Zarząd sukcesyjny po śmierci przedsiębiorcy może korzystać z takich samym praw i ma takie same obowiązki jak przedsiębiorca w związku z tym decyzje urzędników odmawiających w takim przypadku świadczeń z tarcz covidowych są bezprawne.
W odpowiedzi na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Adama Abramowicza Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg potwierdza, że zarządcy sukcesyjni mogą ubiegać się o dofinansowania wynagrodzeń pracowników.
Aż 36 proc. przedsiębiorstw w Polsce uważa się za firmy rodzinne. Prawdziwy odsetek jest jednak znaczenie większy, zwłaszcza biorąc pod uwagę małe i średnie przedsiębiorstwa. Warunkiem pozwalającym zapewnić międzypokoleniową ciągłość rodzinnych biznesów jest skuteczna sukcesja. Dla tych, którzy chcą ją z powodzeniem przeprowadzić, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości prowadzi działania finansowane ze środków Europejskiego Funduszy Społecznego.
Z danych PARP wynika, iż w Polsce obecnie tylko 5 proc. firm rodzinnych stanowią przedsiębiorstwa wielopokoleniowe, czyli takie, które zrealizowały co najmniej jeden proces sukcesji. Ten niewielki odsetek jest zrozumiały, zważywszy na fakt, że wolnorynkowa gospodarka jest w Polsce stosunkowo nowa. Pierwsi poreformacyjni przedsiębiorcy dopiero zbliżają się do wieku emerytalnego i są właśnie u progu procesu sukcesyjnego.
Od 3 lat przedsiębiorcy wpisani do CEIDG i ich spadkobiercy mogą powołać zarządcę sukcesyjnego, aby zapewnić ciągłość działania swojej firmy i płynnie ją kontynuować. Procedura jest prosta i nie wymaga wielu formalności. Dotychczas wyznaczono 29,2 tys. zarządców sukcesyjnych, z czego obecnie 3,6 tys. prowadzi przedsiębiorstwa w spadku.
Ustawa o zarządzie sukcesyjnym weszła w życie 25 listopada 2018 r. Mamy obecnie 29,2 tys. powołanych zarządców sukcesyjnych, w tym 1,7 tys. zarządców sukcesyjnych powołanych przez spadkobierców. Zarządcę sukcesyjnego może ustanowić każdy przedsiębiorca, który jest zarejestrowany w CEIDG.
„Dzięki wprowadzonym 3 lata temu przez nasz resort rozwiązaniom wprowadziliśmy instytucję zarządcy sukcesyjnego, który prowadzi działalność po śmierci przedsiębiorcy do czasu przejęcia firmy przez spadkobierców. Pozwoliło to na budowę wielopokoleniowych firm rodzinnych, a to z kolei przełoży się na korzyść dla całej gospodarki” – mówi wiceminister rozwoju i technologii Marek Niedużak.
I podkreśla, że ustanowienie zarządu sukcesyjnego, to nie tylko zabezpieczenie w firmie umów o pracę, czy koncesji i zezwoleń.
„To przede wszystkim wsparcie dla następców prawnych, którzy mają czas na załatwienie spraw spadkowych i podjęcie decyzji co do dalszych losów firmy” – wyjaśnia wiceminister. Zaznacza, że przed wejściem w życie przepisów o zarządzie sukcesyjnym, firmy przestawały istnieć z dnia na dzień w momencie śmierci przedsiębiorcy.
Zarządcę sukcesyjnego może ustanowić każdy przedsiębiorca zarejestrowany w CEIDG. W tym celu musisz złożyć na piśmie stosowne oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego i uzyskać jego pisemną zgodę na pełnienie funkcji. Następnie musisz złożyć wniosek o wpis zarządcy sukcesyjnego do CEIDG.
Zmiany w CEIDG możesz dokonać bezpłatnie i bez zbędnych formalności. Wystarczy, że wypełnisz formularz, wpiszesz dane zarządcy sukcesyjnego, a następnie wyślesz wniosek.
Zarządcę sukcesyjnego mogą też powołać spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy w terminie dwóch miesięcy od jego śmierci. Potrzeba do tego jednak zgody spadkobierców, którzy posiadają 85 proc. udziałów w spadku. W takim przypadku zarządcę sukcesyjnego powołuje się przed notariuszem, który następnie zgłasza go do CEIDG.
Aby zostać zarządcą sukcesyjnym, nie musisz mieć szczególnych kwalifikacji.
Może nim być:
Zarządcą sukcesyjnym nie może być natomiast osoba prawna (np. spółka).
Funkcję zarządcy sukcesyjnego w jednym czasie może pełnić tylko jedna osoba.
Przedsiębiorca może wyznaczyć zarządcę „rezerwowego”. Może być to pomocne, na wypadek gdyby powołany w pierwszej kolejności zarządca sukcesyjny zrezygnował z funkcji, został odwołany, zmarł lub nie mógł pełnić funkcji z powodu ograniczenia lub utraty zdolności do czynności prawnych lub też uprawomocnienia się orzeczenia o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej.
Zarząd sukcesyjny jest jednym ze sposobów na przetrwanie przedsiębiorstwa – ocalenie majątku, zachowanie kontraktów i miejsc pracy – po śmierci właściciela.
Powołując zarządców sukcesyjnych, jednoosobowi przedsiębiorcy i wspólnicy spółek cywilnych wpisani do CEIDG mogą dać swoim firmom szansę na zmianę pokoleniową.
Dzięki ustawie możliwa jest płynna kontynuacja biznesu przez spadkobierców, co ma nie tylko pozytywny efekt gospodarczy, ale także rozwiązuje wiele problemów rodzinnych i społecznych.
Zarządca sukcesyjny tymczasowo prowadzi sprawy przedsiębiorstwa do czasu załatwienia formalności spadkowych i podjęcia przez następców prawnych decyzji co do dalszych losów firmy, nie dłużej jednak niż przez 2 lata, a w wyjątkowych przypadkach 5 lat od śmierci przedsiębiorcy.
Zarządca sukcesyjny niejako „działa w zastępstwie zmarłego przedsiębiorcy”. Przysługują mu szerokie uprawnienia, takie jak:
Źródło: MRiT
Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców dotarły sygnały od osób będących zarządcami sukcesyjnymi przedsiębiorstw, którym odmówiono przyznania świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy. W związku z tym zwrócił się on z wnioskiem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej do Jarosława Gowina – Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii, w którym negatywnie ocenił obecny stan prawny i zaapelował o jego zmianę.
W odpowiedzi z dn. 28.04.2021 r. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii podziękowało Rzecznikowi MŚP za zwrócenie uwagi na trudności zarządców sukcesyjnych w tej materii i zapewniło, że w jego ocenie, z uwagi m. in. na reguły wykładni celowościowej, zasadnym jest przyznawanie tego typu świadczeń zarządcom sukcesyjnym.
Miejmy nadzieję, że to stanowisko pozwoli wypracować trwałą i jednolitą praktykę, która zgodna będzie z wnioskiem Rzecznika MŚP, i instytucje powołane do udzielenia rekompensat rozpatrując wnioski powinny kierować się objaśnieniem ministerstwa i traktować zarządy sukcesyjne jak przedsiębiorców.
Źródło: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
Do Rzecznika MŚP dotarły sygnały od osób będących zarządcami sukcesyjnymi przedsiębiorstw, którym odmówiono przyznania świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy.
W związku z tym zwrócił się on z wnioskiem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej do dr Jarosława Gowina – Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii, w którym negatywnie ocenił obecny stan prawny i zaapelował o jego zmianę.
Obecnie świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy nie są przyznawane przedsiębiorstwom znajdującym się pod zarządem sukcesyjnym, choć nadal mogą być one pracodawcami. Na problem ten zwrócił uwagę nie tylko Rzecznik MŚP, ale także przedstawiciele doktryny prawa, na których wypowiedzi powołano się w wystąpieniu z dn. 12.04.2021 r.
Osoby będące zarządcami sukcesyjnymi powinny mieć swobodną możliwość wnioskowania o świadczenia pomocowe na równi z pozostałymi przedsiębiorcami. Ustawa o zarządzie sukcesyjnym z 2018 r. pozwoliła na sprawne przejęcie działalności gospodarczej spadkobiercom przedsiębiorcy, tym samym ułatwiając przekazywanie biznesów z pokolenia na pokolenie i zapewniając im ciągłość w tym szczególnie trudnym okresie.
Wystąpienie Rzecznika MŚP wpisuje się więc w trend ułatwiania działalności gospodarczej przedsiębiorcom.
Źródło: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
