„Jakie nastąpiły zmiany w umowach zleceniach od 2017 roku? Jak należy ewidencjonować czas pracy, co ze słynnym „ewidencjonowaniem umów cywilnoprawnych” i „firmowych”?”
Od 01.01.2017 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz określono kwotowo wysokość minimalnej stawki godzinowej.
W praktyce oznacza to, że została wprowadzona …
Ostatnia zmiana Dz.U. 2023.148
Ustawa
z dnia 6 lipca 2016 r.
o podatku od sprzedaży detalicznej
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2023 r. poz. 148
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem od sprzedaży detalicznej, zwanym dalej „podatkiem”.
Art. 2.
Podatek stanowi dochód budżetu państwa.
Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) działalności gospodarczej — rozumie się przez to działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.);
2) kasie rejestrującej — rozumie się przez to kasę rejestrującą, o której mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) konsumencie — rozumie się przez to osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą nabywającą towary bez związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, a także rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
4) sprzedawcy detalicznym — rozumie się przez to osobę fizyczną, osobę prawną, spółkę cywilną oraz jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej dokonujące sprzedaży detalicznej;
5) sprzedaży detalicznej — rozumie się przez to dokonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach działalności gospodarczej zbywcy, odpłatnego zbywania towarów konsumentom na podstawie umowy zawartej:
a) w lokalu przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r. poz. 287, z 2021 r. poz. 2105 oraz z 2022 r. poz. 2337 i 2581),
b) poza lokalem przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
— także w przypadku, gdy zbywaniu towaru towarzyszy świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej;
6) towarze — rozumie się przez to rzeczy ruchome lub ich części.
Rozdział 2
Podmiot, przedmiot i podstawa opodatkowania podatkiem
Art. 4.
Podatnikami podatku są sprzedawcy detaliczni.
Art. 5.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem jest przychód ze sprzedaży detalicznej.
Art. 6.
1. Podstawę opodatkowania podatkiem stanowi osiągnięta w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę 17 000 000 zł.
2. Przychodem ze sprzedaży detalicznej są kwoty otrzymane przez podatnika z tytułu sprzedaży, o której mowa w ust. 1, w tym zaliczki, raty, przedpłaty i zadatki, także w przypadku, gdy kwoty te podatnik otrzymał przed wydaniem towaru.
3. Przychód ze sprzedaży detalicznej określa się na podstawie wielkości sprzedaży zaewidencjonowanej przy użyciu kas rejestrujących oraz sprzedaży niezaewidencjonowanej zgodnie ze zwolnieniem określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 111 ust. 8 i art. 145a ust. 17 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
4. Przychód ze sprzedaży detalicznej nie obejmuje należnego podatku od towarów i usług.
5. Przychód osiągnięty w danym miesiącu pomniejsza się o kwoty wypłacone w tym miesiącu z tytułu zwrotu towarów po odliczeniu podatku od towarów i usług.
Art. 7.
Nie podlega opodatkowaniu podatkiem sprzedaż detaliczna:
1) energii elektrycznej oraz gazu ziemnego dostarczanych do konsumentów za pośrednictwem sieci dystrybucyjnych, ciepła dostarczanego do konsumentów siecią ciepłowniczą ani wody dostarczanej do konsumentów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne;
2) paliw stałych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1315, 1576, 1967, 2411 i 2687);
3) używanych do celów opałowych pozostałych węglowodorów gazowych, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.):
a) w przypadkach, o których mowa w art. 32 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 32 ust. 5–13 tej ustawy,
b) rozlewanych do butli gazowych w składzie podatkowym;
4) olejów napędowych przeznaczonych do celów opałowych oraz olejów opałowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 9 i pkt 10 lit. a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
5) leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, refundowanych lub finansowanych w całości lub w części ze środków publicznych na podstawie odrębnych przepisów.
Rozdział 3
Obowiązek podatkowy i stawki podatku
Art. 8.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą osiągnięcia w danym miesiącu przychodu przekraczającego 17 000 000 zł i dotyczy przychodu powyżej tej kwoty osiągniętego od tej chwili do końca miesiąca.
Art. 9.
Stawki podatku wynoszą:
1) 0,8% podstawy opodatkowania — w części, w jakiej podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 170 000 000 zł;
2) 1,4% nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 000 000 zł — w części, w jakiej podstawa opodatkowania przekracza kwotę 170 000 000 zł.
Rozdział 4
Pobór podatku
Art. 10.
1. Podatnicy są obowiązani, bez wezwania właściwego organu podatkowego:
1) składać właściwemu dla podatnika naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe o wysokości podatku, sporządzone według ustalonego wzoru,
2) obliczać i wpłacać podatek na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego właściwy dla podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania
— za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.
2. Sprzedawcy detaliczni, których miesięczny przychód ze sprzedaży detalicznej nie przekracza kwoty 17 000 000 zł, nie składają deklaracji podatkowej o wysokości podatku.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji podatkowej o wysokości podatku, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego jej wypełnienia oraz terminu i miejsca jej składania, w celu umożliwienia rozliczenia podatku.
Rozdział 5
Właściwość organów podatkowych
Art. 11.
1. W przypadku podatników będących osobami fizycznymi właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika.
2. W przypadku podatników będących spółkami cywilnymi właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby jednego ze wspólników, do którego została złożona pierwsza deklaracja podatkowa o wysokości podatku.
3. W przypadku podatników będących osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na adres siedziby podatnika.
4. W przypadku podatników nieposiadających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpowiednio miejsca zamieszkania lub siedziby właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
5. Jeżeli nie można ustalić właściwości organu podatkowego zgodnie z ust. 1–4, właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Rozdział 6
Przepisy epizodyczne i końcowe
Art. 11a.
Przepisy ustawy stosuje się do przychodów ze sprzedaży detalicznej osiągniętych od dnia 1 lipca 2020 r.
Art. 11b.
W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem sprzedaż detaliczna:
1) benzyn silnikowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
2) olejów napędowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
3) biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
4) gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 12 lit. a–b ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.
Art. 12.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2016 r.
Ostatnia zmiana Dz.U. 2024.794
Ustawa
z dnia 28 lutego 2003 r.
Prawo upadłościowe
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2024 r. poz. 794
CZĘŚĆ PIERWSZA
PRZEPISY OGÓLNE O POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM I JEGO SKUTKACH
Tytuł I
Przepisy ogólne
Dział I
Przepisy wstępne
Art. 1.
1. Ustawa reguluje:
1) zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami;
2) zasady dochodzenia roszczeń od niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej;
3) skutki ogłoszenia upadłości;
4) zasady umarzania zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną.
5) (uchylony)
2. Przepisy ustawy stosuje się również do innych podmiotów określonych w ustawie.
Art. 2.
1. Postępowanie uregulowane ustawą należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą — dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane.
1a. (uchylony)
2. Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych należy prowadzić również tak, aby umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym.
Art. 3.
Postępowanie uregulowane ustawą może być wszczęte tylko na wniosek złożony przez podmioty określone w ustawie.
Art. 4.
1. Przepisy części pierwszej stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań unormowanych w ustawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
2. Przepisy części pierwszej stosuje się odpowiednio do postępowań określonych w art. 36 oraz rozdziale V rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz. Urz. UE L 141 z 05.06.2015, str. 19), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/848”.
Art. 4a.
Ilekroć w ustawie jest mowa o „Rejestrze”, należy przez to rozumieć Krajowy Rejestr Zadłużonych.
Dział II
Podmiotowy zakres stosowania ustawy
Art. 5.
1. Przepisy ustawy stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
2. Przepisy ustawy stosuje się także do:
1) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej;
2) wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
3) wspólników spółki partnerskiej.
Art. 6.
Nie można ogłosić upadłości:
1) Skarbu Państwa;
2) jednostek samorządu terytorialnego;
3) publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej;
4) instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy, chyba że ustawa ta stanowi inaczej, oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;
5) osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej;
6) uczelni;
7) funduszy inwestycyjnych.
Art. 7.
W razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci, a w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwanego dalej „zarządem sukcesyjnym” — także po upływie roku od dnia śmierci przedsiębiorcy, a przed dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, zarządca sukcesyjny, a także spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku.
Art. 8.
1. Wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru nie upłynął rok. Postępowanie toczy się według przepisów tytułu V części trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób, które przestały być wspólnikami osobowych spółek handlowych.
Art. 9.
Wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, nawet wówczas gdy nie dopełniła obowiązku jej zgłoszenia we właściwym rejestrze, jeżeli od dnia zaprzestania prowadzenia działalności nie upłynął rok. Postępowanie toczy się według przepisów tytułu V części trzeciej.
Art. 9a.
Nie można ogłosić upadłości w okresie od otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego do jego zakończenia lub prawomocnego umorzenia. W takim przypadku wniosek podlega odrzuceniu.
Art. 9b.
1. W przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego, w pierwszej kolejności rozpoznaje się wniosek restrukturyzacyjny.
2. Sąd upadłościowy wstrzymuje rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku restrukturyzacyjnego. Wstrzymanie rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości nie wyłącza możliwości zabezpieczenia majątku.
3. Jeżeli wstrzymaniu rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości sprzeciwia się interes ogółu wierzycieli, przepisu ust. 2 nie stosuje się. W takiej sytuacji sąd upadłościowy wydaje postanowienie o przejęciu wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia jednym postanowieniem. Sąd upadłościowy rozpoznaje wnioski w składzie właściwym dla rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości.
4. Jeżeli przejęcie wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania prowadziłoby do znacznego opóźnienia wydania orzeczenia w przedmiocie ogłoszenia upadłości, ze szkodą dla wierzycieli, a podstawy restrukturyzacji przedstawione przez dłużnika we wniosku restrukturyzacyjnym są znane sądowi upadłościowemu, sąd upadłościowy nie wydaje postanowienia o przejęciu wniosków do wspólnego rozpoznania i rozpoznaje wniosek o ogłoszenie upadłości, o czym zawiadamia sąd restrukturyzacyjny.
Dział III
Podstawy ogłoszenia upadłości
Art. 10.
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Art. 11.
1. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
1a. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
2. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
3. Do majątku, o którym mowa w ust. 2, nie wlicza się składników niewchodzących w skład masy upadłości.
4. Do zobowiązań pieniężnych, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się zobowiązań przyszłych, w tym zobowiązań pod warunkiem zawieszającym oraz zobowiązań wobec wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach, o których mowa w art. 342 ust. 1 pkt 4.
4a. Do zobowiązań pieniężnych, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się zobowiązań wynikających z:
1) instrumentów kapitałowych wyemitowanych w celu ich zakwalifikowania do funduszy własnych jako instrumenty:
a) dodatkowe w Tier I zgodnie z art. 52 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 575/2013”,
b) w Tier II zgodnie z art. 63 rozporządzenia nr 575/2013;
2) pożyczek podporządkowanych zaciągniętych w celu ich zakwalifikowania do funduszy własnych jako instrumenty dodatkowe w Tier I zgodnie z art. 52 rozporządzenia nr 575/2013.
4b. W przypadku zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji do zobowiązań pieniężnych, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się zobowiązań wynikających z:
1) obligacji kapitałowych wyemitowanych w celu ich zakwalifikowania do środków własnych jako pozycji podstawowych środków własnych kategorii 1 zgodnie z art. 71 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 2015/35 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (Dz. Urz. UE L 12 z 17.01.2015, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2015/35”;
2) pożyczek podporządkowanych zaciągniętych w celu zakwalifikowania ich do środków własnych jako pozycji środków własnych kategorii 1 zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2015/35.
5. Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
6. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.
7. Przepisy ust. 2–6 nie mają zastosowania do spółek osobowych określonych w ustawie z dnia 15 września 2000 r. − Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18 i 96), zwanej dalej „Kodeksem spółek handlowych”, w których co najmniej jednym wspólnikiem odpowiadającym za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem jest osoba fizyczna.
Art. 11a.
1. W przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego można ogłosić upadłość zmarłego przedsiębiorcy także wtedy, gdy w zakresie czynności dokonywanych w ramach prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny utracił zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
2. Przepis art. 11 ust. 1a stosuje się odpowiednio.
Art. 12.
(uchylony)
Art. 12a.
Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości złożony przez wierzyciela, jeżeli dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 13.
1. Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.
2. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
2a. Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
3. Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że obciążenia majątku dłużnika są bezskuteczne według przepisów ustawy albo gdy dokonane zostały w celu pokrzywdzenia wierzycieli, jak również jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że dłużnik dokonał innych czynności prawnych bezskutecznych według przepisów ustawy, którymi wyzbył się majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania, a okoliczności sprawy wskazują, że zastosowanie przepisów o bezskuteczności i zaskarżaniu czynności upadłego doprowadzi do uzyskania majątku o wartości przekraczającej przewidywaną wysokość kosztów, przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się.
4. Prawomocne postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie ust. 1 lub 2 obwieszcza się.
5. Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości na podstawie ust. 1 lub 2, sąd wydaje postanowienie, w którym wymienia:
1) imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę;
2) numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym dłużnika, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej;
3) firmę, pod którą działa dłużnik;
4) miejsce zamieszkania albo siedzibę oraz adres dłużnika;
5) numer identyfikacji podatkowej (NIP), jeżeli dłużnik ma taki numer.
6. W przypadku spółki osobowej w postanowieniu, o którym mowa w ust. 5, dodatkowo wymienia się:
1) imiona i nazwiska albo nazwę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
2) numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym wspólników, o których mowa w pkt 1, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające ich jednoznaczną identyfikację, w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej;
3) miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników, o których mowa w pkt 1.
7. W sekretariacie sądu umożliwia się każdemu, kto dostatecznie usprawiedliwi potrzebę przejrzenia akt sądowych postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie ust. 1 lub 2, dostęp do tych akt za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
Art. 14.–17.
(uchylone)
Tytuł II
Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości
Dział I
Sąd
Art. 18.
Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy — sąd gospodarczy.
Art. 19.
1. Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika.
1a. Głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce, w którym dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest rozpoznawalne dla osób trzecich.
1b. W przypadku osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, domniemywa się, że głównym ośrodkiem jej podstawowej działalności jest miejsce siedziby.
1c. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub zawodową domniemywa się, że głównym ośrodkiem jej podstawowej działalności jest główne miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej; w przypadku każdej innej osoby fizycznej domniemywa się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce zwykłego pobytu tej osoby.
2. (uchylony)
3. Jeżeli dłużnik nie ma w Rzeczypospolitej Polskiej głównego ośrodka podstawowej działalności, właściwy jest sąd miejsca zwykłego pobytu albo siedziby dłużnika, a jeżeli dłużnik nie ma w Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zwykłego pobytu albo siedziby, właściwy jest sąd, w którego obszarze znajduje się majątek dłużnika.
4. Jeżeli w toku postępowania o ogłoszenie upadłości okaże się, że właściwy jest inny sąd, sprawę przekazuje się temu sądowi. Na postanowienie o przekazaniu sprawy nie przysługuje zażalenie. Postanowienie to wiąże sąd, któremu sprawa została przekazana. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy.
5. Przekazanie sprawy po ogłoszeniu upadłości jest niedopuszczalne.
Dział II
Wniosek o ogłoszenie upadłości
Art. 20.
1. Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych.
2. Wniosek mogą zgłosić również:
1) w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej — każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki;
2) w stosunku do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną — każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami;
3) w stosunku do przedsiębiorstwa państwowego — także organ założycielski;
4) w stosunku do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa — także pełnomocnik Rządu, państwowa osoba prawna, organ lub inna jednostka uprawniona do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa;
5) w stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji — każdy z likwidatorów;
6) w stosunku do osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego — kurator ustanowiony na podstawie art. 42 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny;
7) w stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100000 euro — organ udzielający pomocy;
8) w stosunku do dłużnika, wobec którego prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego − zarządca ustanowiony w tym postępowaniu;
9) w stosunku do spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek — spółka dominująca.
Art. 21.
1. Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.
2. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.
2a. W przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na zarządcy sukcesyjnym. Jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości wystąpiła przed ustanowieniem zarządu sukcesyjnego, termin do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości biegnie od dnia, w którym został ustanowiony zarząd sukcesyjny. Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości przez zarządcę sukcesyjnego nie wymaga zgody osób, na rzecz których działa zarządca sukcesyjny.
3. Osoby, o których mowa w ust. 1–2a, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1 lub 2a, chyba że nie ponoszą winy. Osoby te mogą uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności jeżeli wykażą, że w terminie określonym w ust. 1 lub 2a otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu.
3a. W przypadku dochodzenia odszkodowania przez wierzyciela niewypłacalnego dłużnika domniemywa się, że szkoda, o której mowa w ust. 3, obejmuje wysokość niezaspokojonej wierzytelności tego wierzyciela wobec dłużnika.
4. (uchylony)
5. Osoby, o których mowa w ust. 1–2a, nie ponoszą odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie, gdy prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji.
Art. 22.
1. Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
1) imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, firmę, pod którą działa dłużnik, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a jeżeli dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, oraz numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym reprezentantów, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające ich jednoznaczną identyfikację, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
1a) NIP, jeżeli dłużnik ma taki numer;
2) wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2022 r. poz. 1581 oraz z 2023 r. poz. 1723) lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
5) informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2554 oraz z 2023 r. poz. 825 i 1723).
2.–2a. (uchylone)
3. Jeżeli wniosek zgłasza wierzyciel, przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się.
4. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej.
Art. 22a.
Wnioskodawca uiszcza zaliczkę na wydatki w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i wraz z wnioskiem przedstawia dowód jej uiszczenia. W przypadku braku uiszczenia zaliczki przewodniczący wzywa do uiszczenia zaliczki w terminie tygodnia pod rygorem zwrotu wniosku.
Art. 23.
1. Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza dłużnik, do wniosku powinien dołączyć:
1) aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
2) bilans sporządzony przez dłużnika dla celów postępowania, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku;
3) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
4) oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
5) spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
6) wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
7) informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych, zastawów skarbowych i hipotek morskich oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika;
8) informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni;
9) informację, czy w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
a) zatrudniał średniorocznie 250 lub więcej pracowników lub
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartość w złotych 50 milionów euro, lub
c) sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartość w złotych 43 milionów euro.
2. (uchylony)
3. Jeżeli dłużnik nie może dołączyć do wniosku dokumentów, o których mowa w ust. 1, powinien podać przyczyny ich niedołączenia oraz je uprawdopodobnić.
Art. 24.
Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, powinien we wniosku uprawdopodobnić swoją wierzytelność.
Art. 24a.
(uchylony)
Art. 25.
1. Wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości dłużnik jest obowiązany złożyć oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.
2. Jeżeli oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, nie jest zgodne z prawdą, dłużnik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek podania nieprawdziwych danych we wniosku o ogłoszenie upadłości.
3. W razie niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, wniosek zwraca się bez wzywania dłużnika do jego uzupełnienia.
Art. 25a.
Zarządzenie o wpisaniu do repertorium wniosku o ogłoszenie upadłości złożonego przez dłużnika, prawomocne zarządzenie o zwrocie tego wniosku oraz prawomocne postanowienie o odrzuceniu lub oddaleniu tego wniosku lub umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznania tego wniosku obwieszcza się.
Dział III
Przepisy o postępowaniu
Art. 26.
1. Uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości jest każdy, kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, oraz dłużnik.
2. O złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa państwowego albo jednoosobowej spółki Skarbu Państwa sąd niezwłocznie zawiadamia odpowiednio organ założycielski albo pełnomocnika Rządu, państwową osobę prawną, organ lub inną jednostkę uprawnioną do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa, które w terminie dwóch tygodni mogą złożyć sądowi opinię w sprawie.
Art. 261.
1. Jeżeli dłużnik nie ma zdolności procesowej i nie działa za niego przedstawiciel ustawowy, a także gdy w składzie organów dłużnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, zachodzą braki uniemożliwiające ich działanie, sąd upadłościowy ustanawia dla niego kuratora. Kuratora ustanowionego na podstawie art. 42 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny powołuje się na kuratora, o którym mowa w niniejszym przepisie.
2. Ustanowienie kuratora nie stanowi przeszkody do usunięcia, na podstawie zasad ogólnych, braku zdolności procesowej albo braków w składzie organów uniemożliwiających ich działanie.
3. Wynagrodzenie kuratora ustanowionego na podstawie ust. 1 ustala sędzia-komisarz w wysokości stosownej do nakładu pracy kuratora, stosując odpowiednio przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1144, 1532 i 1860). Wynagrodzenie kuratora obowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług. Na postanowienie w przedmiocie wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków przysługuje zażalenie. Zażalenie przysługuje również kuratorowi.
4. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio w przypadku śmierci dłużnika po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie działa zarządca sukcesyjny, oraz w przypadku wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 27.
1. Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym.
2. Sąd może na posiedzeniu niejawnym przeprowadzić postępowanie dowodowe w całości lub w części także wówczas, gdy wyznaczono rozprawę.
3. Postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości sąd wydaje w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku. Zażalenie na postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości sąd drugiej instancji rozpoznaje w terminie miesiąca od dnia przedstawienia mu akt sprawy.
4. W przypadkach przewidzianych w ustawie obwieszczenia dokonuje się w Rejestrze. W przypadku gdy od dnia obwieszczenia biegnie termin do wniesienia środka zaskarżenia, obwieszczeniu podlega także informacja o sposobie i terminie jego wniesienia.
Art. 28.
(uchylony)
Art. 29.
Jeżeli na skutek braku lub wskazania nieprawidłowego adresu dłużnika lub niewykonania innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu, wniosek o ogłoszenie upadłości zwraca się.
Art. 29a.
1. Sąd może uznać cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości za niedopuszczalne, jeżeli prowadziłoby to do pokrzywdzenia wierzycieli.
2. Wykonanie przez dłużnika zobowiązań wobec wnioskodawcy po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania.
Art. 30.
1. Sąd może w razie potrzeby wysłuchać dłużnika oraz wierzyciela będącego wnioskodawcą, a w sprawie upadłości przedsiębiorstwa państwowego albo jednoosobowej spółki Skarbu Państwa także odpowiednio organ założycielski albo przedstawiciela pełnomocnika Rządu, państwowej osoby prawnej, organu lub innej jednostki uprawnionej do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa.
2. Sąd wysłuchuje dłużnika z zachowaniem przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o przesłuchaniu stron, po odebraniu od niego przyrzeczenia.
3. Gdyby wysłuchanie, o którym mowa w ust. 2, było niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, sąd może zażądać od dłużnika złożenia wyjaśnień na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań. Wyjaśnienia te są dowodem w sprawie.
4. Do wysłuchania innych osób stosuje się przepis art. 217.
Art. 30a.
W postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie przeprowadza się dowodu z opinii biegłego, z wyjątkiem określonym w art. 56b ust. 1.
Art. 31.
(uchylony)
Art. 32.
1. (uchylony)
2. Jeżeli wierzyciel cofnął wniosek o ogłoszenie upadłości po wykonaniu przez dłużnika zobowiązań, o których mowa w art. 11, kosztami sądowymi obciąża się dłużnika.
3. Kosztami sądowymi obciąża się dłużnika w przypadku oddalenia wniosku na podstawie art. 13.
4. W sprawach, o których mowa w ust. 2 i 3, dłużnik obowiązany jest również do zwrotu kosztów poniesionych przez wierzyciela.
5. Od wnioskodawcy sąd może zażądać zaliczki na wydatki w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości w kwocie przewyższającej sumę określoną w art. 22a pod rygorem odrzucenia wniosku. Na postanowienie sądu w przedmiocie zaliczki zażalenie nie przysługuje. Żądanie dodatkowej zaliczki nie wstrzymuje rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości.
6. Wydatki pokrywane są w pierwszej kolejności z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę.
Art. 33.
1. Zażalenie przysługuje na postanowienie sądu kończące postępowanie oraz w przypadkach określonych w ustawie.
1a. Zażalenia na postanowienia sądu rozpoznaje sąd w innym składzie z wyjątkiem zażaleń na postanowienia kończące postępowanie w sprawie oraz których przedmiotem jest:
1) zatwierdzenie warunków sprzedaży,
2) zabezpieczenie majątku dłużnika,
3) wynagrodzenie i zwrot wydatków tymczasowego nadzorcy sądowego,
4) wynagrodzenie i zwrot wydatków zarządcy przymusowego
— które rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.
2. Od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna nie przysługuje.
3. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje.
Art. 34.
1. W przypadku złożenia przez wierzyciela wniosku w złej wierze, sąd, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, obciąży wierzyciela kosztami postępowania i może nakazać wierzycielowi złożenie publicznego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.
2. W przypadku oddalenia wniosku wierzyciela o ogłoszenie upadłości złożonego w złej wierze, dłużnikowi, a także osobie trzeciej przysługuje przeciwko wierzycielowi roszczenie o naprawienie szkody.
Art. 35.
Do postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości stosuje się odpowiednio przepisy art. 216a–216ab, art. 219, art. 220, art. 221, art. 224, art. 228 ust. 1, 2 i 3 i art. 229 ust. 2 oraz przepisy części pierwszej księgi pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego, z wyjątkiem art. 1301a, art. 1302, art. 1391, art. 2051, art. 2052 i art. 2054–20512 oraz przepisów o zawieszeniu i wznowieniu postępowania oraz postępowaniu w sprawach gospodarczych.
Dział IV
Postępowanie zabezpieczające
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 36.
Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości sąd na wniosek albo z urzędu może dokonać zabezpieczenia majątku dłużnika. W przedmiocie zabezpieczenia sąd orzeka niezwłocznie.
Art. 37.
W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania zabezpieczającego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu zabezpieczającym. Przepisu art. 396 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
Rozdział 2
Zabezpieczenie majątku dłużnika
Art. 38.
1. Sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Do tymczasowego nadzorcy sądowego przepisy art. 156 ust. 4, art. 157, art. 157a, art. 159–161, art. 166 ust. 6, art. 167 ust. 2, art. 167a, art. 167b, art. 170–172 i art. 178 stosuje się odpowiednio.
1a. Postanowienie o ustanowieniu tymczasowego nadzorcy sądowego, odwołaniu albo zmianie osoby tymczasowego nadzorcy sądowego i informację o uprawomocnieniu się postanowienia o uchyleniu zabezpieczenia przez odwołanie tymczasowego nadzorcy sądowego obwieszcza się.
1b. Sąd ustala wynagrodzenie tymczasowego nadzorcy sądowego, biorąc pod uwagę nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas pełnienia funkcji.
1c. Wynagrodzenie tymczasowego nadzorcy sądowego ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności.
1d. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można przyznać wyższe wynagrodzenie w wysokości do czterokrotności wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1c, jeżeli uzasadnia to nakład pracy tymczasowego nadzorcy sądowego, zakres podjętych czynności, stopień ich trudności oraz czas pełnienia funkcji.
2. O wynagrodzeniu tymczasowego nadzorcy sądowego i zwrocie wydatków koniecznych poniesionych w związku z pełnieniem funkcji orzeka sąd na jego wniosek złożony w terminie tygodnia od dnia powiadomienia o odwołaniu lub od dnia wygaśnięcia funkcji. Sąd może przyznać tymczasowemu nadzorcy sądowemu zaliczkę na wydatki. Kwotę zaliczki wypłaca się w pierwszej kolejności z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę.
3. Sąd może zobowiązać tymczasowego nadzorcę sądowego do złożenia w wyznaczonym terminie sprawozdania obejmującego w szczególności informacje na temat stanu finansowego dłużnika, rodzaju i wartości jego majątku oraz przewidywanych kosztów postępowania upadłościowego.
Art. 38a.
Dłużnik po ustanowieniu tymczasowego nadzorcy sądowego jest uprawniony do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest wymagana zgoda tymczasowego nadzorcy sądowego pod rygorem nieważności. Zgoda może zostać udzielona również po dokonaniu czynności w terminie trzydziestu dni od jej dokonania.
Art. 39.
1. Sąd na wniosek wnioskodawcy, dłużnika lub tymczasowego nadzorcy sądowego może zawiesić postępowanie egzekucyjne oraz uchylić zajęcie rachunku bankowego, jeżeli jest to niezbędne do osiągnięcia celów postępowania upadłościowego. Uchylając zajęcie rachunku bankowego, sąd ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego, jeżeli wcześniej nie został ustanowiony.
2. Dyspozycje dłużnika dotyczące środków na rachunku bankowym, którego zajęcie uchylono, wymagają zgody tymczasowego nadzorcy sądowego.
3. Postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego oraz uchyleniu zajęcia rachunku bankowego doręcza się wierzycielowi prowadzącemu egzekucję oraz organowi egzekucyjnemu. Na postanowienie to dłużnikowi oraz wierzycielowi prowadzącemu egzekucję przysługuje zażalenie.
Art. 40.
1. Sąd może stosować inne sposoby zabezpieczenia, w tym także zabezpieczenie przez ustanowienie zarządu przymusowego nad majątkiem dłużnika, jeżeli zachodzi obawa, że dłużnik będzie ukrywał swój majątek lub w inny sposób działał na szkodę wierzycieli, a także gdy dłużnik nie wykonuje poleceń tymczasowego nadzorcy sądowego.
2. Ustanawiając zabezpieczenie przez zarząd przymusowy, sąd wyznacza zarządcę przymusowego oraz określa zakres i sposób wykonywania zarządu.
3. Do czynności dłużnika dotyczących jego majątku objętego zarządem przymusowym stosuje się odpowiednio przepisy art. 77–79.
4. Do zarządcy przymusowego przepisy art. 38 ust. 1a−3 oraz przepisy ustawy o syndyku stosuje się odpowiednio.
Art. 41.–42.
(uchylone)
Art. 43.
Zabezpieczenia zastosowane przez sąd upadają z dniem ogłoszenia upadłości albo uprawomocnienia się postanowienia o odrzuceniu lub oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości albo umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznania tego wniosku. O upadku zabezpieczenia w postaci ustanowienia tymczasowego nadzorcy sądowego albo zarządu przymusowego obwieszcza się.
Dział V
(uchylony)
Dział VI
Orzeczenie o ogłoszeniu upadłości
Art. 51.
1. Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym:
1) wymienia imię i nazwisko dłużnika (upadłego) albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, NIP, jeżeli dłużnik (upadły) ma taki numer, firmę, pod którą działa dłużnik (upadły), miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a gdy dłużnikiem (upadłym) jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną — imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej — imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
2)–3) (uchylone)
4) wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia wierzytelności syndykowi;
5) wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłoszenia syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia praw oraz praw osobistych i roszczeń ciążących na nieruchomości syndykowi;
6) określa, czy funkcję sędziego-komisarza oraz zastępcy sędziego-komisarza będzie pełnił sędzia czy referendarz sądowy, oraz wyznacza syndyka;
7) oznacza godzinę wydania postanowienia, jeżeli upadły jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy.
2. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest skuteczne i wykonalne z dniem jego wydania, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
2a. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości wskazuje się podstawę jurysdykcji sądów polskich. Jeżeli zastosowanie ma rozporządzenie 2015/848, w postanowieniu określa się również, czy postępowanie ma charakter główny czy uboczny.
3. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 ust. 4.
Art. 52.
Data wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości jest datą upadłości. W przypadku wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości po ponownym rozpoznaniu sprawy w następstwie uchylenia postanowienia przez sąd drugiej instancji za datę upadłości uważa się datę wydania pierwszego postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Art. 53.
1. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości obwieszcza się.
2. Postanowienie w przedmiocie ogłoszenia upadłości doręcza się syndykowi po uprzednim powiadomieniu go o ogłoszeniu upadłości, upadłemu albo jego spadkobiercy oraz wierzycielowi, który żądał ogłoszenia upadłości. Postanowienie w przedmiocie ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa państwowego albo jednoosobowej spółki Skarbu Państwa doręcza się także odpowiednio organowi założycielskiemu albo pełnomocnikowi Rządu, państwowej osobie prawnej, organowi lub innej jednostce uprawnionej do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa. Powiadomienie syndyka następuje w dniu ogłoszenia upadłości i dokonuje się go przy zastosowaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności przez telefon, faks lub pocztę elektroniczną.
3. Jeżeli upadły jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy, postanowienie o ogłoszeniu upadłości doręcza się także Prezesowi Narodowego Banku Polskiego, po uprzednim powiadomieniu go o godzinie wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
4. Jeżeli upadły jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, postanowienie o ogłoszeniu upadłości doręcza się także Przewodniczącemu Komisji Nadzoru Finansowego.
5. O ogłoszeniu upadłości powiadamia się właściwą izbę administracji skarbowej i właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także znane sądowi organy egzekucyjne prowadzące postępowania egzekucyjne przeciwko upadłemu. Powiadomienie organów egzekucyjnych następuje w dniu ogłoszenia upadłości i dokonuje się go przy zastosowaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności przez telefon, faks lub pocztę elektroniczną.
6. Jeżeli upadły jest operatorem publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawcą publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2024 r. poz. 34), o ogłoszeniu upadłości powiadamia się Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Powiadomienie następuje w dniu ogłoszenia upadłości i dokonuje się go przy zastosowaniu środków bezpośredniego przekazu informacji, takich jak telefon, faks, poczta elektroniczna.
Art. 54.
1. (uchylony)
2. Sąd drugiej instancji nie może orzec o ogłoszeniu upadłości.
3. W przypadku uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania syndyk oraz sędzia-komisarz zachowują swoje uprawnienia, a czynności przez nich dokonane pozostają w mocy.
4. Jeżeli po uchyleniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania zostanie wydane postanowienie o zatwierdzeniu układu albo postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości umarza się.
Art. 54a.
1. Wierzycielowi w terminie tygodnia od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze, a wierzycielowi, którego siedziba lub miejsce zwykłego pobytu w dniu otwarcia postępowania znajdowały się za granicą, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze przysługuje zażalenie na postanowienie o ogłoszeniu upadłości wyłącznie w części dotyczącej jurysdykcji sądów polskich.
2. O wniesieniu zażalenia obwieszcza się w Rejestrze.
Art. 54b.
Informację o prawomocności postanowienia o ogłoszeniu upadłości obwieszcza się.
Art. 55.–56.
(uchylone)
Dział VII
Przygotowana likwidacja
Art. 56a.
1. W postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy.
2. Niedopuszczalne jest złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w odniesieniu do składników majątkowych objętych zastawem rejestrowym, jeżeli umowa o ustanowienie zastawu rejestrowego przewiduje przejęcie przedmiotu zastawu albo jego sprzedaż na podstawie art. 24 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. z 2018 r. poz. 2017), chyba że do wniosku zostanie dołączona pisemna zgoda zastawnika. Przepis art. 330 stosuje się odpowiednio.
2a. Do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży wnioskodawca załącza dowód wniesienia przez nabywcę wadium w wysokości jednej dziesiątej oferowanej ceny. W razie niezałączenia do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży dowodu wniesienia wadium wniosek ten pozostawia się bez rozpoznania.
2aa. Wadium może być wnoszone w jednej formie lub kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych.
2ab. Wadium wnoszone w pieniądzu wpłaca się przelewem na rachunek depozytowy sądu właściwego do rozpoznania wniosku.
2b. Do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży wnioskodawca załącza listę znanych mu zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku, którego dotyczy ten wniosek, z podaniem adresów tych wierzycieli. Sąd przesyła uzyskany z systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe odpis tego wniosku wraz z załącznikami wierzycielom zabezpieczonym na majątku, którego dotyczy ten wniosek.
3. Do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży dołącza się opis i oszacowanie składnika objętego wnioskiem sporządzone przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych.
4. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży musi zawierać warunki sprzedaży przez wskazanie co najmniej ceny oraz nabywcy. Warunki sprzedaży mogą być określone w złożonym projekcie umowy, która ma być zawarta przez syndyka. We wniosku albo złożonym projekcie umowy należy wskazać adres oraz adres poczty elektronicznej nabywcy.
5. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może przewidywać wydanie przedsiębiorstwa nabywcy z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. W takim przypadku do wniosku dołącza się dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu.
6. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może dotyczyć więcej niż jednego nabywcy.
Art. 56aa.
1. W przypadku złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży sąd ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego albo zarządcę przymusowego.
2. Tymczasowy nadzorca sądowy albo zarządca przymusowy składa, w wyznaczonym terminie, sprawozdanie obejmujące w szczególności informacje na temat stanu finansowego dłużnika, rodzaju i wartości jego majątku oraz przewidywanych kosztów postępowania upadłościowego oraz innych zobowiązań masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji na zasadach ogólnych, a także inne informacje istotne dla rozpoznania wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży.
Art. 56ab.
O złożeniu wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży obwieszcza się.
Art. 56b.
1. Sprzedaż, o której mowa w niniejszym dziale, na rzecz podmiotów wskazanych w art. 128 dopuszczalna jest wyłącznie po cenie sprzedaży nie niższej niż cena oszacowania. Cenę oszacowania ustala sąd na podstawie dowodu z opinii biegłego.
2. Wnioskodawca i potencjalny nabywca składają oświadczenie, czy między nimi a dłużnikiem nie zachodzą stosunki, o których mowa w art. 128.
Art. 56c.
1. Sąd uwzględnia wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie.
2. Sąd może uwzględnić wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest zbliżona do kwoty możliwej do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszonej o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie, jeżeli przemawia za tym ważny interes publiczny lub możliwość zachowania przedsiębiorstwa dłużnika.
3. Sąd rozpoznaje wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży nie wcześniej niż trzydzieści dni od dnia obwieszczenia o złożeniu tego wniosku oraz nie wcześniej niż czternaście dni od dnia doręczenia wierzycielom zabezpieczonym na majątku, którego dotyczy ten wniosek, odpisów tego wniosku wraz z załącznikami oraz zobowiązaniem do zajęcia stanowiska w wyznaczonym terminie.
Art. 56ca.
1. W przypadku złożenia co najmniej dwóch wniosków o zatwierdzenie warunków sprzedaży przeprowadza się aukcję pomiędzy nabywcami w celu wyboru najkorzystniejszych warunków sprzedaży. Do aukcji stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, z tym że:
1) warunki aukcji zatwierdza sąd w składzie jednoosobowym;
2) o aukcji należy zawiadomić nabywców oraz wnioskodawców co najmniej dwa tygodnie przed terminem posiedzenia wyznaczonego w celu jej przeprowadzenia;
3) aukcję przeprowadza się na posiedzeniu jawnym;
4) aukcję prowadzi tymczasowy nadzorca sądowy albo zarządca przymusowy pod nadzorem sądu w składzie jednoosobowym;
5) wyboru najkorzystniejszej oferty dokonuje tymczasowy nadzorca sądowy albo zarządca przymusowy, który przedstawia wybraną ofertę w sprawozdaniu, o którym mowa w art. 56aa ust. 2.
2. W przypadku złożenia kolejnego wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży przepisu art. 56ab nie stosuje się.
3. Kolejny wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży złożony po dokonaniu wyboru oferenta pozostawia się bez rozpoznania, o ile jego przedmiotem jest sprzedaż składników majątku dłużnika objętych przeprowadzoną aukcją.
Art. 56d.
1. Uwzględniając wniosek, sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zatwierdza warunki sprzedaży, określając co najmniej cenę oraz nabywcę mienia będącego przedmiotem sprzedaży, o której mowa w niniejszym dziale. W postanowieniu sąd może także odwołać się do warunków sprzedaży określonych w projekcie umowy.
2. Na postanowienie oddalające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży zażalenie przysługuje dłużnikowi oraz wnioskodawcy składającemu wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, a na postanowienie uwzględniające ten wniosek — dłużnikowi oraz każdemu z wierzycieli. Zażalenie można wnieść w terminie dwóch tygodni od dnia obwieszczenia w Rejestrze.
3. Wadium wniesione przez nabywcę wskazanego we wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży, który nie został uwzględniony, zwraca się w terminie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości i zatwierdzeniu warunków sprzedaży, chyba że nabywca wcześniej złożył wniosek o zwrot wadium. Zwrot wadium na wniosek nabywcy skutkuje pozostawieniem bez rozpoznania wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży na rzecz tego nabywcy. Wadium wniesione w pieniądzu podlega zwrotowi na rachunek bankowy wskazany przez nabywcę. Wadium wniesione w pieniądzu przez nabywcę wskazanego w uwzględnionym wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży zalicza się na poczet ceny i niezwłocznie przekazuje z rachunku depozytowego sądu do masy upadłości.
3a. Wadium wniesione w innej formie niż pieniądz zwraca się poprzez złożenie gwarantowi lub poręczycielowi oświadczenia o zwolnieniu wadium.
4. Wadium wniesione przez nabywcę zwraca się również z dniem uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości i oddaleniu wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży, uprawomocnienia się zarządzenia o zwrocie tego wniosku albo postanowienia o jego odrzuceniu albo umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznania wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży.
Art. 56e.
1. Syndyk zawiera umowę sprzedaży na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia stwierdzenia prawomocności tego postanowienia, chyba że zaakceptowane przez sąd warunki umowy przewidywały inny termin. O stwierdzeniu prawomocności postanowienia sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży zawiadamia się syndyka oraz nabywcę.
2. Zawarcie umowy sprzedaży może nastąpić wyłącznie po wpłaceniu przez nabywcę całej ceny do masy upadłości lub po wydaniu syndykowi ceny złożonej wcześniej do depozytu.
2a. Jeżeli do zawarcia umowy sprzedaży nie dojdzie z przyczyn leżących po stronie nabywcy, syndyk zatrzymuje wadium wniesione w pieniądzu. Jeżeli wadium było wniesione w innej formie niż pieniądz, syndyk dochodzi zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. Wadium stanowi składnik masy upadłości.
3. Do skutków sprzedaży według przepisów niniejszego rozdziału przepisy art. 313, art. 314 i art. 317 stosuje się.
Art. 56f.
1. Jeżeli do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży był dołączony dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu, wydanie przedmiotu sprzedaży nabywcy następuje niezwłocznie po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
1a. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości albo po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
2. Wydanie przedmiotu sprzedaży nabywcy następuje do rąk nabywcy, przy udziale syndyka. Przepis art. 174 stosuje się odpowiednio.
3. Do czasu uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży i zawarcia umowy sprzedaży nabywca zarządza nabytym majątkiem w granicach zwykłego zarządu na własne ryzyko i odpowiedzialność.
4. Uchylając postanowienie o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, sąd zobowiązuje nabywcę do zwrotu przedmiotu sprzedaży do rąk syndyka lub dłużnika. Postanowienie jest tytułem egzekucyjnym przeciwko nabywcy.
Art. 56g.
1. Po uprawomocnieniu się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży sąd z urzędu lub na wniosek syndyka postanowi o wydaniu syndykowi ceny złożonej do depozytu.
2. W innych przypadkach niż określony w ust. 1 o wydaniu ceny z depozytu orzeka na wniosek nabywcy sąd w terminie trzydziestu dni od dnia wydania przedsiębiorstwa syndykowi lub dłużnikowi. Syndyk lub dłużnik może złożyć wniosek o zatrzymanie ceny w depozycie na kolejne dwa tygodnie potrzebne do złożenia wniosku o zabezpieczenie powództwa o odszkodowanie według przepisów ogólnych. Po upływie tego terminu sąd niezwłocznie postanowi o wydaniu ceny z depozytu, chyba że został złożony wniosek o zabezpieczenie.
3. W przedmiocie postanowienia o wydaniu ceny z depozytu w sytuacjach wskazanych w ust. 1 i 2 orzeka sąd w składzie jednoosobowym.
Art. 56h.
W terminie przewidzianym na zawarcie umowy sprzedaży syndyk lub nabywca może złożyć wniosek do sądu o uchylenie lub zmianę postanowienia o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, jeżeli po wydaniu tego postanowienia zmieniły się lub zostały ujawnione okoliczności mające istotny wpływ na wartość składnika majątku będącego przedmiotem sprzedaży. Na postanowienie uwzględniające ten wniosek zażalenie przysługuje również syndykowi oraz nabywcy. Przepisy art. 56a–56g stosuje się odpowiednio.
Tytuł III
Skutki ogłoszenia upadłości
Dział I
Skutki ogłoszenia upadłości co do osoby upadłego
Art. 57.
1. Upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi.
2. Upadły jest obowiązany udzielać sędziemu-komisarzowi i syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku.
3. Sędzia-komisarz może postanowić, aby upadły będący osobą fizyczną nie opuszczał terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez jego zezwolenia.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do członków organu zarządzającego upadłego niebędącego osobą fizyczną.
5. Na postanowienie sędziego-komisarza, o którym mowa w ust. 3 i 4, przysługuje zażalenie.
Art. 58.
1. Jeżeli upadły ukrywa się lub ukrywa swój majątek, sędzia-komisarz może zastosować wobec niego środki przymusu określone w Kodeksie postępowania cywilnego dla egzekucji świadczeń niepieniężnych.
2. Sędzia-komisarz może zastosować środki przymusu wobec upadłego, który uchybia swoim obowiązkom albo po ogłoszeniu upadłości dopuszcza się czynów mających na celu ukrycie majątku, obciążenie go pozornymi zobowiązaniami lub w jakikolwiek sposób utrudnia ustalenie składu masy upadłości.
3. Sędzia-komisarz uchyli środki przymusu, gdy ustanie potrzeba ich stosowania.
4. Na postanowienie w sprawie środków przymusu przysługuje zażalenie.
Art. 59.–60.
(uchylone)
Art. 601.
Po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorca występuje w obrocie pod dotychczasową firmą z dodaniem oznaczenia „w upadłości”.
Dział II
Skutki ogłoszenia upadłości co do majątku upadłego
Rozdział 1
Masa upadłości
Oddział 1. Przepisy ogólne
Art. 61.
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego.
Art. 62.
W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63–67a.
Art. 63.
1. Nie wchodzi do masy upadłości:
1) mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, z późn. zm.);
2) wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
3) kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przypadającej zgodnie z umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom;
4) środki pieniężne znajdujące się na rachunku będącym przedmiotem blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego w rozumieniu art. 119zg pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 i 2760).
1a. W przypadku ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, na której utrzymaniu nie pozostają inne osoby, do masy upadłości nie wchodzi także część dochodu upadłego, która łącznie z dochodami wyłączonymi z masy upadłości na podstawie ust. 1 odpowiada kwocie stanowiącej 150% kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901, 1693, 1938 i 2760).
1b. W przypadku ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, na której utrzymaniu pozostają inne osoby, do masy upadłości nie wchodzi także część dochodu upadłego, która łącznie z dochodami wyłączonymi z masy upadłości na podstawie ust. 1 odpowiada iloczynowi liczby osób pozostających na utrzymaniu upadłego oraz upadłego i 150% kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
1c. Sędzia-komisarz na wniosek upadłego lub syndyka może w inny sposób określić część dochodu upadłego, która nie wchodzi do masy upadłości zgodnie z ust. 1a lub 1b, biorąc pod uwagę szczególne potrzeby upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich stan zdrowia, potrzeby mieszkaniowe oraz możliwości ich zaspokojenia. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie upadłemu i wierzycielom.
1d. Część dochodu upadłego, która nie wchodzi do masy upadłości zgodnie z ust. 1a–1c, nie podlega egzekucji.
2. Uchwała zgromadzenia wierzycieli może wyłączyć z masy upadłości inne składniki mienia upadłego.
Art. 63a.
Wątpliwości co do tego, które z przedmiotów należących do upadłego wchodzą w skład masy upadłości, rozstrzyga sędzia-komisarz na wniosek syndyka, upadłego lub wierzyciela. Na postanowienie sędziego-komisarza zażalenie przysługuje wnioskodawcy, upadłemu i wierzycielom.
Art. 64.
1. Mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników upadłego i ich rodzin, stanowiące zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym środki pieniężne zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, tworzonego na podstawie przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, wraz z przypadającymi po ogłoszeniu upadłości kwotami pochodzącymi ze zwrotu udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe, wpłatami odsetek bankowych od środków tego funduszu oraz opłatami pobieranymi od korzystających z usług i świadczeń socjalnych finansowanych z tego funduszu organizowanych przez upadłego, nie wchodzi w skład masy upadłości. Składniki tego mienia oznaczy sędzia-komisarz.
2. Mieniem, o którym mowa w ust. 1, zarządza syndyk, wydatkując zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym funduszu środki na cele i według zasad, które zostały określone w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
3. Niewykorzystane środki, o których mowa w ust. 1, zwiększają Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Art. 65.
(uchylony)
Art. 65a.
1. W skład masy upadłości upadłego będącego stroną umowy o subpartycypację, o której mowa w art. 183 ust. 4 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 681, 825, 1723 i 1941), nie wchodzą wierzytelności będące przedmiotem tej umowy.
2. Fundusz wierzytelności wstępuje w prawa upadłego z tytułu wierzytelności podlegających wyłączeniu zgodnie z ust. 1 oraz zabezpieczeń tych wierzytelności.
3. Syndyk przekazuje funduszowi wierzytelności świadczenia otrzymane od dłużników z tytułu wierzytelności, o których mowa w ust. 1, oraz dłużników z tytułu zabezpieczeń tych wierzytelności.
Art. 66.
1. W skład masy upadłości uczestnika systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, nie wchodzi mienie upadłego wymienione w art. 80, a także inne aktywa niezbędne do wykonania obowiązków wynikających z uczestnictwa w systemie, które powstały przed ogłoszeniem upadłości, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. W celu wykonania obowiązków określonych w ust. 1 podmiot prowadzący system jest upoważniony do dysponowania tym mieniem.
3. Mienie, o którym mowa w ust. 1, pozostałe po wykonaniu obowiązków wynikających z uczestnictwa w systemie, wchodzi do masy upadłości.
Art. 67.
1. Z zastrzeżeniem przepisów art. 12 ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, przedmiot zabezpieczenia ustanowionego w związku z uczestnictwem w systemie płatności lub systemie rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, na rzecz podmiotu prowadzącego ten system lub na rzecz uczestnika tego systemu, nie wchodzi do masy upadłości:
1) uczestnika tego systemu lub uczestnika współpracującego z nim systemu interoperacyjnego, który ustanowił to zabezpieczenie,
2) niebędącego uczestnikiem podmiotu prowadzącego system interoperacyjny współpracujący z tym systemem,
3) jakiegokolwiek innego podmiotu, który ustanowił to zabezpieczenie
— w razie ogłoszenia upadłości któregokolwiek z nich.
2. Z zastrzeżeniem przepisów art. 12 ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, przedmiot zabezpieczenia ustanowionego na rzecz Narodowego Banku Polskiego, banku centralnego innego państwa członkowskiego w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, lub Europejskiego Banku Centralnego, przez podmiot dokonujący operacji z tymi bankami lub przez jakikolwiek inny podmiot, nie wchodzi do masy upadłości w razie ogłoszenia upadłości któregokolwiek z nich.
3. Prawa podmiotu, na rzecz którego zostało ustanowione zabezpieczenie, o którym mowa w ust. 1 lub 2, do zaspokojenia się z tego zabezpieczenia nie ogranicza ogłoszenie upadłości podmiotu, który ustanowił to zabezpieczenie.
4. Upadły wykonuje zobowiązania — w związku z którymi zostało ustanowione zabezpieczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2 — na warunkach obowiązujących w dniu poprzedzającym dzień ogłoszenia upadłości. Przepisu art. 102 nie stosuje się.
Art. 67a.
1. Mienie przeznaczone na pomoc dla uczestników systemu ochrony, stanowiące zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym środki pieniężne funduszu pomocowego tworzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z 2024 r. poz. 352), wraz z przypadającymi po ogłoszeniu upadłości kwotami pochodzącymi ze zwrotu udzielonych pożyczek na cele pomocowe, wpłatami odsetek bankowych od środków tego funduszu oraz opłatami pobieranymi od korzystających z usług i świadczeń finansowanych z tego funduszu organizowanych przez upadłego, nie wchodzi w skład masy upadłości. Składniki tego mienia oznaczy sędzia-komisarz. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie upadłemu, wierzycielom oraz uczestnikom systemu ochrony.
2. Mieniem, o którym mowa w ust. 1, zarządza upadły, chyba że został ustanowiony likwidator, kurator bądź przedstawiciel albo reprezentant upadłego ustanowiony na podstawie postanowień umowy systemu ochrony, wydatkując zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym funduszu środki na cele i według zasad określonych w przepisach ustawy, o której mowa w ust. 1, oraz umowy systemu ochrony.
3. Dotychczasowi uczestnicy systemu ochrony mogą zdecydować o przekazaniu mienia, o którym mowa w ust. 1, do jednego z nich albo do nowej jednostki, w celu utworzenia, z wykorzystaniem tego mienia, nowego systemu ochrony lub jego wykorzystania w istniejącym systemie ochrony.
4. W przypadku nieutworzenia nowego systemu ochrony lub nieprzystąpienia do istniejącego systemu ochrony, o których mowa w ust. 3, mienie, o którym mowa w ust. 1, zostaje przekazane dotychczasowym uczestnikom systemu ochrony, stosownie do wielkości dokonanych wpłat.
Oddział 2. Ustalanie składu masy upadłości
Art. 68.
(uchylony)
Art. 69.
1. Ustalenie składu masy upadłości na dzień ogłoszenia upadłości następuje przez sporządzenie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe według wzorca udostępnionego przez Ministra Sprawiedliwości spisu objętych przez syndyka ruchomości, nieruchomości, środków pieniężnych oraz przysługujących upadłemu praw majątkowych, a także przez sporządzenie spisu należności.
1a. Jeżeli syndyk na podstawie ksiąg upadłego oraz dokumentów bezspornych ustali, że w skład masy upadłości wchodzą ruchomości, nieruchomości oraz środki pieniężne, których syndyk nie objął, sporządza ich spis, wskazując, których składników masy nie objął na skutek czynności bezskutecznych.
1b. (uchylony)
1c. Syndyk sporządza spisy, o których mowa w ust. 1 i 1a, na bieżąco, w miarę ustalania składu masy upadłości i obejmowania składników majątku wchodzących w skład masy upadłości. Podczas sporządzania spisów syndyk usuwa błędnie wpisane pozycje.
1ca. Każdorazowy stan spisu objętych przez syndyka ruchomości, nieruchomości, środków pieniężnych oraz przysługujących upadłemu praw majątkowych jest ujawniany w Rejestrze. Zawarte w spisie należności informacje o przysługujących upadłemu wierzytelnościach podlegają ujawnieniu dopiero z chwilą obwieszczenia w Rejestrze uchwały rady wierzycieli albo postanowienia sędziego-komisarza o wyrażeniu zgody na sprzedaż wierzytelności.
1d. Po zakończeniu ustalania składu masy upadłości syndyk składa spis inwentarza, który obejmuje raporty ze sporządzonych według stanu na dzień ogłoszenia upadłości spisów:
1) objętych przez syndyka ruchomości, nieruchomości, środków pieniężnych oraz przysługujących upadłemu praw majątkowych;
2) ruchomości, nieruchomości oraz środków pieniężnych, których syndyk nie objął;
3) należności.
1e. (uchylony)
1f. Jeżeli syndyk na podstawie ksiąg upadłego oraz dokumentów bezspornych ustali, że w skład masy upadłości w dniu ogłoszenia upadłości wchodziły składniki majątku, których syndyk nie ujął w spisie inwentarza, sporządza uzupełnienie spisu inwentarza, które obejmuje składniki majątku nieujęte w spisie inwentarza. Do uzupełnienia spisu inwentarza przepisy ust. 1, 1a, 1c i 1d stosuje się odpowiednio.
2. Wraz ze spisem inwentarza dokonuje się oszacowania majątku wchodzącego do masy upadłości.
3. Domniemywa się, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego.
Oddział 3. Wyłączenia z masy upadłości
Art. 70.
Składniki mienia nienależące do majątku upadłego podlegają wyłączeniu z masy upadłości.
Art. 701.
Przepisów o wyłączeniu z masy upadłości nie stosuje się do rzeczy, wierzytelności i innych praw majątkowych przeniesionych przez upadłego na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności. Do przedmiotów tych oraz do zabezpieczonych w ten sposób wierzytelności stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące zastawu i wierzytelności zabezpieczonych zastawem.
Art. 71.
1. W razie zbycia przez upadłego mienia, które podlega wyłączeniu, świadczenie otrzymane za zbyte mienie wydaje się osobie, do której mienie to należało, jeżeli świadczenie jest wyodrębnione w masie upadłości.
2. W razie zbycia przez syndyka mienia, które podlegało wyłączeniu, osoba, do której prawo to należało, może żądać wydania świadczenia wzajemnego uzyskanego w zamian za to mienie.
3. Jeżeli świadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie zostało spełnione przed zgłoszeniem żądania wydania, prawo do świadczenia przechodzi na mającego prawo do wyłączonego mienia.
Art. 72.
Osoba, której przysługuje prawo do mienia podlegającego wyłączeniu, może żądać jego wydania lub świadczenia wzajemnego za jednoczesnym zwrotem wydatków na utrzymanie tego mienia lub na uzyskanie świadczenia wzajemnego poniesionych przez upadłego lub z masy upadłości.
Art. 73.
1. We wniosku o wyłączenie z masy upadłości należy zgłosić wszelkie twierdzenia, zarzuty i dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania, chyba że powołanie ich we wniosku było niemożliwe.
2. Sędzia-komisarz rozpoznaje wniosek o wyłączenie z masy upadłości w terminie jednego miesiąca od dnia jego złożenia po wysłuchaniu syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy.
3.–5. (uchylone)
6. Postanowienie w przedmiocie wyłączenia z masy upadłości wymaga uzasadnienia. Na postanowienie o wyłączeniu z masy upadłości przysługuje zażalenie upadłemu i wierzycielom.
Art. 74.
1. W razie oddalenia wniosku o wyłączenie z masy upadłości wnioskodawca może w drodze powództwa żądać wyłączenia mienia z masy upadłości.
2. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego w terminie miesiąca od dnia doręczenia postanowienia sędziego-komisarza o odmowie wyłączenia z masy upadłości.
3. Powództwo może być oparte wyłącznie na twierdzeniach i zarzutach zgłoszonych we wniosku o wyłączenie z masy upadłości. Inne twierdzenia i zarzuty mogą być zgłoszone tylko wtedy, gdy powód wykaże, że ich wcześniejsze zgłoszenie było niemożliwe. Niezależnie od wyniku sprawy sąd obciąży powoda kosztami procesu, jeżeli powołał nowe dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, których nie zgłosił we wniosku o wyłączenie.
4. Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania mienia objętego żądaniem wyłączenia z masy upadłości.
Oddział 4. Czynności upadłego dotyczące mienia wchodzącego w skład masy upadłości
Art. 75.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim.
2. Sędzia-komisarz określa zakres i czas korzystania przez upadłego lub osoby mu bliskie, którzy w dacie ogłoszenia upadłości zamieszkiwali w mieszkaniu znajdującym się w lokalu lub w budynku wchodzącym do masy upadłości, z tego mieszkania.
3. (uchylony)
Art. 76.
(uchylony)
Art. 77.
1. Czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości są nieważne.
2. Na wniosek osoby trzeciej sędzia-komisarz może nakazać zwrot na jej rzecz z masy upadłości jej świadczenia wzajemnego, które osoba ta świadczyła w związku z dokonaniem przez nią z upadłym czynności prawnej, o której mowa w ust. 1. Do zwrotu tego świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy o nienależnym świadczeniu.
3. Zwrot świadczenia, o którym mowa w ust. 2, można nakazać, jeżeli czynność prawna została podjęta po ogłoszeniu upadłości i przed obwieszczeniem w Rejestrze postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a osoba trzecia przy zachowaniu należytej staranności nie mogła wiedzieć o ogłoszeniu upadłości. Na postanowienie sędziego-komisarza osobie tej przysługuje zażalenie.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do ustanowienia zabezpieczenia finansowego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 294), jeżeli zawarcie umowy lub ustanowienie zabezpieczenia finansowego nastąpiło w dniu ogłoszenia upadłości, a uprawniony z zabezpieczenia wykaże, że nie wiedział i przy zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć o wszczęciu postępowania upadłościowego. Przepisu ust. 1 nie stosuje się również do zabezpieczeń, o których mowa w art. 67.
Art. 78.
Spełnienie świadczenia do rąk upadłego dokonane po obwieszczeniu o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze nie zwalnia z obowiązku spełnienia świadczenia do masy upadłości, chyba że równowartość świadczenia została przekazana przez upadłego do masy upadłości.
Art. 79.
Przepisy art. 77 i 78 stosuje się również do czynności, które podlegają ujawnieniu w księdze wieczystej i rejestrach, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
Art. 80.
1. Ogłoszenie upadłości uczestnika systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunków papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami nie wstrzymuje możliwości wykorzystania:
1) środków pieniężnych i instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 646, 825, 1723 i 1941), zgromadzonych i zapisanych na jego rachunku rozliczeniowym, nieobciążonych prawem rzeczowym na rzecz osób trzecich,
2) instrumentów finansowych zapisanych na rachunku rozliczeniowym upadłego, jako przedmiot zabezpieczenia kredytu uzyskanego w ramach systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, jeżeli kredyt taki może być udostępniony w ramach istniejącej umowy o kredyt
— w celu wykonania zobowiązań upadłego wynikających ze zleceń rozrachunku wprowadzonych do systemu najpóźniej w dniu roboczym systemu rozpoczynającym się w dniu, w którym została ogłoszona upadłość.
2. Za dzień roboczy systemu uznaje się określony przez zasady funkcjonowania systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, cykl wykonywania zleceń, w trakcie którego dokonywane są rozliczenia lub rozrachunki oraz występują inne operacje z tym związane; dzień ten może rozpoczynać się i kończyć w następujących po sobie dniach kalendarzowych.
Oddział 5. Zakaz obciążania masy upadłości
Art. 81.
1. Po ogłoszeniu upadłości nie można obciążyć składników masy upadłości hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałej przed ogłoszeniem upadłości.
1a. Po ogłoszeniu upadłości nie można ustanowić na składnikach masy upadłości hipoteki przymusowej ani zastawu skarbowego, także dla zabezpieczenia wierzytelności powstałej po ogłoszeniu upadłości.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli wniosek o wpis hipoteki został złożony w sądzie co najmniej na sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 82.
Wpis w księdze wieczystej lub rejestrze dokonany z naruszeniem art. 81 podlega wykreśleniu z urzędu. Podstawą wykreślenia jest postanowienie sędziego-komisarza stwierdzające niedopuszczalność wpisu. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Rozdział 2
Skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego
(oznaczenie i tytuł oddziału 1 – uchylone)
Art. 83.
Postanowienia umowy zastrzegające na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są nieważne.
Art. 84.
1. Postanowienie umowy, której stroną jest upadły, uniemożliwiające albo utrudniające osiągnięcie celu postępowania upadłościowego jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości.
2. Umowa przeniesienia własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa zawarta w celu zabezpieczenia wierzytelności jest skuteczna wobec masy upadłości, jeżeli została zawarta w formie pisemnej z datą pewną.
3. Umowa ustanawiająca zabezpieczenie finansowe na podstawie ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych dla swojej skuteczności wobec masy upadłości nie wymaga zachowania formy pisemnej z datą pewną.
Art. 85.
1. Jeżeli umowa ramowa, której jedną ze stron jest upadły, zastrzega, że poszczególne umowy szczegółowe, których przedmiotem są terminowe operacje finansowe, pożyczki instrumentów finansowych lub sprzedaż instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, będą zawierane w wykonaniu umowy ramowej oraz że rozwiązanie umowy ramowej powoduje rozwiązanie wszystkich umów szczegółowych zawartych w wykonaniu tej umowy:
1) wierzytelności z tytułu poszczególnych umów szczegółowych zawartych w jej wykonaniu nie są obejmowane układem zawartym w postępowaniu upadłościowym;
2) syndykowi nie przysługuje uprawnienie do odstąpienia od umowy ramowej, o którym mowa w art. 98.
2. Przez terminowe operacje finansowe, o których mowa w ust. 1, rozumie się operacje, w których ustalono cenę, kurs, stopę procentową lub indeks — a w szczególności nabywanie walut, papierów wartościowych, złota lub innych metali szlachetnych, towarów lub praw, w tym umowy obliczone tylko na różnicę cen, opcje i prawa pochodne — zawarte na umówioną datę lub umówiony termin, w obrocie rynkowym.
2a. Przez instrumenty finansowe, o których mowa w ust. 1, rozumie się instrumenty finansowe w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
3. Każda ze stron może wypowiedzieć umowę, o której mowa w ust. 1, z zachowaniem ustalonego w tej umowie sposobu rozliczenia stron na wypadek rozwiązania umowy.
4. Dopuszczalne jest potrącenie wierzytelności wynikającej z rozliczenia stron.
5. Do poszczególnych umów szczegółowych mających za przedmiot terminowe operacje finansowe, pożyczki instrumentów finansowych lub sprzedaż instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu — nawet jeżeli nie zostały one zawarte w wykonaniu umowy ramowej, o której mowa w ust. — nie stosuje się przepisów art. 98 i art. 99.
Art. 85a.
Ogłoszenie upadłości dłużnika nie narusza uprawnień wynikających z zamieszczonej w umowie klauzuli kompensacyjnej, o której mowa w ustawie z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych, jeżeli umowa została zawarta:
1) przed dniem ogłoszenia upadłości;
2) w dniu ogłoszenia upadłości, ale przed wydaniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości;
3) w dniu ogłoszenia upadłości, ale po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, jeżeli przyjmujący zabezpieczenie może potwierdzić, że nie wiedział i nie mógł wiedzieć o ogłoszeniu upadłości.
Art. 86.
1. Po ogłoszeniu upadłości spółdzielni mieszkaniowej czynności określone w art. 41–43 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 438, 1463 i 1681) wykonuje syndyk.
2. Na syndyku ciąży obowiązek zawarcia umowy, o której mowa w art. 12, art. 1714, art. 1715, art. 39 i art. 48 ustawy wskazanej w ust. 1, jeżeli żądanie zostało złożone spółdzielni przed ogłoszeniem upadłości albo po ogłoszeniu upadłości na podstawie art. 541 ust. 2 tej ustawy.
(oznaczenie i tytuł oddziału 2 – uchylone)
Art. 87.–90.
(uchylone)
(oznaczenie i tytuł oddziału 3 – uchylone)
Art. 91.
1. Zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości.
2. Zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił.
Art. 92.
1. Z masy upadłości mogą być zaspokojone odsetki od wierzytelności, należne od upadłego, za okres do dnia ogłoszenia upadłości.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, wpisem w rejestrze, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym albo hipoteką morską. Odsetki te mogą być zaspokojone tylko z przedmiotu zabezpieczenia.
Art. 93.
1. Potrącenie wierzytelności upadłego z wierzytelnością wierzyciela jest dopuszczalne, jeżeli obie wierzytelności istniały w dniu ogłoszenia upadłości, chociażby termin wymagalności jednej z nich jeszcze nie nastąpił.
2. Do potrącenia przedstawia się całkowitą sumę wierzytelności upadłego, a wierzytelność wierzyciela tylko w wysokości wierzytelności głównej wraz z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości.
3. Jeżeli termin płatności nieoprocentowanego długu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości nie nastąpił, do potrącenia przyjmuje się sumę należności zmniejszoną o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż sześć procent, za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia płatności i nie więcej niż za okres dwóch lat.
Art. 94.
1. Potrącenie nie jest dopuszczalne, jeżeli dłużnik upadłego nabył wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości albo nabył ją w ciągu ostatniego roku przed dniem ogłoszenia upadłości, wiedząc o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
2. Potrącenie jest dopuszczalne, jeżeli nabywca stał się wierzycielem upadłego wskutek spłacenia jego długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, i jeżeli nabywca w czasie, gdy przyjął odpowiedzialność za dług upadłego, nie wiedział o istnieniu podstaw do ogłoszenia upadłości. Potrącenie jest zawsze dopuszczalne, jeżeli przyjęcie odpowiedzialności nastąpiło na rok przed dniem ogłoszenia upadłości.
Art. 95.
Potrącenie nie jest dopuszczalne, jeżeli wierzyciel stał się dłużnikiem upadłego po dniu ogłoszenia upadłości.
Art. 96.
Wierzyciel, który chce skorzystać z prawa potrącenia, składa o tym oświadczenie nie później niż przy zgłoszeniu wierzytelności.
Art. 97.
Roszczenie wynikające z umowy zawartej w wyniku przyjęcia oferty złożonej przez upadłego może być przez wierzyciela dochodzone w postępowaniu upadłościowym tylko wtedy, gdy oświadczenie o przyjęciu oferty zostało złożone upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości.
Art. 98.
1. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości zobowiązania z umowy wzajemnej nie zostały wykonane w całości lub części, syndyk może, za zgodą sędziego-komisarza, wykonać zobowiązanie upadłego i zażądać od drugiej strony spełnienia świadczenia wzajemnego lub od umowy odstąpić ze skutkiem na dzień ogłoszenia upadłości.
1a. Wydając zgodę, o której mowa w ust. 1, sędzia-komisarz kieruje się celem postępowania upadłościowego, biorąc także pod uwagę ważny interes drugiej strony umowy.
1b. Na postanowienie sędziego-komisarza zażalenie przysługuje upadłemu oraz drugiej stronie umowy.
1c. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości upadły był stroną umowy innej niż umowa wzajemna, syndyk może od umowy odstąpić, chyba że ustawa przewiduje inny skutek. Przepisy ust. 1–1b stosuje się odpowiednio.
2. Na żądanie drugiej strony złożone w formie pisemnej z datą pewną, syndyk w terminie trzech miesięcy oświadczy na piśmie, czy od umowy odstępuje, czy też żąda jej wykonania. Niezłożenie w tym terminie oświadczenia przez syndyka uważa się za odstąpienie od umowy.
3. Druga strona, która ma obowiązek spełnić świadczenie wcześniej, może wstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, do czasu spełnienia lub zabezpieczenia świadczenia wzajemnego. Prawo to drugiej stronie nie przysługuje, jeżeli w czasie zawarcia umowy wiedziała lub wiedzieć powinna o istnieniu podstaw do ogłoszenia upadłości.
Art. 99.
Jeżeli syndyk odstępuje od umowy, druga strona nie ma prawa do zwrotu spełnionego świadczenia, chociażby świadczenie to znajdowało się w masie upadłości. Strona może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu wykonania zobowiązania i poniesionych strat, zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
Art. 100.
1. Sprzedawca może żądać zwrotu rzeczy ruchomej — także papierów wartościowych — wysłanej upadłemu bez otrzymania ceny, jeżeli rzecz ta nie została objęta przed ogłoszeniem upadłości przez upadłego lub przez osobę upoważnioną przez niego do rozporządzania rzeczą. Prawo żądania zwrotu służy także komisantowi, który wysłał rzecz upadłemu.
2. Sprzedawca lub komisant, któremu rzecz została zwrócona, zwraca koszty, które zostały poniesione lub mają być poniesione, oraz otrzymane zaliczki.
3. Syndyk może jednak rzecz zatrzymać, jeżeli zapłaci lub zabezpieczy należną od upadłego cenę i koszty. Prawo to przysługuje syndykowi w terminie miesiąca od dnia żądania zwrotu.
Art. 101.
1. Zastrzeżone w umowie sprzedaży na rzecz sprzedawcy prawo własności nie wygasa z powodu ogłoszenia upadłości nabywcy, jeżeli jest skuteczne wobec jego wierzycieli według przepisów Kodeksu cywilnego.
2. (uchylony)
Art. 102.
1. Zawarte przez upadłego umowy zlecenia lub komisu, w których upadły był dającym zlecenie lub komitentem, a także umowy o zarządzanie papierami wartościowymi upadłego wygasają z dniem ogłoszenia upadłości. Wierzytelność z tytułu poniesionej wskutek tego straty może być dochodzona w postępowaniu upadłościowym.
2. Od zawartych przez upadłego umów zlecenia lub komisu, w których upadły był przyjmującym zlecenie lub komisantem, można odstąpić z dniem ogłoszenia upadłości bez odszkodowania.
Art. 103.
1. Umowa agencyjna wygasa z dniem ogłoszenia upadłości jednej ze stron.
2. W razie upadłości dającego zlecenie agent ma prawo dochodzić w postępowaniu upadłościowym swojej wierzytelności powstałej z tytułu straty poniesionej wskutek wygaśnięcia umowy.
Art. 104.
1. W razie ogłoszenia upadłości użyczającego lub biorącego do używania, umowa użyczenia, jeżeli rzecz już została wydana, ulega rozwiązaniu na żądanie jednej ze stron.
2. Jeżeli rzecz nie była jeszcze wydana, umowa wygasa.
Art. 105.
W razie upadłości jednej ze stron umowy pożyczki, umowa pożyczki wygasa, gdy przedmiot pożyczki nie został jeszcze wydany.
Art. 106.
Pobranie z góry przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości czynszu najmu rzeczy ruchomej za czas dłuższy niż sześć miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia upadłości, nie zwalnia najemcy od obowiązku zapłaty czynszu do masy upadłości.
Art. 107.
1. Umowa najmu lub dzierżawy nieruchomości upadłego wiąże strony, jeżeli przedmiot umowy przed ogłoszeniem upadłości został wydany najemcy lub dzierżawcy.
2. Pobranie z góry przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości czynszu najmu za czas dłuższy niż trzy miesiące, a czynszu dzierżawy za czas dłuższy niż sześć miesięcy, licząc w obu przypadkach od dnia ogłoszenia upadłości, jak również rozporządzanie tym czynszem, nie zwalnia najemcy lub dzierżawcy od obowiązku zapłaty czynszu do masy upadłości.
Art. 108.
Sprzedaż przez syndyka w toku postępowania upadłościowego nieruchomości upadłego wywołuje takie same skutki w stosunku do umowy najmu lub dzierżawy, jak sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym.
Art. 109.
1. Na podstawie postanowienia sędziego-komisarza syndyk wypowiada umowę najmu lub dzierżawy nieruchomości upadłego z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, także wtedy, gdy wypowiedzenie tej umowy przez upadłego nie było dopuszczalne. Sędzia-komisarz może wydać postanowienie, jeżeli trwanie umowy utrudnia likwidację masy upadłości albo gdy czynsz najmu lub dzierżawy odbiega od przeciętnych czynszów za najem lub dzierżawę nieruchomości tego samego rodzaju. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
2. Druga strona rozwiązanej umowy może dochodzić w postępowaniu upadłościowym odszkodowania z powodu rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy przed terminem przewidzianym w umowie, zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
3. Do najmu lub dzierżawy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 110.
1. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości przedmiot najmu lub dzierżawy nie był jeszcze wydany upadłemu, każda ze stron może odstąpić od umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartej przez upadłego jako najemcę lub dzierżawcę. Oświadczenie o odstąpieniu powinno być złożone w terminie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości.
2. Odstąpienie od umowy nie pociąga za sobą obowiązku odszkodowania.
3. Jeżeli przedmiot najmu lub dzierżawy w dniu ogłoszenia upadłości był już wydany upadłemu, syndyk może wypowiedzieć umowę najmu lub dzierżawy, także wtedy, gdy wypowiedzenie tej umowy przez upadłego nie było dopuszczalne. Jeżeli umowa dotyczy nieruchomości, w której prowadzone było przedsiębiorstwo upadłego, wypowiedzenie następuje z zachowaniem trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia, a w innych przypadkach — z zachowaniem terminu ustawowego, chyba że terminy wypowiedzenia przewidziane w umowie są krótsze.
4. Rozwiązanie umowy nie może nastąpić przed upływem terminu, za który czynsz zapłacono z góry. Na podstawie postanowienia sędziego-komisarza syndyk wypowiada umowę najmu lub dzierżawy przed terminem, jeżeli dalsze trwanie umowy utrudniałoby prowadzenie postępowania upadłościowego, w szczególności gdy prowadzi do zwiększenia kosztów upadłości. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
5. Wynajmujący lub wydzierżawiający może dochodzić w postępowaniu upadłościowym odszkodowania z powodu rozwiązania najmu lub dzierżawy przed terminem przewidzianym w umowie, jednak za czas nie dłuższy niż dwa lata, pomniejszonego o rozliczenie nakładów upadłego podnoszących wartość przedmiotu najmu lub dzierżawy.
6. Do najmu lub dzierżawy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio.
Art. 110a.
1. Syndyk może odstąpić z dniem ogłoszenia upadłości od umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 1012 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465), bez prawa do odszkodowania.
2. W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego w całości odpowiedzialność za zobowiązania upadłego z umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 1012 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy, przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa, chyba że syndyk wcześniej odstąpił od umowy.
Art. 111.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości umowa kredytu wygasa, jeżeli przed tym terminem kredytodawca nie przekazał środków pieniężnych do dyspozycji upadłego. Kredytodawca może dochodzić naprawienia szkody w postępowaniu upadłościowym, zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
2. W razie oddania do dyspozycji upadłego przed dniem ogłoszenia upadłości części środków pieniężnych, upadły traci prawo do żądania wypłaty części nieprzekazanej.
Art. 112.
Ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na umowy rachunku bankowego, umowy rachunku papierów wartościowych, umowy rachunku derywatów lub konta rozliczeniowego, lub umowy o prowadzenie rachunku zbiorczego upadłego.
Art. 113.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości wygasają umowy o udostępnienie skrytek sejfowych oraz umowy przechowania zawarte przez upadłego z bankiem. Wydanie złożonych w skrytkach przedmiotów lub papierów wartościowych następuje w terminie uzgodnionym z syndykiem, jednak nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszeniu upadłości.
2. Za okres korzystania ze skrytek i innych form przechowania po ogłoszeniu upadłości bank pobiera opłaty według stawek obowiązujących strony w ostatnim miesiącu przed dniem ogłoszenia upadłości.
3. Roszczenia banku, o których mowa w ust. 2, mogą być dochodzone w postępowaniu upadłościowym, według zasad określonych dla dochodzenia zwrotu kosztów postępowania.
Art. 114.
1. W przypadku ogłoszenia upadłości korzystającego z rzeczy na podstawie umowy leasingu syndyk może, za zgodą sędziego-komisarza, odstąpić z dniem ogłoszenia upadłości od umowy leasingu. Przepisy art. 98 ust. 2 i art. 99 stosuje się odpowiednio.
2. W razie ogłoszenia upadłości finansującego leasing przepisów ustawy o odstąpieniu od umowy przez syndyka nie stosuje się.
Art. 115.
1. Ogłoszenie upadłości ubezpieczonego nie ma wpływu na umowy obowiązkowego ubezpieczenia majątkowego.
2. Do umów ubezpieczeń majątkowych zawartych przez upadłego przed dniem ogłoszenia upadłości stosuje się odpowiednio przepisy art. 98 i 99.
Art. 116.
Roszczenia małżonka upadłego wynikające z umowy majątkowej małżeńskiej mogą być uwzględnione tylko wówczas, gdy była ona zawarta co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 117.–118.
(uchylone)
Rozdział 3
Skutki ogłoszenia upadłości co do spadków nabytych przez upadłego
Art. 119.
1. Jeżeli do spadku otwartego po dniu ogłoszenia upadłości powołany zostaje upadły, spadek wchodzi do masy upadłości. Syndyk nie składa oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.
2. Jeżeli otwarcie spadku nastąpiło przed ogłoszeniem upadłości, a do chwili jej ogłoszenia nie upłynął jeszcze termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku i powołany spadkobierca oświadczenia takiego nie złożył, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie ustanowienia zapisów na rzecz upadłego.
Art. 120.
Umowa zbycia całości lub części spadku albo całości lub części udziału spadkowego zawarta przez upadłego po ogłoszeniu upadłości jest nieważna. Nieważna jest też dokonana przez niego czynność rozporządzająca udziałem w przedmiocie należącym do spadku, jak i jego zgoda na rozporządzenie udziałem w przedmiocie należącym do spadku przez innego spadkobiercę.
Art. 121.
1. Jeżeli w skład spadku wchodzą wierzytelności i prawa wątpliwe co do istnienia lub możliwości ich wykonania, można wyłączyć spadek z masy upadłości.
2. Spadek podlega wyłączeniu, jeżeli składniki majątkowe wchodzące w skład spadku są trudno zbywalne albo z innych przyczyn wejście spadku do masy upadłości nie byłoby korzystne dla postępowania upadłościowego.
3. Postanowienie o wyłączeniu spadku z masy upadłości wydaje z urzędu sędzia-komisarz. Na postanowienie przysługuje zażalenie upadłemu i wierzycielom.
Art. 122.
Jeżeli spadek zostanie wyłączony z masy upadłości, oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku składa spadkobierca. Termin do złożenia oświadczenia zaczyna biec od chwili uprawomocnienia się postanowienia o wyłączeniu.
Art. 123.
Oświadczenie upadłego o odrzuceniu spadku lub zapisu windykacyjnego jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, jeżeli zostało złożone po ogłoszeniu upadłości.
Rozdział 4
Wpływ ogłoszenia upadłości na stosunki majątkowe małżeńskie upadłego
Art. 124.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809). Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny.
2. (uchylony)
3. Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
4. Domniemywa się, że majątek wspólny powstały w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa przez upadłego został nabyty ze środków pochodzących z dochodów tego przedsiębiorstwa.
5. Do masy upadłości nie wchodzą przedmioty służące wyłącznie małżonkowi upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej lub zawodowej, choćby były objęte majątkową wspólnością małżeńską, z wyjątkiem przedmiotów majątkowych nabytych do majątku wspólnego w ciągu dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 125.
1. Ustanowienie rozdzielności majątkowej na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
2. Po ogłoszeniu upadłości nie można ustanowić rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż data ogłoszenia upadłości.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wyniku rozwodu, separacji albo ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, chyba że pozew lub wniosek w sprawie został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Rozwiedziony małżonek upadłego albo małżonek upadłego może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku do masy upadłości, jeżeli w chwili powstania rozdzielności majątkowej nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości, a powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego. Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania mienia, które stanowiło majątek wspólny małżonków.
Art. 126.
1. Ustanowienie rozdzielności majątkowej umową majątkową jest skuteczne w stosunku do masy upadłości tylko wtedy, gdy umowa zawarta została co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy umową majątkową ograniczono wspólność majątkową.
Dział III
Bezskuteczność i zaskarżanie czynności upadłego
Art. 127.
1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.
3. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego dokonane przez upadłego w ciągu sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi, pożyczkami instrumentów finansowych lub sprzedażą instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.
Art. 128.
1. Sędzia-komisarz z urzędu albo na wniosek syndyka uzna za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości odpłatną czynność prawną dokonaną przez upadłego w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości z małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej, krewnym lub powinowatym w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie, z osobą pozostającą z upadłym w faktycznym związku, prowadzącą z nim wspólnie gospodarstwo domowe albo z przysposobionym lub przysposabiającym, chyba że druga strona czynności wykaże, że nie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
1a. Do czynności upadłego, dokonanych ze spółką, w której upadły jest członkiem zarządu, jedynym wspólnikiem lub akcjonariuszem, oraz ze spółkami, w których osoby wymienione w ust. 1 są członkami zarządu lub jedynymi wspólnikami lub akcjonariuszami, przepis ust. 1 stosuje się.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności upadłego, będącego spółką lub osobą prawną, dokonanej z jej wspólnikami, ich reprezentantami lub ich małżonkami, jak również ze spółkami powiązanymi, ich wspólnikami, reprezentantami lub małżonkami tych osób.
3. Do czynności upadłego będącego spółką, których dokonał z inną spółką, jeżeli jedna z nich była spółką dominującą, a także jeżeli ta sama spółka jest spółką dominującą w stosunku do upadłego i drugiej strony czynności, przepis ust. 1 stosuje się.
Art. 128a.
1. Bezskuteczny w stosunku do masy upadłości jest przelew wierzytelności przyszłej, jeżeli wierzytelność ta powstanie po ogłoszeniu upadłości.
2. W przypadku gdy umowa przelewu wierzytelności została zawarta nie później niż sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w formie pisemnej z datą pewną, przepisu ust. 1 nie stosuje się.
Art. 129.
1. Jeżeli wynagrodzenie za pracę reprezentanta upadłego lub pracownika upadłego wykonującego zadania w zakresie zarządu przedsiębiorstwem lub wynagrodzenie osoby świadczącej usługi związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego określone w umowie o pracę, umowie o świadczenie usług lub uchwale organu upadłego zawartej lub podjętej przed dniem ogłoszenia upadłości jest rażąco wyższe od przeciętnego wynagrodzenia za tego rodzaju pracę lub usługi i nie jest uzasadnione nakładem pracy, sędzia-komisarz z urzędu albo na wniosek syndyka uznaje, że określona część wynagrodzenia przypadająca za okres przed dniem ogłoszenia upadłości, nie dłuższy jednak niż sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jest bezskuteczna w stosunku do masy upadłości, chociażby wynagrodzenie zostało już wypłacone. Sędzia-komisarz może uznać za bezskuteczne w całości lub części w stosunku do masy upadłości wynagrodzenie reprezentanta upadłego, pracownika upadłego wykonującego zadania w zakresie zarządu przedsiębiorstwem lub osoby świadczącej usługi związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego przypadające za czas po dniu ogłoszenia upadłości, jeżeli ze względu na objęcie zarządu przez syndyka nie jest ono uzasadnione nakładem pracy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, sędzia-komisarz określa podlegające zaspokojeniu z masy upadłości wynagrodzenie w wysokości odpowiedniej do pracy wykonanej przez reprezentanta upadłego, pracownika upadłego wykonującego zadania w zakresie zarządu przedsiębiorstwem lub osobę wykonującą czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego. Sędzia-komisarz wydaje postanowienie po wysłuchaniu syndyka oraz reprezentanta, pracownika upadłego lub osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego.
3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do świadczeń przysługujących w związku z rozwiązaniem stosunku pracy albo umowy o usługi związane z zarządem przedsiębiorstwem, z tym że ograniczenie wysokości tych świadczeń następuje do wysokości określonych według zasad powszechnie obowiązujących.
4. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 130.
1. Sędzia-komisarz na wniosek syndyka uzna za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości obciążenie majątku upadłego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym lub hipoteką morską, jeżeli upadły nie był dłużnikiem osobistym zabezpieczonego wierzyciela, a obciążenie to zostało ustanowione w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i w związku z jego ustanowieniem upadły nie otrzymał żadnego świadczenia.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli obciążenie rzeczowe ustanowione zostało w zamian za świadczenie, które jest niewspółmiernie niskie do wartości udzielanego zabezpieczenia.
3. Bez względu na wysokość świadczenia otrzymanego przez upadłego sędzia-komisarz uzna za bezskuteczne obciążenia, o których mowa w ust. 1 i 2, jeżeli obciążenia te zabezpieczają długi osób, o których mowa w art. 128, chyba że druga strona wykaże, że nie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli.
4. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 130a.
Sędzia-komisarz na wniosek syndyka uzna za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości w całości lub części kary umowne zastrzeżone na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane przez upadłego lub jeżeli kara umowna jest rażąco wygórowana. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 131.
W sprawach nieuregulowanych przepisami art. 127–130a do zaskarżenia czynności prawnych upadłego, dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli, przepisy art. 132–134 oraz przepisy Kodeksu cywilnego o ochronie wierzyciela w przypadku niewypłacalności dłużnika stosuje się odpowiednio.
Art. 131a.
Jeżeli upadłość ogłoszono w wyniku rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości złożonego nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego albo uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego, przez dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 127–130, rozumie się dzień złożenia wniosku restrukturyzacyjnego. Jeżeli przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego złożono wniosek o ogłoszenie upadłości, który został odrzucony zgodnie z art. 9a, to wówczas przez dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 127–130, rozumie się dzień złożenia odrzuconego wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 132.
1. Powództwo może wytoczyć syndyk.
2. Syndyk nie ponosi opłat sądowych.
3. Nie można żądać uznania czynności za bezskuteczną po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości, chyba że na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego uprawnienie to wygasło wcześniej. Termin ten nie ma zastosowania, gdy żądanie uznania czynności za bezskuteczną zgłoszone zostało w drodze zarzutu.
Art. 133.
1. Syndyk może wstąpić w miejsce powoda w sprawie wszczętej przez wierzyciela, który zaskarżył czynności upadłego. W tym przypadku, jeżeli pozwanym był także upadły, postępowanie w stosunku do niego umarza się po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
2. Z odzyskanej części majątku syndyk zwraca wierzycielowi poniesione przez niego koszty procesu.
3. W razie umorzenia postępowania upadłościowego lub uchylenia postępowania upadłościowego przed zakończeniem sprawy, o której mowa w ust. 1, sąd zawiadamia o toczącym się procesie wierzyciela, który może w ciągu dwóch tygodni przystąpić do sprawy w charakterze powoda. Wierzyciel, który zgłosił swoje przystąpienie do sprawy, nie może żądać powtórzenia dotychczasowego postępowania.
4. Wierzyciel, który otrzymał przed ogłoszeniem upadłości jakiekolwiek świadczenie na mocy wyroku uznającego czynność upadłego za bezskuteczną, nie ma obowiązku wydania otrzymanego świadczenia masie upadłości.
Art. 134.
1a. Jeżeli osoba obowiązana do przekazania składników majątkowych do masy upadłości nie wykona swojego obowiązku na wezwanie syndyka, a obowiązek przekazania składników majątkowych do masy upadłości nie został stwierdzony prawomocnym orzeczeniem, syndyk może w drodze powództwa żądać nakazania przekazania składników majątkowych do masy upadłości. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego.
1a. Jeżeli osoba obowiązana do przekazania składników majątkowych do masy upadłości nie wykona swojego obowiązku na wezwanie syndyka, sędzia-komisarz wskazuje taką osobę lub takie osoby i określa zakres obowiązku każdej z nich. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie. Prawomocne postanowienie ma moc tytułu wykonawczego.
1b. Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania składników majątkowych objętych powództwem.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, świadczenie wzajemne osoby trzeciej zwraca się tej osobie, jeżeli znajduje się w masie upadłości oddzielnie od innego majątku lub o ile masa upadłości jest nim wzbogacona. Jeżeli świadczenie nie podlega zwrotowi, osoba trzecia może dochodzić wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
Art. 135.
1. Przepisów umożliwiających zaskarżanie czynności prawnych lub określających bezskuteczność czynności prawnych dokonanych przez upadłego nie stosuje się do kompensowania dokonanego zgodnie z art. 136 lub art. 137 i jego wyników.
2. Przepisów umożliwiających zaskarżanie czynności prawnych lub określających bezskuteczność czynności prawnych dokonanych przez upadłego nie stosuje się także do umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego, o której mowa w ustawie z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych, ani do wykonania zobowiązań wynikających z takiej umowy.
Dział IV
Wpływ ogłoszenia upadłości na zlecenia rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych
Art. 136.
W razie ogłoszenia upadłości uczestnika systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4, skutki prawne zlecenia rozrachunku wynikające z jego wprowadzenia do systemu oraz wyniki kompensowania są niepodważalne i wiążące dla osób trzecich, jeżeli zlecenie to zostało wprowadzone do systemu przed ogłoszeniem upadłości.
Art. 137.
Jeżeli zlecenie rozrachunku, o którym mowa w art. 136, zostało wprowadzone do systemu po ogłoszeniu upadłości i jest wykonane w dniu roboczym systemu w rozumieniu art. 80 ust. 2, rozpoczynającym się w dniu, w którym została ogłoszona upadłość, skutki prawne wynikające z jego wprowadzenia do systemu są niepodważalne i wiążące dla osób trzecich jedynie wtedy, gdy podmiot prowadzący system wykaże, że w momencie, w którym zgodnie z zasadami funkcjonowania tego systemu zlecenie to stało się nieodwołalne, nie wiedział ani nie mógł wiedzieć o ogłoszeniu upadłości.
Dział V
Wpływ ogłoszenia upadłości na postępowania sądowe i administracyjne
Rozdział 1
(uchylony)
(oznaczenie i tytuł rozdziału 2 — uchylone)
Art. 144.
1. Po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu.
2. Postępowania, o których mowa w ust. 1, syndyk prowadzi na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do postępowań w sprawach o należne od upadłego alimenty oraz renty z tytułu odpowiedzialności za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia albo utratę żywiciela oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
4. Syndyk może żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Art. 145.
1. Postępowanie sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne w sprawie wszczętej przeciwko upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości, może być podjęte przeciwko syndykowi tylko w przypadku, gdy w postępowaniu upadłościowym wierzytelność ta po wyczerpaniu trybu określonego ustawą nie zostanie umieszczona na liście wierzytelności.
2. (uchylony)
Art. 146.
1. Postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie przysądzeniu własności nieruchomości, jeżeli przybicia prawomocnie udzielono przed ogłoszeniem upadłości, a nabywca egzekucyjny wpłaci w terminie cenę nabycia.
2. Sumy uzyskane w zawieszonym postępowaniu egzekucyjnym, a jeszcze niewydane, przelewa się do masy upadłości po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
2a. Sumy uzyskane ze sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym składników majątkowych obciążonych rzeczowo traktuje się w postępowaniu upadłościowym jak sumy uzyskane z likwidacji obciążonych rzeczowo składników masy upadłości.
3. Po dniu ogłoszenia upadłości niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu lub zarządzenia zabezpieczenia na majątku upadłego, z wyjątkiem zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych oraz roszczeń o rentę z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz o zamianę uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
4. (uchylony)
Art. 147.
Do postępowań przed sądami polubownymi przepisy art. 174 § 1 pkt 4 i 5 oraz art. 180 § 1 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego, a także art. 144 i art. 145 stosuje się odpowiednio.
Art. 147a.
1. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości postępowanie przed sądem polubownym nie zostało wszczęte, za zgodą sędziego-komisarza syndyk może odstąpić od zapisu na sąd polubowny, jeżeli dochodzenie roszczenia przed sądem polubownym utrudnia likwidację masy upadłości, w szczególności gdy stan masy uniemożliwia pokrycie kosztów wszczęcia i prowadzenia postępowania przed sądem polubownym.
2. Na żądanie drugiej strony złożone w formie pisemnej syndyk w terminie trzydziestu dni oświadczy na piśmie, czy odstępuje od zapisu na sąd polubowny. Niezłożenie w tym terminie oświadczenia przez syndyka uważa się za odstąpienie od zapisu na sąd polubowny.
3. Druga strona może odstąpić od zapisu na sąd polubowny, gdy syndyk mimo tego, że nie odstąpił od zapisu na sąd polubowny, odmówi udziału w kosztach postępowania przed sądem polubownym.
4. Na skutek odstąpienia zapis na sąd polubowny traci moc.
Art. 148.
(uchylony)
Tytuł IV
Przepisy ogólne o postępowaniu upadłościowym prowadzonym po ogłoszeniu upadłości
Dział I
Sąd i sędzia-komisarz
Rozdział 1
Sąd
Art. 149.
1. Po ogłoszeniu upadłości postępowanie upadłościowe toczy się w sądzie upadłościowym, który ogłosił upadłość.
2. Jeżeli postępowanie zostało wszczęte w kilku sądach właściwych, sprawa należy do właściwości sądu, który pierwszy wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
3. Jeżeli w toku postępowania okaże się, że właściwy jest inny sąd, sprawę przekazuje się temu sądowi. Na postanowienie o przekazaniu nie przysługuje zażalenie. Postanowienie wiąże sąd, któremu sprawa została przekazana. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy.
Art. 150.
1. Sąd upadłościowy orzeka w składzie jednego sędziego zawodowego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przedmiocie wynagrodzenia syndyka, a także rozpoznając zażalenie na postanowienie sędziego-komisarza sąd upadłościowy orzeka w składzie trzech sędziów zawodowych.
3. Sędzia-komisarz ani jego zastępca nie mogą wchodzić w skład sądu, który orzeka w przedmiocie wynagrodzenia lub odwołania syndyka oraz wyłączenia z masy upadłości.
4. W przypadku uchylenia postanowienia sędziego-komisarza i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sędzia-komisarz jest wyłączony od ponownego rozpoznawania tej sprawy. Wyłączenie to obowiązuje również w przypadku uchylenia postanowienia wydanego w wyniku ponownego rozpoznania sprawy. W takim przypadku sprawę rozpoznaje zastępca sędziego-komisarza albo wyznaczony sędzia.
Rozdział 2
Sędzia-komisarz i zastępca sędziego-komisarza
Art. 151.
1. Po ogłoszeniu upadłości czynności postępowania upadłościowego wykonuje sędzia-komisarz, z wyjątkiem czynności, dla których właściwy jest sąd.
1a. Funkcję sędziego-komisarza może pełnić referendarz sądowy.
1b. Jeżeli funkcję sędziego-komisarza pełni referendarz sądowy, czynności wskazane w art. 57 ust. 3 i 4, art. 58 ust. 1–3, art. 63a, art. 73 ust. 2, art. 121 ust. 3, art. 259 ust. 1 i 1a, art. 315 i art. 350 ust. 1 i 2 wykonuje jako sędzia-komisarz wyznaczony do wykonania danej czynności sędzia, do którego przepisy o czynnościach sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio.
1c. Na czynności referendarza sądowego pełniącego funkcję sędziego-komisarza przysługuje skarga w przypadkach, w których na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie. Wniesienie skargi na postanowienie referendarza sądowego nie powoduje utraty mocy zaskarżonego postanowienia. Przepisy o zażaleniu na postanowienie sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio.
1d. Jeżeli wniesiono skargę na postanowienie referendarza sądowego wydane na podstawie art. 395 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, ponowne wydanie postanowienia na tej podstawie przez referendarza sądowego nie jest dopuszczalne.
1e. Sąd rozpoznaje skargę w składzie jednego sędziego jako sąd drugiej instancji. Po rozpoznaniu skargi sąd utrzymuje w mocy albo zmienia zaskarżone postanowienie.
2. Zastępca sędziego-komisarza wykonuje czynności sędziego-komisarza, jeżeli ustawa tak stanowi oraz w czasie trwania przemijającej przeszkody do wykonywania tych czynności przez sędziego-komisarza.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, również po ogłoszeniu upadłości, sąd może wskazać, że czynności sędziego-komisarza może wykonywać więcej niż jeden zastępca sędziego-komisarza. Przepis art. 51 ust. 1 pkt 6 stosuje się.
4. Do zastępcy sędziego-komisarza przepisy dotyczące sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio.
5. W czasie trwania przemijającej przeszkody do wykonywania czynności przez sędziego-komisarza i jego zastępcę czynności wykonuje jako sędzia-komisarz wyznaczony sędzia, do którego przepisy o czynnościach sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio.
6. Jeżeli do wykonania określonej czynności właściwy jest sędzia-komisarz, a czynność ta ma być wykonana po dniu zakończenia postępowania albo uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania, właściwy do jej wykonania jest sąd w składzie jednoosobowym.
Art. 152.
1. Sędzia-komisarz kieruje tokiem postępowania upadłościowego, sprawuje nadzór nad czynnościami syndyka, oznacza czynności, których wykonywanie przez syndyka jest niedopuszczalne bez jego zezwolenia lub bez zezwolenia rady wierzycieli, jak również zwraca uwagę na popełnione przez syndyka uchybienia.
2. Sędzia-komisarz pełni ponadto inne czynności określone w ustawie.
3. Sędzia-komisarz i syndyk mogą porozumiewać się w sprawach dotyczących postępowania upadłościowego bezpośrednio oraz z użyciem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności przez telefon, faks lub pocztę elektroniczną.
4. Jeżeli czynność, do której wykonania właściwy jest sędzia-komisarz, ma być wykonana po dniu uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu zakończenia albo umorzeniu postępowania, właściwy do jej wykonania jest sąd.
Art. 153.
Skargi na czynności komornika rozpoznaje w postępowaniu upadłościowym sędzia-komisarz.
Art. 154.
Sędzia-komisarz w zakresie swych czynności ma prawa i obowiązki sądu i przewodniczącego.
Art. 155.
1. Organy administracji publicznej obowiązane są udzielać pomocy sędziemu-komisarzowi w wykonywaniu jego czynności.
2. (uchylony)
Dział II
Syndyk i zastępca syndyka
(oznaczenie i tytuł rozdziału 1 — uchylone)
Art. 156.
1. W przypadku ogłoszenia upadłości powołuje się syndyka.
2.–3. (uchylone)
4. Syndyk niezwłocznie, nie później niż wraz z podjęciem pierwszej czynności przed sądem lub sędzią-komisarzem, składa do akt postępowania dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z pełnieniem funkcji. Koszty ubezpieczenia nie stanowią kosztów postępowania upadłościowego i nie podlegają zwrotowi z masy upadłości.
5. (uchylony)
Art. 1561.
(uchylony)
Art. 157.
1. Funkcję syndyka może pełnić osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
2. Funkcję syndyka może również pełnić spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają licencję, o której mowa w ust. 1, oraz która ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
2a. Spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają licencję, o której mowa w ust. 1, i która zamierza wykonywać obowiązki w postępowaniach upadłościowych, zakłada konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
3. Zasady i tryb wydawania licencji, o której mowa w ust. 1, określi odrębna ustawa.
4. (uchylony)
5. W postanowieniu, w którym wyznacza się syndyka, wskazuje się numer licencji doradcy restrukturyzacyjnego syndyka lub numer w Krajowym Rejestrze Sądowym wyznaczonej do pełnienia funkcji syndyka spółki.
6. Jeżeli ustawa wymaga, aby osoba wyznaczona do pełnienia funkcji syndyka posiadała także tytuł kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego, funkcję syndyka może również pełnić spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają także tytuł kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego.
Art. 1571.
1. Sąd wyznacza syndyka, biorąc pod uwagę liczbę spraw, w których osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego pełni funkcję nadzorcy sądowego lub zarządcy w postępowaniach restrukturyzacyjnych lub syndyka w innych postępowaniach upadłościowych, a także jej doświadczenie i dodatkowe kwalifikacje.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku wyznaczania syndyka będącego spółką handlową.
3. W przypadku:
1) przedsiębiorcy, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
a) zatrudniał średniorocznie 250 lub więcej pracowników lub
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartość w złotych 50 milionów euro, lub
c) osiągnął sumy aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat, które przekroczyły równowartość w złotych 43 milionów euro,
2) spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa, umieszczonej w wykazie określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 125),
3) przedsiębiorcy realizujący zadania na rzecz Sił Zbrojnych, o których mowa w art. 648 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248)
— sąd wyznacza do pełnienia funkcji syndyka osobę posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego z tytułem kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego.
Art. 157a.
1. Syndykiem nie może być osoba fizyczna lub spółka handlowa, która:
1) jest wierzycielem lub dłużnikiem upadłego, małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, powinowatym upadłego lub jego wierzyciela w tej samej linii czy stopniu, osobą pozostającą z nim w stosunku przysposobienia lub małżonkiem tej osoby albo osobą pozostającą z upadłym w faktycznym związku, prowadzącą z nim wspólnie gospodarstwo domowe;
2) jest lub była zatrudniona przez upadłego na podstawie stosunku pracy albo wykonywała pracę lub świadczyła usługi na rzecz upadłego na podstawie innego stosunku prawnego;
3) jest lub była członkiem organu, prokurentem lub pełnomocnikiem upadłego, albo jest lub w okresie dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości była wspólnikiem albo akcjonariuszem posiadającym udziały albo akcje w wysokości wyższej niż 5% kapitału zakładowego dłużnika lub wierzyciela, a w przypadku prostej spółki akcyjnej — więcej niż 5% akcji tej spółki;
4) jest lub była spółką powiązaną z upadłym lub jest lub była członkiem organu, prokurentem lub pełnomocnikiem takiej spółki albo jest lub w okresie dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości była wspólnikiem albo akcjonariuszem posiadającym udziały albo akcje w wysokości wyższej niż 5% kapitału zakładowego spółki powiązanej z dłużnikiem, a w przypadku prostej spółki akcyjnej — więcej niż 5% akcji tej spółki;
5) pełniła funkcję nadzorcy lub zarządcy w prowadzonym wcześniej wobec upadłego postępowaniu restrukturyzacyjnym.
2. Syndyk oraz jego małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, osoba pozostająca z nim w stosunku przysposobienia lub małżonek takiej osoby, jak również osoba pozostająca z nim w faktycznym związku, prowadząca z nim wspólnie gospodarstwo domowe, nie mogą nabyć rzeczy ani praw pochodzących ze sprzedaży dokonanej w postępowaniu upadłościowym, w którym syndyk pełni albo pełnił tę funkcję.
2a. Do innych umów zawieranych przez syndyka w toku postępowania przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, chyba że sędzia-komisarz postanowi inaczej.
3. Przeszkoda, o której mowa w ust. 1 pkt 1, trwa mimo ustania małżeństwa lub przysposobienia.
4. Syndyk niezwłocznie, nie później niż wraz z podjęciem pierwszej czynności przed sądem lub sędzią-komisarzem, składa do akt postępowania oświadczenie, że nie zachodzą przeszkody, o których mowa w ust. 1.
Art. 158.
(uchylony)
Art. 159.
1. Na wniosek syndyka lub z urzędu sędzia-komisarz może powołać zastępcę syndyka, jeżeli jest to potrzebne, zwłaszcza w przypadku wykonywania czynności w innym okręgu sądowym.
2. Sędzia-komisarz określa zakres czynności zastępcy syndyka.
3. Do zastępcy syndyka przepisy ustawy o syndyku stosuje się odpowiednio.
Art. 160.
1. W sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego.
2. Syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości.
3. Syndyk odpowiada za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków.
Art. 160a.
Syndyk na bieżąco rejestruje w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe przychody i wydatki masy upadłości.
Art. 161.
1. Syndyk może udzielać pełnomocnictw do dokonywania czynności prawnych. Może też udzielać pełnomocnictw procesowych w postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi.
2. Za szkodę wyrządzoną przez pełnomocników syndyk odpowiada jak za działanie własne.
Art. 162.
1. Wynagrodzenie syndyka ustala się jako sumę pięciu części składowych, w granicach od dwukrotności do dwustusześćdziesięciokrotności podstawy wynagrodzenia.
2. Części składowe wynagrodzenia ustala się według następujących zasad:
1) część zależna od sumy wypłaconej wierzycielom w ramach wykonania planów podziału powiększonej o koszty rozwiązania stosunków pracy z pracownikami pozostającymi w zatrudnieniu w dniu ogłoszenia upadłości:
a) jedna podstawa wynagrodzenia — dla sumy do 100 000,00 zł,
b) cztery podstawy wynagrodzenia — dla sumy od 100 000,01 zł do 1 000 000,00 zł,
c) dziesięć podstaw wynagrodzenia — dla sumy od 1 000 000,01 zł do 10 000 000,00 zł,
d) trzydzieści podstaw wynagrodzenia — dla sumy od 10 000 000,01 zł do 100 000 000,00 zł,
e) osiemdziesiąt podstaw wynagrodzenia — dla sumy przekraczającej 100 000 000,00 zł;
2) część zależna od liczby pracowników zatrudnionych w dniu ogłoszenia upadłości:
a) połowa podstawy wynagrodzenia — od 1 do 10 pracowników,
b) trzy podstawy wynagrodzenia — od 11 do 50 pracowników,
c) dziesięć podstaw wynagrodzenia — od 51 do 200 pracowników,
d) dwadzieścia podstaw wynagrodzenia — od 201 do 400 pracowników,
e) trzydzieści podstaw wynagrodzenia — powyżej 400 pracowników;
3) część zależna od liczby wierzycieli biorących udział w postępowaniu:
a) połowa podstawy wynagrodzenia — do 10 wierzycieli,
b) dwie podstawy wynagrodzenia — od 11 do 100 wierzycieli,
c) cztery podstawy wynagrodzenia — od 101 do 500 wierzycieli,
d) dwadzieścia podstaw wynagrodzenia — od 501 do 1000 wierzycieli,
e) czterdzieści podstaw wynagrodzenia — powyżej 1000 wierzycieli;
4) część zależna od czasu trwania postępowania upadłościowego od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wykonania ostatecznego planu podziału:
a) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1–3 nie przekracza ośmiokrotności:
— cztery podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż sześć miesięcy,
— dwie podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej sześciu miesięcy, ale nie dłużej niż dwanaście miesięcy,
— jeżeli postępowanie trwało powyżej dwunastu miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik,
b) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1–3 przekracza ośmiokrotność i nie jest większa niż czterdziestokrotność:
— osiem podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż dwanaście miesięcy,
— cztery podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej dwunastu miesięcy, ale nie dłużej niż dwadzieścia cztery miesiące,
— jeżeli postępowanie trwało powyżej dwudziestu czterech miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik,
c) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1–3 przekracza czterdziestokrotność:
— czterdzieści podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż osiemnaście miesięcy,
— dwadzieścia podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej osiemnastu miesięcy, ale nie dłużej niż trzydzieści sześć miesięcy,
— jeżeli postępowanie trwało powyżej trzydziestu sześciu miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik;
5) część ustalana przez sąd do siedemdziesięciu podstaw wynagrodzenia w zależności od stopnia trudności prowadzonego postępowania i jego efektywności, w szczególności od skomplikowania sytuacji prawnej i faktycznej masy upadłości, rozproszenia majątku oraz optymalizacji kosztów postępowania.
3. Przez podstawę wynagrodzenia należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Art. 163.
1. Sąd ustala wynagrodzenie wstępne syndyka na wniosek syndyka, złożony po złożeniu planu likwidacyjnego, w terminie trzydziestu dni od dnia złożenia wniosku.
2. We wniosku o ustalenie wynagrodzenia wstępnego podaje się aktualne, według stanu na dzień złożenia wniosku, informacje o:
1) przewidywanej sumie zaspokojenia wierzycieli w ramach poszczególnych kategorii zaspokojenia;
2) liczbie zatrudnionych pracowników;
3) liczbie wierzycieli;
4) przewidywanym zgodnie z planem likwidacyjnym czasie trwania postępowania;
5) stopniu skomplikowania sytuacji prawnej i faktycznej masy upadłości, rozproszeniu i stanie majątku oraz innych okolicznościach mających znaczenie dla nakładu pracy syndyka.
3. Ustalając wynagrodzenie wstępne, sąd stosuje zasady określone w art. 162, biorąc pod uwagę wskaźniki i okoliczności podane we wniosku oraz prawdopodobieństwo realizacji planu likwidacyjnego zgodnie z jego założeniami.
4. Na postanowienie w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia wstępnego zażalenie przysługuje wyłącznie upadłemu i syndykowi.
Art. 164.
1. Po ustaleniu wynagrodzenia wstępnego syndyk pobiera z masy upadłości zaliczki w wysokości do 75% wynagrodzenia wstępnego w czterech ratach:
1) 10% — po uprawomocnieniu się postanowienia o wynagrodzeniu wstępnym;
2) 25% — po złożeniu listy wierzytelności;
3) 15% — po złożeniu pierwszego planu podziału;
4) 25% — po przeprowadzeniu pełnej likwidacji masy upadłości.
2. Zaliczkę na wynagrodzenie wypłaca się na podstawie rachunku wystawionego przez syndyka.
Art.165.
1. Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie wynagrodzenia ostatecznego na wniosek syndyka złożony w terminie tygodnia od dnia złożenia ostatecznego planu podziału albo doręczenia mu postanowienia o odwołaniu lub zmianie syndyka albo umorzeniu postępowania. Złożenie wniosku z uchybieniem terminu skutkuje przyznaniem wynagrodzenia ostatecznego w wysokości dotychczas pobranych zaliczek, chyba że sąd postanowi o przyznaniu niższego wynagrodzenia i zwrocie części zaliczek. Do dnia wydania postanowienia w przedmiocie wynagrodzenia ostatecznego syndyk może złożyć wniosek o przywrócenie terminu, wykazując, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.
2. We wniosku o przyznanie wynagrodzenia ostatecznego podaje się aktualne, według stanu na dzień złożenia wniosku, informacje o:
1) sumie wypłaconej wierzycielom w ramach wykonania planów podziału oraz o poniesionych z masy upadłości kosztach rozwiązania stosunków pracy z pracownikami pozostającymi w zatrudnieniu na dzień ogłoszenia upadłości;
2) liczbie pracowników zatrudnionych w dniu ogłoszenia upadłości;
3) liczbie wierzycieli, którzy zgłosili swoje wierzytelności, oraz o liczbie wierzycieli umieszczonych na liście wierzytelności z urzędu;
4) czasie trwania postępowania;
5) trudnościach prowadzonego postępowania i jego efektywności, w tym informacje o wysokości kosztów postępowania i innych zobowiązaniach masy upadłości.
Art. 166.
1. Sąd niezwłocznie doręcza odpis wniosku syndyka o przyznanie wynagrodzenia ostatecznego upadłemu i członkom rady wierzycieli albo informuje ich, że syndyk nie złożył takiego wniosku w terminie. Upadły i członkowie rady wierzycieli mogą w terminie tygodnia zająć stanowisko w sprawie wniosku, o czym należy ich pouczyć.
2. Sąd ustala wynagrodzenie ostateczne niezwłocznie po przedstawieniu stanowisk, o których mowa w ust. 1, albo bezskutecznym upływie terminu na ich przedstawienie.
3. Syndyk jest uprawniony do pobrania wynagrodzenia w wysokości ustalonej w prawomocnym postanowieniu o ustaleniu wynagrodzenia ostatecznego niezwłocznie po wydaniu postanowienia o zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału.
4. Jeżeli syndyk jest obowiązany wydać dłużnikowi jego majątek na skutek uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu lub zakończeniu postępowania, a postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia ostatecznego nie jest jeszcze prawomocne, kwota wynagrodzenia podlega złożeniu do depozytu sądowego, w wysokości różnicy między wynagrodzeniem wnioskowanym a sumą pobranych zaliczek, chyba że sąd, mając na względzie ważny interes dłużnika, postanowi o ograniczeniu wysokości zabezpieczenia do kwoty ustalonej w nieprawomocnym postanowieniu o przyznaniu wynagrodzenia ostatecznego. Sąd postanowi o wydaniu syndykowi kwoty złożonej do depozytu sądowego na wniosek syndyka na podstawie prawomocnego postanowienia o ustaleniu wynagrodzenia ostatecznego. W przedmiocie złożenia i wydania z depozytu orzeka sąd w składzie jednoosobowym.
5. Jeżeli wynagrodzenie ostateczne ustalono w wysokości niższej niż 75% wynagrodzenia wstępnego, syndyk jest obowiązany zwrócić do masy upadłości różnicę między sumą pobranych zaliczek a wynagrodzeniem ostatecznym. W postanowieniu o przyznaniu wynagrodzenia ostatecznego sąd określi kwotę podlegającą zwrotowi.
6. Na postanowienie sądu w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia ostatecznego i zwrotu zaliczek przysługuje zażalenie. Zażalenie przysługuje również syndykowi.
7. Prawomocne postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia ostatecznego stanowi tytuł egzekucyjny przeciwko syndykowi oraz upadłemu.
Art. 167.
1. Jeżeli syndyk został odwołany lub w przypadku zmiany syndyka przed dniem złożenia sprawozdania ostatecznego, zachowuje on prawo do zaliczek pobranych zgodnie z art. 164 do czasu ustalenia wynagrodzenia ostatecznego.
2. Ustalając wynagrodzenie ostateczne w postępowaniu upadłościowym, w którym funkcję pełniło kilku syndyków, sąd rozdziela wynagrodzenie między nich proporcjonalnie do czasu pełnienia funkcji w postępowaniu, przy czym sąd może zdecydować o odstąpieniu od proporcjonalnego podziału, w szczególności jeżeli jest to uzasadnione zróżnicowanym wpływem poszczególnych syndyków na zaistnienie okoliczności, o której mowa w art. 162 ust. 2 pkt 1, oraz ich nakładem pracy.
3. W przypadku umorzenia postępowania upadłościowego albo jego uchylenia sąd przyznaje syndykowi wynagrodzenie ostateczne, mając na uwadze okoliczności, o których mowa w art. 162, nakład pracy syndyka i czas trwania postępowania.
4. Jeżeli przyznana syndykowi część wynagrodzenia ostatecznego przekracza wartość pobranych zaliczek, przepis art. 166 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
Art. 167a.
Wynagrodzenie i zaliczki na wynagrodzenie syndyka obowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług.
Art. 167b.
1. W przypadku śmierci syndyka roszczenie o należne mu wynagrodzenie należy do spadku po nim.
2. O wynagrodzeniu syndyka w przypadku, o którym mowa w ust. 1, orzeka sąd z urzędu.
Art. 168.
1. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi w terminach przez niego wyznaczonych, przynajmniej co trzy miesiące, sprawozdanie, które obejmuje raport ze zmian w stanie i składzie masy upadłości w okresie sprawozdawczym, raport ze zmian stanu wierzytelności w okresie sprawozdawczym, raport z przychodów i wydatków syndyka w okresie sprawozdawczym oraz opis czynności syndyka w okresie sprawozdawczym z uzasadnieniem.
2. Zastępca syndyka, jeżeli został ustanowiony, składa syndykowi sprawozdanie w zakresie swoich czynności, obejmujące elementy wskazane w ust. 1, w terminach wyznaczonych przez syndyka. Syndyk składa to sprawozdanie wraz ze swoim sprawozdaniem sędziemu-komisarzowi.
3. (uchylony)
4. Po zakończeniu pełnienia funkcji syndyk i jego zastępcy składają sędziemu-komisarzowi sprawozdanie ostateczne, które obejmuje raport ze zmian w stanie i składzie masy upadłości w okresie postępowania upadłościowego ze wskazaniem łącznej kwoty uzyskanej z likwidacji masy upadłości, raport ze zmian stanu wierzytelności w okresie postępowania upadłościowego ze wskazaniem stopnia zaspokojenia wierzycieli w poszczególnych kategoriach, raport z przychodów i wydatków syndyka w okresie postępowania upadłościowego oraz opis czynności syndyka w okresie postępowania upadłościowego z uzasadnieniem. Sprawozdanie ostateczne obejmuje również wskazanie miejsca zarchiwizowania dokumentów upadłego. O niezłożeniu sprawozdania ostatecznego, mimo wezwania do jego złożenia w terminie tygodnia, sędzia-komisarz zawiadamia Ministra Sprawiedliwości.
5. W terminie 30 dni upadły i wierzyciele mogą wnosić zarzuty dotyczące wydatków poniesionych przez syndyka lub zastępcę syndyka, wskazanych w sprawozdaniach, o których mowa w ust. 1 i 2. Zarzuty wniesione po upływie terminu lub nieodpowiadające wymogom formalnym pisma procesowego pozostawia się bez rozpoznania. Przepisu art. 130 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
5a. (uchylony)
5b. Sędzia-komisarz w wyniku rozpoznania zarzutów lub z urzędu w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia sprawozdania odmawia uznania w całości lub części określonego wydatku oraz orzeka o zwrocie do masy upadłości kwoty poniesionej z tytułu wydatku, którego uznania odmówiono.
5c. Sędzia-komisarz zatwierdza sprawozdanie ostateczne albo odmawia jego zatwierdzenia w całości lub części, jeżeli syndyk dokonał czynności niezgodnych z prawem lub skutkujących pokrzywdzeniem wierzycieli lub upadłego albo mimo wezwania nie wykonał w zakreślonym terminie wszystkich obowiązków. Prawomocne postanowienie o odmowie zatwierdzenia sprawozdania ostatecznego w całości lub części doręcza się Ministrowi Sprawiedliwości.
5d. Na postanowienie sędziego-komisarza, o którym mowa w ust. 5b i 5c, oraz na postanowienie o oddaleniu zarzutów przysługuje zażalenie. Zażalenie przysługuje również syndykowi. Prawomocne postanowienie zobowiązujące syndyka do zwrotu do masy upadłości kwoty poniesionej z tytułu wydatku, którego uznania odmówiono, stanowi tytuł egzekucyjny przeciwko syndykowi.
6. Do sprawozdań, o których mowa w ust. 1 i 4, nie stosuje się przepisów o rachunkowości.
7.–8. (uchylone)
Art. 169.
1. Syndyk wykonuje obowiązki sprawozdawcze ciążące na upadłym. Syndyk nie odpowiada za opóźnienia w realizacji tych obowiązków spowodowane nieprzekazaniem mu dokumentacji lub przekazaniem dokumentacji nierzetelnej lub niekompletnej.
2. Obowiązek przekazywania informacji, o którym mowa w art. 56 ust. 1 pkt 2 i ust. 7 oraz art. 70 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, a także art. 17 ust. 1 i 2 oraz art. 19 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylającego dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 596/2014”, ciąży na syndyku.
3. Upadły jest obowiązany do natychmiastowego udostępniania syndykowi posiadanych informacji i dokumentów pozwalających na wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 56 ust. 1 pkt 2 i ust. 7 oraz art. 70 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, a także art. 17 ust. 1 i 2 oraz art. 19 ust. 3 rozporządzenia nr 596/2014. Jeżeli dla upadłego został ustanowiony kurator w postępowaniu upadłościowym, obowiązek ten ciąży na kuratorze.
4. Syndyk prowadzący przedsiębiorstwo upadłego może prowadzić działalność wymagającą koncesji, licencji albo zezwolenia, chyba że co innego wynika z odrębnych ustaw.
Art. 169a.
1. Sędzia-komisarz upomina syndyka, który nie wykonuje albo nienależycie wykonuje swoje obowiązki.
2. W przypadku istotnego uchybienia albo braku poprawy w wykonywaniu obowiązków mimo upomnienia, sędzia-komisarz nakłada na syndyka grzywnę w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł, biorąc pod uwagę stopień oraz wagę uchybienia.
Art. 170.
1. W przypadku rażącego uchybienia lub braku poprawy w wykonywaniu swoich obowiązków mimo nałożonej grzywny lub w przypadku niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 156 ust. 4 lub art. 157a ust. 4, mimo wezwania do ich spełnienia w terminie tygodnia sąd odwołuje syndyka.
1a. Wniosek o odwołanie syndyka z przyczyn, o których mowa w ust. 1, może złożyć prokurator.
2. Przed odwołaniem syndyka sąd jest obowiązany do jego wysłuchania. W przypadku uprawdopodobnienia podstaw do odwołania syndyka sąd może do czasu wydania postanowienia w przedmiocie odwołania zawiesić syndyka w wykonywaniu jego czynności, ustanawiając tymczasowego syndyka, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio.
3. Sąd zmienia syndyka na jego wniosek albo na podstawie uchwały rady wierzycieli podjętej w trybie określonym w art. 207a.
4. W przypadku śmierci syndyka albo utraty przez niego pełnej zdolności do czynności prawnych albo jeżeli w składzie organów spółki będącej syndykiem zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, sąd stwierdza wygaśnięcie funkcji syndyka. W postanowieniu sąd wskazuje datę śmierci syndyka.
5. Sąd zmienia syndyka w przypadku cofnięcia albo zawieszenia syndykowi praw wynikających z licencji doradcy restrukturyzacyjnego, a jeżeli syndykiem jest spółka — w przypadku cofnięcia albo zawieszenia praw wynikających z licencji doradcy restrukturyzacyjnego wspólnikom ponoszącym za zobowiązania spółki odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkom zarządu reprezentującym taką spółkę.
6. Odpis prawomocnego postanowienia o odwołaniu syndyka lub stwierdzeniu wygaśnięcia funkcji syndyka doręcza się Ministrowi Sprawiedliwości.
7. Postanowienie o powołaniu syndyka oraz prawomocne postanowienie o zmianie, odwołaniu albo stwierdzeniu wygaśnięcia funkcji syndyka oraz organów, do których przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio, obwieszcza się.
Art. 171.
1. W przedmiocie odwołania lub zmiany zastępcy syndyka orzeka sędzia-komisarz. Sędzia-komisarz odwołuje zastępcę syndyka również wówczas, jeżeli jego dalszy udział w postępowaniu nie jest potrzebny.
2. (uchylony)
3. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 1 w zdaniu drugim, zażalenie nie przysługuje.
Art. 172.
1. Na postanowienie w przedmiocie odwołania syndyka oraz na postanowienie sędziego-komisarza w przedmiocie upomnienia lub nałożenia grzywny na syndyka przysługuje zażalenie. Zażalenie przysługuje również syndykowi. Przepisu art. 222 ust. 1 zdanie drugie nie stosuje się.
2. Sąd wyznacza syndyka po uprawomocnieniu się postanowienia o odwołaniu, o którym mowa w ust. 1. Do czasu wyznaczenia syndyka sąd wyznacza syndyka tymczasowego, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio.
(oznaczenie i tytuł rozdziału 2 — uchylone)
Art. 173.
Syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.
Art. 174.
1. Jeżeli syndyk napotyka przeszkody ze strony upadłego przy obejmowaniu majątku upadłego, wprowadzenia syndyka w posiadanie majątku upadłego dokonuje komornik sądowy. Podstawę wprowadzenia stanowi postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości lub postanowienie o powołaniu syndyka bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności.
2. Koszty wprowadzenia pokrywa tymczasowo Skarb Państwa. Koszty te stanowią koszt postępowania upadłościowego, a jeżeli upadły nie jest osobą fizyczną, koszty te obciążają osoby uprawnione do reprezentowania upadłego, które przeszkadzały w objęciu majątku. W przypadku niemożności ściągnięcia kosztów od osób zobowiązanych do ich zwrotu podlegają one zaspokojeniu z masy upadłości. Jeżeli działania utrudniające objęcie majątku przez syndyka podejmowało kilka osób uprawnionych do reprezentowania upadłego, koszty wprowadzenia obciążają te osoby solidarnie.
3. O zwrocie kosztów, o których mowa w ust. 2, orzeka sędzia-komisarz. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie osobom zobowiązanym do zwrotu kosztów.
4. Koszty, o których mowa w ust. 2, ściąga się od osób zobowiązanych do ich zwrotu w trybie egzekucji opłat sądowych.
Art. 175.
Syndyk podejmuje niezbędne czynności celem ujawnienia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w księdze wieczystej oraz w innych księgach i rejestrach, do których wpisany jest majątek upadłego.
Art. 176.
1. Syndyk niezwłocznie zawiadamia o upadłości tych wierzycieli, których adresy są znane na podstawie ksiąg upadłego, a także komorników prowadzących postępowania egzekucyjne przeciwko upadłemu oraz małżonka upadłego. Do zawiadomienia syndyk załącza pouczenie o treści art. 220 ust. 2, 5 i 6.
1a. W zawiadomieniu skierowanym do wierzycieli syndyk poucza ich o treści art. 54a, art. 216a–216ab, art. 235–237 i art. 239a–241, wskazuje sąd, do którego można zaskarżyć postanowienie o ogłoszeniu upadłości zgodnie z art. 54a ust. 1, imię i nazwisko albo nazwę syndyka, adres, na który należy dokonać zgłoszenia wierzytelności, o której mowa w art. 216aa ust. 1, termin, w którym należy dokonać tego zgłoszenia, albo sposób obliczenia tego terminu oraz podaje numer rachunku bankowego, na który należy wpłacić zryczałtowane koszty, o których mowa w art. 235 ust. 1.
1b. W zawiadomieniu skierowanym do małżonka upadłego syndyk poucza go o treści art. 124–126.
2. Syndyk zawiadamia placówki pocztowe w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896) o ogłoszeniu upadłości. Placówki te doręczają syndykowi adresowane do upadłego przesyłki pocztowe. Syndyk, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania przesyłki, zawiadamia upadłego o otrzymaniu przesyłek pocztowych, które nie dotyczą masy upadłości lub których zatrzymanie nie jest potrzebne ze względu na zawarte w nich wiadomości, oraz umożliwia upadłemu odebranie tych przesyłek. Doręczenie przesyłki pocztowej dla upadłego uważa się za dokonane z upływem trzydziestu dni od dnia doręczenia przesyłki pocztowej syndykowi.
2a. Syndyk zawiadamia o ogłoszeniu upadłości ministra właściwego do spraw informatyzacji, jeżeli upadły posiada adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285, 1860 i 2699). Operator wyznaczony oraz kwalifikowani dostawcy usług zaufania zapewniają, że korespondencja kierowana do upadłego na ten adres przesyłana jest także na adres do doręczeń elektronicznych syndyka.
3. Syndyk zawiadamia o upadłości banki i instytucje, z którymi upadły zawarł umowę o udostępnienie skrytki sejfowej albo złożył pieniądze lub inne przedmioty.
4. Syndyk wzywa przedsiębiorstwa przewozowe, przedsiębiorstwa spedycyjne i domy składowe, w których znajdują się lub mogą znajdować się towary należące do upadłego lub przesyłki do niego adresowane, o przekazanie syndykowi przesyłek lub towarów oraz aby nie wykonywały poleceń kierowanych do nich przez upadłego.
Art. 177.
1. Syndyk niezwłocznie wykonuje obowiązki przewidziane przepisami o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.
2. Przekazane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych środki nie wchodzą do masy upadłości ani nie mogą służyć zaspokojeniu innych wierzycieli niż uprawnieni do ich odbioru.
Art. 178.
1. Syndyk może żądać od organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego potrzebnych informacji dotyczących majątku upadłego.
2. Syndyk składa wniosek o poszukiwanie majątku upadłego przez komornika z ograniczeniem do poszukiwania w bazach danych, do których komornik ma dostęp. Przepisów art. 801 i art. 8011 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
3. Do pism kierowanych do syndyka przez wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, oraz pism procesowych i dokumentów, o których mowa w art. 216ab, stosuje się odpowiednio przepisy art. 165 § 1–3 Kodeksu postępowania cywilnego.
4. Do doręczeń dokonywanych przez syndyka do wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 131–139 i art. 140–142 Kodeksu postępowania cywilnego.
5. Po obwieszczeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości banki, w których upadły ma rachunki bankowe, sejfy lub skrytki, są obowiązane zawiadomić o tym syndyka.
Art. 179.
Syndyk jest obowiązany podejmować działania z należytą starannością, w sposób umożliwiający optymalne wykorzystanie majątku upadłego w celu zaspokojenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu, w szczególności przez minimalizację kosztów postępowania.
Rozdział 3 i 4
(uchylone)
Dział III
Uczestnicy postępowania
Rozdział 1
Upadły
Art. 185.
1. Upadłym jest ten, wobec kogo wydano postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
2. Ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych upadłego.
3. Przekształcenia osób prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, po ogłoszeniu upadłości dopuszczalne są tylko według przepisów niniejszej ustawy.
4. Koszty związane z funkcjonowaniem organów upadłego oraz realizacją jego uprawnień organizacyjnych ustala każdorazowo sędzia-komisarz. Koszty te wchodzą w skład kosztów postępowania upadłościowego. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 186.
Po ogłoszeniu upadłości wszelkie uprawnienia upadłego związane z uczestnictwem w spółkach lub spółdzielniach wykonuje syndyk.
Art. 187.
1. Jeżeli upadły nie ma zdolności procesowej i nie działa za niego przedstawiciel ustawowy, a także gdy w składzie organów upadłego będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, zachodzą braki uniemożliwiające ich działanie, sędzia-komisarz ustanawia dla niego kuratora, który działa za upadłego w postępowaniu upadłościowym. Jeżeli dla upadłego ustanowiono kuratora na podstawie art. 42 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, tego kuratora powołuje się na kuratora, o którym mowa w niniejszym przepisie.
2. Ustanowienie kuratora na podstawie przepisu ust. 1 nie stanowi przeszkody do usunięcia, według zasad ogólnych, braku zdolności procesowej albo braków w składzie organów uniemożliwiających ich działanie. Z chwilą ich uzupełnienia ustanowienie kuratora według przepisów niniejszego rozdziału traci moc.
3. Wobec kuratora nie stosuje się środków przymusu. Kurator ponosi odpowiedzialność za szkodę tak jak syndyk.
4. Wynagrodzenie kuratora ustanowionego na podstawie ust. 1 ustala sędzia-komisarz w wysokości stosownej do nakładu pracy kuratora, stosując odpowiednio przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wynagrodzenie kuratora obowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług. Na postanowienie w przedmiocie wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków przysługuje zażalenie. Zażalenie przysługuje również kuratorowi.
Art. 188.
1. W przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym. Jeżeli spadkobierca nie jest znany albo nie wstąpił do postępowania, sędzia-komisarz na wniosek syndyka albo z urzędu ustanowi kuratora, do którego przepis art. 187 stosuje się.
2. Ustanowienie kuratora na podstawie ust. 1 traci moc po wstąpieniu do postępowania spadkobiercy upadłego, który wykazał swoje prawa prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Przepisy o prawach i obowiązkach upadłego stosuje się odpowiednio do spadkobiercy.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, gdy ustanowiono kuratora spadku.
Rozdział 2
Wierzyciele
Oddział 1. Przepisy ogólne
Art. 189.
Wierzycielem w rozumieniu ustawy jest każdy uprawniony do zaspokojenia z masy upadłości, choćby wierzytelność nie wymagała zgłoszenia.
Art. 190.
1. Dla wierzyciela niemającego zdolności sądowej lub procesowej, jak również dla wierzyciela będącego osobą prawną albo inną jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, która posiada braki w składzie jej organów uniemożliwiające jej działanie, sędzia-komisarz może ustanowić kuratora do działania w postępowaniu upadłościowym, jeżeli przyczyni się to do usprawnienia postępowania.
2. Ustanowienie kuratora zgodnie z przepisem ust. 1 nie stanowi przeszkody do usunięcia, według przepisów ogólnych, braku zdolności sądowej lub procesowej albo braków w składzie organów uniemożliwiających ich działanie. Z chwilą uzupełnienia tych braków ustanowienie kuratora na podstawie ust. 1 traci moc.
3. Koszty działania kuratora obciążają wierzyciela, dla którego kurator został ustanowiony, i podlegają zaspokojeniu z sum wypłaconych wierzycielowi w postępowaniu upadłościowym. W razie zawarcia układu oraz jeżeli wypłacona wierzycielowi w postępowaniu upadłościowym suma nie wystarcza na zaspokojenie kosztów ustanowienia kuratora, sędzia-komisarz wydaje postanowienie zobowiązujące wierzyciela do ich poniesienia. Koszty te ściąga się według przepisów o egzekucji opłat sądowych. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Oddział 2. Zgromadzenie wierzycieli
Art. 191.
Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli:
1) jeżeli według przepisów ustawy wymagane jest podjęcie uchwały zgromadzenia;
2) na wniosek przynajmniej dwóch wierzycieli mających łącznie nie mniej niż trzecią część ogólnej sumy uznanych wierzytelności;
3) w innych przypadkach, gdy uzna to za potrzebne.
Art. 192.
1. Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli przez obwieszczenie, w którym wskazuje termin, miejsce i przedmiot obrad oraz sposób głosowania.
2. Obwieszczenia dokonuje się przynajmniej na dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wierzycieli.
3. W przypadku odroczenia zgromadzenia wierzycieli, sędzia-komisarz podaje obecnym do wiadomości nowy termin i miejsce zgromadzenia; w takim przypadku nie dokonuje się ponownego obwieszczenia. Oddany poprzednio głos wierzyciela, który nie stawił się na odroczonym zgromadzeniu wierzycieli, zachowuje moc i jest uwzględniany przy obliczaniu wyników głosowania, jeżeli na tym zgromadzeniu poddane pod głosowanie są te same uchwały lub uchwały korzystniejsze dla wierzycieli.
Art. 193.
1. Zgromadzeniu wierzycieli przewodniczy sędzia-komisarz.
2. Z przebiegu zgromadzenia wierzycieli sporządza się protokół.
Art. 194.
Syndyk, członkowie rady wierzycieli i upadły wezwany do udzielenia wyjaśnień obowiązani są stawić się na zgromadzeniu wierzycieli. Ich niestawiennictwo jednak, choćby usprawiedliwione, nie stanowi przeszkody do odbycia zgromadzenia wierzycieli.
Art. 195.
1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w zgromadzeniu wierzycieli mają prawo uczestniczyć z prawem głosu wierzyciele, których wierzytelności zostały uznane. Wierzyciele głosują z sumą wierzytelności umieszczoną na liście wierzytelności.
2. Sędzia-komisarz na wniosek wierzyciela i po wysłuchaniu upadłego może dopuścić do udziału w zgromadzeniu wierzyciela, którego wierzytelność uzależniona jest od warunku zawieszającego lub jest uprawdopodobniona; stosownie do okoliczności sędzia-komisarz oznacza sumę, według której oblicza się głos tego wierzyciela.
Art. 196.
1. Wierzyciele, którzy mają wierzytelność solidarną lub niepodzielną, głosują przez wspólnego pełnomocnika, któremu pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie, z podpisem notarialnie poświadczonym. Pełnomocnictwo udzielone adwokatowi lub radcy prawnemu nie wymaga notarialnego poświadczenia. Pełnomocnikiem może być także jeden z wierzycieli. O ustanowieniu pełnomocnika wierzyciele ci obowiązani są powiadomić sędziego-komisarza na piśmie przed zgromadzeniem wierzycieli lub ustnie do protokołu na zgromadzeniu.
2. Jeżeli wierzyciele nie dokonają wyboru pełnomocnika zgodnie z ust. 1, w imieniu wierzycieli głosuje zarządca ustanowiony według przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny o zarządzie związanym ze współwłasnością.
3. Niedokonanie przez wierzycieli, o których mowa w ust. 1 i 2, wyboru pełnomocnika lub zarządcy nie stanowi przeszkody do wyznaczenia terminu zgromadzenia wierzycieli.
Art. 197.
1. Wierzyciel nie ma prawa głosu na podstawie wierzytelności, którą nabył w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez niego długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego powstałego przed ogłoszeniem upadłości.
2.–4. (uchylone)
Art. 198.
1. Głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli przeprowadza się ustnie lub pisemnie, a opis przebiegu i wynik głosowania zamieszcza się w protokole. W protokole podaje się imię i nazwisko głosującego, czy głosuje za, czy przeciw uchwale, oraz sumę wierzytelności, z jaką głosuje. Jeżeli oddano głos w cudzym imieniu, wskazuje się reprezentowanego oraz imię i nazwisko głosującego. Wierzyciela, który wstrzymał się od głosu, uważa się za nieuczestniczącego w głosowaniu.
2. Uczestnik postępowania może głosować na zgromadzeniu wierzycieli także przez pełnomocnika.
Art. 199.
1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, uchwały zgromadzenia wierzycieli zapadają bez względu na liczbę obecnych, większością głosów wierzycieli mających przynajmniej piątą część ogólnej sumy wierzytelności przypadających wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w tym zgromadzeniu.
2. W sprawach o wyłączenie mienia z masy upadłości uchwały zapadają większością głosów wierzycieli mających przynajmniej dwie trzecie ogólnej sumy uznanych wierzytelności.
Art. 200.
Sędzia-komisarz może uchylić uchwałę zgromadzenia wierzycieli, jeżeli jest sprzeczna z prawem lub narusza dobre obyczaje albo rażąco narusza interes wierzyciela, który głosował przeciw uchwale. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Oddział 3. Rada wierzycieli
Art. 201.
1. Radę wierzycieli ustanawia oraz powołuje i odwołuje jej członków sędzia-komisarz z urzędu, o ile uzna to za potrzebne, albo na wniosek.
2. Sędzia-komisarz niezwłocznie, nie później niż w terminie tygodnia, ustanawia radę wierzycieli na wniosek upadłego, co najmniej trzech wierzycieli lub wierzyciela lub wierzycieli mających łącznie co najmniej piątą część sumy wierzytelności, z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 116 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2309 oraz z 2023 r. poz. 1723 i 1860) oraz wierzycieli, którzy nabyli wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez wierzyciela długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego powstałego przed ogłoszeniem upadłości.
3. Do czasu zatwierdzenia listy wierzytelności uprawnienia wierzycieli w sprawach dotyczących rady wierzycieli ustala się na podstawie:
1) spisu wierzycieli załączonego przez dłużnika do wniosku o ogłoszenie upadłości;
2) spisu wierzytelności bezspornych przedstawionego na żądanie sędziego-komisarza przez syndyka, sporządzonego w oparciu o księgi rachunkowe i inne dokumenty upadłego;
3) przedłożonych przez wierzycieli tytułów egzekucyjnych;
4) spisu wierzytelności sporządzonego w postępowaniu restrukturyzacyjnym.
Art. 202.
1. Rada wierzycieli składa się z pięciu członków oraz dwóch zastępców powoływanych spośród wierzycieli dłużnika będących uczestnikami postępowania. Rada wierzycieli może składać się z trzech członków, jeżeli liczba wierzycieli dłużnika będących uczestnikami postępowania jest mniejsza niż siedem. Sędzia-komisarz może odwołać członków rady wierzycieli, którzy nie pełnią należycie obowiązków, i powołać innych. Na postanowienie przysługuje zażalenie. Odwołany prawomocnie członek rady wierzycieli nie może być ponownie powołany.
1a. Sędzia-komisarz odwołuje członka rady wierzycieli na jego wniosek.
2. (uchylony)
3. Wierzyciel może nie przyjąć obowiązków członka rady lub jego zastępcy.
4. Do zastępcy członka rady wierzycieli przepisy dotyczące członka rady wierzycieli stosuje się odpowiednio. Zastępca członka rady wierzycieli może uczestniczyć w posiedzeniach rady wierzycieli. Głosuje on nad uchwałą w przypadku nieobecności któregokolwiek z członków rady wierzycieli. Zamiast nieobecnego członka rady wierzycieli w pierwszej kolejności głosuje zastępca wymieniony na pierwszym miejscu w sentencji postanowienia sędziego-komisarza o powołaniu, jeżeli jest obecny na posiedzeniu.
Art. 202a.
1. Na wniosek wierzyciela lub wierzycieli mających co najmniej piątą część sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom będącym uczestnikami postępowania, z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 116 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne oraz wierzycieli, którzy nabyli wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez wierzyciela długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego powstałego przed ogłoszeniem upadłości, sędzia-komisarz powołuje na członka rady wierzycieli wierzyciela wskazanego przez wnioskodawcę, chyba że zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że wskazany wierzyciel nie będzie należycie pełnił obowiązków członka rady wierzycieli. Na postanowienie oddalające wniosek zażalenie przysługuje wyłącznie wnioskodawcy.
2. W przypadku gdy wierzyciel lub wierzyciele wnioskujący o powołanie członka rady wierzycieli posiadają co najmniej dwie piąte sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom będącym uczestnikami postępowania, z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 116 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne oraz wierzycieli, którzy nabyli wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez wierzyciela długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego powstałego przed ogłoszeniem upadłości, mogą oni wskazać po jednym kandydacie na członka rady wierzycieli na każdą piątą część posiadanych wierzytelności.
3. Wierzyciel lub wierzyciele, których wniosek wskazany w ust. 1 lub 2 został uwzględniony, nie mogą złożyć wniosku o powołanie kolejnych członków rady wierzycieli, chyba że członek powołany poprzednio na ich wniosek został odwołany.
Art. 203.
1. Na wniosek wierzyciela lub wierzycieli mających co najmniej piątą część sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom będącym uczestnikami postępowania, z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 116 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne oraz wierzycieli, którzy nabyli wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez wierzyciela długu, za który odpowiadał osobiście albo określonymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego powstałego przed ogłoszeniem upadłości, sędzia-komisarz zmienia skład rady wierzycieli, powołując na członka rady wierzycieli wierzyciela wskazanego przez wnioskodawcę, chyba że zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że wskazany wierzyciel nie będzie należycie pełnił obowiązków członka rady wierzycieli. Na postanowienie oddalające wniosek zażalenie przysługuje wyłącznie wnioskodawcy.
2. Przepisy art. 202a ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
3. Sędzia-komisarz, zmieniając skład rady wierzycieli, nie może odwołać członka rady wierzycieli powołanego na podstawie ust. 1 lub art. 202a, chyba że żądają tego wierzyciele, na których wniosek członek został powołany.
Art. 204.
1. Członkowie rady wierzycieli pełnią swoje obowiązki osobiście albo przez pełnomocników.
2. Pełnomocnictwo składa się przewodniczącemu rady, który składa je do akt postępowania wraz z protokołem z posiedzenia rady wierzycieli.
Art. 205.
1. Rada wierzycieli udziela pomocy syndykowi, kontroluje jego czynności, bada stan funduszów masy upadłości, udziela zezwolenia na czynności, które mogą być dokonane tylko za zezwoleniem rady wierzycieli, oraz wyraża opinię w innych sprawach, jeżeli tego zażąda sędzia-komisarz lub syndyk. Przy wykonywaniu obowiązków rada wierzycieli kieruje się interesem ogółu wierzycieli.
2. Rada wierzycieli lub jej członkowie mogą przedstawiać sędziemu-komisarzowi swoje uwagi o działalności syndyka.
3. Rada wierzycieli może żądać od upadłego oraz syndyka wyjaśnień oraz badać księgi i dokumenty dotyczące upadłości w zakresie, w jakim nie narusza to tajemnicy przedsiębiorstwa. Sędzia-komisarz rozstrzyga wątpliwości co do zakresu uprawnienia członków rady do badania ksiąg i dokumentów upadłego.
Art. 206.
1. Zezwolenia rady wierzycieli pod rygorem nieważności wymagają następujące czynności:
1) dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa przez syndyka, jeżeli ma trwać dłużej niż trzy miesiące od dnia ogłoszenia upadłości;
2) odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości;
3) sprzedaż z wolnej ręki mienia wchodzącego w skład masy upadłości;
4) zaciąganie pożyczek lub kredytów oraz obciążenie majątku upadłego ograniczonymi prawami rzeczowymi;
5) (uchylony)
6) uznanie, zrzeczenie się i zawarcie ugody co do roszczeń spornych oraz poddanie sporu rozstrzygnięciu sądu polubownego.
11. (uchylony)
2. Jeżeli czynność, o której mowa w ust. 1 i 11, musi być dokonana niezwłocznie i dotyczy wartości nieprzewyższającej dziesięciu tysięcy złotych, syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca może ją wykonać bez zezwolenia rady.
3. Zezwolenie rady wierzycieli na sprzedaż ruchomości nie jest wymagane, jeżeli wskazana w spisie inwentarza wartość oszacowania wszystkich ruchomości wchodzących w skład masy upadłości nie przekracza równowartości 50 000 zł.
4. Do zezwolenia na sprzedaż wierzytelności oraz innych praw, jeżeli wskazana w spisie należności wartość nominalna wszystkich wierzytelności oraz innych praw wchodzących w skład masy upadłości nie przekracza równowartości 50 000 zł, przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
5. Wpis obciążenia majątku upadłego ograniczonym prawem rzeczowym w księdze wieczystej lub rejestrze dokonany bez zezwolenia wymaganego zgodnie z ust. 1 podlega wykreśleniu z urzędu. Podstawą wykreślenia jest prawomocne postanowienie sędziego-komisarza stwierdzające niedopuszczalność wpisu. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 207.
1. Rada wierzycieli wykonuje czynności przez podejmowanie uchwał na posiedzeniach, chyba że regulamin stanowi inaczej. Posiedzenia rady wierzycieli mogą odbywać się przy użyciu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
1a. Jeżeli uchwała nie jest podejmowana na posiedzeniu, do jej podjęcia konieczne jest oddanie głosów przez wszystkich członków rady wierzycieli. W takim przypadku głosu nie może oddać zastępca członka rady wierzycieli.
1b. Uchwały rady wierzycieli podejmuje się większością głosów, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w terminie dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku do rady.
2. Rada wierzycieli może kontrolować czynności syndyka oraz badać stan funduszów masy upadłości przez członka lub członków wskazanych w uchwale.
3. Uchwałę rady wierzycieli o zbadaniu ksiąg i dokumentów przedsiębiorstwa upadłego wykonują wskazani w uchwale członkowie rady wierzycieli lub, jeżeli są wymagane wiadomości specjalne, inne osoby. Koszty badania nie stanowią kosztów postępowania i nie obciążają masy upadłości.
4. Z kontroli działalności upadłego albo syndyka oraz badania ksiąg i dokumentów rada wierzycieli składa sprawozdanie sędziemu-komisarzowi. Z innych czynności rada wierzycieli składa sprawozdanie na żądanie sędziego-komisarza.
Art. 207a.
1. Na skutek uchwały rady wierzycieli podjętej w pełnym składzie, za którą głosowało co najmniej czterech członków, albo na skutek uchwały rady wierzycieli podjętej zgodnie z wnioskiem upadłego sąd zmienia syndyka i powołuje do pełnienia tej funkcji osobę spełniającą wymogi, o których mowa w art. 157 ust. 1 lub 2, wskazaną przez radę wierzycieli, chyba że byłoby to niezgodne z prawem, rażąco naruszałoby interes wierzycieli lub zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że wskazana osoba nie będzie należycie pełniła obowiązków. Na postanowienie sądu odmawiające powołania osoby wskazanej przez radę zażalenie przysługuje wyłącznie członkom rady wierzycieli oraz upadłemu.
2. Jeżeli rada wierzycieli składa się z trzech członków, uchwałę, o której mowa w ust. 1, podejmuje się jednomyślnie.
Art. 208.
1. Pierwsze posiedzenie rady zwołuje syndyk niezwłocznie po powołaniu rady wierzycieli. Rada wierzycieli na pierwszym posiedzeniu przyjmuje regulamin, który określa w szczególności tryb posiedzeń, sposób zbierania głosów i zasady współpracy rady z syndykiem, w tym sposób składania wniosków do rady. Rada wierzycieli na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród swoich członków przewodniczącego rady. Posiedzenie rady zwołuje przewodniczący rady, zawiadamiając członków i zastępców o terminie, miejscu i przedmiocie posiedzenia. Regulamin może określać sposób zawiadamiania członków rady. Posiedzeniu rady wierzycieli przewodniczy przewodniczący rady, chyba że regulamin stanowi inaczej.
2. Posiedzenie rady wierzycieli może zwołać również sędzia-komisarz, który przewodniczy posiedzeniu.
Art. 209.
1. Z posiedzenia rady wierzycieli sporządza się protokół. Protokół podpisują obecni, a odmowę złożenia podpisu zaznacza się w protokole. Jeżeli posiedzenie odbywa się przy użyciu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, protokół podpisuje wyłącznie przewodniczący rady, ze wskazaniem przyczyny braku pozostałych podpisów, chyba że co innego wynika z regulaminu.
2. Przewodniczący rady niezwłocznie po posiedzeniu przekazuje odpis protokołu sędziemu-komisarzowi, a także syndykowi, jeżeli nie był obecny na posiedzeniu. Do odpisu protokołu załącza się odpisy uchwał podjętych na posiedzeniu.
3. Po podjęciu uchwały bez zwoływania posiedzenia rady wierzycieli przewodniczący rady niezwłocznie przekazuje odpis uchwały sędziemu-komisarzowi.
4. Przepisów ust. 1–3 nie stosuje się w przypadku posiedzenia rady wierzycieli, o którym mowa w art. 208 ust. 2.
Art. 210.
1. (uchylony)
2. W terminie tygodnia uczestnik postępowania oraz syndyk mogą wnieść zarzuty przeciwko uchwale rady wierzycieli. Zarzuty wniesione po upływie terminu lub nieodpowiadające wymaganiom formalnym pisma procesowego pozostawia się bez rozpoznania. Przepisu art. 130 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
3. Sędzia-komisarz rozpoznaje zarzuty w terminie tygodnia od dnia przedłożenia mu zarzutów.
4. Sędzia-komisarz w wyniku rozpoznania zarzutów lub z urzędu w terminie dwóch tygodni od dnia przekazania mu uchwały rady wierzycieli może uchylić tę uchwałę, jeżeli jest ona sprzeczna z prawem lub narusza interes wierzycieli. Na postanowienie sędziego-komisarza zażalenie przysługuje wyłącznie skarżącemu, upadłemu oraz członkom rady wierzycieli.
5. Wykonanie uchwały rady wierzycieli nie może nastąpić wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od dnia jej przekazania sędziemu-komisarzowi. Sędzia-komisarz może wstrzymać wykonanie uchwały rady wierzycieli do czasu uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie rozpoznania zarzutów lub postanowienia o uchyleniu uchwały rady wierzycieli.
Art. 211.
1. Członkowi rady wierzycieli przysługuje prawo do zwrotu koniecznych wydatków związanych z jego udziałem w posiedzeniu rady wierzycieli. Za udział w posiedzeniu sędzia-komisarz może przyznać członkowi rady stosowne wynagrodzenie, jeżeli uzasadnione to jest rodzajem i stopniem zawiłości sprawy oraz zakresem wykonywanych prac. Wynagrodzenie to nie może przekraczać 3% miesięcznego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 162 ust. 2, za jeden dzień posiedzenia. Wynagrodzenie oraz zwrot wydatków wchodzi w skład kosztów postępowania.
2. Postanowienie w sprawie wynagrodzenia i zwrotu wydatków wydaje sędzia-komisarz po wysłuchaniu członka rady wierzycieli i syndyka.
Art. 212.
1. Członek rady wierzycieli odpowiada za szkodę wynikłą z nienależytego pełnienia obowiązków.
2. Za szkodę wyrządzoną nienależytym wykonaniem obowiązków przez pełnomocnika działającego w radzie wierzyciel odpowiada jak za działanie własne.
Art. 213.
1. Jeżeli rada wierzycieli nie została ustanowiona, czynności zastrzeżone dla rady wierzycieli podejmuje sędzia-komisarz.
2. Sędzia-komisarz wykonuje również czynności zastrzeżone dla rady wierzycieli, jeżeli rada nie wykona ich w terminie wyznaczonym przez sędziego-komisarza lub w terminie określonym w art. 308 ust. 2.
Dział IV
Przepisy ogólne dotyczące postępowania po ogłoszeniu upadłości
Art. 214.
Sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 215.
1. W razie ogłoszenia upadłości wszystkich wspólników spółki cywilnej sąd może połączyć do łącznego rozpoznania sprawy upadłościowe prowadzone wobec wspólników tej spółki. Jeżeli ogłoszono upadłość w różnych sądach, przepisy art. 149 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
2. W postanowieniu o połączeniu spraw sąd wyznacza jednego sędziego-komisarza do wszystkich połączonych spraw. Sąd może również wyznaczyć jednego syndyka do wszystkich połączonych spraw, powołać jedną radę wierzycieli i wyznaczyć wspólne zgromadzenie wierzycieli.
3. Dla każdego z upadłych sporządza się osobne listy wierzytelności oraz plany podziału funduszów masy upadłości, w których z urzędu uwzględnia się zaspokojenie wierzytelności, za które upadli odpowiadają solidarnie.
4. Wynagrodzenie syndyka oraz koszty likwidacji pokrywa się z masy upadłości każdego z upadłych w częściach określonych przez sąd przy odpowiednim uwzględnieniu zasad przyznawania wynagrodzenia.
5. W przypadku ogłoszenia upadłości osobowej spółki handlowej oraz jej wspólników ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, a także jeżeli sąd uzna za uzasadnione połączenie spraw upadłościowych prowadzonych wobec innych upadłych, w szczególności wobec podmiotów powiązanych oraz małżonków, przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio.
Art. 216.
Do pełnomocnictwa określonego w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 216a.
1. W postępowaniu upadłościowym pisma procesowe oraz dokumenty, z wyłączeniem pism i dokumentów, o których mowa w art. 216ab, wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe z wykorzystaniem udostępnianych w systemie formularzy elektronicznych określonych przez Ministra Sprawiedliwości. Pisma oraz dokumenty niewniesione za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma albo dokumentu do sądu, o czym sąd albo sędzia-komisarz poucza wnoszącego pismo albo dokument. Pouczenie nie jest wymagane, jeżeli wnoszącym pismo albo dokument jest tymczasowy nadzorca sądowy, zarządca przymusowy, syndyk albo organ, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio.
1a. Pisma procesowe oraz dokumenty wniesione za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo uwierzytelnia się w sposób zapewniający możliwość potwierdzenia pochodzenia i integralność weryfikowanych danych w postaci elektronicznej, dostępny w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
1b. Do pisma procesowego wnoszonego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe dołącza się załączniki w postaci elektronicznej.
1c. Jeżeli załączane dokumenty zostały sporządzone w postaci papierowej, do pisma dołącza się:
1) poświadczone elektronicznie odpisy dokumentów;
2) elektroniczne kopie dokumentów.
1d. Poza podmiotami określonymi w przepisach szczególnych elektronicznego poświadczenia odpisu dokumentu może również dokonać występująca w sprawie w charakterze uczestnika lub organu postępowania albo pełnomocnika osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Elektronicznego poświadczenia odpisu protokołu posiedzenia rady wierzycieli oraz odpisu uchwały podjętej na posiedzeniu rady wierzycieli może również dokonać przewodniczący rady wierzycieli.
1e. W przypadku, o którym mowa w ust. 1c pkt 2, oryginał dokumentu albo jego odpis poświadczony za zgodność z oryginałem zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego składa się w sądzie upadłościowym bez wezwania w terminie 3 dni od dnia wniesienia pisma. Przepis art. 130 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.
2. (uchylony)
3. W każdym piśmie procesowym należy wskazać imię i nazwisko wnoszącego pismo albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację oraz firmę, pod którą działa wnoszący pismo będący przedsiębiorcą, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres oraz NIP, jeżeli wnoszący pismo ma taki numer.
4. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 3, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 ust. 4.
5. W piśmie procesowym wnoszący pismo może podać numer telefonu do kontaktu oraz adres poczty elektronicznej.
Art. 216aa.
1. Wierzyciele, którym przysługują należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta upadłego lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem dłużnika, należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, mogą wnosić pisma procesowe oraz dokumenty z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, mogą również wnosić wnioski lub składać oświadczenia i dokumenty w biurze podawczym każdego sądu rejonowego, przekazując ustnie treść wniosku lub oświadczenia pracownikowi biura podawczego oraz składając dokumenty sporządzone w postaci papierowej.
3. Pracownik biura podawczego wprowadza treść wniosku lub oświadczenia do systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, podając imię, nazwisko oraz numer PESEL osoby przekazującej ustnie treść wniosku lub oświadczenia ustalone na podstawie dowodu osobistego albo innego dokumentu tożsamości, a także rodzaj i numer dokumentu tożsamości i oznaczenie organu, który go wydał. Wprowadzona do systemu treść wniosku lub oświadczenia podlega wydrukowaniu i podpisaniu przez osobę przekazującą ustnie treść wniosku lub oświadczenia oraz złożeniu do zbioru dokumentów. Wniosek lub oświadczenie wprowadzone do systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe opatruje podpisem pracownik biura podawczego zgodnie z art. 216a ust. 1a.
4. Przepisy art. 216a ust. 1b, 1c, 1e i 3–5 stosuje się odpowiednio, z tym że elektronicznego poświadczenia odpisu dokumentu może również dokonać pracownik biura podawczego.
5. Jeżeli wierzyciele, o których mowa w ust. 1, wnoszą pismo za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, przepis art. 130 § 6 Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.
Art. 216ab.
Pisma procesowe i dokumenty zawierające informacje niejawne w rozumieniu ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 756, 1030 i 1532), a także oferty składane w toku przetargu lub aukcji, jeżeli warunki przetargu lub aukcji przewidują złożenie oferty w sądzie, wnosi się z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
Art. 216ac.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, sposób wnoszenia pism procesowych i składania dokumentów za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe oraz w biurze podawczym sądu rejonowego, mając na względzie skuteczność wnoszenia pism procesowych i składania dokumentów, szczególne wymagania postępowań obsługiwanych przez system teleinformatyczny obsługujący postępowanie sądowe oraz ochronę praw osób wnoszących pisma procesowe.
Art. 216b.
Organy postępowań upadłościowych obowiązane są do wzajemnej współpracy.
Art. 217.
1. Jeżeli zachodzi potrzeba przeprowadzenia dowodu z przesłuchania upadłego, syndyka, wierzyciela, członka rady wierzycieli lub innych osób, sąd albo sędzia-komisarz, stosownie do okoliczności, przesłuchuje ich na posiedzeniu i z przesłuchania sporządza protokół, niezależnie od obecności innych osób zainteresowanych, albo odbiera od osób przesłuchiwanych oświadczenia na piśmie; oświadczenia te stanowią dowód w sprawie.
2. Sąd albo sędzia-komisarz może zarządzić również, by oświadczenie na piśmie, o którym mowa w ust. 1, zawierało podpis notarialnie poświadczony.
3. Nieobecność osoby, o której mowa w ust. 1, wezwanej na posiedzenie lub niezłożenie przez tę osobę oświadczenia na piśmie, nawet z przyczyn usprawiedliwionych, nie tamuje postępowania.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się również do przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków oraz wysłuchania biegłych.
Art. 218.
Syndyk składa sędziemu-komisarzowi wniosek o przeprowadzenie dowodu, jeżeli uzna za konieczne ustalenie okoliczności sprawy w drodze postępowania dowodowego. W przypadku uwzględnienia wniosku postępowanie dowodowe prowadzi sędzia-komisarz.
Art. 218a.
Wyznaczając rozprawę, poucza się uczestnika postępowania występującego w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o:
1) możliwości ustanowienia pełnomocnika procesowego oraz o tym, że zastępstwo adwokata, radcy prawnego, osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego lub rzecznika patentowego nie jest obowiązkowe;
2) obowiązku zwrócenia uwagi sądu na uchybienie przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu, oraz że zastrzeżenie można zgłosić najpóźniej na kolejnym posiedzeniu, a także o tym, że uczestnikowi reprezentowanemu przez adwokata, radcę prawnego, osobę posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, który zastrzeżenia nie zgłosi, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, lub że uczestnik uprawdopodobni, iż nie zgłosił zastrzeżenia bez swojej winy;
3) braku konieczności dowodzenia faktów, które zostały przyznane w toku postępowania przez przeciwnika, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości;
4) możliwości uznania przez sąd faktów za przyznane, gdy uczestnik postępowania nie wypowie się co do twierdzeń przeciwnika o faktach i wynik całej sprawy na to pozwala, w zakresie, który jest uzasadniony przedmiotem sprawy, która ma być rozpoznana na rozprawie.
Art. 219.
1. W postępowaniu upadłościowym orzeczenia zapadają w formie postanowień.
1a. Orzeczenia sądu, sędziego-komisarza, referendarza sądowego i przewodniczącego w chwili ich wydania są utrwalane wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
1b. Uczestnicy postępowania mają dostęp do akt postępowania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
1c. Jednocześnie z utrwaleniem w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe orzeczenia sądu, sędziego-komisarza, referendarza sądowego i przewodniczącego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe zamieszcza się informację o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia albo informację o tym, że środek zaskarżenia nie przysługuje.
1d. W postanowieniu oraz dokumencie, które dotyczą składnika masy upadłości, podaje się numer danego składnika ujawniony w spisie inwentarza. Postanowienie oraz dokument, które dotyczą składnika masy upadłości, obwieszcza się.
1e. W postanowieniu oraz dokumencie, które dotyczą wierzytelności wierzyciela upadłego, podaje się numer zgłoszenia wierzytelności, a jeżeli została już złożona lista wierzytelności — także numer na liście wierzytelności.
2.–2a. (uchylone)
3. Do uchwał rady wierzycieli i zgromadzenia wierzycieli przepisy ust. 1d i 1e stosuje się odpowiednio.
4. Ujawnienia informacji o prawomocności orzeczenia może dokonać w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe pracownik sekretariatu. Obwieszczenia o prawomocności orzeczenia wymaganego na podstawie przepisów ustawy dokonuje sąd, sędzia-komisarz, referendarz sądowy albo przewodniczący.
Art. 219a.
1. Na podstawie obwieszczonych postanowień oraz dokumentów, a także ujawnionych przez syndyka informacji o likwidacji składników masy upadłości, w Rejestrze tworzy się rejestr danych dotyczących aktualnego składu i stanu masy upadłości, obejmujący informacje o ruchomościach, nieruchomościach, środkach pieniężnych oraz przysługujących upadłemu prawach majątkowych i wierzytelnościach. Zmiany danych dotyczących składu i stanu masy upadłości ujawnia się w Rejestrze niezwłocznie. Do zmiany danych dotyczących przysługujących upadłemu wierzytelności przepis art. 69 ust. 1ca stosuje się odpowiednio.
2. Na podstawie prawomocnych postanowień oraz dokumentów, które dotyczą wierzytelności wierzycieli, oraz sprawozdań syndyka w aktach tworzy się rejestr danych dotyczących aktualnego stanu wierzytelności oraz niezaspokojonych przez syndyka zobowiązań masy upadłości.
Art. 220.
1. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym doręcza się upadłemu, osobom, których postanowienie dotyczy, oraz syndykowi, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Postanowień dotyczących ogółu wierzycieli nie doręcza się wierzycielom.
2. Pisma oraz postanowienia, o których mowa w ust. 1, doręcza się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Przepis art. 1311 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się.
2a. Jeżeli na postanowienie albo zarządzenie służy środek zaskarżenia, postanowienie albo zarządzenie doręcza się wraz z uzasadnieniem.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do doręczeń dokonywanych osobom, o których mowa w art. 216aa ust. 1.
4. Osoby, o których mowa w art. 216aa ust. 1, mogą dokonać wyboru doręczenia elektronicznego, jeżeli wniosły pismo za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Oświadczenie o rezygnacji z wyboru doręczenia elektronicznego jest skuteczne w odniesieniu do pism, które zostały umieszczone w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe po złożeniu oświadczenia o rezygnacji.
5. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do pierwszego doręczenia dokonywanego przez sąd, sędziego-komisarza, tymczasowego nadzorcę sądowego, zarządcę przymusowego, syndyka albo organ, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio, osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli nie wniosła w sprawie żadnego pisma. Nie dotyczy to doręczeń dokonywanych tymczasowemu nadzorcy sądowemu, zarządcy przymusowemu, syndykowi albo organowi, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio.
6. Pisma oraz postanowienia, o których mowa w ust. 1, skierowane do osoby albo jednostki, która nie ma założonego konta w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe, pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, o czym należy pouczyć przy pierwszym doręczeniu wraz z pouczeniem o sposobie założenia konta w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe oraz sposobie uwierzytelnienia się.
7. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób dokonywania doręczeń elektronicznych, mając na względzie zapewnienie skuteczności doręczeń oraz ochronę praw osób, którym pisma są doręczane.
Art. 220a.
Sędzia-komisarz w celu przyspieszenia postępowania może dokonywać wezwań, zawiadomień i doręczeń w sposób, który uzna w okolicznościach konkretnej sprawy za najbardziej celowy, nawet z pominięciem przepisów ogólnych, jeżeli sposób wezwania, zawiadomienia lub doręczenia umożliwia adresatowi zapoznanie się z treścią otrzymanej informacji.
Art. 221.
1. W przypadkach przewidzianych w ustawie obwieszczenia dokonuje się w Rejestrze. W przypadku gdy od dnia obwieszczenia biegnie termin do wniesienia środka zaskarżenia, obwieszczeniu podlega także informacja o sposobie i terminie jego wniesienia.
2. Na wniosek syndyka lub z urzędu sędzia-komisarz może zarządzić dokonanie obwieszczenia także w inny sposób.
3. Na żądanie upadłego lub wierzyciela, na ich koszt, obwieszczenie może być dokonane w sposób przez nich wskazany.
4. Każdy ma dostęp do danych zawartych w obwieszczanych w Rejestrze postanowieniach, zarządzeniach, dokumentach i informacjach.
5. (uchylony)
Art. 222.
1. Na postanowienia sądu upadłościowego i sędziego-komisarza zażalenie przysługuje w przypadkach wskazanych w ustawie. Zażalenia na postanowienia sędziego-komisarza rozpoznaje sąd upadłościowy jako sąd drugiej instancji.
1a. Zażalenia na postanowienia sądu upadłościowego rozpoznaje sąd upadłościowy w innym składzie z wyjątkiem zażaleń na postanowienia, o których mowa w art. 163 ust. 4, art. 166 ust. 6, art. 172 ust. 1, art. 362 ust. 1, art. 365 ust. 3, art. 366 ust. 3, art. 368, art. 370a ust. 10, art. 370d ust. 1–2, art. 370e ust. 1, art. 370f ust. 3, art. 371 ust. 3, art. 4911 ust. 2, art. 4915 ust. 2, art. 49112a ust. 8, art. 49114 ust. 7, art. 49119 ust. 1–3, art. 49120 ust. 1, art. 49121 ust. 1 i art. 49122 ust. 1 i 2, które rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.
2. Odpis zażalenia wniesionego przez wierzyciela doręcza się upadłemu, syndykowi oraz osobom, których dotyczy zaskarżone postanowienie.
3. Odpis zażalenia wniesionego przez upadłego doręcza się syndykowi oraz osobom, których dotyczy zaskarżone postanowienie.
3a. Jeżeli ustawa przewiduje, że zażalenie może wnieść osoba niebędąca uczestnikiem postępowania upadłościowego, odpis zażalenia doręcza się upadłemu, syndykowi oraz osobom, których dotyczy zaskarżone postanowienie.
4. Odpisu zażalenia na postanowienia dotyczące ogółu wierzycieli nie doręcza się wierzycielom.
5. Zażalenie rozpoznaje się w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia akt sądowi drugiej instancji.
Art. 223.
1. Od postanowień sądu drugiej instancji skarga kasacyjna nie przysługuje, chyba że ustawa przewiduje inaczej.
2. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje.
Art. 224.
1. Termin do wniesienia środka zaskarżenia od postanowień wydanych na posiedzeniu niejawnym biegnie od dnia zamieszczenia postanowienia w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe. Zażalenie wnosi się w terminie tygodnia.
2. Jeżeli postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym podlega obwieszczeniu, termin do wniesienia środka zaskarżenia biegnie od dnia obwieszczenia.
3. Dla osób, którym ustawa nakazuje doręczyć postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym, termin do wniesienia środka zaskarżenia biegnie od dnia doręczenia postanowienia.
4. Jeżeli postanowienie, od którego przysługuje środek zaskarżenia, zostało ogłoszone na posiedzeniu jawnym, osoby zawiadomione o posiedzeniu w terminie tygodnia od dnia posiedzenia, a osoby, które nie zostały zawiadomione o posiedzeniu jawnym — od dnia zamieszczenia, a jeżeli postanowienie podlega obwieszczeniu — od dnia obwieszczenia postanowienia w Rejestrze, mogą złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie postanowienia wraz z uzasadnieniem. Termin do wniesienia środka zaskarżenia biegnie od dnia doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem.
5. Termin do zaskarżenia czynności rady wierzycieli oraz syndyka i innych organów, które zgodnie z przepisami ustawy podlegają zaskarżeniu, biegnie od dnia zamieszczenia w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe pouczenia o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia.
Art. 225.
Skargi na czynności komornika w toku postępowania upadłościowego wnosi się do sędziego-komisarza w terminie tygodniowym od dnia zakończenia czynności. Sędzia-komisarz przesyła komornikowi uzyskany z systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe odpis skargi wraz z załącznikami.
Art. 226.
1. Zabezpieczenie w przypadkach określonych w ustawie następuje przez złożenie do depozytu sądowego odpowiedniej sumy pieniężnej.
2. O wydaniu sumy złożonej do depozytu orzeka sędzia-komisarz po wysłuchaniu syndyka i osób zainteresowanych.
3. (uchylony)
4. Na postanowienie sędziego-komisarza w przedmiocie zabezpieczenia przysługuje zażalenie.
Art. 227.
Sumy pieniężne wchodzące do masy upadłości oraz sumy uzyskane ze zbycia rzeczy i praw obciążonych rzeczowo, jeżeli nie podlegają natychmiastowemu wydaniu, syndyk składa na oprocentowany rachunek bankowy lub na rachunek depozytowy Ministra Finansów.
Art. 228.
1. W sekretariacie sądu umożliwia się uczestnikom postępowania oraz każdemu, kto dostatecznie usprawiedliwi potrzebę przejrzenia akt sądowych, dostęp do tych akt za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
1a. (uchylony)
2. Pobrane samodzielnie wydruki komputerowe orzeczeń, pism i dokumentów utrwalonych w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe mają moc urzędowo poświadczonych odpisów oraz wyciągów, jeżeli mają cechy umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
3. Od dnia obwieszczenia w Rejestrze nie można zasłaniać się nieznajomością treści obwieszczenia, chyba że mimo zachowania należytej staranności nie można było dowiedzieć się o obwieszczeniu.
Art. 228a.
1. Syndyk zakłada i prowadzi akta do zgłoszeń wierzytelności w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
2. Treść pism procesowych oraz dokumentów, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wniesionych z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, syndyk wprowadza do akt do zgłoszeń wierzytelności. Pisma procesowe oraz dokumenty składa się do zbioru dokumentów. Przepisy art. 216aa ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
3. Akta do zgłoszeń wierzytelności udostępnia się w biurze syndyka, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, uczestnikom postępowania oraz każdemu, kto potrzebę ich przejrzenia dostatecznie usprawiedliwi. W tym celu biuro syndyka jest czynne w dni powszednie co najmniej cztery następujące po sobie godziny dziennie między godziną 8.00 a 20.00.
4. Akta do zgłoszeń wierzytelności stanowią część akt sądowych. Po prawomocnym zakończeniu postępowania zbiór dokumentów jest przekazywany do sądu upadłościowego, który wydał postanowienie kończące postępowanie, i dołączany do akt sądowych.
5. Akta do zgłoszeń wierzytelności oraz zbiór dokumentów mogą być udostępniane służbie nadzoru Ministra Sprawiedliwości.
6. W przypadku odwołania, zmiany, zawieszenia oraz wygaśnięcia funkcji syndyka akta do zgłoszeń wierzytelności są przejmowane przez nowo wyznaczonego syndyka wraz ze zbiorem dokumentów.
7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb prowadzenia akt do zgłoszeń wierzytelności oraz zbioru dokumentów, w tym stosowane urządzenia ewidencyjne, a także udostępniania tych akt oraz zbioru dokumentów, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony danych w nich zawartych.
Art. 229.
1. W sprawach nieuregulowanych ustawą do postępowania upadłościowego stosuje się odpowiednio przepisy księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego, z wyjątkiem art. 1301a, art. 1302, art. 1391, art. 2051, art. 2052 i art. 2054–20512 oraz przepisów o zawieszeniu i wznowieniu postępowania oraz postępowaniu w sprawach gospodarczych, chyba że ustawa stanowi inaczej.
2. Pouczeń na piśmie dokonuje się z wykorzystaniem udostępnionych w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe wzorów pouczeń.
Dział V
Koszty i inne zobowiązania masy upadłości
Art. 230.
1. Do kosztów postępowania zalicza się wydatki bezpośrednio związane z ustaleniem, zabezpieczeniem, zarządem i likwidacją masy upadłości oraz ustaleniem wierzytelności, w szczególności wynagrodzenie syndyka oraz jego zastępcy, wynagrodzenie osób zatrudnionych przez syndyka oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia tych osób, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli, wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli, koszty archiwizacji dokumentów, korespondencji, ogłoszeń, eksploatacji koniecznych pomieszczeń, podatki i inne daniny publiczne związane z likwidacją masy upadłości.
2. Do innych zobowiązań masy upadłości zalicza się wszystkie niewymienione w ust. 1 zobowiązania masy upadłości powstałe po ogłoszeniu upadłości, w szczególności należności ze stosunku pracy przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, zobowiązania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, zobowiązania z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, inne zobowiązania powstałe z czynności syndyka oraz przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Art. 231.
1. (uchylony)
2. Niezaspokojone z masy upadłości zobowiązania, o których mowa w art. 230, po zakończeniu postępowania upadłościowego ponosi upadły. W przypadku uchylenia postępowania upadłościowego sędzia-komisarz może zwolnić upadłego od ponoszenia kosztów sądowych.
3. Na postanowienie sędziego-komisarza w przedmiocie kosztów przysługuje zażalenie.
Art. 232.
1. W przypadku potrzeby, w szczególności w przypadku braku płynnych funduszów masy upadłości, sędzia-komisarz zwoła zgromadzenie wierzycieli w przedmiocie podjęcia uchwały co do wpłacenia przez wierzycieli zaliczki na pokrycie kosztów postępowania albo zobowiąże wierzycieli mających największe wierzytelności, których łączna wysokość wynosi co najmniej 30% sumy wierzytelności przypadających wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w zgromadzeniu, do złożenia zaliczki na koszty postępowania.
2. W przypadku gdy lista wierzytelności nie została sporządzona, wysokość wierzytelności przysługujących wierzycielom ustala się na podstawie spisu wierzycieli złożonego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub na podstawie spisu wierzytelności sporządzonego w postępowaniu restrukturyzacyjnym albo na podstawie spisu bezspornych wierzytelności przedstawionego na żądanie sędziego-komisarza przez syndyka, sporządzonego na podstawie ksiąg rachunkowych upadłego.
Art. 233.
Wierzycielowi nie przysługuje prawo do zwrotu kosztów poniesionych przez niego w postępowaniu upadłościowym. Wierzycielowi zwraca się jednak poniesione przez niego koszty postępowania wywołanego wniesieniem sprzeciwu co do uznania wierzytelności innego wierzyciela, jeżeli w wyniku wniesienia tego sprzeciwu odmówiono uznania zaskarżonej wierzytelności, jak również zwraca się zaliczkę na koszty postępowania, którą złożył na żądanie sędziego-komisarza albo zgodnie z uchwałą zgromadzenia wierzycieli, jeżeli fundusze masy upadłości wystarczą na jej pokrycie.
Art. 234.
1. Nie można żądać od wierzyciela zwrotu do masy upadłości kosztów wynikłych z czynności podjętych przez wierzyciela w postępowaniu upadłościowym.
2. Po zakończeniu postępowania upadłościowego upadły nie może żądać od wierzyciela zwrotu kosztów postępowania, chyba że nastąpiło uchylenie postępowania upadłościowego, a wierzyciel zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości w złej wierze.
Art. 235.
1. Wierzyciel, który zgłosił wierzytelność po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności, ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe z tego zgłoszenia, nawet jeżeli opóźnienie powstało bez jego winy, w wysokości stanowiącej równowartość 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, chyba że zgłoszenie wierzytelności po upływie terminu jest wynikiem dokonania przez syndyka korekty deklaracji lub innego tego typu dokumentu obejmującego rozliczenie.
2. Syndyk zobowiązuje wierzyciela do wpłaty zryczałtowanych kosztów, o których mowa w ust. 1, na rachunek bankowy wskazany przez syndyka w wyznaczonym terminie.
Tytuł V
Zgłoszenie i ustalenie wierzytelności
Dział I
Zgłoszenie wierzytelności
Rozdział 1
Wierzytelności podlegające zgłoszeniu
Art. 236.
1. Wierzyciel osobisty upadłego, który chce uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, jeżeli niezbędne jest ustalenie jego wierzytelności, powinien w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zgłosić swoją wierzytelność.
2. Uprawnienie do zgłoszenia wierzytelności przysługuje wierzycielowi ponadto, gdy jego wierzytelność była zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przez inny wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym. Jeżeli wierzyciel nie zgłosi tych wierzytelności, będą one umieszczone na liście wierzytelności z urzędu.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawem lub zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską na rzeczach wchodzących w skład masy upadłości, jeżeli upadły nie jest dłużnikiem osobistym, a wierzyciel chce w postępowaniu upadłościowym dochodzić swoich roszczeń z przedmiotu zabezpieczenia.
4. Postanowienia niniejszego artykułu dotyczące wierzytelności stosuje się do innych należności podlegających zaspokojeniu z masy upadłości.
Art. 237.
Nie wymagają zgłoszenia należności ze stosunku pracy. Należności z tego tytułu umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu.
Art. 238.
1. Przepisy dotyczące roszczeń pracowniczych stosuje się odpowiednio do roszczeń Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o zwrot z masy upadłości świadczeń Funduszu wypłaconych pracownikom upadłego.
2. Do wierzytelności Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przepisy dotyczące wierzytelności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stosuje się odpowiednio.
Rozdział 2
Zgłoszenie wierzytelności
Art. 239.
(uchylony)
Art. 239a.
Zgłoszenie wierzytelności przerywa bieg terminu przedawnienia. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu albo umorzeniu postępowania upadłościowego.
Art. 240.
W zgłoszeniu wierzytelności należy podać:
1) imię i nazwisko wierzyciela albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację oraz firmę, pod którą działa wierzyciel będący przedsiębiorcą, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres oraz NIP, jeżeli wierzyciel ma taki numer;
2) określenie wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi oraz wartość wierzytelności niepieniężnej;
3) dowody stwierdzające istnienie wierzytelności; jeżeli wierzytelność została uznana w spisie wierzytelności sporządzonym w postępowaniu restrukturyzacyjnym, wystarczające jest powołanie się na tę okoliczność;
4) kategorię, do której wierzytelność ma być zaliczona;
5) zabezpieczenia związane z wierzytelnością;
6) w razie zgłoszenia wierzytelności, w stosunku do której upadły nie jest dłużnikiem osobistym, przedmiot zabezpieczenia, z którego wierzytelność podlega zaspokojeniu;
7) stan sprawy, jeżeli co do wierzytelności toczy się postępowanie sądowe, administracyjne, sądowoadministracyjne lub przed sądem polubownym;
8) (uchylony)
9) numer rachunku bankowego wierzyciela, jeżeli wierzyciel posiada taki rachunek.
Art. 240a.
Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w art. 240 pkt 1, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 ust. 4.
Rozdział 3
Sprawdzanie zgłoszonych wierzytelności
Art. 241.
Jeżeli zgłoszenie wierzytelności nie odpowiada warunkom formalnym pisma procesowego lub wymaganiom określonym w art. 239 i art. 240 lub wierzyciel w terminie wyznaczonym przez syndyka nie wpłacił zryczałtowanych kosztów, o których mowa w art. 235 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 242.
(uchylony)
Art. 242a.
1. Zarządzenie syndyka o zwrocie zgłoszenia wierzytelności wymaga uzasadnienia.
2. Na zarządzenie syndyka o zwrocie zgłoszenia wierzytelności wierzycielowi przysługuje skarga do sędziego-komisarza. Syndyk poucza wierzyciela występującego w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o terminie i sposobie wniesienia skargi.
3. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zwrócone zgłoszenie wierzytelności.
4. Skargę wnosi się w terminie tygodniowym od dnia doręczenia zarządzenia syndyka o zwrocie zgłoszenia wierzytelności wraz z uzasadnieniem.
5. Skargę wnosi się do syndyka. Syndyk za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi przekazuje sędziemu-komisarzowi skargę wraz ze zgłoszeniem wierzytelności oraz zarządzeniem o zwrocie zgłoszenia wierzytelności, chyba że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi syndyk zawiadamia skarżącego.
6. Sędzia-komisarz rozpoznaje skargę w terminie tygodniowym od dnia jej wpływu do sędziego-komisarza, a gdy skarga zawiera braki formalne, które podlegają uzupełnieniu lub jeżeli od skargi nie uiszczono należnej opłaty, w terminie tygodniowym od dnia jej uzupełnienia lub opłacenia.
7. Sędzia-komisarz odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę, której braków nie uzupełniono w terminie lub od której nie uiszczono należnej opłaty. Na postanowienie sędziego-komisarza o odrzuceniu skargi służy zażalenie.
Art. 243.
1. Syndyk sprawdza, czy zgłoszona wierzytelność znajduje potwierdzenie w księgach rachunkowych lub innych dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach, oraz wzywa upadłego do złożenia w zakreślonym terminie oświadczenia, czy wierzytelność uznaje.
2. W przypadku gdy zgłoszona wierzytelność nie znajduje potwierdzenia w księgach rachunkowych lub innych dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach, syndyk wzywa wierzyciela do złożenia w terminie tygodnia dokumentów wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności pod rygorem odmowy uznania wierzytelności. Termin ten nie podlega przedłużeniu ani przywróceniu. Syndyk może jednak uwzględnić dokumenty złożone po upływie terminu, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w przekazaniu listy sędziemu-komisarzowi.
3. Wezwanie wierzyciela przez syndyka do złożenia dokumentów zawiera pouczenie o skutkach uchybienia terminowi.
Dział II
Lista wierzytelności
Rozdział 1
Ustalenie listy wierzytelności
Art. 244.
Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprawdzeniu zgłoszonych wierzytelności syndyk niezwłocznie sporządza listę wierzytelności, nie później niż w terminie dwóch miesięcy od upływu okresu przewidzianego do zgłaszania wierzytelności.
Art. 245.
1. Na liście wierzytelności umieszcza się w osobnych rubrykach:
1) liczbę porządkową;
2) imię i nazwisko wierzyciela albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, oraz firmę, pod którą działa wierzyciel będący przedsiębiorcą, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres oraz NIP, jeżeli wierzyciel ma taki numer;
3) sumę każdej wierzytelności podlegającej uznaniu;
4) kategorię, w jakiej wierzytelność podlega zaspokojeniu;
5) informację o istnieniu i rodzaju zabezpieczenia wierzytelności;
6) informację, czy wierzytelność jest uzależniona od warunku;
7) (uchylony)
8) uzasadnienie odmowy uznania zgłoszonej wierzytelności.
9) (uchylony)
1a. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 ust. 4.
2.–3. (uchylone)
4. Syndyk załącza do listy wierzytelności oświadczenie upadłego i podane przez niego uzasadnienie, jeżeli upadły złożył takie oświadczenie, albo wzmiankę, że upadły oświadczenia takiego nie złożył i z jakiej przyczyny.
5. (uchylony)
Art. 245a.
1. Wierzytelność za okres rozliczeniowy, w trakcie którego została ogłoszona upadłość, w szczególności z tytułu czynszu najmu lub dzierżawy, podatków lub składek na ubezpieczenia społeczne, ulega z mocy prawa proporcjonalnemu podziałowi na część traktowaną jak wierzytelność powstała przed dniem ogłoszenia upadłości oraz część traktowaną jak wierzytelność powstająca po dniu ogłoszenia upadłości.
2. Jeżeli przedmiot leasingu nie stanowi u korzystającego upadłego środka trwałego w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 i 232) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 oraz z 2024 r. poz. 232), do umowy leasingu przepis ust. 1 stosuje się.
3. Jeżeli rozliczenie należności publicznoprawnych wymaga sporządzenia deklaracji lub innego tego typu dokumentu obejmujących rozliczenie, obie części wierzytelności, o której mowa w ust. 1, ujmowane są w odrębnych deklaracjach lub innych tego typu dokumentach.
Art. 246.
Wierzytelność niepieniężna będzie umieszczona na liście wierzytelności w sumie pieniężnej według jej wartości z dnia ogłoszenia upadłości.
Art. 247.
1. Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości wierzytelność bez zastrzeżenia odsetek nie była jeszcze wymagalna, na liście wierzytelności umieszcza się sumę pieniężną wierzytelności pomniejszoną o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż 6% i za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wymagalności, najwyżej jednak za dwa lata.
2. Odsetki od wierzytelności pieniężnej umieszcza się na liście wierzytelności w kwocie naliczonej do dnia poprzedzającego dzień ogłoszenia upadłości włącznie.
Art. 248.
1. Wierzytelność, której upadły jest współdłużnikiem, oraz wierzytelność poręczyciela upadłego z tytułu zwrotnego roszczenia umieszcza się na liście w takiej wysokości, w jakiej współdłużnik lub poręczyciel zaspokoił wierzyciela.
2. Współdłużnik, poręczyciel, gwarant lub bank otwierający akredytywy może dokonać zgłoszenia wierzytelności przed zaspokojeniem wierzyciela. Na liście wierzytelności umieszcza się wierzytelność współdłużnika, poręczyciela, gwaranta lub banku otwierającego akredytywy, który nie zaspokoił wierzyciela jako wierzytelność warunkową, która nie uprawnia do głosowania na zgromadzeniu wierzycieli.
Art. 249.
1. Wierzytelności z tytułu powtarzających się świadczeń, których czas trwania jest oznaczony, umieszcza się na liście jako sumę świadczeń za cały czas ich trwania, pomniejszoną o odsetki ustawowe, nie wyższe jednak niż 6% i za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wymagalności każdego przyszłego świadczenia.
2. Wierzytelności z tytułu świadczeń powtarzających się, których czas trwania oznaczono na czas życia uprawnionego lub innej osoby, albo nieoznaczonych co do czasu trwania umieszcza się na liście wierzytelności jako sumę stanowiącą wartość prawa.
3. Jeżeli w umowie o prawo do świadczeń powtarzających się ustalona jest suma wykupu, sumę tę umieszcza się na liście jako wartość prawa.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do świadczeń alimentacyjnych.
Art. 250.
Wierzytelność zabezpieczoną hipoteką lub wpisem w rejestrze na majątku upadłego położonym za granicą umieszcza się na liście, jeżeli złożony zostanie dowód wykreślenia wpisu o zabezpieczeniu. Złożenia dowodu wykreślenia wpisu o zabezpieczeniu nie wymaga się, jeżeli postępowanie upadłościowe zostało uznane w kraju, w którym znajduje się przedmiot zabezpieczenia.
Art. 251.
Wierzytelność w walucie obcej bez względu na termin jej wymagalności umieszcza się na liście po przeliczeniu na walutę polską według średniego kursu walut obcych w Narodowym Banku Polskim z dnia ogłoszenia upadłości, a gdy takiego kursu nie było — według średniej ceny rynkowej z tej daty. Umieszczenie na liście wierzytelności w przeliczeniu na walutę polską nie powoduje przekształcenia zobowiązania wyrażonego w walucie obcej na zobowiązanie w walucie polskiej. Zaspokojenie wierzytelności w wykonaniu planu podziału następuje w walucie polskiej.
Art. 252.
1. Jeżeli wierzytelność została zgłoszona przez wierzyciela po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności, bez względu na przyczynę opóźnienia, czynności już dokonane w postępowaniu upadłościowym są skuteczne wobec tego wierzyciela, zgłoszenie nie ma wpływu na złożone już plany podziału, a jego uznaną wierzytelność uwzględnia się tylko w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu.
2. Jeżeli postanowienie dotyczące wierzytelności zgłoszonej po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności nie zostało wydane albo nie stało się prawomocne do dnia zakończenia lub umorzenia postępowania upadłościowego, postępowanie w tym zakresie podlega umorzeniu. Jeżeli jednak wierzytelność zgłoszono po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, pozostawia się ją bez rozpoznania.
Art. 253.
1. Po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności syndyk uzupełnia listę wierzytelności w miarę zgłaszania wierzytelności.
2. Jeżeli zgłoszono wierzytelności po przekazaniu listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi, syndyk sporządza uzupełnienie listy wierzytelności obejmujące takie wierzytelności wraz z zaznaczeniem, w jaki sposób będą zaspokajane.
3. O uzupełnieniu listy wierzytelności obwieszcza się.
Art. 254.
1. Zmianę wierzyciela po zgłoszeniu wierzytelności uwzględnia się na liście wierzytelności tylko wtedy, gdy została stwierdzona dokumentem urzędowym lub niebudzącym wątpliwości dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym i gdy zmiana wierzyciela zgłoszona została syndykowi przed przekazaniem listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi. Sędzia-komisarz może uwzględnić zmianę wierzyciela zgłoszoną po przekazaniu mu listy wierzytelności, a przed jej ostatecznym zatwierdzeniem, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w postępowaniu.
2. Nieuwzględnienie zmian, o których mowa w ust. 1, nie pozbawia nabywcy wierzytelności możliwości realizacji jego uprawnień na podstawie przepisów ustawy w toku dalszego postępowania.
Rozdział 2
Zaskarżenie listy wierzytelności
Art. 255.
1. (uchylony)
2. O dacie złożenia listy wierzytelności obwieszcza się.
Art. 256.
1. W terminie dwóch tygodni od dnia obwieszczenia, o którym mowa w art. 255 ust. 2, wierzyciel może złożyć do sędziego-komisarza sprzeciw co do:
1) uznania wierzytelności — w przypadku wierzyciela umieszczonego na liście wierzytelności;
2) odmowy uznania wierzytelności — w przypadku wierzyciela, któremu odmówiono uznania zgłoszonej wierzytelności.
2. W tym samym terminie sprzeciw przysługuje upadłemu, o ile lista wierzytelności nie jest zgodna z jego wnioskami lub oświadczeniami. Jeżeli upadły nie składał oświadczeń, mimo iż był do tego wezwany, może zgłosić sprzeciw tylko wtedy, gdy wykaże, że nie złożył oświadczeń z przyczyn od niego niezależnych.
Art. 257.
1. Sprzeciw powinien odpowiadać wymogom formalnym pisma procesowego, a ponadto wskazywać zaskarżoną wierzytelność oraz zawierać wniosek co do uznania albo odmowy uznania wierzytelności wraz z uzasadnieniem i wskazaniem dowodów na jego poparcie.
2. Jeżeli sprzeciw nie odpowiada wymaganiom wskazanym w ust. 1 lub nie uiszczono należnej opłaty, przepis art. 130 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio. Sędzia-komisarz odrzuca sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny, jak również sprzeciw, którego braków strona nie uzupełniła, lub sprzeciw, od którego strona nie wniosła należnej opłaty w wyznaczonym terminie.
3. (uchylony)
Art. 258.
1. Sprzeciw może być oparty wyłącznie na twierdzeniach i zarzutach wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności. Inne twierdzenia i zarzuty mogą być zgłoszone tylko wtedy, gdy wierzyciel wykaże, że ich wcześniejsze zgłoszenie było niemożliwe albo że potrzeba ich wskazania wynikła później.
2. Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu, sprzeciw może być oparty tylko na zdarzeniach powstałych po zamknięciu rozprawy w sprawie, w której orzeczenie zostało wydane. Zdarzenia potwierdza się dowodem na piśmie.
Art. 258a.
1. Sędzia-komisarz doręcza uzyskany z systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe odpis sprzeciwu syndykowi oraz odpowiednio upadłemu i wierzycielowi, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy, wyznaczając termin wniesienia odpowiedzi na sprzeciw nie krótszy niż tydzień. Syndyk wraz z odpowiedzią na sprzeciw przekazuje sędziemu-komisarzowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe zgłoszenie wierzytelności oraz dokumenty złożone przez wierzyciela, o których mowa w art. 243 ust. 2.
2. Odpowiedź na sprzeciw wniesiona po upływie terminu lub której braków strona nie uzupełniła w terminie podlega zwrotowi. Do odpowiedzi na sprzeciw przepisy art. 257 ust. 1 i 2 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio.
3. Sędzia-komisarz pomija twierdzenia i dowody niezgłoszone w sprzeciwie i odpowiedzi na sprzeciw, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie albo odpowiedzi na sprzeciw bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy.
Art. 259.
1. Sędzia-komisarz, zastępca sędziego-komisarza albo wyznaczony sędzia rozpoznaje sprzeciw na posiedzeniu niejawnym w terminie dwóch miesięcy od jego wniesienia. Jeżeli sędzia-komisarz, zastępca sędziego-komisarza albo wyznaczony sędzia uzna za potrzebne wyznaczenie rozprawy, zawiadamia o niej syndyka, upadłego oraz wierzyciela, który wniósł sprzeciw, i wierzyciela, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy. Niestawiennictwo tych osób, nawet usprawiedliwione, nie wstrzymuje wydania postanowienia.
1a. Sędzia-komisarz, zastępca sędziego-komisarza albo wyznaczony sędzia może odstąpić od przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka lub opinii biegłego, jeżeli świadek złożył zeznania albo biegły sporządził opinię w innym postępowaniu toczącym się przed sądem, sądem polubownym lub organem administracji. W takim przypadku dowodem są dokumenty, obejmujące treść zeznań świadka lub opinii biegłego.
1b. W toku postępowania wywołanego wniesieniem sprzeciwu syndyk ma prawa i obowiązki uczestnika postępowania.
2. Na postanowienie w przedmiocie sprzeciwu zażalenie przysługuje upadłemu, syndykowi oraz każdemu z wierzycieli.
3. Uchylenie postanowienia w przedmiocie sprzeciwu i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest możliwe tylko w przypadku konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości albo gdy przy rozpoznawaniu sprzeciwu doszło do nieważności postępowania, której skutków nie dało się usunąć w postępowaniu zażaleniowym.
Rozdział 3
Zatwierdzenie, prostowanie i uzupełnienie listy wierzytelności
Art. 260.
1. Po uprawomocnieniu się postanowienia sędziego-komisarza w sprawie sprzeciwu, a w razie jego zaskarżenia, po uprawomocnieniu się postanowienia sądu, sędzia-komisarz dokonuje zmian na liście wierzytelności na podstawie tych postanowień oraz zatwierdza listę wierzytelności.
2. Jeżeli sprzeciwu nie wniesiono, sędzia-komisarz zatwierdza listę wierzytelności po upływie terminu do jego wniesienia.
3. Po upływie terminu do wniesienia sprzeciwów sędzia-komisarz może zatwierdzić częściowo listę wierzytelności w zakresie nieobjętym sprzeciwami.
4. Postanowienie o zatwierdzeniu listy wierzytelności obwieszcza się.
Art. 261.
Sędzia-komisarz może z urzędu dokonać zmian na liście wierzytelności w razie stwierdzenia, że na liście umieszczono wierzytelności, które w całości lub części nie istnieją, lub nie umieszczono na liście wierzytelności, które podlegają umieszczeniu na liście z urzędu. O dacie postanowienia o dokonaniu zmiany na liście obwieszcza się. Na postanowienie to przysługuje zażalenie. Informację o prawomocności postanowienia o dokonaniu zmiany na liście obwieszcza się.
Art. 262.
1. Jeżeli wierzytelność zgłoszono po terminie wyznaczonym do zgłoszenia wierzytelności lub została ujawniona po tym terminie wierzytelność, która nie wymaga zgłoszenia, wierzytelność taką umieszcza się na uzupełnieniu listy wierzytelności.
2. Lista wierzytelności ulega sprostowaniu stosownie do prawomocnych orzeczeń. Zmiana wysokości wierzytelności zaistniała po ustaleniu listy wierzytelności jest uwzględniana przy sporządzeniu planu podziału albo przy głosowaniu na zgromadzeniu wierzycieli.
2a. Do sprostowania niedokładności, błędów pisarskich albo rachunkowych lub innych oczywistych omyłek na zatwierdzonej liście wierzytelności przepisy art. 350 i art. 353 Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio. Sprostowania dokonuje sędzia-komisarz. Sprostowania może dokonać również referendarz sądowy. Wniesienie skargi na postanowienie referendarza sądowego nie powoduje utraty mocy przez zaskarżone postanowienie. Sąd rozpoznaje skargę w składzie jednego sędziego jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu. Rozpoznając skargę, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone postanowienie referendarza sądowego utrzymuje w mocy albo je zmienia. Prawomocne postanowienie o sprostowaniu listy wierzytelności obwieszcza się.
3. (uchylony)
Art. 263.
Odmowa uznania wierzytelności według przepisów niniejszego działu nie stanowi przeszkody do jej dochodzenia we właściwym trybie. Z uwzględnieniem art. 145 ust. 1 dochodzenie wierzytelności, której odmówiono uznania, jest możliwe dopiero po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego.
Art. 264.
1. Z zastrzeżeniem art. 296, po zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego wyciąg z zatwierdzonej przez sędziego-komisarza listy wierzytelności, zawierający oznaczenie wierzytelności oraz sumy otrzymanej na jej poczet przez wierzyciela, jest tytułem egzekucyjnym przeciwko upadłemu.
2. Upadły może żądać ustalenia, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo istnieje w mniejszym zakresie, jeżeli nie uznał wierzytelności zgłoszonej w postępowaniu upadłościowym i nie zapadło co do niej jeszcze prawomocne orzeczenie sądowe.
3. Po nadaniu wyciągowi z listy wierzytelności klauzuli wykonalności, zarzut, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo że istnieje w mniejszym zakresie, upadły może podnieść w drodze powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w stosunku do wierzycieli, wobec których upadły nie był dłużnikiem osobistym.
Art. 265.
1. Jeżeli sąd umorzył część zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, w wyciągu z listy wierzytelności, o którym mowa w art. 264 ust. 1, zamieszcza się wzmiankę określającą zakres odpowiedzialności upadłego.
2. Jeżeli sąd umorzył całość zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, przepisu art. 264 nie stosuje się.
Art. 266.
Wierzyciel może żądać zwrotu dokumentów złożonych w celu udowodnienia wierzytelności. Na zarządzenie sędziego-komisarza sekretarz sądowy wydaje dokumenty z zaznaczeniem na nich, w jakiej sumie wierzytelność została uznana.
Tytuł VA
Układ w upadłości
Art. 266a.
1. W postępowaniu upadłościowym dopuszczalne jest zawarcie układu.
2. Propozycje układowe w postępowaniu upadłościowym mogą zgłosić upadły, wierzyciel oraz syndyk.
Art. 266b.
1. Podmioty uprawnione do złożenia propozycji układowych mogą wraz z propozycjami złożyć wniosek o całkowite lub częściowe wstrzymanie likwidacji masy upadłości do czasu zatwierdzenia układu.
2. Niedopuszczalne jest wstrzymanie likwidacji masy upadłości, jeżeli propozycje układowe nie przewidują zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem niezwłocznie po zatwierdzeniu układu i prawomocnym zakończeniu postępowania na tej podstawie.
3. Niedopuszczalne jest wstrzymanie likwidacji w zakresie przedmiotu obciążonego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, jeżeli sprzeciwi się temu wierzyciel, którego wierzytelność jest w ten sposób zabezpieczona. Jeżeli sprzeciw wierzyciela wpłynął do sędziego-komisarza po wydaniu postanowienia o wstrzymaniu likwidacji, sędzia-komisarz uchyla swoje postanowienie w tym zakresie.
4. Sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację masy upadłości, jeżeli zostały spełnione przesłanki zwołania zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem, o których mowa w art. 266c ust. 1.
5. Sędzia-komisarz wstrzymuje likwidację masy upadłości, jeżeli zostały spełnione przesłanki zwołania zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem, o których mowa w art. 266c ust. 2.
6. Sędzia-komisarz wstrzymuje likwidację masy upadłości wyłącznie w zakresie, jaki jest niezbędny do wykonania układu.
Art. 266c.
1. Sędzia-komisarz może zwołać zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem, jeżeli zostało uprawdopodobnione, że układ zostanie przyjęty przez wierzycieli i wykonany.
2. Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli, jeżeli wniosek jest popierany przez wierzyciela lub wierzycieli posiadających łącznie co najmniej 50% sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom uprawnionym do głosowania nad układem.
3. Zgromadzenie wierzycieli zwołuje się po zatwierdzeniu listy wierzytelności. Jeżeli sędzia-komisarz zatwierdził częściowo listę wierzytelności w zakresie nieobjętym sprzeciwami, zgromadzenie wierzycieli zwołuje się, jeżeli suma wierzytelności objętych sprzeciwami nie przekracza 15% sumy wierzytelności objętych układem.
Art. 266d.
Po prawomocnym zatwierdzeniu układu sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania. Przepisy art. 362–367 stosuje się odpowiednio.
Art. 266e.
W przypadku zakończenia postępowania po prawomocnym zatwierdzeniu układu wynagrodzenie ostateczne syndyka może zostać ustalone na podstawie przepisów art. 55 oraz art. 58–61 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, jeżeli będzie to korzystne dla syndyka i jest uzasadnione jego zaangażowaniem w skuteczne zawarcie układu.
Art. 266f.
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym tytule do układu i jego skutków przepisy Prawa restrukturyzacyjnego stosuje się odpowiednio, przy czym czynności zastrzeżone dla nadzorcy sądowego lub zarządcy wykonuje syndyk.
Tytuł VI
(uchylony)
Tytuł VII
Likwidacja masy upadłości
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 306.
Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.
Art. 307.
1. Na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów upadłego oraz oszacowania syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości i niezwłocznie przedkłada je sędziemu-komisarzowi.
2. Jeżeli z jakichkolwiek przyczyn syndyk nie może sporządzić spisu inwentarza, oszacowania, planu likwidacji lub sprawozdania finansowego w terminie, o którym mowa w art. 306, składa sędziemu-komisarzowi, w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia upadłości, pisemne sprawozdanie ogólne o stanie masy upadłości i o możliwości zaspokojenia wierzycieli. Złożenie sprawozdania nie zwalnia syndyka od obowiązku sporządzenia dokumentów, o których mowa w ust. 1, gdy tylko będzie to możliwe.
Art. 308.
1. Po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.
2. Syndyk jest obowiązany do podejmowania działań umożliwiających zakończenie likwidacji w ciągu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości. Sędzia-komisarz i rada wierzycieli rozpoznają wniosek o wyrażenie zgody na określony sposób likwidacji nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia przedstawienia im wniosku przez syndyka.
Art. 309.
Sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację masy upadłości do czasu uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Art. 310.
1. Przed rozpoczęciem likwidacji masy upadłości syndyk może sprzedać z wolnej ręki bez zezwolenia rady wierzycieli ruchomości, jeżeli jest to potrzebne na zaspokojenie kosztów postępowania. Ponadto syndyk może sprzedać ruchomości, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub wskutek opóźnienia sprzedaży straciłyby znacznie na wartości albo których przechowanie pociąga za sobą koszty zbyt wysokie w stosunku do ich wartości.
2. Jeżeli sędzia-komisarz wstrzyma likwidację masy upadłości, przepis ust. 1 stosuje się w zakresie określonym przez sędziego-komisarza.
Art. 311.
1. Likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych.
1a. Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Obrony Narodowej przysługuje prawo wykupu składników majątku służących do prowadzenia działalności w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa państwa.
1aa. O zamiarze sprzedaży składników majątku służących do prowadzenia działalności w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa państwa syndyk zawiadamia Ministra Obrony Narodowej, który może przedstawić sędziemu-komisarzowi w terminie:
1) tygodnia od dnia zawiadomienia — opinię albo
2) trzydziestu dni od dnia zawiadomienia — oświadczenie o skorzystaniu z prawa wykupu, o którym mowa w ust. 1a.
1ab. Wykup, o którym mowa w ust. 1a, jest dokonywany po cenie sprzedaży ustalonej na podstawie dowodu z opinii biegłego, przy czym cena nie może być niższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w takim trybie. Koszty opinii biegłego ponosi Skarb Państwa.
1ac. Na postanowienie ustalające cenę sprzedaży, po której jest dokonywany wykup, o którym mowa w ust. 1a, zażalenie przysługuje Ministrowi Obrony Narodowej, wierzycielom oraz upadłemu.
1ad. W przypadku wykupu składników majątku obciążonych zastawem rejestrowym, przepisów art. 327 i art. 328 nie stosuje się. Z ceny sprzedaży wyodrębnia się wartość rzeczy obciążonych zastawem i przeznacza się ją na zaspokojenie zastawnika stosownie do przepisów art. 336 i art. 340.
1b.–1c. (uchylone)
2. W przypadkach wskazanych w ustawie likwidacja ruchomości obciążonych zastawem rejestrowym oraz wierzytelności i praw obciążonych zastawem rejestrowym lub zastawem finansowym może nastąpić także przez przejęcie ich przez wierzyciela będącego zastawnikiem zastawu rejestrowego lub zastawu finansowego, jeżeli umowa o ustanowieniu zastawu przewiduje zaspokojenie zastawnika w drodze przejęcia przedmiotu zastawu.
3. Przepisy dotyczące likwidacji w drodze sprzedaży ruchomości oraz przejęcia ruchomości obciążonych zastawem rejestrowym stosuje się odpowiednio do sprzedaży i przejęcia przez wierzyciela zwierząt, jeżeli nie jest to sprzeczne z przepisami dotyczącymi ochrony zwierząt.
Art. 312.
1. Po ogłoszeniu upadłości można prowadzić dalej przedsiębiorstwo upadłego, jeżeli możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami lub możliwa jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części.
2. Jeżeli syndyk prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, powinien podjąć wszelkie działania zapewniające zachowanie przedsiębiorstwa co najmniej w niepogorszonym stanie.
3. Syndyk nie może prowadzić dalej przedsiębiorstwa upadłego, jeżeli na upadłym ciąży obowiązek zwrotu pomocy publicznej. Rada wierzycieli może zezwolić na zwrot pomocy publicznej udzielonej niezgodnie z prawem i dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że mimo zwrotu pomocy publicznej udzielonej niezgodnie z prawem pozostali wierzyciele zostaną zaspokojeni w większym stopniu ze względu na sprzedaż prowadzonego przedsiębiorstwa za większą kwotę lub w wyniku zawarcia i wykonania układu.
Art. 313.
1. Sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Nabywca składników masy upadłości nie odpowiada za zobowiązania podatkowe upadłego, także powstałe po ogłoszeniu upadłości.
2. Sprzedaż nieruchomości powoduje wygaśnięcie praw oraz praw i roszczeń osobistych ujawnionych przez wpis do księgi wieczystej albo nieujawnionych w ten sposób, lecz zgłoszonych syndykowi w terminie określonym w art. 51 ust. 1 pkt 5. W miejsce prawa, które wygasło, uprawniony nabywa prawo do zaspokojenia wartości wygasłego prawa z ceny uzyskanej ze sprzedaży obciążonej nieruchomości. Skutek ten powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży. Podstawą do wykreślenia praw, które wygasły na skutek sprzedaży, jest prawomocny plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości obciążonej. Podstawą wykreślenia hipoteki jest umowa sprzedaży nieruchomości.
3. Pozostają w mocy bez potrącania ich wartości z ceny nabycia służebność drogi koniecznej, służebność przesyłu oraz służebność ustanowiona w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budowli lub innego urządzenia. Użytkowanie oraz prawa dożywotnika pozostają w mocy, jeżeli przysługuje im pierwszeństwo przed wszystkimi hipotekami lub jeżeli nieruchomość nie jest hipotekami obciążona albo jeżeli wartość użytkowania i praw dożywotnika znajduje pełne pokrycie w cenie nabycia. Jednakże w tym ostatnim wypadku wartość tych praw będzie zaliczona na cenę nabycia.
4. Na wniosek właściciela nieruchomości władnącej, zgłoszony najpóźniej w zarzutach do planu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości obciążonej, sędzia-komisarz może postanowić, że służebność gruntowa, która nie znajduje pełnego pokrycia w cenie nabycia, zostaje utrzymana w mocy, jeżeli jest dla nieruchomości władnącej konieczna, a nie obniża w sposób istotny wartości nieruchomości obciążonej. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie. Jeżeli wniosek o wyłączenie zgłoszony został w zarzutach, podlega rozpoznaniu razem z zarzutami.
5. Przepisy ust. 2-4 stosuje się odpowiednio do sprzedaży prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i statku morskiego wpisanego do rejestru okrętowego.
6. Do sprzedaży ułamkowej części nieruchomości odpowiednie zastosowanie mają przepisy art. 1004, art. 1005, art. 1007, art. 1009, art. 1012 i art. 1013 Kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 314.
1. W razie zbycia przedsiębiorstwa, w którego skład wchodzą przedmioty obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi, wartość składników mienia obciążonych tymi prawami podlega ujawnieniu w umowie sprzedaży, a uzyskana cena podlega podziałowi z uwzględnieniem art. 336 i 340.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Art. 315.
Sędzia-komisarz może wyłączyć określone składniki majątku z masy upadłości, w tym nieruchomość lub jej ułamkową część, jeżeli nie można ich zbyć z zachowaniem przepisów ustawy, a dalsze pozostawanie tych składników majątku w masie upadłości będzie niekorzystne dla wierzycieli z uwagi na obciążenie masy upadłości związanymi z tym kosztami. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Dział II
Sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i statku morskiego wpisanego do rejestru okrętowego
Art. 316.
1. Przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe.
2. Sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być, po wyrażeniu zgody przez sędziego-komisarza, poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne.
3. (uchylony)
4. O sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego obwieszcza się.
Art. 317.
1. Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.
2. Nabywca może używać oznaczenia przedsiębiorstwa upadłego, w którym mieści się jego nazwisko, tylko za zgodą upadłego. Nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego. Wszelkie obciążenia na składnikach przedsiębiorstwa wygasają, z wyjątkiem obciążeń wymienionych w art. 313 ust. 3 i 4.
2a. Przepis art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy stosuje się odpowiednio.
3. Z chwilą zawiadomienia sądu, sądu polubownego lub organu prowadzącego postępowanie administracyjne o nabyciu przedsiębiorstwa upadłego, nabywca przedsiębiorstwa wstępuje z mocy prawa w miejsce upadłego lub syndyka do postępowań cywilnych, administracyjnych, sądowo-administracyjnych oraz przed sądami polubownymi, dotyczących przedsiębiorstwa lub jego składników, bez zezwolenia strony przeciwnej.
Art. 318.
1. Jeżeli sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości nie jest możliwa ze względów ekonomicznych lub innych przyczyn, można sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zbioru rzeczy lub praw obciążonych zastawem rejestrowym, które wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Suma uzyskana ze sprzedaży takiego zbioru podlega podziałowi stosownie do przepisów art. 336 i 340.
Art. 319.
1. Jeżeli planowana jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości, przy sporządzaniu spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości, albo odrębnie, jeżeli możliwość takiej sprzedaży ujawniła się na późniejszym etapie, biegły wybrany przez syndyka sporządza opis i oszacowanie przedsiębiorstwa upadłego.
2. Opis przedsiębiorstwa powinien określać w szczególności przedmiot działalności przedsiębiorstwa, nieruchomości wchodzące w jego skład, ich obszar oraz oznaczenie księgi wieczystej lub zbioru dokumentów, inne środki trwałe, stwierdzone prawa, a także obciążenia.
3. W oszacowaniu należy odrębnie podać wartość przedsiębiorstwa w całości oraz jego zorganizowanych części, jeżeli mogą być wydzielone do sprzedaży.
4. Jeżeli składniki przedsiębiorstwa są obciążone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub innymi prawami i skutkami ujawnienia praw i roszczeń osobistych, w oszacowaniu należy oddzielnie podać, które z tych praw pozostają w mocy po sprzedaży, a także ich wartość oraz wartość składników nimi obciążonych oraz stosunek wartości poszczególnych składników obciążonych do wartości przedsiębiorstwa.
5. Zarzuty na opis i oszacowanie wnosi się w terminie tygodnia od dnia obwieszczenia o ich przekazaniu sędziemu-komisarzowi. Zarzuty rozpoznaje sędzia-komisarz. W przypadku wątpliwości co do rzetelności lub poprawności opisu i oszacowania, sędzia-komisarz wskazuje biegłego do sporządzenia nowego opisu i oszacowania.
6. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio w przypadku rzeczy, wierzytelności i innych praw przeniesionych na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności, o ile mają być one sprzedane w ramach przedsiębiorstwa.
Art. 320.
1. Sprzedaż mienia uregulowana przepisami niniejszego działu może nastąpić w drodze przetargu lub aukcji, do których przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio, z tym że:
1) warunki przetargu lub aukcji zatwierdza sędzia-komisarz;
2) o przetargu lub aukcji należy zawiadomić przez obwieszczenie co najmniej na dwa tygodnie, a jeżeli przetarg albo aukcja dotyczy przedsiębiorstwa spółki publicznej — co najmniej na sześć tygodni przed terminem posiedzenia wyznaczonego w celu ich przeprowadzenia;
3) przetarg lub aukcję przeprowadza się na posiedzeniu jawnym;
4) przetarg lub aukcję prowadzi syndyk pod nadzorem sędziego-komisarza;
5) wyboru oferenta dokonuje syndyk; wybór wymaga zatwierdzenia przez sędziego-komisarza;
6) postanowienie zatwierdzające wybór oferenta sędzia-komisarz może wydać na posiedzeniu niejawnym;
7) sędzia-komisarz może odroczyć zatwierdzenie wyboru oferenta o tydzień; w tym przypadku postanowienie o zatwierdzeniu wyboru oferenta obwieszcza się.
2. Na postanowienie sędziego-komisarza o zatwierdzeniu wyboru oferenta przysługuje zażalenie.
3. Przy sprzedaży nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz statku morskiego wpisanego do rejestru okrętowego przepisy art. 317 ust. 3 i art. 319 stosuje się odpowiednio.
Art. 321.
1. Syndyk zawiera umowę sprzedaży w terminie określonym przez sędziego-komisarza, nie dłuższym niż cztery miesiące od dnia zatwierdzenia wyboru oferenta przez sędziego-komisarza.
2. Jeżeli do zawarcia umowy nie dojdzie z winy oferenta, sędzia-komisarz wydaje postanowienie o ogłoszeniu nowego przetargu albo aukcji, w których nie może uczestniczyć oferent, który nie zawarł umowy.
Art. 322.–323.
(uchylone)
Art. 324.
1. Jeżeli rada wierzycieli udzieliła zezwolenia, o którym mowa w art. 206 ust. 1 pkt 3, spółka z udziałem ponad połowy pracowników upadłego będącego spółką handlową z udziałem Skarbu Państwa ma pierwszeństwo w nabyciu przedsiębiorstwa upadłego albo jego zorganizowanej części nadającej się do prowadzenia działalności gospodarczej.
2. Syndyk w pierwszej kolejności składa ofertę sprzedaży spółce pracowniczej, o której mowa w ust. 1.
Dział III
Sprzedaż ruchomości oraz przejęcie przez zastawnika ruchomości obciążonej zastawem rejestrowym
Art. 325.
Jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej, do sprzedaży ruchomości przepisy art. 320 i art. 321 stosuje się odpowiednio.
Art. 326.
(uchylony)
Art. 327.
1. Zastawnik zastawu rejestrowego może zaspokoić się z przedmiotu zastawu przez jego przejęcie albo zbycie w trybie określonym w art. 24 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, jeżeli umowa o ustanowienie zastawu przewiduje taki sposób zaspokojenia zastawnika.
2. Jeżeli rzecz obciążona zastawem rejestrowym znajduje się w posiadaniu zastawnika lub osób trzecich, zastawnik zawiadamia o zaspokojeniu się syndyka. Sędzia-komisarz może wyznaczyć zastawnikowi stosowny termin do zaspokojenia się z przedmiotu zastawu. Jeżeli zastawnik nie skorzystał z tego prawa w wyznaczonym terminie, osoba, u której znajduje się rzecz obciążona zastawem rejestrowym, obowiązana jest wydać przedmiot zastawu syndykowi. Po przekazaniu przedmiotu zastawu syndyk dokonuje jego sprzedaży; suma uzyskana ze sprzedaży podlega podziałowi, z uwzględnieniem art. 336 i 340.
3. W sprawach, o których mowa w ust. 2, postanowienie sędziego-komisarza o wydaniu syndykowi przedmiotu zastawu podlega wykonaniu bez nadawania mu klauzuli wykonalności.
Art. 328.
1. Jeżeli przedmiot zastawu rejestrowego, z którego wierzyciel może się zaspokoić, znajduje się we władaniu syndyka, a wierzycielowi przysługuje prawo do przejęcia przedmiotu na własność, sędzia-komisarz wyznacza wierzycielowi termin do wykonania tego prawa, nie krótszy niż jeden miesiąc; po upływie terminu przedmiot zastawu zostanie sprzedany według przepisów ustawy.
2. Jeżeli rzecz obciążona zastawem rejestrowym znajduje się we władaniu syndyka, a umowa o ustanowieniu zastawu przewiduje zaspokojenie zastawnika w trybie określonym w art. 24 ustawy, o której mowa w art. 327 ust. 1, syndyk dokonuje sprzedaży rzeczy według przepisów niniejszej ustawy.
Art. 329.
W przypadkach, o których mowa w art. 327 i 328, zastawnik jest obowiązany rozliczyć się z syndykiem stosownie do przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.
Art. 330.
1. Jeżeli przedmiot obciążony zastawem rejestrowym jest składnikiem przedsiębiorstwa upadłego i jego sprzedaż wraz z przedsiębiorstwem może być korzystniejsza niż oddzielna sprzedaż przedmiotu zastawu, przepisów art. 327 oraz art. 328 nie stosuje się.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przedmiot obciążony zastawem sprzedaje się wraz z przedsiębiorstwem. Z ceny sprzedaży przedsiębiorstwa wyodrębnia się wartość rzeczy obciążonej zastawem i przeznacza się na zaspokojenie zastawnika stosownie do art. 336 i 340.
Art. 330a.
1. Jeżeli w skład masy upadłości wchodzą ruchomości, których nie można zbyć z zachowaniem przepisów ustawy, wierzyciel może przejąć na własność ruchomości wystawione na sprzedaż albo niektóre z nich w cenie nie niższej od połowy ceny oszacowania.
2. Pierwszeństwo przejęcia ruchomości na własność przysługuje wierzycielowi, którego wierzytelność zabezpieczona jest zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym na tej ruchomości, a w dalszej kolejności — temu wierzycielowi, który oferował najwyższą cenę.
3. Oświadczenie o przejęciu będzie uwzględnione tylko wtedy, gdy wierzyciel jednocześnie z wnioskiem złoży całą cenę. Własność ruchomości przechodzi na wierzyciela z chwilą zawiadomienia go przez syndyka o przyznaniu mu przejętej rzeczy.
4. Jeżeli fundusze masy upadłości wystarczają na zaspokojenie wszystkich wierzycieli z wyższej i równorzędnej kategorii zaspokojenia i zobowiązań, o których mowa w art. 230, nabywca może zaliczyć swoją wierzytelność na cenę nabycia.
5. Przepis art. 317 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Dział IV
Likwidacja wierzytelności i praw majątkowych
Art. 331.
1. Likwidacja wierzytelności upadłego następuje przez ich zbycie albo ściągnięcie.
2. Wybór sposobu likwidacji należy poprzedzić oceną, który z nich umożliwia zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu przy uwzględnieniu kosztów i ryzyka niepowodzenia ściągnięcia wierzytelności upadłego oraz konieczności zaspokojenia zobowiązań, o których mowa w art. 230, związanych z przedłużeniem postępowania upadłościowego.
Art. 332.
Likwidacja praw majątkowych upadłego następuje przez ich wykonanie albo zbycie.
Art. 333.
1. Do likwidacji wierzytelności i praw majątkowych upadłego obciążonych zastawem rejestrowym stosuje się odpowiednio przepisy art. 327–330.
2. Do likwidacji wierzytelności i praw majątkowych upadłego obciążonych zastawem finansowym stosuje się odpowiednio przepisy art. 327–330 oraz przepisy ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych.
Art. 334.
1. Do sprzedaży wierzytelności lub praw majątkowych upadłego przepisy art. 315, art. 320 i art. 321 stosuje się odpowiednio.
2. Rada wierzycieli może wyrazić zgodę na inną formę poszukiwania nabywcy, z jednoczesnym określeniem warunków sprzedaży.
3. Nie stanowi oferty publicznej papierów wartościowych w rozumieniu art. 2 lit. d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym oraz uchylenia dyrektywy 2003/71/WE (Dz. Urz. UE L 168 z 30.06.2017, str. 12) ogłoszenie udostępniane w związku ze sprzedażą papierów wartościowych przez syndyka. Do takiej sprzedaży nie stosuje się przepisu art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
4. Jeżeli przedmiotem sprzedaży są instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, sędzia-komisarz może zezwolić na ich sprzedaż przez firmę inwestycyjną. W takim przypadku sędzia-komisarz może wyznaczyć rynek regulowany lub polecić dokonanie wyboru rynku regulowanego syndykowi oraz wyznaczyć minimalną cenę sprzedaży.
5. Przepis art. 317 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Tytuł VIII
Podział funduszów masy upadłości i sum uzyskanych ze zbycia rzeczy i praw obciążonych rzeczowo
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 335.
Fundusze masy upadłości obejmują sumy uzyskane z likwidacji masy upadłości oraz dochód uzyskany z prowadzenia lub wydzierżawienia przedsiębiorstwa upadłego, a także odsetki od tych sum zdeponowanych w banku, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
Art. 336.
1. Sumy uzyskane z likwidacji rzeczy, wierzytelności i praw obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, a także prawami oraz prawami osobistymi i roszczeniami ujawnionymi przez wpis do księgi wieczystej albo nieujawnionymi w ten sposób, lecz zgłoszonymi syndykowi w terminie określonym w art. 51 ust. 1 pkt 5, przeznacza się na zaspokojenie wierzycieli, których wierzytelności były zabezpieczone na tych rzeczach lub prawach, z zachowaniem przepisów ustawy. Kwoty pozostałe po zaspokojeniu tych wierzytelności wchodzą do funduszów masy upadłości.
2. Przepisy o zaspokojeniu wierzytelności zabezpieczonej zastawem stosuje się odpowiednio do zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonych przez przeniesienie na wierzyciela prawa własności rzeczy, wierzytelności i innego prawa.
3. Do sum stanowiących pożytki rzeczy lub prawa obciążonego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, a także prawami oraz prawami osobistymi i roszczeniami przepisu ust. 1 nie stosuje się.
Art. 337.
1. Podziału funduszów dokonuje się jednorazowo albo kilkakrotnie w miarę likwidacji masy upadłości po zatwierdzeniu przez sędziego-komisarza listy wierzytelności w całości lub części.
1a. W przypadku zatwierdzenia częściowego listy wierzytelności, w planie podziału uwzględnia się kwoty objęte nierozpoznanymi sprzeciwami, zabezpieczając w masie upadłości środki na ich ewentualną wypłatę po prawomocnym rozpoznaniu sprzeciwów.
2. W razie kilkakrotnego podziału funduszów masy upadłości, dokonuje się podziału ostatecznego po całkowitym zlikwidowaniu masy upadłości.
Art. 338.
Jeżeli w postępowaniu upadłościowym zaspokojeniu podlegają wierzytelności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską, podziału ostatecznego funduszów masy upadłości dokonuje się po podziale sumy uzyskanej ze zbycia przedmiotu obciążonego.
Art. 339.
Do postępowania w sprawie podziału sumy uzyskanej z likwidacji rzeczy, wierzytelności i praw, o których mowa w art. 336, stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu w sprawie podziału funduszów masy upadłości. O sporządzeniu planu podziału obwieszcza się i zawiadamia się upadłego oraz te osoby, których prawa podlegają zaspokojeniu z sumy uzyskanej z likwidacji. Środki zaskarżenia może wnosić upadły oraz osoby uprawnione do zaspokojenia z sumy uzyskanej z likwidacji.
Art. 340.
1. Wierzytelności osobiste zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską umieszcza się w planie podziału funduszów masy upadłości jedynie w takiej sumie, w jakiej nie zostały zaspokojone z przedmiotu zabezpieczenia.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wierzytelności, które zostały zaspokojone przez zakład ubezpieczeń w wykonaniu umowy ubezpieczenia zawartej przez upadłego.
Art. 341.
Wierzytelność wierzyciela spadku przyjętego po ogłoszeniu upadłości, za którą masa upadłości odpowiada, umieszcza się w planie podziału funduszów masy upadłości do wysokości wartości majątku spadkowego. Jeżeli w postępowaniu upadłościowym dochodzone są wierzytelności dwu lub więcej wierzycieli spadku, które łącznie przekraczają wartość majątku spadkowego, wierzytelności te umieszcza się w planie podziału w wysokości obniżonej stosunkowo do wysokości każdej z nich.
Dział II
Kolejność zaspokajania wierzycieli
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 342.
1. Należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości dzieli się na następujące kategorie:
1) kategoria pierwsza — przypadające za czas przed ogłoszeniem upadłości należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta upadłego lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego, należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego, należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, przypadające za trzy ostatnie lata przed ogłoszeniem upadłości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497) oraz należności powstałe w postępowaniu restrukturyzacyjnym z czynności zarządcy albo należności powstałe z czynności dłużnika dokonanych po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego niewymagających zezwolenia rady wierzycieli albo zgody nadzorcy sądowego lub dokonanych za zezwoleniem rady wierzycieli albo zgodą nadzorcy sądowego, jeżeli upadłość ogłoszono w wyniku rozpoznania uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości jak również należności z tytułu kredytu, pożyczki, obligacji, gwarancji lub akredytyw lub innego finansowania przewidzianego układem przyjętym w postępowaniu restrukturyzacyjnym i udzielonego w związku z wykonaniem takiego układu, jeżeli upadłość ogłoszono w wyniku rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości złożonego nie później niż trzy miesiące po prawomocnym uchyleniu układu;
2) kategoria druga — inne należności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w innych kategoriach, w szczególności podatki i inne daniny publiczne oraz pozostałe należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne;
3) kategoria trzecia — odsetki od należności ujętych w wyższych kategoriach w kolejności, w jakiej podlega zaspokojeniu kapitał, a także sądowe i administracyjne kary grzywny oraz należności z tytułu darowizn i zapisów;
4) kategoria czwarta — należności wspólników albo akcjonariuszy z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach, w szczególności dostawy towaru z odroczonym terminem płatności, dokonanej na rzecz upadłego będącego spółką kapitałową w okresie pięciu lat przed ogłoszeniem upadłości, wraz z odsetkami.
5) (uchylony)
2. (uchylony)
3. Przepisy dotyczące zaspokojenia należności ze stosunku pracy stosuje się odpowiednio do roszczeń Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o zwrot z masy upadłości świadczeń wypłaconych przez Fundusz pracownikom upadłego.
4. (uchylony)
5. Przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do:
1) należności z tytułu pożyczek oraz innych czynności prawnych o podobnych skutkach dokonanych w toku postępowania restrukturyzacyjnego, jak również w ramach wykonania układu;
2) należności z tytułu pożyczek oraz innych czynności prawnych o podobnych skutkach dokonanych przez wspólników albo akcjonariuszy dysponujących mniej niż 10% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu spółki, chyba że są oni członkami organów spółki lub faktycznie prowadzą jej sprawy;
3) należności wspólnika albo akcjonariusza, który stał się nim w wyniku konwersji wierzytelności na udziały lub akcje dokonanej w ramach zawartego układu, z tytułu pożyczek oraz innych czynności prawnych o podobnych skutkach dokonanych przed taką konwersją.
6. Do pożyczek lub innych czynności prawnych o podobnych skutkach dokonanych przez podmiot, który dysponuje bezpośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu w spółce kapitałowej lub dysponuje bezpośrednio większością głosów w spółce osobowej, będącej wspólnikiem albo akcjonariuszem upadłej spółki, która otrzymała pożyczkę lub była beneficjentem czynności prawnej o podobnych skutkach, przepisy ust. 1 pkt 4 i ust. 5 stosuje się odpowiednio.
7. W przypadku domów maklerskich, o których mowa w art. 95 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, należności, o których mowa w ust. 1, dzieli się na kategorie, o których mowa w ust. 1 pkt 1–4, a ponadto na:
1) kategorię piątą — należności z tytułu zobowiązań zaciągniętych w celu ich zakwalifikowania jako instrumenty dodatkowe w Tier I do funduszy własnych domu maklerskiego, o których mowa w art. 51 rozporządzenia nr 575/2013, wobec których Komisja Nadzoru Finansowego nie udzieliła zgody, o której mowa w art. 110ea ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
2) kategorię szóstą — należności z tytułu zobowiązań zakwalifikowanych jako instrumenty w Tier II do funduszy własnych domu maklerskiego, o których mowa w art. 62 rozporządzenia nr 575/2013, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
3) kategorię siódmą — należności z tytułu zobowiązań zakwalifikowanych jako instrumenty dodatkowe w Tier I do funduszy własnych domu maklerskiego, o których mowa w art. 51 rozporządzenia nr 575/2013, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji.
Art. 342a.
1. Jeżeli upadły jest osobą fizyczną i w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy.
2. Kwotę, o której mowa w ust. 1, na wniosek upadłego, określa sędzia-komisarz, biorąc pod uwagę potrzeby mieszkaniowe upadłego, w tym liczbę osób pozostających na jego utrzymaniu, zdolności zarobkowe upadłego, sumę uzyskaną ze sprzedaży lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego oraz opinię syndyka. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
3. Jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają, a opuszczony przez upadłego lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny nie został jeszcze zbyty, sędzia-komisarz może przyznać upadłemu zaliczkę na poczet kwoty, o której mowa w ust. 1.
Art. 343.
1. Z masy upadłości zaspokaja się w pierwszej kolejności koszty postępowania, a jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają — również inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, w miarę wpływu do masy upadłości stosownych sum.
1a. Jeżeli inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, nie zostaną zaspokojone w sposób, o którym mowa w ust. 1, zaspokaja się je stosunkowo do wysokości każdej z nich w drodze podziału funduszów masy upadłości. Przepisy art. 347–360 stosuje się odpowiednio.
2. Zobowiązania alimentacyjne ciążące na upadłym, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, syndyk zaspokaja zgodnie z ust. 1 w terminach ich płatności, do dnia sporządzenia ostatecznego planu podziału, każdorazowo dla każdego uprawnionego w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pozostała część tych należności nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości.
Art. 344.
1. Należności, o których mowa w art. 342 ust. 1 i 7, zaspokaja się dopiero po zaspokojeniu w całości kosztów postępowania, zobowiązań masy upadłości i należności alimentacyjnych zgodnie z art. 343.
2. Jeżeli suma przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w całości wszystkich należności, należności dalszej kategorii zaspokaja się dopiero po zaspokojeniu w całości należności poprzedzającej kategorii, a jeżeli suma przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w całości wszystkich należności tej samej kategorii, należności te zaspokaja się stosunkowo do wysokości każdej z nich.
Rozdział 2
Kolejność spłacania wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską
Art. 345.
1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, wierzytelności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską, a także wygasające według przepisów ustawy prawa oraz skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości, użytkowaniu wieczystym, spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu lub statku morskim wpisanym do rejestru okrętowego, podlegają zaspokojeniu z sumy uzyskanej z likwidacji obciążonego przedmiotu, pomniejszonej o koszty likwidacji tego przedmiotu oraz inne koszty postępowania upadłościowego w wysokości nieprzekraczającej dziesiątej części sumy uzyskanej z likwidacji, nie więcej jednak niż o taką część kosztów postępowania upadłościowego, która wynika ze stosunku wartości obciążonego przedmiotu do wartości całej masy upadłości.
2. Wierzytelności i prawa, o których mowa w ust. 1, są zaspokajane w kolejności przysługującego im pierwszeństwa. Jeżeli z sumy uzyskanej z likwidacji obciążonego przedmiotu zaspokojeniu podlegają zarówno wierzytelności zabezpieczone hipoteką, jak i wygasające na podstawie art. 313 ust. 2 prawa oraz prawa i roszczenia osobiste, o pierwszeństwie rozstrzyga chwila, od której liczy się skutki wpisu hipoteki, prawa lub roszczenia do księgi wieczystej.
3. W równym stopniu z wierzytelnością zaspokaja się roszczenia o świadczenia uboczne objęte zabezpieczeniem na mocy odrębnych przepisów. Przypadającą wierzycielowi sumę zalicza się przede wszystkim na należność główną, następnie na odsetki i pozostałe roszczenia o świadczenia uboczne, z tym że koszty postępowania uwzględnia się w ostatniej kolejności.
Art. 346.
1. W razie sprzedaży nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub statku morskiego wpisanego do rejestru okrętowego, przed zaspokojeniem wierzytelności zabezpieczonych hipoteką albo hipoteką morską oraz innych praw, w tym praw i roszczeń osobistych, które ciążyły na przedmiocie sprzedaży i które w wyniku sprzedaży wygasły, zaspokaja się należności alimentacyjne w zakresie wskazanym w art. 343 ust. 2 oraz przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości renty za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, jak też wynagrodzenia za pracę pracowników wykonujących pracę na nieruchomości, statku lub w lokalu za okres ostatnich trzech miesięcy przed sprzedażą, jednakże tylko do wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.
2. Odrębnego planu podziału nie sporządza się, jeżeli suma uzyskana ze sprzedaży nie wystarcza na zaspokojenie wierzytelności z tytułu alimentów, rent i wynagrodzeń za pracę, o których mowa w ust. 1.
Dział III
Postępowanie w sprawie podziału funduszów masy upadłości
Rozdział 1
Ustalenie planu podziału
Art. 347.
1. Syndyk sporządza i składa sędziemu-komisarzowi plan podziału funduszów masy upadłości, w którym:
1) określa sumę podlegającą podziałowi;
2) wymienia wierzytelności i prawa osób uczestniczących w podziale;
3) określa sumę, jaka każdemu z uczestników przypada z podziału;
4) wskazuje, które sumy mają być wypłacone, a które i z jakich przyczyn mają być pozostawione w depozycie sądowym lub pozostawione w masie upadłości na zaspokojenie wierzytelności objętych nierozpoznanymi sprzeciwami;
5) określa, czy plan podziału jest częściowy czy ostateczny.
1a. (uchylony)
2. Sędzia-komisarz może wnieść do planu poprawki lub polecić syndykowi dokonanie wskazanych zmian w planie.
Art. 348.
1. W sprawach, w których wierzycielom przysługują prawa na zbytych rzeczach lub prawach, o których mowa w art. 345 i 346, syndyk sporządza oddzielny plan podziału sum uzyskanych ze sprzedanych rzeczy lub praw. Do tego planu stosuje się odpowiednio przepis art. 347.
2. W planie podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości syndyk wymienia dodatkowo prawa oraz prawa i roszczenia osobiste, które wskutek sprzedaży nieruchomości wygasły.
Art. 349.
1. Sędzia-komisarz zawiadamia upadłego i członków rady wierzycieli oraz obwieszcza, że plan podziału można przeglądać w sekretariacie sądu i w terminie dwóch tygodni od dnia obwieszczenia wnosić zarzuty przeciwko planowi podziału.
2. W przypadku złożenia ostatecznego planu podziału sędzia-komisarz dokonuje czynności, o których mowa w ust. 1, po uprawomocnieniu się postanowienia o przyznaniu syndykowi wynagrodzenia ostatecznego.
3. (uchylony)
Art. 350.
1. Zarzuty przeciwko planowi podziału rozpoznaje sędzia-komisarz.
2. W razie potrzeby sędzia-komisarz wysłucha osoby, których praw dotyczą zarzuty.
3. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
Art. 351.
1. Sędzia-komisarz zatwierdza plan podziału, jeżeli nie wniesiono zarzutów.
2. W razie wniesienia zarzutów, sprostowanie i zatwierdzenie planu podziału następuje po uprawomocnieniu się postanowienia sędziego-komisarza w sprawie zarzutów, a w razie jego zaskarżenia — po wydaniu postanowienia sądu.
3. Postanowienie o zatwierdzeniu planu podziału oraz prawomocne postanowienia o sprostowaniu planu podziału oraz jego zmianie obwieszcza się.
Rozdział 2
Wykonanie planu podziału
Art. 352.
1. Plan podziału wykonuje się niezwłocznie po jego zatwierdzeniu. Wykonanie planu podziału nie może jednak nastąpić przed uprawomocnieniem się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
2. W razie wniesienia zarzutów przeciwko planowi podziału lub zażalenia na postanowienie w sprawie zarzutów, plan wykonuje się w tych częściach, których nie dotyczą żądania zgłoszone w zarzutach lub zażaleniu. W takim przypadku zakres wykonania planu określa sędzia-komisarz.
Art. 353.
1. Wykonując plan podziału, syndyk wydaje wierzycielowi należną mu kwotę lub przelewa ją na rachunek bankowy wierzyciela.
2. Po wykonaniu planu podziału syndyk składa sprawozdanie z wykonania planu podziału.
3. (uchylony)
Art. 354.
1. W razie zaspokojenia wierzytelności wierzyciela osobistego upadłego, zabezpieczonej na mieniu upadłego hipoteką lub hipoteką morską, przed zbyciem przedmiotu obciążonego, w prawa wierzyciela wchodzi upadły. Odpowiedniego wpisu o tym dokonuje się w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym.
2. Podstawę wpisu stanowi wyciąg z planu podziału funduszów masy upadłości uwierzytelniony przez sekretarza sądowego.
Art. 355.
Sumę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności, za którą osoba trzecia odpowiada jako poręczyciel, gwarant lub współdłużnik, wydaje się wierzycielowi w proporcji do wysokości kwoty należnej mu w dniu sporządzenia planu podziału, a poręczycielowi, gwarantowi lub współdłużnikowi — w proporcji do wysokości dokonanej zapłaty.
Art. 356.
1. Sumę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności, której wysokość zależy od warunku rozwiązującego, wydaje się wierzycielowi bez zabezpieczenia, chyba że obowiązek zabezpieczenia ciąży na wierzycielu z mocy istniejącego między nim a upadłym stosunku prawnego.
2. Sumę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności, której zapłata zależy od warunku zawieszającego, w tym wierzytelności, o których mowa w art. 248 ust. 2, wydaje się wierzycielowi, jeżeli udowodni, że warunek się ziścił; w przeciwnym razie sumę tę składa się do depozytu sądowego.
3. Sumę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności niewymagalnej składa się do depozytu sądowego.
Art. 357.
(uchylony)
Art. 358.
Jeżeli wierzyciel nie odbierze swojej należności w terminie miesiąca lub gdy należna mu suma nie może być mu wydana z powodu podania nieprawidłowego adresu albo niepodania rachunku bankowego, sumy należne temu wierzycielowi składa się do depozytu sądowego.
Art. 359.
1. W sprawach o złożenie do depozytu sądowego orzeka sędzia-komisarz. Przepisów art. 6933 § 1 i 3 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
2. W sprawach o wydanie kwot złożonych do depozytu sądowego orzeka sędzia-komisarz, a po prawomocnym zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego — sąd.
Art. 360.
1. W postępowaniu o wydanie kwoty z depozytu sądowego badaniu podlega jedynie legitymacja czynna wnioskodawcy. Kwoty z depozytu wydaje się osobie, na którą przeszło uprawnienie wierzyciela do wypłaty kwoty z depozytu, jeżeli przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.
2. Termin do odbioru depozytu sądowego wynosi trzy lata od dnia uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu albo umorzeniu postępowania upadłościowego, ale nie mniej niż trzy lata od daty ziszczenia się warunku, o którym mowa w art. 356 ust. 1 lub 2, albo od daty wymagalności. Po upływie terminu prawa do niepodjętego depozytu przechodzą na Skarb Państwa. Do likwidacji niepodjętego depozytu zastosowanie mają przepisy art. 69318−69322 Kodeksu postępowania cywilnego.
Tytuł IX
Zakończenie i umorzenie postępowania upadłościowego oraz ich skutki
Art. 361.
1. Sąd umorzy postępowanie upadłościowe, jeżeli:
1) majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
2) wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty;
3) wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności, żądają umorzenia postępowania, a upadły wyraził na to zgodę.
2. W przypadku umorzenia postępowania upadłościowego z powodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
3. Jeżeli w toku postępowania doszło do sprzedaży rzeczy lub praw, wymagającej sporządzenia oddzielnego planu podziału, o którym mowa w art. 348 ust. 1, umorzenie postępowania nie może nastąpić wcześniej niż po wykonaniu planu podziału sum uzyskanych ze sprzedaży tych rzeczy lub praw.
Art. 362.
1. Postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego doręcza się upadłemu, syndykowi oraz członkom rady wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
2. Postanowienie o umorzeniu postępowania, postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania oraz informację o prawomocności postanowienia o umorzeniu postępowania obwieszcza się.
Art. 363.
Prawomocne postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego stanowi podstawę do wykreślenia wpisów dotyczących upadłości w księdze wieczystej i w rejestrach.
Art. 364.
1. Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego upadły odzyskuje prawo zarządzania swoim majątkiem i rozporządzania jego składnikami.
2. Syndyk wyda niezwłocznie upadłemu jego majątek, księgi, korespondencję i dokumenty. W razie potrzeby sąd wyda postanowienie nakazujące przymusowe odebranie majątku. Prawomocne postanowienie ma moc tytułu wykonawczego.
Art. 365.
1. Jeżeli upadły nie odbiera ksiąg, korespondencji lub dokumentów w terminie wyznaczonym przez syndyka, syndyk oddaje je na przechowanie na koszt upadłego. Syndyk może wstrzymać wydanie upadłemu majątku potrzebnego na pokrycie kosztów przechowania ksiąg, korespondencji lub dokumentów do czasu ich odebrania przez upadłego.
2. Syndyk pokrywa koszty przechowania ksiąg, korespondencji lub dokumentów z funduszów masy upadłości, jeżeli posiada płynne środki pozwalające na pokrycie tych kosztów. W przypadku braku płynnych środków syndyk dokonuje za zgodą sądu likwidacji majątku w celu pokrycia kosztów ich przechowania.
3. W przypadku braku majątku potrzebnego na pokrycie kosztów przechowania ksiąg, korespondencji lub dokumentów sąd zasądza od upadłego na rzecz przechowawcy koszty przechowania. W przypadku upadłego będącego osobą prawną albo spółką osobową sąd może zasądzić koszty przechowania od osób upoważnionych do reprezentowania upadłego, określając osobę albo osoby ponoszące koszty przechowania. Na postanowienie sądu zażalenie przysługuje wyłącznie upadłemu, osobie zobowiązanej do ponoszenia kosztów oraz przechowawcy.
4. Jeżeli oddanie na przechowanie ksiąg, korespondencji lub dokumentów jest niemożliwe, podlegają one złożeniu do właściwego archiwum wraz z aktami postępowania upadłościowego na koszt upadłego, z wyjątkiem dokumentacji osobowej i płacowej, do której stosuje się przepis art. 51u ust. 3 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164). Koszty te ściąga się w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji opłat sądowych. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 366.
1. Sąd zarządza likwidację majątku i określa sposób likwidacji, jeżeli upadły nie odbierze swojego majątku w terminie wyznaczonym przez syndyka.
2. Sąd może nakazać likwidację majątku na koszt upadłego przez przekazanie majątku na cele dobroczynne lub w inny sposób, jeżeli likwidacja majątku w sposób określony przez sąd okaże się niemożliwa lub nadmiernie utrudniona. Przepis art. 365 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. Na postanowienie w przedmiocie likwidacji przysługuje zażalenie.
Art. 367.
1. Po umorzeniu postępowania upadłościowego umarza się wszczęte przez syndyka niezakończone procesy o uznanie za bezskuteczną czynności dokonanej przez upadłego ze szkodą dla wierzycieli. Wzajemne roszczenia o zwrot kosztów procesu wygasają.
2. W innych postępowaniach cywilnych upadły wchodzi do postępowania w miejsce syndyka.
Art. 368.
1. Sąd po wykonaniu ostatecznego planu podziału stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego.
2. Sąd stwierdza zakończenie postępowania także wtedy, gdy w toku postępowania wszyscy wierzyciele zostali zaspokojeni.
3. Przepisy art. 362-367 stosuje się odpowiednio.
Art. 369.
1. W terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego upadły będący osobą fizyczną może złożyć wniosek o ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie pozostałej części zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym.
1a. W terminie, o którym mowa w ust. 1, upadły będący osobą fizyczną może również złożyć wniosek o umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. Przepis art. 370f ust. 2 stosuje się.
1b. Wnioski, o których mowa w ust. 1 i 1a, rozpoznaje się na rozprawie. O terminie rozprawy zawiadamia się wierzycieli przez obwieszczenie.
2. Jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego, sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli. Przepisy art. 370a ust. 10 i art. 370f ust. 2 stosuje się.
2a. Na podstawie złożonego w terminie, o którym mowa w ust. 2, wniosku upadłego lub wierzyciela, o którym mowa w ust. 2, sąd może uchylić postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustalić plan spłaty wierzycieli również po upływie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
2b. W okresie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego sytuację majątkową.
2c. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd, na wniosek upadłego, może wyrazić zgodę na dokonanie czynności prawnej, o której mowa w ust. 2b, albo zatwierdzić jej dokonanie.
2d. W okresie, o którym mowa w ust. 2b, upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jak również swoje możliwości zarobkowe, wydatki potrzebne na swoje utrzymanie i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym potrzeby mieszkaniowe. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
2e. W okresie, o którym mowa w ust. 2b, przepis art. 370c ust. 1 stosuje się odpowiednio.
2f. Sąd uchyla postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, gdy w okresie, o którym mowa w ust. 2b, upadły:
1) nie złożył w terminie sprawozdania, o którym mowa w ust. 2d,
2) w sprawozdaniu, o którym mowa w ust. 2d, podał nieprawdziwe informacje, w szczególności zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe,
3) dokonał czynności prawnej, o której mowa w ust. 2b, bez uzyskania zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona,
4) ukrywał majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
— chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub zaniechanie uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi; przepis art. 370a ust. 10 stosuje się.
2g. W razie uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli zobowiązania upadłego nie podlegają umorzeniu.
2h. Jeżeli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku, o którym mowa w ust. 2, zobowiązania upadłego, o których mowa w ust. 1, ulegają umorzeniu z upływem pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Na wniosek upadłego lub wierzyciela sąd wydaje postanowienie stwierdzające umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. W postanowieniu sąd wskazuje datę umorzenia zobowiązań upadłego.
3. Sąd oddala wniosek, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, jeżeli:
1) upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,
2) w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań
— chyba że uwzględnienie wniosku, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Art. 370.
(uchylony)
Art. 370a.
1. W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd ustala, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, oraz określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania uznane na liście wierzytelności a niewykonane w toku postępowania upadłościowego na podstawie planów podziału oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.
2. W przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące.
3. W przypadku gdy w drodze wykonania planów podziału oraz planu spłaty wierzycieli dłużnik spłaci co najmniej 70% zobowiązań uznanych na liście wierzytelności, plan spłaty wierzycieli nie może zostać ustalony na okres dłuższy niż rok.
4. W przypadku gdy w drodze wykonania planów podziału oraz planu spłaty wierzycieli dłużnik spłaci co najmniej 50% zobowiązań uznanych na liście wierzytelności, plan spłaty wierzycieli nie może zostać ustalony na okres dłuższy niż dwa lata.
5. Do okresów spłaty, o których mowa w ust. 2–4, zalicza się okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia zakończenia postępowania upadłościowego. Do okresu spłaty nie zalicza się okresu warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
6. Osoba, która pełniła w postępowaniu upadłościowym funkcję syndyka, na żądanie sądu składa, w terminie czternastu dni, opis przyczyn powstania stanu niewypłacalności upadłego.
7. Koszty postępowania upadłościowego oraz inne zobowiązania masy upadłości niezaspokojone w toku postępowania upadłościowego uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, chyba że możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe nie pozwalają na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego oraz innych zobowiązań masy upadłości w pełnej wysokości.
8. Sąd nie jest związany stanowiskiem upadłego oraz wierzycieli co do treści planu spłaty wierzycieli. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
9. Do planu spłaty wierzycieli stosuje się odpowiednio przepisy art. 336 i art. 340–346.
10. Postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oraz informację o prawomocności tych postanowień obwieszcza się. Na postanowienie sądu w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub w przedmiocie warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli przysługuje zażalenie.
11. Ustalenie planu spłaty wierzycieli nie narusza praw wierzyciela wobec poręczyciela upadłego oraz współdłużnika upadłego ani praw wynikających z hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego oraz hipoteki morskiej, jeżeli były one ustanowione na mieniu osoby trzeciej. Ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie zobowiązań upadłego jest skuteczne również w stosunkach między upadłym, a poręczycielem, gwarantem i współdłużnikiem upadłego.
Art. 370b.
1. Od postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub w przedmiocie warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli przysługuje skarga kasacyjna.
2. W przypadku wniesienia skargi kasacyjnej, sąd upadłościowy na wniosek skarżącego może wstrzymać wydanie postanowienia o umorzeniu zobowiązań upadłego, o którym mowa w art. 370f ust. 1.
3. Jeżeli w wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej postanowienie w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli zostanie uchylone, sąd upadłościowy uchyla postanowienie o umorzeniu zobowiązań upadłego, o którym mowa w art. 370f ust. 1.
4. Postanowienie Sądu Najwyższego w przedmiocie rozpoznania skargi kasacyjnej obwieszcza się.
Art. 370c.
1. W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności wynikających z zobowiązań upadłego, o których mowa w art. 369 ust. 1, z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań, o których mowa w art. 370f ust. 2.
2. W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd na wniosek upadłego może wyrazić zgodę na dokonanie albo zatwierdzić dokonanie czynności prawnej, o której mowa w ust. 2.
4. Upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie do końca kwietnia sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody, spłacone kwoty oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Do sprawozdania upadły dołącza kopię rocznego zeznania podatkowego.
Art. 370d.
1. Jeżeli upadły nie może wywiązać się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli, sąd na jego wniosek po wysłuchaniu wierzycieli może zmienić plan spłaty wierzycieli. Sąd może przedłużyć termin spłaty zobowiązań na dalszy okres nieprzekraczający osiemnastu miesięcy. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a na postanowienie sądu drugiej instancji — skarga kasacyjna.
1a. Jeżeli brak możliwości wywiązania się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli ma charakter trwały i wynika z okoliczności niezależnych od upadłego, sąd na wniosek upadłego, po wysłuchaniu wierzycieli, może uchylić plan spłaty wierzycieli i umorzyć niewykonane zobowiązania upadłego, o których mowa w art. 369 ust. 1. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a od postanowienia sądu drugiej instancji — skarga kasacyjna.
2. W przypadku istotnej poprawy sytuacji majątkowej upadłego w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli wynikającej z innych przyczyn niż zwiększenie się wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskiwanych z osobiście wykonywanej przez upadłego działalności zarobkowej wierzyciel oraz upadły mogą wystąpić z wnioskiem o zmianę planu spłaty wierzycieli. O zmianie planu spłaty wierzycieli sąd orzeka po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.
3. Do wierzycieli, których wierzytelności powstałe przed zakończeniem postępowania upadłościowego zostały po ustaleniu planu spłaty wierzycieli stwierdzone prawomocnym orzeczeniem, ugodą zawartą przed sądem lub ostateczną decyzją, przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Postanowienie sądu o zmianie planu spłaty wierzycieli oraz o uchyleniu planu spłaty wierzycieli i umorzeniu niewykonanych zobowiązań, o których mowa w art. 369 ust. 1, obwieszcza się. Postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu o zmianie planu spłaty wierzycieli oraz o uchyleniu planu spłaty wierzycieli i umorzeniu niewykonanych zobowiązań, o których mowa w art. 369 ust. 1, postanowienie Sądu Najwyższego w przedmiocie rozpoznania skargi kasacyjnej oraz informację o prawomocności postanowienia sądu o zmianie planu spłaty wierzycieli oraz postanowienia sądu o uchyleniu planu spłaty wierzycieli i umorzeniu niewykonanych zobowiązań, o których mowa w art. 369 ust. 1, obwieszcza się.
Art. 370e.
1. W przypadku niewykonywania przez upadłego obowiązków ustalonych w planie spłaty wierzycieli sąd z urzędu albo na wniosek wierzyciela uchyla plan spłaty wierzycieli po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty, chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub umorzenie pozostałej części zobowiązań upadłego jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli upadły:
1) nie złożył w terminie sprawozdania z wykonania planu spłaty wierzycieli zgodnie z art. 370c ust. 4;
2) w sprawozdaniu z wykonania planu spłaty wierzycieli zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe, o których mowa w art. 370c ust. 4;
3) dokonał czynności prawnej, o której mowa w art. 370c ust. 2, bez zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona;
4) ukrywał majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.
3. W przypadku uchylenia planu spłaty zobowiązania upadłego nie podlegają umorzeniu.
4. Przepis art. 370d ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Art. 370ea.
W sprawach, o których mowa w art. 370d i art. 370e, sąd orzeka na rozprawie. O terminie rozprawy zawiadamia się wierzycieli przez obwieszczenie.
Art. 370f.
1. Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty i umorzeniu zobowiązań upadłego, o których mowa w art. 369 ust. 1, niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli.
2. Nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty kar grzywny orzeczonych przez sąd, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.
3. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.
3a. Przepis art. 370d ust. 4 stosuje się odpowiednio.
4. Po wydaniu postanowienia, o którym mowa w ust. 1, niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności wynikających z zobowiązań upadłego, o których mowa w art. 369 ust. 1, z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań, o których mowa w ust. 2.
Art. 371.
1. Postępowanie upadłościowe podlega uchyleniu w razie prawomocnego odrzucenia albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Przepisy art. 362–367 stosuje się odpowiednio.
2. Przepis ust. 1 ma odpowiednie zastosowanie w przypadku umorzenia postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości.
3. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.
Art. 372.
1. Zmiany stosunków prawnych dokonane na podstawie przepisów ustawy obowiązują upadłego i drugą stronę również po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego, chyba że przepisy odrębnej ustawy stanowią inaczej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie uchylenia postępowania upadłościowego, z tym że:
1) upadły może cofnąć wypowiedzenie umów dokonane przez syndyka, jeżeli nie upłynął termin wypowiedzenia;
2) upadły może w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia albo doręczenia postanowienia, którym uchylono postępowanie — odstąpić od umów zawartych przez syndyka, jeżeli umowa przez niego zawarta nie została wykonana albo została wykonana częściowo.
Tytuł X
Postępowanie w sprawach orzekania zakazu prowadzenia działalności gospodarczej
Art. 373.
1. Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy:
1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości albo
1a) faktycznie zarządzając przedsiębiorstwem dłużnika, istotnie przyczyniła się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, albo
2) po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg rachunkowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, w tym danych w postaci elektronicznej, do których wydania lub wskazania była obowiązana z mocy ustawy, albo
3) jako upadły po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości, albo
4) jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie.
1a. Mimo zaistnienia przesłanki, o której mowa w ust. 1 pkt 1, sąd może oddalić wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli został złożony wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego, a rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli jest nieznaczny.
2. Przy orzekaniu zakazu, o którym mowa w ust. 1, sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli.
3. Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, wobec której:
1) już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego;
2) ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości.
Art. 374.
1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 373, wobec dłużnika będącego osobą fizyczną, także jeżeli niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa.
2. Do osób uprawnionych do reprezentowania przedsiębiorcy będącego osobą prawną albo spółką handlową niemającą osobowości prawnej oraz osób faktycznie zarządzających przedsiębiorstwem dłużnika, jeżeli niewypłacalność przedsiębiorcy lub pogorszenie jego sytuacji finansowej jest następstwem celowego działania lub rażącego niedbalstwa tych osób, przepis ust. 1 stosuje się.
Art. 375.
1. W sprawach, o których mowa w art. 373 i 374, orzeka sąd upadłościowy.
2. Jeżeli postępowania upadłościowego nie wszczęto albo oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzono postępowanie upadłościowe, orzeka sąd właściwy do rozpoznania sprawy o ogłoszenie upadłości.
Art. 376.
1. Postępowanie w sprawach, o których mowa w art. 373 i art. 374, wszczyna się wyłącznie na wniosek wierzyciela, tymczasowego nadzorcy sądowego, zarządcy przymusowego, syndyka, prokuratora, a także Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisji Nadzoru Finansowego. Wygaśnięcie w toku postępowania funkcji tymczasowego nadzorcy, zarządcy przymusowego lub syndyka oraz zaspokojenie wierzytelności wierzyciela będącego wnioskodawcą nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania wszczętego na jego wniosek. W sprawach tych stosuje się przepisy o postępowaniu nieprocesowym. Przepisy art. 12a, art. 29–30, art. 34, art. 216a–216ab, art. 219 ust. 1a–1c, art. 220 ust. 2–6, art. 221 i art. 228 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 220 ust. 7 stosuje się odpowiednio.
2. Sąd wydaje postanowienie po przeprowadzeniu rozprawy.
3. Od postanowienia sądu drugiej instancji przysługuje skarga kasacyjna.
4. (uchylony)
5. Prawomocne postanowienie o orzeczeniu zakazu prowadzenia działalności gospodarczej obwieszcza się.
Art. 377.
1. Nie orzeka się zakazu, o którym mowa w art. 373, z przyczyn wskazanych w art. 373 ust. 1 pkt 1 lub 1a i art. 374 ust. 1, jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od dnia ogłoszenia upadłości albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13, a gdy wniosek o ogłoszenie upadłości nie był złożony, w terminie trzech lat od dnia ustania stanu niewypłacalności albo wygaśnięcia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez daną osobę.
2. Nie orzeka się zakazu, o którym mowa w art. 373, z przyczyn wskazanych w art. 373 ust. 1 pkt 2–4, jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od dnia zakończenia lub umorzenia postępowania upadłościowego.
CZĘŚĆ DRUGA
PRZEPISY Z ZAKRESU MIĘDZYNARODOWEGO POSTĘPOWANIA UPADŁOŚCIOWEGO
Tytuł I
Przepisy ogólne
Art. 378.
1. Przepisów niniejszej części nie stosuje się, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, albo prawo organizacji międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem, stanowi inaczej.
2. (uchylony)
Art. 379.
Ilekroć w przepisach niniejszej części jest mowa o:
1) zagranicznym postępowaniu upadłościowym — należy przez to rozumieć wszelkie postępowania sądowe lub administracyjne lub inne postępowania poddane nadzorowi sądu zagranicznego, których przedmiotem jest wspólne dochodzenie roszczeń przeciwko dłużnikowi niewypłacalnemu lub zagrożonemu niewypłacalnością, prowadzone za granicą, w których mienie i sprawy dłużnika są poddane kontroli lub zarządowi zagranicznego sądu lub zagranicznego zarządcy w celu ich restrukturyzacji lub likwidacji;
2) głównym zagranicznym postępowaniu upadłościowym — należy przez to rozumieć postępowanie, o którym mowa w pkt 1, jeżeli prowadzone jest w państwie, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;
3) ubocznym zagranicznym postępowaniu upadłościowym — należy przez to rozumieć postępowanie, o którym mowa w pkt 1, jeżeli nie ma charakteru głównego i jeżeli prowadzone jest w państwie miejsca prowadzenia działalności dłużnika albo jego miejsca zamieszkania lub siedziby albo w państwie, w którym znajduje się majątek dłużnika;
4) zarządcy zagranicznym — należy przez to rozumieć osobę lub podmiot wyznaczony w zagranicznym postępowaniu upadłościowym do zarządzania majątkiem dłużnika, reorganizowania lub likwidacji jego majątku, jak również do nadzoru nad zarządzaniem majątkiem dłużnika lub jego reorganizacją;
5) sądzie zagranicznym — należy przez to rozumieć sąd lub inny organ władzy publicznej uprawniony do prowadzenia lub nadzorowania zagranicznego postępowania upadłościowego;
6) miejscu prowadzenia działalności — należy przez to rozumieć miejsce, w którym dłużnik podejmuje czynności w zakresie działalności o charakterze ekonomicznym, jeżeli nie mają charakteru jednorazowego lub krótkotrwałego;
7) uznanym zagranicznym postępowaniu upadłościowym — należy przez to rozumieć zagraniczne postępowanie upadłościowe, co do którego zostało wydane przez polski sąd prawomocne postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu postępowania.
Art. 380.
1. Wierzyciel, którego miejsce zwykłego pobytu, miejsce zamieszkania albo siedziba znajdują się za granicą, korzysta w postępowaniu upadłościowym z praw, które przysługują wierzycielowi, którego miejsce zwykłego pobytu, miejsce zamieszkania albo siedziba znajdują się w Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Wierzyciel, który nie ma miejsca zamieszkania, zwykłego pobytu albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, jeżeli nie ustanowił w Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do prowadzenia sprawy, jest obowiązany wskazać pełnomocnika do doręczeń w Rzeczypospolitej Polskiej.
3. W przypadku niewskazania pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla tego wierzyciela pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Wierzyciela należy o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Wierzyciela należy również pouczyć o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem.
4. Zagraniczne wierzytelności publicznoprawne, w szczególności należności podatkowe oraz z tytułu ubezpieczenia społecznego, mogą być zgłoszone w postępowaniu upadłościowym, o ile ich dochodzenie w Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne. W takim przypadku wierzytelności te podlegają zaspokojeniu w kategorii drugiej, z wyjątkiem kar majątkowych niemających charakteru cywilnoprawnego, orzeczonych przez sądy lub organy administracyjne za granicą, które podlegają zaspokojeniu w kategorii trzeciej.
Art. 381.
W sprawach nieuregulowanych przepisami niniejszej części przepisy części I oraz Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące międzynarodowego postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.
Tytuł II
Jurysdykcja krajowa
Art. 382.
1. Do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich należą sprawy upadłościowe, jeżeli w Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika.
2. Sądom polskim przysługuje również jurysdykcja, jeżeli dłużnik prowadzi w Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą albo ma miejsce zamieszkania lub siedzibę albo majątek.
3. Jeżeli jurysdykcja sądu polskiego jest wyłączna, postępowanie upadłościowe ma charakter głównego postępowania upadłościowego. W pozostałych przypadkach postępowanie upadłościowe ma charakter ubocznego postępowania upadłościowego.
Art. 383.
W sprawach upadłościowych nie stosuje się przepisów dotyczących umów o jurysdykcję.
Art. 384.
Ustanowienie przez sąd zagraniczny zarządcy zagranicznego do podejmowania czynności w Rzeczypospolitej Polskiej nie wyłącza jurysdykcji krajowej sądów polskich.
Tytuł III
Uznawanie orzeczeń o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego
Art. 385.
(uchylony)
Art. 386.
1. Postępowanie w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego wszczyna się na wniosek zarządcy zagranicznego albo dłużnika, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem.
2. Do wniosku o uznanie należy dołączyć:
1) odpis orzeczenia lub decyzji o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego i ustanowieniu zarządcy albo
2) zaświadczenie sądu zagranicznego potwierdzające prowadzenie postępowania i wyznaczenie zagranicznego zarządcy;
3) spis wierzycieli, których miejsce zamieszkania, siedziba lub główny ośrodek podstawowej działalności znajdują się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, wierzycieli, których wierzytelności wynikają z działalności ekonomicznej dłużnika prowadzonej w Rzeczypospolitej Polskiej, oraz wierzycieli, którym przysługują wobec dłużnika wierzytelności zabezpieczone na majątku dłużnika położonym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej hipoteką, zastawem, zastawem skarbowym, zastawem rejestrowym, hipoteką morską lub przeniesieniem na zabezpieczenie rzeczy, wierzytelności lub innych praw majątkowych.
3. W przypadku braku dokumentów wymienionych w ust. 2 pkt 1 i 2 do wniosku należy dołączyć inny wiarygodny dowód na piśmie wszczęcia zagranicznego postępowania i wyznaczenia zagranicznego zarządcy.
4. Do wniosku należy ponadto dołączyć oświadczenie wnioskodawcy o innych postępowaniach zagranicznych prowadzonych wobec upadłego, które są znane wnioskodawcy, oraz oświadczenie zawierające informacje o terminie zgłaszania wierzytelności, adresie, pod którym wierzytelności należy zgłaszać, jak również o innych niezbędnych danych, które należy podać w zgłoszeniu, oraz o języku zgłoszenia.
5. Do dokumentów lub dowodów na piśmie, wymienionych w ust. 2–4, należy ponadto dołączyć ich uwierzytelnione tłumaczenie na język polski.
6. Wnioskodawca uiszcza zaliczkę na wydatki w toku postępowania w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i wraz z wnioskiem przedstawia dowód jej uiszczenia. W przypadku nieuiszczenia zaliczki przewodniczący wzywa do jej uiszczenia w terminie tygodnia pod rygorem zwrotu wniosku.
Art. 387.
Uczestnikami postępowania w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego są zarządca zagraniczny albo dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem.
Art. 388.
Zawiadomienia uczestników postępowania o pierwszym posiedzeniu sądu można dokonać za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe przesyłką poleconą, odpowiednio za potwierdzeniem odbioru albo za zwrotnym pokwitowaniem odbioru, albo na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy.
Art. 389.
Po wniesieniu wniosku o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, wnioskodawca jest obowiązany niezwłocznie informować sąd:
1) o zmianie postępowania zagranicznego, którego dotyczy wniosek o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, oraz o ustanowieniu lub zmianie zarządcy;
2) o innych zagranicznych postępowaniach upadłościowych dotyczących dłużnika oraz innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika, które są znane wnioskodawcy.
Art. 390.
1. Z dniem wniesienia wniosku o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd na wniosek wnioskodawcy może:
1) wydać postanowienie o zabezpieczeniu;
2) zabezpieczyć dowody potrzebne do dochodzenia roszczeń przeciw dłużnikowi.
2. Sąd może odmówić wydania postanowienia o zabezpieczeniu, jeżeli zabezpieczenie to utrudniłoby zarządzanie majątkiem upadłego w głównym zagranicznym postępowaniu upadłościowym.
Art. 391.
(uchylony)
Art. 392.
Orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego podlega uznaniu, jeżeli:
1) dotyczy sprawy, która nie należy do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich;
2) uznanie nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 393.
1. W postanowieniu o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego określa się:
1) imię i nazwisko albo firmę upadłego oraz odpowiednio miejsce zamieszkania albo siedzibę upadłego, a gdy dłużnikiem (upadłym) jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną — imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej — imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku — inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
1a) numer identyfikacyjny upadłego albo nazwę rejestru, do którego jest wpisany upadły, i numer wpisu do rejestru, albo inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację upadłego, a także NIP upadłego, jeżeli upadły ma taki numer;
2) sąd zagraniczny, który ogłosił upadłość;
3) zarządcę zagranicznego przez wskazanie jego imienia i nazwiska albo firmy oraz odpowiednio miejsca zamieszkania albo siedziby;
4) czy uznane postępowanie jest postępowaniem głównym czy ubocznym.
1a. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 ust. 4.
2. W postanowieniu o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego wzywa się wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności, wskazując termin zgłaszania wierzytelności oraz adres, pod którym wierzytelności należy zgłosić, jak również niezbędne dane, które należy podać w zgłoszeniu, i język zgłoszenia.
3. Postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego obwieszcza się.
4. Odpis postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego doręcza się wierzycielom wskazanym przez wnioskodawcę w spisie, o którym mowa w art. 386 ust. 2 pkt 3, oraz innym wierzycielom wskazanym w tym przepisie, jeżeli są znani sądowi, nawet jeżeli nie zostali wskazani w spisie przedłożonym przez wnioskodawcę. Wierzycieli poucza się o skutkach uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego oraz o możliwości złożenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego i skutkach niezłożenia wniosku w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia.
5. Na postanowienie w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego przysługuje zażalenie wnioskodawcy oraz wierzycielom, o których mowa w art. 386 ust. 2 pkt 3. Zażalenie rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.
Art. 393a.
1. Niezwłocznie po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd zabezpiecza majątek dłużnika znajdujący się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego.
2. Czynności zagranicznego zarządcy albo dłużnika sprawującego zarząd własny majątkiem, dotyczące majątku znajdującego się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przekraczające zakres zwykłego zarządu wymagają zgody tymczasowego nadzorcy sądowego pod rygorem nieważności, chyba że wymagają zgody sądu. Zgody tymczasowego nadzorcy sądowego wymaga również wywiezienie składników majątku dłużnika poza teren Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Zabezpieczenie przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego upada z mocy prawa z chwilą wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego, prawomocnego oddalenia lub odrzucenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego lub umorzenia postępowania w przedmiocie wniosku albo niezłożenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
4. Z dniem uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego zarówno głównego, jak i ubocznego sąd na wniosek zarządcy zagranicznego może zabezpieczyć dowody.
Art. 394.
1. Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego skutkuje z mocy prawa uznaniem wydanych w jego toku orzeczeń dotyczących powołania, odwołania oraz zmiany zarządcy zagranicznego, a także orzeczeń dotyczących toku zagranicznego postępowania upadłościowego, jego zawieszenia i zakończenia.
2. Egzekucja przeciwko upadłemu na podstawie zagranicznych tytułów egzekucyjnych wykonalnych w państwie, w którym zostały wydane w uznanym zagranicznym postępowaniu upadłościowym, w tym na podstawie listy wierzytelności lub innych podobnych dokumentów, jak również egzekucja na podstawie postanowień układu zawartego w uznanym zagranicznym postępowaniu upadłościowym, a także egzekucja na podstawie wyciągów, odpisów i innych podobnych dokumentów wystawionych na podstawie układu zawartego w uznanym postępowaniu upadłościowym, może być prowadzona po stwierdzeniu ich wykonalności przez sąd uznający orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
3. Stwierdzenie wykonalności następuje przez nadanie klauzuli wykonalności na wniosek wierzyciela. Do stwierdzenia istnienia podstaw wykonalności przepis art. 392 stosuje się odpowiednio.
Art. 395.
1. Postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego może być w każdym czasie zmienione lub uchylone w przypadku późniejszego wykrycia, że nie było podstaw do jego uznania albo podstawy te przestały istnieć.
1a. Sąd uchyla postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, jeżeli w zagranicznym postępowaniu upadłościowym został przyjęty układ, którego treść jest rażąco sprzeczna z polskim prawem.
2. Postępowanie w przedmiocie uchylenia lub zmiany orzeczenia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego może być wszczęte na wniosek każdego, kogo uznanie może dotyczyć, a także z urzędu.
3. Przepisy art. 393 ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.
Art. 396.
1. W postanowieniu o zmianie orzeczenia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd określa zakres zmian, w szczególności zakres uprawnień zarządcy zagranicznego.
2. W przypadku pozbawienia zarządcy zagranicznego prawa do prowadzenia postępowań cywilnych, wszczęte przez niego postępowania podlegają umorzeniu, chyba że sąd prowadzący postępowanie postanowi, że do postępowań tych może wstąpić inny zarządca zagraniczny albo syndyk ustanowiony w postępowaniu upadłościowym lub dłużnik. Do interwencji ubocznych zgłoszonych przez zarządcę zagranicznego przepis ten stosuje się odpowiednio.
Art. 397.
2. Przepis ust. 1 nie wyklucza jednak możliwości wnoszenia powództw przeciwko upadłemu, jeżeli jest to konieczne dla zachowania praw osób trzecich.
Art. 398.
Przepis art. 397 nie ogranicza praw wierzycieli do żądania wszczęcia postępowania upadłościowego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz do zgłaszania wierzytelności w takim postępowaniu.
Art. 399.–400.
(uchylone)
Art. 400a.
Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego postępowanie toczy się w sądzie, który uznał orzeczenie.
Art. 401.
1. Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, sporządza spis inwentarza i oszacowanie, które obejmują wchodzący do masy upadłości majątek upadłego znajdujący się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Spis inwentarza wraz z oszacowaniem zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, składa sądowi uznającemu orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania w terminie czterech miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o uznaniu. O dokonanym spisie i oszacowaniu obwieszcza się. Wnioski o wyłączenie z masy upadłości rozpoznaje sąd uznający. Termin do wniesienia takich wniosków wynosi trzydzieści dni od dnia obwieszczenia.
2. Po sporządzeniu spisu inwentarza i oszacowania zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, składa sądowi uznającemu plan likwidacji majątku położonego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogólną informację o przewidywanym sposobie zaspokojenia wierzycieli, w tym również mających miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej. Na tej podstawie sąd uznający postanowieniem wyda zezwolenie na likwidację majątku upadłego znajdującego się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Postanowienie to sąd uznający wydaje nie wcześniej niż po upływie terminu, w którym można żądać wyłączenia z masy upadłości. Na postanowienie o odmowie wydania zezwolenia przysługuje zażalenie, które rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.
3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, nie obejmuje mienia, o które toczy się postępowanie o wyłączenie z masy upadłości. Zarządca zagraniczny jest uprawniony do likwidacji tego mienia dopiero po uprawomocnieniu się wyroku oddalającego powództwo o wyłączenie z masy upadłości lub po umorzeniu postępowania w tej sprawie, a gdy powództwa tego nie wniesiono, po upływie terminu, w którym powództwo takie skarżący mógł wnieść.
4. Do ustalenia składu masy upadłości, spisu inwentarza i oszacowania, wyłączeń z masy upadłości, zarządu masą upadłości znajdującą się w Rzeczypospolitej Polskiej oraz likwidacji masy upadłości stosuje się przepisy niniejszej ustawy. Sąd uznający może zezwolić na likwidację masy upadłości w inny sposób, jeżeli nie narusza to podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Po zakończeniu likwidacji majątku znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sąd uznający wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.
6. Sąd uznający wydaje również postanowienie o zakończeniu postępowania w przypadku wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego oraz w przypadku uprawomocnienia się postanowienia o uchyleniu postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
Art. 402.
Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego zarządca zagraniczny jest uprawniony do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz do udziału w postępowaniu upadłościowym prowadzonym przez sądy polskie, tak jak wierzyciel.
Art. 403.
1. W przypadku uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, skutki ogłoszenia upadłości co do majątku upadłego położonego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zobowiązań, które powstały lub mają być wykonywane w Rzeczypospolitej Polskiej, ocenia się według prawa polskiego.
2. Bezskuteczność i zaskarżanie czynności upadłego, dotyczących znajdujących się w Rzeczypospolitej Polskiej składników mienia wchodzącego w skład masy upadłości, ocenia się według prawa polskiego.
Art. 404.
1. Zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych ograniczonymi prawami rzeczowymi na rzeczach znajdujących się w Rzeczypospolitej Polskiej albo wpisanymi do ksiąg wieczystych i rejestrów w Rzeczypospolitej Polskiej następuje według prawa polskiego. Przepisu art. 313 ust. 2 zdanie piąte nie stosuje się.
2. Hipoteka wygasa z chwilą zawarcia umowy sprzedaży, pod warunkiem że środki wpłyną na rachunek depozytowy Ministra Finansów. Podstawą wykreślenia hipoteki jest zaświadczenie sądu uznającego.
3. Wypłata kwot z depozytu następuje bezpośrednio na rzecz wierzycieli po zatwierdzeniu planu podziału sporządzonego przez zagranicznego zarządcę albo na podstawie postanowienia sądu uznającego, jeżeli nie sporządzono planu podziału.
Tytuł IV
Wtórne postępowanie upadłościowe
Art. 405.
1. Uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego nie stanowi przeszkody do wszczęcia przez sąd polski postępowania upadłościowego. Jeżeli jednak uznane zostało orzeczenie o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego, postępowanie upadłościowe wszczęte w Rzeczypospolitej Polskiej jest wtórnym postępowaniem upadłościowym.
2. Do postępowania, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy tytułu niniejszego.
3. Jeżeli uznane zostało orzeczenie o wszczęciu ubocznego zagranicznego postępowania upadłościowego, postępowanie upadłościowe w Rzeczypospolitej Polskiej toczy się na zasadach ogólnych.
Art. 406.
1. Przepisy o wtórnym postępowaniu upadłościowym stosuje się również do postępowań upadłościowych wszczętych przed uznaniem orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, jeżeli sąd polski uzna zagraniczne postępowanie upadłościowe za główne.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, sąd zmienia wydane wcześniej postanowienie o ogłoszeniu upadłości na postanowienie o wszczęciu wtórnego postępowania upadłościowego.
Art. 407.
Sąd wszczyna wtórne postępowanie upadłościowe, jeżeli wnosi o to wierzyciel mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub główny ośrodek podstawowej działalności w Rzeczypospolitej Polskiej, wierzyciel, którego wierzytelności wynikają z działalności ekonomicznej dłużnika prowadzonej w Rzeczypospolitej Polskiej, lub wierzyciel, któremu przysługują wobec dłużnika wierzytelności zabezpieczone na majątku dłużnika położonym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej hipoteką, zastawem, zastawem skarbowym, zastawem rejestrowym, hipoteką morską lub przeniesieniem na zabezpieczenie rzeczy, wierzytelności lub innych praw majątkowych.
Art. 408.
W przypadku uznania orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego domniemywa się, że dłużnik jest niewypłacalny.
Art. 409.
W przypadku wniesienia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego sąd może uchylić lub zmienić zabezpieczenia ustanowione na podstawie art. 390.
Art. 410.
Po wszczęciu wtórnego postępowania upadłościowego:
1) zarząd majątkiem upadłego położonym w Rzeczypospolitej Polskiej wykonywany dotychczas przez zarządcę zagranicznego lub dłużnika, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, przejmuje syndyk ustanowiony we wtórnym postępowaniu upadłościowym;
2) syndyk wstępuje do postępowań sądowych, egzekucyjnych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi, prowadzonych przez zarządcę zagranicznego lub dłużnika, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem.
Art. 410a.
1. Jeżeli w uznanym głównym zagranicznym postępowaniu upadłościowym został zawarty układ, którego treść nie jest rażąco sprzeczna z polskim prawem, sąd wyznacza termin zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad uznaniem skuteczności zagranicznego układu.
2. W zgromadzeniu wierzycieli biorą udział z prawem głosu wierzyciele, których miejsce zamieszkania, siedziba lub główny ośrodek podstawowej działalności znajdują się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, wierzyciele, których wierzytelności wynikają z działalności ekonomicznej dłużnika prowadzonej w Rzeczypospolitej Polskiej, oraz wierzyciele, którym przysługują wobec dłużnika wierzytelności zabezpieczone na majątku dłużnika położonym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej hipoteką, zastawem, zastawem skarbowym, zastawem rejestrowym, hipoteką morską lub przeniesieniem na zabezpieczenie rzeczy, wierzytelności lub innych praw majątkowych.
3. Do zgromadzenia wierzycieli i głosowania przepisy o zgromadzeniu i głosowaniu nad układem w postępowaniu upadłościowym stosuje się odpowiednio.
Art. 410b.
1. Jeżeli na zgromadzeniu wierzycieli nie podjęto uchwały o uznaniu skuteczności zagranicznego układu, sąd umarza wtórne postępowanie upadłościowe i uchyla postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
2. Przepisy art. 393 ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.
Art. 411.
Jeżeli we wtórnym postępowaniu upadłościowym ma zostać zawarty układ, a w zagranicznym głównym postępowaniu upadłościowym ma nastąpić likwidacja majątku upadłego, układ może mieć wyłącznie charakter likwidacyjny.
Art. 412.
Sumy uzyskane z podziału funduszów masy upadłości pozostałe po zaspokojeniu wierzycieli we wtórnym postępowaniu upadłościowym przekazuje się do głównego zagranicznego postępowania upadłościowego.
Tytuł V
Współpraca z sądami zagranicznymi i zarządcami zagranicznymi
Art. 413.
W sprawach uregulowanych przepisami niniejszej części sąd i sędzia-komisarz mogą porozumiewać się bezpośrednio z sądem zagranicznym i zarządcą zagranicznym, w szczególności przez telefon, faks lub pocztę elektroniczną.
Art. 414.
Syndyk ustanowiony w postępowaniu upadłościowym porozumiewa się z sądem zagranicznym i zarządcą zagranicznym bezpośrednio lub za pośrednictwem sędziego-komisarza.
Art. 415.
1. W sprawach uregulowanych przepisami niniejszej części sąd i sędzia-komisarz współpracują z sądem zagranicznym i zarządcą zagranicznym.
2. Jeżeli wszczęto w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie upadłościowe, sąd prowadzący to postępowanie podejmuje działania przewidziane w niniejszym tytule.
Art. 416.
W ramach współpracy z sądem zagranicznym i zarządcą zagranicznym sąd i sędzia-komisarz mogą podejmować działania, które zapewniają sprawne prowadzenie postępowań upadłościowych, a w szczególności przekazywać oraz zwracać się o informacje:
1) dotyczące majątku upadłego i miejsca jego położenia, jak również informacje dotyczące postępowań sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi dotyczących upadłego;
2) o sposobie zabezpieczenia i likwidacji majątku upadłego;
3) o zaspokojeniu poszczególnych wierzycieli.
Art. 417.
1. Jeżeli w Rzeczypospolitej Polskiej wszczęto postępowanie upadłościowe i uznano orzeczenia o wszczęciu dwóch lub więcej zagranicznych postępowań upadłościowych przeciwko temu samemu upadłemu, sędzia-komisarz określa, jaki majątek dłużnika objęty zostanie poszczególnymi postępowaniami. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
2. Jeżeli w Rzeczypospolitej Polskiej nie zostało wszczęte postępowanie upadłościowe obejmujące majątek należący do podmiotu, wobec którego są prowadzone zagraniczne postępowania upadłościowe, postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wydaje sąd, który uznał orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego. Przepisy części pierwszej tytułu II stosuje się odpowiednio.
CZĘŚĆ TRZECIA
ODRĘBNE POSTĘPOWANIA UPADŁOŚCIOWE
Tytuł I
Postępowanie upadłościowe wszczęte po śmierci niewypłacalnego dłużnika
Art. 418.
Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości wobec przedsiębiorcy lub osoby, o której mowa w art. 8 lub art. 9, złożono po ich śmierci, postępowanie upadłościowe prowadzone jest według przepisów zawartych w tytule niniejszym.
Art. 419.
1. Jeżeli w postępowaniu nie bierze udziału spadkobierca, którego prawa zostały stwierdzone prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, albo kurator spadku, sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości ustanowi kuratora, do którego stosuje się przepis art. 187. Po ogłoszeniu upadłości orzeczenie o powołaniu lub zmianie kuratora wydaje sędzia-komisarz.
2. W razie zbycia spadku przed ogłoszeniem upadłości postępowanie prowadzi się z udziałem nabywcy spadku, do którego stosuje się przepisy dotyczące upadłego.
3. W przypadku gdy został ustanowiony zarząd sukcesyjny, uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości zmarłego przedsiębiorcy jest również zarządca sukcesyjny. Zażalenie na postanowienie o ogłoszeniu upadłości przysługuje również osobie, która pełniła funkcję zarządcy sukcesyjnego w chwili ogłoszenia upadłości.
Art. 420.
(uchylony)
Art. 421.
Do masy upadłości wchodzą aktywa spadku po zmarłym dłużniku, a w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego także aktywa nabyte w okresie zarządu sukcesyjnego, które weszły w skład przedsiębiorstwa w spadku.
Art. 422.
Ustanowienie wykonawcy testamentu oraz zapisy i polecenia są bezskuteczne wobec masy upadłości.
Art. 423.
Do czynności upadłego, dokonanych na sześć miesięcy przed jego śmiercią, przepisy art. 127–130a stosuje się.
Art. 424.
W razie ogłoszenia upadłości w sprawach objętych przepisami niniejszego tytułu skutki prawne związane z przyjęciem spadku powstają po zakończeniu postępowania upadłościowego.
Art. 425.
Po zakończeniu albo umorzeniu postępowania upadłościowego wyciąg z zatwierdzonej listy wierzytelności, zawierający oznaczenie wierzytelności oraz sumy na jej poczet otrzymane przez wierzyciela, jest tytułem egzekucyjnym przeciwko spadkobiercy.
Tytuł IA
Postępowanie upadłościowe wobec deweloperów
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 425a.
Przepisy niniejszego tytułu stosuje się w przypadku ogłoszenia upadłości dewelopera w rozumieniu art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. poz. 1177), zwanej dalej „ustawą o ochronie nabywcy”.
Art. 425b.
Postępowanie określone w niniejszym tytule prowadzi się w celach, o których mowa w art. 2, a także aby doprowadzić do zaspokojenia nabywców w drodze przeniesienia na nich własności lokali, o ile racjonalne względy na to pozwolą.
Art. 425c.
Ilekroć w przepisach niniejszego tytułu jest mowa o:
1) nabywcy — należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wobec której deweloper zobowiązał się do przeniesienia praw wynikających z umowy deweloperskiej, o której mowa w art. 5 pkt 6 ustawy o ochronie nabywcy, albo jednej z umów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 3 lub 5 lub ust. 2 tej ustawy, i która zobowiązała się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia jednego z tych praw;
2) przeniesieniu własności lokalu — należy przez to rozumieć przeniesienie własności lokalu mieszkalnego, a także przeniesienie własności nieruchomości gruntowej zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość lub przeniesienie ułamkowej części własności nieruchomości, lub przeniesienie własności lokalu użytkowego na podstawie umowy, o której mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o ochronie nabywcy;
3) umowie deweloperskiej — należy przez to rozumieć umowę między upadłym a nabywcą, której przedmiotem jest przeniesienie praw wynikających z umowy deweloperskiej, o której mowa w art. 5 pkt 6 ustawy o ochronie nabywcy, albo jednej z umów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 3 lub 5 lub ust. 2 tej ustawy.
Art. 425d.
W przypadku gdy upadły jest emitentem obligacji, a dla zabezpieczenia praw z obligacji ustanowiono zabezpieczenie na nieruchomości, na której realizowane jest przedsięwzięcie deweloperskie, przepisów art. 488–490 nie stosuje się.
Dział II
Dalsze prowadzenie przedsięwzięcia deweloperskiego
Art. 425e.
1. W postępowaniu upadłościowym syndyk może dalej prowadzić przedsięwzięcie deweloperskie upadłego za zgodą sędziego-komisarza. Sędzia-komisarz udziela zgody, jeżeli racjonalne względy wskazują, że dalsze prowadzenie przedsięwzięcia deweloperskiego jest ekonomicznie uzasadnione i istnieją szanse na jego ukończenie.
2. Syndyk prowadzi dalej przedsięwzięcie deweloperskie upadłego, w odniesieniu do którego we wcześniejszym postępowaniu sanacyjnym wobec upadłego nabywcy podjęli uchwałę, o której mowa w art. 358 ust. 4 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, oraz wpłacili lub zabezpieczyli dopłaty w terminach, o których mowa w art. 359 ust. 1 i 2 tej ustawy, ale układ nie doszedł do skutku, chyba że na odstąpienie od dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego wyraził zgodę sędzia-komisarz.
2a. Wydanie przez sędziego-komisarza postanowienia o odmowie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego albo o wyrażeniu zgody na odstąpienie od dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego albo niewydanie przez sędziego-komisarza postanowienia w przedmiocie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości wywołuje z mocy prawa skutek odstąpienia przez syndyka od umów deweloperskich na podstawie art. 98, a do roszczeń nabywców wynikających z tych umów przepis art. 91 stosuje się odpowiednio.
2b. Po wydaniu przez sędziego-komisarza postanowienia o odmowie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego albo o wyrażeniu zgody na odstąpienie od dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego albo w przypadku niewydania przez sędziego-komisarza postanowienia w przedmiocie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości, syndyk informuje o tym bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową prowadzące mieszkaniowy rachunek powierniczy dla przedsięwzięcia deweloperskiego i składa dyspozycję zwrotu środków znajdujących się na rachunku nabywcom.
3. Syndyk przechowuje środki pieniężne uzyskane z dopłat wpłaconych we wcześniejszym postępowaniu sanacyjnym, przekazane mu przez zarządcę ustanowionego w tym postępowaniu, na odrębnym rachunku bankowym. W przypadku odstąpienia od dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego syndyk zwraca dopłaty nabywcom, a zabezpieczenia wpłacenia dopłat wygasają z mocy prawa.
4. W przypadku prawomocnego oddalenia lub odrzucenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 425f.
1. W przypadku dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego zgodnie z art. 425e do umowy deweloperskiej przepisu art. 98 nie stosuje się w zakresie, w jakim przewiduje uprawnienie syndyka do odstąpienia od umowy, a do roszczenia nabywcy wynikającego z umowy deweloperskiej przepisu art. 91 nie stosuje się. Roszczenie nabywcy zaspokajane jest przez przeniesienie własności lokalu.
2. Przeniesienie własności lokalu nie wywołuje skutków sprzedaży egzekucyjnej. Przepisu art. 313 nie stosuje się.
Art. 425g.
Jeżeli nieruchomość, na której jest prowadzone przedsięwzięcie deweloperskie lub zadanie inwestycyjne, jest obciążona hipoteką, której przysługuje pierwszeństwo przed roszczeniami chociażby jednego nabywcy, a wierzyciel hipoteczny wyraził zgodę, o której mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o ochronie nabywcy, lub zobowiązał się do jej udzielenia, zgodnie z art. 76 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2023 r. poz. 1984), zgoda taka lub zobowiązanie do jej udzielenia pozostają w mocy na warunkach w nich określonych, przy czym warunek wykonania zobowiązania nabywcy względem upadłego uznaje się za spełniony w przypadku wykonania zobowiązania do rąk syndyka lub zarządcy ustanowionego we wcześniejszym postępowaniu sanacyjnym.
Art. 425h.
1. Jeżeli w toku postępowania upadłościowego ujawni się podstawa do przyjęcia, że dalsze prowadzenie przedsięwzięcia deweloperskiego nie jest uzasadnione racjonalnymi względami, sędzia-komisarz na wniosek syndyka udziela zgody na zaprzestanie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
2. Uprawomocnienie się postanowienia sędziego-komisarza o wyrażeniu zgody na zaprzestanie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego wywołuje z mocy prawa skutek odstąpienia przez syndyka od umów deweloperskich na podstawie art. 98, a do roszczeń nabywców wynikających z tych umów przepis art. 91 stosuje się odpowiednio.
3. Do dopłat w części niewykorzystanej przepis art. 425e ust. 3 zdanie drugie stosuje się.
4. Po uprawomocnieniu się postanowienia sędziego-komisarza o wyrażeniu zgody na zaprzestanie dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego syndyk informuje o tym bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową prowadzące mieszkaniowy rachunek powierniczy dla przedsięwzięcia deweloperskiego i składa dyspozycję zwrotu środków znajdujących się na rachunku nabywcom.
Dział III
Likwidacja nieruchomości, na której prowadzone jest przedsięwzięcie deweloperskie
Art. 425i.
Sumy uzyskane z likwidacji nieruchomości, na której jest prowadzone przedsięwzięcie deweloperskie lub zadanie inwestycyjne, podlegają podziałowi na zasadach ogólnych, z tym że w przypadku wyrażenia przez wierzyciela hipotecznego zgody, o której mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o ochronie nabywcy, lub zobowiązania się do jej udzielenia, zgodnie z art. 76 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, uznaje się, że roszczeniu nabywcy lokalu, którego ta zgoda lub zobowiązanie do jej udzielenia dotyczy, przysługuje pierwszeństwo przed hipoteką w zakresie, w jakim dokonał wpłat na poczet umowy.
Art. 425j.
Roszczenia nabywcy wynikające z odstąpienia od umowy deweloperskiej podlegają zaspokojeniu z sum uzyskanych z likwidacji nieruchomości, na której prowadzone jest przedsięwzięcie deweloperskie, na takich samych zasadach jak roszczenie z umowy deweloperskiej. Nabywcy przysługuje pierwszeństwo wynikające z ujawnienia w księdze wieczystej przysługującego mu roszczenia z umowy deweloperskiej, także w przypadku gdy wpis o ujawnieniu tego roszczenia został wykreślony.
Art. 425ja.
Wierzytelności nabywcy wynikające z umowy deweloperskiej, która stanowiła podstawę wypłaty na rzecz nabywcy świadczeń z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, podlegają zaspokojeniu po zaspokojeniu należności tego funduszu powstałych w wyniku przekazania nabywcy świadczenia na podstawie art. 48 ust. 5 ustawy o ochronie nabywcy.
Art. 425k.
Roszczenie pieniężne nabywcy powstałe wskutek przekształcenia roszczenia z umowy deweloperskiej w toku postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego podlega zaspokojeniu w sposób określony w art. 425j.
Dział IV
Kontynuacja przedsięwzięcia deweloperskiego przez innego przedsiębiorcę
Art. 425l.
1. Na wniosek syndyka sędzia-komisarz może wyrazić zgodę na sprzedaż nieruchomości, na której prowadzone jest przedsięwzięcie deweloperskie, przedsiębiorcy, który zobowiąże się do kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego.
2. Przedsiębiorca nabywający nieruchomość na podstawie ust. 1 odpowiada solidarnie z upadłym za jego zobowiązania z umów deweloperskich zawartych w związku z przedsięwzięciem deweloperskim realizowanym na nieruchomości, jak również za zobowiązania wobec nabywców wynikające z przekształcenia roszczeń z takich umów w toku postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego lub z odstąpienia od takich umów. Zobowiązania, o których mowa w zdaniu poprzednim, nie podlegają zaspokojeniu w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec upadłego.
3. Wraz z własnością nieruchomości przedsiębiorca nabywający nieruchomość na podstawie ust. 1 nabywa przysługujące upadłemu prawa wynikające z umów deweloperskich zawartych w związku z przedsięwzięciem deweloperskim realizowanym na nieruchomości.
4. Sprzedaż nieruchomości na podstawie ust. 1 nie wywołuje skutków sprzedaży egzekucyjnej. Przepisu art. 313 nie stosuje się.
5. Wyrażając zgodę na sprzedaż nieruchomości na podstawie ust. 1, sędzia-komisarz uwzględnia interes nabywców oraz prawdopodobieństwo dokończenia przedsięwzięcia deweloperskiego przez przedsiębiorcę nabywającego nieruchomość.
6. Do umowy deweloperskiej zawartej w ramach przedsięwzięcia deweloperskiego prowadzonego na nieruchomości podlegającej sprzedaży na podstawie ust. 1 przepisów art. 98 nie stosuje się. Do roszczenia nabywcy wynikającego z umowy deweloperskiej przepisu art. 91 nie stosuje się.
7. W przypadku sprzedaży nieruchomości na podstawie ust. 1 przepisów art. 336, art. 345 i art. 346 nie stosuje się.
Art. 425m.
1. Jeżeli dla przedsięwzięcia deweloperskiego prowadzonego na nieruchomości nabytej na podstawie art. 425l ust. 1 jest prowadzony mieszkaniowy rachunek powierniczy upadłego, przedsiębiorca nabywający tę nieruchomość jest obowiązany do zawarcia umowy o prowadzenie mieszkaniowego rachunku powierniczego w terminie trzydziestu dni od dnia wyrażenia przez sędziego-komisarza zgody, o której mowa w art. 425l ust. 1. O otwarciu rachunku powierniczego przedsiębiorca niezwłocznie informuje syndyka.
2. Niezwłocznie po zawarciu przez przedsiębiorcę umowy o prowadzenie mieszkaniowego rachunku powierniczego zgodnie z ust. 1 syndyk informuje bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową prowadzące mieszkaniowy rachunek powierniczy upadłego o przejściu praw z umów deweloperskich zgodnie z art. 425l ust. 3 i składa dyspozycję przekazania środków zgromadzonych na mieszkaniowym rachunku powierniczym upadłego na mieszkaniowy rachunek powierniczy przedsiębiorcy.
3. Po przekazaniu środków, o których mowa w ust. 2, na mieszkaniowy rachunek powierniczy przedsiębiorcy nabywającego nieruchomość na podstawie art. 425l ust. 1 umowa o prowadzenie mieszkaniowego rachunku powierniczego upadłego wygasa.
Dział V
Kontynuacja przedsięwzięcia deweloperskiego w układzie
Art. 425n.
Nabywcy w liczbie stanowiącej co najmniej 20% liczby nabywców w ramach przedsięwzięcia deweloperskiego prowadzonego przez upadłego mogą zgłosić propozycje układowe w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości.
Art. 425o.
1. Propozycje układowe mogą także obejmować:
1) wpłacenie dopłat przez wszystkich albo niektórych nabywców i zaspokojenie ich przez przeniesienie własności lokali, przy czym propozycje układowe mogą przewidywać późniejszy zwrot dopłat z przychodów z realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego;
2) sprzedaż nieruchomości, na której prowadzone jest przedsięwzięcie deweloperskie, z zachowaniem ciążących na niej ograniczonych praw rzeczowych, na rzecz przedsiębiorcy, który przejąłby zobowiązania wobec nabywców i zobowiązałby się do kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego, przy czym propozycje układowe mogą przewidywać zmianę treści umów deweloperskich;
3) określenie innych warunków kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego i sposobów jego finansowania;
4) zamianę lokali między wierzycielami lub zamianę lokalu na lokal niebędący przedmiotem umowy deweloperskiej.
2. Przepis art. 162 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. − Prawo restrukturyzacyjne stosuje się odpowiednio.
Art. 425p.
1. Propozycje układowe mogą przewidywać różny sposób traktowania nabywców w zależności od tego, czy wpłacą oni dopłaty, o których mowa w art. 425o ust. 1 pkt 1.
2. Do propozycji układowych przewidujących sposób restrukturyzacji, o którym mowa w art. 425o ust. 1 pkt 2, załącza się sporządzone w formie aktu notarialnego nieodwołalne oświadczenie woli przedsiębiorcy o nabyciu nieruchomości, na której jest prowadzone przedsięwzięcie deweloperskie, wraz z ciążącymi na niej obciążeniami i o przejęciu zobowiązań upadłego w stosunku do nabywców. W przypadku prawomocnego zatwierdzenia układu przewidującego sprzedaż nieruchomości na zasadach określonych w oświadczeniu woli przedsiębiorcy, o którym mowa w niniejszym ustępie, oświadczenie to zastępuje jego oświadczenie woli konieczne do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, na której jest prowadzone przedsięwzięcie deweloperskie, a umowę uznaje się za zawartą.
3. Prawomocne postanowienie o zatwierdzeniu układu wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 2, stanowi podstawę ujawnienia prawa własności w księdze wieczystej. Jeżeli dla przedsięwzięcia deweloperskiego jest prowadzony mieszkaniowy rachunek powierniczy upadłego, przepis art. 425m stosuje się odpowiednio.
Art. 425q.
1. Głosowanie nad układem przeprowadza się w grupach wierzycieli.
2. Nabywcy stanowią odrębną grupę wierzycieli, dla której sporządza się odrębną listę wierzycieli uprawnionych do głosowania. Dopuszczalny jest dodatkowy podział nabywców na większą liczbę grup obejmujących poszczególne kategorie interesów, w szczególności z uwagi na stopień wykonania umowy z deweloperem.
Art. 425r.
1. Jeżeli zostaną zgłoszone propozycje układowe przewidujące sposób restrukturyzacji, o którym mowa w art. 425o ust. 1 pkt 1, sędzia-komisarz niezwłocznie przeprowadza wstępne głosowanie nabywców nad propozycjami układowymi w zakresie ich dotyczącym.
2. Sędzia-komisarz sporządza listę nabywców uprawnionych do głosowania na podstawie listy przedłożonej przez syndyka.
3. Uchwała nabywców zostaje przyjęta, jeżeli wypowiedzą się za nią nabywcy deklarujący łącznie dopłaty wystarczające zgodnie z treścią propozycji układowych do sfinansowania dokończenia przedsięwzięcia deweloperskiego.
4. Przyjęcie uchwały stwierdza sędzia-komisarz postanowieniem.
Art. 425s.
1. W przypadku przyjęcia uchwały nabywców, o której mowa w art. 425r ust. 3, nabywcy zobowiązani do wpłacenia dopłat wpłacają je do masy upadłości lub zabezpieczają ich wpłatę w zakresie przewidzianym uchwałą w terminie dwóch miesięcy od dnia podjęcia uchwały. W szczególnie uzasadnionych przypadkach termin może zostać przedłużony postanowieniem sędziego-komisarza.
2. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 1, nie zostaną wpłacone lub zabezpieczone wszystkie dopłaty, w pełnej wysokości przewidzianej uchwałą, nabywcy mogą uzupełnić brakujące dopłaty, wpłacając je lub zabezpieczając ich wpłatę w terminie trzydziestu dni od bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w ust. 1. W tym samym terminie upadły lub syndyk mogą przedstawić dowód istnienia innych źródeł finansowania przedsięwzięcia deweloperskiego.
3. Wpłacenie lub zabezpieczenie dopłat lub innych środków w wysokości wystarczającej na sfinansowanie przedsięwzięcia deweloperskiego stwierdza postanowieniem sędzia-komisarz, jednocześnie wyznaczając termin zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem. Treść uchwały nabywców, o której mowa w art. 425r ust. 3, włącza się do układu, a zgromadzenie wierzycieli nie może przyjąć układu o treści odbiegającej od uchwały nabywców w zakresie nią uregulowanym. Sędzia-komisarz zwraca uwagę wierzycieli uczestniczących w zgromadzeniu wierzycieli na niezgodność propozycji układowych z uchwałą nabywców. Sąd odmawia zatwierdzenia układu o treści odbiegającej od uchwały nabywców w zakresie nią uregulowanym.
4. Jeżeli w terminach, o których mowa w ust. 1 lub 2, zostaną wpłacone lub zabezpieczone dopłaty w wysokości przewidzianej uchwałą nabywców, o której mowa w art. 425r ust. 3, przedsięwzięcie deweloperskie może być dalej prowadzone.
5. W przypadku niedojścia układu do skutku pomimo podjęcia uchwały nabywców, o której mowa w art. 425r ust. 3, oraz wpłacenia lub zabezpieczenia w terminach, o których mowa w ust. 1 lub 2, dopłat w wysokości wystarczającej na sfinansowanie przedsięwzięcia deweloperskiego w dalszym toku postępowania upadłościowego odstąpienie przez syndyka od kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego wymaga zgody sędziego-komisarza.
6. Syndyk przechowuje środki pieniężne uzyskane z dopłat na odrębnym rachunku bankowym. W przypadku odstąpienia od dalszego prowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego syndyk zwraca dopłaty nabywcom, a zabezpieczenia wpłacenia dopłat wygasają z mocy prawa.
7. Po uprawomocnieniu się postanowienia sędziego-komisarza o wyrażeniu zgody na odstąpienie przez syndyka od kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego syndyk informuje o tym bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową prowadzące mieszkaniowy rachunek powierniczy dla przedsięwzięcia deweloperskiego i składa dyspozycję zwrotu środków znajdujących się na rachunku nabywcom.
Tytuł II
Postępowanie upadłościowe wobec banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 426.
1. Bank jest niewypłacalny również wówczas, gdy według bilansu sporządzonego na koniec okresu sprawozdawczego aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie jego zobowiązań.
1a. Do zobowiązań, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się zobowiązań, o których mowa w art. 11 ust. 4a.
2. Wniosek o ogłoszenie upadłości banku może zgłosić wyłącznie Komisja Nadzoru Finansowego albo Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
2a. We wniosku, o którym mowa w ust. 2, jako syndyk może zostać wskazany bank.
3. W postępowaniu upadłościowym wobec banku przepisów art. 11 ust. 3, 4 i 5–7 oraz art. 38–43 nie stosuje się.
Art. 427.
1. Przed ogłoszeniem upadłości banku, sąd wysłuchuje co do podstaw ogłoszenia upadłości oraz co do osoby syndyka:
1) przedstawiciela Komisji Nadzoru Finansowego;
1a) przedstawiciela Bankowego Funduszu Gwarancyjnego;
1b) przedstawicieli banku, o którym mowa w art. 426 ust. 2a;
2) prezesa oraz innych członków ostatniego zarządu albo zarządu komisarycznego, albo likwidatora banku, którego dotyczy wniosek.
1a. W przypadku postępowania dotyczącego upadłości banku będącego podmiotem zależnym od Skarbu Państwa, sąd wysłuchuje również przedstawiciela organu lub podmiotu uprawnionego do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa.
2. Sąd może odstąpić od wysłuchania prezesa oraz innych członków zarządu banku, jeżeli ich wysłuchanie spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy.
3. Syndykiem może być także bank wskazany we wniosku, o którym mowa w art. 426 ust. 2, po uzyskaniu pozytywnej opinii:
1) Komisji Nadzoru Finansowego — w przypadku wniosku złożonego przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny;
2) Bankowego Funduszu Gwarancyjnego — w przypadku wniosku złożonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
4. (uchylony)
Art. 428.
(uchylony)
Art. 429.
1.–2. (uchylone)
3. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd ustanawia kuratora do reprezentowania banku w postępowaniu upadłościowym. Do kuratora stosuje się przepisy art. 187 ust. 3 i 4.
4. Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest ustanawiany kuratorem na swój wniosek.
Art. 430.–431.
(uchylone)
Art. 432.
Sprawozdania, o których mowa w art. 168, syndyk przekazuje do wiadomości Komisji Nadzoru Finansowego.
Art. 433.
O ile skutki te nie nastąpiły wcześniej z powodu otwarcia postępowania układowego, z dniem ogłoszenia upadłości:
1) organy zarządzające i nadzorcze banku ulegają rozwiązaniu;
2) wygasają zarząd komisaryczny, powołanie likwidatora oraz uprawnienia kuratora ustanowionego na podstawie art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 2488);
3) wygasają wszelkie uprawnienia osób wchodzących w skład organów banku do odpraw pieniężnych, jak też do wynagrodzenia za okres po ogłoszeniu upadłości.
Art. 434.
O ile skutki te nie nastąpiły wcześniej z powodu otwarcia postępowania układowego, z dniem ogłoszenia upadłości ulegają rozwiązaniu:
1) umowy rachunku bankowego; oprocentowanie rachunków bankowych jest naliczane do dnia ogłoszenia upadłości;
2) umowy kredytu i pożyczki, jeżeli do dnia ogłoszenia upadłości nie nastąpiło oddanie środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy (pożyczkobiorcy);
3) umowy poręczenia, gwarancji bankowych i akredytyw, jeżeli do dnia ogłoszenia upadłości bank nie otrzymał prowizji z tytułu tych czynności;
4) umowy o udostępnienie skrytek sejfowych oraz umowy przechowania, z tym że wydanie przedmiotów i papierów wartościowych powinno nastąpić w terminie uzgodnionym z oddającym na przechowanie.
Art. 434a.
Jeżeli wierzytelność banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej jest zabezpieczona hipoteką na nieruchomości, na której jest prowadzone przedsięwzięcie deweloperskie lub zadanie inwestycyjne, a bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa wyraziły zgodę, o której mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o ochronie nabywcy, lub zobowiązały się do jej udzielenia, zgodnie z art. 76 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zgoda taka lub zobowiązanie do jej udzielenia pozostają w mocy na warunkach w nich określonych. Przepis art. 425c pkt 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 435.
(uchylony)
Art. 436.
1. Propozycje układowe mogą złożyć także akcjonariusze (członkowie) reprezentujący dwie trzecie kapitału zakładowego banku w formie spółki akcyjnej lub funduszu udziałowego banku spółdzielczego, jak również bank zrzeszający, którego bank spółdzielczy jest akcjonariuszem.
2. Przed zatwierdzeniem układu sąd zasięga opinii Komisji Nadzoru Finansowego.
Art. 437.
1. (uchylony)
2. Warunki nabycia przedsiębiorstwa bankowego przez inne banki oraz termin składania ofert określa sędzia-komisarz, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego i Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
3. Postanowienie zatwierdzające wybór oferty sędzia-komisarz wydaje po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego i Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
4. Przepisów art. 56a–56h nie stosuje się.
Art. 438.
1. Nabywca przedsiębiorstwa bankowego przejmuje zobowiązania z tytułu rachunków bankowych.
1a. W przypadku gdy oszacowanie przedsiębiorstwa bankowego wskazuje, że cena nabycia przedsiębiorstwa bankowego uniemożliwiałaby pełne pokrycie należności, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2024 r. poz. 487), sprzedaż przedsiębiorstwa bankowego następuje:
1) z przejęciem przez nabywcę zobowiązań upadłego z tytułu należności, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, albo
2) bez przejęcia przez nabywcę zobowiązań z tytułu rachunków bankowych.
1b. Sędzia-komisarz dokonuje wyboru sposobu sprzedaży przedsiębiorstwa bankowego, o których mowa w ust. 1a, wraz z określeniem warunków nabycia przedsiębiorstwa bankowego przez inne banki. Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
2. Po zawarciu umowy sprzedaży przedsiębiorstwa bankowego syndyk zgłasza niezwłocznie sprzedaż banku do rejestru, w którym bank jest wpisany.
Art. 439.
Jeżeli przedsiębiorstwo bankowe nie jest sprzedane w całości, syndyk za zezwoleniem sędziego-komisarza przystąpi do sprzedaży poszczególnych składników majątku upadłego banku.
Art. 440.
1. Zaspokojenie wierzytelności i należności przypadających od upadłego banku następuje zgodnie z ust. 2–6.
2. Należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości banku dzieli się na następujące kategorie:
1) kategoria pierwsza — należności, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji, przypadające za czas przed ogłoszeniem upadłości należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta upadłego lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego, należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego, należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, przypadające za trzy ostatnie lata przed dniem ogłoszeniem upadłości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
2) kategoria druga — należności osób fizycznych, mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców z tytułu środków objętych ochroną gwarancyjną innych niż środki gwarantowane w rozumieniu art. 2 pkt 65 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji;
3) kategoria trzecia:
a) podkategoria pierwsza: pozostałe należności z tytułu środków objętych ochroną gwarancyjną innych niż środki gwarantowane w rozumieniu art. 2 pkt 65 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji,
b) podkategoria druga: pozostałe należności wynikające z umów rachunku bankowego,
c) podkategoria trzecia: odsetki od należności ujętych w kategoriach, o których mowa w pkt 1 i 2, oraz podkategoriach, o których mowa w lit. a i b,
d) podkategoria czwarta: inne należności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w innych kategoriach, w szczególności podatki i inne daniny publiczne oraz pozostałe należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne;
4) kategoria czwarta:
a) podkategoria pierwsza: odsetki od należności ujętych w pkt 3 lit. d, a także sądowe kary grzywny i administracyjne kary pieniężne oraz należności z tytułu darowizn i zapisów,
b) podkategoria druga: należności jednostki zarządzającej systemem ochrony, o której mowa w art. 130e ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, oraz jednostki zarządzającej systemem ochrony, o której mowa w art. 22d ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
5) kategoria piąta — należności wspólników albo akcjonariuszy z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach, w szczególności dostawy towaru z odroczonym terminem płatności, dokonanej na rzecz upadłego będącego spółką kapitałową w okresie 5 lat przed dniem ogłoszeniem upadłości, wraz z odsetkami, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w kategoriach niższych;
6) kategoria szósta — należności z tytułu obligacji lub innych instrumentów dłużnych, które wykazują właściwości zbywalnych wierzytelności, lub z tytułu instrumentów wywołujących skutki prawne dłużnych instrumentów finansowych, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji, z wyłączeniem należności określonych w pkt 9, jeżeli są łącznie spełnione następujące warunki:
a) pierwotny umowny termin zapadalności należności wynosi co najmniej rok,
b) w umowie lub załączonych do niej dokumentach i informacjach dotyczących emisji dłużnych instrumentów finansowych lub instrumentów wywołujących skutki prawne dłużnych instrumentów finansowych, a w stosownych przypadkach także w prospekcie emisyjnym, w sposób wyraźny i przystępny określono kategorię zaspokojenia należności,
c) należności nie wynikają:
— z instrumentów pochodnych, w szczególności takich, które odnoszą się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, lub które wykazują właściwości pochodnych instrumentów finansowych,
— ze strukturyzowanych produktów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 84, z późn. zm.),
d) wartość nominalna jednej obligacji lub jednego instrumentu dłużnego nie jest niższa niż 400 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażona w innej walucie, ustalona przy zastosowaniu średniego kursu tej waluty ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu podjęcia przez emitenta decyzji o emisji;
7) kategoria siódma — należności z tytułu zobowiązań podporządkowanych niezaliczanych do funduszy własnych banku, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
8) kategoria ósma — należności z tytułu zobowiązań zaliczanych do funduszy własnych banku, o których mowa w art. 62 rozporządzenia nr 575/2013, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
9) kategoria dziewiąta — należności z tytułu zobowiązań zaliczanych do funduszy własnych banku, o których mowa w art. 51 rozporządzenia nr 575/2013, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji;
10) kategoria dziesiąta — należności z tytułu zobowiązań zaliczanych do funduszy własnych banku, o których mowa w art. 26 rozporządzenia nr 575/2013, wraz z odsetkami i kosztami egzekucji.
2a. Do kategorii szóstej zalicza się instrumenty dłużne, o zmiennym oprocentowaniu, wynikającym z powszechnie stosowanej stopy procentowej wyrażonej za pomocą wskaźnika o charakterze referencyjnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniającego dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz. Urz. UE L 171 z 29.06.2016, str. 1), oraz instrumenty dłużne, które są denominowane w walucie innej niż waluta polska, o ile świadczenia główne lub uboczne są denominowane w tej samej walucie.
2b. W przypadku gdy instrumenty, których dotyczą należności wskazane w ust. 2 pkt 8–10, są jedynie częściowo uznawane za pozycję funduszy własnych banku, należności z tytułu całego instrumentu są traktowane jako należności wynikające z kategorii, do której został zaliczony ten instrument.
3. Z masy upadłości zaspokaja się w pierwszej kolejności koszty postępowania upadłościowego, a następnie koszty przymusowej restrukturyzacji niepokryte z przychodów z przymusowej restrukturyzacji, a jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają — również inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, w miarę wpływu do masy upadłości stosownych sum. Przepisy art. 343 ust. 1a i 2 oraz art. 344 stosuje się.
4. Należności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z tytułu wypłaty środków gwarantowanych lub zapewnienia możliwości ich podjęcia nie wymagają zgłoszenia. Należności z tego tytułu umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 5, przepis art. 342 ust. 5 pkt 2–3 oraz ust. 6 stosuje się.
6. Przepisy dotyczące zaspokojenia należności ze stosunku pracy stosuje się odpowiednio do roszczeń Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o zwrot z masy upadłości świadczeń wypłaconych przez Fundusz pracownikom upadłego.
Art. 441.
Jeżeli wierzytelności i należności od upadłego były zabezpieczone ograniczonymi prawami rzeczowymi, ich zaspokojenie następuje zgodnie z art. 345 i 346.
Art. 441a.
1. Wniosek o ogłoszenie upadłości spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może zgłosić wyłącznie Komisja Nadzoru Finansowego albo Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
1a. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, jako syndyk mogą zostać wskazane bank albo spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa.
2. W postępowaniu upadłościowym wobec spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej syndykiem może być także spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa albo bank wskazane we wniosku, o którym mowa w ust. 1, po uzyskaniu pozytywnej opinii:
1) Komisji Nadzoru Finansowego — w przypadku wniosku złożonego przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny;
2) Bankowego Funduszu Gwarancyjnego — w przypadku wniosku złożonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
3. Propozycje układowe mogą złożyć także członkowie spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej reprezentujący dwie trzecie funduszu udziałowego kasy.
4. W pozostałym zakresie przepisy art. 426–441 stosuje się odpowiednio.
Dział II
Postępowanie upadłościowe wobec banków hipotecznych
Art. 442.
1. W razie ogłoszenia upadłości banku hipotecznego osobną masę upadłości, która służy zaspokojeniu roszczeń wierzycieli z listów zastawnych oraz roszczeń z tytułu umów o instrument pochodny, wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, tworzą:
1) wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki, o których mowa w art. 18 ust. 3, 3a i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 110), zwanej dalej „ustawą o listach zastawnych”, wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych;
2) środki uzyskane w wyniku spłaty wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych;
3) składniki majątkowe uzyskane w zamian za aktywa wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
2. W razie wątpliwości, czy składniki, o których mowa w ust. 1, należą do osobnej masy upadłości, uważa się, że należą one do tej masy do wysokości ujawnionej w rejestrze zabezpieczenia listów zastawnych wartości:
1) wierzytelności banku hipotecznego oraz praw i środków, o których mowa w art. 18 ust. 3, 3a i 4 ustawy o listach zastawnych;
2) odpowiednio wierzytelności i aktywów — w przypadku składników, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3.
3. Po zaspokojeniu roszczeń wierzycieli z listów zastawnych nadwyżkę środków z osobnej masy upadłości zalicza się do masy upadłości.
Art. 442a.
1. Potrącenie wierzytelności wierzyciela upadłego banku hipotecznego z wierzytelnościami upadłego banku hipotecznego należącymi do osobnej masy upadłości nie jest dopuszczalne.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do potrącenia wierzytelności z tytułu instrumentów pochodnych, w przypadku których zostały spełnione warunki określone w art. 18a ust. 1 ustawy o listach zastawnych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych. Do zaspokojenia roszczeń wierzycieli z tych instrumentów przepisy niniejszego działu dotyczące zaspokajania roszczeń wierzycieli z listów zastawnych stosuje się odpowiednio.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się również do rozliczeń dokonywanych w ramach systemu płatności i systemu rozrachunku papierów wartościowych, których uczestnikiem jest upadły bank hipoteczny, oraz rozliczeń zabezpieczeń finansowych ustanowionych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych.
Art. 443.
1. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd ustanowi kuratora dla reprezentowania w postępowaniu praw posiadaczy listów zastawnych. Przed ustanowieniem kuratora sąd zasięga opinii Komisji Nadzoru Finansowego co do osoby kuratora.
2. Do kuratora, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 187 ust. 3 i 4 oraz przepisy o sprawozdaniach syndyka.
3. Posiadacze listów zastawnych mogą działać w postępowaniu również osobiście lub przez pełnomocnika, jeżeli zostali dopuszczeni do udziału w postępowaniu przez sędziego-komisarza. Sędzia-komisarz dopuszcza posiadaczy listów zastawnych do udziału w postępowaniu po wykazaniu, że przysługują im prawa z listów zastawnych.
Art. 444.
Kurator w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia upadłości zgłasza do masy upadłości:
1) ogólną sumę nominalną nieumorzonych do dnia ogłoszenia upadłości listów zastawnych, których termin płatności przypada przed tym dniem, oraz ogólną sumę niezapłaconych odsetek;
2) ogólną sumę nominalną listów zastawnych oraz odsetek płatnych po dniu ogłoszenia upadłości, oraz premii przewidzianych w planie.
Art. 445.
1. Syndyk udziela kuratorowi wszelkich potrzebnych mu informacji. Kurator ma prawo przeglądać księgi i dokumenty upadłego banku.
2. Na zgromadzeniu wierzycieli kurator ma prawo głosu tylko w sprawach, które mogą mieć wpływ na prawa posiadaczy listów zastawnych.
Art. 445a.
1. Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych na wniosek wierzycieli z listów zastawnych reprezentujących co najmniej 10% wierzytelności z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie. Przepisy o zgromadzeniu wierzycieli stosuje się odpowiednio.
2. Jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej, uchwały zgromadzenia wierzycieli z listów zastawnych zapadają bez względu na liczbę obecnych, większością głosów wierzycieli reprezentujących ponad 50% wierzytelności z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie.
3. Zgody zgromadzenia wierzycieli z listów zastawnych wymaga sprzedaż składników majątkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych:
1) w całości, jeżeli środki uzyskane ze sprzedaży nie wystarczą na całkowite zaspokojenie kosztów likwidacji osobnej masy upadłości oraz roszczeń wierzycieli z listów zastawnych;
2) w części, jeżeli planowana jest ich sprzedaż poniżej wartości godziwej.
Art. 445b.
1. Likwidację osobnej masy upadłości syndyk przeprowadza z udziałem kuratora.
2. W przypadku wyrażenia zgody przez radę wierzycieli lub sędziego-komisarza na sprzedaż z wolnej ręki mienia wchodzącego w skład osobnej masy upadłości sprzedaż wymaga zgody kuratora.
3. Jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej, składniki majątkowe wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych sprzedaje się innemu bankowi hipotecznemu, a sprzedaż tych składników powoduje przejście na nabywcę zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych. Na przejście zobowiązań zgoda wierzycieli z listów zastawnych nie jest wymagana. O dokonanej sprzedaży obwieszcza się.
4. Umowa sprzedaży wierzytelności zabezpieczonej hipoteką stanowi podstawę wpisu w księdze wieczystej.
5. Do sprzedaży części przedsiębiorstwa bankowego upadłego banku hipotecznego, obejmującej w szczególności składniki osobnej masy upadłości, wymagana jest uchwała zgromadzenia wierzycieli z listów zastawnych podjęta większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie. W takim przypadku listy zastawne nie są objęte sprzedażą, przy czym syndyk określa udział w cenie ze sprzedaży części przedsiębiorstwa bankowego upadłego banku hipotecznego, który zostanie przeznaczony na zaspokojenie roszczeń wierzycieli z listów zastawnych.
Art. 446.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości banku hipotecznego terminy wymagalności jego zobowiązań wobec wierzycieli z listów zastawnych ulegają przedłużeniu o 12 miesięcy.
2. Zobowiązania wobec wierzycieli z listów zastawnych wymagalne, a niezapłacone przed dniem ogłoszenia upadłości banku hipotecznego, zaspokaja się w terminie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości, nie wcześniej jednak niż po pierwszym obwieszczeniu o wynikach testów, o którym mowa w art. 446a ust. 8 pkt 1, z zastrzeżeniem art. 446c ust. 1 pkt 1.
3. Odsetki od wierzytelności z listów zastawnych należne od upadłego wypłaca się w sposób i terminach określonych w warunkach emisji.
Art. 446a.
1. Syndyk niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości banku hipotecznego, przeprowadza w odniesieniu do osobnej masy upadłości test równowagi pokrycia, o którym mowa w art. 25 ust. 2 pkt 1 ustawy o listach zastawnych, a jeżeli wynik testu równowagi pokrycia jest pozytywny — test płynności, o którym mowa w art. 25 ust. 2 pkt 2 tej ustawy.
2. Kolejne testy płynności przeprowadza się nie rzadziej niż co 3 miesiące, a kolejne testy równowagi pokrycia – nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Jeżeli wynik testu równowagi pokrycia nie jest pozytywny, dalszych testów nie przeprowadza się.
3. Przeprowadzając test równowagi pokrycia i test płynności, syndyk uwzględnia dodatkowo zobowiązania z listów zastawnych, o których mowa w art. 446 ust. 2.
4. Test równowagi pokrycia i test płynności są przeprowadzane pod nadzorem kuratora, odrębnie dla hipotecznych listów zastawnych i dla publicznych listów zastawnych.
5. Wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności uznaje się za pozytywne, jeżeli po ich przeprowadzeniu ustalono, że osobna masa upadłości wystarcza na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych.
6. Wyniki pierwszego po ogłoszeniu upadłości testu równowagi pokrycia albo testu równowagi pokrycia i testu płynności, wraz z dokumentami, na podstawie których przeprowadzono te testy, syndyk przekazuje niezwłocznie do wiadomości Komisji Nadzoru Finansowego. Wyniki kolejnych testów syndyk przekazuje niezwłocznie do wiadomości Komisji, wraz z dokumentami, na podstawie których przeprowadzono te testy, jeżeli przeprowadzone zostały w inny sposób niż testy, o których mowa w zdaniu pierwszym. Komisja może zgłosić uwagi, w szczególności do sposobu przeprowadzenia testów, w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania ich wyników.
7. Syndyk po rozpatrzeniu uwag Komisji Nadzoru Finansowego niezwłocznie przekazuje wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności sędziemu-komisarzowi. Wyniki pierwszego po ogłoszeniu upadłości testu równowagi pokrycia albo testu równowagi pokrycia i testu płynności przekazuje się sędziemu-komisarzowi nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości banku hipotecznego.
8. Sędzia-komisarz:
1) obwieszcza o wynikach testu równowagi pokrycia albo testu równowagi pokrycia i testu płynności;
2) wydaje i obwieszcza postanowienie o sposobie prowadzenia postępowania upadłościowego wobec banku hipotecznego, o którym mowa w art. 446b ust. 1 albo art. 446c ust. 1, oraz o sposobie prowadzenia postępowania, w przypadku gdy zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych podjęło uchwałę, o której mowa w art. 446b ust. 2, art. 446c ust. 3 albo art. 446d ust. 1.
Art. 446b.
1. W przypadku pozytywnego wyniku testu równowagi pokrycia i pozytywnego wyniku testu płynności:
1) roszczenia wierzycieli z listów zastawnych zaspokajane są zgodnie z warunkami emisji, z uwzględnieniem art. 446 ust. 1;
2) syndyk może zawierać umowy dotyczące instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 442a ust. 2.
2. Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia obwieszczenia o wynikach testów, może podjąć większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie uchwałę o zobowiązaniu syndyka do podjęcia działań w celu sprzedaży wszystkich wierzytelności i praw upadłego banku hipotecznego należących do osobnej masy upadłości:
1) na rzecz banku hipotecznego wraz z przejściem całości zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych albo
2) na rzecz banku hipotecznego albo innego banku bez przejścia zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych.
3. Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych, o którym mowa w ust. 2, zwołuje się na wniosek złożony nie później niż w terminie miesiąca od dnia obwieszczenia o wynikach testów.
4. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 2 pkt 2, z osobnej masy upadłości zaspokajane są roszczenia o odsetki za okres do dnia sprzedaży wierzytelności i praw upadłego banku hipotecznego.
5. Jeżeli wpływy z tytułu sprzedaży składników osobnej masy upadłości pomniejszone o łączną kwotę nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy, oraz kwoty, o których mowa w art. 446 ust. 2, wyniosą co najmniej 5% łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych, roszczenia wierzycieli z listów zastawnych mogą być zaspokojone proporcjonalnie do wysokości tych roszczeń, w terminach wcześniejszych niż w przedłużonych terminach wymagalności, o których mowa w art. 446 ust. 1. Przepisu art. 356 ust. 3 nie stosuje się.
6. Listy zastawne w części zaspokojonej zgodnie z ust. 5 umarza się.
7. Środki, o których mowa w ust. 5, są przekazywane wierzycielom z listów zastawnych w najbliższym terminie płatności odsetek określonym w warunkach emisji, jednak nie wcześniej niż po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia sprawozdania syndyka. Jeżeli sędzia-komisarz wydał postanowienie, o którym mowa w art. 168 ust. 5b, środki, o których mowa w ust. 5, są przekazywane nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia.
Art. 446c.
1. W przypadku pozytywnego wyniku testu równowagi pokrycia i braku pozytywnego wyniku testu płynności:
1) terminy wymagalności zobowiązań banku hipotecznego wobec wierzycieli z listów zastawnych z tytułu nominalnej wartości tych listów, w tym zobowiązań wymagalnych, a niezapłaconych przed dniem ogłoszenia upadłości banku hipotecznego, ulegają przedłużeniu o 3 lata od najpóźniejszego terminu wymagalności wierzytelności wpisanej do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych;
2) roszczenia wierzycieli z listów zastawnych z tytułu nominalnej wartości tych listów zaspokajane są, proporcjonalnie do wysokości tych roszczeń, w terminach wcześniejszych niż w przedłużonych terminach wymagalności, o których mowa w pkt 1, ze środków tworzących osobną masę upadłości — o ile środki te, po pomniejszeniu o wysokość:
a) łącznej kwoty nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy,
b) kosztów postępowania upadłościowego w zakresie osobnej masy upadłości wynikających ze sprawozdania syndyka
— wyniosą co najmniej 5% łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych; przy czym listy zastawne w zaspokojonej części podlegają umorzeniu.
2. Do przekazywania środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, stosuje się odpowiednio przepis art. 446b ust. 7.
3. Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia obwieszczenia o wynikach testów, może podjąć większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie uchwałę o niestosowaniu ust. 1, albo o zastosowaniu procedury, o której mowa w art. 446d. Przepis art. 446b ust. 3 stosuje się.
Art. 446d.
1. W przypadku gdy wynik testu równowagi pokrycia nie jest pozytywny, stosuje się odpowiednio przepisy art. 446b ust. 7 i art. 446c ust. 1, chyba że zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie podejmie uchwałę o wyrażeniu zgody na likwidację osobnej masy upadłości i sprzedaży składników majątkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
2. Zobowiązania banku hipotecznego wobec wierzycieli z listów zastawnych stają się wymagalne z dniem podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1.
3. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1, możliwa jest sprzedaż składników majątkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych:
1) na rzecz banku innego niż bank hipoteczny bez przejścia na nabywcę zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych;
2) na rzecz podmiotu innego niż bank — w przypadku składników, których posiadanie nie jest zastrzeżone dla banków.
4. W przypadku sprzedaży składnika majątkowego wpisanego do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych bez przejścia na nabywcę zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych, ze środków uzyskanych ze sprzedaży zaspokajane są roszczenia o odsetki z listów zastawnych zabezpieczonych tym składnikiem za okres do dnia sprzedaży.
Art. 447.
(uchylony)
Art. 448.
Z osobnej masy upadłości zaspokaja się kolejno:
1) koszty likwidacji osobnej masy upadłości, które obejmują także wynagrodzenie kuratora, oraz odsetki i inne należności uboczne z listów zastawnych oraz z tytułu okresowych płatności odsetkowych dokonywanych w ramach instrumentów pochodnych;
2) roszczenia z listów zastawnych według ich wartości nominalnej oraz roszczenia z tytułu instrumentów pochodnych.
Art. 449.
Jeżeli osobna masa upadłości nie wystarcza na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych, pozostała suma podlega zaspokojeniu w podziale funduszów masy upadłości. Sumę na zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych z funduszu masy upadłości przekazuje się do funduszu osobnej masy upadłości.
Art. 450.
Nie można wprowadzać do obiegu listów zastawnych emitowanych przez upadłego, które są jego własnością. Listy takie podlegają umorzeniu.
Art. 450a.
Do postępowania upadłościowego wobec banków hipotecznych przepisów tytułu Va części I nie stosuje się.
Dział III
Postępowanie upadłościowe wobec instytucji kredytowych, firm inwestycyjnych, banków zagranicznych oraz banków krajowych prowadzących działalność za granicą
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 451.
Przepisy niniejszego działu stosuje się w przypadku:
1) ogłoszenia upadłości banku krajowego, jeżeli prowadzi on działalność także za granicą Rzeczypospolitej Polskiej w co najmniej jednym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania wobec instytucji kredytowej, jeżeli prowadzi ona działalność także w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania wobec banku zagranicznego, jeżeli bank zagraniczny prowadzi działalność w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w co najmniej jednym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
4) ogłoszenia upadłości domu maklerskiego, jeżeli prowadzi on działalność maklerską w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w co najmniej jednym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
5) ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania wobec zagranicznej firmy inwestycyjnej, jeżeli prowadzi ona działalność maklerską także w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 452.
1. Ilekroć w ustawie jest mowa o „banku krajowym”, „banku zagranicznym”, „instytucji kredytowej”, „oddziale banku krajowego za granicą”, „oddziale banku zagranicznego” i „oddziale instytucji kredytowej” — rozumie się przez to instytucje określone w przepisach prawa bankowego.
1a. Ilekroć w ustawie jest mowa o „firmie inwestycyjnej”, „zagranicznej firmie inwestycyjnej” oraz „domu maklerskim” — rozumie się przez to instytucje określone w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
2. Użyte w niniejszym dziale określenia oznaczają:
1) „sąd zagraniczny” — sąd lub inny organ uprawniony do prowadzenia lub nadzorowania postępowania upadłościowego, układowego lub innego podobnego postępowania w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) „zarządca zagraniczny” — osobę lub podmiot wyznaczony w zagranicznym postępowaniu upadłościowym, układowym lub innym podobnym postępowaniu do zarządzania, reorganizowania lub likwidacji majątku dłużnika, ustanowiony zgodnie z prawem obowiązującym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Art. 453.
Sądom polskim nie przysługuje jurysdykcja w sprawach upadłościowych dotyczących instytucji kredytowych lub zagranicznych firm inwestycyjnych prowadzących działalność gospodarczą albo mających majątek w Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisu art. 405 ust. 1 nie stosuje się.
Art. 454.
Orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, postępowania układowego lub innego podobnego postępowania prowadzonego wobec instytucji kredytowych lub zagranicznych firm inwestycyjnych podlega uznaniu z mocy prawa, jeżeli postępowanie wszczął właściwy sąd zagraniczny w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w którym instytucja kredytowa lub zagraniczna firma inwestycyjna ma siedzibę.
Art. 455.
W skład masy upadłości banku krajowego oraz domu maklerskiego wchodzi także mienie upadłego znajdujące się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Rozdział 2
Postępowanie
Art. 456.
1. Sąd, który ogłosił upadłość banku krajowego, banku zagranicznego, domu maklerskiego lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, powiadamia o tym niezwłocznie właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w którym znajduje się oddział banku krajowego za granicą, inny oddział banku zagranicznego, oddział domu maklerskiego albo oddział zagranicznej firmy inwestycyjnej, informując o skutkach ogłoszenia upadłości.
2. Jeżeli wszczęcie postępowania, o którym mowa w ust. 1, może wpływać na prawa osób trzecich w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej lub członkiem Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo gdy takim osobom przysługuje zażalenie na postanowienie o ogłoszeniu upadłości, postanowienie to podlega obwieszczeniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich oraz w dwóch czasopismach o zasięgu ogólnokrajowym w każdym państwie, w którym znajduje się oddział banku albo oddział firmy inwestycyjnej. Termin do wniesienia zażalenia liczy się od dnia obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.
3. Obwieszczenie, o którym mowa w ust. 2, jest dokonywane w języku lub jednym z języków urzędowych państwa, w którym jest zamieszczane. W obwieszczeniu należy określić cel i podstawy prawne ogłoszenia upadłości, termin wniesienia zażalenia oraz adres sądu właściwego do jego rozpoznania wraz z adresem sądu, za pośrednictwem którego wnosi się zażalenie.
Art. 457.
1. Wezwanie do zgłaszania wierzytelności przez wierzycieli mających miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym zawiera nagłówek o treści: „Wezwanie do zgłaszania wierzytelności. Termin zgłoszenia”, sporządzony we wszystkich językach urzędowych Unii Europejskiej oraz języku norweskim i języku islandzkim. Wezwanie wskazuje termin zgłoszenia wierzytelności, skutki jego uchybienia, zawiera informację, czy wierzyciele posiadający wierzytelności uprzywilejowane lub zabezpieczone rzeczowo muszą dokonać zgłoszenia wierzytelności, a także określa obowiązek załączenia dowodów stwierdzających istnienie wierzytelności.
1a. Do wezwania do zgłaszania wierzytelności, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 176 ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio.
2. Wierzyciel mający miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym może zgłosić wierzytelność w języku urzędowym lub jednym z języków urzędowych państwa, w którym ma miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę, jednakże co najmniej nagłówek „Zgłoszenie wierzytelności” wyraża się w języku polskim. Sąd może zażądać uwierzytelnionego tłumaczenia zgłoszenia na język polski.
Art. 458.
1. Wierzyciele upadłościowi banku krajowego, banku zagranicznego, domu maklerskiego lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, mający miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, mają w postępowaniu takie same prawa jak wierzyciele krajowi.
2. Zagraniczne należności publicznoprawne zaspokaja się w kategorii trzeciej podkategorii czwartej.
Art. 459.
1. W przypadku ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania w stosunku do instytucji kredytowej, mającej oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, zarządca zagraniczny zamierzający wykonywać swe czynności w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązany jest wykazać swe uprawnienia urzędowo poświadczonym odpisem orzeczenia lub decyzji o jego ustanowieniu wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.
2. Zarządca zagraniczny, o którym mowa w ust. 1, korzysta w zakresie swych czynności urzędowych w Rzeczypospolitej Polskiej z takich samych uprawnień, jakie przysługują mu w państwie, w którym został powołany.
3. Zarządca zagraniczny obowiązany jest wystąpić z wnioskiem o ujawnienie ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania w księgach wieczystych, Krajowym Rejestrze Sądowym i innych rejestrach prowadzonych w Rzeczypospolitej Polskiej. Z żądaniem takim wystąpić mogą właściwe organy sądowe lub administracyjne państwa, w którym ogłoszono upadłość, otwarto postępowanie układowe lub wszczęto inne podobne postępowanie. Koszty poniesione w związku z tym ujawnieniem wchodzą w skład kosztów postępowania.
Art. 4591.
Syndyk obowiązany jest regularnie, nie rzadziej niż co sześć miesięcy, informować wierzycieli, których miejsce zwykłego pobytu, miejsce zamieszkania lub siedziba znajdują się w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym o czynnościach podjętych w postępowaniu upadłościowym w okresie objętym informacją.
Rozdział 3
Prawo właściwe oraz skutki ogłoszenia upadłości
Art. 460.
W postępowaniu upadłościowym wszczętym w Rzeczypospolitej Polskiej stosuje się prawo polskie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.
Art. 461.
1. Stosunki pracy pracowników zatrudnionych na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym podlegają prawu właściwemu dla umowy o pracę.
2. Uznanie danej rzeczy za nieruchomość ocenia się według prawa miejsca położenia rzeczy.
3. Do umów mających za przedmiot korzystanie albo nabycie nieruchomości położonej na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym stosuje się prawo państwa, w którym nieruchomość jest położona.
4. Prawa dotyczące nieruchomości położonej na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz statku morskiego lub powietrznego, wpisanych do rejestru, podlegają prawu państwa, w którym prowadzony jest rejestr.
Art. 462.
1. Ogłoszenie upadłości nie narusza praw wierzycieli i osób trzecich ciążących na rzeczy i innym mieniu upadłego położonym na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, nie wyłączając zorganizowanych części tego mienia, w szczególności prawa do rozporządzania mieniem w celu zaspokojenia należności lub prawa do zaspokojenia należności z pożytków, które mienie przynosi, prawa zastawu i hipoteki, prawa do żądania wydania mienia od osób, we władaniu których się ono znajduje wbrew woli uprawnionego, prawa do powierniczego korzystania z mienia.
2. Przepis ust. 1 stosuje się do praw i roszczeń osobistych, wpisanych do ksiąg wieczystych i innych rejestrów publicznych, których realizacja prowadzi do powstania praw wymienionych w ust. 1.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają możliwości żądania w drodze powództwa stwierdzenia nieważności czynności prawnej lub uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Art. 463.
1. Zastrzeżenie w umowie sprzedaży prawa własności na rzecz sprzedawcy nie wygasa wskutek ogłoszenia upadłości banku krajowego będącego nabywcą przedmiotu umowy, jeżeli w chwili ogłoszenia upadłości przedmiot umowy znajdował się na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
2. Ogłoszenie upadłości banku krajowego będącego zbywcą składnika mienia nie może być podstawą do odstąpienia od umowy sprzedaży, jeżeli wydanie przedmiotu sprzedaży nastąpiło przed ogłoszeniem upadłości, a w chwili ogłoszenia upadłości przedmiot sprzedaży znajdował się za granicą.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają możliwości żądania w drodze powództwa stwierdzenia nieważności czynności prawnej lub uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Art. 464.
Wykonywanie praw, których powstanie, istnienie lub zbycie wymaga dokonania wpisu do ksiąg lub rejestrów, ujawnienia na rachunku albo złożenia do centralnego depozytu, podlega prawu państwa, w którym księgi lub rejestry, rachunki albo depozyty są prowadzone.
Art. 465.
Z zastrzeżeniem art. 464, prawo odkupu podlega prawu właściwemu dla zobowiązań umownych, mającemu zastosowanie do umowy, z której prawo to wynika.
Art. 466.
Z zastrzeżeniem art. 464, do umów zawieranych w ramach transakcji na rynku regulowanym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi stosuje się prawo właściwe dla zobowiązań umownych, mające zastosowanie do transakcji zawieranych na tym rynku.
Art. 467.
Czynność kompensowania podlega prawu właściwemu dla zobowiązań umownych, mającemu zastosowanie do umowy o kompensowanie.
Art. 4671.
Ogłoszenie upadłości nie narusza prawa wierzyciela do potrącenia swej wierzytelności z wierzytelnością upadłego, jeżeli takie potrącenie jest dopuszczalne według prawa właściwego dla wierzytelności upadłego.
Art. 468.
Skuteczność i ważność czynności prawnej rozporządzającej w stosunku do nieruchomości, statku morskiego lub powietrznego, podlegającego wpisowi do rejestru, albo w stosunku do praw, których powstanie, istnienie lub zbycie wymaga dokonania wpisu do ksiąg lub rejestrów, ujawnienia na rachunku albo złożenia do centralnego depozytu, dokonanej przez upadłego po ogłoszeniu upadłości podlega prawu państwa, w którym nieruchomość jest położona lub w którym prowadzone są księgi, rejestry, rachunki albo depozyty.
Art. 469.
Przepisów o nieważności i bezskuteczności czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli nie stosuje się, gdy prawo właściwe dla tej czynności nie przewiduje bezskuteczności czynności dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Art. 470.
Wpływ ogłoszenia upadłości na postępowanie sądowe toczące się przed sądem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym ocenia się według prawa państwa, w którym postępowanie się toczy.
Tytuł III
Postępowanie upadłościowe wobec zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 471.
1. Wniosek o ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji może zgłosić tylko dłużnik lub Komisja Nadzoru Finansowego, zwana dalej „Komisją”.
2. Komisja jest uczestnikiem postępowania.
Art. 472.
1. Przed ogłoszeniem upadłości zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji sąd zasięga opinii Komisji co do osoby syndyka. Syndyk powinien posiadać znajomość organizacji i zasad działania zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Syndykiem może być inny zakład ubezpieczeń lub inny zakład reasekuracji.
2. Syndyk przedkłada Komisji przynajmniej co trzy miesiące sprawozdanie, które obejmuje raport ze zmian w stanie i składzie masy upadłości w okresie sprawozdawczym, raport ze zmian stanu wierzytelności w okresie sprawozdawczym, raport z wpływów i wydatków syndyka w okresie sprawozdawczym oraz opis czynności syndyka w okresie sprawozdawczym z uzasadnieniem. Po zakończeniu pełnienia funkcji syndyk przedkłada Komisji sprawozdanie ostateczne.
3. Syndyk o ogłoszeniu upadłości zawiadamia znanych mu wierzycieli, którzy udzielili upadłemu kredytu.
Art. 473.
1. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zakładu ubezpieczeń sąd po zasięgnięciu opinii Komisji ustanawia kuratora do reprezentowania w postępowaniu upadłościowym interesów osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.
2. Do kuratora, o którym mowa w niniejszym dziale, stosuje się odpowiednio przepisy art. 187 ust. 3 i 4 oraz przepisy o sprawozdaniach syndyka.
3. Kuratorowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez sędziego-komisarza na wniosek Komisji. Wynagrodzenie wypłaca się z funduszów masy upadłości i zalicza się do kosztów postępowania upadłościowego.
Art. 474.
1. Syndyk udziela kuratorowi potrzebnych informacji. Kurator ma prawo przeglądać księgi i dokumenty upadłego. Na zgromadzeniu wierzycieli kurator ma prawo głosu tylko w sprawach, które mogą mieć wpływ na prawa ubezpieczonych.
2. Kurator ma prawo wnoszenia środków zaskarżenia w imieniu własnym na rzecz osób ubezpieczonych, upoważnionych i uprawnionych z umów ubezpieczenia, oraz jest uprawniony do zawarcia umowy o przeniesienie portfela ubezpieczeń do innego zakładu z możliwością obniżenia sum ubezpieczenia lub wysokości wypłacanych odszkodowań lub świadczeń. W przypadku zatwierdzenia przez Komisję umowy o przeniesienie portfela, kurator ogłasza niezwłocznie jej treść trzykrotnie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim.
3. (uchylony)
4. Do umowy o przeniesienie portfela ubezpieczeń zawartej przez kuratora stosuje się przepisy odrębne o przeniesieniu portfela ubezpieczeń.
Art. 475.
Do ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia przepisu art. 232 nie stosuje się.
Art. 476.
Umowy ubezpieczenia zawarte przez upadły zakład ubezpieczeń wygasają, jeżeli kurator nie zawarł umowy o przeniesienie portfela:
1) z umów obowiązkowych oraz umów ubezpieczenia na życie, w terminie trzech miesięcy od ogłoszenia upadłości;
2) z innych umów w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia upadłości.
Art. 477.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności upadłego zakładu ubezpieczeń tworzą osobną masę upadłości przeznaczoną na zaspokojenie roszczeń z tytułu umów ubezpieczenia, umów reasekuracji oraz kosztów likwidacji tej masy.
2. Likwidację osobnej masy upadłości przeprowadza syndyk z udziałem kuratora.
3. W razie wyrażenia zgody przez radę wierzycieli lub sędziego-komisarza na sprzedaż z wolnej ręki mienia wchodzącego w skład osobnej masy upadłości sprzedaż wymaga zgody kuratora.
Art. 4771.
1. Z dniem ogłoszenia upadłości aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności upadłego zakładu reasekuracji tworzą osobną masę upadłości przeznaczoną na zaspokojenie roszczeń z tytułu umów reasekuracji oraz kosztów likwidacji tej masy.
2. Likwidację osobnej masy upadłości przeprowadza syndyk.
Art. 478.
1. Z osobnej masy upadłości zakładu ubezpieczeń zaspokaja się kolejno:
1) koszty likwidacji osobnej masy upadłości;
2) wierzytelności z umów ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 3;
3) wierzytelności z umów reasekuracji.
2. Niezaspokojone z osobnej masy upadłości wierzytelności z umów ubezpieczenia umieszcza się w planie podziału funduszów masy upadłości w kategorii pierwszej.
3. Wierzytelności osób poszkodowanych i uprawnionych z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych oraz wierzytelności ubezpieczonych, uprawnionych i uposażonych z umów ubezpieczeń na życie, zaspokaja Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych według odrębnych przepisów, w granicach określonych w tych przepisach.
Art. 4781.
Z osobnej masy upadłości zakładu reasekuracji zaspokaja się kolejno:
1) koszty likwidacji osobnej masy upadłości;
2) wierzytelności z umów reasekuracji.
Art. 479.
W razie oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń z przyczyny, o której mowa w art. 13 ust. 1, jak również w razie umorzenia postępowania upadłościowego, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zaspokaja roszczenia osób poszkodowanych i uprawnionych, w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Art. 480.
Przy zawieraniu układu kurator głosuje sumą wierzytelności ubezpieczonych niezaspokojonych z osobnej masy upadłości, przy czym przysługuje mu jeden głos od każdej sumy, która wynika z podziału sumy wszystkich innych wierzytelności uprawniających do głosowania przez liczbę wierzycieli, którzy reprezentują te wierzytelności.
Dział II
Postępowanie upadłościowe wobec mających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym zakładów ubezpieczeń i ich oddziałów oraz zakładów reasekuracji i ich oddziałów
Art. 481.
Przepisy art. 452 ust. 2, art. 453–466 i art. 4671–470 stosuje się odpowiednio w przypadku:
1) ogłoszenia upadłości krajowego zakładu ubezpieczeń lub krajowego zakładu reasekuracji, jeżeli prowadzi on działalność także za granicą Rzeczypospolitej Polskiej w co najmniej jednym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania wobec:
a) zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
b) zagranicznego zakładu reasekuracji
— mającego siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli prowadzi on działalność w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania układowego lub innego podobnego postępowania wobec:
a) zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
b) zagranicznego zakładu reasekuracji
— mającego siedzibę w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej lub członkiem Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli prowadzi on działalność w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w co najmniej jednym innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Art. 482.
Użyte w art. 481 określenia oznaczają:
1) „krajowy zakład ubezpieczeń” — przedsiębiorcę mającego siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w rozumieniu odrębnych przepisów;
1a) „krajowy zakład reasekuracji” — przedsiębiorcę mającego siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności reasekuracyjnej w rozumieniu odrębnych przepisów;
2) „oddział krajowego zakładu ubezpieczeń” — jednostkę organizacyjną krajowego zakładu ubezpieczeń, wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre czynności wynikające z zezwolenia udzielonego krajowemu zakładowi ubezpieczeń;
2a) „oddział krajowego zakładu reasekuracji” — jednostkę organizacyjną krajowego zakładu reasekuracji, wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz wszystkie lub niektóre czynności wynikające z zezwolenia udzielonego krajowemu zakładowi reasekuracji;
3) „zagraniczny zakład ubezpieczeń” — przedsiębiorcę mającego siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, wykonującego działalność ubezpieczeniową w rozumieniu odrębnych przepisów;
3a) „zagraniczny zakład reasekuracji” — przedsiębiorcę mającego siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, wykonującego działalność reasekuracyjną w rozumieniu odrębnych przepisów;
4) „oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń” — jednostkę organizacyjną zagranicznego zakładu ubezpieczeń, wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz działalność ubezpieczeniową;
5) „oddział zagranicznego zakładu reasekuracji” — jednostkę organizacyjną zagranicznego zakładu reasekuracji, wykonującą w jego imieniu i na jego rzecz działalność reasekuracyjną.
Tytuł IV
Postępowanie upadłościowe wobec emitentów obligacji
Art. 483.
1. Przepisy niniejszego tytułu stosuje się w razie ogłoszenia upadłości podmiotu emitującego obligacje, jeżeli dla zabezpieczenia praw z obligacji ustanowiono zabezpieczenie na majątku emitenta.
2. Przepisów niniejszego tytułu nie stosuje się w razie ogłoszenia upadłości emitenta obligacji przychodowych, jeżeli emitent w treści obligacji ograniczył swoją odpowiedzialność do kwoty przychodów lub wartości majątku przedsięwzięcia. Środki przeznaczone na zaspokojenie praw obligatariuszy z takich obligacji nie wchodzą do masy upadłości, a roszczenia obligatariuszy nie podlegają zaspokojeniu w postępowaniu upadłościowym.
Art. 484.
1. Dla reprezentowania praw obligatariuszy sąd ustanawia kuratora. Kuratorem może być także bank, z którym upadły zawarł umowę o reprezentowanie obligatariuszy wobec emitenta. Obligatariusze mogą działać w postępowaniu również osobiście lub przez pełnomocnika, jeżeli zostali dopuszczeni do udziału w postępowaniu przez sędziego-komisarza. Sędzia-komisarz dopuszcza obligatariuszy do udziału w postępowaniu po wykazaniu, że przysługują im prawa z obligacji.
2. Nie ustanawia się kuratora, o którym mowa w ust. 1, w przypadku gdy dla zabezpieczenia praw z obligacji ustanowiono hipotekę na majątku emitenta. W takiej sytuacji prawa i obowiązki obligatariuszy w postępowaniu upadłościowym wykonuje administrator hipoteki, o którym mowa w art. 31 ust. 4 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2244 oraz z 2023 r. poz. 825 i 1723).
Art. 485.
Do kuratora, o którym mowa w niniejszym tytule, stosuje się odpowiednio przepisy art. 187 ust. 3 i 4 oraz przepisy o sprawozdaniach syndyka.
Art. 486.
Syndyk udziela kuratorowi potrzebnych informacji. Kurator ma prawo przeglądać księgi i dokumenty upadłego. Na zgromadzeniu wierzycieli kurator ma prawo głosu tylko w sprawach, które mogą mieć wpływ na prawa obligatariuszy.
Art. 487.
1. Kurator zgłasza do masy upadłości:
1) ogólną sumę nominalną nieumorzonych do dnia ogłoszenia upadłości obligacji, których termin płatności przypada przed tym dniem, oraz ogólną sumę niezapłaconych odsetek od tych obligacji;
2) ogólną sumę obligacji oraz odsetek płatnych po dniu ogłoszenia upadłości.
2. W zgłoszeniu należy wymienić składniki majątku emitenta, na których ustanowiono zabezpieczenie praw obligatariuszy.
Art. 488.
1. Przedmiot zabezpieczenia praw z obligacji tworzy osobną masę upadłości przeznaczoną na zaspokojenie praw obligatariuszy.
2. Likwidację osobnej masy upadłości przeprowadza syndyk z udziałem kuratora.
3. W razie wyrażenia zgody przez radę wierzycieli lub sędziego-komisarza na sprzedaż z wolnej ręki mienia wchodzącego w skład osobnej masy upadłości sprzedaż wymaga zgody kuratora.
Art. 489.
Z osobnej masy upadłości zaspokaja się kolejno:
1) koszty likwidacji tej masy, które obejmują także wynagrodzenie kuratora;
2) należności obligatariuszy w nominalnej ich cenie;
3) odsetki (kupony).
Art. 490.
Jeżeli osobna masa upadłości nie wystarczy na pełne zaspokojenie należności obligatariuszy, należności niezaspokojone podlegają zaspokojeniu z funduszu masy upadłości.
Art. 491.
Nie można wprowadzać do obiegu obligacji emitowanych przez upadłego, które są jego własnością. Obligacje takie podlegają umorzeniu.
Tytuł V
Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej
Art. 4911.
1. Przepisy niniejszego tytułu stosuje się wobec osób fizycznych, których upadłości nie można ogłosić zgodnie z przepisami działu II tytułu I części pierwszej.
2. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd może postanowić, że postępowanie upadłościowe wobec osób, o których mowa w ust. 1, będzie prowadzone zgodnie z przepisami części pierwszej, jeżeli jest to uzasadnione znacznym rozmiarem majątku dłużnika, znaczną liczbą wierzycieli lub innymi uzasadnionymi przewidywaniami co do zwiększonego stopnia skomplikowania postępowania. Na postanowienie o prowadzeniu postępowania upadłościowego zgodnie z przepisami części pierwszej przysługuje zażalenie.
3. W postępowaniu, o którym mowa w ust. 2, stosuje się przepisy art. 4917, art. 4918 i art. 49110.
4. W postępowaniu, o którym mowa w ust. 2, przepis art. 361 stosuje się odpowiednio jedynie wówczas, gdy upadłość została ogłoszona wyłącznie na skutek uwzględnienia wniosku wierzyciela. Jeżeli upadłość nie została ogłoszona wyłącznie na skutek uwzględnienia wniosku wierzyciela, sąd stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego również w przypadku braku masy upadłości lub gdy po całkowitym zlikwidowaniu masy upadłości z uwagi na brak funduszów masy upadłości, które mogłyby podlegać podziałowi, nie został sporządzony ostateczny plan podziału.
Art. 4912.
1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym tytule przepisy o postępowaniu upadłościowym stosuje się odpowiednio, z tym że przepisów art. 21, art. 25, art. 145, art. 151–155, art. 163, art. 164, art. 168 ust. 1–3 i 5, art. 176 ust. 2, art. 244, art. 245, art. 253–264, art. 307 ust. 1, art. 337–339, art. 343 ust. 1a, art. 346 ust. 2 i art. 347–356 oraz art. 358–366 nie stosuje się. Przepisy art. 13, art. 22a, art. 32 ust. 5, art. 36–40 i art. 43 stosuje się odpowiednio jedynie wówczas, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości złożył wyłącznie wierzyciel. Przepis art. 361 stosuje się odpowiednio jedynie wówczas, gdy upadłość została ogłoszona wyłącznie na skutek uwzględnienia wniosku wierzyciela.
1a. W postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości. Przepisy art. 56a–56h stosuje się odpowiednio.
2. Postępowanie upadłościowe w sprawach objętych przepisami niniejszego tytułu prowadzi się także wtedy, gdy dłużnik ma tylko jednego wierzyciela.
3. Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik, z uwzględnieniem przepisów art. 8 i art. 9. Do wniosku o ogłoszenie upadłości i innych pism procesowych oraz dokumentów składanych przez dłużnika stosuje się odpowiednio przepis art. 216aa. W przypadku, o którym mowa w art. 216aa ust. 1, wniosek o ogłoszenie upadłości składa się na formularzu.
3a. Do doręczeń dokonywanych dłużnikowi przepisy art. 220 ust. 3, 4 i 6 stosuje się odpowiednio.
4. Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
1a) NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;
2) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
8) informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku;
9) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach;
10) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł;
11) oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.
5. Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, przepisów ust. 4 pkt 2 i 4–11 nie stosuje się. Przed wydaniem orzeczenia w przedmiocie ogłoszenia upadłości sąd może zobowiązać dłużnika do przedstawienia informacji, o których mowa w ust. 4, w terminie dwóch tygodni.
5a. Wartość, o której mowa w ust. 4 pkt 10, ustala się dla wszystkich czynności dotyczących tego samego prawa lub wierzytelności, dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku.
5b. Jeżeli oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 11, nie jest zgodne z prawdą, dłużnik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek podania nieprawdziwych danych we wniosku o ogłoszenie upadłości.
5c. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 4 pkt 1, rozumie się w szczególności numer paszportu i oznaczenie państwa wystawiającego paszport albo numer karty pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, albo numer w zagranicznym rejestrze, albo zagraniczny numer identyfikacji lub identyfikacji podatkowej.
6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy wniosku o ogłoszenie upadłości, mając na uwadze podmiot, który składa wniosek, oraz zakres informacji, których umieszczenie we wniosku jest niezbędne.
Art. 4913.
Sprawy o ogłoszenie upadłości objęte przepisami niniejszego tytułu rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie jednego sędziego zawodowego.
Art. 4914.
(uchylony)
Art. 4915.
1. Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym:
1) wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
1a) wymienia NIP, jeżeli upadły miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;
2) określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej;
3) wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia wierzytelności syndykowi;
4) wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłaszania syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia praw oraz praw osobistych i roszczeń ciążących na nieruchomości syndykowi;
5) wyznacza syndyka;
6) określa, czy postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie określonym w art. 4911 ust. 1 czy 2;
7) jeżeli postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie określonym w art. 4911 ust. 2, w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd określa również, czy funkcje sędziego-komisarza oraz zastępcy sędziego-komisarza będzie pełnił sędzia czy referendarz sądowy.
2. O prowadzeniu postępowania upadłościowego w trybie określonym w art. 4911 ust. 2 sąd może postanowić również po ogłoszeniu upadłości. Na postanowienie o prowadzeniu postępowania upadłościowego w trybie określonym w art. 4911 ust. 2 przysługuje zażalenie. Postanowienie w przedmiocie trybu prowadzenia postępowania upadłościowego obwieszcza się.
3. Jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie określonym w art. 4911 ust. 1, a do wykonania określonej czynności właściwy jest sędzia-komisarz, to czynność tę wykonuje jako sędzia-komisarz wyznaczony sędzia, do którego przepisy o czynnościach sędziego-komisarza stosuje się odpowiednio.
4. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się dane, o których mowa w art. 4912 ust. 5c.
Art. 4916.
1. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości doręcza się również syndykowi.
2. O ogłoszeniu upadłości powiadamia się właściwą izbę administracji skarbowej oraz właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Art. 4916a.
1. W zawiadomieniu skierowanym do wierzycieli syndyk poucza ich o treści art. 54a, art. 216a–216ab, art. 235–237, art. 239a–241, art. 49112a, art. 49114 ust. 5, 6 i 8, art. 49114a i art. 49116, wskazuje sąd, do którego można zaskarżyć postanowienie o ogłoszeniu upadłości zgodnie z art. 54a ust. 1, imię i nazwisko albo nazwę syndyka, adres, na który należy dokonać zgłoszenia wierzytelności, o której mowa w art. 216aa ust. 1, termin, w którym należy dokonać zgłoszenia wierzytelności, albo sposób obliczenia tego terminu oraz podaje numer rachunku bankowego, na który należy wpłacić zryczałtowane koszty, o których mowa w art. 235 ust. 1.
2. W zawiadomieniu skierowanym do małżonka dłużnika syndyk poucza go o treści art. 124–126, art. 49114 ust. 5, 6 i 8, art. 49114a i art. 49116.
Art. 4917.
1. W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa.
2. (uchylony)
3. Jednocześnie z ogłoszeniem upadłości sąd przyznaje syndykowi zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę tymczasowo ze środków Skarbu Państwa, chyba że majątek upadłego pozwala na bieżące pokrywanie kosztów postępowania. W dalszym toku postępowania, w razie potrzeby, sąd przyznaje syndykowi zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę tymczasowo ze środków Skarbu Państwa.
4. Syndyk zwraca Skarbowi Państwa wypłacone kwoty niezwłocznie po wpływie do masy upadłości funduszów wystarczających na pokrycie kosztów postępowania.
5. W przypadku postępowania wszczętego wyłącznie na wniosek wierzyciela przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się, jeżeli dłużnik nie sprzeciwia się umorzeniu postępowania. Przed umorzeniem postępowania sąd wysłuchuje dłużnika.
Art. 4918.
1. Po ogłoszeniu upadłości syndyk zwraca się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla upadłego z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących upadłego, mających wpływ na ocenę jego sytuacji majątkowej, w szczególności dotyczących okoliczności powodujących powstanie po stronie upadłego obowiązku podatkowego w okresie pięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, oraz zasięga informacji w Krajowym Rejestrze Sądowym, czy upadły jest wspólnikiem spółek handlowych, jak również czy w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości sprawował funkcję członka organu spółek handlowych i czy w stosunku do tych spółek ogłoszono upadłość.
2. Syndyk informuje sędziego-komisarza o niezgodności informacji uzyskanych w sposób, o którym mowa w ust. 1, z danymi podanymi przez upadłego we wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 4919.
1. Sąd ustala wynagrodzenie syndyka w postępowaniu prowadzonym według przepisów niniejszego tytułu biorąc pod uwagę wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas trwania postępowania.
2. Wynagrodzenie syndyka ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może ustalić wynagrodzenie syndyka w wysokości do czterokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2, jeżeli jest to uzasadnione zwiększonym nakładem pracy syndyka wynikającym w szczególności ze stopnia skomplikowania postępowania oraz liczby wierzycieli.
4. W przedmiocie wynagrodzenia syndyka oraz zwrotu jego wydatków orzeka sąd upadłościowy w składzie jednego sędziego zawodowego.
Art. 49110.
1. Sąd umarza postępowanie na wniosek upadłego.
2. Jeżeli upadły nie wskaże lub nie wyda syndykowi całego majątku, niezbędnych dokumentów lub w inny sposób nie wykonuje ciążących na nim obowiązków, sąd, z urzędu albo na wniosek syndyka lub wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego, syndyka, a w razie potrzeby także wierzycieli, umarza postępowanie, chyba że uchybienie przez upadłego ciążącym na nim obowiązkom nie jest istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
2a. Sąd umarza postępowanie, jeżeli zostanie ujawnione, że dane podane przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
3. Sąd nie umarza postępowania, jeżeli umorzenie postępowania mogłoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli.
4. Na postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania przysługuje zażalenie.
5. Do postępowania wszczętego na wniosek wierzyciela przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się.
Art. 49111.
(uchylony)
Art. 49111a.
1. Wyboru sposobu likwidacji masy upadłości dokonuje samodzielnie syndyk w sposób, który umożliwia zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu, z uwzględnieniem kosztów likwidacji.
2. O wyborze sposobu likwidacji nieruchomości oraz wyborze sposobu likwidacji składników masy upadłości, których wartość oszacowania wskazana w spisie inwentarza przekracza pięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie spisu inwentarza, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, syndyk zawiadamia wierzycieli oraz sąd za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe z wykorzystaniem udostępnianych w tym systemie formularzy. W zawiadomieniu syndyk wskazuje sposób likwidacji oraz minimalną cenę.
3. Na skutek skargi na czynności syndyka, o której mowa w art. 49112a, lub z urzędu sąd, w drodze postanowienia, zakazuje syndykowi dokonania likwidacji składnika masy upadłości w wybrany przez syndyka sposób lub za wskazaną minimalną cenę, jeżeli likwidacja byłaby niezgodna z prawem albo prowadziłaby do pokrzywdzenia upadłego lub wierzycieli.
4. Przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w ust. 3, sąd może wstrzymać dokonanie likwidacji składnika masy upadłości. O wstrzymaniu likwidacji składnika masy upadłości sąd zawiadamia syndyka w dniu wydania postanowienia o wstrzymaniu likwidacji.
5. W przypadku braku wstrzymania lub zakazu likwidacji składnika masy upadłości likwidacja może nastąpić o upływie czternastu dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2.
Art. 49112.
Syndyk może pisemnie upoważnić upadłego do sprzedaży ruchomości należących do masy upadłości. Do upoważnienia stosuje się odpowiednio przepisy o pełnomocnictwie.
Art. 49112a.
1. Na czynności syndyka przysługuje skarga do sądu upadłościowego. Dotyczy to także zaniechania przez syndyka dokonania czynności.
2. Skargę może złożyć upadły, wierzyciel lub inna osoba, której prawo zostało przez czynności lub zaniechanie syndyka naruszone albo zagrożone.
3. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności, wraz z uzasadnieniem.
4. Skargę wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia dokonania czynności, gdy upadły, wierzyciel lub osoba, której prawo zostało przez czynność syndyka naruszone albo zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona; w innych przypadkach — od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności upadłego, wierzyciela lub osoby, której prawo zostało przez czynność syndyka naruszone albo zagrożone, a w braku zawiadomienia — od dnia powzięcia wiadomości przez skarżącego o dokonanej czynności. Skargę na zaniechanie przez syndyka dokonania czynności wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się, że czynność miała być dokonana.
5. Skargę wnosi się do syndyka, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania. Syndyk w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności, o ile nie zostało ono sporządzone wcześniej, albo przyczyn jej zaniechania i przekazuje je wraz ze skargą do właściwego sądu upadłościowego, chyba że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi syndyk zawiadamia skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe z wykorzystaniem udostępnianych w tym systemie formularzy.
6. Sąd rozpoznaje skargę w terminie siedmiu dni od dnia jej wpływu do sądu, a gdy skarga zawiera braki formalne, które podlegają uzupełnieniu — od dnia jej uzupełnienia.
7. Wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania upadłościowego ani dokonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd wstrzyma dokonanie czynności.
8. Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę, której braków nie uzupełniono w terminie. Na postanowienie sądu o odrzuceniu skargi służy zażalenie.
9. W razie odrzucenia skargi sąd z urzędu bierze pod uwagę okoliczności wskazane w skardze i w razie potrzeby wydaje syndykowi polecenie dokonania odpowiednich czynności lub zakazuje syndykowi dokonania określonych czynności.
Art. 49113.
(uchylony)
Art. 49114.
1. Po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego skład masy upadłości syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, e zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a.
2. W przypadku postępowania wszczętego wyłącznie na wniosek wierzyciela syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a, chyba że dłużnik na wezwanie syndyka oświadczy, że nie wnosi o sporządzenie planu spłaty wierzycieli ani o umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub o warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Jeżeli dłużnik na wezwanie syndyka oświadczy, że nie wnosi o sporządzenie planu spłaty wierzycieli ani o umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub o warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.
3. Do projektu planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informacji, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a, syndyk załącza:
1) dowody doręczenia upadłemu oraz wierzycielom projektu planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informacji, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a, wraz z pouczeniem o treści ust. 4 i zobowiązaniem do złożenia stanowiska, o którym mowa w pkt 2, w terminie czternastu dni;
2) stanowiska upadłego oraz wierzycieli albo informację, że upadły lub wierzyciele nie złożyli stanowiska wraz z podaniem przyczyny jego niezłożenia.
4. Sąd ustala plan spłaty wierzycieli albo w przypadku, o którym mowa w art. 49116 ust. 1 lub 2a, umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowo umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli albo wydaje postanowienie, o którym mowa w art. 49114a ust. 1, po przeprowadzeniu rozprawy, jeżeli upadły, syndyk lub wierzyciel złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy. O terminie rozprawy zawiadamia się upadłego i syndyka oraz wierzyciela, który złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy.
5. W przypadku braku zgłoszeń wierzytelności i braku wierzytelności, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej podlegałyby z urzędu umieszczeniu na liście wierzytelności, sąd, po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności, wydaje postanowienie o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, chyba że w toku postępowania nie zostały zaspokojone koszty tego postępowania tymczasowo pokryte przez Skarb Państwa lub inne zobowiązania masy upadłości.
6. Zgłoszenie wierzytelności dokonane po złożeniu przez syndyka projektu planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informacji, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a, pozostawia się bez rozpoznania.
7. Postanowienie w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub w przedmiocie warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oraz informację o prawomocności tych postanowień obwieszcza się. Na postanowienie sądu w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub w przedmiocie warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli przysługuje zażalenie. Postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie rozpoznania zażalenia oraz informację o prawomocności tego postanowienia obwieszcza się.
8. Wydanie postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania.
Art. 49114a.
1. Sąd wydaje postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeżeli:
1) upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,
2) w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań
— chyba że ustalenie planu spłaty wierzycieli lub umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
2. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1, w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości, sąd wydaje postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, w którym wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, oraz dokonuje podziału funduszy masy upadłości między wierzycieli uczestniczących w planie spłaty. Przepisu art. 49121 nie stosuje się.
3. Wydanie postanowienia o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania.
Art. 49115.
1. W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd:
1) wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty;
2) dokonuje podziału funduszy masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości;
3) ustala, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa;
4) określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.
1a. W przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące.
1b. W przypadku gdy w drodze wykonania planu spłaty wierzycieli dłużnik spłaci co najmniej 70% zobowiązań objętych planem spłaty wierzycieli, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, plan spłaty wierzycieli nie może zostać ustalony na okres dłuższy niż rok.
1c. W przypadku gdy w drodze wykonania planu spłaty wierzycieli dłużnik spłaci co najmniej 50% zobowiązań objętych planem spłaty wierzycieli, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, plan spłaty wierzycieli nie może zostać ustalony na okres dłuższy niż dwa lata.
1d. Do okresów spłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 4 oraz ust. 1a–1c, zalicza się okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia ustalenia planu spłaty wierzycieli, chyba że dłużnik nie pokryłby w całości kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Do okresu spłaty nie zalicza się okresu warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
2. Koszty postępowania tymczasowo pokryte przez Skarb Państwa oraz inne zobowiązania masy upadłości niezaspokojone w toku postępowania uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, chyba że możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe nie pozwalają na zaspokojenie kosztów postępowania tymczasowo pokrytych przez Skarb Państwa oraz innych zobowiązań masy upadłości w pełnej wysokości. W przypadku braku zgłoszeń wierzytelności i braku wierzytelności, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej podlegałyby z urzędu umieszczeniu na liście wierzytelności, w planie spłaty wierzycieli uwzględnia się wyłącznie zobowiązania, o których mowa w zdaniu poprzednim, a w przypadku braku takich zobowiązań umarza się zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
3. Koszty postępowania tymczasowo pokryte przez Skarb Państwa nieuwzględnione w planie spłaty wierzycieli albo niezaspokojone w ramach wykonania planu spłaty wierzycieli ponosi Skarb Państwa.
4. Sąd nie jest związany stanowiskiem upadłego oraz wierzycieli co do treści planu spłaty wierzycieli. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
5. Ustalenie planu spłaty wierzycieli nie narusza praw wierzyciela wobec poręczyciela upadłego oraz współdłużnika upadłego ani praw wynikających z hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego oraz hipoteki morskiej, jeśli były one ustanowione na mieniu osoby trzeciej. Ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie zobowiązań upadłego jest skuteczne również w stosunkach pomiędzy upadłym, a poręczycielem, gwarantem i współdłużnikiem upadłego.
6. W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałych przed ustaleniem planu spłaty wierzycieli, z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań, o których mowa w art. 49121 ust. 2.
7. Do planu spłaty wierzycieli oraz wykonania określonego w planie spłaty wierzycieli podziału funduszy masy upadłości stosuje się odpowiednio przepisy art. 313 ust. 2, art. 335, art. 336, art. 340–348 i art. 352–356 oraz art. 358–360. W zakresie, w jakim plan spłaty wierzycieli obejmuje podział funduszy masy upadłości zgromadzonych w postępowaniu upadłościowym, plan spłaty wierzycieli wykonuje syndyk niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli.
Art. 49116.
1. Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.
1a. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1, w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości, sąd wydaje postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, w którym wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, oraz dokonuje podziału funduszy masy upadłości między wierzycieli uczestniczących w planie spłaty i umarza zobowiązania upadłego niewykonane w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Plan spłaty wierzycieli obejmujący podział funduszy masy upadłości wykonuje syndyk.
2. Umarzając zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania.
2a. Jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego, sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli. Przepisy art. 49114 ust. 7 i art. 49121 ust. 2 stosuje się. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
2b. Na podstawie złożonego w terminie, o którym mowa w ust. 2a, wniosku upadłego lub wierzyciela, o którym mowa w ust. 2a, sąd może uchylić postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustalić plan spłaty wierzycieli również po upływie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
2c. W okresie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego sytuację majątkową.
2d. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd, na wniosek upadłego, może wyrazić zgodę na dokonanie czynności prawnej, o której mowa w ust. 2c, albo zatwierdzić jej dokonanie.
2e. W okresie, o którym mowa w ust. 2c, upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jak również swoje możliwości zarobkowe, wydatki potrzebne na swoje utrzymanie i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym potrzeby mieszkaniowe. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
2f. W okresie, o którym mowa w ust. 2c, przepis art. 49115 ust. 6 stosuje się odpowiednio.
2g. Sąd uchyla postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, gdy w okresie, o którym mowa w ust. 2c, upadły:
1) nie złożył w terminie sprawozdania, o którym mowa w ust. 2e,
2) w sprawozdaniu, o którym mowa w ust. 2e, podał nieprawdziwe informacje, w szczególności zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe,
3) dokonał czynności prawnej, o której mowa w ust. 2c, bez uzyskania zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona,
4) ukrywał majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
— chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub zaniechanie uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi; przepis art. 49114 ust. 7 stosuje się.
2h. W razie uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli zobowiązania upadłego nie podlegają umorzeniu.
2i. Jeżeli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku, o którym mowa w ust. 2a, zobowiązania upadłego ulegają umorzeniu z upływem pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Na wniosek upadłego lub wierzyciela sąd wydaje postanowienie stwierdzające umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. W postanowieniu sąd wskazuje datę umorzenia zobowiązań upadłego.
3. Przepisy art. 49121 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 49117.
1. Od postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub w przedmiocie warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli przysługuje skarga kasacyjna.
2. W przypadku wniesienia skargi kasacyjnej, na wniosek skarżącego sąd może wstrzymać wydanie postanowienia, o którym mowa w art. 49121 ust. 1.
3. Jeżeli w wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli zostanie uchylone, sąd uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 49121 ust. 1.
4. Postanowienie Sądu Najwyższego w przedmiocie rozpoznania skargi kasacyjnej obwieszcza się.
Art. 49118.
1. W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd, na wniosek upadłego, może wyrazić zgodę na dokonanie albo zatwierdzić dokonanie czynności prawnej, o której mowa w ust. 1.
3. Upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody, spłacone kwoty oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
Art. 49119.
1. Jeżeli upadły nie może wywiązać się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli, sąd na jego wniosek, po wysłuchaniu wierzycieli, może zmienić plan spłaty wierzycieli. Sąd może przedłużyć termin spłaty wierzytelności na dalszy okres nieprzekraczający osiemnastu miesięcy. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna.
2. Jeżeli brak możliwości wywiązania się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli ma charakter trwały i wynika z okoliczności niezależnych od upadłego, sąd na wniosek upadłego, po wysłuchaniu wierzycieli, może uchylić plan spłaty wierzycieli i umorzyć niewykonane zobowiązania upadłego, o których mowa w art. 49115 ust. 1–3. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie, a od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna.
3. W razie istotnej poprawy sytuacji majątkowej upadłego w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli, wynikającej z innych przyczyn niż zwiększenie się wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskiwanych z osobiście wykonywanej przez upadłego działalności zarobkowej, każdy z wierzycieli oraz upadły może wystąpić z wnioskiem o zmianę planu spłaty wierzycieli. O zmianie planu spłaty wierzycieli sąd orzeka po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do wierzycieli, których wierzytelności powstałe przed ustaleniem planu spłaty wierzycieli zostały po jego ustaleniu stwierdzone prawomocnym orzeczeniem, ugodą zawartą przed sądem lub ostateczną decyzją.
5. Postanowienie o zmianie planu spłaty wierzycieli obwieszcza się. Postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie o zmianie planu spłaty wierzycieli, postanowienie Sądu Najwyższego w przedmiocie rozpoznania skargi kasacyjnej oraz informację o prawomocności postanowienia o zmianie planu spłaty wierzycieli obwieszcza się.
Art. 49120.
1. W razie niewykonywania przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd z urzędu albo na wniosek wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli, uchyla plan spłaty wierzycieli, chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub dalsze wykonywanie planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy upadły:
1) nie złożył w terminie sprawozdania z wykonania planu spłaty wierzycieli zgodnie z art. 49118 ust. 3;
2) w sprawozdaniu z wykonania planu spłaty wierzycieli zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe, o których mowa w art. 49118 ust. 3;
3) dokonał czynności prawnej, o której mowa w art. 49118 ust. 1, bez uzyskania zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona;
4) ukrywał majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.
3. W razie uchylenia planu spłaty wierzycieli zobowiązania upadłego nie podlegają umorzeniu.
4. Przepis art. 49119 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
Art. 49120a.
W sprawach, o których mowa w art. 49119 i art. 49120, sąd orzeka na rozprawie. O terminie rozprawy zawiadamia się wierzycieli przez obwieszczenie.
Art. 49121.
1. Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
2. Nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.
2a. Przepis art. 49119 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
3. Po wydaniu postanowienia, o którym mowa w ust. 1, niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałej przed dniem ustalenia planu spłaty wierzycieli z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań, o których mowa w ust. 2.
Art. 49122.
1. Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu zostaną osiągnięte cele postępowania, sędzia-komisarz, na wniosek upadłego, postanowieniem zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu zawarcia układu. Na postanowienie o odmowie zwołania zgromadzenia wierzycieli przysługuje zażalenie.
2. Zwołując zgromadzenie wierzycieli sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację majątku upadłego, w szczególności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje upadły. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania likwidacji przysługuje zażalenie.
3. Wniosek o zwołanie zgromadzenia wierzycieli złożony po zakończeniu likwidacji masy upadłości pozostawia się bez rozpoznania.
4. Układ może zostać przyjęty wyłącznie za zgodą upadłego.
5. W przypadku postępowania wszczętego na wniosek wierzyciela wniosek, o którym mowa w ust. 1, może złożyć również każdy z wierzycieli. Przepisu ust. 4 nie stosuje się.
Art. 49123.
Do zawarcia układu w postępowaniu prowadzonym na podstawie przepisów niniejszego tytułu, do jego skutków, zmiany oraz uchylenia przepisy o układzie w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec przedsiębiorców stosuje się odpowiednio, z wyjątkiem przepisów art. 192 ust. 1 i 2.
Art. 49124.
1. Po ogłoszeniu upadłości syndyk zakłada i prowadzi akta, w tym akta do zgłoszeń wierzytelności, w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
2. Treść pism procesowych oraz dokumentów, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wniesionych z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, syndyk wprowadza do akt. Pisma procesowe oraz dokumenty składa się do zbioru dokumentów. Przepisy art. 216aa ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
3. Akta udostępnia się w biurze syndyka, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, uczestnikom postępowania oraz każdemu, kto potrzebę ich przejrzenia dostatecznie usprawiedliwi. W tym celu biuro syndyka jest czynne w dni powszednie co najmniej cztery następujące po sobie godziny dziennie między godziną 8.00 a 20.00.
4. Akta stanowią część akt sądowych. Po prawomocnym zakończeniu postępowania zbiór dokumentów jest przekazywany do sądu upadłościowego, który wydał postanowienie kończące postępowanie, i dołączany do akt sądowych.
5. Akta oraz zbiór dokumentów mogą być udostępniane służbie nadzoru Ministra Sprawiedliwości.
6. W przypadku odwołania, zmiany, zawieszenia oraz wygaśnięcia funkcji syndyka akta są przejmowane przez nowo wyznaczonego syndyka wraz ze zbiorem dokumentów.
7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb prowadzenia akt oraz zbioru dokumentów, w tym stosowane urządzenia ewidencyjne, a także udostępniania tych akt oraz zbioru dokumentów, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony danych w nich zawartych.
Tytuł VI
Postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej
Art. 49125.
1. Dłużnik będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, który stał się niewypłacalny, może wystąpić do sądu upadłościowego o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli.
2. Sąd może skierować dłużnika, który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, do postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, chyba że dłużnik we wniosku o ogłoszenie upadłości złożył oświadczenie, że nie wyraża zgody na udział w postępowaniu o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli.
3. Sąd uwzględnia wniosek dłużnika o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli albo może skierować go do tego postępowania, jeżeli możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa wskazują na zdolność do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu oraz możliwość zawarcia i wykonania układu z wierzycielami.
4. Do wniosku o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli stosuje się odpowiednio przepis art. 216aa. W przypadku, o którym mowa w art. 216aa ust. 1, wniosek o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli składa się na formularzu.
5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, powinien odpowiadać warunkom formalnym, o których mowa w art. 4912 ust. 4, oraz zawierać wstępne propozycje układowe.
6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku dłużnika o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, mając na uwadze zakres informacji, których umieszczenie we wniosku jest niezbędne.
Art. 49126.
1. Dłużnik wraz z wnioskiem o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli uiszcza zaliczkę na wydatki postępowania w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, pod rygorem zwrotu wniosku.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 49125 ust. 2, dłużnik uiszcza zaliczkę na wydatki, o której mowa w ust. 1, nadzorcy sądowemu w terminie trzydziestu dni od dnia otwarcia postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli pod rygorem umorzenia postępowania i rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości.
Art. 49127.
1. Uwzględniając wniosek o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli lub kierując dłużnika do tego postępowania, sąd wydaje postanowienie o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, w którym:
1) wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL — inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
2) wyznacza nadzorcę sądowego.
2. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozumie się dane, o których mowa w art. 4912 ust. 5c.
Art. 49128.
1. Postanowienie o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli obwieszcza się.
2. Postanowienie w przedmiocie otwarcia postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli doręcza się dłużnikowi, a postanowienie o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli doręcza się także nadzorcy sądowemu.
3. O otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli zawiadamia się właściwą izbę administracji skarbowej oraz właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Art. 49129.
Jednocześnie z otwarciem postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli sąd przyznaje nadzorcy sądowemu zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania o zawarcie układu oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę z zaliczki uiszczonej przez dłużnika.
Art. 49130.
Nadzorca sądowy w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia postanowienia o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli:
1) sporządza w porozumieniu z dłużnikiem propozycje układowe;
2) sporządza spis wierzytelności;
3) sporządza spis wierzytelności spornych;
4) zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem.
Art. 49131.
1. Termin zgromadzenia wierzycieli ustala nadzorca sądowy w porozumieniu z dłużnikiem.
2. Zgromadzenie wierzycieli nie może odbyć się później niż trzy miesiące od dnia otwarcia postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, a w przypadku, o którym mowa w art. 49125 ust. 2 — cztery miesiące od dnia otwarcia tego postępowania pod rygorem jego umorzenia.
3. Nadzorca sądowy zawiadamia wierzycieli o terminie i miejscu zgromadzenia za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe przesyłką poleconą, odpowiednio za potwierdzeniem odbioru albo za zwrotnym pokwitowaniem odbioru co najmniej dwa tygodnie przed dniem zgromadzenia. Wraz z zawiadomieniem należy doręczyć wierzycielowi propozycje układowe.
Art. 49132.
1. Zgromadzeniu wierzycieli przewodniczy nadzorca sądowy.
2. Z przebiegu zgromadzenia wierzycieli sporządza się protokół, który powinien zawierać treść układu oraz wymieniać wierzycieli głosujących za układem i przeciwko układowi.
3. Nadzorca sądowy przedstawia sądowi wniosek o zatwierdzenie układu albo o umorzenie postępowania w terminie dwudziestu jeden dni od dnia zgromadzenia wierzycieli.
Art. 49133.
1. Układ jest zawierany na okres nieprzekraczający pięciu lat.
2. W przypadku, gdy układ obejmuje wierzytelności, o których mowa w art. 151 ust. 2 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, układ, w części dotyczącej tych wierzytelności, może być zawarty na okres przekraczający pięć lat.
3. W przypadku gdy w skład masy upadłości wchodzi nieruchomość służąca zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika lub osób znajdujących się na jego utrzymaniu, układ może być zawarty na okres przekraczający pięć lat, jeżeli przewiduje zachowanie nieruchomości przez dłużnika.
Art. 49134.
Dłużnik wykonuje układ za pośrednictwem nadzorcy wykonania układu.
Art. 49135.
1. Wynagrodzenie nadzorcy sądowego wynosi równowartość 15% poziomu zaspokojenia wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu i składa się z opłaty wstępnej, wynoszącej połowę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, oraz kwot wypłacanych nadzorcy sądowemu wraz z przekazaniem wynikających z układu świadczeń dla wierzycieli, w wysokości nieprzekraczającej równowartości 15% każdorazowego świadczenia dla wierzycieli.
2. W przypadku gdy poziom zaspokojenia wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu przekracza 100 000 złotych, wynagrodzenie od poziomu przewyższającego 100 000 złotych wynosi równowartość 3% zaspokojenia wierzycieli.
3. W przypadku gdy poziom zaspokojenia wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu przekracza 500 000 złotych, wynagrodzenie od poziomu przewyższającego 500 000 złotych wynosi równowartość 1% zaspokojenia wierzycieli.
4. Opłatę wstępną nadzorca sądowy pobiera po doręczeniu postanowienia o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, a pozostałą część wynagrodzenia — równocześnie z dokonaniem wypłat dla wierzycieli w wykonaniu układu zatwierdzonego przez sąd.
5. Wynagrodzenie nadzorcy sądowego nie może być niższe od opłaty wstępnej, o której mowa w ust. 1.
Art. 49136.
1. Sąd umarza postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, jeżeli:
1) dłużnik nie realizuje ciążących na nim obowiązków;
2) aktualne możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa nie uprawdopodobniają zdolności do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli oraz możliwości zawarcia i wykonania układu z wierzycielami;
3) w terminie sześciu miesięcy od dnia wydania postanowienia o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli nadzorca sądowy nie przedstawi wniosku o zatwierdzenie układu.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 49125 ust. 2, po prawomocnym umorzeniu postępowania sąd rozpoznaje wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości.
Art. 49137.
1. Po wydaniu postanowienia, o którym mowa w art. 49127 ust. 1, nadzorca sądowy zakłada i prowadzi akta w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
2. Treść pism procesowych oraz dokumentów, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wniesionych z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, nadzorca sądowy wprowadza do akt. Pisma procesowe oraz dokumenty składa się do zbioru dokumentów. Przepisy art. 216aa ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
3. Akta udostępnia się w biurze nadzorcy sądowego, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, uczestnikom postępowania oraz każdemu, kto potrzebę ich przejrzenia dostatecznie usprawiedliwi. W tym celu biuro nadzorcy sądowego jest czynne w dni powszednie co najmniej cztery następujące po sobie godziny dziennie między godziną 8.00 a 20.00.
4. Akta stanowią część akt sądowych. Po prawomocnym zakończeniu postępowania zbiór dokumentów jest przekazywany do sądu upadłościowego, który wydał postanowienie kończące postępowanie, i dołączany do akt sądowych.
5. Akta oraz zbiór dokumentów mogą być udostępniane służbie nadzoru Ministra Sprawiedliwości.
6. W przypadku odwołania, zmiany, zawieszenia oraz wygaśnięcia funkcji nadzorcy sądowego akta są przejmowane przez nowo wyznaczonego nadzorcę sądowego wraz ze zbiorem dokumentów.
7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb prowadzenia akt oraz zbioru dokumentów, w tym stosowane urządzenia ewidencyjne, a także udostępniania tych akt oraz zbioru dokumentów, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony danych w nich zawartych.
Art. 49138.
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym tytule do postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne dotyczące przyspieszonego postępowania układowego, z tym że nie wyznacza się sędziego-komisarza i nie stosuje się przepisów o czynnościach sędziego-komisarza.
CZĘŚĆ CZWARTA
(uchylona)
CZĘŚĆ PIĄTA
PRZEPISY KARNE
Art. 522.
1. Kto będąc dłużnikiem albo osobą uprawnioną do reprezentowania dłużnika, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, podaje we wniosku o ogłoszenie upadłości nieprawdziwe dane
— podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto będąc dłużnikiem lub osobą uprawnioną do reprezentowania dłużnika, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości podaje sądowi nieprawdziwe informacje co do stanu majątku dłużnika.
Art. 523.
1. Kto będąc upadłym albo osobą uprawnioną do reprezentowania upadłego, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, nie wydaje syndykowi całego majątku wchodzącego do masy upadłości, ksiąg rachunkowych lub innych dokumentów dotyczących jego majątku
— podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto będąc upadłym albo osobą uprawnioną do reprezentowania upadłego, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, nie udziela syndykowi lub sędziemu-komisarzowi informacji dotyczących majątku upadłego lub nie udostępnia syndykowi posiadanych przez siebie danych lub dokumentów pozwalających na wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 56 ust. 1 pkt 2 i ust. 7 oraz art. 70 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, oraz obowiązku, o którym mowa w art. 17 ust. 1 lub 2 i art. 19 ust. 3 rozporządzenia nr 596/2014.
CZĘŚĆ SZÓSTA
ZMIANY W PRZEPISACH OBOWIĄZUJĄCYCH, PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I PRZEPISY KOŃCOWE
Dział I
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 524.–535.
(pominięte)
Dział II
Przepisy przejściowe
Art. 536.
W sprawach, w których ogłoszono upadłość przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 537.
W sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości, lecz jeszcze nie wydano postanowienia o ogłoszeniu upadłości, postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości prowadzi się według przepisów ustawy.
Art. 538.
1. Jeżeli podanie o otwarcie postępowania układowego złożone zostało przed dniem wejścia w życie ustawy, lecz jeszcze nie orzeczono o otwarciu postępowania układowego, postępowanie prowadzi się według przepisów ustawy. Sąd może zobowiązać dłużnika do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu zgodnie z przepisami ustawy.
2. W sprawach, w których postanowienie o otwarciu układu zostało wydane przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym (Dz. U. poz. 836, z późn. zm.), z wyjątkiem art. 31 § 5 zdanie drugie.
Art. 539.
W sprawach, o których mowa w art. 536 i 538 ust. 2, wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego dokonuje się według przepisów dotychczasowych.
Art. 540.
Do postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, na podstawie art. 172 rozporządzenia, o którym mowa w art. 545 pkt 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 541.–542.
(pominięte)
Art. 543.
Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o „postępowaniu upadłościowym”, rozumie się przez to postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku upadłego.
Art. 544.
Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o „postępowaniu układowym”, rozumie się przez to także postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu.
Dział III
Przepisy końcowe
Art. 545.
Tracą moc:
1) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. poz. 512, z późn. zm.);
2) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Przepisy wprowadzające prawo upadłościowe (Dz. U. poz. 835 oraz z 1946 r. poz. 197, 321 i 329);
3) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym (Dz. U. poz. 836, z późn. zm.).
Art. 546.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2003 r., z tym że:
1) w przypadku przedsiębiorców, którzy złożyli wnioski, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy (Dz. U. poz. 1800, z późn. zm.), oraz dłużników odpowiadających solidarnie wraz z przedsiębiorcami, będących stroną postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego na podstawie tej ustawy, przepisy niniejszej ustawy o postępowaniu naprawczym wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia*, z tym że postępowanie naprawcze nie obejmuje zobowiązań cywilnoprawnych i publicznoprawnych objętych postępowaniem toczącym się na podstawie przepisów o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, jeżeli przedsiębiorca jest stroną takiego postępowania w chwili ogłoszenia oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;
2) przepisy art. 451, art. 454–470, art. 481 i art. 482 stosuje się z dniem przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej**.
* Ustawa została ogłoszona w dniu 9 kwietnia 2003 r.
** Rzeczpospolita Polska uzyskała członkostwo w Unii Europejskiej z dniem 1 maja 2004 r.
Ostatnia zmiana Dz.U. 2022.2605
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości
z dnia 17 listopada 2014 r.
w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład Krajowego Rejestru Sądowego oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2014 r. poz. 1667; z 2015 r. poz. 67, poz. 2223; z 2016 r. poz. 2226; z 2017 r. poz. 1522; z 2018 r. poz. 501; z 2020 r. poz. 480; z 2021 r. poz. 1174; z 2022 r. poz. 1035, poz. 2090, poz. 2605
Ostatnie zmiany (Dz.U. z 2022 r. poz. 2605), zaznaczone w tekście na czerwono — weszły w życie dnia 15.12.2022 r. — dotyczą §: 3, 11, 19, 25, 27, 28, 31, 33, 38, 39, 41, 43, 48, 50, 52, 56, 58, 61, 63, 69, 71, 76, 82, 87, 94, 99, 105, 119, 124, 128, 134, 137, 143, 147, 164, 166.
Na podstawie art. 35a ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1203 oraz z 2014 r. poz. 1161 i 1306) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
Rozporządzenie określa szczegółowy sposób prowadzenia rejestru przedsiębiorców, rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i rejestru dłużników niewypłacalnych, a także szczegółową treść wpisów w tych rejestrach.
§ 2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie — rozumie się przez to ustawę z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym;
2) sądzie prowadzącym rejestr — rozumie się przez to sąd prowadzący rejestr sądowy przed 1 stycznia 2001 r. lub sąd rejestrowy przechowujący akta podmiotu;
3) numerze KRS — rozumie się przez to numer, pod którym podmiot jest wpisany w rejestrze przedsiębiorców i rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
4) numerze RDN — rozumie się przez to numer, pod którym dłużnik jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych;
5) systemie integracji rejestrów — rozumie się przez to system, o którym mowa w art. 1 ust. 3 ustawy.
§ 3.
1. Ilekroć przepisy rozporządzenia pozostawiają wnioskodawcy wybór pomiędzy wpisaniem nazwiska, nazwy lub firmy, należy wpisać odpowiednio:
1) dla osoby fizycznej — nazwisko;
2) dla spółki prawa handlowego — firmę spółki;
3) dla pozostałych podmiotów — nazwę.
2. Ilekroć przepisy rozporządzenia pozostawiają wnioskodawcy wybór pomiędzy wpisaniem daty urodzenia a wpisaniem numeru PESEL lub numeru identyfikacyjnego REGON, należy wpisać odpowiednio:
1) dla osoby fizycznej — numer PESEL, a w przypadku gdy osoba, której dane umieszcza się w rejestrze, nie ma obowiązku posiadania tego numeru — datę urodzenia;
2) dla pozostałych podmiotów — numer identyfikacyjny REGON.
3. Numeru KRS nie wpisuje się dla osób fizycznych.
4. Podmiot inny niż osoba fizyczna wpisuje się do Krajowego Rejestru Sądowego w określonym charakterze lub jako pełniący określoną funkcję, o ile na podstawie przepisów szczególnych może on występować w tym charakterze lub pełnić tę funkcję.
5. Ilekroć w dziale 2 rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej jest mowa o organie nadzoru, należy wpisać — w oparciu o akt prawny określający organizację danego podmiotu — organ wskazany jako organ nadzoru bądź organ tego podmiotu, który wykonuje czynności (funkcje) wewnętrzne nadzorcze, kontrolne, choćby posiadał inną nazwę. W przypadku samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej należy wpisać radę społeczną, o której jest mowa w art. 48 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 217, z późn. zm.).
§ 4.
1. Sądy, prowadząc Krajowy Rejestr Sądowy, wydają orzeczenia o wpisie, wykonują je w centralnych urządzeniach rejestrowych Krajowego Rejestru Sądowego, wprowadzając wynikające z nich dane do systemu teleinformatycznego, oraz prowadzą i udostępniają akta rejestrowe.
2. Utrzymanie centralnych urządzeń rejestrowych zapewnia Centrala Krajowego Rejestru Sądowego.
§ 5.
1. Rejestr przedsiębiorców obejmuje 6 działów podzielonych na rubryki, podrubryki i pola. Szczegółową zawartość rejestru określa rozdział 4 niniejszego rozporządzenia.
2. Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej obejmuje 6 działów podzielonych na rubryki, podrubryki i pola. Szczegółową zawartość rejestru określa rozdział 5 niniejszego rozporządzenia.
3. Rejestr dłużników niewypłacalnych jest podzielony na rubryki, podrubryki i pola. Szczegółową zawartość rejestru określa rozdział 6 niniejszego rozporządzenia.
4. Wpis dotyczący danych zawartych w jednym polu następuje przez zmianę całości zawartości tego pola.
5. Jeżeli dla danego podmiotu nie występuje okoliczność, dla której wpisania jest przewidziane oddzielne pole, pola tego nie wypełnia się.
§ 6.
W postanowieniu o wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego sąd rejestrowy szczegółowo określa jego treść, ze wskazaniem odpowiednio działu, rubryki, podrubryki i pola, w których należy ujawnić poszczególny wpis.
§ 7.
1. Wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego dokonuje się wielkimi literami z użyciem znaków pisarskich ujętych w tablicy znaków pisarskich.
2. Tablicę znaków pisarskich określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3. W wypadku wystąpienia w imieniu, nazwisku, nazwie lub adresie znaku pisarskiego niewystępującego w tablicy znaków pisarskich, wpisu dokonuje się zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
3a. Oznaczenia form prawnych podmiotów objętych systemem integracji rejestrów oraz nazwy rejestrów, w których podmioty te są zarejestrowane, wpisuje się zgodnie z oznaczeniami i nazwami na liście form prawnych oraz liście rejestrów.
3b. Lista oznaczeń form prawnych podmiotów objętych systemem integracji rejestrów jest udostępniana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości.
3c. Lista nazw rejestrów, w których zarejestrowane są podmioty objęte systemem integracji rejestrów, jest udostępniana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości.
4. Maksymalną liczbę znaków pisarskich w poszczególnych polach Krajowego Rejestru Sądowego określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
Rozdział 2
Postępowanie w sprawach: rejestru przedsiębiorców, rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i rejestru dłużników niewypłacalnych
§ 8.
1. Każdego przedsiębiorcę, stowarzyszenie, inną organizację społeczną lub zawodową, fundację, samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej wpisuje się w Krajowym Rejestrze Sądowym pod oddzielną pozycją rejestru.
2. Dłużnika wraz z pozostałymi danymi podlegającymi wpisowi do rejestru dłużników niewypłacalnych wpisuje się każdorazowo do rejestru pod oddzielną pozycją, oznaczoną numerem. Pod jednym numerem RDN można ujawnić wielu wierzycieli, jeżeli są uprawnieni w stosunku do dłużnika solidarnie.
§ 9.
1. Sąd rejestrowy sprawdza poprawność danych wskazanych we wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.
2. Sąd bada merytoryczną zgodność przedmiotu działalności zgłoszonego we wniosku o wpis z przedmiotem działalności zawartym w umowie lub statucie oraz czy przedmiot przeważającej działalności zgłoszony we wniosku został określony na poziomie podklasy. Wskazany we wniosku opis przedmiotu działalności statutowej organizacji pożytku publicznego nie musi pokrywać się z opisem przedmiotu w Polskiej Klasyfikacji Działalności.
§ 10.
1. W przypadkach gdy we wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego zamieszcza się dane Skarbu Państwa, należy podać szczegółowe dane dotyczące organu lub jednostki organizacyjnej reprezentującej Skarb Państwa.
2. W przypadku gdy organ lub jednostka organizacyjna reprezentująca Skarb Państwa nie posiada numeru identyfikacyjnego REGON, wymogi określone w art. 35 pkt 2 ustawy są zachowane poprzez podanie jej nazwy.
§ 11.
W przypadku gdy osoba, której dane umieszcza się w rejestrze, nie ma obowiązku posiadania numeru identyfikacyjnego REGON, wymogi określone w art. 35 pkt 2 ustawy są zachowane przez podanie odpowiednio jej nazwy lub firmy.
§ 12.
1. W przypadku określonym w art. 50 ustawy podmiot wpisany do rejestru, o którym mowa w rozdziale 3 ustawy, zachowuje dotychczasowy numer KRS.
2. Zmiany danych dla podmiotu, o którym mowa w ust. 1, są dokonywane jednocześnie w rejestrze przedsiębiorców i rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
3. W przypadku późniejszej rejestracji w rejestrze przedsiębiorców podmiotu zarejestrowanego w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, do rejestru przedsiębiorców są wpisywane aktualne dane z właściwego rejestru.
4. W przypadku uchylenia wpisu obejmującego wykreślenie z rejestru przedsiębiorców przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 36 pkt 13 ustawy, w rejestrze przedsiębiorców ujawnia się aktualne dane tego podmiotu.
§ 13.
1. Podmiot, który powstał w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia innych podmiotów, jest wpisywany pod nowym numerem KRS.
2. W przypadku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową w dziale 1, w rubryce szóstej pole drugie powinno zawierać wskazanie wspólników przekształcanej spółki cywilnej i numerów, pod którymi są wpisani w Krajowym Rejestrze Sądowym albo innych rejestrach lub ewidencjach, oraz przyczyny przekształcenia, z zaznaczeniem, czy wpis nastąpił na podstawie art. 26 § 4 albo art. 551 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. — Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 oraz z 2014 r. poz. 265 i 1161).
§ 14.
W przypadku gdy do rejestru przedsiębiorców wpisuje się dane, o których mowa w art. 41 pkt 4 i 5 oraz art. 44 ust. 1 pkt 5 ustawy, sąd dokonuje z urzędu odpowiedniego wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych stosownie do art. 55 ustawy.
§ 15.
1. W przypadku wpisu w rejestrze przedsiębiorców prokury łącznej, w polu rodzaj prokury należy ujawnić także sposób jej wykonywania.
2. W przypadku wpisu w rejestrze przedsiębiorców prokury oddziałowej, w polu rodzaj prokury należy także wpisać dokładne oznaczenie oddziału przedsiębiorstwa, do którego zakresu spraw prokura została ograniczona. Nazwa oddziału powinna być tożsama z nazwą oddziału ujawnioną w rejestrze.
§ 16.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców oraz w dziale 5 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej wpisuje się kuratora ustanowionego na podstawie przepisów szczególnych.
Rozdział 3
Informacje o wpisach dla wszystkich podmiotów
§ 17.
Dla każdego wpisu w pozycji rejestru zamieszcza się następujące dane:
1) numer kolejny wpisu;
2) oznaczenie sądu dokonującego wpisu, z wyjątkiem przypadku, gdy wpis w rejestrze polega na automatycznym zamieszczeniu danych;
3) sygnaturę sprawy o wpis;
4) datę dokonania wpisu;
5) dla wpisu w rejestrze dłużników niewypłacalnych datę złożenia wniosku o wpis, jeżeli wpisu dokonano na wniosek;
6) rodzaj wpisu, co obejmuje jeden z następujących rodzajów wpisu:
a) rejestrację w Krajowym Rejestrze Sądowym, co obejmuje rejestrację w rejestrze przedsiębiorców, rejestrację w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej lub w rejestrze przedsiębiorców i w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
b) wpis podmiotu będącego stowarzyszeniem, inną organizacją społeczną lub zawodową, fundacją do rejestru przedsiębiorców,
c) wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego,
d) wykreślenie podmiotu będącego stowarzyszeniem, inną organizacją społeczną lub zawodową, fundacją z rejestru przedsiębiorców,
e) wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych,
f) zmiana danych w rejestrze, w miarę potrzeby określona jako:
— sprostowanie wpisu,
— uzupełnienie wpisu,
— wpis dokonany w wyniku rozpoznania środków zaskarżania,
— wpis z urzędu na podstawie art. 12 ust. 3 oraz art. 24 ust. 6 ustawy,
g) uchylenie wpisu wykreślającego podmiot;
7) wzmiankę o nieprawomocności wpisu;
8) datę uprawomocnienia.
§ 18.
Dla wpisów postanowień co do istoty sprawy skutecznych i wykonalnych z chwilą ich wydania oraz dla wpisów, o których mowa w art. 20 ust. 2a ustawy, nie zamieszcza się danych, o których mowa w § 17 pkt 7 i 8.
Rozdział 4
Wpisy w rejestrze przedsiębiorców Przepisy szczegółowe dla poszczególnych rodzajów przedsiębiorców
Oddział 1
Spółki jawne, komandytowe i partnerskie
§ 19.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: odpowiednio wyrazy „spółka jawna”, „spółka komandytowa” lub „spółka partnerska”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że spółka posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą spółka działa,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru — „RHA”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółkę oddziałów:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o umowie:
a) w polu pierwszym — informacje o zawarciu lub zmianie umowy spółki , co obejmuje: datę zawarcia lub zmiany umowy oraz, jeżeli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego — oznaczenie notariusza i numer repertorium, w przypadku zaś zmiany umowy — także oznaczenie zmienionych paragrafów umowy, a w wypadku ustalenia nowego tekstu umowy spółki — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej: w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółka; jeżeli spółka została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółki , jeżeli powstała przez przekształcenie:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje informację, że spółka powstała w wyniku:
— przekształcenia,
— przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania spółki w wyniku przekształcenia oraz informację o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — oznaczenie podmiotu, z którego powstała spółka w wyniku przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot był zarejestrowany; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, pole pozostaje niewypełnione,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot był zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, pole pozostaje niewypełnione,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje
się REGON nadany spółce,
— w polu szóstym — NIP; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje się NIP nadany spółce;
7) w rubryce siódmej — dane wspólników lub partnerów:
1) dla spółki jawnej — dane wspólników:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS,
e) w polu piątym — informację, czy wspólnik pozostaje w związku małżeńskim; jeżeli nie pozostaje, to pol 6 i 7 nie wypełnia się,
f) w polu szóstym — informację, czy została zawarta małżeńska umowa majątkowa,
g) w polu siódmym — informację, czy powstała rozdzielność majątkowa między małżonkami,
h) w polu ósmym — informację o ograniczonej zdolności wspólnika do czynności prawnych, w przypadku gdy taka okoliczność ma miejsce,
2) dla spółki partnerskiej — dane partnerów:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — zaznaczenie okoliczności, że partner ponosi odpowiedzialność w granicach określonych w art. 95 § 2 Kodeksu spółek handlowych,
e) w polu piątym — informację, czy partner pozostaje w związku małżeńskim; jeżeli nie pozostaje, to pól 6 i 7 nie wypełnia się,
f) w polu szóstym — informację, czy została zawarta małżeńska umowa majątkowa,
g) w polu siódmym — informację, czy powstała rozdzielność majątkowa między małżonkami,
h) w polu ósmym — informację o ograniczonej zdolności partnera do czynności prawnych, w przypadku gdy taka okoliczność ma miejsce,
3) dla spółki komandytowej — dane wspólników:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym − numer KRS,
e) w polu piątym — informację, czy wspólnik pozostaje w związku małżeńskim; jeżeli nie pozostaje, to pól 6 i 7 nie wypełnia się,
f) w polu szóstym — informację, czy została zawarta małżeńska umowa majątkowa,
g) w polu siódmym — informację, czy powstała rozdzielność majątkowa między małżonkami,
h) w polu ósmym — informację o ograniczonej zdolności wspólnika do czynności prawnych, w przypadku gdy taka okoliczność ma miejsce,
i) w polu dziewiątym — informację, czy wspólnik jest komandytariuszem,
j) w polu dziesiątym — wysokość sumy komandytowej,
k) w polu jedenastym — wartość wkładu umówionego,
l) w polu dwunastym — zaznaczenie, czy jest w tym wkład niepieniężny,
m) w podrubryce pierwszej:
— w polu pierwszym — wartość wkładu wniesionego,
— w polu drugim — zaznaczenie okoliczności, czy jest to wkład niepieniężny,
n) w podrubryce drugiej:
— w polu pierwszym — wartość wkładu zwróconego,
— w polu drugim — zaznaczenie okoliczności, czy jest to zwrot wkładu niepieniężnego.
§ 20.
1. W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 7 lub w podrubryce 1 lub 2 rubryki 7 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. Pól od 5 do 8 rubryki 7 dla spółki jawnej i spółki komandytowej nie wypełnia się, jeżeli wspólnik nie jest osobą fizyczną.
3. Pól 10, 11 i 12 oraz podrubryk 1 i 2 rubryki 7 dla spółki komandytowej nie wypełnia się, jeżeli wspólnik nie jest komandytariuszem.
§ 21.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — uprawnionych do reprezentowania spółki:
a) w polu pierwszym — wyrazy „wspólnicy reprezentujący spółkę”, a w przypadku spółki partnerskiej — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania spółki, jeżeli został powołany,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki, co obejmuje sposób reprezentowania spółki przez wspólników lub zarząd i przez prokurentów,
c) w podrubryce pierwszej — dane wspólników reprezentujących spółkę lub osób wchodzących w skład zarządu:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję w organie reprezentującym; pole pozostaje niewypełnione dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej, w której zarząd nie został powołany;
2) w rubryce drugiej dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 22.
W przypadku gdy w podrubryce 1 rubryki 1 lub w rubryce 3 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce.
§ 23.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — nie dokonuje się wpisów,
e) w polu piątym — dla spółki jawnej i partnerskiej wzmiankę o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego sprawozdania finansowego, w tym wskazanie roku obrotowego, którego to dotyczy,
f) w polu szóstym — dla spółki jawnej i komandytowej wzmiankę o złożeniu sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — wzmianki o złożonych dokumentach grupy kapitałowej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki dominującej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — dla spółki jawnej i komandytowej wzmiankę o złożeniu skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informację o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — datę dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 24.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 i 3 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2 i 3.
3. W przypadku gdy w rubryce 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednej działalności, to informacje o nich wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 4.
§ 25.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorcy — spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — dane o zaległościach podatkowych, celnych oraz zaległościach na rzecz ZUS objętych egzekucją, jeżeli dochodzona należność nie została uiszczona w terminie 60 dni od daty wszczęcia egzekucji:
a) w polu pierwszym — oznaczenie charakteru zaległości, co obejmuje zaległość podatkową, celną, na rzecz ZUS,
b) w polu drugim — oznaczenie organu wystawiającego tytuł wykonawczy, datę wszczęcia egzekucji i numer tytułu wykonawczego,
c) w polu trzecim — wysokość zaległości,
d) w polu czwartym — informacje o zakończeniu egzekucji, co obejmuje: określenie sposobu zakończenia egzekucji, nazwę organu wydającego prawomocne orzeczenie o zakończeniu egzekucji, datę tego orzeczenia;
2) w rubryce drugiej — wierzycieli przedsiębiorcy oraz ich wierzytelności, jeżeli posiadają tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko przedsiębiorcy i nie zostali zaspokojeni w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia:
a) w polu pierwszym — informacje o tytule wykonawczym, co obejmuje: nazwę organu wydającego tytuł wykonawczy, datę wydania tytułu wykonawczego, sygnaturę sprawy; w przypadku tytułów egzekucyjnych niepochodzących od sądu określa się nazwę sądu nadającego klauzulę wykonalności, datę nadania klauzuli wykonalności i sygnaturę sprawy o nadanie klauzuli wykonalności,
b) w polu drugim — kwotę wierzytelności, w przypadku wierzytelności pieniężnych, lub opis wierzytelności, w przypadku wierzytelności niepieniężnych,
c) w polu trzecim — jeżeli jest to wierzytelność solidarna, zaznaczenie tej okoliczności,
d) w podrubryce pierwszej — dane wierzycieli:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
3) w rubryce trzeciej — informacje o zabezpieczeniu majątku dłużnika w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości, w postępowaniu restrukturyzacyjnym oraz o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 233, z późn. zm.), zwanej dalej „Prawem upadłościowym”, co obejmuje:
a) w polu pierwszym — informacje o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 Prawa upadłościowego, co obejmuje: nazwę sądu, datę postanowienia, sygnaturę sprawy; w polu pierwszym dokonuje się wpisów wynikających z Prawa upadłościowego,
b) w polu drugim — informacje o zabezpieczeniu majątku dłużnika w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości, co obejmuje: nazwę sądu, datę postanowienia, sygnaturę sprawy i sposób zabezpieczenia,
c) w polu trzecim — informacje o zabezpieczeniu majątku dłużnika w postępowaniu restrukturyzacyjnym, co obejmuje: nazwę sądu, datę postanowienia, sygnaturę sprawy, rodzaj postępowania i sposób zabezpieczenia,
d) w polu czwartym — informacje o dalszym pełnieniu funkcji przez nadzorcę lub zarządcę po ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego, co obejmuje: nazwę sądu, sygnaturę sprawy, rodzaj postępowania i funkcję;
4) w rubryce czwartej — informacje o umorzeniu prowadzonej przeciwko przedsiębiorcy egzekucji z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, co obejmuje: w polu pierwszym — nazwę organu prowadzącego egzekucję, datę postanowienia, sygnaturę sprawy.
§ 26.
W przypadku gdy w rubryce 1, 2, 3, 4 lub w podrubryce pierwszej rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 27.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się w rubryce pierwszej dane kuratora:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę;
b) w polu drugim — imiona;
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON;
d) w polu czwartym — numer KRS;
e) w polu piątym — podstawę powołania kuratora i zakres jego działania;
f) w polu szóstym — datę powołania kuratora;
g) w polu siódmym — datę, do której kurator ma działać.
§ 28.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje: datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji spółki przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie, rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnienie,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu, rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnieniu, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie lub unieważnienie nastąpiło orzeczeniem sądu czy uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę sporządzenia aktu notarialnego zawierającego uchwałę, oznaczenie notariusza, numer repertorium;
3) w rubryce trzeciej — informacje o połączeniu lub przekształceniu spółki:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje jedną z następujących okoliczności:
— przekształcenie w inną spółkę handlową,
— przejęcie przez inną spółkę,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia lub przekształcenia spółki oraz informacje o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotu przejmującego spółkę lub podmiotu powstałego w wyniku połączenia lub przekształcenia spółki:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
4) w rubryce czwartej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym (Dz. U. Nr 93, poz. 836, z późn. zm.):
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych, o postępowaniu naprawczym lub o przymusowej restrukturyzacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
7) w rubryce siódmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 29.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1 lub podrubryce 1 i 2 rubryki 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 7 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 7.
§ 30.
Dla spółki przekształcanej lub podlegającej połączeniu dane wpisywane w rubryce 3 w polach 1 i 2 wpisuje się na wniosek po zgłoszeniu do sądu rejestrowego uchwały o łączeniu, podziale lub przekształceniu. Dane w podrubryce 1 rubryki 3 wpisuje się na wniosek lub z urzędu, jeżeli spółka jest z urzędu wykreślana z rejestru, po wpisaniu do rejestru skutków połączenia, podziału lub przekształcenia.
Oddział 2
Europejskie zgrupowania interesów gospodarczych
§ 31.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych działa,
d) w polu czwartym — dane o poprzedniej rejestracji europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych w innym państwie, co obejmuje: oznaczenie państwa, nazwę rejestru, nazwę organu prowadzącego rejestr oraz numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane oddziałów posiadanych przez europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o umowie: w polu pierwszym — informacje o zawarciu lub zmianie umowy europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych, co obejmuje: datę zawarcia lub zmiany umowy oraz, jeżeli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego — oznaczenie notariusza i numer repertorium, w przypadku zaś zmiany umowy — także oznaczenie zmienionych paragrafów umowy, a w wypadku ustalenia nowego tekstu umowy spółki — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej: w polu pierwszym — okres, na jaki europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych zostało utworzone; jeżeli europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych zostało utworzone na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane członków europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS,
e) w polu piątym — formę prawną (w języku państwa siedziby),
f) w polu szóstym — siedzibę statutową lub miejsce zamieszkania członka europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych,
g) w polu siódmym — adres członka europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych,
h) w polu ósmym — oznaczenie państwa, nazwę rejestru, w którym członek europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych jest zarejestrowany, nazwę organu prowadzącego rejestr oraz numer w rejestrze,
i) w polu dziewiątym — wzmiankę o klauzulach zwalniających członka europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych od odpowiedzialności za długi i inne zobowiązania powstałe przed przystąpieniem do europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych,
j) w polu dziesiątym — informację, czy członek europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych pozostaje w związku małżeńskim; jeżeli nie pozostaje, to pól 11 i 12 nie wypełnia się,
k) w polu jedenastym — informację, czy została zawarta małżeńska umowa majątkowa,
l) w polu dwunastym — informację, czy powstała rozdzielność majątkowa między małżonkami,
m) w polu trzynastym — informację o ograniczonej zdolności członka europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych do czynności prawnych w przypadku, gdy taka okoliczność ma miejsce.
§ 32.
1. W przypadku gdy w rubryce 3, 4 i 6 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. Pól od 10 do 13 rubryki 6 nie wypełnia się, jeżeli członek europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych nie jest osobą fizyczną.
§ 33.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — uprawnionych do reprezentowania europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych:
a) w polu pierwszym — wyraz „zarządcy”,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych, co obejmuje sposób reprezentowania podmiotu przez zarządców, przez osoby fizyczne wyznaczone na przedstawicieli zarządców będących osobami prawnymi i przez prokurentów,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządców lub osób fizycznych wyznaczonych na przedstawicieli zarządców będących osobami prawnymi:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
— w polu czwartym — odpowiednio wyrazy: „zarządca”, „osoba fizyczna wyznaczona na przedstawiciela zarządcy będącego osobą prawną”;
2) w rubryce drugiej dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 34.
W przypadku gdy w podrubryce 1 rubryki 1 lub w rubryce 3 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce.
§ 35.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 36.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1 lub 4.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
§ 37.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych.
§ 38.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się w rubryce pierwszej dane kuratora:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę;
b) w polu drugim — imiona;
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON;
d) w polu czwartym — numer KRS;
e) w polu piątym — podstawę powołania kuratora i zakres jego działania;
f) w polu szóstym — datę powołania kuratora;
g) w polu siódmym — datę, do której kurator ma działać.
§ 39.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji zgrupowania przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie, rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnienie,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu, rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnieniu, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie lub unieważnienie nastąpiło orzeczeniem sądu czy uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę sporządzenia aktu notarialnego zawierającego uchwałę, oznaczenie notariusza, numer repertorium;
3) w rubryce trzeciej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
4) w rubryce czwartej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych lub o postępowaniu naprawczym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, co obejmuje: nazwę sądu, datę, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego, co obejmuje sposób ukończenia i datę ukończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
5) w rubryce piątej — informacje o zmianie siedziby europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu planu przeniesienia siedziby,
b) w polu drugim — w przypadku wykreślenia z uwagi na zmianę siedziby — informacje o państwie, do którego przeniesiono siedzibę europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych, nazwę rejestru, do którego wpisano europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych, nazwę organu prowadzącego rejestr oraz numer w rejestrze;
6) w rubryce szóstej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 40.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4 w podrubryce 1 rubryki 1 lub podrubryce 1 i 2 rubryki 3 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 6 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 6.
Oddział 3
Spółki komandytowo-akcyjne
§ 41.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „spółka komandytowo-akcyjna”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że spółka posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą spółka działa,
d) w polu czwartym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
e) w polu piątym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółkę oddziałów:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
d) w polu czwartym — numer w rejestrze oraz nazwę rejestru w przypadku oddziału spółki utworzonego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie: w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje: datę sporządzenia aktu notarialnego, oznaczenie notariusza i numer repertorium, w przypadku zaś zmiany statutu także oznaczenie zmienionych paragrafów statutu, a w przypadku ustalenia nowego tekstu statutu zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółka; jeżeli spółka została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”,
b) w polu drugim — wzmiankę o prawie obligatariuszy do udziału w zysku;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółki, jeżeli powstała przez przekształcenie:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje informację, że spółka powstała w wyniku:
— przekształcenia,
— przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania spółki w wyniku przekształcenia oraz informację o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — oznaczenie podmiotu, z którego powstała spółka w wyniku przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot był zarejestrowany; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, pole pozostaje niewypełnione,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot był zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS, jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, pole pozostaje niewypełnione;
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje się REGON nadany spółce,
— w polu szóstym — NIP; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje się NIP nadany spółce;
7) w rubryce siódmej — dane komplementariuszy:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS,
e) w polu piątym — informację, czy komplementariusz pozostaje w związku małżeńskim; jeżeli nie pozostaje, to pól 6 i 7 nie wypełnia się,
f) w polu szóstym — informację, czy została zawarta małżeńska umowa majątkowa,
g) w polu siódmym — informację, czy powstała rozdzielność majątkowa między małżonkami,
h) w polu ósmym — informację o ograniczonej zdolności komplementariusza do czynności prawnych, w przypadku gdy taka okoliczność ma miejsce;
8) w rubryce ósmej — dane o kapitale spółki:
a) w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego,
b) w podrubryce pierwszej — informację o wniesieniu aportu:
— w polu pierwszym — określenie wartości akcji objętych za aport,
c) w polu drugim — liczbę akcji wszystkich emisji,
d) w polu trzecim — wartość nominalną akcji,
e) w polu czwartym — kwotowe określenie części kapitału wpłaconego;
9) w rubryce dziewiątej — informacje o emisjach akcji:
a) w polu pierwszym — nazwę serii akcji,
b) w polu drugim — liczbę akcji w danej serii,
c) w polu trzecim — rodzaj uprzywilejowania i liczbę akcji uprzywilejowanych lub informacje, że akcje nie są uprzywilejowane;
10) w rubryce dziesiątej wzmiankę o uchwale o emisji obligacji zamiennych i akcji przyznawanych w zamian za te obligacje, co obejmuje datę podjęcia uchwały oraz maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego.
§ 42.
1. W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 7, 9 lub w podrubryce pierwszej rubryki 8 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. Pól od 5 do 8 rubryki 7 nie wypełnia się, jeżeli komplementariusz nie jest osobą fizyczną.
§ 43.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — dane komplementariuszy uprawnionych do reprezentowania spółki:
a) w polu pierwszym — sposób reprezentacji spółki, co obejmuje sposób reprezentacji spółki przez wspólników i przez prokurentów,
b) w podrubryce pierwszej — dane komplementariuszy reprezentujących spółkę:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS lub numer w innym rejestrze, a jeżeli komplementariuszem jest przedsiębiorca zagraniczny objęty systemem integracji rejestrów — numer w rejestrze, nazwę rejestru oraz oznaczenie państwa członkowskiego, w którym zarejestrowano podmiot;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru spółki,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury; rubryki nie wypełnia się, jeżeli nie powołano prokurenta:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 44.
W przypadku gdy w rubryce 3 lub podrubryce pierwszej rubryki 1 lub 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 45.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — wzmianki o złożonych dokumentach grupy kapitałowej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki dominującej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — wzmiankę o złożeniu skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
4) w rubryce czwartej — nie dokonuje się wpisów;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 46.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 i 3 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2 i 3.
§ 47.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje spółka komandytowo-akcyjna.
§ 48.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się w rubryce pierwszej dane kuratora:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę;
b) w polu drugim — imiona;
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON;
d) w polu czwartym — numer KRS;
e) w polu piątym — podstawę powołania kuratora i zakres jego działania;
f) w polu szóstym — datę powołania kuratora;
g) w polu siódmym — datę, do której kurator ma działać.
§ 49.
1. W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółki komandytowo-akcyjnej wpisuje się informacje wskazane w § 28, z dodaniem oznaczenia kraju w polu drugim, w podrubryce pierwszej i w rubryce trzeciej oraz informacje wskazane w § 29 i § 30, przy czym spółkę jawną, spółkę komandytową oraz spółkę partnerską zastępuje spółka komandytowo-akcyjna.
2. Dla spółki komandytowo-akcyjnej informacje, o których mowa w § 28 pkt 3 lit. c, dotyczące formy prawnej oraz nazwy rejestru podmiotu objętego systemem integracji rejestrów, wpisuje się odpowiednio zgodnie z udostępnianymi w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości listą form prawnych oraz listą rejestrów.
Oddział 4
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne i proste spółki akcyjne
§ 50.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”, „spółka akcyjna” lub „prosta spółka akcyjna”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że spółka posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą spółka działa,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru — „RHB”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółkę oddziałów:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
d) w polu czwartym — numer w rejestrze oraz nazwę rejestru w przypadku oddziału spółki utworzonego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
4) w rubryce czwartej — informacje o umowie i statucie: w polu pierwszym — informacje o zawarciu umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub prostej spółki akcyjnej, sporządzeniu statutu spółki akcyjnej lub zmianach odpowiednio umowy lub statutu, co obejmuje: datę sporządzenia aktu notarialnego, oznaczenie notariusza, numer repertorium, w przypadku zaś zmiany umowy lub statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu umowy lub statutu spółki — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółka; jeżeli spółka została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”,
b) w polu drugim — oznaczenie pisma, poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym, przeznaczonego do ogłoszeń spółki, jeżeli umowa albo statut spółki je wskazuje,
c) w polu trzecim dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością — informację, czy wspólnik może mieć jeden, czy większą liczbę udziałów,
d) w polu czwartym dla spółki akcyjnej — wzmiankę o przyznaniu przez statut uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub tytułów uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki niewynikających z akcji, a dla prostej spółki akcyjnej wzmiankę o przyznaniu przez umowę uprawnień indywidualnych określonym akcjonariuszom lub tytułów uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki niewynikających z akcji,
e) w polu piątym dla spółki akcyjnej oraz dla prostej spółki akcyjnej — wzmiankę o prawie obligatariuszy do udziału w zysku;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółki, jeżeli powstała przez połączenie, przekształcenie lub podział innych spółek:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje informację, że spółka powstała w wyniku:
— połączenia,
— podziału,
— przekształcenia,
— przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową,
— przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania spółki w wyniku połączenia, przekształcenia lub podziału oraz informację o uchwale,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstała spółka w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów formę prawną wpisuje się zgodnie z listą form prawnych udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu drugim — kraj i nazwę rejestru albo ewidencji, w których podmiot jest zarejestrowany; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna — pole pozostaje niewypełnione; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów nazwę rejestru wpisuje się zgodnie z listą rejestrów udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS; jeżeli podmiot był wpisany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub przekształceniu podlegała spółka cywilna, pole pozostaje niewypełnione,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje się REGON nadany spółce,
— w polu szóstym — NIP; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna, wpisuje się NIP nadany spółce;
7) w rubryce siódmej — dane wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegających wpisaniu na mocy art. 38 pkt 8 lit. c ustawy, liczbę i wysokość posiadanych przez nich udziałów oraz — dla spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej — dane akcjonariusza, jeżeli całość akcji spółki należy do jednego akcjonariusza:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS,
e) w polu piątym — udziały posiadane przez wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co obejmuje liczbę udziałów i łączną wartość udziałów; w przypadku posiadania wszystkich lub części udziałów wspólnie z innymi osobami, okoliczność tę należy zaznaczyć,
f) w polu szóstym — jeżeli wspólnik posiada całość udziałów lub akcji spółki — wzmiankę o tej okoliczności;
8) w rubryce ósmej — dane o kapitale spółki:
a) dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:
— w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego spółki,
— w podrubryce pierwszej — informację o wniesieniu aportu:
– – w polu pierwszym — określenie wartości udziałów objętych za aport,
— w polu drugim dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym — wzmiankę, że kapitał nie został pokryty,
b) dla spółki akcyjnej:
— w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego spółki,
— w podrubryce pierwszej — informację o wniesieniu aportu:
– – w polu pierwszym — określenie wartości udziałów objętych za aport,
— w polu drugim — wysokość kapitału docelowego,
— w polu trzecim — liczbę akcji wszystkich emisji,
— w polu czwartym — wartość nominalną akcji,
— w polu piątym — kwotowe określenie części kapitału wpłaconego,
— w polu szóstym — wartość nominalną warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego;
c) dla prostej spółki akcyjnej:
— w polu pierwszym — wysokość kapitału akcyjnego,
— w polu drugim — liczbę akcji wszystkich emisji,
— w polu trzecim — wzmiankę, czy akcjonariusze wnoszą wkład niepieniężny,
— w polu czwartym — maksymalną liczbę akcji, które mogą być przedmiotem warunkowej emisji,
— w polu piątym — maksymalną liczbę akcji, które mogą zostać wyemitowane z upoważnienia udzielonego zarządowi albo radzie dyrektorów;
9) w rubryce dziewiątej dla spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej — informacje o emisjach akcji:
a) w polu pierwszym — nazwę serii akcji,
b) w polu drugim — liczbę akcji w danej serii,
c) w polu trzecim — rodzaj uprzywilejowania i liczbę akcji uprzywilejowanych lub informacje, że akcje nie są uprzywilejowane;
10) w rubryce dziesiątej w polu pierwszym: dla spółki akcyjnej — wzmiankę o podjęciu uchwały o emisji obligacji zamiennych i akcji przyznawanych za te obligacje, co obejmuje datę podjęcia uchwały oraz maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego, a dla prostej spółki akcyjnej — wzmiankę o podjęciu uchwały o emisji obligacji zamiennych i akcji przyznawanych za te obligacje, co obejmuje datę podjęcia uchwały oraz maksymalną liczbę emitowanych akcji;
11) w rubryce jedenastej dla spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej: w polu pierwszym — wzmiankę, czy zarząd albo rada dyrektorów są upoważnione do emisji warrantów subskrypcyjnych;
12) w rubryce dwunastej — wzmiankę o uczestnictwie w grupie spółek:
a) w polu pierwszym — informację, czy spółka jest podmiotem dominującym czy zależnym,
b) w podrubryce pierwszej — dane spółki zależnej:
— w polu pierwszym — firmę spółki,
— w polu drugim — numer KRS spółki,
c) w podrubryce drugiej — dane podmiotu dominującego:
— w polu pierwszym — firmę albo nazwę podmiotu,
— w polu drugim — numer KRS podmiotu.
§ 51.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 7, 9, 10, 12 lub w podrubryce pierwszej rubryki 6, 8 lub 12 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 52.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania spółki: „zarząd”, a dla prostej spółki akcyjnej: „zarząd” albo „rada dyrektorów”,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki, co obejmuje sposób reprezentowania spółki przez zarząd i przez prokurentów, a dla prostej spółki akcyjnej także przez radę dyrektorów i przez prokurentów,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania spółki:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję w organie reprezentującym,
— w polu szóstym — informację, czy osoba wchodząca w skład zarządu albo rady dyrektorów została zawieszona w czynnościach,
— w polu siódmym — datę, do jakiej osoba wchodząca w skład zarządu albo rady dyrektorów została zawieszona;
2) w rubryce drugiej — organy nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru spółki,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 52a.
Jeżeli w prostej spółce akcyjnej wybrano radę dyrektorów jako organ reprezentacji i organ nadzoru, organ ten podlega wpisaniu jako organ reprezentacji oraz jako organ nadzoru. W takiej sytuacji wszystkie osoby wchodzące w skład rady dyrektorów wpisuje się jako członków organu reprezentacji i jako członków organu nadzoru. W przypadku wskazania dyrektorów wykonawczych, w skład organu nadzoru wpisuje się tylko dyrektorów niebędących dyrektorami wykonawczymi (dyrektorów niewykonawczych) jako sprawujących stały nadzór nad prowadzeniem spraw spółki.
§ 53.
W przypadku gdy w rubryce 2, 3 lub podrubryce pierwszej rubryki 1 lub 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 54.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym wzmiankę o złożeniu sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — wzmianki o złożonych dokumentach grupy kapitałowej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki dominującej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — wzmiankę o złożeniu skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informację o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — datę dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego, ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny — datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 54a.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1 lub 4.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 lub 3 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych dokumentach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2 lub 3.
§ 55.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna i prosta spółka akcyjna.
§ 56.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się w rubryce pierwszej dane kuratora:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę;
b) w polu drugim — imiona;
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON;
d) w polu czwartym — numer KRS;
e) w polu piątym — podstawę powołania kuratora i zakres jego działania;
f) w polu szóstym — datę powołania kuratora;
g) w polu siódmym — datę, do której kurator ma działać.
§ 57.
1. Wykreślenie kuratora jest równoznaczne ze wzmianką o jego odwołaniu.
2. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
§ 58.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji spółki przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie, rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnienie,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu, rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnieniu spółki, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie lub unieważnienie nastąpiło orzeczeniem sądu lub uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy lub oznaczenie notariusza, datę sporządzenia aktu notarialnego zawierającego uchwałę, numer repertorium;
3) w rubryce trzeciej — ustanowienie zarządu komisarycznego dla spółki akcyjnej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki przez zarząd komisaryczny,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o połączeniu, podziale spółki lub przekształceniu spółki w inny sposób:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje jedną z następujących okoliczności:
— przekształcenie w inną spółkę handlową,
— przejęcie innej spółki,
— przejęcie przez inną spółkę,
— podział spółki z jej likwidacją,
— wydzielenie części majątku spółki w wyniku podziału,
— przejęcie części majątku innej spółki w wyniku podziału,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia, podziału lub przekształcenia oraz informacje o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia albo dane podmiotów przejmujących całość lub część majątku spółki:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów formę prawną wpisuje się zgodnie z listą form prawnych udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu drugim — kraj i nazwę rejestru albo ewidencji, w których podmiot jest zarejestrowany; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna — pole pozostaje niewypełnione; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów nazwę rejestru wpisuje się zgodnie z listą rejestrów udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów, których majątek w całości lub w części jest przejmowany w wyniku połączenia lub podziału; wpisu dokonuje się dla spółki przejmującej; wpis nie dotyczy spółek zawiązanych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
7) w rubryce siódmej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych, o postępowaniu naprawczym lub o przymusowej restrukturyzacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
8) w rubryce ósmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 59.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4, 5, 6, 7, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 rubryki 3, w podrubryce 1 lub 2 rubryki 4 lub w podrubryce 1 i 2 rubryki 5 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 8 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 8.
§ 60.
Dla spółki przekształcanej lub podlegającej podziałowi lub połączeniu dane wpisywane w rubryce 4 w polach 1 i 2 wpisuje się na wniosek po zgłoszeniu do sądu rejestrowego uchwały o łączeniu, podziale lub przekształceniu. Dane w podrubryce 1 i 2 rubryki 4 wpisuje się na wniosek lub z urzędu, jeżeli spółka jest z urzędu wykreślana z rejestru, po wpisaniu do rejestru skutków połączenia, podziału lub przekształcenia.
Oddział 5
Spółki europejskie
§ 61.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „spółka europejska”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że spółka posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą spółka działa,
d) w polu czwartym — dane o poprzedniej rejestracji, co obejmuje: oznaczenie państwa, nazwę rejestru, nazwę organu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółki zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółkę oddziałów:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału, w odniesieniu do oddziałów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
d) w polu czwartym — numer w rejestrze oraz nazwę rejestru w przypadku oddziału spółki utworzonego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
4) w rubryce czwartej — informacje o umowie i statucie: w polu pierwszym — informacje o zawarciu umowy spółki europejskiej, sporządzeniu statutu spółki europejskiej lub zmianach statutu, co obejmuje: datę sporządzenia aktu notarialnego, oznaczenie notariusza, numer repertorium, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu statutu spółki europejskiej — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółka europejska; jeżeli spółka została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”,
b) w polu drugim — oznaczenie pisma, poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym, przeznaczonego do ogłoszeń spółki, jeżeli umowa spółki je wskazuje,
c) w polu trzecim — wzmiankę o przyznaniu przez statut uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub tytułów uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki niewynikających z akcji,
d) w polu czwartym — informację, czy obligatariusze mają prawo do udziału w zysku;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółki, jeżeli powstała przez połączenie, przekształcenie lub podział innych spółek:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje powstanie spółki w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia innych podmiotów,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania spółki w wyniku połączenia, przekształcenia lub podziału oraz informację o uchwale,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstała spółka w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów formę prawną wpisuje się zgodnie z listą form prawnych udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu drugim — kraj i nazwę rejestru albo ewidencji, w których podmiot jest zarejestrowany; jeżeli przekształceniu podlegała spółka cywilna — pole pozostaje niewypełnione; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów nazwę rejestru wpisuje się zgodnie z listą rejestrów udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej — dane akcjonariusza, jeżeli całość akcji spółki należy do jednego akcjonariusza:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS,
e) w polu piątym — jeżeli wspólnik posiada całość akcji spółki — wzmiankę o tej okoliczności;
8) w rubryce ósmej — dane o kapitale spółki:
a) w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego,
b) w podrubryce pierwszej — informację o wniesieniu aportu:
— w polu pierwszym — określenie wartości akcji objętych za aport,
c) w polu drugim — wysokość kapitału docelowego,
d) w polu trzecim — liczbę akcji wszystkich emisji,
e) w polu czwartym — wartość nominalną akcji,
f) w polu piątym — kwotowe określenie części kapitału wpłaconego,
g) w polu szóstym — wartość nominalną warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego;
9) w rubryce dziewiątej — informacje o emisjach akcji:
a) w polu pierwszym — nazwę serii akcji,
b) w polu drugim — liczbę akcji w danej serii,
c) w polu trzecim — rodzaj uprzywilejowania i liczbę akcji uprzywilejowanych lub informacje, że akcje nie są uprzywilejowane;
10) w rubryce dziesiątej dla spółki europejskiej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o podjęciu uchwały o emisji obligacji zamiennych i akcji wydawanych za te obligacje, co obejmuje datę podjęcia uchwały;
11) w rubryce jedenastej dla spółki europejskiej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę, czy zarząd lub rada administrująca są upoważnione do emisji warrantów subskrypcyjnych;
12) w rubryce dwunastej — wzmiankę o uczestnictwie w grupie spółek:
a) w polu pierwszym — informację, czy spółka jest podmiotem dominującym czy zależnym,
b) w podrubryce pierwszej — dane spółki zależnej:
— w polu pierwszym — firmę spółki,
— w polu drugim — numer KRS spółki,
c) w podrubryce drugiej — dane podmiotu dominującego:
— w polu pierwszym — firmę albo nazwę podmiotu,
— w polu drugim — numer KRS podmiotu.
§ 62.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 9, 10, 12 lub w podrubryce pierwszej rubryki 6, 8 lub 12 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 63.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania spółki: „zarząd”, „rada administrująca”, „rada administrująca i dyrektorzy wykonawczy niebędący członkami rady administrującej”,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki, co obejmuje sposób reprezentowania spółki przez zarząd, radę administrującą lub przez dyrektorów wykonawczych niebędących członkami rady administrującej oraz przez prokurentów,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład zarządu albo rady administrującej:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję,
— w polu szóstym — informację, czy osoba została zawieszona w czynnościach,
— w polu siódmym — datę, do której osoba została zawieszona w czynnościach,
d) w podrubryce drugiej — dane dyrektorów wykonawczych niebędących członkami rady administrującej:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
— w polu czwartym — funkcję,
— w polu piątym — informację, czy osoba została zawieszona w czynnościach,
— w polu szóstym — datę, do której osoba została zawieszona w czynnościach;
2) w rubryce drugiej — organy nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru spółki,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 64.
Jeżeli w spółce europejskiej wybrano monistyczny system organów spółki i ten sam organ pełni funkcję organu reprezentacji i organu nadzoru, organ ten podlega wpisaniu jako organ reprezentacji oraz jako organ nadzoru lub kontroli. W takiej sytuacji jako członków organu reprezentacji wpisuje się osoby zajmujące się reprezentacją i zarządzaniem, a jako członków organu nadzoru lub kontroli — osoby zajmujące się nadzorem lub kontrolą.
§ 65.
W przypadku gdy w rubryce 2, 3 lub podrubryce 1 i 2 rubryki 1 lub podrubryce 1 rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 66.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — wzmianki o złożonych dokumentach grupy kapitałowej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółki dominującej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
e) w polu piątym — wzmiankę o złożeniu skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatną działalność statutową według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określoną rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 67.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1 lub 4.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 i 3 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2 i 3.
§ 68.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje spółka europejska.
§ 69.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się w rubryce pierwszej dane kuratora:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę;
b) w polu drugim — imiona;
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON;
d) w polu czwartym — numer KRS;
e) w polu piątym — podstawę powołania kuratora i zakres jego działania;
f) w polu szóstym — datę powołania kuratora;
g) w polu siódmym — datę, do której kurator ma działać.
§ 70.
1. Wykreślenie kuratora jest równoznaczne ze wzmianką o jego odwołaniu.
2. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
§ 71.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółki europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje: datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji spółki przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie, rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnienie,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu, rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnieniu spółki, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie lub unieważnienie nastąpiło orzeczeniem sądu lub uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy lub oznaczenie notariusza, datę sporządzenia aktu notarialnego zawierającego uchwałę, numer repertorium;
3) w rubryce trzeciej — ustanowienie zarządu komisarycznego dla spółki europejskiej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki przez zarząd komisaryczny,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o połączeniu, podziale spółki lub przekształceniu spółki w inny sposób:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje jedną z następujących okoliczności:
— przekształcenie w inną spółkę handlową,
— przejęcie innej spółki,
— przejęcie przez inną spółkę,
— podział spółki z jej likwidacją,
— wydzielenie części majątku spółki w wyniku podziału,
— przejęcie części majątku innej spółki w wyniku podziału,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia, podziału lub przekształcenia oraz informacje o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia albo dane podmiotów przejmujących całość lub część majątku spółki:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów, których majątek w całości lub w części jest przejmowany w wyniku połączenia lub podziału; wpisu dokonuje się dla spółki przejmującej; wpis nie dotyczy spółek zawiązanych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów formę prawną wpisuje się zgodnie z listą form prawnych udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu drugim — kraj i nazwę rejestru, w których podmiot jest zarejestrowany; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów nazwę rejestru wpisuje się zgodnie z listą rejestrów udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych, o postępowaniu naprawczym lub o przymusowej restrukturyzacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
7) w rubryce siódmej — informacje o zmianie siedziby spółki europejskiej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu planu przeniesienia siedziby,
b) w polu drugim — informacje o państwie, do którego przeniesiono siedzibę spółki, nazwę rejestru, do którego wpisano spółkę, nazwę organu prowadzącego rejestr oraz numer w rejestrze;
8) w rubryce ósmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 72.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 rubryki 3, w podrubryce 1 lub 2 rubryki 4 lub w podrubryce 1 i 2 rubryki 5 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 8 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 8.
§ 73.
Dla spółki przekształcanej lub podlegającej podziałowi lub połączeniu dane wpisywane w rubryce 4 w polach 1 i 2 wpisuje się na wniosek po zgłoszeniu do sądu rejestrowego uchwały o łączeniu, podziale lub przekształceniu. Dane w podrubryce 1 i 2 rubryki 4 wpisuje się na wniosek lub z urzędu, jeżeli spółka jest z urzędu wykreślana z rejestru, po wpisaniu do rejestru skutków połączenia, podziału lub przekształcenia.
Oddział 6
Spółdzielnie
§ 74.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu przez wpisanie wyrazów „spółdzielnia” albo (dla spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych) „spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę spółdzielni,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru — „Rejestr spółdzielni”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółdzielni zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółdzielni zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółdzielnię oddziałów:
a) w polu pierwszym — nazwę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie: w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje datę sporządzenia lub zmiany statutu, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu umowy lub statutu — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej: w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółdzielnia; jeżeli spółdzielnia została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółdzielni, jeżeli powstała przez połączenie lub podział innych podmiotów:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje połączenie lub podział,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania podmiotu w wyniku połączenia lub podziału,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej dane podmiotów, z których powstała spółdzielnia w wyniku podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP.
§ 75.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4 lub w podrubryce 1 rubryki 6 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 76.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania spółdzielni: „zarząd”,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółdzielni,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania spółdzielni:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
— w polu czwartym — funkcję w organie reprezentującym,
— w polu piątym — informację, czy osoba wchodząca w skład zarządu została zawieszona w czynnościach,
— w polu szóstym — datę, do jakiej osoba została zawieszona w czynnościach;
2) w rubryce drugiej — organy nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru spółdzielni,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury;
4) w rubryce czwartej — dane pełnomocnika i zakres pełnomocnictwa:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — zakres pełnomocnictwa.
§ 77.
W przypadku gdy w rubryce 2, 3 lub 4 albo podrubryce 1 rubryki 1 lub 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 78.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółdzielni, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 79.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
3. W przypadku gdy w rubryce 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednej działalności, to informacje o nich wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 4.
§ 80.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje spółdzielnia.
§ 81.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje spółdzielnia.
§ 82.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji spółdzielni przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — informacje o połączeniu, podziale lub przekształceniu spółdzielni:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje jedną z następujących okoliczności:
— podział spółdzielni,
— połączenie spółdzielni,
— przekształcenie spółdzielni,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia, podziału lub przekształcenia spółdzielni,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów, których majątek jest przejmowany w wyniku połączenia lub podziału; wpisu dokonuje się dla spółdzielni przejmującej; wpis nie dotyczy spółdzielni zawiązanych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
3) w rubryce trzeciej — ustanowienie zarządu komisarycznego:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki przez zarząd komisaryczny,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych, o postępowaniu naprawczym lub o przymusowej restrukturyzacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
7) w rubryce siódmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności;
8) w rubryce ósmej — informacje o rozwiązaniu spółdzielni:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o której mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu spółdzielni na podstawie art. 25d ustawy, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu, nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania postanowienia, sygnaturę sprawy.
§ 83.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 2, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 lub w podrubryce 2 rubryki 2, w podrubryce 1 rubryki 3 lub w podrubryce 1 i 2 rubryki 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 7 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 7.
§ 84.
Dla spółdzielni podlegającej podziałowi lub połączeniu dane wpisywane w rubryce 2 w polach 1 i 2 wpisuje się na wniosek po zgłoszeniu do sądu rejestrowego uchwały o łączeniu lub podziale. Dane w podrubryce 1 i 2 rubryki 2 wpisuje się na wniosek lub z urzędu, jeżeli spółdzielnia jest z urzędu wykreślana z rejestru, po wpisaniu do rejestru skutków połączenia lub podziału.
Oddział 7
Spółdzielnia europejska
§ 85.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „spółdzielnia europejska”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — firmę, pod którą spółdzielnia działa,
d) w polu czwartym — dane o poprzedniej rejestracji, co obejmuje: oznaczenie państwa, nazwę rejestru, nazwę organu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę spółdzielni zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres spółdzielni zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez spółdzielnię europejską oddziałów:
a) w polu pierwszym — firmę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie: w polu pierwszym — informacje o uchwaleniu statutu spółdzielni europejskiej lub zmianach statutu, co obejmuje: datę podjęcia uchwały, w przypadku zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, zaś w przypadku ustalenia nowego tekstu statutu spółdzielni europejskiej — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona spółdzielnia europejska; jeżeli spółdzielnia została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”,
b) w polu drugim — oznaczenie pisma innego niż Monitor Sądowy i Gospodarczy, przeznaczonego do ogłoszeń spółdzielni europejskiej, jeżeli statut spółdzielni je wskazuje;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania spółdzielni europejskiej, jeżeli powstała przez połączenie, przekształcenie lub podział innych spółdzielni lub spółek:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje powstanie spółdzielni w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia innych podmiotów,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania spółdzielni w wyniku połączenia, przekształcenia lub podziału oraz informację o uchwale,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstała spółdzielnia w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej — dane o kapitale spółdzielni europejskiej:
a) w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego (subskrybowanego),
b) w podrubryce pierwszej — informację o wniesieniu aportu:
— w polu pierwszym — określenie wartości udziałów objętych za aport (nie dotyczy to spółdzielni przenoszącej siedzibę na terytorium RP),
c) w polu drugim — liczbę udziałów wszystkich kategorii,
d) w podrubryce drugiej — informacje o udziałach:
— w polu pierwszym — nazwę kategorii,
— w polu drugim — wartość nominalną udziałów w tej samej kategorii,
e) w polu trzecim — kwotowe określenie części kapitału pokrytego w dniu subskrypcji;
8) w rubryce ósmej dla spółdzielni europejskiej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o podjęciu uchwały o emisji obligacji, co obejmuje datę podjęcia uchwały.
§ 86.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 8 lub w podrubryce 1 rubryki 6 lub w podrubryce 1 i 2 rubryki 7 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 87.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania spółdzielni,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółdzielni, co obejmuje sposób reprezentowania spółdzielni przez zarząd, radę administrującą lub przez dyrektorów wykonawczych będących członkami rady administrującej oraz przez prokurentów,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład zarządu albo rady administrującej:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję,
— w polu szóstym — informację, czy osoba została zawieszona w czynnościach,
— w polu siódmym — datę, do której osoba została zawieszona w czynnościach;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru spółdzielni,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 88.
Jeżeli w spółdzielni europejskiej wybrano monistyczny system organów spółdzielni i ten sam organ pełni funkcję organu reprezentacji i organu nadzoru, organ ten podlega wpisaniu jako organ reprezentacji oraz jako organ nadzoru. W takiej sytuacji jako członków organu reprezentacji wpisuje się osoby zajmujące się reprezentacją i zarządzaniem, a jako członków organu nadzoru — osoby zajmujące się nadzorem.
§ 89.
W przypadku gdy w rubryce 3 lub podrubryce 1 rubryki 1 lub w podrubryce 1 rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 90.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności spółdzielni, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów,
4) w rubryce czwartej — nie dokonuje się wpisów,
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 91.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
§ 92.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje spółdzielnia europejska.
§ 93.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym przedsiębiorcę — spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje spółdzielnia europejska.
§ 94.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla spółdzielni europejskiej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji spółdzielni przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, co obejmuje rozwiązanie albo rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu albo rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji spółdzielni, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu albo właściwego organu lub uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu lub właściwego organu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy lub datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium;
3) w rubryce trzeciej — ustanowienie zarządu komisarycznego dla spółdzielni europejskiej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółdzielni przez zarząd komisaryczny,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o połączeniu, podziale spółdzielni europejskiej lub przekształceniu spółdzielni europejskiej w inny sposób:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje połączenie, podział lub przekształcenie,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia, podziału lub przekształcenia spółdzielni oraz informacje o uchwale,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia albo dane podmiotów przejmujących całość majątku spółdzielni:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu lub organu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów, których majątek jest przejmowany przez spółdzielnię w wyniku połączenia lub podziału; wpisu dokonuje się dla spółdzielni przejmującej; wpis nie dotyczy spółdzielni zawiązanych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu lub organu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych, o postępowaniu naprawczym lub o przymusowej restrukturyzacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
7) w rubryce siódmej — informacje o zmianie siedziby spółdzielni europejskiej:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu planu przeniesienia siedziby,
b) w polu drugim — informacje o państwie, do którego przeniesiono siedzibę spółdzielni, nazwę rejestru, do którego wpisano spółdzielnię, nazwę organu prowadzącego rejestr oraz numer w rejestrze;
8) w rubryce ósmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 95.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 rubryki 3, w podrubryce 1 lub 2 rubryki 4 lub w podrubryce 1 lub 2 rubryki 5 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 8 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 8.
§ 96.
Dla spółdzielni przekształcanej lub podlegającej podziałowi lub połączeniu dane wpisywane w rubryce 4 w polach 1 i 2 wpisuje się na wniosek po zgłoszeniu do sądu rejestrowego uchwały o łączeniu, podziale lub przekształceniu. Dane w podrubryce 1 lub 2 rubryki 4 wpisuje się na wniosek lub z urzędu, jeżeli spółdzielnia jest z urzędu wykreślana z rejestru, po wpisaniu do rejestru skutków połączenia, podziału lub przekształcenia.
Oddział 8
Przedsiębiorstwa państwowe, instytuty badawcze i instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucje gospodarki budżetowej
§ 97.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „przedsiębiorstwo państwowe”, „instytut badawczy i instytut działający w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz” lub „instytucja gospodarki budżetowej,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę przedsiębiorcy zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres przedsiębiorcy zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez przedsiębiorcę oddziałów:
a) w polu pierwszym — nazwę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie: w polu pierwszym — informacje o nadaniu lub zatwierdzeniu statutu, co obejmuje datę nadania lub zatwierdzenia statutu, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu statutu — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej: w polu pierwszym — okres, na jaki został utworzony podmiot; jeżeli podmiot został utworzony na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania podmiotu, jeżeli powstał przez połączenie, podział lub przekształcenie innych podmiotów:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje połączenie, przekształcenie lub podział,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania podmiotu w wyniku połączenia, przekształcenia lub podziału,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej dane podmiotów, z których powstał przedsiębiorca w wyniku podziału, przekształcenia lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr; pole pozostaje puste, jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej — odpowiednio organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego, instytucji gospodarki budżetowej lub odpowiednio organ nadzorujący instytut badawczy i instytut działający w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, co obejmuje:
a) w polu pierwszym — nazwę organu założycielskiego lub organu nadzorującego,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON,
c) w polu trzecim — numer KRS;
8) w rubryce ósmej — wzmiankę o uczestnictwie w grupie spółek:
a) w polu pierwszym — informację, że podmiot jest podmiotem dominującym,
b) w podrubryce pierwszej — dane spółki zależnej:
— w polu pierwszym — firmę spółki,
— w polu drugim — numer KRS spółki.
§ 98.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 8 lub w podrubryce pierwszej rubryki 6 lub 8 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 99.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — uprawnionego do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę uprawnionego,
b) w polu drugim — nazwisko osoby uprawnionej do reprezentowania podmiotu,
c) w polu trzecim — imiona osoby uprawnionej do reprezentowania podmiotu,
d) w polu czwartym — numer PESEL lub datę urodzenia osoby uprawnionej do reprezentowania podmiotu;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury;
4) w rubryce czwartej — dane pełnomocnika i zakres pełnomocnictwa:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — zakres pełnomocnictwa.
§ 100.
1. W przypadku ustanowienia tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa państwowego jego dane wpisuje się w rubryce 1.
2. W przypadku ustanowienia pełnomocnika do spraw prywatyzacji w przedsiębiorstwie państwowym jego dane wpisuje się w rubryce 1.
3. W przypadku gdy w podrubryce 1 rubryki 2 albo w rubrykach 2, 3 i 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 101.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — wzmiankę o złożeniu sprawozdania z działalności przedsiębiorstwa państwowego, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów;
4) w rubryce czwartej — nie dokonuje się wpisów;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 102.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
§ 103.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje przedsiębiorstwo państwowe, instytucja gospodarki budżetowej, instytut badawczy i instytut działający w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz.
§ 104.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje przedsiębiorstwo państwowe, instytucja gospodarki budżetowej, instytut badawczy i instytut działający w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz.
§ 105.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla przedsiębiorstw państwowych, instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucji gospodarki budżetowej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji przedsiębiorcy przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — ustanowienie zarządu komisarycznego lub powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem państwowym:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony lub na jaki zostało powierzone zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym,
b) w polu drugim — informację, czy jest to zarząd komisaryczny, czy powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem państwowym,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji przedsiębiorstwa przez zarządcę,
d) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
3) w rubryce trzeciej — informacje o połączeniu, podziale lub przekształceniu podmiotu w inny sposób:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje:
— połączenie,
— podział,
— przekształcenie,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia, podziału lub przekształcenia,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów, których majątek jest przejmowany w wyniku połączenia lub podziału; wpisu dokonuje się dla podmiotu przejmującego; wpis nie dotyczy podmiotu zawiązanego w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
4) w rubryce czwartej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych lub o postępowaniu naprawczym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, co obejmuje: nazwę sądu, datę, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego, co obejmuje sposób ukończenia i datę ukończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
7) w rubryce siódmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności;
8) w rubryce ósmej — informacje o rozwiązaniu podmiotu:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o której mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, że rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu, nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania postanowienia, sygnaturę sprawy.
§ 106.
1. Dla instytutów badawczych i instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz nie dokonuje się wpisów w rubryce 2.
2. W przypadku gdy w rubrykach 1, 2, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 lub w podrubryce 2 rubryki 2, w podrubryce 1 rubryki 3 lub w podrubrykach 1 i 2 rubryki 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
3. W przypadku gdy w rubryce 7 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 7.
Oddział 9
(uchylony)
Oddział 10
Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej
§ 117.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla towarzystw ubezpieczeń wzajemnych i towarzystw reasekuracji wzajemnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych” lub „towarzystwo reasekuracji wzajemnej”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację towarzystwa pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę towarzystwa,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru — „rejestr towarzystw ubezpieczeń wzajemnych”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę towarzystwa zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres towarzystwa zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez towarzystwo oddziałów:
a) w polu pierwszym — nazwę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie: w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje: datę sporządzenia lub zmiany statutu, a jeżeli statut został sporządzony w formie aktu notarialnego — datę sporządzenia aktu notarialnego, oznaczenie notariusza i numer repertorium, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu statutu — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej: w polu pierwszym — okres, na jaki zostało utworzone towarzystwo; jeżeli zostało utworzone na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania towarzystwa, jeżeli powstało przez połączenie innych podmiotów:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy — połączenie,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania podmiotu w wyniku połączenia,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstało towarzystwo w wyniku połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot był zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie terytorialnego zasięgu działalności towarzystwa,
b) w polu drugim — oznaczenie działu ubezpieczeń objętego działalnością towarzystwa,
c) w polu trzecim — datę uznania towarzystwa za małe towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych,
d) w polu czwartym — wzmiankę o częściowym ograniczeniu zezwolenia na prowadzenie towarzystwa,
e) w polu piątym — datę cofnięcia zezwolenia na prowadzenie towarzystwa;
8) w rubryce ósmej:
a) w polu pierwszym — wysokość kapitału zakładowego towarzystwa,
b) w polu drugim — wysokość kapitału zapasowego towarzystwa.
§ 118.
W przypadku gdy w rubrykach 3 i 4 lub w podrubryce 1 rubryki 6 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 119.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji towarzystwa:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania towarzystwa,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania towarzystwa:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję w organie reprezentującym,
— w polu szóstym — informację, czy osoba wchodząca w skład zarządu została zawieszona w czynnościach,
— w polu siódmym — datę, do jakiej osoba została zawieszona w czynnościach;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru towarzystwa,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 120.
W przypadku gdy w podrubryce 1 rubryki 1 lub 2 oraz w rubryce 3 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej podrubryce lub rubryce.
§ 121.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej wpisuje się informacje wskazane w § 78 i § 79, przy czym spółdzielnię zastępuje towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwo reasekuracji wzajemnej.
§ 122.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, z tym zastrzeżeniem, że wpisów, o których mowa w § 25 pkt 3 dokonuje się wyłącznie w zakresie lit. a i b, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępują towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwo reasekuracji wzajemnej.
§ 123.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępują towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwo reasekuracji wzajemnej.
§ 124.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwa reasekuracji wzajemnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego, datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji towarzystwa przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia;
2) w rubryce drugiej — ustanowienie zarządu komisarycznego:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji towarzystwa przez zarządcę komisarycznego,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
3) w rubryce trzeciej — informacje o połączeniu towarzystwa z innymi podmiotami lub przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje połączenie z innymi podmiotami lub przekształcenie w spółkę akcyjną,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia lub przekształcenia,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów przejmujących towarzystwo albo powstałych w wyniku połączenia lub przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej — dane podmiotów przejmowanych w wyniku połączenia; wpisu dokonuje się dla towarzystwa przejmującego; wpisu nie dokonuje się dla podmiotu powstałego w wyniku połączenia lub przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę lub firmę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
4) w rubryce czwartej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniu naprawczym:
a) w polu pierwszym — informacje o wszczęciu postępowania naprawczego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie naprawcze, datę wszczęcia postępowania naprawczego, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania naprawczego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
7) w rubryce siódmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności;
8) w rubryce ósmej — informacje o rozwiązaniu podmiotu:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o której mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie albo rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu podmiotu albo rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu albo właściwego organu lub uchwałą, oraz odpowiednio: nazwę sądu lub właściwego organu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy lub datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium.
§ 125.
1. W przypadku gdy w rubrykach 1, 2, 3, 4, 5, 6, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 rubryki 2, w podrubryce 1 lub 2 rubryki 3 lub w podrubrykach 1 i 2 rubryki 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 7 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 7.
Oddział 11
Stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe i fundacje, gdy podlegają obowiązkowi wpisu w rejestrze przedsiębiorców na zasadzie art. 36 pkt 13 ustawy
§ 126.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie rodzaju podmiotu zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację przedsiębiorcy pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru, nazwę organu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę podmiotu zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres podmiotu zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez podmiot oddziałów:
a) w polu pierwszym — nazwę oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie:
a) w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje: datę sporządzenia lub zmiany statutu, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu umowy lub statutu — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki został utworzony podmiot; jeżeli został utworzony na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania podmiotu, jeżeli powstał przez przekształcenie, połączenie lub podział innych podmiotów:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje przekształcenie, połączenie lub podział,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania podmiotu w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstał podmiot w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru albo ewidencji, w których podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze albo ewidencji, jeżeli został nadany; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr albo organu prowadzącego ewidencję,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej dla fundacji — wzmiankę o uczestnictwie w grupie spółek:
a) w polu pierwszym — informację, że podmiot jest podmiotem dominującym,
b) w podrubryce pierwszej — dane spółki zależnej:
— w polu pierwszym — firmę spółki,
— w polu drugim — numer KRS spółki.
§ 127.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 7 lub w podrubryce pierwszej rubryki 6 lub 7 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 128.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji podmiotu,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję w organie uprawnionym do reprezentowania podmiotu;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury.
§ 129.
W przypadku gdy w rubryce 2 lub 3 albo w podrubryce 1 rubryki 1 lub rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 130.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla stowarzyszenia, innej organizacji społecznej lub zawodowej i fundacji wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 131.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w rubryce 1.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
3. W przypadku gdy w rubryce 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednej działalności, informacje o nich wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 4.
§ 132.
W dziale 4 rejestru przedsiębiorców wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje stowarzyszenie, inna organizacja społeczna lub zawodowa i fundacja.
§ 133.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje stowarzyszenie, inna organizacja społeczna lub zawodowa i fundacja, w przypadku gdy podlegają obowiązkowi wpisu w rejestrze przedsiębiorców na zasadzie art. 36 pkt 13 ustawy.
§ 134.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji podmiotu przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — informacje o rozwiązaniu organizacji:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o której mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie albo rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu albo rozwiązaniu bez przeprowadzania likwidacji, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, czy rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu, uchwałą czy zarządzeniem administracyjnym oraz w pierwszym przypadku — nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania prawomocnego orzeczenia lub datę wydania postanowienia o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, sygnaturę sprawy; w drugim przypadku — organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium; w trzecim przypadku — nazwę organu wydającego decyzję, datę wydania decyzji i numer decyzji;
3) w rubryce trzeciej — ustanowienie zarządu komisarycznego, zarządu przymusowego lub przedstawiciela do prowadzenia bieżących spraw stowarzyszenia:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd został ustanowiony,
b) w polu drugim — rodzaj zarządu, co obejmuje: zarząd komisaryczny, zarząd przymusowy, przedstawiciela,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji przedsiębiorcy przez zarządcę lub przedstawiciela,
d) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy lub przedstawiciela:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o połączeniu lub podziale podmiotu, jeżeli przepisy prawa materialnego dotyczące podmiotów na to zezwalają:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje połączenie z innymi podmiotami lub podział podmiotu,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia lub podziału,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów powstałych w wyniku połączenia lub podziału albo podmiotów przejmujących organizację:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — informacje o ogłoszeniu upadłości, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania upadłościowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
7) w rubryce siódmej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych lub o postępowaniu naprawczym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu postępowania naprawczego, co obejmuje: nazwę sądu, datę, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo naprawczego, co obejmuje sposób ukończenia i datę ukończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
8) w rubryce ósmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 135.
1. W przypadku gdy w rubryce 1, 3, 4, 5, 6, 7, w podrubryce 1 rubryki 1, w podrubryce 1 rubryki 3, w podrubryce 1 lub 2 rubryki 4 lub w podrubryce 1 i 2 rubryki 5 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. W przypadku gdy w rubryce 8 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 8.
Oddział 12
Oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających w Polsce, główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń oraz główne oddziały zagranicznych zakładów reasekuracji
§ 136.
W dziale 1 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — odpowiednio wyrazy „oddział przedsiębiorcy zagranicznego” lub „główny oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń”, lub „główny oddział zagranicznego zakładu reasekuracji”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację oddziału pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę oddziału,
d) w polu czwartym — nazwę lub firmę przedsiębiorcy zagranicznego lub zagranicznego zakładu ubezpieczeń, lub zagranicznego zakładu reasekuracji wraz z oznaczeniem formy prawnej w języku państwa jego siedziby; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów formę prawną wpisuje się zgodnie z listą form prawnych udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
e) w polu piątym — nazwę rejestru, numer w rejestrze, określenie organu prowadzącego rejestr i przechowującego akta, jeżeli zagraniczny przedsiębiorca, zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji prowadzi działalność na podstawie wpisu do rejestru; w przypadku podmiotu objętego systemem integracji rejestrów nazwę rejestru wpisuje się zgodnie z listą rejestrów udostępnianą w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Sprawiedliwości,
f) w polu szóstym — jeżeli przedsiębiorca zagraniczny, zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji nie podlega prawu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) — prawo państwa właściwego dla przedsiębiorcy zagranicznego lub zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
g) w polu siódmym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru „RHC”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
h) w polu ósmym — informację, czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej,
i) w polu dziewiątym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego,
j) w polu dziesiątym — informacje z systemu integracji rejestrów dotyczące przedsiębiorcy zagranicznego, obejmujące datę i rodzaj postępowania: otwarcie likwidacji, zakończenie postępowania likwidacyjnego, otwarcie i zakończenie postępowania likwidacyjnego, odwołanie postępowania likwidacyjnego, ogłoszenie upadłości, zakończenie postępowania upadłościowego, ogłoszenie upadłości i zakończenie postępowania upadłościowego, odwołanie postępowania upadłościowego, wykreślenie przedsiębiorcy zagranicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — siedzibę i adres zakładu głównego przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji,
d) w polu czwartym — adres poczty elektronicznej,
e) w polu piątym — adres strony internetowej,
f) w polu szóstym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych.
§ 137.
W dziale 2 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentowania podmiotu, a w przypadku gdy w spółkach osobowych nie ma takiego organu — wskazanie wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki; dane te podlegają ujawnieniu odnośnie do przedsiębiorców zagranicznych, zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji odpowiednio, z uwzględnieniem odmienności struktury ich organów:
a) w polu pierwszym — nazwę organu, jeżeli istnieje organ reprezentujący,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji zagranicznego przedsiębiorcy lub zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
c) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu i uprawnionych do reprezentacji, a w przypadku gdy w spółkach osobowych nie ma takiego organu — wskazanie wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu piątym — funkcję w organie reprezentującym,
— w polu szóstym — datę urodzenia lub krajowy numer identyfikacyjny;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru lub kontroli, jeżeli taki organ istnieje:
a) w polu pierwszym — nazwę organu nadzoru,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład organu nadzoru i wykonujących nadzór lub kontrolę:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — datę urodzenia lub krajowy numer identyfikacyjny;
3) w rubryce trzeciej — dane prokurentów i rodzaj prokury:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — rodzaj prokury;
4) w rubryce czwartej — osoby reprezentujące zagranicznego przedsiębiorcę, zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji w oddziale:
a) w polu pierwszym — nazwisko,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia,
d) w polu czwartym — funkcję w głównym oddziale zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub w głównym oddziale zagranicznego zakładu reasekuracji.
§ 138.
1. W przypadku gdy w rubrykach 2, 3, 4 lub w podrubryce 1 rubryki 1 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
2. Jeżeli u przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji ten sam organ pełni funkcje reprezentacji oraz nadzoru lub kontroli, organ ten podlega wpisaniu jako organ reprezentacji oraz jako organ nadzoru lub kontroli. W takiej sytuacji jako członków organu reprezentacji wpisuje się osoby zajmujące się reprezentacją i zarządzaniem, a jako członków organu nadzoru lub kontroli — osoby zajmujące się nadzorem lub kontrolą.
§ 139.
W dziale 3 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — przedmiot działalności oddziału według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określony rodzajem działalności, nie więcej niż dziesięć pozycji:
a) w polu pierwszym — jeden przedmiot przeważającej działalności na poziomie podklasy,
b) w polu drugim — przedmiot pozostałej działalności;
2) w rubryce drugiej — wzmianki o złożonych dokumentach oddziału:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje okres, za jaki złożono dokument, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — wzmiankę o złożeniu opinii biegłego rewidenta albo sprawozdania z badania, co obejmuje okres, za jaki złożono sprawozdanie,
c) w polu trzecim — wzmiankę o złożeniu uchwały lub postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, co obejmuje: okres, za jaki złożono dokument,
d) w polu czwartym — nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej — nie dokonuje się wpisów;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 140.
1. W przypadku gdy w rubryce 1 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 1 lub 4.
2. W przypadku gdy w rubryce 2 zachodzi konieczność wpisania informacji o dokumentach za kolejne okresy, informacje o tych faktach wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 2.
§ 141.
1. W dziale 4 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę komandytową i spółkę partnerską zastępuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, główny oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń i główny oddział zagranicznego zakładu reasekuracji.
2. W przypadku głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji dane, o których mowa w § 25 pkt 3, wpisuje się wyłącznie w odniesieniu do postępowania upadłościowego.
§ 142.
W dziale 5 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji nie dokonuje się wpisów.
§ 143.
W dziale 6 rejestru przedsiębiorców dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informację, czy likwidacja dotyczy przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń, zagranicznego zakładu reasekuracji czy też oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji,
b) w polu drugim — informację o likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji; informacja powinna obejmować przykładowo, z uwzględnieniem odmienności systemu prawnego regulującego działanie przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu lub innego uprawnionego organu: nazwę sądu lub organu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą: organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
albo informację o otwarciu likwidacji oddziału lub głównego oddziału bez likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji:
— w przypadku otwarcia likwidacji orzeczeniem sądu: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
— w przypadku otwarcia likwidacji uchwałą: organ podejmujący uchwałę, datę podjęcia uchwały, numer uchwały, a jeżeli uchwała została podjęta w formie aktu notarialnego — datę jego sporządzenia, oznaczenie notariusza i numer repertorium,
c) w polu trzecim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
d) w polu czwartym — sposób reprezentacji przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji przez likwidatorów albo sposób reprezentacji likwidowanego oddziału lub głównego oddziału bez likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji przez likwidatorów,
e) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji, a w przypadku likwidacji oddziału lub głównego oddziału bez likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji — dane likwidatorów oddziału:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — dla oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji, w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny, zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, spółką akcyjną lub spółką komandytowo-akcyjną, wpisuje się informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, a w przypadku gdy w stosunku do oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji wydano postanowienie, o którym mowa w art. 25d ustawy, wpisuje się informacje o rozwiązaniu odpowiednio oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie, rozwiązanie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji bez przeprowadzania likwidacji albo unieważnienie spółki,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, lub informacje o rozwiązaniu oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji na podstawie art. 25d ustawy;
3) w rubryce trzeciej — dla głównego oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub głównego oddziału zagranicznego zakładu reasekuracji: ustanowienie zarządu komisarycznego:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki zarząd komisaryczny został ustanowiony,
b) w polu drugim — sposób reprezentacji spółki przez zarząd komisaryczny,
c) w podrubryce pierwszej — dane zarządcy komisarycznego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
4) w rubryce czwartej — informacje o połączeniu, przekształceniu lub podziale przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji: w polu pierwszym — informacje o połączeniu, przekształceniu lub podziale przedsiębiorcy zagranicznego, zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji wraz ze wskazaniem sposobu połączenia, podmiotów powstałych w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia, podmiotów przejmujących, podmiotów przejmowanych;
5) w rubryce piątej — informacje o postępowaniu upadłościowym:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji wraz ze wskazaniem daty ogłoszenia upadłości oraz osoby syndyka i przedstawiciela upadłego, jeżeli zostali powołani,
b) w polu drugim — wzmiankę o zakończeniu postępowania upadłościowego przedsiębiorcy zagranicznego, zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub zagranicznego zakładu reasekuracji,
c) w polu trzecim — określenie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, co obejmuje informacje o prowadzeniu upadłości z możliwością zawarcia układu lub upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, a w przypadku ogłoszenia upadłości na podstawie Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. — „upadłość”,
d) w polu czwartym — informacje o uchyleniu układu zawartego w postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu albo w postępowaniu upadłościowym, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy i rodzaj postępowania,
e) w podrubryce pierwszej — dane syndyka:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
f) w podrubryce drugiej — dane osoby powołanej w toku postępowania upadłościowego:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — określenie osoby, co obejmuje jedną z następujących funkcji: „zarządca przymusowy”, „nadzorca sądowy”, „zarządca”, „zarządca zagraniczny”, „osoba powołana w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego”;
6) w rubryce szóstej — informacje o postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania układowego, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu postępowania układowego, co obejmuje sposób zakończenia i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy;
7) w rubryce siódmej — informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych lub o przymusowej restrukturyzacji dotyczące oddziałów przedsiębiorców zagranicznych:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje: nazwę sądu albo organu prowadzącego przymusową restrukturyzację, datę, sygnaturę lub znak sprawy i rodzaj postępowania,
b) w polu drugim — informacje o ukończeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zakończeniu przymusowej restrukturyzacji, co obejmuje sposób i datę ukończenia postępowania, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — sposób i datę zakończenia postępowania,
c) w polu trzecim — informacje o uchyleniu układu, co obejmuje: nazwę sądu, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
d) w podrubryce pierwszej — dane nadzorcy sądowego, zarządcy, nadzorcy układu wykonującego uprawnienia nadzorcy sądowego oraz osoby powołanej w toku postępowania restrukturyzacyjnego do reprezentowania dłużnika, a w przypadku przymusowej restrukturyzacji — dane administratora lub zastępcy administratora, lub pełnomocnika:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS,
— w polu piątym — funkcję;
8) w rubryce ósmej — informację o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przez oddział przedsiębiorcy zagranicznego, główny oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń lub główny oddział zagranicznego zakładu reasekuracji:
a) w polu pierwszym — datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności,
b) w polu drugim — datę wznowienia wykonywania działalności.
§ 144.
1. W rubryce 5 w polach 3 i 4 oraz w podrubryce 1 wpisuje się odpowiednio informacje o wtórnym postępowaniu upadłościowym i syndyku ustanowionym w takim postępowaniu.
2. W podrubryce 2 rubryki 5 wpisuje się dane osób powołanych we wtórnym postępowaniu upadłościowym lub dane zarządcy zagranicznego ustanowionego w postępowaniu o uznanie zagranicznego postępowania upadłościowego.
3. W przypadku gdy w rubryce 7 zachodzi konieczność wpisania kolejnych informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, informacje te wpisuje się kolejno w odpowiednich polach rubryki 7.
§ 145.
W rubryce 6 ujawnia się także informacje o postępowaniu układowym lub innym podobnym postępowaniu, któremu podlega przedsiębiorca zagraniczny, zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji, przy uwzględnieniu odrębności tych postępowań.
§ 146.
W przypadkach gdy w rubrykach 1, 3, 4, 5, 6, podrubryce 1 rubryki 1, podrubryce 1 rubryki 3 lub podrubrykach 1 i 2 rubryki 5 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
Rozdział 5
Przepisy szczegółowe dla poszczególnych rodzajów podmiotów
Oddział 1
Fundacje, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe oraz podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru na podstawie art. 49a ust. 1 ustawy
§ 147.
W dziale 1 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie rodzaju organizacji, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację organizacji pole pozostaje niewypełnione, chyba że podmiot posiada REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę organizacji,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze. W przypadku wpisu podmiotu posiadającego status organizacji pożytku publicznego, będącego inną niż podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego osobą prawną lub jednostką nieposiadającą osobowości prawnej, ujawnia się dane o wcześniejszej rejestracji, chociażby dokonywał jej organ inny niż sąd,
e) w polu piątym — nie dokonuje się wpisów,
f) w polu szóstym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę organizacji zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres organizacji zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez organizację jednostek terenowych lub oddziałów:
a) w polu pierwszym — nazwę jednostki terenowej lub oddziału,
b) w polu drugim — siedzibę jednostki terenowej lub oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres jednostki terenowej lub oddziału zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie:
a) w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje: datę sporządzenia lub zmiany statutu, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów, a w przypadku ustalenia nowego tekstu umowy lub statutu — zaznaczenie tej okoliczności;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki została utworzona organizacja; jeżeli organizacja została utworzona na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — dane o sposobie powstania organizacji, jeżeli powstała przez przekształcenie, połączenie lub podział innych podmiotów:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje informację, że organizacja powstała w wyniku przekształcenia, połączenia albo podziału,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania podmiotu w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału,
c) w polu trzecim — numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji,
d) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których organizacja powstała w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału:
— w polu pierwszym — nazwę,
— w polu drugim — nazwę rejestru albo ewidencji, w których podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze albo ewidencji, jeżeli został nadany; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr albo organu prowadzącego ewidencję,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP;
7) w rubryce siódmej — dane osób wchodzących w skład komitetu założycielskiego:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS;
8) w rubryce ósmej — organ sprawujący nadzór, co obejmuje:
a) w polu pierwszym — nazwę organu.
§ 148.
W dziale 1 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w rubryce 1 w polu 6 nie dokonuje się wpisów dla podmiotów posiadających następujące formy prawne:
1) związki zawodowe rolników indywidualnych;
2) zrzeszenia handlu i usług;
3) zrzeszenia transportu;
4) ogólnokrajowe reprezentacje zrzeszeń handlu i usług;
5) ogólnokrajowe reprezentacje zrzeszeń transportu;
6) ogólnokrajowe związki międzybranżowe;
7) ogólnokrajowe zrzeszenia międzybranżowe;
8) związki zawodowe;
9) jednostki organizacyjne związków zawodowych posiadające osobowość prawną;
10) związki pracodawców;
11) federacje i konfederacje związków pracodawców.
§ 149.
W przypadku gdy w rubryce 3, 4, 7, 8 lub w podrubryce 1 rubryki 6 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 150.
W dziale 2 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się informacje, o których mowa w § 128 pkt 1 i 2 oraz § 129.
§ 151.
W dziale 3 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych nie dokonuje się wpisów;
2) w rubryce drugiej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej:
a) w polu pierwszym — cel działania organizacji;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności.
§ 152.
W przypadku gdy w rubryce 2 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 2 lub 4.
§ 153.
W dziale 4 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę partnerską i spółkę komandytową zastępuje stowarzyszenie, inna organizacja społeczna lub zawodowa i fundacja.
§ 154.
W dziale 5 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje stowarzyszenie, inna organizacja społeczna lub zawodowa i fundacja.
§ 155.
W dziale 6 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla fundacji, stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych wpisuje się informacje wskazane w § 134 i § 135, z wyjątkiem informacji o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Oddział 2
Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej
§ 156.
W dziale 1 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej:
a) w polu pierwszym — oznaczenie formy prawnej podmiotu: wyrazy „samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej”,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON oraz NIP albo informację o jego unieważnieniu lub uchyleniu; przy wniosku o rejestrację podmiotu pole pozostaje niewypełnione, chyba że posiada on REGON lub NIP,
c) w polu trzecim — nazwę zakładu,
d) w polu czwartym — dane o wcześniejszej rejestracji, co obejmuje: nazwę rejestru — „Rejestr samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej”, nazwę sądu prowadzącego rejestr, numer w rejestrze,
e) w polu piątym — informację, czy podmiot posiada status organizacji pożytku publicznego;
2) w rubryce drugiej:
a) w polu pierwszym — siedzibę samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
b) w polu drugim — adres samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres poczty elektronicznej,
d) w polu czwartym — adres strony internetowej,
e) w polu piątym — adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych;
3) w rubryce trzeciej — dane posiadanych przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej jednostek terenowych:
a) w polu pierwszym — nazwę jednostki terenowej,
b) w polu drugim — siedzibę jednostki terenowej zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy,
c) w polu trzecim — adres jednostki terenowej zgodnie z krajowym rejestrem urzędowym podziału terytorialnego kraju, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 35 pkt 3 ustawy;
4) w rubryce czwartej — informacje o statucie:
a) w polu pierwszym — informacje o sporządzeniu lub zmianie statutu, co obejmuje: datę sporządzenia lub zmiany statutu, w przypadku zaś zmiany statutu — także oznaczenie zmienionych paragrafów;
5) w rubryce piątej:
a) w polu pierwszym — okres, na jaki został utworzony samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej; jeżeli podmiot został utworzony na czas nieoznaczony, wpisuje się wyrazy „na czas nieoznaczony”;
6) w rubryce szóstej — oznaczenie podmiotu, który utworzył samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej:
a) w polu pierwszym — nazwę podmiotu,
b) w polu drugim — numer identyfikacyjny REGON podmiotu, jeżeli podmiot taki numer posiada,
c) w polu trzecim — numer KRS;
7) w rubryce siódmej — organ sprawujący nadzór, co obejmuje:
a) w polu pierwszym — nazwę organu;
8) w rubryce ósmej — dane o sposobie powstania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jeżeli powstał przez połączenie lub przekształcenie:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 38 pkt 1 lit. f ustawy, co obejmuje powstanie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w wyniku połączenia lub przekształcenia,
b) w polu drugim — opis sposobu powstania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w wyniku połączenia lub przekształcenia oraz informacje o dokumencie stanowiącym podstawę połączenia lub przekształcenia,
c) w podrubryce pierwszej — dane podmiotów, z których powstał samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej w wyniku połączenia lub przekształcenia:
— w polu pierwszym — nazwę podmiotu,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
— w polu szóstym — NIP.
§ 157.
W przypadku gdy w rubryce 3 lub 4 lub w podrubryce 1 rubryki 8 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 158.
W dziale 2 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — organ uprawniony do reprezentacji podmiotu:
a) w polu pierwszym — nazwę organu uprawnionego do reprezentowania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej — „kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej”,
b) w polu drugim — nazwisko kierownika,
c) w polu trzecim — imiona kierownika,
d) w polu czwartym — numer PESEL lub datę urodzenia kierownika,
e) w polu piątym — kwalifikacje kierownika;
2) w rubryce drugiej — organ nadzoru:
a) w polu pierwszym — „rada społeczna”,
b) w podrubryce pierwszej — dane osób wchodzących w skład rady społecznej:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia.
§ 159.
W przypadku gdy w rubryce 2 lub podrubryce 1 rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
§ 160.
W dziale 3 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie dokonuje się wpisów;
2) w rubryce drugiej dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie dokonuje się wpisów, z wyjątkiem podmiotów posiadających status organizacji pożytku publicznego, dla których wpisuje się:
a) w polu pierwszym — wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego, co obejmuje: okres, za jaki złożono sprawozdanie, i datę jego złożenia,
b) w polu drugim — nie dokonuje się wpisów,
c) w polu trzecim — nie dokonuje się wpisów,
d) w polu czwartym — nie dokonuje się wpisów;
3) w rubryce trzeciej:
a) w polu pierwszym — cel działania organizacji;
4) w rubryce czwartej — przedmiot działalności statutowej organizacji pożytku publicznego:
a) w polu pierwszym — odpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności,
b) w polu drugim — nieodpłatna działalność statutowa według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), określona rodzajem działalności;
5) w rubryce piątej — informacja o dniu kończącym rok obrotowy dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej posiadających status organizacji pożytku publicznego: w polu pierwszym — data dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a w razie połączenia przez jednostkę, która rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku obrotowego ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego za ten okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie; w razie zmiany roku obrotowego wpisuje się datę dnia kończącego rok obrotowy po zmianie.
§ 161.
W przypadku gdy w rubryce 2 lub 4 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno odpowiednio w rubryce 2 lub 4.
§ 162.
W dziale 4 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się informacje wskazane w § 25 i § 26, przy czym przedsiębiorcę — spółkę jawną, spółkę partnerską i spółkę komandytową zastępuje samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej.
§ 163.
W dziale 5 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się informacje wskazane w § 56 i § 57, przy czym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną zastępuje samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej.
§ 164.
W dziale 6 rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej wpisuje się:
1) w rubryce pierwszej — informacje o likwidacji:
a) w polu pierwszym — informacje o otwarciu likwidacji: informację, czy rozporządzeniem, zarządzeniem czy uchwałą oraz organ wydający rozporządzenie, zarządzenie lub podejmujący uchwałę, datę wydania rozporządzenia, zarządzenia lub podjęcia uchwały, numer rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały,
b) w polu drugim — informacje o zakończeniu likwidacji, co obejmuje: datę zakończenia likwidacji oraz informację o sposobie jej zakończenia,
c) w polu trzecim — sposób reprezentacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej przez likwidatorów,
d) w podrubryce pierwszej — dane likwidatorów:
— w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
— w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — informacje o połączeniu lub przekształceniu samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy, co obejmuje jedną z następujących okoliczności:
— przekształcenie w inny podmiot,
— połączenie z innym samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej,
b) w polu drugim — opis sposobu połączenia lub przekształcenia oraz informacje o dokumencie stanowiącym podstawę połączenia lub przekształcenia,
c) w podrubryce pierwszej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej — dane podmiotu przejmującego samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej lub podmiotu powstałego w wyniku przekształcenia lub połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę podmiotu,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON,
d) w podrubryce drugiej dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej — dane podmiotów przejętych przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej w wyniku połączenia:
— w polu pierwszym — nazwę podmiotu,
— w polu drugim — nazwę rejestru, w którym podmiot jest zarejestrowany,
— w polu trzecim — numer w rejestrze; jeżeli podmiot jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpisuje się numer KRS,
— w polu czwartym — nazwę sądu prowadzącego rejestr,
— w polu piątym — numer identyfikacyjny REGON;
3) w rubryce trzeciej — informacje o decyzji o wykreśleniu samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej:
a) w polu pierwszym — nazwę organu wydającego decyzję o wykreśleniu,
b) w polu drugim — datę decyzji,
c) w polu trzecim — numer decyzji;
4) w rubryce czwartej — informacje o rozwiązaniu podmiotu:
a) w polu pierwszym — określenie okoliczności, o której mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3 ustawy, co obejmuje rozwiązanie bez przeprowadzania likwidacji,
b) w polu drugim — informacje o rozwiązaniu podmiotu na podstawie art. 25d ustawy, co obejmuje: wskazanie przyczyny rozwiązania, wskazanie, że rozwiązanie nastąpiło orzeczeniem sądu, nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę wydania postanowienia, sygnaturę sprawy;
§ 165.
W przypadku gdy w rubryce 1 lub 2 lub podrubryce 1 rubryki 1, lub w podrubryce 2 rubryki 2 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w odpowiedniej rubryce lub podrubryce.
Rozdział 6
Wpisy w rejestrze dłużników niewypłacalnych
§ 166.
Rejestr dłużników niewypłacalnych obejmuje trzy rubryki, w których wpisuje się następujące dane:
1) w rubryce pierwszej — dane dłużnika:
a) w polu pierwszym — nazwisko, nazwę lub firmę,
b) w polu drugim — imiona,
c) w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia lub numer identyfikacyjny REGON,
d) w polu czwartym — numer KRS;
2) w rubryce drugiej — dane dotyczące podstawy wpisu dokonanego na podstawie art. 55 ustawy:
a) w polu pierwszym — podstawę wpisu:
— ogłoszenie upadłości,
— oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 Prawa upadłościowego,
— zobowiązanie dłużnika do wyjawienia majątku w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.) o postępowaniu egzekucyjnym,
— umorzenie egzekucji prowadzonej przeciwko dłużnikowi,
— orzeczenie zakazu, o którym mowa w art. 373 Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r.,
— orzeczenie zakazu, o którym mowa w art. 373 Prawa upadłościowego w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 stycznia 2016 r.,
— wpis dłużnika, o którym mowa w art. 1086 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
b) w polu drugim — oznaczenie akt sprawy będącej przyczyną wpisu na podstawie art. 55 pkt 1–4 ustawy, co obejmuje: nazwę sądu prowadzącego postępowanie, datę orzeczenia, sygnaturę sprawy,
c) w polu trzecim — okres, na jaki orzeczono zakaz,
d) w polu czwartym — zakres orzeczonego zakazu,
e) w polu piątym — dane o tytule wykonawczym dotyczącym dłużnika wpisanego na podstawie art. 55 pkt 5 ustawy, co obejmuje: nazwę organu wydającego tytuł wykonawczy, datę wydania tytułu wykonawczego, sygnaturę sprawy; w przypadku tytułów egzekucyjnych niepochodzących od sądu określa się nazwę sądu nadającego klauzulę wykonalności, datę nadania klauzuli wykonalności i sygnaturę sprawy o nadanie klauzuli wykonalności,
f) w polu szóstym — dane o kwocie lub opisie wierzytelności wobec dłużnika wpisanego na podstawie art. 55 pkt 5 ustawy w postaci informacji w brzmieniu: „zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy”,
g) w podrubryce pierwszej — dane wierzycieli dłużnika wpisanego na podstawie art. 55 pkt 5 ustawy:
— w polu pierwszym — nazwisko,
— w polu drugim — imiona,
— w polu trzecim — numer PESEL lub datę urodzenia.
3) (uchylony)
§ 167.
W przypadku gdy w podrubryce 1 rubryk 2 lub 3 zachodzi konieczność wpisania więcej niż jednego elementu, dane dotyczące każdego z nich wpisuje się kolejno w podrubryce 1.
Rozdział 7
Przepisy końcowe
§ 168.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 2014 r.*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład Krajowego Rejestru Sądowego oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach (Dz. U. z 2014 r. poz. 835), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1161).
Ostatnia zmiana Dz.U. 2021.2205
Ustawa
z dnia 22 września 2006 r.
o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2021 r. poz. 2205
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady i sposób zapewnienia przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi, a także przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców.
Art. 2.
1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) organie publicznym — należy przez to rozumieć organ administracji rządowej, inny organ państwowy, organ jednostki samorządu terytorialnego lub związku tych jednostek, a także inny podmiot, który z mocy prawa lub na podstawie czynności prawnej realizuje zadania z zakresu administracji publicznej;
2) organie nadzorującym — należy przez to rozumieć w przypadku:
a) przedsiębiorców publicznych, na których działalność organy publiczne wywierają decydujący wpływ w sposób bezpośredni — organ publiczny sprawujący nadzór nad działalnością danego przedsiębiorcy publicznego na mocy odrębnych przepisów, a w stosunku do:
— spółek z udziałem Skarbu Państwa — organ publiczny wykonujący prawa z akcji lub z udziałów należących do Skarbu Państwa,
— spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków – organ publiczny wykonujący prawa z akcji lub z udziałów należących do jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków,
— przedsiębiorstw państwowych — organ założycielski,
— przedsiębiorstw komunalnych — organ jednostki samorządu terytorialnego albo jej jednostki pomocniczej utworzonej na podstawie odrębnych przepisów, pełniący funkcję organu założycielskiego,
b) przedsiębiorców publicznych, na których działalność przedsiębiorca publiczny, o którym mowa w lit. a, wywiera decydujący wpływ — organ nadzorujący tego przedsiębiorcę;
3) decydującym wpływie — należy przez to rozumieć bezpośrednie lub pośrednie oddziaływanie na działalność danego przedsiębiorcy, polegające na:
a) dysponowaniu większością głosów w organach przedsiębiorcy (zależnego), także na podstawie porozumień z innymi podmiotami lub
b) uprawnieniu do powoływania lub odwoływania większości członków organów przedsiębiorcy (zależnego), także na podstawie porozumień z innymi podmiotami, lub
c) sytuacji, w której więcej niż połowa członków zarządu drugiego przedsiębiorcy (zależnego) jest jednocześnie członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi funkcje kierownicze pierwszego przedsiębiorcy bądź innego przedsiębiorcy pozostającego z tym pierwszym w stosunku zależności, lub
d) zdolności do decydowania w inny sposób o kierunkach działalności przedsiębiorcy (zależnego), w szczególności na podstawie umowy przewidującej zarządzanie tym przedsiębiorcą;
4) przedsiębiorcy publicznym — należy przez to rozumieć każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, bez względu na sposób działania oraz formę organizacyjno-prawną, w szczególności spółkę handlową, spółdzielnię, przedsiębiorstwo państwowe, towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych oraz bank państwowy, na którego działalność organ publiczny wywiera decydujący wpływ, niezależnie od wpływu wywieranego na niego przez inne podmioty;
5) przedsiębiorcy lub działalności gospodarczej — należy przez to rozumieć odpowiednio przedsiębiorcę lub działalność gospodarczą, do których mają zastosowanie reguły konkurencji określone w przepisach części trzeciej tytułu VI rozdziału 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską;
6) przysporzeniu ze środków publicznych — należy przez to rozumieć przysporzenie dokonane na rzecz określonego przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, jeżeli jest realizowane bezpośrednio ze środków publicznych lub z takich środków przekazanych innym podmiotom, albo przysporzenie, które pomniejsza lub może pomniejszyć środki publiczne należne od tego przedsiębiorcy;
7) środkach publicznych — należy przez to rozumieć również środki przedsiębiorcy publicznego;
8) odrębnej ewidencji — należy przez to rozumieć ewidencję wyodrębnioną w ramach ksiąg rachunkowych przedsiębiorcy;
9) przedsiębiorcy publicznym działającym w sektorze przetwórstwa przemysłowego — należy przez to rozumieć przedsiębiorcę publicznego, który w ostatnim roku obrotowym uzyskał co najmniej 50% przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów z działalności w zakresie przetwórstwa przemysłowego, oznaczonej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (sekcja D);
10) prawach specjalnych — należy przez to rozumieć przysługujące z mocy prawa lub przyznane przez organy publiczne niezgodnie z zasadą obiektywizmu, proporcjonalności i niedyskryminacji, określonej liczbie przedsiębiorców, prawa, które na wyznaczonym obszarze geograficznym:
a) ograniczają do co najmniej dwóch liczbę przedsiębiorców uprawnionych do wykonywania określonego rodzaju działalności lub
b) wyznaczają co najmniej dwóch konkurujących ze sobą przedsiębiorców, jako uprawnionych do wykonywania określonego rodzaju działalności, lub
c) przez szczególne uprzywilejowanie co najmniej jednego przedsiębiorcy, skutkują powstaniem na tym obszarze geograficznym zróżnicowanych warunków konkurencji dla tego przedsiębiorcy oraz jego konkurentów;
11) prawach wyłącznych — należy przez to rozumieć przysługujące z mocy prawa lub przyznane przez organy publiczne prawa, które zastrzegają na rzecz danego przedsiębiorcy wyłączność na wykonywanie określonego rodzaju działalności na wyznaczonym obszarze geograficznym;
12) usługach w ogólnym interesie gospodarczym — należy przez to rozumieć usługi, o których mowa w art. 86 ust. 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską.
2. Jeżeli w spółce, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, udziały posiada Skarb Państwa oraz jednostka samorządu terytorialnego lub związek takich jednostek, albo różne jednostki samorządu terytorialnego, organ nadzorujący ustala się, biorąc pod uwagę wielkość udziału w kapitale zakładowym spółki, a w przypadku prostej spółki akcyjnej — w ogólnej liczbie akcji tej spółki.
3. Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w ustawie, przelicza się na walutę polską według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień bilansowy kończący dany rok obrotowy, z wyjątkiem art. 17, w którym przyjmuje się średni kurs ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na dzień bilansowy kończący ostatni rok obrotowy.
Rozdział 2
Przejrzystość stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi
Art. 3.
1. W celu zapewnienia przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi, przedsiębiorca publiczny prowadzi księgi rachunkowe i dokumentację dotyczącą jego sytuacji prawnej oraz ekonomiczno-finansowej, w sposób przedstawiający rzetelnie i jasno:
1) dokonane na jego rzecz przysporzenia ze środków publicznych;
2) rzeczywisty sposób wykorzystania przysporzenia ze środków publicznych;
3) bezpośrednie lub pośrednie powiązania organizacyjne i finansowe pomiędzy nim a organami publicznymi.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności przysporzenia ze środków publicznych polegającego na:
1) pokryciu strat wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej lub nieuczestniczeniu w zyskach;
2) dokapitalizowaniu przedsiębiorcy, w tym przez nabycie akcji i udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo nowych akcji prostej spółki akcyjnej;
3) udzieleniu dotacji;
4) udzieleniu pożyczki lub kredytu na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku;
5) udzieleniu poręczenia i gwarancji przedsiębiorcy lub za zobowiązania przedsiębiorcy — na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku;
6) umorzeniu należności, innym zwolnieniu z obowiązku zapłaty należności lub zaniechaniu dochodzenia jej zapłaty;
7) zrzeczeniu się zwykłego zwrotu z zainwestowanych środków publicznych;
8) rekompensacie z tytułu nałożonych przez organy publiczne obciążeń finansowych.
Art. 4.
1. Przedsiębiorca publiczny, w terminie 30 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego, przekazuje właściwemu organowi nadzorującemu dokumenty i materiały dotyczące przysporzeń ze środków publicznych i ich wykorzystania oraz powiązań organizacyjnych i finansowych z organami publicznymi wraz z informacją zawierającą szczegółowe dane dotyczące przedsiębiorcy, opis tych powiązań, a także zestawienie oraz opis tych przysporzeń i sposobu ich wykorzystania.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres dokumentów i materiałów oraz informacji, o których mowa w ust. 1, a także wzór formularza informacji, uwzględniając konieczność zapewnienia zachowania przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcą publicznym oraz zróżnicowanie przedsiębiorców publicznych zobowiązanych do ich przekazywania.
3. Przedsiębiorca przekazuje właściwemu organowi nadzorującemu — na jego żądanie, w zakresie i terminie określonym w żądaniu — dokumenty i informacje, pozwalające na ustalenie, czy dany przedsiębiorca spełnia przesłanki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 i 9, art. 7 oraz art. 17.
4. Przedsiębiorca publiczny przekazuje właściwemu organowi nadzorującemu — na jego żądanie, w zakresie i terminie określonym w żądaniu — dodatkowo dokumenty, materiały i informacje, jeżeli dokumenty, materiały i informacja, przekazane na podstawie ust. 1, są niekompletne lub niewystarczające do dokonania weryfikacji i oceny wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 3 ust. 1, lub do udzielenia odpowiedzi, o której mowa w art. 18 ust. 1.
5. Obowiązki, o których mowa w ust. 1 i 4, nie dotyczą przedsiębiorców publicznych, którzy nie uzyskali przysporzenia ze środków publicznych w ostatnim roku obrotowym i nie wykorzystywali w ostatnim roku obrotowym przysporzeń ze środków publicznych uzyskanych w latach poprzednich, jeżeli nie są przedsiębiorcami, o których mowa w art. 17.
6. Przedsiębiorca publiczny w przypadkach, o których mowa w ust. 5, składa właściwemu organowi nadzorującemu, w terminie określonym w ust. 1, oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń o nieuzyskaniu i niewykorzystywaniu przysporzeń określonych w ust. 5. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
7. Przedsiębiorca publiczny, o którym mowa w ust. 5, przekazuje właściwemu organowi nadzorującemu – na jego żądanie, w zakresie i terminie określonych w żądaniu — dokumenty, materiały i informacje, o których mowa w ust. 1. Przepisy ust. 4 i art. 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 5.
Organ nadzorujący może, w zakresie swojej właściwości, wystąpić do organu publicznego o przekazanie, w wyznaczonym terminie, dokumentów, materiałów i informacji niezbędnych do ustalenia, czy została zachowana przejrzystość stosunków finansowych pomiędzy tym organem a przedsiębiorcą publicznym.
Art. 6.
1. Organ nadzorujący dokonuje, w ramach swojej właściwości, weryfikacji i oceny działalności:
1) przedsiębiorcy publicznego w zakresie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i 4;
2) przedsiębiorcy w zakresie, o którym mowa w art. 4 ust. 3.
2. W razie stwierdzenia, że:
1) przedsiębiorca publiczny nie wykonuje lub nienależycie wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i 4,
2) przedsiębiorca nie wykonuje lub nienależycie wykonuje obowiązki, o których mowa w art. art. 4 ust. 3
— organ nadzorujący może, w drodze decyzji, zobowiązać tego przedsiębiorcę do podjęcia, w wyznaczonym terminie, określonych działań niezbędnych do wykonania lub należytego wykonania tych obowiązków.
3. W przypadku gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków, o których mowa w art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1, 3 i 4, dotyczy stosunków finansowych pomiędzy przedsiębiorcą albo przedsiębiorcą publicznym a określonym organem publicznym innym niż organ nadzorujący, przed wydaniem decyzji, o której mowa w ust. 2, organ nadzorujący zwraca się do tego organu publicznego o zajęcie stanowiska, zawiadamiając o tym przedsiębiorcę.
4. Organ nadzorujący przekazuje kopię decyzji, o której mowa w ust. 2, wraz z uzasadnieniem organowi publicznemu, o którym mowa w ust. 3.
5. Organ nadzorujący informuje właściwy organ wyższego stopnia nad organem publicznym, o którym mowa w ust. 3, o stwierdzonej nieprawidłowości w zakresie stosunków finansowych pomiędzy przedsiębiorcą publicznym a organem publicznym.
6. W przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 2, w wyznaczonym terminie, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Art. 7.
Przepisów art. 3–6 nie stosuje się do stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a:
1) przedsiębiorcami publicznymi, w odniesieniu do usług, których świadczenie nie może, w zauważalnym zakresie, wpłynąć na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej;
2) Narodowym Bankiem Polskim;
3) przedsiębiorcami publicznymi będącymi bankami, w sprawach dotyczących lokowania przez organy publiczne środków publicznych w tych bankach na warunkach nieodbiegających od oferowanych na rynku;
4) przedsiębiorcami publicznymi, których przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w każdym z kolejnych dwóch lat obrotowych, poprzedzających rok dokonania na ich rzecz przysporzenia ze środków publicznych, nie przekroczyły równowartości 40 mln euro;
5) przedsiębiorcami publicznymi będącymi bankami, których suma bilansowa w każdym z kolejnych dwóch lat obrotowych, poprzedzających rok dokonania na ich rzecz przysporzenia ze środków publicznych, nie przekroczyła równowartości 800 mln euro.
Rozdział 3
Przejrzystość finansowa przedsiębiorców
Art. 8.
1. W celu zapewnienia przejrzystości finansowej, przedsiębiorca korzystający z praw specjalnych lub praw wyłącznych oraz przedsiębiorca realizujący usługi w ogólnym interesie gospodarczym, który w związku z realizacją tych usług uzyskuje przysporzenie ze środków publicznych — jeżeli prowadzi również inny rodzaj działalności gospodarczej niż działalność, której dotyczą te prawa lub usługi — jest obowiązany do:
1) prowadzenia odrębnej ewidencji dla działalności związanej z realizacją praw wyłącznych, praw specjalnych lub usług w ogólnym interesie gospodarczym oraz dla pozostałej działalności gospodarczej, w tym do prawidłowego przypisywania przychodów i kosztów na podstawie konsekwentnie stosowanych i mających obiektywne uzasadnienie metod, oraz
2) jasnego określenia w dokumentacji, o której mowa w art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217), zasad prowadzenia odrębnej ewidencji oraz metod przypisywania kosztów i przychodów, o których mowa w pkt 1.
2. Decyzja, umowa lub inny akt prawny, na podstawie którego organ publiczny powierza przedsiębiorcy realizację określonych usług w ogólnym interesie gospodarczym związaną z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, powinien w sposób jasny i przejrzysty określać zakres oraz zasady realizacji powierzanych usług.
Art. 9.
1. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 8 ust. 1, w terminie 30 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego, przekazuje organowi publicznemu, który udzielił mu praw specjalnych lub praw wyłącznych lub powierzył realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym:
1) dokumenty i materiały dotyczące sytuacji prawnej oraz ekonomiczno-finansowej, zasad jego organizacji oraz sposobu finansowania, przedstawiające sposób wykonania obowiązków określonych w art. 8 ust. 1;
2) informację zawierającą szczegółowe dane dotyczące przedsiębiorcy, jego organizacji oraz prowadzonej działalności gospodarczej, w tym: dane o przychodach uzyskanych z działalności, której dotyczą prawa specjalne, prawa wyłączne lub powierzone do realizacji usługi oraz o innych źródłach finansowania tej działalności, w tym dane o uzyskanych w związku z tą działalnością przysporzeniach ze środków publicznych oraz dane o kosztach tej działalności.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres dokumentów i materiałów oraz informacji, o których mowa w ust. 1, a także wzór formularza informacji, uwzględniając konieczność zapewnienia zachowania przejrzystości finansowej oraz obowiązki wykonywane na podstawie art. 4 ust. 1 oraz innych ustaw.
3. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przekazuje organowi publicznemu, który udzielił mu praw specjalnych lub praw wyłącznych lub powierzył realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym — na jego żądanie, w zakresie i terminie określonym w żądaniu — dodatkowo dokumenty, materiały i informacje, jeżeli dokumenty, materiały i informacja, przekazane na podstawie ust. 1, są niekompletne lub niewystarczające do dokonania weryfikacji i oceny wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 8 ust. 1, lub do udzielenia odpowiedzi, o której mowa w art. 18 ust. 2.
Art. 10.
Przed udzieleniem praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzeniem realizacji usług w ogólnym interesie gospodarczym związanej z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, organ publiczny pisemnie informuje przedsiębiorcę o charakterze przyznawanych mu praw lub powierzanych do realizacji usług.
Art. 11.
1. Organ publiczny, który udzielił praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzył realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym związaną z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, dokonuje weryfikacji i oceny działalności przedsiębiorcy w zakresie, o którym mowa w art. 8 ust. 1 i art. 9 ust. 1 i 3.
2. W razie stwierdzenia, że przedsiębiorca korzystający z praw specjalnych, praw wyłącznych lub realizujący usługi w ogólnym interesie gospodarczym, który w związku z realizacją tych usług uzyskuje przysporzenie ze środków publicznych, nie wykonuje lub nienależycie wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 8 ust. 1 i art. 9 ust. 1 i 3, organ publiczny może, w drodze decyzji, zobowiązać tego przedsiębiorcę do podjęcia, w wyznaczonym terminie, określonych działań niezbędnych do wykonania lub należytego wykonania tych obowiązków.
3. W przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 2, w wyznaczonym terminie, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Art. 12.
Przepisy art. 8, 9 i 11 stosuje się odpowiednio w przypadku powierzenia przedsiębiorcom realizacji określonych zadań, innych niż świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, związanej z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych — jeżeli prowadzą również inny rodzaj działalności gospodarczej niż działalność, której dotyczą powierzone zadania.
Art. 13.
Przepisów art. 8–12 nie stosuje się do:
1) przedsiębiorców, w odniesieniu do usług, których świadczenie nie może, w zauważalnym zakresie, wpłynąć na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej;
2) przedsiębiorców, których przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w każdym z kolejnych dwóch lat obrotowych, poprzedzających rok, w którym korzystali oni z praw specjalnych, praw wyłącznych lub realizowali powierzone im usługi w ogólnym interesie gospodarczym albo inne zadania, nie przekroczyły równowartości 40 mln euro;
3) banków, których suma bilansowa w każdym z kolejnych dwóch lat obrotowych, poprzedzających rok, w którym korzystały one z praw specjalnych, praw wyłącznych lub realizowały powierzone im usługi w ogólnym interesie gospodarczym albo inne zadania, nie przekroczyła równowartości 800 mln euro;
4) przedsiębiorców, którym została powierzona realizacja usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań, jeżeli dokonane na ich rzecz przysporzenie ze środków publicznych nastąpiło na czas określony, niezbędny do realizacji tych usług albo zadań, na zasadach otwartości, przejrzystości i niedyskryminacji.
Art. 14.
W przypadku gdy z mocy prawa przysługują przedsiębiorcy prawa specjalne lub prawa wyłączne lub następuje powierzenie przedsiębiorcy realizacji usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań związanej z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, a przedsiębiorca ten prowadzi lub może prowadzić również inny rodzaj działalności gospodarczej niż działalność, której dotyczą te prawa lub usługi albo zadania, kompetencje i obowiązki organu publicznego, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 3 oraz art. 11, wykonuje organ, do właściwości którego należą sprawy z zakresu realizacji tych praw lub usług albo zadań.
Art. 15.
Przepisów art. 8-14 nie stosuje się, w przypadku gdy zasady dotyczące zachowania przejrzystości finansowej przez przedsiębiorców, o których mowa w art. 8 ust. 1 oraz art. 12, zostały uregulowane w odrębnych przepisach.
Rozdział 4
Przechowywanie i przekazywanie dokumentów, materiałów i informacji
Art. 16.
Dokumenty, materiały i informacje uzyskane na podstawie:
1) art. 4 ust. 1, 3 i 4 oraz art. 5 — organ nadzorujący przechowuje przez pięć lat od zakończenia roku obrotowego, w którym nastąpiło dokonanie przysporzenia ze środków publicznych na rzecz przedsiębiorcy publicznego, a jeżeli rzeczywiste wykorzystanie przez przedsiębiorcę publicznego przysporzenia ze środków publicznych ma miejsce również w następnych latach obrotowych — od zakończenia roku obrotowego, w którym nastąpiło wykorzystanie uzyskanego przysporzenia;
2) art. 9 ust. 1 i 3 — organ publiczny, który udzielił praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzył realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań, przechowuje przez pięć lat od zakończenia roku obrotowego, którego te dokumenty, materiały i informacje dotyczą.
Art. 17.
W przypadku przedsiębiorcy publicznego działającego w sektorze przetwórstwa przemysłowego, który w ostatnim roku obrotowym uzyskał przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w wysokości stanowiącej równowartość co najmniej 250 mln euro, organ nadzorujący, w zakresie swojej właściwości, przekazuje Komisji Europejskiej:
1) informacje o firmie, siedzibie i przedmiocie działalności oraz wstępne wielkości przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów tego przedsiębiorcy — w terminie do dnia 31 marca każdego roku;
2) dokumenty, materiały i informację, o których mowa w art. 4 ust. 1 — niezwłocznie po ich otrzymaniu.
Art. 18.
1. Organ nadzorujący, w zakresie swojej właściwości, na podstawie uzyskanych dokumentów, materiałów i informacji, udziela Komisji Europejskiej odpowiedzi na jej zapytanie dotyczące przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi.
2. Organ publiczny, który udzielił praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzył realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań związaną z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, w zakresie swojej właściwości, na podstawie uzyskanych dokumentów, materiałów i informacji, udziela Komisji Europejskiej odpowiedzi na jej zapytanie dotyczące przejrzystości finansowej przedsiębiorców korzystających z praw specjalnych, praw wyłącznych lub realizujących usługi w ogólnym interesie gospodarczym albo inne zadania.
3. Do odpowiedzi, o której mowa w ust. 1 i 2, mogą zostać dołączone, w koniecznym zakresie, dokumenty, materiały i informacje, o których mowa w art. 4 ust. 1, 3 i 4, art. 5 oraz art. 9 ust. 1 i 3.
4. W przypadku gdy przysporzenie ze środków publicznych, w tym związane z udzieleniem praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzeniem realizacji usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań, nastąpiło na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku i może stanowić pomoc publiczną, odpowiedź, o której mowa w ust. 1 i 2, opracowuje się w porozumieniu z Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
5. Przekazanie Komisji Europejskiej odpowiedzi, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz dokumentów, materiałów i informacji, o których mowa w art. 4 ust. 1, 3 i 4, art.
5, art. 9 ust. 1 i 3 oraz art. 17, jest dokonywane za pośrednictwem Stałego Przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej w Brukseli.
6. Organy jednostek samorządu terytorialnego lub związków tych jednostek przedstawiają odpowiedzi, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz dokumenty, materiały i informacje, o których mowa w art. 4 ust. 1, 3 i 4, art. 5, art. 9 ust. 1 i 3 oraz art. 17, Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który przekazuje je Komisji Europejskiej na jej wniosek.
Art. 19.
W przypadku gdy z mocy prawa przysługują przedsiębiorcy prawa specjalne lub prawa wyłączne lub następuje powierzenie przedsiębiorcy realizacji usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań, związanej z dokonywaniem przysporzenia ze środków publicznych, a przedsiębiorca ten prowadzi lub może prowadzić również inny rodzaj działalności gospodarczej niż działalność, której dotyczą te prawa lub usługi albo zadania, kompetencje i obowiązki organu publicznego, o których mowa w art. 16 pkt 2 oraz art. 18 ust. 2-6, wykonuje organ, do właściwości którego należą sprawy z zakresu realizacji tych praw lub usług albo zadań.
Art. 20.
1. Osoby zatrudnione w organach nadzorujących, organach publicznych, które udzieliły praw specjalnych, praw wyłącznych lub powierzyły realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym albo innych zadań, a także osoby zatrudnione w innych podmiotach realizujących zadania określone w ustawie, są zobowiązane do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych informacji podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów, o których powzięły wiadomość w związku z realizacją zadań określonych niniejszą ustawą. Obowiązek ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa trwa także po ustaniu stosunku pracy lub rozwiązaniu umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innych umów o podobnym charakterze.
2. Przekazanie odpowiedzi oraz dokumentów, materiałów i informacji, określone w art. 4 ust. 1, 3 i 4, art. 5, art. 9 ust. 1 i 3, art. 14, art. 17-19, nie stanowi naruszenia obowiązku zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych tajemnic ustawowo chronionych.
Rozdział 5
Przepisy zmieniające, przejściowe i końcowe
Art. 21.
(pominięty)
Art. 22.
Przedsiębiorca korzystający z praw specjalnych lub praw wyłącznych oraz przedsiębiorca realizujący usługi w ogólnym interesie gospodarczym albo inne zadania, który w związku z realizacją tych usług albo zadań uzyskuje przysporzenie ze środków publicznych — jeżeli prowadzi również inny rodzaj działalności gospodarczej niż działalność, której dotyczą te prawa lub usługi albo zadania — jest obowiązany do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 8 ust. 1, od początku pierwszego roku obrotowego, następującego po dniu wejścia w życie ustawy; tego roku obrotowego dotyczą również przekazywane przez przedsiębiorcę po raz pierwszy po dniu wejścia w życie ustawy dokumenty, materiały i informacja, o których mowa w art. 9 ust. 1.
Art. 23.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. [tj. dnia 21.04.2007 r. — przyp. redakcji]
Ostatnia zmiana Dz.U. 2023.1598
Ustawa
z dnia 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2023 r. poz. 1570, poz. 1598
Ostatnie zmiany (Dz.U. z 2023 r. poz. 1598), zaznaczone w tekście na czerwono — weszły w życie dnia 01.09.2023 r. — dotyczą art.: 106b, 106e, 10f, 106j.
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 1.
1. Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem od towarów i usług.
2. Podatek od towarów i usług stanowi dochód budżetu państwa.
Art. 2.
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
1) terytorium kraju — rozumie się przez to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a;
2) państwie członkowskim — rozumie się przez to państwo członkowskie Unii Europejskiej, a także Irlandię Północną w zakresie określonym w Protokole w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej do Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz. Urz. UE L 29 z 31.01.2020, str. 7, z późn. zm.);
3) terytorium Unii Europejskiej — rozumie się przez to terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej, z tym że na potrzeby stosowania tej ustawy:
a) Księstwo Monako traktuje się jako terytorium Republiki Francuskiej, suwerenne strefy Akrotiri i Dhekelia traktuje się jako terytorium Republiki Cypru,
b) następujące terytoria poszczególnych państw członkowskich traktuje się jako wyłączone z terytorium Unii Europejskiej:
— wyspę Helgoland, terytorium Buesingen — z Republiki Federalnej Niemiec,
— Ceutę, Melillę, Wyspy Kanaryjskie — z Królestwa Hiszpanii,
— Livigno, Campione d’Italia, włoską część jeziora Lugano — z Republiki Włoskiej,
— francuskie terytoria, o których mowa w art. 349 i art. 355 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej — z Republiki Francuskiej,
— Górę Athos — z Republiki Greckiej,
— Wyspy Alandzkie — z Republiki Finlandii,
c) (uchylona)
d) Irlandię Północną traktuje się jako terytorium Unii Europejskiej w zakresie określonym w Protokole w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej do Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej;
4) terytorium państwa członkowskiego — rozumie się przez to terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a;
5) terytorium państwa trzeciego — rozumie się przez to terytorium państwa niewchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3;
5a) (uchylony)
6) towarach — rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;
7) imporcie towarów — rozumie się przez to przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej;
8) eksporcie towarów — rozumie się przez to dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:
a) dostawcę lub na jego rzecz, lub
b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych
— jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych;
9) imporcie usług — rozumie się przez to świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4;
10) nowych środkach transportu — rozumie się przez to przeznaczone do transportu osób lub towarów:
a) pojazdy lądowe napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 centymetrów sześciennych lub o mocy większej niż 7,2 kilowata, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy; za moment dopuszczenia do użytku pojazdu lądowego uznaje się dzień, w którym został on pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza; jeżeli nie można ustalić dnia pierwszej rejestracji pojazdu lądowego lub dnia, w którym podlegał on pierwszej rejestracji, za moment dopuszczenia do użytku tego pojazdu uznaje się dzień, w którym został on wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty dla celów demonstracyjnych przez producenta,
b) jednostki pływające o długości większej niż 7,5 metra, jeżeli były używane nie dłużej niż 100 godzin roboczych na wodzie lub od momentu ich dopuszczenia do użytku upłynęło nie więcej niż 3 miesiące, z wyjątkiem statków morskich, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1; za moment dopuszczenia do użytku jednostki pływającej uznaje się dzień, w którym została ona wydana przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym została po raz pierwszy użyta dla celów demonstracyjnych przez producenta,
c) statki powietrzne o maksymalnej masie startowej większej niż 1550 kilogramów, jeżeli były używane nie dłużej niż 40 godzin roboczych lub od momentu ich dopuszczenia do użytku upłynęło nie więcej niż 3 miesiące, z wyjątkiem środków transportu lotniczego, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 6; za moment dopuszczenia do użytku statku powietrznego uznaje się dzień, w którym został on wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty dla celów demonstracyjnych przez producenta;
11) podatku od wartości dodanej — rozumie się przez to podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą;
12) obiektach budownictwa mieszkaniowego — rozumie się przez to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11;
13) urzędzie skarbowym — rozumie się przez to urząd skarbowy, przy pomocy którego właściwy dla podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania;
14) pierwszym zasiedleniu − rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;
14a) wytworzeniu nieruchomości — rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym;
15) działalności rolniczej — rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych;
16) gospodarstwie rolnym — rozumie się przez to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym;
17) gospodarstwie leśnym — rozumie się przez to gospodarstwo prowadzone przez podatnika, na którym ciąży obowiązek podatkowy w podatku leśnym;
18) gospodarstwie rybackim — rozumie się przez to prowadzenie działalności w zakresie chowu i hodowli ryb oraz innych organizmów żyjących w wodzie;
19) rolniku ryczałtowym — rozumie się przez to rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych;
20) produktach rolnych — rozumie się przez to towary pochodzące z własnej działalności rolniczej rolnika ryczałtowego oraz towary, o których mowa w art. 20 ust. 1c i 1d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn zm.);
21) usługach rolniczych — rozumie się przez to:
a) usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU ex 01.6), z wyłączeniem usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich (PKWiU ex 01.62.10.0),
b) usługi związane z leśnictwem (PKWiU ex 02.40.10), z wyłączeniem patrolowania lasów wykonywanego na zlecenie przez jednostki inne niż leśne (PKWiU ex 02.40.10.3),
c) usługi wspomagające rybactwo (PKWiU ex 03.00.7), z wyłączeniem usług związanych z rybołówstwem morskim (PKWiU 03.00.71.0),
d) wynajem i dzierżawę maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi (PKWiU 77.31.10.0);
22) sprzedaży — rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;
22a) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość — rozumie się przez to dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:
a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub
c) podmiotem niebędącym podatnikiem
— pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2;
22b) sprzedaży na odległość towarów importowanych — rozumie się przez to dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, który jest:
a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub
c) podmiotem niebędącym podatnikiem
— pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2;
23)–24) (uchylone)
25) małym podatniku — rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług:
a) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro,
b) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu — jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro
— przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł;
25a) usługach telekomunikacyjnych — rozumie się przez to usługi dotyczące transmisji, emisji i odbioru sygnałów, tekstów, obrazów i dźwięków lub wszelkiego rodzaju informacji drogą kablową, radiową, optyczną lub za pośrednictwem innych systemów elektromagnetycznych, w tym związane z nimi przeniesienie lub cesję praw do użytkowania środków dla zapewniania takiej transmisji, emisji i odbioru, wraz z zapewnieniem dostępu do ogólnoświatowych sieci informacyjnych, z uwzględnieniem art. 6a rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 282/2011”;
25b) usługach nadawczych — rozumie się przez to usługi nadawcze, o których mowa w art. 6b rozporządzenia 282/2011;
26) usługach elektronicznych — rozumie się przez to usługi świadczone drogą elektroniczną, o których mowa w art. 7 rozporządzenia 282/2011;
26a) systemie gazowym — rozumie się przez to system gazowy znajdujący się na terytorium Unii Europejskiej lub jakąkolwiek sieć połączoną z takim systemem;
27) wyrobach akcyzowych — rozumie się przez to wyroby akcyzowe w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyłączeniem gazu dostarczanego w systemie gazowym;
27a) systemie elektroenergetycznym — rozumie się przez to system elektroenergetyczny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. — Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.);
27b) wartości rynkowej — rozumie się przez to całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:
a) w odniesieniu do towarów — kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,
b) w odniesieniu do usług — kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług;
27ba) wartości rzeczywistej — rozumie się przez to wartość rzeczywistą, o której mowa w art. 1 pkt 48 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/2446”;
27c)–27d) (uchylone)
27e) zorganizowanej części przedsiębiorstwa — rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania;
27f) (uchylony)
27g) czasopismach regionalnych lub lokalnych — rozumie się przez to wydawnictwa periodyczne (ex CN 4902 i ex CN 4911) o tematyce regionalnej lub lokalnej, także przeznaczone dla osób niewidomych i niedowidzących, publikowane nie częściej niż raz w tygodniu w postaci odrębnych zeszytów (numerów) objętych wspólnym tytułem, których zakończenia nie przewiduje się, ukazujące się na ogół w regularnych odstępach czasu w nakładzie w wersji drukowanej nie wyższym niż 15 000 egzemplarzy, z wyjątkiem:
a) periodyków o treści ogólnej, stanowiących podstawowe źródło informacji bieżącej o aktualnych wydarzeniach krajowych lub zagranicznych, przeznaczonych dla szerokiego kręgu czytelników,
b) publikacji zawierających treści pornograficzne, publikacji zawierających treści nawołujące do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość lub znieważające z tych powodów grupę ludności lub poszczególne osoby oraz publikacji propagujących ustroje totalitarne,
c) wydawnictw, które zawierają głównie kompletne powieść, opowiadanie lub inne dzieło w formie tekstu ilustrowanego lub nie, albo w formie rysunków opatrzonych opisem lub nie,
d) publikacji, w których więcej niż 20% powierzchni jest przeznaczone na krzyżówki, kryptogramy, zagadki oraz inne gry słowne lub rysunkowe,
e) publikacji zawierających informacje popularne, w szczególności porady oraz informacje o znanych i sławnych postaciach z życia publicznego,
f) czasopism w wersji drukowanej, na których nie zostanie uwidoczniona wysokość nakładu;
28) Ordynacji podatkowej — rozumie się przez to ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.);
29) (uchylony)
30) ex — rozumie się przez to zakres towarów i usług węższy niż określony odpowiednio w danym dziale, pozycji, podpozycji lub kodzie Nomenklatury scalonej (CN) lub danym grupowaniu klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej;
31) fakturze — rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie;
32) fakturze elektronicznej — rozumie się przez to fakturę w formie elektronicznej wystawioną i otrzymaną w dowolnym formacie elektronicznym;
32a) fakturze ustrukturyzowanej — rozumie się przez to fakturę wystawioną przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur wraz z przydzielonym numerem identyfikującym tę fakturę w tym systemie;
33) terenach budowlanych — rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu — zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
34) pojazdach samochodowych — rozumie się przez to pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony;
35) podmiocie prowadzącym skład podatkowy — rozumie się przez to podmiot, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.);
36) zarejestrowanym odbiorcy — rozumie się przez to podmiot, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
37) rachunku VAT — rozumie się przez to rachunek VAT, o którym mowa w:
a) art. 62a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324, z późn. zm.),
b) art. 3b ust. 1 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 924, z późn. zm.);
38) ustawie o zarządzie sukcesyjnym — rozumie się przez to ustawę z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170);
39) przedsiębiorstwie w spadku — rozumie się przez to przedsiębiorstwo w spadku w rozumieniu ustawy o zarządzie sukcesyjnym;
40) zarządzie sukcesyjnym — rozumie się przez to zarząd sukcesyjny, o którym mowa w ustawie o zarządzie sukcesyjnym;
41) bonie — rozumie się przez to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu;
42) emisji bonu ‒ rozumie się przez to pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu;
43) bonie jednego przeznaczenia — rozumie się przez to bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu;
44) bonie różnego przeznaczenia — rozumie się przez to bon inny niż bon jednego przeznaczenia;
45) transferze bonu — rozumie się przez to emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji;
46) systemie TAX FREE — rozumie się przez to system teleinformatyczny na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych służący do obsługi dokumentów elektronicznych będących podstawą do dokonania zwrotu podatku podróżnym, w szczególności do wystawiania i obiegu dokumentów, oraz prowadzenia ewidencji;
47) grupie VAT — rozumie się przez to grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku;
48) przedstawicielu grupy VAT — rozumie się przez to podmiot reprezentujący grupę VAT w zakresie obowiązków tej grupy.
Art. 2a.
1. W przypadku umów zawartych między Rzecząpospolitą Polską a państwem członkowskim lub państwem trzecim w sprawie budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg, za terytorium kraju uznaje się most lub wspólny odcinek drogi oraz miejsce ich budowy, położone poza terytorium kraju, za które, zgodnie z umową, jest odpowiedzialna Rzeczpospolita Polska, jeżeli w odniesieniu do tej umowy została wydana decyzja Rady upoważniająca do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 5 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „dyrektywą 2006/112/WE”.
2. W przypadku umów zawartych między Rzecząpospolitą Polską a państwem członkowskim w sprawie budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg, za terytorium tego państwa członkowskiego uznaje się most lub wspólny odcinek drogi oraz miejsce ich budowy, położone na terytorium kraju, za które, zgodnie z umową, jest odpowiedzialne to państwo członkowskie, jeżeli w odniesieniu do tej umowy została wydana decyzja Rady upoważniająca do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 5 dyrektywy 2006/112/WE.
3. W przypadku umów zawartych między Rzecząpospolitą Polską a państwem trzecim w sprawie budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg, za terytorium tego państwa trzeciego uznaje się most lub wspólny odcinek drogi oraz miejsce ich budowy, położone na terytorium kraju, za które, zgodnie z umową, jest odpowiedzialne to państwo trzecie, jeżeli w odniesieniu do tej umowy została wydana decyzja Rady upoważniająca do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 5 dyrektywy 2006/112/WE.
Art. 3.
1.–2. (uchylone)
3. W przypadku:
1) (uchylony)
2) podatników:
a) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
b) o których mowa w art. 109b,
c) korzystających z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9,
d) działających w charakterze pośredników na rzecz podatników korzystających z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9
— właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście, zwany dalej „naczelnikiem drugiego urzędu skarbowego”;
3) podatników:
a) o których mowa w art. 130a pkt 2 i art. 138b ust. 1, oraz podmiotów zagranicznych, o których mowa w art. 131 pkt 2, zidentyfikowanych na potrzeby procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim konsumpcji, o którym mowa w art. 130a pkt 2a, art. 131 pkt 3a i art. 138a pkt 4, jest Rzeczpospolita Polska,
b) działających w charakterze pośredników na rzecz podatników korzystających z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, dla których państwem członkowskim konsumpcji, o którym mowa w art. 130a pkt 2a, art. 131 pkt 3a i art. 138a pkt 4, jest Rzeczpospolita Polska
— właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
3a.–5. (uchylone)
6. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1a i art. 17 ust. 1i, właściwym organem podatkowym jest organ podatkowy, który był właściwy dla zmarłego podatnika w dniu jego śmierci.
7. W przypadku grupy VAT właściwym organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla przedstawiciela grupy VAT.
Art. 4.
Ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych ustaw nie mają zastosowania do podatku od towarów i usług.
Dział II
Zakres opodatkowania
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 5.
1. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
2. Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.
3. Opodatkowaniu podatkiem podlegają również towary w przypadku, o którym mowa w art. 14. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. W przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w ust. 1, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa.
5. Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.
6. W przypadku umów zawartych między Rzecząpospolitą Polską a państwem trzecim w sprawie budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg opodatkowaniu nie podlega import towarów wykorzystywanych do budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg z tego państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli w odniesieniu do tej umowy została wydana decyzja Rady upoważniająca do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 2 ust. 1 lit. d dyrektywy 2006/112/WE.
Art. 5a.
Towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacji w układzie odpowiadającym Nomenklaturze scalonej (CN) zgodnej z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987, str. 1, z późn. zm. — Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, str. 382, z późn. zm.) lub w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są klasyfikowane według Nomenklatury scalonej (CN) lub klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują działy, pozycje, podpozycje lub kody Nomenklatury scalonej (CN) lub symbole klasyfikacji statystycznych.
Art. 6.
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa;
2) czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
3) (uchylony)
Rozdział 2
Dostawa towarów i świadczenie usług
Art. 7.
1. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
2. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
— jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
4. Przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2) których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
5.–6. (uchylone)
7. Przez próbkę, o której mowa w ust. 3, rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:
1) ma na celu promocję tego towaru oraz
2) nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.
8. (uchylony)
9. Przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.
Art. 7a.
1. W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki, zwanego dalej „interfejsem elektronicznym”, sprzedaż na odległość towarów importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, uznaje się, że podatnik ten samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.
2. W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, dokonanie na terytorium Unii Europejskiej przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej:
1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub
2) dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem
— uznaje się, że podatnik, który ułatwia tę dostawę, samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.
3. Przez ułatwianie, o którym mowa w ust. 1 i 2, rozumie się ułatwianie w rozumieniu art. 5b rozporządzenia 282/2011.
Art. 8.
1. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
2. Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
2a. W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
3.–4. (uchylone)
5. Przepis ust. 2 pkt 1 nie ma zastosowania w przypadku użycia pojazdów samochodowych do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, obliczoną zgodnie z art. 86a ust. 1, z tytułu:
1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów lub
2) nabycia, importu lub wytworzenia części składowych do tych pojazdów, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i ust. 5, za nabycie towarów uznaje się również przyjęcie ich w używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze.
Rozdział 2a
Opodatkowanie w przypadku stosowania bonów
Art. 8a.
1. Transfer bonu jednego przeznaczenia dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu uznaje się za dostawę towarów lub świadczenie usług, których ten bon dotyczy.
2. Faktycznego przekazania towarów lub faktycznego świadczenia usług w zamian za bon jednego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia nie uznaje się za niezależną transakcję w części, w której wynagrodzenie stanowił bon.
3. Jeżeli transferu bonu jednego przeznaczenia dokonuje podatnik działający w imieniu innego podatnika, uznaje się, że taki transfer stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług, których ten bon dotyczy, dokonane przez podatnika, w imieniu którego działa podatnik.
4. W przypadku gdy dostawca towarów lub usługodawca nie jest podatnikiem, który działając we własnym imieniu, wyemitował bon jednego przeznaczenia, uznaje się, że ten dostawca lub usługodawca dokonał odpowiednio dostawy towarów lub świadczenia usług, których ten bon dotyczy, na rzecz podatnika, który wyemitował ten bon.
Art. 8b.
1. Faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia.
2. W przypadku gdy transferu bonu różnego przeznaczenia dokonuje podatnik inny niż podatnik dokonujący czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem zgodnie z ust. 1, opodatkowaniu podatkiem podlegają usługi pośrednictwa oraz inne usługi, które można zidentyfikować, takie jak usługi dystrybucji lub promocji, dotyczące tego bonu.
Rozdział 2b
Opodatkowanie w grupie VAT
Art. 8c.
1. Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu.
2. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.
3. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.
4. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT na rzecz:
1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,
2) innego oddziału podatnika, o którym mowa w pkt 1, położonego poza terytorium kraju
— uważa się za dokonane przez grupę VAT na rzecz podmiotu, który do niej nie należy.
5. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT przez:
1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,
2) inny oddział podatnika, o którym mowa w pkt 1, położony poza terytorium kraju
— uważa się za dokonane na rzecz grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy.
6. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, przez podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.
7. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, na rzecz podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.
Art. 8d.
1. Grupa VAT w rozliczeniu za pierwszy okres rozliczeniowy uwzględnia kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy wynikającą z ostatniej deklaracji podatkowej złożonej przez jej członków jako podatników.
2. Grupa VAT jest obowiązana złożyć deklarację podatkową za okres rozliczeniowy, w którym utraciła status podatnika.
3. Kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikająca z deklaracji, o której mowa w ust. 2, podlega zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy VAT. Przepisy art. 87 stosuje się odpowiednio.
4. Po utracie przez grupę VAT statusu podatnika przedstawiciel grupy VAT może dokonywać korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe, w których grupa VAT była podatnikiem.
Art. 8e.
W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku.
Rozdział 3
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Art. 9.
1. Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
2. Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że:
1) nabywcą towarów jest:
a) podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a
— z zastrzeżeniem art. 10;
2) dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.
3. Przepis ust. 1 stosuje się również w przypadku, gdy:
1) nabywcą jest podmiot inny niż wymieniony w ust. 2 pkt 1,
2) dokonującym dostawy towarów jest podmiot inny niż wymieniony w ust. 2 pkt 2
— jeżeli przedmiotem nabycia są nowe środki transportu.
Art. 10.
1. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9, nie występuje w przypadku, gdy:
1) dotyczy towarów, do których miałyby odpowiednio zastosowanie przepisy art. 45 ust. 1 pkt 9, art. 80, art. 83 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 10 i 18, z uwzględnieniem warunków określonych w tych przepisach;
2) dotyczy towarów innych niż wymienione w pkt 1 nabywanych przez:
a) rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej,
b) podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,
c) podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
d) osoby prawne, które nie są podatnikami
— jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty 50 000 zł;
3) dostawa towarów, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju:
a) nie stanowiła u podatnika, o którym mowa w art. 15, albo nie stanowiłaby u podatnika podatku od wartości dodanej dostawy towarów, o której mowa w art. 7, lub stanowiła albo stanowiłaby taką dostawę towarów, ale dokonywaną przez podatnika, u którego sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, albo podatnika podatku od wartości dodanej, do którego miałyby zastosowanie podobne zwolnienia, z wyjątkiem przypadku, gdy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu, lub
b) stanowiłaby dostawę towarów, o której mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2;
4) dostawa towarów, o których mowa w art. 120 ust. 1, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach;
5) dostawa towarów, o których mowa w art. 120 ust. 1, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, jest dokonywana przez organizatora aukcji (licytacji) oraz do dostawy tej zastosowano szczególne zasady opodatkowania podatkiem od wartości dodanej obowiązujące w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, stosowane do dostaw towarów dokonywanych przez organizatora aukcji (licytacji), wyłączające uznanie dostawy towarów za czynność odpowiadającą wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, pod warunkiem posiadania przez nabywcę dokumentów jednoznacznie potwierdzających nabycie towarów na tych szczególnych zasadach.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się, jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 50 000 zł.
3. Przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 nie stosuje się, jeżeli przedmiotem nabycia są:
1) nowe środki transportu;
2) wyroby akcyzowe.
4. Przy ustalaniu wartości, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 2, nie wlicza się kwoty podatku od wartości dodanej należnego lub zapłaconego na terytorium państwa członkowskiego, z którego towary te są wysyłane lub transportowane. Do wartości, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie wlicza się wartości z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w ust. 3.
5. W przypadku gdy u podmiotów, u których zgodnie z ust. 1 pkt 2 nie występuje wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, zostaje przekroczona kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 2, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma miejsce od momentu przekroczenia tej kwoty.
6. Podatnicy oraz osoby prawne niebędące podatnikami, do których ma zastosowanie ust. 1 pkt 2, mogą wybrać opodatkowanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia na piśmie o takim wyborze albo przez podanie dokonującemu dostawy towarów numeru, o którym mowa w art. 97 ust. 10.
7. Wybór opodatkowania, o którym mowa w ust. 6, obowiązuje przez 2 kolejne lata, licząc od dnia dokonania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla którego dokonano takiego wyboru.
8. Podatnicy, o których mowa w ust. 6, mogą ponownie skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli zawiadomią na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują z opodatkowania, nie wcześniej jednak niż po upływie terminu określonego w ust. 7.
9. (uchylony)
Art. 11.
1. Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
2. Za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, uznaje się również przemieszczenie towarów przez:
1) siły zbrojne Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego,
2) siły zbrojne państw członkowskich biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony
— z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, do ich użytku lub do użytku towarzyszącego im personelu cywilnego, w przypadku gdy towary nie zostały nabyte przez te siły zbrojne zgodnie z ogólnymi zasadami regulującymi opodatkowanie podatkiem od wartości dodanej na krajowym rynku jednego z państw członkowskich dla sił zbrojnych odpowiednio Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego lub państwa członkowskiego biorącego udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, jeżeli import tych towarów nie mógłby korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 45 ust. 1 pkt 9.
Art. 12.
1. Przemieszczenia towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz nie uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w przypadku gdy:
1) towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, dla których miejscem dostawy zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 jest terytorium kraju, jeżeli towary te są przemieszczane przez tego podatnika dokonującego ich dostawy lub na jego rzecz;
2) przemieszczenie towarów następuje w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość;
3) towary są przemieszczane na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie części transportu pasażerów, o której mowa w art. 22 ust. 5, z przeznaczeniem dokonania ich dostawy przez tego podatnika lub na jego rzecz na pokładach tych pojazdów;
4) towary mają być przedmiotem czynności odpowiadającej eksportowi towarów dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju;
5) towary mają być przedmiotem czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 i 2, dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju;
6) towary mają być przedmiotem wykonanych na terytorium kraju na rzecz tego podatnika usług polegających na ich wycenie lub wykonaniu na nich prac, pod warunkiem że towary po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie wywiezione;
7) towary mają być czasowo używane na terytorium kraju w celu świadczenia usług przez tego podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu;
8) towary mają być czasowo używane przez tego podatnika na terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące, pod warunkiem że import takich towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju z uwagi na ich przywóz czasowy byłby zwolniony od cła;
9) przemieszczeniu podlega gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.
2. W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 1, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
Art. 12a.
(uchylony)
Art. 13.
1. Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2–8.
2. Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że nabywca towarów jest:
1) podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
2) osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
3) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, działającymi w takim charakterze na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, niewymienionymi w pkt 1 i 2, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą;
4) podmiotem innym niż wymienione w pkt 1 i 2, działającym (zamieszkującym) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
3. Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
4. Przemieszczenia towarów, o którym mowa w ust. 3, przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz nie uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w przypadku gdy:
1) towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, dla których miejscem dostawy zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli towary te są przemieszczane przez tego podatnika dokonującego ich dostawy lub na jego rzecz;
2) przemieszczenie towarów następuje w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość;
3) towary są przemieszczane na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie transportu pasażerskiego wykonywanego na terytorium Unii Europejskiej z przeznaczeniem dokonania ich dostawy przez tego podatnika na pokładach tych pojazdów;
4) towary mają być przedmiotem eksportu towarów przez tego podatnika;
5) towary mają być przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonanej przez tego podatnika, jeżeli przemieszczenie towarów następuje na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, do którego dokonywana jest ta wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów;
6) towary mają być przedmiotem wykonanych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju na rzecz tego podatnika usług polegających na ich wycenie lub wykonaniu na nich prac, pod warunkiem że towary po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium kraju;
7) towary mają być czasowo używane na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, w celu świadczenia usług przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, który przemieścił lub na rzecz którego przemieszczono te towary;
8) towary mają być czasowo używane przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące, pod warunkiem że import takich towarów z terytorium państwa trzeciego z uwagi na ich przywóz czasowy byłby zwolniony od cła;
9) przemieszczeniu podlega gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.
5. W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 4, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
6. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, z zastrzeżeniem ust. 7.
7. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje również wówczas, gdy dokonującymi dostawy towarów są inne niż wymienione w ust. 6 podmioty, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
8. Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów nie uznaje się dostawy towarów, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 10 i 18, oraz towarów opodatkowanych według zasad określonych w art. 120 ust. 4 i 5.
Rozdział 3a
Przemieszczenie towarów w procedurze magazynu typu call-off stock na terytorium kraju
Art. 13a.
1. Przemieszczenia towarów w procedurze magazynu typu call-off stock nie uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1.
2. Procedura magazynu typu call-off stock ma miejsce, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) towary są wysyłane lub transportowane przez podatnika podatku od wartości dodanej lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju w celu ich dostawy na późniejszym etapie i po ich wprowadzeniu do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock innemu podatnikowi, uprawnionemu do nabycia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, zgodnie z zawartym wcześniej porozumieniem między tymi podatnikami;
2) podatnik podatku od wartości dodanej wysyłający lub transportujący towary nie ma siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju;
3) podatnik, któremu mają zostać dostarczone towary, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE, a jego nazwa lub imię i nazwisko oraz numer identyfikacji podatkowej poprzedzony kodem PL są znane podatnikowi podatku od wartości dodanej wysyłającemu lub transportującemu towary w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu;
4) podatnik podatku od wartości dodanej wysyłający lub transportujący towary rejestruje przemieszczenie towarów w ewidencji, o której mowa w art. 54a ust. 1 rozporządzenia 282/2011, oraz podaje w informacji odpowiadającej informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 5, numer identyfikacji podatkowej, o którym mowa w pkt 3.
Art. 13b.
Jeżeli warunki określone w art. 13a ust. 2 są spełnione, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1, uznaje się za dokonane przez podatnika, o którym mowa w art. 13a ust. 2 pkt 3, na terytorium kraju w momencie przeniesienia na niego prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile przeniesienie to nastąpi w terminie 12 miesięcy od dnia wprowadzenia towarów do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock.
Art. 13c.
Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13b, podatnik, o którym mowa w art. 13a ust. 2 pkt 3, zostaje zastąpiony przez innego podatnika, uznaje się, że w okresie zastąpienia nie miało miejsca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, pod warunkiem że:
1) podatnik zastępujący jest uprawniony do nabycia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel zgodnie z porozumieniem zawartym między nim a podatnikiem podatku od wartości dodanej wysyłającym lub transportującym towary;
2) podatnik podatku od wartości dodanej wysyłający lub transportujący towary nie ma siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju;
3) podatnik zastępujący jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE, a jego nazwa lub imię i nazwisko oraz numer identyfikacji podatkowej poprzedzony kodem PL są znane podatnikowi podatku od wartości dodanej wysyłającemu lub transportującemu towary w momencie zastąpienia;
4) podatnik podatku od wartości dodanej wysyłający lub transportujący towary podaje w informacji odpowiadającej informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 5, numer identyfikacji podatkowej, o którym mowa w pkt 3;
5) zastąpienie zostało zarejestrowane przez podatnika podatku od wartości dodanej wysyłającego lub transportującego towary w ewidencji, o której mowa w art. 54a ust. 1 rozporządzenia 282/2011.
Art. 13d.
1. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13b, przestaje być spełniony którykolwiek z warunków, o których mowa w art. 13a ust. 2 lub art. 13c, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, nastąpiło z chwilą, gdy warunek ten przestał być spełniony.
2. Jeżeli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nastąpiło na osobę inną niż podatnik, o którym mowa w art. 13a ust. 2 pkt 3, lub podatnik go zastępujący, uznaje się, że warunki, o których mowa w art. 13a ust. 2 lub art. 13c, przestają być spełnione bezpośrednio przed taką czynnością.
3. Jeżeli towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie przemieszczone, lub na terytorium państwa trzeciego, uznaje się, że warunki określone w art. 13a ust. 2 lub art. 13c przestają być spełnione bezpośrednio przed rozpoczęciem tej wysyłki lub transportu.
4. W przypadku zniszczenia, utraty lub kradzieży towarów wprowadzonych do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock uznaje się, że warunki określone w art. 13a ust. 2 lub art. 13c przestają być spełnione w dniu, w którym towary zostały zniszczone, utracone lub skradzione, a jeżeli określenie takiego dnia nie jest możliwe — w dniu, w którym stwierdzono ich zniszczenie lub brak.
Art. 13e.
1. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13b, nie nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 13a ust. 2 pkt 3, lub podatnika go zastępującego ani nie zaszła żadna z okoliczności określonych w art. 13d, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, ma miejsce w dniu następującym po upływie tego terminu.
2. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13b, nie nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel i towary zostały powrotnie przemieszczone na terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie wysłane lub przetransportowane, a podatnik podatku od wartości dodanej wysyłający lub transportujący towary zarejestrował ich powrotne przemieszczenie w ewidencji, o której mowa w art. 54a ust. 1 rozporządzenia 282/2011, uznaje się, że nie miało miejsca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1.
Art. 13f.
1. Podatnik lub podatnik podatku od wartości dodanej prowadzący magazyn, do którego wprowadzane są towary w procedurze magazynu typu call-off stock, w terminie 14 dni od dnia pierwszego wprowadzenia towarów do magazynu w tej procedurze, składa, zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 57, 1123 i 1234), za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zawiadomienie o prowadzeniu magazynu wykorzystywanego w procedurze magazynu typu call-off stock.
2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera następujące dane:
1) miejsce i cel składania zawiadomienia;
2) dane podatnika lub podatnika podatku od wartości dodanej:
a) nazwę lub imię i nazwisko,
b) adres siedziby lub adres miejsca zamieszkania,
c) numer identyfikacji podatkowej — w przypadku podatnika,
d) numer identyfikacyjny, pod którym podatnik podatku od wartości dodanej jest zidentyfikowany na potrzeby tego podatku w państwie, w którym posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, a w przypadku podatnika podatku od wartości dodanej będącego osobą fizyczną — także datę urodzenia,
e) kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla państwa członkowskiego wydania numeru, o którym mowa w lit. d;
3) adres magazynu;
4) datę pierwszego wprowadzenia towarów do magazynu;
5) dane kontaktowe podatnika, podatnika podatku od wartości dodanej lub pełnomocnika:
a) imię i nazwisko,
b) numer telefonu.
3. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, może zawierać adres poczty elektronicznej podatnika lub podatnika podatku od wartości dodanej prowadzących magazyn lub ich pełnomocnika.
4. Jeżeli zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, nie spełnia wymogów określonych w ust. 1 i 2, naczelnik urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia wzywa do jego uzupełnienia.
5. Podatnik lub podatnik podatku od wartości dodanej prowadzący magazyn składa, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zawiadomienie naczelnikowi urzędu skarbowego o zmianie danych zawartych w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zmian, zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego, o którym mowa w ust. 1.
6. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1 i 5:
1) podatnik — składa do naczelnika urzędu skarbowego;
2) podatnik podatku od wartości dodanej — składa do naczelnika drugiego urzędu skarbowego.
Art. 13g.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępni na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór dokumentu elektronicznego, o którym mowa w art. 13f ust. 1 i 5.
Rozdział 3b
Przemieszczenie towarów w procedurze magazynu typu call-off stock na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju
Art. 13h.
1. Przemieszczenia towarów w procedurze magazynu typu call-off stock nie uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3.
2. Procedura magazynu typu call-off stock ma miejsce, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) towary są wysyłane lub transportowane przez podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT UE lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz, z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, w celu ich dostawy na późniejszym etapie i po ich wprowadzeniu do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock podatnikowi podatku od wartości dodanej uprawnionemu do nabycia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel zgodnie z zawartym wcześniej porozumieniem między tymi podatnikami;
2) podatnik wysyłający lub transportujący towary nie ma siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, do którego przemieszcza towary z terytorium kraju;
3) podatnik podatku od wartości dodanej, na rzecz którego towary są wysyłane lub transportowane, jest zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, a jego nazwa lub imię i nazwisko oraz numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez to państwo członkowskie są znane podatnikowi, o którym mowa w pkt 2, w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu;
4) podatnik, o którym mowa w pkt 2, rejestruje przemieszczenie towarów w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 11c, oraz podaje w informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 5, numer identyfikacyjny, o którym mowa w pkt 3.
Art. 13i.
Jeżeli warunki określone w art. 13h ust. 2 są spełnione, wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1, uznaje się za dokonaną przez podatnika, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, na terytorium kraju w momencie przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na podatnika podatku od wartości dodanej, któremu te towary mają być dostarczone, o ile przeniesienie to nastąpi w terminie 12 miesięcy od dnia wprowadzenia towarów do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock.
Art. 13j.
Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13i, podatnik podatku od wartości dodanej zostaje zastąpiony przez innego podatnika podatku od wartości dodanej, uznaje się, że w okresie zastąpienia nie miała miejsca wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3, pod warunkiem że:
1) podatnik zastępujący podatnika podatku od wartości dodanej jest uprawniony do nabycia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel zgodnie z porozumieniem zawartym między nim a podatnikiem, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2;
2) podatnik, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, nie ma siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, do którego przemieszcza towary z terytorium kraju;
3) podatnik zastępujący podatnika podatku od wartości dodanej jest zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, a jego nazwa lub imię i nazwisko oraz numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez to państwo członkowskie są znane podatnikowi, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, w momencie zastąpienia;
4) podatnik, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, podaje w informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 5, numer identyfikacyjny, o którym mowa w pkt 3;
5) zastąpienie zostało zarejestrowane przez podatnika, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 11c.
Art. 13k.
1. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13i, przestaje być spełniony którykolwiek z warunków, o których mowa w art. 13h ust. 2 lub art. 13j, uznaje się, że przemieszczenie towarów, o którym mowa w art. 13 ust. 3, nastąpiło z chwilą, gdy warunek ten przestał być spełniony.
2. Jeżeli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nastąpiło na osobę inną niż podatnik podatku od wartości dodanej, któremu te towary miały być dostarczone, lub podatnik go zastępujący, uznaje się, że warunki, o których mowa w art. 13h ust. 2 lub art. 13j, przestają być spełnione bezpośrednio przed taką czynnością.
3. Jeżeli towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub na terytorium państwa trzeciego, uznaje się, że warunki określone w art. 13h ust. 2 lub art. 13j przestają być spełnione bezpośrednio przed rozpoczęciem tej wysyłki lub transportu.
4. W przypadku zniszczenia, utraty lub kradzieży towarów przemieszczonych do magazynu w procedurze magazynu typu call-off stock uznaje się, że warunki określone w art. 13h ust. 2 lub art. 13j przestają być spełnione w dniu, w którym towary zostały utracone, skradzione lub zniszczone, a jeżeli określenie takiego dnia nie jest możliwe — w dniu, w którym stwierdzono ich zniszczenie lub brak.
Art. 13l.
1. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13i, nie nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej lub podatnika go zastępującego ani nie zaszła żadna z okoliczności określonych w art. 13k, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3, ma miejsce w dniu następującym po upływie tego terminu.
2. Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 13i, nie nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel i towary zostały powrotnie przemieszczone na terytorium kraju, a podatnik, o którym mowa w art. 13h ust. 2 pkt 2, zarejestrował ich powrotne przemieszczenie w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 11c, uznaje się, że nie miała miejsca wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3.
Rozdział 4
Opodatkowanie przy likwidacji działalności spółki i zaprzestaniu działalności przez osobę fizyczną
Art. 14.
1. Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:
1) rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;
2) zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego;
3) wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego — w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2022 r. poz. 2500 oraz z 2023 r. poz. 614 i 1234).
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w art. 15, będący osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku, nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej przez 10 miesięcy. Nie dotyczy to podatników, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
4. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zwany dalej „spisem z natury”. Podatnicy są obowiązani złożyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego, nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.
6. Obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.
7. Dostawa towarów dokonywana przez byłych wspólników spółek, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz przez osoby fizyczne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 3, której przedmiotem są towary objęte spisem z natury, podlega zwolnieniu od podatku przez okres 12 miesięcy od dnia, o którym mowa w ust. 6, pod warunkiem rozliczenia podatku od towarów objętych spisem z natury.
7a. Przepis ust. 7 stosuje się również do dostawy towarów dokonywanej przez osoby będące właścicielami przedsiębiorstwa w spadku na dzień:
1) zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez przedsiębiorstwo w spadku;
2) wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;
3) wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.
8. Podstawą opodatkowania jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie z art. 29a ust. 2.
9. (uchylony)
9a. Osobom fizycznym, o których mowa w ust. 1 pkt 2, osobom, które były wspólnikami spółek, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w dniu ich rozwiązania, zwanym dalej „byłymi wspólnikami”, oraz osobom, o których mowa w ust. 7a, przysługuje prawo zwrotu różnicy podatku wykazanego w deklaracji podatkowej za okres, w którym odpowiednio te osoby, spółki albo podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1a, i podatnik, którego działalność jest kontynuowana przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1a, byli podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni.
9b. W przypadku byłych wspólników zwrotu różnicy podatku dokonuje się na podstawie złożonej deklaracji podatkowej oraz złożonych nie później niż w dniu złożenia tej deklaracji:
1) umowy spółki, aktualnej na dzień rozwiązania spółki;
2) wykazu rachunków bankowych byłych wspólników w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub ich rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której są członkami, na które ma być dokonany zwrot różnicy podatku.
9c. Zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 9b, dokonuje się:
1) w proporcjach wynikających z prawa do udziału w zysku określonego w umowie spółki; jeżeli ze złożonej umowy nie wynikają te udziały w zysku, przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe;
2) na rachunki, o których mowa w ust. 9b pkt 2.
9ca. W przypadku osób, o których mowa w ust. 7a, zwrotu różnicy podatku dokonuje się na podstawie złożonej deklaracji podatkowej oraz złożonych nie później niż w dniu złożenia tej deklaracji:
1) dokumentów potwierdzających ich udział w przedsiębiorstwie w spadku;
2) wykazu rachunków bankowych tych osób w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub ich rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której są członkami, na które ma być dokonany zwrot różnicy podatku.
9cb. Zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 9ca, dokonuje się:
1) w proporcjach wynikających z prawa do udziału w przedsiębiorstwie w spadku; jeżeli ze złożonych dokumentów nie wynikają te udziały, przyjmuje się, że prawa do udziału są równe;
2) na rachunki, o których mowa w ust. 9ca pkt 2.
9d. Do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 9a, przepisy art. 87 ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 7 stosuje się odpowiednio.
9e. W przypadku niezłożenia dokumentów, o których mowa w ust. 9b albo 9ca, kwota zwrotu różnicy podatku składana jest do depozytu organu podatkowego. W przypadku gdy złożono dokumenty, o których mowa w ust. 9b albo 9ca, ale w wykazie rachunków, o którym mowa w tych przepisach, nie podano rachunku byłego wspólnika albo osoby, o której mowa w ust. 7a, do depozytu składana jest kwota zwrotu różnicy podatku w części przypadającej temu byłemu wspólnikowi albo tej osobie.
9f. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, złożenie do depozytu kwoty zwrotu różnicy podatku następuje po zakończeniu weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego.
9g. W przypadku gdy przed upływem terminu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 2 zdanie pierwsze, złożono dokumenty, o których mowa w ust. 9b albo 9ca, a naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu zgodnie z art. 87 ust. 2 zdanie drugie, i przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca byłym wspólnikom albo osobom, o których mowa w ust. 7a, należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty. W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 9b albo 9ca, złożono na 14 dni przed upływem terminu zwrotu lub później, odsetki, o których mowa w zdaniu pierwszym, są naliczane od 15. dnia po dniu złożenia tych dokumentów. Odsetek nie nalicza się od kwoty zwrotu różnicy podatku w części przypadającej temu byłemu wspólnikowi albo tej osobie, których rachunku nie podano.
9h. W przypadku osób, o których mowa w ust. 9a, w stosunku do których naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu zgodnie z art. 87 ust. 2 zdanie drugie, i przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca tym osobom należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.
9i. Kwota zwrotu różnicy podatku złożona w depozycie nie podlega oprocentowaniu, z zastrzeżeniem ust. 9j.
9j. Oprocentowanie kwoty zwrotu różnicy podatku złożonej w depozycie jest naliczane od 15. dnia po dniu złożenia dokumentów, o których mowa w ust. 9b albo 9ca, lub podania numerów rachunków, o których mowa w ust. 9e zdanie drugie.
10. Do rozliczenia podatku od towarów objętych spisem z natury przepisy art. 99 stosuje się odpowiednio.
Dział III
Podatnicy, płatnicy i przedstawiciele podatkowi
Rozdział 1
Podatnicy i płatnicy
Art. 15.
1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
1a. Podatnikiem, o którym mowa w ust. 1, jest także jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej stanowiąca przedsiębiorstwo w spadku w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:
1) zarządu sukcesyjnego albo
2) uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
1b. Podatnika, o którym mowa w ust. 1a, uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.
2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
3. Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:
1) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1–6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2) (uchylony)
3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2–9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
3a. Przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.
3b. Za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, właściwego dla osoby prawnej podatnikami mogą być również jednostki organizacyjne osoby prawnej, będącej organizacją pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571) prowadzące działalność gospodarczą, jeżeli samodzielnie sporządzają sprawozdanie finansowe.
3c. Sprzedażą dokonywaną przez podatników, o których mowa w ust. 3b, jest także odpłatne przekazywanie towarów oraz świadczenie usług pomiędzy jednostkami organizacyjnymi wchodzącymi w skład osoby prawnej.
4. W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.
5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.
6. Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
7.–10. (uchylone)
Art. 15a.
1. Podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.
2. Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:
1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub
2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
3. Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.
4. Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:
1) przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
2) rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub
3) członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.
5. Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:
1) prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
2) organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.
6. Warunek istnienia powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT musi być spełniony nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.
7. Podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT.
8. Grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT.
9. Grupa VAT nie może być rozszerzona o innych członków ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład.
10. Umowa o utworzeniu grupy VAT jest sporządzana na piśmie i zawiera co najmniej:
1) nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub „GV”;
2) dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników;
3) wskazanie przedstawiciela grupy VAT, wyznaczonego spośród jej członków;
4) dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników;
5) wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona, nie krótszego niż 3 lata.
11. Przedstawiciel grupy VAT reprezentuje grupę VAT w zakresie praw i obowiązków tej grupy VAT.
12. Grupa VAT nabywa status podatnika z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu grupy VAT, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji, o której mowa w art. 96 ust. 4.
12a. Grupa VAT wstępuje w prawa i obowiązki członków grupy VAT w zakresie podatku na okres, w jakim grupa ta posiada status podatnika.
13. W celu przedłużenia okresu funkcjonowania grupy VAT przedstawiciel grupy VAT składa do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania istniejącej grupy VAT nową umowę zawartą pomiędzy członkami istniejącej grupy VAT, w terminie 30 dni przed wygaśnięciem dotychczasowej umowy. Do nowej umowy przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio.
14. Przedstawiciel grupy VAT jest obowiązany zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego zmiany w stanie faktycznym lub prawnym skutkujące naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian.
15. Grupa VAT traci status podatnika:
1) z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika;
2) z upływem terminu, na jaki została utworzona.
Art. 16.
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, niebędące podatnikami, o których mowa w art. 15, dokonujące okazjonalnie wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu.
Art. 17.
1. Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:
1) na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną;
2) uprawnione do korzystania z procedury uszlachetniania czynnego lub procedury odprawy czasowej, w tym również osoby, na które zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury;
3) dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
4) nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) usługobiorcą jest:
— w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b — podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
— w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju — podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
— w pozostałych przypadkach — podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4;
5) nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku dostawy towarów:
— innych niż gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej,
— innej niż transfer bonów jednego przeznaczenia
— podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) nabywcą jest:
— w przypadku nabycia gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej — podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 lub art. 97 ust. 4,
— w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem dostawy towarów, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju — podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
— w pozostałych przypadkach — podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana zgodnie z art. 97 ust. 4,
c) dostawa towarów nie jest dokonywana w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub sprzedaży na odległość towarów importowanych rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, lub na zasadach odpowiadających tym regulacjom;
6) obowiązane do zapłaty podatku na podstawie art. 42 ust. 8 lub ust. 10;
7)–8) (uchylone)
1a. Przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.
1b. W przypadku gdy podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustanowiły przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ust. 1, podatnikiem jest ten przedstawiciel podatkowy — w zakresie, w jakim działa w imieniu własnym na rzecz tych podmiotów.
1c.–1h. (uchylone)
1i. Podatnikiem, o którym mowa w ust. 1, jest także jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej stanowiąca przedsiębiorstwo w spadku w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:
1) zarządu sukcesyjnego albo
2) uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
1j. Podatnika, o którym mowa w ust. 1i, uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.
2. W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
2a.–7. (uchylone)
Art. 17a.
Płatnikiem podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 103 ust. 5a pkt 1 i 2, jest odpowiednio zarejestrowany odbiorca lub podmiot prowadzący skład podatkowy, dokonujący na rzecz podmiotu, o którym mowa w art. 48 ust. 9 lub art. 59 ust. 8 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, wewnątrzwspólnotowego nabycia w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
Art. 18.
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Rozdział 2
Przedstawiciele podatkowi
Art. 18a.
1. Podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1, nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, jest obowiązany ustanowić przedstawiciela podatkowego.
2. Podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju może ustanowić przedstawiciela podatkowego.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których nie ma obowiązku ustanawiania przedstawiciela podatkowego, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego rozliczenia podatku przez podmioty nieposiadające siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego.
Art. 18b.
1. Przedstawicielem podatkowym może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jeżeli łącznie spełnia następujące warunki:
1) posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju;
2) jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, a w przypadku, o którym mowa w art. 18d ust. 1 — jako podatnik VAT UE;
3) przez ostatnie 24 miesiące nie zalegała z wpłatami poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczającymi odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość;
4) przez ostatnie 24 miesiące osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi — osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym, nie została prawomocnie skazana na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2021 r. poz. 408, 694, 2105 i 2427) za popełnienie przestępstwa skarbowego;
5) jest uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.
2. Wymóg, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, uznaje się również za spełniony, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) podmiot uregulował, wraz z odsetkami za zwłokę, zaległości przekraczające odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, w terminie 30 dni od dnia powstania tych zaległości;
2) uregulowanie zaległości zgodnie z pkt 1 w ostatnich 24 miesiącach nie dotyczyło więcej niż dwóch okresów rozliczeniowych odrębnie w każdym podatku.
3. Przepisu ust. 1 pkt 5 nie stosuje się do agencji celnej, jeżeli podatnik ustanawiający ten podmiot przedstawicielem podatkowym dokonuje na terytorium kraju wyłącznie importu towarów, których miejscem przeznaczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju i wywóz z terytorium kraju jest dokonywany przez importera tych towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
4. Przedstawiciela podatkowego ustanawia się w drodze sporządzonej na piśmie umowy, która powinna zawierać:
1) nazwy stron umowy oraz ich adresy i dane identyfikacyjne na potrzeby odpowiednio podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze;
2) adres, pod którym będzie prowadzona i przechowywana dokumentacja na potrzeby podatku;
3) oświadczenie podmiotu, który jest ustanawiany przedstawicielem podatkowym, o spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 1;
4) zakres upoważnienia w przypadku określonym w art. 18c ust. 1 pkt 2;
5) w przypadku, o którym mowa w art. 18d ust. 1, zgodę przedstawiciela podatkowego na wykonywanie obowiązków i czynności podatnika, dla którego został ustanowiony, w imieniu własnym i na rzecz tego podatnika.
Art. 18c.
1. Przedstawiciel podatkowy wykonuje w imieniu i na rzecz podatnika, dla którego został ustanowiony:
1) obowiązki tego podatnika w zakresie rozliczania podatku, w tym w zakresie sporządzania deklaracji podatkowych oraz informacji podsumowujących, o których mowa w art. 100 ust. 1, a także w zakresie prowadzenia i przechowywania dokumentacji, w tym ewidencji, na potrzeby podatku;
2) inne czynności wynikające z przepisów o podatku od towarów i usług, jeżeli został do tego upoważniony w umowie.
2. Przedstawiciel podatkowy odpowiada solidarnie z podatnikiem za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu i na rzecz tego podatnika.
Art. 18d.
1. W przypadku podatnika, który:
1) dokonuje na terytorium kraju wyłącznie importu towarów, których miejscem przeznaczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju i wywóz z terytorium kraju jest dokonywany przez importera tych towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, oraz
2) nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny
— przedstawiciel podatkowy wykonuje, w imieniu własnym i na rzecz tego podatnika, obowiązki tego podatnika, o których mowa w art. 18c ust. 1 pkt 1, oraz — jeżeli umowa tak stanowi — inne czynności tego podatnika, o których mowa w art. 18c ust. 1 pkt 2.
2. Podatnik, o którym mowa w ust. 1, odpowiada solidarnie z przedstawicielem podatkowym za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu własnym na rzecz tego podatnika.
Dział IV
Obowiązek podatkowy
Rozdział 1
Zasady ogólne
Art. 19.
(uchylony)
Art. 19a.
1. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7–11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
1a. W przypadku, o którym mowa w art. 8a ust. 1 i 3, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia.
1b. W odniesieniu do dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika, obowiązek podatkowy powstaje w momencie zaakceptowania płatności w rozumieniu art. 41a rozporządzenia 282/2011.
2. W odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.
3. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w:
1) art. 7 ust. 1 pkt 2;
2) art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika.
4a. W przypadku, o którym mowa w art. 8a ust. 1 i 3, dostawę towarów uznaje się za dokonaną, a usługę uznaje się za wykonaną z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia.
5. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:
1) otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu:
a) wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu,
b) przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie,
c) dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18,
d) świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług,
e) świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37–41;
2) otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1;
3) wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1, z tytułu:
a) świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych,
b) dostawy książek drukowanych (CN ex 4901 10 00, 4901 91 00, ex 4901 99 00 i 4903 00 00) — z wyłączeniem map i ulotek — oraz gazet, czasopism i magazynów, drukowanych (CN 4902), z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika,
c) czynności polegających na drukowaniu książek (CN ex 4901 10 00, 4901 91 00, ex 4901 99 00 i 4903 00 00) — z wyłączeniem map i ulotek — oraz gazet, czasopism i magazynów (CN 4902), z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług;
4) wystawienia faktury z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b) świadczenia usług:
— telekomunikacyjnych,
— wymienionych w poz. 24–37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
— najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
— ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
— stałej obsługi prawnej i biurowej,
— dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.
6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
7. W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu — z chwilą upływu terminu płatności.
8. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
9. Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10a i 11.
10. (uchylony)
10a. W przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 558, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/2447”.
11. W przypadku objęcia towarów procedurą: składowania celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem z należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego, tranzytu, wolnego obszaru celnego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.
12. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, późniejsze niż wymienione w ust. 1, 5 oraz 7–11 terminy powstania obowiązku podatkowego, uwzględniając specyfikę wykonywania niektórych czynności, uwarunkowania obrotu gospodarczego niektórymi towarami oraz przepisy Unii Europejskiej.
Rozdział 2
Obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów i w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów
Art. 20.
1. W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy, z zastrzeżeniem ust. 4 oraz art. 20a.
1a. W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wykonywanej w sposób ciągły przez okres dłuższy niż miesiąc uważa się ją za dokonaną z upływem każdego miesiąca do czasu zakończenia dostawy tych towarów.
2.–3. (uchylone)
4. W przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 13 ust. 4.
5. W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 8 i 9. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
6.–7. (uchylone)
8. W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 2, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 12 ust. 1.
9. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej.
Art. 20a.–20b.
(uchylone)
Rozdział 3
Obowiązek podatkowy u małych podatników
Art. 21.
1. Mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:
1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty — w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,
2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi — w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1
— po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej „metodą kasową”; otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
2. Przepis ust. 1 stosuje się do czynności wykonanych w okresie, w którym podatnik stosuje metodę kasową.
3. Mały podatnik może zrezygnować z metody kasowej, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, w trakcie których rozliczał się tą metodą, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału, w którym stosował tę metodę.
4. Mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył kwotę określoną w art. 2 pkt 25.
5. (uchylony)
6. Przepis ust. 1:
1) nie narusza przepisów art. 19a ust. 5 pkt 1 i 2;
2) nie ma zastosowania do:
a) dostawy towarów i świadczenia usług, o których mowa w art. 8a ust. 1 i 3,
b) dostawy towarów, o której mowa w art. 20 ust. 1‒4,
c) dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika.
Dział V
Miejsce świadczenia
Rozdział 1
Miejsce świadczenia przy dostawie towarów
Art. 22.
1. Miejscem dostawy towarów jest w przypadku:
1) towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią — miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy;
1a) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość — miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy;
1b) sprzedaży na odległość towarów importowanych na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy — miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy;
1c) sprzedaży na odległość towarów importowanych na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy — terytorium tego państwa członkowskiego, pod warunkiem że podatek lub podatek od wartości dodanej z tytułu dostawy tych towarów ma zostać zadeklarowany w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, lub na zasadach odpowiadających tym regulacjom;
2) towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz — miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem;
3) towarów niewysyłanych ani nietransportowanych — miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy;
4) dostawy towarów na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie części transportu pasażerów wykonywanej na terytorium Unii Europejskiej — miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów;
5) dostawy gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej do podmiotu będącego podatnikiem, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6, którego głównym celem nabywania gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej jest odprzedaż tych towarów w takich systemach lub sieciach dystrybucji i u którego własne zużycie takich towarów jest nieznaczne — miejsce, gdzie podmiot taki posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, do którego dostarczane są te towary — miejsce, gdzie podmiot ten posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, a w przypadku braku siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej — miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu;
6) dostawy gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, jeżeli taka dostawa jest dokonywana do podmiotu innego niż podmiot, o którym mowa w pkt 5 — miejsce, w którym nabywca korzysta z tych towarów i je zużywa; jeżeli wszystkie te towary lub ich część nie są w rzeczywistości zużyte przez tego nabywcę, towary niezużyte uważa się za wykorzystane i zużyte w miejscu, w którym nabywca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, do którego dostarczane są te towary — miejsce, gdzie nabywca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, a w przypadku braku siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej — miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
1a. Przepisów ust. 1 pkt 1a–1c nie stosuje się do towarów, o których mowa w art. 120 ust. 1:
1) podlegających opodatkowaniu podatkiem na zasadach określonych w art. 120 ust. 4 i 5;
2) podlegających opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5;
3) będących przedmiotem dostawy na aukcji (licytacji) w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, jeżeli ich dostawa jest dokonywana przez organizatora aukcji (licytacji) oraz do dostawy tej zastosowano szczególne zasady opodatkowania podatkiem od wartości dodanej obowiązujące w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, stosowane do dostaw towarów dokonywanych przez organizatora aukcji (licytacji), wyłączające uznanie dostawy towarów za czynność odpowiadającą wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów.
1b. Przepisy ust. 1a pkt 2 i 3 stosuje się pod warunkiem posiadania przez dostawcę dokumentów jednoznacznie potwierdzających dokonanie dostawy na zasadach określonych w tych przepisach.
2. W przypadku gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są wysyłane lub transportowane bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego w kolejności nabywcy, wysyłkę lub transport przyporządkowuje się wyłącznie jednej dostawie.
2a. W przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na terytorium państwa trzeciego przez nabywcę, który dokonuje również ich dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej do tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towarów należy przyporządkować jego dostawie.
2b. W przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego.
2c. W przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazał swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot.
2d. Przez podmiot pośredniczący, o którym mowa w ust. 2b i 2c, rozumie się innego niż pierwszy w kolejności dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz.
2e. W przypadku towarów, o których mowa w ust. 2, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na terytorium państwa trzeciego albo z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego przez:
1) pierwszego dostawcę — wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie;
2) ostatniego nabywcę — wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2–2c i 2e, dostawę towarów, która:
1) poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;
2) następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.
3a. W przypadku dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane dostawie towarów dokonanej przez podatnika, który ułatwia dostawę towarów.
3b. Przepisy ust. 2–2e nie mają zastosowania do dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika.
4. W przypadku gdy miejscem rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów jest terytorium państwa trzeciego, dostawę towarów dokonywaną przez podatnika lub podatnika podatku od wartości dodanej, który jest również podatnikiem z tytułu importu albo zaimportowania tych towarów, uważa się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego importu albo zaimportowania tych towarów.
5. Na potrzeby określenia miejsca świadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 oraz art. 28i ust. 2:
1) przez część transportu pasażerów wykonaną na terytorium Unii Europejskiej rozumie się część transportu zrealizowanego bez zatrzymania na terytorium państwa trzeciego, od miejsca rozpoczęcia transportu pasażerów do miejsca zakończenia transportu pasażerów;
2) przez miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów rozumie się przewidziane pierwsze na terytorium Unii Europejskiej miejsce przyjęcia pasażerów na pokład, w tym również po odcinku podróży poza terytorium Unii Europejskiej;
3) przez miejsce zakończenia transportu pasażerów rozumie się przewidziane ostatnie na terytorium Unii Europejskiej miejsce zejścia z pokładu pasażerów, którzy zostali na niego przyjęci na terytorium Unii Europejskiej, w tym również przed odcinkiem podróży poza terytorium Unii Europejskiej;
4) w przypadku podróży w obie strony, odcinek powrotny transportu uznaje się za transport oddzielny.
6. (uchylony)
Art. 22a.
1. Przepis art. 22 ust. 1 pkt 1a nie ma zastosowania, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) dostawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;
2) towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1;
3) suma całkowitej wartości dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 2, oraz całkowitej wartości usług, o których mowa w art. 28k ust. 1, świadczonych na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 2 pkt 2, pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro lub jej równowartości wyrażonej w walucie krajowej państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, przy czym w przypadku dostawcy posiadającego siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, wyrażona w złotych równowartość kwoty w euro wynosi 42 000 zł.
2. Jeżeli w trakcie roku podatkowego kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 3, zostanie przekroczona, przepis art. 22 ust. 1 pkt 1a stosuje się, począwszy od dostawy, w związku z którą przekroczono tę kwotę.
3. Dostawca, do którego ma zastosowanie przepis ust. 1, może wskazać jako miejsce dostawy miejsce, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1a. Dostawca, którego towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, wskazuje miejsce dostawy przez złożenie zawiadomienia o takim wyborze w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru, na zasadach określonych w art. 28p.
4. W terminie 30 dni od dnia dokonania pierwszej dostawy towarów po skorzystaniu z wyboru, o którym mowa w ust. 3, dostawca, z wyjątkiem dostawcy będącego podatnikiem zidentyfikowanym na potrzeby procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a, jest obowiązany przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od wartości dodanej z tytułu wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dostawca nie może zmienić miejsca dostawy towarów wcześniej niż po upływie 2 kolejnych lat, licząc od dnia dokonania pierwszej dostawy, dla której miejsce dostawy zostało określone zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1a.
6. Dostawca, którego towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, może ponownie określić miejsce dostawy towarów zgodnie z ust. 1, po uprzednim zawiadomieniu o rezygnacji z dokonanego wyboru, o którym mowa w ust. 3, przed początkiem miesiąca, w którym rezygnuje z określenia miejsca dostawy towarów zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1a, na zasadach określonych w art. 28p.
7. Warunkiem uznania dostawy towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość za dostawę dokonaną na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, w przypadku gdy towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, jest otrzymanie przez dostawcę, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, dowodów, że towary zostały dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów.
8. Dowodami, o których mowa w ust. 7, są dokumenty:
1) przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju — w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przez dostawcę przewoźnikowi (spedytorowi),
2) potwierdzające odbiór towarów poza terytorium kraju
— jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów.
9. W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 8, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów, dokumentami wskazującymi, że dostawa towarów została dokonana na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez dostawcę w tego rodzaju dostawie towarów, w szczególności:
1) korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
2) dokument potwierdzający zapłatę za towar, a w przypadku gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie — inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.
10. Jeżeli warunek, o którym mowa w ust. 7, nie został spełniony, dostawca nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za dany okres rozliczeniowy, lecz w następnym okresie rozliczeniowym. W tym przypadku, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy dostawca nie otrzymał dokumentów wskazujących, że dostawa towarów została dokonana na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów, wykazuje tę dostawę w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, jako dostawę towarów na terytorium kraju.
11. Otrzymanie po terminie, o którym mowa w ust. 10, dokumentów wskazujących, że dostawa towarów została dokonana na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów dla wysyłanych lub transportowanych towarów, uprawnia dostawcę do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dostawca otrzymał te dokumenty.
Art. 23.–24.
(uchylone)
Rozdział 2
Miejsce świadczenia przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów
Art. 25.
1. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu.
2. Nie wyłączając zastosowania ust. 1 w przypadku gdy nabywca, o którym mowa w art. 9 ust. 2, przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów podał numer przyznany mu przez dane państwo członkowskie dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych inne niż państwo członkowskie, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane również na terytorium tego państwa członkowskiego, chyba że nabywca udowodni, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów:
1) zostało opodatkowane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu, lub
2) zostało uznane za opodatkowane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu, ze względu na zastosowanie procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, o której mowa w dziale XII.
Art. 26.
1. W przypadku gdy nabywcą w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów jest:
1) podatnik — przepis art. 25 ust. 2 pkt 2 stosuje się pod warunkiem wykazania przez tego podatnika w informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1, czynności w ramach transakcji trójstronnej dokonywanych przez niego w zakresie wewnątrzwspólnotowych nabyć oraz wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów;
2) podatnik lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, która nie podała, zgodnie z art. 97 ust. 10, numeru identyfikacji podatkowej poprzedzonej kodem PL — wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli nabywca dla wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów podał numer przyznany mu na potrzeby tych transakcji na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, o ile miejsce zakończenia wysyłki lub transportu towarów nie znajduje się na terytorium kraju.
Rozdział 2a
Miejsce świadczenia przy imporcie towarów
Art. 26a.
1. Miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.
2. W przypadku gdy towary zostaną objęte z momentem ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej jedną z następujących procedur:
1) uszlachetniania czynnego,
2) odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych,
3) składowania celnego,
4) tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed objęciem towarów jedną z procedur celnych,
5) wolnego obszaru celnego
— miejscem importu takich towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary te przestaną podlegać tym procedurom.
Rozdział 3
Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług
Art. 27.–28.
(uchylone)
Art. 28a.
Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:
1) ilekroć jest mowa o podatniku — rozumie się przez to:
a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Art. 28b.
1. Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2–4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
2. W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
3. W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
4. W przypadku świadczenia usług, które są przeznaczone wyłącznie na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych lub członków stowarzyszenia, do określenia miejsca świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 28c.
Art. 28c.
1. Miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h–28n.
2. W przypadku gdy usługi są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
3. W przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Art. 28d.
Miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja.
Art. 28e.
Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.
Art. 28f.
1. Miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.
1a. Miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podatnika:
1) posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości poza terytorium Unii Europejskiej, jest terytorium znajdujące się poza terytorium Unii Europejskiej;
2) posiadającego na terytorium państwa trzeciego siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium państwa trzeciego stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości na terytorium kraju, jest terytorium kraju.
2. Miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Miejscem świadczenia usług transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna.
4. Miejsce rozpoczęcia transportu, o którym mowa w ust. 3, oznacza miejsce, w którym faktycznie rozpoczyna się transport towarów, niezależnie od pokonanych odległości do miejsca, gdzie znajdują się towary.
5. Miejsce zakończenia transportu, o którym mowa w ust. 3, oznacza miejsce, w którym faktycznie kończy się transport towarów.
Art. 28g.
1. Miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.
2. Miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.
Art. 28h.
W przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami usług:
1) pomocniczych do usług transportowych, takich jak załadunek, rozładunek, przeładunek lub podobnych usług,
2) wyceny rzeczowego majątku ruchomego oraz na rzeczowym majątku ruchomym
— miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane.
Art. 28i.
1. Miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku gdy usługi restauracyjne i cateringowe są faktycznie wykonywane na pokładach statków, statków powietrznych lub pociągów podczas części transportu pasażerów wykonanej na terytorium Unii Europejskiej, miejscem świadczenia usług jest miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów.
Art. 28j.
1. Miejscem świadczenia usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu jest miejsce, w którym te środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy.
2. Przez krótkoterminowy wynajem środków transportu, o którym mowa w ust. 1, rozumie się ciągłe posiadanie środka transportu lub korzystanie z niego przez okres nieprzekraczający 30 dni, a w przypadku jednostek pływających — przez okres nieprzekraczający 90 dni.
3. Miejscem świadczenia usług polegających na wynajmie, innym niż wynajem krótkoterminowy, środków transportu na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, gdzie usługobiorca posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Miejscem świadczenia usługi wynajmu statku rekreacyjnego, innego niż wynajem krótkoterminowy, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym statek rekreacyjny jest faktycznie oddawany do dyspozycji usługobiorcy, pod warunkiem że usługodawca faktycznie świadczy tę usługę ze swojej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, znajdujących się w tym miejscu.
Art. 28k.
1. Miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania, w przypadku gdy łącznie są spełnione następujące warunki:
1) usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;
2) usługi, o których mowa w ust. 1, są świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1;
3) suma całkowitej wartości usług, o których mowa w ust. 1, świadczonych na rzecz podmiotów, o których mowa w pkt 2, oraz całkowitej wartości dostaw towarów, o których mowa w art. 22a ust. 1 pkt 3, pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro lub jej równowartości wyrażonej w walucie krajowej państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, przy czym w przypadku usługodawcy posiadającego siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju wyrażona w złotych równowartość kwoty w euro wynosi 42 000 zł.
3. Jeżeli w trakcie roku podatkowego kwota, o której mowa w ust. 2 pkt 3, zostanie przekroczona, przepis ust. 1 stosuje się począwszy od usługi, w związku ze świadczeniem której przekroczono tę kwotę.
4. Podatnik, do którego ma zastosowanie przepis ust. 2, może wskazać jako miejsce świadczenia usług miejsce, o którym mowa w ust. 1. Podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, wskazuje miejsce świadczenia usług przez złożenie zawiadomienia o takim wyborze w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru, na zasadach określonych w art. 28p.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, podatnik nie może zmienić miejsca świadczenia usług wcześniej niż po upływie 2 kolejnych lat, licząc od dnia wykonania pierwszej usługi, dla której miejsce świadczenia zostało określone zgodnie z ust. 1.
6. Podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, może ponownie określić miejsce świadczenia usług zgodnie z ust. 2, po uprzednim zawiadomieniu o rezygnacji z dokonanego wyboru, o którym mowa w ust. 4, przed początkiem miesiąca, w którym rezygnuje z określania miejsca świadczenia usług zgodnie z ust. 1, na zasadach określonych w art. 28p.
Art. 28l.
W przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej, usług:
1) sprzedaży praw lub udzielania licencji i sublicencji, przeniesienia lub cesji praw autorskich, patentów, praw do znaków fabrycznych, handlowych, oddania do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego, albo innych pokrewnych praw,
2) reklamy,
3) doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych oraz usług podobnych do tych usług,
4) przetwarzania danych, dostarczania informacji oraz usług tłumaczeń,
5) bankowych, finansowych, ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki,
6) dostarczania (oddelegowania) personelu,
7) wynajmu, dzierżawy lub innych o podobnym charakterze, których przedmiotem są rzeczy ruchome, z wyjątkiem środków transportu, za które uznaje się również przyczepy i naczepy oraz wagony kolejowe,
8)–10) (uchylone)
11) polegających na zapewnieniu dostępu do systemów gazowych, systemów elektroenergetycznych lub do sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej,
12) przesyłowych:
a) gazu w systemie gazowym,
b) energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym,
c) energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej,
13) bezpośrednio związanych z usługami, o których mowa w pkt 11 i 12,
14) polegających na zobowiązaniu się do powstrzymania się od dokonania czynności lub posługiwania się prawem, o których mowa w pkt 1–13
— miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Art. 28m.
(uchylony)
Art. 28n.
1. W przypadku świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. W przypadku, gdy usługi turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
3. W przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Art. 28o.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, inne niż wskazane w art. 22–26 i art. 28b–28n miejsce świadczenia przy dostawie towarów, wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, imporcie towarów i świadczeniu usług, uwzględniając specyfikę świadczenia niektórych usług, dostawy niektórych towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu niektórych towarów oraz przepisy Unii Europejskiej.
Rozdział 4
Zawiadomienie o miejscu opodatkowania
Art. 28p.
1. Dostawca, o którym mowa w art. 22a ust. 3 i 6, oraz podatnik, o którym mowa w art. 28k ust. 4 i 6, składają, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, do naczelnika urzędu skarbowego zawiadomienie o wyborze miejsca opodatkowania albo o rezygnacji z dokonanego wyboru miejsca opodatkowania.
2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) informacje o miejscu i celu składania zawiadomienia;
2) dane dostawcy lub podatnika:
a) nazwę lub imię i nazwisko,
b) adres siedziby lub adres miejsca zamieszkania,
c) numer identyfikacji podatkowej;
3) informacje o wyborze miejsca opodatkowania lub o rezygnacji z dokonanego wyboru miejsca opodatkowania, niezbędne do określenia momentu tego wyboru i rezygnacji z niego;
4) dane kontaktowe, w tym numer telefonu i adres poczty elektronicznej, dostawcy lub podatnika, a w przypadku ustanowienia pełnomocnika — dane kontaktowe pełnomocnika.
3. Jeżeli zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, nie spełnia wymogów określonych w ust. 2, naczelnik urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia wzywa do jego uzupełnienia.
Art. 28q.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępnia, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, wzór zawiadomienia, o którym mowa w art. 28p ust. 1.
Dział VI
Podstawa opodatkowania
Art. 29.
(uchylony)
Art. 29a.
1. Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a–30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
1a. Podstawa opodatkowania z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług dokonanych w zamian za bon różnego przeznaczenia realizowany w całości, w odniesieniu do tego bonu, jest równa:
1) wynagrodzeniu zapłaconemu za ten bon różnego przeznaczenia, pomniejszonemu o kwotę podatku związaną z dostarczonymi towarami lub świadczonymi usługami;
2) wartości pieniężnej wskazanej na tym bonie różnego przeznaczenia lub w powiązanej dokumentacji, pomniejszonej o kwotę podatku związaną z dostarczonymi towarami lub świadczonymi usługami — w przypadku gdy informacje dotyczące wynagrodzenia są niedostępne.
1b. Podstawa opodatkowania z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług dokonanych w zamian za bon różnego przeznaczenia realizowany w części, w odniesieniu do tego bonu, jest równa odpowiedniej części:
1) wynagrodzenia zapłaconego za ten bon różnego przeznaczenia, pomniejszonej o kwotę podatku związaną z dostarczonymi towarami lub świadczonymi usługami;
2) wartości pieniężnej wskazanej na tym bonie różnego przeznaczenia lub w powiązanej dokumentacji, pomniejszonej o kwotę podatku związaną z dostarczonymi towarami lub świadczonymi usługami — w przypadku gdy informacje dotyczące wynagrodzenia są niedostępne.
1c. W przypadku, o którym mowa w ust. 1a i 1b, przepisy ust. 2 i 5 stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia — koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3.
4. (uchylony)
5. W przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.
6. Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
7. Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
8. W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
9. Przepisu ust. 8 nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.
10. Podstawę opodatkowania obniża się o:
1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
11. Do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru.
12. W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:
1) w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania — jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
2) 60. dnia od dnia wydania opakowania — jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.
13. W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1–3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
14. Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.
15. Warunku posiadania dokumentacji, o którym mowa w ust. 13, nie stosuje się w przypadku:
1) eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
2) dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
3) sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, usług dystrybucji gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 24–37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy;
4) (uchylony)
5) wystawienia faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej.
15a. W przypadku importu usług oraz dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.
16. (uchylony)
17. W przypadku gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.
18. W przypadku eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zwiększenie podstawy opodatkowania, o którym mowa w ust. 17, następuje nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wykazane zostały te transakcje.
Art. 30.
(uchylony)
Art. 30a.
1. Do ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów stosuje się odpowiednio przepisy art. 29a ust. 1–1b, 6, 7, 10, 11 i 17.
1a. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.
2. Do ustalenia podstawy opodatkowania w przypadkach, o których mowa w art. 11, stosuje się odpowiednio art. 29a ust. 2.
2a. Do ustalenia podstawy opodatkowania — w celu obliczenia i wpłacenia kwot podatku — w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa, do określenia kwoty zapłaty, ceny nabycia lub kosztu wytworzenia można przyjąć ceny towarów udostępnione zgodnie z ust. 2b, jeżeli zostaną udostępnione. W takim przypadku stosuje się odpowiednio tylko przepis art. 29a ust. 1 albo 2.
2b. Ceny towarów, o których mowa w ust. 2a, mogą być udostępniane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w formie komunikatu, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu go obsługującego, na okres miesiąca, ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten miesiąc. Przy określaniu cen tych towarów uwzględnia się ich ceny hurtowe w Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Jeżeli po dokonaniu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nabywca otrzymuje zwrot podatku akcyzowego zapłaconego na terytorium państwa członkowskiego, z którego wysłano lub transportowano towary, podstawę opodatkowania obniża się o kwotę zwróconego podatku akcyzowego, przy czym ma on obowiązek udowodnić na podstawie posiadanych dokumentów, że otrzymał zwrot podatku akcyzowego.
Art. 30b.
1. Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.
2. W przypadku towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów przetworzonych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu w ramach uszlachetniania biernego są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów przetworzonych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.
3. W przypadku towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu. Jeżeli przedmiotem importu w ramach procedury odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu, i o podatek akcyzowy.
3a. W przypadku towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego, do których ma zastosowanie przepis art. 324 rozporządzenia 2015/2447, podstawą opodatkowania jest wartość celna. Jeżeli przedmiotem importu w ramach tej procedury są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o podatek akcyzowy.
4. Podstawa opodatkowania, o której mowa w ust. 1–3a, obejmuje koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia — o ile nie zostały włączone do wartości celnej — ponoszone do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju, jak również wynikające z transportu do innego miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu.
5. Przez pierwsze miejsce przeznaczenia rozumie się miejsce wymienione w liście przewozowym lub jakimkolwiek innym dokumencie przewozowym, na podstawie którego towary są importowane. W przypadku braku takiej informacji za pierwsze miejsce przeznaczenia uważa się miejsce pierwszego przeładunku na terytorium kraju.
6. Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 1–3a, dolicza się opłaty oraz inne należności, jeżeli organy celne mają obowiązek pobierać te należności z tytułu importu towarów.
7. Przy ustalaniu podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 1–3a, przepisy art. 29a ust. 7 pkt 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 30c.
1. Podstawy opodatkowania z tytułu importu usług nie ustala się, w przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi, na podstawie odrębnych przepisów, zwiększa wartość celną importowanego towaru.
2. Podstawy opodatkowania przy dostawie towarów, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest nabywca tych towarów, nie ustala się, w przypadku gdy podatek od towarów, które są na terytorium kraju instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, został w całości z tytułu ich importu pobrany od podatnika dokonującego nabycia tych towarów. Jeżeli jednak kwota podatku z tytułu importu towarów jest niższa od kwoty podatku, jaka byłaby należna z tytułu dostawy tych towarów na terytorium kraju, podatnik dokonujący ich nabycia jest obowiązany do rozliczenia tej różnicy.
Art. 31.
(uchylony)
Art. 31a.
1. W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
2. W przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
2a. Kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania określone w walucie obcej mogą być przeliczane przez podatnika na złote zgodnie z zasadami przeliczania przychodu określonego w walucie obcej wynikającymi z przepisów o podatku dochodowym, obowiązującymi tego podatnika na potrzeby rozliczania danej transakcji.
2b. Podatnik, który wybrał zasady przeliczania, o których mowa w ust. 2a, jest obowiązany do ich stosowania przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca, w którym je wybrał.
2c. W przypadku rezygnacji z zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a, podatnik jest obowiązany do stosowania zasad przeliczania, o których mowa w ust. 1 lub 2, przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrezygnował z zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a.
2d. W przypadku gdy w okresie stosowania zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a, podatnik dokona transakcji niepodlegającej przeliczeniu zgodnie z tymi zasadami, jest on obowiązany do zastosowania dla tej transakcji zasad przeliczania, o których mowa w ust. 1 lub 2.
3. W przypadku importu towarów przeliczenia na złote dokonuje się zgodnie z przepisami celnymi.
4. W przypadku usług wstępu na imprezy masowe w rozumieniu ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 616) kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej mogą być przeliczane na złote zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby obliczania wartości celnej importowanych towarów.
5. Na potrzeby stosowania art. 7a ust. 1, art. 45 ust. 1 pkt 11, art. 48 ust. 2, art. 52 ust. 3, art. 56 ust. 1 i 2, art. 138a pkt 2 i art. 138i ust. 1 kwotę wyrażoną w euro przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany obowiązującego w pierwszym dniu roboczym października poprzedniego roku podatkowego, opublikowanego przez Europejski Bank Centralny, przy czym wyrażone w złotych kwoty wynikające z przeliczenia zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.
Art. 31b.
1. W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej uległy zmianie, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu danej waluty obcej przyjętego do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania przed jej zmianą.
2. W przypadku gdy podatnik wystawił fakturę korygującą, o której mowa w art. 106j ust. 3, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są wyrażone na tej fakturze korygującej w walucie obcej, przeliczenia na złote podatnik może dokonać według:
1) kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej albo
2) ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej, przy czym w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
3. W przypadku gdy udzielono opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do dostaw towarów lub świadczonych usług wykonanych w danym okresie na rzecz podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub podatnika, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5, udokumentowanych fakturą dotyczącą tego okresu, przeliczenia na złote kwot wyrażonych na tej fakturze w walucie obcej podatnik może dokonać według:
1) kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia tej faktury albo
2) ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia tej faktury, przy czym w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania wyrażonych w walucie obcej podatnik wybrał zasady przeliczenia, o których mowa w art. 31a ust. 2a. W przypadku gdy w okresie stosowania zasad przeliczania, o których mowa w art. 31a ust. 2a, podatnik dokona transakcji niepodlegającej przeliczeniu zgodnie z tymi zasadami, jest on obowiązany do zastosowania dla tej transakcji zasad przeliczania, o których mowa w ust. 1 lub 2.
Art. 32.
1. W przypadku gdy między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieją powiązania, o których mowa w ust. 2, oraz w przypadku gdy wynagrodzenie jest:
1) niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2) niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione od podatku,
3) wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
— organ podatkowy określa podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową, jeżeli okaże się, że powiązania te miały wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.
2. Przez powiązania, o których mowa w ust. 1, rozumie się powiązania:
1) w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
2) wynikające ze stosunku pracy;
3) wynikające z tytułu przysposobienia.
3.–4. (uchylone)
5. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania w przypadku transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi, w odniesieniu do których właściwy organ podatkowy wydał uprzednie porozumienie cenowe, o którym mowa w dziale III ustawy z dnia 16 października 2019 r. o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz. U. poz. 2200).
Dział VII
Zasady wymiaru i poboru podatku z tytułu importu towarów
Art. 33.
1. Podatnicy, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 1b, są obowiązani do obliczenia i wykazania w:
1) zgłoszeniu celnym albo
2) rozliczeniu zamknięcia, o którym mowa w art. 175 rozporządzenia 2015/2446, w przypadkach, o których mowa w art. 324 lub art. 325 rozporządzenia 2015/2447
— kwoty podatku, z uwzględnieniem obowiązujących stawek, z zastrzeżeniem art. 33b.
2. Jeżeli przed zwolnieniem towaru, o którym mowa w art. 194 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „unijnym kodeksem celnym”, organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota podatku została wykazana nieprawidłowo, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję, w której określa:
1) podatek w prawidłowej wysokości — w przypadku gdy decyzja jest wydawana przed zwolnieniem towaru;
2) różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną — w przypadku gdy decyzja jest wydawana po zwolnieniu towaru.
2a. Jeżeli po zwolnieniu towaru, o którym mowa w art. 194 unijnego kodeksu celnego, organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym, rozliczeniu zamknięcia albo decyzji kwota podatku została wykazana nieprawidłowo albo nie została określona w prawidłowej wysokości, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną albo określoną.
3. Po przyjęciu zgłoszenia celnego lub po przedstawieniu rozliczenia zamknięcia podatnik może wystąpić z wnioskiem do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną albo określoną.
4. Podatnik jest obowiązany w terminie 10 dni, licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych, do wpłacenia kwoty obliczonego podatku, z zastrzeżeniem art. 33a i art. 33b.
5. W przypadkach niewymienionych w ust. 1–4 i art. 34 podatnik jest obowiązany do zapłaty kwoty należnego podatku w terminie i na warunkach określonych dla uiszczenia cła, również gdy towary zostały zwolnione od cła lub stawki celne zostały zawieszone albo obniżone do wysokości 0%.
6. Naczelnik urzędu skarbowego właściwy do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego jest obowiązany do poboru podatku należnego z tytułu importu towarów, z zastrzeżeniem art. 33a.
7. Organ celny zabezpiecza kwotę podatku, jeżeli podatek ten nie został uiszczony, w przypadkach i trybie stosowanych przy zabezpieczaniu należności celnych na podstawie przepisów celnych, z zastrzeżeniem ust. 7a–7e.
7a. Przepisu ust. 7 nie stosuje się, gdy zabezpieczenie potencjalnego długu celnego wymaganego zgodnie z:
1) art. 148 ust. 2 lit. c lub art. 211 ust. 3 lit. c unijnego kodeksu celnego,
2) art. 115 ust. 1 lit. a i ust. 2 lit. a rozporządzenia 2015/2446
— dotyczy przypadków objęcia towarów czasowym składowaniem lub procedurą: końcowego przeznaczenia, składowania celnego, uszlachetniania czynnego lub odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, pod warunkiem że podatnik przedstawi organowi celnemu dokumenty potwierdzające, że jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i nie posiada zaległości z tytułu cła i podatków stanowiących dochód budżetu państwa, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz nie jest wobec niego prowadzone postępowanie egzekucyjne, likwidacyjne lub upadłościowe.
7b. Wymóg przedstawienia przez podatnika dokumentów, o których mowa w ust. 7a, uważa się za spełniony również w przypadku złożenia przez podatnika oświadczeń o tej samej treści.
7c. Oświadczenia, o których mowa w ust. 7b, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
7d. Dokumentów, o których mowa w ust. 7a, nie przedstawia się, jeżeli organ celny dysponuje takimi dokumentami, przedstawionymi mu nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu, i dane w nich zawarte są aktualne.
7e. Jeżeli organ celny uzna, że w przypadkach, o których mowa w ust. 7a, istnieje ryzyko, że kwota podatku nie zostanie zapłacona w przewidzianym terminie, może w każdym czasie zażądać złożenia zabezpieczenia.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić terminy zapłaty podatku inne niż określone w ust. 4 i 5 oraz warunki stosowania innych terminów, uwzględniając przepisy Unii Europejskiej oraz przebieg realizacji budżetu państwa.
Art. 33a.
1. Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
2. Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem:
1) przedstawienia przez podatnika naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:
a) zaświadczeń o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość,
b) potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego;
2) (uchylony)
3) dokonywania zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych.
2a. Wymóg przedstawienia przez podatnika dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się za spełniony również w przypadku złożenia przez podatnika oświadczeń o tej samej treści.
2b. Oświadczenia, o których mowa w ust. 2a, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
2c. Naczelnikiem urzędu celno-skarbowego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników nieposiadających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju — Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Celno-Skarbowego we Wrocławiu.
2d. Warunku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, nie stosuje się, jeżeli podatnik posiada status upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art. 38 unijnego kodeksu celnego lub posiada pozwolenie na stosowanie uproszczenia, o którym mowa w art. 166 oraz art. 182 unijnego kodeksu celnego.
3. Warunku przedstawienia dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie stosuje się, jeżeli naczelnik urzędu celno-skarbowego posiada złożone przez podatnika aktualne dokumenty.
4. (uchylony)
5. W przypadku gdy zgłoszenie celne dotyczące towarów, o których mowa w ust. 1, jest dokonywane przez przedstawiciela pośredniego w rozumieniu przepisów celnych, uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje podatnikowi, na rzecz którego jest składane zgłoszenie celne. Przepisy ust. 2–3 stosuje się odpowiednio.
6. (uchylony)
6a. W przypadku gdy podatnik nie rozliczył w całości lub w części podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w ust. 1, może dokonać korekty deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
7. Podatnik, który wybrał rozliczenie podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w ust. 1 i nie rozliczył tego podatku w całości lub w części na tych zasadach w terminie, o którym mowa w ust. 6a, traci prawo do rozliczania w deklaracji podatkowej podatku należnego z tytułu importu towarów wykazanego w zgłoszeniu celnym, w odniesieniu do którego nie rozliczył w całości podatku w deklaracji podatkowej. Podatnik jest obowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.
8. W przypadku gdy zgłoszenie celne dotyczące towarów, o których mowa w ust. 1, jest dokonywane przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych, przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio, z tym że obowiązek zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami ciąży solidarnie na podatniku oraz na działającym na jego rzecz przedstawicielu.
8a. Obowiązek zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami, o którym mowa w ust. 8, nie ciąży na przedstawicielu, który działa na rzecz podatnika:
1) o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2, posiadającego status upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art. 38 unijnego kodeksu celnego lub
2) który posiada pozwolenie na stosowanie uproszczenia, o którym mowa w art. 166 oraz art. 182 unijnego kodeksu celnego.
9.–11. (uchylone)
12. Przepisy ust. 2–4 i 7 stosuje się odpowiednio.
Art. 33b.
1. W przypadku stosowania przez podatnika, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2, odprawy scentralizowanej, o której mowa w art. 179 unijnego kodeksu celnego, w której realizację zaangażowane są administracje celne z co najmniej dwóch państw członkowskich, podatnik jest obowiązany do obliczenia i wykazania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji dla importu towarów, zwanej dalej „deklaracją importową”.
2. Deklaracja importowa jest składana naczelnikowi urzędu celno-skarbowego w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, nie później jednak niż przed złożeniem deklaracji podatkowej. W przypadku gdy towary powinny być przedstawiane lub udostępniane do kontroli tylko w jednym urzędzie celno-skarbowym, podatnik może złożyć deklarację importową zbiorczą za okres miesięczny.
3. Podatnik jest obowiązany w terminie, o którym mowa w ust. 2, do wpłacenia kwot podatku wykazanych w deklaracjach importowych, z zastrzeżeniem art. 33a.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 33 ust. 2a, 3, 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji importowej, wraz z objaśnieniami co do sposobu jej wypełnienia, miejsce i sposób składania deklaracji importowej oraz właściwość miejscową naczelnika urzędu celno-skarbowego, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając:
1) zakres zadań wykonywanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego;
2) specyfikę odprawy scentralizowanej;
3) potrzebę zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku.
Art. 33c.
(uchylony)
Art. 34.
1. W przypadkach innych niż określone w art. 33 ust. 1–3 kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów określa naczelnik urzędu celno-skarbowego w drodze decyzji.
1a. W przypadku gdy w decyzji, o której mowa w ust. 1, kwota podatku nie została określona w prawidłowej wysokości, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już określoną.
2. Do należności podatkowych określonych zgodnie z art. 33 ust. 1, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 33a, stosuje się odpowiednio przepisy celne do tyczące powiadamiania dłużnika o kwocie należności wynikających z długu celnego.
3. Od decyzji, o których mowa w ust. 1 i 1a oraz art. 33 ust. 2–3, służy stronie odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej, za pośrednictwem naczelnika urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję.
4. Do postępowań, o których mowa w ust. 1, 1a i 3 oraz art. 33 ust. 2–3, stosuje się odpowiednio przepisy:
1) art. 5, art. 18, art. 19, art. 22 ust. 1 zdanie pierwsze i drugie, ust. 2 i 3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7, art. 23 ust. 1–3, art. 27, art. 28 ust. 1–3 i ust. 4 zdanie pierwsze, art. 29, art. 44 i art. 55 unijnego kodeksu celnego oraz przepisy wydane na podstawie art. 20, art. 21, art. 24, art. 25, art. 31 i art. 32 unijnego kodeksu celnego;
2) art. 10a, art. 10b, art. 73c, art. 76, art. 77, art. 83, art. 84, art. 86, art. 88–90 i art. 90b–90e ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne;
3) Ordynacji podatkowej, z tym że w zakresie działu IV tej ustawy stosuje się przepisy art. 138a § 4, art. 141–143, art. 168, art. 170, art. 215 § 1 oraz rozdziałów 2, 5, 6, 9 i 10, rozdziału 11 — z wyłączeniem art. 200, rozdziałów 16a i 21–23, a do odwołań stosuje się także przepisy art. 140 § 1, art. 162 § 1–3, art. 163 § 2, art. 169, art. 208, art. 210 § 1 pkt 1–6 i 8 oraz § 2, art. 220, art. 221, art. 222, art. 223, art. 226–229, art. 232, art. 233 § 1 i 2, art. 234 oraz art. 234a tej ustawy.
5. Czynności podjęte w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, 1a i 3 oraz art. 33 ust. 2–3, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem rozstrzygnięć, o których mowa w art. 163 § 2, art. 169 § 4, art. 179 § 2, art. 215 § 1, art. 228 § 1, art. 262 § 5, art. 263 § 1, art. 268 § 3 oraz art. 270a tej ustawy:
1) nie są uznawane za decyzje w rozumieniu przepisów prawa celnego;
2) są zaskarżalne tylko w odwołaniu od decyzji.
Art. 35.–36.
(uchylone)
Art. 37.
1. Podatnik jest obowiązany zapłacić kwotę podatku określoną w decyzjach naczelnika urzędu celno-skarbowego, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz art. 34, w terminie 10 dni, licząc od dnia doręczenia tych decyzji.
1a. W przypadku gdy kwota podatku należnego z tytułu importu towarów została określona w decyzjach, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz w art. 34, naczelnik urzędu skarbowego właściwy do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego pobiera od niepobranej kwoty podatku odsetki z uwzględnieniem wysokości i zasad obowiązujących na potrzeby odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem ust. 1aa i 1ab, z tym że ich wysokość jest liczona od dnia następującego po dniu powstania obowiązku podatkowego do dnia powiadomienia o wysokości należności podatkowych.
1aa. W przypadku gdy kwota podatku została określona w decyzjach, o których mowa w art. 33 ust. 2–3, odsetki pobiera się w wysokości:
1) 50% stawki odsetek za zwłokę, o której mowa w art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli zgłaszający:
a) złoży wniosek, o którym mowa w art. 33 ust. 3, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia celnego lub przedstawienia rozliczenia zamknięcia, oraz
b) uiści w terminie 10 dni od dnia powiadomienia niepobraną na podstawie zgłoszenia celnego lub rozliczenia zamknięcia kwotę podatku wraz z odsetkami;
2) 150% stawki odsetek za zwłokę, o której mowa w art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli w wyniku kontroli zgłoszenia celnego lub rozliczenia zamknięcia dokonanej z urzędu stwierdzono zaniżenie kwoty podatku w wysokości przekraczającej 25% kwoty należnej i wyższej niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w rozumieniu ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności należności.
1ab. W przypadku gdy kwota podatku została określona w decyzji, o której mowa w art. 34, odsetki pobiera się w wysokości 150% stawki odsetek za zwłokę, o której mowa w art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej.
1b. Od kwoty podatku wynikającego z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz w art. 34, niezapłaconej w terminie, pobiera się odsetki za zwłokę zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
2. (uchylony)
3. Przepisy ust. 1–1b stosuje się odpowiednio do decyzji dyrektora izby administracji skarbowej.
Art. 38.
1. W zakresie nieuregulowanym w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 1b, art. 19a ust. 9–11 oraz art. 33–37 stosuje się odpowiednio przepisy celne dotyczące poboru i wymiaru cła, z wyjątkiem przepisów dotyczących przedłużenia terminu zapłaty, odroczenia płatności oraz innych ułatwień płatniczych przewidzianych w przepisach celnych.
2. Jeżeli, zgodnie z przepisami celnymi, powiadomienie dłużnika o wysokości długu celnego nie może nastąpić z uwagi na przedawnienie, a nie upłynęło 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, i istnieje podstawa do obliczenia lub zweryfikowania należności podatkowych, naczelnik urzędu celno-skarbowego może określić elementy kalkulacyjne według zasad określonych w przepisach celnych na potrzeby prawidłowego określenia należnego podatku z tytułu importu towarów.
Art. 39.
Organem podatkowym właściwym w sprawie postępowań dotyczących ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w podatku jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla podatnika.
Art. 39a.
Organem podatkowym właściwym do orzekania w sprawach odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości podatkowe podatnika w zakresie podatku z tytułu importu towarów jest organ, o którym mowa w art. 66 ust. 1a ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne.
Art. 40.
W przypadku gdy kwota podatku została nadpłacona, podatnikowi nie przysługuje zwrot nadpłaconego podatku, jeżeli kwota nadpłaconego w imporcie podatku pomniejszyła kwotę podatku należnego.
Dział VIII
Wysokość opodatkowania
Rozdział 1
Stawki
Art. 41.
1. Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2–12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
2. Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 114 ust. 1 i art. 138i ust. 4.
2a. Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 5%, z zastrzeżeniem art. 138i ust. 4.
3. W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów stawka podatku wynosi 0%, z zastrzeżeniem art. 42.
4. W eksporcie towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 8 lit. a, stawka podatku wynosi 0%.
5. W eksporcie towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 8 lit. a, dokonywanym przez rolników ryczałtowych stawka podatku wynosi 0%, pod warunkiem prowadzenia przez podatnika ewidencji określonej w art. 109 ust. 3.
6. Stawkę podatku 0% stosuje się w eksporcie towarów, o którym mowa w ust. 4 i 5, pod warunkiem że podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
6a. Dokumentem, o którym mowa w ust. 6, jest w szczególności:
1) dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez właściwy organ celny wydruk tego dokumentu;
2) dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność;
3) zgłoszenie wywozowe na piśmie utrwalonym w postaci papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego kopia potwierdzona przez właściwy organ celny.
6b. W przypadku wywozu, o którym mowa w art. 140 ust. 2 rozporządzenia 2015/2446, dokumentem, o którym mowa w ust. 6, jest zaświadczenie, o którym mowa w art. 68b ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne.
7. Jeżeli warunek, o którym mowa w ust. 6, nie został spełniony, podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym, stosując stawkę podatku 0%, pod warunkiem otrzymania dokumentu wymienionego w ust. 6 przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres. W przypadku nieotrzymania tego dokumentu w terminie określonym w zdaniu poprzednim mają zastosowanie stawki właściwe dla dostawy tego towaru na terytorium kraju.
8. Przepis ust. 7 stosuje się w przypadku, gdy podatnik posiada dokument celny potwierdzający procedurę wywozu.
9. Otrzymanie przez podatnika dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej w terminie późniejszym niż określony w ust. 6 i 7 upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten dokument.
9a. Jeżeli podatnik otrzymał całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów, stawkę podatku 0% w eksporcie towarów stosuje się w odniesieniu do otrzymanej zapłaty, pod warunkiem że wywóz towarów nastąpi w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę, oraz podatnik w tym terminie otrzymał dokument, o którym mowa w ust. 6. Przepisy ust. 7, 9 i 11 stosuje się odpowiednio.
9b. Przepis ust. 9a stosuje się również, jeżeli wywóz towarów nastąpi w terminie późniejszym niż określony w ust. 9a, pod warunkiem że wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów.
10. (uchylony)
11. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio w eksporcie towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 8 lit. b, jeżeli podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym dokonał dostawy towarów, otrzymał dokument, o którym mowa w ust. 6, z którego wynika tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu. Przepisy ust. 7 i 9 stosuje się odpowiednio.
12. Stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do:
1) dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
2) robót konserwacyjnych dotyczących:
a) obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
b) lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12
— w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 1.
12a. Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 — wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, a także mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2022 r. poz. 1378, 1383, 2370 i 2687), funkcjonalnie z nimi związaną, z zastrzeżeniem ust. 12b.
12b. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
12c. W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej, z zastrzeżeniem ust. 12 pkt 2.
12d. Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 12, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części, inne niż remont.
12e. Przepisu ust. 12 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wliczanych do podstawy opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy.
12f. Stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), z wyłączeniem sprzedaży w zakresie:
1) napojów innych niż wymienione w załączniku nr 3 lub załączniku nr 10 do ustawy lub w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie, w tym ich przygotowania i podania;
2) towarów nieprzetworzonych przez podatnika, innych niż wymienione w załączniku nr 3 lub załączniku nr 10 do ustawy lub w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie;
3) posiłków, których składnikiem są towary wskazane jako wyłączone zgrupowań wymienionych w poz. 2 i 11 załącznika nr 10 do ustawy.
13. Do towarów i usług będących przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienionych w Nomenklaturze scalonej (CN) lub w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, stosuje się stawkę podatku w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w przepisach ustawy lub przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie określono inną stawkę.
14. (uchylony)
14a. W przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania.
14b. (uchylony)
14c. W przypadku czynności, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, a okres, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:
1) w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku — w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
2) z upływem tego okresu — w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku.
14d. W przypadku, gdy nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa w ust. 14c, dla określenia tej części, uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie.
14e. W przypadku:
1) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
2) świadczenia usług telekomunikacyjnych,
3) świadczenia usług wymienionych w poz. 24–37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy
— dla których wystawiono fakturę, a po wystawieniu tej faktury uległa zmianie stawka podatku w odniesieniu do okresów, do których odnoszą się płatności lub rozliczenia objęte tą fakturą, może być stosowana stawka podatku obowiązująca przed dniem zmiany stawki podatku, pod warunkiem że w pierwszej fakturze wystawianej po dniu zmiany stawki podatku, nie później jednak niż w ciągu 12 miesięcy od dnia zmiany stawki podatku, uwzględniona zostanie korekta rozliczenia objętego fakturą wystawioną przed dniem zmiany stawki podatku.
14f. Zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część zapłaty, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania zapłaty otrzymanej przed dniem zmiany stawki podatku.
14g. Przepisów ust. 14a–14f nie stosuje się w przypadku importu towarów lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla których to czynności wysokość opodatkowania podatkiem określa się według stawek podatku obowiązujących w dniu powstania obowiązku podatkowego.
14h. W przypadku:
1) opodatkowania podatkiem czynności uprzednio zwolnionych od podatku,
2) zwolnienia od podatku czynności uprzednio opodatkowanych podatkiem
— przepisy ust. 14a–14g stosuje się odpowiednio.
15. (uchylony)
16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, może obniżać stawki podatku do wysokości 0%, 5% lub 7% dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek, uwzględniając:
1) specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług;
2) przebieg realizacji budżetu państwa;
3) przepisy Unii Europejskiej.
Art. 42.
1. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:
1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, który nabywca podał podatnikowi;
2) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;
3) podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
1a. Stawka podatku, o której mowa w ust. 1, nie ma zastosowania, jeżeli:
1) podatnik nie dopełnił obowiązku, o którym mowa w art. 100 ust. 1 pkt 1 lub ust. 3 pkt 1, lub
2) złożona informacja podsumowująca nie zawiera prawidłowych danych dotyczących wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 100 ust. 8
— chyba że podatnik należycie na piśmie wyjaśnił uchybienie naczelnikowi urzędu skarbowego.
2. Warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się za spełnione również wówczas, gdy nie są spełnione wymagania w zakresie:
1) nabywcy — w przypadkach, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 3 i 4;
2) dokonującego dostawy — w przypadku, o którym mowa w art. 16.
3. Dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:
1) dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju — w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
2) (uchylony)
3) specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku
4) (uchylony)
— z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.
4. W przypadku wywozu towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów bezpośrednio przez podatnika dokonującego takiej dostawy lub przez ich nabywcę, przy użyciu własnego środka transportu podatnika lub nabywcy, podatnik oprócz dokumentu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, powinien posiadać dokument zawierający co najmniej:
1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz nabywcy tych towarów;
2) adres, pod który są przewożone towary, w przypadku gdy jest inny niż adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania nabywcy;
3) określenie towarów i ich ilości;
4) potwierdzenie przyjęcia towarów przez nabywcę do miejsca, o którym mowa w pkt 1 lub 2, znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
5) rodzaj oraz numer rejestracyjny środka transportu, którym są wywożone towary, lub numer lotu — w przypadku gdy towary przewożone są środkami transportu lotniczego.
5. W przypadku wywozu przez nabywcę nowych środków transportu bez użycia innego środka transportu (przewozowego) podatnik oprócz dokumentu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, powinien posiadać dokument zawierający dane umożliwiające prawidłową identyfikację podatnika dokonującego dostaw i nabywcy oraz nowego środka transportu, w szczególności:
1) dane dotyczące podatnika i nabywcy,
2) dane pozwalające jednoznacznie zidentyfikować przedmiot dostawy jako nowy środek transportu,
3) datę dostawy,
4) podpisy podatnika i nabywcy,
5) oświadczenie nabywcy o wywozie nowego środka transportu poza terytorium kraju w terminie 14 dni od dnia dostawy,
6) pouczenie nabywcy o skutkach niewywiązania się z obowiązku, o którym mowa w pkt 5
— zwany dalej „dokumentem wywozu”.
6. Podatnik wystawia dokument wywozu w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu na rzecz nabywcy, o którym mowa w art. 13 ust. 2 pkt 4.
7. (uchylony)
8. W przypadku przekroczenia terminu, o którym mowa w ust. 5 pkt 5, nabywca nowego środka transportu jest obowiązany pierwszego dnia po upływie tego terminu do zapłaty podatku od dokonanej na jego rzecz dostawy tego środka transportu.
9. Kwotę podatku zapłaconego zgodnie z ust. 8 zwraca się na wniosek nabywcy nowego środka transportu, w przypadku gdy nowy środek transportu zostanie wywieziony na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju i tam zostanie zarejestrowany, jeżeli podlega obowiązkowi rejestracji, przy czym nabywca ma obowiązek udowodnić na podstawie posiadanych dokumentów wywóz tego środka transportu i jego zarejestrowanie. Podatek zwraca urząd skarbowy, który pobrał ten podatek.
10. W przypadku gdy nabywca, o którym mowa w ust. 5, przed zarejestrowaniem nowego środka transportu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju dokona dostawy tego środka transportu na terytorium kraju, od czynności tej podatek nalicza i rozlicza nabywca środka transportu, który rejestruje ten środek transportu na terytorium kraju.
11. W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3–5, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:
1) korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
2) dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu;
3) dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny — dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania;
4) dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
12. Jeżeli warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie został spełniony przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za:
1) okres kwartalny — podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za ten okres; podatnik wykazuje tę dostawę w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za następny okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy nie posiada dowodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
2) okres miesięczny — podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za ten okres; podatnik wykazuje tę dostawę w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie posiada dowodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2.
12a. W przypadkach, o których mowa w ust. 12, otrzymanie dowodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, upoważnia podatnika do wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0% w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania przez niego tej dostawy, i dokonania korekty deklaracji podatkowej oraz odpowiednio informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1.
13. (uchylony)
14. Przepisy ust. 1–4, 11 i 12 stosuje się odpowiednio do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3.
15. (uchylony)
16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 5, uwzględniając:
1) konieczność odpowiedniego dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i identyfikacji czynności dokonanych przez grupy podatników;
2) potrzebę zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku;
3) potrzebę zapewnienia prawidłowej wymiany informacji dotyczących nowych środków transportu zgodnie z odrębnymi przepisami.
17. (uchylony)
Rozdział 1a
Wiążąca informacja stawkowa
Art. 42a.
Wiążąca informacja stawkowa, zwana dalej „WIS”, jest decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania podatkiem dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług, która zawiera:
1) opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS;
2) klasyfikację towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury scalonej (CN) albo według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług albo według sekcji, działu, grupy lub klasy Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych albo usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, niezbędną do:
a) określenia stawki podatku właściwej dla towaru albo usługi,
b) stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie — w przypadku, o którym mowa w art. 42b ust. 4;
3) stawkę podatku właściwą dla towaru albo usługi, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 42b ust. 4.
Art. 42b.
1. WIS jest wydawana na wniosek:
1) podatnika posiadającego numer identyfikacji podatkowej;
2) podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1, dokonującego lub zamierzającego dokonywać czynności, o których mowa w art. 42a;
3) zamawiającego w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710, 1812, 1933 i 2185 oraz z 2023 r. poz. 412 i 825) — w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym;
4) podmiotu publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 30 i 203) — w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia w związku z zawieraną umową o partnerstwie publiczno-prywatnym;
5) zamawiającego w rozumieniu ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2023 r. poz. 140) — w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia koncesjonariusza wraz z ewentualną płatnością od zamawiającego w związku z zawieraną umową koncesji na roboty budowlane lub usługi.
2. Wniosek o wydanie WIS zawiera:
1) imię i nazwisko lub nazwę wnioskodawcy, jego adres zamieszkania lub adres siedziby, numer identyfikacji podatkowej lub inny numer umożliwiający identyfikację wnioskodawcy;
2) imię, nazwisko i adres zamieszkania pełnomocnika wnioskodawcy, jeżeli został ustanowiony, lub innych osób upoważnionych do kontaktu w sprawie wniosku;
3) określenie przedmiotu wniosku, w tym:
a) szczegółowy opis towaru lub usługi, pozwalający na taką ich identyfikację, aby dokonać ich klasyfikacji zgodnej z Nomenklaturą scaloną (CN), Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług lub Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych,
b) wskazanie klasyfikacji, według której mają być klasyfikowane towar lub usługa,
c) wskazanie przepisów ustawy lub przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie — w przypadku, o którym mowa w ust. 4.
4) (uchylony)
3. Wnioskodawca, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, we wniosku o wydanie WIS składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oświadczenie następującej treści: „Świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oświadczam, że w dniu złożenia wniosku, w zakresie przedmiotowym wniosku, nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani kontrola celno-skarbowa oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.”. Treść oświadczenia zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. W razie złożenia fałszywego oświadczenia przepisu art. 42c ust. 1 nie stosuje się w związku z wydaniem tej WIS.
4. Wniosek o wydanie WIS może zawierać żądanie sklasyfikowania towaru albo usługi na potrzeby stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, innych niż dotyczące określenia stawki podatku.
5. Przedmiotem wniosku o wydanie WIS mogą być:
1) towar albo usługa, albo
2) towary lub usługi, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu.
6. (uchylony)
7. Do wniosku o wydanie WIS można dołączyć dokumenty odnoszące się do towaru albo usługi, w szczególności fotografie, plany, schematy, katalogi, atesty, instrukcje, informacje od producenta lub inne dostępne dokumenty umożliwiające organowi wydającemu WIS dokonanie właściwej klasyfikacji towaru albo usługi.
7a. Na wezwanie organu wydającego WIS wnioskodawca jest obowiązany do dostarczenia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, dokumentów odnoszących się do towaru albo usługi, w przypadku gdy jest to niezbędne do dokonania właściwej klasyfikacji towaru albo usługi albo towarów lub usług, które razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu. W przypadku niedostarczenia dokumentów w tym terminie organ wydający WIS wydaje postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia, na które służy zażalenie.
8. Na wezwanie organu wydającego WIS wnioskodawca jest obowiązany do dostarczenia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, próbki towaru, w przypadku gdy jest to niezbędne do dokonania właściwej klasyfikacji towaru. W przypadku niedostarczenia próbki towaru w tym terminie organ wydający WIS wydaje postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia, na które służy zażalenie.
8a. Nie wydaje się WIS, jeżeli zakres przedmiotowy wniosku o wydanie WIS, w dniu złożenia tego wniosku, jest przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.
8aa. Nie wydaje się WIS, jeżeli zakres przedmiotowy wniosku o wydanie WIS, w dniu złożenia tego wniosku, jest przedmiotem zawartego porozumienia inwestycyjnego, o którym mowa w art. 20zt pkt 4 Ordynacji podatkowej.
8b. W przypadku, o którym mowa w ust. 8a i 8aa, wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie.
9. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o wydanie WIS, mając na względzie zakres danych określonych w ust. 2, ujednolicenie składanych wniosków oraz zapewnienie sprawnej obsługi wnioskodawców.
Art. 42c.
1. WIS wiąże, z zastrzeżeniem ust. 2–2d, organy podatkowe wobec podmiotów, o których mowa w art. 42b ust. 1 pkt 1 i 2, dla których została wydana, oraz te podmioty, w odniesieniu do:
1) towaru będącego przedmiotem dostawy, importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia dokonanych w okresie ważności WIS;
2) usługi, która została wykonana w okresie ważności WIS;
3) towarów lub usług, które razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu wykonaną w okresie ważności WIS.
2. W przypadku zmiany albo uchylenia WIS i zastosowania się przez podmiot, na rzecz którego została ona wydana, do WIS przed jej zmianą albo uchyleniem, przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
2a. W przypadku zmiany WIS z powodu wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 42h ust. 3 pkt 1–3, i zastosowania się przez podmiot, na rzecz którego została ona wydana, do zmienionej WIS od dnia wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 42h ust. 3 pkt 1–3, do dnia doręczenia decyzji o zmianie WIS, przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
2b. W przypadku zmiany WIS z powodu wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 42h ust. 3 pkt 4, i zastosowania się przez podmiot, na rzecz którego została ona wydana, do zmienionej WIS od dnia następującego po dniu, w którym WIS została doręczona, do dnia doręczenia decyzji o zmianie WIS, przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
2c. W przypadku uchylenia WIS z powodu wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 42h ust. 3 pkt 5 i 6, i zastosowania się przez podmiot, na rzecz którego została ona wydana, do uchylonej WIS od dnia następującego po dniu, w którym WIS została doręczona, do dnia doręczenia decyzji o uchyleniu WIS, przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
2d. W przypadku uchylenia WIS oraz wydania WIS w postępowaniu odwoławczym albo na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu przepisy ust. 2b i 2c stosuje się odpowiednio.
3. W przypadku:
1) czynności, o której mowa w art. 42a, dokonanej przez podmiot inny niż podmiot, o którym mowa w ust. 1, od dnia następującego po dniu, w którym WIS została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do dnia:
a) zamieszczenia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych decyzji o zmianie WIS albo decyzji o uchyleniu WIS albo
b) poprzedzającego dzień, w którym WIS wygasła na podstawie art. 42h ust. 1, albo
c) upływu okresu, na jaki została wydana WIS
— w zależności od tego, które ze zdarzeń nastąpiło wcześniej,
2) zastosowania na potrzeby podatku przez podmiot, na rzecz którego została wydana wiążąca informacja akcyzowa, zwana dalej „WIA”, klasyfikacji towaru według Nomenklatury scalonej (CN), określonej dla tego towaru w tej WIA, jeżeli nie upłynął okres ważności tej WIA
— przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
Art. 42ca.
Jeżeli przedmiot WIS stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5, przepisu art. 42c nie stosuje się.
Art. 42d.
(uchylony)
Art. 42e.
1. Wnioskodawca jest obowiązany do uiszczenia opłaty z tytułu przeprowadzonych badań lub analiz, w przypadku gdy rozpatrzenie wniosku o wydanie WIS wymaga przeprowadzenia badania lub analizy.
2. Badania lub analizy mogą być wykonywane przez laboratoria jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej lub inne akredytowane laboratoria, Bibliotekę Narodową, Centrum Łukasiewicz i instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, a także instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze lub międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terytorium kraju, dysponujące wyposażeniem niezbędnym dla danego rodzaju badań lub analiz.
3. Opłata, o której mowa w ust. 1, pobierana za badania lub analizy wykonywane przez laboratoria jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej stanowi dochód budżetu państwa i jest uiszczana na rachunek bankowy Krajowej Informacji Skarbowej.
4. Na wezwanie organu wydającego WIS wnioskodawca jest obowiązany, w terminie określonym w wezwaniu, nie krótszym niż 7 dni, do uiszczenia zaliczki na pokrycie opłaty, o której mowa w ust. 1. W przypadku nieuiszczenia zaliczki w terminie określonym w wezwaniu organ wydający WIS wydaje postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia, na które służy zażalenie.
5. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, i termin jej uiszczenia są określane przez organ wydający WIS w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
6. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, powinna odpowiadać rzeczywistym wydatkom poniesionym z tytułu przeprowadzonych badań lub analiz. W przypadku gdy badania lub analizy są przeprowadzane przez laboratoria jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, powinna odpowiadać ryczałtowym stawkom opłat określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 92 ust. 4 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne, jeżeli stawki te zostały określone w tych przepisach.
7. W przypadku gdy zaliczka uiszczona na pokrycie opłaty, o której mowa w ust. 1, jest wyższa niż opłata określona w postanowieniu wydanym na podstawie ust. 5, a także w przypadku gdy opłata jest nienależna, zwrot kwoty nienależnej następuje w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania w sprawie WIS.
Art. 42f.
(uchylony)
Art. 42g.
1. WIS wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku o wydanie WIS. Do tego terminu nie wlicza się terminów i okresów, o których mowa w art. 139 § 4 Ordynacji podatkowej.
2. W sprawach dotyczących WIS stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej, z wyłączeniem rozdziałów 17, 18, 19 i 20.
3. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydaje decyzję o odmowie wydania WIS, jeżeli wniosek o wydanie WIS, którego przedmiotem są towary lub usługi, o których mowa w art. 42b ust. 5 pkt 2, nie dotyczy towarów lub usług, które razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu.
Art. 42h.
1. WIS wygasa z mocy prawa w przypadku zmiany przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku odnoszących się do towaru albo usługi, będących przedmiotem WIS, w wyniku której wskazana w WIS:
1) klasyfikacja towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury scalonej (CN) albo według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, albo według sekcji, działu, grupy lub klasy Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych albo klasyfikacja usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług lub
2) stawka podatku właściwa dla towaru albo usługi, lub
3) podstawa prawna wskazanej w WIS stawki podatku
— staje się niezgodna z tymi przepisami, przy czym wygaśnięcie WIS następuje z dniem wejścia w życie przepisów, z którymi WIS stała się niezgodna.
2. (uchylony)
3. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wszczyna z urzędu postępowanie w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS w przypadku wystąpienia albo uzasadnionego przypuszczenia wystąpienia przesłanek powodujących jej nieprawidłowość, w szczególności w przypadku:
1) przyjęcia zmiany w Nomenklaturze scalonej (CN);
2) przyjęcia przez Komisję Europejską środków w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów;
3) utraty zgodności z interpretacją Nomenklatury scalonej (CN) wynikającą z:
a) not wyjaśniających, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a tiret drugie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej,
b) wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
c) decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych lub zmian not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, przyjętej przez organizację ustanowioną na podstawie Konwencji o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzonej w Brukseli dnia 15 grudnia 1950 r. (Dz. U. z 1978 r. poz. 43);
4) błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego;
5) istnienia w dniu jej wydania przesłanek odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania WIS, odmowy wydania WIS albo umorzenia postępowania;
6) wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 240 § 1 oraz art. 247 § 1 Ordynacji podatkowej.
3a. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po przeprowadzeniu postępowania określonego w ust. 3:
1) uchyla WIS i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo umarza postępowanie albo
2) zmienia WIS i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy, albo
3) umarza postępowanie, jeżeli w jego wyniku sprawa zostałaby rozstrzygnięta jak w WIS albo jeżeli postępowanie stało się bezprzedmiotowe.
3b. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z żądaniem wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS w przypadku wystąpienia albo uzasadnionego przypuszczenia wystąpienia przesłanek powodujących jej nieprawidłowość, w szczególności w przypadkach, o których mowa w ust. 3.
3c. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po otrzymaniu żądania, o którym mowa w ust. 3b, niezwłocznie wszczyna postępowanie w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS. Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio.
4. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może przejąć do dalszego prowadzenia, w drodze postanowienia, postępowanie wszczęte przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na podstawie ust. 3 albo 3c. Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio.
5. Przepisy ust. 3 i 3a stosuje się odpowiednio do innych niż WIS ostatecznych rozstrzygnięć wydanych w sprawach dotyczących wydawania WIS.
Art. 42ha.
1. WIS jest wydawana na okres 5 lat i jest ważna od dnia następującego po dniu jej doręczenia.
2. WIS traci ważność przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, z dniem:
1) następującym po dniu doręczenia decyzji o zmianie WIS albo decyzji o uchyleniu WIS, albo
2) wygaśnięcia na podstawie art. 42h ust. 1
— w zależności od tego, które ze zdarzeń nastąpiło wcześniej.
Art. 42i.
WIS, decyzja o zmianie WIS, decyzja o uchyleniu WIS oraz decyzja o odmowie wydania WIS, o której mowa w art. 42g ust. 3, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę, danych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa oraz danych, których zamieszczenie może prowadzić do naruszenia bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego, są zamieszczane, bez zbędnej zwłoki, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. W Biuletynie Informacji Publicznej zamieszcza się również daty zamieszczenia WIS i decyzji, o których mowa w zdaniu pierwszym, a także informacje o okresie ważności WIS i decyzji o zmianie WIS.
Rozdział 2
Zwolnienia
Art. 43.
1. Zwalnia się od podatku:
1) (uchylony)
2) dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
2a) dostawę gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych posiłków nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
3) dostawę produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego;
4) dostawę za cenę równą wartości nominalnej znaczków pocztowych, ważnych w obrocie pocztowym na terytorium kraju i innych znaczków tego typu;
5) dostawę ludzkich organów i mleka kobiecego;
6) dostawę krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami;
7) transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;
8) dostawę złota dla Narodowego Banku Polskiego;
9) dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane;
10) dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;
10a) dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów;
11) czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 438);
12) usługi zarządzania:
a) funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych — w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
b) portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
c) ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
d) otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
e) pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
f) obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez CCP, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,
g) pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46);
13) udzielanie licencji lub upoważnienie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego — w odniesieniu do programu komputerowego — bez pobrania należności na rzecz placówek oświatowych, o których mowa w ust. 9;
14) świadczenie usług przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu, jak również dostawę protez dentystycznych lub sztucznych zębów przez dentystów oraz techników dentystycznych;
15) działalność w zakresie gier hazardowych podlegającą przepisom o grach hazardowych;
16) dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2, której przedmiotem są produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, jeżeli są one przekazywane na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację;
17) powszechne usługi pocztowe świadczone przez operatora obowiązanego do świadczenia takich usług, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną;
18) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze;
18a) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza;
19) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
a) lekarza i lekarza dentysty,
b) pielęgniarki i położnej,
c) medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991),
d) psychologa;
19a) świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19;
20) usługi transportu sanitarnego;
21) usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
22) usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:
a) regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, centra usług społecznych, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
b) wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
— domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
— placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
c) placówki specjalistycznego poradnictwa,
d) inne niż wymienione w lit. a–c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
e) specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;
23) usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną;
24) usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane:
a) w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w przepisach o systemie oświaty oraz w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900),
b) przez podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat;
25) usługi w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych;
26) usługi świadczone przez:
a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b) uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
— oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane;
27) usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli;
28) usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż wymienione w pkt 26, pkt 27 i pkt 29;
29) usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b) świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c) finansowane w całości ze środków publicznych
— oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane;
30) usługi zakwaterowania:
a) w bursach i internatach świadczone na rzecz uczniów i wychowanków szkół prowadzących te bursy i internaty,
b) w domach studenckich świadczone na rzecz studentów i doktorantów uczelni prowadzących te domy studenckie,
c) świadczone na rzecz uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów przez podmioty inne niż wymienione w lit. a i b, pod warunkiem że szkoły lub uczelnie mają z tymi podmiotami zawarte umowy dotyczące zakwaterowania swoich uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów;
31) usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, realizowane przez:
a) kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w przepisach o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w przepisach o stosunku Państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych,
b) organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim
— w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
32) usługi ściśle związane ze sportem lub wychowaniem fizycznym świadczone przez kluby sportowe, związki sportowe oraz związki stowarzyszeń i innych osób prawnych, których celem statutowym jest działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu, pod warunkiem że:
a) są one konieczne do organizowania i uprawiania sportu lub organizowania wychowania fizycznego i uczestniczenia w nim,
b) świadczący te usługi nie są nastawieni na osiąganie zysków,
c) są one świadczone na rzecz osób uprawiających sport lub uczestniczących w wychowaniu fizycznym
— z wyłączeniem usług związanych z działalnością marketingową oraz reklamowo-promocyjną, wstępu na imprezy sportowe, usług odpłatnego prowadzenia statków przeznaczonych do uprawiania sportu i rekreacji, usług odpłatnego zakwaterowania związanych ze sportem lub wychowaniem fizycznym oraz usług wynajmu sprzętu sportowego i obiektów sportowych za odpłatnością;
33) usługi kulturalne świadczone przez:
a) podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
b) indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów;
34) usługi związane z realizacją zadań radiofonii i telewizji świadczone przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, z wyłączeniem:
a) usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach,
b) usług w zakresie produkcji filmów reklamowych i promocyjnych,
c) usług reklamowych i promocyjnych,
d) działalności agencji informacyjnych;
35) zapewnienie personelu przez kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w pkt 31 lit. a, lub instytucje filozoficzne dla działalności, o której mowa w pkt 18, 22, 24, 26 i 28–30, w celu zapewnienia opieki duchowej;
36) usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 790 i 1114);
37) usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji;
38) usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
39) usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
40) usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;
40a) usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:
a) spółkach,
b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną
— z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi;
41) usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 646 i 825), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
2. (uchylony)
3. Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i 2.
4. (uchylony)
5. Podatnicy, o których mowa w ust. 3, którzy zrezygnowali ze zwolnienia od podatku, mogą po upływie 3 lat od daty rezygnacji ze zwolnienia ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 3. Zwolnienie, o którym mowa w zdaniu pierwszym, obowiązuje pod warunkiem zawiadomienia na piśmie naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego podatnicy ci ponownie chcą skorzystać ze zwolnienia.
6.–8. (uchylone)
9. Przez placówki oświatowe, o których mowa w ust. 1 pkt 13 oraz w art. 83, rozumie się szkoły i przedszkola publiczne i niepubliczne, szkoły wyższe i placówki opiekuńczo-wychowawcze.
10. Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2) złożą:
a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
— zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
11. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części — w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3) adres budynku, budowli lub ich części.
12. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 16, stosuje się pod warunkiem posiadania przez dokonującego dostawy towarów dokumentacji potwierdzającej dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację.
12a. Zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 16, nie stosuje się, jeżeli:
1) określenie przeznaczenia otrzymanych przez organizację pożytku publicznego towarów nie jest możliwe na podstawie prowadzonej przez tę organizację dokumentacji, lub
2) wykorzystanie otrzymanych przez organizację pożytku publicznego towarów nastąpiło na cele inne niż cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację.
13.–14. (uchylone)
15. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37–41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
16. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
1) tytuł prawny do towarów;
2) tytuł własności nieruchomości;
3) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku;
17. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22–24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22–24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
17a. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
18. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
19. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1) usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2) wstępu:
a) na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b) do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c) do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym,
3) wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4) usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5) działalności agencji informacyjnych;
6) usług wydawniczych;
7) usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8) usług ochrony praw.
20. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 36, nie ma zastosowania do usług wymienionych w poz. 47 załącznika nr 3 do ustawy.
21. Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9–10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
22. Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
23. Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
24. Podatnik, który zrezygnował z opodatkowania zgodnie z ust. 23, może ponownie wybrać opodatkowanie zgodnie z ust. 22, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego ponownie korzysta ze zwolnienia.
Art. 44.
Zwalnia się od podatku wewnątrzwspólnotowe nabycie:
1) towarów, do których miałyby zastosowanie przepisy art. 43 ust. 1 pkt 5–8;
2) towarów, których import na warunkach określonych w przepisach dotyczących importu towarów byłby zwolniony od podatku.
3) (uchylony)
Rozdział 3
Zwolnienia z tytułu importu towarów
Art. 45.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego;
2) towarów objętych procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych;
3) złota przez Narodowy Bank Polski;
4) powracających z terytorium państwa trzeciego, zwolnionych od cła towarów, dokonywany przez podatnika, który wcześniej wywiózł te towary;
5) do portów przez podmioty zajmujące się rybołówstwem morskim ich własnych połowów, niebędących jeszcze przedmiotem dostawy, w stanie nieprzetworzonym lub po zakonserwowaniu dla celów dokonania dostawy;
6) ludzkich organów i mleka kobiecego;
7) krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami;
8) walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem przedmiotów kolekcjonerskich, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;
9) towarów przez:
a) siły zbrojne Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego innych niż Rzeczpospolita Polska do użytku własnego takich sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych,
b) siły zbrojne państw członkowskich innych niż Rzeczpospolita Polska do użytku własnego takich sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony;
10) gazu w systemie gazowym lub gazu wprowadzanego do systemu gazowego lub sieci gazociągów kopalnianych ze statków przewożących gaz, a także energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej;
11) towarów, z wyjątkiem towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, pod warunkiem że:
a) podatek albo podatek od wartości dodanej należny z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych ma zostać zadeklarowany w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, albo na zasadach odpowiadających tym regulacjom,
b) w momencie importu towaru przekazano organowi celnemu ważny numer identyfikacyjny VAT, nadany zgodnie z art. 138e ust. 7 pkt 1 i 2 albo na zasadach odpowiadających tym regulacjom.
2. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 5, nie stosuje się, jeżeli na podstawie przepisów celnych powstaje obowiązek uiszczenia cła.
3. Zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się, jeżeli:
1) na podstawie przepisów celnych powstaje obowiązek uiszczenia cła;
2) nastąpiło zamknięcie procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia 2015/2447.
Art. 46.
Na potrzeby stosowania art. 47–80:
1) za napoje alkoholowe uważa się piwo, wino, aperitify na bazie wina lub alkoholu, koniaki, likiery lub napoje spirytusowe i inne podobne, klasyfikowane według kodów objętych pozycjami od 2203 00 do 2208 Nomenklatury scalonej (CN);
2) za tytoń i wyroby tytoniowe uważa się wyroby klasyfikowane według kodów objętych pozycjami od 2401 do 2403 oraz 2404 11 00 i 2404 19 10 Nomenklatury scalonej (CN);
3) za rzeczy osobistego użytku uważa się towary bezpośrednio używane przez osobę fizyczną lub wykorzystywane w gospodarstwie domowym, jeżeli ich ilość lub rodzaj nie wskazują na przeznaczenie handlowe lub do działalności gospodarczej, a także przenośny sprzęt niezbędny do wykonywania przez osobę zainteresowaną zawodu.
4) (uchylony)
Art. 47.
1. Zwalnia się od podatku import rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej przenoszącej miejsce zamieszkania z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) rzeczy służyły do osobistego użytku tej osobie w miejscu zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, z tym że towary nieprzeznaczone do konsumpcji musiały służyć do takiego użytku przez okres co najmniej 6 miesięcy przed dniem, w którym osoba ta przestała mieć miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego;
2) rzeczy będą używane na terytorium kraju do takiego samego celu, w jakim były używane na terytorium państwa trzeciego;
3) osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę miejsca zamieszkania;
4) rzeczy te przez 12 miesięcy od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenie, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez wcześniejszego poinformowania o tym organu celnego.
2. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych;
3) środków transportu przeznaczonych do działalności gospodarczej;
4) artykułów potrzebnych do wykonywania zawodu lub zajęcia, innych niż przenośne przedmioty sztuki stosowanej lub wyzwolonej.
3. Import rzeczy osobistego użytku jest zwolniony od podatku, jeżeli rzeczy zostały zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 12 miesięcy od dnia przeniesienia przez osobę, o której mowa w ust. 1, miejsca zamieszkania na terytorium kraju, z zachowaniem warunku określonego w ust. 4.
4. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia rzeczy, o których mowa w ust. 1, dokonanych przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, rzeczy te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
5. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się także do importu rzeczy stanowiących mienie osoby fizycznej, zgłoszonych do procedury dopuszczenia do obrotu przed dniem przeniesienia przez tę osobę miejsca zamieszkania na terytorium kraju, jeżeli osoba ta zobowiąże się do przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium kraju przed upływem 6 miesięcy od dnia przedstawienia organowi celnemu takiego zobowiązania oraz zostanie złożone zabezpieczenie w celu zagwarantowania pokrycia kwoty podatku. Termin określony w ust. 1 pkt 1 liczy się od dnia dopuszczenia towaru do obrotu na terytorium kraju.
6. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się także:
1) do importu rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej, która miała miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego przez okres krótszy niż 12 miesięcy, ale nie krótszy niż 6 miesięcy, jeżeli osoba ta uprawdopodobni, że nie miała wpływu na skrócenie okresu tego zamieszkania;
2) w przypadku gdy osoba, o której mowa w ust. 1, nie zachowała terminu określonego w ust. 3, jeżeli osoba ta uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jej winy.
Art. 48.
1. Zwalnia się od podatku import, z zastrzeżeniem ust. 3, rzeczy osobistego użytku, w tym także rzeczy nowych, należących do osoby przenoszącej miejsce zamieszkania z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju w związku z zawarciem związku małżeńskiego, jeżeli osoba ta miała miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę tego miejsca.
2. Zwolnienie od podatku stosuje się także do importu prezentów zwyczajowo ofiarowanych w związku z zawarciem związku małżeńskiego przez osoby, o których mowa w ust. 1, przesyłanych przez osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, pod warunkiem że wartość poszczególnych prezentów nie jest wyższa niż kwota wyrażona w złotych odpowiadająca równowartości 1000 euro.
3. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się do:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych.
4. Towary, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegają zwolnieniu od podatku, jeżeli zostały zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 4 miesięcy od dnia zawarcia związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną do zwolnienia od podatku i jeżeli osoba ta przedstawiła dokument potwierdzający zawarcie związku małżeńskiego.
5. Zwolnienie od podatku stosuje się także do towarów zgłoszonych do procedury dopuszczenia do obrotu przez osobę uprawnioną do korzystania ze zwolnienia przed ustalonym dniem zawarcia związku małżeńskiego, nie wcześniej jednak niż 2 miesiące przed tym dniem, jeżeli zostanie złożone zabezpieczenie w celu zagwarantowania pokrycia kwoty podatku.
6. Towary, o których mowa w ust. 1 i 2, przez 12 miesięcy od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenie, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez uprzedniego poinformowania o tym organu celnego.
7. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia rzeczy, o których mowa w ust. 1 i 2, dokonanych przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 6, rzeczy te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej przez organ celny dla tego dnia.
Art. 49.
1. Zwalnia się od podatku import rzeczy pochodzących ze spadku otrzymanych przez:
1) osobę fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub
2) prowadzącą działalność niedochodową osobę prawną posiadającą siedzibę na terytorium kraju.
2. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych;
3) środków transportu przeznaczonych do działalności gospodarczej;
4) artykułów potrzebnych do wykonywania zawodu lub zajęcia, innych niż przenośne przedmioty sztuki stosowanej lub wyzwolonej, używanych do wykonywania zawodu lub zajęcia przez osobę zmarłą;
5) zapasów surowców, półproduktów lub wyrobów gotowych;
6) żywego inwentarza i zapasów produktów rolnych, których ilość jest większa niż przeznaczona na niezbędne potrzeby domowe rodziny.
3. Rzeczy, o których mowa w ust. 1, podlegają zwolnieniu od podatku, jeżeli zostały zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 2 lat, licząc od dnia ostatecznego nabycia spadku przez osobę uprawnioną. Okres ten może być wydłużony przez właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego w wyjątkowych przypadkach.
Art. 50.
1. Zwalnia się od podatku import wyposażenia, materiałów szkolnych i innych artykułów stanowiących zwykłe wyposażenie pokoju studenta lub ucznia, należących do osoby przybywającej na terytorium kraju w celu nauki, jeżeli są one wykorzystywane na potrzeby osobiste studenta lub ucznia.
2. Na potrzeby stosowania ust. 1 przez:
1) ucznia lub studenta rozumie się osobę zapisaną do placówki edukacyjnej w celu uczęszczania na kursy w pełnym wymiarze przez nią oferowane;
2) wyposażenie rozumie się bieliznę i pościel, jak również ubrania stare lub nowe;
3) materiały szkolne rozumie się przedmioty i instrumenty (łącznie z kalkulatorami i maszynami do pisania) zwykle używane przez uczniów lub studentów do nauki.
Art. 51.
(uchylony)
Art. 52.
1. Zwalnia się od podatku import, z zastrzeżeniem ust. 2, towarów umieszczonych w przesyłce wysyłanej z terytorium państwa trzeciego przez osobę fizyczną i przeznaczonej dla osoby fizycznej przebywającej na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) ilość i rodzaj towarów nie wskazują na ich przeznaczenie handlowe;
2) odbiorca nie jest obowiązany do uiszczenia opłat na rzecz nadawcy w związku z otrzymaniem przesyłki;
3) przesyłki mają charakter okazjonalny.
2. Towary, o których mowa w ust. 1, są zwolnione od podatku w ramach następujących norm:
1) napoje alkoholowe:
a) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej — 1 litr lub
b) napoje otrzymywane w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, tafia, sake lub podobne napoje o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22%, wina musujące, wina wzmacniane — 1 litr lub
c) wina inne niż musujące — 2 litry;
2) tytoń i wyroby tytoniowe:
a) papierosy — 50 sztuk lub
b) cygaretki (cygara o ciężarze nie większym niż 3g) — 25 sztuk, lub
c) cygara — 10 sztuk, lub
d) tytoń do palenia — 50 g;
3) perfumy — 50 g lub wody toaletowe — 0,25 l;
4) kawa — 500g lub ekstrakty i esencje kawy — 200g;
5) herbata — 100g lub ekstrakty i esencje herbaty — 40 g.
3. Zwolnienia od podatku, o których mowa w ust. 1, stosuje się, jeżeli wartość przesyłki nie przekracza kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 45 euro.
4. Towary, o których mowa w ust. 2, zawarte w przesyłce w ilościach przekraczających określone limity podlegają całkowitemu wyłączeniu ze zwolnienia.
Art. 53.
1. Zwalnia się od podatku import, z zastrzeżeniem ust. 3–5, środków trwałych i innego wyposażenia, należących do przedsiębiorcy wykonującego w celach zarobkowych i na własny rachunek działalność gospodarczą, który zaprzestał prowadzenia tej działalności na terytorium państwa trzeciego i zamierza wykonywać podobną działalność na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) środki trwałe i inne wyposażenie były używane przez przedsiębiorcę w miejscu poprzedniego wykonywania działalności przez okres co najmniej 12 miesięcy przed dniem zaprzestania działalności przedsiębiorstwa na terytorium państwa trzeciego;
2) środki trwałe i inne wyposażenie są przeznaczone na terytorium kraju do takiego samego celu, w jakim były używane na terytorium państwa trzeciego;
3) rodzaj i ilość przywożonych rzeczy odpowiadają rodzajowi i skali działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę.
2. W przypadku korzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, przez właściciela gospodarstwa rolnego zwolniony od podatku jest także import żywego inwentarza.
3. Zwolnienia od podatku nie stosuje się w przypadku zaprzestania działalności w związku z połączeniem się przedsiębiorców lub nabyciem albo przejęciem w posiadanie przez przedsiębiorcę krajowego zorganizowanej części mienia przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli nie powoduje to rozpoczęcia prowadzenia nowej działalności.
4. Zwolnienia od podatku nie stosuje się również do:
1) środków transportu, które nie służą do wykonywania działalności gospodarczej;
2) towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub zwierzęta;
3) paliwa;
4) zapasów surowców, półproduktów i wyrobów gotowych;
5) inwentarza żywego stanowiącego własność przedsiębiorcy, który prowadzi działalność w zakresie obrotu zwierzętami hodowlanymi.
5. Środki trwałe i inne wyposażenie podlegają zwolnieniu od podatku, jeżeli zostały zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 12 miesięcy, licząc od dnia zaprzestania działalności przedsiębiorstwa na terytorium państwa trzeciego.
6. Środki trwałe i inne wyposażenie, zwolnione od podatku, przez 12 miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu, nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenie, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez uprzedniego poinformowania o tym organu celnego. W odniesieniu do wypożyczania lub przekazania okres ten może być w uzasadnionych przypadkach wydłużony do 36 miesięcy przez naczelnika urzędu skarbowego.
7. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia rzeczy zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 i 2, dokonanych przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 6, rzeczy te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
8. Do osób wykonujących wolne zawody, które uzyskały prawo do wykonywania takich zawodów na terytorium kraju, oraz do osób prawnych nieprowadzących działalności gospodarczej, które przenoszą swoją działalność z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, ust. 1–7 stosuje się odpowiednio.
Art. 54.
1. Zwalnia się od podatku import produktów rolnych oraz produktów hodowli, pszczelarstwa, ogrodnictwa i leśnictwa, uzyskanych w gospodarstwach zlokalizowanych na terytorium państwa trzeciego, graniczących z terytorium kraju, prowadzonych przez rolnika prowadzącego główne gospodarstwo rolne na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) w przypadku produktów hodowli — produkty uzyskano od zwierząt wyhodowanych na terytorium kraju lub dopuszczonych do obrotu na terytorium kraju;
2) produkty te zostały poddane jedynie zabiegom, które zwykle są dokonywane po ich zebraniu lub wyprodukowaniu;
3) zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu tych produktów jest dokonywane przez rolnika lub w jego imieniu.
2. Do produktów rybołówstwa i gospodarki rybnej prowadzonej przez polskich rybaków w wodach płynących i jeziorach stanowiących granicę Rzeczypospolitej Polskiej oraz do produktów łowiectwa prowadzonego przez polskich myśliwych na tych jeziorach i wodach płynących przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 55.
Zwalnia się od podatku import, na zasadzie wzajemności, nasion, nawozów i produktów służących do uprawy ziemi i roślin, przeznaczonych do wykorzystania w gospodarstwach znajdujących się na terytorium kraju, prowadzonych przez osoby prowadzące główne gospodarstwo zlokalizowane na terytorium państwa trzeciego graniczące z terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) ilość przywożonych produktów nie przekracza ilości niezbędnej do uprawy lub prowadzenia danego gospodarstwa;
2) zgłoszenie celne produktów jest dokonywane przez rolnika lub w jego imieniu.
Art. 56.
1. Zwalnia się od podatku import towarów przywożonych w bagażu osobistym podróżnego przybywającego z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli ilość i rodzaj tych towarów wskazuje na przywóz o charakterze niehandlowym, a wartość tych towarów nie przekracza kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 300 euro.
2. W przypadku podróżnych w transporcie lotniczym i morskim zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się do importu towarów, których wartość nie przekracza kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 430 euro.
3. Do celów stosowania progów pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, nie można dzielić wartości jednego towaru.
4. Jeżeli łączna wartość towarów przywożonych przez podróżnego przekracza wartości kwot wyrażonych w złotych, o których mowa w ust. 1–3, zwolnienie od podatku jest udzielane do wysokości tych kwot w stosunku do towarów, które mogłyby być objęte takim zwolnieniem, gdyby były przywiezione oddzielnie.
5. Przez bagaż osobisty, o którym mowa w ust. 1, rozumie się cały bagaż, który podróżny jest w stanie przedstawić organom celnym, wjeżdżając na terytorium kraju, jak również bagaż, który przedstawi on później organom celnym, pod warunkiem przedstawienia dowodu, że bagaż ten był zarejestrowany jako bagaż towarzyszący w momencie wyruszenia w podróż przez przedsiębiorstwo, które było odpowiedzialne za jego przewóz. Bagaż osobisty obejmuje paliwo znajdujące się w standardowym zbiorniku dowolnego pojazdu silnikowego oraz paliwo znajdujące się w przenośnym kanistrze, którego ilość nie przekracza 10 litrów, z zastrzeżeniem art. 77. Paliw innych niż paliwo, o którym mowa w zdaniu drugim, nie uznaje się za bagaż osobisty.
6. Przez przywóz o charakterze niehandlowym, o którym mowa w ust. 1, rozumie się przywóz spełniający następujące warunki:
1) odbywa się okazjonalnie;
2) obejmuje wyłącznie towary na własny użytek podróżnych lub ich rodzin lub towary przeznaczone na prezenty.
7. Na potrzeby stosowania zwolnienia, o którym mowa w ust. 2, przez:
1) podróżnych w transporcie lotniczym rozumie się wszystkich pasażerów podróżujących drogą powietrzną, z wyłączeniem prywatnych lotów o charakterze rekreacyjnym; prywatne loty o charakterze rekreacyjnym oznaczają użycie statku powietrznego przez jego właściciela lub inną osobę fizyczną lub prawną korzystającą z niego na zasadzie najmu lub w jakikolwiek inny sposób, w celach innych niż zarobkowe, w szczególności w celu innym niż przewóz pasażerów lub towarów lub świadczenie usług za wynagrodzeniem lub wykonywanie zadań organów publicznych;
2) podróżnych w transporcie morskim rozumie się wszystkich pasażerów podróżujących drogą morską, z wyłączeniem prywatnych rejsów morskich o charakterze rekreacyjnym; prywatne rejsy morskie o charakterze rekreacyjnym oznaczają użycie pełnomorskiej jednostki pływającej przez jej właściciela lub inną osobę fizyczną lub prawną korzystającą z niej na zasadzie najmu lub w jakikolwiek inny sposób, w celach innych niż zarobkowe, w szczególności w celu innym niż przewóz pasażerów lub towarów lub świadczenie usług za wynagrodzeniem lub wykonywanie zadań organów publicznych.
8. Zwalnia się od podatku import towarów w ramach następujących norm:
1) napoje alkoholowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej — 1 litr lub
b) alkohol i napoje alkoholowe o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22% — 2 litry, i
c) wina niemusujące — 4 litry, i
d) piwa — 16 litrów;
2) wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie lotniczym lub transporcie morskim przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) papierosy — 200 sztuk lub
b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3 g/sztukę) — 100 sztuk, lub
c) cygara — 50 sztuk, lub
d) tytoń do palenia — 250 g;
3) wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie innym niż lotniczy lub morski przez podróżnego, który ukończył 17 lat:
a) papierosy — 40 sztuk lub
b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3 g/sztukę) — 20 sztuk, lub
c) cygara — 10 sztuk, lub
d) tytoń do palenia — 50 g.
9. Zwalnia się od podatku import napojów alkoholowych, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat, który ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej, lub jest członkiem załogi środków transportu wykorzystywanych do podróży z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju w ramach następujących norm:
1) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej — 0,5 litra lub
2) alkohol i napoje alkoholowe o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22% — 0,5 litra, i
3) wina niemusujące — 0,5 litra, i
4) piwa — 2 litry.
10. W przypadku gdy podróżny, o którym mowa w ust. 9, udowodni, że udaje się poza strefę nadgraniczną w kraju lub nie wraca ze strefy nadgranicznej sąsiadującego terytorium państwa trzeciego, zastosowanie ma zwolnienie, o którym mowa w ust. 8. Jeżeli jednak pracownik zatrudniony w strefie nadgranicznej lub członek załogi środka transportu wykorzystywanego do podróży z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, przywozi towary w ramach wykonywania pracy, zastosowanie ma zwolnienie, o którym mowa w ust. 9.
10a. Przez pracownika zatrudnionego w strefie nadgranicznej, o którym mowa w ust. 9 i 10, rozumie się każdą osobę, której zwykła działalność zawodowa wymaga przekroczenia granicy w jej dniach pracy.
11. Zwolnienie w ramach norm, o którym mowa w ust. 8 pkt 1 i ust. 9, można stosować do dowolnego połączenia różnych rodzajów alkoholu i napojów alkoholowych, o których mowa w ust. 8 pkt 1 lit. a i b i ust. 9 pkt 1 i 2, pod warunkiem że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100%.
12. Zwolnienie w ramach norm, o którym mowa w ust. 8 pkt 2 i 3, można stosować do dowolnego połączenia wyrobów tytoniowych, pod warunkiem że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100%.
13. Do ogólnej wartości kwot, o których mowa w ust. 1 i 2, wyrażonych w złotych nie jest wliczana:
1) wartość towarów, o których mowa w ust. 8 i 9;
2) wartość paliwa, o którym mowa w ust. 5;
3) wartość bagażu osobistego, importowanego czasowo lub importowanego po jego czasowym wywozie;
4) wartość produktów leczniczych niezbędnych do spełnienia osobistych potrzeb podróżnego.
14. Przepisy ust. 1–13 stosuje się również, jeżeli podróżny, którego podróż obejmowała tranzyt przez terytorium państwa trzeciego lub rozpoczynała się na jednym z terytoriów, o których mowa w art. 2 pkt 3 lit. b, nie jest w stanie wykazać, że towary przewożone w jego bagażu osobistym zostały nabyte na ogólnych zasadach opodatkowania na terytorium Unii Europejskiej i nie dotyczy ich zwrot podatku lub podatku od wartości dodanej. Przelot bez lądowania nie jest uważany za tranzyt.
Art. 57.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) zwierząt specjalnie przygotowanych do użytku laboratoryjnego;
2) nieprodukowanych na terytorium kraju substancji biologicznych lub chemicznych, nadających się głównie do celów naukowych, przywożonych w ilościach, które nie wskazują na przeznaczenie handlowe.
2. Zwolnienia od podatku, o których mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem, że towary są przeznaczone dla:
1) instytucji publicznych, których podstawową działalnością jest edukacja lub prowadzenie badań naukowych, albo dla wydzielonych jednostek tych instytucji, jeżeli podstawową działalnością tych jednostek jest prowadzenie badań naukowych lub edukacja;
2) prywatnych instytucji, których podstawową działalnością jest edukacja lub prowadzenie badań naukowych.
Art. 58.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) substancji leczniczych pochodzenia ludzkiego;
2) odczynników do badania grupy krwi;
3) odczynników do badania rodzajów tkanek;
4) opakowań specjalnie przystosowanych do przewozu towarów określonych w pkt 1–3 oraz rozpuszczalników i dodatków potrzebnych do ich użycia, jeżeli są przywożone jednocześnie z tymi towarami.
2. Na potrzeby stosowania ust. 1, przez:
1) substancje lecznicze pochodzenia ludzkiego rozumie się ludzką krew i jej pochodne: cała krew ludzka, wysuszone ludzkie osocze, ludzka albumina i roztwory stałe białka ludzkiego osocza, ludzka immunoglobulina i ludzki fibrynogen;
2) odczynniki do badania grupy krwi rozumie się wszystkie odczynniki ludzkie, zwierzęce, roślinne i innego pochodzenia, stosowane do badania krwi i do badania niezgodności krwi;
3) odczynniki do badania rodzajów tkanek rozumie się wszystkie odczynniki ludzkie, zwierzęce, roślinne i innego pochodzenia, stosowane do oznaczania typów ludzkich tkanek.
3. Zwolnienie od podatku towarów, o których mowa w ust. 1, stosuje się, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) towary są przeznaczone dla instytucji lub laboratoriów prowadzących działalność medyczną lub naukową niemającą charakteru handlowego;
2) towarowi towarzyszy certyfikat wydany przez odpowiednie władze państwa wysyłki;
3) towar jest przewożony w pojemniku opatrzonym etykietą identyfikacyjną.
Art. 59.
Zwalnia się od podatku import przesyłek zawierających próbki substancji posiadających atest Światowej Organizacji Zdrowia i przeznaczonych do kontroli jakości surowców używanych do produkcji środków farmaceutycznych i leków, przywożonych dla instytucji powołanych do tego celu.
Art. 60.
Zwalnia się od podatku import środków farmaceutycznych i leków przeznaczonych do użytku medycznego dla ludzi lub zwierząt przybyłych z terytorium państwa trzeciego uczestniczących w międzynarodowych imprezach sportowych organizowanych na terytorium kraju, jeżeli ich ilość i rodzaj są odpowiednie do celu, w jakim są przywożone, i do czasu trwania imprezy sportowej.
Art. 61.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) leków, odzieży, środków spożywczych, środków sanitarno-czyszczących i innych rzeczy służących zachowaniu lub ochronie zdrowia oraz artykułów o przeznaczeniu medycznym, przywożonych przez organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, przeznaczonych do nieodpłatnej dystrybucji wśród osób potrzebujących pomocy;
2) towarów przesyłanych nieodpłatnie przez osoby mające swoje miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium państwa trzeciego, przeznaczonych dla organizacji społecznych lub jednostek organizacyjnych statutowo powołanych do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, wykorzystywanych do zebrania funduszy w trakcie zbiórek publicznych organizowanych na rzecz osób potrzebujących pomocy;
3) wyposażenia i materiałów biurowych przesyłanych nieodpłatnie przez osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium państwa trzeciego, przeznaczonych dla organizacji społecznych lub jednostek organizacyjnych statutowo powołanych do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, wykorzystywanych jedynie do tej działalności.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, ma zastosowanie wyłącznie do organizacji społecznych lub jednostek organizacyjnych, w których procedury księgowe umożliwiają kontrolę wykorzystania zwolnionych od podatku towarów.
3. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych;
3) kawy i herbaty;
4) środków transportu, z wyjątkiem ambulansów.
4. Towary, o których mowa w ust. 1, mogą być użyczane, wydzierżawiane, wynajmowane lub odstępowane wyłącznie do celów określonych w ust. 1 pkt 1 i 2, po uprzednim zawiadomieniu organu celnego.
5. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia towarów zwolnionych od podatku, o których mowa w ust. 1, w celu innym niż uprawniający do zwolnienia od podatku, towary te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
6. Organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne, które przestają spełniać warunki uprawniające do skorzystania ze zwolnienia lub które zamierzają używać towarów zwolnionych od podatku do celów innych niż określone w ust. 1, są obowiązane poinformować o tym organ celny.
7. Towary pozostające w posiadaniu organizacji społecznej lub jednostki organizacyjnej, która przestała spełniać warunki do korzystania ze zwolnienia od podatku, są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu, w którym przestały spełniać te warunki, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
8. Towary używane przez organizację społeczną lub jednostkę organizacyjną, korzystającą ze zwolnienia od podatku, do celów innych niż określone w ust. 1, są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu, w którym uzyskały nowe zastosowanie, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
Art. 62.
1. Zwalnia się od podatku import towarów specjalnie przystosowanych do celów rehabilitacji społecznej, zawodowej i medycznej oraz pomocy naukowej, kulturalnej i podnoszenia kwalifikacji osób niepełnosprawnych, jeżeli towary te są przywożone przez organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne, których podstawowym celem statutowym jest rehabilitacja oraz pomoc naukowa i kulturalna tym osobom, oraz jeżeli zostały oddane takim instytucjom bezpłatnie i bez uzyskania korzyści ekonomicznych ze strony dającego.
2. Zwolnienia od podatku, o których mowa w ust. 1, stosuje się także do importu:
1) części zamiennych, elementów i specjalnego wyposażenia, przeznaczonych do towarów, o których mowa w ust. 1,
2) narzędzi używanych do konserwacji, kontroli, kalibrowania lub naprawy towarów, o których mowa w ust. 1
— pod warunkiem że te części, elementy, wyposażenie lub narzędzia zostały przywiezione jednocześnie z towarami, o których mowa w ust. 1, lub zostały przywiezione później, jeżeli można jednoznacznie stwierdzić, że są przeznaczone do takich towarów, które wcześniej zostały zwolnione od podatku.
3. Towary zwolnione od podatku mogą być użyczane, wydzierżawiane, wynajmowane lub odstępowane wyłącznie do celów określonych w ust. 1, po uprzednim zawiadomieniu organu celnego.
4. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia towarów zwolnionych od podatku, w celu innym niż uprawniający do zwolnienia od podatku, towary te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
5. Towary zwolnione od podatku mogą być użyczane, wynajmowane lub odstępowane, nieodpłatnie lub za opłatą, przez obdarowane organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne w celach niekomercyjnych osobom, o których mowa w ust. 1, bez uiszczania podatku.
6. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia towarów zwolnionych od podatku, o których mowa w ust. 1, w celu innym niż uprawniający do zwolnienia od podatku, towary te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
7. Organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne, które przestają spełniać warunki upoważniające do skorzystania ze zwolnienia lub które zamierzają używać towarów zwolnionych od podatku do celów innych niż przewidziane w tym artykule, są obowiązane poinformować o tym organ celny.
8. Towary pozostające w posiadaniu organizacji społecznej lub jednostki organizacyjnej, która przestała spełniać warunki do korzystania ze zwolnienia od podatku, podlegają opodatkowaniu podatkiem według stawek obowiązujących w dniu, w którym wygasły te warunki, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
9. Towary używane przez organizację społeczną lub jednostkę organizacyjną korzystającą ze zwolnienia od podatku do celów innych niż określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu podatkiem według stawek obowiązujących w dniu, w którym uzyskały nowe zastosowanie, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
Art. 63.
1. Zwalnia się od podatku import towarów:
1) przywożonych przez państwowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, jeżeli są przeznaczone do bezpłatnego:
a) rozdania ofiarom klęski żywiołowej lub katastrofy lub
b) oddania do dyspozycji ofiarom klęski żywiołowej lub katastrofy i pozostają własnością tych jednostek;
2) przywożonych przez jednostki ratownictwa, przeznaczonych na ich potrzeby, w związku z prowadzonymi przez nie działaniami.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do organizacji społecznych i jednostek organizacyjnych, w których procedury księgowe umożliwiają kontrolę wykorzystania zwolnionych od podatku towarów.
3. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do materiałów i sprzętu przeznaczonych do odbudowy terenów dotkniętych klęską żywiołową lub katastrofą.
4. Towary, o których mowa w ust. 1, mogą być użyczane, wydzierżawiane, wynajmowane lub odstępowane wyłącznie do celów określonych w ust. 1 pkt 1 i 2, po uprzednim zawiadomieniu organu celnego.
5. W przypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa własności w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia towarów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 towary te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, uznaje się, że obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów nie powstaje, jeżeli:
1) towary będą używane w celu, który uprawniałby do skorzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie ust. 1, oraz
2) organ celny, który przyjął zgłoszenie celne dotyczące dopuszczenia do obrotu towaru zwolnionego od podatku, zostanie niezwłocznie poinformowany o odstąpieniu.
7. Towary użyte przez organizację uprawnioną do zwolnienia do celów innych niż określone w ust. 1 są opodatkowane podatkiem w wysokości obowiązującej w dniu, w którym zostaną wykorzystane w innym celu, z uwzględnieniem ich wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny.
Art. 64.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) odznaczeń przyznanych przez rządy państw trzecich osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium kraju;
2) pucharów, medali i podobnych przedmiotów o charakterze symbolicznym, które zostały przyznane na terytorium państwa trzeciego osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium kraju, w uznaniu zasług za działalność w dowolnej dziedzinie lub zasług związanych ze szczególnymi wydarzeniami, jeżeli są przywożone na terytorium kraju przez osobę nagrodzoną;
3) pucharów, medali i podobnych przedmiotów o charakterze symbolicznym ofiarowanych nieodpłatnie przez władze państw obcych lub osoby mające siedzibę na terytorium państwa trzeciego, przywożonych w celu przyznania ich na terytorium kraju za zasługi określone w pkt 2;
4) pucharów, medali oraz pamiątek o charakterze symbolicznym i o niewielkiej wartości, przeznaczonych do bezpłatnego rozdania osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego podczas kongresów lub podobnych imprez o charakterze międzynarodowym odbywających się na terytorium kraju, jeżeli ich ilość nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.
2. Zwolnienie od podatku stosuje się, jeżeli osoba zainteresowana udokumentuje, że spełnia warunki określone w ust. 1.
Art. 65.
1. Zwalnia się od podatku import towarów:
1) przywożonych na terytorium kraju przez osoby, które składały oficjalną wizytę na terytorium państwa trzeciego i otrzymanych w związku z tą wizytą jako podarunki od przyjmujących je władz;
2) przywożonych przez osoby przybywające na terytorium kraju z oficjalną wizytą, z zamiarem wręczenia ich w charakterze podarunków władzom polskim;
3) przesyłanych jako podarunki, w dowód przyjaźni lub życzliwości, przez władze lub przedstawicieli państw obcych oraz zagraniczne organizacje prowadzące działalność o charakterze publicznym, które mieszczą się na terytorium państwa trzeciego, polskim władzom lub organizacjom prowadzącym działalność o charakterze publicznym.
2. Zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się do:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych.
3. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) towar stanowi podarunek o charakterze okazjonalnym;
2) ilość lub rodzaj towaru nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.
Art. 66.
Zwalnia się od podatku, na zasadzie wzajemności, import:
1) darów ofiarowanych panującym i głowom państw oraz osobom, które zgodnie z przepisami międzynarodowymi korzystają z takich samych przywilejów;
2) towarów przeznaczonych do wykorzystania lub użycia przez panujących i głowy państw obcych oraz ich oficjalnych przedstawicieli w okresie ich oficjalnego pobytu na terytorium kraju.
Art. 67.
1. Zwalnia się od podatku import próbek towarów mających nieznaczną wartość i mogących służyć jedynie uzyskaniu zamówień na towary tego samego rodzaju, które mają być przywiezione na terytorium kraju.
2. Za próbkę towaru, o której mowa w ust. 1, uważa się niewielką ilość towaru, reprezentującą określony rodzaj lub kategorię towarów, pod warunkiem że sposób prezentacji i jakość czynią je bezużytecznymi dla celów innych niż promocja.
3. Organ celny, przyjmując zgłoszenie celne obejmujące próbki, o których mowa w ust. 1, może uzależnić zwolnienie tych próbek od podatku od pozbawienia ich wartości handlowej przez przedarcie, przedziurkowanie, naniesienie nieusuwalnych i widocznych znaków lub w inny sposób pozwalający na zachowanie przez ten towar charakteru próbek.
Art. 68.
Zwalnia się od podatku import materiałów drukowanych o charakterze reklamowym, w szczególności katalogi, cenniki, instrukcje obsługi lub ulotki handlowe dotyczące towarów przeznaczonych do sprzedaży lub wynajmu albo związane ze świadczeniem usług przewozowych, handlowych, bankowych lub ubezpieczeniowych, przywożonych przez osobę mającą siedzibę na terytorium państwa trzeciego, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) na materiałach w sposób widoczny jest umieszczona nazwa przedsiębiorstwa, które produkuje, sprzedaje lub wynajmuje towary albo oferuje usługi, do których one się odnoszą;
2) przesyłka zawiera jeden dokument albo jeden egzemplarz każdego dokumentu, jeżeli składa się ona z wielu dokumentów;
3) w przypadku przesyłek zawierających wiele kopii jednego dokumentu ich łączny ciężar brutto nie przekracza 1 kg;
4) przesyłka nie znajduje się w serii przesyłek przekazywanych przez nadawcę temu samemu odbiorcy.
Art. 69.
Zwalnia się od podatku import towarów innych niż określone w art. 68 spełniających wyłącznie funkcje reklamowe i nieposiadających wartości handlowej, przesyłanych nieodpłatnie przez dostawcę swoim odbiorcom.
Art. 70.
1. Zwalnia się od podatku, z zastrzeżeniem ust. 3, import:
1) niewielkich próbek towarów wytwarzanych na terytorium państwa trzeciego, jeżeli łącznie spełniają następujące warunki:
a) są bezpłatnie przywożone z terytorium państwa trzeciego lub są uzyskiwane na imprezach, o których mowa w ust. 2, z towarów przywiezionych z terytorium państwa trzeciego,
b) są przeznaczone wyłącznie do bezpłatnego rozdania,
c) mogą być używane wyłącznie w celu reklamy i mają niewielką wartość jednostkową,
d) ich wartość i ilość, biorąc pod uwagę liczbę zwiedzających i wystawców, pozostaje w odpowiednich proporcjach do charakteru imprezy,
e) nie nadają się do obrotu handlowego i, jeżeli ich charakter na to pozwala, znajdują się w opakowaniach zawierających mniejszą ilość towaru niż najmniejsze opakowania takiego towaru znajdujące się w obrocie handlowym;
2) towarów przywożonych wyłącznie w celu demonstracji maszyn i urządzeń wytwarzanych na terytorium państwa trzeciego, jeżeli:
a) są przeznaczone do zużycia lub ulegają zniszczeniu w trakcie trwania imprezy oraz
b) ich wartość i ilość, biorąc pod uwagę liczbę zwiedzających i wystawców, pozostaje w odpowiednich proporcjach do charakteru imprezy;
3) materiałów o niewielkiej wartości przeznaczonych do budowy, wyposażenia i dekoracji stoisk wystawców zagranicznych, w szczególności farby, lakiery, tapety i inne materiały, jeżeli zostaną zużyte lub zniszczone;
4) drukowanych materiałów, katalogów, prospektów, cenników, plakatów reklamowych, ilustrowanych i nieilustrowanych kalendarzy, nieoprawionych fotografii i innych towarów dostarczonych bezpłatnie, w celu wykorzystania ich do reklamy towarów wytwarzanych na terytorium państwa trzeciego, jeżeli:
a) są przeznaczone do bezpłatnego rozdania,
b) ich wartość i ilość, biorąc pod uwagę liczbę zwiedzających i wystawców, pozostaje w odpowiednich proporcjach do charakteru imprezy.
2. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem, że towary są przeznaczone na:
1) wystawy, targi, salony i podobne imprezy o charakterze handlowym, przemysłowym, rolnym lub rzemieślniczym;
2) wystawy lub imprezy organizowane w celach charytatywnych;
3) wystawy lub imprezy organizowane w celach naukowych, technicznych, rzemieślniczych, artystycznych, edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, religijnych, związanych z działalnością związków zawodowych, turystycznych lub w celu promowania współpracy międzynarodowej;
4) spotkania przedstawicieli organizacji międzynarodowych;
5) uroczystości i spotkania o charakterze oficjalnym lub upamiętniającym określone zdarzenia.
3. Niekonfekcjonowane próbki środków spożywczych i napojów, spełniające warunki określone w ust. 1 pkt 1, podlegają zwolnieniu od podatku, jeżeli są bezpłatnie konsumowane na imprezach, o których mowa w ust. 2.
4. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, nie dotyczy:
1) napojów alkoholowych;
2) tytoniu i wyrobów tytoniowych;
3) paliw stałych, ciekłych i gazowych.
Art. 71.
1. Zwalnia się od podatku import towarów przeznaczonych do badań, analiz lub prób mających na celu określenie ich składu, jakości lub innych parametrów technicznych, przeprowadzanych w celu uzyskania informacji lub w ramach testów o charakterze przemysłowym lub handlowym, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) towary poddawane badaniom, analizom lub próbom zostaną w całości zużyte lub zniszczone w trakcie ich wykonywania;
2) badania, analizy lub próby nie stanowią promocji handlowej;
3) ilości towarów ściśle odpowiadają celowi, do którego realizacji są przywożone.
2. Zwolnienie od podatku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się również do importu towarów, które nie uległy zniszczeniu lub zużyciu w trakcie badań, analiz lub prób, pod warunkiem że produkty powstałe po ich przeprowadzeniu za zgodą organu celnego zostaną:
1) całkowicie zniszczone lub pozbawione wartości handlowej lub
2) staną się przedmiotem zrzeczenia na rzecz Skarbu Państwa, bez obciążania go kosztami, lub
3) zostaną wywiezione z terytorium Unii Europejskiej.
3. Jeżeli towary powstałe po przeprowadzeniu badań, analiz lub prób są dopuszczane do obrotu, podlegają one opodatkowaniu podatkiem według stawek obowiązujących w dniu zakończenia tych badań, analiz lub prób, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny. Jeżeli osoba zainteresowana, za zgodą organu celnego i na warunkach określonych przez organ celny, przetworzy pozostałe produkty na odpady lub złom, wysokość podatku określa się, uwzględniając stawki i wartości właściwe dla tych produktów w dniu ich powstania.
Art. 72.
Zwalnia się od podatku import znaków, wzorów, szkiców lub projektów oraz towarzyszącej im dokumentacji i wniosków patentowych, przeznaczonych dla instytucji właściwych do spraw ochrony praw autorskich lub patentów.
Art. 73.
Zwalnia się od podatku import:
1) folderów, broszur, książek, czasopism, przewodników, oprawionych lub nieoprawionych plakatów, nieoprawionych fotografii i powiększeń fotograficznych, ilustrowanych lub nieilustrowanych map geograficznych, ilustrowanych kalendarzy, których głównym celem jest zachęcanie do wyjazdów zagranicznych, w szczególności do uczestnictwa w spotkaniach lub imprezach o charakterze kulturalnym, turystycznym, sportowym, religijnym lub zawodowym, pod warunkiem że towary te:
a) są przeznaczone do bezpłatnego rozdania oraz
b) nie zawierają więcej niż 25% powierzchni prywatnej reklamy, oraz
c) mają charakter materiałów promocyjnych;
2) wykazów i spisów hoteli zagranicznych wydawanych przez urzędowe instytucje turystyczne lub pod ich patronatem oraz rozkładów jazdy środków transportu działających na terytorium państwa trzeciego, jeżeli dokumenty te nie zawierają więcej niż 25% powierzchni prywatnej reklamy;
3) materiałów wysyłanych akredytowanym przedstawicielom lub korespondentom instytucji turystycznych i nieprzeznaczonych do rozdania, a w szczególności roczniki, spisy abonentów telefonicznych lub teleksowych, spisy hoteli, katalogi targowe, próbki wyrobów rzemieślniczych o nieznacznej wartości, dokumentacja na temat muzeów, uniwersytetów, uzdrowisk lub innych podobnych instytucji.
Art. 74.
1. Zwalnia się od podatku, z zastrzeżeniem ust. 2, import:
1) dokumentów przysyłanych bezpłatnie organom władzy publicznej;
2) publikacji rządów państw obcych oraz publikacji organizacji międzynarodowych przeznaczonych do bezpłatnego rozdania;
3) dokumentów wyborczych, w szczególności kart do głosowania, list wyborczych w wyborach organizowanych przez organy mające swoje siedziby na terytorium państwa trzeciego;
4) przedmiotów mających służyć jako dowody lub do podobnych celów przed sądami lub innymi organami władzy publicznej;
5) wzorów podpisów i drukowanych okólników zawierających podpisy, które są przesyłane w ramach zwyczajowej wymiany informacji między służbami publicznymi lub organami bankowymi;
6) urzędowych wydawnictw przeznaczonych dla Narodowego Banku Polskiego;
7) raportów, sprawozdań z działalności, ulotek informacyjnych, prospektów, blankietów przedpłat i innych dokumentów przedsiębiorstw mających swoją siedzibę na terytorium państwa trzeciego i przeznaczonych dla posiadaczy lub subskrybentów papierów wartościowych emitowanych przez te przedsiębiorstwa;
8) zapisanych nośników, w szczególności w formie perforowanych kart, zapisów dźwiękowych i mikrofilmów, wykorzystywanych do przekazywania informacji, przesyłanych bezpłatnie odbiorcy, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
9) akt, dokumentacji archiwalnych, formularzy i innych dokumentów, które mają być wykorzystane w trakcie międzynarodowych spotkań, konferencji lub kongresów oraz sprawozdań z tych imprez;
10) planów, rysunków technicznych, odbitek, opisów i innych podobnych dokumentów przywożonych w celu uzyskania lub realizacji zamówień poza terytorium Unii Europejskiej lub w celu uczestnictwa w konkursach organizowanych na terytorium kraju;
11) dokumentów przeznaczonych do wykorzystania w trakcie egzaminów organizowanych na terytorium kraju przez instytucje mające swoją siedzibę poza terytorium Unii Europejskiej;
12) formularzy przeznaczonych do wykorzystania jako urzędowe dokumenty w międzynarodowym ruchu pojazdów lub w transporcie towarów, odbywających się na podstawie umów międzynarodowych;
13) formularzy, etykiet, biletów i podobnych dokumentów wysyłanych przez przedsiębiorstwa przewozowe lub przedsiębiorstwa hotelarskie, mające siedzibę poza terytorium Unii Europejskiej, biurom podróży mającym siedzibę na terytorium kraju;
14) formularzy, biletów, konosamentów, listów przewozowych lub innych dokumentów handlowych lub urzędowych, które zostały użyte w obrocie gospodarczym;
15) urzędowych druków dokumentów wydawanych przez władze państw trzecich lub organy międzynarodowe oraz druków odpowiadających międzynarodowym wzorom w celu ich dystrybucji, przesyłanych przez stowarzyszenia mające siedzibę na terytorium państwa trzeciego odpowiednim stowarzyszeniom mającym siedzibę na terytorium kraju;
16) fotografii, slajdów i mat stereotypowych do fotografii, w tym zawierających opisy, przesyłanych agencjom prasowym lub wydawcom gazet lub czasopism;
17) towarów określonych w załączniku nr 7 do ustawy produkowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych lub jedną z jej specjalistycznych agencji bez względu na cel, w jakim mają być wykorzystane;
18) artykułów kolekcjonerskich i dzieł sztuki, o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym, które nie są przeznaczone na sprzedaż i które są importowane przez muzea, galerie i inne instytucje, pod warunkiem że artykuły te są przywożone bezpłatnie, a jeżeli za opłatą, to nie są dostarczone przez podatnika;
19) publikacji oficjalnych wydawanych z upoważnienia państwa eksportującego, instytucji międzynarodowych, władz i organów regionalnych lub lokalnych na mocy prawa obowiązującego w państwie eksportującym, a także druków rozprowadzanych w związku z wyborami do Parlamentu Europejskiego albo wyborami narodowymi w państwie, w którym te druki są tworzone przez zagraniczne organizacje polityczne, oficjalnie uznane za takie organizacje, w zakresie, w jakim te publikacje i druki podlegały opodatkowaniu w państwie eksportującym i nie były objęte zwrotem podatku.
2. Zwolnienie od podatku stosuje się, jeżeli dokumenty i towary określone w ust. 1 nie mają wartości handlowej.
Art. 75.
Zwalnia się od podatku import materiałów wykorzystywanych do mocowania i zabezpieczania towarów w trakcie ich transportu z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, w szczególności sznurów, słomy, płótna, papieru, kartonu, drewna, tworzywa sztucznego, które ze swojej natury nie służą do powtórnego użytku.
Art. 76.
Zwalnia się od podatku import ściółki, nawozów, pasz, przywożonych w środkach transportu wykorzystywanych do przewozu zwierząt z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, przeznaczonych dla zwierząt w trakcie ich transportu.
Art. 77.
1. Zwalnia się od podatku import:
1) paliwa przewożonego w standardowych zbiornikach:
a) prywatnych środków transportu,
b) środków transportu przeznaczonych do działalności gospodarczej,
c) specjalnych kontenerów
— w ilości do 200 litrów na środek transportu;
2) paliwa w przenośnych zbiornikach przewożonych przez prywatne środki transportu, przeznaczone do zużycia w tych pojazdach, nie więcej jednak niż 10 litrów;
3) niezbędnych do eksploatacji środków transportu smarów znajdujących się w tych środkach.
2. Na potrzeby stosowania zwolnienia, o którym mowa w ust. 1:
1) za standardowy zbiornik uważa się zbiornik paliwa, który:
a) jest montowany na stałe przez producenta we wszystkich środkach transportu lub cysternach takiego samego typu jak dany środek transportu lub cysterna i który pozwala na bezpośrednie wykorzystanie paliwa do napędu środka transportu lub funkcjonowania systemu chłodzenia i innych systemów działających w środku transportu lub cysternie, lub
b) jest przystosowany do środków transportu pozwalających na bezpośrednie wykorzystanie gazu jako paliwa lub do działania innych systemów, w które może być wyposażony środek transportu, lub
c) jest montowany na stałe przez producenta we wszystkich kontenerach tego samego typu co dany kontener i którego stałe wmontowanie umożliwia bezpośrednie wykorzystanie paliwa do pracy w czasie transportu systemów chłodzenia i innych systemów, w jakie kontenery specjalne mogą być wyposażone;
2) za środek transportu przeznaczony do działalności gospodarczej uważa się każdy mechaniczny pojazd drogowy wykorzystywany w działalności gospodarczej, w tym ciągnik z naczepą lub bez naczepy, który ze względu na rodzaj, budowę lub wyposażenie jest przeznaczony do przewozu towarów lub więcej niż dziewięciu osób razem z kierowcą, a także specjalistyczny mechaniczny pojazd drogowy;
3) za kontener specjalny uważa się każdy kontener wyposażony w specjalnie zaprojektowane instalacje systemów chłodzenia, systemów natleniania, systemów izolacji cieplnej lub innych systemów;
4) za prywatny środek transportu uważa się każdy mechaniczny pojazd drogowy inny niż wymieniony w pkt 2.
3. Towary, o których mowa w ust. 1, są zwolnione od podatku, jeżeli są wykorzystywane wyłącznie przez środek transportu, w którym zostały przywiezione. Towary te nie mogą zostać usunięte z tego środka transportu ani być składowane, chyba że jest to konieczne w przypadku jego naprawy, oraz nie mogą zostać odpłatnie lub nieodpłatnie odstąpione przez osobę korzystającą ze zwolnienia.
4. W przypadku naruszenia warunków, o których mowa w ust. 3, wysokość podatku określa się według stanu i wartości celnej towaru w dniu naruszenia tych warunków oraz według stawek obowiązujących w tym dniu.
Art. 78.
Zwalnia się od podatku import towarów przywożonych z terytorium państwa trzeciego przez upoważnione organizacje w celu wykorzystania ich do budowy, utrzymania lub ozdoby cmentarzy, grobów i pomników upamiętniających ofiary wojny pochowane na terytorium kraju.
Art. 79.
Zwalnia się od podatku import:
1) trumien zawierających zwłoki i urn z prochami zmarłych, jak również kwiatów, wieńców i innych przedmiotów ozdobnych zwykle im towarzyszących;
2) kwiatów, wieńców i innych przedmiotów ozdobnych przywożonych przez osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, udające się na pogrzeby lub przybywające w celu udekorowania grobów znajdujących się na terytorium kraju, jeżeli ich ilość nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.
Art. 80.
1. Zwalnia się od podatku import towarów przeznaczonych do użytku:
1) urzędowego obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz misji specjalnych na terytorium kraju, a także organizacji międzynarodowych mających siedzibę lub placówkę na terytorium kraju,
2) osobistego uwierzytelnionych w Rzeczypospolitej Polskiej szefów przedstawicielstw dyplomatycznych państw obcych, osób należących do personelu dyplomatycznego tych przedstawicielstw i misji specjalnych, osób należących do personelu organizacji międzynarodowych oraz innych osób korzystających z przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych, jak również pozostających z nimi we wspólnocie domowej członków ich rodzin,
3) osobistego urzędników konsularnych państw obcych oraz pozostających z nimi we wspólnocie domowej członków ich rodzin,
4) osobistego osób niekorzystających z immunitetów, a należących do cudzoziemskiego personelu przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz misji specjalnych na terytorium kraju okres 3 lat od dnia dopuszczenia ich do obrotu osobom innym niż wymienione w pkt 1–4.
2. Na zasadzie wzajemności, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, w odniesieniu do pojazdu silnikowego w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047 i 919) stosuje się także, jeżeli niezachowanie terminu określonego w ust. 1 było uzasadnione okolicznościami związanymi z ważnym interesem służby, dotyczącymi przesiedlenia osoby odstępującej pojazd silnikowy w celu podjęcia pracy w innym państwie, a osoba ta przebywała na terytorium kraju nie krócej niż 2 lata.
Art. 81.
Zwolnienia, o których mowa w art. 47–80, stosuje się w przypadku zastosowania zwolnień od cła, z wyjątkiem art. 56 i art. 74 ust. 1 pkt 19.
Art. 82.
1. W odniesieniu do organizacji międzynarodowych, które na terytorium kraju prowadzą działalność w zakresie zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, mogą być zastosowane zwolnienia od podatku na warunkach określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych, może, w drodze rozporządzenia, zwolnić od podatku organizacje międzynarodowe, które na terytorium kraju prowadzą działalność w zakresie zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, i są zwolnione od analogicznych podatków w innych krajach, uwzględniając:
1) konieczność prawidłowego określenia ilości i wartości towarów objętych zwolnieniem;
2) sytuację gospodarczą państwa;
3) przepisy Unii Europejskiej.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić inne niż określone w art. 43–81 zwolnienia od podatku, a także określić szczegółowe warunki stosowania tych zwolnień, uwzględniając:
1) specyfikę wykonywania niektórych czynności oraz uwarunkowania obrotu gospodarczego niektórymi towarami;
2) przebieg realizacji budżetu państwa;
3) potrzebę uzyskania dostatecznej informacji o towarach będących przedmiotem zwolnienia;
4) przepisy Unii Europejskiej.
Art. 82a.
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku wprowadzonych na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 2 i 3, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Rozdział 4
Szczególne przypadki zastosowania stawki 0%
Art. 83.
1. Stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do:
1) dostaw i importu:
a) jednostek pływających używanych do żeglugi na pełnym morzu i przewożących odpłatnie pasażerów lub używanych do celów handlowych, przemysłowych lub do połowów, w tym w szczególności:
— pełnomorskich liniowców pasażerskich, pełnomorskich łodzi wycieczkowych oraz podobnych jednostek pływających, zaprojektowanych głównie do przewozu osób; pełnomorskich promów wszelkiego rodzaju (CN 8901 10 10),
— pełnomorskich tankowców (CN 8901 20 10),
— pełnomorskich chłodniowców, innych niż objęte podpozycją 8901 20 (CN 8901 30 10),
— pozostałych jednostek pływających pełnomorskich do przewozu towarów oraz pozostałych jednostek pływających pełnomorskich do przewozu zarówno osób, jak i towarów, z wyłączeniem barek morskich bez napędu (CN ex 8901 90 10),
— pełnomorskich statków rybackich, pełnomorskich statków przetwórni oraz pełnomorskich pozostałych jednostek pływających do przetwarzania lub konserwowania produktów rybołówstwa (CN 8902 00 10),
— pchaczy pełnomorskich (CN 8904 00 91) i holowników pełnomorskich (CN ex 8904 00 10),
— pełnomorskich lodołamaczy (CN ex 8906 90 10),
b) używanych na morzu statków ratowniczych morskich (CN ex 8905 90 10) i łodzi ratunkowych (CN ex 8906 90 10),
c) jednostek pływających używanych do rybołówstwa przybrzeżnego (CN ex 8902 00 90);
2) (uchylony)
3) dostaw części do jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, i wyposażenia tych jednostek, jeżeli są w nie wbudowywane lub służą ich eksploatacji;
4) importu części do jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, i wyposażenia tych jednostek, jeżeli są w nie wbudowywane lub służą ich eksploatacji;
5) importu środków transportu lotniczego oraz części zamiennych do nich i wyposażenia pokładowego przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
6) dostaw środków transportu lotniczego oraz części zamiennych do nich i wyposażenia pokładowego dla przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
7) usług w zakresie kontroli i nadzoru ruchu lotniczego, świadczonych na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
8) usług związanych z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze usług świadczonych na rzecz przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
9) usług świadczonych na obszarze portów morskich polegających na obsłudze środków transportu morskiego lub służących bezpośrednim potrzebom ich ładunków;
9a) usług świadczonych na obszarze portów morskich, związanych z transportem międzynarodowym, polegających na obsłudze środków transportu lądowego oraz żeglugi śródlądowej lub służących bezpośrednim potrzebom ich ładunków;
10) dostaw towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków:
a) używanych do żeglugi na pełnym morzu oraz przewożących pasażerów za opłatą lub używanych dla celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów,
b) używanych do ratownictwa lub do udzielania pomocy na morzu, lub do połowów przybrzeżnych, z wyłączeniem dostaw prowiantu na pokład statków do połowów przybrzeżnych,
c) marynarki wojennej, wypływających z kraju do zagranicznych portów i przystani;
11) usług ratownictwa morskiego, nadzoru nad bezpieczeństwem żeglugi morskiej i śródlądowej oraz usług związanych z ochroną środowiska morskiego i utrzymaniem akwenów portowych i torów podejściowych;
12) usług najmu, dzierżawy, leasingu lub czarteru jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, oraz najmu, dzierżawy, leasingu lub czarteru wyposażenia tych jednostek;
13) usług najmu, dzierżawy, leasingu lub czarteru środków transportu lotniczego oraz najmu, dzierżawy, leasingu lub czarteru wyposażenia tych środków wykorzystywanych przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
14) usług związanych z obsługą jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, należących do armatorów morskich, z wyjątkiem usług świadczonych na cele osobiste załogi;
15) usług polegających na remoncie, przebudowie lub konserwacji jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, oraz ich części składowych;
16) usług polegających na remoncie, przebudowie lub konserwacji środków transportu lotniczego oraz ich wyposażenia i sprzętu zainstalowanego na nich, używanych przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
17) pozostałych usług świadczonych na rzecz armatorów morskich lub innych podmiotów wykonujących przewozy środkami transportu morskiego służących bezpośrednim potrzebom jednostek pływających, o których mowa w pkt 1, lub ich ładunków;
18) dostaw towarów służących zaopatrzeniu środków transportu lotniczego używanych przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym;
19) usług polegających na wykonywaniu czynności bezpośrednio związanych z organizacją eksportu towarów, a w szczególności wystawianiu dokumentów spedytorskich, konosamentów i załatwianiu formalności celnych;
20) usług związanych bezpośrednio z importem towarów, w przypadku gdy wartość tych usług została włączona do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 30b ust. 4, z wyjątkiem usług:
a) w zakresie ubezpieczenia towarów,
b) dotyczących importu towarów zwolnionych od podatku;
21) usług związanych bezpośrednio z eksportem towarów:
a) dotyczących towarów eksportowanych polegających na ich pakowaniu, przewozie do miejsc formowania przesyłek zbiorowych, składowaniu, przeładunku, ważeniu, kontrolowaniu i nadzorowaniu bezpieczeństwa przewozu,
b) świadczonych na podstawie umowy maklerskiej, agencyjnej, zlecenia i pośrednictwa, dotyczących towarów eksportowanych;
22) dostaw towarów do wolnych obszarów celnych lub składów celnych:
a) ustanowionych na terenie lotniczego, morskiego lub rzecznego przejścia granicznego, przeznaczonych do odprzedaży podróżnym,
b) przeznaczonych do wywozu dla odbiorcy poza terytorium Unii Europejskiej i objętych procedurą wywozu w rozumieniu przepisów celnych, w tym także w celu ich kompletacji, pakowania lub formowania przesyłek zbiorowych;
23) usług transportu międzynarodowego;
24) usług polegających na naprawie, uszlachetnianiu, przerobie lub przetwarzaniu towarów;
25) dostaw towarów nabywanych przez podmioty mające siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium państwa trzeciego, niebędące podatnikami w rozumieniu art. 15, jeżeli towary te są przeznaczone do przerobu, uszlachetnienia lub przetworzenia na terytorium kraju, a następnie do wywozu z terytorium Unii Europejskiej, w przypadku gdy podatnik:
a) przekaże nabyty przez podmiot towar podatnikowi, który dokonuje przerobu, uszlachetnienia lub przetworzenia tego towaru,
b) posiada dowód, że należność za towar została zapłacona i przekazana na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem;
26) dostaw sprzętu komputerowego:
a) dla placówek oświatowych,
b) dla organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych w celu dalszego nieodpłatnego przekazania placówkom oświatowym
— przy zachowaniu warunków, o których mowa w ust. 13–15;
27) dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 2, dokonywanych na rzecz podatnika, który ułatwia dostawę towarów.
1a. Przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, o których mowa w ust. 1 pkt 5–8, 13, 16 i 18, rozumie się przewoźników lotniczych posiadających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u których udział:
1) przychodów z działalności w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem,
2) zrealizowanej liczby lotów w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem,
3) liczby pasażerów lub ilości przewożonych towarów, lub ilości przewożonych przesyłek w transporcie międzynarodowym w przewozach ogółem
— wynosił w każdej z tych trzech kategorii w poprzednim roku podatkowym co najmniej 60%.
1b. W przypadku przewoźników lotniczych rozpoczynających w trakcie danego roku podatkowego działalność polegającą na międzynarodowych przewozach lotniczych określenie udziału w każdej z trzech kategorii, o których mowa w ust. 1a, jest dokonywane na podstawie danych prognozowanych na dany rok podatkowy.
1c. Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego ogłasza do dnia 31 marca danego roku podatkowego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego, listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, o których mowa w ust. 1a, na okres od dnia 1 kwietnia danego roku podatkowego do dnia 31 marca następnego roku podatkowego, na podstawie danych uzyskanych od przewoźników lotniczych.
1d. Przewoźnicy lotniczy przekazują Prezesowi Urzędu Lotnictwa Cywilnego dane potwierdzające spełnienie kryteriów, o których mowa w ust. 1a, najpóźniej do dnia 20 lutego danego roku podatkowego.
1e. Na wniosek przewoźnika rozpoczynającego działalność w trakcie danego roku podatkowego, Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego uwzględnia tego przewoźnika na liście przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, jeżeli spełnia kryteria, o których mowa w ust. 1a, na podstawie prognozowanych danych uzyskanych od tego przewoźnika. Wpis na listę jest dokonywany na okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu ogłoszenia obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego do dnia 31 marca następnego roku podatkowego.
1f. Przez przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, o których mowa w ust. 1 pkt 5–8, 13, 16 i 18, rozumie się również przewoźników lotniczych nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju:
1) uprawnionych do wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu państwa siedziby tego przewoźnika, w szczególności koncesji lub certyfikatu przewoźnika lotniczego, lub
2) wpisanych na listę przewoźników lotniczych wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym ogłoszoną przez właściwy organ państwa siedziby danego przewoźnika.
2. Opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0% podlegają czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 7–18 i 20–22, w przypadku prowadzenia przez podatnika dokumentacji, z której jednoznacznie wynika, że czynności te zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w tym przepisie.
2a. Do usług służących bezpośrednim potrzebom ładunków, o których mowa w ust. 1 pkt 9, 9a i 17, zalicza się załadunek, wyładunek, przeładunek oraz inne usługi wykonywane na tych ładunkach niezbędne do wykonania usługi transportu tych ładunków, z wyjątkiem usług składowania tych ładunków, z tym że usługi składowania ładunków, które stanowią część załadunku, wyładunku lub przeładunku, w części wykonywanej w okresie nieprzekraczającym:
1) 20 dni dla ładunków przewożonych w kontenerach,
2) 60 dni dla pozostałych ładunków
— zalicza się do usług służących bezpośrednim potrzebom ładunków.
3. Przez usługi transportu międzynarodowego, o których mowa w ust. 1 pkt 23, rozumie się:
1) przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:
a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,
b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju;
2) przewóz lub inny sposób przemieszczania osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego:
a) z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
b) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
c) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt);
3) usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2.
4. Nie jest usługą, o której mowa w ust. 3, przewóz osób lub towarów w przypadku gdy miejsce wyjazdu (nadania) i miejsce przyjazdu (przeznaczenia) tych osób lub towarów znajduje się na terytorium kraju, a przewóz poza terytorium kraju ma wyłącznie charakter tranzytu.
5. Dokumentami stanowiącymi dowód świadczenia usług, o których mowa w ust. 1 pkt 23, są w przypadku transportu:
1) towarów przez przewoźnika lub spedytora — list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora), z zastrzeżeniem pkt 2;
2) towarów importowanych — oprócz dokumentów, o których mowa w pkt 1, dokument potwierdzony przez urząd celno-skarbowy, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów;
3) towarów przez eksportera — dowód wywozu towarów;
4) osób — międzynarodowy bilet lotniczy, promowy, okrętowy lub kolejowy, wystawiony przez przewoźnika na określoną trasę przewozu dla konkretnego pasażera.
6. Dokument, o którym mowa w ust. 5 pkt 3, powinien zawierać co najmniej:
1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres siedziby lub miejsca zamieszkania eksportera towarów;
2) określenie towarów i ich ilości;
3) potwierdzenie wywozu przez właściwy organ celny.
7. Przez usługi, o których mowa w ust. 1 pkt 24, rozumie się usługi:
1) świadczone bezpośrednio przez podatnika, który sprowadził z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju towary objęte procedurą uszlachetniania czynnego w celu ich naprawy, uszlachetnienia, przerobu lub przetworzenia, jeżeli towary te zostaną wywiezione z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej zgodnie z warunkami określonymi w przepisach celnych;
2) polegające na pośredniczeniu między podmiotem mającym siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium państwa trzeciego niebędącym podatnikiem, w rozumieniu art. 15, a podatnikiem, o którym mowa w pkt 1, gdy pośrednik otrzymuje prowizję lub inne wynagrodzenie od którejkolwiek ze stron zawartego kontraktu dotyczącego usług określonych w pkt 1, pod warunkiem posiadania kopii dokumentów potwierdzających powrotny wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej;
3) świadczone przez innych podatników na zlecenie podatnika, o którym mowa w pkt 1, polegające wyłącznie na naprawie, uszlachetnieniu, przerobie lub przetworzeniu towarów sprowadzonych w tym celu przez podatnika określonego w pkt 1, pod warunkiem:
a) uzyskania oświadczenia od zleceniodawcy, że towar, który powstał w wyniku wykonania tej usługi, zostanie wywieziony z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej,
b) posiadania szczegółowego rozliczenia tych usług zgodnie z treścią dokumentów celnych, których kopie powinny być w posiadaniu tych podatników, potwierdzających powrotny wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej;
4) polegające na naprawie, uszlachetnieniu, przerobie lub przetworzeniu towarów sprowadzonych z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, które zostały objęte procedurą uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów celnych, świadczone przez podatników na zlecenie podmiotów mających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium państwa trzeciego niebędących podatnikami, w rozumieniu art. 15, w ramach kontraktów wielostronnych, jeżeli:
a) naprawiony, uszlachetniony, przerobiony lub przetworzony przez tych podatników towar został sprowadzony z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju przez podatnika będącego również stroną tego kontraktu,
b) podatnik posiada szczegółowe rozliczenie wykonanych usług zgodnie z dokumentami celnymi potwierdzającymi wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej oraz kopie tych dokumentów celnych.
8. Przepisy ust. 7 pkt 2–4 stosuje się, jeżeli podatnik spełni określone w nich warunki oraz otrzyma całość lub co najmniej 50% zapłaty przed upływem 60 dni, licząc od daty wywozu z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej towaru będącego przedmiotem świadczonych usług, z tym że spełnienie warunków także po upływie tego terminu uprawnia podatnika do dokonania korekty kwoty podatku należnego w złożonej deklaracji podatkowej, w której wykazano usługę.
9. Przez usługi, o których mowa w ust. 1 pkt 24, rozumie się również usługi polegające na przerobie, uszlachetnieniu lub przetworzeniu, świadczone na zlecenie podmiotów mających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, w przypadku gdy:
1) wykonywane przez podatnika usługi dotyczą towarów nabytych lub zaimportowanych w tym celu na terytorium Unii Europejskiej;
2) podatnik posiada dowód, że należność za usługę została zapłacona i przekazana na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem;
3) podatnik posiada dokument potwierdzający wywóz towaru z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej, którego usługa dotyczy.
10. Przepis ust. 9 stosuje się pod warunkiem, że podatnik otrzyma dokument potwierdzający wywóz towaru z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej, nie później jednak niż 40. dnia, licząc od daty wykonania usługi; otrzymanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej w terminie późniejszym uprawnia podatnika do dokonania korekty kwoty podatku należnego w złożonej deklaracji podatkowej, w której wykazano usługę.
11. Jeżeli towar, który powstał w wyniku czynności, o których mowa w ust. 9, został zbyty na terytorium kraju, podatnicy, którzy dokonali tych czynności, są obowiązani do zapłacenia podatku według stawki właściwej dla dostawy tego towaru, przy czym podatek ustala się od wartości rynkowej towaru pomniejszonej o kwotę podatku.
12. Przepis ust. 1 pkt 25 stosuje się pod warunkiem, że podatnik otrzyma zapłatę, nie później jednak niż 40. dnia, licząc od dnia wydania towaru; otrzymanie zapłaty w terminie późniejszym uprawnia podatnika do dokonania korekty kwoty podatku należnego.
13. Opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0% podlegają towary wymienione w załączniku nr 8 do ustawy.
14. Dokonujący dostawy, o której mowa w ust. 1 pkt 26, stosuje stawkę podatku 0%, pod warunkiem:
1) posiadania stosownego zamówienia potwierdzonego przez organ nadzorujący daną placówkę oświatową, zgodnie z odrębnymi przepisami — w przypadku dostawy, o której mowa w ust. 1 pkt 26 lit. a;
2) posiadania kopii umowy o nieodpłatnym przekazaniu sprzętu komputerowego placówce oświatowej oraz posiadania stosownego zamówienia potwierdzonego przez organ nadzorujący placówkę oświatową, zgodnie z odrębnymi przepisami — w przypadku dostawy, o której mowa w ust. 1 pkt 26 lit. b.
15. Dostawca obowiązany jest przekazać kopię dokumentów, o których mowa w ust. 14, do właściwego urzędu skarbowego.
16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia:
1) dokumenty, o których mowa w ust. 5 pkt 2,
2) dane, które powinny zawierać dokumenty, o których mowa w ust. 5 pkt 3,
3) wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 5 pkt 2,
4) dokumenty, dane, które powinna zawierać dokumentacja, o której mowa w ust. 2
— uwzględniając specyfikę wykonywania niektórych czynności, konieczność zapewnienia prawidłowej identyfikacji usługi na potrzeby rozliczenia podatku oraz przepisy Unii Europejskiej.
Rozdział 5
Szczególne przypadki określania wysokości podatku należnego
Art. 84.
1. Podatnicy świadczący usługi w zakresie handlu, którzy dokonują sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej od podatku lub opodatkowanej według różnych stawek, a nie są obowiązani prowadzić ewidencji, o której mowa w art. 111 ust. 1, mogą w celu obliczenia kwoty podatku należnego dokonać podziału sprzedaży towarów w danym okresie rozliczeniowym w proporcjach wynikających z udokumentowanych zakupów z tego okresu, w którym dokonano zakupu. Do obliczenia tych proporcji przyjmuje się wyłącznie towary przeznaczone do dalszej sprzedaży według cen uwzględniających podatek.
2. Jeżeli podatnik podjął lub wznowił działalność wymienioną w ust. 1, podział sprzedaży może być dokonany przy zastosowaniu do obrotu danego okresu rozliczeniowego procentowych wskaźników podziału udokumentowanych zakupów, dokonanych w okresie rozliczeniowym przed zakończeniem okresu rozliczeniowego, w którym podjęto lub wznowiono działalność.
Art. 85.
W przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego może być obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 18,03% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 22%;
2) 6,54% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 7%;
3) 4,76% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 5%.
Dział IX
Odliczenie i zwrot podatku. Odliczanie częściowe
Rozdział 1
Odliczenie i zwrot podatku
Art. 86.
1. W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
2. Kwotę podatku naliczonego stanowi:
1) suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;
2) w przypadku importu towarów — kwota podatku:
a) wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego,
b) należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a,
c) wynikająca z deklaracji importowej, w przypadku, o którym mowa w art. 33b,
d) wynikająca z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 i art. 34;
3) zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
4) kwota podatku należnego z tytułu:
a) świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,
b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
c) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9,
d) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 11;
5) (uchylony)
6) różnica podatku, o której mowa w art. 30c ust. 2;
7) u podatnika, o którym mowa w art. 16, kwota stanowiąca równowartość 22% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez tego podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.
2a. W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 — w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
2b. Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 — w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
2c. Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1) średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2) średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3) roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4) średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
2d. W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
2e. Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo. Podatnik jest obowiązany zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętych danych wyliczonych szacunkowo w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten sposób określenia proporcji został zastosowany po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
2f. Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.
2g. Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c–10g stosuje się odpowiednio.
2h. W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
3.–7a. (uchylone)
7b. W przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.
8. Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą:
1) dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami;
2) (uchylony)
3) dostawy towarów, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16.
9. Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą czynności zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37–41, wykonywanych na terytorium kraju, w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług zgodnie z art. 28b lub art. 28l jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem że podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
10. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
10a. (uchylony)
10b. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w:
1) ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a — powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny;
2) ust. 2 pkt 4 lit. c — powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik:
a) (uchylona)
b) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek;
3) ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d — powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.
10c. Przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio do całości lub części zapłaty uiszczanej przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.
10d. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje:
1) w przypadku stosowania w imporcie towarów uproszczenia, o którym mowa w art. 182 unijnego kodeksu celnego — za okres rozliczeniowy, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru zgłaszającego; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wykazanego w dokumencie celnym stanowiącym zgłoszenie uzupełniające dotyczące tego okresu rozliczeniowego, z zastrzeżeniem art. 33a;
2) w przypadku decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz art. 34 — w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał decyzję; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wynikającego z decyzji.
10e. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do nabytych przez małego podatnika towarów i usług, w okresie stosowania przez niego metody kasowej, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za te towary i usługi.
10f. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 16, powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonanej przez niego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
10g.–10i. (uchylone)
11. Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
12.–12a. (uchylone)
13. Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:
1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo
2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego
— nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
13a. Jeżeli podatnik w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 podatnikiem jest nabywca towarów lub usług, nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10 i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
14. W przypadku podatników obowiązanych do dokonywania korekt kwot podatku naliczonego, o których mowa w art. 91 ust. 1 i 2, część kwoty podatku naliczonego obniżającą kwotę podatku należnego oblicza się w oparciu o proporcję właściwą dla roku podatkowego, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego niezależnie od terminu obniżenia kwoty podatku.
15. Do uprawnienia, o którym mowa w ust. 13, stosuje się odpowiednio art. 81b Ordynacji podatkowej.
16.–18. (uchylone)
19. Jeżeli w okresie rozliczeniowym podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz nie wykonywał czynności poza terytorium kraju kwotę podatku naliczonego może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.
19a. W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
19b. (uchylony)
19c. W przypadkach obniżenia podstawy opodatkowania, o których mowa w art. 29a ust. 15a i art. 30a ust. 1a, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.
19d. W przypadku, o którym mowa w art. 29a ust. 15 pkt 5, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur fakturę korygującą w postaci faktury ustrukturyzowanej. Przepis ust. 19a zdanie trzecie stosuje się odpowiednio.
20.–21. (uchylone)
22. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Art. 86a.
1. W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:
1) wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
2) należnego z tytułu:
a) świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,
b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
c) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
3) należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;
4) wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz art. 34.
2. Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:
1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania:
1) w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:
a) wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
b) konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
2) do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
4. Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
1) sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
5. Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:
1) przeznaczonych wyłącznie do:
a) odprzedaży,
b) sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
c) oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
— jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;
2) w odniesieniu do których:
a) kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub
b) podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.
6. Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.
7. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:
1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;
2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;
3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a) kolejny numer wpisu,
b) datę i cel wyjazdu,
c) opis trasy (skąd — dokąd),
d) liczbę przejechanych kilometrów,
e) imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem
— potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;
5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.
8. W przypadku gdy pojazd samochodowy jest udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis, o którym mowa w ust. 7 pkt 4:
1) jest dokonywany przez osobę, która udostępnia pojazd;
2) obejmuje:
a) kolejny numer wpisu,
b) datę i cel udostępnienia pojazdu,
c) stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu,
d) liczbę przejechanych kilometrów,
e) stan licznika na dzień zwrotu pojazdu,
f) imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd.
9. Do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:
1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
a) agregat elektryczny/spawalniczy,
b) do prac wiertniczych,
c) koparka, koparko-spycharka,
d) ładowarka,
e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
f) żuraw samochodowy
— jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.
10. Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9:
1) pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań;
2) pkt 3 stwierdza się na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
11. W przypadku gdy w pojeździe samochodowym, dla którego wydano zaświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 1, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2, uznaje się, że pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej:
1) od dnia wprowadzenia zmian,
2) jeżeli nie można określić dnia wprowadzenia zmian:
a) od okresu rozliczeniowego, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył podatek naliczony od wydatków związanych z tym pojazdem samochodowym, z zastrzeżeniem lit. b,
b) od okresu rozliczeniowego następującego po okresie rozliczeniowym, dla którego podatnik wykaże, że pojazd samochodowy spełniał wymagania, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2
— chyba że zachodzi przypadek, o którym mowa w ust. 4 pkt 1.
12. Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
13. W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.
14. W przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowiązany do aktualizacji informacji, o której mowa w ust. 12, najpóźniej do końca miesiąca, w którym dokonał tej zmiany.
15. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór informacji, o której mowa w ust. 12, uwzględniając potrzebę zawarcia w niej danych pozwalających na identyfikację pojazdu samochodowego, w szczególności marki, modelu pojazdu i jego numeru rejestracyjnego, jak również daty poniesienia pierwszego wydatku związanego z danym pojazdem, oraz uwzględniając potrzebę umożliwienia prawidłowej aktualizacji złożonej informacji.
16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, inne niż określone w ust. 9 pojazdy samochodowe, o których mowa w ust. 4 pkt 2, uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, wymagania dla tych pojazdów samochodowych oraz dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań, uwzględniając specyfikę ich konstrukcji oraz ich zastosowanie, a w przypadku pojazdów mających więcej niż jeden rząd siedzeń — również wymóg, aby dopuszczalna masa całkowita była większa niż 3 tony.
17. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, inne niż wskazane w ust. 5 przypadki, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, uwzględniając specyfikę prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej oraz konieczność przeciwdziałania nadużyciom wynikającym z wykorzystywania pojazdów do celów innych niż związane z działalnością gospodarczą.
Art. 87.
1. W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
2. Zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 5b, 6, 6a i 6d, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, lub na wskazany przez podatnika rachunek banku mającego siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jako zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub przez tę kasę kredytu, na podstawie złożonego przez podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, sporządzonego na piśmie, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową udzielających kredytu, do przekazania tego zwrotu. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Jeżeli przeprowadzona dodatkowa weryfikacja wykaże zasadność zwrotu, wypłaca się należną kwotę zwrotu wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.
2a. W przypadku wydłużenia terminu na podstawie ust. 2 zdanie drugie, urząd skarbowy na wniosek podatnika dokonuje zwrotu różnicy podatku w terminie wymienionym w ust. 2 zdanie pierwsze, jeżeli podatnik wraz z wnioskiem złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe w kwocie odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku. Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem został złożony na 13 dni przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2, lub później, zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.
2b. Weryfikacja zasadności zwrotu różnicy podatku może obejmować sprawdzenie rozliczenia podatnika, rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będącymi przedmiotem rozliczenia podatnika, oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji.
2c. Naczelnik urzędu skarbowego przedłuża podatnikowi termin zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 2, 5a, 5b, 6a i 6d, na podstawie żądania zgłoszonego przez Komendanta Głównego Policji, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Prokuratora Generalnego w związku z prowadzonym postępowaniem na okres wskazany w żądaniu, nie dłuższy niż 3 miesiące. Żądanie zawiera uzasadnienie. Przepis ust. 2 zdanie trzecie stosuje się odpowiednio.
3.–4. (uchylone)
4a. Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 2a, może być złożone w formie:
1) gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej;
2) poręczenia banku;
3) weksla z poręczeniem wekslowym banku;
4) czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku;
5) papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu wyemitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bankowych papierów wartościowych i listów zastawnych o określonym terminie wykupu, wyemitowanych we własnym imieniu i na własny rachunek przez podmiot mogący być gwarantem lub poręczycielem zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
4b. Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 2a, dotyczące zwrotu podatku w wysokości nie większej niż wyrażonej w złotych kwocie odpowiadającej równowartości 1000 euro, może być złożone w formie weksla. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy okresu rozliczeniowego, którego dotyczy zwrot podatku, w zaokrągleniu do pełnych złotych.
4c. Do zabezpieczeń majątkowych, o których mowa w ust. 2a, przepisy art. 33e–33g Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
4d. Naczelnik urzędu skarbowego odmawia przyjęcia zabezpieczenia, jeżeli stwierdzi, że złożone zabezpieczenie:
1) nie zapewni pokrycia w całości wypłacanej kwoty zwrotu, o której mowa w ust. 2a, lub
2) nie zapewni w sposób pełny pokrycia w terminie wypłacanej kwoty zwrotu — w przypadku zabezpieczenia z określonym terminem ważności.
4e. Zabezpieczenie majątkowe zostaje zwolnione w dniu następującym po dniu:
1) zakończenia przez organ podatkowy weryfikacji, o której mowa w ust. 2 — w przypadku zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 2a;
2) w którym upłynęło 180 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej, w której była wykazana kwota zwrotu podatku — w przypadku, o którym mowa w ust. 5a.
4f. Zwolnienia zabezpieczenia nie dokonuje się:
1) w przypadku wszczęcia, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej:
a) postępowania podatkowego w zakresie rozliczenia, którego dotyczy zabezpieczenie — do czasu zakończenia tego postępowania, lub
b) kontroli podatkowej w zakresie rozliczenia, którego dotyczy zabezpieczenie — do upływu terminu 3 miesięcy od dnia zakończenia kontroli, jeżeli w tym terminie nie wszczęto postępowania podatkowego;
2) w przypadku wszczęcia kontroli celno-skarbowej w zakresie rozliczenia, którego dotyczy zabezpieczenie — do upływu terminu 3 miesięcy od dnia zakończenia tej kontroli, a jeżeli w tym terminie doszło do przekształcenia kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe w zakresie rozliczenia, którego dotyczy zabezpieczenie — do zakończenia tego postępowania;
3) w przypadku stwierdzenia, że podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego nienależną lub wyższą od kwoty należnej i ją otrzymał — do czasu uregulowania powstałej zaległości podatkowej.
5. Podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1, w terminie określonym w ust. 2 zdanie pierwsze. Przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
5a. W przypadku gdy podatnik nie wykonał w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1, podatnikowi przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu od podatku należnego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na terytorium kraju lub poza tym terytorium, w terminie 180 dni od dnia złożenia rozliczenia, z zastrzeżeniem art. 86 ust. 19. Na sporządzony na piśmie wniosek podatnika urząd skarbowy dokonuje zwrotu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, w terminie 60 dni, jeżeli podatnik złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe. Przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
5b. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 40 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy łącznie są spełnione następujące warunki:
1) w związku z wykonywaniem czynności, dla których występował obowiązek wystawienia faktur na podstawie art. 106b ust. 1:
a) pkt 1 lub
b) pkt 3, lub
c) pkt 4 — w zakresie, w jakim dotyczy otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, uwzględnionych w rozliczeniu podatnika za dany okres rozliczeniowy
— podatnik wystawiał wyłącznie faktury ustrukturyzowane,
2) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji, nie przekracza 3000 zł,
3) podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot:
a) był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
b) składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1–3,
c) posiadał rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo -kredytowej, zawarty w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1
— przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
5c. Przepis ust. 5b stosuje się również w przypadku, gdy w danym okresie rozliczeniowym podatnik oprócz faktur ustrukturyzowanych wystawiał faktury:
1) których nie wystawia się w postaci faktury ustrukturyzowanej z powodu braku zgodności z wzorem faktury ustrukturyzowanej, udostępnionym na elektronicznej platformie usług administracji publicznej zgodnie z art. 106nc ust. 3, lub
2) o których mowa w art. 106e ust. 5 pkt 3 — w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
5d. Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 5b, jest weryfikowane z wykorzystaniem zasobów teleinformatycznych Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
6. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy łącznie spełnione są następujące warunki:
1) kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, z wyłączeniem kwoty podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczonej w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazanej w deklaracji, wynikają z:
a) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazanego w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach,
b) faktur, innych niż wymienione w lit. a, dokumentujących należności, jeżeli łączna kwota tych należności nie przekracza 15 000 zł,
c) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2–3 oraz art. 34, i zostały przez podatnika zapłacone,
d) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji,
2) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji nie przekracza 3000 zł,
3) podatnik złoży w urzędzie skarbowym, nie później niż w dniu złożenia deklaracji, potwierdzenie zapłaty należności, o których mowa w pkt 1 lit. a,
4) podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot w terminie 25 dni:
a) był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
b) składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1–3
— przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
6a. Na wniosek podatnika, zawarty w złożonej deklaracji podatkowej, urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, na rachunek VAT podatnika w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia.
6b. Zwrot różnicy podatku, o którym mowa w ust. 6a, jest dokonywany przez urząd skarbowy przy użyciu komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3, w którym urząd skarbowy wskazuje w miejsce informacji, o których mowa w art. 108a ust. 3:
1) pkt 1 i 2 — kwotę odpowiadającą zwracanej kwocie różnicy podatku;
2) pkt 3 — okres rozliczeniowy, którego dotyczy wniosek o zwrot;
3) pkt 4 — numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
6c. Podatnikowi, w przypadku którego stwierdzono, że wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641 i 803), nie zapewniał możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2360 i 2640) w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, nie przysługuje zwrot różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie, o którym mowa w ust. 6, za okres rozliczeniowy:
1) w którym naruszenie tego obowiązku zostało stwierdzone oraz za 6 kolejnych okresów rozliczeniowych następujących po tym okresie rozliczeniowym;
2) za który podatnik wykazał zwrot różnicy podatku.
6d. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 15 dni, licząc od dnia:
1) w którym upłynął termin do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1–3, w przypadku złożenia:
a) deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku,
b) korekty deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku, jeżeli jej złożenie nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji;
2) złożenia korekty deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku, jeżeli jej złożenie nastąpiło po upływie terminu do złożenia deklaracji.
6e. Przepis ust. 6d stosuje się w przypadku, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:
1) za trzy kolejne okresy rozliczeniowe, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden okres rozliczeniowy, poprzedzające bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot, udział procentowy:
a) łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. c, w danym okresie rozliczeniowym w całkowitej wartości sprzedaży wraz z podatkiem dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 80%,
b) otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. c, dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub polecenia przelewu, zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 80%;
2) przez kolejne 6 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot, łączna wartość sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przez tego podatnika przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. c, za każdy okres rozliczeniowy była nie niższa niż 40 tys. zł;
3) za okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot:
a) kwota różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, wykazana przez podatnika nie przekracza dwukrotnej wysokości podatku wynikającego u tego podatnika ze sprzedaży zaewidencjonowanej w okresie rozliczeniowym przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. c,
b) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji nie przekracza 3000 zł,
c) w przypadku, o którym mowa w ust. 6d pkt 1 lit. a, podatnik złożył deklarację przed upływem terminu do jej złożenia;
4) podatnik przez kolejne:
a) 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot:
— był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
— składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1–3,
— (uchylone)
b) 3 miesiące poprzedzające bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot, posiadał rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, zawarty w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1,
c) 6 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot, prowadził ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu wyłącznie kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3.
6f. Łączną wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 6e pkt 1 i 2, ustala się w oparciu o dane gromadzone w Centralnym Repozytorium Kas. Do wartości tej nie wlicza się wartości sprzedaży dokumentowanej fakturami, o których mowa w art. 106h ust. 2.
6g. Całkowitą wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 6e pkt 1 lit. a, ustala się w oparciu o dane zawarte w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
6h. Do zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 6d, przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
6i. Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 6e, jest weryfikowane z wykorzystaniem zasobów teleinformatycznych Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
6j. Jeżeli postanowienie o przedłużeniu terminu, o którym mowa w ust. 6d, albo decyzja o odmowie dokonania zwrotu różnicy podatku w tym terminie, nie zostaną podjęte albo odebrane w terminie 4 dni od dnia:
1) rozpoczęcia przechowywania pisma w placówce pocztowej — w przypadku, o którym mowa w art. 150 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej,
2) złożenia pisma w urzędzie gminy (miasta) — w przypadku, o którym mowa w art. 150 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej,
3) wpłynięcia tego postanowienia albo tej decyzji na adres do doręczeń elektronicznych — w przypadku, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285),
4) umieszczenia tego postanowienia albo tej decyzji na koncie w e-Urzędzie Skarbowym — w przypadku, o którym mowa w art. 35e ust. 10 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.)
— doręczenie uważa się za dokonane z upływem terminu tych 4 dni.
6k. Przepis ust. 6j pkt 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, o którym mowa w art. 150a Ordynacji podatkowej.
6l. Przepisy ust. 6j pkt 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku, o którym mowa w art. 151 Ordynacji podatkowej.
6m. Zażalenie na postanowienie o przedłużeniu terminu, o którym mowa w ust. 6d, doręczone w sposób, o którym mowa w ust. 6j–6l, wnosi się w terminie 17 dni od dnia, w którym doręczenie uważa się za dokonane zgodnie z ust. 6j.
6n. Odwołanie od decyzji o odmowie dokonania zwrotu różnicy podatku w terminie, o którym mowa w ust. 6d, doręczonej w sposób, o którym mowa w ust. 6j–6l, wnosi się w terminie 24 dni od dnia, w którym doręczenie uważa się za dokonane zgodnie z ust. 6j.
7. Różnicę podatku niezwróconą przez urząd skarbowy w terminach, o których mowa w ust. 2 zdanie pierwsze i ust. 5a, traktuje się jako nadpłatę podatku podlegającą oprocentowaniu w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.
8.–9. (uchylone)
10. Do zwrotu różnicy podatku podatnikowi, o którym mowa w art. 16, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 2–2c, 6 i 7.
10a. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 2, powinno zawierać co najmniej:
1) datę wystawienia;
2) imię i nazwisko lub nazwę podatnika, nazwę banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej udzielających kredytu oraz ich adresy;
3) numery identyfikacji podatkowej podatnika i banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej;
4) rachunek banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, na który ma być przekazany zwrot;
5) wskazanie deklaracji podatkowej, której dotyczy upoważnienie;
6) wskazanie kwoty zwrotu podatku, która ma być przekazana jako zabezpieczenie kredytu;
7) podpis podatnika.
11.–12. (uchylone)
13. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy sposób przyjmowania zabezpieczeń, o których mowa w ust. 2a,
2) inne niż wymienione w ust. 4a formy zabezpieczeń oraz sposób ich przyjmowania
— uwzględniając konieczność zabezpieczenia zwracanej kwoty podatku.
Art. 88.
1. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika:
1)–3) (uchylone)
4) usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
a) (uchylona)
b) nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób,
c) usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a.
5) (uchylony)
1a. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do wydatków, o których mowa w art. 29a ust. 7 pkt 3.
2.–3. (uchylone)
3a. Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
b) (uchylona)
2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3) (uchylony)
4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane — w części dotyczącej tych czynności,
b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością — w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego — w części dotyczącej tych czynności;
5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6) (uchylony)
7) wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze — w części dotyczącej tych czynności.
3b. Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio do duplikatów faktur oraz kolejnych egzemplarzy faktur.
4. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
5. (uchylony)
6. Nie stanowi podstawy do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c, w przypadku opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 25 ust. 2, na terytorium kraju z powodu podania numeru, o którym mowa w art. 97 ust. 10, w sytuacji gdy towary w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Art. 88a.
(uchylony)
Art. 89.
1. W odniesieniu do:
1) przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz członków personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innych osób zrównanych z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego pobytu na terytorium kraju,
2) sił zbrojnych Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego oraz sił zbrojnych Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego uczestniczących w Partnerstwie dla Pokoju, wielonarodowych Kwater i Dowództw, towarzyszącego im personelu cywilnego, członków ich rodzin oraz jednostek dokonujących nabycia towarów lub usług na rzecz tych sił zbrojnych,
2a) sił zbrojnych państw członkowskich innych niż Rzeczpospolita Polska biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, towarzyszącego im personelu cywilnego oraz jednostek dokonujących nabycia towarów lub usług na rzecz tych sił zbrojnych,
3) podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu na terytorium kraju, niedokonujących sprzedaży na terytorium kraju,
4) podatników i podmiotów zagranicznych, zidentyfikowanych na potrzeby procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, nieposiadających na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej
— mogą być zastosowane zwroty podatku na warunkach określonych w ust. 1a–1g oraz w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2, 3 i 5.
1a. Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, mogą ubiegać się o zwrot podatku w odniesieniu do nabytych przez nie na terytorium kraju towarów i usług lub w odniesieniu do towarów, które były przedmiotem importu na terytorium kraju, jeżeli te towary i usługi były przez te podmioty wykorzystywane do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium państwa, w którym rozliczają one podatek od wartości dodanej lub podatek o podobnym charakterze, innym niż terytorium kraju.
1b. W przypadku gdy towary lub usługi, od których podatnik podatku od wartości dodanej lub innego podatku o podobnym charakterze ubiega się o zwrot podatku, były wykorzystywane tylko częściowo do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium państwa, w którym rozlicza on podatek od wartości dodanej lub podatek o podobnym charakterze, innym niż terytorium kraju — podatnikowi przysługuje zwrot podatku w proporcji, w jakiej towary lub usługi związane są z wykonywaniem czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Podatnik ubiegający się o zwrot podatku jest obowiązany w składanym wniosku przy określaniu wnioskowanej kwoty zwrotu podatku uwzględnić proporcję obliczoną zgodnie ze zdaniem pierwszym.
1c. Podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie przysługuje zwrot podatku w odniesieniu do kwot podatku:
1) zafakturowanych niezgodnie z przepisami ustawy oraz przepisami wykonawczymi wydanymi na jej podstawie;
2) dotyczących czynności, o których mowa w art. 2 pkt 8 lit. b i art. 13;
3) w odniesieniu do których, zgodnie z przepisami ustawy oraz przepisami wykonawczymi wydanymi na jej podstawie, nie przysługuje podatnikom, o których mowa w art. 15, prawo do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego.
1d. Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, składają wnioski o dokonanie zwrotu podatku:
1) za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w przypadku gdy podmioty te posiadają siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
2) na piśmie, zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 5, w przypadku gdy podmioty te nie posiadają siedziby działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
1e. W przypadku gdy proporcja, o której mowa w ust. 1b, ulegnie zmianie po złożeniu wniosku o zwrot podatku — podatnik:
1) uwzględnia zmianę tej proporcji oraz dokonuje odpowiedniej korekty kwot podatku do zwrotu wynikającej ze zmiany tej proporcji we wniosku o zwrot podatku składanym w roku podatkowym następującym po roku podatkowym, za który lub którego część złożony został ten wniosek;
2) składa korektę wniosku o zwrot podatku, jeżeli w roku podatkowym następującym po roku podatkowym, za który lub którego część złożony został ten wniosek, podatnik nie występuje o zwrot podatku.
1f. Od kwoty podatku niezwróconej przez urząd skarbowy podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 3, w terminach określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 5 naliczane są odsetki.
1g. Kwoty zwrotu podatku uzyskane nienależnie przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, podlegają zwrotowi do urzędu skarbowego wraz z należnymi odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. W przypadku niezwrócenia kwoty zwrotu podatku uzyskanej nienależnie wraz z należnymi odsetkami, podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie przysługują żadne dalsze zwroty do wysokości niezwróconej kwoty wraz z odsetkami.
1h. Podatnik, o którym mowa w art. 15, ubiegający się o zwrot podatku od wartości dodanej w odniesieniu do nabytych przez niego towarów i usług lub w odniesieniu do zaimportowanych przez niego towarów wykorzystywanych do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium kraju, składa wniosek za pomocą środków komunikacji elektronicznej o dokonanie takiego zwrotu za pośrednictwem właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego do właściwego państwa członkowskiego.
1i. Wniosek o dokonanie zwrotu, o którym mowa w ust. 1h, nie jest przekazywany do właściwego państwa członkowskiego w przypadku gdy w okresie, do którego odnosi się wniosek, podatnik:
1) nie był podatnikiem, o którym mowa w art. 15;
2) dokonywał wyłącznie dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku innych niż transakcje, do których stosuje się art. 86 ust. 9;
3) był podatnikiem, u którego sprzedaż była zwolniona od podatku na podstawie art. 113.
1j. Naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie, na które służy zażalenie, o nieprzekazaniu do właściwego państwa członkowskiego wniosku o dokonanie zwrotu, o którym mowa w ust. 1h. Podatnik jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
1k. W przypadku gdy towary lub usługi, od których podatnik, o którym mowa w art. 15, ubiega się o zwrot podatku od wartości dodanej, były wykorzystywane tylko częściowo do wykonywania na terytorium kraju czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik ubiegający się o zwrot podatku jest obowiązany przy określaniu wnioskowanej kwoty zwrotu podatku uwzględnić odpowiednio:
1) proporcję lub udział procentowy obliczone zgodnie z art. 86 ust. 2g i 7b, art. 90, art. 90a, art. 90c i art. 91 lub
2) zasady wymienione w art. 86a.
1l. W przypadku gdy proporcja, o której mowa w ust. 1k, ulegnie zmianie po złożeniu wniosku o zwrot podatku od wartości dodanej — podatnik:
1) uwzględnia zmianę tej proporcji oraz dokonuje odpowiedniej korekty kwot podatku do zwrotu wynikającej ze zmiany tej proporcji we wniosku o zwrot podatku od wartości dodanej składanym w roku podatkowym następującym po roku podatkowym, za który lub którego część złożony został ten wniosek;
2) składa korektę wniosku o zwrot podatku od wartości dodanej, jeżeli w roku podatkowym następującym po roku podatkowym, za który lub którego część złożony został ten wniosek, podatnik nie występuje o zwrot podatku od wartości dodanej.
1m. Przepisy ust. 1a–1g stosuje się odpowiednio do podatników i podmiotów zagranicznych, o których mowa w ust. 1 pkt 4, z tym że mogą się oni również ubiegać o zwrot podatku w odniesieniu do nabytych przez nich na terytorium kraju towarów i usług lub w odniesieniu do towarów, które były przedmiotem importu na terytorium kraju, jeżeli te towary i usługi były przez nich wykorzystywane do świadczenia na terytorium kraju usług, wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub sprzedaży na odległość towarów importowanych.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych, określi, w drodze rozporządzenia, przypadki i tryb zwrotu podatku przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym oraz członkom personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innym osobom zrównanym z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zwrot taki wynika z porozumień międzynarodowych lub zasady wzajemności.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, przypadki i tryb zwrotu podatku:
1) siłom zbrojnym Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego oraz siłom zbrojnym Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego uczestniczących w Partnerstwie dla Pokoju, wielonarodowym Kwaterom i Dowództwom, towarzyszącemu im personelowi cywilnemu, członkom ich rodzin oraz jednostkom dokonującym nabycia towarów lub usług na rzecz tych sił zbrojnych;
2) siłom zbrojnym państw członkowskich innych niż Rzeczpospolita Polska biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, towarzyszącemu im personelowi cywilnemu oraz jednostkom dokonującym nabycia towarów lub usług na rzecz tych sił zbrojnych.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych przy wydawaniu rozporządzeń, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia:
1) porozumienia międzynarodowe;
2) konieczność prawidłowego udokumentowania zwracanych kwot podatku;
3) potrzebę zapewnienia informacji o towarach i usługach, od których nabycia podatek jest zwracany;
4) przepisy Unii Europejskiej.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki, terminy i tryb zwrotu podatku podatnikom i podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, oraz sposób naliczania i wypłaty odsetek od kwot podatku niezwróconych w terminie,
2) wzór wniosku o zwrot podatku składany przez podmioty, o których mowa w ust. 1d pkt 2,
3) informacje, jakie powinien zawierać wniosek o zwrot podatku składany za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
4) sposób opisu niektórych informacji zawartych we wniosku o zwrot podatku,
5) sposób i przypadki potwierdzania złożenia wniosku o zwrot podatku,
6) przypadki, w których podatnik ubiegający się o zwrot powinien złożyć dodatkowe dokumenty, oraz rodzaje tych dokumentów,
7) przypadki, w których podatnikom i podmiotom, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, dokonującym sprzedaży przysługuje zwrot podatku,
8) tryb zwrotu podatku w przypadkach, o których mowa w ust. 1e
— uwzględniając konieczność prawidłowego udokumentowania zakupów, od których przysługuje zwrot podatku, potrzebę zapewnienia prawidłowej informacji o wysokości zwracanych kwot podatku i niezbędnych informacji o podmiocie ubiegającym się o zwrot podatku jako podmiocie uprawnionym do otrzymania tego zwrotu, potrzebę zapewnienia prawidłowego naliczania odsetek za zwłokę, potrzebę wykorzystania środków komunikacji elektronicznej oraz przepisy Unii Europejskiej.
6. W odniesieniu do organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych, których działalność jest zaliczana do działalności pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz do niektórych grup towarów mogą być zastosowane zwroty podatku na warunkach określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 7.
7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, warunki zwrotu podatku organizacjom humanitarnym, charytatywnym lub edukacyjnym z tytułu eksportu towarów oraz warunki, jakie muszą spełniać te organizacje, żeby otrzymać taki zwrot, uwzględniając:
1) sytuację gospodarczą państwa;
2) przebieg realizacji budżetu państwa;
3) konieczność prawidłowego określenia kwot zwracanego podatku;
4) konieczność zapewnienia informacji o eksporcie towarów;
5) przepisy Unii Europejskiej.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, informacje, jakie powinien zawierać wniosek, o którym mowa w ust. 1h, sposób opisu niektórych informacji, a także warunki i termin składania wniosków, uwzględniając:
1) konieczność zapewnienia informacji o prawie podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług na terytorium kraju;
2) potrzebę zapewnienia niezbędnych do ubiegania się o zwrot podatku od wartości dodanej informacji o podatniku jako podmiocie uprawnionym do otrzymania tego zwrotu;
3) potrzebę zapewnienia prawidłowej informacji o wysokości żądanych kwot zwrotu podatku;
4) potrzebę zapewnienia informacji dotyczących towarów i usług związanych z wnioskowanymi kwotami zwrotu podatku;
5) przepisy Unii Europejskiej.
Rozdział 1a
Rozliczenie podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności
Art. 89a.
1. Podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.
1a. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
2. Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:
1)–2) (uchylone)
3) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:
a) wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny;
b) (uchylona)
4) (uchylony)
5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
6) (uchylony)
2a. W przypadku dostawy towaru lub świadczenia usług dokonanych na rzecz podmiotu innego niż podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, korekta, o której mowa w ust. 1, może zostać dokonana, jeżeli:
1) wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub
2) wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub
3) wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.
3. Korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.
4. W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.
5. Wierzyciel informuje o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego w deklaracji podatkowej, w której dokonuje tej korekty.
6.–8. (uchylone)
Art. 89b.
1. W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności.
1b. (uchylony)
2. W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
3. (uchylony)
4. W przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.
5.–6. (uchylone)
Rozdział 2
Odliczanie częściowe podatku oraz korekta podatku naliczonego
Art. 90.
1. W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
2. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
3. Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
4. Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
5. Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika — używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.
6. Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:
1) pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
2) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
7. (uchylony)
8. Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo. Podatnicy są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
9. Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.
9a. Przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2–6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.
10. W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2–8:
1) przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł — podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
2) nie przekroczyła 2% — podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
10a. W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3–6 i 8–10 stosuje się odpowiednio.
10b. Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:
1) utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;
2) urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
10c. W przypadku grupy VAT proporcję, o której mowa w ust. 2, przyjmuje się odrębnie dla każdego jej członka, przy czym w roku, w którym ta grupa VAT uzyskała status podatnika, proporcję tę przyjmuje się w wartości ustalonej przez członków grupy VAT na moment jej utworzenia. Przepisy ust. 3–6 i 8–10, art. 90a, art. 90b oraz art. 91 ust. 1–9 stosuje się odpowiednio.
10d. W przypadku gdy grupa VAT dokonuje nabyć towarów lub usług, które są wykorzystywane przez tę grupę VAT do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, oraz nie jest możliwe przyporządkowanie tych czynności do poszczególnych członków grupy VAT, grupa VAT jest obowiązana do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z tymi czynnościami, w stosunku do których przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w sposób określony w ust. 1. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w zdaniu pierwszym, grupa VAT jest obowiązana do ustalenia proporcji, o której mowa w ust. 2. Proporcja, o której mowa w zdaniu drugim, jest wyliczana szacunkowo. Przepisy ust. 3–6 i 8–10, art. 90a, art. 90b oraz art. 91 ust. 1–9 stosuje się odpowiednio.
10e. W przypadku podatnika, dla którego naczelnik urzędu skarbowego przywrócił zarejestrowanie zgodnie z art. 96 ust. 9k, proporcja, o której mowa w ust. 2, ustalona dla niego odrębnie przed utratą statusu podatnika przez grupę VAT, nie ulega zmianie do końca roku, w którym ta grupa utraciła ten status. Przepisy art. 91 ust. 1–9 stosuje się odpowiednio do każdego z podatników, który był członkiem grupy VAT. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, przepisów ust. 8 i 9 nie stosuje się.
10f. W przypadku gdy podatnik, dla którego naczelnik urzędu skarbowego przywrócił zarejestrowanie zgodnie z art. 96 ust. 9k, uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu dla ustalenia proporcji, o której mowa w ust. 10e, byłaby niereprezentatywna, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmuje proporcję wyliczoną szacunkowo. Podatnik jest obowiązany zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
10g. Przez obrót, o którym mowa w ust. 3, osiągnięty przez podatnika, który był w poprzednim roku podatkowym członkiem grupy VAT i dla którego naczelnik urzędu skarbowego przywrócił zarejestrowanie zgodnie z art. 96 ust. 9k, rozumie się obrót:
1) jaki można przyporządkować dla tego podatnika za okres, w którym był członkiem grupy VAT, oraz
2) osiągnięty przez tego podatnika po utracie statusu podatnika przez grupę VAT.
11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, metody obliczania proporcji inne niż określona w ust. 3 oraz warunki ich stosowania, uwzględniając uwarunkowania obrotu gospodarczego oraz przepisy Unii Europejskiej.
12. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których podatnik ma prawo uznać, że proporcja określona zgodnie z ust. 2–8, która przekroczyła 98%, a kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była równa lub większa niż 10 000 zł, wynosi 100%, oraz warunki ich stosowania, uwzględniając uwarunkowania obrotu gospodarczego oraz specyfikę wykonywanych czynności.
Art. 90a.
1. W przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 7b, gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana do użytkowania, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, dokonuje się korekty podatku naliczonego odliczonego przy jej nabyciu lub wytworzeniu. Korekty, o której mowa w zdaniu pierwszym, dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła ta zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Jeżeli podatnik wykorzystuje tę nieruchomość w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, korekta powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ust. 3–10a i 10c–10g, zastosowaną przy odliczeniu.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisu art. 8 ust. 2 nie stosuje się.
Art. 90b.
1. W przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy:
1) o którym mowa w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik jest obowiązany do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu;
2) w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.
2. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty.
3. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio również w przypadku, o którym mowa w art. 86a ust. 13.
4. Na potrzeby korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
5. W przypadku gdy podatnik wykorzystuje pojazd samochodowy w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, kwota korekty, o której mowa w ust. 1, powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90, zastosowaną przy odliczeniu.
6. W przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł korekty, o której mowa w ust. 1, dokonuje się, jeżeli zmiana ich wykorzystywania nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania ten pojazd samochodowy. Przepisy ust. 2–5 stosuje się odpowiednio.
Art. 90c.
1. W przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art. 91 ust. 2–9 stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku gdy korekty podatku odliczonego dokonuje podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22, może on uwzględnić dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeżeli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 2a.
3. Dokonując korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.
Art. 91.
1. Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2–10a lub 10c–10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2–6, 10, 10a lub 10c–10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
1a. Podatnik może nie dokonywać korekty, o której mowa w ust. 1, jeżeli różnica między proporcją ustaloną zgodnie z art. 90 ust. 2–10a lub 10c–10g a proporcją ustaloną dla zakończonego roku podatkowego nie przekracza dwóch punktów procentowych.
1b. W przypadku gdy proporcja ustalona dla zakończonego roku podatkowego jest mniejsza niż proporcja ustalona zgodnie z art. 90 ust. 2–10a lub 10c–10g, przepis ust. 1a stosuje się pod warunkiem, że kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z:
1) różnicy między ustalonymi proporcjami oraz
2) korekty, o której mowa w ust. 2, z wyłączeniem korekty środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł
— nie przekracza 10 000 zł.
2. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów — w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów — jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
2a. Obowiązek dokonywania korekt w ciągu 10 lat, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy opłat rocznych pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste; w przypadku tych opłat przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
3. Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej — w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
4. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 — w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
6. W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1) opodatkowane — w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu — w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
7. Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
7a. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
7b. W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.
7c. Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje — korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
7d. W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
7e. Podatnik, który ponownie skorzysta ze zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 albo art. 113 ust. 1, może dokonać korekty podatku naliczonego za pozostający okres korekty w deklaracji podatkowej składanej za ostatni okres rozliczeniowy, w którym podatnik był podatnikiem VAT czynnym.
8. Korekty, o której mowa w ust. 5–7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
9. W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1–8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
10. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, dla grupy podatników, inne niż wymienione w ust. 1–9, warunki dokonywania korekt związanych z odliczeniem kwoty podatku naliczonego oraz zwolnić niektóre grupy podatników od dokonywania korekt, uwzględniając:
1) specyfikę wykonywania niektórych czynności;
2) uwarunkowania obrotu gospodarczego niektórymi towarami i usługami;
3) konieczność zapewnienia prawidłowego odliczenia kwoty podatku naliczonego.
Art. 92.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, może określić:
1)–2) (uchylone)
3) przypadki, gdy kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, wydając rozporządzenia, o których mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) specyfikę wykonywania niektórych czynności oraz uwarunkowania obrotu gospodarczego niektórymi towarami;
2) konieczność prawidłowego udokumentowania czynności, od których przysługuje zwrot podatku;
3) potrzebę zapewnienia jednakowego traktowania podmiotów wykorzystujących w swojej działalności te same towary;
4) przepisy Unii Europejskiej.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi, może określić, w drodze rozporządzenia, listę towarów i usług lub przypadki, w których nabycie towarów i usług przez podatników prowadzących działalność rolniczą nie uprawnia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości lub w części lub zwrotu różnicy podatku w całości lub w części, uwzględniając specyfikę działalności rolniczej, a także mając na uwadze uwarunkowania obrotu gospodarczego niektórymi towarami.
Art. 93.–95.
(uchylone)
Dział X
Rejestracja. Deklaracje i informacje podsumowujące. Zapłata podatku
Rozdział 1
Rejestracja
Art. 96.
1. Podmioty, o których mowa w art. 15 i 15a, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
1a. Dostawca nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, dokonujący wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, które w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, składa zgłoszenie rejestracyjne do naczelnika urzędu skarbowego przed dniem dokonania dostawy.
2. W przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.
3. Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
3a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, którzy ustanowili przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ust. 1.
3b. W przypadku grupy VAT przedstawiciel grupy VAT składa zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w ust. 1, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla tego przedstawiciela, wraz z umową o utworzeniu grupy VAT.
4. Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 — jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
4a. Naczelnik urzędu skarbowego nie dokonuje rejestracji podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania podmiotu, jeżeli:
1) dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub
2) podmiot ten nie istnieje, lub
3) mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem albo jego pełnomocnikiem, lub
4) podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, lub
5) z posiadanych informacji wynika, że podatnik może prowadzić działania z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
6) wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
4b. W przypadku zarejestrowania podatnika, którego zgłoszenie rejestracyjne zostało złożone przez pełnomocnika, pełnomocnik odpowiada solidarnie wraz z zarejestrowanym podatnikiem do kwoty 500 000 zł za zaległości podatkowe podatnika powstałe z tytułu czynności wykonanych w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.
4c. Przepisu ust. 4b nie stosuje się, jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podatnika w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
4d. Naczelnik urzędu skarbowego nie dokonuje rejestracji grupy VAT jako podatnika VAT, jeżeli nie są spełnione warunki uznania grupy VAT za podatnika, i zawiadamia o braku rejestracji przedstawiciela grupy VAT.
5. Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni — do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:
1) przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4–41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
2) przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3) przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4) przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.
6. Jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
7. W przypadku śmierci podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
7a. (uchylony)
7b. Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1a, z rejestru jako podatnika VAT w przypadku:
1) zaprzestania przez osobę, która dokonała zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku pod firmą zmarłego przedsiębiorcy albo
2) wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego — w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, albo
3) zaprzestania pełnienia funkcji przez zarządcę sukcesyjnego, albo
4) wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.
7ba. Z chwilą rejestracji grupy VAT jako podatnika naczelnik urzędu skarbowego, z urzędu, wykreśla z rejestru jako podatnika VAT członka grupy VAT.
7bb. Naczelnik urzędu skarbowego z urzędu wykreśla z rejestru jako podatnika VAT grupę VAT, która utraciła status podatnika, i zawiadamia o wykreśleniu przedstawiciela grupy VAT.
7c. Osoba, która dokonała zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, a w przypadku jej śmierci, ograniczenia lub utraty zdolności do czynności prawnych — osoby, o których mowa w art. 14 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, dokonujące czynności, o których mowa w art. 13 tej ustawy, są obowiązane do poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o zaistnieniu zdarzeń, o których mowa w ust. 7b pkt 1 i 2, niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń.
7d. Zarządca sukcesyjny, a w przypadku gdy zarządca sukcesyjny przestał pełnić swą funkcję przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego — osoby, o których mowa w art. 14 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, dokonujące czynności, o których mowa w art. 13 tej ustawy, są obowiązani do poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o zaistnieniu zdarzeń, o których mowa w ust. 7b pkt 3 i 4, niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń.
8. W przypadku gdy zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu nie zostało zgłoszone zgodnie z ust. 6, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
8a. Przepisu ust. 7 nie stosuje się w przypadku śmierci podatnika, gdy właściwy naczelnik urzędu skarbowego otrzymał z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej:
1) dane zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym,
2) informacje o zmianach danych, o których mowa w pkt 1
— na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541).
8b. Właściwy naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika, o którym mowa w ust. 7 lub art. 15 ust. 1a, w przypadkach, o których mowa w ust. 7b pkt 1 i 3, jako podatnika VAT ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem wykreślenia, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego w przypadku:
1) dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, w tym ponownego dokonania tego zgłoszenia,
2) gdy zarządca sukcesyjny poinformuje o ustanowieniu zarządu sukcesyjnego,
3) gdy po wykreśleniu podatnika, zgodnie z ust. 7b pkt 3, zarządca sukcesyjny poinformuje o jego powołaniu
— pod warunkiem złożenia niezwłocznie brakujących deklaracji za okresy poprzedzające okres, w którym dokonano zgłoszenia lub złożono informację, zgodnie z pkt 1–3.
9. Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli:
1) podatnik nie istnieje lub
2) mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
3) dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
4) podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, lub
5) posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
6) wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
9a. Wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:
1) zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
2) będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał, lub
3) składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, lub
4) wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub
5) prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej
— z zastrzeżeniem ust. 9b–9f.
9b. Jeżeli podatnik, o którym mowa w ust. 9a pkt 1, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej będzie wykonywał czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1, jest on obowiązany przed dniem:
1) zawieszenia działalności gospodarczej albo
2) rozpoczęcia wykonywania takich czynności w okresie zawieszenia działalności gospodarczej
— zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując okres, w którym będzie wykonywał te czynności.
9c. W przypadku złożenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 9b, naczelnik urzędu skarbowego nie wykreśla podatnika z rejestru albo przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT na okres wskazany w zawiadomieniu. Jeżeli okres wskazany w zawiadomieniu jest krótszy od okresu zawieszenia działalności gospodarczej, przepis ust. 9a pkt 1 stosuje się odpowiednio.
9d. Przepis ust. 9a pkt 2 nie ma zastosowania, w przypadku gdy w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje.
9e. Przepis ust. 9a pkt 3 nie ma zastosowania, w przypadku gdy niewykazanie sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia wynikało, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej.
9f. Przepis ust. 9a pkt 4 nie ma zastosowania, w przypadku gdy wystawienie faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.
9g. Podatnik, o którym mowa w ust. 9a pkt 1, zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego ponownie jako podatnik VAT z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności.
9h. Naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 9 pkt 1–4 i ust. 9a pkt 2, złożony w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT, przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, a w przypadku nieskładania deklaracji pomimo takiego obowiązku — jeżeli najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie zarejestrowania złoży brakujące deklaracje.
9ha. Przepis ust. 9h stosuje się odpowiednio w przypadku, w którym w złożonych deklaracjach nie została wykazana sprzedaż, nabycie towarów lub usług ani import towarów z kwotami podatku do odliczenia, i okoliczność ta wynika, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej.
9i. Naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika, o którym mowa w ust. 9a pkt 4, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jako podatnika VAT ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem wykreślenia, jeżeli podatnik wykaże, że prowadzi działalność gospodarczą, a wystawienie faktury lub faktury korygującej, o których mowa w ust. 9a pkt 4, było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.
9j. Naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika, o którym mowa w ust. 9 pkt 5, jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzone przez niego działania nie są realizowane z zamiarem, o którym mowa w ust. 9 pkt 5, albo wyjdą na jaw inne okoliczności lub dowody, z których wynikał brak tego zamiaru.
9k. W momencie wykreślenia z rejestru grupy VAT naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie członka tej grupy VAT jako podatnika VAT ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem wykreślenia, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.
10. Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, u których następnie sprzedaż została zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub którzy następnie zgłosili, że będą wykonywać wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43, pozostają w rejestrze jako podatnicy VAT zwolnieni.
10a. Przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio, jeżeli w składanych przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracjach, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, podatnik wykazał wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku.
10b. Przepisu ust. 10 nie stosuje się, jeżeli ze złożonych wyjaśnień w związku z okolicznościami wskazanymi w ust. 10a wynika, że brak wykazanej w deklaracjach sprzedaży innej niż zwolniona od podatku związany jest ze specyfiką prowadzonej działalności gospodarczej, a nie z zaprzestaniem wykonywania sprzedaży innej niż zwolniona od podatku.
10c. Naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT czynnego, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik wykaże, że brak wykazanej w deklaracjach sprzedaży innej niż zwolniona od podatku związany jest ze specyfiką prowadzonej działalności gospodarczej, a nie z zaprzestaniem wykonywania sprzedaży innej niż zwolniona od podatku.
11. (uchylony)
12. Jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Obowiązek ten nie dotyczy przypadków, gdy następuje wyłącznie zmiana danych objętych obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Zdanie drugie nie ma zastosowania w przypadku, gdy zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego.
12a. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1a, obowiązki określone w ust. 5 i 12 wykonuje zarządca sukcesyjny. W okresie od otwarcia spadku do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, a także w okresie od dnia, w którym zarządca sukcesyjny przestał pełnić tę funkcję, do dnia powołania kolejnego zarządcy sukcesyjnego albo wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego obowiązek aktualizowania danych za przedsiębiorstwo w spadku wykonują osoby, o których mowa w art. 14 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, dokonujące czynności, o których mowa w art. 13 tej ustawy.
13. Na wniosek zainteresowanego naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany potwierdzić, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Zainteresowanym może być zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku.
14. Na wniosek podatnika świadczącego usługi międzynarodowego przewozu drogowego, polegającego na okazjonalnym przewozie osób autobusami zarejestrowanymi na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, posiadającego siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego świadczy te usługi, na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany do wydania kopii potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego w liczbie wskazanej we wniosku.
Art. 96a.
W przypadku świadczenia usług międzynarodowego przewozu drogowego, polegającego na okazjonalnym przewozie osób autobusami zarejestrowanymi na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, przez podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego świadczą te usługi, na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadających stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, kierujący pojazdem w trakcie wykonywania tych przewozów na terytorium kraju jest obowiązany do:
1) posiadania potwierdzenia zarejestrowania tego podatnika jako podatnika VAT czynnego lub kopii takiego potwierdzenia, o której mowa w art. 96 ust. 14 — w przypadku obowiązku złożenia przez podatnika zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1, albo
2) posiadania wydruku potwierdzenia, o którym mowa w art. 134a ust. 4 — w przypadku złożenia przez podatnika zgłoszenia, o którym mowa w art. 134a ust. 1.
Art. 96b.
1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:
1) w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
2) zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.
2. Wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sposób umożliwiający sprawdzenie, w tym automatycznie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane tego podmiotu są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w ust. 3 pkt 1–3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia.
3. Wykaz zawiera następujące dane podmiotów, o których mowa w ust. 1:
1) firmę (nazwę) lub imię i nazwisko;
2) numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany;
2a) status podmiotu:
a) w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
b) zarejestrowanego jako „podatnik VAT czynny” albo „podatnik VAT zwolniony”, w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona;
3) numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany;
4) (uchylony)
5) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany;
6) adres siedziby — w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
7) adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności — w odniesieniu do osoby fizycznej;
8) imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej;
9) imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej;
10) imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej;
11) daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
12) podstawę prawną odpowiednio odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
13) numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą:
a) wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym oraz
b) potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR w rozumieniu art. 119zg pkt 6 Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem rachunków prowadzonych przez Narodowy Bank Polski.
3a. (uchylony)
3b. Informacje o numerach rachunków, o których mowa w ust. 3 pkt 13 lit. a, będących rachunkami, o których mowa w art. 119zh pkt 2–9 Ordynacji podatkowej, są przekazywane do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej przy wykorzystaniu STIR w rozumieniu art. 119zg pkt 6 Ordynacji podatkowej. Przepisy art. 119zp § 1 pkt 1, § 2 pkt 1 lit. a i b, art. 119zq pkt 1 oraz art. 119zr § 1 i 2 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
3c. W przypadku, o którym mowa w art. 96 ust. 7ba, dane członka grupy VAT, o których mowa w ust. 3 pkt 13, podlegają uwidocznieniu w wykazie jako dane tej grupy VAT.
4. Wykaz w zakresie dotyczącym podmiotów, o których mowa w:
1) ust. 1 pkt 1, nie zawiera danych, o których mowa w ust. 3 pkt 13, a w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 96 ust. 9a pkt 1 − danych, o których mowa w ust. 3 pkt 4 i 8−10;
2) ust. 1 pkt 2, nie zawiera danych, o których mowa w ust. 3 pkt 4 i 8−10.
5. Podanie do publicznej wiadomości danych zawartych w wykazie nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej.
6.–6. (uchylone)
7. Szef Krajowej Administracji Skarbowej wykreśla podmiot z wykazu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT albo wykreślił podmiot z rejestru jako podatnika VAT.
8. Wykaz jest aktualizowany w dni robocze, raz na dobę.
9. Dostęp do wykazu jest możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
10. Naczelnik urzędu skarbowego, z urzędu lub na wniosek, usuwa lub prostuje dane inne niż dane osobowe zawarte w wykazie niezgodne ze stanem rzeczywistym.
11. Podmiot, którego dane zostały zawarte w wykazie, może złożyć do naczelnika urzędu skarbowego wniosek o usunięcie lub sprostowanie danych innych niż dane osobowe niezgodnych ze stanem rzeczywistym wraz z uzasadnieniem.
12. Naczelnik urzędu skarbowego odmawia, w drodze decyzji, usunięcia lub sprostowania danych innych niż dane osobowe zawartych w wykazie wskazanych we wniosku podmiotu, jeżeli spowodowałoby to niezgodność ze stanem rzeczywistym.
Art. 97.
1. Podatnicy, o których mowa w art. 15 i 15a, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 96, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.
2. Przepis ust. 1 stosuje się również do podatników w rozumieniu art. 15 innych niż wymienieni w ust. 1 i osób prawnych niebędących podatnikami w rozumieniu art. 15, u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła kwotę, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, oraz tych, którzy zamierzają skorzystać z możliwości określonej w art. 10 ust. 6.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio również do podatników, o których mowa w art. 15, innych niż wymienieni w ust. 1 i 2, którzy:
1) nabywają usługi, do których stosuje się art. 28b, jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import usług;
2) świadczą usługi, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej.
3a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, którzy ustanowili przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ust. 1.
4. Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podmiot, który dokonał zawiadomienia zgodnie z ust. 1, jako podatnika VAT UE.
5.–8. (uchylone)
9. Naczelnik urzędu skarbowego potwierdza zarejestrowanie podmiotu, o którym mowa w ust. 1–3, jako podatnika VAT UE.
10. Podmioty, o których mowa w ust. 1–3, zarejestrowane jako podatnicy VAT UE, które uzyskały potwierdzenie zgodnie z ust. 9, podając numer, pod którym są zidentyfikowane na potrzeby podatku, przy:
1) dokonywaniu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
2) dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
3) świadczeniu usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
4) nabywaniu usług, do których stosuje się art. 28b, dla których są podatnikami z tytułu importu usług,
5) przemieszczaniu towarów, w celu ich nabycia, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3a
— są obowiązane do posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej poprzedzonym kodem PL.
11.–12. (uchylone)
13. W przypadku zaprzestania przez podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT UE wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 i 3, podmiot ten jest obowiązany na piśmie zgłosić ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego przez aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego; zgłoszenie składa się w terminie 15 dni, licząc od dnia zaistnienia tej okoliczności.
14. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 13, stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podmiotu z rejestru jako podatnika VAT UE.
15. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w ust. 1−3, złoży za 3 kolejne miesiące lub kwartał deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu ten podmiot z rejestru jako podatnika VAT UE i powiadamia go o wykreśleniu.
15a. Przepis ust. 15 stosuje się odpowiednio, gdy podmiot, o którym mowa w ust. 1–3, przez okres 3 kolejnych miesięcy nie składał informacji podsumowujących, o których mowa w art. 100, pomimo istnienia takiego obowiązku.
16. Wykreślenie podatnika z rejestru jako podatnika VAT, o którym mowa w art. 96 ust. 6, 7, 7b–7bb i 8–9a, jest równoznaczne z wykreśleniem z rejestru jako podatnika VAT UE. Przepisy art. 96 ust. 8b i 9g–9k stosuje się odpowiednio.
17. Naczelnik urzędu skarbowego lub wyznaczona przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych jednostka organizacyjna, na wniosek zainteresowanego, potwierdza zidentyfikowanie określonego podmiotu na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju albo informuje o braku takiego potwierdzenia. Zainteresowanym może być podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna, która nie jest takim podatnikiem, mający interes prawny w uzyskaniu potwierdzenia.
18. Wniosek, o którym mowa w ust. 17, składa się na piśmie, faksem lub telefonicznie albo pocztą elektroniczną.
19. (uchylony)
20. Minister właściwy do spraw finansów publicznych wyznaczy, w drodze rozporządzenia, jednostkę organizacyjną do celów dokonywania potwierdzenia zidentyfikowania określonego podmiotu na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju oraz informowania o braku takiego potwierdzenia, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawności postępowania w tych sprawach.
21. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, wyznaczyć organ podatkowy właściwy w sprawach rejestrowania podatników dokonujących pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz określić terytorialny zasięg jego działania, uwzględniając konieczność usprawnienia weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym oraz wymiany informacji między organami podatkowymi.
Art. 98.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:
1) może określić podatników innych niż wymienieni w art. 96 ust. 3, niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego,
2) określi wzór zgłoszenia rejestracyjnego, wzór potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT, wzór potwierdzenia zarejestrowania osoby prawnej oraz podatnika jako podatnika VAT UE i wzór zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 96 ust. 1, 4 i 6 oraz art. 97 ust. 9,
3) określi niezbędne elementy wniosku i potwierdzenia, o których mowa w art. 97 ust. 17, oraz przypadki, w których wyznaczona jednostka, o której mowa w tym przepisie, wydaje pisemne potwierdzenie
— uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowej identyfikacji podatników oraz wymagania związane z wymianą informacji o dokonywanych nabyciach i dostawach wewnątrzwspólnotowych.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, może określić, w drodze rozporządzenia, sposób oraz warunki organizacyjno-techniczne składania w formie elektronicznej zgłoszenia rejestracyjnego i jego aktualizacji oraz zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 96 i 97, a także ich strukturę, uwzględniając potrzebę zapewnienia im bezpieczeństwa, wiarygodności, niezaprzeczalności, nienaruszalności oraz znakowania czasem.
3. (uchylony)
Rozdział 2
Deklaracje
Art. 99.
1. Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2–10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
2. Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
3. Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 2, mogą, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa, składać również:
1) mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej;
2) podatnicy podlegający opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28j ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800, z późn. zm.), jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4 000 000 euro, przy czym przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
3a. Przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się do podatników:
1) zarejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni — przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
2) którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50 000 zł, lub
3) którzy w danym kwartale dokonali importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1;
4) w przypadku których w danym kwartale stwierdzono, że wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego.
3b. Za dostawę towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, nie uznaje się dostawy towarów, o których mowa w poz. 92 tego załącznika, jeżeli:
1) dostawa ta jest dokonywana na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego do standardowych zbiorników pojazdów;
2) dostawy tej dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych.
3c. W przypadku gdy łączna wartość dostaw towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, bez kwoty podatku przekroczyła kwotę, o której mowa w ust. 3a, podatnicy, o których mowa w ust. 2 i 3, są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym przekroczono tę kwotę — jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału; w przypadku gdy przekroczenie kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
2) następujący po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę — jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.
3d. W przypadku importu towarów dokonanego na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 podatnicy, o których mowa w ust. 2 i 3, są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym dokonano tego importu — jeżeli nastąpiło to w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy dokonanie tego importu nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
2) następujący po kwartale, w którym dokonano tego importu — jeżeli dokonanie tego importu nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.
3e. Podatnicy, o których mowa w ust. 2 i 3, w przypadku których stwierdzono, że wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym zostało stwierdzone naruszenie tego obowiązku — jeżeli stwierdzenie naruszenia tego obowiązku nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy stwierdzenie naruszenia tego obowiązku nastąpiło w drugim miesiącu kwartału — deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
2) następujący po kwartale, w którym zostało stwierdzone naruszenie tego obowiązku — jeżeli stwierdzenie naruszenia tego obowiązku nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.
4. Podatnicy, o których mowa w ust. 3, mogą ponownie składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, nie wcześniej jednak niż po upływie 4 kwartałów, za które składali deklaracje kwartalne, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji.
4a. Podatnicy, którzy dokonali importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1, mogą składać deklaracje podatkowe za okresy kwartalne na zasadach przewidzianych w ust. 2 i 3, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym dokonali tego importu.
4b. Podatnicy, w przypadku których stwierdzono, że wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, mogą składać deklaracje podatkowe za okresy kwartalne na zasadach przewidzianych w ust. 2 i 3, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym zostało stwierdzone naruszenie tego obowiązku.
5. Mali podatnicy, u których wartość sprzedaży przekroczyła kwotę określoną w art. 2 pkt 25, składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym przekroczono tę kwotę — jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy przekroczenie tej kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
2) następującego po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę — jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.
6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do podatników:
1) którzy zrezygnowali z prawa do rozliczania się metodą kasową;
2) o których mowa w ust. 3 pkt 2:
a) u których wartość sprzedaży przekroczyła kwotę określoną w ust. 3 pkt 2,
b) którzy przestali spełniać warunki opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28j ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
7. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113, oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że:
1) przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego zgodnie z art. 87 lub przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 3;
2) są obowiązani do dokonania korekty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90a, art. 90c lub art. 91, lub
3) są obowiązani do dokonania korekty, o której mowa w art. 89a ust. 4 lub art. 89b ust. 1, lub uprawnieni do dokonania korekty, o której mowa w art. 89b ust. 4.
7a. W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji, o których mowa w ust. 1 i 2, za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy.
7b. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych, o którym mowa w ust. 7a, nie dotyczy:
1) (uchylony)
2) podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
3) podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary — w zakresie których są podatnikiem;
4) okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego;
5) okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
7c. Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1–3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.
8. Podatnicy wymienieni w art. 15, inni niż zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni i osoby prawne niebędące podatnikami w rozumieniu art. 15, u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła kwotę, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, lub którzy skorzystali z możliwości wymienionej w art. 10 ust. 6, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe w zakresie dokonywanych nabyć za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
8a. W przypadku podatnika wymienionego w art. 15, innego niż zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, który ustanowił przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ust. 1, deklaracje podatkowe składa we własnym imieniu na jego rzecz przedstawiciel podatkowy za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
9. W przypadku gdy podatnicy wymienieni w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 nie mają obowiązku składania deklaracji podatkowej, o którym mowa w ust. 1–3 lub 8, deklarację podatkową składa się w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
10. W przypadku gdy podatnicy, o których mowa w art. 15, oraz podmioty niebędące podatnikami wymienionymi w art. 15, niemające obowiązku składania deklaracji podatkowej, o którym mowa w ust. 1–3 lub w ust. 8, dokonują jedynie wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu, deklarację podatkową w zakresie nabywanych nowych środków transportu składa się w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu.
11. Podatnicy, o których mowa w art. 16, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
11a. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 103 ust. 5a, podatnik jest obowiązany składać naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawie rozliczania podatku akcyzowego deklaracje o należnych kwotach podatku za okresy miesięczne, w terminie do 5. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek ich zapłaty. W przypadku, o którym mowa w art. 17a, deklarację składa płatnik.
11b. Deklaracje, o których mowa w ust. 1–3, 3c–6, 8–9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
11c. Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1–3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2070), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.
12. Zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że organ podatkowy określi je w innej wysokości.
13. (uchylony)
13a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi i udostępni na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 11c.
13b. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 7c, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1–3, oraz niezbędnymi pouczeniami, uwzględniając konieczność prawidłowego rozliczenia podatku oraz kontroli tego obowiązku przez organ podatkowy.
14. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 8 i 9, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego ich wypełnienia oraz terminu i miejsca ich składania, w celu umożliwienia rozliczenia podatku.
14a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji podatkowej, o której mowa w ust. 8a, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego jej wypełnienia oraz terminu i miejsca jej składania, w celu umożliwienia przedstawicielowi podatkowemu rozliczenia we własnym imieniu i na rzecz podatnika, którego jest przedstawicielem, wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów.
14b. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 10 i 11, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego ich wypełnienia oraz terminu i miejsca ich składania, w celu umożliwienia rozliczenia wewnątrzwspólnotowych nabyć i wewnątrzwspólnotowych dostaw nowych środków transportu.
14c. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji, o której mowa w ust. 11a, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego jej wypełniania oraz terminu i miejsca jej składania, w celu umożliwienia rozliczenia podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 103 ust. 5a, w tym również przez płatnika, uwzględniając specyfikę wykonywania czynności, których dotyczy ta deklaracja.
15.–16. (uchylone)
Rozdział 3
Informacje podsumowujące
Art. 100.
1. Podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych:
1) wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 i 3, do których ma zastosowanie art. 42 ust. 1, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
2) wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1 lub art. 11 ust. 1, od podatników podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
3) dostawach towarów zgodnie z art. 136 ust. 1 lub 2, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
4) usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca,
5) przemieszczeniach towarów w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3b, oraz o zmianach w zakresie tej procedury zawartych w informacjach
— zwane dalej „informacjami podsumowującymi”.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 w zakresie wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1, stosuje się również do osób prawnych niebędących podatnikami w rozumieniu art. 15, zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE.
3. Informacje podsumowujące składa się za okresy miesięczne, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym:
1) powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji, o których mowa w ust. 1 pkt 1–4;
2) dokonano przemieszczenia towarów lub zmiany w zakresie procedury, o których mowa w ust. 1 pkt 5.
4.–7. (uchylone)
8. Informacja podsumowująca powinna zawierać następujące dane:
1) nazwę lub imię i nazwisko podmiotu składającego informację podsumowującą oraz jego numer identyfikacji podatkowej podany w potwierdzeniu dokonanym przez naczelnika urzędu skarbowego zgodnie z art. 97 ust. 9, który zastosował dla transakcji i przemieszczeń, o których mowa w ust. 1;
2) właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowskie właściwe dla podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej takim podatnikiem, nabywających towary lub usługi, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej;
3) właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowskie właściwe dla podatnika podatku od wartości dodanej dokonującego dostawy towarów, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej — w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;
4) łączną wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, łączną wartość wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w tym również łączną wartość dostawy towarów, o której mowa w ust. 1 pkt 3, łączną wartość świadczonych usług, o których mowa w ust. 1 pkt 4 — w odniesieniu do poszczególnych kontrahentów;
5) właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych podatnika podatku od wartości dodanej nadany mu przez państwo członkowskie, na terytorium którego towary zostały przemieszczone w procedurze magazynu typu call-off stock — w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5.
9. W przypadku transakcji, o której mowa w art. 136, informacja podsumowująca powinna dodatkowo zawierać adnotację, że nabycie i dostawa zostały dokonane w ramach wewnątrzwspólnotowych transakcji trójstronnych.
10. Na potrzeby ust. 1 pkt 4 zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, na którym, zgodnie z art. 28b, ma miejsce świadczenie usług, jest usługobiorca, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 15, będący usługodawcą nie posiada na terytorium tego państwa członkowskiego:
1) siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej;
2) siedziby działalności gospodarczej, posiada natomiast na tym terytorium stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy, jeżeli usługodawca posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na tym terytorium, nie uczestniczy w tych transakcjach.
11. Na potrzeby określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, o którym mowa w ust. 3, w zakresie świadczenia usług wymienionych w ust. 1 pkt 4, przepisy art. 19a ust. 1–3 i 8 stosuje się odpowiednio.
12. Przedstawiciel podatkowy, o którym mowa w art. 18d ust. 1, składa, za okresy miesięczne, informacje podsumowujące zawierające zbiorcze informacje o dokonanych wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów, do rozliczenia których został upoważniony.
Art. 101.
W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek błędów w złożonej informacji podsumowującej podmiot, który złożył informację podsumowującą, jest obowiązany złożyć niezwłocznie korektę tej informacji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Art. 101a.
(uchylony)
Art. 102.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór informacji podsumowującej wraz z objaśnieniami co do sposobu jej wypełnienia, terminu i miejsca składania oraz wzór korekty informacji podsumowującej wraz z objaśnieniami co do sposobu jej wypełnienia, uwzględniając specyfikę wykonywania niektórych czynności oraz przepisy Unii Europejskiej.
2.–3. (uchylone)
Rozdział 4
Zapłata podatku
Art. 103.
1. Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a–4 oraz art. 33 i art. 33b.
1a. Podatnicy, u których obowiązek składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne, na podstawie art. 99 ust. 3c pkt 1 lub ust. 5 pkt 1, powstał w drugim miesiącu kwartału, są obowiązani do obliczania i wpłacania podatku za pierwszy miesiąc kwartału w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału.
2. Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 2 i 3, są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 33.
2a.–2g. (uchylone)
3. W przypadku, o którym mowa w art. 99 ust. 10, podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego na rachunek urzędu skarbowego.
4. Przepis ust. 3 stosuje się również w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu lub innych środków transportu, od których podatek jest rozliczany zgodnie z art. 99 ust. 1–3 lub 8, jeżeli środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju lub jeżeli nie podlega rejestracji, a jest użytkowany na terytorium kraju.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 4, podatnicy są obowiązani przedłożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z ustalonym wzorem informację o nabywanych środkach transportu. Do informacji dołącza się kopię faktury potwierdzającej nabycie środka transportu przez podatnika.
5a. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w ust. 5aa, podatnik jest obowiązany, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania kwot podatku na rachunek urzędu skarbowego właściwego w zakresie wpłat podatku akcyzowego:
1) w terminie 5 dni od dnia, w którym towary te zostały wprowadzone do określonego we właściwym zezwoleniu miejsca odbioru wyrobów akcyzowych — jeżeli towary są nabywane wewnątrzwspólnotowo w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym przez zarejestrowanego odbiorcę z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym;
2) w terminie 5 dni od dnia wprowadzenia tych towarów z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju do składu podatkowego;
3) z chwilą przemieszczenia tych towarów na terytorium kraju — jeżeli towary są przemieszczane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym.
5aa. Przepis ust. 5a stosuje się do następujących towarów:
1) benzyn lotniczych (CN 2710 12 31);
2) benzyn silnikowych (CN 2710 12 25 — z wyłączeniem benzyn lakowych i przemysłowych, CN 2710 12 41, CN 2710 12 45, CN 2710 12 49, CN 2710 12 50, CN 2710 12 90, CN 2207 20 00);
3) gazu płynnego (LPG) — (CN 2711 12, CN 2711 13, CN 2711 14 00, CN 2711 19 00);
4) olejów napędowych (CN 2710 19 43, CN 2710 20 11);
5) olejów opałowych (CN 2710 19 62, CN 2710 19 66, CN 2710 19 67, CN 2710 20 32, CN 2710 20 38, CN 2710 20 90);
6) paliw typu benzyny do silników odrzutowych (CN 2710 12 70);
7) paliw typu nafty do silników odrzutowych (CN 2710 19 21);
8) pozostałych olejów napędowych (CN 2710 19 46, CN 2710 19 47, CN 2710 19 48, CN 2710 20 16, CN 2710 20 19);
9) paliw ciekłych w rozumieniu ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2023 r. poz. 846), które nie zostały ujęte w pkt 1–4 i 6–8;
10) biopaliw ciekłych w rozumieniu ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2022 r. poz. 403 i 2411);
11) pozostałych towarów, o których mowa w art. 86 ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, wymienionych w załączniku nr 1 do tej ustawy, bez względu na kod CN.
5ab. Zmiany w Nomenklaturze Scalonej (CN) nie powodują zmian opodatkowania podatkiem towarów wymienionych w ust. 5aa, jeżeli nie zostały określone w ustawie.
5ac. Jeżeli termin płatności podatku określony zgodnie z ust. 5a przypada na dzień wcześniejszy niż dzień wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, dokumentującej dokonanie dostawy towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, termin ten upływa w dniu następującym po dniu wystawienia tej faktury, nie później jednak niż 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
5b. (uchylony)
5c. Przepisy ust. 5a pkt 1 i 2 oraz ust. 5ac stosuje się odpowiednio, jeżeli podatek jest pobierany przez płatnika.
5d. Organem właściwym w zakresie zobowiązań z tytułu kwot podatku, o których mowa w ust. 5a, jest organ podatkowy właściwy w sprawie rozliczania podatku akcyzowego.
6. (uchylony)
7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór informacji, o której mowa w ust. 5, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowej identyfikacji środka transportu, w tym jego przebieg oraz datę pierwszego dopuszczenia do użytku.
Art. 103a.
W przypadku gdy podatek jest pobierany przez płatnika, o którym mowa w art. 17a, wpłacanie kwot podatku przez podatnika, o którym mowa w art. 103 ust. 5a, może być dokonywane na rachunek VAT płatnika przy użyciu komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3, w którym podatnik wskazuje w miejsce informacji, o których mowa w art. 108a ust. 3:
1) pkt 1 i 2 — kwotę podatku, o której mowa w art. 103 ust. 5a, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
2) pkt 3 — numer dokumentu związanego z płatnością wystawionego przez płatnika, o którym mowa w art. 17a;
3) pkt 4 — numer, za pomocą którego płatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
Art. 103b.
1. W przypadku gdy na podstawie art. 5c rozporządzenia 282/2011 podatnik ułatwiający dostawy towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, nie jest obowiązany do zapłaty podatku w kwocie przekraczającej kwotę tego podatku, którą zadeklarował i zapłacił, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego określa podmiotowi dokonującemu dostawy towarów na rzecz tego podatnika kwotę podatku do zapłaty.
2. Kwotę podatku do zapłaty, o której mowa w ust. 1, stanowi kwota, do zapłaty której, na podstawie art. 5c rozporządzenia 282/2011, nie jest obowiązany podatnik ułatwiający dostawy towarów.
Art. 104.
1. Przepisy art. 21 i art. 86 ust. 10e stosuje się również do podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, kwot określonych w art. 2 pkt 25.
2. W przypadku przekroczenia kwot określonych zgodnie z ust. 1 podatnik traci prawo do rozliczania się metodą kasową począwszy od okresu rozliczeniowego następującego po kwartale, w którym nastąpiło to przekroczenie, oraz w następnym roku podatkowym.
Art. 105.
(uchylony)
Dział Xa
Odpowiedzialność podatkowa nabywcy w szczególnych przypadkach
Art. 105a.
1. Podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.
2. Podatnik miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego, jeżeli okoliczności towarzyszące tej dostawie towarów lub warunki, na jakich została ona dokonana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami, w szczególności jeżeli cena za dostarczone podatnikowi towary była bez uzasadnienia ekonomicznego niższa od ich wartości rynkowej.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się:
1) do nabycia towarów, o których mowa w poz. 92 załącznika nr 15 do ustawy, jeżeli:
a) nabycie to jest dokonywane na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych zbiorników pojazdów używanych przez podatników nabywających te towary, do napędu tych pojazdów,
b) dostawy tych towarów dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych;
2) jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu dokonującego dostawy towarów, o którym mowa w ust. 1, w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej;
3)–4) (uchylone)
5) do nabycia towarów udokumentowanego fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, przy czym do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania;
6) do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
4. Jeżeli podatnik wykaże, że okoliczności lub warunki, o których mowa w ust. 2, nie miały wpływu na niezapłacenie podatku, przepisu ust. 1 nie stosuje się.
Art. 105b.–105d.
(uchylone)
Dział XI
Dokumentacja
Rozdział 1
Faktury
Art. 106.
(uchylony)
Art. 106a.
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:
1) sprzedaży, z wyjątkiem:
a) przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów,
b) czynności rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska;
2) dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej — posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
a) państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
b) państwa trzeciego;
3) dostawy towarów i świadczenia usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a i 7, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tych procedur, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tych rozdziałów jest Rzeczpospolita Polska;
4) sprzedaży na odległość towarów importowanych, rozliczanej w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 9, przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, dla których państwem członkowskim identyfikacji w rozumieniu przepisów tego rozdziału jest Rzeczpospolita Polska.
Art. 106b.
1. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
1a. Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w ust. 1 pkt 4, jeżeli całość lub część zapłaty, o której mowa w tym przepisie, otrzymał w tym samym miesiącu, w którym dokonał czynności, na poczet których otrzymał całość lub część tej zapłaty.
1b. Przepisu ust. 1a nie stosuje się w przypadkach, dla których terminy wystawienia faktury określone są w art. 106i ust. 3–8.
2. Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
3. Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
— jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
4. (uchylony)
4a. Podatnik korzystający z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9, może wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4.
5. W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
6. W przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 5, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
7. Przepisów ust. 5 i 6 nie stosuje się do podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).
Art. 106c.
Faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:
1) organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
2) komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 106d.
1. Podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:
1) dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,
2) o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
3) dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b
— jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.
2. Faktury może wystawiać w imieniu i na rzecz podatnika również upoważniona przez niego osoba trzecia, w szczególności jego przedstawiciel podatkowy, o którym mowa w art. 18a.
Art. 106e.
1. Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15) kwotę należności ogółem;
16) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których:
a) obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1, lub
b) w przepisach wydanych na podstawie art. 19a ust. 12 określono termin powstania obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty
— wyrazy „metoda kasowa”;
17) w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 — wyraz „samofakturowanie”;
18) w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi — wyrazy „odwrotne obciążenie”;
18a) w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy — wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”, przy czym do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania;
19) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 — wskazanie:
a) przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku,
b) przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub
c) innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia;
20) w przypadku, o którym mowa w art. 106c — nazwę i adres organu egzekucyjnego lub imię i nazwisko komornika sądowego oraz jego adres, a w miejscu określonym dla podatnika — imię i nazwisko lub nazwę dłużnika oraz jego adres;
21) w przypadku faktur wystawianych w imieniu i na rzecz podatnika przez jego przedstawiciela podatkowego — nazwę lub imię i nazwisko przedstawiciela podatkowego, jego adres oraz numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku;
22) w przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu — datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz:
a) przebieg pojazdu — w przypadku pojazdów lądowych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. a,
b) liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu — w przypadku jednostek pływających, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. b, oraz statków powietrznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. c;
23) w przypadku faktur wystawianych przez drugiego w kolejności podatnika, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej (procedurze uproszczonej) — dane określone w art. 136;
24) w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3:
a) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL,
b) numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego.
1a. W przypadku niewystawienia przez podatnika faktury, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, z powodów określonych w art. 106b ust. 1a, wystawiona przez podatnika po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi faktura w zakresie danych określonych w ust. 1 pkt 6 powinna zawierać datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi i datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, jeżeli taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury.
2. W przypadku świadczenia usług turystyki, dla których podstawę opodatkowania stanowi zgodnie z art. 119 ust. 1 kwota marży, faktura — w zakresie danych określonych w ust. 1 pkt 1–17 — powinna zawierać wyłącznie dane określone w ust. 1 pkt 1–8 i 15–17, a także wyrazy „procedura marży dla biur podróży”.
3. W przypadku dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, dla których podstawę opodatkowania stanowi zgodnie z art. 120 ust. 4 i 5 marża, faktura — w zakresie danych określonych w ust. 1 pkt 1–17 — powinna zawierać wyłącznie dane określone w ust. 1 pkt 1–8 i 15–17, a także odpowiednio wyrazy „procedura marży — towary używane”, „procedura marży — dzieła sztuki” lub „procedura marży — przedmioty kolekcjonerskie i antyki”.
4. Faktura nie zawiera:
1) (uchylony)
2) w przypadku, o którym mowa w art. 16 — danych określonych w ust. 1 pkt 4;
3) w przypadku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 pkt 2 — danych określonych w ust. 1 pkt 12–14;
4) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 3, jeżeli usługodawcą jest podmiot zagraniczny, o którym mowa w art. 131 pkt 2, zidentyfikowany na potrzeby procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 7 — danych określonych w ust. 1 pkt 4;
5) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 4 — danych określonych w ust. 1 pkt 4.
5. Faktura może nie zawierać:
1) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a — danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12–14;
2) w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. b — danych określonych w ust. 1 pkt 5 i 12–14;
3) w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro — danych określonych w ust. 1 pkt 3 dotyczących nabywcy i danych określonych w ust. 1 pkt 8, 9 i 11–14, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.
6. Przepisu ust. 5 pkt 3 nie stosuje się w przypadku wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, sprzedaży na odległość towarów importowanych, sprzedaży, dla której nie jest na fakturze podawany numer, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a.
7. Kwotę podatku w odniesieniu do dostarczanych towarów lub świadczonych usług objętych daną stawką podatku podatnik może obliczyć według następującego wzoru:
KP = WB × SP / 100 + SP
gdzie:
KP — oznacza kwotę podatku,
WB — oznacza wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług objętych stawką podatku, uwzględniającą kwotę podatku (wartość sprzedaży brutto),
SP — oznacza stawkę podatku.
8. W przypadku gdy podatnik oblicza kwotę podatku zgodnie z ust. 7, zamiast ceny jednostkowej netto podatnik może wykazywać na fakturze cenę wraz z kwotą podatku (cenę jednostkową brutto), a zamiast wartości sprzedaży netto — wartość sprzedaży brutto.
9. W przypadku, o którym mowa w ust. 8, sumę wartości sprzedaży netto stanowi różnica między wartością sprzedaży brutto a kwotą podatku, z podziałem na poszczególne stawki podatku.
10. Podatnik może określić w fakturze również kwoty podatku dotyczące wartości poszczególnych dostarczonych towarów i wykonanych usług wykazanych w tej fakturze; w tym przypadku łączna kwota podatku może być ustalona w wyniku podsumowania jednostkowych kwot podatku.
11. Kwoty podatku wykazuje się w złotych. Kwoty podatku wyrażone w walucie obcej wykazuje się w złotych przy zastosowaniu zasad przeliczania na złote przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki od 0,5 grosza zaokrągla się do 1 grosza.
12. W przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 1 pkt 18a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
13. Przepisu ust. 12 nie stosuje się, jeżeli zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na fakturze, została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Art. 106f.
1. Faktura, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, powinna zawierać:
1) dane, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 1–6;
2) otrzymaną kwotę zapłaty;
3) kwotę podatku wyliczoną według wzoru:
KP = ZB × SP / 100 + SP
gdzie:
KP — oznacza kwotę podatku,
ZB — oznacza kwotę otrzymanej całości lub części zapłaty,
SP — oznacza stawkę podatku.
4) dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług bez kwoty podatku, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość zamówienia lub umowy z uwzględnieniem kwoty podatku.
2. Przepisy art. 106e ust. 1 pkt 16–21 i 24 oraz ust. 2–6, 10 i 11 stosuje się odpowiednio.
3. Jeżeli faktura, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje całej zapłaty, w fakturze wystawianej po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi sumę wartości towarów lub usług pomniejsza się o wartość otrzymanych części zapłaty, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części zapłaty. Faktura, o której mowa w zdaniu pierwszym, powinna również zawierać numery identyfikujące w Krajowym Systemie e-Faktur faktury wystawione przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi, a w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane — numery tych faktur.
4. W przypadku gdy wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą otrzymanie części zapłaty, a faktury te obejmują łącznie całą zapłatę, ostatnia z tych faktur powinna zawierać również numery identyfikujące poprzednie faktury w Krajowym Systemie e-Faktur, a w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane — numery poprzednich faktur.
Art. 106g.
1. Faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 106c, faktura jest wystawiana w trzech egzemplarzach, z których jeden jest wydawany nabywcy, drugi — podmiot ją wystawiający pozostawia w swojej dokumentacji, a trzeci — przekazuje dłużnikowi.
3. W przypadku faktur przesyłanych w formie elektronicznej:
1) podatnik dokonujący sprzedaży lub upoważniona przez niego do wystawiania faktur osoba trzecia przesyła je lub udostępnia nabywcy,
2) nabywca, o którym mowa w art. 106d ust. 1, przesyła je lub udostępnia podatnikowi, który upoważnił go do wystawiania faktur, z uwzględnieniem zasad wynikających z procedury zatwierdzania faktur przez podatnika dokonującego sprzedaży,
3) nabywca, o którym mowa w art. 106k ust. 1, przesyła je lub udostępnia wystawcy faktury,
4) podmiot, o którym mowa w art. 106c, przesyła je lub udostępnia nabywcy i dłużnikowi
— zachowując je jednocześnie w swojej dokumentacji.
3a. Faktura ustrukturyzowana jest udostępniana i otrzymywana za pomocą oprogramowania interfejsowego, o którym mowa w art. 106nc ust. 1.
3b. Jeżeli odbiorca faktury nie wyraził akceptacji, o której mowa w art. 106na ust. 2, faktura ustrukturyzowana może być przesłana temu podmiotowi w postaci z nim uzgodnionej. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.
3c. Dostęp do faktury ustrukturyzowanej jest możliwy przez podanie danych tej faktury określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 106r pkt 4.
4. W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu na rzecz nabywcy, o którym mowa w art. 13 ust. 2 pkt 4, podatnik, w terminie 14 dni od dnia dokonania dostawy, przesyła kopię wystawionej faktury lub dane w niej zawarte do wyznaczonej jednostki, o której mowa w art. 97 ust. 17. Przepisu nie stosuje się do faktur ustrukturyzowanych.
Art. 106h.
1. W przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej:
1) do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon fiskalny w postaci papierowej dotyczący tej sprzedaży albo
2) pozostawia się w dokumentacji numer dokumentu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej zawarte na paragonie fiskalnym w postaci elektronicznej.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zaewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.
3. W przypadku gdy faktura w formie elektronicznej dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, podatnik zostawia w dokumentacji:
1) paragon fiskalny w postaci papierowej dotyczący tej sprzedaży z danymi identyfikującymi tę fakturę albo
2) numer dokumentu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej zawarte na paragonie fiskalnym w postaci elektronicznej.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy paragon został uznany za fakturę wystawioną zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3.
Art. 106i.
1. Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2–9.
2. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.
3. Fakturę wystawia się nie później niż:
1) 30. dnia od dnia wykonania usług — w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a;
2) 60. dnia od dnia wydania towarów — w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b, z zastrzeżeniem ust. 4;
3) 90. dnia od dnia wykonania czynności — w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. c;
4) z upływem terminu płatności — w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.
4. W przypadku dostawy towarów, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b, gdy umowa przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw, fakturę wystawia się nie później niż 120. dnia od pierwszego dnia wydania towarów.
5. W przypadku, o którym mowa w art. 29a ust. 12, fakturę wystawia się nie później niż:
1) 7. dnia od określonego w umowie dnia zwrotu opakowania;
2) 60. dnia od dnia wydania opakowania, jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu opakowania.
6. W przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 3, fakturę wystawia się:
1) zgodnie z ust. 1 i 2 — jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty;
2) nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania — jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca, o którym mowa w pkt 1.
6a. (uchylony)
7. Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60. dnia przed:
1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.
8. Przepis ust. 7 pkt 1 nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.
9. Przepisów ust. 3, 4 i 8 nie stosuje się do wystawiania faktur w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w art. 8a ust. 1 i 3.
Art. 106j.
1. W przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1) podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,
2) (uchylony)
3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury
— podatnik wystawia fakturę korygującą.
2. Faktura korygująca powinna zawierać:
1) (uchylony)
2) numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca, z wyjątkiem faktur korygujących wystawianych do faktur, dla których nie został nadany numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur;
3) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a) określone w art. 106e ust. 1 pkt 1–5,
b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4) (uchylony)
5) jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego — odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6) w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 — prawidłową treść korygowanych pozycji.
2a. Faktura korygująca może zawierać:
1) wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;
2) przyczynę korekty.
3. W przypadku gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny, może wystawić fakturę korygującą dotyczącą dostaw towarów lub świadczenia usług na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie, która:
1) zawiera dodatkowo wskazanie okresu, do którego odnoszą się udzielany opust lub udzielana obniżka;
2) może nie zawierać nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych korektą — w przypadku gdy korekta dotyczy wszystkich dostaw towarów i świadczonych usług.
4. Fakturę korygującą fakturę ustrukturyzowaną wystawia się w postaci faktury ustrukturyzowanej.
Art. 106k.
1. Nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8–15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą.
2. Faktura, o której mowa w ust. 1, wymaga akceptacji wystawcy faktury.
3. Faktura, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:
1) wyrazy „NOTA KORYGUJĄCA”;
2) numer kolejny i datę jej wystawienia;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy i numer za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, a także numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej;
4) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura, o której mowa w ust. 1, określone w art. 106e ust. 1 pkt 1–6;
5) wskazanie treści korygowanej informacji oraz treści prawidłowej.
4. Przepisy ust. 1–3 nie naruszają przepisów dotyczących wystawiania faktur korygujących.
Art. 106l.
1. W przypadku gdy faktura ulegnie zniszczeniu albo zaginie:
1) podatnik lub upoważniona przez niego do wystawiania faktur osoba trzecia, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek nabywcy — zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu podatnika,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy;
2) nabywca, o którym mowa w art. 106d ust. 1 lub art. 106k ust. 1, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek podatnika — zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu podatnika;
3) podmiot, o którym mowa w art. 106c, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek nabywcy lub dłużnika — zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu tego podmiotu,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy lub dłużnika.
2. Faktura wystawiona ponownie:
1) zawiera datę wystawienia;
2) może zawierać wyraz „DUPLIKAT”.
3. Do faktur wystawionych ponownie przepisu art. 106g ust. 4 nie stosuje się.
Art. 106m.
1. Podatnik określa sposób zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności treści i czytelności faktury.
2. Przez autentyczność pochodzenia faktury rozumie się pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktury.
3. Przez integralność treści faktury rozumie się, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać faktura.
4. Autentyczność pochodzenia, integralność treści oraz czytelność faktury można zapewnić za pomocą dowolnych kontroli biznesowych, które ustalają wiarygodną ścieżkę audytu między fakturą a dostawą towarów lub świadczeniem usług.
5. Poza wykorzystaniem kontroli biznesowych, określonych w ust. 4, autentyczność pochodzenia i integralność treści faktury elektronicznej są zachowane, w szczególności, w przypadku wykorzystania:
1) kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub
2) elektronicznej wymiany danych (EDI) zgodnie z umową w sprawie europejskiego modelu wymiany danych elektronicznych, jeżeli zawarta umowa dotycząca tej wymiany przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia faktury i integralność jej danych, lub
3) Krajowego Systemu e-Faktur — w odniesieniu do faktur ustrukturyzowanych otrzymanych przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur.
Art. 106n.
1. Stosowanie faktur elektronicznych wymaga akceptacji odbiorcy faktury.
2. W przypadku przesyłania lub udostępniania temu samemu odbiorcy jednocześnie więcej niż jednej faktury elektronicznej dane wspólne dla poszczególnych faktur mogą zostać podane tylko raz, o ile dla każdej faktury są dostępne wszystkie te dane.
Art. 106na.
1. Fakturę ustrukturyzowaną uznaje się za wystawioną w dniu jej przesłania do Krajowego Systemu e-Faktur.
2. Otrzymywanie faktur ustrukturyzowanych przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur wymaga akceptacji odbiorcy faktury.
3. Faktura ustrukturyzowana jest uznana za otrzymaną przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur w dniu przydzielenia w tym systemie numeru identyfikującego tę fakturę.
Art. 106nb.
Z Krajowego Systemu e-Faktur mogą korzystać:
1) podatnik,
2) podmioty wskazane przez podatnika,
3) podmioty, o których mowa w art. 106c,
4) osoby fizyczne wskazane przez podmioty, o których mowa w art. 106c,
5) osoby fizyczne wskazane w zawiadomieniu o nadaniu lub odebraniu uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur, którym podatnik lub podmioty, o których mowa w art. 106c, nadali uprawnienia do korzystania z tego systemu,
6) podmioty inne, niż wymienione w pkt 1–5, wskazane przez osoby fizyczne korzystające z Krajowego Systemu e-Faktur, jeżeli prawo do wskazywania innego podmiotu wynika z uprawnień nadanych tym osobom fizycznym
— uwierzytelnieni w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 106r pkt 3.
Art. 106nc.
1. Faktura ustrukturyzowana jest wystawiana i otrzymywana przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur za pomocą oprogramowania interfejsowego, w postaci elektronicznej i zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
2. Oprogramowanie interfejsowe, o którym mowa w ust. 1, jest dostępne na stronie, której adres jest podany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępnia na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór faktury ustrukturyzowanej.
Art. 106nd.
1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi Krajowy System e-Faktur i jest administratorem danych w nim zawartych.
2. Krajowy System e-Faktur jest systemem teleinformatycznym służącym do:
1) nadawania, zmiany lub odbierania uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur;
2) powiadamiania podmiotów, o których mowa w art. 106nb, o nadanych uprawnieniach do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur lub ich odebraniu;
3) uwierzytelnienia oraz weryfikacji uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur, posiadanych przez podmioty, o których mowa w art. 106nb;
4) wystawiania faktur ustrukturyzowanych;
5) dostępu do faktur ustrukturyzowanych;
6) otrzymywania faktur ustrukturyzowanych;
7) przechowywania faktur ustrukturyzowanych;
8) oznaczania faktur ustrukturyzowanych numerem identyfikującym przydzielonym w Krajowym Systemie e-Faktur;
9) analizy i kontroli prawidłowości danych z faktur ustrukturyzowanych;
10) powiadamiania podmiotów, o których mowa w art. 106nb, o:
a) dacie i czasie wystawienia faktury ustrukturyzowanej oraz numerze identyfikującym fakturę ustrukturyzowaną przydzielonym w Krajowym Systemie e-Faktur oraz dacie i czasie jego przydzielenia,
b) dacie i czasie odrzucenia faktury w przypadku jej niezgodności z wzorem, o którym mowa w art. 106nc ust. 3,
c) braku możliwości wystawienia faktury ustrukturyzowanej — w przypadku niedostępności Krajowego Systemu e-Faktur;
11) powiadamiania podmiotów innych niż określone w art. 106nb o braku uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur.
Art. 106ne.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego tego ministra komunikaty dotyczące niedostępności Krajowego Systemu e-Faktur.
Art. 106o.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e, oraz zakres tych danych, uwzględniając:
1) konieczność zapewnienia odpowiedniego dokumentowania dostawy towarów lub świadczenia usług i identyfikacji czynności dokonanych przez niektóre kategorie podatników;
2) niską wartość transakcji lub specyfikę niektórych rodzajów działalności związaną z liczbą lub rodzajem wykonywanych czynności.
Art. 106p.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, w odniesieniu do niektórych rodzajów towarów lub usług, inny niż określony w art. 31a ust. 1 sposób przeliczania wykazywanych na fakturach kwot w walutach obcych, stosowanych do określenia podstawy opodatkowania, z uwzględnieniem specyfiki rozliczania należności z tytułu dostaw tych towarów lub świadczenia tych usług.
Art. 106q.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, późniejsze niż określone w art. 106i terminy wystawiania faktur, uwzględniając specyfikę niektórych rodzajów działalności związaną z liczbą lub rodzajem wykonywanych czynności.
Art. 106r.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur,
2) sposoby nadawania, zmiany lub odbierania uprawnień do korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur oraz wzór zawiadomienia o nadaniu lub odebraniu tych uprawnień,
3) sposoby uwierzytelnienia podmiotów korzystających z Krajowego Systemu e-Faktur,
4) dane faktury ustrukturyzowanej, których podanie umożliwia dostęp do tej faktury w Krajowym Systemie e-Faktur
— uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowej identyfikacji i weryfikacji podmiotów, o których mowa w art. 106nb, oraz zapewnienia dostępu do faktur ustrukturyzowanych i możliwości zapoznania się z ich treścią.
Art. 107.
(uchylony)
Art. 108.
1. W przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 43 ust. 12a, do zapłaty podatku jest obowiązana organizacja pożytku publicznego.
4. (uchylony)
Rozdział 1a
Mechanizm podzielonej płatności
Art. 108a.
1. Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.
1a. Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.
1b. Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
1c. Przepisy ust. 1–1b stosuje się odpowiednio do płatności, o których mowa w art. 19a ust. 8. W takim przypadku w komunikacie przelewu, o którym mowa w ust. 3, podatnik w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 3, wpisuje wyraz „zaliczka”.
1d. W przypadku dokonania potrącenia wierzytelności przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.
1e. Przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w przypadku dokonywania płatności kwoty należności wynikającej z faktury dokumentującej transakcje realizowane w wykonaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 407), jeżeli podmiot, na rzecz którego dokonywana jest płatność, na dzień dokonania dostawy był partnerem prywatnym, z którym podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym, lub jednoosobową spółką partnera prywatnego albo spółką kapitałową, której jedynymi wspólnikami są partnerzy prywatni, z którą podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym.
2. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:
1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.
3. Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:
1) kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
2) kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;
3) numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;
4) numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
3a. W przypadku wystawienia na rzecz podatnika przez jednego dostawcę lub usługodawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc więcej niż jednej faktury zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności może dotyczyć więcej niż jednej faktury.
3b. W przypadku, o którym mowa w ust. 3a, komunikat przelewu, o którym mowa w ust. 3:
1) obejmuje wszystkie faktury wystawione dla podatnika przez jednego dostawcę lub usługodawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc;
2) zawiera kwotę odpowiadającą sumie kwot podatku wykazanych w fakturach, o których mowa w pkt 1.
3c. W przypadku, o którym mowa w ust. 3a, w komunikacie przelewu, o którym mowa w ust. 3, w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 3, wpisuje się okres, za który dokonywana jest płatność.
3d. W przypadku wpłaty kwoty odpowiadającej kwocie podatku oraz należności celnych na rzecz przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych w komunikacie przelewu, o którym mowa w ust. 3, w miejsce informacji, o których mowa w ust. 3:
1) pkt 1 i 2 — wskazuje się kwotę odpowiadającą kwocie podatku oraz należności celnych, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
2) pkt 3 — wskazuje się numer dokumentu związanego z płatnością wystawionego przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych;
3) pkt 4 — wskazuje się numer, za pomocą którego przedstawiciel bezpośredni lub pośredni w rozumieniu przepisów celnych jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
4. W przypadkach określonych w art. 29a ust. 10 pkt 1–3 i ust. 14 zwrot całości albo części zapłaty może być dokonywany przy użyciu komunikatu przelewu, o którym mowa w ust. 3, w którym podatnik w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 4, wskazuje numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługobiorca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
5. W przypadku gdy płatność zostanie dokonana w sposób określony w ust. 2 na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.
6. Odpowiedzialność solidarna podatnika, o którym mowa w ust. 5, jest wyłączona w przypadku dokonania przez tego podatnika:
1) płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, albo
2) zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu, albo
3) płatności na rachunek VAT podatnika wskazanego w umowie o nabyciu wierzytelności zawartej z dostawcą lub nabywcą
— w kwocie otrzymanej na rachunek VAT, przy czym przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
7. W przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
8. Przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem ust. 1a.
Art. 108b.
1. Na wniosek podatnika naczelnik urzędu skarbowego wydaje, w drodze postanowienia, zgodę na przekazanie środków zgromadzonych na wskazanym przez podatnika rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony ten rachunek VAT.
1a. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 1, służy zażalenie.
2. Podatnik we wniosku określa wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana.
3. Naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. W postanowieniu naczelnik urzędu skarbowego określa wysokość środków, jaka ma zostać przekazana.
4. Naczelnik urzędu skarbowego przekazuje, przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej, informację o postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, bankowi albo spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, które prowadzą rachunek VAT wskazany we wniosku. Informacja zawiera dane niezbędne do realizacji postanowienia, w tym:
1) numer rachunku VAT, o którym mowa w ust. 1;
2) numer rachunku bankowego albo rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, o których mowa w ust. 1;
3) wysokość środków, o których mowa w ust. 3.
5. Naczelnik urzędu skarbowego odmawia, w drodze decyzji, wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT:
1) w przypadku posiadania przez podatnika zaległości z tytułu podatków i należności, o których mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe — w wysokości odpowiadającej tej zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, według stanu na dzień wydania decyzji;
2) w przypadku gdy zachodzi uzasadniona obawa, że:
a) zobowiązanie podatkowe z tytułu podatków i należności, o których mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań podatkowych lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań podatkowych, lub
b) wystąpi zaległość podatkowa z tytułu podatków i należności, o których mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
5a. Przepisu ust. 5 pkt 1 nie stosuje się w przypadku, gdy zaległości podatkowe zostały objęte decyzją wydaną na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej.
6. Podatnik będący państwową jednostką budżetową dysponuje środkami zgromadzonymi na rachunkach VAT prowadzonych dla rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.), na podstawie przepisów tej ustawy.
7. W przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, mogą wystąpić również osoby, które były wspólnikami tych spółek. Przepisy ust. 2–5a stosuje się odpowiednio.
8. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również podmiot niebędący podatnikiem:
1) posiadający środki na rachunku VAT, przy czym przepisy ust. 2–5a stosuje się odpowiednio;
2) nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym przepisy ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.
9. W przypadku, o którym mowa w ust. 8:
1) pkt 1, właściwym organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego:
a) właściwy według adresu miejsca zamieszkania — w przypadku osoby fizycznej,
b) właściwy według adresu siedziby — w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
2) pkt 2, właściwym organem podatkowym jest naczelnik drugiego urzędu skarbowego.
10. W przypadku przekazania środków pieniężnych na rachunek techniczny, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zgody na wypłatę tych środków.
11. We wniosku, o którym mowa w ust. 10, podatnik określa numer rachunku VAT, z którego nastąpiło przekazanie środków na rachunek techniczny, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, oraz wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona z tego rachunku technicznego.
12. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. W postanowieniu naczelnik urzędu skarbowego określa wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
13. Do wniosku, o którym mowa w ust. 10, przepisy ust. 5, 5a i ust. 7 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio.
14. Naczelnik urzędu skarbowego przekazuje, przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej, informację o postanowieniu, o którym mowa w ust. 12, bankowi, który prowadzi rachunek techniczny, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Informacja zawiera dane niezbędne do realizacji postanowienia, w tym:
1) numer rachunku VAT, z którego nastąpiło przekazanie środków na rachunek techniczny, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
2) wysokość środków, o których mowa w ust. 12.
15. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 10, może wystąpić również podmiot niebędący podatnikiem:
1) którego środki pieniężne zostały przekazane na rachunek techniczny, o którym mowa w art. 62e ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, przy czym przepisy ust. 5, 5a, ust. 9 pkt 1, ust. 11 i 12 stosuje się odpowiednio;
2) nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym przepisy ust. 9 pkt 2, ust. 11 i 12 stosuje się odpowiednio.
Art. 108c.
1. Do wysokości kwoty odpowiadającej kwocie podatku wynikającej z otrzymanej faktury, zapłaconej z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, w tym również w przypadku gdy kwota ta została zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności przez podatnika innego niż wskazany na fakturze, przepisów przepisów art. 112b ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 2a oraz art. 112c nie stosuje się.
2. Do zaległości w podatku powstałej za okres rozliczeniowy, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której co najmniej 95% wynika z otrzymanych przez podatnika faktur, które zostały zapłacone z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, przepisu art. 56b Ordynacji podatkowej nie stosuje się. Przy wyliczaniu udziału procentowego uwzględnia się także kwoty podatku z faktur zapłaconych z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności przez podatnika innego niż wskazany na fakturze.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do podatnika, który wiedział, że faktura zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności:
1) została wystawiona przez podmiot nieistniejący;
2) stwierdza czynności, które nie zostały dokonane;
3) podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością;
4) potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego.
4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do zaległości podatkowej w podatku przekraczającej dwukrotność kwoty podatku naliczonego wykazanej w złożonej deklaracji podatkowej.
Art. 108d.
1. Jeżeli zapłata zobowiązania podatkowego z tytułu podatku następuje w całości z rachunku VAT w terminie wcześniejszym niż termin zapłaty podatku, kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku można obniżyć o kwotę wyliczoną według wzoru:
S = Z × r × n/360
w którym poszczególne symbole oznaczają:
S — kwotę, o którą obniża się kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku,
Z — kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku wynikającą z deklaracji podatkowej przed obniżeniem tego zobowiązania,
r — stopę referencyjną Narodowego Banku Polskiego obowiązującą na dwa dni robocze przed dniem zapłaty podatku,
n — liczbę dni od dnia, w którym obciążono rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, z wyłączeniem tego dnia, do dnia, w którym upływa termin zapłaty podatku, włącznie z tym dniem.
2. Kwotę, o którą obniża się kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku, zaokrągla się do pełnych złotych.
3. Do zaokrąglenia kwoty, o którą obniża się kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku, stosuje się przepis art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej.
Art. 108e.
Podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi są obowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, prowadzone w walucie polskiej.
Art. 108f.
1. Na wniosek podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju naczelnik drugiego urzędu skarbowego dokonuje zwrotu poniesionych przez podatnika kosztów obsługi rachunków, o których mowa w art. 108e, oraz rachunków VAT prowadzonych dla tych rachunków.
2. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, przysługuje do wysokości kosztów wynikających z wykorzystywania rachunków, o których mowa w art. 108e, oraz prowadzonych dla nich rachunków VAT do celów obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a.
3. Wniosek o zwrot kosztów może być składany za okresy kwartalne, półroczne lub roczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po okresie, za który składany jest wniosek.
4. We wniosku o zwrot kosztów określa się kwotę, o którą ubiega się podatnik, oraz numer rachunku rozliczeniowego lub numer imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który ma zostać dokonany zwrot kosztów.
5. Do wniosku o zwrot kosztów dołącza się dokumenty potwierdzające wysokość poniesionych przez podatnika kosztów.
6. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, dokonywany jest w złotych polskich na rachunek rozliczeniowy podatnika lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej wskazany we wniosku, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania.
7. W razie uzasadnionych wątpliwości dotyczących wniosku o zwrot kosztów lub dołączonych do niego dokumentów naczelnik drugiego urzędu skarbowego zwraca się do wnioskodawcy o dodatkowe wyjaśnienia.
8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, może nastąpić w terminie późniejszym niż określony w ust. 6 oraz w wysokości kwot faktycznie uznanych, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania dodatkowych wyjaśnień. Od kwot zwróconych w terminie późniejszym niż określony w ust. 6 nie przysługują odsetki za zwłokę.
9. Odmowa zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 1, następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
10. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1–9 do wniosków o zwrot kosztów stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej.
Rozdział 2
Ewidencje
Art. 109.
1. Podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.
2. W przypadku stwierdzenia, że podatnik nie prowadzi ewidencji, o której mowa w ust. 1, albo prowadzi ją w sposób nierzetelny, a na podstawie dokumentacji nie jest możliwe ustalenie wartości sprzedaży, organ podatkowy określi, w drodze oszacowania, wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego. Jeżeli nie można określić przedmiotu opodatkowania, kwotę podatku ustala się przy zastosowaniu stawki 22%.
3. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:
1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
3) kontrahentów;
4) dowodów sprzedaży i zakupów.
3a. Podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju. W przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19a ust. 1–3 i 8.
3b. Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.
3c. Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 2 i 3, są obowiązani przesyłać do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c:
1) za pierwszy i drugi miesiąc danego kwartału — w terminie do 25. dnia miesiąca następującego odpowiednio po każdym z tych miesięcy;
2) za ostatni miesiąc danego kwartału, łącznie z deklaracją — w terminie do złożenia tej deklaracji.
3d. Faktury, o których mowa w art. 106h ust. 1–3, ujmuje się w ewidencji, o której mowa w ust. 3, w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji.
3e. W terminie 14 dni od dnia:
1) stwierdzenia przez podatnika, że przesłana ewidencja zawiera błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym, lub
2) zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji
— podatnik jest obowiązany przesłać korektę ewidencji na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c.
3f. W przypadku stwierdzenia przez naczelnika urzędu skarbowego w przesłanej ewidencji błędów, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, naczelnik urzędu skarbowego wzywa podatnika do ich skorygowania, wskazując te błędy.
3g. Podatnik w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w ust. 3f, przesyła, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, do naczelnika urzędu skarbowego ewidencję skorygowaną w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub składa wyjaśnienia wskazujące, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu.
3h. Jeżeli podatnik, wbrew obowiązkowi określonemu w ust. 3g:
1) nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień, albo zrobi to po terminie,
2) w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu
— naczelnik urzędu skarbowego może nałożyć, w drodze decyzji, na tego podatnika karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd, o którym mowa w ust. 3f.
3i. Przepisu ust. 3h nie stosuje się do podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który za ten sam czyn ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.
3j. Wpływy z kar pieniężnych, o których mowa w ust. 3h, stanowią dochód budżetu państwa.
3k. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 3h, uiszcza się bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 3h.
3l. W zakresie nieuregulowanym w ust. 3h, 3i i 3k do kary pieniężnej stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej.
4.–8. (uchylone)
8a. Ewidencja, o której mowa w ust. 3, prowadzona jest w postaci elektronicznej przy użyciu programów komputerowych.
9. W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 6, podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję otrzymywanych towarów zawierającą w szczególności datę ich otrzymania, dane pozwalające na identyfikację towarów oraz datę wydania towaru po wykonaniu usługi przez podatnika.
9a. W przypadkach, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 i 8, podatnicy podatku od wartości dodanej są obowiązani prowadzić ewidencję przemieszczanych towarów zawierającą w szczególności datę ich przemieszczenia na terytorium kraju oraz dane pozwalające na identyfikację towarów.
10. Przepis ust. 9 stosuje się odpowiednio do towarów przemieszczanych przez podatnika na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli na tych towarach mają być wykonane usługi na rzecz podatnika, a po wykonaniu tych usług towary te są wysyłane lub transportowane z powrotem do tego podatnika na terytorium kraju.
10a. Przepis ust. 9a stosuje się odpowiednio do towarów przemieszczanych przez podatnika w przypadkach, o których mowa w art. 13 ust. 4 pkt 7 i 8.
11. Podmioty, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, są obowiązane prowadzić ewidencję, na podstawie której można określić wartość nabywanych przez nie towarów z innych państw członkowskich; prowadzenie ewidencji powinno zapewnić wskazanie dnia, w którym wartość nabywanych przez te podmioty towarów z innych państw członkowskich przekroczy kwotę 50 000 zł, z uwzględnieniem wartości towarów określonych w art. 10 ust. 3.
11a. Dostawcy, o których mowa w art. 22a ust. 1 pkt 1, których towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, oraz podatnicy, o których mowa w art. 28k ust. 2, posiadający siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby — stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, są obowiązani prowadzić ewidencję, na podstawie której można określić łączną wartość dostaw dokonywanych na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 pkt 22a, oraz świadczonych usług, o których mowa w art. 28k ust. 1. Ewidencja powinna zapewnić również wskazanie dostawy lub usługi, w związku z którymi nastąpiło przekroczenie kwoty, o której mowa w art. 22a ust. 1 pkt 3 lub art. 28k ust. 2 pkt 3.
11b. Podatnicy, na rzecz których są przemieszczane towary z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3a, są obowiązani prowadzić ewidencję tych towarów zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 54a ust. 2 rozporządzenia 282/2011.
11c. Podatnicy, którzy przemieszczają towary z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3b, są obowiązani prowadzić ewidencję tych towarów zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 54a ust. 1 rozporządzenia 282/2011.
11d. Podatnicy niebędący podatnikami, o których mowa w ust. 11b, oraz podatnicy podatku od wartości dodanej, prowadzący magazyn, do którego wprowadzane są towary w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3a, są obowiązani prowadzić ewidencję towarów, dostępną dla organów podatkowych w miejscu prowadzenia magazynu.
11e. Ewidencja, o której mowa w ust. 11d, zawiera następujące dane:
1) numer identyfikacyjny podatnika podatku od wartości dodanej przemieszczającego towary w procedurze magazynu typu call-off stock, o której mowa w dziale II rozdziale 3a, jeżeli prowadzącym magazyn jest podatnik;
2) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 13a ust. 2 pkt 3, a w przypadku podatnika zastępującego — numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 13c pkt 3;
3) opis i ilość towarów wprowadzonych do magazynu oraz datę ich wprowadzenia;
4) opis i ilość towarów wyprowadzonych z magazynu oraz datę ich wyprowadzenia;
5) opis i ilość towarów zniszczonych, utraconych lub skradzionych oraz datę zniszczenia, utraty lub kradzieży towarów, które uprzednio zostały wprowadzone do magazynu, a jeżeli określenie takiej daty nie jest możliwe — datę stwierdzenia ich zniszczenia lub braku.
11f. Podatnicy, o których mowa w art. 127 ust. 1, są obowiązani do prowadzenia, w postaci elektronicznej w systemie TAX FREE, ewidencji zawierającej dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku w systemie zwrotu podatku podróżnym, w szczególności dane:
1) dotyczące dostawy towarów i podstawy opodatkowania, kwoty podatku należnego, stawki podatku;
2) podróżnych, niezbędne do ich identyfikacji;
3) dotyczące potwierdzenia wywozu towarów poza terytorium Unii Europejskiej;
4) dotyczące zwrotu podatku.
11g. Członkowie grupy VAT są obowiązani prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1, zawierającą co najmniej dane dotyczące:
1) rodzaju i wartości dostaw towarów i świadczonych usług przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT;
2) członków grupy VAT, na rzecz których dokonano czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1;
3) dokumentów potwierdzających dokonanie czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1.
11h. Członkowie grupy VAT są obowiązani przesyłać do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 11g, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
11i. Ewidencja, o której mowa w ust. 11g, jest przesyłana zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne i w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej.
11j. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępni na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzór ewidencji, o której mowa w ust. 11g.
11k. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych zawartych w ewidencji, o której mowa w ust. 11g, oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z ust. 11h, uwzględniając konieczność przeciwdziałania uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania przez grupę VAT, kontroli obowiązków grupy VAT przez organ podatkowy oraz możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez członków grupy VAT tej ewidencji.
12. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe dane, jakie powinny zawierać prowadzone przez podatnika ewidencje, o których mowa w ust. 9 i 10, a także wzory tych ewidencji, uwzględniając:
1) specyfikę wykonywania czynności, których przedmiotem są przemieszczane towary objęte obowiązkiem ewidencyjnym;
2) konieczność zapewnienia dokumentacji umożliwiającej zweryfikowanie prawidłowości rozliczenia podatku.
13. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, niektóre grupy podatników będących osobami fizycznymi z prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 1, jeżeli jest to uzasadnione specyfiką wykonywanej przez tych podatników działalności, a dodatkowo jeżeli w związku z wykonywanymi przez nich czynnościami naczelnik urzędu skarbowego otrzymuje dokumenty umożliwiające prawidłowe określenie osiąganego przez tych podatników obrotu.
14. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 3, oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z ust. 3b i 3c, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowości rozliczeń podatników oraz kontroli obowiązków podatników przez organ podatkowy, identyfikowania obszarów, w których występują nadużycia w podatku lub narażonych na te nadużycia, oraz możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez podatników ewidencji.
15. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe dane, jakie powinna zawierać ewidencja, o której mowa w ust. 11f, i sposób jej prowadzenia, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego rozliczenia podatników prowadzących sprzedaż towarów podróżnym oraz możliwości kontroli obowiązków podatników przez organ podatkowy.
Art. 109a.
W przypadku ujęcia w ewidencji przez podatnika, o którym mowa w art. 109 ust. 3, wystawionej dla niego faktury dotyczącej sprzedaży potwierdzonej paragonem, który nie zawiera numeru, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Art. 109b.
1. Podatnik ułatwiający poprzez użycie interfejsu elektronicznego dokonanie na terytorium Unii Europejskiej:
1) sprzedaży na odległość towarów importowanych innej niż dostawa towarów, o której mowa w art. 7a ust. 1, lub
2) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem innych niż dostawy towarów, o których mowa w art. 7a ust. 2, lub
3) świadczenia usług na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem innego niż świadczenie usług, w przypadku których przyjmuje się, że podatnik uczestniczący w świadczeniu tych usług działa w imieniu własnym zgodnie z art. 9a rozporządzenia 282/2011
— jest obowiązany prowadzić ewidencję tych czynności w postaci elektronicznej, zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 54c ust. 2 rozporządzenia 282/2011.
2. Przez ułatwianie, o którym mowa w ust. 1, rozumie się ułatwianie w rozumieniu art. 54b rozporządzenia 282/2011.
3. Ewidencja, o której mowa w ust. 1, jest prowadzona w sposób umożliwiający sprawdzenie prawidłowości rozliczenia podatku lub podatku od wartości dodanej w odniesieniu do każdego towaru będącego przedmiotem dostawy lub każdej świadczonej usługi, o których mowa w ust. 1.
4. Podatnik jest obowiązany udostępnić drogą elektroniczną, w zakresie wskazanym w żądaniu właściwego organu podatkowego, ewidencję, o której mowa w ust. 1, nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego żądania, w odniesieniu do:
1) dostaw towarów, w przypadku których wysyłka lub transport rozpoczyna się lub kończy na terytorium kraju;
2) świadczenia usług, w przypadku których miejsce świadczenia znajduje się na terytorium kraju.
5. W przypadku wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających udostępnienie ewidencji drogą elektroniczną zgodnie z ust. 4 ewidencję udostępnia się w sposób wskazany przez właściwy organ podatkowy w wezwaniu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego wezwania.
6. Elektroniczna kopia żądania, o którym mowa w ust. 4, lub wezwania, o którym mowa w ust. 5, może być przekazana na adres poczty elektronicznej:
1) wskazany w zgłoszeniu informującym o zamiarze skorzystania przez podatnika z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9 lub odpowiadających im regulacjach;
2) wskazany przez podatnika w inny sposób niż określony w pkt 1, w przypadku gdy podatnik nie korzysta z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9 lub odpowiadających im regulacjach;
3) podatnika, podany na stronie internetowej podatnika, w przypadku gdy adres poczty elektronicznej, o którym mowa w pkt 1 i 2, nie został wskazany.
7. Podatnik przechowuje ewidencję, o której mowa w ust. 1, przez okres 10 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym została dokonana dostawa towarów lub wykonana usługa podlegające obowiązkowi ewidencyjnemu.
Art. 110.
W przypadku gdy osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nie są obowiązane do prowadzenia ewidencji określonej w art. 109 ust. 3 w związku z dokonywaniem sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 i art. 82 ust. 3, dokonają sprzedaży opodatkowanej i nie zapłacą podatku należnego, a na podstawie dokumentacji nie jest możliwe ustalenie wartości tej sprzedaży, organ podatkowy określi, w drodze oszacowania, wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego. Jeżeli nie można określić przedmiotu opodatkowania, kwotę podatku ustala się przy zastosowaniu stawki 22%.
Rozdział 3
Kasy rejestrujące
Art. 111.
1. Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
1a. (uchylony)
1b. W ewidencji, o której mowa w ust. 1, wykazuje się dane o sprzedaży, zawarte w dokumentach wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym określające przedmiot opodatkowania, wysokość podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz dane służące identyfikacji poszczególnych sprzedaży, w tym numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku albo podatku od wartości dodanej.
2. W przypadku stwierdzenia, że podatnik narusza obowiązek określony w ust. 1, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
3. Jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika nie może być prowadzona ewidencja sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, podatnik jest obowiązany ewidencjonować obroty i kwoty podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. W przypadku gdy ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży.
3a. Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani:
1) wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:
a) w postaci papierowej lub
b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony;
2) dokonywać niezwłocznego zgłoszenia właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących każdej nieprawidłowości w pracy kasy;
3) udostępniać kasy rejestrujące do kontroli stanu ich nienaruszalności i prawidłowości pracy na każde żądanie właściwych organów;
4) poddawać kasy rejestrujące w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7a pkt 4 obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis kas rejestrujących;
5) (uchylony)
6) przechowywać kopie dokumentów kasowych przez okres wymagany w art. 112, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295);
7) stosować kasy rejestrujące wyłącznie do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, z zastrzeżeniem ust. 3b;
8) wystawiać przy zastosowaniu kas rejestrujących dokumenty inne niż określone w pkt 1 dotyczące sprzedaży lub pracy tych kas;
9) prowadzić i przechowywać dokumentację o przebiegu eksploatacji kasy rejestrującej, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 7a i ust. 9 pkt 1;
10) (uchylony)
11) poddać obowiązkowemu przeglądowi technicznemu kasy rejestrujące, które zostały przez podatnika utracone, a następnie odzyskane, przed ich ponownym zastosowaniem do prowadzenia ewidencji;
12) zapewnić połączenie umożliwiające przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3;
13) zakończyć używanie kas rejestrujących w przypadku zakończenia działalności gospodarczej lub pracy kas rejestrujących, zapewniając zabezpieczenie danych z kasy rejestrującej.
3aa. Wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 3a pkt 4, stwierdza się na podstawie wpisu wyniku przeglądu technicznego w książce kasy rejestrującej i zapisu daty dokonania tego przeglądu w Centralnym Repozytorium Kas.
3ab. W przypadku gdy z przyczyn niezależnych od podatnika nie jest możliwe zapewnienie połączenia, o którym mowa w art. 111a ust. 3:
1) czasowo — podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży i zapewnić to połączenie niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn;
2) trwale — podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży i za zgodą naczelnika urzędu skarbowego zapewnić to połączenie w ustalonych z naczelnikiem urzędu skarbowego odstępach czasowych.
3b. Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innej umowy o podobnym charakterze albo marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganej przez nich wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
3c. Do prowadzenia ewidencji sprzedaży mogą być stosowane wyłącznie kasy rejestrujące, które zostały nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b, z uwzględnieniem ust. 3d.
3ca. Podatnicy mogą używać kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a, do prowadzenia ewidencji sprzedaży, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, gdy zostały one nabyte odpowiednio przez wynajmującego, wydzierżawiającego, leasingodawcę lub drugą stronę innej umowy o podobnym charakterze, w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b, z uwzględnieniem ust. 3d.
3d. W przypadku gdy dla danego rodzaju czynności, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7a pkt 1, są przewidziane kasy rejestrujące o zastosowaniu specjalnym — podatnik jest obowiązany stosować te kasy.
4. Podatnicy, u których:
1) powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a,
2) nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas, o których mowa w art. 145a ust. 1, do prowadzenia ewidencji sprzedaży
— mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł, a w przypadku gdy kwota ta jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, mają prawo do zwrotu ich różnicy na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, lub do odliczenia od podatku należnego tej różnicy za następne okresy rozliczeniowe, pod warunkiem że zakup kas rejestrujących nastąpił nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.
5. W przypadku gdy podatnicy, o których mowa w ust. 4, wykonują wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub są podatnikami, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty określonej w ust. 4 na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, w terminie do 25. dnia od dnia złożenia wniosku przez podatnika.
5a. Jeżeli prawidłowość złożonego przez podatnika wniosku nie budzi wątpliwości, urząd skarbowy dokonuje zwrotu, o którym mowa w ust. 5, bez wydawania decyzji.
5b. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w złożonym przez podatnika wniosku naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu, o którym mowa w ust. 5, albo odmawia dokonania zwrotu.
6. Podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży zakończą działalność gospodarczą lub nie poddadzą kas rejestrujących w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7a pkt 4 obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, a także w innych przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7 pkt 2.
6a. Kasa rejestrująca musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie, przechowywanie i bezpieczne przesyłanie danych z kasy rejestrującej na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwiać połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej musi posiadać numer unikatowy nadawany w drodze czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
6b. Producenci krajowi i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących w celu wprowadzenia ich na terytorium kraju do obrotu są obowiązani do uzyskania dla danego typu kas rejestrujących potwierdzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar, że kasy te spełniają funkcje wymienione w ust. 6a i wymagania techniczne dla kas rejestrujących.
6c. Potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b, wydaje się na czas określony. Potwierdzenie to może być cofnięte w przypadku wprowadzenia do obrotu kas rejestrujących:
1) niespełniających funkcji wymienionych w ust. 6a lub wymagań technicznych dla kas rejestrujących, lub
2) niezgodnych z egzemplarzem wzorcowym kasy rejestrującej lub dokumentami dołączanymi do wniosku o wydanie tego potwierdzenia.
6d. Prezes Głównego Urzędu Miar:
1) w drodze decyzji wydaje, odmawia wydania lub cofa potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b;
2) ogłasza w Dzienniku Urzędowym Głównego Urzędu Miar wykaz typów kas rejestrujących:
a) które otrzymały potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b, wraz z określeniem numeru i daty potwierdzenia, terminu jego obowiązywania oraz nazwy producenta krajowego, podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących,
b) na które cofnięto potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b, wraz z określeniem numeru i daty potwierdzenia, daty jego cofnięcia oraz nazwy producenta krajowego, podmiotu, który dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących.
6e. Spełnienie funkcji wymienionych w ust. 6a i wymagań technicznych dla kas rejestrujących stwierdza się na podstawie wyników badań wykonywanych przez Prezesa Głównego Urzędu Miar, potwierdzonych sprawozdaniem.
6f. W przypadku stwierdzenia na podstawie badań, że dany typ kas rejestrujących nie spełnia określonych funkcji wymienionych w ust. 6a lub wymagań technicznych dla kas rejestrujących, Prezes Głównego Urzędu Miar odmawia wydania potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b.
6fa. W przypadku zmiany programu pracy kasy rejestrującej Prezes Głównego Urzędu Miar zmienia, w drodze decyzji, potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b. Przepisy ust. 6b, ust. 6d pkt 2, ust. 6e i 6f stosuje się odpowiednio.
6g. Producenci krajowi i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących, którzy uzyskali potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b, są obowiązani do:
1) zorganizowania serwisu kas rejestrujących dokonującego przeglądów technicznych kas;
2) zamieszczania w dokumentach obowiązkowo dołączanych do kasy rejestrującej przy wprowadzaniu jej do obrotu deklaracji, według wzoru określonego w przepisach wydanych na podstawie ust. 9 pkt 6, o spełnieniu przez dostarczaną kasę funkcji wymienionych w ust. 6a i wymagań technicznych dla kas rejestrujących oraz zgodności z egzemplarzem wzorcowym kasy, która była podstawą do wydania potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b.
6h. Podmiot dokonujący sprzedaży kasy rejestrującej jej użytkownikowi jest obowiązany przekazać aktualny wykaz uprawnionych podmiotów, które prowadzą serwis, o którym mowa w ust. 6g pkt 1, wraz z adresami punktów, w których są wykonywane usługi serwisowe (w tym przeglądy techniczne kas) w zakresie danego typu kasy.
6i. Podmioty, które występowały z wnioskiem o wydanie potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b, są obowiązane przed likwidacją działalności do przekazania w drodze umowy obowiązków i uprawnień w zakresie prowadzenia serwisu, o którym mowa w ust. 6g pkt 1, innemu podmiotowi będącemu producentem krajowym, podmiotem dokonującym wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących, wprowadzającym do obrotu kasy rejestrujące lub innym podmiotom prowadzącym serwis kas rejestrujących. O zawarciu umowy podmioty przekazujące serwis kas rejestrujących są obowiązane powiadomić właściwego dla nich naczelnika urzędu skarbowego.
6j. W przypadku gdy do obrotu wprowadzono kasę rejestrującą, która wbrew deklaracji, o której mowa w ust. 6g pkt 2, nie spełnia funkcji wymienionych w ust. 6a lub wymagań technicznych dla kas rejestrujących, lub do której nie dołączono takiej deklaracji, naczelnik urzędu skarbowego nakłada, w drodze decyzji, na producenta krajowego, podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kasy rejestrującej albo inny podmiot wprowadzający do obrotu tę kasę karę pieniężną w wysokości 5000 zł.
6k. Podstawą do wydania decyzji, o której mowa w ust. 6j, w zakresie wymaganych funkcji wymienionych w ust. 6a i wymagań technicznych dla kas rejestrujących jest opinia Prezesa Głównego Urzędu Miar, która zawiera opis braków w zakresie spełnienia tych funkcji lub wymagań technicznych.
6ka. W przypadku gdy podatnik nie podda kasy rejestrującej w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7a pkt 4 obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, naczelnik urzędu skarbowego nakłada, w drodze decyzji, na podatnika karę pieniężną w wysokości 300 zł.
6l. Wpływy z kar pieniężnych, o których mowa w ust. 6j i 6ka, stanowią dochód budżetu państwa. Karę pieniężną uiszcza się, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 6j i 6ka.
6m. W zakresie nieuregulowanym w ust. 6j–6l do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej.
7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:
1) określi warunki, sposób i tryb odliczania od podatku należnego lub zwrotu kwot, o których mowa w ust. 4 i 5, uwzględniając obowiązki podatników związane ze składaniem deklaracji podatkowej oraz przeciwdziałanie nadużyciom związanym z odliczeniem albo zwrotem tych kwot;
2) określi warunki i tryb zwrotu przez podatnika kwot, o których mowa w ust. 6, oraz inne przypadki naruszenia warunków związanych z ich odliczeniem albo zwrotem, powodujące konieczność dokonania przez podatnika zwrotu, uwzględniając okres używania kas rejestrujących, przestrzeganie przez podatników obowiązków związanych z używaniem tych kas oraz konieczność zapewnienia kontroli realizacji nałożonego na podatników obowiązku zwrotu odliczonych albo zwróconych im kwot wydanych na zakup kas rejestrujących w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem albo zwrotem tych kwot;
3) może podwyższyć wysokość odliczenia lub zwrotu kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, uwzględniając wydatki związane z ich zakupem.
7a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym kas o zastosowaniu specjalnym dla danego rodzaju czynności, oraz warunki i sposób używania kas rejestrujących, w tym sposób zakończenia używania kas w przypadku zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas, sposób wystawiania dokumentów z kas rejestrujących i szczególne przypadki wydawania nabywcy dowodu sprzedaży oraz rodzaje dokumentów składanych w związku z używaniem kas rejestrujących, sposób ich składania oraz wzory tych dokumentów, uwzględniając potrzebę właściwego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu sprzedaży przy zastosowaniu tych kas przez podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku i prawidłowości końcowego rozliczenia pracy kas rejestrujących;
2) (uchylony)
3) warunki zorganizowania i prowadzenia serwisu kas rejestrujących mające znaczenie dla ewidencjonowania, w tym warunki, które powinny spełniać podmioty prowadzące serwis kas rejestrujących, uwzględniając potrzebę prawidłowego ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu tych kas przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz dostępność serwisu kas;
4) terminy oraz zakres obowiązkowych przeglądów technicznych, o których mowa w ust. 3a pkt 4 i 11, uwzględniając potrzebę sprawdzenia poprawnego działania kasy rejestrującej w zakresie prawidłowego ewidencjonowania sprzedaży, przechowywania zarejestrowanych w niej danych, wydawania konsumentowi dowodów nabycia towarów i usług i wydawania innych dokumentów fiskalnych.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Przy wydawaniu rozporządzenia minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia:
1) wielkość i proporcje sprzedaży zwolnionej od podatku w danej grupie podatników;
2) stosowane przez podatników zasady dokumentowania sprzedaży;
3) możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez podatników ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących;
4) konieczność zapewnienia realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1, przy uwzględnieniu korzyści wynikających z ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz faktu zwrotu podatnikom przez budżet państwa części wydatków na zakup tych kas;
5) konieczność zapewnienia prawidłowości rozliczania podatku, w tym właściwego ewidencjonowania sprzedaży;
6) konieczność zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku;
7) konieczność przeciwdziałania nadużyciom związanym z nieewidencjonowaniem sprzedaży przez podatników.
9. Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wymagania techniczne dla kas rejestrujących dotyczące:
a) rodzajów kas rejestrujących,
b) konstrukcji kas rejestrujących,
c) zapisu i przechowywania danych w pamięciach kas rejestrujących,
d) dokumentów wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących,
e) pracy kas rejestrujących, w tym połączenia i przesyłania danych między kasami rejestrującymi a Centralnym Repozytorium Kas, określonych w art. 111a ust. 3, oraz fiskalizacji kas rejestrujących,
f) kas rejestrujących o zastosowaniu specjalnym,
2) rodzaje danych zawartych we wniosku o wydanie potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b, oraz rodzaje dokumentów, w tym oświadczeń, i urządzeń, w tym kas rejestrujących wzorcowych do badań, niezbędnych do wydania potwierdzenia, w tym dołączanych do wniosku o wydanie potwierdzenia,
3) okres, na który jest wydawane potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6b,
4) zakres badań kasy rejestrującej oraz rodzaje danych zawartych w sprawozdaniu z badań kasy rejestrującej,
5) sposób oznaczania pamięci fiskalnej kas rejestrujących numerami unikatowymi oraz warunki ich przydzielania,
6) rodzaje dokumentów dołączanych do kasy rejestrującej przy wprowadzaniu jej do obrotu oraz wzór deklaracji, o której mowa w ust. 6g pkt 2
— uwzględniając potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu lub nieprawidłowemu prowadzeniu ewidencji sprzedaży przez podatników oraz zabezpieczenia zaewidencjonowanych danych, a także bezpiecznego przesyłania tych danych między kasą a Centralnym Repozytorium Kas, konieczność zapewnienia nabywcy prawa do otrzymania dowodu nabycia towarów i usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość sprawdzenia przez niego prawidłowości zaewidencjonowania sprzedaży i wystawiania dowodu potwierdzającego jej dokonanie oraz optymalne dla danego rodzaju sprzedaży rozwiązania techniczne dotyczące konstrukcji kas rejestrujących, jak również celowość systematycznej aktualizacji i weryfikacji wydanych potwierdzeń, o których mowa w ust. 6b.
Art. 111a.
1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi Centralne Repozytorium Kas, formułuje polecenia do kas rejestrujących i jest administratorem danych w nim zawartych.
2. Centralne Repozytorium Kas jest systemem teleinformatycznym służącym do:
1) odbierania i gromadzenia danych z kas rejestrujących, które obejmują:
a) dane o sprzedaży wykazane w prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 111 ust. 1,
b) dane o zdarzeniach zapisywanych w pamięciach kas rejestrujących, mających znaczenie dla pracy kas rejestrujących, które wystąpiły podczas używania tych kas, w tym o fiskalizacji kasy, zmianach stawek podatku, zmianach adresu punktu sprzedaży i datach dokonania przeglądów technicznych;
2) analizy i kontroli danych z kas rejestrujących;
3) przesyłania poleceń do kas rejestrujących, dotyczących pracy kas.
3. Kasy rejestrujące łączą się z Centralnym Repozytorium Kas za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej w sposób, który zapewnia:
1) przesyłanie danych z kas rejestrujących do Centralnego Repozytorium Kas w sposób bezpośredni, ciągły, zautomatyzowany lub na żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej;
2) przesyłanie poleceń z Centralnego Repozytorium Kas do kas rejestrujących, dotyczących pracy kas, i ich odbiór przez te kasy:
a) związanych z fiskalizacją kasy rejestrującej,
b) obejmujących określenie:
— sposobu i zakresu przesyłania danych z tej kasy,
— sposobu pracy kasy rejestrującej,
c) zapewniających prawidłowość pracy kasy rejestrującej.
4. Szef Krajowej Administracji Skarbowej udostępnia dane z kas rejestrujących zgromadzone w Centralnym Repozytorium Kas ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, dyrektorom izb administracji skarbowej, naczelnikom urzędów skarbowych i naczelnikom urzędów celno-skarbowych, w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązków ustawowych.
Art. 111b.
1. Ewidencja sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1, w odniesieniu do określonych grup podatników lub rodzajów czynności może być prowadzona przy użyciu kas rejestrujących mających postać oprogramowania, spełniających wymagania, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 3 pkt 2.
2. Do kas rejestrujących, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 111 i art. 111a stosuje się odpowiednio.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia:
1) grupy podatników lub rodzaje czynności, w odniesieniu do których możliwe jest używanie kas rejestrujących, o których mowa w ust. 1,
2) wymagania techniczne dla kas rejestrujących, o których mowa w ust. 1, oraz sposób ich używania, w tym sposób prowadzenia ewidencji sprzedaży przy ich użyciu, sposób zakończenia ich używania w przypadku zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas oraz sposób wystawiania dokumentów z kas rejestrujących i szczególne przypadki wydawania nabywcy dowodu sprzedaży
— uwzględniając potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu lub nieprawidłowemu prowadzeniu ewidencji sprzedaży przez podatników oraz zabezpieczenia zaewidencjonowanych danych, a także bezpiecznego przesyłania tych danych między kasą a Centralnym Repozytorium Kas, konieczność zapewnienia nabywcy prawa do otrzymania dowodu nabycia towarów i usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość sprawdzenia przez niego prawidłowości zaewidencjonowania sprzedaży i wystawiania dowodu potwierdzającego jej dokonanie oraz optymalne dla danego rodzaju sprzedaży rozwiązania techniczne dla tych kas.
Rozdział 4
Terminy przechowywania dokumentów
Art. 112.
Podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty, w szczególności faktury, związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, z zastrzeżeniem art. 109b ust. 7, art. 130d ust. 3, art. 134 ust. 3, art. 138h ust. 3 i art. 138i ust. 8.
Art. 112a.
1. Podatnicy przechowują:
1) wystawione przez siebie lub w swoim imieniu faktury, w tym faktury wystawione ponownie,
2) otrzymane faktury, w tym faktury wystawione ponownie
— w podziale na okresy rozliczeniowe, w sposób zapewniający łatwe ich odszukanie oraz autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia lub otrzymania do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
2. Podatnicy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju są obowiązani do przechowywania faktur na terytorium kraju.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli faktury są przechowywane poza terytorium kraju w formie elektronicznej w sposób umożliwiający naczelnikowi urzędu skarbowego, naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, dyrektorowi izby administracji skarbowej lub Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, za pomocą środków elektronicznych, dostęp on-line do tych faktur.
4. Podatnicy zapewniają naczelnikowi urzędu skarbowego, naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, dyrektorowi izby administracji skarbowej lub Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, bezzwłoczny dostęp do faktur, o których mowa w ust. 1, a w przypadku faktur przechowywanych w formie elektronicznej — również bezzwłoczny ich pobór i przetwarzanie danych w nich zawartych.
Art. 112aa.
1. Faktury ustrukturyzowane są przechowywane w Krajowym Systemie e-Faktur przez okres 10 lat, licząc od końca roku, w którym zostały wystawione. Przepisów art. 112 i art. 112a nie stosuje się.
2. Po upływie okresu przechowywania faktur, o którym mowa w ust. 1, podatnik przechowuje faktury ustrukturyzowane poza Krajowym Systemem e-Faktur do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Przepisy art. 112 i art. 112a stosuje się odpowiednio.
Rozdział 5
Dodatkowe zobowiązanie podatkowe
Art. 112b.
1. W razie stwierdzenia, że podatnik:
1) w złożonej deklaracji podatkowej wykazał:
a) kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,
b) kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,
c) kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej,
d) kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, zamiast wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego,
2) nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego
— naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości do 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.
2. Jeżeli po zakończeniu kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej w przypadkach, o których mowa w:
1) ust. 1 pkt 1, podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu,
2) ust. 1 pkt 2, podatnik złożył deklarację podatkową i najpóźniej w dniu złożenia tej deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego
— naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości do 20% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.
2a. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, podatnik skorygował deklarację zgodnie z art. 62 ust. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu, naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości do 15% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.
2b. Ustalając dodatkowe zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w ust. 1–2a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego bierze pod uwagę:
1) okoliczności powstania nieprawidłowości;
2) rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na podatniku obowiązku, które skutkowało powstaniem nieprawidłowości;
3) rodzaj, stopień i częstotliwość stwierdzanych dotychczas nieprawidłowości dotyczących nieprzedawnionych zobowiązań w podatku;
4) kwotę stwierdzonych nieprawidłowości, w tym kwotę zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwotę zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe;
5) działania podjęte przez podatnika po stwierdzeniu nieprawidłowości w celu usunięcia skutków nieprawidłowości.
3. Przepisów ust. 1–2a nie stosuje się:
1) jeżeli przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej podatnik:
a) złożył odpowiednią korektę deklaracji podatkowej albo
b) złożył deklarację podatkową z wykazanymi kwotami podatku
— oraz wpłacił na rachunek urzędu skarbowego kwotę wynikającą ze złożonej deklaracji albo korekty deklaracji podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę;
2) w zakresie ustalania dodatkowego zobowiązania podatkowego, w przypadku gdy zaniżenie kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, wiąże się z:
a) popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami,
b) nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, a podatek należny lub podatek naliczony został ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, jeżeli nastąpiło to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej;
3) w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
Art. 112c.
1. W przypadkach, o których mowa w art. 112b ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 oraz ust. 2a, w zakresie, w jakim nieprawidłowość była skutkiem celowego działania podatnika lub jego kontrahenta, o którym podatnik miał wiedzę, i wynika w całości lub w części z obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury, która:
1) została wystawiona przez podmiot nieistniejący,
2) stwierdza czynności, które nie zostały dokonane — w części dotyczącej tych czynności,
3) podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością — w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
4) potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego — w części dotyczącej tych czynności
— wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z powyższej faktury wynosi 100%.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
Dział XII
Procedury szczególne
Rozdział 1
Szczególne procedury dotyczące drobnych przedsiębiorców
Art. 113.
1. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41,
c) usług ubezpieczeniowych
— jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
3. (uchylony)
4. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem zawiadomienia na piśmie o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności — przed dniem wykonania tej czynności.
5. Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
6.–8. (uchylone)
9. Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
10. Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
10a. Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
11. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.
11a. Przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio do podatnika będącego osobą fizyczną, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie wykonywanie czynności, o których mowa w art. 5.
12. W przypadku gdy między podatnikiem, o którym mowa w ust. 1 lub 9, a kontrahentem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2, który wpływa na wykazywaną przez podatnika w transakcjach z tym kontrahentem wartość sprzedaży w ten sposób, że jest ona niższa niż wartość rynkowa, dla określenia momentu utraty mocy zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 5 i 10, uwzględnia się wartość rynkową tych transakcji.
13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1) dokonujących dostaw:
a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
— energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
— wyrobów tytoniowych,
— samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d) terenów budowlanych,
e) nowych środków transportu,
f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
— preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
— komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
— urządzeń elektrycznych (PKWiU 27),
— maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
g) hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do:
— pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3),
— motocykli (PKWiU ex 45.4);
2) świadczących usługi:
a) prawnicze,
b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c) jubilerskie,
d) ściągania długów, w tym factoringu;
3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
14. (uchylony)
Art. 114.
1. Podatnik świadczący usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0), może wybrać opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu według stawki 3%, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym będzie stosował ryczałt.
2. Przy opodatkowaniu usług w formie ryczałtu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisu art. 86.
3. W zakresie usług, o których mowa w ust. 1, opodatkowanych w formie ryczałtu podatnik składa w terminie, o którym mowa w art. 99 ust. 1, skróconą deklarację podatkową. Przepisy art. 99 ust. 7a i 7b stosuje się odpowiednio.
4. Podatnik, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu, może zrezygnować z tej formy opodatkowania, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego nie będzie rozliczał się w formie ryczałtu.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji podatkowej, o której mowa w ust. 3, wraz z objaśnieniami co do sposobu jej wypełnienia, uwzględniając termin i miejsce składania deklaracji podatkowej.
6. (uchylony)
Rozdział 2
Szczególne procedury dotyczące rolników ryczałtowych
Art. 115.
1. Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.
2. Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o którym mowa w ust. 1, wynosi 6,5% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.
Art. 116.
1. Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.
2. Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako „Faktura VAT RR” i zawierać co najmniej:
1) imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2) numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;
3) (uchylony)
4) datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;
5) nazwy nabytych produktów rolnych;
6) jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;
7) cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
8) wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
9) stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;
10) kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;
11) wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;
12) kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;
13) czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
3. Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu:
„Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.”.
3a. Faktura VAT RR może być, za zgodą dostawcy, wystawiana, podpisywana i przesyłana w formie elektronicznej. W tym przypadku zamiast czytelnymi podpisami lub podpisami osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury VAT RR w formie elektronicznej, określonymi w ust. 2 pkt 13, faktura powinna być opatrzona, odpowiednio przez dostawcę i nabywcę, kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Przez przekazanie dostawcy oryginału faktury VAT RR rozumie się jej przesłanie w formie elektronicznej.
4. W przypadku umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, może być złożone tylko raz w okresie obowiązywania umowy. Oświadczenie to sporządza się jako osobny dokument. Dokument ten powinien zawierać elementy, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3, oraz datę zawarcia i określenie przedmiotu umowy, datę sporządzenia tego dokumentu oraz czytelny podpis składającego oświadczenie. Dokument ten powinien zawierać elementy, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz datę zawarcia i określenie przedmiotu umowy, datę sporządzenia tego dokumentu oraz czytelny podpis składającego oświadczenie. Oryginał jest przekazywany nabywcy.
4a. Oświadczenie określone w ust. 4 może być wystawiane, podpisywane i przesyłane w formie elektronicznej. W tym przypadku zamiast czytelnym podpisem składającego oświadczenie w formie elektronicznej, określonym w ust. 4, dokument powinien być opatrzony przez składającego oświadczenie kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Przez przekazanie nabywcy oryginału oświadczenia rozumie się jego przesłanie w formie elektronicznej.
5. W przypadku rezygnacji ze zwolnienia od podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 składający oświadczenie, o którym mowa w ust. 4, informuje o tym niezwłocznie nabywcę.
6. Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem;
3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
7. Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.
8. Warunek, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, dotyczy tej części zapłaty, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych.
9. Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8, rozumie się również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem że:
1) zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty;
2) raty i pożyczki wynikają z umów sporządzonych na piśmie.
9a. Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu, o których mowa w ust. 8, rozumie się również potrącenia, jeżeli wynikają z innych ustaw, rozporządzeń Rady UE lub tytułów wykonawczych (egzekucyjnych).
9b. Przepisu ust. 6 pkt 3 nie stosuje się do dokumentów stwierdzających dokonanie zapłaty w formie zaliczki po spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 9 pkt 1. W przypadku gdy zaliczki obejmują całą kwotę należności z tytułu nabycia produktów rolnych, przepisu ust. 6 pkt 3 nie stosuje się, pod warunkiem że podatnik po dokonaniu nabycia produktów rolnych wystawi i wyda rolnikowi ryczałtowemu dokument potwierdzający nabycie produktów rolnych, w którym zostaną również wykazane dane identyfikujące dokumenty potwierdzające dokonanie zapłaty zaliczki na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem.
10. Rolnik ryczałtowy jest obowiązany przechowywać oryginały faktur VAT RR oraz kopie oświadczeń, o których mowa w ust. 4, przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę. Obowiązek ten obejmuje również faktury VAT RR i oświadczenia wystawione w formie elektronicznej.
Art. 117.
Rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:
1) wystawiania faktur;
2) prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
3) składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1;
4) dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96.
Art. 118.
Przepisy art. 115, art. 116 ust. 1–3a i 5–10 oraz art. 117 stosuje się odpowiednio w przypadku wykonywania przez rolnika ryczałtowego usług rolniczych na rzecz podatników podatku, którzy rozliczają ten podatek.
Rozdział 3
Szczególne procedury przy świadczeniu usług turystyki
Art. 119.
1. Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku, z zastrzeżeniem ust. 5.
2. Przez marżę, o której mowa w ust. 1, rozumie się różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie.
3. Przepis ust. 1 stosuje się bez względu na to, kto nabywa usługę turystyki, w przypadku gdy podatnik:
1) (uchylony)
2) działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek;
3) przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
4) (uchylony)
3a. Podatnicy, o których mowa w ust. 3, są obowiązani prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty.
4. Podatnikom, o których mowa w ust. 3, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.
5. W przypadku gdy przy świadczeniu usługi turystyki, oprócz usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, podatnik wykonuje we własnym zakresie część świadczeń w ramach tej usługi, zwanych dalej „usługami własnymi”, odrębnie ustala się podstawę opodatkowania dla usług własnych i odrębnie w odniesieniu do usług nabytych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. W celu określenia podstawy opodatkowania dla usług własnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 29a.
6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, podatnik obowiązany jest do wykazania w prowadzonej ewidencji, jaka część należności za usługę przypada na usługi nabyte od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, a jaka na usługi własne.
7. Usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0%, jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty są świadczone poza terytorium Unii Europejskiej.
8. Jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty są świadczone zarówno na terytorium Unii Europejskiej, jak i poza nim, to usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0% tylko w części, która dotyczy usług świadczonych poza terytorium Unii Europejskiej.
9. Przepisy ust. 7 i 8 stosuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika dokumentów potwierdzających świadczenie tych usług poza terytorium Unii Europejskiej.
10. (uchylony)
Rozdział 4
Szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków
Art. 120.
1. Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:
1) przez dzieła sztuki rozumie się:
a) obrazy, kolaże i podobne płyty dekoracyjne, rysunki i pastele, wykonane w całości przez artystę, z wyłączeniem planów i rysunków do celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, komercyjnych, topograficznych lub podobnych, ręcznie zdobionych produktów rzemiosła artystycznego, tkanin malowanych dla scenografii teatralnej, do wystroju pracowni artystycznych lub im podobnych zastosowań (CN 9701),
b) oryginalne sztychy, druki i litografie, sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (CN 9702),
c) oryginalne rzeźby oraz posągi z dowolnego materiału, pod warunkiem że zostały one wykonane w całości przez artystę; odlewy rzeźby, których liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy, a wykonanie było nadzorowane przez artystę lub jego spadkobierców (CN 9703),
d) gobeliny (CN 5805 00 00) oraz tkaniny ścienne (CN 6304) wykonane ręcznie na podstawie oryginalnych wzorów dostarczonych przez artystę, pod warunkiem że ich liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy,
e) fotografie wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach;
2) przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się:
a) znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, koperty pierwszego obiegu, ostemplowane materiały piśmienne i im podobne, ofrankowane, a jeżeli nieofrankowane, to uznane za nieważne i nieprzeznaczone do użytku jako ważne środki płatnicze (CN 9704 00 00),
b) kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej (CN 9705), a także przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7;
3) przez antyki rozumie się przedmioty, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, których wiek przekracza 100 lat (CN 9706);
4) przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1–3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112);
5) przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7;
6) przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika;
7) przez łączną wartość dostaw rozumie się sumę poszczególnych kwot sprzedaży;
8) przez łączną wartość nabyć rozumie się sumę poszczególnych kwot nabycia.
2. Stawkę podatku 7% stosuje się do importu dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków.
3. Stawkę podatku 7% stosuje się również do:
1) dostawy dzieł sztuki dokonywanej:
a) przez ich twórcę lub spadkobiercę twórcy,
b) okazjonalnie przez podatnika innego niż podatnik, o którym mowa w ust. 4 i 5, którego działalność jest opodatkowana, w przypadku gdy dzieła sztuki zostały osobiście przywiezione przez podatnika lub zostały przez niego nabyte od ich twórcy lub spadkobiercy twórcy, lub też w przypadku gdy uprawniają go one do pełnego odliczenia podatku;
2) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli dokonującym dostawy, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, jest podatnik podatku od wartości dodanej, do którego miałyby zastosowanie przepisy pkt 1.
4. W przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
5. Jeżeli rodzaj poszczególnych przedmiotów kolekcjonerskich lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym określenie marży zgodnie z ust. 4, podatnik może, za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, obliczać marżę jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym.
6. Przez łączną wartość dostaw rozumie się sumę kwot, które mają zapłacić poszczególni nabywcy przedmiotów kolekcjonerskich, a przez łączną wartość nabyć rozumie się sumę poszczególnych kwot nabycia.
7. Jeżeli w przypadkach, o których mowa w ust. 5, łączna wartość nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich jest w okresie rozliczeniowym wyższa od łącznej wartości dostaw takich przedmiotów, różnica ta podwyższa łączną wartość nabyć przedmiotów kolekcjonerskich w następnym okresie rozliczeniowym.
8. Jeżeli podatnik oblicza marżę zgodnie z ust. 5, obowiązany jest on do stosowania takiego sposobu obliczania marży od określonych przedmiotów kolekcjonerskich do końca okresu, o którym mowa w ust. 13.
9. Jeżeli różnica, o której mowa w ust. 7, utrzymuje się przez okres 12 miesięcy, to podatnik traci prawo do obliczania marży zgodnie z ust. 5. Podatnik może ubiegać się ponownie o skorzystanie z obliczania marży zgodnie z ust. 5 po upływie roku od utraty tego prawa, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do rozliczania tą metodą.
10. Przepisy ust. 4 i 5 dotyczą dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:
1) osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
2) podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
3) podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
4) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
5) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
11. Przepisy ust. 4 i 5 mogą mieć również zastosowanie do dostawy:
1) dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków uprzednio importowanych przez podatnika, o którym mowa w ust. 4 i 5;
2) dzieł sztuki nabytych od ich twórców lub spadkobierców twórców;
3) dzieł sztuki nabytych od podatnika, o którym mowa w art. 15, innego niż wymieniony w ust. 4 i 5, które podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 7%.
12. W przypadku dostawy towarów, o których mowa w ust. 11 pkt 1, kwotę nabycia, którą należy uwzględnić przy obliczaniu marży, o której mowa w ust. 4 i 5, przyjmuje się w wysokości równej kwocie podstawy opodatkowania zastosowanej przy imporcie towarów powiększonej o należny podatek z tytułu tego importu.
13. Przepis ust. 11 stosuje się w przypadku, gdy podatnik zawiadomił na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o przyjętym sposobie opodatkowania zgodnie z ust. 4 i 5 przed dokonaniem dostawy. Zawiadomienie jest ważne przez okres 2 lat, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego. Po tym okresie, jeżeli podatnik chce stosować procedurę polegającą na opodatkowaniu marży, musi ponownie złożyć to zawiadomienie.
14. Podatnik może stosować ogólne zasady opodatkowania do dostaw, do których stosuje się przepisy ust. 10 i 11. W przypadku zastosowania ogólnych zasad podatnik ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od towarów, o których mowa w ust. 11, w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy u tego podatnika z tytułu dostawy tych towarów.
15. Jeżeli podatnik oprócz zasad, o których mowa w ust. 4 i 5, stosuje również ogólne zasady opodatkowania, to jest on obowiązany prowadzić ewidencję zgodnie z art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania; w odniesieniu do dostawy, o której mowa w ust. 4 i 5, ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży, o której mowa w tych przepisach.
16. (uchylony)
17. W zakresie, w jakim podatnik dokonuje dostaw towarów opodatkowanych zgodnie z ust. 4 i 5, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez tego podatnika:
1) dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków przez niego importowanych;
2) dzieł sztuki nabytych od ich twórców lub spadkobierców twórców;
3) dzieł sztuki nabytych od podatnika niebędącego podatnikiem, o którym mowa w ust. 4 i 5.
18. Przepisu ust. 17 nie stosuje się w sytuacji, gdy dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem na zasadach innych niż określone w ust. 4 i 5.
19. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, jeżeli podlegały opodatkowaniu zgodnie z ust. 4 i 5.
20. W przypadku eksportu towarów dokonywanego przez podatnika, o którym mowa w ust. 4 i 5, do którego mają zastosowanie zasady opodatkowania zgodne z ust. 4 i 5, marża podlega opodatkowaniu stawką 0%.
21. Przepisów ust. 1–20 nie stosuje się do nowych środków transportu będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Rozdział 5
Szczególne procedury dotyczące złota inwestycyjnego
Art. 121.
1. Ilekroć w przepisach niniejszego rozdziału jest mowa o złocie inwestycyjnym, rozumie się przez to:
1) złoto w postaci sztabek lub płytek o próbie co najmniej 995 tysięcznych oraz złoto reprezentowane przez papiery wartościowe;
2) złote monety, które spełniają łącznie następujące warunki:
a) posiadają próbę co najmniej 900 tysięcznych,
b) zostały wybite po roku 1800,
c) są lub były obowiązującym środkiem płatniczym w kraju pochodzenia,
d) są sprzedawane po cenie, która nie przekracza o więcej niż 80% wartości rynkowej złota zawartego w monecie.
2. Złote monety wymienione w spisie ogłaszanym co roku w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej spełniają warunki określone w ust. 1 pkt 2 przez cały rok obowiązywania spisu.
3. Złotych monet, o których mowa w ust. 1 i 2, nie traktuje się jako przedmiotów kolekcjonerskich o wartości numizmatycznej.
Art. 122.
1. Zwalnia się od podatku dostawę, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import złota inwestycyjnego, w tym również złota inwestycyjnego reprezentowanego przez certyfikaty na złoto asygnowane lub nieasygnowane, lub złota, którym prowadzony jest obrót na rachunkach złota, oraz w szczególności pożyczki w złocie i operacje typu swap w złocie, z którymi wiąże się prawo własności lub roszczenie w odniesieniu do złota inwestycyjnego, a także transakcje dotyczące złota inwestycyjnego związane z kontraktami typu futures i forward, powodujące przeniesienie prawa własności lub roszczenia w odniesieniu do złota inwestycyjnego.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio do usług świadczonych przez agentów działających w imieniu i na rzecz innych osób, pośredniczących w dostawie złota inwestycyjnego dla swojego zleceniodawcy.
Art. 123.
1. Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia, o którym mowa w art. 122 ust. 1, jeżeli:
1) wytwarza złoto inwestycyjne lub przetwarza złoto innego rodzaju na złoto inwestycyjne, a dostawa jest dokonywana dla innego podatnika, lub
2) w zakresie prowadzonego przedsiębiorstwa dokonuje dostawy złota w celach przemysłowych, a dostawa dotyczy złota inwestycyjnego, o którym mowa w art. 121 ust. 1 pkt 1, i jest dokonywana dla innego podatnika.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do usług, o których mowa w art. 122 ust. 2.
3. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 2, są obowiązani zawiadomić na piśmie o zamiarze rezygnacji ze zwolnienia naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, z tym że w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie czynności, o których mowa w art. 122, w ciągu roku podatkowego — przed dniem wykonania pierwszej z tych czynności.
Art. 124.
1. Podatnik wykonujący czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 122 ust. 1 ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego:
1) od nabycia złota inwestycyjnego od podatnika, o którym mowa w art. 123 ust. 1;
2) od nabycia, w tym również wewnątrzwspólnotowego, lub importu złota innego niż złoto inwestycyjne, jeżeli to złoto jest następnie przekształcone w złoto inwestycyjne przez tego podatnika lub na jego rzecz;
3) od nabycia usług polegających na zmianie postaci, masy lub próby złota, w tym złota inwestycyjnego.
2. Podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 122 ust. 1, który wytwarza złoto inwestycyjne lub przetwarza złoto w złoto inwestycyjne, ma prawo do odliczenia od kwoty podatku należnego kwotę podatku naliczonego od nabycia, w tym również wewnątrzwspólnotowego, lub importu towarów lub usług, związanych z wytworzeniem lub przetworzeniem tego złota.
3. Przepis art. 86 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 125.
1. Podatnicy dokonujący dostaw złota inwestycyjnego są obowiązani prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3.
2. Ewidencja powinna zawierać także dane dotyczące nabywcy, które umożliwiają jego identyfikację.
Rozdział 6
System zwrotu podatku podróżnym
Art. 126.
1. Osoby fizyczne niemające stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej, zwane dalej „podróżnymi”, mają prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium kraju, które w stanie nienaruszonym zostały wywiezione przez nie poza terytorium Unii Europejskiej w bagażu osobistym podróżnego, z zastrzeżeniem ust. 3 oraz art. 127 i 128.
2. Stałe miejsce zamieszkania, o którym mowa w ust. 1, ustala się na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.
3. Zwrot podatku nie przysługuje w przypadku nabycia paliw silnikowych.
Art. 127.
1. Zwrot podatku, o którym mowa w art. 126 ust. 1, przysługuje w przypadku zakupu towarów u podatników, zwanych dalej „sprzedawcami”, którzy:
1) są zarejestrowani jako podatnicy podatku oraz
2) prowadzą ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, oraz
3) zawarli umowy w sprawie zwrotu podatku przynajmniej z jednym z podmiotów, o których mowa w ust. 8, oraz
4) korzystają z systemu TAX FREE.
2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się w przypadku, gdy sprzedawca dokonuje zwrotu podatku podróżnemu.
3. 3. Sprzedawcami nie mogą być podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.
4. Sprzedawcy są obowiązani:
1) dokonać rejestracji na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych w celu korzystania z systemu TAX FREE;
2) zapewnić podróżnym sporządzoną na piśmie informację o zasadach zwrotu podatku w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim;
3) oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku.
4) (uchylony)
5. Zwrot podatku podróżnym jest dokonywany w złotych przez sprzedawcę lub przez podmioty, których przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotu, o którym mowa w art. 126 ust. 1. Zwrot podatku jest dokonywany w formie wypłaty gotówkowej lub rozliczenia bezgotówkowego w rozumieniu art. 63 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.
6. Sprzedawcy, o których mowa w ust. 5, mogą dokonywać zwrotu, o którym mowa w art. 126 ust. 1, wyłącznie w odniesieniu do towarów nabytych przez podróżnego u tego sprzedawcy.
7. (uchylony)
8. Podmioty, o których mowa w ust. 5, niebędące sprzedawcami mogą dokonywać zwrotu, o którym mowa w art. 126 ust. 1, pod warunkiem że podmioty te:
1) są co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 6, zarejestrowanymi podatnikami podatku;
2) zawiadomiły na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozpoczęcia działalności w zakresie zwrotu podatku podróżnym;
3) co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 6, nie zalegały z wpłatami należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczającymi odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, przy czym udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość;
4) (uchylony)
5) złożyły w urzędzie skarbowym kaucję gwarancyjną w wysokości 5 mln zł w formie:
a) depozytu pieniężnego,
b) gwarancji bankowych,
c) obligacji Skarbu Państwa co najmniej o trzyletnim terminie wykupu;
6) uzyskały od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej zaświadczenie stwierdzające spełnienie łącznie warunków wymienionych w pkt 1–5.
9. Kaucja gwarancyjna, o której mowa w ust. 8 pkt 5, jest utrzymywana przez cały okres działalności podmiotu, o którym mowa w ust. 5, i podlega zwrotowi po zakończeniu działalności związanej ze zwrotem podatku.
10. Podmiotem, o którym mowa w ust. 8, dokonującym zwrotu podatku może być wyłącznie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna.
11. Członkami władz spółek wymienionych w ust. 10 nie mogą być osoby karane za przestępstwa skarbowe lub za przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
11a. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8 pkt 6, Szef Krajowej Administracji Skarbowej wydaje na okres nie dłuższy niż 2 lata.
11b. Warunek, o którym mowa w ust. 8 pkt 3, uważa się za spełniony również w przypadku, gdy podmioty uregulowały, wraz z odsetkami za zwłokę, zaległości przekraczające odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek na ubezpieczenie społeczne i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, w terminie 30 dni od dnia powstania tych zaległości.
11c. Przepisy ust. 8–11b stosuje się odpowiednio do podmiotów, które uzyskały zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8 pkt 6, i które przed upływem okresu, na który zostało ono wydane, ponownie składają wniosek o wydanie zaświadczenia na następny okres, z tym że warunek, o którym mowa w ust. 8 pkt 3, musi być spełniony w odniesieniu do okresu od dnia wydania zaświadczenia do dnia poprzedzającego ponowne złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia.
12. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb przyjmowania kaucji gwarancyjnej, o której mowa w ust. 8 pkt 5, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego udokumentowania przyjęcia kaucji.
Art. 127a.
1. Sprzedawca wystawia, z wykorzystaniem systemu TAX FREE, dokument elektroniczny TAX FREE. Sprzedawca wydaje podróżnemu za jego zgodą dokument elektroniczny TAX FREE, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, lub wydruk dokumentu elektronicznego TAX FREE.
2. Dokument elektroniczny TAX FREE zawiera dane niezbędne do prawidłowego udokumentowania dostawy towarów, od której podróżny może ubiegać się o zwrot podatku, w szczególności dane:
1) sprzedawcy i podróżnego;
2) dotyczące dostawy towarów;
3) dotyczące podstawy opodatkowania;
4) dotyczące kwoty podatku należnego;
5) dotyczące stawki podatku;
6) dotyczące formy zwrotu podatku.
3. Wydruk dokumentu elektronicznego TAX FREE, oprócz danych niezbędnych do prawidłowego udokumentowania dostawy towarów, zawiera także dane dotyczące potwierdzenia wywozu towarów przez organy celne.
Art. 128.
1. Zwrot podatku może być dokonany, jeżeli podróżny wywiózł zakupiony towar poza terytorium Unii Europejskiej nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał zakupu.
1a. Zwrot podatku nie może być dokonany osobie innej niż podróżny, który dokonał nabycia towaru.
2. Podstawą do dokonania zwrotu podatku jest dokument elektroniczny TAX FREE wraz z elektronicznym potwierdzeniem przez urząd celno-skarbowy wywozu towarów ujętych w tym dokumencie.
3. Urząd celno-skarbowy potwierdza wywóz towarów w systemie TAX FREE po sprawdzeniu zgodności danych dotyczących podróżnego, zawartych w dokumencie elektronicznym TAX FREE, z danymi zawartymi w przedstawionym paszporcie lub innym dokumencie stwierdzającym tożsamość. Na żądanie podróżnego urząd celno-skarbowy potwierdza wywóz towarów pieczęcią organu celnego również na wydruku dokumentu elektronicznego TAX FREE.
4. (uchylony)
5. W przypadku gdy podróżny opuszcza terytorium Unii Europejskiej z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, podstawą do dokonania zwrotu podatku jest wydruk dokumentu elektronicznego TAX FREE, potwierdzony przez właściwy organ celny, przez który towary zostały wywiezione z terytorium Unii Europejskiej.
5a. W przypadku towarów nabytych przez podróżnego na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju urząd celno-skarbowy potwierdza wywóz towarów z terytorium Unii Europejskiej pieczęcią organu celnego po sprawdzeniu zgodności danych dotyczących podróżnego, zawartych w dokumencie, z danymi zawartymi w przedstawionym paszporcie lub innym dokumencie stwierdzającym tożsamość.
6. Sprzedawcy oraz podmioty, o których mowa w art. 127 ust. 5, dokonujący zwrotu podatku podróżnemu mają prawo do pobrania od podróżnego prowizji od zwracanej kwoty podatku.
7. Rozliczenia między podmiotem, który dokonał zwrotu, a sprzedawcą towaru regulują zawarte przez nich umowy.
Art. 129.
1. Do dostawy towarów, od których dokonano zwrotu podatku podróżnemu, sprzedawca stosuje stawkę podatku 0%, pod warunkiem że:
1) spełnił warunki, o których mowa w art. 127 ust. 4 pkt 1, oraz
2) przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał elektroniczne potwierdzenie wywozu towarów, o którym mowa w art. 128 ust. 2, lub wydruk dokumentu elektronicznego TAX FREE zawierający potwierdzenie, o którym mowa w art. 128 ust. 5, oraz
3) posiada dokumenty:
a) określone odrębnymi przepisami, potwierdzające dokonanie zwrotu kwoty podatku — w przypadku gdy zwrot podatku został dokonany w formie rozliczenia bezgotówkowego,
b) na których podróżny potwierdził własnoręcznym czytelnym podpisem otrzymanie zwrotu kwoty podatku, ze wskazaniem daty otrzymania zwrotu — w przypadku gdy zwrot podatku został dokonany w formie wypłaty gotówkowej.
2. Otrzymanie przez podatnika dokumentu:
1) potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej,
2) o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b
— w terminie późniejszym niż określony w ust. 1 pkt 2, nie później jednak niż przed upływem 10 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dokonano dostawy, upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego od tej dostawy w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten dokument.
Art. 130.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór znaku, o którym mowa w art. 127 ust. 4 pkt 3;
2) pieczęć organu celnego, o której mowa w art. 128 ust. 3 i 5a;
3) szczegółowe dane, które powinien zawierać dokument elektroniczny TAX FREE oraz wydruk tego dokumentu.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) prawidłową identyfikację towarów;
2) możliwość potwierdzania wywozu towarów przez organy celne;
3) formę, w której ma być dokonany zwrot podatku;
4) konieczność prawidłowego określenia kwoty podatku, o której zwrot może ubiegać się podróżny;
5) prawidłową identyfikację sprzedawcy i nabywcy;
6) konieczność zapewnienia prawidłowego oznaczania punktów sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia:
1) inne towary niż wymienione w art. 126 ust. 3, przy których wywozie nie stosuje się art. 126 ust. 1,
2) minimalną łączną wartość zakupów wynikającą z dokumentu, o którym mowa w art. 128 ust. 2, przy której można żądać zwrotu podatku,
3) maksymalną wysokość prowizji, o której mowa w art. 128 ust. 6
— uwzględniając sytuację gospodarczą państwa, sytuację w zakresie obrotu towarowego z zagranicą poszczególnymi grupami towarów, sytuację rynkową w obrocie towarami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem oraz przepisy Unii Europejskiej.
4. (uchylony)
Rozdział 6a
Procedura unijna dotycząca niektórych dostaw towarów oraz świadczenia niektórych usług
Art. 130a.
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:
1) VAT — rozumie się przez to podatek i podatek od wartości dodanej;
1a) usługach — rozumie się przez to usługi świadczone na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a, których miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego konsumpcji;
2) podatnikach — rozumie się przez to osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, które:
a) dokonują wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub
b) ułatwiają dostawę towarów zgodnie z art. 7a ust. 2, jeżeli wysyłka lub transport towarów będących przedmiotem dostawy rozpoczyna się i kończy na terytorium tego samego państwa członkowskiego, lub
c) posiadają siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale nie posiadają siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego konsumpcji oraz świadczą usługi na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a;
2a) państwie członkowskim konsumpcji — rozumie się przez to:
a) w przypadku wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość — państwo członkowskie zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy,
b) w przypadku dostaw towarów dokonanych przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 7a ust. 2, jeżeli wysyłka lub transport towarów będących przedmiotem takich dostaw rozpoczyna się i kończy na terytorium tego samego państwa członkowskiego — to państwo członkowskie,
c) w przypadku świadczenia usług — państwo członkowskie, na terytorium którego ma miejsce świadczenie usług;
2b) państwie członkowskim identyfikacji — rozumie się przez to państwo członkowskie:
a) w którym podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej albo
b) w którym podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, albo
c) w którym podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury unijnej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale posiada więcej niż jedno stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, albo
d) rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów, a w przypadku większej liczby takich państw członkowskich — państwo członkowskie, które podatnik wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury unijnej, pod warunkiem że nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej;
3) procedurze unijnej — rozumie się przez to rozliczenie VAT należnego z tytułu czynności określonych w pkt 2 lit. a–c państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.
Art. 130b.
1. Podatnik może złożyć zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania z procedury unijnej w państwie członkowskim identyfikacji. Procedura unijna ma zastosowanie do wszystkich dostaw towarów lub każdego świadczenia usług objętych tą procedurą, dokonywanych przez podatnika na terytorium Unii Europejskiej.
2. (uchylony)
3. W przypadkach, o których mowa w art. 130a pkt 2b lit. c i d, podatnik nie może zmienić państwa członkowskiego identyfikacji wcześniej niż po upływie dwóch kolejnych lat, licząc od końca roku, w którym rozpoczął korzystanie z procedury unijnej.
4. W przypadku gdy państwem członkowskim identyfikacji jest Rzeczpospolita Polska, zgłoszenia dokonuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
5. Właściwy naczelnik urzędu skarbowego dokonuje identyfikacji podatnika na potrzeby procedury unijnej i potwierdza zgłoszenie, wykorzystując numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
6. W przypadku gdy podatnik nie spełnia warunków do korzystania z procedury unijnej, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia zgłoszenia, na które służy zażalenie. Podatnik jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
7. Podatnik zidentyfikowany na potrzeby procedury unijnej jest obowiązany do zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej o:
1) zmianach danych objętych zgłoszeniem, z wyjątkiem tych, których aktualizacji dokonał na podstawie art. 96 ust. 12 lub ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,
2) zmianach działalności objętej procedurą unijną, w wyniku których przestał spełniać warunki do jej stosowania,
3) zaprzestaniu dokonywania dostaw towarów lub świadczenia usług objętych procedurą unijną
— nie później niż 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpiła okoliczność wymagająca zawiadomienia.
8. W przypadku gdy podatnik zidentyfikowany na potrzeby procedury unijnej:
1) zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu dokonywania dostaw towarów lub świadczenia usług objętych procedurą unijną lub
2) nie istnieje lub mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo jego pełnomocnikiem, albo przez okres dwóch kolejnych lat nie świadczy usług ani nie dokonuje dostaw towarów objętych procedurą unijną, lub
3) nie spełnia warunków do korzystania z procedury unijnej, lub
4) systematycznie nie przestrzega zasad dotyczących procedury unijnej
— właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o wygaśnięciu identyfikacji tego podatnika na potrzeby procedury unijnej, na które służy zażalenie. Podatnik jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Art. 130c.
1. Podatnicy zidentyfikowani na potrzeby procedury unijnej są obowiązani składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklaracje na potrzeby rozliczenia VAT, zwane dalej „deklaracjami VAT”, do właściwego urzędu skarbowego, niezależnie od tego, czy dostawy towarów i świadczenia usług objęte procedurą unijną miały miejsce.
2. Deklaracje VAT składa się za okresy kwartalne w terminie do końca miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
3. Termin, o którym mowa w ust. 2, upływa również, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
4. Deklaracja VAT zawiera:
1) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;
2) dla każdego państwa członkowskiego konsumpcji, w którym VAT jest należny:
a) całkowitą wartość, pomniejszoną o kwotę VAT, następujących transakcji:
— wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość,
— dostawy towarów dokonywanej przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 7a ust. 2, jeżeli wysyłka lub transport tych towarów rozpoczyna się i kończy na terytorium kraju,
— świadczenia usług,
b) całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na transakcje, o których mowa w lit. a, wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,
c) stawki VAT;
3) kwotę podatku należnego ogółem.
4a. W przypadku gdy towary są wysyłane lub transportowane z państw członkowskich innych niż państwo członkowskie identyfikacji, deklaracja VAT oprócz informacji, o których mowa w ust. 4, zawiera:
1) dla każdego państwa członkowskiego, z którego towary są wysyłane lub transportowane:
a) całkowitą wartość, pomniejszoną o kwotę VAT, następujących dostaw towarów:
— wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość innej niż dokonywana przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 7a ust. 2,
— wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość i dostawy towarów, jeżeli wysyłka lub transport tych towarów rozpoczyna się i kończy na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego identyfikacji, dokonanej przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 7a ust. 2,
b) całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na transakcje, o których mowa w lit. a, wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,
c) stawki VAT;
2) w przypadku dostaw, o których mowa w pkt 1 lit. a tiret pierwsze — numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, a w przypadku jego braku — numer, za pomocą którego ten podatnik jest zidentyfikowany dla celów podatkowych w państwie członkowskim, z którego towary są wysyłane lub transportowane;
3) w przypadku dostaw, o których mowa w pkt 1 lit. a tiret drugie — numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, a w przypadku jego braku — numer, za pomocą którego ten podatnik jest zidentyfikowany dla celów podatkowych w państwie członkowskim, z którego towary są wysyłane lub transportowane, o ile jest dostępny.
5. W przypadku gdy poza stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim identyfikacji podatnik świadczący usługi objęte procedurą unijną ma również inne stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej znajdujące się w innym państwie członkowskim, z którego świadczone są te usługi, deklaracja VAT, oprócz informacji, o których mowa w ust. 4, zawiera:
1) całkowitą wartość tych usług, wraz z jej podziałem na państwa członkowskie konsumpcji — dla każdego państwa członkowskiego, w którym podatnik ma stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej,
2) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, a w przypadku jego braku — numer, za pomocą którego ten podatnik jest zidentyfikowany dla celów podatkowych w państwie członkowskim, w którym ma takie miejsce.
5a. W przypadku stwierdzenia błędów w złożonej deklaracji VAT ich korekta dokonywana jest w deklaracji VAT składanej za bieżący okres rozliczeniowy, nie później jednak niż w ciągu 3 lat, licząc od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji VAT, w której stwierdzono błędy. W deklaracji VAT, w której dokonuje się korekty, należy wskazać właściwe państwo członkowskie konsumpcji, okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta.
6. Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro.
7. W przypadku gdy płatności z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywano w innych walutach niż euro, do ich przeliczenia na euro stosuje się kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego, a jeżeli nie zostanie opublikowany w tym dniu — kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
8. Podatnicy są obowiązani do wpłacania kwot VAT w euro, wskazując deklarację VAT, której dotyczy wpłata, w terminie, o którym mowa w ust. 2, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 130ca.
1. W przypadku upływu terminu, o którym mowa w art. 61 ust. 2 rozporządzenia 282/2011, oraz w przypadkach, o których mowa w art. 61a ust. 1 rozporządzenia 282/2011, podatnik, dla którego państwem członkowskim konsumpcji jest Rzeczpospolita Polska, składa korektę deklaracji VAT drogą elektroniczną, za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
2. Korekta, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) informacje o miejscu i powodach składania korekty;
2) dane podatnika:
a) nazwę lub imię i nazwisko,
b) adres siedziby lub adres miejsca zamieszkania,
c) numer identyfikacyjny VAT wykorzystywany przez państwo członkowskie identyfikacji na potrzeby procedury unijnej i kod tego państwa;
3) okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta;
4) w przypadku wystąpienia nadpłaty — informacje niezbędne do jej rozliczenia;
5) dane kontaktowe, w tym numer telefonu i adres poczty elektronicznej podatnika, a w przypadku ustanowienia pełnomocnika — dane kontaktowe pełnomocnika.
3. Do kwot podlegających korekcie, o której mowa w ust. 1, przepisy art. 130c ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
4. Podatnik jest obowiązany do wpłacenia kwoty VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta, w euro na rachunek bankowy Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
Art. 130d.
1. Podatnicy zidentyfikowani na potrzeby procedury unijnej są obowiązani prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję transakcji objętych procedurą unijną, zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 63c rozporządzenia 282/2011.
2. Ewidencja, o której mowa w ust. 1, jest udostępniana przez podatnika drogą elektroniczną na każde żądanie państwa członkowskiego identyfikacji oraz państwa członkowskiego konsumpcji. W przypadku wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających udostępnienie ewidencji drogą elektroniczną ewidencję udostępnia się w sposób i w terminie wskazanych przez właściwy organ podatkowy.
3. Ewidencję, o której mowa w ust. 1, należy przechowywać przez okres 10 lat od zakończenia roku, w którym dokonano dostaw towarów lub świadczenia usług objętych procedurą unijną.
Rozdział 7
Procedura nieunijna dotycząca niektórych usług
Art. 131.
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:
1) VAT — rozumie się przez to podatek i podatek od wartości dodanej;
1a) usługach — rozumie się przez to usługi świadczone na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a, których miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego konsumpcji;
2) podmiotach zagranicznych — rozumie się przez to osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nieposiadające siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, wykonujące czynności podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium Unii Europejskiej;
3) (uchylony)
3a) państwie członkowskim konsumpcji — rozumie się przez to państwo członkowskie, na terytorium którego ma miejsce świadczenie usług;
4) państwie członkowskim identyfikacji — rozumie się przez to państwo członkowskie, które podmiot zagraniczny wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury nieunijnej, jeżeli jego działalność w zakresie świadczenia usług jako podatnika VAT na terytorium Unii Europejskiej zostanie rozpoczęta zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału;
5) (uchylony)
6) procedurze nieunijnej — rozumie się przez to rozliczenie VAT należnego z tytułu świadczenia usług państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.
Art. 132.
1. Podmioty zagraniczne świadczące usługi mogą złożyć w państwie członkowskim identyfikacji zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania z procedury nieunijnej.
1a. Procedura nieunijna ma zastosowanie do wszystkich usług świadczonych na terytorium Unii Europejskiej.
2. (uchylony)
3. W przypadku gdy państwem członkowskim identyfikacji jest Rzeczpospolita Polska, zgłoszenia dokonuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zgłoszenie powinno zawierać w szczególności: nazwę podmiotu zagranicznego, jego adres wraz z kodem pocztowym, adres poczty elektronicznej, adres strony internetowej należącej do tego podmiotu, numer podatkowy przyznany mu w państwie siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli jest tam nadawany, oraz oświadczenie podmiotu zagranicznego, że nie posiada on siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej.
5. Właściwy naczelnik urzędu skarbowego, potwierdzając zgłoszenie, nadaje z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej podmiotowi zagranicznemu numer identyfikacyjny na potrzeby rozliczania świadczonych przez niego usług.
5a. W przypadku gdy podmiot zagraniczny nie spełnia warunków do korzystania z procedury nieunijnej, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia zgłoszenia, na które służy zażalenie. Podmiot zagraniczny jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
6. Podmiot zagraniczny zidentyfikowany na potrzeby procedury nieunijnej jest obowiązany do zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej o:
1) zmianach danych objętych zgłoszeniem,
2) zmianach działalności objętej procedurą nieunijną, w wyniku których przestał spełniać warunki do jej stosowania,
3) zaprzestaniu świadczenia usług
— nie później niż 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpiła okoliczność wymagająca zawiadomienia.
7. W przypadku gdy:
1) podmiot zagraniczny zidentyfikowany na potrzeby procedury nieunijnej zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu świadczenia usług objętych procedurą nieunijną lub
2) mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podmiotem zagranicznym zidentyfikowanym na potrzeby procedury nieunijnej albo jego pełnomocnikiem, albo przez okres dwóch kolejnych lat podmiot ten nie świadczy usług objętych procedurą nieunijną, lub
3) podmiot zagraniczny zidentyfikowany na potrzeby procedury nieunijnej nie spełnia warunków do korzystania z procedury nieunijnej, lub
4) podmiot zagraniczny zidentyfikowany na potrzeby procedury nieunijnej systematycznie nie przestrzega zasad dotyczących procedury nieunijnej
— właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o wygaśnięciu identyfikacji tego podmiotu na potrzeby procedury nieunijnej, na które służy zażalenie. Podmiot zagraniczny jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
8. (uchylony)
Art. 133.
1. Podmioty zagraniczne zidentyfikowane na potrzeby procedury nieunijnej są obowiązane składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklaracje VAT do właściwego urzędu skarbowego, niezależnie od tego, czy usługi objęte procedurą nieunijną były świadczone.
2. Deklaracje VAT składa się za okresy kwartalne w terminie do końca miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
2a. Termin, o którym mowa w ust. 2, upływa również, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
3. (uchylony)
4. Deklaracja VAT zawiera:
1) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 132 ust. 5;
2) dla każdego państwa członkowskiego konsumpcji:
a) całkowitą wartość usług pomniejszoną o kwotę VAT,
b) całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na usługi wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,
c) stawki VAT;
3) dla wszystkich państw członkowskich konsumpcji — całkowitą kwotę podatku należnego.
4a. W przypadku stwierdzenia błędów w złożonej deklaracji VAT ich korekta dokonywana jest w deklaracji VAT składanej za bieżący okres rozliczeniowy, nie później jednak niż w ciągu 3 lat, licząc od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji VAT, w której stwierdzono błędy. W deklaracji VAT, w której dokonuje się korekty, należy wskazać właściwe państwo członkowskie konsumpcji, okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta.
5. Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro.
6. W przypadku gdy płatności z tytułu świadczenia usług dokonywano w innych walutach niż euro, do ich przeliczenia na euro stosuje się kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego, a jeżeli nie zostanie opublikowany w tym dniu — kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
7. (uchylony)
8. Podmioty zagraniczne są obowiązane do wpłacania kwot VAT w euro, wskazując deklarację VAT, której dotyczy wpłata, w terminie, o którym mowa w ust. 2, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Przepis ust. 2a stosuje się odpowiednio.
Art. 133a.
1. W przypadku upływu terminu, o którym mowa w art. 61 ust. 2 rozporządzenia 282/2011, oraz w przypadkach, o których mowa w art. 61a ust. 1 rozporządzenia 282/2011, podmiot zagraniczny, dla którego państwem członkowskim konsumpcji jest Rzeczpospolita Polska, składa korektę deklaracji VAT drogą elektroniczną, za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
2. Korekta, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) informacje o miejscu i powodach składania korekty;
2) dane podmiotu zagranicznego:
a) nazwę,
b) adres siedziby,
c) numer identyfikacyjny VAT nadany przez państwo członkowskie identyfikacji na potrzeby procedury nieunijnej i kod tego państwa;
3) okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta;
4) w przypadku wystąpienia nadpłaty — informacje niezbędne do jej rozliczenia;
5) dane kontaktowe, w tym numer telefonu i adres poczty elektronicznej podmiotu zagranicznego, a w przypadku ustanowienia pełnomocnika — dane kontaktowe pełnomocnika.
3. Do kwot podlegających korekcie, o której mowa w ust. 1, przepisy art. 133 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
4. Podmiot zagraniczny jest obowiązany do wpłacenia kwoty VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta, w euro na rachunek bankowy Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
Art. 134.
1. Podmioty zagraniczne zidentyfikowane na potrzeby procedury nieunijnej są obowiązane prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję transakcji objętych procedurą nieunijną zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 63c rozporządzenia 282/2011.
2. Ewidencja, o której mowa w ust. 1, jest udostępniana przez podmiot zagraniczny drogą elektroniczną na każde żądanie państwa członkowskiego identyfikacji oraz państwa członkowskiego konsumpcji. W przypadku wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających udostępnienie ewidencji drogą elektroniczną ewidencję udostępnia się w sposób i w terminie wskazanych przez właściwy organ podatkowy.
3. Ewidencję, o której mowa w ust. 1, należy przechowywać przez okres 10 lat od zakończenia roku, w którym dokonano świadczenia usług objętych procedurą nieunijną.
Rozdział 7a
Szczególna procedura w zakresie świadczenia usług międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób
Art. 134a.
1. Podatnicy świadczący wyłącznie usługi międzynarodowego przewozu drogowego, polegającego na okazjonalnym przewozie osób autobusami zarejestrowanymi na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego świadczą te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej — posiadający stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, niekorzystający z możliwości odliczania podatku naliczonego, otrzymania zwrotu tego podatku lub zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, mogą złożyć zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania ze szczególnej procedury rozliczania podatku wobec tych usług, o której mowa w ust. 2–6, w art. 134b oraz art. 134c.
2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, podatnicy składają do naczelnika drugiego urzędu skarbowego drogą elektroniczną.
3. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Zgłoszenie to powinno zawierać: nazwę podatnika, o którym mowa w ust. 1, jego adres opatrzony kodem pocztowym, adres poczty elektronicznej, numer identyfikacji podatkowej dla celów podatku od wartości dodanej przyznany mu w państwie członkowskim siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego świadczy te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej — przyznany mu w państwie członkowskim stałego miejsca zamieszkania albo zwykłego miejsca pobytu, oraz informację, że podatnik ten nie został zarejestrowany jako podatnik VAT czynny zgodnie z art. 96 ust. 4.
4. Naczelnik drugiego urzędu skarbowego nadaje podatnikowi, który złożył zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, numer identyfikacyjny na potrzeby wykonywanych przez niego na terytorium kraju usług, o których mowa w ust. 1, i potwierdza jego zidentyfikowanie jako „podatnika VAT — przewozy okazjonalne” z wykorzystaniem drogi elektronicznej.
5. Podatnik zidentyfikowany jako podatnik VAT — przewozy okazjonalne jest obowiązany do zawiadomienia naczelnika drugiego urzędu skarbowego o wszelkich zmianach danych objętych zgłoszeniem, o którym mowa w ust. 1, w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana.
6. W przypadku gdy podatnik zidentyfikowany jako podatnik VAT — przewozy okazjonalne:
1) zawiadomi naczelnika drugiego urzędu skarbowego o zaprzestaniu wykonywania usług, o których mowa w ust. 1, lub
2) nie zawiadamiając naczelnika drugiego urzędu skarbowego o zaprzestaniu albo zawieszeniu wykonywania usług, o których mowa w ust. 1, nie składa deklaracji, o której mowa w art. 134b ust. 1, przez kolejne 4 kwartały, lub
3) przestaje spełniać warunki, o których mowa w art. 134a ust. 1, niezbędne do korzystania z procedury szczególnej określonej w niniejszym rozdziale
— naczelnik drugiego urzędu skarbowego zawiadamia podatnika o wygaśnięciu jego identyfikacji na potrzeby wykonywanych przez niego na terytorium kraju usług, o których mowa w ust. 1.
Art. 134b.
1. Podatnicy zidentyfikowani jako podatnicy VAT — przewozy okazjonalne są obowiązani składać drogą elektroniczną do drugiego urzędu skarbowego deklaracje podatkowe na potrzeby rozliczenia podatku z tytułu wykonywania usług, o których mowa w art. 134a ust. 1, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.
2. Deklaracja podatkowa, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:
1) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 134a ust. 4;
2) numer rejestracyjny autobusu, liczbę przewożonych osób i wartość świadczonych tym autobusem na terytorium kraju usług bez podatku;
3) ogółem wartość świadczonych na terytorium kraju usług bez podatku, będącą podstawą opodatkowania;
4) stawkę podatku;
5) całkowitą kwotę podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego.
3. Kwoty w deklaracji, o której mowa w ust. 1, są wyrażane w złotych polskich.
4. W przypadku gdy płatności z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 134a ust. 1, odbywały się w innych walutach niż złoty polski, przeliczenia na złote można dokonać zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby określenia wartości celnej importowanych towarów.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczenia i wpłacenia podatku należnego w złotych polskich w terminie, o którym mowa w ust. 1, na rachunek bankowy drugiego urzędu skarbowego.
Art. 134c.
1. Podatnicy zidentyfikowani jako podatnicy VAT — przewozy okazjonalne są obowiązani prowadzić ewidencję w postaci elektronicznej, zawierającą dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji, o której mowa w art. 134b ust. 1.
2. Ewidencja, o której mowa w ust. 1, powinna być udostępniona przez podatnika drogą elektroniczną, zgodnie z odrębnymi przepisami, na każde żądanie naczelnika drugiego urzędu skarbowego.
3. Ewidencję, o której mowa w ust. 1, należy przechowywać przez okres 5 lat od zakończenia roku, w którym dokonano świadczenia usług, o których mowa w art. 134a ust. 1.
Rozdział 8
Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne — procedura uproszczona
Art. 135.
1. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:
1) VAT — rozumie się przez to podatek i podatek od wartości dodanej;
2) wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej — rozumie się przez to transakcję, w której są spełnione łącznie następujące warunki:
a) trzech podatników VAT zidentyfikowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich uczestniczy w dostawie towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim oraz drugim i ostatnim w kolejności,
b) przedmiot dostawy jest wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT lub na ich rzecz z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego;
3) wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów — rozumie się przez to nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawę, nabywcę towarów lub na ich rzecz;
4) procedurze uproszczonej — rozumie się przez to procedurę rozliczania VAT w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, polegającą na tym, że ostatni w kolejności podatnik VAT rozlicza VAT z tytułu dokonania na jego rzecz dostawy towarów przez drugiego w kolejności podatnika VAT, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
a) dostawa na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT była bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika VAT,
b) drugi w kolejności podatnik VAT dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
c) drugi w kolejności podatnik VAT stosuje wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika VAT ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka,
d) ostatni w kolejności podatnik VAT stosuje numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
e) ostatni w kolejności podatnik VAT został wskazany przez drugiego w kolejności podatnika VAT jako obowiązany do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej.
2. Procedura uproszczona ma zastosowanie również wtedy, gdy ostatni w kolejności podmiot jest osobą prawną, która nie jest podatnikiem podatku od wartości dodanej lub podatnikiem, o którym mowa w art. 15, a która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w państwie członkowskim, w którym znajduje się towar w momencie zakończenia transportu lub wysyłki; w przypadku procedury uproszczonej uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów zostało opodatkowane u drugiego w kolejności podatnika VAT.
Art. 136.
1. W przypadku gdy w procedurze uproszczonej drugim w kolejności podatnikiem, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, jest podatnik wymieniony w art. 15, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów zostało u niego opodatkowane, jeżeli wystawił on ostatniemu w kolejności podatnikowi VAT fakturę zawierającą, oprócz danych wymienionych w art. 106e, następujące informacje:
1) adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135–138 ustawy o ptu” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy artykułu 141 dyrektywy 2006/112/WE”;
2) stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
3) numer, o którym mowa w art. 97 ust. 10, który jest stosowany przez niego wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;
4) numer identyfikacyjny stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej ostatniego w kolejności podatnika.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy ostatnim w kolejności podmiotem jest osoba prawna, która nie jest podatnikiem podatku od wartości dodanej, a która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w państwie członkowskim, w którym znajduje się towar w momencie zakończenia wysyłki lub transportu.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy w procedurze uproszczonej ostatnim w kolejności podmiotem jest podatnik wymieniony w art. 15 lub osoba prawna niebędąca podatnikiem w rozumieniu art. 15, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych zgodnie z art. 97, a drugim w kolejności podatnikiem jest podatnik podatku od wartości dodanej określony w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, który posługuje się w procedurze uproszczonej numerem identyfikacyjnym wydanym mu na potrzeby tego podatku przez państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska, z uwzględnieniem obowiązujących w tym innym państwie członkowskim przepisów w zakresie dokumentowania tej procedury.
Art. 137.
(uchylony)
Art. 138.
1. Podatnik wymieniony w art. 15, do którego ma zastosowanie procedura uproszczona, jest obowiązany, oprócz danych określonych w art. 109 ust. 3, podać w prowadzonej ewidencji następujące informacje:
1) w przypadku gdy jest drugim w kolejności podatnikiem — ustalone wynagrodzenie za dostawy w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej (osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, obowiązanej do rozliczenia VAT z tytułu tej transakcji);
2) w przypadku gdy jest ostatnim w kolejności podatnikiem:
a) obrót (bez kwoty podatku) z tytułu dokonania na jego rzecz dostawy w rozumieniu art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. a oraz kwotę podatku przypadającą na tę dostawę, która stanowi u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
b) nazwę i adres drugiego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio do osób prawnych niebędących podatnikami, o których mowa w art. 15.
3. W przypadku drugiego w kolejności podatnika VAT, który wykorzystuje w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej numer identyfikacyjny na potrzeby podatku od wartości dodanej przyznany mu przez państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska, nie powstaje obowiązek prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, gdy transport lub wysyłka kończy się na terytorium kraju.
4. Przepis ust. 3 stosuje się, jeżeli są spełnione wszystkie warunki, o których mowa w art. 136, do przeniesienia obowiązku rozliczenia podatku na ostatniego w kolejności podatnika VAT wymienionego w art. 15 lub na osobę prawną niebędącą podatnikiem w rozumieniu art. 15, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych zgodnie z art. 97.
5. W przypadku gdy drugim w kolejności podatnikiem VAT w procedurze uproszczonej jest podatnik, o którym mowa w art. 15, jest on obowiązany wykazać dane o dokonanych transakcjach odpowiednio w deklaracji podatkowej oraz informacjach podsumowujących.
Rozdział 9
Szczególna procedura dotycząca sprzedaży na odległość towarów importowanych
Art. 138a.
Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:
1) VAT — rozumie się przez to podatek i podatek od wartości dodanej;
2) sprzedaży na odległość towarów importowanych — rozumie się przez to sprzedaż na odległość towarów importowanych, z wyjątkiem towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro;
3) podatniku niemającym siedziby na terytorium Unii Europejskiej — rozumie się przez to podatnika, który nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej;
4) państwie członkowskim konsumpcji — rozumie się przez to państwo członkowskie zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy;
5) państwie członkowskim identyfikacji — rozumie się przez to państwo członkowskie:
a) które podatnik niemający siedziby na terytorium Unii Europejskiej wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury importu,
b) w którym podatnik posiada:
— siedzibę działalności gospodarczej albo
— stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, albo
— stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury importu, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale posiada więcej niż jedno stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej,
c) w którym pośrednik posiada:
— siedzibę działalności gospodarczej albo
— stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, albo
— stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które wybiera w celu złożenia zgłoszenia informującego o zamiarze skorzystania z procedury importu, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale posiada więcej niż jedno stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej;
6) procedurze importu — rozumie się przez to rozliczenie VAT należnego z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych państwu członkowskiemu konsumpcji, za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.
Art. 138b.
1. Z procedury importu może korzystać dokonujący sprzedaży na odległość towarów importowanych:
1) podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej;
2) podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej albo podatnik niemający siedziby na terytorium Unii Europejskiej, reprezentowany przez pośrednika;
3) podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa trzeciego, z którym Unia Europejska zawarła porozumienie o wzajemnej pomocy o zakresie zbliżonym do zakresu dyrektywy Rady 2010/24/UE z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń (Dz. Urz. UE L 84 z 31.03.2010, str. 1) oraz rozporządzenia Rady (UE) nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 268 z 12.10.2010, str. 1, z późn. zm.).
2. Podatnik korzystający z procedury importu stosuje ją do wszystkich transakcji sprzedaży na odległość towarów importowanych.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, podatnik może korzystać z procedury importu, jeżeli dokonuje sprzedaży na odległość towarów importowanych z państwa trzeciego, na terytorium którego posiada siedzibę.
Art. 138c.
1. W przypadku, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 2, podatnik nie może jednocześnie ustanowić więcej niż jednego pośrednika.
2. Pośrednikiem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej ustanowiona przez podatnika dokonującego sprzedaży na odległość towarów importowanych, jako osoba obowiązana do zapłaty VAT i wypełnienia obowiązków określonych w przepisach niniejszego rozdziału w imieniu i na rzecz tego podatnika, jeżeli łącznie spełnia następujące warunki:
1) jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny;
2) posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, które wybiera w celu złożenia zgłoszenia, o którym mowa w art. 138e ust. 3;
3) przez ostatnie 24 miesiące nie zalegała z wpłatami poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczającymi odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, przy czym udział zaległości w kwocie podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość;
4) przez ostatnie 24 miesiące osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi — osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym, nie została prawomocnie skazana na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy za popełnienie przestępstwa skarbowego;
5) jest uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.
3. Wymóg, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, uznaje się również za spełniony, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) podmiot uregulował, wraz z odsetkami za zwłokę, zaległości przekraczające odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, w terminie 30 dni od dnia powstania tych zaległości;
2) uregulowanie zaległości zgodnie z pkt 1 w ostatnich 24 miesiącach nie dotyczyło więcej niż dwóch okresów rozliczeniowych odrębnie w każdym podatku.
4. Pośrednika ustanawia się w drodze umowy sporządzonej na piśmie, która zawiera:
1) nazwy stron umowy oraz ich adresy i dane identyfikacyjne na potrzeby odpowiednio VAT lub podatku o podobnym charakterze;
2) adres, pod którym będzie prowadzona i przechowywana dokumentacja na potrzeby VAT;
3) oświadczenie podmiotu, który jest ustanawiany pośrednikiem, o spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 2.
Art. 138d.
1. Pośrednik wykonuje w imieniu i na rzecz podatnika, dla którego został ustanowiony, obowiązki tego podatnika w zakresie złożenia zgłoszenia o zamiarze skorzystania z procedury importu przez tego podatnika, rozliczania VAT w procedurze importu, w tym w zakresie sporządzania deklaracji VAT i zapłaty VAT, prowadzenia i przechowywania dokumentacji, w tym ewidencji, jej udostępniania, a także inne czynności wynikające z przepisów niniejszego rozdziału.
2. Pośrednik odpowiada solidarnie z podatnikiem za zobowiązanie podatkowe, które rozlicza w imieniu i na rzecz tego podatnika.
Art. 138e.
1. Podatnik, o którym mowa w art. 138b ust. 1, może złożyć zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania z procedury importu w państwie członkowskim identyfikacji.
2. W imieniu podatnika, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 2, zgłoszenia dokonuje ustanowiony przez podatnika pośrednik.
3. Podatnik, który zamierza działać w charakterze pośrednika na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 2, składa zgłoszenie informujące o zamiarze działania w takim charakterze w państwie członkowskim identyfikacji.
4. Podatnik, dla którego państwem członkowskim identyfikacji jest państwo, o którym mowa w art. 138a pkt 5 lit. b tiret trzecie, a także pośrednik, dla którego państwem członkowskim identyfikacji jest państwo, o którym mowa w art. 138a pkt 5 lit. c tiret trzecie, nie może zmienić tego państwa wcześniej niż po upływie dwóch kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym rozpoczął korzystanie z procedury importu.
5. W przypadku gdy państwem członkowskim identyfikacji jest Rzeczpospolita Polska, zgłoszenia dokonuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
6. W przypadku gdy państwem członkowskim identyfikacji jest Rzeczpospolita Polska:
1) zgłoszenie dokonywane przez podatnika, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 1 i 3, zawiera:
a) nazwę podatnika,
b) adres podatnika wraz z kodem pocztowym,
c) adres poczty elektronicznej podatnika,
d) adresy stron internetowych należących do podatnika,
e) numer identyfikacji podatkowej podatnika przyznany w Rzeczypospolitej Polskiej lub numer identyfikacji podatkowej podatnika przyznany w innym państwie siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli jest tam nadawany;
2) zgłoszenie podatnika, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 2, dokonywane przez pośrednika zawiera:
a) nazwę podatnika,
b) adres podatnika wraz z kodem pocztowym,
c) adres poczty elektronicznej podatnika,
d) adresy stron internetowych należących do podatnika,
e) numer identyfikacji podatkowej podatnika przyznany w Rzeczypospolitej Polskiej lub numer identyfikacji podatkowej podatnika przyznany w innym państwie siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli jest tam nadawany,
f) indywidualny numer identyfikacyjny na potrzeby działania jako pośrednik, nadany pośrednikowi zgodnie z ust. 7 pkt 3;
3) zgłoszenie pośrednika, o którym mowa w ust. 3, zawiera:
a) nazwę pośrednika,
b) adres pośrednika wraz z kodem pocztowym,
c) adres poczty elektronicznej pośrednika,
d) numer identyfikacji podatkowej pośrednika przyznany w Rzeczypospolitej Polskiej.
7. Właściwy naczelnik urzędu skarbowego, potwierdzając zgłoszenie, o którym mowa w ust. 6:
1) pkt 1, nadaje podatnikowi numer identyfikacyjny VAT na potrzeby korzystania z procedury importu;
2) pkt 2, nadaje pośrednikowi, dla każdego podatnika, dla którego został wyznaczony, numer identyfikacyjny VAT na potrzeby korzystania z procedury importu;
3) pkt 3, nadaje pośrednikowi indywidualny numer identyfikacyjny na potrzeby działania jako pośrednik, w imieniu i na rzecz podatników korzystających z procedury importu.
8. Numery identyfikacyjne, o których mowa w ust. 7, są nadawane z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.
9. Numery identyfikacyjne, o których mowa w ust. 7, są stosowane wyłącznie do celów procedury importu.
10. W przypadku gdy podatnik nie spełnia warunków do korzystania z procedury importu, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia zgłoszenia, na które służy zażalenie. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
11. W przypadku gdy pośrednik nie spełnia warunków do działania w charakterze pośrednika, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia zgłoszenia, na które służy zażalenie. Pośrednik jest powiadamiany o wydaniu postanowienia również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
12. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest obowiązany do zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o:
1) zmianach danych objętych zgłoszeniami, o których mowa w ust. 6, z wyjątkiem tych, których aktualizacji podatnik dokonał na podstawie art. 96 ust. 12 lub na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,
2) zmianach działalności objętej procedurą importu, w wyniku których podatnik przestał spełniać warunki do korzystania z niej,
3) zaprzestaniu przez podatnika dokonywania sprzedaży na odległość towarów importowanych objętych procedurą importu
— nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpiła okoliczność wymagająca zawiadomienia.
13. W przypadku gdy:
1) podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu dokonywania przez podatnika sprzedaży na odległość towarów importowanych objętych procedurą importu lub
2) podatnik nie istnieje lub mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim, albo przez okres dwóch kolejnych lat podatnik nie dokonuje sprzedaży na odległość towarów importowanych objętych procedurą importu, lub
3) podatnik nie spełnia warunków do korzystania z procedury importu, lub
4) podatnik systematycznie nie przestrzega zasad dotyczących procedury importu, lub
5) pośrednik zawiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego, że nie reprezentuje już podatnika
— właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o wykluczeniu podatnika z procedury importu, na które służy zażalenie.
15. W przypadku gdy pośrednik:
1) przez okres dwóch kolejnych kwartałów nie działał w charakterze pośrednika na rzecz podatnika korzystającego z procedury importu lub
2) nie spełnia warunków określonych w art. 138c ust. 2 i 3, lub
3) systematycznie nie przestrzega zasad dotyczących procedury importu
— właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie o wykreśleniu tego pośrednika z rejestru i wykluczeniu podatników reprezentowanych przez niego z procedury importu, na które służy zażalenie.
16. Pośrednik oraz podatnicy reprezentowani przez tego pośrednika są powiadamiani o wydaniu postanowienia, o którym mowa w ust. 15, również za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Art. 138f.
Obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych objętych procedurą importu powstaje w momencie dokonania dostawy towarów. Dostawę towarów uważa się za dokonaną w momencie zaakceptowania płatności w rozumieniu art. 61b rozporządzenia 282/2011.
Art. 138g.
1. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest obowiązany składać, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, deklaracje VAT do właściwego urzędu skarbowego, niezależnie od tego, czy sprzedaż na odległość towarów importowanych objęta procedurą importu miała miejsce.
2. Deklaracje VAT składa się za okresy miesięczne, w terminie do końca miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
3. Termin, o którym mowa w ust. 2, upływa również, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
4. Deklaracja VAT zawiera:
1) numer identyfikacyjny VAT, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby procedury importu zgodnie z art. 138e ust. 7 pkt 1 i 2, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 138b ust. 1 pkt 2 — także indywidualny numer identyfikacyjny pośrednika, o którym mowa w art. 138e ust. 7 pkt 3;
2) dla każdego państwa członkowskiego konsumpcji, w którym VAT jest należny:
a) całkowitą wartość sprzedaży na odległość towarów importowanych, pomniejszoną o kwotę VAT, w odniesieniu do której powstał obowiązek podatkowy w okresie rozliczeniowym, za który jest składana deklaracja VAT,
b) całkowitą kwotę należnego VAT przypadającą na sprzedaż na odległość towarów importowanych, o której mowa w lit. a, wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,
c) stawki VAT;
3) kwotę należnego VAT ogółem.
5. W przypadku stwierdzenia błędów w złożonej deklaracji VAT ich korekta dokonywana jest w deklaracji VAT składanej za bieżący okres rozliczeniowy, nie później jednak niż w ciągu 3 lat, licząc od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji VAT, w której stwierdzono błędy. W deklaracji VAT, w której dokonuje się korekty, należy wskazać właściwe państwo członkowskie konsumpcji, okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta.
6. Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro.
7. W przypadku gdy płatności z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych dokonywano w innych walutach niż euro, do ich przeliczenia na euro stosuje się kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego, a jeżeli nie zostanie opublikowany w tym dniu — kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
8. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest obowiązany do wpłacania kwot VAT w euro, wskazując deklarację VAT, której dotyczy wpłata, w terminie, o którym mowa w ust. 2, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 138ga.
1. W przypadkach:
1) upływu terminu, o którym mowa w art. 61 ust. 2 rozporządzenia 282/2011, oraz w przypadkach, o których mowa w art. 61a ust. 1 rozporządzenia 282/2011, podatnik, dla którego państwem członkowskim konsumpcji jest Rzeczpospolita Polska, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik,
2) o których mowa w art. 61a ust. 2 rozporządzenia 282/2011, pośrednik w odniesieniu do podatników, dla których państwem członkowskim konsumpcji jest Rzeczpospolita Polska, reprezentowanych przez tego pośrednika
— składa korektę deklaracji VAT drogą elektroniczną, za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
2. Korekta, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) informacje o miejscu i powodach składania korekty;
2) dane podatnika:
a) nazwę lub imię i nazwisko,
b) adres siedziby lub adres miejsca zamieszkania,
c) numer identyfikacyjny VAT podatnika wykorzystywany przez państwo członkowskie identyfikacji na potrzeby procedury importu i kod tego państwa, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — także indywidualny numer identyfikacyjny pośrednika wykorzystywany przez państwo członkowskie identyfikacji na potrzeby procedury importu i kod tego państwa;
3) okres rozliczeniowy i kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta;
4) w przypadku wystąpienia nadpłaty — informacje niezbędne do jej rozliczenia;
5) dane kontaktowe, w tym numer telefonu i adres poczty elektronicznej podatnika, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — także dane kontaktowe pośrednika.
3. Do kwot podlegających korekcie, o której mowa w ust. 1, przepisy art. 138g ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
4. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest obowiązany do wpłacenia kwoty VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta, w euro na rachunek bankowy Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
Art. 138h.
1. Podatnik, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — pośrednik, jest obowiązany prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję transakcji objętych procedurą importu, zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 63c ust. 2 rozporządzenia 282/2011. Pośrednik prowadzi odrębną ewidencję dla każdego z podatników, których reprezentuje.
2. Ewidencja jest udostępniana przez podatnika, a w przypadku podatnika reprezentowanego przez pośrednika — przez pośrednika, drogą elektroniczną na każde żądanie państwa członkowskiego identyfikacji oraz państwa członkowskiego konsumpcji. W przypadku wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających udostępnienie ewidencji drogą elektroniczną ewidencję udostępnia się w sposób i w terminie wskazanych przez właściwy organ podatkowy.
3. Ewidencję przechowuje się przez okres 10 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym dokonano sprzedaży na odległość towarów importowanych.
Rozdział 10
Szczególna procedura dotycząca deklarowania i zapłaty podatku z tytułu importu towarów
Art. 138i.
1. W przypadku importu towarów, z wyjątkiem towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, będących przedmiotem sprzedaży na odległość towarów importowanych umieszczonych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, których wysyłka lub transport kończy się na terytorium kraju, osoba zgłaszająca towary organom celnym na terytorium kraju w imieniu własnym i na rzecz osoby, dla której towary są przeznaczone, zwana dalej „osobą odpowiedzialną za pobór podatku”, może wykazywać podatek pobrany z tytułu importu towarów w deklaracjach składanych za okresy miesięczne, zwanych dalej „deklaracjami miesięcznymi”.
2. Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że:
1) do towarów nie stosuje się procedury szczególnej, o której mowa w rozdziale 9, ani zasad odpowiadających tym regulacjom;
2) osoba odpowiedzialna za pobór podatku jest operatorem pocztowym w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896, 1933 i 2042) lub podatnikiem posiadającym status upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art. 38 unijnego kodeksu celnego.
3. Osoba odpowiedzialna za pobór podatku oblicza i pobiera podatek w prawidłowej wysokości od osoby, dla której towary są przeznaczone, nie później niż w momencie doręczenia tej osobie przesyłki i dokonuje płatności tego podatku. Osoba, dla której towary są przeznaczone, jest obowiązana do zapłaty podatku.
4. Dla importu towarów, o którym mowa w ust. 1, stawka podatku wynosi 22%.
5. Osoba odpowiedzialna za pobór podatku jest obowiązana składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklarację miesięczną. Za deklarację miesięczną uznaje się sumę zgłoszeń celnych, dokonywanych według miejsca przedstawienia towarów organom celnym, zawierających całkowitą kwotę podatku pobranego w miesiącu, za który składane są te zgłoszenia celne.
6. Osoba odpowiedzialna za pobór podatku jest obowiązana do wpłacenia pobranego podatku w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek został pobrany.
7. Osoba odpowiedzialna za pobór podatku jest obowiązana prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję towarów importowanych objętych procedurą uregulowaną w przepisach niniejszego rozdziału w sposób pozwalający na prawidłowe obliczenie i pobór podatku oraz wykazanie całkowitej kwoty pobranego podatku w deklaracji miesięcznej, a także sprawdzenie przez organ celny prawidłowości pobranego i wykazanego podatku. Ewidencja zawiera dane w odniesieniu do każdego towaru będącego przedmiotem importu, w tym kwotę obliczonego podatku, datę doręczenia towaru i datę pobrania podatku.
8. Ewidencja jest przechowywana przez okres 10 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, i jest udostępniana przez osobę odpowiedzialną za pobór podatku drogą elektroniczną na każde żądanie organu celnego.
9. Jeżeli organ celny stwierdzi, że w deklaracji miesięcznej kwota podatku została wykazana w wysokości innej niż całkowita kwota podatku wynikająca z ewidencji, w odniesieniu do przesyłek, od których podatek został pobrany lub powinien zostać pobrany ze względu na doręczenie przesyłki, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku wykazaną w deklaracji miesięcznej.
10. Po złożeniu deklaracji miesięcznej osoba odpowiedzialna za pobór podatku może wystąpić z wnioskiem do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku wykazaną w deklaracji miesięcznej.
11. Jeżeli osoba odpowiedzialna za pobór podatku nie złoży deklaracji miesięcznej, kwotę podatku określa naczelnik urzędu celno-skarbowego w drodze decyzji.
12. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepis art. 33 ust. 6 stosuje się odpowiednio.
13. W przypadkach, o których mowa w ust. 9–11, przepisy art. 33 ust. 6, art. 34 ust. 3–5 i art. 37 stosuje się odpowiednio.
14. W przypadku gdy:
1) organ celny wyda decyzję, o której mowa w:
a) ust. 9, w której określi różnicę podatku do zapłaty, albo
b) ust. 11, lub
2) podatek wykazany w deklaracji miesięcznej nie został wpłacony w terminie, o którym mowa w ust. 6
— osoba odpowiedzialna za pobór podatku może dokonywać importu towarów zgodnie z ust. 1, pod warunkiem złożenia zabezpieczenia kwoty podatku, który ma być wykazany w deklaracji miesięcznej, w trybie stosowanym przy zabezpieczeniu należności celnych na podstawie przepisów celnych.
15. Zabezpieczenie, o którym mowa w ust. 14, stosuje się przez 12 miesięcy, do towarów wpisywanych do ewidencji, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu:
1) doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 14 pkt 1, lub
2) w którym podatek nie został wpłacony w terminie, o którym mowa w ust. 6.
16. Przepisu ust. 14 pkt 1 nie stosuje się, gdy kwota podatku określona w decyzji, o której mowa w ust. 9, nie przekracza 1% kwoty podatku w prawidłowej wysokości.
Art. 138j.
1. Jeżeli organ celny stwierdzi, że osoba odpowiedzialna za pobór podatku obliczyła i pobrała podatek w nieprawidłowej wysokości, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku obliczonego i pobranego. Do zapłaty podatku jest obowiązana osoba, dla której towary były przeznaczone.
2. W przypadku stwierdzenia, że osoba odpowiedzialna za pobór podatku pobrała podatek w nieprawidłowej wysokości, naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala tej osobie dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 20% kwoty zaniżenia kwoty podatku, jeżeli osoba odpowiedzialna za pobór podatku wiedziała lub miała uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że kwota podatku powinna być w innej wysokości niż określona na podstawie informacji towarzyszących przesyłce. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
3. Naczelnik urzędu celno-skarbowego nie ustala dodatkowego zobowiązania podatkowego, o którym mowa w ust. 2, jeżeli osoba odpowiedzialna za pobór podatku posiadała informacje potwierdzające, że wartość importowanego towaru jest taka sama jak wartość wynikająca z informacji towarzyszących przesyłce.
4. Osoba, dla której towary są przeznaczone, może wystąpić z wnioskiem do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku obliczonego i pobranego.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 4, przepisy art. 33 ust. 6, art. 34 ust. 3–5, art. 37 i art. 38 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
6. Do postępowania w sprawie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego, o którym mowa w ust. 2:
1) przepis art. 33 ust. 6 stosuje się odpowiednio;
2) przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się.
Dział XIII
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy epizodyczne, przepisy przejściowe i końcowe
Rozdział 1
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 139.–145.
(pominięte)
Rozdział 1a
Przepisy epizodyczne dotyczące kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii
Art. 145a.
1. Z zastrzeżeniem art. 145b, podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, które nie umożliwiają połączenia i przesyłania danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określonych w art. 111a ust. 3.
2. Kasa rejestrująca z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących dokonywanych sprzedaży, w tym wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego, oraz musi przechowywać te dane, a w przypadku kasy z elektronicznym zapisem kopii — dodatkowo zapewniać bezpieczne ich przesyłanie na zewnętrzne nośniki danych.
3. Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii są obowiązani dokonać zgłoszenia kasy rejestrującej do naczelnika urzędu skarbowego w celu otrzymania numeru ewidencyjnego kasy.
4. Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z papierowym zapisem kopii są obowiązani dokonywać wydruku kopii dokumentów wystawianych przy zastosowaniu tych kas.
5. W kasach rejestrujących z papierowym zapisem kopii pamięć fiskalna nie podlega wymianie.
6. Producenci krajowi i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w celu wprowadzenia ich na terytorium kraju do obrotu są obowiązani do uzyskania dla danego typu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii potwierdzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar, że kasy te spełniają funkcje wymienione w ust. 2 oraz kryteria i warunki techniczne dla tych kas. Potwierdzenie to jest wydawane nie później niż do dnia upływu okresów wskazanych odpowiednio w ust. 7 pkt 1 i 2.
7. Potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas rejestrujących przez:
1) kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii:
a) inne niż o zastosowaniu specjalnym — są wydawane na okres do dnia 31 grudnia 2022 r.,
b) o zastosowaniu specjalnym — są wydawane na okres do dnia 31 grudnia 2023 r.;
2) kasy rejestrujące z papierowym zapisem kopii — są wydawane na okres do dnia 31 sierpnia 2019 r.
8. W przypadku gdy do obrotu wprowadzono kasę rejestrującą z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, która wbrew deklaracji, o której mowa w art. 111 ust. 6g pkt 2, nie spełnia funkcji, kryteriów lub warunków technicznych dla tych kas, lub do której nie dołączono takiej deklaracji, naczelnik urzędu skarbowego nakłada, w drodze decyzji, na producenta krajowego, podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu tej kasy albo inny podmiot wprowadzający do obrotu tę kasę karę pieniężną w wysokości 5000 zł.
9. Podstawą do wydania decyzji, o której mowa w ust. 8, w zakresie wymaganych funkcji, kryteriów lub warunków technicznych jest opinia Prezesa Głównego Urzędu Miar, która zawiera opis braków w zakresie spełnienia tych funkcji, kryteriów lub warunków technicznych.
10. W przypadku gdy podatnik nie podda kasy rejestrującej w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 15 pkt 4 obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, naczelnik urzędu skarbowego nakłada na podatnika, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości 300 zł. Wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 111 ust. 3a pkt 4, stwierdza się na podstawie wpisu wyniku przeglądu technicznego w książce kasy.
11. Wpływy z kar pieniężnych, o których mowa w ust. 8 i 10, stanowią dochód budżetu państwa. Karę pieniężną uiszcza się, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o jej wymierzeniu.
11a. W zakresie nieuregulowanym w ust. 8–11 do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej.
12. Przepisy art. 111 ust. 1, 1b–3, ust. 3a pkt 1 lit. a, pkt 2–4, 6–9, 11 i 13, ust. 3b–3d, ust. 6a zdanie drugie, ust. 6c–6f i 6g–6i stosuje się odpowiednio.
13. Podmioty prowadzące serwis kas rejestrujących z elektronicznym i papierowym zapisem kopii są obowiązane składać do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego wykazy obowiązkowych przeglądów technicznych tych kas w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został dokonany przegląd. Wykaz ten zawiera imię i nazwisko lub nazwę i numer identyfikacji podatkowej podmiotu prowadzącego serwis i podatnika, numer ewidencyjny i numer unikatowy kasy rejestrującej oraz datę dokonania przeglądu.
14. Do serwisu kas rejestrujących z papierowym zapisem kopii oraz kontroli takich kas w zakresie spełniania przez nie funkcji, kryteriów i warunków technicznych stosuje się przepisy określające funkcje, kryteria i warunki techniczne dla takich kas obowiązujące na dzień uzyskania odpowiednio decyzji albo potwierdzenia właściwych organów, że kasy te spełniają odpowiednie funkcje oraz kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać.
15. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, w tym kas o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki i sposób używania przez podatników kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, w tym sposób zakończenia używania tych kas w przypadku zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas, oraz sposób wystawiania dokumentów z kas rejestrujących i szczególne przypadki wydawania nabywcy dowodu sprzedaży, uwzględniając potrzebę właściwego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu tych kas przez podatników oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu sprzedaży przy ich zastosowaniu, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku i prawidłowości końcowego rozliczenia pracy tych kas;
2) termin zgłoszenia kasy rejestrującej z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii do naczelnika urzędu skarbowego w celu otrzymania numeru ewidencyjnego, rodzaje dokumentów, które są składane w związku z używaniem takiej kasy, sposób ich składania oraz wzory tych dokumentów, uwzględniając potrzebę zapewnienia prawidłowego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu takich kas oraz zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku;
3) warunki zorganizowania i prowadzenia serwisu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii mające znaczenie dla prowadzenia ewidencji sprzedaży, w tym warunki, które powinny spełniać podmioty prowadzące serwis tych kas, uwzględniając potrzebę prawidłowego prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu tych kas oraz dostępność ich serwisu;
4) terminy oraz zakres obowiązkowych przeglądów technicznych, o których mowa w art. 111 ust. 3a pkt 4 i 11, uwzględniając potrzebę sprawdzenia poprawnego działania kasy rejestrującej z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w zakresie prawidłowego prowadzenia ewidencji sprzedaży, przechowywania zarejestrowanych w niej danych, wydawania konsumentowi dowodów nabycia towarów i usług oraz wydawania innych dokumentów fiskalnych.
16. Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii, oraz sposób oznaczania pamięci fiskalnej takich kas numerami unikatowymi, warunki ich przydzielania oraz dokumenty, które powinny być dołączone do takiej kasy przy wprowadzaniu jej do obrotu,
2) rodzaje danych zawartych we wniosku producenta krajowego albo podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących z elektronicznym zapisem kopii o wydanie potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6, oraz rodzaje dokumentów, w tym oświadczeń, i urządzeń, w tym kas rejestrujących z elektronicznym zapisem kopii wzorcowych do badań, niezbędnych do wydania potwierdzenia, w tym dołączanych do wniosku o wydanie potwierdzenia,
3) okres, na który jest wydawane potwierdzenie, o którym mowa w ust. 6,
4) zakres badań kasy rejestrującej z elektronicznym zapisem kopii oraz rodzaje danych zawartych w sprawozdaniu z badań tej kasy
— uwzględniając potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu lub nieprawidłowemu prowadzeniu ewidencji sprzedaży przez podatników, zabezpieczenia zaewidencjonowanych danych, konieczność zapewnienia konsumentowi prawa do otrzymania dowodu nabycia towarów i usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość sprawdzenia przez niego prawidłowego zaewidencjonowania sprzedaży i wystawiania dowodu potwierdzającego jej dokonanie oraz optymalne dla danego rodzaju sprzedaży rozwiązania techniczne dotyczące konstrukcji kas rejestrujących z elektronicznym zapisem kopii, jak również celowość systematycznej aktualizacji i weryfikacji wydanych potwierdzeń, o których mowa w ust. 6.
17. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Przy wydawaniu rozporządzenia minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia:
1) wielkość i proporcje sprzedaży zwolnionej od podatku w danej grupie podatników;
2) stosowane przez podatników zasady dokumentowania sprzedaży;
3) możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez podatników ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii;
4) konieczność zapewnienia realizacji obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii przy uwzględnieniu korzyści wynikających z prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii oraz zwrotu podatnikom z budżetu państwa części wydatków na zakup tych kas;
5) konieczność zapewnienia prawidłowości rozliczania podatku, w tym właściwego prowadzenia ewidencji sprzedaży;
6) konieczność zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku;
7) konieczność przeciwdziałania nadużyciom związanym z nieewidencjonowaniem sprzedaży przez podatników.
Art. 145b.
1. Podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie:
1) do dnia 31 grudnia 2019 r. — do:
a) świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
b) sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;
2) do dnia 30 czerwca 2020 r. — do:
a) świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
b) sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych;
3) do dnia 31 grudnia 2020 r. — do świadczenia usług:
a) fryzjerskich,
b) kosmetycznych i kosmetologicznych,
c) budowlanych,
d) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
e) prawniczych,
f) związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej — wyłącznie w zakresie wstępu;
4) do dnia 31 grudnia 2021 r. — do sprzedaży towarów w systemie zwrotu podatku podróżnym, o którym mowa w przepisach działu XII rozdziału 6.
2. Przepis ust. 1 stosuje się tylko do kas rejestrujących, przy zastosowaniu których jest prowadzona ewidencja sprzedaży w zakresie sprzedaży towarów lub świadczenia usług wymienionych w ust. 1.
3. Podatnicy, o których mowa w ust. 1, mogą dokonać odliczenia lub otrzymać zwrot, o których mowa w art. 111 ust. 4 i 5, na zakup kas rejestrujących, o których mowa w art. 111 ust. 6a, przy czym za dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się dzień:
1) 1 stycznia 2020 r. — dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 1;
2) 1 lipca 2020 r. — dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
3) 1 stycznia 2021 r. — dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 3;
4) 1 stycznia 2022 r. — dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 4.
4. Terminy określone w ust. 1 i 3 mogą zostać przedłużone w przypadku niewystarczających możliwości techniczno-organizacyjnych przesyłania danych między kasami rejestrującymi a Centralnym Repozytorium Kas.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, przedłużać terminy określone w ust. 1 i 3, określając rodzaje czynności, dla których termin został przedłużony, oraz dzień upływu przedłużonego terminu, uwzględniając specyfikę prowadzonej działalności gospodarczej oraz możliwości prowadzenia kontroli celno-skarbowej.
Rozdział 1b
Przepisy szczególne dotyczące stawki podatku dla wyrobów medycznych
Art. 145c.
Do wyrobów medycznych, o których mowa w poz. 13 załącznika nr 3 do ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. poz. 974), stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się do dnia 27 maja 2025 r.
Art. 145d.
Do usług napraw i konserwacji wyrobów medycznych w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1565) dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z tą ustawą stosuje się stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2.
Rozdział 1c
Czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych
Art. 145e.
1. W okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 28 lutego 2025 r. w przypadku dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2023 r. poz. 589), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące nabywcą tego gazu, tej energii lub usługobiorcą tych uprawnień, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii — nabywcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne;
2) w przypadku świadczenia tych usług — usługobiorcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4;
3) dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:
a) giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,
b) rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
4) dostawcą lub usługodawcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.
2. Za nabywcę lub usługobiorcę, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, uważa się w szczególności podatnika zarejestrowanego zgodnie z art. 96 ust. 4:
1) będącego spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;
2) będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;
3) będącego spółką prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
4) będącego spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
5) posiadającego koncesję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, umożliwiającą obrót towarami wskazanymi w ust. 1 lub posiadającego rachunek w rejestrze Unii, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Art. 145f.
1. W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, dostawca lub usługodawca nie rozlicza podatku należnego.
2. W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 1, stanowi kwota podatku należnego z tytułu nabycia towaru lub usługi.
3. W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania dla czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, nabywca lub usługobiorca jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.
Art. 145g.
Faktura dokumentująca dokonanie czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1:
1) nie zawiera danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 12–14;
2) zawiera wyrazy, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18.
Art. 145h.
W przypadku świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgodnie z art. 145e ust. 1, nie stosuje się przepisu art. 108a ust. 1a.
Art. 145i.
1. Dostawca lub usługodawca i nabywca lub usługobiorca składają naczelnikowi urzędu skarbowego przed dokonaniem pierwszej czynności, o której mowa w art. 145e ust. 1, zawiadomienie o rozpoczęciu dokonywania tych czynności.
2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) dane składającego zawiadomienie:
a) nazwę lub imię i nazwisko,
b) numer identyfikacji podatkowej;
2) datę rozpoczęcia dokonywania czynności;
3) określenie rodzaju dokonywanych czynności.
3. W przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 2, składający zawiadomienie składa w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zmiany zawiadomienie o zmianie danych zawartych w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, podając także datę zaistnienia zmiany.
Art. 145j.
Przepisy art. 145e–145i stosuje się do czynności, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstał w okresie, o którym mowa w art. 145e ust. 1.
Art. 145k.
1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa zawiadomienia, o którym mowa w art. 145i ust. 1, albo składa je po terminie lub podaje w nim dane niezgodne ze stanem rzeczywistym,
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
2. Karze określonej w ust. 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie składa zawiadomienia o zmianie danych zawartych w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 145i ust. 1, albo składa je po terminie lub podaje w nim dane niezgodne ze stanem rzeczywistym.
Rozdział 2
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 146.
1. W okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do:
1) dnia 30 kwietnia 2008 r. stosuje się stawkę w wysokości 3% w odniesieniu do czynności, o których mowa w art. 5, których przedmiotem są towary i usługi wymienione w załączniku nr 6 do ustawy, z wyłączeniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i eksportu towarów;
2) dnia 31 grudnia 2007 r. stosuje się stawkę w wysokości 7% w odniesieniu do:
a) robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą,
b) obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
c) usług gastronomicznych, z wyłączeniem:
— sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%,
— sprzedaży kawy i herbaty (wraz z dodatkami), napojów bezalkoholowych gazowanych, wód mineralnych, a także sprzedaży w stanie nieprzetworzonym innych towarów opodatkowanych stawką 22%;
3) dnia 31 grudnia 2007 r. stawkę podatku 0% stosuje się do:
a) dostaw w kraju i wewnątrzwspólnotowego nabycia:
— książek (PKWiU ex 22.11) — z wyłączeniem książek adresowych o zasięgu krajowym, regionalnym i lokalnym, książek telefonicznych, teleksów i telefaksów (PKWiU 22.11.20-60.10), nut, map i ulotek — oznaczonych stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN,
— czasopism specjalistycznych,
b) importu:
— drukowanych książek i broszur (ex PCN 4901), (ex CN 4901), oznaczonych stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN,
— czasopism specjalistycznych,
c) przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego.
2. Przez roboty związane z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, rozumie się roboty budowlane dotyczące inwestycji w zakresie obiektów budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury towarzyszącej oraz remontów obiektów budownictwa mieszkaniowego.
3. Przez infrastrukturę towarzyszącą budownictwu mieszkaniowemu, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, rozumie się:
1) sieci rozprowadzające, wraz z urządzeniami, obiektami i przyłączami do budynków mieszkalnych,
2) urządzanie i zagospodarowanie terenu w ramach przedsięwzięć i zadań budownictwa mieszkaniowego, w szczególności drogi, dojścia, dojazdy, zieleń i małą architekturę,
3) urządzenia i ujęcia wody, stacje uzdatniania wody, oczyszczalnie ścieków, kotłownie oraz sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, elektroenergetyczne, gazowe i telekomunikacyjne
— jeżeli są one związane z obiektami budownictwa mieszkaniowego.
4. Przez czasopisma specjalistyczne, o których mowa w ust. 1 pkt 3 lit. a tiret drugie i pkt 3 lit. b tiret drugie, należy rozumieć wydawnictwa periodyczne oznaczone symbolem ISSN, objęte kodem PKWiU 22.13, PCN 4902 i CN 4902, o tematyce szeroko pojętych zagadnień odnoszących się do działalności kulturalnej i twórczej, edukacyjnej, naukowej i popularnonaukowej, społecznej, zawodowej i metodycznej, regionalnej i lokalnej, a także przeznaczone dla niewidomych i niedowidzących, publikowane nie częściej niż raz w tygodniu w postaci odrębnych zeszytów (numerów) objętych wspólnym tytułem, których zakończenia nie przewiduje się, ukazujące się na ogół w regularnych odstępach czasu w nakładzie nie wyższym niż 15 000 egzemplarzy, z wyjątkiem:
1) periodyków o treści ogólnej, stanowiących podstawowe źródło informacji bieżącej o aktualnych wydarzeniach krajowych i zagranicznych, przeznaczonych dla szerokiego kręgu czytelników;
2) publikacji zawierających treści pornograficzne, publikacji zawierających treści nawołujące do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość lub znieważające z tych powodów grupę ludności lub poszczególne osoby oraz publikacji propagujących ustroje totalitarne;
3) wydawnictw, w których co najmniej 33% powierzchni jest przeznaczone nieodpłatnie lub odpłatnie na ogłoszenia handlowe, reklamy lub teksty reklamowe, w szczególności czasopism informacyjno-reklamowych, reklamowych, folderów i katalogów reklamowych;
4) wydawnictw, które zawierają głównie kompletną powieść, opowiadanie lub inne dzieło w formie tekstu ilustrowanego lub nie, albo w formie rysunków opatrzonych opisem lub nie;
5) publikacji, w których więcej niż 20% powierzchni jest przeznaczone na krzyżówki, kryptogramy, zagadki oraz inne gry słowne lub rysunkowe;
6) publikacji zawierających informacje popularne, w szczególności porady, informacje o znanych i sławnych postaciach z życia publicznego;
7) czasopism, na których nie zostanie uwidoczniona wysokość nakładu.
Art. 146a.
W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:
1) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3) stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4) stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Art. 146aa.
1. W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż –6%:
1) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3) stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4) stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
1a. Jeżeli w roku następującym po roku, dla którego osiągnięte zostały wartości, o których mowa w ust. 1, zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 112d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, stosowanie stawek, o których mowa w ust. 1, przedłuża się do końca roku następującego po roku, w którym:
1) kwota wydatków jest obliczana zgodnie z art. 112aa ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w związku ze spełnieniem warunków, o których mowa w art. 112d ust. 4 tej ustawy, oraz
2) wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż –6%
— jednak nie dłużej niż do końca 2022 r.
2.–3. (uchylone)
Art. 146b.
W przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, w okresie, o którym mowa w art. 146aa, kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 18,70% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%;
2) 7,41% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.
Art. 146c.
W okresie, o którym mowa w art. 146aa, na potrzeby art. 86 ust. 2 pkt 7, kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość 23% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.
Art. 146d.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:
1) w okresie, o którym mowa w art. 146aa, może obniżać stawki podatku do wysokości 0%, 5% lub 8% dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek;
2) na czas określony nie dłuższy niż do dnia 31 stycznia 2011 r. może obniżyć stawkę podatku w wysokości 8% do wysokości 7% dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określić warunki stosowania tej stawki.
2. Minister przy wydawaniu rozporządzeń, o których mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług;
2) przebieg realizacji budżetu państwa;
3) przepisy Unii Europejskiej.
Art. 146da.
1. W okresie od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. dla:
1) towarów spożywczych wymienionych w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56),
2) środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76 oraz z 2022 r. poz. 1370 i 2364), z wyłączeniem podłoży mineralnych,
3) nawozów i środków ochrony roślin, zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, wymienionych w poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy,
4) ziemi ogrodniczej wymienionej w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy,
5) gazu ziemnego (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00)
— stawka podatku wynosi 0%.
2. Przepisów ust. 1 pkt 1–4 nie stosuje się do importu towarów, o którym mowa w art. 138i ust. 1.
Art. 146db.
W okresie od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. dla:
1) energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
2) energii cieplnej
— stawka podatku wynosi 5%.
Art. 146dc.
W okresie od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. dla:
1) benzyn silnikowych (CN 2710 12 45 lub 2710 12 49) oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach,
2) olejów napędowych (CN 2710 19 43 i 2710 20 11) oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach,
3) biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych — bez względu na kod CN,
4) przeznaczonych do napędu silników spalinowych gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych (CN 2711, z wyłączeniem CN 2711 11 00 i 2711 21 00) oraz gazowych węglowodorów alifatycznych (CN 2901), skroplonych
— stawka podatku wynosi 8%.
Art. 146e.
Przepis art. 120 ust. 11 pkt 3 stosuje się odpowiednio do dostawy dzieł sztuki, które podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 8%, stosowanej do tych towarów zgodnie z art. 146aa.
Art. 146ea.
W roku 2023:
1) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3, wynosi 8%;
3) stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4) stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Art. 146eb.
W przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, w roku 2023 kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 18,70% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%;
2) 7,41% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.
Art. 146ec.
W roku 2023, na potrzeby art. 86 ust. 2 pkt 7, kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość 23% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.
Art. 146ed.
Przepis art. 120 ust. 11 pkt 3 stosuje się odpowiednio do dostawy dzieł sztuki, które podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 8%, stosowanej do tych towarów zgodnie z art. 146ea.
Art. 146ee.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, w roku 2023 może obniżać stawki podatku do wysokości 0%, 5% lub 8% dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych przy wydawaniu rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług;
2) przebieg realizacji budżetu państwa.
Art. 146ef.
1. W okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347 i 641) określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art. 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego zgodnie z art. 40 ust. 2 tej ustawy:
1) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3) stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4) stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłosi, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, koniec okresu obowiązywania stawek podatku, o których mowa w ust. 1, w terminie do dnia 31 października roku, dla którego zostały spełnione warunki określone w ust. 1.
Art. 146eg.
W przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, w okresie, o którym mowa w art. 146ef, kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 18,70% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%;
2) 7,41% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.
Art. 146eh.
W okresie, o którym mowa w art. 146ef, na potrzeby art. 86 ust. 2 pkt 7, kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość 23% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.
Art. 146ei.
Przepis art. 120 ust. 11 pkt 3 stosuje się odpowiednio do dostawy dzieł sztuki, które podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 8%, stosowanej do tych towarów zgodnie z art. 146ef.
Art. 146ej.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, w okresie, o którym mowa w art. 146ef, może obniżać stawki podatku do wysokości 0%, 5% lub 8% dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych przy wydawaniu rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług;
2) przebieg realizacji budżetu państwa.
Art. 146f.
1. W przypadku gdy relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto według stanu na dzień 31 grudnia 2011 r., ogłoszona przez Ministra Finansów, w terminie do dnia 31 maja 2012 r., w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, przekracza 55%:
1) w okresach od dnia 1 lipca 2012 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. oraz od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.:
a) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 24%,
b) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 9%,
c) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2a oraz w tytule załącznika nr 10 do ustawy, wynosi 6%,
d) stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 5%,
e) stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7,5%;
2) w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. stawki, o których mowa w pkt 1 lit. a–e, wynoszą odpowiednio 25%, 10%, 7%, 6% i 8%;
3) w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawki, o których mowa w pkt 1 lit. a i b oraz d i e, wynoszą odpowiednio 23%, 8%, 4% i 7%.
2. W przypadku gdy nie nastąpi przekroczenie relacji państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto, o którym mowa w ust. 1, a relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r., ogłoszona przez Ministra Finansów, w terminie do dnia 31 maja 2013 r., w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, przekracza 55%:
1) w okresach od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 30 czerwca 2014 r. oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., przepis ust. 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio;
2) w okresie od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio;
3) w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r., przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio.
3. (uchylony)
1) w okresach od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r. oraz od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r., przepis ust. 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio;
2) w okresie od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio;
3) w okresie od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio.
4. W przypadku określonym w ust. 2, podwyższenia stawek, o którym mowa w tym przepisie, nie stosuje się, jeżeli relacja, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r., nie przekracza 55%.
Art. 146g.
1. W przypadkach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 1 albo ust. 2 pkt 1, dla usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 19,36% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 24%;
2) 8,26% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 9%;
3) 5,66% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 6%.
2. W przypadkach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 2 albo ust. 2 pkt 2, dla usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 20% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 25%;
2) 9,09% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 10%.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 3 albo ust. 2 pkt 3, dla usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego, na potrzeby art. 85, jest obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:
1) 18,70% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%;
2) 7,41% — dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.
Art. 146h.
Na potrzeby art. 86 ust. 2 pkt 7 kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość:
1) 23%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 3 albo ust. 2 pkt 3,
2) 24%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 1 albo ust. 2 pkt 1,
3) 25%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 2 albo ust. 2 pkt 2
— kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym, albo podatku zapłaconego przez podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.
Art. 146i.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, może obniżać stawki podatku dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek, do wysokości:
1) 0%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f,
2) 5%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 3 albo ust. 2 pkt 3,
3) 6%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 1 albo ust. 2 pkt 1,
4) 7%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 2 albo ust. 2 pkt 2,
5) 8%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 3 albo ust. 2 pkt 3,
6) 9%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 1 albo ust. 2 pkt 1,
7) 10%, w przypadkach i okresach, o których mowa w art. 146f ust. 1 pkt 2 albo ust. 2 pkt 2
— uwzględniając specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług, przebieg realizacji budżetu państwa oraz przepisy Unii Europejskiej.
Art. 146j.
Przepis art. 120 ust. 11 pkt 3 stosuje się odpowiednio do dostawy dzieł sztuki, które podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 8%, 9% lub 10% stosowanej do tych towarów zgodnie z art. 146f.
Art. 146k.
1. W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. dla zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 6d, warunek, o którym mowa w art. 87 ust. 6e pkt 1 lit. b, uznaje się za spełniony, jeżeli udział procentowy otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3, dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub usługi polecenia przelewu, zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 65%.
1a. W okresie od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 30 czerwca 2025 r. dla zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 6d, warunek, o którym mowa w:
1) art. 87 ust. 6e pkt 1 lit. a, uznaje się za spełniony, jeżeli udział procentowy łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w art. 87 ust. 6e pkt 4 lit. c, w danym okresie rozliczeniowym w całkowitej wartości sprzedaży wraz z podatkiem dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 70%;
2) art. 87 ust. 6e pkt 1 lit. b, uznaje się za spełniony, jeżeli udział procentowy otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3, dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub usługi polecenia przelewu, zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 55%.
2. Łączną wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 1 i 1a, ustala się w oparciu o dane gromadzone w Centralnym Repozytorium Kas. Do wartości tej nie wlicza się wartości sprzedaży dokumentowanej fakturami, o których mowa w art. 106h ust. 2.
3. Całkowitą wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 1a pkt 1, ustala się na podstawie danych zawartych w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
Art. 147.
1. W okresie do dnia 31 grudnia 2005 r. zwalnia się od podatku usługi udzielania licencji i sublicencji, inne niż wymienione w art. 4 pkt 2 lit. c i lit. e ustawy, o której mowa w art. 175, udzielone na podstawie umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, bez uwzględniania zmian tych umów dokonanych po tym dniu.
2. Przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że umowy zostały zarejestrowane w urzędzie skarbowym przed dniem 14 maja 2004 r.
Art. 148.
Dla obliczenia kwoty sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 7 ust. 4–6, za rok 2003 oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2004 r. przyjmuje się wartość sprzedaży towarów opodatkowanych w rozumieniu art. 4 pkt 8 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 149.
1. Warunek wywozu towarów, o którym mowa w art. 6 ust. 8a pkt 1 ustawy wymienionej w art. 175, po dniu 30 kwietnia 2004 r. uznaje się za spełniony, jeżeli nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia otrzymania zaliczki nastąpił:
1) wywóz towaru w wykonaniu czynności określonych w art. 2 ust. 1 i 3 ustawy wymienionej w art. 175 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a podatnik posiada dokument potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
2) eksport towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 8.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 18 ust. 4–7 ustawy wymienionej w art. 175, otrzymanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium kraju po dniu 30 kwietnia 2004 r. upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego od dokonanej sprzedaży, w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik dokument ten otrzymał.
Art. 150.
W przypadku, o którym mowa w art. 21d ustawy wymienionej w art. 175, otrzymanie po dniu 30 kwietnia 2004 r. dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium kraju upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego od tej sprzedaży, nie później jednak niż przed upływem 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dokonano sprzedaży w rozumieniu art. 4 pkt 8 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 151.
1. Kwoty, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 24 ust. 2, dla roku 2004 ustalone w proporcji do okresu maj — grudzień 2004 r. wynoszą odpowiednio 30 500 zł i 107 000 zł.
2. Kwoty ustalone zgodnie z ust. 1 przyjmuje się dla roku 2005 jako kwoty, o których mowa w art. 10 ust. 2 i art. 24 ust. 3.
Art. 152.
1. Podatnicy, o których mowa w art. 15 ust. 1, nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju, zarejestrowani zgodnie z art. 9 ustawy wymienionej w art. 175, mają obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 15 ust. 7–10, oraz przekazania naczelnikowi urzędu skarbowego danych identyfikacyjnych ustanowionego przedstawiciela, w terminie do dnia 30 września 2004 r.
2. W przypadku gdy nie zostanie ustanowiony przedstawiciel podatkowy w terminie, o którym mowa w ust. 1, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
Art. 153.
1. Do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.
Art. 154.
1. Przepisu art. 86 ust. 7 nie stosuje się do samochodów będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, obowiązującymi przed dniem 1 maja 2004 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z takiej umowy.
2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie:
1) w odniesieniu do umowy zawartej przed dniem wejścia w życie ustawy, bez uwzględniania zmian tej umowy po wejściu w życie ustawy, oraz
2) pod warunkiem że umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 14 maja 2004 r.
Art. 155.
W przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach, do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług.
Art. 156.
Informacje i zawiadomienia zgłoszone do organu podatkowego na podstawie ustawy wymienionej w art. 175 zachowują swoją ważność.
Art. 157.
1. Podatnicy zarejestrowani na ostatni dzień przed dniem, o którym mowa w art. 176 pkt 2, na podstawie art. 9 ustawy wymienionej w art. 175, z wyłączeniem podatników wymienionych w art. 5 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 175, będą uważani za podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT, z tym że podatnicy, którzy w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 175, zgłosili, że będą składać deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług, zostaną uznani za podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni, a pozostali — za podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni, bez konieczności potwierdzania tego faktu przez naczelnika urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się:
1) w przypadku gdy podatnik wymieniony w ust. 1, który zgłosił, że będzie składał deklaracje podatkowe, nie składał takiej deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub za 2 kolejne kwartały — poprzedzające ostatni miesiąc przed wejściem w życie ustawy;
2) w stosunku do zakładów (oddziałów) osoby prawnej, będących odrębnymi podatnikami w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 158.
W okresie od dnia, o którym mowa w art. 176 pkt 2, do dnia 30 kwietnia 2004 r. przepisy art. 96–98 stosuje się odpowiednio do podatników w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 175.
Art. 159.
W okresie od dnia ogłoszenia ustawy do dnia 30 kwietnia 2004 r. terminy, o których mowa w art. 23 ust. 6, art. 24 ust. 5 i art. 114 ust. 1, dla dokonania czynności tam wymienionych skraca się do 7 dni.
Art. 160.
1. Zakłady (oddziały) osoby prawnej, o których mowa w art. 157 ust. 2 pkt 2, które zgodnie z ustawą wymienioną w art. 175 wybrały metodę kasową rozliczeń lub wybrały rozliczenia za okresy kwartalne, tracą prawo do rozliczania się tą metodą oraz do rozliczania się za okresy kwartalne, począwszy od rozliczenia za kwiecień 2004 r.
2. Rozliczenia za kwiecień 2004 r. zakłady (oddziały), o których mowa w art. 157 ust. 2 pkt 2, dokonują w urzędzie skarbowym kierowanym przez naczelnika właściwego dla danego zakładu.
3. Osoba prawna, której zakłady (oddziały) rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem 1 maja 2004 r. we wszystkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki swojego zakładu (oddziału), który przestał być wyodrębnionym podatnikiem — w zakresie, w jakim dotyczą podatku od towarów i usług.
Art. 161.
W przypadku podatników rozliczających się za okresy kwartalne, zgodnie z art. 10 ustawy, o której mowa w art. 175, oraz z art. 99:
1) pierwszy okres rozliczeniowy w 2004 r. obejmuje okres od stycznia do kwietnia 2004 r.;
2) drugi okres rozliczeniowy w 2004 r. obejmuje okres od maja do czerwca 2004 r.
Art. 162.
1. W deklaracji podatkowej składanej za maj 2004 r. lub za drugi kwartał 2004 r. uwzględnia się kwotę podatku naliczonego nierozliczoną w poprzednich okresach w związku z art. 19 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 175.
2. Do nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, o której mowa w art. 21 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 175, wynikającej z ostatniej deklaracji podatkowej złożonej za okres przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się art. 87.
3. Podatnik, który w kwietniu 2004 r.:
1) otrzymał fakturę lub dokument celny albo
2) dokonał wpisu do rejestru — w przypadku stosowania przez podatnika w imporcie towarów procedury uproszczonej
— i miał prawo, zgodnie z ustawą wymienioną w art. 175, do obniżenia kwoty podatku należnego w rozliczeniu za maj 2004 r. oraz nie obniżył kwoty podatku należnego w rozliczeniu za kwiecień 2004 r., może tego dokonać w rozliczeniu za maj 2004 r.
4. W przypadku gdy w ostatnim okresie rozliczeniowym występującym przed dniem 1 maja 2004 r. u podatnika powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu usług i podatnik miał prawo, zgodnie z ustawą wymienioną w art. 175, do obniżenia kwoty podatku należnego w następnym okresie rozliczeniowym, oraz nie dokonał wcześniej obniżenia kwoty podatku należnego, może tego dokonać w rozliczeniu za pierwszy okres rozliczeniowy następujący po dniu 30 kwietnia 2004 r.
Art. 163.
1. Jeżeli w 2003 r. podatnik osiągnął obrót przekraczający kwotę 30 000 zł z tytułu wykonywania czynności, które zgodnie z przepisami ustawy podlegałyby opodatkowaniu lub nie podlegałyby opodatkowaniu, przy obliczaniu kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu zgodnie z art. 90 w okresach rozliczeniowych od maja do grudnia 2004 r. przyjmuje się proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 3–8, wyliczoną na podstawie obrotów osiągniętych w 2003 r. z wykonywania tych czynności, uwzględniając zakres prawa do obniżenia kwoty podatku należnego, jaki wynika z ustawy. W przypadku gdy podatnik uzna jednak, że w odniesieniu do niego kwota osiągniętego w 2003 r. obrotu byłaby niereprezentatywna, stosuje się art. 90 ust. 9.
2. Korekta kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91, za rok 2004 dotyczy okresu od dnia 1 maja do końca roku podatkowego. Do obliczenia proporcji przyjmuje się obroty osiągnięte w tym okresie. Obliczoną za ten okres proporcję stosuje się przy wyliczeniu kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu zgodnie z art. 90 w trakcie 2005 r. W stosunku do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych przed 1 maja 2004 r. stosuje się przepisy art. 20 ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 175.
Art. 164.
W stosunku do bonów paliwowych wydanych przez banki spółdzielcze przed dniem 1 maja 2004 r., stosuje się przepisy art. 40a, 40g , 40h i 40i ustawy, o której mowa w art. 175, nie dłużej jednak niż do dnia 30 września 2004 r.
Art. 165.
Do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 111 ust. 7 i 9 zachowują moc przepisy dotychczasowe wydane na podstawie art. 29 ust. 3 i 4 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 166.
Do zwrotu podatku w odniesieniu do nabytych towarów i usług lub do importu towarów przez podmioty, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3, dokonanych w roku 2003 lub w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2004 r. stosuje się przepisy wydane na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 167.
Minimalna kwota łącznej wartości zakupów wraz z podatkiem, o której mowa w art. 21e ust. 2 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 175, wynikająca z dokumentów wydanych na podstawie art. 21c ust. 2 ustawy wymienionej w art. 175, ma zastosowanie w okresie, w którym zgodnie z przepisami tej ustawy dokumenty te stanowiły podstawę do zwrotu podatku podróżnym.
Art. 168.
1. W 2004 r. kwotę, o której mowa w art. 113 ust. 1, przyjmuje się w wysokości określonej przepisem wykonawczym wydanym na podstawie art. 14 ust. 11 pkt 1 ustawy wymienionej w art. 175.
2. Do podatników, którzy utracili prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnowali z tego zwolnienia, zgodnie z art. 14 ustawy wymienionej w art. 175, przed dniem 1 maja 2004 r., stosuje się odpowiednio przepisy art. 113 ust. 11.
3. Do obliczenia wartości sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 113, za rok 2003 oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2004 r. przyjmuje się wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 175.
Art. 169.
Zaświadczenie, o którym mowa w art. 21b ust. 7 pkt 6 ustawy wymienionej w art. 175, wydane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych przed dniem 1 maja 2004 r., jest ważne do czasu wydania nowego zaświadczenia lub do dnia, w którym upłynie termin jego ważności.
Art. 170.
1. Ilekroć w niniejszym artykule jest mowa o:
1) terytorium Wspólnoty przed rozszerzeniem — rozumie się przez to terytorium Wspólnoty przed dniem 1 maja 2004 r.;
2) terytorium nowych państw członkowskich — rozumie się przez to terytorium państw przystępujących do Wspólnoty Europejskiej na podstawie Traktatu o Przystąpieniu podpisanego w dniu 16 kwietnia 2003 r., z wyjątkiem terytorium kraju.
2. W przypadku gdy towary zostały przywiezione z terytorium Wspólnoty przed rozszerzeniem lub z terytorium nowych państw członkowskich na terytorium kraju przed dniem 1 maja 2004 r. i w dniu 1 maja 2004 r. pozostają w dalszym ciągu na terytorium kraju objęte następującym przeznaczeniem celnym:
1) procedurą uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń,
2) procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych,
3) procedurą składu celnego,
4) procedurą tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed nadaniem przeznaczenia celnego,
5) wolny obszar celny/skład wolnocłowy
— przepisy o podatku od towarów i usług obowiązujące w chwili nadania tym towarom tego przeznaczenia celnego stosuje się nadal do momentu zakończenia tego przeznaczenia.
3. Jeżeli dostawa towarów ma miejsce po dniu 30 kwietnia 2004 r. przed nadaniem innego przeznaczenia celnego towarom, o których mowa w ust. 2, do czynności tej stosuje się przepisy niniejszej ustawy.
4. Za import towarów, o których mowa w ust. 2, uważa się:
1) zakończenie na terytorium kraju przeznaczenia celnego zgodnie z przepisami prawa celnego, z zastrzeżeniem ust. 5, lub
2) wprowadzenie na terytorium kraju towarów do wolnego obrotu bez dokonania formalności celnych.
5. Jeżeli towarom, o których mowa w ust. 2, nadano po dniu 1 maja 2004 r. przeznaczenie celne, które nie powoduje powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów, za import towarów uważa się zakończenie na terytorium kraju tego przeznaczenia celnego. Przepisy ust. 3 i ust. 4 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
6. Za import towarów uważa się również wykorzystanie (wprowadzenie do wolnego obrotu) po dniu 30 kwietnia 2004 r., na terytorium kraju, przez podatnika lub każdy inny podmiot niebędący podatnikiem, towarów dostarczonych im przed dniem 1 maja 2004 r. na terytorium Wspólnoty przed rozszerzeniem lub terytorium nowych państw członkowskich, jeżeli:
1) przed dniem 1 maja 2004 r. do dostawy tych towarów na terytorium Wspólnoty przed rozszerzeniem lub na terytorium nowych państw członkowskich miały lub mogły mieć zastosowanie odpowiednio przepisy art. 18 ust. 3 i 4 ustawy, o której mowa w art. 175, oraz
2) przed dniem 1 maja 2004 r. nie został dokonany import tych towarów w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 175.
7. W przypadku gdy w imporcie towarów, o którym mowa w ust. 4–6, nie można określić momentu powstania obowiązku podatkowego na zasadach ogólnych, obowiązek podatkowy:
1) powstaje w momencie zakończenia na terytorium kraju przeznaczenia celnego zgodnie z przepisami prawa celnego lub wprowadzenia na terytorium kraju towarów do wolnego obrotu bez dokonania formalności celnych — w przypadku, o którym mowa w ust. 4 i 5;
2) powstaje w momencie wykorzystania (wprowadzenia do wolnego obrotu) towarów na terytorium kraju — w przypadku, o którym mowa w ust. 6.
8. W przypadku importu towarów, o którym mowa w ust. 4–6, nie powstaje obowiązek podatkowy jeżeli:
1) towary zostały wysłane lub transportowane poza terytorium Wspólnoty; lub
2) przedmiotem importu towarów, o których mowa w ust. 2 pkt 2, są towary inne niż środki transportu, a importowane towary zostały powrotnie wysłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały wywiezione na warunkach wymienionych w ust. 6 pkt 1, do podmiotu, do którego miały lub mogły mieć zastosowanie odpowiednio przepisy art. 18 ust. 3 i 4 ustawy, o której mowa w art. 175; lub
3) przedmiotem importu towarów, o których mowa w ust. 2 pkt 2, są środki transportu, uprzednio nabyte lub zaimportowane na terytorium Wspólnoty przed rozszerzeniem lub terytorium nowych państw członkowskich przed dniem 1 maja 2004 r., zgodnie z ogólnymi warunkami opodatkowania obowiązującymi na tym terytorium, które z tytułu wywozu nie zostały objęte stawką 0% lub zwolnieniem, lub zwrotem podatku od wartości dodanej lub innego podatku o podobnym charakterze. Zdanie pierwsze stosuje się, jeżeli pierwsze użycie środka transportu miało miejsce przed dniem 1 maja 1996 r.
Art. 171.
1. W przypadku umowy komisu, gdy komitent wydał towar komisantowi przed dniem 1 maja 2004 r. i nie powstał obowiązek podatkowy przed tym dniem, u komisanta i komitenta obowiązek ten oraz podstawę opodatkowania określa się do tych transakcji według zasad określonych w ustawie wymienionej w art. 175.
2. W przypadku umowy komisu, gdy komisant nabył towar lub dokonał importu towaru przed dniem 1 maja 2004 r. i wydaje ten towar komitentowi po dniu 30 kwietnia 2004 r., ma prawo do rozliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia tego towaru zgodnie z przepisami ustawy za miesiąc maj, jeżeli podatek ten nie został rozliczony przed dniem 1 maja 2004 r. przez komitenta.
Art. 172.
Jeżeli wydanie towaru na podstawie umowy, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2, nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 roku, a czynności wykonywane na podstawie tej umowy były na podstawie ustawy wymienionej w art. 175 traktowane jako usługa, czynności te traktuje się jako usługę do czasu ich zakończenia.
Art. 173.
W przypadkach, o których mowa w art. 120, jeżeli podatnicy chcą dokonać wyboru stosowania procedury polegającej na opodatkowaniu marży i objąć tą procedurą dokonywanie dostawy w maju 2004 r., mogą dokonać zawiadomienia, o którym mowa w art. 120 ust. 13, przed dniem 1 maja 2004 r.
Art. 174.
W przypadkach, o których mowa w art. 120, procedura polegająca na opodatkowaniu marży ma zastosowanie do dostaw towarów nabytych lub uprzednio importowanych przez podatników, o których mowa w art. 120 ust. 4 i 5, po dniu 30 kwietnia 2004 r.
Art. 175.
Z dniem 1 maja 2004 r. traci moc ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. poz. 50, z późn. zm.), z wyłączeniem art. 9, który traci moc z dniem, o którym mowa w art. 176 pkt 2.
Art. 176.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,* z tym że:
1) art. 23 ust. 5, 6 i 17, art. 24 ust. 4 i 5, art. 114 ust. 1 i art. 159 stosuje się od dnia ogłoszenia ustawy;
2) art. 96–98, art. 157 i art. 158 stosuje się po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia ustawy;
3) art. 1–14, art. 15 ust. 1–6, art. 16–22, art. 23 ust. 1–4 i ust. 7–16, art. 24 ust. 1–3 i ust. 6–12, art. 25–40, art. 41 ust. 1–11 i 13–16, art. 42–95, art. 99–113, art. 114 ust. 2–5, art. 115–146, art. 148–151, art. 153, art. 156 i art. 162–171 stosuje się od dnia 1 maja 2004 r.;
4) art. 41 ust. 12 stosuje się od dnia 1 stycznia 2008 r.
* Ustawa została ogłoszona w dniu 5 kwietnia 2004 r.
Uwaga!
Załączniki nr 1, 2, 4, 5, 9, 11, 13, 14 do nin. ustawy zostały uchylone.
