Ostatnia zmiana Dz.U. 2005.117.986
Rozporządzenie Ministra Finansów
z dnia 2 września 1997 r.
w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 1997 r. Nr 109, poz. 704; z 2004 r. nr 246, poz. 2468; z 2005 r. Nr 117, poz. 986
Na podstawie art. 23711 § 5 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:
§ 1.
1. Służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej „służbą bhp”, stanowią wyodrębnione komórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe.
2. Liczbę pracowników służby bhp ustala, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, pracodawca, biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz występujące w zakładzie warunki pracy i związane z nimi zagrożenia zawodowe, a także uciążliwości pracy.
3. Pracodawca zatrudniający od 100 do 600 pracowników tworzy wieloosobową lub jednoosobową komórkę albo zatrudnia w tej komórce pracownika służby bhp w niepełnym wymiarze czasu pracy.
4. Pracodawca zatrudniający ponad 600 pracowników zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej 1 pracownika służby bhp na każdych 600 pracowników.
5. Służba bhp podlega bezpośrednio pracodawcy. U pracodawcy będącego jednostką organizacyjną służba bhp podlega bezpośrednio osobie zarządzającej tą jednostką lub osobie wchodzącej w skład organu zarządzającego, upoważnionej przez ten organ do sprawowania nadzoru w sprawach z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Przepis ten stosuje się także do pracownika, o którym mowa w § 4 ust. 7.
§ 2.
1. Do zakresu działania służby bhp należy:
1) przeprowadzanie kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk pracy, na których są zatrudnione kobiety w ciąży lub karmiące dziecko piersią, młodociani, niepełnosprawni, pracownicy wykonujący pracę zmianową, w tym pracujący w nocy, oraz osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę,
2) bieżące informowanie pracodawcy o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych, wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń,
3) sporządzanie i przedstawianie pracodawcy, co najmniej raz w roku, okresowych analiz stanu bezpieczeństwa i higieny pracy zawierających propozycje przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy,
4) udział w opracowywaniu planów modernizacji i rozwoju zakładu pracy oraz przedstawianie propozycji dotyczących uwzględnienia w tych planach rozwiązań techniczno-organizacyjnych zapewniających poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) udział w ocenie założeń i dokumentacji dotyczących modernizacji zakładu pracy albo jego części, a także nowych inwestycji, oraz zgłaszanie wniosków dotyczących uwzględnienia wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy w tych założeniach i dokumentacji,
6) udział w przekazywaniu do użytkowania nowo budowanych lub przebudowywanych obiektów budowlanych albo ich części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, urządzeń produkcyjnych oraz innych urządzeń mających wpływ na warunki pracy i bezpieczeństwo pracowników,
7) zgłaszanie wniosków dotyczących wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy w stosowanych oraz nowo wprowadzanych procesach produkcyjnych,
8) przedstawianie pracodawcy wniosków dotyczących zachowania wymagań ergonomii na stanowiskach pracy,
9) udział w opracowywaniu zakładowych układów zbiorowych pracy, wewnętrznych zarządzeń, regulaminów i instrukcji ogólnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w ustalaniu zadań osób kierujących pracownikami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
10) opiniowanie szczegółowych instrukcji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych stanowiskach pracy,
11) udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz w opracowywaniu wniosków wynikających z badania przyczyn i okoliczności tych wypadków oraz zachorowań na choroby zawodowe, a także kontrola realizacji tych wniosków,
12) prowadzenie rejestrów, kompletowanie i przechowywanie dokumentów dotyczących wypadków przy pracy, stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby, a także przechowywanie wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
13) doradztwo w zakresie stosowania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
14) udział w dokonywaniu oceny ryzyka zawodowego, które wiąże się z wykonywaną pracą,
15) doradztwo w zakresie organizacji i metod pracy na stanowiskach pracy, na których występują czynniki niebezpieczne, szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe, oraz doboru najwłaściwszych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
16) współpraca z właściwymi komórkami organizacyjnymi lub osobami, w szczególności w zakresie organizowania i zapewnienia odpowiedniego poziomu szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapewnienia właściwej adaptacji zawodowej nowo zatrudnionych pracowników,
17) współpraca z laboratoriami upoważnionymi, zgodnie z odrębnymi przepisami, do dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, występujących w środowisku pracy, w zakresie organizowania tych badań i pomiarów oraz sposobów ochrony pracowników przed tymi czynnikami lub warunkami,
18) współpraca z laboratoriami i innymi jednostkami zajmującymi się pomiarami stanu środowiska naturalnego, działającymi w systemie państwowego monitoringu środowiska, określonego w odrębnych przepisach,
19) współdziałanie z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, a w szczególności przy organizowaniu okresowych badań lekarskich pracowników,
20) współdziałanie ze społeczną inspekcją pracy oraz z zakładowymi organizacjami związkowymi przy:
a) podejmowaniu przez nie działań mających na celu przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w trybie i w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach,
b) podejmowanych przez pracodawcę przedsięwzięciach mających na celu poprawę warunków pracy,
21) uczestniczenie w konsultacjach w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a także w pracach komisji bezpieczeństwa i higieny pracy oraz innych zakładowych komisji zajmujących się problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym zapobieganiem chorobom zawodowym i wypadkom przy pracy,
22) inicjowanie i rozwijanie na terenie zakładu pracy różnych form popularyzacji problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.
2. Służba bhp nie może być obciążana innymi zadaniami niż wymienione w ust. 1, z wyjątkiem pracownika zatrudnionego przy innej pracy, o którym mowa w art. 23711 § 1 Kodeksu pracy.
3. Organizacja i rozkład czasu pracy pracownika służby bhp oraz pracownika zatrudnionego przy innej pracy, o którym mowa w art. 23711 § 1 Kodeksu pracy, powinny zapewniać pełną realizację zadań, o których mowa w ust. 1.
4. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1, pracodawca udostępnia służbie bhp oraz pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy, o którym mowa w art. 23711 § 1 Kodeksu pracy, a także specjaliście spoza zakładu pracy, o którym mowa w art. 23711 § 2 Kodeksu pracy, informacje mogące wywierać wpływ na bezpieczeństwo pracy i ochronę zdrowia pracowników, w szczególności dotyczące:
1) stanu środowiska pracy, w tym wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
2) zastosowanych dotychczas środków, w tym technicznych i organizacyjnych, zapobiegających zagrożeniom zdrowia lub życia pracowników w odniesieniu do zakładu pracy i poszczególnych stanowisk pracy,
3) środków przewidzianych w razie potrzeby udzielenia pierwszej pomocy, gaszenia pożaru i ewakuacji pracowników.
§ 3.
Służba bhp jest uprawniona do:
1) przeprowadzania kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przestrzegania przepisów oraz zasad w tym zakresie w zakładzie pracy i w każdym innym miejscu wykonywania pracy,
2) występowania do osób kierujących pracownikami z zaleceniami usunięcia stwierdzonych zagrożeń wypadkowych i szkodliwości zawodowych oraz uchybień w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) występowania do pracodawcy z wnioskami o nagradzanie pracowników wyróżniających się w działalności na rzecz poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) występowania do pracodawcy o zastosowanie kar porządkowych w stosunku do pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) niezwłocznego wstrzymania pracy maszyny lub innego urządzenia technicznego w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracownika albo innych osób,
6) niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej,
7) niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika, który swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia własnego albo innych osób,
8) wnioskowania do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy, w jego części lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania pracy, w wypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników albo innych osób.
§ 3a.
Uprawnienia, o których mowa w § 3, przysługują również pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy oraz specjaliście spoza zakładu pracy, o których mowa odpowiednio w art. 23711 § 1 i 2 Kodeksu pracy.
§ 4.
1. Pracowników służby bhp zatrudnia się na stanowiskach: inspektorów, starszych inspektorów, specjalistów, starszych specjalistów oraz głównych specjalistów do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. Pracownikami służby bhp mogą być osoby spełniające następujące wymagania kwalifikacyjne:
1) inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) starszym inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a) zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż pracy w służbie bhp lub
b) wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp,
4) starszym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż pracy w służbie bhp,
5) głównym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 5-letni staż pracy w służbie bhp.
3. Pracownik kierujący wieloosobową komórką organizacyjną powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w ust. 2 pkt 3. Pracownik zatrudniony w jednoosobowej komórce powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w ust. 2 pkt 2.
4. W przypadku, o którym mowa w art. 23711 § 2 Kodeksu pracy, pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy, którzy spełniają co najmniej wymagania określone w ust. 2 pkt 3, lub osobie, która była zatrudniona na stanowisku inspektora pracy w Państwowej Inspekcji Pracy przez okres co najmniej 5 lat.
5. Pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp zgodnie z art. 23711 § 1 Kodeksu pracy, powinien spełniać wymagania określone w ust. 2.
§ 5.
Traci moc uchwała nr 14 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1992 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Monitor Polski Nr 7, poz. 48).
§ 6.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. [tj. dnia 03.10.1997 r. — przyp. redakcji]
Ostatnia zmiana Dz.U. 2009.55.451
Ostatnia zmiana Dz.U. 1999.111.1303
Dz.U. 2009.105.870
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 1 lipca 2009 r.
w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2009 r. Nr 105, poz. 870
Na podstawie art. 237 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania, a także zakres informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy;
2) skład zespołu powypadkowego.
§ 2.
Pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełożonego.
§ 3.
1. Do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający:
1) dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych;
2) uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane;
3) dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności.
2. Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, po dokonaniu oględzin miejsca wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zachodzi potrzeba, szkicu lub fotografii miejsca wypadku.
3. Zgodę, o której mowa w ust. 2, w sytuacji zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wyraża pracodawca po uzgodnieniu z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem, a w razie zaistnienia takich wypadków w zakładzie górniczym — także po uzgodnieniu z właściwym organem nadzoru górniczego.
4. Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez uzyskania zgody, o której mowa w ust. 2 i 3, jest dopuszczalne, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.
§ 4.
Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.
§ 5.
1. U pracodawcy, który zgodnie z art. 23711 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy nie ma obowiązku tworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy, albo specjalista spoza zakładu pracy.
2. U pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy, jako członek zespołu, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 6.
Jeżeli pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, określonym w § 4 i 5, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy.
§ 7.
1. Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:
1) dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku;
2) jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku;
3) wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
4) zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku;
5) zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;
6) zebrać inne dowody dotyczące wypadku;
7) dokonać prawnej kwalifikacji wypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”;
8) określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.
2. Zespół powypadkowy jest obowiązany wykorzystać materiały zebrane przez organy prowadzące śledztwo lub dochodzenie, jeżeli materiały te zostaną mu udostępnione.
3. Jeżeli wypadek miał rozmiary katastrofy albo spowodował zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, zespół powypadkowy wykorzystuje ustalenia zespołu specjalistów, powołanego przez właściwego ministra, wojewodę lub organ sprawujący nadzór określony w art. 23714 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, do ustalenia przyczyn wypadku oraz wyjaśnienia problemów technicznych i technologicznych.
§ 8.
1. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, który miał miejsce na terenie innego zakładu pracy, dokonuje zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę poszkodowanego, w obecności przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie miał miejsce wypadek.
2. Pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, w którym została poszkodowana osoba niebędąca jego pracownikiem, jest obowiązany w szczególności:
1) zapewnić udzielenie pomocy poszkodowanemu;
2) zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób określony w § 3 ust. 1;
3) zawiadomić niezwłocznie o wypadku pracodawcę poszkodowanego;
4) udostępnić miejsce wypadku i niezbędne materiały oraz udzielić informacji i wszechstronnej pomocy zespołowi powypadkowemu ustalającemu okoliczności i przyczyny wypadku.
3. Na wniosek pracodawcy poszkodowanego pracownika pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, może ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, a następnie dokumentację powypadkową przekazać pracodawcy poszkodowanego pracownika.
§ 9.
1. Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, zwany dalej „protokołem powypadkowym”, według wzoru ustalonego przez ministra właściwego do spraw pracy na podstawie art. 237 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
2. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w terminie późniejszym niż określony w ust. 1, wskutek uzasadnionych przeszkód lub trudności, wymaga podania przyczyn tego opóźnienia w treści protokołu powypadkowego.
3. Zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy w niezbędnej liczbie egzemplarzy i wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową doręcza niezwłocznie pracodawcy w celu zatwierdzenia.
§ 10.
1. Członek zespołu powypadkowego ma prawo złożyć do protokołu powypadkowego zdanie odrębne, które powinien uzasadnić.
2. W przypadku rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego o treści protokołu powypadkowego decyduje pracodawca.
§ 11.
1. Zespół powypadkowy jest obowiązany zapoznać poszkodowanego z treścią protokołu powypadkowego przed jego zatwierdzeniem.
2. Poszkodowany ma prawo zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, o czym zespół powypadkowy jest obowiązany pouczyć poszkodowanego.
3. Poszkodowany ma prawo wglądu do akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów oraz kopii.
4. Zespół powypadkowy zapoznaje z treścią protokołu powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika, o których mowa w art. 13 ust. 2 ustawy, oraz poucza ich o prawie zgłaszania uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym.
§ 12.
1. Stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia.
2. Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku, a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego oraz uwagi i zastrzeżenia, o których mowa w § 11 ust. 2 i 4 — stanowiące integralną część protokołu powypadkowego.
§ 13.
1. Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia.
2. Pracodawca zwraca niezatwierdzony protokół powypadkowy, w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy, jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika albo protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu.
3. Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, o których mowa w ust. 2, sporządza, nie później niż w terminie 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego dołącza protokół powypadkowy niezatwierdzony przez pracodawcę.
4. W przypadku, o którym mowa w § 8 ust. 3, protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca poszkodowanego pracownika. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.
§ 14.
1. Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego — członkom rodziny zmarłego pracownika, o których mowa w § 11 ust. 4.
2. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy.
§ 15.
Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych, zawierający ustalenia naruszające uprawnienia pracownika albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, może być zwrócony pracodawcy przez właściwego inspektora pracy, z uzasadnionym wnioskiem o ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku. Przepis § 13 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 16.
1. Pracodawca prowadzi rejestr wypadków przy pracy na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych.
2. Rejestr wypadków przy pracy zawiera:
1) imię i nazwisko poszkodowanego;
2) miejsce i datę wypadku;
3) informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego;
4) datę sporządzenia protokołu powypadkowego;
5) stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy;
6) datę przekazania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy;
7) liczbę dni niezdolności do pracy;
8) inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego.
§ 17.
Do postępowań w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, stosuje się przepisy tego rozporządzenia, z tym że czynności dokonane w toku wszczętych postępowań pozostają skuteczne.
§ 18.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 3 lipca 2009 r.*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 115, poz. 744, z 2004 r. Nr 14, poz. 117 oraz z 2006 r. Nr 215, poz. 1582), które traci moc z dniem 3 lipca 2009 r.
Dz.U. 2001.131.1457
Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 12 października 2001 r.
w sprawie szczegółowych zasad i trybu kierowania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rehabilitację leczniczą oraz udzielania zamówień na usługi rehabilitacyjne
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2001 r. Nr 131, poz. 1457
Na podstawie art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 i Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz. 118, Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459, Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz. 1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194 i Nr 130, poz. 1452) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa szczegółowe zasady i tryb:
1) kierowania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej „Zakładem”, ubezpieczonego zagrożonego całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy, zwanego dalej „ubezpieczonym”, albo osoby pobierającej rentę okresową z tytułu niezdolności do pracy, zwanej dalej „rencistą”, na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej,
2) udzielania przez Zakład zamówień na usługi rehabilitacyjne w ośrodkach rehabilitacyjnych innych niż ośrodki własne Zakładu.
§ 2.
1. Lekarz orzecznik Zakładu orzeka o potrzebie rehabilitacji leczniczej ubezpieczonego oraz rencisty, któremu lekarz prowadzący leczenie sporządził wniosek o rehabilitację leczniczą.
2. Wniosek o rehabilitację leczniczą ubezpieczony oraz rencista składa w terenowej jednostce organizacyjnej Zakładu właściwej ze względu na miejsce zamieszkania.
3. Lekarz orzecznik może zażądać od lekarza, który sporządził wniosek o rehabilitację leczniczą, udostępnienia dokumentacji medycznej ubezpieczonego oraz rencisty, którego wniosek dotyczy, lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie.
4. O wyniku rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, właściwa jednostka organizacyjna Zakładu zawiadamia na piśmie ubezpieczonego oraz rencistę.
§ 3.
1. Lekarz orzecznik Zakładu może orzec o potrzebie rehabilitacji leczniczej, orzekając w sprawie niezdolności do pracy do celów rentowych.
2. Lekarz orzecznik Zakładu może również orzec o potrzebie rehabilitacji leczniczej, wykonując kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich, a także orzekając o przedłużeniu okresu pobierania zasiłku chorobowego albo o okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.
§ 4.
1. Lekarz orzecznik Zakładu wydaje orzeczenie o potrzebie rehabilitacji leczniczej ubezpieczonego albo rencisty, którzy rokują odzyskanie zdolności do pracy po przeprowadzeniu tej rehabilitacji.
2. Przy ocenie rokowania, o którym mowa w ust. 1, lekarz orzecznik Zakładu bierze pod uwagę w szczególności:
1) charakter i przebieg procesów chorobowych oraz ich wpływ na stan czynnościowy organizmu,
2) stopień przystosowania organizmu do ubytków anatomicznych, kalectwa, skutków choroby,
3) wiek, zawód, wykonywane czynności i warunki pracy.
§ 5.
1. Orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu o potrzebie rehabilitacji leczniczej stanowi podstawę do skierowania przez Zakład na rehabilitację leczniczą ubezpieczonego albo rencisty.
2. Właściwa terenowo jednostka organizacyjna Zakładu przesyła do ubezpieczonego albo rencisty zawiadomienie o skierowaniu przez Zakład na rehabilitację leczniczą.
§ 6.
Zakład kieruje na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej do:
1) ośrodków rehabilitacyjnych stanowiących własność Zakładu,
2) innych ośrodków rehabilitacyjnych
— na zasadach określonych w § 7 i 8.
§ 7.
1. Rehabilitacja lecznicza w ośrodku rehabilitacyjnym powinna trwać 24 dni.
2. Czas trwania rehabilitacji, o którym mowa w ust. 1, może być przedłużony lub skrócony przez ordynatora ośrodka rehabilitacyjnego, po uprzednim uzyskaniu zgody Zakładu, w przypadku:
1) pozytywnego rokowania co do odzyskania zdolności do pracy ubezpieczonego albo rencisty w przedłużonym czasie trwania rehabilitacji,
2) wcześniejszego przywrócenia ubezpieczonemu albo renciście zdolności do pracy,
3) zaistnienia innych przyczyn leżących po stronie ubezpieczonego albo rencisty.
§ 8.
1. Zakład ponosi całkowity koszt rehabilitacji leczniczej ubezpieczonego albo rencisty, łącznie z kosztami zakwaterowania, wyżywienia oraz przejazdu z miejsca zamieszkania do ośrodka rehabilitacyjnego i z powrotem, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zakład zwraca poniesione przez ubezpieczonego albo rencistę koszty przejazdu, o których mowa w ust. 1, najtańszym środkiem komunikacji publicznej, z uwzględnieniem przysługującej ubezpieczonemu albo renciście ulgi na przejazd danym środkiem transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga ta przysługuje.
§ 9.
Zakład udziela zamówienia na usługi rehabilitacyjne na rzecz ubezpieczonych oraz rencistów ośrodkom rehabilitacyjnym innym niż ośrodki własne Zakładu, wyłącznie po przeprowadzeniu konkursu ofert.
§ 10.
1. Zakład ogłasza konkurs ofert na prowadzenie rehabilitacji w ramach prewencji rentowej w dwóch dziennikach o zasięgu ogólnopolskim oraz na stronie internetowej Zakładu.
2. Ustalając termin ogłoszenia konkursu ofert, Zakład uwzględnia upływ terminu ważności zawartych z ośrodkami rehabilitacyjnymi umów na prowadzenie rehabilitacji w ramach prewencji rentowej. Ogłoszenie konkursu ofert w tym przypadku następuje nie później niż w trzecim kwartale roku kalendarzowego, w którym kończy się ważność tych umów.
3. Ogłoszenie zawiera:
1) nazwę i adres jednostki organizacyjnej Zakładu przeprowadzającej konkurs ofert,
2) przedmiot konkursu ofert, w tym liczbę miejsc i turnusów w danym profilu usług rehabilitacyjnych,
3) wskazanie miejsca i terminu składania i otwarcia ofert,
4) informację o możliwości zwrócenia się oferenta do Zakładu o wyjaśnienie treści postanowień zawartych w ogłoszeniu oraz o możliwości otrzymania materiałów dotyczących konkursu ofert,
5) informację o prawie do przesunięcia terminu składania ofert.
4. Materiały, o których mowa w ust. 3 pkt 4, zawierają:
1) formularz oferty,
2) formularz umowy o prowadzenie usług rehabilitacyjnych,
3) informację o szczegółowych warunkach konkursu ofert,
4) wskazanie okresu, na jaki zostanie zawarta umowa o prowadzenie usług rehabilitacyjnych,
5) informację o obowiązku złożenia oferty na udostępnionym formularzu oferty,
6) informację o obowiązku załączenia do oferty następujących dokumentów:
a) aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego albo z rejestru właściwego wojewody,
b) aktualnego zaświadczenia właściwego organu podatkowego oraz właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej Zakładu, że oferent nie zalega z opłacaniem podatków, opłat oraz składek na ubezpieczenia społeczne albo że uzyskał zgodę na zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności,
c) polisy lub innego dokumentu ubezpieczenia potwierdzającego, że oferent jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności,
7) informacje określające wymagania dla ośrodków rehabilitacyjnych, dotyczące:
a) lokalizacji ośrodka rehabilitacyjnego,
b) bazy hotelowej oraz standardów wyżywienia,
c) kadry lekarsko-pielęgniarskiej i specjalistycznej,
d) wyposażenia w aparaturę leczniczą i diagnostyczną,
8) informację o możliwości i terminie składania protestów dotyczących rozstrzygnięcia konkursu.
§ 11.
1. Ofertę podpisują osoby upoważnione do składania oświadczenia woli w imieniu oferenta.
2. Ofertę składa się, pod rygorem odrzucenia, w zamkniętej kopercie na udostępnionym formularzu w miejscu i w czasie określonym w ogłoszeniu.
3. Ofertę rozpatruje się w ciągu 20 dni od terminu określonego do jej złożenia.
§ 12.
1. Konkurs ofert rozpoczyna się otwarciem ofert w miejscu i terminie określonym w ogłoszeniu i trwa do dnia ogłoszenia jego wyniku, chyba że postępowanie konkursowe zostanie unieważnione zgodnie z § 16.
2. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa.
3. Zakład powołuje komisję konkursową w składzie co najmniej 5 członków i wyznacza spośród nich przewodniczącego.
4. Członkiem komisji konkursowej nie może być osoba, która:
1) jest oferentem, jego przedstawicielem lub pełnomocnikiem albo członkiem organu osoby prawnej występującej jako oferent,
2) pozostaje z osobą, o której mowa w pkt 1:
a) w związku małżeńskim,
b) w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej albo w linii bocznej do drugiego stopnia, przysposobienia, opieki lub kurateli,
c) w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności, lub w takim stosunku pozostaje jej małżonek.
5. Członkowie komisji konkursowej przed otwarciem konkursu składają oświadczenie, że nie zachodzą wobec nich przesłanki określone w ust. 4.
6. Wyłączenia członka komisji konkursowej i powołania nowego dokonuje Zakład z urzędu lub na wniosek członka komisji konkursowej lub oferenta.
7. Komisja konkursowa rozwiązuje się z chwilą zawiadomienia oferentów o rozstrzygnięciu konkursu ofert.
§ 13.
1. Komisja konkursowa:
1) stwierdza prawidłowość ogłoszenia konkursu ofert oraz liczbę otrzymanych ofert,
2) odrzuca oferty złożone po wyznaczonym terminie,
3) otwiera koperty lub paczki z ofertami, ustala, które z ofert spełniają warunki, o których mowa w § 10 ust. 4 pkt 6 i 7 oraz w § 11 ust. 1 i 2, oraz sporządza ich wykaz,
4) odrzuca oferty nieodpowiadające wymaganiom, o których mowa w § 10 ust. 4 pkt 6 i 7 i w § 11 ust. 1 i 2, oraz sporządza ich wykaz,
5) dokonuje oceny ofert,
6) może dokonać wyboru takiej liczby ofert, aby zamówienie zostało zrealizowane w całości, albo
7) może odrzucić wszystkie oferty.
2. Jeżeli do konkursu została zgłoszona tylko jedna ważna oferta, komisja konkursowa może ją przyjąć, jeżeli spełnia wszystkie wymagania Zakładu.
3. Przy ocenie ofert komisja konkursowa kieruje się następującymi kryteriami:
1) wysokością stawki kosztu jednego dnia pobytu ubezpieczonego albo rencisty w ośrodku rehabilitacyjnym, określoną w ofercie, zwaną dalej „ceną pobytu”,
2) wymaganiami opracowanymi dla ośrodków rehabilitacyjnych świadczących usługi rehabilitacyjne o danym profilu, o których mowa w § 10 ust. 4 pkt 7.
4. Komisja dokonuje wyboru najkorzystniejszych ofert spośród ofert, które spełniły wymagania dla ośrodków rehabilitacyjnych, o których mowa w § 10 ust. 4 pkt 7. Oferty te umieszcza się na liście w kolejności od najniższej do najwyższej ceny. Wybór może być dokonywany do wyczerpania przedmiotu zamówienia. W przypadku gdy ostatnie miejsce przed wyczerpaniem przedmiotu zamówienia zajmują dwie lub więcej ofert o tej samej cenie — wybór ośrodka rehabilitacyjnego jest dokonywany przy uwzględnieniu dodatkowych kryteriów przyjętych przez komisję konkursową, aż do wyczerpania środków finansowych przeznaczonych na realizację przedmiotu zamówienia.
§ 14.
Komisja konkursowa sporządza protokół przebiegu konkursu ofert, który zawiera w szczególności:
1) oznaczenie miejsca i czasu rozpoczęcia oraz zakończenia konkursu ofert,
2) imiona i nazwiska członków komisji konkursowej,
3) liczbę zgłoszonych ofert,
4) wykaz ofert odpowiadających warunkom określonym w § 10 ust. 4 pkt 6 i 7 oraz w § 11 ust. 1 i 2,
5) wykaz ofert nieodpowiadających wymaganiom, o których mowa w § 10 ust. 4 pkt 6 i 7 oraz w § 11 ust. 1 i 2 — wraz z uzasadnieniem,
6) wykaz wybranych ofert najkorzystniejszych dla Zakładu,
7) stwierdzenie, że żadna z ofert nie została wybrana — wraz z uzasadnieniem,
8) ewentualne odrębne stanowisko członka komisji konkursowej,
9) wzmiankę o odczytaniu protokołu,
10) podpisy członków komisji konkursowej.
§ 15.
1. Przewodniczący komisji konkursowej niezwłocznie zawiadamia na piśmie oferentów o rozstrzygnięciu konkursu i jego wyniku.
2. Oferent może złożyć do Zakładu umotywowany pisemny protest, dotyczący rozstrzygnięcia konkursu, w ciągu 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 6.
3. Pisemny protest należy złożyć osobiście lub przesłać w formie przesyłki kurierskiej za zwrotnym poświadczeniem odbioru.
4. Zakład rozpoznaje i rozstrzyga protest w ciągu 7 dni od daty jego złożenia.
5. O wniesieniu i rozstrzygnięciu protestu Zakład informuje niezwłocznie w formie pisemnej wszystkich oferentów.
6. Protest nie przysługuje w przypadku unieważnienia konkursu.
§ 16.
1. Zakład unieważnia konkurs ofert, jeżeli:
1) nie wpłynęła żadna oferta,
2) wszystkie oferty zostały odrzucone,
3) w postępowaniu komisji konkursowej stwierdzono naruszenie prawa, mogące mieć wpływ na wynik postępowania.
2. O unieważnieniu konkursu Zakład zawiadamia pisemnie oferentów biorących w nim udział.
§ 17.
Zakład ogłasza niezwłocznie nowy konkurs ofert w przypadku:
1) uwzględnienia protestu oferenta,
2) unieważnienia konkursu wskutek odrzucenia wszystkich ofert.
§ 18.
1. Zakład zawiera umowy o prowadzenie usług rehabilitacyjnych z ośrodkami rehabilitacyjnymi, które zostały wybrane przez komisję konkursową.
2. Umowę o prowadzenie usług rehabilitacyjnych zawiera się nie później niż w terminie 30 dni kalendarzowych od dnia powiadomienia oferentów o wyniku konkursu, jednakże nie wcześniej niż po upływie terminu do składania protestów, a w przypadku złożenia protestu — nie wcześniej niż po jego rozstrzygnięciu.
3. Umowa o prowadzenie usług rehabilitacyjnych może być zawarta na okres nie dłuższy niż 3 lata.
4. Postanowienia umowy o prowadzeniu usług rehabilitacyjnych, w części dotyczącej zwiększania lub zmniejszania ilości miejsc i turnusów w danym profilu, można zmienić aneksem do tej umowy tylko w przypadku konieczności przeprowadzenia remontu ośrodka rehabilitacyjnego lub z ważnych przyczyn leżących po stronie zamawiającego.
5. Umowa o prowadzenie usług rehabilitacyjnych może być rozwiązana przez każdą ze stron:
1) bez wypowiedzenia — w przypadku zdarzeń spowodowanych siłą wyższą lub niedotrzymaniem warunków umowy,
2) za trzymiesięcznym wypowiedzeniem.
§ 19.
1. Umowa o prowadzenie usług rehabilitacyjnych, zawarta z ośrodkiem rehabilitacyjnym, zawiera:
1) zobowiązanie ośrodka do zwrotu ubezpieczonym oraz rencistom kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do ośrodka rehabilitacyjnego i z powrotem, zgodnie z § 8, oraz ich rozliczenia z Zakładem,
2) zobowiązanie ośrodka do przekazania Zakładowi w określonym terminie informacji o rehabilitacji leczniczej, w zakresie określonym umową,
3) zobowiązanie ośrodka rehabilitacyjnego do poddania się kontroli Zakładu, w zakresie świadczonych usług rehabilitacyjnych,
4) klauzulę o możliwościach jej rozwiązania.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, może zawierać postanowienia dotyczące zaliczek i terminów ich przekazywania przez Zakład oraz zasad i terminów ich rozliczania przez ośrodek rehabilitacyjny.
§ 20.
Do umów o prowadzenie usług rehabilitacyjnych z ośrodkami rehabilitacyjnymi w sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.
§ 21.
Umowy o prowadzenie rehabilitacji leczniczej zawarte przez Zakład z ośrodkami rehabilitacyjnymi na podstawie rozporządzenia, o którym mowa w § 22, zachowują ważność do upływu okresu, na jaki zostały zawarte.
§ 22.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kierowania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rehabilitację leczniczą, finansowania bazy leczniczo-technicznej ośrodków rehabilitacyjnych oraz udzielania zamówień na świadczenia i usługi rehabilitacyjne (Dz. U. Nr 101, poz. 1179).
§ 23.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. [tj. dnia 01.12.2001 r. — przyp. redakcji]