Zmiany w sposobie obliczania składki zdrowotnej to jedna z kluczowych zmian Polskiego Ładu. Od 2022 roku przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej albo podatkiem liniowym zapłacą składkę proporcjonalną do dochodu, natomiast opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – w wysokości uzależnionej od wielkości uzyskiwanych przychodów.

Zestawienie zmian w PIT

Składa zdrowotna przy opodatkowaniu według skali podatkowej, podatkiem liniowym albo kartą podatkową:

Forma opodatkowania Składka miesięczna Składka roczna
Skala podatkowa 9% dochodu,
nie mniej niż 270,90 zł
9% dochodu,
nie mniej niż 3 250,80 zł
Podatek liniowy 4,9% dochodu,
nie mniej niż 270,90 zł
4,9% dochodu,
nie mniej niż 3 250,80 zł
Karta podatkowa 270,90 zł 3 250,80 zł

 

Składka zdrowotna przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych:

Przychód Składka miesięczna Składka roczna
poniżej 60 tys. zł 324 zł* 3 888 zł*
od 60 tys. zł do 300 tys. zł 540 zł* 6 480 zł*
Powyżej 300 tys. zł 972 zł* 11 664 zł*

*przy założeniu, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku wyniesie 6 000 zł.

Działalność gospodarcza opodatkowana według skali podatkowej i podatkiem liniowym

W 2022 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą:

  • opodatkowaną według skali podatkowej wyniesie 9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej)
  • opodatkowaną podatkiem liniowym wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej)
  • opłacających podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box) wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej).

Z zastrzeżeniem, że kwota składki dla osób prowadzących działalność gospodarczą nie może być niższa niż 9%:

  • minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego (w 2022 roku – kwota 270,90 zł)
  • iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru (w 2022 roku dla pełnego roku składkowego – kwota 3 250,80 zł).
Rok składkowy to okres od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego.

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej

Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną:

  • według skali podatkowej
  • podatkiem liniowym albo
  • podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box),

stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy – jako kwota przychodów minus poniesione koszty uzyskania tych przychodów, dodatkowo pomniejszona o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów).

Jeżeli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalona jako dochód z działalności gospodarczej, będzie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia (obowiązująca 1 lutego danego roku składkowego) pomnożona przez 12 miesięcy (w przypadku podlegania ubezpieczeniu przez cały rok składkowy), podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten rok składkowy w 2022 roku będzie stanowić kwota 36 120 zł (12 x 3010).

W przypadku ponoszenia straty, podstawę wymiaru składki stanowić będzie kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego. 1 stycznia 2022 roku będzie to kwota 3010 zł, a zatem wysokość składki w miesiącach, w którym przedsiębiorca będzie ponosić stratę, albo kwota dochodu nie przekroczy kwoty 3010 zł, wyniesie 270,90 zł.

Przedsiębiorca wpłaca składkę naliczoną od dochodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka.

Ten dochód ustala się w następujący sposób:

  • dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu to różnica między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania przychodów zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych
  • ten dochód pomniejsza się o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów
  • dochód za kolejne miesiące ustala się narastająco, jako różnicę między sumą przychodów osiągniętych od początku roku i sumą kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesionych od początku roku,
  • tak ustalony dochód pomniejsza się o sumę dochodów za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.

Zapłacona składka zdrowotna nie będzie podlegała odliczeniu od podatku dochodowego.

Działalność gospodarcza opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie stanowić:

  • kwotę równą 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczyły kwoty 60 000 zł
  • kwotę równą przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 60 000 zł, a nie przekroczyły kwoty 300 000 zł
  • kwotę równą 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 300 000 zł.

Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi:

  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli osiągnięte przychody z działalności nie przekroczyły w tym okresie kwoty 60 000 zł
  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu, jeżeli osiągnięte przychody z działalności przekroczyły w tym okresie kwotę 60 000 zł i nie przekroczyły kwoty 300 000 zł
  • iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli osiągnięte przychody z działalności przekroczyły w tym okresie kwotę 300 000 zł.

Ważne! Zapłacona składka zdrowotna nie będzie podlegała odliczeniu od należnego ryczałtu. Przychody osiągnięte z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (uwzględniane przy ustaleniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne) pomniejsza się o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.

Do ustalenia podstawy wymiaru składki przyjmuje się kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

Ważne! Jeżeli przedsiębiorca przez cały poprzedni rok kalendarzowy prowadził działalność gospodarczą, z której przychody były opodatkowane:

  • według skali podatkowej
  • podatkiem liniowym
  • podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej lub
  • ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,

może przy określaniu miesięcznej składki zdrowotnej przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszoną o kwotę opłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu).

Tak ustaloną miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczony stosuje przez cały rok kalendarzowy.

Po zakończeniu roku kalendarzowego przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ma obowiązek wpłacić różnicę pomiędzy sumą wpłaconych składek za poszczególne miesiące roku kalendarzowego, a składką roczną ustaloną w oparciu o roczną podstawę wymiaru składki.

Dopłatę należy zrobić w ciągu miesiąca od upływu terminu złożenia zeznania podatkowego PIT-28.

Działalność gospodarcza opodatkowana w formie karty podatkowej

Przedsiębiorcy opodatkowani w formie karty podatkowej będą opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru składki stanowiącej kwotę minimalnego wynagrodzenia w danym roku.

W 2022 roku kwota minimalnego wynagrodzenia wyniesie 3 010 zł, natomiast kwota składki zdrowotnej podlegającej wpłacie do ZUS – 270,90 zł.

Ważne! Zapłacona składka zdrowotna nie będzie podlegała odliczeniu od podatku ustalonego w decyzji naczelnika urzędu skarbowego.

Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Przedsiębiorcy przysługuje zwrot nadpłaconej składki jeżeli suma składek na ubezpieczenie zdrowotne wpłaconych w ciągu roku, jest wyższa od rocznej podstawy wymiaru składki ustalonej w zależności od stosowanej formy opodatkowania.

O zwrot można wystąpić w ciągu miesiąca od upływu terminu na złożenie zeznania podatkowego, czyli do końca maja danego roku. Wnioski złożone po terminie nie będą rozpatrywane .

Wniosek o zwrot nadpłaty będzie składany w formie dokumentu elektronicznego podpisanego:

  • podpisem kwalifikowanym
  • podpisem zaufanym
  • podpisem osobistym
  • wykorzystując sposób potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępniony bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w systemie teleinformatycznym.

ZUS zwróci nadpłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli przedsiębiorca nie ma zaległości w opłacaniu składek lub zaległości z tytułu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Jeżeli ZUS zwróci kwotę nadpłaty składek, dokonane rozliczenie rocznej podstawy wymiaru i należnych składek będzie uznane za ostateczne. Zwrot nastąpi na konto bankowe nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu do złożenia zeznania podatkowego PIT-36 lub PIT-36L.

Jeżeli ZUS odmówi zwrotu – wyda decyzję i udostępni ją w formie dokumentu elektronicznego. Od tej decyzji przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Podstawę wymiaru składek i należną składkę na ubezpieczenie zdrowotne można skorygować nie później niż do końca drugiego miesiąca, licząc od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego.

Składka zdrowotna przy kilku działalnościach

Jeżeli przedsiębiorca prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowy albo podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od sumy dochodów.

W przypadku prowadzenia więcej niż jednej pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, żeby ustalić limit przychodów warunkujących wysokość składki, przyjmuje się sumę przychodów z tych działalności.

Przedsiębiorca na żądanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek przekazać informację i przedstawić dokumenty potwierdzające stosowaną formę opodatkowania oraz wysokość przychodu lub dochodu z pozarolniczej działalności stanowiącego podstawę wymiaru składki, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

Kilka tytułów do objęcia składką zdrowotną

Umowa o pracę, emerytura oraz pozarolnicza działalność gospodarcza, stanowią odrębne tytuły do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.

Jeżeli ubezpieczony ma więcej niż jeden tytuł do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, czyli na przykład prowadzi firmę na emeryturze albo prowadzi firmę jednocześnie pracując na etacie, to będzie opłacać:

  • składkę zdrowotną z tytułu umowy o pracę lub emerytury – w wysokości 9% podstawy wymiaru składki oraz
  • składkę zdrowotną z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej – w wysokości i od podstawy wymiaru składki przewidzianej dla tej formy opodatkowania, którą stosuje w działalności gospodarczej.

Emeryt może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej z działalności gospodarczej, jeżeli:

  • jego emerytura nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2022 roku będzie to 3010 zł) oraz
  • przychody z działalności gospodarczej nie przekraczają miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury (od 1 marca 2021 roku jest to kwota 1250,88 zł) lub podatek opłacany jest w formie karty podatkowej.

Pracownik może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej z działalności gospodarczej, jeżeli:

  • jego wynagrodzenie nie przekracza minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2022 roku będzie to 3010 zł) oraz
  • jego przychody z działalności gospodarczej nie przekraczają miesięcznie 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku, oraz
  • opłaca od tych przychodów podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Źródło: www.biznes.gov.pl



Program Polski Ład zmienia zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Od nowego roku zasady te będą zależały od formy opodatkowania.

„Zdajemy sobie sprawę, że zwłaszcza w początkowym okresie obowiązywania nowych zasad, mogą one budzić wątpliwości. Dlatego ZUS udostępni kalkulator” – mówi prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Kalkulator będzie dostępny w drugiej połowie stycznia ponieważ około 20 stycznia ogłaszane jest przez GUS przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Wskaźnik ten jest niezbędny do prawidłowego działania kalkulatora.

„Po wprowadzeniu niezbędnych danych, takich jak np. forma opodatkowania, kwota dochodu lub przychodu, kalkulator pomoże ustalić podstawę wymiaru i obliczyć kwotę składki należnej za dany miesiąc” – tłumaczy profesor.

Kalkulator będzie dostępny na stronie internetowej www.zus.pl, a także w programach: Płatnik i ePłatnik.

Źródło: ZUS



W Polskim Ładzie przewidziano zmiany dotyczące wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, jej rozliczenia i opłacenia. Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105) wprowadza też nowy tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego oraz nową grupę osób zwolnionych z opłacania składki.

Nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składki

Obecnie obowiązują jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz korzystających z ulgi na start. Od nowego roku zasady te będą różne – będą zależały od formy opodatkowania osoby prowadzącej pozarolniczą działalność.

Inaczej podstawę będą ustalać przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych (według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym), ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, opodatkowani w formie karty podatkowej oraz pozostałe osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym) oraz opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oprócz miesięcznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej wprowadzono również roczną podstawę wymiaru. Umożliwi ona rozliczenie składki po zakończeniu danego roku.

W przypadku przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych roczna podstawa wymiaru będzie ustalana za okres roku składkowego, który będzie trwał od 1 lutego do 31 stycznia roku następnego.

Niższa stopa procentowa składki dla przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym

Obecnie dla wszystkich osób prowadzących działalność pozarolniczą albo korzystających z ulgi na start składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki.

Od 1 stycznia 2022 r. dla przedsiębiorców opodatkowanych wyłącznie podatkiem liniowym składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosić będzie 4,9%. Przy czym miesięczna wysokość składki nie może być niższa niż kwota ustalona jako 9% minimalnego wynagrodzenia. Natomiast składka ustalana od podstawy rocznej nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9% iloczynu liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu i minimalnego wynagrodzenia.

Zmiana zasad pomniejszania składki

Obecnie jeśli składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika (m.in. za pracownika, zleceniobiorcę, emeryta lub rencistę) jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika, składkę za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki.

Po zmianach – od nowego roku składka zdrowotna nie będzie pomniejszana do kwoty faktycznej zaliczki za dany miesiąc, tylko do kwoty odpowiadającej kwocie zaliczki na podatek dochodowy, obliczanej zgodnie z przepisami obowiązującym 31 grudnia 2021 r.

Bez odliczania składki od zaliczki

Nie będzie można odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Oznacza to, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będzie już wpływać na wysokość zaliczki i podatku dochodowego od osób fizycznych obliczanego od dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9% podstawy wymiaru), będzie pomniejszała świadczenie wypłacane przez ZUS.

Rozliczenie składki zdrowotnej

Zmiany w dokumentach rozliczeniowych

W związku ze zmianami podstawy wymiaru składki zdrowotnej za osoby prowadzące pozarolniczą działalność od stycznia 2022 r., zmienią się wzory dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA i ZUS RCA. W dokumentach tych przedsiębiorcy będą podawali dodatkowe informacje, m.in. formę opodatkowania w danym miesiącu, przychód lub dochód.

Dodatkowo uchylony zostanie raport ZUS RZA. Od dokumentów składanych za styczeń 2022 r. rozliczenie składki zdrowotnej osób, które podlegają wyłącznie temu ubezpieczeniu  nastąpi w raporcie ZUS RCA. Dotyczy to także korekty raportów ZUS RZA za okres 1999-2021 r.

Nowe terminy składania dokumentów rozliczeniowych i opłacania należnych składek

Dla większości płatników zmieni się termin przekazywania dokumentów rozliczeniowych i opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenia społeczne. Tylko dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych termin pozostanie bez zmian – do 5. dnia następnego miesiąca.

Dla pozostałych płatników składek termin będzie zależał od tego czy posiadają osobowość prawną, czy też nie:

  • do 15. dnia następnego miesiąca będą opłacać i rozliczać za dany miesiącm.in. spółki kapitałowe (spółki akcyjne i spółki z o.o.), spółdzielnie, stowarzyszenia, fundacje,
  • do 20. dnia następnego miesiąca wykonywać ten obowiązek będą pozostali płatnicy, np. opłacający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia, spółki osobowe (jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne).

Nowe terminy dotyczą opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP i FS, FGŚP oraz FEP rozliczanych w dokumentach składnych za styczeń 2022 r. i za następne miesiące.

Obowiązek comiesięcznego przekazywania dokumentów rozliczeniowych

Z powodu zmian w ustalaniu składki zdrowotnej osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacające składki na własne ubezpieczenia lub osoby z nimi współpracujące będą musiały za okres od stycznia 2022 r. co miesiąc przekazywać dokumenty rozliczeniowe do ZUS.

Zwolnienie ze składania dokumentów będzie dotyczyło tylko:

  • duchownych,
  • osób składających dokumenty za nianie oraz
  • osób, które podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Nowy tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego

Od 1 stycznia 2022 r. podmiot wypłacający wynagrodzenie osobie pełniącej funkcję na mocy aktu powołania będzie musiał zgłosić tę osobę do ubezpieczenia zdrowotnego oraz rozliczać i opłacać składki na to ubezpieczenie.

Obowiązek ubezpieczenia powstanie z dniem powołania, a wygaśnie z dniem odwołania. Składka będzie ustalana od wypłaconego wynagrodzenia. Sfinansuje ją z własnych środków osoba ubezpieczona a opłaci podmiot wypłacający wynagrodzenie.

Nowa grupa zwolnionych z obowiązku opłacania składki

Od 2022 r. składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności nie będzie musiała opłacić osoba, która równocześnie pozostaje w stosunku pracy i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia nie będzie przekraczać minimalnego wynagrodzenia. Dodatkowe warunki skorzystania przez przedsiębiorcę ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej są następujące:

  • przychody z pozarolniczej działalności nie mogą być wyższe niż 50% minimalnego wynagrodzenia,
  • musi być opodatkowany w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Składki w przypadku prowadzenia kilku rodzajów działalności

Od nowego roku prowadzenie działalności twórczej i artystycznej, wykonywanie wolnego zawodu nie będzie już traktowane jako prowadzenie odrębnego rodzaju działalności.

Rodzajami działalności będzie jedynie działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej, jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki partnerskiej. Tylko od tych rodzajów działalności, w razie prowadzenia kilku jednocześnie, trzeba będzie opłacać składki zdrowotne.

Obowiązek ten będzie dotyczył jednak tylko tych płatników, którzy nie będą uzyskiwali przychodów z działalności gospodarczej i do których nie będą miały zastosowania zasady ustalania podstawy wymiaru składki od dochodu (opodatkowanych na zasadach ogólnych) lub przychodów (opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).

Zmiana zasad finansowania składek od wynagrodzeń z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz wynagrodzeń nieujawnionych

Pracodawca będzie finansował w całości składki za pracownika od wynagrodzeń z tytułu  nielegalnego zatrudnienia lub od nieujawnionych właściwym organom państwowym wynagrodzeń. W takiej sytuacji składki zarówno na ubezpieczenie zdrowotne, jak i społeczne nie będą obciążały pracownika.

Źródło: ZUS



W Dzienniku Ustaw pod poz. 1285 opublikowane zostało obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W załączniku do obwieszczenia zamieszczono jednolity tekst ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398), w którym uwzględnione zostały zmiany wynikające z:

  • jedenastu nowelizacji uchwalonych w okresie od października 2017 r. (Dz.U. poz. 2217 oraz z 2020 r. poz. 1493) do 30 marca 2021 r. (Dz. U. poz. 694) oraz
  • zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 23 czerwca 2021 r.

W ust. 2 obwieszczenia wymienione zostały przepisy, które pominięto w jednolitym tekście ustawy – są to głównie regulacje przejściowe oraz dotyczące innych aktów prawnych.

Ustawa reguluje kwestie dotyczące korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w tym m.in.:

  • warunki udzielania i zakres tych świadczeń,
  • zasady i tryb ich finansowania,
  • zasady i tryb kwalifikowania świadczeń opieki zdrowotnej jako świadczeń gwarantowanych,
  • zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń,
  • zasady powszechnego – obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, a także
  • zasady funkcjonowania, organizacji i zadań Narodowego Funduszu Zdrowia.

B.O.



W dniu 21.04.2021 r. Prezes GUS ogłosił wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w I kwartale 2021 r. Wynagrodzenie to wykorzystywane jest m.in. do ustalenia wysokości składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.

Wynagrodzenie, o którym mowa, w I kw. 2021 roku wyniosło 5675,54 zł i było wyższe od wynagrodzenia w poprzednim kwartale o 19,03 zł, czyli o 0,34%. W stosunku do analogicznego kwartału 2020 roku przeciętna pensja włącznie z wypłatami z zysku wzrosła o 307,86 zł, czyli 5,74%.

Wynagrodzenie za I kw. 2021 r. jest podstawą wymiaru dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w miesiącach kwiecień-czerwiec 2021 r. Ile wynosi w tym okresie składka na to ubezpieczenie?

Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w kwietniu, maju i czerwcu br. wynosi miesięcznie nie mniej niż 510,80 zł.

Dla cudzoziemców, którzy są studentami spoza UE oraz cudzoziemców, którzy są osobami duchownymi spoza UE albo osobami spoza UE odbywającymi staż adaptacyjny albo kurs języka polskiego albo kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim podstawa wymiaru składki wynosi 620 zł, a wysokość składki: 55,80 zł miesięcznie.

Dla wolontariuszy podstawa wymiaru składki wynosi 2800 zł (minimalne wynagrodzenie), a wysokość składki 252,00 zł miesięcznie.

Przypominamy, że przeciętna pensja stanowi również podstawę do obliczeń wysokości opłaty zgłoszeniowej do NFZ wnoszonej w razie przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym.

Wysokość tej opłaty określono w art. 68 ust. 8 ustawy z dn. 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.). W zależności od długości przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym opłata dodatkowa w miesiącach styczeń-marzec br. wynosi:

  • 1135,11 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 3 miesięcy do roku,
  • 2837,77 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 1 roku do 2 lat,
  • 5675,54 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 2 lat do 5 lat,
  • 8513,31 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 5 lat do 10 lat,
  • 11351,08 zł dla osób, które nie były ubezpieczone dłużej niż 10 lat.

oprac. B.O.



System ochrony zdrowia potrzebuje dodatkowych pieniędzy. Jak podaje „Gazeta Wyborcza”, powołując się na własne źródła, zmiany w składce zdrowotnej przygotowywane przez PiS mają polegać na mniejszych odliczeniach od podatku oraz likwidacji ryczałtowej składki dla przedsiębiorców.

Obecnie płacimy składkę zdrowotną w wysokości 9 proc., z czego 7,75 proc. możemy odliczyć od podatku. Zgodnie z planami osoby lepiej zarabiające – czyli te, które dostają dwie średnie krajowe na rękę (7636 zł), będą mogły odliczać mniejsze kwoty.

Z informacji GW wynika, że planowane zmiany mają dotyczyć też przedsiębiorców. Obecnie płacą oni składkę zdrowotną w kwocie ryczałtowej 381 zł. Według nowych zasad składka zdrowotna przedsiębiorców uzależniona byłaby od dochodu.

gr.



Przedsiębiorcy (pracodawcy) bez prawa do przekazywania danych osobowych o stanie zdrowia pracowników zamawiającemu w ramach realizacji zamówienia publicznego. Natomiast zamawiający nie ma podstaw do pozyskiwania i przetwarzania tego rodzaju danych osobowych.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się dn. 29.01.2021 r. do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych o zajęcie stanowiska w odniesieniu do art. 15r ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: „ustawa o COVID-19”).

W odpowiedzi z dn. 08.02.2021 r. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych poinformował, że wskazany w piśmie art. 15r ust. 1 ustawy o COVID-19 nie stanowi podstawy prawnej dla pracodawcy do pozyskiwania danych o stanie zdrowia pracownika celem ich przekazywania zamawiającemu w ramach realizacji zmówienia publicznego – bez znaczenia również pozostaje, czy kontrahent ten jest podmiotem publicznym czy prywatnym. Przepis ten nie daje także ww. zamawiającemu podstaw do pozyskiwania i przetwarzania tego rodzaju danych osobowych.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wyjaśnił także, że pracodawca chcąc przetwarzać dane pracownika o stanie jego zdrowia musi wykazać się jedną z przesłanek określonych w art. 9 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dn. 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych – zwane RODO), dopuszczających przetwarzanie tej kategorii danych w ściśle określonych okolicznościach. Odwołując się do art. 221b § 1, § 2 i § 3 ustawy – Kodeks pracy regulującego przetwarzanie danych szczególnych kategorii (dotyczących zdrowia), Prezes UODO stwierdził, że pracodawca zgodnie z zasadą rozliczalności nie byłby w stanie wykazać, dlaczego pozyskuje i przekazuje innym podmiotom (kontrahentom) dane o stanie zdrowia pracownika dla celów związanych z realizacją zamówienia publicznego.

Regulacja art. 15r ust. 1 ustawy o COVID-19 nie może stanowić podstawy prawnej do przetwarzania przez pracodawcę innych danych o pracowniku (danych o stanie zdrowia) i w warunkach innych niż wynikające wprost z przepisów prawa pracy.

Otrzymane z UODO wyjaśnienie jest niezwykle ważne zarówno dla przedsiębiorców (pracodawców), jak i pracowników. Wiemy, że wszelkie działania podejmowane przez przedsiębiorców muszą mieć oparcie w obowiązujących przepisach prawa. Natomiast przepis art. 15r ust. 1 ustawy o COVID-19 według Prezesa UODO nie stanowi podstawy prawnej dla przetwarzania przez pracodawcę innych danych o pracowniku i warunkach innych niż wynikające wprost w przepisów prawa pracy. Oceniam, że stanowisko Prezesa UODO powinno także zapoczątkować debatę publiczną, która dotyczyć będzie przetwarzania informacji o stanie zdrowia pracownika, w tym również dokumentacji potwierdzającej jego przebywanie na zwolnieniach lekarskich lub kwarantannie, gdyż Prezesa UODO wskazuje, że „ze względu na swój sensytywny charakter – powinny zostać objęte szczególną ochroną oraz, że jest związane z przetwarzaniem szczególnej kategorii danych (dotyczących zdrowia)” – wskazuje dr n. pr. Marek Woch, Dyrektor Generalny w Biurze Rzecznika MŚP.

Doskonale zdaję sobie sprawę z wyzwań, jakie są stawiane przed przedsiębiorcami. Jesteśmy zdeterminowani i w pełnej gotowości do niesienia pomocy w uzyskiwaniu objaśnień meandrów nieustannie zmieniającego się prawa. Dziękujemy Prezesowi UODO za wsparcie merytoryczne i szybką odpowiedź – podkreśla Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Odpowiedź Prezesa UODO dot. prośby o zajęcie stanowiska w odniesieniu do art. 15r ust. 1 ustawy z dn. 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (PDF, 84 KB)

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dn. 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych – zwane RODO) – Dz.Urz. UE z 2016 r. L 119/1.
  2. Ustawa z dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – Dz.U z 2020 r. poz. 1842 z późn. zm.

Źródło: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców

oprac. \m/ \mos/



W dniu 21.01.2021 r. Prezes GUS ogłosił wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w IV kwartale 2020 r. Wynagrodzenie to wykorzystywane jest m.in. do ustalenia wysokości składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.

Wynagrodzenie, o którym mowa, w IV kw. 2020 roku wyniosło 5656,51 zł i było wyższe od wynagrodzenia w poprzednim kwartale o 284,70 zł, czyli o 5,30%. W stosunku do analogicznego kwartału 2019 roku przeciętna pensja włącznie z wypłatami z zysku wzrosła o 288,50 zł, czyli 5,37%.

Wynagrodzenie za IV kw. 2020 r. jest podstawą wymiaru dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w miesiącach styczeń-marzec 2021 r. Ile wynosi w tym okresie składka na to ubezpieczenie?

Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w styczniu, lutym i marcu br. wynosi miesięcznie nie mniej niż 509,09 zł.

Dla cudzoziemców, którzy są studentami spoza UE oraz cudzoziemców, którzy są osobami duchownymi spoza UE albo osobami spoza UE odbywającymi staż adaptacyjny albo kurs języka polskiego albo kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim podstawa wymiaru składki wynosi 620 zł, a wysokość składki: 55,80 zł miesięcznie.

Dla wolontariuszy podstawa wymiaru składki wynosi 2800 zł (minimalne wynagrodzenie), a wysokość składki 252,00 zł miesięcznie.

Przypominamy, że przeciętna pensja stanowi również podstawę do obliczeń wysokości opłaty zgłoszeniowej do NFZ wnoszonej w razie przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym.

Wysokość tej opłaty określono w art. 68 ust. 8 ustawy z dn. 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.). W zależności od długości przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym opłata dodatkowa w miesiącach styczeń-marzec br. wynosi:

  • 1131,30 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 3 miesięcy do roku,
  • 2828,26 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 1 roku do 2 lat,
  • 5656,51 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 2 lat do 5 lat,
  • 8484,77 zł dla osób, które nie były ubezpieczone w okresie od 5 lat do 10 lat,
  • 11313,02 zł dla osób, które nie były ubezpieczone dłużej niż 10 lat.

oprac. B.O.