Dnia 01.09.2021 r. weszły w życie cztery rozporządzenia wprowadzające zmiany programowe w zawodach szkolnictwa branżowego:
- rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dn. 13.08.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1562) – będące konsekwencją zmian w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego wprowadzonych rozp. MEiN z dn. 04.06.2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1036);
- MEiN z dn. 28.05.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1087) – będące konsekwencją zmian w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, wprowadzonych rozp. MEiN z dn. 27.01.2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2021 r. poz. 211).
Zmiany w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego oraz w programach kształcenia zostały wprowadzone na wniosek ministrów właściwych dla danych zawodów.
Gazownictwo i spawalnictwo
Pierwsza ze wskazanych par rozporządzeń dotyczy przede wszystkim dwóch zawodów:
- technika gazownictwa oraz technika spawalnictwa.
Zmiana w zawodzie technik gazownictwa obejmuje zarówno symbole, jak i nazwy obu kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie. W celu dostosowania układu kwalifikacji do specyfiki zadań zawodowych wykonywanych przez pracowników budowy sieci i instalacji gazowych wyodrębnione zostały nowe kwalifikacje w zawodzie: BUD.28. „Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją sieci gazowych” oraz BUD.29. „Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją instalacji gazowych”. Uwzględniają one oddzielenie umiejętności związanych z budową i eksploatacją sieci gazowych od umiejętności związanych z budową i eksploatacją instalacji gazowych.
Zmiana w zakresie kształcenia w zawodzie technik spawalnictwa polega na dodaniu kolejnej „podbudowy” dla tego zawodu, którą jest kwalifikacja MEC.04. „Montaż systemów rurociągowych”, wyodrębniona w zawodzie monter systemów rurociągowych. Głównym adresatem tej zmiany są monterzy systemów rurociągowych, którzy należą do deficytowej grupy zawodowej na rynku pracy, co jednak nie przekłada się na zainteresowanie wyborem tej ścieżki kształcenia przez absolwentów szkół podstawowych. Uznano, że przyczyną braku zainteresowania nauką tego zawodu jest zamknięcie ścieżki kształcenia w systemie szkolnictwa branżowego po uzyskaniu kwalifikacji zawodowych w zawodzie monter systemów rurociągowych. Zmiana umożliwi absolwentom branżowych szkół I stopnia, którzy kształcili się w zawodzie monter systemów rurociągowych, kontynuowanie nauki w branżowej szkole II stopnia i uzyskanie dyplomu zawodowego w zawodzie technik spawalnictwa, tym bardziej że opisane w podstawach programowych efekty kształcenia dla obu zawodów, w szczególności dotyczące wykonywania prac związanych z procesem przygotowawczym rur, prefabrykacją elementów rurociągowych oraz montażem systemów rurociągowych w zakresie cięcia i spawania, wskazują na spójny profil zadań zawodowych w zakresie wiedzy i umiejętności.
W konsekwencji odpowiedniej modyfikacji uległa podstawa programowa kształcenia w zawodzie technik gazownictwa, a wraz z nią efekty kształcenia i kryteria ich weryfikacji określone dla obu ww. kwalifikacji. Określono nową, czwartą podstawę programową kształcenia w zawodzie technik spawalnictwa z wyodrębnionymi kwalifikacjami: MEC.04. „Montaż systemów rurociągowych” oraz MEC.10. „Organizacja i wykonywanie prac spawalniczych”, co umożliwi kształcenie w tym zawodzie również absolwentom branżowej szkoły I stopnia kształcącym się w zawodzie monter systemów rurociągowych. Zmianie uległa również dotychczasowa podstawa programowa kształcenia w zawodzie monter systemów rurociągowych w zakresie liczby godzin kształcenia.
Technik dekarstwa, technik stylista, technik robotyk i podolog
Druga ze wskazanych par rozporządzeń otworzyła drogę do uruchomienia – od roku szkolnego 2021/2022 – kształcenia w czterech nowych zawodach szkolnictwa branżowego:
- technik dekarstwa (branża budowlana) – w technikum i branżowej szkole II stopnia, na „podbudowie” zawodu dekarz;
- technik robotyk (branża elektroniczno-mechatroniczna) – w technikum;
- technik stylista (branża przemysłu mody) – w technikum i branżowej szkole II stopnia, na „podbudowie” zawodu krawiec;
- podolog (branża fryzjersko-kosmetyczna) – w dwuletniej szkole policealnej, w formie dziennej lub stacjonarnej.
Dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach technik dekarstwa, technik robotyk i technik stylista możliwe jest także prowadzenie kwalifikacyjnych kursów zawodowych i kursów umiejętności zawodowych. Natomiast w zawodzie podolog kształcenie możliwe jest wyłącznie w szkole policealnej, bez możliwości prowadzenia kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub kursów umiejętności zawodowych.
Opiekun medyczny
Od roku szkolnego 2021/2022 obowiązują też zmiany w kształceniu w zawodzie opiekun medyczny. Na wniosek ministra zdrowia w miejsce dotychczasowej kwalifikacji wyodrębnionej w tym zawodzie MED.03. „Świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej” wprowadzono kwalifikację MED.14. „Świadczenie usług medyczno-pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”, wydłużono okres nauki z jednego roku do półtora roku oraz ustalono, że kształcenie w tym zawodzie jest możliwe tylko w szkole policealnej w formie dziennej lub stacjonarnej, bez możliwości prowadzenia kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych lub kursach umiejętności zawodowych.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego