„Postanowiłem zwrócić się do Państwa z prośbą o poradę prawną w związku z pobieraniem czesnego w niepublicznym przedszkolu, które prowadzę. Oczywiście zaznajomiłem się z raportem UOKiK-u jednak zastanawia mnie zapis: „Zgodnie z zasadą wzajemności, obciążanie konsumenta stawką czesnego powinno następować tylko w sytuacji realizacji świadczenia wzajemnego lub gotowości do jego realizacji – zgodnie z umową.” Przedszkole spełnia gotowość do wznowienia pracy w każdym możliwym momencie, więc czy należy nam się czesne w związku z ciągłym utrzymaniem miejsc, czy też w związku ze stronniczością dokonałem nadinterpretacji. Jeśli faktycznie mam rację i takowe czesne za ten okres nam się należy, to uprzejmie proszę o wskazanie aktów prawnych czy innych dokumentów, które poprą mnie w dyskusji z rodzicami. Z wyrazami szacunku.”

Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że udzielona przeze mnie odpowiedź na problem ujęty w pytaniu z pewnością będzie miała swoich zwolenników jak i przeciwników, gdyż sytuacja z jaką boryka się aktualnie Polska i każdy jej mieszkaniec jest bezprecedensowa.

Od 11.03.2020 r. mamy światową pandemię

Jak wiemy, w dniu 11.03.2020 r. Międzynarodowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła, że epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 (wywołująca chorobę COVID-19) stała się pandemią, tj. epidemią o skali globalnej. Konsekwencjami rozprzestrzeniania się koronawirusa są – poza samymi zachorowaniami – m.in. blokady granic, zamknięcia fabryk, przestoje w transporcie, odwoływanie wydarzeń czy zamykanie placówek oświatowych i administracji publicznej. W związku z powyższym nasuwa się podstawowe pytanie – czy i jak rozprzestrzeniająca się pandemia wpływa na zaciągnięte zobowiązania umowne?

Pojęcie siły wyższej występuje w …


2118-1.jpg

„Proszę o poradę w sprawie przekroczenia terminu na odpowiedź:

– Dnia 07-12-2018 r. złożyłam pozew o zapłatę za prace dodatkowe do sądu rejonowego wydział cywilny;

– Dnia 16-09-2019 r. otrzymałam wezwanie strony do osobistego stawiennictwa na rozprawę w dniu 29-11-2019 r.;

– Dnia 16-09-2019 r. otrzymałam „Zawiadomienie pełnomocnika strony o posiedzeniu sądu w dniu 29-11-2019 r.

Moja żona jest właścicielem firmy budowlanej, a ja pełnomocnikiem firmy i zgłoszony do sądu jako pełnomocnik w sprawie, gdyż byłem codziennie na budowie, a żona nie. Sąd pisze, że, cyt.: – „doręcza odpowiedz na pozew wraz z opisami załączników. Sąd jednocześnie zobowiązuje do pisemnego odniesienia się do odpowiedzi na pozew i dołączonych do tej odpowiedzi załączników oraz do złożenia w przedmiotowym zakresie wszystkich twierdzeń i dowodów, na piśmie , wraz z dodatkowym odpisem tego pisma i dodatkowym odpisem każdego z ewentualnych nie dołączonych załączników, w terminie dwutygodniowym, pod rygorem pominięcia zgłoszonych później twierdzeń i dowodów, a w konsekwencji uznania twierdzeń strony pozwanej zawartych w odpowiedzi na pozew i dołączonych do niej załączników.”

Nie udzieliłem tej odpowiedzi w terminie lecz dopiero teraz – na 2 tygodnie przed rozprawą. Nie mam logicznego wytłumaczenia. Po prostu zapomniałem. Proszę odpowiedzieć, co mi za to grozi? Czy sąd naprawdę odrzuci moje nowe wnioski i dowody i przyzna rację pozwanemu? W piśmie pozwany wnioskuje o powołanie biegłego. Ja również popieram ten wniosek i chcę dołączyć dokumentację fotograficzną, aby biegły mógł dobrze i rzetelnie zbadać sprawę. Wnioskuję również o powołanie świadka, który osobiście wykonywał prace dodatkowe i osobiście był przy tym jak były zlecane prace przez pozwanego. Czy sąd naprawdę może odrzucić te dowody i wnioski bo byłyby złożone po terminie? A jeżeli tak zrobi, to co ja mam zrobić w takiej sytuacji? Jak przygotować się do rozprawy? O co wnioskować na rozprawie, o przywrócenie terminu?”

Problem przedstawiony przez Czytelnika jest złożony i wielowątkowy z uwagi na wejście w życie od dnia 07.11.2019 r. nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Wprawdzie postępowanie zostało zainicjowane jeszcze w czasie obowiązywania dotychczasowych przepisów, jednakże istotne są tutaj przepisy przejściowe ustawy wprowadzającej zmiany.

Zgodnie z …



„Czy Zarząd Zasobu Komunalnego w miejscowości X (jednostka gminy X) może domagać się zapłaty zaległości na lokalu komunalnym – należność przeterminowana? W roku 2016 była sprawa w sądzie – do sprawy nie doszło – prawnik gminy ZZK odstąpił od pozwu o roszczenie uznając uzasadnienie w sprzeciwie o przeterminowaniu długu. Główny najemca zmarł w grudniu 2018 roku. Dzieci dorosłe mają już nowy aneks do umowy najmy lokalu. Lecz obecnie mają wezwanie do zapłaty owego długu.”

Z treści dokumentów przedstawionych przez Czytelnika wynika, iż raz już toczyło się postępowanie w sprawie przedawnionych należności czynszowych na lokal komunalny, jednak wówczas strona powoda cofnęła powództwo bez zrzeczenia się roszczenia na skutek podniesienia zarzutu przedawnienia przez pozwanego.

Aktualnie ZZK w miejscowości X (poprzednio w postępowaniu sądowym strona powoda) wzywa aktualnego najemcę do uregulowania zaległości czynszowych. Czytelnik napisał nadto, że dorosłe dzieci zmarłego głównego najemcy mają już nowy aneks do umowy najmu lokalu i zostały wezwanie do zapłaty długu.

W przedstawionej sprawie należy ustalić kilka kwestii:

  • Po pierwsze, zgodnie z …


Współwłasność i zasada proporcjonalności w utrzymaniu budynku. Niezgodność stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym – co na to doktryna i orzecznictwo?

„W budynku mieszkalnym znajdują się trzy lokale mieszkalne o powierzchni: 90, 90 i 30 m2. Udział w działce gruntu i w częściach wspólnych budynku po 1/3 (dlaczego właśnie 1/3)? Właściciel lokalu o pow. 30 m2 za zgodą współwłaścicieli dokonał adaptacji części wspólnej na pomieszczenie mieszkalne. Po adaptacji powierzchnia jego lokalu to 40 m2 i chciałby ujawnić w księdze nową powierzchnię. Zgodnie z ustawą o własności lokali należałoby dokonać przeliczenia udziałów i skorygowania błędnie wyliczonych udziałów. Właściciele lokali o pow. 90 m2 nie wyrażają zgody na zmianę udziałów.

Moje wątpliwości: a/ Czy można wnieść sprawę do sadu rejonowego wytaczając powództwo w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece: „w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.”? b/ Czy istnieje możliwość ugody sadowej, że po mimo różnych pow. lokali udziały w częściach wspólnych budynku i w działce gruntu pozostaną bez zmian po 1/3 (zgodne oświadczenie wszystkich współwłaścicieli)? c/ Czy korygując udziały aktem notarialnym po wcześniejszym uzyskaniu zaświadczenia o samodzielności na lokal po adaptacji, można dokonać zapisów odnoście utrzymywania budynku (remonty) w udziale po 1/3 a nie zgodnie z nowym udziałem? Czy takie ewentualne porozumienie współwłaścicieli w tej kwestii zawarte w akcie notarialnym zobowiązuje spadkobierców czy kolejnych nabywców przy ewentualnej sprzedaży lokali?

Pytam jako rzeczoznawca majątkowy, który przygotowuje dokumenty do uzyskania samodzielności przez lokal po adaptacji, wyjaśniam:

– 1. Księga wieczysta gruntowa i lokalowe, z których wynikają udziały i pow. lokali (ja podałam pow. lokali w zaokrągleniu 90, 90 i 30); – 2. Zgoda współwłaścicieli na adaptację części wspólnych – strych na lokal mieszkalny; -3. Projekt budowlany adaptacji i pozwolenie na budowę (lokal 30m2 po adaptacji ma 40 m2 pow. użytkowej); – 4. Jestem na etapie uzyskania zaświadczenia o samodzielności dla lokalu po adaptacji; – 5. Brak zgody współwłaścicieli (lokalu o pow. 90 m2 i drugiego lokalu o pow. 90 m2) na zmianę udziałów, chcą nadal żeby było po 1/3 w działce gruntu i w lokalach mimo różnych powierzchni; – 6. Właściciele lokalu, którzy dokonali adaptacji 30 m2 na 40 m2 znają swoje prawa, ale są skłonni przystać na ten (niezgodny z ustawą o własności lokali) udział – stąd było pytanie o zgodną ugodę sadową; – 7. Ażeby dokonać wpisu w KW potrzebny jest m.in. akt notarialny, ale notariusz poprosi o udziały i na 1/3 aktu nie sporządzi; – 8. Jestem przeciwna ugodzie bo należy uregulować stan ksiąg na rzeczywisty (udziały zgodne z tym co każdy posiada), konsultowałam wpisy w KW z referendarzem i on również popiera uregulowanie stanu w KW. I jak to powinno poprawnie wyglądać?”

Odpowiedź ad. a/

Z treści zapytania Czytelnika wynika, iż …



Sądy mają być bliżej ludzi a to oznacza, że np. sprawa z nieuczciwą firmą z odległej dla obywatela miejscowości w Polsce ma trafiać nie do sądu właściwego dla siedziby firmy, ale do sądu najbliższego obywatelowi. Jakie jeszcze zmiany proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości?

W dniu 20.09.2018 r. odbyła się konferencja, w której uczestniczył Minister Sprawiedliwości i jednocześnie Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro oraz Podsekretarz Stanu w MS Łukasz Piebiak. Informacje podsumowujące wspomnianą konferencję opublikowano również na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości pod tytułem „Wielka reforma procesu cywilnego”.

Sztandarowe hasła reformy to niższe opłaty sądowe oraz szybkie i sprawne sądy. Co dokładnie kryje się pod tymi chwytliwymi określeniami?

1/ W zakresie niższych opłat sądowych proponuje się zwolnienie z kosztów dla mniej zamożnych obywateli, gdzie podstawowym kryterium decydującym o zwolnieniu będzie to, czy wniesienie opłat stanowi uszczerbek dla rodziny.

2/ Planowana jest również całkowita rezygnacja z opłat sądowych w sprawach, w których pracownicy występujący o należne wynagrodzenie – zarówno w postępowaniach przed sądem pracy, jak też cywilnych prowadzonych w sprawie wynagrodzenia od pracodawcy, który zbankrutował. Bez opłat miałyby być przeprowadzane postępowania w sądzie pracy w sprawach dotyczących sporów z pracodawcą, ZUS i KRUS, to zarówno w przypadku złożenia pozwu, jak i apelacji. Pozostawiona zostałaby jedynie opłata w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, gdy wartość procesu sądowego przekroczy 50 tys. zł.

3/ Ponadto resort planuje znieść opłatę od wydania tytułu wykonawczego i obniżyć opłatę kancelaryjną za każdą stronę odpisu, np. wyroku, z aktualnych dzisiaj 6 zł do 2 zł za stronę. Pojawi się realna szansa na obniżenie opłaty sądowej o 2/3 w sprawach konsumenckich, jeżeli konsument (powód) wykaże, iż przed wytoczeniem powództwa podjął próbę polubownego załatwienia sporu, np. złożył reklamację w sklepie bądź wniosek do Państwowe Inspekcji Handlowej.

4/ Kolejna propozycja to niższe koszty wniesienia powództwa dla toczących spory z bankami, m.in. „frankowiczów”. Maksymalna opłata sądowa miałaby wynieść 1.000 zł.

5/ Co się tyczy z kolei szybkich i sprawnych sądów planuje się zmiany w zakresie właściwości miejscowej sądów w przypadku składania pozwu przeciwko firmie, której siedziba znajduje się z dala od miejsca zamieszkania powoda. Podobnie w drugą stronę, firmy miałyby pozywać klientów według miejsca ich zamieszkania, a nie według siedziby firmy. W ramach procesu cywilnego sprawy powinny być rozstrzygane na pierwszej rozprawie, ewentualnie z wyznaczeniem kilku terminów od razu, jeśli wymagać tego będzie stopień skomplikowania sprawy.

6/ Proponuje się nadto wprowadzenie obowiązkowej odpowiedzi na pozew i postępowania przygotowawczego, na którym sędzia miałby występować jako rozjemca zachęcający strony do zawarcia ugody lub mediacji.

7/ Kolejne pomysły to przygotowanie planu rozprawy, zwięzłe uzasadnienia wyroków, tryb przyspieszony dla przedsiębiorców, możliwość składania zeznań na piśmie czy możliwość samodzielnego nagrywania rozpraw przez strony po uprzednim poinformowaniu sądu o takim zamiarze.

8/ Zaproponowano również ograniczenie nadużywania zażaleń i wniosków dla przewlekania procesu, a nawet sankcje.

Tak jak w przypadku każdej reformy, tak i tutaj nasuwa się wiele wątpliwości i pojawiają się kontrowersje co do niektórych pomysłów, np. czy pewne zmiany nie stoją w sprzeczności z głównymi zasadami procesu cywilnego takimi jak zasada bezpośredniości (w przypadku zastępowania przesłuchiwania świadków zeznaniami na piśmie) czy zasada prawdy materialnej.

Nie ma też pewności, tak jak przy wielu poprzednich reformach, czy proponowane rozwiązania faktycznie przyniosą spodziewany efekt.

Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat

oprac. \m/ \mos/


verdict-3667391_640.jpg

Chodzi m.in. o wprowadzenie opłaty od wniosku od uzasadnienia wyroku i podwyższenia innych opłat, co miałoby zniechęcać obywateli od wytaczania błahych spraw sądowych, ale z drugiej strony pewnie istotnie może ograniczyć dostęp do sądów.



„Chciałabym uzyskać informacje czy możemy udzielać informacji o dziecku rodzicom, którzy mają pozbawienie władzy rodzicielskiej i którzy mają zakaz styczności z dzieckiem ustanowiony przez sąd?”

Zdaniem Autora, zanim Czytelnik, chociażby z dobrej woli, będzie skłonny udzielić jakichkolwiek informacji biologicznym rodzicom dziecka pozbawionym władzy rodzicielskiej, na względzie należy mieć dwie kwestie.

Po pierwsze, obowiązujące …