społecznego. Proponowane kwoty będą przedmiotem negocjacji z partnerami społecznymi. Negocjacje powinny zakończyć się w ciągu 30 dni od dnia otrzymania propozycji.

Jeżeli  w tym terminie Rada Dialogu Społecznego  nie uzgodni ww. wysokości płacy minimalnej, wówczas decyzje w tym zakresie podejmie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Ustalone przez Radę Ministrów kwoty nie mogą być niższe niż zaproponowane Radzie Dialogu Społecznego do negocjacji.

Źródło: MRPiT



W przypadku wpłat dokonywanych do PPK w związku z zatrudnianiem osób uzyskujących dochody wskazane w art. 13 ustawy o PIT, w części finansowanej przez podmiot zatrudniający, stanowią one koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym następuje wypłata wynagrodzenia przez podmiot zatrudniający, pod warunkiem, że zostaną odprowadzone (wpłacone) w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone.

Interpelacja nr 20502 do ministra finansów w sprawie kosztów podatkowych podmiotów zatrudniających

Szanowny Panie Ministrze!

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje możliwość ujmowania w kosztach podatkowych wpłat dokonywanych do pracowniczych planów kapitałowych. Zgodnie z art. 15 ust. 4ga ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych, z zastrzeżeniem art. 16 [wyłączenia z kosztów uzyskania przychodu] ust. 1 pkt 40a, w części finansowanej przez podmiot zatrudniający w rozumieniu tej ustawy, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są one należne, pod warunkiem, że zostaną opłacone w terminie wynikającym z przepisów tej ustawy. W przypadku uchybienia temu terminowi do wpłat tych stosuje się przepisy art. 16 [wyłączenia z kosztów uzyskania przychodu] ust. 1 pkt 57aa. Pewne niejasności pojawiły się jednak w związku z księgowaniem omawianych wydatków w przypadku osób zatrudnionych na podstawie stosunku prawnego innego niż umowa o pracę.

Mając na względzie powyższe, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie:

Czy w przypadku wpłat dokonywanych do pracowniczych planów kapitałowych w związku z zatrudnianiem osób uzyskujących dochody wskazane w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatności z tytułu których podmiot zatrudniający ujmuje w kosztach kasowo w dacie zapłaty pojęcie miesiąca, za który wpłaty do PPK są należne, należy dla potrzeb przytoczonego art. 15ga rozumieć miesiąc, za który należne jest wynagrodzenie osoby niebędącej pracownikiem (np. zleceniobiorcy, członka rady nadzorczej), stanowiące podstawę do obliczenia wysokości wpłaty finansowanej przez podmiot zatrudniający?

Poseł Tomasz Rzymkowski

26 lutego 2021 r.



Od 1 czerwca 2021 r. wzrośnie wysokość kwoty, którą pracodawcy wpłacają na konto Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Wzrost wpłaty na PFRON wynika z wyższej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, której wysokość ogłosił Prezes GUS w komunikacie z dnia 12 maja 2021 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w I kwartale 2021 r. Zgodnie z komunikatem przeciętna pensja wyniosła w tym okresie 5681,56 zł i jest wyższa w stosunku do poprzedniego kwartału o 223,58 zł.

Do wnoszenia comiesięcznych wpłat na PFRON zobowiązani są pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i równocześnie nie osiągają minimum 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Zgodnie z art. art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1172, z późn. zm.) miesięczna wpłata na Fundusz stanowi iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. Wyliczenie przeprowadza się według następującego wzoru:

0,4065 × PW × (ZO × 0,06 − ZN), gdzie:

0,4065 – wskaźnik ustawowy (40,65%)

PW – wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

ZO – zatrudnienie ogółem u określonego pracodawcy (które mnoży się przez wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynoszący 6%)

ZN – liczbę zatrudnianych przez pracodawcę osób niepełnosprawnych

Przypominamy, że pracodawca zobowiązany jest dokonać wpłaty na PFRON w terminie do dnia 20. następnego miesiąca po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie obowiązku wpłat. Również w tym terminie należy wysłać przez teletransmisję danych do PFRON stosowne deklaracje, z których będzie wynikała kwota wpłaty.

Więcej na ten temat:

Obowiązki oraz uprawnienia pracodawców związane z dokonywaniem wpłat na PFRON

B.O.



W dniu 13 maja 2021 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie w sprawie połączonych wniosków Prezydenta Konfederacji Lewiatan oraz Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących kwestii uznania za pracownika w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby wykonującej pracę na rzecz swojego pracodawcy w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą trzecią, a w konsekwencji nadania pracodawcy statusu płatnika składek z tytułu tej umowy cywilnoprawnej (sygn. akt K 15/16).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423, 432 i 619), w części obejmującej zwrot „lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy”, jest zgodny z zasadą poprawnej legislacji wywodzoną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Ponadto Trybunał postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.
Orzeczenie zapadło jednogłośnie.

Trybunał Konstytucyjny dokonał analizy art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w części obejmującej zwrot „lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy”, z wywodzoną z art. 2 Konstytucji zasadą poprawnej legislacji.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kwestionowany przepis jest jasny i precyzyjny w stopniu umożliwiającym adresatom tego przepisu odtworzenie zakresu swojego zobowiązania. Stała linia orzecznicza Sądu Najwyższego i sądów powszechnych pozwalała na rozstrzygnięcie pojawiających się na tle zaskarżonej regulacji wątpliwości interpretacyjnych przy użyciu powszechnie przyjętych metod wykładni. Podniesiony przez Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej zarzut o kwalifikowanym charakterze trudności interpretacyjnych powyższej regulacji oraz braku jej precyzji nie mógł zatem zostać uznany za uzasadniony.

Trybunał, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, potwierdził również, że istotą zakwestionowanej regulacji jest ochrona praw pracowniczych i uniemożliwienie pracodawcom obchodzenia przepisów prawa przez przekazywanie pracowników innej firmie, która zawierałaby z nimi umowę zlecenia (objętą zwolnieniem ze składki) albo umowę o dzieło (nieobjętą obowiązkiem ubezpieczenia), w ramach których pracownik wykonywałby na rzecz pracodawcy takie same obowiązki, jakie były przedmiotem umowy o pracę. Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tym samym zastrzeżeń Wnioskodawców, że zaskarżony przepis  nie odpowiada celom zamierzonym przez ustawodawcę, uznając zarzuty naruszenia zasady poprawnej legislacji polegające na objęciu zakresem zaskarżonego przepisu szerszego spektrum przypadków niż założone przez ustawodawcę, za nieuzasadnione. Co istotne w kontekście podnoszonych zarzutów, Trybunał zwrócił uwagę, że pracodawca nie jest pozbawiony wpływu na to, komu faktycznie powierzy wykonanie zawartej umowy cywilnoprawnej, a co za tym idzie, czy będzie podlegał obowiązkom z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Trybunał zauważył ponadto, że kwestia spójności systemu prawa w kontekście braku możliwości uzyskania niezbędnych do wykonania przez pracodawców obowiązków składkowych informacji w związku z zawarciem przez pracowników umów cywilnoprawnych z podmiotami trzecimi była już przedmiotem orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, z których wynika, że pracodawca ma prawo domagania się informacji, w zakresie wysokości przychodu pracownika z tytułu umowy cywilnoprawnej zawartej przez tego pracownika z innym podmiotem dla celów ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, przede wszystkim od samego pracownika w ramach trójstronnego stosunku ubezpieczeń społecznych łączącego ubezpieczonego, płatnika składek oraz organ rentowy. Ten stosunek jest bowiem związany m.in. z realizacją przez płatnika nałożonych na niego przez ustawodawcę zadań w zakresie obliczania i opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia pracownika, w tym także pracownika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Pogląd ten Trybunał podzielił także w niniejszej sprawie, uznając powyższe zarzuty za nieuzasadnione.

Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: Prezes TK Julia Przyłębska – przewodniczący, sędzia TK Jakub Stelina – sprawozdawca, wiceprezes TK Mariusz Muszyński, sędzia TK Justyn Piskorski, sędzia TK Michał Warciński.

Źródło: trybunal.gov.pl



Ustalenia z kontroli przeprowadzonej przez PIP

Ustalenia z kontroli przeprowadzonej przez inspektora pracy należy odpowiednio udokumentować poprzez sporządzenie protokołu pokontrolnego lub notatki urzędowej. Zasady postępowania w tym zakresie zostały szczegółowo uregulowane w przepisach art. 31 ustawy z dnia 13.04.2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1251), zwanej dalej „ustawą o PIP”.


panstwowa-inspekcja-pracy-pip-3.jpg

1. Postępowanie kontrolne prowadzone przez organy Państwowej Inspekcji Pracy może być przeprowadzone w sposób zdalny jedynie za zgodą przedsiębiorcy, jako:

  • kontrole zdalne – tj. kontrole realizowane w całości za pośrednictwem operatora pocztowego lub środków komunikacji elektronicznej, 
  • kontrole tzw. hybrydowe – tj. w których niektóre czynności kontrolne prowadzone będą zdalnie za pośrednictwem operatora pocztowego lub środków komunikacji elektronicznej, a pozostała część czynności kontrolnych wykonywana będzie w sposób bezpośredni, czyli w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych kontrolowanego lub w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.

W przypadku niewyrażenia przez podmiot kontrolowany zgody na wykonanie czynności kontrolnych w sposób zdalny inspektor pracy przeprowadza kontrolę w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych, a poszczególne czynności kontrolne może wykonywać w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.

2. Inspektor pracy na każdym etapie postępowania kontrolnego może za zgodą podmiotu kontrolowanego przeprowadzić poszczególne czynności kontrolne w sposób zdalny.

3. W stosunku do podmiotów niepodlegających ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292, z późn. zm.) dopuszcza się wykonywanie poszczególnych czynności kontrolnych w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy, w oparciu o materiały przesłane przez kontrolowanego za pośrednictwem operatora pocztowego lub środków komunikacji elektronicznej.

4. Zdalna kontrola lub poszczególne czynności kontrolne przeprowadzone w sposób zdalny mogą dotyczyć wyłącznie tych kontroli, gdzie dla dokonania pełnych ustaleń w zakresie stanu faktycznego nie jest wymagana obecność inspektora w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych kontrolowanego.

5. W sposób zdalny będą wykonywane czynności polegające przede wszystkim na oględzinach dokumentów, pozyskiwania pisemnych i ustnych informacji oraz oświadczeń, których prawo żądania okazania wynika z w art. 23 ust. 1 pkt 3-6 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1251).

6. Inspektor pracy ustala z podmiotem kontrolowanym, w jaki sposób zostanie inspektorowi przedstawiony materiał dowodowy, oraz w przypadku przesyłanych drogą e-mailową dokumentów i innych informacji zawierających dane wrażliwe – sposób ich zabezpieczania.

7. Przedstawione w toku kontroli dokumenty mogą przyjąć postać dokumentu elektronicznego opatrzonego podpisem kwalifikowanym, kopii tego dokumentu albo elektronicznej kopii dokumentu papierowego (tzw. skanu) potwierdzonej za zgodność kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Pozostałe materiały niebędące dokumentem mogą być okazywane w postaci nagrań wideo albo za pomocą zdjęć.

8. Kopie dokumentów powinny być potwierdzone za zgodność z oryginałem, w szczególności jeżeli będą stanowiły załączniki do protokołu z kontroli.

9. Niezależnie od prowadzenia kontroli lub czynności kontrolnych w sposób zdalny inspektor pracy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIP ma prawo żądania od podmiotu kontrolowanego wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń sporządzanych na podstawie dokumentów.

 

Przebieg kontroli prowadzonej w sposób zdalny

I. O zamiarze wszczęcia kontroli zdalnej inspektor pracy zawiadamia podmiot kontrolowany za pośrednictwem operatora pocztowego, platformy usług komunikacji publicznej ePUAP lub osobiście, doręczając:

  1. pisemne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz
  2. żądanie wraz z pouczeniem dotyczącym wyrażenia zgody na przeprowadzenie kontroli w sposób zdalny.

II. Inspektor pracy przeprowadza kontrolę zdalną po okazaniu legitymacji służbowej, które może nastąpić podczas wideokonferencji lub wideo rozmowy.

W przypadku wątpliwości co do tożsamości kontrolującego podmiot kontrolowany może zweryfikować osobę prowadzącą kontrolę poprzez kontakt z właściwym okręgowym inspektoratem pracy (np. telefoniczny).

III. Inspektor pracy w porozumieniu z kontrolowanym podmiotem ustala zasady prowadzenia czynności kontrolnych zdalnych za pośrednictwem operatora pocztowego lub środków komunikacji elektronicznej, uwzględniając możliwości techniczne podmiotu kontrolowanego.

IV. Kontrola zdalna lub poszczególne czynności kontroli tzw. hybrydowej mogą być prowadzone z wykorzystaniem:

  1. platformy usług administracji publicznej ePUAP,
  2. służbowej poczty elektronicznej,
  3. rozmowy telefonicznej ze służbowego telefonu,
  4. wideorozmowy telefonicznej ze służbowego smartfona,
  5. wideokonferencji poprzez komunikator internetowy, np. Skype (inspektor pracy przesyła link do spotkania służbową pocztą elektroniczną),
  6. innych narzędzi lub systemów teleinformatycznych.

V. Wszelkie dokumenty przekazywane przez inspektorów za pośrednictwem poczty elektronicznej są odpowiednio zabezpieczone przed możliwością odczytania przez osoby nieuprawnione.

VI. Przez komunikator internetowy albo przez telefon nie przeprowadza się przesłuchań, jak również innych czynności kontrolnych, których przeprowadzenie w sposób zdalny ze względu na ich charakter byłoby utrudnione.

VII. Protokół z kontroli zdalnej

Celem umożliwienia zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole przed jego podpisaniem inspektor pracy dokonuje przedstawienia podmiotowi kontrolowanemu kopii protokołu kontroli wraz z informacją uzupełniającą:

  1. za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej ePUAP lub
  2. za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe.

Po przekazaniu kopii protokołu kontroli następuje jego omówienie, które można zrealizować także  za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.

Podmiotowi kontrolowanemu przysługuje prawo zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole. Zastrzeżenia należy zgłosić na piśmie w terminie 7 dni od dnia przedstawienia protokołu (art. 31 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy).

Po upływie ww. terminu do wniesienia zastrzeżeń opatrzony podpisami inspektora pracy jeden egzemplarz protokołu (bez zmian, zmieniony lub uzupełniony) inspektor przesyła  podmiotowi kontrolowanemu wraz z informacją za pośrednictwem operatora pocztowego. Natomiast podmiot kontrolowany:

  1. podpisuje protokół albo dokonuje adnotacji o odmowie jego podpisania i przesyła dokument za pośrednictwem operatora pocztowego zwrotnie na adres właściwego okręgowego inspektoratu pracy ze wskazaniem imienia i nazwiska inspektora pracy,
  2. nie dokonuje w terminie zwrotnego odesłania egzemplarza protokołu kontroli, co jest równoznaczne z odmową podpisania protokołu.

VIII. Notatka urzędowa

W przypadku zakończenia kontroli notatką urzędową jej kopię przesyła się podmiotowi kontrolowanemu za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej ePUAP lub za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe.

źródło: www.pip.gov.pl



INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 czerwca 2020 r. (data wpływu 26 czerwca 2020 r.) uzupełnione pismem z dnia 4 września 2020 r. (data nadania 4 września 2020 r., data wpływu 7 września 2020 r.), w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 1 września 2020 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.442.2020.1.MK1 (data doręczenia 3 września 2020 r.) oraz ponownie uzupełnione pismem z dnia 22 września 2020 r. na wezwanie tut. Organu z dnia 18 września 2020 r. 0114-KDIP3-1.4011.442.2020.2.AK o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z przekazanym pracownikom w ramach programu wsparciem w formie finansowej lub rzeczowej jest:

  • prawidłowe– odnośnie uczestnictwa pracowników w zawodach sportowych, finansowanych przez Spółkę, które umożliwiają reprezentowanie Spółki,
  • nieprawidłowe –w pozostałym zakresie.


Od 1 marca 2021 r. wzrośnie wysokość kwoty, którą pracodawcy wpłacają na konto Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Wzrost wpłaty na PFRON wynika z wyższej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, której wysokość ogłosił Prezes GUS w komunikacie z dnia 9 lutego 2021 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2020 r. Zgodnie z komunikatem przeciętna pensja wyniosła w tym okresie 5457,98 zł i jest wyższa w stosunku do poprzedniego kwartału o 289,05 zł.

Do wnoszenia comiesięcznych wpłat na PFRON zobowiązani są pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i równocześnie nie osiągają minimum 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Zgodnie z art. art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1172, z późn. zm.) miesięczna wpłata na Fundusz stanowi iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. Wyliczenie przeprowadza się według następującego wzoru:

0,4065 × PW × (ZO × 0,06 − ZN), gdzie:

0,4065 – wskaźnik ustawowy (40,65%)

PW – wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

ZO – zatrudnienie ogółem u określonego pracodawcy (które mnoży się przez wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynoszący 6%)

ZN – liczbę zatrudnianych przez pracodawcę osób niepełnosprawnych

Przypominamy, że pracodawca zobowiązany jest dokonać wpłaty na PFRON w terminie do dnia 20. następnego miesiąca po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie obowiązku wpłat. Również w tym terminie należy wysłać przez teletransmisję danych do PFRON stosowne deklaracje, z których będzie wynikała kwota wpłaty.

Więcej na ten temat: Obowiązki oraz uprawnienia pracodawców związane z dokonywaniem wpłat na PFRON

B.O.



Zobowiązaniowy charakter relacji prawnej, jakim jest stosunek pracy wymaga wyraźnego sprecyzowania obowiązków pracodawcy i pracownika.

Przepisy zawarte w art. 94 k.p. stanowią ramową konstrukcję prawną obejmującą zasadnicze, uznane przez ustawodawcę za najbardziej godne wskazania, obowiązki pracodawcy w stosunku do pracowników.

Cechą regulacji wymienionych w art. 94 k.p. jest ogólna formuła ustaleń – rozwinięcie oraz uściślenie poszczególnych powinności pracodawcy następuje w dalszej treści k.p. i w odrębnych przepisach.

Warto zaznaczyć, iż nowelizacją k.p. pochodzącą z dn. 14.11.2003 r. wprowadzono nowe unormowania dotyczące powszechnych obowiązków informacyjnych pracodawcy (art. 941 i 942 k.p.), również te przepisy należy zaliczyć do ścisłego kręgu podstawowych obowiązków pracodawcy.